1. Vài nét về tác giả, tác phẩm

 Kim Lân là nhà văn có sở trường về truyện ngắn, chuyên viết về nông thôn và đời sống người dân nghèo với ngòi bút đôn hậu và hóm hỉnh.

“Vợ nhặt” là truyện ngắn tiêu biểu của Kim Lân, tiền thân là tiểu thuyết “Xóm ngụ cư”, sau năm 1954 được Kim Lân viết lại và in trong tập “Con chó xấu xí” (1962)

2. Giải thích ý kiến

Tình huống truyện là một sự kiện đặc biệt của đời sống được nhà văn sang tạo ra trong tác phẩm. Tại sự kiện ấy, nhà văn làm sống dậy một tình thế bất thường, có tính chất éo le và gây bất ngờ trong các quan hệ giữa các nhân vật. Tại sự kiện đó, tính cách nhân vật được bộc lộ sắc nét, ý tưởng mà nhà văn định gửi gắm cũng hiện hình khá trọn vẹn. Đối với nghệ thuật truyện ngắn, việc tạo ra một tình huống mới lạ, hấp dẫn, có giá trị đặc biệt góp phần khẳng định thành công giá trị của tác phẩm.

 3. Chứng minh ý kiến

 - Giới thiệu tình huống: Trong truyện ngắn “Vợ nhặt”, Kim Lân đã tạo ra được một tình huống truyện vừa lạ lung, vừa éo le lại cảm động. Đó là tình huống Tràng nhặt được vợ trong những ngày đói khủng khiếp, sự sống đặt bên bờ vực của cái chết. Một lần xe thóc của liên đoàn lên tỉnh, Tràng hò một câu vượt dốc cho đỡ mệt nhưng đã có một người đàn bà ra đẩy xe cho Tràng. Anh đã gặp lại người đàn bà ấy trong một lần trả hàng, song chị ấy đã gợi ý để được ăn, Tràng mời người đó ăn và chỉ qua một câu nói đùa mà chị ấy theo anh về làm vợ.

a. Tình huống lạ lùng:

- Trong hoàn cảnh cái đói, cái chết đang bao bọc, bủa vây, nhu cầu lớn nhất của con người là kiếm được cái miếng ăn để đảm bảo sự sống, để được tồn tại. Trong hoàn cảnh đó, nhu cầu về hạnh phúc gia đình gần như bị bỏ quên, nó khó có thể tồn tại được, vậy mà anh Tràng lại lấy vợ, xây dựng hạnh phúc gia đình ngay trong bối cảnh tăm tối và đói khát đó.

 - Một người như Tràng – hội tụ rất nhiều yếu tố để anh ế vợ mà bỗng nhiên có vợ một cách dễ dàng. Anh xấu trai, cuộc sống nghèo khổ, bấp bênh… thế mà có vợ theo không.

 - Ý nghĩa, tác dụng của cái lạ lùng: tạo ra tâm trạng ngạc nhiên cho tất cả mọi người trong xóm ngụ cư và gia đình

b. Tình huống éo le, bất thường:

- Lấy vợ vốn là niềm vui, niềm hạnh phúc, song hạnh phúc bình dị ấy lại diễn ra trong bối cảnh đói khát hiện tại: Tràng đưa người vợ nhặt về giữa cái cảnh tối sầm lại vì đói, nắng thì đã tắt, chiều đã chạng vạng mặt người.

 - Lấy vợ là tạo lập một gia đình, là xây dựng nền móng cho tương lai, song nó lại diễn ra khi sự sống đang tắt dần và tương lai thì mờ mịt – “năm nay thì đói to đấy”. Lấy vợ là việc trọng đại và thiêng liêng của đời người, song trong cảnh đói khát, nó diễn ra rất nhếch nhác, thảm hại:

 - Ý nghĩa: tạo ra nét tâm lí rất phức tạp cho mọi người cả trong cuộc và ngoài cuộc: Tất cả mọi người đều có chung tâm trạng lo lắng.

 c. Tình huống cảm động:

- Trong những ngày đói quay đói quắt, Tràng cưu mang một người khác, dù ko có điều kiện để thực hiện những nghi lễ theo phong tục nhưng việc Tràng mua cho chị một cái thúng con, ăn no nê, dám bỏ tiền ra mua hai hào dầu để thắp tối “tân hôn” có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng: để cho quan hệ giữa hai người ko còn ngượng nghịu và dung tục. Điều này còn thể hiện sự trân trọng của Tràng với người vợ - dù là người vợ nhặt, để cho cô ấy bớt đi phần nào sự tủi thân trong ngày trọng đại nhất của đời mình và anh cũng nâng niu niềm hạnh phúc bất ngờ của anh.

- Ý nghĩa, tác dụng: tạo nên sự thay đổi theo hướng tích cực của tất cả người trong cuộc và người ngoài cuộc.

4. Đánh giá chung

Tình huống “nhặt vợ” của Tràng làm toả sáng tư tưởng của nhà văn trong tác phẩm: khẳng định, đề cao những tình cảm cao đẹp, những khát vọng chân chính của con người: Là bài ca về tình nghĩa, bài ca về những khát vọng chân chính của con người