Hôm nay sau giờ học, khi đi dọc hành lang, tôi lại đưa mắt nhìn lối đi dẫn đến phòng học âm nhạc cổ điển. Có cái gì đó cứ thôi thúc, kéo tôi bước đi dưới hành lang vòm bằng đá xám, tôi nghe tiếng chim hót vọng lại từ trên những rặng cây dẻ gai.

"Armin?"

Tôi đứng trước cửa phòng học, giáo viên dạy âm nhạc cổ điển đang sắp xếp lại những cuốn sách và có vẻ đang định ra về. Tôi bối rối vì cuộc chạm mặt không chuẩn bị trước này, tôi hơi cúi đầu và ngập ngừng nói: "Chào thầy Vogel. Em chỉ... đi ngang qua." Thầy giáo nhìn tôi một lúc, cái nhìn đó làm đầu gối tôi cứ run lên, thế là tôi quay lưng và định bụng sẽ biến khỏi đó thật nhanh.

"Armin. Em có muốn chơi đàn một chút không?"

Tôi quay đầu lại, nhìn cây đàn đối diện bục giảng và bức tượng bán thân Mozart, sau đó tôi lại nhìn thầy Vogel. Nhưng tôi chỉ lắc đầu và nói: "Em không thể về nhà muộn." Thầy Vogel chỉ mỉm cười và nói với tôi rằng: "Bất cứ khi nào, nếu muốn thì hãy đến đây nhé. Thầy sẽ không nói với ai đâu." Mắt tôi cay xè, rồi tôi lại nhìn cây đàn đang im lìm nằm ở đó, buồn bã nói: "Thưa thầy Vogel, em xin lỗi." Dù sao, cũng vì tôi nên thầy đã bị nhà trường khiển trách vì giao chìa khóa phòng học cho học sinh. Mặc dù việc đó chỉ là hình thức, để không bị Đoàn Thanh Niên làm khó.

"Em không có lỗi gì đâu, Armin."

Tôi đứng ở cửa lớp, nước mắt rơi lã chã, y hệt như cái lúc bọn Erich bắt nạt tôi mấy ngày trước. Bây giờ là ở đây, tôi chỉ cảm thấy xấu hổ và cảm thấy mình đã khiến thầy Vogel thất vọng. "Đó là lỗi của em, vì em đã vi phạm kỉ luật." Thầy Vogel đã đi đến trước mặt tôi, khi tôi ngẩng đầu, tôi nhìn thấy những ánh nắng nhạt của mùa đông phủ lên mái tóc hoa râm và cái gọng kính kim loại cũ. Thầy giáo đặt tay lên đầu tôi và nhẹ nhàng nói rằng: "Họ áp đặt những thứ gọi là kỉ luật đó lên những đứa trẻ, chỉ để tạo ra những con rối vô cảm phục vụ lợi ích của mình. Đừng giống như thế, Armin."

"Cũng đừng bao giờ từ bỏ giấc mơ của mình."

Tôi ủ rũ vào trong nhà, khi đó mẹ tôi đang cắm hoa bên cửa sổ. Vẫn là hoa thạch nam mà mẹ tôi yêu thích. Dường như mẹ cũng nhận ra tâm trạng của tôi rất tệ, bà đứng dậy và đi đến trước mặt tôi. Mẹ tôi hỏi: "Ở trường có chuyện gì à, con trai?"

"Không mẹ ạ." Tôi lảng tránh và muốn đi lên cầu thang. Nhưng khi vừa bước lên được một bậc thang, tôi lại chạm mặt cha tôi khi ông ấy đi ra từ trong phòng làm việc. "Trễ 20 phút rồi đấy, Armin." Cha tôi nhìn đồng hồ treo tường và nói với tôi như vậy. Trong lúc tôi còn đang bị cha tôi làm cho sợ đến mức bất động ở cầu thang, thì ông ấy đã lướt qua người tôi và đi xuống dưới nhà.

"Này nhóc, sao nhìn em ủ rũ thế?"

Tôi ngạc nhiên khi thấy Heinrich cũng đi ra từ phòng làm việc của cha chúng tôi. Anh ấy mặc áo len cổ cao màu xám, tóc vuốt ngược ra sau bằng sáp bóng loáng. Tôi chỉ nói: "Chào anh, Heinrich." Sau đó tôi đi lướt qua anh ấy và vào phòng ngủ. Tôi nghe thấy tiếng anh ấy hỏi mẹ tôi vọng lên từ dưới nhà: "Nó làm sao thế hả mẹ?" Mẹ tôi trả lời: "Hãy hỏi cha con ấy." Thế là anh ấy không hỏi thêm gì nữa.

Tôi đã nằm trên giường và nhìn trần nhà suốt hai giờ đồng hồ mà không làm gì cả, ngay cả việc đến gặp Stepan tôi cũng quên mất, khi tôi nhớ ra thì trời đã tối. Hơn một tuần trôi qua, chúng tôi không gặp nhau, cũng không có thêm bức ảnh nào được chụp và được nhét vào trong cuốn sổ ghi chép. Trái tim của tôi trống trải như thể hiện tại nó chỉ còn là một cái vỏ rỗng. Thầy giáo bảo tôi đừng từ bỏ giấc mơ của mình, nhưng tôi không có đủ dũng khí để theo đuổi nó. Tôi chỉ là một kẻ bất lực và vô dụng. Rồi tôi lại nằm đó khóc, một khi đã khóc là không ngừng lại được, chính tôi cũng ghét tính cách của chính mình.

"Em không định ăn tối à nhóc?"

Tôi giật mình và bật dậy, Heinrich đứng ở cửa phòng tôi, im lặng, không tiếng động, tôi thậm chí không phát hiện ra tiếng bước chân của anh ấy. Heinrich đưa tay bật đèn phòng lên, anh ấy cau mày khi nhìn tôi. Lúc đó tôi mới nhớ ra và vội vàng lau nước mắt giàn giụa trên mặt. Heinrich đi đến gần và ngồi xuống giường ngủ của tôi, anh ấy cúi sát đầu và thì thầm với tôi rằng: "Đợi đến Giáng Sinh, khi nhận được học bổng và trợ cấp, anh sẽ mua cho em một cái đàn khác."

"Em chỉ muốn cái đàn cũ thôi." Tôi vẫn liên tục lau nước mắt bằng tay áo, quanh mắt bắt đầu hơi rát và có cảm giác sưng lên.

"Anh sẽ mua cho em một cái y hệt như thế."

Tôi ngẩng đầu lên, nhưng lại nhanh chóng lắc đầu và nói: "Trợ cấp của anh không đủ để mua nó đâu." Anh Heinrich cười và nói: "Em đang coi thường anh à? Anh đang có một khoản tiết kiệm khoảng 1200 Reichsmark đấy. Để xem nào, anh vừa hỏi mẹ, một cây đàn giống như thế khoảng 700 Reichsmark thôi." Đương nhiên tôi biết điều đó, bình thường anh ấy nhận được trợ cấp của trường và học bổng cho những học viên xuất sắc, anh ấy nói rằng chưa bao giờ tiêu hết được số tiền đó. Nhưng cha tôi vẫn luôn chu cấp cho anh ấy 100 Reichsmark mỗi tháng.

"Nó đắt quá. Đó là khoản tiết kiệm suốt một năm của anh... Hơn nữa, nếu anh làm vậy thì em sẽ bị đánh đấy."

Tôi buồn bã, ánh mắt tôi hướng đến chỗ cái hộc bàn đang đóng lại. Trong đó có một hộp đựng chiếc bút máy Montblanc Meisterstück 1936 bản khắc tay ngòi vàng 14K. Tôi nhớ tôi đã mua nó khi tôi chín tuổi. Tôi nói với Heinrich rằng tôi muốn có một cây bút Montblanc giống của chị họ tôi Clara, sau cái lần chúng tôi đến Munich thăm nhà họ hàng. Lúc đó anh trai tôi đang học trung học, không có trợ cấp như bây giờ mà chỉ có một khoản tiết kiệm với số tiền mà anh ấy thu được sau khi đạt thành tích đứng đầu các cuộc thi ở trường, hoặc đoạt giải thi đấu thể thao và đua ngựa. Anh ấy không do dự, ngay lập tức lấy 80 Reichsmark đưa cho tôi. Với suy nghĩ của một đứa trẻ chín tuổi, tôi chỉ đơn giản là vui mừng vì có được thứ mình thích. Nhưng khi cha tôi biết chuyện, ông ấy đã gọi tôi là một đứa không biết điều vì đã dùng tiền tiết kiệm của anh trai, và cũng mắng anh Heinrich vì thiếu suy nghĩ và hoang phí. Nhưng cuối cùng chỉ có một mình tôi bị trừng phạt. Ông ấy bắt tôi đứng giữa nhà và đánh tôi ngay trước mặt Heinrich, anh ấy chỉ biết đứng đó nhìn trong sự hoảng sợ, còn mẹ tôi thì vẫn im lặng như mọi lần. Tôi đã không dùng cây bút đó kể từ sau ngày hôm ấy.

"Cha ghét em vì em không bao giờ giỏi như anh. Em chỉ là một đứa thất bại, chúng nó bảo em, chỉ biết chơi đàn thì là đứa thất bại. Em không muốn chơi đàn nữa đâu, Heinrich, em không muốn, rồi cha sẽ lại đánh em... Ước gì em cũng giỏi cưỡi ngựa và bắn súng, ước gì em giỏi giống như anh, thế thì cha không ghét em và không đánh em nữa."

Nước mắt lại tuôn ra và tôi chẳng buồn lau chúng đi, tôi chẳng muốn giấu giếm cảm xúc của mình trước mặt Heinrich. Tôi biết rằng anh thương tôi, anh rất tốt với tôi, nhưng tôi vẫn có những lúc ghét anh. Tôi luôn ăn năn vì việc đó, tại sao tôi lại có thể ghét anh trong khi anh yêu thương tôi như thế? Nhưng biết làm sao được, tôi không thể kiểm soát cảm xúc và suy nghĩ của chính mình. Tôi ghen tị với anh, tại sao anh lại hoàn hảo như thế để tất cả mọi người cứ so sánh tôi với anh, rồi miệt thị và chà đạp tôi? Tại sao anh lúc nào cũng ngẩng cao đầu với nụ cười kiêu hãnh trên môi, còn tôi lúc nào cũng phải cúi đầu, khoé môi mặn chát vì nước mắt.

"Heinrich, cha thương anh và lúc nào cũng chỉ quan tâm đến anh. Còn em? Có lẽ cha cũng ước gì em không được sinh ra và không làm cho ông phải xấu hổ."

Sinh nhật của Heinrich mỗi năm, cha đều tặng anh một món quà đắt tiền nào đó, hôn vào trán anh và chúc anh bằng những lời tốt đẹp nhất. Còn tôi, ngoại trừ cái đồng hồ bỏ túi bằng bạc đó, mười mấy năm qua tôi thậm chí chưa từng nhận được một nụ hôn vào trán chứ đừng nói đến những món quà sinh nhật đắt tiền. Không phải tôi chưa từng đòi hỏi. Khi tôi lên sáu, tôi khóc lóc và hét lên với cha rằng tôi cũng muốn nhận được quà như anh Heinrich, hỏi rằng tại sao ông lại bất công như thế. Cha tôi đã nói gì nhỉ? Ông ấy nói rằng tôi không xứng đáng, một thằng kém cỏi như tôi thì không xứng đáng.

Sinh nhật năm sáu tuổi của tôi toàn là nước mắt. Cha tôi đã cho tôi một trận đòn đau đớn vào ngày tôi bước sang tuổi mới. Sinh nhật của tôi chẳng quan trọng bằng việc tôi đã dám lớn tiếng với ông ấy. Mẹ tôi đã khóc và van xin cha tôi đừng làm thế, ít nhất là không phải vào cái ngày ấy, ngày mà đáng ra tôi phải được hạnh phúc chứ không phải bị đánh đập tàn nhẫn, bởi chính cha mình.

Mẹ đã tặng tôi một món quà từ trước đó, nhưng bà lại đem cái hộp nhạc quý giá mà bà yêu thích nhất cho tôi, mẹ nói đó là hộp nhạc mà bà mang từ Hungary đến Đức, và mẹ giữ gìn nó như báu vật. Sau này, mỗi một sinh nhật mẹ tôi đều cho tôi hai món quà. Nhưng vậy thì sao chứ, cuối cùng thì tôi vẫn chỉ là một đứa trẻ đáng bị ruồng bỏ.

"Em xin lỗi, nhưng em ghen tị với anh nhiều lắm, anh biết không? Em xin lỗi, có những lúc em thậm chí nghĩ rằng em ghét anh..."

Heinrich nhìn tôi, ánh mắt của anh xa lạ, nó u ám, lạnh lẽo và đột nhiên tôi run sợ. Có phải tôi đã làm anh giận không? Anh không mỉm cười với tôi, khoé môi anh hơi cong xuống còn lông mày thì nhíu chặt lại. Tôi run lên và hoảng loạn, vì nhìn gương mặt anh khi đó giống y hệt gương mặt cha tôi.

"Em ghen tị với anh lắm sao? Vì anh luôn cười và luôn vui vẻ hả, Armin?" Anh hỏi tôi như thế, tay anh siết chặt cổ tay tôi, làm cho tôi khẽ rùng mình vì đau, nhưng tôi cảm nhận được tay anh cũng đang run rẩy.

"Em có biết..." Heinrich định nói gì đó, nhưng anh ấy không nói tiếp, anh ấy trầm ngâm một lúc rất lâu. Anh buông tay tôi ra, ánh mắt không còn xa lạ như thế nữa, chỉ trong một nháy mắt. Anh nhìn tôi và nói với tôi rằng: "Mỗi người đều có một năng lực khác nhau, Armin. Em không kém cỏi, em vẫn luôn học tốt, đúng không? Những đứa ở trường đó thậm chí còn chẳng bằng em, chúng đơn giản là ghen tị với em thôi."

"Sao em lại dễ dàng buông bỏ giấc mơ của mình như thế? Em biết không, từ nhỏ anh đã thấy mẹ chơi nhạc, anh ước mình có thể chơi nhạc giống như mẹ. Vì khi mẹ chơi nhạc là khi anh thấy bà đẹp nhất. Nhưng anh không thể, anh không hiểu gì cả, cũng chẳng bao giờ đánh được một bản nhạc hoàn chỉnh. Và mẹ thì cũng không muốn dạy anh vì anh không thể tiếp thu được. Armin, anh đã ngưỡng mộ em biết mấy."

Tôi ngạc nhiên và sững sờ, Heinrich sờ nhẹ vào má tôi và nói rằng: "Mẹ hạnh phúc vì âm nhạc, âm nhạc có thể đưa mẹ trở về nhà, về với Hungary mà bà yêu đến chết đi. Anh luôn nghĩ mẹ đã phải đến đây vì anh, chính anh đã trói buộc mẹ với nước Đức. Lúc nào anh cũng ước rằng mình có thể an ủi mẹ, làm cho mẹ vui bằng âm thanh của dương cầm hay vĩ cầm. Nhưng anh không thể."

Mắt anh hơi đỏ lên, và tôi ngạc nhiên vì điều đó. Heinrich nhìn tôi như thể tôi cũng là một niềm hi vọng nào đó của anh vậy. "Hẳn là mẹ hạnh phúc biết mấy khi có em, Armin. Khi đó, anh năm tuổi, anh thấy mẹ bế em và mẹ khóc. Mẹ nói rằng em có tóc nâu và mắt màu hạt dẻ giống mẹ, cuối cùng thì mẹ cũng có một đứa trẻ của riêng mình. Có lẽ đối với mẹ, anh chỉ là đứa trẻ của nhà von Hartenfels và nước Đức mà thôi. Mẹ muốn đặt tên em là món quà của Chúa, món quà quý giá nhất đời bà. Đúng thế, lẽ ra tên em phải là Theodor..."

Tôi cứ ngơ ngác ngồi ở đó mà không biết nói gì, cũng chẳng nhận ra mình đã ngừng khóc từ khi nào. Đột nhiên tôi lại muốn nói gì đó, giống như để an ủi Heinrich. Tôi cứ ấp úng mà không biết phải làm gì, cuối cùng thì tôi nói với anh rằng: "Heinrich, nhưng... mẹ cũng yêu anh nhiều lắm..."

"Anh biết." Heinrich khẽ cười và hít thở sâu một hơi: "Anh biết. Anh không cảm thấy buồn đâu nhóc ạ, anh luôn vui vì điều đó. Anh mừng cho mẹ, và hi vọng tất cả những gì tốt đẹp nhất cho em."

Tôi nghĩ đến mẹ tôi, mái tóc màu nâu mềm mại như một dòng nước, tay mẹ tôi lướt trên phím đàn, và chẳng lúc nào tôi thấy bà mỉm cười một cách hạnh phúc đến vậy. Như thể đó là điều đẹp đẽ nhất đời bà. Tiếng dương cầm đã ôm lấy tôi từ khi tôi còn nhỏ, lớn lên cùng tôi suốt cả tuổi thơ, và xoa dịu những vết thương trong trái tim nứt vỡ.

"Em muốn chơi đàn, Heinrich... Em chỉ muốn sống như thế thôi, em không muốn làm người lính hay người cai trị, em không cần những điều đó..."

Tôi cụp mắt xuống và buồn bã nói với anh rằng: "Nhưng dù sao, cha cũng sẽ không cho phép đâu. Em không thể."

Heinrich mỉm cười và xoa đầu tôi, anh nhìn thẳng vào mắt tôi, nói một cách kiên quyết rằng: "Rồi anh sẽ lo chuyện này. Anh hứa đấy, hứa bằng danh dự. Giờ thì đừng khóc lóc nữa, xuống nhà đi." Tôi ngay lập tức ôm chầm lấy Heinrich, dụi đầu vào cái áo len của anh và nói: "Cảm ơn, Heinrich."