Τα προικιά, το κρεβάτι, το σπερβέρι
Ο γάμος είναι ένα γεγονός που για την τότε κοινωνία, όπως κιόλας προαναφέρθηκε, αποτελούσε κοσμικό γεγονός. Ήταν η διασκέδασή τους, αυτό που περίμεναν και αυτό το οποίο περίμεναν και ετοίμαζαν για πολύ καιρό. Ακόμα και στο γάμο της κας Ευαγγελίας, το 1992, διατηρήθηκαν σχεδόν όλα τα έθιμα που αφορούσαν τη διασκέδαση των καλεσμένων και των οικογενειών.
Η αγγλαβή, ήταν ένα νόμιμο για την εποχή έγγραφο στο οποίο αναγράφονταν η περιουσία που έδιναν οι γονείς της νύφης στην κόρη του και κατ' επέκταση στο ζευγάρι. Κατά τη διαδικασία ανταλλαγής, ήταν παρών ο παπάς του χωριού όπου με τη γνησιότητα της υπογραφής του, διασφάλιζε την κυριότητα του εγγράφου και νομιμοποιούσε την ανταλλαγή των αγαθών και την σχέση του ζευγαριού. Μάλιστα, την έγραφε ο «γραμματικός» του χωριού (ο γραμματέας δηλαδή) καθώς θεωρούταν ο πιο γραμματιζούμενος.
Όπως μας γράφει ο Α. Βρόντης, «Το σπερβέρι είναι ένα είδος κουνουπιέρας από φαντό πανί με κεντήματα ωραία στο εμπρός μέρος όπου είναι το άνοιγμα και προπάντων στις πόρτες. Η τελετή του στολίσματος του σπερβεριού γίνεται με περισσοτέραν διάθεση στην Ασκληπιό. Σαν ποκρεμάσουν το σπερβέρι πάει απ' έξω που το κρεβάτι, πάνω στον πάγκο, ένας γέρος και μια γρηά και σκεπασμένοι τάχα μ' ένα ψιλό σεντόνι κάμνουν αναπαράσταση των όσων μέλλουν να εξελιχθούν στο νυφικό κρεβάτι. Ο κανακιστής στην Κρεμαστή την ώρα που κρεμούν το σπερβέρι τραγουδά: «Εστολίστην το σπερβέρι, λάμπει σαν το περιστέρι...». Στο τέλος κάθε στροφής για να ξεκουραστεί ο κανακιστής φωνάζει: «Κάνετε Μοναχικό, νά 'ρτη στον νου μου τι να πω». Κι οι νέοι χορεύουν τον Μοναχικό, ένα είδος χορού που έχει τις κινήσεις της Σούστας αλλά τον χορεύουν ένας ένας.»
Το σπερβέρι λοιπόν, το είχε υφάνει η νύφη στον αργαλειό και μετά το κεντούσε και προοριζόταν για να στολίσει το κρεβάτι του γάμου. Το έπαιρναν δυο- τρεις κόρες ή παλικάρια για να το στολίσουν. Έπρεπε να το στολίσουν και να το κατεβάσουν εφτά φορές, ενώ τα όργανα έπαιζαν και οι τραγουδιστάδες τραγουδούσαν:
Να 'ν' η ώρα η καλή κι' η ώρα του Χριστού,
ώρα του Χριστού και της Παναγιάς.
Κι' ο Χριστός περνά και παντού ρωτά:
-Που 'ν' ο νιός παστός, να τον δω και 'γω;
Να τον δω και 'γω να του ευχηθώ,
Με πολλές ευχές για πολλές χαρές...Σπερβέρι
Εστολί-, βρ' αμάν-αμάν-αμάν, εστολίσαν το σπερβέρι
Εστολίσαν το σπερβέρι, άσπρο σαν το περιστέρι
Γύρω τριγύ-, βρ' αμάν-αμάν-αμάν, γύρω τριγύρω κεντητό
Γύρω τριγύρω κεντητό, στη μέση έχει το σταυρό
Στη μέση έ-, βρ' αμάν-αμάν-αμάν, στη μέση έχει το σταυρό
Στη μέση έχει το σταυρό και στην κορφή χρυσόν αητό
Στη Βενετιά, βρ' αμάν-αμάν-αμάν, στη Βενετιά το υφάνασι
Στη Βενετιά το υφάνασι, στην Πόλη το κεντήσασι
Στη Ρόδο το, βρ' αμάν-αμάν-αμάν, στη Ρόδο το στολίσασι
Στη Ρόδο το στολίσασι, παπάδες το βλοήσασι
(Πηγή: https://greekcultureellinikospolitismos.wordpress.com/2018/08/08/%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B2%CE%AD%CF%81%CE%B9/)
Την Παρασκευή, πριν τον γάμο, πηγαίνανε στο σπίτι όπου θα έμενε το ζευγάρι (στο σπίτι του «γάμου»- έτσι το έλεγαν) και κάνανε τα κρεβάτια ή αλλιώς, στολίζανε το σπερβέρι. Τα κρεβάτια τότε ήταν οι λεγόμενoi (σουφάδες).Oι σουφάδες ήταν υπερυψωμένες ξύλινες κατασκευές. Στο πάνω μέρος, υπήρχε στρώμα για να μπορεί κανείς να κοιμάται (συνήθως κοιμόντουσαν 2-3 άτομα) και από κάτω ήταν αποθηκευτικός χώρος όπου έβαζαν το λάδι, τις πατάτες και ό,τι άλλο ήθελαν. Στο πάνω μέρος επίσης μια κουρτίνα ως διαχωριστικό.
Αξίζει να σημειωθεί πως όταν στολίζανε του σουφάδες με το σπερβέρι, στρώνανε και ξεστρώνανε τρεις φορές (ως έθιμο) το στρώμα, ρίχνανε πάνω κουφέτα και λεφτά και γλεντούσανε με όργανα, φαγητά και χορούς. Μάλιστα, βάζανε ένα παιδί επάνω ως ένδειξη καρπερότητας για τους νιόπαντρους.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top