Vấn đề 7: Xây dựng đội ngũ Đảng viên.

1.     Tính tất yếu phải xây dựng đội ngũ  Đảng viên:

·         Học thuyết Mác Lenin đã chỉ rõ tính tất yếu phải xây dựng đội ngũ Đảng viên vững mạnh, đồng thời nêu lên những yêu cầu nhằm xây dựng đội ngũ Đảng viên theo đúng bản chất cách mạng và khoa học của Đảng.

Nắm vững quan điểm của chủ nghĩa Mác Lenin về Đảng và xây dựng Đảng, chọn lọc những kinh nghiệm thành công trong xây dựng Đảng của các Đảng cầm quyền trên thế  giới. Căn cứ vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, Đảng ta khẳng định: Phải không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ Đảng viên, xây dựng đội ngũ Đảng viên của Đảng ngày càng vững mạnh, đáp ứng với yêu cầu của từng thời kỳ cách mạng.

2.     Vị trí, vai trò của người Đảng viên cộng sản

1.     Yêu cầu có tính nguyên tắc đối với người Đảng viên cộng sản

·         Trong tác phẩm “Tuyên ngôn Đảng Cộng Sản”, Mác Anghen đã nêu ra những yêu cầu, điều kiện rất cơ bản của người Đảng viên cộng sản: “ Về thực tiễn, người cộng sản là người kiên quyết nhất trong các Đảng công nhân ở tất cả các nước , là bộ phận cổ vũ tất cả các bộ phận khác. Về mặt lý luận, họ hơn các bộ phận còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ họ hiểu những điều kiện , tiến trình và kết quả của phong trào vô sản” (Mác – Anghen toàn tập – Nhà xuất bản chính trị quốc gia HN – tập 4 – Trang 614, 615)

·         Theo Lenin “Tất cả những người nào thừa nhận cương lĩnh của Đảng và ủng hộ Đảng băng phương tiện vật chất cũng như bằng cách tự mình tham gia một trong những tổ chức của Đảng thì đều được coi là Đảng viên”

Điều kiện kết nạp vào Đảng do Lenin đưa ra đã được ghi vào điều lệ Đảng công nhân dân chủ xã hội Nga. Đó là cơ sở lý luận để các Đảng cộng sản vận dụng vào việc xây dựng đội  ngũ Đảng viên sau này.

·         Trong điều kiện hoàn cảnh của VN, một Đảng ra đời và trưởng thành ử một nước nông nghiệp lạc hậu, HCM đã khẳng định: “Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh, Đảng mạnh là do chi bộ tốt , chi bộ tốt là do Đảng viên đều tốt”.

2.     Vị trí, vai trò của Đảng viên cộng sản:

·         Khẳng định vai trò quan trọng: Đảng là cơ chế chính trị xã hội sống, Đảng viên là những tế bào cấu tạo nên Đảng.

·         Đảng viên tồn tại gắn liền với tổ chức. Tổ chức mạnh đảm bảo từng người mạnh, từng người mạnh khiến cả tổ chức mạnh. Uy tín của Đảng đối với quần chúng ngày càng lớn.

·         Đảng viên là người tham gia tích cực vào quá trình xây dựng Đảng, tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối chính sách của Đảng và chính phủ. Đòi hỏi Đảng viên phải có đường lối chính trị vững vàng, trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng, của giai cấp , có năng lực, trí tuệ, am hiểu thực tiễn, có nhiệt tình cách mạng cao và năng lực hành động.

·         Đảng viên là tiền đề cơ sở để xây dựng đội ngũ cán bộ Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân.

·         Đảng viên là người trực tiếp xây dựng quan hệ giữa Đảng và nhân dân. Trong cách mạng xã hội chủ nghĩa, mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân thể hiện ở cương lĩnh chính trị, đường lối chính sách của Đảng.

3.     Những quan điểm cơ bản của Đảng về Đảng viên:

1.     Tiêu chuẩn Đảng viên:

Ý nghĩa của việc xác định đúng tiêu chuẩn Đảng viên:

- Tạo cơ sở  vững chắc để nâng cao chất lượng đội ngũ Đảng viên, là cơ sở để khắc phục các lệch lạc “tả” hoặc “hữu” trong công tác Đảng viên.

- Tiêu chuẩn của người Đảng viên phải ứng với những đòi hỏi của yêu cầu cách mạng.

Tiêu chuẩn  đảng viên ĐCS VN, được  ĐCS VN xác định:

- Đảng viên ĐCS VN là chiến sỹ cách mạng trong đội tiên phong của giai cập công nhân VN, suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của tổ quốc, giai cấp công nhân  và nhân dân lao động lên trên lợi ích cá nhân

- Chấp hành nghiêm chỉnh cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, các nghị quyết của Đảng và pháp luật của nhà nước.

- Có lao động, không bóc lột, hoàn thành tốt  nhiệm vụ được giao, có đạo đức lối sống lành mạnh.

- Gắn bó mật thiết với nhân dân.

- Phục tùng tổ  chức, kỷ luật của Đảng , giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng.

(Điều 1, Điều lệ  ĐCS VN)

2.     Nhiệm vụ Đảng viên:

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng ngày 22 tháng 4 năm 2010 quy định Đảng viên có những nhiệm vụ sau:

·         Tuyệt đối trung thành với mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của nhà nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, phục tùng tuyệt đối sự phân công và điều động của Đảng.

·         Không ngừng học tập, rèn luyện, nâng  cao trình độ kiến thức , năng lực công tác, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, có lối sống lành mạnh, đấu tranh chống nghĩa cá nhân cơ hội, cục bộ, quan lieu, tham nhũng lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác.

·         Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Chăm lo đời sốn vật chất tinh thần và bảo vệ lợi  ích chính đáng của nhân dân.

·         Tham gia xây dựng và bảo vệ đường lối chính sách và tổ chức của Đảng, phục tùng kỷ luật, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng, thường xuyên phê bình và tự phê bình, trung thực với Đảng, làm công tác phát triển đảng viên, sinh hoạt Đảng và đóng Đảng phí đúng quy định. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, tự phê bình và phê bình là qui luật phát triển của Đảng, là một nguyên tắc, một nội dung sinh hoạt chi bộ, là vũ khí sắc bén chỉnh đốn, xây dựng Đảng thường xuyên trong sạch vững mạnh, nâng cao tầm văn hóa lãnh đạo và cầm quyền của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh thường đòi hỏi cán bộ, đảng viên thực hiện tự phê bình và phê bình “như rửa mặt hàng ngày”, được như thế thì “Đảng sẽ mạnh khỏe vô cùng” (Hồ Chí Minh toàn tập-NXB Chính trị Quốc gia 1996, trang 261)

3.     Quyền của Đảng viên:

Cũng tại Đại hội IX, Đảng nêu rõ các quyền của người đảng viên như sau:

·         Được thông tin thảo luận về những vấn đề cương lĩnh, điều lệ Đảng, đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, biểu quyết công việc của Đảng.

·         Ứng cử, đề cử và bầu cử cơ quan lãnh đạo các cấp của Đảng theo quy định của BCH Trung Ương.

·         Phê bình và chất vấn về hoạt động của tổ chức Đảng và đảng viên ở mọi cấp trong phạm vi tổ chức, báo cáo kiến nghị với các cơ quan có trách nhiệm và yêu càu được trả lời.

·         Trình bày  ý kiến khi tổ chức Đảng nhận xét, quyết định công tác hoặc thi hành kỷ luật đối với mình.

4.     Nâng cao chất lượng đảng viên:

4.1 Bài học kinh nghiệm nâng cao chất lượng đảng viên:

Từ thực tiễn về xây dựng Đảng và xây dựng đội ngũ  đảng viên, Đảng ta đã tổng kết thành 5 bài học kinh nghiệm về nâng cao chất lượng đảng viên. Tại  đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, Đảng ta đã khẳng định những bài học kinh nghiệm còn có giá trị chỉ đạo trong công tác đảng viên hiện nay:

·         Phải nhằm vào nhiệm vụ chính trị chung của Đảng, của từng địa phương và từng đơn vị cơ sở , vào trách nhiệm cụ thể của từng đảng viên trong từng chi bộ nơi đảng viên hoạt động mà nâng cao chất lượng đảng viên.

Muốn xây dựng tốt  đảng viên phải xây dựng tốt tổ chức. vì vậy phải nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ  chức. Khuynh hướng đơn giản trong việc đánh giá  đảng viên và nâng cao chất lượng đảng viên, không xem xét nguyên nhân toàn diện cả về tổ chức lẫn đảng viên thường không mang lại kết quả tốt.

- Phải cải tiến sinh hoạt và hoạt động của tổ chức Đảng, của chi bộ đưa đảng viên vào vị trí chiến  đấu trong phong trào quần chúng, qua phong trào quần chúng mà giá dục, rèn luyện đảng viên, nâng cao năng lực của đảng viên.

- Nâng cao chất lượng đảng viên hoạt động viên phải được tiến hành một cách toàn diện cả về phẩm chất cách mạng lẫn kiến thức và năng lực hoạt động, không được xem nhẹ mặt nào.

- Phải đánh giá  đúng đội ngũ đảng viên và từng đảng viên  để có yêu cầu và nâng cao chất lượng phù  hợp. Để đánh giá đúng đảng viên phải nắm vững quan điểm có tính nguyên tắc về tư  cách đảng viên.

(Báo cáo tổng kết công tác Xây dựng Đảng và sửa đổi điều lệ Đảng, NXB Sự thật HN 1997, tr 145, 146,147)

4.2. Nội dung nâng cao chất lượng đảng viên:

* Giáo dục gắn với rèn luyện đảng viên:

- Giáo dục đảng viên:

+ Giáo dục lý  tưởng cách mạng để mỗi đảng viên có nhận thức đúng đắn vì lý tưởng của Đảng, vì lợi ích của nhân dân.

+ Giáo dục phẩm chất cách mạng: mỗi đảng viên phải suốt đời học tập noi gương đạo đức của chủ tịch HCM.

+ Giáo dục chủ  nghĩa Mác Lenin, tư tưởng HCM, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho Đảng viên. Đấu tranh không khoan nhược với các luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác Lenin, tư tưởng HCM, xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng.

+ Giáo dục kiến thức văn hóa chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức về tổ  chức quản lý cho đảng viên.

·         Một số vấn đề về việc nâng cao chất lượng công tác giáo dục đảng viên hiện nay:

+ Giáo dục phải  đi đôi với tổ chức. Ổn định tổ chức các chi bộ, đảng bộ, kiện toàn bộ máy các cơ  quan nhà nước và các đoàn thể nhân dân.

+ Các cấp ủy  đảng cần có nhận thức đúng đắn, chỉ  đạo chặt chẽ và đầu tư đích đáng chi công tác giáo dục và rèn luyện đảng viên.

+ Các yêu cầu về  học tập và rèn luyện cần được tiêu chuẩn hóa thành nhiệm vụ cụ thể của đảng viên.

+ Nội dung giáo dục cần lien tục đổi mới cho sát với tình hình thức tế.

+ Quan tâm xây dựng  đội ngũ cán bộ, giáo viên, báo cáo viên,… có đủ năng lực và phẩm chất đạo đức để đáp ứng yêu cầu.

+ Mỗi đảng viên phải xây dựng kế hoạch phấn đấu nhằm nâng cao năng lực và trình độ.

·         Rèn luyện đảng viên:

+ Phân công đảng viên:

Phải phù hợp với năng lực, sở trường và hoàn cảnh của từng người. Qua đó đánh giá, nhận xét năng lực của từng người.

+ Quản lý đảng viên:

Quản lý hoạt  động của đảng viên bao gồm: Quản lý về  lập trường chính trị và tư tưởng, quản lý về phẩm chất trìn độ và năng lực, quản lý quan hệ gia đình và xã hội của  đảng viên.

* Kết nạp đảng viên mới:

- Phương châm kết nạp Đảng:

+ Coi trọng chất lượng không chạy theo số lượng. Nhưng số lượng và  chất lượng phải có quan hệ chặt chẽ với nhau, tạo nên sức mạnh của Đảng.

Phương hướng kết nạp đảng viên:

+ Coi trọng kết nạp vào Đảng những quần chúng ưu tú trong công nhân, nhất là công nhân trực tiếp sản xuất công nghiệp, công nhân kỹ thuật để nâng cao tỉ lệ đảng viên là công nhân trong Đảng.

+ Quan tâm giáo dục , bồi dưỡng thanh niên để lựa chọn và kết nạp những đoàn viên ưu tú kết nạp vào Đảng.

+ kết nạp vào  Đảng những quần chúng ưu tú trong nông dân, trí  thức, cán bộ khoa học kỹ thuật, phụ nữ, dân tộc ít người vào Đảng.

Điều kiện và tiêu chuẩn của người được kết nạp vào Đảng:

+ Là công dân VN đủ 18 tuổi trở lên thừa nhận và tự nguyện thực hiện thực hiện cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, tiêu chuẩn và nhiệm vụ đảng viên, hoạt đọng trong một tổ chức cơ sở Đảng. Qua thực tiễn, chứng tỏ là người ưu tú, được nhân dân tín nghiệm.

+ Có đủ tiêu chẩn đảng viên

+ Có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ đảng viên

+ Không vi phạm lịch sử chính trị

(Điểm 2 quy định số 29QĐ/TW ngày 12/6/1997 về thi hành điều lệ  Đảng)

Sàng lọc đội ngũ đảng viên:

+ Phải dựa trên cơ  sở quản lý phân loại đảng viên hàng năm và tiến hành thường xuyên đồng thời kết hợp với công tác xây dựng Đảng.

+ Kết hợp tính tích cực chủ động của cơ sở với sự chỉ  đạo chặt chẽ thường xuyên của cấp ủy cấp trên.

+ Nâng cao chất lượng đảng viên phải tiến hành đồng bộ các nội dung và phương pháp trên đây.