Sự sáng tạo
2. Tại sao "Nhà văn không chỉ ghi chép những gì đã có mà luôn muốn nói một điều gì mới mẻ"?- Như Nam Cao đã nói "Văn chương không cần những người thợ khéo tay làm theo những kiểu mẫu đưa cho, văn chương cần những người biết đào sâu, khơi những nguồn chưa ai khơi, tìm ra những gì chưa có", sự sáng tạo là yếu tố sống-còn của một nhà văn đối với nghệ thuật. Bởi lẽ, tác phẩm nghệ thuật không phải là bản photocopy vô hồn của cuộc sống, bởi lẽ, tác phẩm nghệ thuật chính là thế giới khách quan được nhìn qua lăng kính của nhà văn, nên tác phẩm nghệ thuật sẽ không bao giờ thành hình nếu thiếu đi dấu ấn cá nhân của nhà văn in đậm trong nó. Nói cách khác, nếu thiếu đi sự sáng tạo, nếu nhà văn không có dấu vân tay nghệ thuật riêng, tác phẩm nghệ thuật sẽ chết và tuột trôi vào quên lãng, cùng với dòng chảy của những thứ nhợt nhạt giống nhau khác, và nhà văn, khi anh ta không thể kiến tạo giá trị mới, khi anh ta chỉ loay hoay trong lối mòn, lặp lại chính mình và lặp lại người khác- "Người tạo nên tác phẩm là tác giả, nhưng người quyết định số phận của tác phẩm lại là độc giả" (gorki), người đọc sẽ không bao giờ tiếp nhận những gì đã quen nhàm, cũ kĩ. Độc giả tìm đến tác phẩm trước hết để tìm thấy những điều mới lạ, để làm giàu thêm cho tâm hồn, để làm giàu thêm vốn sống, kinh nghiệm sống, để hiểu mình, hiểu đời nhiều hơn, để bản thân có được những phút giây rung cảm chọn vẹn giữa cái đẹp. Nếu thiếu đi sự sáng tạo, những gì nhà văn ghi lại chỉ là ghi chép y nguyên cuộc sống, thứ cuộc sống diễn ra mỗi ngày xung quanh họ, thứ cuộc sống mà họ dường như những áp lực bủa vây đã khiến họ thấy quen nhàm, thậm chí mệt mỏi, thì thử hỏi, người đọc có tiếp nhận tác phẩm hay không? Tác phẩm chỉ tồn tại, khi chiếm được một vị trí trong tim độc giả, và yếu tố sáng tạo, chính là điều kiện tiên quyết cho sức sống ấy, đồng thời, cũng chính đòi hỏi khắt khe này đã tạo ra sự đào thảo khắc nghiệt của thế giới văn chương.3. Chứng minh- Vật liệu của thực tại và sự sáng tạo của nhà văn chính là hai yếu tố không thể tách rời, tác động qua lại lẫn nhau làm nên sự sống của tác phẩm. Từ những vật liệu của thực tại, ta sẽ bắt gặp sự sáng tạo, cái mới mẻ cua nhà văn. Đồng thời, sự mới mẻ, sáng tạo của nhà văn sẽ làm cho vật liệu mượn ở thực tại trở nên sâu sắc hơn, đẹp hơn, gợi cảm hơn.- Vậy vật liệu mượn ở thực tại có thể là gì? Và nhà văn sáng tạo trên những vật liệu ấy như thế nào? Vật liệu chính là những vấn đề cốt lõi, cơ bản, trọng đại, cấp bách của cuộc sống, đòi hỏi nhà văn thâm nhập, trải lòng, trăn trở, suy tư è Làm nên tư tưởng chủ đề tác phẩm è Sự mới mẻ của nhà văn thể hiện ở góc độ đề tài mà anh ta chọn, thể hiện ở điểm nhìn của anh ta với vật liệu hiện thực đó, thể hiện ở khía cạnh tư tưởng mới mẻ mà anh ta khám phá ra. [Đề tài người nông dân và khám phá của Nam Cao so với Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan...]ü Vật liệu chính là những sự vật ngoài đời thực hóa thân thành hình tượng của nghệ thuật è Qua tay mỗi nhà văn, sự vật ấy sẽ mang những ý nghĩa, những biểu tượng riêng, đại diện cho những kiểu người khác nhau, chất chứa những tình cảm khác nhau. [Con cò ngoài đời thực đến con cò trong ca dao, dân ca, đến con cò trong thơ Chế Lan Viên; sóng trong thơ Xuân Diệu và trong thơ Xuân Quỳnh]Vật liệu chính là ngôn ngữ è Cái mới mẻ của nhà văn đó là chắt lọc được từ thứ ngôn ngữ dân dã, thông tục hằng ngày những ngôn từ đắt giá, những cách kết hợp từ mới mẻ, gợi cảm, để thể hiện tư tưởng, tình cảm của anh ta. [Cách sử dụng từ ngữ mới mẻ, riêng Tây, cách kết hợp từ độc đáo của Xuân Diệu]Những tác phẩm văn học, những hình tượng văn học khi rời khỏi tay nhà văn và đi vào cuộc sống, đã trở thành những khách thể tinh thần, tồn tại khách quan với sự vận động nội tại của nó, với tính cấu trúc chỉnh thể của riêng nó, cũng trở thành một phần của hiện thực, và cũng có khả năng trở thành vật liệu để tạo nên những tác phẩm nghệ thuật mới è Đó là khi tác phẩm nghệ thuật trở thành thi liệu, văn liệu, khơi gợi sự sáng tạo của các nhà văn thế hệ sau è Sự sáng tạo ở chỗ vận dụng các thi liệu, văn liệu để bày tỏ cái riêng của bản thân, bày tỏ tâm tư tình cảm của bản thân, nhiều khi cái cá nhân đó, cái tâm tư tình cảm đó trái ngược lại với tư tưởng, tình cảm của tác phẩm gốc chứa thi liệu, văn liệu mà anh ta sử dụng.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top