Trường Hận Ca

Hán hoàng trọng sắc tư khuynh quốc 

Ngự vũ đa niên cầu bất đắc 

Dương gia hữu nữ sơ trưởng thành 

Dưỡng tại thâm khuê nhân vị thức 

Thiên sinh lệ chất nan tự khí 

Nhất triêu tuyển tại quân vương trắc 

Hồi mâu nhất tiếu bách mị sinh 

Lục cung phấn đại vô nhan sắc 

Xuân hàn tứ dục Hoa Thanh trì 

Ôn tuyền thuỷ hoạt tẩy ngưng chi 

Thị nhi phù khởi kiều vô lực 

Thuỷ thị tân thừa ân trạch thì 

Vân mấn hoa nhan kim bộ dao 

Phù dung trướng noãn độ xuân tiêu 

Xuân tiêu khổ đoản nhật cao khởi 

Tòng thử quân vương bất tảo triều 

Thừa hoan thị yến vô nhàn hạ 

Xuân tòng xuân du dạ chuyển dạ 

Hậu cung giai lệ tam thiên nhân 

Tam thiên sủng ái tại nhất nhân 

Kim ốc trang thành kiều thị dạ 

Ngọc lâu yến bãi tuý hoà xuân 

Tỷ muội huynh đệ giai liệt thổ 

Khả liên quang thái sinh môn hộ 

Toại linh thiên hạ phụ mẫu tâm 

Bất trọng sinh nam trọng sinh nữ 

Ly cung cao xứ nhập thanh vân 

Tiên nhạc phong phiêu xứ xứ văn 

Hoãn ca mạn vũ ngưng ty trúc 

Tận nhật quân vương khan bất túc 

Ngư Dương bề cổ động địa lai 

Kinh phá Nghê thường vũ y khúc 

Cửu trùng thành khuyết yên trần sinh 

Thiên thặng vạn kỵ tây nam hành 

Thuý hoa dao dao hành phục chỉ 

Tây xuất đô môn bách dư lý 

Lục quân bất phát vô nại hà 

Uyển chuyển nga mi mã tiền tử 

Hoa điền uỷ địa vô nhân thu 

Thuý kiều, kim tước, ngọc tao đầu 

Quân vương yểm diện cứu bất đắc 

Hồi khan huyết lệ tương hoà lưu 

Hoàng ai tản mạn phong tiêu tác 

Vân sạn oanh vu đăng Kiếm Các 

Nga My sơn hạ thiểu nhân hành 

Tinh kỳ vô quang nhật sắc bạc 

Thục giang thuỷ bích Thục sơn thanh 

Thánh chủ trieu triêu mộ mộ tình 

Hành cung kiến nguyệt thương tâm sắc 

Dạ vũ văn linh trường đoạn thanh 

Thiên tuyền địa chuyển hồi long ngự 

Đáo thử trừ trừ bất nhẫn khứ 

Mã Ngôi pha hạ nê thổ trung 

Bất kiến ngọc nhan không tử xứ 

Quân thần tương cố tận triêm y 

Đông vọng đô môn tín mã quy 

Quy lai trì uyển giai y cựu 

Thái Dịch phù dung Vỵ Ương liễu; 

Phù dung như diện liễu như mi 

Đối thử như hà bất lệ thuỳ 

Xuân phong đào lý hoa khai nhật 

Thu vũ ngô đồng diệp lạc thì 

Tây Cung, Nam Nội đa thu thảo 

Lạc diệp mãn giai hồng bất tảo 

Lê viên đệ tử bạch phát tân 

Tiêu Phòng a giám thanh nga lão 

Tịch điện huỳnh phi tứ tiễu nhiên 

Cô đăng khiêu tận vị thành miên 

Trì trì chung cổ sơ trường dạ 

Cảnh cảnh tinh hà dục thự thiên 

Uyên ương ngoã lãnh sương hoa trọng 

Phỉ thuỷ khâm hàn thuỳ dữ cộng 

Du du sinh tử biệt kinh niên 

Hồn phách bất tằng lai nhập mộng 

Lâm Cùng đạo sĩ Hồng Đô khách 

Năng dĩ tinh thành trí hồn phách 

Vị cảm quân vương triển chuyển tư 

Toại giao phương sĩ ân cần mịch 

Bài không ngự khí bôn như điện 

Thăng thiên nhập địa cầu chi biến 

Thượng cùng bích lạc hạ hoàng tuyền 

Lưỡng xứ mang mang giai bất kiến 

Hốt văn hải thượng hữu tiên sơn 

Sơn tại hư vô phiếu diểu gian 

Lâu các linh lung ngũ vân khởi 

Kỳ trung xước ước đa tiên tử 

Trung hữu nhất nhân tự Thái Chân 

Tuyết phu hoa mạo sâm si thị 

Kim khuyết tây sương khấu ngọc quynh 

Chuyển giao Tiểu Ngọc báo Song Thành 

Văn đạo Hán gia thiên tử sứ 

Cửu hoa trướng lý mộng hồn kinh 

Lãm y thôi chẩm khởi bồi hồi 

Châu bạc ngân bình di lý khai 

Vân kết bán thiên tân thuỵ giác 

Hoa quan bất chỉnh há đường lai 

Phong xuy tiên duệ phiêu phiêu cử 

Do tự Nghê Thường vũ y vũ 

Ngọc dung tịch mịch lệ lan can 

Lê hoa nhất chi xuân đới vũ 

Hàm tình ngưng thế tạ quân vương 

Nhất biệt tâm dung lưỡng diểu mang! 

Chiêu Dương điện lý ân ái tuyệt 

Bồng Lai cung trung nhật nguyệt trường 

Hồi đầu hạ vọng nhân hoàn xứ 

Bất kiến Trường An kiến trần vụ 

Duy tương cựu vật biểu thâm tình 

Điến hạp kim hoa ký tương khứ 

Thoa lưu nhất cổ, hạp nhất phiến 

Thoa tích hoàng kim hạp phân điến 

Đãn giao tâm tự kim điến kiên 

Thiên thượng nhân gian hội tương kiến 

Lâm biệt ân cần trung ký từ 

Từ trung hữu thệ lưỡng tâm tri: 

Thất nguyệt thất nhật Trường Sinh điện 

Dạ bán vô nhân tư ngữ thì 

"Tại thiên nguyệt tác tỵ dực điểu 

Tại địa nguyện vi liên lý chi" 

Thiên trường địa cửu hữu thì tận 

Thử hận miên miên vô tuyệt kỳ 

hà thượng nhân dịch

Trường Hận Ca

Bạch Cư Dị

Vua nhà Hán trọng người quốc sắc

Cầu bao năm đã chắc gì thành ?

Họ Dương có gái tuổi xanh

Thâm khuê nuôi dưỡng rấp ranh còn chờ

Trời cho đẹp bao giờ phí bỏ?

Một sớm mai ngồi tựa quân vương

Miệng cười tươi nở bông hường

Sáu cung từ đó sắc hương lu mờ

Mùa Xuân lạnh lững lờ suối ấm

Hồ Hoa Thanh kỳ tắm thơm tho

Nói sao cho hết ơn vua

Chung quanh thị nữ tha hồ nâng niu

Sáng dạo gót tóc theo gió lộng

Ðêm trướng hoa phủ mộng phù dung

Phù dung giấc mộng não nùng

Ðêm Xuân ngắn ngủi vô cùng vì đâu ?

Kể từ đó buổi chầu trễ nãi

Tiệc vui chơi mê mãi đêm ngày

Ba nghìn cung nữ buồn thay

Chỉ riêng đắm đuối mê say một người !

Chốn lầu ngọc đêm tươi má phấn

Yến tiệc tan lại quấn quít nhau

Một nhà trai gái trước sau

Thấm ơn mưa móc nói sao cho cùng !

Bậc cha mẹ ở trong thiên hạ

Gái hơn trai chẳng lạ lùng gì !

Ly cung mái lợp mây che

Nhạc tiên chốn chốn đều nghe rộn ràng

Tiếng ty trúc âm vang sau trước

Múa lại ca vui thực là vui !

Cơn vui ngày tháng kéo dài

Ngủ dương chiêng trống ầm ầm kéo sang

Ôi thôi khúc nghê thường dang dở

Chốn cung đình khói lửa xôn xao !

Ngựa xe rối rít ra vào

Tây Nam xa giá cờ đào quạnh hiu

Ði lại nghĩ chín chìu ruột thắt

Trăm dặm ngoài sĩ tốt dừng chân

Thôi đành thôi nhé ! Mỹ nhân!

Hoa tai dưới đất ai cầm nhặt cho ?

Tao đầu ngọc là trò rơm rác

Thoa bằng vàng tan tác dưới chân

Nhà vua che mặt tần ngần

Ðành thôi đứt ruột ba quân hả lòng!

Quay nhìn lại ròng ròng máu lệ

Bụi vàng bay gió xé trời chiều

Ðường lên kiếm các cheo leo

Nga Mi dưới núi vắng teo bóng người

Cờ nghiêng ngả mặt trời đã nhạt

Núi cùng sông bát ngát màu xanh

Sớm hôm dằng dặc mối tình

Hành cung trăng cũng vì mình thương tâm

Ðêm mưa gió chuông ngân đứt ruột

Ðất trời xoay lại được hồi loan

Ðến đây lòng những bàn hoàn

Ở đi chẳng dứt phân vân trù trừ

Ôi ! Mặt ngọc bây giờ chẳng thấy

Gò Mả Ngôi, cỏ ấy bùn nhơ

Vua tôi nhìn lại thẫn thờ

Lệ rơi thấm áo còn ngờ chiêm bao

Thẳng kinh khuyết ào ào vó ngựa

Vườn ao còn như thuở nào xưa 

Phù dung Thái dịch lưa thưa

Vị ương liễu vẫn còn chưa đổi màu !

Nhìn phù dung lòng đau như cắt

Phù dung trông giống mặt người xưa

Mày ai lá liễu đong đưa

Lòng sao lòng chẳng ngẩn ngơ hởi lòng ?

Xuân, đào lý nở tung trước gió

Mưa Thu về vàng võ cành ngô

Hai cung cỏ úa tiêu sơ

Lá rơi ngập lối bây giờ ai vun ?

Các con hát ở vườn lê cũ

Tóc bạc trông vò võ thời gian

Phòng tiêu Thái giám thở than

Răng long cũng lẽ tuần hoàn xưa nay!

Nhìn đom đóm tối bay le lói

Khêu ngọn đèn tay gối bàn tay

Ta nghe tiếng trống canh chầy

Sông Ngân lóng lánh đêm nay sắp tàn !

mái ngói lạnh giọt sương tí tách

Mền thúy êm lạnh ngắt mình ta

Hỡi ơi ! Sống thác bao la 

Mộng sao chẳng thấy về mà thăm nhau !

Ở Lâm cùng nghe đâu đạo sĩ

Tay ấn cao có thể gọi hồn

Thương vua trằn trọc đau buồn 

Mới nhờ người thử truy tầm một tay

Nhanh như chớp cưỡi mây lướt gió

Thôi thì đi đây đó chơi vơi

Cao, lên tít tận đỉnh trời

Ðất sâu lại đã về chơi hoàng tuyền

Trải khắp cả hai miền chẳng thấy

Bỗng chợt nghe chốn ấy mơ hồ

Giữa khơi sóng bạc lô xô

Núi tiên cung điện tựa hồ bồng lai

Bầy tiên dạo khoan thai tha thướt

Có một nàng phảng phất Thái Chân

Mặt hoa da tuyết trắng ngần

Cửa vàng khẽ gõ một lần xem sao

Nhờ Tiểu Ngọc trình vào cho rõ 

Báo Long thành có sứ nhà vua

Nghe tin trướng gấm hồn mơ

Nhẹ thu vạt áo, sững sờ ngồi lên

Vén rèm châu bước liền ra cửa

Mái tóc mây lệch nửa vầng khăn

Nhẹ nhàng bước xuống thềm loan

Ðôi tay áo rộng theo làn gió bay

Tưởng điệu múa của ngày năm nọ

Khúc Nghê Thưởng lả chả châu rơi

Cành lê mưa điểm giữa trời

Ngậm sầu ngưng lệ tạ người là đây

Chuyện ân ái từ nay chẳng tưởng

Chốn Bồng lai ngày tháng dài lâu

Cúi trông xuống cõi bể dâu

Trường An chẳng thấy, thấy đâu bụi mù !

Ðây vật cũ nghìn thu tâm sự

Kính dâng lên nghĩa nọ tình kia

Thoa vàng, hộp đá, xin chia

Nửa nơi tiên cảnh, nửa về trần gian

Lòng chỉ nguyện như vàng như đá

Tiên với trần có sá gì đâu !

Rồi đây ta lại gặp nhau

Trước khi lâm biệt , nhắc câu thề bồi

Câu thề bồi chỉ hai người biết

Ðiện Trùng sinh, trùng thất ngày nào

Nửa đêm vắng vẻ làm sao

Thề ràng : liền cánh, trước sau liền cành

Ðất thăm thẳm trời xanh dằng dặc

Trời đất kia đã chắc gì bền

Hận này mới thật triền miên

Hà thượng Nhân