Thiệu nghe lời, lập tức viết thƣ, sai Trần Chấn đem sang Giang Đông gặp Tôn Sách.

Thế là:

Đất Hà Bắc anh hùng đi mất,

Xứ Giang Đông hào kiệt tìm ra.

Chƣa biết sự thể về sau ra làm sao, xem đến hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

331

HỒI 29

Tiểu Bá Vương giận chém Vu Cát;

Ngô Tôn Quyền ngồi lĩnh Giang Đông

Tôn Sách từ khi nối nghiệp bá ở Giang Đông, binh mạnh lƣơng nhiều. Năm Kiến An thứ tƣ (một trăm

chín mƣơi chín sau Thiên Chúa), đánh úp lấy Lƣ Giang, làm Lƣu Huân bị thua, Sách sai Ngu Phiên đƣa

tờ hịch đến Dự Chƣơng, thái thú Dự Chƣơng là Hoa Hâm xin hàng. Từ đó thanh thế lừng lẫy, bèn sai

Trƣơng Hoành sang Hứa Đô, dâng biểu báo công thắng trận. Tào Tháo biết thế Sách cƣờng thịnh, than

rằng:

- Con sƣ tử non này, khó lòng địch lại đƣợc!

Tháo hẹn gả con gái Tào Nhân cho em Tôn Sách là Tôn Khuông, hai nhà thông gia với nhau, và lƣu

Trƣơng Hoành ở lại Hứa Đô.

Bấy giờ thái thú Ngô Quận là Hứa Cống, mật sai sứ đến Hứa Đô, dâng thƣ cho Tào Tháo, nói rằng: "Tôn

Sách kiêu dũng, cũng nhƣ Hạng Vũ ngày xƣa, triều đình nên bề ngoài cho hầu đƣợc vinh sủng, gọi vào

kinh đô không nên để cho hắn ở ngoài, làm mối lo về sau".

Sứ giả mang thƣ qua sông, bị tƣớng giữ sông bắt đƣợc, giải nộp Tôn Sách. Sách xem thƣ, sai chém sứ giả

rồi cho ngƣời giả tảng đi mời Hứa Cống đến bàn việc! Cống đến nơi Sách đƣa thƣ cho xem, mắng:

- Mày muốn đƣa ta đến chỗ chết à?

Rồi sai quân sĩ đem thắt cổ cho chết.

Họ hàng Hứa Cống trốn đi cả. Có ba ngƣời gia khách muốn báo thù cho Cống nhƣng chƣa gặp dịp nào

thuận tiện.

Một hôm Tôn Sách đem quân đi săn ở Tây Sơn đất Đàn Đồ. Có một con hƣơu lớn chạy ra. Sách tế ngựa

lên núi đuổi theo. Trong khi đang đuổi hƣơu, thấy trong đám rừng rậm, có ba ngƣời cầm giáo đeo cung

đứng rình, Sách dừng ngựa lại hỏi:

- Các ngƣơi là ai?

Họ nói:

- Quân Hàn Đƣơng săn hƣơu ở đây.

Sách vừa giựt cƣơng ngựa sắp đi thì một ngƣời cầm giáo chạy lại, đâm vào đùi Tôn Sách. Sách cả sợ vội

vàng rút gƣơm ra chém, chẳng may lƣỡi gƣơm tụt rơi mất, chỉ còn cái vỏ trong tay. Một ngƣời giƣơng

cung bắn tên vào má Sách. Sách nhổ cái tên ra, lấy cung bắn trả lại, ngƣời theo tiếng dây cung ngã liền.

Còn hai ngƣời kia vác giáo đến đâm Sách túi bụi và kêu to:

- Chúng tao là gia khách Hứa Cống, nay báo thù cho chủ đây

Sách tay không, chỉ lấy cung chống đỡ, vừa đỡ vừa chạy. Hai ngƣời kia liều chết lăn vào đánh, không

chịu lui. Mình Sách đã bị nhiều nhát giáo, ngựa cũng bị thƣơng.

Đƣơng khi nguy cấp, Trình Phổ dẫn quân đến, Sách kêu to:

- Giết giặc!

[email protected]

332

Trình Phổ dẫn quân kéo cả vào, bọn gia khách Hứa Cống bị băm nát nhƣ bùn.

Phổ nhìn Tôn Sách, thấy máu chảy đầy mặt, bị thƣơng rất nặng, bèn lấy dao cắt áo bào buộc chỗ bị

thƣơng lại, đem về Ngô Hội dƣỡng bệnh.

Ngƣời sau có thơ khen ba gia khách họ Hữu:

Tôn lang nổi tiếng chẳng ai bì,

Săn bắn không may gặp nạn nguy.

Gia khách báo thù cho họ Hứa,

Ngày xƣa Dự Nhƣợng chẳng hơn gì!

Tôn Sách về đến phủ, sai ngƣời đi mời Hoa Đà đến chữa thuốc. Chẳng may Hoa Đà đi sang Trung

Nguyên vắng, chỉ có học trò ở nhà, thay thầy đi thăm bệnh. Ngƣời học trò nói:

- Đầu tên có thuốc độc, đã ngấm vào xƣơng, phải nghỉ ngơi trong một trăm ngày mới khỏi lo ngại. Nếu để

cơn tức giận nổi lên, thì vết thƣơng sẽ khó chữa.

Tôn Sách vốn nóng nảy, chỉ muốn khỏi bệnh ngay lập tức.

Mới nghỉ ngơi đƣợc vài mƣơi ngày, chợt nghe có sứ giả của Trƣơng Hoành ở Hứa Đô về, Sách gọi đến

hỏi. Sứ giả nói:

- Tào Tháo rất sợ chúa công, các mƣu sĩ cũng đều kính phục, duy có Quách Gia là không phục.

Sách hỏi:

- Quách Gia nói những gì?

Sứ giả không dám nói. Sách tức lắm, cố hỏi gặng cho đƣợc. Sứ giả phải thƣa thực:

- Quách Gia thƣờng nói với Tào Tháo: "Chúa công không đáng sợ, vì hay khinh thƣờng không biết phòng

bị, nóng tính mà ít mƣu. Ấy là sức mạnh của kẻ thất phu, thế nào cũng chết về tay bọn tiểu nhân mà

thôi!".

Sách nghe nói giận lắm nói:

- Đứa thất phu sao dám chê ta! Ta thề lấy đƣợc Hứa Xƣơng.

Bèn không đợi khỏi bệnh, muốn bàn khởi binh lập tức. Trƣơng Chiêu can:

- Thầy thuốc đã dặn chúa công phải tĩnh dƣỡng trong một trăm ngày. Nay vì cơn giận một lúc, mà chúa

công khinh thƣờng cái thân nghìn vàng, sao nên?

Đƣơng lúc ấy, chợt báo Viên Thiệu sai sứ giả là Trần Chấn đến. Sách gọi vào hỏi việc gì. Chấn nói:

- Chủ tôi là Viên Bản Sơ muốn kết Đông Ngô làm ngoại ứng, cùng đánh Tào Tháo.

Sách mừng lắm, ngay hôm ấy họp các tƣớng ở nhà lầu trên thành, mở tiệc khoản đãi Trần Chấn.

Đƣơng uống rƣợu, thấy các tƣớng thì thầm với nhau rồi rối rít xuống lầu. Sách ngạc nhiên, hỏi cớ làm

sao, tả hữu thƣa: [email protected]

333

- Có vị thần tiên họ Vu đi qua dƣới lầu, các tƣớng muốn xuống để lạy.

Sách đứng dậy, dựa bao lơn xem, thấy một đạo nhân, mình mặc áo lông hạc, tay cầm gậy gỗ lê, đứng ở

giữa đƣờng, dân gian đốt hƣơng quỳ lạy dƣới đất. Sách giận nói:

- Yêu nhân nào đó? Ra bắt vào đây cho ta.

Tả hữu thƣa:

- Ngƣời ấy họ Vu tên Cát, ở phƣơng đông, thƣờng đi lại miền Ngô Hội, cho bùa và nƣớc phép cứu bệnh

cho ngƣời, không ai là không khỏi. Ngƣời ấy là thần tiên, không nên khinh nhờn.

Sách càng giận, quát to:

- Bắt ngay cho nhanh, ai trái lệnh sẽ bị chém!

Tả hữu bất đắc dĩ phải xuống dắt Vu Cát lên lầu:

Sách quát mắng:

- Quân tà đạo kia, sao dám làm mê hoặc lòng ngƣời?

Vu Cát thƣa:

- Bần đạo vốn là đạo sĩ ở cung Lƣơng Gia. Đời vua Thuận Đế (một trăm hai mƣơi sáu đến một trăm bốn

mƣơi bốn), bần đạo vào núi hái thuốc, đƣợc bộ sách thần trên suốt Dƣơng Khúc tên là "Thái bình thanh

lĩnh đạo" hơn trăm quyển, toàn là những phƣơng thuốc chữa các bệnh tật. Bần đạo đƣợc bộ sách ấy, chỉ

chuyên thay trời cứu ngƣời, làm phúc, chƣa từng lấy của ai một mảy may gì, sao gọi là làm mê hoặc

ngƣời đƣợc?

Sách hỏi:

- Nếu mày không lấy tiền của ai, thì cơm ăn áo mặc bởi đâu mà có? Mày tức là bọn Trƣơng Giác, nay nếu

không giết đi, tất để lo về sau.

Sách quát tả hữu đem ra chém, Trƣơng Chiêu can rằng:

- Vu đạo nhân ở Giang Đông mấy mƣơi năm nay, không hề làm điều gì tội lỗi, xin chúa công đừng giết.

Sách nói:

- Những hạng yêu nhân ấy, ta giết đi, khác nào giết chó giết lợn.

Các quan ai cũng cố sức can, Trần Chấn cũng kêu van hộ. Sách chƣa nguôi giận, sai hãy đem giam vào

ngục.

Các quan tan về, Trần Chấn cũng về nhà khách.

Tôn Sách về phủ, con hầu đã đem việc ấy nói với mẹ Sách là Ngô thái phu nhân. Thái phu nhân mới gọi

Tôn Sách vào hậu đƣờng bảo:

[email protected]

334

- Mẹ nghe con đem Vu Thần Tiên bỏ ngục. Ngƣời ấy từng chữa khỏi bệnh tật cho nhiều ngƣời, ai cũng

kính trọng, con không nên giết.

Tôn Sách nói:

- Nó là yêu nhân, chỉ lấy yêu thuật dối ngƣời, không trừ không đƣợc.

Phu nhân hai ba lần khuyên bảo. Sách nói:

- Xin mẹ đừng nghe ngƣời ta nói càn, con đã có cách cƣ xử.

Nói rồi trở ra, gọi ngục lại đem Vu Cát đến hỏi. Nguyên các ngục lại ai cũng kính trọng Vu Cát, không ai

dám gông xiềng gì cả, đến khi Sách gọi, bấy giờ mới vội để Cát mang gông xiềng đi. Sách biết chuyện,

quở mắng ngục lại rất tệ, rồi lại sai gông Vu Cát lại bỏ ngục.

Bọn Trƣơng Chiêu vài mƣơi ngƣời, cùng đứng tên làm giấy bảo lĩnh cho Vu Thần Tiên.

Sách nói:

- Các ông đều là những ngƣời đã đọc sách cả, sao không đạt lý? Ngày trƣớc Trƣơng Tần làm thứ sử Giao

Châu, tin theo đồng cốt, gảy đàn thắp hƣơng, thƣờng lấy khăn đỏ trùm đầu, cho là có thể giúp oai khi xuất

quân, rồi sau cũng bị quân địch giết chết. Những việc pháp thuật thật là vô ích, chỉ vì các ông chƣa hiểu

đó thôi. Ta muốn giết Vu Cát cốt để cấm tà đạo và làm cho những ngƣời mê tín tỉnh ngộ lại.

Lã Phạm nói:

- Tôi vốn biết Vu đạo nhân có thể cầu đảo đƣợc gió mƣa, nay trời đang đại hạn, sao chúa công không cho

Vu đạo nhân ra đảo vũ để chuộc tội?

Sách nói:

- Ta hãy xem yêu nhân làm thế nào?

Liền sai đem Vu Cát ở trong ngục ra,

tháo cả gông xiềng, cho lên dàn đảo vu.

Vu Cát lĩnh mệnh, lập tức tắm gội thay áo sạch, tự lấy thừng trói mình, đứng phơi giữa trời nắng. Nhân

dân đứng xem đầy đƣờng lấp ngõ. Vu Cát bảo những ngƣời xem rằng:

- Nay tôi cầu ba thƣớc mƣa ngọt để cứu muôn dân, nhƣng tôi cũng không tránh khỏi chết.

Chúng dân đều nói:

- Nếu đảo vũ linh nghiệm, chúa công tất nhiên phải tin phục.

Vu Cát nói:

- Số vận nhƣ thế, sợ không sao tránh khỏi đƣợc.

Đƣợc một lát, Tôn Sách đến chỗ lập đàn, hạ lệnh:

- Nếu đến giờ ngọ không mƣa, ta đốt chết Vu Cát.

[email protected]

335

Rồi sai ngƣời xếp củi khô chực sẵn. Sắp đến giờ ngọ, cơn giông bỗng nổi lên, mây đen mù mịt lấp trời.

Sách nói:

- Giờ ngọ sắp đến; chỉ có mây đen, không thấy mƣa, thằng này thực là yêu nhân.

Sách sai trói Vu Cát để trên đống củi, bốn mặt đốt lửa. Ngọn lửa theo gió bốc lên ngùn ngụt. Chợt thấy

một đám khói đen, bốc thẳng lên giữa trời, rồi một tiếng vang động, vừa sấm vừa chớp, mƣa xuống nhƣ

trút nƣớc. Trong chốc lát, đƣờng chợ thành sông, các khe ngòi đều đầy ứ, vừa đƣợc ba

thƣớc nƣớc mƣa

ngọt.

Vu Cát nằm tênh hênh trên đống củi, quát to một tiếng, tự dƣng mây tan, mƣa tạnh, mặt trời lại ló ra.

Các quan và trăm họ vực Vu Cát từ trên đống củi xuống, cởi dây trói, lạy hai lạy tạ ơn.

Tôn Sách thấy quan dân lạy la liệt, không quản chi bùn lầy nƣớc vũng, liền đùng đùng nổi giận, quát lên:

"Giời mƣa giời tạnh, đã có số định sẵn, yêu nhân ngẫu nhiên gặp dịp, các ngƣơi sao lại mê hoặc nhƣ thế?

Chúng bây đều là một lũ ngu cả.

Sách rút ngay bảo kiếm, truyền tả hữu chém ngay Vu Cát. Các quan cố sức ngăn, Sách mắng:

- Các ngƣơi muốn theo Vu Cát làm phản chăng?

Các quan không ai dám nói gì nữa.

Sách quát võ sĩ đem chém Vu Cát, chỉ một nhát đao, đầu rơi xuống đất, rồi thấy một luồng khói xanh bay

vụt về mé đông bắc. Sách sai đem thây Vu Cát bêu ở chợ để trị cái tội yêu tà.

Đêm hôm ấy mƣa gió ầm ầm,

đến sáng không thấy xác Vu Cát, quân giữ thây vào báo Tôn Sách. Sách

điên ruột, toan chém quân giữ thây. Chợt thấy một ngƣời từ ngoài thong thả bƣớc vào, trông ra thì là Vu

Cát. Tôn Sách giận lắm, toan rút gƣơm ra để chém, tự nhiên tối xầm mặt lại, ngã ngay xuống đất. Tả hữu

vội vàng vực Sách vào buồng trong, một lúc sau mới tỉnh lại.

Ngô thái phu nhân lại thăm, bảo Sách:

- Con giết oan thần tiên, cho nên có vạ này.

Sách cƣời, đáp:

- Từ thuở nhỏ đến giờ, con theo cha đi đánh giặc, giết ngƣời nhƣ cắt gai, con chƣa thấy ai oán bao giờ,

nay giết yêu nhân, chính là để trừ vạ lớn, đâu nó lại làm hại đƣợc con?

Phu nhân nói:

- Bởi con không chịu tin nên mới sinh ra thế. Nay nên cúng lễ thì khỏi.

Sách đáp:

- Mệnh con tại trời, yêu nhân quyết không làm gì đƣợc, sao lại phải cúng lễ?

Phu nhân biết là khuyên mãi Sách cũng không tin, cứ sai tả hữu lập đàn cúng lễ.

[email protected]

336

Canh hai đêm hôm ấy, Tôn Sách đang nằm ở nhà trong, cơn gió lạnh bỗng nổi lên,

ngọn đèn lập lòe sáng

rồi lại tối. Dƣới bóng đèn thấp thoáng, Sách thấy Vu Cát đứng ngay đầu giƣờng, Sách quát:

- Tao suốt đời đã thề giết quân yêu ma để yên thiên hạ. Mày đã là ma, sao dám đến gần ta?

Sách cầm gƣơm ở đầu giƣờng quăng ra thì chẳng thấy gì nữa.

Ngô thái phu nhân biết chuyện, lại thêm lo buồn. Tôn Sách tuy bệnh nặng, phải gƣợng đứng dậy đi lại để

yên lòng mẹ.

Ngô thái phu nhân bảo Sách:

- Đức thánh ngày xƣa nói: "Đức quỷ thần thịnh lắm!". Lại có câu: "Cầu khẩn thần thánh trên trời dƣới

đất". Việc quỷ thần không thể không tin. Con đã giết oan Vu tiên sinh, nên mới báo ứng ra thế. Nay mẹ

đã sai ngƣời làm chay ở miếu Ngọc Thanh trên quận, con nên thân hành đến lễ, tự nhiên sẽ khỏi bệnh.

Sách không dám trái lời mẹ, phải miễn cƣỡng lên kiệu ra miếu Ngọc Thanh.

Đạo sĩ đón vào, mời Sách thắp hƣơng, Sách đốt hƣơng nhƣng không lễ tạ.

Bỗng nhiên trong lƣ hƣơng, khói bốc lên không tỏa kết thành một cái tán, ở trên thấy Vu Cát ngồi chễm

chệ.

Tôn Sách vừa giận vừa mắng rồi chạy ra, thấy ngay Vu Cát đứng ở giữa cung điện, trừng mắt nhìn Tôn

Sách. Sách ngoảnh lại hỏi tả hữu:

- Các ngƣơi có trông thấy gì không?

Tả hữu nói không thấy gì cả.

Sách càng giận, rút gƣơm phóng vào chỗ Vu Cát đứng, một ngƣời bị trúng ngã quay ra. Mọi ngƣời nhìn

kỹ thì là tên lính đã chém Vu Cát hôm trƣớc nay bị gƣơm đâm vào đầu bảy khiêu chảy máu mà chết.

Tôn Sách sai đem đi chôn. Đến khi ra cửa miếu, lại thấy Vu Cát ở ngoài chạy vào.

Tôn Sách nói:

- Miếu này cũng là chỗ yêu tinh ẩn nấp.

Rồi ngồi ngay trƣớc cửa quán, sai năm trăm võ sĩ phá đi. Võ sĩ vừa dỡ ngói trèo lên, thì thấy ngay Vu Cát

ngồi trên nóc nhà rút ngói ném xuống đất. Sách giận quá, truyền lệnh đuổi các đạo sĩ ra ngoài, rồi đem lửa

đốt miếu. Lại thấy Vu Cát đứng trong ngọn lửa.

Sách tức lắm, trở về phủ,

lại thấy Vu Cát đứng ngay trƣớc cửa phủ.

Sách không vào phủ nữa, điểm ngay ba quân, ra ngoài thành đóng trại, cho gọi các tƣớng đến bàn, muốn

khởi binh đi giúp Viên Thiệu để đánh Tào Tháo cả hai mặt.

Các tƣớng can:

- Chúa công ngọc thể còn yếu, chƣa nên khinh động. Xin đợi khi nào khỏe hẳn, cất quân cũng chƣa muộn.

[email protected]

337

Đêm hôm ấy, Tôn Sách ngủ trong trại, bỗng thấy Vu Cát xõa tóc đi vào. Sách chửi mắng không dứt

miệng. Hôm sau, Ngô thái phu nhân cho gọi Tôn Sách về phủ. Sách phải về. Phu nhân thấy Sách hình

dong tiều tụy, khóc nói:

- Con ta đã thất sắc đi rồi!

Sách lấy gƣơng soi, quả nhiên thấy hình dong đã mƣời phần sút hẳn, bất giác kinh sợ hỏi tả hữu:

- Sao ta tiều tụy đến thế này?

Nói chƣa dứt lời, chợt thấy Vu Cát đứng ở trong gƣơng. Sách đập ngay

gƣơng, thét to một tiếng. Vết đau

ở chỗ bị thƣơng vỡ ra, Sách ngã bất tỉnh xuống đất.

Thái phu nhân sai vực Sách vào giƣờng nằm. Đƣợc một lát, Sách lại tỉnh dậy, than rằng:

- Ta không sống đƣợc nữa.

Rồi cho đòi bọn Trƣơng Chiêu và em là Tôn Quyền đến trƣớc giƣờng nằm dặn dò:

- Thiên hạ đƣơng loạn, dùng dân chúng Ngô Việt ta ở, giữ vững nơi hiểm yếu của ba con sông, có thể làm

việc lớn đƣợc. Lũ Tử Bố cố hết lòng giúp em ta.

Sách lấy ấn thụ trao cho Tôn Quyền và dặn:

- Cất quân Giang Đông, quyết đƣợc thua giữa trận ta và trận địch, tranh hùng cùng thiên hạ, thì em không

bằng anh, nhƣng cất ngƣời hiền, dùng ngƣời tài, khiến ai cũng hết sức giữ đất Giang Đông, thì anh không

bằng đƣợc em. Em nên nghĩ đến cơ nghiệp của cha anh đã khó nhọc mới gầy dựng nên, tự lo liệu cho

khéo.

Tôn Quyền khóc thƣơng, lạy nhận ấn thụ.

Sách lại nói với mẹ:

- Số con đã hết, không thể thờ phụng mẹ nữa. Con đã giao ấn thụ cho em Quyền, xin nhờ mẹ sớm chiều

dạy bảo, những ngƣời cũ của cha, không nên khinh đãi.

Phu nhân khóc nói:

- Sợ em con còn bé, không đƣơng nổi việc lớn thì làm thế nào?

Sách nói:

- Tài em con gấp mƣời con, có thể gánh vác việc lớn. Về sau nếu có việc trong không quyết thì hỏi

Trƣơng Chiêu,

việc ngoài không quyết thì hỏi Chu Du. Tiếc thay Chu Du không có ở đây để con dặn dò

trƣớc mặt.

Sách lại gọi các em đến dặn:

- Sau khi anh chết, các em phải hết sức giúp Trọng Mƣu. Trong tôn tộc, ngƣời nào dám có ý khác, các

ngƣơi cứ giết đi. Trong anh em cốt nhục, ngƣời nào dám làm điều loạn nghịch, khi chết không đƣợc táng

vào đất mộ tổ.

[email protected]

338

Các em đều khóc, vâng lời dạy.

Sách lại gọi vợ là Kiều phu nhân và bảo:

- Ta cùng nàng chẳng may giữa đƣờng phân ly, nàng nên hết lòng phụng dƣỡng mẹ ta. Nay mai em nàng

có vào thăm, nên nhờ nói với Chu lang hết lòng giúp em ta, chớ phụ cái tình tƣơng tri từ trƣớc.

Nói xong nhắm mắt chết.

Đời sau có thơ khen:

Một tay gầy dựng cõi Đông phƣơng,

Ai cũng khen là Tiểu Bá Vƣơng,

Thủ hiểm vững nhƣ hình hổ cứ.

Quyết cơ nhanh tựa thế ƣng dƣơng,

Ba sông phẳng lặng oai hùng dũng,

Bốn bể vang lừng tiếng vẻ vang.

Việc lớn dặn dò khi nhắm mắt,

Một lòng gắn bó cậy Chu lang.

Tôn Sách chết rồi, Tôn Quyền khóc phục xuống trƣớc giƣờng. Trƣơng Chiêu đến khuyên giải nói:

- Bây giờ không phải là lúc tƣớng quân khóc, một mặt nên sửa sang việc tống táng, một mặt nên trông coi

việc quân việc nƣớc.

Quyền cố cầm nƣớc mắt lại.

Trƣơng Chiêu sai Tôn Tĩnh lo việc tang, mời Tôn Quyền ra công đƣờng để các quan văn võ vào lạy

mừng.

Tôn Quyền ngƣời cằm vuông, miệng lớn, mắt biếc, râu tía. Khi trƣớc sứ nhà Hán, là Lƣu Yển vào nƣớc

Ngô, trông thấy mấy anh em nhà họ Tôn, có nói chuyện với ngƣời khác:

- Ta xem tƣớng cả mấy anh em họ Tôn, tuy rằng ngƣời nào tài khí cũng giỏi giang khác thƣờng, nhƣng

đều hƣởng lộc không đƣợc bền. Duy chỉ có Tôn Quyền, hình dong kỳ vĩ, cốt cách dị thƣờng, thực là

tƣớng đại quý, vả lại hƣởng đƣợc cao thọ, các anh em không ngƣời nào bằng.

Bấy giờ Tôn Quyền chịu mệnh anh, coi giữ Giang Đông, mọi việc sửa sang chƣa xong, có ngƣời báo:

- Chu Du từ Ba Khâu đã đem quân về.

Tôn Quyền mừng nói:

- Công Cẩn đã về, ta không lo chi nữa.

Nguyên Chu Du đóng giữ Ba Khâu, nghe tin Tôn Sách mắc bệnh, vội vàng trở về hỏi thăm. Đi đến gần

Ngô Quận, Du nghe tin Sách đã chết, cho nên đi suốt ngày đêm về chịu tang.

Về đến nơi, Chu Du khóc lạy trƣớc linh cữu. Ngô thái phu nhân ra gặp, đem lời di chúc của Tôn Sách bảo

lại Chu Du. Du lạy xuống đất nói:

- Tôi xin đem hết sức khuyển mã để đền đáp cho đến khi tôi chết mới thôi!

[email protected]

339

Một lát, Tôn Quyền vào, Chu Du bái kiến xong, Tôn Quyền nói:

- Xin ông chớ quên những lời anh tôi dặn lại.

Du dập đầu xuống đất thƣa:

- Tôi nguyện đem gan óc lầy đất để báo lại ơn tri kỷ.

Quyền hỏi:

- Nay tôi nối nghiệp cha, nên có mƣu kế gì để giữ vững?

Du thƣa:

- Xƣa nay, đƣợc ngƣời hiền giúp thì nƣớc thịnh, mất ngƣời hiền thì nƣớc mất. Chúa công nên cầu ngƣời

cao minh viễn kiến để làm phụ tá, thì Giang Đông sao chẳng vững bền?

Quyền nói:

- Anh tôi có dặn phàm việc trong thì nhờ Tử Bố, còn việc ngoài nhờ Công Cẩn.

Du nói:

- Tử Bố là ngƣời hiền đạt, có thể đƣơng nổi việc lớn. Còn tôi bất tài, sợ phụ mất lòng tin cậy, nay xin tiến

một ngƣời để giúp chúa công.

Quyền hỏi:

- Ngƣời nào?

Du nói:

- Ngƣời ấy họ Lỗ tên Túc, tự là Tử Kính, ngƣời ở Đông Xuyên, quận Lâm Hoài. Ngƣời ấy có nhiều thao

lƣợc cơ mƣu, mất bố từ thuở nhỏ, thờ mẹ rất hiếu, nhà rất giàu, thƣờng đem của cải giúp kẻ khốn khó.

Khi tôi ở Cƣ Sào, đem mấy trăm ngƣời đi qua Lâm Hoài, nhân thiếu lƣơng ăn, nghe nhà Túc có hai vựa

thóc, mỗi vựa ba nghìn hộc. Tôi đến cầu giúp, Túc đem ngay một vựa ra cho. Ngƣời ấy tính thực khẳng

khái. Ngày thƣờng, Túc ham thích múa gƣơm, cƣỡi ngựa, bắn cung, nay ở Khúc A, vì bà mất, Túc về làm

tang lễ ở Đông Thành. Đến đó, có một ngƣời bạn là Lƣu Tử Dƣơng, muốn rủ Túc sang Sào Hồ theo Trịnh

Bảo, Túc còn ngần ngừ chƣa đi. Chúa công nên sai ngƣời mời ngay đi.

Tôn Quyền mừng lắm, sai ngay Chu Du đi đón Lỗ Túc:

Chu Du đến nơi, chào hỏi xong, nói rõ lòng quý mến của Tôn Quyền.

Túc nói:

- Tử Dƣơng rủ sang Sào Hồ, tôi đang định đi.

Du nói:

- Ngày xƣa Mã Viện nói với Quan Vũ rằng: "Đời này, không những là vua chọn bày tôi, bày tôi cũng phải [email protected]

340

chọn vua". Ngay Tôn tƣớng quân thân ngƣời hiền, kính kẻ sĩ, dùng ngƣời kỳ lạ, ông không nên tìm nơi

khác chỉ nên cùng tôi sang giúp Đông Ngô là phải.

Túc theo lời, cùng Chu Du đến yết kiến Tôn Quyền. Tôn Quyền rất kính trọng, cùng Túc đàm luận suốt

ngày không chán.

Một hôm, các quan về, Quyền mời Túc ở lại uống rƣợu, đến tối, nằm cùng giƣờng, gác chân lên nhau.

Nửa đêm, Quyền hỏi Túc:

- Nay nhà Hán suy yếu, bốn phƣơng rối loạn, ta nối nghiệp cha

anh, muốn làm việc Hoàn, Văn, ông có

mƣu kế gì để dạy bảo ta không?

Túc nói:

- Xƣa Cao Tổ nhà Hán muốn tôn Nghĩa Đế mà không làm đƣợc, là vì Hạng Vũ làm trở ngại. Nay Tào

Tháo cũng ví nhƣ Hạng Vũ, tƣớng quân làm thế nào đƣợc việc Hoàn, Văn? Tôi nghĩ nhà Hán không thể

phục hƣng, Tào Tháo không thể trừ đƣợc. Tƣớng quân chỉ nên giữ vững Giang Đông, đợi xem những sự

biến cố trong thiên hạ. Nay nhân phƣơng Bắc lắm việc, hãy trừ Hoàng Tổ, đánh Lƣu Biểu, lấy hết các

miền quanh Trƣờng Giang, dựng hiệu đế vƣơng để tính việc lớn. Đó là sự nghiệp Hán Cao Tổ.

Tôn Quyền mừng lắm, mặc áo, đứng dậy tạ ơn. Hôm sau, Quyền hậu tặng Lỗ Túc và đƣa những thứ áo

chăn màn biếu mẹ Túc.

Túc lại đem một ngƣời nữa vào yết kiến Tôn Quyền; ngƣời ấy họ là Gia Cát, tên là Cẩn, tự là Tử Du, học

rộng tài cao, thờ mẹ rất hiếu. Gia Cát Cẩn vốn ngƣời ở Nam Dƣơng, quận Lƣơng Gia. Tôn Quyền đãi làm

khách quý.

Cẩn khuyên Tôn Quyền đừng kết hiếu với Viên Thiệu và hãy theo Tào Tháo, rồi đợi lúc nào có cơ hội tốt

sẽ tính toán sau.

Tôn Quyền nghe lời, cho Trần Chấn về, gửi thƣ khƣớc từ Viên Thiệu.

Bấy giờ Tào Tháo nghe tin Tôn Sách đã chết, muốn đem binh đi lấy Giang Nam, thì ngự sử là Trƣơng

Hoành can:

- Nhân ngƣời ta có tang mà đánh, không phải là việc nghĩa. Nếu đánh không đƣợc, tức là bỏ hòa hiếu mà

gây oán thù, không bằng nhân dịp này mà đối đãi tử tế với ngƣời ta.

Tháo nghe lời, tâu xin phong cho Tôn Quyền làm tƣớng quân, lĩnh chức thái thú ở Cối Kê, cho Trƣơng

Hoành ra làm đô úy ở Cối Kê đem ấn về Giang Đông, giao cho Tôn Quyền.

Tôn Quyền mừng lắm, lại đƣợc Trƣơng Hoành trở về Ngô, bèn sai cùng Trƣơng Chiêu trông coi chính sự.

Trƣơng Hoành lại tiến một ngƣời, họ Cố tên Ung, tự là Nguyên Thản, nguyên là học trò Sái Ung ngày

xƣa. Cố Ung ngƣời ít nói năng, không uống rƣợu, nghiêm nghị chính trực. Quyền cho Ung làm quan

thừa, coi việc thái thú.

Từ đó Tôn Quyền oai khắp cả đất Giang Đông, rất đƣợc lòng dân.

Trong khi ấy thì Trần Chấn trở về ra mắt Viên Thiệu, kể lại Tôn Sách đã mất, Tôn Quyền nối nghiệp,

Tháo phong Quyền là tƣớng quân, kết Ngô làm ngoại ứng.

[email protected]

341

Viên Thiệu nổi giận, lập tức khởi cả quân mã Ký, Thanh, U, Tinh, cả thảy hơn bảy mƣơi vạn đi đánh Hứa

Xƣơng.

Thế là:

Binh lính Giang Nam vừa tạm nghỉ,

Can qua Ký Bắc lại vùng lên.

Chƣa biết Viên Thiệu phen này đƣợc thua thế nào, xem đến hồi sau sẽ phân giải.

[email protected]

342

HỒI 30

Đánh Quan Độ, Bản Sơ bại trận;

Cướp Ô Sào, Mạnh Đức đốt lương.

Viên Thiệu cất quân, đi đến bến Quan Độ, Hạ Hầu Đôn đƣa thƣ về cáo cấp. Tào Tháo khởi bảy vạn quân

ra nghênh địch, để Tuân Úc ở lại giữ Hứa Đô.

Khi quân Viên Thiệu sắp cất quân đi, Điền Phong ở trong ngục dâng thƣ can:

- Nay nên giữ vững để đợi thời. Không nên khinh thƣờng cất đại binh đi, e có việc bất lợi.

Phùng Kỷ nói dèm:

- Chúa công dấy quân nhân nghĩa, sao Điền Phong lại nói lời chẳng lành?

Thiệu giận lắm muốn chém Điền Phong. Các quan cố can.

Thiệu nói:

- Để ta phá xong Tào Tháo đã, rồi sẽ trị tội nó!

Nói rồi giục quân kéo đi, tinh kỳ rợp đất, giáo mác nhƣ rừng. Đến Dƣơng Võ, Thiệu hạ trại đóng quân.

Thƣ Thụ nói:

- Quân ta tuy nhiều, nhƣng dũng mãnh kém bên kia; quân kia tuy tinh nhuệ, nhƣng lƣơng thảo kém ta.

Bên kia không có lƣơng, lợi ở sự đánh nhanh; bên ta có lƣơng, nên giữ lâu, nếu kéo dài đƣợc ngày tháng,

quân địch chẳng phải đánh cũng tất thua.

Thiệu giận mắng:

- Điền Phong đã làm nản lòng quân, ta còn để tội cho đến khi về, nay sao mày cũng nói gở nốt?

Rồi thét tả hữu đem Thƣ Thụ giam ở trong quân, đợi lúc về trị tội cùng Điền Phong một thể. Rồi hạ lệnh

đem bảy mƣơi vạn quân dàn ra bốn phía cắm trại, trại đóng liền nhau hơn chín mƣơi dặm.

Quân đi dọ thám Quan Độ về báo. Quân Tào mới đến, nghe tin đều sợ hãi.

Tào Tháo cùng các mƣu sĩ bàn bạc. Tuân Du nói:

Quân Thiệu tuy nhiều, nhƣng không đáng sợ. Quân ta tinh nhuệ, một ngƣời có thể đánh nổi mƣời ngƣời,

nhƣng cần đánh ngay, nếu kéo dài ngày tháng, lƣơng thảo không đủ thì thật là đáng lo.

Tháo nghe nói truyền lệnh cho quân tƣớng đánh trống reo hò tiến lên. Quân Thiệu đón đánh. Hai bên dàn

thành thế trận. Thẩm Phối đem một vạn tay nỏ, phục ở hai bên; năm nghìn tay cung phục ở trong cửa, hẹn

nghe tiếng pháo thì bắn ra. Đánh dứt ba hồi trống, Viên Thiệu đội mũ chỏm vàng, mặc áo giáp vàng, bào

gấm đai ngọc, cƣỡi ngựa đứng trƣớc trận. Đứng xếp hàng hai bên làm phản Tháo nói

. Ta phụng chiếu thiên tử ra đây đánh mi!

Thiệu đáp:

- Tao cũng phụng chiếu áo đai đánh giặc.

[email protected]

343

Tháo giận, sai ngay Trƣơng Liêu cƣỡi ngựa ra. Trƣơng Cáp ra nghênh địch. Hai tƣớng đánh nhau đến hơn

năm mƣơi hiệp, không phân đƣợc thua.

Tào Tháo thấy vậy khen thầm là lạ, Hứa Chử múa giáo tế ngựa ra đánh giúp Trƣơng Liêu. Cao Lãm cầm

giáo ngăn lại.

Bốn tƣớng đƣơng quần nhau, Tào Tháo lại sai Hạ Hầu Đôn, Tào Hồng mỗi ngƣời dẫn ba nghìn quân,

cùng xông sang trận Viên Thiệu.

Thẩm Phối thấy quân Tào xông sang, liền sai đốt một tiếng pháo hiệu, hai bên hàng vạn cái nỏ đều bắn ra,

quân bắn cung cùng bắn ra một lƣợt nhƣ mƣa. Viên Thiệu thúc quân vào đánh giết. Quân Tào thua to phải

lui về Quan Độ.

Viên Thiệu cũng đem quân đến gần Quan độ hạ trại.

Thẩm Phối nói:

- Nay nên sai mƣời vạn quân giữ ở Quan Độ, đến tận trƣớc trại Tào Tháo, đắp ụ đất, sai quân dòm xuống

trại Tào mà bắn. Hễ ta chiếm đƣợc Quan Độ thì Hứa Xƣơng có thể phá đƣợc.

Viên Thiệu nghe theo, sai quân mang ngay mai cuốc quang thúng đắp ụ, gần bên trại Tào.

Tào Tháo thấy vậy, muốn ra để đánh không cho quân Viên Thiệu đắp ụ, nhƣng quân cung nỏ chặn giữ

những đƣờng sung yếu, quân Tào không tiến đƣợc.

Trong vòng mƣời ngày, quân Thiệu đắp đƣợc hơn năm mƣơi cái đồi đất, trên dựng chòi cao, rồi quân

cung nỏ đứng trên bắn xuống.

Quân Tào sợ hãi, ngƣời nào ngƣời ấy đội mộc đỡ tên. Trên đồi cứ mỗi tiếng mõ, tên bắn xuống nhƣ mƣa.

Quân Tào đều nép vào mộc nằm rạp xuống đất. Quân Thiệu reo lên cƣời.

Tào Tháo thấy quân rối loạn, họp các mƣu sĩ hỏi kế. Lƣu Hoa nói:

- Nên làm xe bắn đá chống lại.

Tháo bảo Hoa vẽ kiểu xe, suốt đêm chế đƣợc vài trăm cỗ xe, đặt bên trong tƣờng, chiếu thẳng vào những

chòi trên đồi. Đợi lúc quân cung nỏ sắp bắn, đá bay lên đánh phá lung tung, ngƣời không chỗ nấp, quân

cung nỏ chết vô số.

Quân Viên thiệu gọi xe ấy là xe sấm sét. Từ đấy quân Thiệu không dám trèo lên cao bắn vào nữa.

Thẩm Phối lại hiến kế khác:

- Ta nên sai quân dùng thuổng cuốc lén đào đƣờng ngầm, thẳng vào trong trại tào Tháo. Quân ấy gọi là

quân đào hầm.

Quân Tào thấy quân Viên Thiệu đào cả sau những ụ đất, vào báo với Tháo. Tháo hỏi Lƣu Hoa. Lƣu Hoa

nói:

- Quân Viên đánh đƣờng hoành không đƣợc, định đánh lén, họ đào đƣờng ngầm dƣới đất để theo đó mà

tiến vào dinh ta.

[email protected]

344

Tháo hỏi:

- Vậy ta phải làm thế nào?

Hoa nói:

- Đào một cái hào chung quanh trại thì đƣờng hầm của nó cũng thành vô dụng.

Đêm hôm ấy Tào Tháo sai đào một cái hào rõ sâu.

Quân Viên đào đến cạnh hào, không đánh vào đƣợc, mất công khó nhọc vô ích.

Tào Tháo giữ Quan Độ từ tháng Tám đến tháng Chín, quân lực kém dần, lƣơng thảo gần hết, ý muốn bỏ

Quan Độ về Hứa Xƣơng, nhƣng ngần ngừ chƣa định, bèn viết thƣ sai ngƣời đem về hỏi Tuân Úc. Úc viết

thƣ đáp lại.

Thƣ lại đƣợc nói:

- "Trộm nghĩ Viên Thiệu đem đại quân họp cả ở Quan Độ cùng minh công quyết một trận đƣợc thua,

minh công lấy yếu địch khỏe, nếu không chống nổi, tất bị nó đè tấn ngay: Lúc này chính là một cơ hội lớn

phải dùng mƣu trí. Quân Thiệu tuy nhiều, nhƣng không biết sử dụng, minh công là bậc thần vũ minh triết,

xoay sở thế nào mà chẳng đƣợc. Nay quân lƣơng dù ít, cũng chƣa đến nỗi nguy khốn nhƣ

lúc Sở Hán

đánh nhau ở Huỳnh Dƣơng hay Thành Cao. Minh công vạch đất cố giữ, chẹn cuống họng kẻ địch, không

cho nó tiến, tình thế sẽ thay đổi, thế nào cũng có biến, chính là lúc dùng mƣu trí, xin công minh xét kỹ".

Tào tháo đƣợc thƣ, sai tƣớng sĩ cố sức giữ. Sau quân Thiệu phải lui hơn ba mƣơi cặm. Tháo sai tƣớng đi

tuần tiễu, trong khi đi tuần, có bộ tƣớng của Từ Hoảng, tên là Sử Hoán, bắt đƣợc một tên do thám của

Viên Thiệu, giải về nộp, Từ Hoảng hỏi về việc quân bên Viên, tên ấy thƣa:

- Nay mai đại tƣớng là Hàn Mãnh, đem lƣơng đến tiếp tế, sai tôi đi dò đƣờng trƣớc.

Từ Hoảng đi báo ngay cho Tháo biết, Tuân Du nói:

- Hàn Mãnh là một thằng vũ phu. Chỉ sai một ngƣời dẫn vài nghìn khinh kỵ đón đƣờng chẹn đánh, cƣớp

đƣợc lƣơng thảo, quân Viên Thiệu phải vỡ.

Tháo hỏi:

- Nên sai ai?

Du nói:

- Nên sai ngay Từ Hoảng.

Tháo bèn sai Từ Hoảng đem Sử Hoán và bản bộ của mình đi trƣớc; lại cho Hứa Chử, Trƣơng Liêu đi sau

tiếp ứng.

Đang đêm, Hàn Mãnh đem vài nghìn xe lƣơng đến trại Viên Thiệu. Đi đến chỗ đầu núi, Từ Hoảng, Sử

Hoán đem quân ra chẹn đƣờng. Mãnh tế ngựa lại đánh. Từ Hoảng đón đánh Hàn Mãnh, Sử Hoán, đuổi

tan những quân đi tải, rồi sai phóng lửa đốt xe lƣơng thảo. Hàn Mãnh thế địch không nổi, quay ngựa chạy

về. Từ Hoảng thúc quân vào đốt sạch cả mấy nghìn cỗ xe.

[email protected]

345

Quân Viên Thiệu trông mé tây bắc có ngọn lửa, còn đƣơng hoảng hốt, thì có quân chạy về báo việc Từ

Hoảng cƣớp lƣơng.

Thiệu sai Trƣơng Cáp, Cao Lãm đi cứu. Vừa ra đến đƣờng cái, thì gặp ngay Từ Hoảng, Sử hoán đã đốt

hết xe lƣơng, kéo quân trở về. Hai bên định đánh nhau, thì Hứa Chử, Trƣơng Liêu vừa đến. Hai mặt giáp

công, đánh tan quân Thiệu, họp binh kéo về Quan Độ. Tào Tháo mừng lắm, trọng thƣởng cho các tƣớng

sĩ, rồi chia quân ra lập dinh ở trƣớc trại mình để làm thế ỷ giốc.

Hàn Mãnh thua trận trở về. Viên Thiệu giận muốn đem chém, các quan kêu mãi cho đƣợc thoát tội. Thẩm

Phối nói:

- Đem quân đi, cốt có việc lƣơng là trọng, việc phòng giữ lƣơng thảo không nên bất cẩn. Lƣơng ta nay

chứa cả ở Ô Sào, thế nào cũng phải cho nhiều quân sĩ giữ gìn nơi ấy mới đƣợc.

Viên Thiệu nói:

- Việc ấy ta cũng đã tính đâu vào đấy rồi, nhƣng ngƣời cũng phải về Nghiệp Quận đôn đốc, chớ để lƣơng

thảo thiếu thốn.

Thẩm Phối vâng mệnh đi. Viên Thiệu lại sai đại tƣớng là Thuần Vu Quỳnh, bộ lĩnh đốc tƣớng là Mục

Nguyên Tiến, Hàn Cử Tử, Lã Uy Hoàng và Triệu Hiếu, dẫn hai vạn quân mã đến giữ Ô Sào.

Thuần Vu Quỳnh vốn là ngƣời nóng tính, hay rƣợu, quân sĩ ai cũng sợ. Lúc đến Ô Sào, Quỳnh cả ngày

chỉ cùng các tƣớng họp nhau uống rƣợu.

Bên quân Tào, lƣơng thảo cũng cạn Tháo sai về Hứa Xƣơng, bảo Tuân Úc phải trú liệu cho mau. Sứ đi

chƣa đƣợc ba mƣơi dặm, bị quân Viên Thiệu bắt đƣợc, trói đem giải vào nộp mƣu sĩ Thiệu là Hứa Du.

Hứa Du, tự là Tử Viễn, khi nhỏ vốn là bạn của Tào Tháo, bấy giờ hiện đƣơng làm mƣu sĩ cho Viên Thiệu.

Khi bắt đƣợc sứ Tào Tháo mang thƣ đi giục lƣơng, Hứa Du vào nói với Viên thiệu:

- Tào Tháo đóng quân ở Quan Độ, chống với quân ta đã lâu. Hứa Xƣơng tất nhiên bỏ trống. Ta nay nhiều

binh, giả thử chia một nửa quân về đánh úp Hứa Xƣơng thì dễ nhƣ chơi. Lấy đƣợc Hứa Xƣơng, tất rồi bắt

đƣợc Tào Tháo. Nay lƣơng thảo quân Tào vừa cạn, ta nên thừa cơ đánh cả hai mặt.

Viên Thiệu nói:

- Tào Tháo rất nhiều quỷ kế, thƣ này là kế dụ địch đây.

Du đáp:

- Nay nếu không đánh ngay đi, về sau tất bị nó hại.

Đang nói chuyện, chợt thấy sứ ở Nghiệp Quân đến đem trình thƣ của Thẩm Phối trƣớc nói việc vận tải

lƣơng thảo, sau nói khi Hứa Du ở Ký Châu, thƣờng hà lạm của dân nhiều, lại dung túng con cháu quấy

nhiễu dân. Trong thƣ lại nói: Con cháu Hứa Du, hiện đã bị bắt giam cả rồi.

Thiệu đọc thƣ xong, nổi giận đùng đùng, lại nhân không muốn nghe kế Hứa Du vừa bàn, bèn mắng:

- Tên thất phu hà lạm kia! Còn mặt mũi nào bày mƣu ở trƣớc mặt ta! Mày vốn quen Tào Tháo, chắc mày [email protected]

346

ăn đút của giặc Tào, làm do thám cho nó rồi dử tao vào cạm phải không? Tội mày đáng chém, tao hãy gửi

cái đầu ở trên cổ đó. Bƣớc đi cho mau, từ nay không đƣợc giáp mặt tao nữa!

Hứa Du trở ra, ngẩng mặt lên trời than:

- Lời nói phải dễ trái tai, bọn trẻ con không thể cùng bàn việc lớn! Con cháu ta nay lại bị Thẩm Phối nó

hại, ta còn mặt mũi nào trông thấy ngƣời đất Ký Châu nữa!

Bèn rút gƣơm định tự vẫn. Ngƣời nhà giằng lấy gƣơm, can:

- Việc gì ông phải hoài phí cuộc đời nhƣ thế? Viên Thiệu không nghe lời nói phải, rồi nó sẽ bị Tào Tháo

bắt. Ông với Tào công là chỗ bạn cũ, sao ông không bỏ chỗ tối mà đến chỗ sáng?

Mấy lời ấy làm cho Hứa Du tỉnh ngay. Du liền đi tắt đến trại Tào Tháo.

Ngƣời sau có thơ rằng:

Bản Sơ hào khí khắp Trung Hoa,

Quan Độ bất hòa uổng xót xa,

Phỏng thử biết dùng mƣu Tử Viễn,

Nhà Tào đâu chiếm đƣơc sơn hà?

Hứa Du đến gần trại Tào Tháo, quân canh đƣờng bắt đƣợc. Du nói:

- Ta là bạn cũ của thừa tƣớng, vào bẩm ngay có Hứa Du ở Nam Dƣơng lại hầu.

Quân sĩ vội vàng vào bẩm. Tào Tháo bấy giờ đã sắp đi ngủ, nghe thấy Hứa Du đến, mừng quá không kịp

đi giầy, cứ chân không chạy ra đón vào. Trông thấy Hứa Du, Tháo vỗ tay vui cƣời rồi hai ngƣời dắt tay đi

vào. Tháo thụp xuống đất lạy trƣớc, Du sợ hãi vội vàng đỡ lên nói:

- Ông là tƣớng nhà Hán, tôi là một ngƣời áo vải, sao lại khiêm nhƣờng quá thế?

Tháo nói:

- Ông là bạn của Tháo, há dám lấy tƣớc vị phân biệt ngƣời trên kẻ dƣới!

Du nói:

- Tôi nay không biết chọn chủ, hạ mình đi thờ Viên Thiệu, nói nó không nghe, bày kế nó không dùng, nay

tôi bỏ nó đến gặp cố nhân, rất mong đƣợc thừa tƣớng thu dụng.

Tháo mừng nói:

- Tử Viễn chịu đến với ta, việc gì của ta mà chẳng xong. Xin bảo ngay cho kế phá Viên Thiệu.

Du đáp:

- Tôi đã từng khuyên Viên Thiệu nhân thừa tƣớng đóng cả quân ở đây nên đem quân khinh kỵ đánh úp

lấy Hứa Đô.

Tháo cả sợ, nói:

[email protected]

347

- Nếu Thiệu dùng mƣu ấy, việc ta hỏng mất.

Hứa Du nói:

- Nay lƣơng thảo của ông còn bao nhiêu?

Tháo nói:

- Có thể chi dùng một năm.

Du cƣời:

- Sợ rằng không thể đƣợc thế.

Tháo nói:

- Độ sáu tháng thôi!

Hứa Du rũ vạt áo, đứng phắt dậy, bƣớc ra khỏi trƣờng nói:

- Tôi đã lấy bụng thực lại đây để giúp ông mà ông còn nói dối khá phải là điều mong thế hay sao!

Tháo nắm áo Du kéo lại nói:

- Xin Tử Viễn đừng giận, để tôi nói thực: Lƣơng thảo quả thực chỉ còn độ ba tháng nữa thì hết.

Du cƣời nói:

- Thiên hạ thƣờng vẫn đồn Mạnh Đức là gian hùng, quả đúng thế!

Tháo cũng cƣời nói:

- Ông còn lạ gì, ngƣời ta đã có câu nói: "Binh bất yếm trá". (Nghĩa là trong phép dùng binh tha hồ nói

đối).

Rồi lại ghé vào tai Hứa Du nói thầm:

- Lƣơng ăn chỉ còn đủ tháng này thôi!

Du nói to:

- Thôi đừng nói dối nữa, lƣơng ông hết sạch rồi!

Tháo ngạc nhiên hỏi:

- Sao biết?

Hứa Du lấy ngay lá thƣ bắt đƣợc, đem cho Tháo xem và hỏi:

- Ai viết thƣ này?

Tháo sợ hỏi: [email protected]

348

- Bắt đƣợc ở đâu?

Du kể lại việc bắt đƣợc ngƣời đƣa thƣ, Tháo cầm tay Du nói:

- Tử Viễn đã có lòng nhờ đến bạn cũ mà lại đây, có mƣu kế gì xin bảo cho biết ngay.

Du nói:

- Minh công đem quân ít chống với kẻ địch đông mà không tìm cách đánh mau cho đƣợc, ấy là con đƣờng

bại vong. Du nay có một kế, chỉ trong ba ngày, chẳng đánh, quân trăm vạn của Viên Thiệu cũng vỡ, Minh

công có chịu dùng không?

Tháo nói:

- Xin cho biết mƣu hay đó!

Du nói:

- Lƣơng thảo của Viên Thiệu chứa cả ở Ô Sào, nay sai Thuần Vu Quỳnh coi giữ, Quỳnh chỉ ham uống

rƣợu, không biết phòng bị gì cả. Ông nên cho đem quân tinh binh đến Ô Sào, nói dối là Tƣởng Kỳ tƣớng

của Viên Thiệu, lĩnh binh đến đó hộ vệ lƣơng thảo, lừa dịp nào thuận tiện thì đốt hết, quân Viên Thiệu chỉ

trong ba ngày tất loạn ngay.

Tào Tháo mừng lắm trọng đãi Hứa Du, rồi mới lƣu lại trong trại.

Hôm sau, Tháo kén năm nghìn quân mã bộ, chuẩn bị cho đi cƣớp lƣơng ở Ô Sào, Trƣơng Liêu nói:

- Chỗ Viên Thiệu chứa lƣơng, sao họ lại không phòng bị, thừa tƣớng không nên khinh thƣờng, lỡ mắc

mƣu Hứa Du.

Tháo nói:

- Không phải thế! Hứa Du về với ta, tức là trời khiến Thiệu thua. Ta thiếu lƣơng, không thể giữ lâu đƣợc,

nếu không dùng mƣu của Du là ngồi bó tay mà chịu khốn. Nếu Du định lừa ta, sao chịu ở lại với ta? Vả ta

muốn cƣớp trại đã lâu rồi, nay cái mƣu cƣớp lƣơng nhất định phải thi hành, các ngƣời đừng nghi ngờ gì

nữa.

Liêu nói:

- Đành thế, nhƣng cũng nên phòng Viên Thiệu thừa cơ đến đánh úp trại ta.

Tháo nói:

- Ta đã tính kỹ rồi.

Liền sai Tuân Du, Giả Hủ, Tào Hồng cùng Hứa Du giữ trại lớn; Hạ Hầu Đôn, Hạ Hầu Uyên lĩnh quân

phục bên tả; Tào Nhân; Lý Điển, lĩnh quân phục bên hữu để phòng việc bất trắc. Lại sai Trƣơng Liêu,

Hứa Chử đi trƣớc, Từ Hoảng, Vu Cấm đi sau, Tháo tự dẫn các tƣớng đi giữa, cả thảy năm nghìn quân mã,

cầm cờ hiệu Viên Thiệu, quân sĩ mỗi ngƣời mang một bó cỏ, đội một đội cũi; ngƣời thì ngậm tăm, ngựa

thì buộc mồm, sâm sẩm tối kéo sang Ô Sào. [email protected]

349

Đêm hôm ấy sao sáng đầy trời.

Thƣ Thụ, bị Viên Thiệu giam ở trong quân, đêm thấy sao sáng bảo cai ngục đƣa mình ra sân, ngắm xem

thiên văn. Chợt thấy sao Thái Bạch đi ngƣợc, xâm phạm vào phận sao Đẩu, sao Ngƣu, Thụ giật nẩy mình

mà rằng:

- Vạ sắp đến nơi rồi!

Ngay đêm ấy, Thƣ Thụ xin vào ra mắtViênThiệu.

Bấy giờ Thiệu uống rƣợu say, nghe thấy báo Thƣ Thụ có việc mật vào nói, bèn cho gọi vào hỏi:

Thụ thƣa:

- Tôi vừa xem thiên văn thấy sao Thái Bạch đi ngƣợc đến vùng sao Liễu, sao Quy, khi ánh sáng sang cả

vùng sao Ngƣu, sao Đẩu, e có việc quân địch cƣớp trại. Ô Sào là chỗ chứa lƣơng, cần phải đề phòng, xin

sai mãnh tƣớng, tinh binh đi tuần

tiễu ở những chỗ đƣờng tắt và chân núi để khỏi mắc mẹo Tào tháo.

Thiệu giận mắng:

- Mày là thằng có tội, sao đƣợc nói càn làm rối loạn lòng quân!

Thiệu lại mắng ngƣời coi:

- Mày giữ nó sao lại dám thả nó ra.

Bèn sai chém ngƣời coi, gọi ngƣời khác ra coi giữ Thƣ Thụ, Thụ trở ra, gạt nƣớc mắt than:

- Quân ta sớm tối không biết mất lúc nào, nắm xƣơng ta rồi không biết chôn vào đâu!

Đời sau có thơ than rằng:

Lời thẳng ngang tai lại hóa thù,

Trách vì Viên Thiệu ít cơ mƣu,

Ô Sào lƣơng cạn, cây long gốc,

Còn muốn khƣ khƣ giữ Ký Châu.

Tào Tháo đêm hôm ấy đem quân đi, qua trại quân Viên Thiệu, lính trại ra hỏi quân nào.

Tào Tháo sai ngƣời ra nói là quân Tƣởng Kỳ, phụng mệnh ra Ô Sào giữ lƣơng. Quân Viên thấy cờ hiệu

nhà mình, chẳng nghi ngờ gì, đi qua mấy chỗ đều nói dối là quân Tƣởng Kỳ, trót lọt tất cả. Khi đến Ô Sào

đã hết canh tƣ, Tháo sai quân đem cỏ cất chung quanh đồn đốt lửa lên, rồi các tƣớng nổi trống reo ầm kéo

vào.

Bấy giờ Thầu Vu Quỳnh cùng các tƣớng vừa uống rƣợu say đã vào nằm trong trƣớng, bỗng nghe thấy

xôn xao, vội vàng trở dậy, hỏi việc gì. Quỳnh chƣa nói dứt câu đã bị ngay một lƣỡi câu liêm lôi ngã

xuống.

Mục Nguyên Tiến, Triệu Tuấn bấy giờ vừa tải lƣơng về, trông thấy trên đồn có lửa cháy, vội vàng lại cứu

chữa.

[email protected]

350

Quân Tào vào báo với tào tháo có quân địch ở đằng sau, xin chia binh để dánh, Tháo quát lên:

- Các tƣớng cứ đằng trƣớc mà đánh, lúc nào quân địch đến đằng sau, bấy giờ sẽ hay.

Đƣợc một hồi, lửa cháy ngùn ngụt, khói tỏa khắp trời Mục, Triệu hai tƣớng đem quân đến cứu, Tháo quay

lại đánh, hai tƣớng không địch nổi cùng bị giết cả lƣơng thảo cháy hết sạch. Quỳnh bị bắt, Tháo sai cắt cả

tai mũi và mƣời ngón tay, trói vào mình ngựa rồi tha cho về trại Viên Thiệu để làm nhục Viên Thiệu.

Viên Thiệu đang ở trong trƣớng, thấy báo mé chính bắc lửa sáng rực trời, biết rằng Ô Sào có biến, vội

vàng ra gọi các quan văn võ vào bàn bạc, sai quân đi cứu. Trƣơng Cáp nói:

- Tôi cùng Cao lãm xin đi.

Quách Đồ nói:

- Không nên. Quân tào đi cƣớp lƣơng ta. Tháo tất thân hành đi, trại hắn bỏ trống. Nên thả binh vào cƣớp

trại. Tào Tháo tất phải bỏ Ô Sào về Quan Độ. Ấy là mẹo Tôn Tẫn vây Ngụy cứu Hán ngày xƣa đó.

Trƣơng Cáp nói:

- Tào Tháo lắm mƣu, đi ra ngoài tất có phòng bị ở trong. Nay nếu sang phá trại nó không đƣợc, lũ Quỳnh

bị thua, chúng ta cũng sẽ bị bắt nốt.

Quách Đồ nói:

- Tháo chỉ chú ý đi cƣớp lƣơng, còn nghĩ gì đến việc để quân giữ trại.

Hai ba lần Quách Đồ xin đi cƣớp trại Tào. Thiệu bèn sai Trƣơng Cáp, Cao Lãm lĩnh năm nghìn quân sang

Quan Độ phá trại Tào, rồi lại sai Tƣởng Kỳ dẫn một vạn quân đi cứu Ô Sào.

Tào Tháo đánh tan quân Thuần Vu Quỳnh, cƣớp hết đƣợc cả áo giáp, cờ xí, lại giả làm quân Thuần Vu

Quỳnh thua chạy về trại Viên Thiệu. Đi đến một con đƣờng nhỏ trong khe núi, vừa gặp cánh quân của

Tƣởng Kỳ. Quân Kỳ hỏi xong cho

là quân mình vừa thua ở Ô Sào chạy về, không nghi gì, cứ giục ngựa

tiến lên. Chợt thấy Trƣơng Liêu, Hứa Chử thét lớn: "Tƣởng Kỳ, đừng chạy!". Kỳ không kịp trở tay, bị

Trƣơng Liêu chém chết.

Liêu giết sạch quân Tƣởng Kỳ, rồi lại cho ngƣời về báo Viên Thiệu: Tƣởng Kỳ đã đánh tan quân Tào ở Ô

Sào rồi.

Viên Thiệu đƣợc tin ấy, không sai quân cứu Ô Sào nữa chỉ sai đem thêm quân sang Quan Độ.

Đây nói Trƣơng Cáp, Cao Lãm đánh trại Tào Tháo. Bên tả Hạ Hầu Đôn, bên hữu Tào Nhân, ở giữa Tào

Hồng kéo ùa cả ra, ba mặt đánh ập lại. Quân Viên Thiệu thua to. Khi quân tiếp ứng đến thì Tào Tháo ở Ô

Sào về, bốn mặt vây kín chặn đánh.

Trƣơng Cáp, Cao Lãm cƣớp đƣờng chạy thoát. Viên Thiệu thu nhặt tàn quân ở Ô Sào về trại, thấy Thuần

Vu Quỳnh mất cả tai, mũi, ngón tay. Thiệu hỏi:

- Làm sao để mất Ô Sào?

Quân thƣa: [email protected]

351

- Quỳnh say rƣợu nên không chống đƣợc quân địch.

Thiệu lập tức sai đem chém Thuần Vu Quỳnh. Quách Đồ sợ Trƣơng Cáp, Cao Lãm thua về, đổ lỗi tại

mình bèn nói dèm trƣớc:

- Trƣơng Cáp, Cao Lãm thấy chúa công thua trận này trong lòng rất mừng.

Thiệu hỏi:

- Sao lại nói thế?

Quách Đồ thƣa:

- Hai ngƣời vẫn có ý hàng Tào đã lâu, nay sai đi phá trại, không có sức đánh đến nỗi làm thiệt mất nhiều

quân.

Thiệu giận lắm, cho đòi hai ngƣời vào hỏi tội. Quách Đồ lại cho ngƣời ra bảo trƣớc với hai ngƣời:

- Chúa công định giết các ông đấy.

Lúc sứ giả đến, Cao Lãm hỏi:

- Chúa công gọi chúng tôi có việc gì?

Sứ giả nói:

- Không biết việc gì.

Lãm rút ngay gƣơm giết sứ giả, Cáp cả sợ, Lãm bảo Trƣơng Cáp:

- Viên Thiệu hay nghe lời sàm nịnh, tất rồi cũng bị Tào Tháo bắt đƣợc. Chúng ta há cứ chịu ngồi mà đợi

chết? Chi bằng ta sang hàng Tào Tháo có hơm không?

Cáp nói:

- Tôi có bụng ấy đã lâu.

Hai ngƣời bèn đem quân mã bản bộ sang trại Tào đầu hàng.

Hạ Hầu Đôn nói:

- Cao, Trƣơng đến hàng, chƣa biết thực hƣ thế nào?

Tháo nói:

- Ta đối đãi với ngƣời thực hậu, dù họ có bụng khác, sau cũng phải thay đổi.

Nói rồi sai mở cửa dinh cho hai ngƣời vào. Trƣơng Cao cởi áo giáp, vầm ngƣợc giáo, lạy phục xuống đất.

Tháo nói:

- Nếu Viên Thiệu chịu nghe lời hai ông thì đâu đến nỗi thua. Nay hai ông lại đây, khác nào Vi Tử bỏ nhà [email protected]

352

Ân, Hàn Tín về với nhà hán khi xƣa.

Tháo phong Trƣơng Cáp làm thiên tƣớng quân, Đô đình hầu; Cao Lãm làm thiên tƣớng quân, Đông lai

hầu.

Hai ngƣời mừng lắm.

Viên Thiệu đã mất Hứa Du, lại mất Trƣơng Cáp, Cao Lãm; lƣơng thảo tích ở Ô Sào cũng bị Tào Tháo đốt

cƣớp mất cả, lòng quân rối loạn.

Hứa Du lại khuyên Tào Tháo tiến binh đánh mau Trƣơng Cáp, Cao Lãm xin đi tiên phong.

Tháo sai Trƣơng Cáp, Cao Lãm đem quân đi cƣớp trại Thiệu. Đêm hôm ấy, quân Tào ba đƣờng đến phá

trại Viên Thiệu. Hai bên đánh nhau đến sáng, quân Thiệu chết mất quá nửa.

Tuân Du lại hiến kế:

- Nay nên nói phao lên rằng; ta đang đang điều quân, một mặt đi lấy Toan Tảo, đánh Nghiệp Quận; một

mặt đi lấy Lê Dƣơng để chặn đƣờng về của Viên Thiệu. Viên Thiệu nghe tin, tất nhiên sợ hãi, chia quân

đi chống hai nơi, ta nhân dịp đánh ngay, có thể phá đƣợc.

Tháo nghe theo, sai các quân sĩ phao tin nhƣ thế.

Quân Thiệu đƣợc tin, về trại báo: Tào Tháo chia quân hai đƣờng, một đƣờng đánh Nghiệp Quận, một

đƣờng đánh Lê Dƣơng, đƣơng đêm đi ngay.

Tào Tháo biết Viên Thiệu đanh động binh liền chia quân tám mặt vào phá trại Viên Thiệu, quân Viên nản

lòng, bốn mặt tan vỡ.

Viên Thiệu không kịp mặc áo giáp, chỉ khoác đƣợc cái áo đơn, quấn khăn lên ngựa, con út là Viên

Thƣợng đi theo.

Trƣơng Liêu, Hứa Chử, Từ Hoảng, Vu Cấm, bốn tƣớng dẫn quân đuổi. Thiệu vội sang sông, bỏ hết cả sổ

sách, xa trƣợng, vàng bạc. Sang qua sông Thiệu chỉ còn có tám trăm quân kỵ mã đi theo.

Quân Tháo đuổi không kịp, nhƣng bắt đƣợc cả những đồ vật bỏ lại.

Hơn tám vạn ngƣời bị giết, máu chảy

đầy sông. Quân sa xuống sông chết đuối, không biết bao nhiêu mà kể.

Tháo đƣợc to, đem vàng bạc vóc nhiễu bắt đƣợc thƣởng cho quân sĩ.

Trong tập sổ sách Tháo bắt đƣợc một bó toàn là thƣ của những ngƣòi ở Hứa Đô và tƣớng sĩ thông với

Viên Thiệu.

Tả hữu nói:

- Nên đối chiếu từng tên một, bắt mà giết đi.

Tháo nói:

- Đang lúc Thiệu mạnh, chính ta cũng chƣa chắc đã giữ nổi thân mình, huống hồ ngƣời khác.

Bèn sai đốt hết, không nhắc lại việc ấy nữa. [email protected]

353

Quân Viên Thiệu bấy giờ thua chạy tán loạn cả, duy có Thƣ Thụ bị giam, không chạy đƣợc, bị quân Tào

bắt đƣợc đem nộp Tào tháo.

Tháo vốn trƣớc có quen Thƣ Thụ.

Thụ trông thấy Tháo, giơ tay xua đi và kêu to:

- Thụ không hàng đâu!

Tào Tháo nói:

- Bản Sơ vô mƣu, không dùng lời ngƣơi, sao ngƣơi còn chấp nê thế? Nếu ta đƣợc ngƣơi sớm, việc thiên

hạ còn gì đáng lo.

Tháo đãi tử tế, lƣu ở trong quân.

Một đêm, Thụ ăn trộm ngựa, định trốn về với Viên Thiệu. Tháo giận, sai đem chém đi. Thụ đến chết, thần

sắc không đổi. Tháo than rằng:

- Ta trót giết lầm ngƣời trung nghĩa!

Rồi sai làm lễ hậu, chôn ở cửa sông Hoàng Hà, đề vào mộ sáu chữ: "Trung liệt Thƣ quân chi mộ".

Đời sau có thơ than Thƣ Thục rằng:

Hà Bắc nhiều danh sĩ,

Trung trinh có Thƣ quân,

Mắt trông hiểu trận pháp,

Mặt ngẩng biết thiên văn,

Đến chết lòng son sắt,

Lâm nguy chí tựa vân,

Tào công trọng vì nghĩa,

Bia cao dựng trƣớc phần.

Tào Tháo giết Thƣ Thụ rồi, hạ lệnh sang đánh Ký Châu. Thế

rõ thực:

Thế yếu chỉ vì nhiều mẹo đƣợc,

Binh cƣờng nhƣng bởi ít mƣu thua.

Chƣa biết quân Tào phen này sang Ký Châu thế nào, xem hồi sau mới rõ.

[email protected]

354

HỒI 31

Tào Tháo ở Thương Đình, phá vỡ Bản Sơ;

Huyền Đức sang Kinh Châu, nương nhờ Lưu Biểu

Tào Tháo thừa cơ Viên Thiệu thua, đem quân mã đuổi theo cùng đƣờng.

Viên Thiệu đội khăn xéo, mặc áo đơn, dẫn hơn tám trăm quân kỵ mã chạy đến bờ phía bắc sông Lê

Dƣơng, đại tƣớng là Tƣởng Nghĩa Cừ ra trại đón rƣớc.

Thiệu kể chuyện đầu đuôi với Nghĩa Cừ.

Nghĩa Cừ thu thập tàn quân lại. Quân sĩ nghe tin Viên Thiệu ở đó, theo về đông nhƣ kiến, quân thế lại

mạnh, mới bàn mƣu về Ký Châu.

Khi đem quân đi dọc đƣờng, đêm ngủ trong núi. Thiệu nằm trong trƣớng, nghe văng vẳng có tiếng khóc,

bèn lẻn ra nghe xem, đều là những tàn quân, họp nhau lại, than khóc những nỗi mất anh, chết em, xa họ

hàng, lìa bạn hữu. Ngƣời nào ngƣời ấy vỗ bụng than thở:

- Nếu chúa công nghe lời Điền Phong, chúng ta đâu đến nỗi này!

Thiệu nghe thấy, rất hối hận, nói:

- Ta không nghe lời Điền Phong, binh thua tƣớng mất. Nay trở về, còn mặt mũi nào trông thấy hắn nữa.

Hôm sau, cƣỡi ngựa đang đi, Phùng Kỷ dẫn quân lại đón. Thiệu bảo Phùng Kỷ:

- Ta không nghe lời Điền Phong đến nỗi thua, bây giờ trở về, trông thấy hắn thật xấu hổ.

Phùng Kỷ nhân thể nói dèm

- Điền Phong ngồi trong ngục, nghe tin chúa công thua, vỗ tay cƣời to: "Ta nói có sai đâu!".

Viên Thiệu cả giận, mắng:

- Thằng hủ nho ấy lại dám nhạo báng ta, ta phải giết đi.

Nói rồi sai sứ cầm bảo kiếm đi trƣớc về Ký Châu vào ngục giết Điền Phong.

Điền Phong đang ở trong ngục, một hôm cai ngục lại vào thăm nói:

- Tôi xin vào mừng ông.

Phong hỏi:

- Có việc gì đáng mừng?

Cai ngục lại nói:

- Viên tƣớng quân thua to mới về. Phen này ông sẽ đƣợc trọng dụng.

Phong cƣời nói:

- Ta sắp chết thì có! [email protected]

355

Cai ngục lại hỏi:

- Ai cũng mừng cho ông, ông lại bảo ông sắp chết là nghĩa thế nào?

Phong nói:

- Viên tƣớng quân trông ngoài mặt thì khoan hòa nhƣng trong bụng hay ghen ghét, không nghĩ đến ngƣời

trung thành; nếu đƣợc mà mừng, may ra còn tha ta, nay thua tất hổ thẹn, ta còn mong sống sao đƣợc?

Cai ngục còn chƣa tin, đã thấy sứ giả cầm gƣơm vào truyền lệnh Viên Thiệu đem Điền Phong ra chém.

Cai ngục giật mình. Phong nói:

- Ta đã biết thế nào cũng chết mà!

Bọn cai ngục ai nấy đều khóc thƣơng.

Điền Phong nói:

- Làm thân đại trƣợng phu sống trong trời đất không biết kén chúa mà thờ, thật là ngu dốt, ngày nay chịu

chết, còn thƣơng tiếc làm chi!

Nói rồi tự vẫn ở trong ngục.

Điền Phong có thơ rằng:

Lần trƣớc thua quân mất Thu Thu,

Hôm nay trong ngục giết Điền Phong.

Cột rƣờng Hà Bắc đền long gẫy,

Viên Thiệu hòng sao khỏi bại vong!

Viên Thiệu về Ký Châu, ruột gan bối rối, không trông coi đƣợc chính sự.

Vợ là Lƣu thị, khuyên Thiệu lập con nối nghiệp.

Thiệu có ba con: Con trƣởng là Viên Đàm, tự

là Hiển Tự, giữ Thanh Châu; con thứ hai là Viên Hy, tự là

Hiển Dịch, giữ Ụ Châu; con út là Viên Thƣợng, tự Hiển Phụ là con của vợ thứ Lƣu thị, hình dong tuấn tú,

Thiệu rất yêu, nên cho ở luôn bên cạnh mình.

Từ khi thua trận ở Quan Độ, Lƣu thị khuyên Thiệu lập Viên Thƣợng lên nối nghiệp.

Thiệu đem việc ấy bàn với bốn ngƣời là Thẩm Phối, Phùng Kỷ, Tân Bình, Quách Đồ. Thẩm, Phùng, hai

ngƣời vốn theo Viên Thƣợng; Tân, Quách, hai ngƣời vốn theo Viên Đàm. Bốn ngƣời ai cũng có bụng vì

chủ cả.

Thiệu nói:

- Nay lo ở ngoài chƣa yên, việc trong nhà nên phải sớm liệu. Ta muốn lập kế tự: Con trƣởng là Đàm thì

tính hung bạo hay giết ngƣời; con thứ là Hy thì nhu nhƣợc, khó làm nên đƣợc; duy có con thứ ba là

Thƣợng có dáng anh hùng, lại biết trọng ngƣời hiền, quý kẻ sĩ, ta muốn lập Thƣợng, các ông nghĩ thế

nào?

[email protected]

356

Quách Đồ nói:

- Trong bọn công tử, Đàm là trƣởng lại ở ngoài, chúa công nếu bỏ trƣởng lập thứ, đó là gây cái mầm biến

loạn. Hiện nay, quân uy vừa nhụt, quân giặc lại đến áp ngoài bờ cõi, há lại để trong nhà cha con anh em

có việc tranh lẫn với nhau hay sao? Xin chúa công hãy lo kế đánh giặc, còn việc lập tự về sau bàn cũng

đƣợc.

Viên Thiệu còn trù trừ chƣa định, chợt có tin báo Viên Hy dẫn sáu vạn quân tự U Châu đến; Viên Đàm

dẫn năm vạn quân tự Thanh Châu đến; con rể là Cao Cán cũng dẫn năm vạn quân tự Tinh Châu đến, cùng

đến Ký Châu trợ chiến.

Thiệu mừng lắm, chỉnh lại quân mã đi đánh Tào Tháo.

Bấy giờ Tào Tháo dẫn quân đắc thắng, đóng ở trên sông Hoàng Hà. Dân địa phƣơng đem cơm nƣớc ra

đón.

Tháo thấy có mấy cụ già, đầu râu tóc bạc, sai mời vào ngồi trong trƣớng rồi hỏi:

- Các cụ năm nay bao nhiêu tuổi?

Mấy ông già thƣa:

- Chúng tôi đều gần trăm tuổi cả.

Tháo nói:

- Quân ta quấy nhiễu làng các cụ, ta rất không đƣợc an tâm.

Mấy ông già nói:

- Thời vua Hoàn Đế có ngôi sao vàng, mọc ở phận đất Sở đất Tống. Ở Liêu Đông có ngƣời tên là Ân

Quỳ, tài xem thiên văn, đêm nằm ở đây có nói chuyện với chúng tôi rằng: "Hoàng tinh chiếu thẳng vào

chỗ này. Năm mƣơi năm nữa sẽ có một đấng chân nhân, dấy lên ở vùng Lƣ ơng Bái". Nay tính ra, vừa

đúng năm mƣơi năm. Vả Viên Thiệu thu thuế nặng quá, dân ai cũng oán. Thừa tƣớng cất quân nhân

nghĩa, cứu dân trừ kẻ có tội, một trận đánh ở Quan Độ, phá đƣợc năm trăm vạn quân của Viên Thiệu,

chính ứng vào lời của Ân Quỳ ngày xƣa. Muôn dân có thể mong đƣợc thái bình từ đây.

Tháo cƣời, nói:

- Tôi đâu dám nhận lời nói của các cụ.

Nói rồi, truyền lấy rƣợu, thịt, lụa, vải tặng các phụ lão; lại hiệu lệnh trong ba quân rằng:

- Ai dám vào làng giết gà chó của dân, phải tội cũng nhƣ giết ngƣời.

Bởi thế, quân dân ai cũng phục. Tháo cũng mừng thầm. Chợt lại có quân báo:

- Viên Thiệu họp quân bốn châu đƣợc hai ba mƣơi vạn, đến hạ trại ở Thƣơng Đình.

Tháo đem quân tiến lên, đóng trại đâu đấy.

[email protected]

357

Hôm sau hai bên đối nhau dàn trận. Tháo dẫn các tƣớng ra. Thiệu cũng đem ba con trai, một chàng rể và

các văn võ ra trƣớc trận, Tháo nói:

- Bản Sơ nay đã kế cùng, sức hết, sao chẳng đầu hàng, đợi đến gƣơm kề cổ, hối sao cho kịp?

Thiệu giận lắm, ngoảnh lại hỏi các tƣớng:

- Ai dám ra đánh?

Viên Thƣợng muốn ra khoe tài trƣớc mặt bố, liền múa đôi dao, tế ngựa ra trận, rong ruổi chạy đi chạy lại.

Tháo trỏ hỏi các tƣớng:

- Ngƣời này là ngƣời nào?

Có ngƣời biết, thƣa:

- Đó là Viên Thƣợng, con thứ ba của Viên Thiệu.

Nói chƣa dứt lời. Sử Hoán là bộ tƣớng của Từ Hoảng nhảy ra. Hai bên đánh nhau đƣợc ba hiệp. Thƣợng

quay đầu ngựa chạy về. Sử Hoán đuổi theo. Viên Thƣợng dừng ngựa lại, giƣơng cung đặt tên, quay mình

bắn một phát trúng giữa mắt trái Sử Hoán, Hoán ngã ngựa chết.

Viên Thiệu thấy con đánh đƣợc, giơ roi vẫy một cái, đại đội quân mã kéo ồ ra. Hai bên đánh nhau một

trận to, rồi cùng khua chiêng thu quân về trại.

Tháo trở về bàn với các tƣớng chƣớc phá Viên Thiệu.

Trình Dục dâng kế mai phục mƣời mặt, khuyên Tháo: Lui về bờ sông Hoàng Hà phục mƣời đội quân,

nhử cho Thiệu đuổi đến bờ sông, quân Tào không có đƣờng lui nữa, tất phải cố chết mà đánh, thì phá

đƣợc Viên Thiệu.

Tháo nghe kế ấy, tả hữu mỗi bên chia làm năm đội. Tả có đội nhất Hạ Hầu Đô, đội nhì Trƣơng Liêu, đội

ba Lý Điển, đội tƣ Nhạc Tiến, đội năm Hạ Hầu Uyên. Hữu có: đội nhất Tào Hồng, đội nhì Trƣơng Cáp,

đội ba Từ Hoảng, đội tƣ Vu Cấm, đội năm Cao Lãm.

Trung quân thì Hứa Chử làm tiên phong.

Hôm sau, mƣời đội đi trƣớc, mai phục đâu vào đấy. Nửa đêm Tháo sai Hứa Chử dẫn quân tiến lên, giả vờ

cƣớp trại.

Năm trại binh mã của Viên Thiệu kéo ùa cả ra. Hứa Chử rút chạy. Viên Thiệu dẫn quân đuổi theo, hò reo

ầm ĩ. Vừa đến sáng rõ thì quân Thiệu đuổi đến bờ sông Hoàng Hà, quân Tào hết đƣờng lui, Tháo hô to:

- Hết đƣờng chạy rồi, anh em sao không liều chết đánh bừa đi!

Quân Tào quay lại, hăng hái tiến đánh, Hứa Chử tế ngựa đi trƣớc, tay chém một lúc chết vài chục tƣớng

Thiệu.

Quân Thiệu rối loạn, vội vã quay về. Quân Tào đuổi theo.

Trong khi đang chạy, bỗng nghe hồi trống nổi lên, bên tả Hạ Hầu Uyên, bên hữu Cao Lãm xông ra. Thiệu

tụ tập ba con trai và một rể, liều chết mở đƣờng máu mà chạy. Chƣa đƣợc mƣời dặm, lại gặp Nhạc Tiến, [email protected]

358

Vu Cấm ở đâu trổ ra, bắn giết quân Thiệu, thây nằm đầy đồng máu chảy thành suối.

Chạy đƣợc vài dặm nữa, lại gặp Lý Điển, Từ Hoảng đón đánh một trận. Mấy bố con Viên Thiệu, hoang

mang lo sợ, chạy về trại cũ, sai quân đi thổi cơm ăn.

Sắp sửa ăn thì hai cánh quân của Trƣơng Liêu và Trƣơng Cáp lại xông ập vào trại. Thiệu vội nhảy lên

ngựa, chạy đến Thƣợng Đình. Ngƣời đói lả, ngựa mệt nhoài. Thiệu đang muốn đứng lại nghỉ thì đại quân

Tào Tháo đuổi kịp. Viên Thiệu liều mạng vùng té chạy. Đang chạy gặp Tào Hồng, Hạ Hầu Đôn chắn

ngang đƣờng Thiệu hô lớn:

- Nếu không cố chết mà đánh thì sẽ bị bắt thôi!

Mấy bố con xông xáo thoát khỏi vòng vây.

Viên Hy, Cao Cán đều bị thƣơng. Binh mã thƣơng vong gần hết. Thiệu ôm ba con khóc lóc một hồi, bất

giác ngất di ngã gục xuống đất. Mọi ngƣời xúm lại cứu chữa. Miệng thổ máu tƣơi ròng ròng. Thiệu than:

- Ta từng xông pha mấy mƣơi

trận, không ngờ hôm nay suy đốn đến nỗi này! Đó là trời giết ta! Các con

ai hãy về châu nấy, thề cùng với giặc Tào quyết một trận sống mái!

Rồi Thiệu sai Tần Bình, Quách Đồ đi theo Viên Đàm lập tức về Thanh Châu phòng giữ sợ Tào Tháo xâm

phạm bờ cõi; sai Viên Hy về U Châu, Cao Cán về Tịnh Châu, ai nấy đều phải thu xếp quân mã, sẵn sàng

chuẩn bị.

Còn Thiệu thì đem bọn Viên Thƣợng về Ký Châu dƣỡng bệnh, giao cho Thƣợng cùng Thẩm Phối, Phùng

Kỷ tạm trông nom việc quân.

Sau trận thắng lớn ở Thƣợng Đình, Tào Tháo khao ba quân, rồi sai ngƣời sang thăm dò tình hình Ký

Châu.

Quân do thám về báo: "Viên Thiệu ốm nằm liệt giƣờng; Viên Thƣợng, Thẩm Phối phòng thủ ráo riết. Còn

Viên Đàm, Viên Hy, Cao Cán thì ngƣời nào về châu ngƣời nấy cả rồi".

Các tƣớng tá đều khuyên Tào Tháo tiến đánh Ký Châu ngay.

Tháo nói:

- Ký Châu lƣơng thực rất nhiều. Thẩm Phối lại có mƣu trí, chƣa dễ phá ngay đƣợc; hiện nay lúa má còn ở

ngoài đồng, sợ làm thiệt hại nghề nông của dân, ta muốn đợi mùa màng xong hãy đem quân đi đánh cũng

chƣa muộn.

Trong khi đang bàn, chợt có thƣ của Tuân Úc đến báo:

"Lƣu Bị ở Nhữ Nam, đƣợc vài vạn quân của Lƣu Tích, Cung Đô, nghe thấy thừa tƣớng đem quân đánh

Hà Bắc, liền sai Lƣu Tích giữ Nhữ Nam, còn Bị tự dẫn quân đến Hứa Xƣơng thừa cơ định đánh úp. Xin

thừa tƣớng mau mau đem quân phòng ngự".

Tháo giật nẩy mình, sai Tào Hồng đóng quân giữ bên sông, giả vờ phô trƣơng thanh thế. Còn Tháo đem

đại quân đến Nhữ Nam đón đánh Lƣu Bị.

[email protected]

359

Lại nói, Huyền Đức cùng Quan, Trƣơng, Triệu, định đem quân đánh úp Hứa Đô, đi

gần tới núi Tƣợng

Sơn thì vừa gặp quân Tào Tháo kéo đến.

Huyền Đức liền cắm trại ở chân núi, chia quân làm ba đội: Vân Trƣờng đóng ở góc đông nam, Trƣơng

Phi đóng ở góc tây nam, còn Huyền Đức cùng Triệu Vân lập trại ở mặt chính nam.

Quân Tào Tháo đến, Huyền Đức đánh trống ra quân, Tháo dàn thành thế trận rồi gọi Huyền Đức ra nói

chuyện.

Huyền Đức cƣỡi ngựa ra cửa cờ, Tháo giơ roi mắng rằng:

- Ta đãi ngƣời làm thƣợng khách, sao ngƣời nỡ trái nghĩa quên ơn?

Huyền Đức đáp:

- Ngƣơi giả danh tƣớng nhà Hán, thực là giặc nƣớc. Ta là tôn thân nhà Hán, vâng mật chiếu của thiên tử

đến đây đánh phản tặc.

Nói rồi, ngồi trên ngựa giở tờ chiếu Vua từng viết trong cân đai gửi Đổng Thừa ra đọc.

Tháo giận lắm, sai Hứa Chử ra đánh.

Triệu Vân đứng sau Huyền Đức vác giáo cƣỡi ngựa xông lên. Hai tƣớng đánh nhau ba mƣơi hiệp chƣa

phân thắng bại. Chợt nghe tiếng reo ầm ĩ, Quan Vũ ở phía đông nam kéo lại, Trƣơng Phi cũng từ phía tây

nam xốc tới. Ba mặt ùa vào đánh giết. Quân Tào vừa ở xa đến còn mệt, không địch nổi, thua lớn rút chạy.

Huyền Đức thắng trận về trại.

Hôm sau lại sai Triệu Vân ra khiêu chiến. Suốt một tuần (mƣời hôm), quân Tào nhất định không ra.

Huyền Đức lại sai Trƣơng Phi thách đánh, quân Tào cũng làm thinh. Huyền Đức càng hoài nghi, chợt có

ngƣời báo:

- Cung Đô tải lƣơng đến, bị quân Tào bao vây.

Huyền Đức vội sai Trƣơng Phi ra cứu, thì lại có tin báo rằng:

- Hạ Hầu Đôn dẫn quân đi lẻn phía sau đến lấy Nhữ Nam.

Huyền Đức thất kinh nói:

- Nếu vậy, trƣớc mắt và sau lƣng ta đều bị địch chặn cả, không có đƣờng về rồi.

Liền sai Vân Trƣờng đến cứu. Hai đạo quân đều kéo đi.

Đƣợc vài ngày có ngƣời tế ngựa về báo:

- Hạ Hầu Đôn đã đánh vỡ Nhữ Nam, Lƣu Tích phải bỏ thành chạy, hiện nay Vân Trƣờng đang bị vây.

Huyền Đức lo lắm, lại đƣợc tin cả Trƣơng Phi đi cứu Cung Đô cũng bị bao vây, Huyền Đức muốn rút

quân về nhƣng lại lo quân Tào Tháo đuổi theo. Đang lƣỡng lự, thì có quân vào báo:

- Có Hứa Chử đến thách đánh ở ngoài trại.

[email protected]

360

Huyền Đức không dám ra. Đợi đến đêm, ra lệnh cho quân sĩ ăn thật no, bộ binh đi trƣớc, kỵ binh đi sau

trong trại vẫn cứ việc đánh trống cầm canh nhƣ thƣờng.

Bọn Huyền Đức đi ƣớc đƣợc vài dặm, vừa qua núi đất, thấy đèn đuốc sáng rực, ở trên đỉnh núi có tiếng

hô lớn:

- Đừng để Lƣu Bị chạy thoát. Thừa tƣớng đợi ở đây đã lâu!

Huyền Đức hoảng sợ, tìm đƣờng chạy.

Triệu Vân nói:

- Chúa công đừng lo. Xin cứ theo tôi mà đi.

Triệu Vân vác giáo tế ngựa, chém giết mở đƣờng, Huyền Đức cầm song kiếm đi sau. Đang đánh thì Hứa

Chử đuổi tới, đánh nhau kịch liệt với Triệu Vân. Phía sau Vu Cấm, Lý Điển

lại đến tiếp.

Huyền Đức thấy tình hình nguy cấp, cƣớp đƣờng mà chạy. Khi thấy tiếng hò reo đã xa, Huyền Đức mới

lẻn đi vào đƣờng tắt trong núi, một mình một ngựa đi trốn.

Mãi đến sáng, ở phía cạnh sƣờn có một toán quân xông ra. Huyền Đức sợ quá, nhìn xem hóa ra Lƣu Tích

dẫn hơn một nghìn kỵ binh thua trận, hộ tống vợ con Huyền Đức tới. Tôn Càn, Giản Ung, My Phƣơng

cũng đến cả. Mọi ngƣời đều nói:

- Thanh thế quân Hạ Hầu Đôn lớn lắm. Chúng tôi phải bỏ thành rút chạy. Quân Tào đuổi theo, may có

Vân Trƣờng chận lại, nên mới thoát nạn.

Huyền Đức hỏi:

- Thế Vân Trƣờng nay ở đâu?

Lƣu Tích thƣa:

- Xin tƣớng quân hãy đi đã, sau sẽ liệu.

Đi đƣợc vài dặm, một hồi trống nổ, phía trƣớc một toán quân kéo đến. Viên tƣớng đi đầu là Trƣơng Cáp

quát to:

- Lƣu Bị xuống ngựa chịu hàng, mau.

Huyền Đức đang chực lùi lại, thì thấy hàng cờ đỏ ở phía núi chuyển động rồi một toán quân từ trong hang

kéo ra, đại tƣớng Cao Lãm đi trƣớc. Huyền Đức bị nghẽn cả hai phía, ngẩng mặt lên trời kêu to:

- Trời hỡi! Sao để ta cùng cực thế này? Sự thể đã đến nỗi này, chi bằng chết quách cho rảnh!

Nói xong, rút gƣơm định tự vẫn, Lƣu Tích vội ngăn:

- Để tôi xin liều chết, đánh mở đƣờng cứu ngài.

Nói đoạn, liền ra địch với Cao Lãm. Đánh nhau chƣa đƣợc ba hiệp, bị Cao Lãm đâm chết.

Huyền Đức đang lo, định xông ra đánh, chợt thấy hậu quân của Cao Lãm rối loạn, một tƣớng xông thẳng [email protected]

361

vào trận, phóng giáo trúng Cao Lãm chết lăn xuống ngựa.

Nhìn ra thì là Triệu Vân, Huyền Đức mừng quá. Vân quất ngựa, múa giáo, đánh tan đội quân sau, rồi vọt

lên tiến quân đánh Trƣơng Cáp. Đƣợc ba mƣơi hiệp, Cáp quất ngựa chạy. Vân thừa thế xông lên đánh,

nhƣng bị quân Cáp giữ vững cửa ải đƣờng hẹp không ra đƣợc. Vân đang cố cƣớp lấy đƣờng thì thấy Quan

Công, Quan Bình, Chu Thƣơng dẫn ba trăm quân đến. Hai bên ập vào đánh lui Trƣơng Cáp, bọn Huyền

Đức ra khỏi đƣợc cửa ải, tìm chỗ núi hiểm cắm trại.

Huyền Đức sai Vân Trƣờng đi tìm Trƣơng Phi.

Số là Trƣơng Phi đem quân đi cứu Cung Đô, nhƣng chƣa tới nơi thì Đô bị Hạ Hầu Uyên giết chết rồi. Phi

cố sức đánh lui Hạ Hầu Uyên, đang loay hoay đuổi theo, lại bị Nhạc Tiến đem quân bao vây.

Vân Trƣờng đi dọc đƣờng gặp quân thua chạy về, liền tìm lối theo đến, đánh lui Nhạc Tiến, rồi cùng

Trƣơng Phi về gặp Huyền Đức.

Giữa lúc ấy có ngƣời báo đại quân Tào Tháo đuổi đến.

Huyền Đức sai ngay bọn Tôn Càn dẫn gia đình già trẻ đi trƣớc, còn mình cùng với Quan, Trƣơng, Triệu

Vân đi sau, vừa đánh vừa chạy.

Thấy Huyền Đức đi đã xa, Tháo thu quân về, không đuổi nữa.

Huyền Đức cùng với ngót một ngàn quân tan tác chạy trốn. Đi đến một con sông, cho gọi dân địa phƣơng

lại hỏi, biết là sông Hán, Huyền Đức tạm đóng trại nghỉ.

Nhân dân ở đó biết là Huyền Đức, đem dê và rƣợu đến dâng, mọi ngƣời bèn cùng nhau quây quần uống

rƣợu trên bãi cát. Huyền Đức than rằng:

- Các ngƣơi đều có tài giúp vua cả, rủi theo lầm phải Lƣu Bị này. Số Bị vất vả, làm liên lụy cả đến các

ngƣơi. Cho đến nay Bị vẫn chƣa có mảnh đất cắm dùi, e rằng làm lỡ các ngƣơi. Các ngƣơi sao chẳng bỏ

Bị này, tìm chủ anh minh mà lập lấy công danh?

Mọi ngƣời đều bƣng mặt khóc.

Vân Trƣờng nói:

- Anh nói sai rồi! Cao Tổ ngày xƣa tranh thiên hạ với Hạng Vũ, bị Vũ đánh cho thua luôn, sau chỉ thắng

có một trận ở núi Cửu Lý mà gây nên cơ nghiệp bốn trăm năm. Đƣợc thua là việc thƣờng của nhà cầm

quân việc gì anh phải nản chí!

Tôn Càn nói:

- Có lúc đƣợc cũng có lúc thua, không nên ngã lòng. Đây cách Kinh Châu không xa lắm. Lƣu Cảnh

Thăng ngồi trấn chín quận, binh mạnh lƣơng nhiều, vả lại cũng là tôn thân nhà Hán, sao ngài không sang

đó nƣơng tựa có hơn không?

Huyền Đức nói:

- Chỉ

e họ không dung!

Càn nói: [email protected]

362

- Tôi xin sang nói trƣớc, khiến Cảnh Thăng phải ra biên giới đón chúa công.

Huyền Đức mừng rỡ, sai Tôn Càn gấp rút đến Kinh Châu. Đến nơi, Càn vào ra mắt Lƣu Biểu, thi lễ xong.

Biểu nói:

- Ông đi theo Huyền Đức, tại sao lại đến đây?

Càn thƣa:

- Lƣu sứ quân là anh hùng thiên hạ, tuy binh đơn tƣớng ít, nhƣng có chí muốn giúp xã tắc. Lƣu Tích,

Cung Đô ở Nhữ Nam, vốn không thân thích gì, cũng đem cái chết để đền ơn. Minh công đây với Lƣu sứ

quân cùng là dòng dõi nhà Hán; nay sứ quân vừa bị thua, muốn sang Giang Đông theo Tôn Quyền. Tôi

can rằng: "Không nên bỏ ngƣời thân mà đi nhờ ngƣời sơ; Lƣu tƣớng quân ở Kinh Châu, kính ngƣời hiền,

trọng kẻ sĩ, nhân tài trong thiên hạ kéo đến nhƣ nƣớc xuôi dòng, chảy về đằng đông, huống chi lạ i là

ngƣời cùng họ". Vì thế sứ quân có sai tôi đến đây thƣa chuyện trƣớc, minh công dạy cho thế nào?

Biểu mừng lắm, nói rằng:

- Huyền Đức làm em ta, ta vẫn ƣớc ao đƣợc họp mặt mà không đƣợc, nay muốn đến thăm, thật may mắn

quá!

Sái Mạo dèm rằng:

- Không nên. Lƣu Bị trƣớc theo Lã Bố, sau thờ Tào Tháo, mới rồi lại đi theo với Viên Thiệu, ở với ai

cũng không đƣợc thủy chung, thế đủ biết con ngƣời ấy thế nào rồi. Nay nếu ta chứa hắn. Tào Tháo tất

đem quân đến đánh, gây nên chiến tranh vô ích. Chi bằng lấy đầu Tôn Càn đem dâng Tào Tháo. Tháo tất

trọng đãi chúa công.

Tôn Càn nghiêm sắc mặt nói:

- Càn đây không phải là ngƣời sợ chết. Lƣu sứ quân một lòng trung vì nƣớc, lũ Lã Bố, Tào Tháo, Viên

Thiệu, đâu có sánh kịp. Trƣớc kia Lƣu sứ quân bất đắc dĩ phải theo chúng đấy thôi. Nay nghe Lƣu tƣớng

quân đây là dòng dõi nhà Hán, tình nghĩa đồng tông, cho nên không quản đƣờng nghìn dặm đến theo.

Ngƣơi sao dám dèm pha để hại ngƣời hiền nhƣ vậy?

Lƣu Biểu nghe lời, mắng Sái Mạo rằng:

- Ý ta đã quyết, ngƣơi chớ nhiều lời!

Sái Mạo hổ thẹn lui ra.

Lƣu Biểu liền sai Tôn Càn về báo trƣớc, một mặt thân ra khỏi thành ba mƣơi dặm nghênh tiếp.

Huyền Đức ra mắt Lƣu Biểu, giữ lễ phép rất cẩn thận. Biểu cũng đối đãi rất hậu. Huyền Đức dẫn Quan,

Trƣơng vào yết kiến Lƣu Biểu. Biểu cùng bọn Huyền Đức vào Kinh Châu, sắp xếp nhà cửa cho ở.

Lại nói Tào Tháo dò biết Huyền Đức đã sang Kinh Châu theo Lƣu Biểu, muốn đem quân đến đánh ngay.

Trình Dục tâu rằng:

- Chƣa trừ xong Viên Thiệu đã vội đánh Kinh, Tƣơng, ngộ Viên Thiệu từ mặt bắc kéo đến, thì đƣợc, thua

chƣa biết ra sao. Chi bằng hãy đem quân về Hứa Đô nghỉ ngơi dƣỡng sức, ít lâu sau đợi sang xuân ấm áp, [email protected]

363

sẽ khởi binh, trƣớc đánh Viên Thiệu, sau lấy Kinh, Tƣơng, vừa đƣợc lợi cả nam lẫn bắc; nhƣ vậy chỉ một

chuyến là thu đƣợc cả vào tay mình.

Tháo nghe theo, truyền lệnh kéo quân về Hứa Đô.

Đến tháng giêng năm Kiến An thứ bảy (hai trăm lẻ ba công nguyên), Tháo lại bàn việc cất quân.

Trƣớc hết, sai Hạ Hầu Đôn, Mãn Sủng trấn thủ Nhữ Nam đối phó với Lƣu Biểu; Tào Nhân, Tuân Úc ở lại

giữ Hứa Đô. Còn Tháo tự thống lĩnh đại quân ra đóng ở Quan Đô.

Đây nói Viên Thiệu bị bệnh thổ huyết từ năm ngoái, nay mới hơi bớt, đã bàn đem quân đánh Hứa Đô.

Thẩm Phối can rằng:

- Năm ngoái thua ở Quan Độ, Thƣợng Đình, lòng quân đến nay vẫn chƣa phấn chấn lên đƣợc. Xin chúa

công hãy cứ thành cao hào sâu để dƣỡng sức quân dân.

Giữa lúc bàn bạc, chợt có tin báo Tào Tháo lại đem quân đến đóng ở Quan Độ để đánh Ký Châu.

Thiệu nói:

- Nếu giặc đến chân thành, tƣớng đến biên giới mới tìm cách chống cự thì muộn mất rồi. Ta phải thống

lĩnh đại quân ra nghênh địch mới đƣợc.

Viên Thƣợng can rằng:

- Cha chƣa đƣợc khỏe, không nên đi đánh xa. Con xin đem quân ra chống cự.

Thiệu đồng ý rồi sai ngƣời đến gọi Viên Đàm ở Thanh Châu, Viên Hy ở U Châu, Cao Cán ở Tinh Châu

về. Bốn lộ quân hợp sức đánh Tào Tháo.

Thật là:

Vừa tới Nhữ Nam khua trống trận,

Lại sang Ký Bắc gióng chiêng quân.

Chƣa biết phen này ai đƣợc ai thua, xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

364

HỒI 32

Cướp Ký Châu, Viên Thượng tranh hùng;

Khơi sông Chương, Hứa Du hiến kế

Viên Thƣợng từ khi chém đƣợc Sử Hoán, cậy mình khỏe mạnh, không đợi binh mã của bọn Viên Đàm

đến, tự dẫn vài vạn quân ra Lê Dƣơng, gặp ngay tiền quân của Tào Tháo. Trƣơng Liêu tế ngựa ra trƣớc.

Viên Thƣợng vác giáo lại đánh, chƣa đƣợc ba hiệp, chống đỡ không nổi thua chạy.

Trƣơng Liêu thừa kế đánh trận. Thƣợng liệu thế không địch nổi, tất cả kéo quân về Ký Châu.

Viên Thiệu nghe tin con bị thua, lo sợ quá, bệnh cũ tái phát, thổ ra hàng chậu máu, ngất đi ngã lăn xuống

đất.

Lƣu phu nhân vội vàng ra cứu, vực vào giƣờng nằm. Bệnh tình Thiệu mỗi ngày một nguy. Lƣu thị cho

gọi ngay Thẩm Phối, Phùng Kỷ đến bên giƣờng Viên Thiệu để bàn công việc về sau.

Thiệu bấy giờ đã ú ớ, không nói đƣợc nữa, chỉ lấy tay chỉ trỏ đƣợc thôi.

Lƣu thị hỏi:

- Viên Thƣợng kế

tự đƣợc không?

Thiệu gật đầu.

Thẩm Phối đến ngay bên giƣờng, viết một tờ di chúc. Thiệu trở mình, kêu to một tiếng, lại thổ ra hơn một

chậu huyết rồi chết.

Ngƣời sau có thơ than rằng:

Mấy đời công tƣớng tiếng nhà dòng,

Chí khí tung hoành cũng đã ngông.

Tuấn kiệt ba ngàn nhiều cũng phí,

Hùng binh trăm vạn có nhƣ không.

Mình dê, da hổ làm chi nổi?

Lông phƣợng, gan gà việc khó xong.

Đến nỗi đàn con gây vạ lẫn,

Thƣơng thay, nỗi ấy rất đau lòng!

Viên Thiệu chết rồi, bọn Thẩm Phối lo liệu ma chay.

Lƣu thị bắt năm nàng hầu yêu quý nhất của Thiệu đem giết đi. Lại sợ âm hồn những ngƣời ấy xuống chín

suối còn đi lại đƣợc với Thiệu chăng. Lƣu thị bèn sai gọt tóc, đâm nát mặt mũi, băm nát mình mẩy họ.

Ghen tuông đến thế là cùng!

Viên Thƣợng lại sợ sau này họ hàng những ngƣời ấy báo thù, nên lại lùng bắt giết sạch.

Thẩm Phối, Phùng Kỷ lập Viên Thƣợng làm đại tƣ mã tƣớng quân, lĩnh chức mục bốn châu: Ký, Thanh,

U, Tinh, rồi cáo phó khắp nơi.

Khi ấy, Viên Đàm đã cất quân ra khỏi Thanh Châu, nghe tin bố chết,

liền cùng với Quách Đồ, Tân Bình

bàn bạc. Đồ nói:

[email protected]

365

- Chúa công không ở Ký Châu, Thẩm Phối và Phùng Kỷ tất lập Hiển Phụ lên làm chủ, ta phải đi mau mới

đƣợc.

Tân Bình nói:

- Thẩm, Phùng, hai ngƣời ắt đã chuẩn bị cách đối phó, nếu đến ngay sẽ bị tai họa.

Viên Đàm nói:

- Vậy thì làm thế nào?

Quách Đồ nói:

- Hãy đóng quân ở ngoài thành, tôi xin vào trƣớc thăm dò xem động tĩnh ra sao đã.

Đàm nghe lời, Quách Đồ vào Ký Châu, ra mắt Viên Thƣợng. Thi lễ xong, Thƣợng hỏi:

- Anh ta làm sao không đến?

Đồ thƣa:

- Bị đau, nằm ngoài trại, không vào ra mắt đƣợc.

Thƣợng nói:

- Di chúc của cha ta để lại, lập ta làm chủ. Ta phong anh ta làm xa kỵ tƣớng quân. Nay quân Tào đã tiến

đến bờ cõi, xin anh làm tiền bộ, ta điều quân theo sau tiếp ứng.

Đồ nói:

- Trong quân không có ai bàn tính mƣu kế, xin cho Thẩm, Phùng, hai ngƣời ra giúp việc.

Thƣợng nói:

- Ta cũng cần đến hai ngƣời ấy, sớm tối bày mƣu tính kế, cho đi sao đƣợc?

Đồ nói:

- Trong hai ngƣời đó, xin cho một ngƣời đi thì thế nào?

Thƣợng bất đắc dĩ, sai hai ngƣời rút thăm, Phùng Kỷ rút trúng, Thƣợng liền hạ lệnh cho Phùng Kỷ mang

ấn tín, đi theo Quách Đồ ra trại quân Viên Đàm.

Kỷ theo Đồ đến trại, thấy Viên Đàm không đau ốm gì, trong bụng áy náy. Khi Kỷ đệ trình ấn tín, Đàm

nổi giận toan chém Phùng Kỷ. Quách Đồ nói nhỏ:

- Nay quân Tào đến sát bờ cõi, hãy nên khoản đãi và giữ Phùng Kỷ ở đây cho yên lòng Thƣợng. Đợi khi

nào phá đƣợc Tào, bấy giờ sẽ về cƣớp Ký Châu cũng không muộn.

Đàm nghe lời, liền nhổ trại kéo quân đến Lê Dƣơng chống cự với quân Tào. Đàm sai đại tƣớng là Uông

Chiêu ra trận. Tháo sai Từ Hoảng đón đánh. Đƣợc vài hiệp, Từ Hoảng vung đao chém Uông Chiêu chết

lăn xuống ngựa. Quân Tào thừa kế đánh bừa. Đàm thua to, thu quân kéo về Lê Dƣơng rồi sai ngƣời cầu [email protected]

366

cứu Viên Thƣợng.

Thƣợng bàn với Thẩm Phối chỉ phái năm nghìn ngƣời đến giúp.

Tào Tháo biết quân cứu đã đến, sai Nhạc Tiến, Lý Điển đón đƣờng giết sạch.

Đàm thấy Thƣợng chỉ cho năm nghìn quân đi cứu, lại bị chết cả, giận lắm, liền gọi Phùng Kỷ ra trách

mắng, Kỷ nói:

- Để tôi viết thƣ về nói với chúa công đem quân ra cứu.

Đàm bảo Kỷ viết thƣ và sai ngay ngƣời đem tới Ký Châu cho Viên Thƣợng.

Thƣợng và Thẩm Phối bàn với nhau. Phối nói:

- Quách Đồ lắm mƣu. Lần trƣớc Đàm bỏ đi, không tranh giành gì, vì có quân Tào ở ngoài cõi. Nay nếu

Đàm phá đƣợc Tào, tất lại về tranh Ký Châu, chi bằng không đi cứu để mƣợn sức Tào Tháo trừ đi.

Thƣơng nghe, không cho quân đi cứu viện.

Sứ giả chạy về báo lại. Đàm giận lắm, liền đem chém Phùng Kỷ và bàn ra hàng Tào Tháo.

Quân do thám về mật báo với Viên Thƣợng. Thƣợng bàn với Thẩm Phối:

- Để cho Đàm hàng Tào, hợp sức lại đánh thì Ký Châu nguy mất.

Thƣợng sai ngay Thẩm Phối và đại tƣớng Tô Do ở lại giữ Ký Châu tự mình mang đại quân ra Lê Dƣơng

cứu Viên Đàm.

Thƣợng hỏi các tƣớng tá, ai dám đi tiền bộ. Hai anh em đại tƣớng Lã Khoáng, Lã Tƣờng xin đi. Thƣợng

cho ngay ba vạn quân và cho làm tiên phong, đến Lê Dƣơng trƣớc.

Đàm nghe tin Thƣợng đến cứu, mừng lắm, không nghĩ đến việc hàng Tào nữa. Đàm đóng quân trong

thành, Thƣợng đóng ngoài thành, làm thế ỷ giốc.

Đƣợc mấy hôm, Viên Hy và Cao Cán cũng kéo quân đến ngoài thành, đóng đồn ba chỗ, ngày nào cũng

đem binh ra cầm cự với Tháo.

Thƣợng thua luôn. Quân Tháo thắng liên tiếp.

Đến tháng hai năm Kiến An thứ tám, Tào Tháo chia đƣờng ra đánh. Viên Thƣợng, Viên Hy, Viên Đàm,

Cao Cán đều thua to, phải bỏ cả Lê Dƣơng rút chạy.

Tháo dẫn quân đuổi đến Ký Châu.

Đàm và Thƣơng vào thành giữ vững. Hy và Cán đóng trại cách thành ba mƣơi dặm để phô trƣơng thanh

thế.

Tháo đánh luôn mấy hôm không đƣợc. Quách Gia hiến kế:

- Viên Thiệu bỏ con trƣởng lập con thứ. Mấy anh em nhà Viên hiện đang tranh giành nhau, kéo bè kéo

cánh, đánh gấp thì chúng cứu nhau, trì hoãn thì chúng tranh nhau. Chi bằng rút quân về Kinh Châu, đánh [email protected]

367

Lƣu Biểu, đợi khi nào anh em họ Viên có biến, ta quay lại đánh, thì chỉ một trận là xong việc.

Tháo nghe theo, sai Giả Hủ làm thái thú giữ Lê Dƣơng, Tào Hồng đem binh giữ Quan Đô, Tào Tháo dẫn

đại quân tiến sang Kinh Châu.

Đàm và Thƣợng thấy quân Tào Tháo rút lui, cùng nhau ăn mừng. Viên Hy và Cao Cán từ giã ra về. Viên

Đàm bàn với Quách Đồ,

Tân Bình rằng:

- Ta là con trƣởng lại không đƣợc nối nghiệp, Thƣợng là con mẹ kế, lại hƣởng chức lớn, ta thật áy náy

trong lòng.

Đồ nói:

- Chúa công nên đem quân ra đóng ngoài thành giả vờ mời Hiển Phụ và Thẩm Phối đến uống rƣợu rồi

phục quân đao phủ mà giết đi, việc lớn ắt xong.

Đàm theo kế ấy. Chợt có quân biệt giá Thành Châu là Vƣơng Tu vừa đến. Đàm đem việc ấy ra bàn, Tu

nói:

- Anh em với nhau nhƣ hai cánh. Nay đƣơng định với ngƣời ngoài, lại đem chặt tay phải đ i, rồi nói mình

nhất định thắng thì có đƣợc không? Anh em mà xa rời nhau không thân nhau thì trong thiên hạ còn ai là

ngƣời thân thiết nữa. Ông bị ngƣời dèm pha ly gián cốt nhục để kiếm chút lợi, xin bịt tai lại, chớ nên

nghe.

Đàm nổi giận quát đuổi Vƣơng Tu ra, rồi sai ngƣời đi mời Viên Thƣợng. Thƣợng lại bàn với Thẩm Phối.

Phối nói:

- Đây là mƣu của Quách Đồ đây. Hễ chúa công đi tất có tai họa, chi bằng thừa kế đánh luôn.

Viên Thƣợng nghe lời, nai nịt lên ngựa, dẫn năm vạn quân ra ngoài thành.

Viên Đàm thấy Viên Thƣợng đem quân đến, biết mƣu đã bị lộ, cũng mặc áo giáp cƣỡi ngựa, đánh nhau

với Thƣợng. Thƣợng mắng Đàm thậm tệ. Đàm cũng mắng lại:

- Mày bỏ thuốc độc giết bố để tranh lấy tƣớc vị, nay lại đến giết nốt anh nữa phải không?

Hai ngƣời giáp chiến. Viên Đàm thua to, Thƣợng xông pha tên đạn đánh trận. Đàm phải rút quân chạy về

Bình Nguyên. Thƣợng cũng thu quân về.

Đàm và Quách Đồ lại bàn tiến quân, sai Sầm Bích làm tƣớng kéo quân đi trƣớc. Thƣợng tự dẫn quân ra

Ký Châu.

Hai bên đối diện, cờ mở trống giong.

Bích ra trận quát mắng. Thƣợng muốn ra đánh, đại tƣớng Lã Khoáng vỗ ngựa, múa đao đánh lại Sầm

Bích. Chƣa đƣợc vài hiệp, Khoáng chém Sầm Bích chết lăn xuống ngựa.

Quân Đàm lại thua, chạy về Bình Nguyên.

Thẩm Phối khuyên Thƣợng nên đem binh đuổi đến tận nơi. Đàm không địch nổi, rút vào trong thành, giữ

vững không ra.

[email protected]

368

Thƣợng bủa vây ba mặt.

Đàm bàn với Quách Đồ,

Đồ nói:

- Nay trong thành ít lƣơng, quân địch đang hăng khó lòng giữ nổi. Theo ý tôi, nên sai ngƣời ra hàng Tào

Tháo, để Tháo đem binh đánh Ký Châu, Thƣợng tất phải về cứu. Tƣớng quân bấy giờ đánh giáp lại, chắc

bắt đƣợc Thƣợng. Nếu Tháo phá vỡ quân Thƣợng thì ta thu lấy quân hắn để cự với Tháo. Quân Tháo ở xa

đến, không tiếp tế luôn đƣợc, tất phải rút về. Ta vẫn giữ đƣợc Ký Bắc để t ính việc tiến thủ.

Đàm nghe theo, hỏi rằng:

- Ai có thể đi theo sứ đƣợc?

Đồ nói:

- Có em Tân Bình là Tân Tỷ, tự là Tá Tri, hiện đƣơng làm quan lệnh ở Bình Nguyên. Ngƣời ấy nói năng

khéo léo, nên sai đi.

Đàm lập tức cho ngƣời đi mời. Tỷ vui vẻ đến ngay. Đàm viết thƣ giao cho Tỷ, rồi sai ba nghìn quân đƣa

đi. Tỷ vội vã mang thƣ đến yết kiến Tào Tháo.

Bấy giờ Tào Tháo đƣơng đóng quân ở Tây Bình để đánh Lƣu Biểu.

Biểu sai Huyền Đức dẫn quân đi trƣớc. Chƣa kịp giao chiếu thì Tân Tỷ đem thƣ đến trại Tháo.

Thi lễ

xong Tào Tháo hỏi đến có việc gì? Tỷ trình bày ý kiến Viên Đàm và đệ trình thƣ.

Tào Tháo xem xong bàn với các tƣớng. Trình Dục nói:

- Viên Đàm bị Viên Thƣợng đánh gấp nên bất đắc dĩ phải lại hàng, không nên tin.

Lã Kiền, Mãn Sủng cũng nói:

- Thừa tƣớng đã đem quân đến đây, lẽ nào không đánh Lƣu Biểu mà lại giúp Đàm.

Tuân Du nói:

- Ba ông nói chƣa đƣợc đúng lắm. Theo tôi, đang lúc thiên hạ lắm việc, Lƣu Biểu ngồi yên giữ miền

Giang Hán, không dám bƣớc ra khỏi cõi, rõ là không có chí vùng vẫy bốn phƣơng rồi. Còn nhƣ họ Viên

giữ đất bốn châu, quân mã vài mƣơi vạn. Giả sử anh em hắn hòa thuận với nhau, cùng giữ cơ nghiệp của

bố, tình hình thiên hạ sẽ chƣa biết ra sao. Chi bằng nhân dịp anh em hắn đƣơng đánh lẫn nhau. Đàm thế

cùng đến hàng ta, trƣớc hết, ta điều quân trừ Viên Thƣợng, sau có cơ hội giết nót Viên Đàm, việc lớn

thiên hạ có thể định đƣợc. Dịp tốt này không nên bỏ lỡ.

Tháo mừng lắm, mời ngay Tân Tỷ vào uống rƣợu và hỏi rằng:

- Họ Viên xin hàng, thực hay dối? Quân Viên Thƣợng ta đánh có chắc thắng đƣợc không?

Tân Tỷ thƣa:

- Minh công chẳng cần phải hỏi thật hay giả, chỉ nhìn tình hình cũng đủ biết. Họ Viên mấy năm nay thua

luôn. Quân tƣớng thì mệt nhọc ở ngoài; mƣu thần thì bị giết ở trong; anh em lại hiềm khích lẫn nhau, đất

nƣớc chia xẻ, lại thêm mất mùa, đói khát, thiên tai nhân họa rất nhiều. Nhƣ thế dầu ngƣời khôn hay ngu [email protected]

369

cũng đều thấy rõ cái cơ tan vỡ rồi. Đó là dịp trời diệt họ Viên vậy. Nay xin minh công đem quân đánh

Nghiệp Quận, Viên Thƣợng không về cứu thì mất sào huyệt, bằng về cứu thì Viên Đàm đuổi đánh mặt

sau, đem thế mạnh của minh công mà đánh quân đã mỏi mệt có khác gì gió lốc quét lá vàng. Sao minh

công chẳng tính nƣớc ấy, mà lại đi đánh Kinh Châu? Kinh Châu là miền phong phú, nƣớc hòa dân thuận,

chƣa dễ lay động đƣợc. Huống chi Hà Bắc bây giờ, so với các nơi là chỗ đáng lo nhất. Minh công định

đƣợc Hà Bắc tất dựng đƣợc nghiệp bá. Xin minh công xét cho kỹ.

Tháo mừng lắm nói:

- Ta tiếc vì gặp Tân Tá Trị muộn quá!

Ngay hôm ấy, Tháo đốc quân về lấy Ký Châu.

Huyền Đức sợ Tào Tháo có mƣu kế, không dám đuổi theo, rút quân về Kinh Châu.

Lại nói Viên Thƣợng đƣợc tin Tháo sang qua sông Hoàng Hà, vội vàng kéo quân về Nghiệp Quận và sai

Lã Khoáng, Lã Tƣờng đi chặn phía sau.

Viên Đàm thấy Viên Thƣợng rút quân, liền huy động toàn bộ binh mã ở Bình Nguyên đuổi theo. Đi chƣa

đƣợc vài chục dặm, bỗng tiếng pháo nổ vang, hai cánh quân xông lên, bên tả Lã Khoáng, bên hữu Lã

Tƣờng. Hai anh em chặn đánh Viên Đàm.

Đàm kìm ngựa, bảo hai tƣớng rằng:

- Khi còn cha ta, ta chƣa từng bạc đãi hai ông. Nay sao nỡ theo em ta mà ức hiếp ta?

Hai ngƣời nghe nói liền xuống ngựa hàng Viên Đàm.

Đàm nói:

- Xin đừng hàng ta, nên ra hàng Tào thừa tƣớng.

Hai tƣớng theo Đàm về trại.

Đàm đợi quân Tào Tháo đến, dẫn hai tƣớng vào ra mắt Tào Tháo. Tháo mừ ng lắm, hẹn gả con gái cho

Viên Đàm và sai ngay Lã Khoáng, Lã Tƣờng làm mối.

Đàm đề nghị Tháo tiến đánh Ký Châu, Tháo nói:

- Hiện nay lƣơng thảo không tiếp tế đƣợc, vận tải rất khó khăn. Ta phải qua sông Hoàng Hà, chắn nƣớc

sông Kỳ cho chảy vào Bạch Câu để mở thông đƣờng vận lƣơng, rồi sẽ tiến binh.

Tháo bảo Đàm hãy ở Bình Nguyên, còn mình thì dẫn quân lui về đóng ở Lê Dƣơng, phong cho Lã

Khoáng, Lã Tƣờng làm liệt hầu, cho đi theo để sai khiến.

Quách Đồ bảo Viên Đàm:

- Tào Tháo hẹn gả con gái cho ông, chƣa chắc đã thật đâu. Nay lại phong tƣớc cho Lã Khoáng, Lã Tƣờng

và đem đi theo trong quân, đó là có ý muốn lung lạc ngƣời Hà Bắc, sau này nhất định sẽ làm hại ta. Xin

chúa công nên khắc ngay hai cái ấn tƣớng quân, mật sai ngƣời đƣa cho anh em họ Lã, sai

làm nội ứng;

đợi khi Tào Tháo phá đƣợc Viên Thƣợng, ta sẽ nhân dịp ra tay.

[email protected]

370

Đàm nghe theo, sai khắc ngay hai quả ấn, mật sai ngƣời đem đi. Hai anh em họ Lã lĩnh ấn rồi, mang trình

ngay Tào Tháo. Tháo cƣời rộ:

- Đàm mật đƣa ấn đến định nhờ các ngƣơi làm nội ứng, đợi khi ta phá đƣợc Viên Thƣợng, hắn sẽ phản ta.

Các ngƣơi cứ nhận lấy, ta đã có chủ trƣơng rồi.

Từ đó, Tào Tháo có ý muốn giết Viên Đàm.

Lại nói, Viên Thƣợng bàn với Thẩm Phối:

- Ngay quân Tào vận lƣơng vào Bạch Câu, tất đến đánh Ký Châu, vậy nên làm thế nào?

Phối nói:

- Nên đƣa hịch sai quan trƣởng ở Vũ An là Doãn Khải đóng đồn ở Mao Thành, giữ suốt đƣờng tải lƣơng

ở Thƣợng Đảng; sai Thƣ Hộc là con Thƣ Thu giữ Hàm Đan để làm thanh thế, còn chúa công thì nên tiến

binh sang Bình Nguyên đánh gấp Viên Đàm. Giết xong Đàm bấy giờ ta sẽ đánh Tháo.

Viên Thƣợng mừng lắm, để Thẩm Phối và Trần Lâm ở lại giữ Ký Châu; sai Mã Diên, Trƣơng Dĩ làm tiền

phong, liền đêm mang quân đánh Bình Nguyên.

Đƣợc tin quân Thƣợng tới nơi. Đàm cáo cấp với Tào Tháo, Tháo nói:

- Phen này ta chắc đƣợc Ký Châu rồi!

Còn đang bàn tính thì Hứa Du từ Hứa Xƣơng tới, nghe thấy Viên Thƣợng lại đánh Viên Đàm, liền vào

nói với Tháo rằng:

- Thừa tƣớng ngồi giữ ở đây để đợi thiên lôi đánh chết hai anh em họ Viên hay sao?

Tháo cƣời nói:

- Ta đã định liệu cả rồi.

Liền sai Tào Hồng mang quân đi trƣớc đánh Nghiệp Quận; Tháo tự dẫn một toán quân đánh Doãn Khải.

Quân Tào Tháo kéo đến, Khải điều quân chống cự. Khải xông lên. Tháo gọi: "Hứa Trọng Khang đâu?".

Hứa Chử nhạy vọt ra, chỉ một nhát dao chém chết Khải. Quân Khải vỡ chạy tán loạn. Tháo chiêu hàng

đƣợc hết, và cấp tốc đem quân lấy Hàm Đan.

Thƣ Hộc ra đón đánh. Trƣơng Liêu ra ngựa giao chiến. Chƣa đƣợc ba hiệp, Hộc thua chạy. Liêu đuổi

theo. Khi hai ngựa gần nhau, Liêu giƣơng cung bắn một phát, Hộc chết lăn xuống ngựa.

Tháo thúc quân đánh ập vào, quân Hộc chạy tan tác.

Rồi đó, Tháo kéo đại quân đến Ký Châu, Tào Hồng đã đến chân thành. Tháo sai ba quân đắp ụ quanh

thành, và đào hầm dƣới đất để đánh vào.

Thẩm Phối lập kế giữ thật vững, pháp lệnh rất nghiêm.

Tƣớng giữ cửa đông là Phùng Lễ, vì say rƣợu bỏ bê canh gác bị Phối mắng thậm tệ. Phùng Lễ tức, lẻn ra

hàng Tào Tháo. Tháo hỏi mẹo đánh thành, Lễ nói:

[email protected]

371

- Chỗ cửa Đột Môn đất dày có thể đào đƣờng hầm để vào thành.

Tào Tháo sai ngay Phùng Lễ dẫn ba trăm tráng sĩ, liền đêm hôm ấy đào đƣờng hầm tiến vào.

Lại nói, từ khi Phùng Lễ ra hàng, Thẩm Phối đêm nào cũng lên mặt thành, trông nom quân mã. Đêm hôm

ấy, Phối đứng ở cửa Đột Môn, trên gác nhìn ra ngoài không thấy có đèn đuốc gì cả. Phối nói:

- Chắc Phùng Lễ dẫn quân đi đƣờng hầm vào rồi.

Nói đoạn, sai ngay tinh binh chuyển đá, lấp kín cửa đƣờng hầm lại. Phùng Lễ và ba trăm tráng sĩ đều chết

trong hầm.

Tháo bị thiệt nặng, đành bỏ, không dùng kế đào hầm, rút ngay về đóng trên sông Viên Thủy, đợi Viên

Thƣợng quay binh lại.

Viên Thƣợng đi đánh Bình Nguyên, bỗng nghe tin Tào Tháo đã phá đƣợc Doãn Khải, Thƣ Hộc, quân Tào

lại vây Ký Châu riết lắm, liền kéo quân về cứu.

Bộ tƣớng là Mã Diên nói:

- Nếu đi theo đƣờng lớn, Tào Tháo tất có mai phục. Nên đi theo đƣờng nhỏ từ Tây Sơn ra cửa sông Phủ

Thủy, lẻn đến cƣớp trại Tào, chắc giải đƣợc vây.

Thƣợng nghe lời, tự lĩnh đại quân đi trƣớc, sai Mã Diên, Trƣơng Dĩ đi hậu vệ.

Quân do thám vội về báo. Tháo nói:

- Nếu chúng đi đƣờng lớn, ta nên

tránh, nếu theo đƣờng nhỏ Tây Sơn thì chỉ một trận là có thể bắt sống

đƣợc Viên Thƣợng. Ta đoán Viên Thƣợng thế nào cũng đốt lửa làm hiệu cho trong thành ra tiếp ứng. Ta

nên chia quân ra mà đánh.

Mọi việc xếp đặt đâu vào đấy cả.

Viên Thƣợng ra khỏi cửa sông Phù Thủy, nhằm phía đông kéo đến Dƣơng Bình, đóng quân trong một tòa

đình, cách Ký Châu mƣời bảy dặm, một mặt dựa vào sông Phù Thủy. Thƣợng sai quân sĩ chứa củi khô cỏ

ráo, đến đêm đốt lửa làm hiệu, rồi quan chủ bạ là Lý Phu giả làm đô đốc quân Tào, đi thẳng đến chân

thành gọi to: "Mở cửa ra!".

Thẩm Phối nhận đƣợc tiếng Lý Phu, mở cửa cho vào. Vào đến nơi, Phu nói:

- Viên Thƣợng đã dẫn quân ở đình Dƣơng Bình đợi tiếp ứng, nếu quân trong thành kéo ra, cũng đốt lửa

lên làm hiệu.

Phối liền sai chất rơm đốt lửa để làm hiệu báo tin. Phu lại nói:

- Trong thành hết lƣơng, phải huy động những ngƣời già yếu, tàn binh và đàn bà ra hàng. Quân Tào

không phòng bị, ta đem quân theo ra đánh ngay.

Phối nghe lời.

Hôm sau, trên thành kéo một lá cờ trắng, trên viết mấy chữ to: "Trăm họ ở Ký Châu xin ra hàng".

[email protected]

372

Tháo nói:

- Đây là trong thành hết lƣơng, xua dân già yếu ra hàng, thế nào cũng có quân lính ra theo.

Liền sai Trƣơng Liêu, Từ Hoảng mỗi ngƣời dẫn ba nghìn quân phục ở hai bên cửa. Tháo cƣỡi ngựa, che

lọng, đến tận dƣới thành.

Quả nhiên thấy cửa thành mở toang, trăm họ già trẻ dắt díu nhau, tay cầm cờ trắng đi ra. Dân đi vừa hết

thì quân lính kéo ồ ra. Tháo sai ngƣời cầm lá cờ đỏ vẫy một cái, Trƣơng Liêu, Từ Hoảng, hai bên ập vào

đánh giết. Quân trong thành lại phải quay vào, Tháo tế ngựa đuổi theo đến tận cầu treo, trong thành tên nỏ

bắn ra nhƣ mƣa, trúng ngay chỏm mũ Tào Tháo, suýt nữa suốt đến đỉnh đầu, các tƣớng vội vàng cứu về.

Tháo thay áo đổi ngựa rồi lại dẫn các tƣớng đến đánh trại Viên Thƣợng. Thƣợng

thân ra nghênh chiến.

Lúc bấy giờ, các đạo quân nhất tề kéo đến, hai bên đánh nhau kịch liệt.

Thƣợng thua to, rút quân về đóng ở Tây Sơn, rồi sai ngƣời đi thúc Mã Diên. Trƣơng Dĩ đem quân đến.

Không ngờ Tào Tháo cho Lã Khoảng, Lã Tƣờng đi chiêu an đƣợc ha i tƣớng rồi.

Tào Tháo phong tƣớc cho Diên và Dĩ, ngay hôm ấy tiến binh đánh Tây Sơn: Trƣớc hết sai hai anh em họ

Lã và Diên, Dĩ đi chẹn đƣờng chuyển lƣơng của Viên Thƣợng.

Thƣợng liệu kế không giữ nổi Tây Sơn, liền đêm chạy ra Lam Khẩu.

Thƣợng lập trại chƣa xong thì lửa bốn mặt cháy ngùn ngụt, quân mai phục kéo ồ ra. Ngƣời chƣa kịp mặc

giáp, ngựa chƣa kịp thắng yên, quân Thƣợng đã tan vỡ, phải rút lui năm mƣơi dặm; thế cùng sức kiệt

Thƣợng buộc phải sai thứ sử Dự Châu là Am Quy đến trại Tào xin hàng.

Tháo giả vờ nhận lời, nhƣng lại sai Trƣơng Liêu, Từ Hoảng ngay đêm hôm ấy đến cƣớp trại. Thƣợng phải

bỏ cả ấn tín, tiết viện và lƣơng thực trốn vào Trung Sơn.

Tháo đem quân ngay về đánh Ký Châu, Hứa Du lại hiến kế rằng:

- Thừa tƣớng sao không khơi sông Chƣơng Hà cho nƣớc tràn vào thành?

Tháo nghe theo, trƣớc hết sai quân xẻ một cái hào ở ngoài thành, chu vi bốn mƣơi dặm.

Thẩm Phối đứng trên thành, trông thấy quân Tháo đào hào ở ngoài thành, nhƣng đào nông lắm, bèn cƣời

thầm nói:

- Chúng mày định khơi nƣớc sông Chƣơng Hà làm ngập thành mà đào nông thế kia thì ăn thua gì?

Rồi khinh thƣờng không phòng bị. Đêm hôm ấy, Tào Tháo huy động thêm mƣời vạn quân sĩ ra sức đào

xúc, vừa đến sáng rõ, hào sâu hai trƣợng, nƣớc tràn vào thành ngập đến vào thƣớc. Vả lại

lƣơng thực

trong thành cũng cạn, nên quân sĩ đều chết đói.

Tân Tỷ ở ngoài thành, lấy ngọn giáo, bêu ấn tín và mũ áo của Viên Thƣợng lên, kêu gọi những ngƣời

trong thành ra hàng.

Thẩm Phối nổi giận đùng đùng, bắt hết gia thuộc nhà Tân Tỷ, già trẻ hơn tám mƣơi ngƣời, đem cả lên mặt

thành chém rồi quăng đầu xuống.

[email protected]

373

Tân Tỷ kêu khóc thảm thiết.

Cháu Thẩm Phối là Thẩm Vinh, vốn thân thiết với Tân Tỷ, thấy gia thuộc Tân Tỷ bị hại giận lắm, liền

mật viết một lá thƣ xin dâng cửa thành, buộc trên đầu tên bắn ra ngoài thành.

Quân sĩ nhặt đƣợc đƣa cho Tân Tỷ, Tỷ đem trình Tào Tháo. Trƣớc hết, Tháo hạ lệnh:

- Nếu vào đƣợc thành Ký Châu, không đƣợc giết hại gia đình họ Viên, quân dân xin hàng, đều tha tội

chết.

Sáng hôm sau, Thẩm Vinh mở toang cửa tây cho quân Tào vào.

Tân Tỷ tế ngựa vào trƣớc, quân tƣớng theo sau.

Thẩm Phối đứng ở trên lầu mé đông nam, thấy quân Tào đã ùa vào, liền dẫn vài tên kỵ binh xuống liều

chết chống cự, gặp ngay Từ Hoảng; Phối bị Từ Hoảng bắt sống, điệu ra ngoài thành; giữa đƣờng gặp Tân

Tỷ. Tỷ nghiến răng, mắm miệng giơ roi đập vào đầu Phối nói:

- Thằng giặc sát nhân! Hôm nay mày phải chết!

Phối mắng Tân Tỷ:

- Đồ phản tặc kia, mày dẫn Tào Tháo đánh phá Ký Châu, tao giận không băm vằm đƣợc mầy ra!

Từ Hoảng giải Phối đến trƣớc Tào Tháo, Tháo hỏi:

- Ngƣơi có biết ai dâng cửa thành cho ta không?

Phối nói không biết. Tháo nói:

- Ấy cháu ngƣơi là Thẩm Vinh đó!

Phối giận quá chỉ nói:

- Trẻ con mất dạy mới đến nỗi này!

Tháo nói:

- Hôm qua ta đến dƣới thành, tên đâu mà bắn ra nhiều thế?

Phối nói:

- Hiềm rằng còn ít, còn ít!

Tháo lại hỏi:

- Ngƣơi trung với họ Viên nhƣ thế là đúng, nay chịu hàng ta không?

Phối nói:

- Không hàng! Không hàng!

[email protected]

374

Tân Tỷ khóc lạy xuống đất thƣa:

- Gia đình tôi hơn tám mƣơi ngƣời đều bị tay thằng này giết hại, xin thừa tƣớng giết đi để rửa thù này!

Phối nói:

- Tao sống làm tôi họ Viên, chết làm ma họ Viên, không nhƣ lũ chúng mày là những thằng a dua, nịnh

hót. Mau chém tao đi!

Tháo sai đem chém

Trƣớc khi chết, Thẩm Phối nạt quân đao phủ rằng:

- Chúa ta ở phƣơng bắc, không thể bắt tao trông về phƣơng nam mà chết đƣợc!

Nói xong, ngồi quỳ về phía bắc, vƣơn cổ đón lƣỡi dao.

Đời sau có thơ rằng:

Hà Bắc lắm danh sĩ,

Ai bằng Thẩm Chính Nam?

Vua hèn, thân bị hại,

Lòng ngay, chết cũng cam.

Trung trực, nói vẫn thẳng.

Thanh liêm, dạ chẳng tham.

Chết còn ngoảnh về bắc,

Thẹn thay kẻ đầu hàng!

Thẩm Phối chết rồi, Tháo thƣơng là ngƣời trung nghĩa, sai đem táng ở phía bắc thành Ký Châu.

Các tƣớng bấy giờ mời Tháo vào thành. Sắp khởi hành, thấy bọn đao phủ điệu một ngƣời đến, Tháo nhìn

xem ai, té ra là Trần Lâm.

Tháo hỏi Lâm:

- Trƣớc mày làm bài hịch cho Bản Sơ, kể tội tao ra cũng đƣợc, nhƣng sao lại dám nói nhục đến cả ông

cha tao?

Trần Lâm đáp:

- Mũi tên đặt trên dây cung, không thể không bắn đi đƣợc.

Tả hữu khuyên Tào Tháo giết đi. Tháo tiếc là ngƣời có tài, cho làm tòng sự.

Lại nói, con trƣởng Tào Tháo là Tào Phi, tự là Tử Hoàn, năm ấy mƣời tám tuổi. Lúc Phi ra đời, có một

đám mây xanh tía, tròn nhƣ cái lọng, phủ trên mái nhà một ngày không tan. Có ngƣời trông thấy, mật nói

với Tháo rằng:

- Đó chính là khí thiên tử, công tử quý hết chỗ nói!

Lên tám tuổi, Phi đã giỏi văn, mau trí khôn, bác cổ thông kim, cƣỡi ngựa bắn cung đều khá, múa kiếm

cũng tài.

[email protected]

375

Hồi Tháo phá Ký Châu, Phi theo cha trong quân; vào thành, Phi đem quân tùy tùng đến thẳng phủ Viên

Thiệu, xuống ngựa tuốt gƣơm bƣớc vào.

Một viên tƣớng ngăn lại, nói:

- Thừa tƣớng đã ra lệnh, không ai đƣợc vào phủ Viên Thiệu.

Phi quát mắng tƣớng ấy phải lui, rồi xách gƣơm đi thẳng vào nhà sau. Vào đến nơi, thấy có hai ngƣời đàn

bà ôm nhau khóc.

Phi xông lại định giết.

Thật là:

Khanh tƣớng bốn đời thành giấc mộng,

Một nhà cốt nhục lại lâm nguy.

Chƣa biết tính mệnh hai ngƣời đàn bà ấy ra thế nào, xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

376

HỒI 33

Tào Phi nhân loạn lấy Châu Thị;

Quách Gia dặn kế định Liêu Đông.

Lại nói, Tào Phi thấy hai ngƣời đàn bà kêu khóc, rút gƣơm toan chém, chợt thấy một đám hồng quang

chói lọi trƣớc mắt, liền chống gƣơm hỏi:

- Chúng bay là ngƣời nào?

Một ngƣời thƣa:

- Thiếp là Lƣu thị, vợ Viên tƣớng quân.

Phi lại hỏi:

- Ngƣời con gái này là ai?

Lƣu thị thƣa:

- Nó là Chân thị, vợ con trai thứ của tôi là Viên Hy. Chồng nó ra trấn ở U Châu, nó không chịu đi xa, nên

ở lại đây.

Phi kéo ngƣời con gái ấy lại gần, thấy đầu bù mặt nhọ. Phi lấy vạt áo lau mặt, lộ rõ màu da trắng nhƣ

ngọc, mặt đẹp nhƣ hoa, có vẻ nghiêng thành nghiêng nƣớc.

Phi liền nói với Lƣu thị:

- Ta là con cả Tào thừa tƣớng, xin bảo toàn gia đình nhà ngƣơi, nàng cứ yên tâm đừng lo sợ.

Nói rồi, cầm gƣơm ngồi trên nhà canh giữ.

Tào Tháo thống lĩnh binh tƣớng kéo vào Ký Châu. Vừa đến cửa thành, Hứa Du tế ngựa tới gần, lấy roi trỏ

vào cửa thành bảo Tháo:

- Không có ta, làm sao A Man vào đƣợc cửa này!

Tháo cƣời ầm lên. Các tƣớng ai cũng bất bình.

Tháo đển cửa phủ Thiệu, hỏi:

- Có ai đã vào đây không?

Tƣớng canh cửa thƣa:

- Có thế tử ở trong ấy.

Tháo gọi ra quở mắng. Lƣu thị ra lạy mà kêu rằng:

- May nhờ có thế tử, nhà thiếp mới đƣợc an toàn. Thiếp xin dâng Chân thị để nâng khăn sửa túi, hầu hạ

thế tử.

Tháo sai gọi ra, Chân thị sụp xuống lạy, Tháo xem mặt và nói: [email protected]

377

- Thực xứng đáng làm dâu ta!

Liền bảo Tào Phi nhận Chân thị làm vợ.

Bình định xong Ký Châu, Tháo ra tận mộ Viên Thiệu tế viếng quỳ lạy khóc lóc rất bi thƣơng, rồi ngoảnh

lại bảo các tƣớng rằng:

- Khi xƣa, ta với Bản Sơ cùng khởi binh, Bản Sơ hỏi rằng: "Nếu việc không thành, thì nên tính mặt nào?".

Ta mới hỏi lại: "Ý túc hạ định làm sao?". Bản Sơ đáp: "Ta đây, mặt nam giữ Hà Bắc, ngăn lấy Yên, Đại,

mang cả quân lính vùng sa mạc, hƣớng về nam để tranh thiên hạ, liệu việc có xong không?". Ta đáp: "Ta

dùng tài trí trong thiên hạ, lấy đạo nghĩa để phòng ngự, làm thế nào cũng đƣợc cả!". Lời ấy vẫn còn văng

vẳng bên tai, nay Bản Sơ đã mất, ta không thể không rơi nƣớc mắt.

Mọi ngƣời đều cảm động.

Tháo sai lấy vàng lụa, lƣơng gạo cấp cho Lƣu thị, rồi hạ lệnh:

- Dân Hà Bắc gặp tai nạn chiến tranh, năm nay miễn cả sƣu thuế.

Rồi dâng biểu về triều, Tháo tự lĩnh chức Ký Châu mục.

Một hôm Hứa Chử cƣỡi ngựa vào cửa đông vừa hay gặp Hứa Du. Du gọi Chử bảo rằng:

- Các ngƣơi không có ta, làm sao đƣợc đi vào cửa này?

Chử nổi giận mắng rằng:

- chúng ta vào sanh ra tử, xông pha tên đạn, cƣớp đƣợc thành trì, sao ngƣơi dám nói láo?

Du mắng:

- Các ngƣơi là đồ sát phu không dám đếm xỉa!

Chử giận lắm, rút gƣơm chém Hứa Du, xách đầu vào trình Tào Tháo:

- Nó vô lễ nên tôi giết đi!

Tháo nói:

- Tử Viễn là bạn cũ của ta, cho nên nói đùa nhƣ vậy, sao ngƣơi lại giết?

Tháo trách mắng Hứa Chử thậm tệ rồi sai an táng cho Hứa Du rất tử tế.

Tháo lại sai ngƣời đi tìm hỏi những hiền sĩ ở Ký Châu. Dân nói:

- Ở đây có quan kỵ đô úy Thôi Diệm, tự là Quý Khuê ngƣời ở Đông Vũ Thành, quận Thanh Hà. Trƣớc đã

mấy lần bày mƣu cho Viên Thiệu. Thiệu không dùng nên cáo ốm về ở nhà.

Tháo lập tức cho triệu Thôi Diệm, cử làm biệt giá tòng sự trong châu. Tháo nhân hỏi:

- Hôm qua xem sổ hộ tịch châu này, tổng cộng có ba mƣơi vạn dân, có thể gọi là châu lớn.

[email protected]

378

Diệm thƣa:

- Hiện nay thiên hạ chia xẻ, chín châu tan nát, hai anh em họ Viện tranh giành nhau, dân Châu Ký phơi

xƣơng nhan nhản ở ngoài đồng. Thừa tƣớng chƣa kịp hỏi thăm phong tục, cứu kẻ lầm than, đã vội tính

ngay sổ hộ khẩu, thì dân còn trông mong gì?

Tào Tháo nghe nói thay đổi nét mặt và tạ lỗi, đãi Diệm làm thƣợng khách.

Bình định xong Ký Châu, Tháo sai ngƣời dò la tin tức Viên Đàm.

Lúc ấy, Đàm mang quân đi cƣớp bóc các vùng Cam Lăng, An Bình, Bột Hải và Hà Giang, nghe tin Viên

Thƣợng thua chạy vào Trung sơn, liền đem quân đuổi đánh. Thƣợng mất tinh thần, chạy sang U Châu với

Hiên Vy. Bao nhiêu quân lính đều hàng Đàm. Đàm có ý muốn đánh lấy lại Ký Châu.

Tháo sai ngƣời gọi Đàm, Đàm không đến. Tháo giận lắm, đƣa thƣ cắt đứt lời hứa gả con gái khi trƣớc, rồi

thống lĩnh đại quân kéo thẳng đến Bình Nguyên.

Đàm thấy Tháo dẫn đại quân đến, sang cầu cứu Lƣu Biểu. Biểu mời Huyền Đức đến bàn, Huyền Đức nó i:

- Tào Tháo đã phá đƣợc Ký Châu, uy thế đang mạnh. Không bao lâu nữa, anh em họ Viên sẽ bị Tào Tháo

bắt hết, cứu cũng vô ích. Vả Tháo vẫn có ý chiếm cả Kinh, Tƣơng, ta phải dƣỡng sức quân để phòng thủ

không nên kinh động.

Biểu nói:

- Thế thì từ chối làm sao?

Huyền Đức nói:

- Nên viết thƣ cho hai anh em họ Viên, dùng lời lẽ khéo léo để từ chối.

Biểu nghe theo, lập tức viết thƣ, trƣớc hết gửi cho Viên Đàm. Trong thƣ đại ý nói:

"Ngƣời quân tử lánh nạn, không bao giờ đặt chân lên đất kẻ thù. Trƣớc đây, nghe tin ngài quỳ gối hàng

Tào, theo tôi, đó là quên cả thù của ông cha, bỏ cả tình tay chân thân thiết và để lại cái nhục cho đồng

minh. Nếu Ký Châu (chỉ Viên Thƣợng) không hòa thuận, ta cũng phải hết sức giúp đỡ. Đợi khi công việc

xong rồi, hay dở thế nào đã có thiên hạ bình nghị, hà chẳng cao nghĩa lắm ru!".

Lại gửi cho Viên Thƣợng nói:

"Thanh Châu (chỉ Viên Đàm) tính nóng nảy, không biết phải trái. Ngài nên trừ Tào Tháo trƣớc để rửa hận

cho cha. Công việc hoàn thành rồi sẽ tính đến những chuyện nhỏ, há chẳng hay lắm sao? Nếu không tỉnh

ngộ thì chẳng khác gì hai con Hàn Lƣ và Đông Quách, tranh mồi nhau, rút cục chỉ ngƣời đi săn là đƣợc

lợi".

Đàm đƣợc thƣ của Biểu, biết Biểu có ý không cứu, lại tự liệu sức mình không địch nổi Tháo, liền bỏ Bình

Nguyên, chạy sang giữ Nam Bì.

Tháo đuổi theo đến Nam Bì.

Bấy giờ đang mùa đông, tiết trời giá lạnh, nƣớc sông thành băng, thuyền lƣơng không sao đi đƣợc. Tháo [email protected]

379

hạ lệnh bắt dân phu ra phá băng và kéo thuyền.

Dân nghe tin, bỏ trốn sạch. Tháo giận lắm, định bắt đem chém. Trăm họ thấy thế phải đến trại đầu thú,

Tháo nói:

- Nếu không giết chúng bay thì hiệu lệnh của ta không nghiêm, mà giết thì lòng ta không nỡ. Thôi chúng

bay nên trốn cả vào trong núi đi, chớ để cho quân ta bắt đƣợc.

Trăm họ đều ứa nƣớc mắt mà đi.

Viên Đàm đem quân ra đánh nhau với quân Tào. Hai bên dàn trận. Tháo cƣỡi ngựa giơ roi trỏ vào Đàm

mắng rằng:

- Tao hậu đãi mày nhƣ thế, sao mày dám thay lòng đổi dạ?

Đàm nói:

- Mày xâm phạm bờ cõi tao, cƣớp thành trì của tao, quyến rũ vợ con tao, còn trách tao đổi dạ à?

Tháo giận lắm, sai Từ Hoảng ra. Đàm gọi Bành An tiếp chiến. Chƣa đƣợc vài hiệp, Hoảng chém An chết

lăn xuống ngựa.

Quân Đàm thua chạy, rút vào Nam Bì. Tháo sai quân bao vây bốn mặt. Đàm hoảng sợ, sai ngay Tân Bình

ra trại Tháo xin hàng.

Tháo nói:

- Viên Đàm tráo trở, không thể tin đƣợc. Em ngƣơi là Tân Tỷ ta đã trọng dụng rồi, chi bằng ngƣơi cũng ở

lại đây với ta.

Bình thƣa:

- Thừa tƣớng lầm rồi. Tôi nghe nói: Chúa sang trọng thì bầy tôi vẻ vang, chúa lo âu thì bầy tôi nhục nhã.

Tôi thờ họ Viên đã lâu, nay sao nỡ bỏ?

Tháo biết không lƣu đƣợc, cho về, Bình về gặp Đàm nói:

- Tào Tháo không cho hàng.

Đàm mắng rằng:

- Em mày hiện đƣơng thờ Tào Tháo. Hay là mày cũng muốn phản tao nốt hay sao?

Bình nghe nói, tức đầy ruột, uất lên, ngã gục xuống đất.

Đàm sai vực dậy, đƣợc một lát thì chết. Đàm bấy giờ mới hối, Quách Đồ bảo Đàm rằng:

- Ngày mai nên bắt cả trăm họ đi trƣớc, quân lính theo sau, quyết một trận sống mái với Tào.

Đàm nghe lời, đang đêm bắt toàn dân Nam Bì chuẩn bị gƣơm giáo chờ lệnh.

Sáng hôm sau, bốn cửa thành mở toang, nhân dân đi trƣớc, quân đi sau, hò reo ầm ĩ, ùn ùn kéo ra, thẳng [email protected]

380

đến trại Tào. Hai bên đánh nhau từ giờ thìn đến giờ ngọ, chƣa phân thắng bại, ngƣời chết đầy đồng.

Tháo thấy chƣa giành đƣợc toàn thắng, liền gò ngựa chạy lên núi khua trống. Tƣớng sĩ thấy vậy, ai cũng

gắng sức tiến lên.

Quân Đàm thua to. Nhân dân bị giết không biết bao nhiêu mà kể. Tào Hồng tả xung hữu đột, gặp ngay

Viên Đàm, múa dao chém lia lịa. Viên Đàm bị Tào Hồng giết chết tại trận.

Quách Đồ thấy trận thế rối loạn, vội rút vào thành. Nhạc Tiến trông thấy, giƣơng cung đặt tên bắn một

phát, Quách Đồ chết cả ngƣời lẫn ngựa.

Tháo đem quân vào Nam Bì, vỗ yên trăm họ. Chợt có một toán quân kéo đến, đó là Tiêu Súc và Trƣơng

Nam, hai bộ tƣớng của Viên Hy.

Tháo tự dẫn quân nghênh chiến. Hai ngƣời trở giáo cởi giáp đầu hàng.

Tháo đều phong cho tƣớc hầu.

Tiếp đó tên tƣớng giặc ở núi Hắc Sơn là Trƣơng Yên, cũng dẫn mƣời vạn quân đến quy thuận, đƣợc

phoang làm Bình bắc tƣớng quân.

Tháo sai đem bêu đầu Viên Đàm và ra lệnh kẻ nào cả gan đến khóc thì chém.

Đầu Đàm treo ngoài cửa bắc. Có một ngƣời đội mũ vải, mặc đồ tang đến khóc thê thảm. Lính canh bắt

nộp Tào Tháo, Tháo hỏi ra là biệt giá Vƣơng Tu, vì can Viên Đàm bị Đàm đuổi về. Nay đƣợc t in Đàm

chết, vội đến khóc viếng.

Tháo hỏi:

- Ngƣơi không biết lệnh ta à?

Tu thƣa:

- Biết chớ.

- Tháo hỏi:

- Ngƣơi không sợ chết à?

Tu thƣa:

- Tôi đã vâng mệnh ra giúp chúa, nay chúa chết mà không khóc thật là phi nghĩa. Sợ chết quên cả nghĩa

thì còn đáng đứng trên thế gian sao! Nếu đƣợc chôn cất cho Đàm, dẫu chết tôi cũng không oán hận gì.

Tháo nói:

- Đất Hà Bắc thật nhiều nghĩa sĩ, tiếc rằng họ Viên không biết dùng ngƣời. Nếu biết dùng thì ta đâu dám

nhòm ngó miền này!

Liền sai chôn cất Viên đàm, rồi đãi Tu làm thƣợng khách và cho làm Tƣ kim trung lang tƣớng. Nhân tiện

hỏi Tu:

[email protected]

381

- Nay Viên Thƣợng đã theo Viên Hy, muốn đánh thì dùng mẹo gì?

Tu không trả lời.

Tháo nói:

- Thật là trung thần.

Tháo hỏi Quách Gia, Gia nói:

- Nên sai Tiêu Súc và Trƣơng Nam là bọn hàng tƣớng của họ Viên đi đánh.

Tháo nghe lời, một mặt sai ngay Tiêu Súc, Trƣơng Nam, Lã Khoáng, Lã Tƣờng, Mã Diên và Trƣơng Dĩ,

ai nấy dẫn binh mã của mình, chia làm ba đƣờng đánh U Châu. Một mặt, sai Lý Điển, Nhạc Tiến hợp với

Trƣơng Yên sang Tinh Châu đánh Cao Cán.

Nói về Viên Thƣợng, Viên Hy đƣợc tin quân Tào kéo đến liệu địch không nổi liền bỏ thành, chạy sang

Liêu Tây, theo Ô Hoàn.

Thứ sử U Châu là Ô Hoàn Súc, hợp các quan lại ở U Châu, uống máu ăn thề, bàn việc hƣớng về Tào

Tháo và phản lại họ Viên. Ô Hoàn Súc nói trƣớc:

- Ta biết Tào thừa tƣớng là anh hùng trong thiên hạ đời nay. Nay qua đầu hàng, ai không tuân lệnh sẽ bị

chém đầu.

Mọi ngƣời lần lƣợt uống máu ăn thề. Đến lƣợt quan biệt giá Hàn Hành, Hành quẳng gƣơm xuống đất hô

lớn:

- Ta chịu ơn sâu của cha con họ Viên. Nay chủ bại vong, ta đã không có tài cứu đƣợc, lại không có gan

liều chết, đối với đạo nghĩa thật thiếu sót lớn! Nếu ngoảnh về phía bắc hàng Tào, ta nhất định không làm!

Ai nấy tái mặt. Ô Hoàn Súc nói:

- Phàm làm việc lớn, phải dụng nghĩa lớn. Việc thành hay bại không phải do một ngƣời. Hàn Hành đã có

chí nhƣ thế, xin cứ tùy tiện.

Nói rồi đẩy Hàn Hành ra. Ô Hoàn Súc ra ngoài thành đón ba lộ quân, đi thẳng đến hàng Tháo.

Tháo mừng lắm, phong cho chức Trấn bắc tƣớng quân. Chợt, có thám mã về báo.

- Nhạc Tiến, Lý Điển và Trƣơng Yên đi đánh Tinh Châu, Cao cán giữ ải Hồ Quan vững lắm, không sao

phá đƣợc.

Tháo tự cất quân đi. Ba tƣớng đều nói:

- Cán cầm cự, khó đánh lắm!

Tháo họp các tƣớng lại bàn. Tuân Du nói:

- Muốn phà đƣợc Cán, phải dùng kế trá hàng.

Tháo gọi Lã Khoáng, Lã Tƣờng đến ghé vào tai nói nhỏ mấy câu, Lã Khoáng dẫn vài chục tên lính thẳng [email protected]

382

đến trƣớc ải, gọi to lên rằng:

- Chúng tôi nguyên là tƣớng cũ họ Viên, bất đắc dĩ phải hàng Tào. Tào Tháo là ngƣời quỷ quyệt, bạc đãi

chúng tôi. Nay lại xin về giúp chủ cũ, mau mở cửa ải cho tôi vào.

Cao Cán chƣa tin, chỉ bảo hai tƣớng lên cửa ải nói chuyện.

Hai tƣớng cởi giáp xuống ngựa đi vào, rồi bảo Cán:

- Quân Tào mới đến. Nên nhân dịp lòng quân chƣa yên, kéo ra cƣớp trại. Hai chúng tôi tình nguyện đi

đầu.

Cán mừng lắm theo lời ấy. Đến đêm sai hai tƣớng họ Lã đi trƣớc, còn Cao Cán dẫn hơn vạn quân kéo

theo. Gần đến trại Tào, bỗng có tiếng reo ầm ĩ, quân mai phục bốn phía xông ra. Cán biết là mắc mẹo, vội

quay về Hồ Quan thì Nhạc Tiến, Lý Điển đã cƣớp đƣợc thành rồi.

Cao Cán cƣớp đƣờng chạy thoát, sang nhờ viện Hung nô.

Tháo lĩnh binh đóng giữ cửa ải, rồi sai ngƣời đuổi Cao Cán. Cán đến địa phận của đất Hung nô thì gặp

ngay vua Bắc Phiên Tả Hiền Vƣơng. Cán xuống ngựa quỳ lạy thƣa rằng:

- Tào Tháo lấn cƣớp mất cả bờ cõi, nay lại muốn xâm phạm đất đai của ngài. Xin ngài cứu viện, góp sức

cùng tôi đánh lấy lại, để giữ vững phƣơng bắc.

Tả Hiền Vƣơng nói:

- Ta cùng Tào Tháo không thù hằn gì nhau, lẽ đâu Tháo xâm phạm vào đất nƣớc ta? Ngƣơi lại muốn cho

ta kết oán với họ Tào hay sao?

Nói rồi, mắng đuổi Cao Cán đi. Cán cùng đƣờng buộc phải sang theo Lƣu Biểu. Đi đến Thƣợng Lộ thì bị

Đô úy Vƣơng Viêm giết, đem đầu đến dâng Tào Tháo. Tháo phong cho Viêm tƣớc hầ u.

Bình định xong Tinh Châu, Tháo bàn định quay sang phía tây đánh Ô Hoàn. Bọn Tào Hồng nói:

- Viên Hy, Viên Thƣợng binh thua tƣớng mất, sức hết thế cùng, đã trốn tránh sang miền sa mạc. Nay ta

đem quân sang tấn phía tây, nếu Lƣu Biểu, Lƣu Bị thừa cơ đánh úp Hứa Đô, ta cứu ứng không kịp, tai

họa không phải nhỏ. Xin hãy kéo quân về là hơn cả.

Quách Gia nói:

- Các ông nói sai cả rồi; chúa công tuy uy danh lừng lẫy khắp thiên hạ, nhƣng ngƣời ở nơi sa mạc, cậy thế

xa xôi hiểm trở, tất không phòng bị. Nhân chỗ sơ hở ta đánh cho thật mau lẹ thì chắc phá đƣợc. Vả lại Ô

Hoàn mang ơn Viên Thiệu, mà hai anh em Viên Hy, Viên Thƣợng nay hãy còn sống, thế nào cũng phải

trừ đi mới xong. Còn Lƣu Biểu chỉ là hạng ngƣời ngồi nói chuyện suông thôi. Biểu tự biết không đủ tài để

đối phó với Lƣu Bị. Dùng Bị vào việc to, thì sợ không khống chế nổi; còn dùng vào việc nhỏ, chắc bị

không chịu làm. Dù ta có bỏ nƣớc mà kéo quân đi đánh xa các ông cũng đừng lo.

Tháo nói:

- Lời Phụng Hiếu rất đúng.

Lập tức huy động ba quân và vài nghìn cỗ xe rầm rộ kéo đi.

[email protected]

383

Dọc đƣờng cát vàng bay ngát, gió bão bốn bề, đƣờng sá gập gềnh, ngƣời ngựa khó nhọc.

Tháo có ý muốn quay trở về, bèn hỏi Quách Gia.

Lúc ấy, Gia không quen thủy thổ, ốm nằm trong xe. Tháo khóc nói:

- Vì ta muốn bình định miền sa mạc khiến ông phải đi xa vất vả, đến nỗi mắc bệnh, ta yên tâm sao đƣợc?

Gia nói:

- Tôi đội ơn sâu của thừa tƣớng, dù có chết cũng chƣa đền đƣợc muôn một.

Tháo nói:

- Ta thấy vùng bắc hiểm trở, muốn rút quân về ông thấy thế nào?

Gia nói:

- Việc binh cốt mau lẹ. Nay đi đánh xa hàng ngàn dặm, lƣơng thực, khí giới nhiều, nhƣng khó mang theo

không bằng đem khinh binh rút đƣờng đến đánh bất ngờ, nhƣng phải có ngƣời thuộc đƣờng tắt đi hƣớng

dẫn mới đƣợc.

Tháo cho Quách Gia ở lại Dịch Châu dƣỡng bệnh, rồi sai tìm ngƣời hƣớng đạo. Có ngƣời giới thiệu Điền

Trù là tƣớng cũ của Viên Thiệu. Tháo gọi lại hỏi, Trù nói:

- Đƣờng này, về mùa hạ và mùa thu có nƣớc, chỗ nông se ngựa không đi đƣợc, chỗ sâu lại không chở

đƣợc thuyền bè, khó hành quân lắm. Chi bằng trở lại từ cửa Lƣ Long vƣợt Bạch Đàn hiểm trở, qua vùng

đất hoang đến sát Liễu Thành mà đánh úp, chỉ một trận là bắt sống đƣợc Thác Đốn.

Tháo nghe theo, phong Điền Trù làm Tỉnh Bắc tƣớng quân, kiêm hƣớng đạo đi trƣớc; trƣơng Liêu đi thứ

nhì; Tháo áp hậu, gấp rút tiến quân.

Điền Trù dẫn Trƣơng Liêu đến trƣớc núi Bạch Lang, vừa gặp Viên Thƣợng, Viên Hy cùng với Thác Đốn

đem vài vạn quân kỵ kéo đến.

Liêu phi ngựa báo Tào Tháo.

Tháo cƣỡi ngựa lên cao đứng xem, thấy quân thác Đốn đi lộn xộn, không có hàng ngũ.

Tháo bảo Trƣơng

Liêu:

- Quân giặc không đƣợc tề chỉnh, nên đánh ngay.

Nói rồi đƣa cờ hiệu cho Liêu.

Liêu dẫn Hứa Chử, Vu Cấm, Từ Hoảng chia làm bốn đƣờng kéo xuống, cố sức xông vào đánh.

Quân Thác Đốn rối loạn, Trƣơng liêu xộc ngựa chém chết Thác Đốn.

Tàn quân đều xin hàng.

Còn hai anh em họ Viên vội dẫn vài nghìn quân kỵ mã chạy sang Liêu Đông.

Tháo thu quân vào Liễu Thành, phong Điền Trù làm Liễu đình hầu, trấn thủ thành...

[email protected]

384

Trù hu hu khóc, nói rằng:

- Tôi đã là kẻ phụ nghĩa, mang ơn ngài cho sống là may lắm rồi, dám đâu bám Lƣ Long đổi lấy tƣớc lộc

nữa! Dẫu chết cũng không dám nhận.

Tháo cho là ngƣời có nghĩa, cử Trù làm Nghị lang. Tháo phủ dụ dân thung nô, thu đƣợc một vạn ngựa tốt,

ngay hôm ấy rút quân về.

Bấy giờ, tiết trời lạnh và khô ráo, hai trăm dặm đƣờng không có lấy một giọt nƣớc. Lƣơng ăn cũng hết,

phải giết ngựa cho quân ăn; phải đào sâu xuống đất ba bốn mƣơi trƣợng mới lấy đƣợc nƣớc uống.

Tháo về đến Dịch Châu, thƣởng cho những ngƣời khuyên can lúc trƣớc; nhân đó, bảo các tƣớng rằng:

- Bữa trƣớc ta thừa cơ đi đánh xa, may mà thành công, cũng là trời giúp.

Nhƣng chớ nên thấy đƣợc mà

bảo là việc nên làm. Các ngƣơi can ngăn là phải, nên ta khen thƣởng. Từ rày về sau, các ngƣơi đừng có

ngại, có việc gì cứ thực mà nói.

Tháo về đến Dịch Châu thì Quách Gia vừa chết đƣợc mấy hôm, linh cữu quàn tại công đƣờng. Tháo vào

tế, khóc rằng:

- Quách Phụng Hiếu mất đi, đó là trời hại ta vậy!

Khóc rồi, ngoảnh lại bảo các quan rằng:

- Tuổi các ngƣơi cũng bằng trạc ta cả, duy có Phụng Hiếu còn trẻ hơn. Ta vẫn định ủy thác việc về sau,

không ngở nửa chừng chết yểu, khiến ta tan nát ruột gan!

Lúc ấy bộ ba của Quách Gia đƣa một phong thƣ ra trình, nói:

- Khi Quách Công gần mất, có viết thƣ này để lại dặn rằng: "Nếu thừa tƣớng theo đúng lời trong thƣ nà y,

thì việc Liêu Đông sẽ xong".

Tháo mở thƣ ra xem, gật đầu khen phải.

Các tƣớng không hiểu ý thế nào.

Hôm sau bọn Hạ Hầu Đôn vào bẩm rằng:

- Thái thú Liêu Đông là Công Tôn Khang, lâu nay vẫn không chịu phục. Bây giờ, Viên Hy, Viên Thƣợng

lại sang ở đó, tất sinh tai họa về sau. Chi bằng nhân lúc chúng chƣa hành động, ta đến đánh ngay, nhất

định lấy đƣợc Liêu Đông.

Tháo cƣời nói:

- Không dám phiền đến oai hùm của các ông. Vài hôm nữa, Công Tôn Khang sẽ đem đầu hai anh em họ

Viên lại nộp.

Các tƣớng tá đều không tin.

Nói về Viên Hy, Viên Thƣợng dẫn vài nghìn quân kỵ chạy sang Liêu Đông, Thái thú Liêu Đông Công

Tôn Khang, vốn ngƣời ở Tƣơng Bình, là con Uy vũ tƣớng quân Công Tôn Độ. Khi thấy hai anh em họ [email protected]

385

Viên đến hàng, Khang liền họp các tƣớng lại bàn.

Công Tôn Cung nói:

- Khi Viên Thiệu còn sống, thƣờng có ý muốn thôn tính Liêu Đông. Nay Viên Hy, Viên Thƣợng quân

thua tƣớng mất, không chỗ nƣơng nhờ, nên mới phải đem thân lại đây, có khác nào chim cƣu cƣớp tổ

chim thƣớc. Nếu ta dung nạp về sau tất nó phản. Chi bằng lừa nó vào thành, giết nó đi lấy đầu nộp Tào

công, chắc thế nào ngài cũng hậu.

Khang nói:

- Chỉ sợ Tào Tháo đem binh lấy Liêu Đông, ta nên giữ hai anh em họ Viên ở đây giúp ta thì hơn.

Cung nói:

- Nên sai ngƣời đi do thám xem. Hễ thấy quân Tào đến đánh, thì ta để hai anh em họ Viên lại. Bằng quân

Tào không đến thì ta giết đi đem đầu ra nộp.

Khang nghe theo, cho ngay ngƣời đi do thám.

Nói về Viên Hy, Viên Thƣợng đến Liêu Đông, hai anh em bàn kín với nhau rằng:

- Quân Liêu Đông đƣợc vài vạn, kể cũng đủ chống với Tào Tháo. Nay ta hãy tạm đến nƣơng nhờ, sau này

sẽ giết Công Tôn Khang rồi cƣớp lấy đất, bồi dƣỡng lực lƣợng chống cự Trung Nguyên mới có thể lấy lại

Hà Bắc đƣợc.

Bàn định xong, hai ngƣời vào ra mắt Khang. Khang mời nghỉ ở nhà khách, giả ốm không tiếp vội.

Đƣợc mấy hôm, quân do thám về báo:

- Tào Tháo đóng quân ở Dịch Châu, không có ý gì hạ Liêu Đông cả.

Công Tôn Khang mừng lắm, sai ngay quân đao phủ mai phục hai bên, rồi cho ngƣời mời hai anh em họ

Viên vào.

Chào hỏi xong xuôi, Khang mời ngồi. Lúc này trời rét lắm. Thƣợng thấy giƣờng không có đệm, nói với

Khang cho giải chiếu.

Khang trợn mắt, mắng:

- Hai cái đầu chúng bay sắp rụng, lo chi đít không có chiếu ngồi!

Thƣợng sợ quá.

Khang hét lớn:

- Tả hữu đâu, hạ thủ ngay đi!

Bọn đao phủ xông ra chặt đầu hai ngƣời, đóng vào hòm mang đến Dịch Châu, yết kiến Tào Tháo.

Khi ấy Tào Tháo đóng quân ở Dịch Châu, Hạ Đầu Đôn và Trƣơng Liêu vào bẩm rằng:

[email protected]

386

- Thừa tƣớng không đánh Liêu Đông thì nên rút về Hứa Đô, sợ Lƣu Biểu gây chuyện gì chăng?

Tháo nói:

- Đợi đầu lâu hai anh em họ Viên đã rồi sẽ rút.

Mọi ngƣời đều cƣời thầm. Chợt có ngƣời vào báo:

- Có Công Tôn Khang ở Liêu Đông sai ngƣời đƣa đầu lâu Viên Thƣợng, Viên Hy đến nộp.

Ai nấy kinh sợ. Sứ giả dâng thƣ lên. Tháo cƣời ha hả mà rằng:

- Quả đúng nhƣ lời dự đoán của Phụng Hiếu!

Liền trọng thƣởng cho sứ và phong Công Tôn Khang làm Tƣớng binh hầu, Tả tƣớng quân.

Tƣớng tá đều hỏi:

- Đúng nhƣ lời dự đoán của Phụng Hiếu là thế nào?

Tháo liền đƣa bức thƣ của Quách Gia ra. Đại ý

trong thƣ viết:

"Nay nghe Viên Hy và Viên Thƣợng sang Liêu Đông, minh công không nên cất quân ra đó. Công Tôn

Khang vốn sợ họ Viên thôn tính. Hai anh em Viên đến hàng, Khang tất nghi ngờ.

Nếu ta đem quân đến đánh, nhất định họ phải hợp sức chống cự, nôn nóng thì khó mà hạ đƣợc. Nếu ta

hoãn lại, thì Công Tôn Khang và họ Viên sẽ giết lẫn nhau. Việc này thế tất phải xảy ra nhƣ vậy".

Nghe xong, ai cũng hớn hở khan giỏi.

Tháo dẫn bọn quan lại ra đặt hƣơng án tế trƣớc linh vị Quách Gia một lần nữa.

Gia khi chết mới có ba mƣơi tám tuổi, theo Tào Tháo đi đánh dẹp mƣời một năm, lập nhiều kỳ công.

Ngƣời sau có thơ khen rằng:

Trời sinh Quách Phụng Hiếu,

Hào kiệt đã nức danh,

Ruột chứa đầy kinh sử,

Bụng xếp chặt giáp binh.

Lập mƣu ngang Phạm Lãi,

Bầy mẹo tựa Trần Bình,

Đáng tiếc lại chết sớm,

Trung nguyên cột trụ nghiêng.

Tào Tháo mang quân về Ký Châu, sai ngƣời đƣa linh cửu Quách Gia về Hứa Đô trƣớc, làm lễ an táng.

Bọn Trình Dục đề nghị:

- Phƣơng bắc định xong, nay về Hứa Đô, nên đặt ngay kế hoạch lấy Giang Nam.

Tháo cƣời nói:

[email protected]

387

- Ta vẫn có chí lấy đã lâu. Các ngƣơi nói chính hợp ý ta.

Đêm ấy ngủ trên lầu phía đông thành Ký Châu, Tháo tựa lan can, ngẩng mặt lên trời xem thiên văn, Tuân

Du cũng đứng bên cạnh. Tháo trỏ lên trời bảo rằng:

- Phƣơng nam vƣơng khí chói lọi, vị tất đã đánh đƣợc.

Du nói:

- Oai thừa tƣớng nhƣ trời, đánh đâu chẳng nổi.

Đang mải xem, bỗng một luồng kim quang từ mặt đất bay lên. Du nói:

- Dƣới chổ đất ấy chắc có của báu.

Tháo xuống gác, sai ngƣời đến tận nơi đào.

Thế mới là:

Phƣơng nam vừa ngắm thiên văn rõ,

Đất bắc ngờ đâu bảo khí sinh.

Chƣa biết đào chổ ấy lên thấy vật gì, xem hồi sau sẽ biết.

[email protected]

388

HỒI 34

Sái phu nhân nấp nghe chuyện kín;

Lưu Hoàng Thúc nhảy ngựa Đàn Khê.

Tào Tháo sai ngƣời đào đƣợc một con chim sẽ bằng đồng, bèn hỏi Tuân Du rằng:

- Điềm này là điềm gì?

Du thƣa:

- Ngày xƣa, mẹ vua Thuấn nằm mơ thấy con chim sẻ bằng ngọc bay vào bụng, sau sinh ra vua Thuấn.

Nay thừa tƣớng đƣợc con sẻ bằng đồng cũng là điềm hay.

Tháo mừng lắm, sai làm một cái đài cao để kỷ niệm.

Ngay hôm ấy, bạt đất chặt cây, nung ngói đóng gạch, xây đài "Đồng Tƣớc" ở trên bờ Chƣơng Hà, chừng

một năm mới xong.

Con thứ của Tào Tháo là Tào Thực bàn rằng:

- Muốn dựng đài cao hai tầng thì phải lập ra ba tòa: Tòa giữa cao nhất, gọi là "Đồng Tƣớc"; tòa bên trái

gọi là "Ngọc Long"; tòa bên phải gọi là "Kim Phƣợng". Lại nên xây hai cái cầu vồng nối dài hai bên với

đền giữa cho đẹp mắt.

Tháo nói:

- Ý kiến con ta hay lắm. Nay mai, đền này làm xong sẽ là nơi di dƣỡng tuổi già của ta!

Nguyên Tào Tháo sinh đƣợc năm con, duy có Thực là thông minh, linh lợi, giỏi nghề văn chƣơng. Tháo

rất mực yêu mến, nên để Tào Thực và Tào Phi ở lại Nghiệp Quận trông coi việc xây đền; lại sai Trƣơng

Yên giữ Bắc Trại. Tháo dẫn năm mƣoi sáu vạn quân, gồm cả số quân của Viên Thiệu, về Hứa Đô; phong

tặng cho các công thần; lại dâng biểu xin truy tặng Quách Gia làm Trinh hầu và đem con trai Quách Gia

tên là Dịch về nuôi ở trong phủ.

Tháo lại họp các mƣu sĩ bàn việc kéo quân xuống miền nam đánh Lƣu Biểu, Tuân Úc nói:

- Đại quân đi đánh miền bắc mới về, chƣa nên huy động vội. Xin hãy đợi nửa năm, chuẩn bị đầy đủ lực

lƣợng, chỉ một trận là dẹp xong Lƣu Biểu và Tôn Quyền.

Tháo nghe lời, bèn chia quân ra các nơi đóng đồn, làm ruộng, đợi khi dùng đến.

Lại nói Huyền Đức từ khi sang Kinh Châu, đƣợc Lƣu Biểu đãi rất hậu. Một hồi sau đƣơng cùng nhau

uống rƣợu, chợt có tin báo bọn hàng tƣớng là Trƣơng Vũ, Trần Tôn ở Giang Hạ, âm mƣu cƣớp bóc nhân

dân, bàn mƣu làm phản.

Biểu giật mình, nói rằng:

- Hai thằng giặc này làm phản sẽ gây tai họa không nhỏ.

Huyền Đức thƣa:

[email protected]

389

- Đại huynh không phải lo, Bị xin đi đánh.

Biểu mừng lắm, lập tức điểm cho ba vạn quân. Huyền Đức lĩnh mệnh đi ngay. Không mấy bữa, đến Hạ

Giang.

Trƣơng Vũ, Trần Tôn đem quân ra đón đánh. Huyền Đức cùng Quan Vũ,

Truong Phi, Triệu Vân cƣỡi

ngựa ra cửa cờ. Trông thấy ngựa của Trƣơng Vũ rất khỏe, Huyền Đức nói:

- Đây tất là ngựa thiên lý.

Nói chƣa dứt lời, Triệu Vân vác giáo xông thẳng vào trận địa. Trƣơng Vũ tế ngựa đón đánh, chƣa đƣợc ba

hiệp, bị Triệu Vân đâm chết. Vân nắm ngay lấy dây cƣơng dắt ngựa chạy về.

Trần Tôn trông thấy, đuổi cƣớp lại. Trƣơng Phi quát to một tiếng, vác mâu ra đâm chết Trần Tôn. Quân

địch tan vỡ, Huyền Đức chiêu dụ dƣ đảng, bình định xong vùng Giang Hạ, rồi kéo quân về.

Lƣ Biểu ra tận ngoại thành đón tiếp, mở tiệc ăn mừng. Rƣợu đến nửa chừng, Biểu nói:

- Hiền đệ tài giỏi, Kinh Châu thực đƣợc nhờ cậy. Nhƣ còn lo Nam Việt bất thần đến cƣớp; Tôn Quyền và

Trƣơng Lỗ cũng phải đề phòng.

Huyền Đức nói:

- Em có ba tƣớng có thể ủy thác đƣợc: Trƣơng Phi đi tuần Nam Việt, Vân Trƣờng giữ thành Cố Tử để

trấn Trƣơng Lỗ; Triệu Vân giữ Tam Giang cự với Tôn Quyền, nhƣ vậy còn lo gì nữa!

Biểu mừng, định nghe theo. Sái Mạo nói với chị là Sái phu nhân (vợ Lƣu Biểu):

- Lƣu Bị sai ba tƣớng giữ phía ngoài, còn hắn ở lại Kinh Châu, sau này sẽ gây tai họa cho ta.

Đến đêm, Sái phu nhân nói với Biểu:

- Tôi thấy ở Kinh Châu lắm ngƣời đi lại với Lƣu Bị, phải nên đề phòng mới đƣợc. Nay để cho hắn ở trong

thành cũng vô ích, sao bằng để cho hắn đi nơi khác.

Biểu nói:

- Huyền Đức là ngƣời nhân nghĩa đấy.

Sái phu nhân nói:

- Tôi chỉ sợ ngƣời ta chẳng đƣợc nhƣ bụng ông nghĩ thôi.

Biểu lặng yên nghĩ ngợi không trả lời. Hôm sau, Lƣu Biểu đi ra ngoài thành, trông thấy con ngựa của

Huyền Đức cƣỡi tốt lắm, hỏi ra, biết là ngựa của Trƣơng Vũ. Biểu tấm tắc khen mãi, Huyền Đức đem

biếu ngay, Biểu mừng lắm, cƣỡi về.

Khoái Việt trông thấy, hỏi.

Biểu nói:

- Của Huyền Đức cho.

Việt nói: [email protected]

390

- Xƣa nay anh tôi là Khoái Lƣơng xem ngựa rất giỏi. Tôi cũng võ vẽ chút ít. Con ngựa

này dƣới mắt có

"Chỗ trũng chứa nƣớc mắt", cạnh trán lại có điểm trắng, gọi là giống ngựa "đích lƣ", dùng nó thì hại chủ.

Trƣơng Vũ cũng vì ngựa này mà chết, chúa công không nên cƣỡi.

Biểu tin ngay. Hôm sau Biểu mời Huyền Đức đến ăn tiệc, nhân nói rằng:

- Hôm qua hiền đệ cho con ngựa rất tốt, tôi xin cảm tạ; nhƣng hiền đệ thỉnh thoảng phải đi chinh chiến,

xin trao lại để hiền đệ dùng.

Huyền Đức đứng dậy tạ lại. Biểu nói tiếp:

- Hiền đệ ở lâu đây, sợ sao lãng việc võ. Nay có huyện Tân Dã thuộc ấp Tƣơng Dƣơng, đầy đủ lƣơng

thực, hiền đệ nên dẫn quân mã bản bộ ra đấy đóng đồn. Hiền đệ thấy thế nào?

Huyền Đức vâng theo, hôm sau vào từ biệt Lƣu Biểu rồi dẫn quân bản bộ đến Tân Dã.

Vừa ra khỏi thành thấy một ngƣời đứng đón, vái rạp xuống tận đất, nói rằng:

- Con ngựa của ông, không nên cƣỡi.

Huyền Đức nhìn ra là Y Tịch, mạc tân Kinh Châu tên tự là Cơ Bá, quê ở Sơn Dƣơng, Huyền Đức vội

xuống ngựa hỏi, Tịch nói:

- Hôm trƣớc, tôi nghe thấy Khoái Việt nói với Lƣu Kinh Châu rằng ngựa này là giống "đích lƣ", cƣởi thì

hại chủ, nên Lƣu Kinh Châu. Ông còn cƣỡi làm gì?

Huyền Đức nói:

- Xin thành thật cảm ơn lòng tốt của ông. Nhƣng ngƣời ta sống chết có mệnh, con ngựa hại thế nào đƣợc?

Tịch Phục là cao kiến, từ đấy thƣờng hay đi lại thăm hỏi.

Huyền Đức từ khi đến Tân Dã, quân dân đều vui mừng. Việc chính trị đổi mới hẳn.

Mùa xuân năm Kiến An thứ mƣời hai, Cam phu nhân sinh đƣợc Lƣu Thiệc. Đêm hôm đó có một con hạc

trắng bay đến đậu trên nóc nhà, kêu to hơn bốn mƣơi tiếng rồi bay về phía tây. Lúc trở dạ, mùi thơm tỏa

khắp phòng. Cam phu nhân trƣớc khi có mang, thƣờng nằm chiêm bao thấy ngửa mặt lên trời nuốt sao

bắc đẩu nên đặt tên là A Đẩu.

Hồi ấy, Tào Tháo đang đem quân đi đánh phƣơng bắc, Huyền Đức bèn đến Kinh Châu nói với Lƣu Biểu:

- Nay Tào Tháo đem hết quân đánh phƣơng bắc, Hứa Xƣơng bỏ ngỏ. Nhân dịp này, ta đem quân Kinh,

Tƣơng đến đánh úp, nhất định sẽ thắng lợi.

Biểu nói:

- Ta ngồi giữ chín châu cũng đủ rồi, còn cần mƣu đồ chi nữa?

Huyền Đức ngồi lặng yên.

[email protected]

391

Biểu mời vào nhà uống rƣợu. Rƣợu ngà ngà say, Biểu thở dài một tiếng, Huyền Đức hỏi:

- Huynh trƣởng có việc chi mà thở dài?

Biểu nói:

- Ta có việc riêng khó nói ra lắm.

Huyền Đức đang định hỏi thêm, thì ngay lúc ấy Sái phu nhân nấp sau bình phong bƣớc ra, Lƣ Biểu không

nói gì nữa. Một lát tiệc tan, Huyền Đức lại về Tân Dã.

Đến mùa đông năm ấy, nghe tin Tào Tháo tự Liễu Thành về, Huyền Đức rất tiếc Biểu không nghe lời

mình.

Một hôm, Biểu sai sứ mời Huyền Đức đến Kinh Châu họp mặt. Huyền Đức theo sứ về, Lƣu Biểu tiếp đón

và mời vào nhà trong dự tiệc. Nhân bảo Huyền Đức rằng:

- Mới đây, nghe Tào Tháo trở về Hứa Đô, uy thế ngày càng mạnh, tất muốn thôn tính Kinh, Tƣơng. Ta rất

ăn năn trƣớc kia không nghe lời hiền đệ, bỏ lỡ mất cơ hội tốt.

Huyền Đức nói:

- Thời buổi này, thiên hạ chia xẻ, chiến tranh nổ ra càng nhiều, cơ hội bao giờ hết đƣợc? Nếu biết ứng phó

sau này thì cũng không đáng tiếc lắm.

Biểu nói:

- Lời hiền đệ thật chí lý!

Hai ngƣời cùng nhau chén tạc chén thù. Rƣợu say, Lƣu Biểu tự nhiên ứa nƣớc mắt, Huyền Đức hỏi vì cớ

gì. Biểu nói:

- Ta có việc tâm sự, trƣớc dây đã toan nói với hiền đệ, nhƣng chƣa thuận tiện.

Huyền Đức nói:

- Huynh trƣởng có việc gì khó giải quyết? Nếu cần đến dù chết em cũng không từ.

Biểu nói:

- Con trƣởng tôi là Kỳ, do vợ trƣớc là Trần thị sinh ra. Nó hiền lành nhƣng nhu nhƣợc lắm, xem chừng

không coi nổi việc nƣớc. Con thứ tên là Lƣu Tôn, vợ sau Sái thị sinh ra; thằng này tƣ chất thông minh

hơn. Tôi có ý muốn bỏ trƣởng lập thứ, nhƣng lại sợ trái với lễ pháp; muốn lập con trƣởng thì lại sợ tôn tộc

họ Sái đều nắm binh quyền, sau tất sinh loạn. Do đó ta lo nghĩ mãi chƣa quyết.

Huyền Đức nói:

- Xƣa nay, bỏ con trƣởng lập con thứ vẫn là rƣớc lấy những chuyện rối ren. Nếu huynh trƣởng lo họ Sái

quyền to, thì nên dần dần tƣớc bới đi, chứ không nên quá yêu mà lập con thứ.

Biểu nín lặng.

[email protected]

392

Nguyên Sái phu nhân vẫn có ý nghi Huyền Đức. Hễ thấy Huyền Đức nói chuyện với chồng thì thế nào

cũng rình nghe cho kỳ đƣợc. Lúc ấy, chính mụ nấp sau bình phong; nghe thấy Huyền Đức nói câu đó, mụ

rất căm tức.

Huyền Đức biết mình lỡ lời, liền đứng dậy đi tiểu. Nhân đó trông thấy thịt vế mập ra, tự nhiên thƣơng

cảm ứa nƣớc mắt. Một lát Huyền Đức lại trở vào, Biểu thấy Huyền Đức nét mặt rầu rầu, ngạc nhiên hỏi

làm sao. Huyền Đức thở dài nói:

- Từ trƣớc đến nay, em không lúc nào rời yên ngựa, bắp thịt chân thƣờng sắt lại; lâu nay không cƣỡi

ngựa, thịt lại đẫy ra; ngày tháng trôi qua, già đến nơi rồi mà chƣa làm nên trò trống gì. Bởi thế nên em

thƣơng cảm mà khóc.

Biểu nói:

- Ta nghe trƣớc kia hiền đệ ở Hứa Xƣơng, cùng Tào Tháo uống rƣợu nồng với mơ xanh mà bàn luận anh

hùng. Hiền đêï kể hết tên danh sĩ thời nay, nhƣng Tháo không công nhận một ai, mà nói thẳng ngay rằng:

"Thiên hạ anh hùng duy chỉ có sứ quân với Tháo". Xem đó, quyền thế lừng lẫy nhƣ Tào Tháo, còn chửa

dám nhận là hơn hiền đệ; hiền đệ lo gì không dựng nên nghiệp bá.

Huyền Đức đang lúc tửu hứng buột miệng đáp rằng:

- Nếu em có cơ sở, thì chẳng cần đếm xỉa gì đến những bọn tầm thƣờng trong thiên hạ cả.

Biểu nghe nói ngồi lặng yên.

Huyền Đức biết mình lỡ lời, mƣợn cớ đứng dậy, về khách xá nghỉ.

Đời sau có thơ khen rằng:

Tào công tính đốt kể từng ngƣời,

Thiên hạ anh hùng có Bị thôi,

Thịt vế mập đầy từng cảm thán,

Chia ba thiên hạ tự đây rồi.

Lại nói Lƣu Biểu nghe mấy lời của Huyền Đức miệng tuy không nói, lòng nhƣ không vui, liền từ biệt

Huyền Đức trở vào nhà trong.

Sái phu nhân nói:

- Mới rồi, thiếp ở sau bình phong, nghe thấy những lời Lƣu Bị nói khinh ngƣời thậm tệ, đủ biết hắn có ý

nuốt Kinh Châu. Nếu không trừ trƣớc, ắt sinh hậu hoạn.

Biểu không nói, chỉ

lắc đầu.

Sái thị triệu ngay Sái Mạo vào bàn việc ấy, Mạo nói:

- Chị để em ra ngoài nhà khách giết hắn, rồi báo với chúa công sau.

Sái thị đồng ý. Mạo liền ra điểm quân.

Lại nói, Huyền Đức ở trong nhà khách đốt đèn ngồi chơi. Độ cuối canh ba, sắp sửa đi ngủ, bỗng có một

ngƣời đẩy cửa vào, trông ra là Y Tịch. Nguyên Tịch biết Sái Mạo định hại Huyền Đức, nên đang đêm đến [email protected]

393

báo tin giục Huyền Đức cấp tốc lánh đi. Huyền Đức nói:

- Chƣa từ biệt Cảnh Thăng, đi sao cho tiện.

Tịch nói:

- Ông mà đến từ biệt tất bị Sái Mạo nó hại.

Huyền Đức tạ ơn Y Tịch rồi gọi ngay tùy tùng nhất tề lên ngựa, đang đêm chạy về Tân Dã.

Khi Sái Mạo đem quân đến, thì Huyền Đức đã đi rồi. Mạo tức lắm, làm ngay một bài thơ viết ở trên

tƣờng, rồi vào nói với Biểu:

- Lƣu Bị có ý làm phản, nên đề một bài thơ phản trên tƣờng, không từ biệt mà đi ngay.

Biểu không tin, thân ra tận nhà khách, quả nhiên thấy bốn câu thơ:

Khốn đốn lâu nay giữ phận hèn,

Ngồi buồn coi ngắm nƣớc non quen,

Rồng đâu phải giống trong ao nhỏ,

Cƣỡi sấm lên trời cũng có phen!.

Lƣu Biểu đọc xong giận lắm, tuốt gƣơm ra, nói:

- Ta thề giết chết bọn bất nghĩa này!

Đi đƣợc vài bƣớc, lại sực nghĩ ra:

- Ta cùng ở với Huyền Đức một thời gian dài, không thấy hắn làm thơ bao giờ. Đây tất là âm mƣu chia rẽ

của kẻ nào đây.

Nghĩ xong lại trở vào, lấy mũi gƣơm cạo sạch bài thơ ở tƣờng, vứt gƣơm rồi lên ngựa về.

Sái Mạo trình rằng:

- Quân sĩ đã điểm sẵn, xin cho đến Tân Dã bắt Lƣu Bị.

Biểu nói:

- Không nên vội vàng, để ta nghĩ kỹ đã.

Sái Mạo thấy Lƣu Biểu dùng dằng không quyết, bèn lẻn vào bàn với Sái thị:

- Nên mở ngay đại hội các quan ở Tƣơng Dƣơng, rồi nhân dịp giết ngay Lƣu Bị ở đây.

Hôm sau, Mạo vào bẩm Lƣu Biểu:

- Mấy năm nay đƣợc mùa, nên họp các quan ở Tƣơng Dƣơng để tỏ sự săn sóc của chúa công. Xin mời

chúa công đến dự.

Biểu nói:

[email protected]

394

- Ta mấy hôm nay có bệnh đau tức, không sao đi đƣợc. Nên mời hai công tử làm chủ để tiếp khách.

Mạo nói:

- Công tử còn ít tuổi lắm, sợ không quen lễ nghi.

Biểu nói:

- Thế thì sang Tân Dã mời Huyền Đức đến.

Sái Mạo thấy Biểu trúng mẹo mình, lập tức sai ngƣời đi mời Huyền Đức đến Tƣơng Dƣơng.

Huyền Đức từ khi chạy về Tân Dã, biết rằng mình lỡ lời rƣớc vạ, chƣa kịp nói chuyện với ai, thì chợt có

sứ giả tới mời sang Tƣơng Dƣơng.

Tôn Càn nói:

- Hôm nọ thấy chúa công ở Kinh Châu về có dáng buồn. Tôn chắc bên ấy có xảy ra việc rủi ro gì. Nay tự

dƣng lại thấy mời chúa công đến hội, phải nên thận trọng.

Lúc ấy, Huyền Đức mới kể lại chuyện trƣớc. Vân Trƣờng nói:

- Từ khi xảy ra chuyện lỡ lời đến nay, Lƣu Kinh Châu không hề trách móc gì hết, những tiếng đồn ngoài

vội tin sao đƣợc. Vả Tƣơng Dƣơng cách đây không xa, nếu anh không đến họ sẽ sinh nghi.

Huyền Đức nói:

- Lời Vân Trƣờng đúng lắm.

Trƣơng Phi nói:

- Tiệc chẳng ra tiệc, hội chẳng ra hội. Thà đừng đi.

Triệu Vân nói:

- Tôi xin đem ba trăm quân mã đi theo, có thể bảo vệ chúa công vô sự.

Huyền Đức nói:

- Thế càng hay lắm!

Rồi cùng Triệu vân ngay hôm ấy sang Tƣơng Dƣơng! Lƣu Kỳ, Lƣu Tôn dẫn văn võ bách quan ra đón. Sái

Mạo cũng ra khỏi thành đón rất là kính cẩn. Huyền Đức thấy có cả hai công tử nên không nghi ngờ gì

nữa.

Hôm ấy Huyền Đức tạm nghỉ ở nhà khách, Triệu Vân dẫn ba trăm quân bảo vệ xung quanh. Vân mặc

giáp đeo gƣơm, không rời Huyền Đức nửa bƣớc.

Lƣu Kỳ thƣa với Huyền Đức:

- Cha tôi bị bệnh đau tức, không thể đi lại đƣợc, nên sai mời chú sang tiếp khách và phủ dụ các quan thú

mục các nơi.

[email protected]

395

Huyền Đức nói:

- Lẽ ra tôi không dám đảm nhiệm, nhƣng anh đã sai không dám từ chối.

Hôm sau, ngƣời vào báo các quan chức trong chín quận, bốn mƣơi hai châu, đã đến đông đủ.

Sái

Mạo mời Khoái Việt đến bàn:

- Huyền Đức là kẻ kiêu hùng đời nay, cho hắn ở lâu sau tất làm hại ta. Nên nhân hôm nay giết đi.

Việt nói:

- Sợ mất lòng dân.

Mạo nói:

- Ta đã vâng mật lệnh của chúa công rồi.

Việt nói:

- Có phải nhƣ thế thì nên chuẩn bị trƣớc.

Mạo nói:

- Cửa đông, đại lộ Nghiễn Sơn, cửa nam, cửa bắc đã có các em ta là Sái Hòa, Sái Trung và Sái Huân canh

giữ. Chỉ còn cửa tây không cần phải giữ, vì trƣớc mặt có suối Đàn Khê chắn ngang, dù chục vạn quân

cũng khó vƣợt qua đƣợc.

Việt nói:

- Tôi thấy Triệu Vân không rời Huyền Đức phút nào, sợ khó hạ thủ.

Mạo nói:

- Tôi sẽ huy động năm trăm quân mai phục sẵn trong thành.

Việt nói:

- Nên sai Văn Sính, Vƣơng Uy đặt một tiệc riêng ngoài sảnh chiêu đãi các võ tƣớng, hãy mời Triệu Vân

ra trƣớc rồi mới hành động đƣợc.

Mạo theo kế ấy.

Hôm đó, giết bò mổ ngựa, mở tiệc rất to. Huyền Đức cƣỡi ngựa Đích Lƣ đến chầu, sai đắt ngựa buộc

trong vƣờn sau; các quan lại đã đông đủ ở công đƣờng, Huyền Đức ngồi chủ trì giữa, hai công tử ngồi hai

bên, còn quan lại cứ ngồi theo thứ tự.

Triệu Vân đeo gƣơm đứng cạnh Huyền Đức, Văn Sính, Vƣơng Uy vào mời Triệu Vân ra ngoài dự tiệc,

Vân từ chối. Huyền Đức bảo Vân, Vân miễn cƣỡng vâng theo.

[email protected]

396

Sái Mạo ở ngoài bố trí bao vây kín nhƣ rào sắt, rồi cho ba trăm quân lui về nhà khách, chỉ đợi tiệc đến

nửa chừng thì hạ thủ.

Rƣợu đƣợc ba tuần, Y Tịch đứng dậy cầm chén đến trƣớc mặt Huyền Đức đƣa mắt nói sẽ:

- Xin ông thay áo!

Huyền Đức biết ý, lập tức đứng dậy ra nhà tiêu. Y Tịch mời rƣợu xong, đi nhanh vào vƣờn sau, rỉ

tai

Huyền Đức nói:

- Sái Mạo bày kế hại ông. Ba mặt thành đều có quân mã canh giữ, chỉ còn cửa tây bỏ ngỏ, ông trốn ngay

đi.

Huyền Đức sợ hãi, vội cƣỡi ngựa đích lƣ, mở cửa vƣờn dắt ra, nhảy phắt lên yên. Phi một mạch về phía

cửa tây không kịp hỏi đến bọn tùy tùng.

Lính gác hỏi. Huyền Đức không đáp, gia roi chạy miết. Lính gác chặn lại không đƣợc, vội phi báo với Sái

Mạo. Mạo lập tức đem năm trăm quân đuổi theo.

Lại nói Huyền Đức ra khỏi cửa tây, đi đƣợc vài dặm, trƣớc mặt có một suối lớn chắn ngang. Suối Đàn

Khê này rộng độ vài trƣợng, chảy ra Tƣơng Giang mạnh quá, sóng vỗ rất to. Huyền Đức đến sát bờ, thấy

không thể qua đƣợc, gò ngựa trở lại, nhìn về phía tây thành, bụi bốc mù mịt, quân đuổi theo sắp đến nơi.

Huyền Đức nói: "Phen này chắc chết!", rồi quay ngựa lại bờ suối. Lúc ấy quân đuổi đã kéo đến nơi,

Huyền Đức hoảng sợ, quất ngựa xuống suối. Đi đƣợc vài bƣớc, ngựa ngã quỵ hai chân trƣớc, ƣớt hết cả

áo bào, Huyền Đức liền giơ roi hô lớn:

- Đích Lƣ! Đích Lƣ! Nay mi hại ta rồi!

Huyền Đức vừa dứt lời, con ngựa bỗng rún mình nhảy vọt cao ba trƣợng sang bờ phía tây. Huyền Đức

nhƣ vừa bay bổng lên mây.

Về sau, Tô học sĩ (tức Tô Đông Pha) có làm một bài cổ phong vịnh việc ấy. Thơ rằng:

Tuổi già vui cảnh xuân tàn,

Ngẫu nhiên lần tới khe Đàn qua chơi.

Ngẩn ngơ dừng ngựa đứng coi,

Bông hoa trƣớc mặt tả tơi cánh hồng,

Nhớ xƣa vân Hán đã cùng,

Nào hùm đua sức, nào rồng trọi nanh,

Tƣơng Dƣơng mở tiệc linh đình,

Không may Huyền Đức thình lình gặp nguy!

Cửa tây trốn nạn ra đi,

Sau lƣng đã thấy quân truy đến gần.

Mông mênh mặt suối cách ngần,

Nƣớc sâu thăm thẳm muôn phần khó thay.

Vó câu rẽ sóng nhƣ bay,

Lƣng trời gió cuốn một roi vẫy vùng...

Tai nghe tiếng kỵ dè chừng,

Hai rồng cất cánh giữa dòng bay lên.

Rõ ràng chân chúa Tây Xuyên,

Ngƣời này ngựa ấy phỉ nguyền vua tôi.

Khe đàn cuốn nƣớc ra khơi,

[email protected]

397

Chúa hiền ngựa tốt nay thời ở đâu?

Nhìn sông tuống phủ đốc sầu,

Bóng chiều bảng lảng phơi đầu núi không...

Tam phân một giấc mơ màng,

Chỉ còn vết tích ghi trong cõi đời.

Huyền Đức sang đến bờ bên kia, ngoảnh lại đã thấy Sái mạo dẫn quân đến nơi, gọi to rằng:

- Sao sứ quân bỏ tiệc mà đi thế?

Huyền Đức đáp:

- Ta cùng ngƣơi không thù không oán, sao muốn hại ta?

Mạo nói:

- Tôi đâu có mƣu ấy, sứ quân đừng tin lời ngƣời ta nói.

Huyền Đức thấy Mạo sửa soạn cung tên, liền quất ngựa chạy về phía tây nam. Mạo bảo với tả hữu rằng:

- Ngƣời ấy có thần nào giúp vậy?

Mạo sắp sửa trở về thành thì thấy Triệu Vân đem ba trăm quân từ trong cửa tây ruỗi tới.

Thế là:

Long câu cứu chủ vừa qua suối,

Hổ tƣớng đem quân rắp báo thù.

Chƣa biết Sái Mạo phen này sống chết thế nào, xem hồi sau mới rõ.

[email protected]

398

HỒI 35

Huyền Đức qua Nam Chương, gặp người ẩn dật;

Đan Phúc đến Tân Dã, tiếp chúa anh minh.

Lại nói Sái Mạo đang định quay về thì Triệu Vân đem quân đuổi tới. Nguyên Tr iệu Vân đang ngồi uống

rƣợu, bỗng nghe có tiếng ngƣời ngựa xôn xao, vội chạy vào xem, không thấy Huyền Đức. Vân giật mình

ra ngay nhà khách, đƣợc tin Sái Mạo dẫn năm trăm quân ra cửa tây. Vân cấp tốc đem ba trăm quân cầm

giáo cƣỡi ngựa rƣợt theo, gặp ngay Sái Mạo. Vân hỏi:

- Chúa ta đâu?

Mạo nói:

- Sứ quân bỏ tiệc trốn, không biết đi dâu.

Triệu Vân là ngƣời cẩn thận, không hay hấp tấp, liền tế ngựa lên trƣớc, trông xa thấy một cái suối rộng

không còn đƣờng nào khác, liền quay ngựa lại, thét hỏi Sái Mạo:

- Ngƣơi mời chúa ta đến dự tiệc, cớ sao lại dẫn quân đuổi theo?

Mạo đáp:

- Quan chức chín quận, bốn mƣơi hai châu huyện đều họp ở đây. Ta là thƣợng tƣớng, sao lại không đi

tuần tra bảo vệ?

Vân lại hỏi:

- Ngƣơi bức chúa ta chạy đi đâu?

Mạo nói:

- Nghe nói sứ quân cƣỡi ngựa chạy ra cửa tây, tôi đến đây chẳng thấy đâu cả.

Vân còn hoài nghi chƣa biết thế nào, lại đến bên suối đứng ngắm mãi, thấy bờ bên kia có vệt ƣớt, bụng

bảo dạ:

- Chẳng lẽ cả ngƣời lẫn ngựa nhảy qua đƣợc suối này?

Liền sai ba

trăm quân tản ra bốn phía tìm kiếm cũng chẳng thấy dấu tích gì. Khi Vân quay ngựa lại thì Sái

Mạo đã vào thành rồi. Vân tóm bọn lính gác tra hỏi chúng nói Lƣu sứ quân tế ngựa ra cửa tây. Vân định

vào thành, nhƣng sợ có mai phục, liền đem quân về Tân Dã.

Lại nói, từ lúc nhảy qua suối, Huyền Đức bàng hoàng nhƣ ngƣời ngây dại, tự nhủ: "Suối rộng thế mà

nhảy qua đƣợc, há chẳng phải lòng trời?". Rồi cứ lần theo đƣờng Nam Chƣơng ruổi ngựa đi. Lúc mặt trời

sắp lặn, gặp một chú bé chễm chệ ngồi trên lƣng trâu, miệng thổi cây sáo, đƣơng tiến lại. Huyền Đức than

rằng:

- Chú bé kia thật sƣớng hơn ta!

Rồi dừng ngựa lại đứng xem. Chú bé chăn trâu cũng họ trâu lại, hạ sáo xuống nhìn kỹ Huyền Đức một

hồi rồi hỏi rằng: [email protected]

399

- Có phải ngài là Lƣu Huyền Đức phá giặc Khăn vàng ngày xƣa không?

Huyền Đức lấy làm lạ, hỏi lại rằng:

- Cháu là trẻ nhỏ thôn quê, sao cũng biết tên họ ta?

Chú bé thƣa:

- Trƣớc cháu cũng không đƣợc biết. Nhân nhiều khi đứng hầu thầy tiếp khách, thấy nhiều ngƣời nói có

ông Lƣu Huyền Đức, mình dài bảy

thƣớc năm tấc, tay dài quá đâu gối, mắt trông thấy đƣợc tai, là ngƣời

anh hùng đời nay. Nay gặp ngài đây, thấy hình dạng nhƣ đúc, cháu chắc ngài là ông Huyền Đức.

Huyền Đức hỏi:

- Thầy cháu là ai?

Chú bé đáp:

- Thầy cháu là Tƣ Mã Huy, tự là Đức Tháo, ngƣời ở Dĩnh Châu, đạo hiệu là Thủy Kính tiên sinh.

Huyền Đức hỏi:

- Thầy cháu hay kết bạn với ai?

Cháu bé đáp:

- Thầy cháu thƣờng chơi với hai ngƣời ở Tƣơng Dƣơng là Bàng Đức Công và Bàng Thống.

Huyền Đức hỏi:

- Bàng Đức Công và Bàng Thống là ngƣời thế nào?

Chú bé đáp:

- Là hai chú cháu. Bàng Đức Công, tự Sơn Dân, hơn thầy cháu mƣời tuổi; Bàng Thống, tự là Sĩ Nguyên

kém thầy cháu năm tuổi. Một hôm thầy cháu đƣơng hái dâu ở trên cây, gặp Bàng Thống lại thăm, hai

ngƣời ngồi chơi nói chuyện dƣới gốc cây, cả ngày không biết mệt. Thầy cháu yêu Bàng Thống lắm, gọi là

anh em.

Huyền Đức hỏi lại:

- Thầy cháu bây gời ở đâu?

Chú bé chỉ tay, đáp:

- Nhà ở trong rừng trƣớc mặt kia kìa.

Huyền Đức nói:

- Ta chính là Lƣu Huyền Đức đây. Cháu đƣa ta vào yết kiến thầy cháu.

[email protected]

400

Chú bé dẫn Huyền Đức đi. Ƣớc đƣợc hơn hai dặm đến đầu nhà, Huyền Đức xuống ngựa, bƣớc vào đến

cửa trong, nghe có tiếng đàn du dƣơng. Huyền Đức bảo chú bé đừng báo vội, đứng lắng tai nghe. Bỗng

tiếng đàn im bặt, một ngƣời bƣớc ra tƣơi cƣời nói:

- Tiếng đàn đƣơng êm dịu, bỗng nẩy lên tiếng cao, tất có ngƣời anh hùng nghe trộm.

Chú bé trỏ tay và nói với Huyền Đức:

- Đây là Thủy Kính tiên sinh, thầy cháu đấy!

Huyền Đức ngắm kỹ thấy ngƣời dáng tùng, vóc hạc, dáng điệu thật là tiên cách vội và ng bƣớc lên thi lễ.

Lúc ấy quần áo Huyền Đức vẫn còn ƣớt. Thủy Kính nói:

- Ông hôm nay thoát đƣợc nạn to!

Huyền Đức rất lấy làm lạ.

Chú bé lại nói:

- Thƣa thầy, đây là Lƣu Huyền Đức.

Thủy Kính mời vào nhà, chủ khách cùng ngồi, Huyền Đức thấy trên giá chất đầy sách vở, ngoài cửa sổ

um tùm không trúc, một cái đàn để trên sập đá: Một bầu thanh khí lâng lâng.

Thủy Kính hỏi:

- Minh công ở đâu đến?

Huyền Đức đáp:

- Tôi ngẫu nhiên đi qua chỗ này, may gặp tiểu đồng chỉ dẫn, đƣợc vào hầu ngài, lấy làm hân

hạnh lắm.

Thủy Kính cƣời, nói:

- Ông không nên giấu, chính ông chạy nạn đến đây.

Huyền Đức liền thuật lại đầu đuôi vụ Tƣơng Dƣơng. Thủy Kính nói:

- Trông sắc mặt ngài, tôi biết cả rồi.

Lại nói Huyền Đức rằng:

- Tôi nghe đại danh đã lâu, sao đến nay vẫn còn long đong?

Huyền Đức đáp:

- Số tôi vất vả, mới đến chỗ này.

Thủy Kính nói:

- Không phải thế. Vì bên cạnh còn thiếu nhân tài đó thôi.

[email protected]

401

Huyền Đức nói:

- Bị tuy không có tài, nhƣng văn thì có Tôn Càn, My Chúc, Giản Ung; võ thì có bọn Quan Vũ, Trƣơng

Phi, Triệu Vân, hết lòng phù tá, tôi cũng nhờ đƣợc sự giúp đỡ của họ nhiều.

Thủy Kính nói:

- Quan, Trƣơng, Triệu đều là những ngƣời có võ nghệ địch nổi muôn ngƣời cả, nhƣng chỉ tiếc không có

ngƣời biết sử dụng những nhân tài ấy. Còn nhƣ bọn Tôn Càn, My Chúc là hạng bạch diện thƣ sinh, không

có tài kinh luân tế thế gì.

Huyền Đức nói:

- Tôi thƣờng vẫn khiêm tốn để cầu ngƣời hiền trong các nơi rừng núi, nhƣng chƣa gặp đƣợc ai thì làm thế

nào?

Thủy Kính đáp:

- Ông Khổng Tử nói rằng: "Trong một cái ấp chừng mƣời nóc nhà thể nào cũng có ngƣời trung tín: Sao

ông lại bảo là chẳng có ai?

Huyền Đức nói:

- Bị này ngu dốt không hiểu, xin ngài chỉ bảo cho.

Thủy Kính nói:

- Ông có đƣợc nghe những câu ca dao của trẻ con ở các quận Kinh, Tƣơng không? Ca dao

nói rằng:

Khoảng năm tám chín vận lung lay,

Năm thứ mƣời ba sạch mảy may,

Hết thảy mệnh trời đã định trƣớc,

Rồng ẩn trong mùn cất cánh bay.

Ca dao ấy xuất hiện từ năm Kiến An thứ nhất. Đến năm thứ tám(hai trăm lẻ ba sau Thiên chúa), vợ trƣớc

Lƣu Biểu mất, gia đình sinh ra lục đục, thế là ứng vào câu đầu: "Vận lung lay". Câu thứ hai: "Sạch mảy

may", nghĩa là Lƣu Cảnh Thăng sắp mất, văn vũ tan vỡ, mỗi ngƣời một nơi, không còn gì cả. Hai câu sau:

"Mệnh trời đã định trƣớc" và "Rồng cất cánh bay" là ứng vào tƣớng quân đó.

Huyền Đức nghe nói giật mình, tạ rằng:

- Tôi đâu dám nhận câu đó!

Thủy Kính nói:

- Nay những bậc kỳ tài trong thiên hạ đều ở miền này. Ông nên đến tìm.

Huyền Đức vội hỏi:

- Kỳ tài ở đâu?

Thủy Kính đáp: [email protected]

402

- Phục Long, Phƣợng Sồ, chỉ cần một trong hai ngƣời ấy cũng đủ bình định thiên hạ.

Huyền Đức hỏi:

- Phục Long, Phƣợng Sồ là ngƣời thế nào?

Thủy Kính vỗ tay, cƣời rộ nói:

- Đƣợc! Đƣợc!

Huyền Đức hỏi thêm. Thủy Kính nói:

- Bây giờ tối rồi, xin tƣớng quân hãy tạm nghỉ chân ở đây, ngày mai tôi sẽ nói chuyện.

Liền sai tiểu đồng làm cơm khoản đãi, dắt ngựa vào tàu. Huyền Đức ăn uống xong, vào nghỉ ở gian phòng

bên cạnh; đêm mằn nghĩ lời Thủy Kính, trằn trọc mãi không ngủ đƣợc. Tới khuya, bỗng có tiếng ngƣời

gõ cửa phòng giữa, đi vào, rồi nghe tiếng Thủy Kính hỏi:

- Nguyên Trực từ đâu đến?

Huyền Đức trở dậy nghe trộm, thấy tiếng ngƣời khách đáp:

- Lâu nay, tôi nghe nói Lƣu Biểu là ngƣời yêu ngƣời thiện, ghét kẻ ác. Tôi đến yết kiến, té ra chỉ có hƣ

danh thôi; vì hắn tuy biết yêu ngƣời thiện mà không biết dùng, biết ghét kẻ ác mà không biết bỏ. Cho nên

tôi để lại thƣ từ biệt rồi đến đây.

Thủy Kính nói:

- Ông là ngƣòi có tài vƣơng tá, nên chọn ngƣời mà theo, sao lại khinh thân đến gặp Lƣu Biểu làm gì? Vả

anh hùng hào kiệt ở ngay trƣớc mắt, chính ông không biết đấy thôi.

Ngƣời đó nói:

- Tiên sinh dạy phải lắm!

Huyền Đức nghe thấy thế, mừng lắm, nghĩ thầm ngƣời này chắc là Phục Long, Phƣợng Sồ đây, chỉ muốn

ra gặp ngay, nhƣng lại e hấp tấp quá.

Đợi đến sáng, Huyền Đức vào hỏi Thủy Kính:

- Đêm qua ai đến chơi đây?

Thủy Kính đáp:

- Bạn tôi đó.

Huyền Đức xin gặp. Thủy kính nói:

- Ngƣời ấy đã đi nơi khác tìm minh chủ rồi.

Huyền Đức hỏi tên họ ngƣời ấy, Thủy Kính chỉ cƣời ồ lên, nói: "Đƣợc! Đƣợc!". Huyền Đức lại hỏi đến [email protected]

403

Phục Long, Phƣợng Sồ, Thủy Kính cũng chỉ cƣời, nói "Đƣợc! Đƣợc!". Huyền Đức lại mời Thủy Kính ra

giúp cùng phò nhà Hán, Thủy Kính nói:

- Tôi là ngƣời ở rừng núi, xƣa nay chỉ chơi dông dài không đáng cho đời dùng. Đã có ngƣời khác tài gấp

mƣời tôi đến giúp ông, ông nên đi tìm.

Đƣơng nói chuyện, thấy bên ngoài có tiếng ngƣời ngựa xôn xao. Tiểu đồng vào báo có một tƣớng dẫn vài

trăm quân đến nhà, Huyền Đức nghe nói rụng rời, vội ra xem ai, thì là Triệu Vân. Huyền Đức mừng lắm.

Vân xuống ngựa đi vào, nói:

- Đêm qua tôi về huyện không thấy chúa công, suốt đêm đi tìm. Hôm nay hỏi thăm mãi mới đến đƣợc

đây. Chúa công nên về ngay, sợ có ngƣời đến đánh huyện.

Huyền Đức từ biệt Thủy Kính, cùng Triệu Vân lên ngựa về Tân Dã.

Đi chƣa đƣợc vài dặm, thấy một toán quân đã kéo đến, trông ra thì là Vân Trƣờng và Dực Đức; gặp nhau

ai cũng mừng rỡ.

Huyền Đức kể lại chuyện nhảy qua suối Đan Khê, mọi ngƣời đều kinh ngạc.

Về đến huyện, Huyền Đức cùng bọn Tôn Càn bàn bạc. Càn nói:

- Nên đƣa thƣ nói việc ấy cho Cảnh Thăng biết.

Huyền Đức nghe lời sai ngay Tôn Càn mang thƣ sang Kinh Châu. Lƣu Biểu gọi vào hỏi:

- Ta mời Huyền Đức đến hội ở Tƣơng Dƣơng, cớ sao đƣơng giữa tiệc lại bỏ trốn đi?

Càn trình thƣ lên và thuật lại đầu đuôi việc Sái Mạo lập mƣu ám hại, Huyền Đức nhờ đƣợc ngựa

nhảy qua

Đàn Khê mới chạy thoát.

Biểu giận lắm, cho đòi Sái Mạo đến mắng:

- Sao mi dám hại em ta?

Rồi thét lôi ra chém. Sái phu nhân ra van khóc xin tha, Biểu vẫn chƣa nguôi giận. Tôn Càn thƣa:

- Nếu minh công giết Sái Mạo, tôi e Lƣu Huyền Đức khó lòng ở đƣợc chốn này.

Biểu trách mắng Sái Mạo thậm tệ, rồi mới tha tội; lại sai con trƣởng là Lƣu Kỳ cùng Tôn Càn sang Tân

Dã xin lỗi Huyền Đức.

Kỳ vâng lệnh đến Tân Dã, Huyền Đức tiếp đón, mở tiệc thết đãi. Rƣợu ngà say, Kỳ tự nhiên khóc; Huyền

Đức hỏi vì cớ gì, Kỳ nói:

- Kế mẫu cháu là Sái thị thƣờng vẫn có ý muốn hại cháu, cháu không tìm đƣợc kế nào để tránh vạ, xin

thúc phụ dạy bảo cho.

Huyền Đức khuyên "Nên ở cho trọn đạo hiếu, tất không lo gì".

Hôm sau, Lƣu Kỳ khóc lóc từ biệt, Huyền Đức cƣỡi ngựa ra tận ngoài thành, nhân tiện trỏ vào con ngựa [email protected]

404

đang cƣỡi nói:

- Nếu không có con ngựa này, ta đã là ngƣời dƣới suối rồi!

Kỳ nói:

- Đó không phải là sức ngựa, chính là phúc lớn của thúc phụ.

Nói rồi, hai ngƣời chia tay, Kỳ rỏ nƣớc mắt mà đi. Huyền Đức quay ngựa về thành, ngang qua chợ thấy

một ngƣời đội khăn cát bá, mặc áo vải, thắt lƣng thâm, đi giày đen, vừa đi vừa hát:

Thuở trời đất gặp cơn phản phúc,

Lửa Viên Lƣu đƣơng lúc suy tàn,

Lâu đài sắp sửa lật nghiêng,

Một cây há dễ chống nên đƣợc nào?

Non sông có bậc anh hào,

Muốn tìm minh chúa, chúa nào biết ta?

Huyền Đức nghe xong, nghĩ thầm rằng:

- Có lẽ Phục Long, Phƣợng Sồ đây chăng?

Liền xuống ngựa gặp mặt, mời về huyện, hỏi họ tên. Ngƣời ấy đáp:

- Tôi là ngƣời Dinh Thƣợng, họ Đan, tên Phúc,

lâu nay vẫn nghe nói sứ quân có ý thu nạp những kẻ hiền

sĩ muốn đến theo hầu; nhƣng chƣa dám vội vàng, nên đi rong chợ hát nghêu ngao để động đến tai ngài.

Huyền Đức mừng lắm, tiếp đãi vào bậc thƣợng khách.

Đan Phúc nói:

- Xin phép cho xem con ngựa ngài cƣỡi vừa rồi.

Huyền Đức sai dắt đến, Đan Phúc nói:

- Đây có phải là ngựa Đích Lƣ không? Tuy là thiên lý mã nhƣng hay bại chủ, không nên cƣỡi.

Huyền Đức nói:

- Việc ấy đã xảy ra rồi!

Lại đem chuyện Đan Khê ra thuật cho Đan Phúc nghe.

Đan Phúc nói:

- Thế là cứu chủ chứ không phải hại chủ. Sau này thể nào nó cũng hại một chủ. Tôi có phép giải đƣợc cái

tật ấy.

Huyền Đức hỏi phép gì, Đan Phúc Nói:

- Ông mới đến đây,

chƣa dạy ta điều gì chính đạo, đã vội khuyên ta ngay một việc ích kỷ hại nhân. Bị đây

không thể nào theo đƣợc.

[email protected]

405

Đan Phúc cƣời, xin lỗi:

- Lâu nay tôi vẫn nghe tiếng sứ quân là ngƣời nhân đức, nhƣng chƣa dám tin, nên mới đem lời ấy ra thƣa.

Huyền Đức cũng bình tĩnh lại, đứng dậy xin lỗi:

- Bị đâu đã có nhân đức đối với mọi ngƣời, nay nhờ t iên sinh đến dạy bảo cho.

Đan Phúc nói:

- Tôi từ Dinh Thƣợng đến đây, nghe thấy ngƣời Tân Dã có câu hát rằng:

Tân dã mục,

Lƣu Hoàng Thúc,

Từ khi đến đây,

Dân đƣợc sung túc.

Thế mới biết nhân đức sứ quân lan truyền trong mọi ngƣời.

Huyền Đức cử Đan Phúc làm quân sƣ, để rèn luyện quân mã.

Lại nói, từ khi ở Ký Châu về Hức Đô, Tào Tháo vẫn có ý muốn lấy Kinh Châu; Tháo sai Tào Nhân, Lý

Điển cùng hàng tƣớng Lã Khoáng, Lã Tƣờng lĩnh ba vạn quân đóng ở Phân Thành, để uy hiếp Kinh,

Tƣơng và dò xét tình thế.

Một bữa, Lã Khoáng và Lã Tƣờng về bẩm với Tào Nhân:

- Nay Lƣu Bị đóng quân ở Tân Dã, chiêu binh mãi mã, tích lũy lƣơng thảo, chí hắn không nhỏ đâu. Cần

phải trừ ngay mới đƣợc. Hai chúng tôi, từ khi hàng thừa tƣớng, chƣa lập đƣợc chút công nào. Nay xin

lĩnh năm nghìn tinh binh sang lấy đầu Lƣu Bị về dâng.

Tào Nhân giao ngay cho hai anh em năm nghìn tinh binh kéo sang đánh Tân Dã. Thám mã phi báo Huyền

Đức, Huyền Đức mời Đan phúc đến bàn. Phúc nói:

- Không nên để giặc vào đến cõi: Phải sai Quan Công dẫn một đạo quân từ mé tả đi ra đánh đƣờng giữa

quân giặc; Trƣơng Phi đem quân từ mé hữu đi ra đánh đƣờng sau, còn chúa công đem Triệu Vân ra mặt

trƣớc đón đánh; nhất định phá đƣợc quân Tào.

Huyền Đức nghe theo, liền cho Quan, Trƣơng đi trƣớc, còn mình cùng Đan Phúc, triệu vân dẫn hai nghìn

quân mã ra cửa ải đón đánh. Đi chƣa đƣợc vài dặm, đã thấy phía sau núi bụi bay mù mịt, Lã Khoáng, Lã

Tƣờng kéo quân đến. Hai bên dàn thành thế trận, Lƣu Bị ra ngựa dƣới cửa cờ, gọi to rằng:

- Kẻ nào dám xâm phạm vào đất

ta?

Lã Khoáng ra ngựa đáp:

- Ta là đại tƣớng Lã Khoáng, vâng mệnh thừa tƣớng lại đây bắt sống mi.

Huyền Đức nổi giận, sai Triệu Vân ra. Hai bên vừa giao chiến vài hiệp. Triệu Vân đâm Lã Khoáng một

nhát chết ngay dƣới ngựa. Huyền Đức thúc quân ập vào đánh chém. Lã Tƣờng địch không nổi, dẫn quân

chạy; đến nửa đƣờng, một cánh quân xông ra đi đầu là đại tƣớng Vân Trƣờng; đánh giết một hồi, quân [email protected]

406

Tƣờng chết mất nửa, cƣớp đƣờng chạy thoát. Chạy chƣa đƣợc mƣời dặm, lại một cánh quân nữa chặn lối,

đi đầu là đại tƣớng Trƣơng Phi, chống xà mâu hét lớn:

- Có Trƣơng Dực Đức ở đây!

Phi nhảy đến đâm Lã Tƣờng. Tƣờng trở tay không kịp, bị Trƣơng Phi đâm trúng chết ngay. Quân Tào vỡ

chạy tán loạn. Huyền Đức đem quân đuổi theo, bắt đƣợc quá nửa, rồi thu quân về huyện, trọng đãi Đan

Phúc, khao thƣởng ba quân.

Bọn bại quân về gặp Tào Nhân báo tin hai họ Lã đã bị giết, quân sĩ bị bắt rất nhiều. Tào Nhân giật nẩy

mình, bàn với Lý Điển. Điển nói:

- Hai tƣớng chết vì khinh địch. Nay nên đóng quân lại, đừng điều động vội, rồi về báo thừa tƣớng đem đại

quân đi đánh mới đƣợc.

Nhân nói:

- Không đƣợc. Nay hai tƣớng bị chết, quân mã lại thiệt hại nặng, ta nhất định phải báo thù. Liệu cái đất

Tân Dã nhỏ nhƣ lỗ mũi này có cần phải phiền đến đại quân của thừa tƣớng?

Điển nói:

- Lƣu Bị là bậc hào kiệt, chớ nên coi thƣờng.

Nhân nói:

- Sao ông nhát thế?

Điển nói:

- Trong binh pháp có câu "Biết ngƣời biết mình, thì đánh trăm trận đƣợc cả trăm". Tôi không nhát đâu chỉ

sợ đánh không nổi thôi.

Nhân nổi giận, nói:

- Ngƣơi hài lòng sao? Ta quyết bắt sống Lƣu Bị?

Lý Điển nói:

- Nếu tƣớng quân đi, tôi xin ở lại giữ Phàn Thành.

Nhân nói:

- Nếu ngƣơi không đi thì thật là hai lòng rồi!

Điển bất đắc dĩ phải cùng Tào Nhân điểm hai vạn rƣỡi quân mã qua sông đến Tân Dã.

Thật là:

Phó tƣớng khinh thƣờng đã bỏ xác,

Tƣớng quân rửa hận lại ra quân.

[email protected]

407

Chƣa biết phen này Tào Nhân, Lý Điển, đƣợc thua thế nào, xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

408

HỒI 36

Huyền Đức dùng mẹo đánh úp Phàn Thành;

Nguyên Trực tế ngựa tiến cử Gia Cát.

Lại nói, Tào Nhân tức giận, dẫn binh mã cấp tốc vƣợt qua sông, định san phẳng Tân Dã.

Đan Phúc thắng trận, về huyện bàn với Huyền Đức rằng:

- Tào Nhân đóng quân ở Phàn Thành, nếu biết hai tƣớng bị giết, tất huy động đại quân đến báo thù.

Huyền Đức hỏi:

- Nên dùng kế gì bây giờ?

Đan Phúc nói:

- Nếu hắn đem hết quân sang đây, Phàn Thành bỏ ngỏ, ta có thể thừa cơ đánh úp.

Huyền Đức hỏi kế. Phúc ghé tai Huyền Đức nói nhỏ mấy câu, Huyền Đức hớn hở, truyền lệnh chuẩn bị

sẵn sàng.

Chợt có thám mã báo Tào Nhân đã dẫn đại quân sang sông kéo đến nơi. Đan Phúc nói:

- Tôi đoán không sai.

Rồi mời Huyền Đức đem quân nghênh địch.

Trận thế dàn xong, Triệu Vân ra ngựa, gọi tƣớng giặc nói chuyện. Tào Nhân sai Lý Điển ra giao chiến với

Triệu Vân. Đƣợc độ vài chục hiệp,

Lý Điển biết sức không cự nổi, quay ngựa chạy về. Vân tế ngựa đuổi

theo, nhƣng quân Tào bắn chặn lại. Đôi bên cùng thu quân về trại.

Lý Điển về gặp Tào Nhân nói:

- Quân giặc tinh nhuệ lắm, không nên coi thƣờng. Chi bằng hãy rút quân về Phàn Thành.

Tào Nhân cả giận, nói:

- Lúc chƣa xuất quân, ngƣơi đã làm ngã lòng quân sĩ ta. Nay lại giả tảng thua, tội đáng chém. Đao phủ

đâu, lôi ra chặt đầu nó đi.

Các tƣớng xúm lại can mãi, Điển mới khỏi chết. Rồi, Nhân tự dẫn binh đi tiền bộ, cho Lý Điển đi hậu

quân. Hôm sau đánh trống tiến binh, bày thành thế trận, sai ngƣời hỏi Huyền Đức rằng:

- Có biết thế trận của ta không?

Đan Phúc trèo lên chỗ cao, ngắm một hồi, rồi xuống nói với Huyền Đức:

- Đây là trận "Bát môn kim tỏa". Có tám cửa là: Hƣu, sinh, thƣơng, đỗ, cảnh, tử, kinh, khai. Nếu nhằm

các cửa sinh, cửa cảnh, cửa khai mà đánh vào thì thắng, vào các cửa thƣơng, cửa kinh, hƣu, thì bị thiệt

hại; vào cửa đỗ, cửa tử, thì chết hết. Tám cửa tuy bố trí chỉnh tề, nhƣng chỉ thiếu lực lƣợng chủ chốt ở

giữa. Nếu ta tiến váo cửa sinh góc đông nam, rồi đánh sang cửa cảnh góc tây thì trận này phải tan vỡ.

[email protected]

409

Huyền Đức truyền lệnh cho quân sĩ giữ vững lấy góc trận và sai Triệu Vân đem năm trăm quân từ mặt

đông nam tiến vào, lƣớt qua cửa tây mà ra ngoài trận.

Đƣợc lệnh, Vân lập tức vác giáo lên ngựa, đem quân thắng đến góc đông nam, hò reo đánh vào giữa trận.

Tào Nhân lui chạy về phía bắc. Vân không đuổi theo, đánh xộc ra cửa tây, rồi lại từ cửa tây đánh sang góc

đông nam. Quân Tào đại loạn.

Huyền Đức thúc quân đánh ùa vào: Quân Tào Nhân thua to chạy trốn. Đan Phúc truyền lệnh không đuổi

theo, thu quân về.

Tào Nhân bị thua trận ấy mới tin lời Lý Điển, bèn cho mời Điển đến bảo rằng:

- Trận mới rồi mà cũng phá đƣợc, trong quân Lƣu Bị tất có ngƣời giỏi.

Lý Điển nói:

- Tôi tuy ở đây nhƣng bụng vẫn còn lo Phàn Thành.

Tào Nhân nói:

- Đêm nay ta đến cƣớp trại; nếu thắng ta sẽ liệu kế khác; nhƣợc bằng thua, bấy giờ ta sẽ rút về Phàn

Thành.

Lý Điển nói:

- Không nên, Huyền Đức chắc có phòng bị.

Nhân nói:

- Đa nghi nhƣ vậy thì dùng binh thế nào đƣợc?

Rồi Nhân không nghe lời Lý Điển, tự dẫn quân đi tiền đội, sai Lý Điển đi hậu ứng, canh hai đêm hôm ấy

đến cƣớp trại Huyền Đức.

Đan Phúc đang ngồi bàn bạc với Huyền Đức ở trong trại, bỗng có một con gió giật đùng đùng nổi lên,

Phúc nói:

- Đêm nay Tào Nhân tất đến cƣớp trại đây!

Huyền Đức nói:

- Ta lấy gì địch lại?

Đan Phúc nói:

- Tôi đã bố trí cả rồi.

Bèn cắt đặt đâu vào đấy.

Đến canh hai, Tào Nhân kéo đến gần trại, thấy bốn mặt lửa cháy ngùn ngụt. Nhân biết trong trại có phòng

bị, vội vã rút lui. Triệu Vân đuổi theo. Nhân không kịp thu quân về trại, tất tả chạy về phía bắc sông. Đến [email protected]

410

bờ sông, đang hoang mang tìm dò, thì một toán quân kéo đến, tƣớng đi đầu là Trƣơng Phi. Tào Nhân liều

chết đánh nhau. Lý Điển bảo vệ Tào Nhân xuống đƣợc thuyền sang sông. Quân Tào chết đuối quá nửa.

Tào Nhân sang khỏi sông, chạy ngang về Phàn Thành sai ngƣời gọi cửa. Bỗng trên thành một hồi trống

nổi rồi một tƣớng xông ra, thét lớn:

- Phàn Thành vào tay ta đã lâu rồi!

Quân Tào giật mình, nhìn ra thì là Vân Trƣờng.

Tào Nhân rụng rời, quất ngựa chạy. Vân Trƣờng đuổi đánh. Tào Nhân lại thiệt một số quân nữa, vội xã

chạy về Hứa Xƣơng. Dọc đƣờng, Nhân mới đƣợc tin Huyền Đức có Đan Phúc làm quân sƣ, bày mƣu đặt

kế.

Đây nói Huyền Đức toàn thắng, kéo quân vào Phàn Thành.

Quan huyện lệnh Lƣu Bật ra đón, Huyền Đức vào thành, phủ dụ dân chúng xong, Lƣu Bật rƣớc về nhà

mở tiệc khoản đãi. Bật cũng là tôn thân nhà Hán, quê ở Trƣờng Sa. Trong tiệc Huyền Đức thấy một ngƣời

đứng hầu, tƣ thế hiên ngang, liền hỏi Bật:

- Ngƣời này là ai?

Bật thƣa:

- Đó là Khấu Phong, con họ Khấu ở La Hầu, cháu gọi tôi bằng cậu, vì cha mẹ chết cả, nên đến ở với tôi.

Huyền Đức tỏ vẻ yêu mến, muốn nhận làm con nuôi, Lƣu Bật mừng rỡ nhận lời ngay và bảo Khấu Phong

ra lạy Huyền Đức làm cha nuôi, đổi tên họ là Lƣu Phong, Huyền Đức dẫn về, sai lạy Vân Trƣờng, Dực

Đức làm chú.

Vân Trƣờng nói:

- Anh đã có con rồi, hà tất phải nuôi con nuôi, sau này chắc sinh loạn!

Huyền Đức nói:

- Ta đãi nó nhƣ con, tất nó phải thờ ta nhƣ cha. Việc gì mà loạn?

Vân Trƣờng tỏ vẻ không bằng lòng. Huyền Đức bàn với Đan Phúc, sai Triệu Vân đem một nghìn quân

giữ Phàn Thành, còn mình thì dẫn quân về Tân Dã.

Lại nói Tào Nhân, Lý Điển về Hứa Đô, vào ra mắt Tào Tháo, khóc lạy xuống đất xin chịu tội và thuật đầu

đuôi việc hao binh tổn tƣớng. Tháo nói:

- Đƣợc thua là chuyện thƣờng của nhà binh, nhƣng không biết ai bày mƣu cho Lƣu Bị?

Tào Nhân nói là mẹo của Đan Phúc. Tháo hỏi:

- Đan Phúc là ngƣời thế nào?

Trình dục nói: [email protected]

411

- Ngƣời ấy không phải là Đan Phúc. Thuở nhỏ hắn tập múa gƣơm. Cuối năm trung bình (đời vua Linh

Đế) hắn giết ngƣời để báo thù cho kẻ khác, rồi xõa tóc bôi nhọ mặt đi trốn. Bị nha lại tóm đƣợc, hắn

không nói họ tên, liền bị trói bỏ lên xe, đem đi rong chợ, đánh trống gọi loa cho dân phố nhận mặt. Cũng

có ngƣời biết, nhƣng không ai dám nói. Sau đƣợc các bè bạn đánh tháo, cứu thoát hắn ra. Hắn mới thay

tên đổi họ, đi lánh nạn, gắng sức học hành, tìm kiếm danh sƣ khắp nơi. Hắn thƣờng đi lại đàm luận với

Tƣ Mã Huy. Hắn quê ở Dĩnh Châu, tên là Từ Thứ, tự là Nguyên Trực, Đan Phúc chỉ là họ tên giả của hắn

thôi.

Tháo lại hỏi:

- Tài của Từ Thứ so với ngƣơi thế nào?

Dục thƣa:

- Ngƣời ấy mƣời phần, Dục không lấy đƣợc một.

Tháo nói:

- Đáng tiếc hiền sĩ đều về với Lƣu Bị cả; vây cánh y đã thành, biết làm thế nào?

Dục đáp:

- Từ Thứ tuy ở với Lƣu Bị, nhƣng nếu thừa tƣớng muốn dùng, gọi về cũng dễ.

Tháo hỏi:

- Làm thế nào dụ hắn về đƣợc?

Dục thƣa:

- Từ Thứ là ngƣời chí hiếu. Bố mất sớm, chỉ còn mẹ già ở nhà. Hiện nay em là Từ Khang đã mất, mẹ già

không ai phụng dƣỡng, thừa tƣớng nên sai ngƣời lừa mẹ hắn đến Hứa Xƣơng, rồi bắt mụ ấy viết thƣ gọi

con về đây, chắc Từ Thứ thế nào cũng phải nghe theo.

Tháo mừng lắm, sai ngƣời cấp tốc đi bắt mẹ Từ Thứ. Chẳng bao lâu, quân bắt đƣợc mẹ Từ Thứ dẫn về.

Tháo đối đãi rất tử tế, rồi bảo Từ mẫu rằng:

- Ta đƣợc biết Từ Nguyên Trực, con trai bà, là bậc kỳ tài trong thiên hạ. Nay y ở Tân Dã, giúp tên nghịch

thần Lƣu Bị, phản bội triều đình. Có khác nào viên ngọc quý rơi trong vũng bùn, thật đáng tiếc! Nay ta

muốn nhờ bà viết thƣ gọi y về Hứa Đô, ta sẽ tâu lên thiên tử, nhất định y sẽ đƣợc trọng thƣởng.

Rồi sai tả hữu lấy nghiên bút, giấy mực lại, bảo Từ mẫu viết thƣ.

Từ mẫu hỏi:

- Lƣu Bị là ngƣời thế nào?

Tháo đáp:

- Là một kẻ hèn mọn ở Bái Quận, mạo xƣng là "Hoàng thúc", vốn chẳng có tín nghĩa gì. Có thể nói ngoài [email protected]

412

vỏ là ngƣời quân tử, mà trong ruột là một đứa tiểu nhân.

Từ mẫu đùng đùng nổi giận:

- Ngƣơi xảo quyệt đến thế là cùng! Từ lâu ta đã biết Huyền Đức là con cháu Trung Sơn Tĩnh Vƣơng,

cháu chắt Hiếu Cảnh hoáng đế. Ông ấy khiêm tốn, quý trọng hiền sĩ, kính cẩn đãi ngƣời, tiếng nhân đức

lừng lẫy khắp thiên hạ. Từ già đến trẻ, từ kẻ chăn trâu đến ngƣời kiếm củi, ai cũng biết ông là một bậc

anh hùng đời nay. Con ta phò tá ngƣời ấy, thật là xứng đáng. Còn ngƣơi, tuy là tƣớng nhà Hán, nhƣng

thực là giặc nhà Hán, lại còn dám bảo Huyền Đức là nghịch thần? Ngƣơi định đẩy con ta bỏ chỗ sáng vào

hang tối, há chẳng biết nhục lắm sao?

Nói xong bà cầm ngay nghiên bút đá quẳng vào mặt Tào tháo. Tháo giận lắm, thét võ sĩ lôi Từ mẫu ra

chém. Trình Dục vội can rằng:

- Từ mẫu nói xúc phạm đến thừa tƣớng, là cốt để tìm đƣờng chết. Nếu thừa tƣớng giết đi, không những

mang tiếng bất nghĩa, mà lại đề cao cái đức của Từ mẫu. Mẹ chết rồi, Từ Thứ tất đem hết tài trí ra giúp

Lƣu Bị để trả thù. Chi bằng không giết, làm cho Từ Thứ thân ở một nơi, lòng nghĩ một nơi, dù có giúp

Lƣu Bị cũng không tận sức. Hơn nữa, để Từ mẫu sống, Dục sẽ có kế lừa Từ Thứ về đây giúp thừa tƣớng.

Tháo nghe lời, tha chém Từ mẫu và đem nuôi nấng ở riêng một nhà. Trình Dục ngày ngày đến thăm hỏi,

nói dối là anh em kết nghĩa với Từ Thứ, ân cần phụng dƣỡng chẳng khác mẹ đẻ. Thƣờng thƣờng Dục đem

biếu Từ mẫu thứ nọ thứ kia, lại kèm theo danh thiếp, Từ mẫu cũng gởi thiếp đáp lại. Dục bắt chƣớc đúng

đƣợc lối chữ của Từ mẫu, liền viết một bức thƣ giả, sai ngƣời tâm phúc đem sang Tân Dã, tìm đến hành

dinh Đan Phúc.

Quân sĩ dẫn vào gặp Từ Thứ, Thứ biết tin có thƣ của mẹ vội gọi vào và hỏi:

- Tôi là ngƣời hầu ở nhà khách, vâng lời của lão phu nhân, mang trình ngài một phong

thƣ.

Thứ bóc ra xem. Thƣ rằng:

"Gần đây, em con đã mất, mẹ thành tứ cố vô thân. Đang cơn sầu thảm, không ngờ Tào thừa tƣớng đánh

lừa đƣa đến Hứa Xƣơng, nói rằng con theo phản Ngụy, bắt mẹ giam cầm. May nhờ có bọn Trình Dục, mẹ

mới đƣợc an toàn. Nếu con về hàng, mẹ sẽ thoát chết. Nhận đƣợc thƣ này, con hãy nhớ ơn đức cù lao, gấp

rút tới đây cho toàn đạo hiếu. Rồi dần dà sẽ tính việc về quê cầy cấy làm ăn, khỏi mắc tai vạ. Tính mạng

mẹ lúc này chẳng khác nghìn cân treo sợi tóc, chỉ mong chờ cứu viện. Thƣ chẳng hết lời".

Từ Thứ xem xong, nƣớc mắt chứa chan, đem thƣ vào yết kiến Huyền Đức, nói rằng:

- Tôi vốn ngƣời Dĩnh Châu, tên là Từ Thứ, tự Nguyên Trực, vì lánh nạn phải đổi tên là Đan Phúc. Khi

trƣớc, nghe thấy Cảnh Thăng chiêu hiền nạp sĩ cũng đã đến gặp, nhƣng khi bàn việc, mới biết hắn là đồ

vô dụng, nên viết thƣ từ biệt. Đêm nọ, đến chơi nhà ông Thủy Kính, có kể lại chuyện ấy; Thủy Kính trách

tôi là ngƣời không biết chủ, và nói có Lƣu Dƣ Châu ở đây, sao không đi theo. Bởi thế, tôi mới đi hát rong

ở chợ để động đến tai sứ quân, nay đƣợc sứ quân tin dùng. Không ngờ lão mẫu bị Tào Tháo bày mƣu lừa

đến Hứa Xƣơng sắp đem sát hại. Mẹ có viết thƣ lại gọi, tôi không thể không về. Không phải tôi không

muốn đem tài khuyển mã để báo đáp sứ quân, nhƣng vì thân mẫu bị bắt, không thể làm sao đƣợc. Nay xin

từ biệt và mong có cơ hội gặp gặp sứ quân sau.

Huyền Đức nghe nói, khóc rống lên:

- Tình nghĩa mẹ con là tính trời, Nguyên Trực đừng có nghĩ ngợi gì đến Bị nữa. Đợi sau khi gặp lão phu [email protected]

413

nhân rồi, có thể Bị lại đƣợc nghe lời chỉ bảo.

Từ Thứ lạy tạ muốn đi ngay. Huyền Đức nói:

- Xin hãy xum vầy một đêm, mai sẽ đi sớm.

Tôn Càn mặt bảo Huyền Đức:

- Nguyên Trực là kỳ tài thiên hạ, lại ở Tân Dã đã lâu, tình hình quân ta thế nào đều biết rõ cả. Nay nếu

hắn về với Tào Tháo tất nhiên đƣợc trọng dụng, nguy cho ta lắm. Chúa công phải cố lƣu lại đừng cho đi.

Tào Tháo thấy hắn không đến tất đem giết mẹ hắn. Hắn biết mẹ chết, chắc phải báo thù, sẽ cố sức đánh

Tào Tháo.

Huyền Đức nói:

- Không đƣợc. Mƣợn tay ngƣời khác giết mẹ ngƣời ta để ta dùng con là bất nhân; giữ ngƣời ta lại không

cho đi để cắt đứt cái đạo mẹ con là bất nghĩa. Ta thà chết chứ không khi nào làm những việc bất nhân bất

nghĩa.

Ai nấy đều thán phục.

Huyền Đức mời Thứ uống rƣợu, Thứ nói:

- Nay mẹ tôi còn ở trong ngục, dù nƣớc vàng rƣợu ngọc cũng không sao trôi vào cổ họng đƣợc.

Huyền Đức nói:

- Bị thấy ông sắp đi, nhƣ mất cả tay phải tay trái, dù gan rồng tủy phƣợng, ăn cũng không ngon.

Hai ngƣời ngồi nhìn nhau, nƣớc mắt tầm tã, chờ sáng. Các tƣớng đã bày t iệc tiễn đƣa ở ngoài cõi.

Huyền Đức, Từ Thứ cùng lên ngựa, hai ngựa sóng đôi ra ngoài thành.

Đến cuối tràng dinh, hai ngƣời xuống ngựa từ biệt nhau. Huyền Đức bƣng một chén rƣợu bảo Từ Thứ

rằng:

- Bị nay phận mỏng duyên hèn, không đƣợc cùng tiên sinh tụ hội, chúa tiên sinh khéo thờ chủ mới để

chóng nên công danh.

Từ Thứ khóc, nói:

- Tôi tài nhỏ trí mọn, đội ơn sứ quân trọng dụng, nay chẳng may nửa đƣờng phải từ biệt, chỉ vì mẹ già mà

thôi. Dù Tào Tháo có ép nài tôi cũng thề trọn đời không bày một mƣu kế gì cho y cả.

Huyền Đức đáp:

- Tiên sinh ra đi. Bị này cũng sẽ liệu đƣờng tránh ẩn vào nơi rừng rú.

Thứ nói:

- Tôi sở dĩ muốn cùng sứ quân mƣu đồ nghiệp vƣơng bá, là nhờ ở tấm lòng này. Nay vì việc mẹ già, lòng

tôi bối rối, dù cố gắng ở lại, cũng vô ích. Sứ quân nên cầu ngƣời hiền khác cũng toan nghiệp lớn, việc gì [email protected]

414

mà đã vội ngã lòng.

Huyền Đức thở dài nói:

- Cao hiền trong thiên hạ, còn có ai hơn tiên sinh!

Từ Thứ nói:

- Tôi tài trí tầm thƣờng, không dám nhận lời khen ấy. Lúc sắp đi, Từ Thứ ngoảnh lại nói với các tƣớng:

- Xin các ông hết lòng thờ sứ quân để tên tuổi ghi vào tơ lụa. Sự nghiệp ghi trong sử xanh, đừng có nhƣ

Thứ này là ngƣời hữu thủy vô chung.

Các tƣớng ai cũng thƣơng cảm.

Huyền Đức không nỡ chia tay, tiễn hết cung đƣờng này đến cung đƣờng khác.

Từ Thứ nói:

- Không dám phiền sứ quân đi tiễn xa quá. Đến đây, Thứ xin cáo biệt.

Huyền Đức ngồi trên ngựa, cầm tay Từ Thứ nói:

- Tiên sinh chuyến này đi, mỗi ngƣời một phƣơng trời, biết ngày nào lại đƣợc gặp nhau?

Nói xong, nƣớc mắt tuôn xuống nhƣ mƣa. Thứ cũng khóc rồi cáo biệt.

Huyền Đức dừng ngựa bên rừng, trông theo Từ Thứ và bọn tùy tùng vội vã kéo đi, khóc mà nói:

- Nguyên Trực đi rồi, ta làm thế nào bây giờ?

Huyền Đức gạt nƣớc mắt trông theo, lại bị rặng cây trƣớc mặt che khuất bèn lấy roi trỏ vào rừng,

nói:

- Ta muốn chặt hết cây cối chỗ này đi!

Các tƣớng hỏi vì cớ gì? Huyền Đức nói:

- Cánh rừng này che khuất Nguyên Trực của ta.

Huyền Đức đang trông theo, chợt thấy Từ Thứ cƣỡi ngựa quay lại.

Huyền Đức mừng rỡ, nghĩ thầm:

- Nguyên Trực quay lại, có lẽ không muốn đi chăng?

Liền hớn hở tế ngựa lên trƣớc đón hỏi:

- Tiên sinh trở lại, hẳn là không định đi nữa?

Thứ ghìm ngựa nói với Huyền Đức:

- Lúc tôi ra đi, ruột rối bời bời, quên bẵng đi một việc: Trong vùng này có một bậc kỳ tài ở tại Long [email protected]

415

Trung, cách Tƣơng Dƣơng hai mƣơi dặm, sứ quân nên đến mà tìm.

Huyền Đức nói:

- Dám phiền Nguyên Trực mời giúp ngƣời đó ra cho Bị.

Thứ nói:

- Ngƣời đó không thể gọi ra đƣợc, sứ quân phải thân đến mà mời. Nếu đƣợc ngƣời đó, không khác gì nhà

Chu đƣợc Lạ Vọng nhà Hán đƣợc Trƣơng Lƣơng.

Huyền Đức lại hỏi:

- Tài đức ngƣời đó so với tiên sinh thế nào?

Thứ đáp:

- Tôi mà so với ngƣời đó, khác nào ngựa hèn sánh với kỳ lân, quạ đen sánh với phƣợng hoàng. Ngƣời đó

thƣờng ví mình với Quản Trọng, Nhạc Nghị. Cứ nhƣ ý tôi, Quản, Nhạc còm kém xa. Ngƣời đó có tài

ngang trời dọc đất, thiên hạ chắc chỉ có một không hai.

Lƣu Bị mừng, hỏi:

- Xin cho biết họ ngƣời đó?

Thứ đáp:

- Ngƣời ấy quê ở Dƣơng Đô, quận Lang Nha, họ Gia Cát tên Lƣợng, tự Khổng Minh; vốn là dòng dõi nhà

quan Tƣ lệ hiệu úy Gia Cát Phong ngày xƣa. Cha tên là Khuê, tự là Tử Cống, nguyên làm quận thừa ở

Thái Sơn, mất sớm. Lƣợng theo chú là Huyền, Huyền cùng với Lƣu Biểu quen biết nhau, nên đến nƣơng

tựa, rồi dựng nhà ở Tƣơng Dƣơng. Đến khi Huyền mất, Lƣợng mới cùng em là Gia Cát Quân ra cày cấy,

làm ăn ở Nam Dƣơng, thƣờng hay ngâm bài Lƣơng phủ ngâm: (Nhạc phủ). Chỗ ở có trái núi Ngọa Long

Cƣơng, nhân thế tự gọi là Ngọa Long tiên sinh. Ngƣời đó là bậc kỳ tài đệ nhất đời nay. Sứ quân phải chịu

hạ mình đến đó mà gặp. Nếu đƣợc ngƣòi ấy giúp cho thì lo gì việc thiên hạ không định xong!

Huyền Đức nói:

- Ngày trƣớc, Thủy Kính tiên sinh đã nói với Bị rằng: "Phục Long, Phƣợng Sồ chỉ cần đƣợc một trong hai

ngƣời cũng đủ định thiên hạ". Nay theo lời ông có phải ngƣời ấy là Phục Long hay Phƣợng Sồ không?

Thứ nói:

- Phƣợng Sồ là Bàng Thống ở Tƣơng Dƣơng, còn Phục Long chính là Gia Cát Khổng Minh đó.

Huyền Đức mừng cuống lên, nói:

- Hôm nay mới hiểu đƣợc tiếng Phục Long, Phƣợng Sồ. Ngờ đâu đại hiền ở ngay trƣớc mắt, nếu tiên sinh

không nói thì Bị có mắt cũng nhƣ mù.

Ngƣời đời sau có thơ khen Từ Thứ ruổi ngựa tiến Gia Cát.

Thơ rằng:

[email protected]

416

Rất tiếc cao hiền không tái ngộ,

Trên đƣờng từ biệt lệ tuôn đầy...

Một lời nhƣ sấm mùa xuân dậy,

Thúc giục rồng nằm cất cánh bay.

Từ Thứ tiến cử Khổng Minh, rồi từ biệt Huyền Đức quay ngựa đi.

Huyền Đức nghe theo Từ Thứ nói mới hiểu những lời của Tƣ Mã Đức Tháo, lúc ấy nhƣ tỉnh đƣợc giấc

ngủ mê, giải đƣợc cơn say rƣợu. Về đến nhà vội vàng sắm lễ vật rất hậu, cùng Quan, Trƣơng đến Nam

Dƣơng mời Khổng Minh.

Lại nói Từ Thứ từ biệt Huyền Đức, cảm tình lƣu luyến, lại sợ Khổng Minh không chịu ra giúp, nên đi

thẳng đến Ngọa Long Cƣơng, vào lều tranh gặp Khổng Minh. Khổng Minh hỏi đến làm gì. Thứ nói:

- Lúc chia tay, tôi có tiến cử tiên sinh. Thế nào nay mai Huyền Đức cũng đến đây yết kiến, mong tiên sinh

đừng từ chối, hãy trổ hết đại tài ra giúp Huyền Đức, Thứ cũng đƣợc cảm tạ muôn phần.

Khổng Minh nghe nói, ra vẻ giận, nói:

- Thế ra ngƣơi coi ta nhƣ là vật dùng để cúng tế có phải không?

Nói xong, rũ vạt áo đi vào.

Từ Thứ bẽn lẽn đi ra, lên ngựa ruổi thẳng đến Hứa Xƣơng gặp mẹ.

Một lời dặn bạn, vì yêu chủ,

Ngàn dặm thăm nhà, bởi nhớ thân.

Chƣa biết việc sau thế nào, xem đến hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

417

HỒI 37

Tư Mã Huy hai lần tiến cử danh sĩ,

Lưu Huyền Đức ba lượt đến tận lều tranh.

Lại nói, Từ Thứ đi gấp đến Hứa Xƣơng, Tào Tháo đƣợc tin, sai ngay Tuân Úc, Trình Dục và một bọn

mƣu sĩ ra đón.

Thứ vào tƣớng phủ yết kiến Tào Tháo. Tháo hỏi:

- Ông là ngƣời cao minh, cớ sao lại hạ mình thờ Lƣu Bị?

Thứ nói:

- Tôi từ thuở nhỏ trốn nạn, lƣu lạc giang hồ; ngẫu nhiên đến Tân Dã, bèn kết bạn với Huyền Đức. Lão

mẫu ở đây, đƣợc săn sóc chu đáo, tôi cảm tạ vô cùng.

Tháo nói:

- Nay ông về đây, đƣợc sớm tối hầu hạ mẫu thân và tôi cũng đƣợc nghe lời dạy bảo.

Thứ lạy tạ trở ra, vội đến gặp mẹ, khóc lóc quỳ lạy dƣới thềm. Từ mẫu thất kinh hỏi:

- Mày đâm đầu vào chốn này làm gì?

Thứ đáp:

- Gần đây, con ở Tân Dã, thờ ông Lƣu Dự Châu vừa rồi tiếp đƣợc thƣ của mẹ, nên cấp tốc phải đến đây.

Từ mẫu giận quá, đập tay xuống bàn, mắng rằng:

- Đồ nhơ nhuốc kia! Mày trôi dạt mấy năm nay, tao tƣởng học hành cũng đã khá, ai ngờ mày lại còn ngu

thế! Mày đã đọc sách, nên biết trung hiếu không thể vẹn đƣợc cả đôi. Mày há lại không biết Tào Tháo là

tên giặc dối trên lừa dƣới à? Còn Lƣu Huyền Đức nhân nghĩa lan rộng bốn bể, lại là dòng dõi nhà Hán,

mày đã đi theo, chính là tìm đƣợc chủ rồi. Nay chỉ tin một mảnh thƣ giả, không suy xét kỹ càng, vội bỏ

chỗ sáng đâm đầu vào hang tối, rƣớc lấy tiếng xấu. Thật là đồ ngu! Tao còn mặt mũi nào trông thấy mày

nữa! Thật mày bôi nhọ tổ tông, sống thừa trong khoảng trời đất vậy!

Từ Thứ nghe mẹ mắng đến nỗi cứ nằm rạp xuống đất không dám ngẩng mặt lên nữa.

Từ mẫu liền trở vào sau bình phong. Đƣợc một

lát, ngƣời nhà ra báo rằng lão bà đã treo cổ tự tử ở sà nhà.

Từ Thứ vội chạy vào cứu, thì Từ mẫu đã tắt thở rồi.

Ngƣời sau có thơ khen Từ mẫu rằng:

Hiền thay từ mẫu!

Tiếng thơm nghìn thuở!

Thủ tiết vẹn toàn,

Tề gia đầy đủ,

Dạy con phải đƣờng,

Đành mình chịu tội,

Khí ngất núi non,

[email protected]

418

Nghĩa đầy gan phổi,

Trách mắng Tào man.

Vạc nấu chẳng ngại,

Gƣơm chém không sờn,

Chỉ sợ con mình,

Bôi nhọ tổ tiên,

So bà chặt khung,

Sánh bà đâm cổ,

Sống đƣợc tiếng hay,

Chết vừa đúng chỗ.

Hiền thay từ mẫu!

Tiếng thơm nghìn thuở!

Từ Thứ thấy mẹ chết, khóc ngất đi, giờ lâu mới tỉnh. Tào Tháo sai ngƣời đem lễ phúng đến, lại thân đến

viếng.

Từ Thứ đem linh cữu mẹ táng ở gò phía nam Hứa Xƣơng, cƣ tang giữ mộ. Tháo cho cái gì cũng không

lấy.

Khi ấy Tào Tháo muốân bàn mƣu đi đánh miền nam. Tuân Úc can rằng:

- Mùa rét, chƣa nên cất quân, đợi sang xuân ấm áp sẽ hay.

Tháo nghe theo, bèn sai khơi một cái ngòi dẫn nƣớc sông Chƣơng Hà vào một cái ao, gọi là ao Huyền Vũ

để luyện tập quân thủy, chuẩn bị nam chinh.

Lại nói Huyền Đức sắp sửa mang lễ vật sang Long Trung cầu Gia Cát Lƣợng, chợt có ngƣời báo rằng:

- Ngoài cửa có một tiên sinh mũ cao áo rộng, đạo mạo khác thƣờng, muốn vào thăm.

Huyền Đức nói:

- Có lẽ Khổng Minh chăng?

Lập tức, mặc áo nghiêm chỉnh ra đón tiếp, nhìn xem thì đó là Tƣ Mã Huy, Huyền Đức mừng lắm, mời

vào nhà trong, rƣớc lên ngồi trên, rồi vái mà hỏi rằng:

- Bị từ khi xa tiên nhân, vì việc quân bận rộn lắm, chƣa đến hầu đƣợc. Nay đƣợc ngài hạ cố đến đây, thật

thỏa lòng mong ƣớc.

Huy nói:

- Tôi nghe Từ Nguyên Trực ở đây, nên lại thăm một chút.

Huyền Đức nói:

- Gần đây, vì bị giặc Tháo bắt giam mẹ già, lão bà có sai ngƣời mang thƣ sang đây gọi nên Nguyên Trực

đã về Hứa Xƣơng rồi.

Huy nói:

- Thôi, mắc mẹo Tào Tháo rồi! Tôi đã biết Từ mẫu là ngƣời

rất trọng khí tiết; dù Tào Tháo có giam cầm [email protected]

419

bà ấy cũng không khi nào chịu viết thƣ gọi con. Thƣ ấy đúng là thƣ giả. Nguyên Trực không về thì mẹ

còn sống, nay về rồi thì mẹ chắc chết.

Huyền Đức thất kinh hỏi cớ làm sao?

Huy đáp:

- Từ mẫu cao nghĩa lắm,

tất hổ thẹn không muốn trông mặt con nữa.

Huyền Đức nói:

- Lúc chia tay, Nguyên Trực có tiến cử ngƣời ở Nam Dƣơng là Gia Cát Lƣợng. Ngƣời đó thế nào?

Huy cƣời nói:

- Nguyên Trực muốn đi thì cứ đi, lại còn dắt ngƣời đó ra để làm khổ ngƣời ta.

Huyền Đức hỏi:

- Sao tiên sinh lại nói thế?

Huy nói:

- Khổng Minh cùng với Thôi Châu Bình ở Bác Lăng, Thạch Quảng Nguyên ở Dĩnh Xuyên, Mạnh Công

Uy và Từ Nguyên Trực ở Nhữ Nam, bốn ngƣời kết bạn thân với nhau. Mấy ngƣời kia học hành rất chăm,

duy có Khổng Minh chỉ xem những đoạn cốt yếu, thƣờng ngồi rung đùi ngâm vịnh, rồi trỏ vào bốn ngƣời

mà nói: "Các anh rồi làm quan, chỉ làm đến thứ sử, quận thú là cùng". Họ hỏi chí Khổng Minh thế nào,

Khổng Minh chỉ cƣời không nói, thƣờng tự ví mình với Quản Trọng, Nhạc Nghị ngày xƣa. Tài ngƣời đó

không thể nào lƣờng đƣợc.

Huyền Đức nói:

- Sao Dĩnh Châu lắm ngƣời hiền thế?

Huy nói:

- Ngày xƣa, có An Quy tài xem thiên văn, thƣờng nói rằng: "Các vì sao tụ trên không phận đất Dĩnh", tất

đất này lắm ngƣời hiền sĩ.

Lúc ấy Vân Trƣờng đứng bên cạnh nói:

- Tôi nghe Quản Trọng, Nhạc Nghị là hai ngƣời có tiếng ở đời Xuân Thu và đời Chiến Quốc, sự nghiệp

lừng lẫy thiên hạ. Khổng Minh tự so sánh với hai ngƣời ấy, chẳng phải là nói quá hay sao?

Huy cƣời, nói rằng:

- Cứ ý tôi thì hai ngƣời ấy vị tất đã đáng so sánh với Khổng Minh. Tôi muốn so sánh Khổng Minh với hai

ngƣời ấy.

Quan Công hỏi hai ngƣời nào, Huy nói:

- Khổng Minh có thể so sánh với Khƣơng Tử Nha làm nên cơ nghiệp tám trăm năm của nhà Chu và [email protected]

420

Trƣơng Tử Phòng làm nên cơ nghiệp bốn trăm năm của nhà Hán.

Ai cũng ngạc nhiên, Huy bƣớc xuống thềm từ biệt ra về, Huyền Đức lƣu lại không đƣợc. Huy ra khỏi cửa,

ngẩng mặt lên trời cƣời to rằng:

- Ngọa Long tuy gặp chủ, nhƣng không gặp thời, tiếc lắm thay!

Nói rồi, Huy thong dong đi thẳng.

Huyền Đức than rằng:

- Thế mới thật là hiền sĩ ẩn dật!

Hôm sau, Huyền Đức cùng với Quan, Trƣơng và bọn tùy tùng đến Long Trung, nhìn về phía xa xa đã

thấy mấy ngƣời đƣơng cày bừa ở sƣờn núi, miệng hát rằng:

Giời xanh nhƣ tán lọng tròn,

Đất kia trằn trặn nhƣ bàn cờ vuông.

Ngƣời đời đen trắng đôi phƣờng.

Kẻ đi ngƣời lại tranh đƣờng nhục vinh.

Kẻ vinh chỉ biết mình sung sƣớng.

Ngƣời nhục kia vất vƣởng vất vơ...

Nam Dƣơng có bậc ẩn cƣ,

Nằm co ngủ kỹ thờ ơ việc đời.

Huyền Đức nghe hát, kìm ngựa gọi mấy ngƣời nông phu lại hỏi:

- Ai làm ra bài ca ấy?

Nông phu đáp:

- Bài ca ấy của Ngọa Long tiên sinh làm ra.

Huyền Đức hỏi:

- Nhà Ngọa Long tiên sinh ở đâu?

Nông phu đáp:

- Ở mé nam núi này, có một dãy gò cao, gọi là gò Ngọa Long. Trƣớc gò, trong quãng rừng thƣa, có một

cái lều tranh, đấy là nhà Gia Cát tiên sinh.

Huyền Đức cảm ơn, giật ngựa đi lên. Đi chƣa đƣợc vài dặm, xa xa đã thấy gò Ngọa Long, quả nhiên

phong cảnh khác thƣờng.

Đời sau đã có một bài cổ phong nói về chỗ ở của Ngọa Long nhƣ sau:

Cách hai mƣơi dặm Tƣơng Dƣơng thành,

Một dãy gò cao, suối lƣợn quanh...

Nƣớc chảy ầm ầm phơi đá trắng,

Gò cao chót vót ngất mây xanh. [email protected]

421

Hình nhƣ rồng cuốn trên tảng đá,

Phƣợng hoàng đậu dƣới bóng thông ngả,

Cửa phèn khép cánh kín nhà tranh.

Cao sĩ nằm khàn bền vững dạ.

Bình phong: Dãy trúc um tùm lá.

Bốn mùa hoa rụng nức mùi hƣơng,

Đầu giƣờng chồng chất nhiều sách lạ,

Trong nhà lui tới không ngƣời thƣờng.

Vƣợn kia dâng quả gõ cửa ngoài,

Hạc kia đêm thanh nghe đọc sách.

Túi đàn thêu gấm gác đầu bàn,

Thanh kiếm vẩy rồng treo trƣớc vách.

Tiên sinh trong lầu rất thanh nhàn,

Khi nhân cày cấy cũng không can.

Chỉ đợi sấm xuân tỉnh giấc mộng,

Gọi to một tiếng thiên hạ an.

Huyền Đức đến trƣớc trại xuống ngựa, đến gõ cửa. Có tiểu đồng ra hỏi. Huyền Đức nói:

- Tôi là hoàng thúc Lƣu Bị Hán tả tƣớng quân. Nghi thành đinh hầu, châu mục Dự Châu, lại đây bái kiến

tiên sinh.

Tiểu đồng nói:

- Tên ông dài lắm, tôi không nhớ đƣợc.

Huyền Đức nói:

- Em cứ vào nói có Lƣu Bị lại hầu.

Tiểu đồng nói:

- Tiên sinh sớm hôm nay vừa đi chơi vắng.

Huyền Đức hỏi:

- Đi chơi đâu?

Tiểu đồng đáp:

- Tiên sinh tôi nay đây mai đó, không biết đi đâu.

Huyền Đức lại hỏi:

- Bao giờ tiên sinh về?

Tiều đồng nói:

- Khi thì dăm ba bữa, khi thì mƣơi mƣời hai hôm, không biết chừng.

Huyền Đức lấy làm buồn rầu. Trƣơng Phi nói:

[email protected]

422

- Hắn không có nhà thì về quách cho xong!

Huyền Đức nói:

- Hãy đợi một lát nữa.

Vân Trƣờng nói:

- Không bằng hãy về, rồi sai ngƣời lại nghe tin tức.

Huyền Đức nghe theo và dặn lại em bé:

- Bao giờ tiên sinh về, em trình hộ rằng có Lƣu Bị lại hầu nhé.

Nói rồi, lên ngựa đi đƣợc vài dặm, ngoảnh lại xem phong cảnh Long Trung: Quả nhiên núi không cao

nhƣng thanh nhã, nƣớc không sâu mà trong suốt, đất không rộng nhƣng bằng phẳng, rừng không lớn

nhƣng rậm rạp. Vƣợn hạc quấn quýt, thông trúc um tùm, ngắm mãi không chán. Chợt thấy một ngƣời

dung mạo hiên ngang, mặt mũi tuấn tú, đầu đội khăn tiêu diêu mình bận áo thâm rộng, tay chống gậy gỗ

lê, đƣơng ở hẻm núi đi ra.

Huyền Đức nói:

- Đúng Ngọa Long

tiên sinh kia rồi!

Rồi vội vàng xuống ngựa bƣớc tới thi lễ, hỏi rằng:

- Tiên sinh có phải là Ngọa Long không?

Ngƣời ấy hỏi lại:

- Tƣớng quân là ai?

Huyền Đức đáp:

- Tôi là Lƣu Bị.

Ngƣời đó nói:

- Tôi là bạn Khổng Minh, tên là Thôi Châu Bình ở Bác Lăng, không phải Khổng Minh đâu.

Huyền Đức nói:

- Tôi đƣợc biết đại danh của ngài đã lâu, nay may đƣợc gặp, xin ngài tạm dừng chân ở đây, dạy cho một

vài điều.

Hai ngƣời lại ngồi trên phiến đá trong rừng. Quan, Trƣơng đứng hầu bên cạnh. Châu Bình hỏi:

- Tƣớng quân muốn tìm Khổng Minh làm gì?

Huyền Đức đáp:

[email protected]

423

- Bây giờ thiên hạ loạn lạc, bốn phƣơng rối ren, tôi muốn gặp Khổng Minh để tìm kế yên dân định nƣớc.

Châu Bình cƣời, nói:

- Ông lấy việc dẹp loạn làm chủ yếu, thế cũng là nhân đức rồi. Nhƣng từ xƣa đến nay, khi yên khi loạn

bất thƣờng. Từ khi Cao Tổ chém rắn khởi nghĩa, trừ đƣợc nhà Tần vô đạo, thế là hết đời loạn sang đời

thái bình. Đến đời vua Ai Đế, Bình Đế nhà Hán đã đƣợc hơn hai trăm năm, thái bình lâu rồi, Vƣơng

Mãng thoán nghịch, thế là hết đời trị lại đến đời loạn. Về sau vua Quang Vũ trung hƣng, sửa sang cơ

nghiệp, thế là lại hết đời loạn sang đời trị đó. Từ bấy giờ đến nay đƣợc hai trăm năm rồi, dân hƣởng thái

bình đã lâu thì can qua bùng nổ, đây chính là thời kỳ từ yên đến loạn, chƣa dễ bình định ngay đƣợc.

Tƣớng quân muốn khiến Khổng Minh chuyển xoay trời đất, chắp vá càn khôn, tôi e khó lắm, chĩ uổng hơi

sức mà thôi. Tƣớng quân chẳng nghe ngƣời ta nói: "Thuận trời thì an nhàn, trái trời thì vất vả", "Số đã

định, thì không chống lại đƣợc" hay sao?

Huyền Đức nói:

- Tiên sinh dạy thế thực là cao kiến, nhƣng tôi là dòng dõi nhà Hán, phải ra tay gây dựng lại cơ nghiệp,

dám đâu đổ cho số với mệnh.

Châu Bình nói:

- Tôi là ngƣời quê mùa, biết gì mà dám bàn đến việc thiên hạ. Bởi thấy ngài hỏi đến, nên cũng nói càn thế

thôi.

Huyền Đức đáp:

- Cảm ơn ngài dạy cho. Nhƣng không biết hôm nay Khổng Minh đi đâu?

Châu Bình đáp:

- Tôi cũng muốn vào thăm mà không biết đi đâu.

Huyền Đức nói:

- Xin mời tiên sinh về huyện chơi cóđƣợc không?

Châu Bình nói:

- Tính tôi ƣa đi chơi dông dài, thờ ơ với công danh đã lâu, xin để cho khi khác sẽ gặp lại nhau.

Nói xong, vái rồi đi.

Huyền Đức cùng Quan, Trƣơng lên ngựa trở về. Trƣơng Phi nói:

- Tìm Khổng Tử đã chẳng thấy, lại gặp ngay cái anh hủ nho này, chuyện hão lâu quá!

Huyền Đức nói:

- Đấy cũng là những lời của bậc ẩn dật đó.

[email protected]

424

Ba ngƣời về đến Tân Dã. Đƣợc vài ngày, Huyền Đức sai ngƣời đi thăm dò xem Khổng Minh đã về chƣa.

Một hôm, ngƣời thăm dò về báo Ngọa Long tiên sinh đã về. Huyền Đức sai ngay ngƣời thắng ngựa.

Trƣơng Phi nói:

- Khổng Minh chỉ là một tên thôn phu quèn, hà tất đại ca phải thân đến. Cứ sai ngƣời đi gọi cũng đƣợc.

Huyền Đức mắng rằng:

- Em há không nhớ lời Mạnh Tử nói: "Muốn cầu ngƣời hiền mà không biết đạo, khác gì muốn cho ngƣời

ta vào nhà mình mà lại đi đóng cửa lại". Khổng Minh là bậc đại hiền thời nay, cho đi gọi sao đƣợc?

Bèn lại lên ngựa đến Long Trung. Quan, Trƣơng cũng đi theo.

Bấy giờ, đang thời tiết mùa đông, khí trời rét buốt, mây xám nghịt trời. Ba ngƣời đi chƣa đƣợc vài dặm,

bỗng nhiên trời nổi cơn gió bấc, tuyết bay phơi phới, núi tựa ngọc gieo, rừng nhƣ bạc rắc.

Trƣơng Phi nói:

- Giời rét, đất đóng băng, đánh nhau còn chẳng đƣợc, lại phải lận đận đi cầu ngƣời vô ích làm chi! Không

bằng trở về Tân Dã, tội gì mà dầm mƣa dãi tuyết thế này!

Huyền Đức nói:

- Chính ta muốn làm cho Khổng Minh biết đến lòng nhiệt thành của ta. Các em có sợ rét thì hãy về trƣớc.

Phi nói:

- Chết còn chẳng ngại, ngại chi rét! Chỉ sợ đại huynh vất vả uổng công Thôi!

Huyền Đức nói:

- Em chớ nói nhiều lời, hãy theo ta đi!

Gần đến nhà tranh, chợt nghe thấy tiếng ca trong một quán rƣợu bên cạnh đƣờng. Huyền Đức dừng ngựa

lại nghe, lời ca rằng:

Công danh tráng sĩ muộn thay!

Than ôi, lâu chẳng gặp ngày dƣơng xuân!

Ngƣơi chẳng thấy lão nhân Đông Hải,

Lìa bụi gai theo với vua Văn,

Chƣ hầu bát bách lai thần,

Gặp điềm cá trắng Mạnh tân sang đò.

Mục Xã một trận đánh to,

Công danh lừng lẫy ai so đƣợc tầy?

Cao dƣơng lại có thầy hay rƣợu,

Vái Cao hoàng theo điệu làm tôi.

Bàn mƣu vƣơng bá kỳ tài,

Lọt tai cũng phải, mời ai lên ngồi,

Thành Tề, hạ bảy mƣơi hai,

Thế gian hà dễ mấy ai nối mình?

Hai ngƣời công tích rành rành,

Đến nay ai bảo là anh hùng nào?

[email protected]

425

Một ngƣời hát xong, ngƣời khác lại tiếp luôn.

Lời ca rằng:

Vua ta vung lƣỡi gƣơm dẹp loạn,

Gây cơ đồ Hán bốn trăm năm,

Đời Hoàn, linh vận lửa tắt ngấm,

Gian thần tặc tử tay cầm quyền to.

Chốn ngự tọa rắn bò điềm gở,

Nơi ngọc đƣờng cầu mộng yêu ma,

Bốn phƣơng trộm giặc đổ ra,

Gian hùng lũ lƣợt theo đà múa may.

Chúng ta chỉ vỗ tay nói tếu,

Buồn ra hàng chén rƣợu cho vui.

Một mình sung sƣớng thảnh thơi,

Chẳng cầu tiếng để muôn đời làm chi!

Hai ngƣời hát xong, vỗ tay cƣời ầm lên. Huyền Đức nói:

- Có lẽ Ngọa Long ở trong này.

Liền xuống ngựa bƣớc vào, thấy hai ngƣời đƣơng dựa bàn, đối nhau uống rƣợu; một ngƣời mặt trắng râu

dài, một ngƣời mặt mũi khôi ngô. Huyền Đức vái, rồi hỏi:

- Thƣa hai ông, ông nào là Ngọa Long tiên sinh?

Ngƣời râu dài hỏi lại:

- Ông là ai, tìm Ngọa Long làm gì?

Huyền Đức đáp:

- Thƣa tôi là Lƣu Bị, muốn tìm tiên sinh để cầu mƣu giúp đời yên dân.

Ngƣời râu dài nói:

- Chúng tôi không phải là Ngọa Long mà là bạn Ngọa Long đấy thôi. Tôi là Thạch Quảng Nguyên ở Dĩnh

Châu; ông này là Mạnh Công Thành ở Nhữ Nam.

Huyền Đức mừng, nói:

- Tôi đƣợc biết đại danh của hai tiên sinh đã lâu, nay đƣợc bái yết, thực là may quá. Nhân tôi có mang

theo cả ngựa, xin mời hai tiên sinh cùng đến nhà Ngọa Long với tôi.

Quảng Nguyên nói:

- Chúng tôi là bọn quê mùa, chẳng biết đâu đến những việc trị nƣớc yên dân, xin đừng bận lòng hỏi chúng

tôi những việc ấy. Mời ông cứ lên ngựa đi tìm Ngọa Long.

Huyền Đức từ giã hai ngƣời rồi lên ngựa đi thẳng đến Ngọa Long Cƣơng. Tới trƣớc nhà, gõ cửa, hỏi tiểu

đồng: [email protected]

426

- Hôm nay, tiên sinh có nhà không?

Tiểu đồng đáp:

- Đang ngồi trên nhà xem sách.

Huyền Đức mừng lắm, theo ngay tiểu đồng đi vào. Đến cửa giữa, nhìn thấy câu đối:

Đạm bạc dĩ minh chí,

Ninh tĩnh nhi chí viễn.

Huyền Đức đƣơng xem câu đối, lại nghe có tiếng ngâm thơ, vội vàng đứng nép bên cạnh cửa nhòm vào

thấy trên nhà tranh, có một thanh niên ngồi ôm gối, sƣởi cạnh hỏa lò mà hát rằng:

Phƣợng bay cao, khi ngô đồng không trỗ,

Sĩ ẩn mình, phi minh chủ không thờ.

Nông thôn vui thú cày bừa,

Thảnh thơi đàn sách đợi cơ chuyển vần.

Huyền Đức đợi hát xong mới bƣớc lên thềm vái chào, nói:

- Bị lâu nay hâm mộ tiên sinh, chƣa đƣợc dịp nào bái kiến. Mới đây đƣợc Từ Nguyên Trực tiến cử, vội

đến tiên trang; rủi phải về không; nay xông pha mƣa gió đến đây, đƣợc chiêm ngƣỡng tôn nhan, thật may

mắn quá!

Ngƣời thanh niên vội đáp lễ, nói:

- Tƣớng quân có phải là Lƣu Dự Châu đến tìm anh tôi không?

Huyền Đức ngẩn ngƣời, hỏi rằng:

- Thế ra tiên sinh cũng không phải Ngọa Long sao?

Ngƣời thanh niên đáp:

- Tôi là Gia Cát Quân em Ngọa Long; chúng tôi ba anh em; anh cả là Gia Cát Cẩn, hiện đƣơng làm mạc

tân bên Tôn Trọng Mƣu ở Giang Đông; Khổng Minh là anh thứ hai tôi.

Huyền Đức hỏi:

- Ngọa Long hôm nay có nhà không?

Quân đáp:

- Hôm qua vừa có Thôi Châu Bình đến rủ đi chơi rồi.

Huyền Đức hỏi đi chơi đâu, Quân nói:

- Khi thì bơi chiếc thuyền nhỏ chu du trên sông; khi thì thăm hỏi các nhà sƣ trên núi; khi thì tìm anh em

bạn ở chốn hƣơng thôn; khi thì vui gẩy đàn, đánh cờ trong hang núi. Anh tôi đi, ở bất thƣờng không biết

đâu mà tìm.

[email protected]

427

Huyền Đức nói:

- Tôi thực là duyên mỏng phận hèn, hai phen đi đều không đƣợc gặp đại hiền!

Quân nói:

- Mời ngài hãy thƣ thả ngồi chơi xơi nƣớc.

Trƣơng Phi nói:

- Tiên sinh ấy đã đi vắng, xin đại huynh lên ngựa về thôi.

Huyền Đức nói:

- Ta đã cất công đến đây, chẳng lẽ không bày tỏ một đôi lời.

Lại hỏi Gia Cát Quân:

- Tôi nghe nói lệnh huynh Ngọa Long tiên sinh tinh thông thao lƣợc, mài miệt binh thƣ có phải không?

Quân nói:

- Tôi không đƣợc biết.

Trƣơng Phi nói:

- Hỏi ngƣời ta làm gì! Mƣa to gió lớn, đại huynh đi về cho sớm!

Huyền Đức mắng át đi. Quân nói:

- Anh tôi đi vắng, không dám lƣu ngựa xe ở lại lâu, xin để khi khác đáp lễ.

Huyền Đức nói:

- Tôi đâu dám mong tiên sinh hạ cố. Vài hôm nữa Bị sẽ đến hầu. Hôm nay nhân đây, xin tiên sinh cho

mƣợn bút giấy, tôi viết bức thƣ để lại, nhờ chuyển đến lệnh huynh, để tỏ ý ân cần của tôi.

Quân đƣa bút mực ra. Huyền Đức viết một bức thƣ nhƣ sau:

"Bị tôi lâu nay hâm mộ cao danh, đã hai lần đến yết kiến đều không đƣợc gặp phải trở về, ân hận vô cùng.

Tôi trộm nghĩ mình là dòng dõi nhà Hán, lạm hƣởng danh tƣớc, mà nay trông thấy triều đình suy sụp, kỷ

cƣơng rối ren, gian hùng loạn nƣớc, giúp dân, nhƣng kém tài kinh luân, cho nên mong ngóng tiên sinh mở

lòng nhân từ trung nghĩa, đứng ra trổ hết tài lớn của Lã Vọng, thi thố hết kế lạ của Tử Phóng, thì thiên hạ

may lắm! Xã tắc may lắm!

Nay trƣớc có mấy lời bày tỏ với tiên sinh, Bị xin về tắm gội ăn chay, đến bái tôn nhan một lần nữa, để

giãi lòng quê kệch, xin tiên sinh soi xét cho".

Huyền Đức viết thƣ xong, đƣa gửi Gia Cát Quân rồi từ biệt ra về. Quân t iễn ra tận cửa; Huyền Đức còn

ân cần, dặn đi dặn lại đôi ba lần.

[email protected]

428

Huyền Đức vừa lên ngựa sắp đi, thì thấy tiểu đồng đứng ngoài bờ rào vẫy tay nói:

- Lão tiên sinh đã đến!

Lƣu Bị nhìn ra thấy bên phía tây chiếc cầu nhỏ, có một ngƣời đội mũ ấm trùm đầu, mặc áo hồ cừu, cƣỡi

con lừa, theo sau một tiểu đồng mặc áo xanh đi hầu, tay xách một bầu rƣợu, đƣơng rẽ tuyết đi lại, qua cái

cầu nhỏ đang ngâm một bài thơ:

Một đêm gió lạnh lùng,

Muôn dặm mây đỏ ối.

Bời bời hoa tuyết bay,

Nƣớc non hình sắc nổi,

Ngẩng mặt trông trên trời,

Tƣởng là rồng ngọc chọi,

Vây mai tua tủa bay,

Một lát khắp bốn cõi,

Cƣỡi lừa qua cầu con,

Than vì mai gầy cỗi.

Huyền Đức nghe nghâm xong, nói rằng:

- Đây hẳn là Ngọa Long rồi!

Rồi nhảy xuống ngựa, bƣớc tới chào, nói:

- Tiên sinh xông pha rét mƣớt, nhọc mệt lắm nhỉ? Bị này đợi mãi tiên sinh.

Ngƣời ấy vội xuống lừa, đáp lễ. Gia Cát Quân ở đàng sau nói:

- Đây là Hoàng Thừa Ngạn, ông nhạc anh tôi đó, không phải Ngọa Long đâu.

Huyền Đức nói:

- Vừa rồi nghe câu thơ ngài ngâm rất cao nhã.

Thừa Ngạn hỏi:

- Nhân lão phu xem bài "Lƣơng phủ ngâm" ở nhà con rể có nhớ đƣợc một đoạn. Nay qua cầu nhỏ, chợt

thấy cây hoa mai bên rào, nên sực nhớ lại đọc chơi, không ngờ quý khách nghe thấy.

Huyền Đức nói:

- Ngài đã gặp lệnh tế chƣa?

Thừa Ngạn đáp:

- Lão cũng đƣơng đến tìm Ngọa Long đây.

Huyền Đức nghe xong, từ biệt Hoàng Thừa Ngạn, rồi cƣỡi ngựa về. Đang cơn mƣa tuyết dữ dội, Huyền

Đức vừa đi vừa ngoảnh lại ngắm gò Ngọa Long, buồn rầu không biết ngần nào.

[email protected]

429

Đời sau có thơ vịnh cảnh đƣơng cơn mƣa tuyết, Huyền Đức đến thăm Khổng Minh rằng:

Xông pha mƣa gió kiếm hiền tài,

Lững thững về suông dạ cảm hoài...

Chi chít khe cầu hoa tuyết đóng,

Lạnh lùng yên ngựa dặm đƣờng dài,

Chạm đầu lả tả hoa lê rụng,

Vƣớng mắt tơi bời hoa liễu rơi.

Ngoảnh dừng roi nhìn chốn cũ.

Chói lòa ánh bạc Ngọa Long phơi.

Từ khi Huyền Đức về Tân Dã, ngày tháng thấm thoát đã sang xuân mới, liền sai ngƣời đem cỏ thi ra bói,

kén chọn ngày tốt, ăn chay ở sạch ba ngày, tắm gộâi hun hƣơng, thay quần đổi áo, rồi sang gò Ngọa Long

yết Khổng Minh.

Quan, Trƣơng đƣợc tin cũng phát chán, kéo nhau vào can. Thế là:

Cao hiền chƣa phục anh hùng giỏi,

Khiêm tốn làm cho hào kiệt nghi.

Chƣa biết chuyện ra sao, xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

430

HỒI 38

Long Trung quyết kế thiên hạ chia ba;

Tôn thị báo thù, Trường Giang đại chiến

Lại nói, Huyền Đức hai lần đi không đƣợc gặp Khổng Minh lại định đi lần nữa.

Quan Công nói:

- Huynh trƣởng đã hai lần thân đến nhà bái yết, lễ nghi nhƣ vậy là quá hậu rồi. Có lẽ Gia Cát Lƣợng cũng

chỉ có hƣ danh, không có thực tài nên mới tránh mặt không cho gặp đấy thôi. Sao huynh trƣởng quá sùng

bái ngƣời ấy làm vậy?

Huyền Đức nói:

- Không phải thế đâu. Ngày xƣa Tề Hoàn Công muốn đi cầu một ngƣời quê mùa ở Đông Quách, năm lần

đi mới đƣợc gặp, huống chi ta muốn cầu một bậc đại hiền?

Trƣơng Phi nói:

- Đại huynh nhầm đó, gã nhà quê đó sao gọi là đại hiền nữa? Thôi, chuyến này không cần đại huynh đi

nữa. Nếu hắn không đến, em sẽ lấy thừng trói điệu về đây là ổn chuyện.

Huyền Đức mắng:

- Chú không nhớ việc Văn Vƣơng ngày xƣa đi cầu Khƣơng Tử Nha, Văn Vƣơng còn kính ngƣời hiền nhƣ

thế nào à! Chú sao vô lễ quá vậy? Lần này chú đừng đi nữa, để ta đi cùng Vân Trƣờng thôi.

Phi nói:

- Hai anh đều đi cả, tiểu đệ ở nhà làm gì?

Huyền Đức nói:

- Nếu muốn đi thì không đƣợc thất lễ!

Phi vâng theo.

- Nói rồi, ba ngƣời cƣỡi ngựa cùng bọn tuỳ tùng đến Long Trung. Còn cách lều tranh độ nửa dặm, Huyền

Đức xuống ngựa đi bộ. Gặp Gia Cát Quân, Huyền Đức vội vàng thi lễ, hỏi:

- Lệnh huynh hôm nay có nhà không?

Quân đáp:

- Anh tôi mới về chiều qua, tƣớng quân đến hôm nay thì gặp.

Nói rồi, ung dung đi ra.

Huyền Đức nói:

- Phen này may đƣợc gặp tiên sinh đây!

[email protected]

431

Trƣơng Phi nói:

- Ngƣời này mới vô lễ chứ! Dẫn luôn bọn ta vào nhà thì đã mất gì, sao cứ cắm đầu đi thẳng?

Huyền Đức nói:

- Ai có việc ngƣời nấy, bắt buộc ngƣời ta sao đƣợc?

Ba ngƣời lại đi, đến trƣớc nhà gõ cửa; tiểu đồng ra mở cửa, nói:

- Tiên sinh hôm nay có nhà, nhƣng đƣơng ngủ.

Huyền Đức nói:

- Đã vậy, xin đừng báo tin vội.

Rồi dặn Quan, Trƣơng hãy đứng chực ngoài ngõ, Huyền Đức rón rén đi vào, thấy Khổng Minh đƣơng

nằm ngủ trên ghế. Huyền Đức bèn chắp tay đứng chực dƣới thềm. Đƣợc một lúc lâu, Khổng Minh vẫn

chƣa dậy.

Quan, Trƣơng đứng đợi ngoài ngõ mãi, chẳng thấy động tĩnh gì, mới lẻn vào xem, thì thấy Huyền Đức

vẫn chắp tay đứng hầu.

Trƣơng Phi giận lắm, bảo Vân Trƣờng rằng:

- Lão tiên sinh này sao kiêu kỳ lắm thế? Thấy anh ta đứng thế kia, nó càng giả vờ ngủ khì không dậy! Để

em ra sau nhà cho một mồi lửa, xem nó có phải dậy không?

Vân Trừơng can mãi Trƣơng Phi mới thôi. Huyền Đức bắt hai ngƣời phải ra ngoài đứng đợi, rồi trông vào

trong nhà, thấy Khổng Minh giở mình, nhƣng rồi lại quay mặt vào vách tƣờng ngủ yên.

Tiểu đồng toan lại đánh thức, Huyền Đức bảo:

- Chớ nên đánh thức vội!

Rồi lại đứng đợi một lúc nữa, Khổng Minh mới tỉnh giấc, miệng ngâm bài thơ rằng:

Mơ màng ai tỉnh trƣớc

Bình sinh ta biết ta!

Thềm tranh giấc xuân đẫy

Ngoài song bóng ác tà...

Ngâm xong, Khổng Minh mới quay ra hỏi tiểu đồng rằng:

- Có tục khách nào đến đây không?

Tiểu đồng thƣa:

- Có Lƣu Hoàng Thúc đứng đợi đây đã lâu lắm.

Khổng Minh liền vùng dậy nói:

[email protected]

432

- Sao không báo tin ngay! Để ta dậy thay áo đã!

Rồi đi vào nhà trong, một lúc mới mặc áo đội khăn chỉnh tề ra tiếp.

Huyền Đức thấy Khổng Minh mình cao tám thƣớc, mặt đẹp nhƣ ngọc, đầu đội khăn lƣợt, mình mặc áo

cáng hạc, hình dáng thanh thoát nhƣ tiên.

Huyền Đức lạy thụp xuống đất nói rằng:

- Tôi là kẻ ngu hèn, dòng dõi nhà Hán, quê ở quận Trác, lâu nay đƣợc nghe tiếng lớn tiên sinh, nhƣ sấm

bên tai; đã hai lần đến hầu, đều chƣa đƣợc gặp. Tôi có viết bức thƣ nhờ đệ tới, không biết đã đƣợc tiên

sinh xem đến chƣa?

Khổng Minh nói:

- Tôi là một ngƣời quê mùa ở Nam Dƣơng, tính quen lƣời biếng, mấy lần đội ơn tƣớng quân có lòng hạ

cố, tự nghĩ thấy hổ thẹn vô cùng.

Hai ngƣời chào lễ nhau xong, bèn phân ngôi chủ khách ngồi chơi. Tiểu đồng bƣng trà lên. Uống xong,

Khổng Minh nói:

- Tôi xem bức thƣ tƣớng quân, biết là lòng tƣớng quân đêm ngày lo việc dân việc nƣớc. Nhƣng vì Lƣợng

này tuổi còn trẻ, tài còn kém, chƣa đáp đƣợc lòng mong mỏi của ngài.

Huyền Đức nói:

- Không có lẽ những lời của Tƣ Mã Đức Tháo và Từ Nguyên Trực đều lầm cả hay sao? Mong tiên sinh

đừng chê kẻ ngu hèn này mà dạy bảo cho.

Khổng Minh nói:

- Đức Tháo, Nguyên Trực thực là cao sĩ trong đời. Lƣợng này là một kẻ đi cày, dám đâu bàn việc thiên

hạ. Hai ông ấy tiến cử lầm ngƣời rồi, xin tƣớng quân chớ vứt ngọc quý mà tìm đá vôi.

Huyền Đức nói:

- Những bậc trƣợng phu mang tài kinh bang tế thế, há chịu chết già trong chốn lâm tuyền hay sao? Xin

tiên sinh hãy trông đến đời sống của muôn dân, dạy bảo cho điều hay lẽ phải để đầu óc mờ tối của tôi

đƣợc sáng tỏ ra.

Khổng Minh cƣời nói:

- Xin cho biết chi của tƣớng quân?

Huyền Đức bảo ngƣời nhà lui ra rồi nói:

- Nhà Hán nghiêng đổ, kẻ gian thần cƣớp quyền. Bị này không lƣợng sức mình, muốn đem sức lớn mà bỏ

ra với thiên hạ, nhƣng tài nông trí cạn, chẳng làm nên trò trống gì. Xin tiên sinh hãy mở mắt giúp cho và

cứu Bị đang cơn vận khốn, thì thật là may mắn!

Khổng Minh nói:

[email protected]

433

- Từ khi Đổng Trác phản nghịch đến nay, hào kiệt bốn phƣơng trỗi dậy. Nhƣ Tào Tháo thế kém Viên

Thiệu mà đánh đƣợc Thiệu; đó không phải chỉ có thiên thời mà cũng có mƣu ngƣời nữa. Nay Tháo đã

cầm đƣợc quân trăm vạn, mƣợn tiếng Thiên tử để khống chế chƣ hầu, xem đó thật không thể tranh giành

với hắn đƣợc. Tôn Quyền giữ đất Giang Đông đã đƣợc ba đời, đất đai hiểm trở mà lòng dân lại quy phục,

xem thế Giang Đông cũng chỉ dùng để giúp ta, chớ không thôn tính đƣợc. Duy chỉ còn Kinh Châu, phía

bắc có sông Hán, sông Miện, kéo dài đến tận Nam Hải; phía đông nối liền với Ngô Hội, phía tây thông

vào Ba Thục, chỗ ấy là đất dụng võ, phải có chúa giỏi mới giữ nổi, trời để dành riêng cho tƣớng quân đó.

Tƣớng quân nghĩ sao? Lại còn Ích Châu, hình thế hiểm trở, ruộng đất phì nhiêu nghìn dặm, thực là mộ t

vựa thóc của trời. Cao Tổ ngày xƣa cũng do nơi đó mà dựng thành nghiệp đế. Nay Ngƣu Chƣơng ngu si

hèn yếu, dân nhiều, nƣớc giàu mà không biết trông coi, những ngƣời hiền tài đều chỉ mong đƣợc vua sáng

mà thờ. Tƣớng quân đã là dòng dõi nhà vua, tín nghĩa

tỏa ra bốn bể, thu nạp anh hùng, mong ngƣời hiền

nhƣ khát nuớc, nếu tƣớng quân gộp đƣợc châu Kinh, châu Ích, giữ vững nơi hiểm trở, mặt tây hòa với các

tộc, mặt nam phủ dụ các nƣớc Di, Việt; ngoài thì liên kết với Tôn Quyền, trong thì sửa sang việc chính trị,

đợi lúc thiên hạ có biến, sai một thƣợng tƣớng đem quân Kinh Châu tiến sang Uyển Lạc, còn tƣớng quân

thì đem quân Ích Châu tiến xa Tần Xuyên, nhất định trăm họ phải đem giỏ cơm bầu nƣớc đến đón tƣớng

quân. Nếu đƣợc nhƣ thế, nghiệp lớn mới thành, nhà Hán mới phục hƣng đƣợc. Đó là việc mà Lƣợng bày

tỏ với tƣớng quân, tƣớng quân thử xét xem.

Nói xong, sai tiểu đồng đem bản đồ treo giữa nhà, rồi trỏ bảo Huyền Đức rằng:

- Đây là địa đồ năm mƣơi bốn châu ở Tây Xuyên. Tƣớng quân muốn thành nghiệp bá, thì phả i nhƣờng

thiên thời cho Tào Tháo ở phía bắc, nhƣờng địa lợi cho Tôn Quyền ở phía nam, còn tƣớng quân thì nắm

vững lấy nhân hòa. Trƣớc hãy chiếm Kinh Châu làm nơi căn bản, sau lấy đến Tây Xuyên để dựng cơ đồ,

hình thành cái thế chân vạc, rồi sau mới tính đến Trung Nguyên đƣợc.

Huyền Đức nghe nói, chắp tay tạ rằng:

- Lời nói của tiên sinh, mở sáng chỗ tối tăm cho Bị, làm cho Bị này nhƣ gạt đám mây đen trông thấu đến

trời xanh. Nhƣng Lƣu Biểu ở Kinh Châu, Lƣu Chƣơng ở Ích Châu đều là tôn thân nhà Hán, Bị sao nỡ

cƣờp lấy?

Khổng Minh nói:

- Ban đêm, Lƣợng đã xem thiên văn, biết Lƣu Biểu cũng không thọ đƣợc mấy nỗi nữa. Còn Lƣu Chƣơng

không phải ngƣời chủ lập đƣợc cơ nghiệp, sau này Kinh, Xuyên cũng phải về tay tƣớng quân cả.

Huyền Đức nghe nói, cúi đầu lạy tạ.

Chỉ qua cuộc đàm luận này cũng đủ thấy Khổng Minh chƣa ra khỏi lều tranh mà đã biết tình thế thiên hạ

chia ba rồi. Thật ngàn xƣa không ai sánh kịp!

Ngƣời sau có thơ khen rằng:

Dự Châu đang oán bƣớc đƣờng cùng

Nay tới Nam Dƣơng gặp Ngọc Long,

Muốn biết sau này chia thế vạc,

Địa đồ cƣời trỏ, đứng mà trông!

Huyền Đức vái mời Khổng Minh và nói:

- Bị tuy danh hèn đức kém,

cũng xin tiên sinh chớ bỏ rơi kẻ ngu hèn này, xuống núi giúp đỡ, Bị xin chắp

tay cúi đầu nghe lời dạy bảo.

[email protected]

434

Khổng Minh nói:

- Lƣợng này lâu nay quen tay cày tay cuốc, chểng mảng việc đời, không thể vâng mệnh đƣợc.

Huyền Đức khóc nói:

- Tiên sinh không xuống núi giúp cho thì trăm họ sẽ ra sao?

Nói xong hai hàng nƣớc mắt lã chã rơi thấm ƣớt cả vạt áo.

Khổng Minh thấy Lƣu Bị quả là thành thật, liền nói rằng:

- Tƣớng quân đã không ruồng bỏ. Lƣợng này xin đem hết tài khuyển mã ra phò tá.

Huyền Đức mừng lắm, lập tức gọi Quan, Trƣơng vào lạy dâng lễ vật, vàng, lụa, Khổng Minh từ chối

không lấy.

Huyền Đức nói:

- Đó không phải là lễ vật đi cầu bậc đại hiền, mà chỉ là để biểu lộ tấm lòng của Bị này đó thôi!

Khổng Minh mới chịu nhận.

Đêm hôm ấy cả anh em Lƣu, Quan, Trƣơng cùng ngủ lại trong trại.

Hôm sau, Gia Cát Quân về Khổng Minh dặn rằng:

- Ta chịu ân Lƣu Hoàng Thúc ba lần hạ cố, không thể từ chối đƣợc. Em ở nhà, chăm việc cày bừa ruộng

nƣơng không đƣợc bỏ hoang, đợi bao giờ thành công anh sẽ về đây ẩn dật.

Đời sau có bài thơ than rằng:

Chƣa bƣớc chân ra vội nghĩ lui

Công thành thân thoái chớ quên lời.

Chỉ vì tiên chúa đinh ninh dặn,

Ngũ trƣợng cao sa luống ngậm ngùi!

Lại có một bài cổ phong nhƣ sau:

Kiếm cao hoàng vung ba thƣớc ngắn,

Núi Mang Đằng máu rắn chứa chan.

Giết Tần phá Sở gian nan,

Hàm Dƣơng truyền Kế hai trăm năm trời.

Vua Quang Vũ nối ngôi Đông Lạc,

Đến Hoàn, Linh cơ nghiệp nghiêng xó.

Hứa Xƣơng vua Hiến dời đô,

Anh hùng bốn bể ồ ồ nổi lên.

Tào Tháo đã chuyên quyền đƣợc thể,

Tôn Quền dựng nghiệp Giang Đông.

Dự Châu một phận long đong,

Nƣơng mình Tân Dã cô cùng một nơi. [email protected]

435

Ngọa Long vốn là ngƣời đại chí,

Quân trong tay chia vị chính kỳ,

Nhận lời Từ Thứ khi đi,

Lều tranh ba lƣợt nằn nì thăm coi.

Tuổi tiên sinh mới hai mƣơi bảy,

Xếp cầm thƣ ra khỏi điền viên,

Lấy Kinh rồi lại lấy Xuyên,

Ra tay kinh tế, cán tuyền càn khôn.

Lời đầu lƣỡi khua cơn sấm gió,

Mẹo trong lòng sáng tỏ trăng cao.

Rồng bay hổ dữ khác nào.

Xƣa nay có một, tiếng cao muôn đời!

Ba anh em Huyền Đức từ biệt Gia Cát Quân, rồi cùng Khổng Minh về Tân Giã. Huyền Đức đã tôn Khổng

Minh vào bậc thầy: Ăn cùng một bàn, ngủ cùng một chiếu, hàng ngày chỉ bàn việc thiên hạ. Khổng Minh

nói:

- Tào Tháo ở Kinh Châu đào ao Huyên Vũ để tập thủy quân, tất có ý muốn xâm chiếm Giang Nam. Ta

nên sai ngƣời qua sông, dò xem tình hình ra sao.

Huyền Đức nghe lời, sai ngƣời sang Giang Đông.

Lại nói từ khi Tôn Sách mất, Tôn Quyền trấn giữ Giang Đông, nối lại cơ nghiệp của phụ hoàng dùng

nhiều hiền sĩ, mở một nhà tiếp khách ở Ngô Hội; sai Cố Ung, Trƣơng Hoành ra đó chiêu đãi tân khách

bốn phƣơng. Suốt mấy năm liền, họ lần lƣợt tiến cử nhau rất nhiều. Nhƣ: Hám Thạch,

tự là Đức Nhuận ở

Cối Kê; Nghiêm Tuấn, tự là Man Tài ở Bành Thành; Tiết Tôn tự là Kính Văn ở huyện Bái; Trình Bỉnh tự

là Đức Khu ở Nhũ Dƣơng; Chu Hoàn tự là Hƣu Mục và Lục Tích tự là Công Kỷ ở Ngô Quận; Trƣơng Ôn

tự là Huệ Thứ ở nƣớc Ngô; Lạc Thống tự là Công Tục ở Ô Thƣơng; Ngô Sán tự là Khổng Hƣu ở Ô Trình;

tất cả đều tấp nập kéo đến Giang Đông.

Tôn Quyền kính trọng, tiếp đãi rất hậu, lại đƣợc mấy tƣớng giỏi nữa, nhƣ: Lã Mông tự là Tử Minh ở Nhữ

Dƣơng; Lục Tốn tự là Bá Ngôn ở Ngô Quận; Từ Thịnh tự là Văn Hƣớng ở Lƣơng Gia; Phan Chƣơng tự

là Đông Khê ở Đông Quận; Đinh Phụng tự là Thừa Uyên ở Lƣ Giang. Văn võ bấy nhiêu ngƣời đồng tâm

giúp đỡ, cho nên Giang Đông nổi tiếng là thu nạp đƣợc nhiều ngƣời tài giỏi.

Năm Kiến An thứ bảy, Tào Tháo phá đƣợc Viên Thiệu rồi, sai sứ sang Giang Đông bảo Tôn Quyền cho

con sang chầu vua. Tôn Quyền còn do dự chƣa định. Ngô Thái phu nhân mời gọi bọn Chu Du, Trƣơng

Chiêu đến bàn bạc. Trƣơng Chiêu nói:

- Tào Tháo dụ ta cho thế tử vào chầu tức là dùng thế kiềm chế chƣ hầu đó. Nếu không đi, Tháo kéo đại

quân sang đánh Giang Đông, tình hình sẽ nguy ngập.

Chu Du nói:

- Tƣớng quân thừa kế cơ nghịêp của cha anh, thâu gồm đƣợc cả nhân dân sáu quận, binh mạnh lƣơng

nhiều, tƣớng sĩ hết lòng, có việc gì bức bách mà phải đặt con tin với ngƣời ta. Đƣa con tin đến rồi tất phải

phục tùng họ Tào; khi hắn có lệnh, đòi ta không đi không đƣợc; nhƣ thế chẳng hóa ra cúi đầu chịu cho

ngƣời ta kiềm chế hay sao? Cứ ý tôi thì không nên cho thế tử vào chầu, đợi sự biến xảy ra, lúc ấy ta sẽ có

kế hay đối phó.

Ngô Thái phu nhân nói: [email protected]

436

- Công Cẩn nói phải đó!

Tôn Quyền nghe theo, khƣớc từ sứ giả, không cho con vào chầu.

Từ đó Tào Tháo có ý muốn đánh Giang Nam. Chỉ vì việc phƣơng Bắc chƣa yên, nên chƣa rảnh tay cất

quân nam chinh đƣợc.

Đến tháng mƣời một năm Kiến An thƣ tám, Tôn Quyền dẫn quân đánh Hoàng Tổ, hai bên đánh nhau trên

sông Đại Giang, quân Tổ thua chạy.

Bộ tƣớng Tôn Quyền là Lăng Tháo, bơi một chiếc thuyền nhỏ vào Hạ Khẩu, bị tƣớng địch là Cam Ninh

bắn chết. Con Lăng Tháo là Lăng Thống mới mƣời lăm tuổi, ráng sức cƣớp lại thây cha đem về.

Quyền thấy chiều gió không lợi, thu quân về Đông Ngô. Lại nói, em Tôn Quyền là Tôn Dực làm thái thú

ở Đan Dƣơng, tính nóng lại hay rƣợu, khi say thƣờng hay đánh đập quân lính. Đốc tƣớng ở Đan Dƣơng là

Vỉ Lãm và quân thừa là Đái Viên vẫn có ý muốn giết Dực. Hai ngƣời liền kết bạn tâm phúc với tên tùy

tùng của Tôn Dực là Biên Hồng cùng nhau bàn âm mƣu giết Dực.

Hồi ấy các huyện lệnh và tƣớng tá đều họp nhau ở Đan Dƣơng. Dực mở tiệc khoản đãi, vợ Dực là Từ thị

xinh đẹp, lại thông minh, có tài bói dịch. Hôm ấy, Từ thị bói một quẻ rất xấu, khuyên chồng đừng ra tiếp

khách. Dực không nghe.

Đến chiều, tiệc tan, Biên Hồng theo Dực ra ngoài cửa sổ, và rút dao chém chết Dực. Vỉ Lãm, Đái Viên đổ

tội cho Biên Hồng, bắt Hồng đem chém ở chợ.

Dực chết rồi, hai ngƣời thừa thế cƣớp đoạt của cải, tỳ thiếp của Dực. Vỉ Lãm thấy Từ thị có nhan sắc, mới

bảo rằng:

- Ta đã báo thù cho chồng nàng, nàng nên theo ta, nếu không sẽ chết.

Từ thị thƣa:

- Chồng thiếp chết chƣa đƣợc mấy ngày, thiếp đâu nỡ thế. Xin hãy gắng đợi đến ngày 30 sửa lễ trừ phục,

rồi sẽ xin theo cũng chƣa muộn.

Lãm đồng ý.

Từ thị lập tức sai ngƣời mật báo hai tƣớng tâm phúc cũ của chồng là Tôn Cao, và Phó Anh đến, khóc bảo

rằng:

- Khi chồng thiếp còn sống, vẫn thƣờng bảo hai ông là ngƣời trung nghĩa. Nay hai thằng giặc Vỉ, Đái giết

chồng thiếp, rồi vu cho Biên Hồng; cƣớp cả của cải cho chí kẻ hầu ngƣời ở, đem chia nhau. Vỉ Lãm lại

muốn chiếm cả thân thiếp nữa. Thiếp đã phải giả cách vâng lời cho yên lòng nó. Ha i tƣớng quân nên sai

ngƣời sớm khuya báo tin với Ngô Hầu; một mặt lập kế để trừ hai thằng giặc ấy để rửa thù này, thì kẻ sống

ngƣời thác ai cũng hàm ân.

Từ thị nói xong bèn sụp xuống lạy.

Tôn Cao, Phó Anh cùng khóc nói:

- Hai chúng tôi ngày xƣa đều đƣợc đội ơn phu quân. Nay chúng tôi còn cố sống lại, cũng là để tìm kế báo [email protected]

437

thù cho chủ. Phu nhân đã sai khiến, dám đâu không hết sức!

Bèn mật sai ngƣời tâm phúc đi báo Tôn Quyền.

Đến tối ba mƣơi, Từ thị gọi Tôn, Phó đến trƣớc, mai phục ở sau màn trong phòng

ngủ, rồi bày đồ tế lễ. Tế

xong, nàng bỏ áo tang ra, tắm gội xông hƣơng, trang điểm lịch sự, cƣời nói tự nhiên. Vỉ Lãm thấy vậy

mừng lắm.

Đến đêm, Từ thị sai Hoàn ra mời Lãm vào phủ, mở tiệc uống rƣợu. Rƣợu say rồi, Từ thị mời Lãm vào

phòng ngủ, Lãm mừng quýnh, lảo đảo bƣớc vào. Từ thị bèn hô rằng:

- Hai tƣớng quân Tôn, Phó đâu rồi?

Hai tƣớng từ trong màn, vác đao nhảy ra. Vỉ Lãm chƣa kịp trở tay, đã bị Phó Anh chém một nhát ngã vật

xuống đất. Tôn Cao lại bồi thêm một nhát nữa, Lãm chết ngay.

Từ thị lại

cho mời cả Đái Viên đến. Viên vừa đến cửa, cũng bị Tôn, Phó giết nốt. Hai ngƣời sai bắt giết

sạch họ hàng, bè đảng của họ Vỉ và họ Đái. Từ thị lại mặc đồ tang phục, và mang đầu Vỉ Lãm, Đái Viên

tế trƣớc linh vị chồng.

Đƣợc mấy ngày, Tôn Quyền dẫn quân mã đến Đan Dƣơng, thấy Từ thị đã trừ đƣợc hai tên giặc Vỉ, Đái

rồi, liền phong cho Tôn Cao, Phó Anh làm nha môn tƣớng, sai giữ Đan Dƣơng; rồi đem Từ thị về dƣỡng

lão.

Ngƣời Giang Đông ai cũng khen đức họ Từ. Đời sau có thơ rằng:

Lập mẹo trừ gian báo nghĩa chồng

Khôn ngoan tỏ mặt nữ anh hùng,

Tục thần theo giặc, trung thần chết

Mở mắt nhìn xem khách má hồng!

Lại nói, Đông Ngô hồi ấy đã bình định đƣợc bọn giặc cƣớp ở các vùng rừng núi. Trên sông Đại Giang,

chiến thuyền có hơn bảy nghìn chiếc.

Tôn Quyền cử Chu Du làm đại đô đốc, tổng chỉ huy cả thủy lục quân mã.

Đến tháng mƣời năm Kiến An thứ mƣời hai, mẹ Tôn quyền là Ngô Thái phu nhân bị bệnh nguy cấp lắm

đòi Chu Du, Trƣơng Chiêu đến trƣớc màn bảo rằng:

- Ta vốn là ngƣời nƣớc Ngô, thuở nhỏ cha mẹ mất sớm, cùng với em ta là Ngô Cảnh dời sang Việt Trung,

sau ta lấy họ Tôn, sinh đƣợc bốn con. Con trƣởng là Sách, lúc nó ra đời, ta nằm chiêm bao thấy nuốt mặt

trăng vào bụng; con thứ hai là Quyền lúc đẻ ta nằm chiêm bao thấy nuốt mặt trời. Thầy bói nói rằng: Mơ

thấy nặt trời, mặt trăng chui vào bụng tất sinh quý tử. Chẳng may Sách mất sớm, nay trao cả cơ nghiệp

Giang Đông giao phó cho Quyền. Mong các ngƣơi hết lòng giúp đỡ, ta có chết cũng đƣợc yên tâm.

Lại dặn Tôn Quyền:

- Con phải thờ Tử Bố và Công Cẩn nhƣ bậc thầy. Em gái ta cũng lấy cha con, tức là mẹ của con đấy, một

mai ta nằm xuống, con phải thờ phụng nhƣ mẹ vậy. Còn em gái con cũng phải nuôi dƣỡng chu đáo và kén

một ngƣời chồng giỏi cho nó.

[email protected]

438

Nói xong thì mất, Tôn Quyền thƣơng khóc, rồi làm lễ tống táng.

Đến mùa xuân năm sau, Tôn Quyền bàn muốn sang đánh Hoàng Tổ. Trƣơng Chiêu can:

- Có tang chƣa đầy năm không nên cất quân vội.

Chu Du nói:

- Việc báo thù rửa hận, cần gì phải đợi hết tang?

Quyền còn do dự chƣa quyết, thì Bắc bình đô úy Lã Mông vào thƣa rằng:

- Tôi giữ cửa sông bỗng có Cam Ninh là bộ tƣớng của Hoàng Tổ đến hàng. Tôi hỏi kỹ mới biết rằng Ninh

tự là Hƣng Bá, quê ở Lâm Giang, thuộc Ba Quận. Hắn làu thông kinh sử, sức khỏe mạnh. Tính hào hiệp,

thƣờng vẫn tụ họp những kẻ lánh nạn, tung hoành khắp chốn giang hồ. Hắn đeo một cái chuông đồng, lắc

chuông lên ai nghe cũng phải xa lánh. Lại thƣờng dùng gấm Tây Xuyên làm buồm thuyền, ngƣời bấy giờ

gọi là "Giặc buồm gấm." Về sau, Cam Ninh hối lại, đổi nét dữ, làm điều thiện, đem quân đến hàng Lƣu

Biểu, nhƣng thấy Biểu hèn kém, muốn sang theo Đông Ngô, lại bị Hoàng Tổ giữ lại ở Hạ Khẩu. Mới rồi,

Đông Ngô đến đánh. Tổ cũng nhờ có sức Cam Ninh, mới lấy lại đƣợc Hạ Khẩu. Nhƣng Tổ bạc đãi Cam

Ninh lắm. Đô đốc là Tô Phi nhiều lần tiến cử với Tổ, nhƣng Tổ bảo: "Ninh là bọn thủy tặc, trọng dụng

làm gì!" Do đó Ninh oán giận. Tô Phi biết ý, liền đặt tiệc mời Cam Ninh đến nhà, bảo rằng: "Tôi đã nhiều

lần tiến cử ông, nhƣng chúa công nhất định không dùng; ngày tháng thoi đƣa, đời ngƣời thấm thoát, ông

nên lo xa. Tôi đã xin cho ông làm huyện trƣởng huyện Ngạc, để ông dễ đƣờng ra đi hay ở lại." Nhờ đó

Ninh qua đƣợc Hạ Khẩu, muốn đến Giang Đông, lại e Giang Đông oán việc giúp Hoàng Tổ giết Lăng

Tháo ngày trƣớc. Tôi nói: "Chúa công mong ngƣời hiền nhƣ lúc khát cầu nƣớc, không nhớ oán cũ đâu.

Vả lúc đó ai cũng thờ chủ ngƣời nấy, việc gì mà oán giận." Ninh mừng rỡ liền dẫn quân sang sông định ra

mắt chúa công, xin chúa công định đoạt.

Tôn Quyền mừng lắm, nói:

- Ta đƣợc Hƣng Bá, chắc phá đƣợc Hoàng Tổ.

Rồi sai Lã Mông dẫn Cam Ninh vào.

Ninh chào lạy xong, Quyền nói:

- Hƣng Bá về đây, ta thật hả lòng, lẽ nào còn nhắc đến oán hờn? Xin chớ nghi ngờ, hãy cứ bảo ta kế phá

Hoàng Tổ.

Ninh nói:

- Nay vận nhà Hán mỗi ngày một suy, Tào Tháo thế tất cƣớp lấy ngôi vua và cƣớp lấy Nam Kinh. Lƣu

Biểu không có chí lớn, con lại ngu hèn, không thể giữ nổi cơ nghiệp. Minh công nên tính sớm, nếu để

chậm thì Tào Tháo nhấc tay trên mất. Giờ đây, nên đánh Hoàng Tổ trƣớc, Tổ già lẫn lại tham lam xâm

phạm của dân, ai cũng oán ghét; khí giới bỏ rỉ, quân không có kỷ luật gì. Nếu minh công sang đánh tất

phá đƣợc Tổ. Phá đƣợc Hoàng Tổ rồi, khua trống vào phía tây, giữ cửa Sở đánh lấy Ba, Thục. Nhƣ thế

nhất định nghiệp bá phải thành.

Tôn Quyền mừng rỡ nói:

- Đó thật là những lời vàng ngọc.

[email protected]

439

Liền cử Chu Du làm đại đô đốc, tổng chỉ huy thủy lục quân, Lã Mông làm tiền bộ tiên phong, Đổng Tập,

Cam Ninh làm phó tƣớng, Quyền tự dẫn mƣời vạn đại quân đi đánh Hoàng Tổ.

Quân do thám đƣợc tin vội về báo Giang Hạ.

Hoàng Tổ vội họp phó tƣớng lại bàn bạc; sai Tô Phi làm đại tƣớng; Trần Tựu, Đặng Long làm tiên phong

đem hết quân Giang Hạ ra đón đánh.

Trần Tựu, Đặng Long mỗi ngƣời dẫn một đội chiến thuyền, chẹn ngang Miện Khẩu. Trên mỗi chiến

thuyền đều gài hơn nghìn cung nỏ cứng, lại lấy dây xích buộc dằng các thuyền vào với nhau.

Trống trên thuyền vang dậy, cung nỏ bắn ra tua tủa, quân Đông Ngô kéo đến, nhƣng không sao tiến lên

đƣợc, phải lùi xa vài dặm. Cam Ninh bảo Đông Tập rằng:

- Việc đã thế này, không tiến cũng không xong.

Lập tức lựa hơn trăm chiếc xuồng, mỗi chiếc dùng năm mƣơi tên quân tinh tráng trong đó hai mƣơi ngƣời

bơi xuồng, còn ba mƣơi ngƣời đều mặc áo giáp, tay cầm phạng, xông thẳng đến cạnh chiến thuyền bên

địch, bất chấp tên đạn, lăn xả vào chặt đứt dây xích, các thuyền đều quay ngang cả. Cam Ninh nhảy vọt

lên thuyền, chém chết Đặng Long, Trần Tựu bỏ thuyền chạy. Lã Mông trông thấy, nhảy ngay xuống

xuồng, cầm bơi chèo bơi thẳng vào đội thuyền bên địch, châm lửa đốt. Trần Tựu sắp chạy đƣợc lên bờ.

Lã Mông cố chèo đuổi theo, xấn đến tận trƣớc mặt, chém một nhát, Trần Tựu chết lăn nhào ra đó. Đến

khi Tô Phi dẫn quân tới bờ sông để tiếp ứng, thì các tƣớng Đông Ngô đã kéo ồ cả lên bờ. Thế không

đƣơng nổi, quân Tổ đại bại. Tô Phi đang cắm đầu chạy, gặp ngay đại tƣớng Đông Ngô là Phan Chƣơng.

Hai ngựa kề nhau, chỉ đƣợc vài hiệp, Tô Phi bị Chƣơng bắt sống, đem đến nộp Tôn Quyền.

Tôn Quyền sai tả hữu hãy bỏ vào xe tù, đợi bắt đƣợc Hoàng Tổ, sẽ giết luôn thể; rồi thúc ba quân đêm

ngày đánh phá Hạ Khẩu.

Thế là:

Chỉ vì không dùng giặc buồm gấm,

Đến nỗi ra tro đội chiến thuyền.

Chƣa biết Hoàng Tổ đƣợc thua thế nào, xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

440

HỒI 39

Thành Kinh Châu, công tử ba lần cầu kế;

Gò Bác Vọng, quân sư bắt đầu dùng binh

Lại nói, Tôn Quyền thúc quân công phá Hạ Khẩu, Hoàng Tổ hao binh tổn tƣớng, biết chừng giữ không

nổi, liền bỏ Giang Hạ, chạy về Kinh Châu. Cam Ninh cũng đoán nhƣ thế, nên đem quân mai phục sẵn

ngoài cửa Đông. Tổ dẫn vài chục quân kỵ xông ra ngoài cửa đông, đang cắm cổ chạy bỗng có tiếng reo

ầm ĩ, Cam Ninh chặn lại. Tổ ngồi trên ngựa bảo Ninh rằng:

- Ta chƣa hề bạc đãi nhà ngƣơi, nay sao bức nhau quá vậy?

Ninh mắng rằng:

- Trƣớc ở Giang Hạ, lập bao nhiêu công lao, thế mà ngƣơi vẫn coi ta là giặc cƣớp sông, nay còn muốn gì?

Hoàng Tổ thấy xin không đƣợc bèn tế ngựa chạy. Cam Ninh thúc quân rƣợt tới. Đƣơng đuổi lại nghe thấy

sau núi có tiếng reo hò, Ninh ngoảnh lại xem ai thì hóa ra là Trình Phổ. Ninh sợ Phổ đến tranh công, vội

giƣơng cung đặt tên bắn một phát, Hoàng Tổ lăn xuống ngựa, Ninh chặt lấy đầu quay ngựa trở lại, phối

hợp với quân Trình Phổ, cùng về ra mắt Tôn Quyền, dâng đầu Hoàng Tổ. Quyền sai bỏ vào hòm gỗ, đợi

khi về Giang Đông sẽ đặt lên tế bố rồi trọng thƣởng cho ba quân, và thăng Cam Ninh lên chức đô úy.

Tôn Quyến bàn muốn chia quân giữ Giang Hạ, Trƣơng Chiêu nói:

- Không nên giữ cái thành trơ trọi ấy làm gì, hãy rút quân về Giang Đông. Lƣu Biểu đƣợc tin ta phá

Hoàng Tổ, tất lại báo thù; ta đem quân nghỉ ngơi đánh quân khó nhọc, chắc thắng Lƣu Biểu. Biểu thua, ta

sẽ thừa thế đánh dấn đi, Kinh Tƣơng nhất định về tay ta.

Quyền nghe lời, liền rút hết cả quân về Giang Đông. Dọc đƣờng Tô Phi ở trong xe tù mật sai ngƣời cầu

cứu Cam Ninh. Ninh nói:

- Điều đó Phi chẳng nói,

ta cũng đã nghĩ đến.

Khi đại quân về đến Ngô Hội, Tôn Quyền sai đem chém Tô Phi, để lấy đầu Phi và đầu Tổ dâng lên tế bố.

Cam Ninh vào ra mắt Tôn Quyền, rập đầu xuống lạy, kêu rằng:

- Tôi trƣớc kia không gặp đƣợc Tô Phi, thì xƣơng thịt ngày nay đã lấp đầy rãnh rồi còn đâu đƣợc gắng

sức hầu hạ dƣới cờ của tƣớng quân. Tội Phi thực đáng chết, nhƣng cũng vì chút nghĩa ấy, tôi xin đem nộp

lại chức để chuộc tội cho Phi.

Quyền nói:

- Hắn từng ban ơn cho ngƣơi, nên ta vì ngƣơi mà tha cho hắn. Nhƣng nếu hắn trốn mất thì sao?

Ninh nói:

- Phi đƣợc thoát chết sẽ đội ơn chúa công vô cùng, lẽ đâu còn trốn. Nếu Phi trốn đi, tôi xin đem đầu nộp

dƣới thềm.

Tôn Quyền bèn tha cho Tô Phi, chỉ đem đầu Hoàng Tổ làm lễ tế bố. Tế xong Quyền họp đại hội văn võ

mở tiệc ăn mừng. Đƣơng khi chén tạc chén thù, bỗng thấy một ngƣời đứng dậy khóc rống lên, rồi rút

gƣơm toan chém Cam Ninh. Cam Ninh vội vác ghế đỡ. Tôn Quyền giật mình, nhìn ra là Lạc Thống. [email protected]

441

Trƣớc kia khi Cam Ninh ở Giang Hạ, bắn chết cha Thống; nay thấy mặt Ninh, Thống liền muốn báo thù.

Quyền vội vàng ngăn lại bảo Thống rằng:

- Hƣng Bá bắn chết cha ngƣơi, bấy giờ ai cũng thờ chủ ngƣời nấy, không thể không gắng sức. Nay đều là

ngƣời một nhà, lại còn nhắc đến thù cũ làm gì? Muôn việc phải nể mặt ta mới đƣợc.

Lạc Thống rập đầu khóc to, nói:

Cái thù không đội trời chung này, không thể không báo!

Quyền và các quan khuyên can mãi, Lạc Thống chỉ trừng mắt nhìn Cam Ninh. Ngay hôm ấy, Tôn Quyền

sai Cam Ninh dẫn năm nghìn quân và một trăm chiếc thuyền ra trấn thủ Hạ Khẩu để tránh mặt Lạc

Thống. Lại phong thêm cho Thống làm đô úy; Thống phải nhịn, nhƣng bụng vẫn căm.

Từ đó Đông Ngô đóng nhiều chiến thuyền, chia quân phòng thủ bờ sông, sai Tôn Tĩnh dẫn một đạo quân

giữ Ngô Hội. Quyền tự lĩnh đại quân đóng ở Sái Tang. Chu Du hàng ngày luyện tập thủy quân ở hồ Phiên

Dƣơng để phòng khi đánh dẹp.

Lại nói, Huyền Đức sai quân đi thăm dò tin tức Giang Đông, quân về báo:

- Đông Ngô đã phá vỡ Hoàng Tổ rồi, nay đƣơng đóng quân ở Sài Tang.

Huyền Đức mời Khổng Minh đến bàn bạc. Đang nói chuyện chợt có sứ của Lƣu Biểu đến mời Huyền

Đức sang Kinh Châu bàn việc. Khổng Minh nói:

- Chắc là vì Giang Đông phá vỡ Hoàng Tổ, nên Lƣu Biểu mới cho mời sứ quân sang bàn kế báo thù. Tôi

xin đi cùng, tùy cơ ứng biến sẽ có mẹo hay.

Huyền Đức nghe lời, để Quan Công ở lại giữ Tân Dã và sai Trƣơng Phi dẫn năm trăm binh mã đi theo

sang Kinh Châu. Huyền Đức ngồi trên ngựa, hỏi Khổng Minh rằng:

- Nay vào gặp Cảnh Thăng nên đối đáp thế nào?

Khổng Minh nói:

- Trƣớc hết nên xin lỗi vụ Tƣơng Dƣơng đã. Nếu Biểu sai chúa công sang đánh Giang Đông không nên

nhận lời ngay. Chỉ nói hãy về Tân Dã thu xếp quân mã đã.

Huyền Đức nghe theo. Đến Kinh Châu, Huyền Đức vào nhà khách nghỉ ngơi, để Trƣơng Phi đóng quân

ngoài thành, rồi cùng Khổng Minh vào yết kiến Lƣu Biểu. Làm lễ xong, Huyền Đức đứng đƣới thềm xin

lỗi.

Biểu nói:

- Ta đã biết rõ vụ hiền đệ bị mƣu hại

rồi. Lúc đó ta định chém ngay Sái Mạo để tạ hiền đệ, vì có nhiều

ngƣời van xin, nên mới tạm tha, xin hiền đệ tha thứ cho ta.

Huyền Đức nói:

- Tôi nghĩ việc ấy không can gì đến Sái Tƣớng quân mà do ngƣời dƣới đấy thôi!

[email protected]

442

Lƣu Biểu nói:

- Nay Giang Hạ thất thủ, Hoàng Tổ bị giết, nên mời hiền đệ đến bàn kế báo thù.

Huyền Đức nói:

- Hoàng Tổ tính thô bạo, không biết dùng ngƣời, mới gặp vạ ấy. Nay nếu ta cất quân Nam chinh, lỡ Tào

Tháo ở mặt bắc kéo đến thì làm thế nào?

Biểu nói:

- Tôi nay tuổi già đau yếu, không làm việc đƣợc, hiền đệ nên lại đây giúp tôi. Một mai tôi mất rồi, hiền đệ

sẽ làm chủ Kinh Châu này.

Huyền Đức nói:

- Sao anh dạy thế? Cái thế nhƣ Bị này gánh vác sao nổi việc lớn ấy?

Khổng Minh đƣa mắt ra hiệu cho Huyền Đức, Huyền Đức nói:

Hãy cho thƣ thả để bị nghĩ một kế hay.

Nói rồi, liền cùng Khổng Minh về nhà khách. Khổng Minh nói:

- Cảnh Thăng muốn trao Kinh Châu cho chúa công, sao lại từ chối?

Huyền Đức nói:

- Cảnh Thăng đãi ta rất hậu, sao lại nỡ nhân lúc nguy mà cƣớp cơ nghiệp ngƣời ta.

Khổng Minh than rằng:

- Thật là một vị chúa nhân từ!

Hai ngƣời đƣơng nói chuyện, chợt báo có công tử Lƣu Kỳ xin vào gặp. Huyền Đức mời vào, Kỳ khóc nói

rằng:

- Dì ghẻ cháu ghét cháu lắm, tính mệnh cháu nguy đến nơi, xin chú thƣơng tình cứu cho.

Huyền Đức nói:

- Đấy là việc riêng trong nhà cháu, sao lại đi hỏi chú?

Khổng Minh mỉm cƣời. Huyền Đức hỏi kế Khổng Minh.

Khổng Minh nói:

- Đấy là việc nhà, tôi không dám biết đến.

Một lúc, Huyền Đức tiễn Lƣu Kỳ ra đến cửa, rồi ghé vào tai Kỳ nói nhỏ:

[email protected]

443

- Đến mai ta sai Khổng Minh đến tạ cháu, cháu nên... Nhƣ thế... Nhƣ thế... Ông ta sẽ có diệu kế.

Kỳ từ tạ ra về. Hôm sau, Huyền Đức giả cách đau bụng, nhờ Khổng Minh thay mình đến tạ Lƣu Kỳ.

Khổng Minh vâng lời, đi đến cửa nhà Lƣu Kỳ, xuống ngựa, vào gặp Lƣu Kỳ. Kỳ mời vào nhà trong.

Uống nƣớc xong, Kỳ nói:

- Kế mẫu muốn hại Kỳ, xin tiên sinh cứu cho.

Khổng Minh nói:

- Lƣợng là một ngƣời khách đâu dám nhúng tay vào việc gia đình của ngƣời khác, lỡ có điều gì bị lộ thì

hại to.

Nói xong, đứng dậy cáo

từ. Kỳ nói:

Tiên sinh đã hạ cố đến đây, xin đừng vội về.

Liền dắt Khổng minh vào phòng uống rƣợu. Vừa đƣợc vài chén, Kỳ lại nói:

- Kế mẫu không muốn dùng Kỳ, xin tiên sinh cho một lời giải nguy.

Khổng Minh lại nói:

- Việc này Lƣợng không dám bàn đến.

Nói xong lại muốn ra về.

Kỳ nói:

- Tiên sinh không nói thì thôi, sao cứ đòi về?

Khổng Minh lại ngồi xuống.

Kỳ nói:

- Kỳ có bó sách cổ xin mời tiên sinh lên xem qua một chút.

Nói rồi Kỳ dắt Khổng Minh lên trên lầu nhỏ.

Khổng Minh hỏi:

- Sách đâu?

Kỳ khóc nói:

Kế mẫu không dung, tính mạng Kỳ đang treo đầu sợi tóc. Tiên sinh nỡ nào không một lời giải cứu?

Khổng Minh bực mình đứng dậy, định trở xuống thì thang đã cất đi rồi.

Kỳ thƣa rằng:

- Kỳ muốn cầu cứu kế hay, nhƣng tiên sinh sợ tiết lộ, nên không chịu nói. Nay ở chốn này, trên không [email protected]

444

đến trời, dƣới không đến đất, miệng tiên sinh nói ra, chỉ có tai Kỳ nghe thấy, xin tiên sinh dạy cho.

Khổng Minh nói:

- Ngƣời sợ không nên làm ly gián ngƣời thân, Lƣợng sao dám bày mƣu cho công tử?

Kỳ nói:

- Tiên sinh không bảo cho, thì mạng Kỳ chắc không vẹn toàn. Kỳ xin chết ngay trƣớc mặt tiên sinh.

Liền rút gƣơm ra muốn tự vẫn.

Khổng Minh vội ngăn lại nói:

- Hãy thong thả ta đã có kế hay đây.

Kỳ lạy, nói:

- Xin tiên sinh dạy bảo ngay cho.

Khổng Minh nói:

- Công tử há không biết chuyện Thân Sinh và Trùng Nhĩ đấy ƣ? Thân Sinh ở trong thì chết, Trùng Nhĩ ở

nhoài thì yên. Nay Hoàng Tổ mới chết. Giang Hạ thiếu ngƣời phòng thủ, công tử nên xin đem quân ra giữ

ở đó, chắc có thể tránh đƣợc tai vạ.

Kỳ mừng rỡ bái tạ Khổng Minh một lần nữa, rồi gọi ngƣời bắc thang đƣa Khổng Minh xuống gác.

Khổng Minh về gặp lại Huyền Đức thuật lại chuyện ấy, Huyền Đức mừng lắm.

Hôm sau, Lƣu Kỳ dâng thƣ, xin đi trấn Giang Hạ. Lƣu Biểu lúng túng, cho mời Huyền Đức vào bàn.

Huyền Đức nói:

- Giang Hạ là chốn quan trọng, không nên sai ngƣời ngoài, cần phái công tử đi. Việc ở mặt đông nam, thì

xin huynh trƣởng cùng các cháu đảm đƣơng, còn mặt tây bắc, Bị xin coi giữ.

Biểu nói:

- Mới đây, tôi nghe Tào Tháo ở Nghiệp Quận đào ao Huyền Vũ để luyện tập thủy quân, tất có ý đánh

xuống miền nam, ta cần phải đề phòng.

Huyền Đức đáp:

- Em đã biết, xin anh đừng lo.

Nói rồi, bái từ về Tân Dã. Lƣu Biểu sai ngay Lƣu Kỳ dẫn ngay ba nghìn quân ra trấn thủ Giang Hạ.

Lại nói Tào Tháo bãi chức Tam Công, tự phong mình làm Thừa tƣớng kiêm cả ba chức ấy, cử Mao Giới

làm đông tào duyện, Thôi Viêm làm tây tào duyện; Tƣ Mã Ý làm văn học duyện.

Tƣ Mã Ý tự là Trọng Đạt, quê ở Hà Nội, quận Ôn; con quan doãn Kinh Triệu là Tƣ Mã Phong; cháu thái

thú Dĩnh Châu Tƣ Mã Tuấn, em quan chủ bạ Tƣ Mã Lãng.

[email protected]

445

Tháo biên chế quan văn đâu vào đấy rồi, bèn họp cả các tƣớng bàn xuống việc đánh phƣơng nam.

Hạ Hầu Đôn đứng lên nói rằng:

- Gần đây nghe tin Lƣu Bị ở Tân Dã, ngày ngày luyện tập quân sĩ. Để vậy, tất có lo về sau, nên sớm liệu

đi mới đƣợc.

Tháo sai ngay Hạ Hầu Đôn làm đô đốc, Vu Cấm, Lý Điển, Hạ Hầu Lan, Hàn Hạo làm phó tƣớng, lĩnh

mƣời vạn quân kéo thẳng đến thành Bác Võng để thừa cơ đánh vào Tân Dã.

Tuân Úc can rằng:

- Lƣu Bị đã là anh hùng, lại thêm có Gia Cát Lƣợng làm quân sƣ, không nên khinh địch.

Đôn nói:

- Lƣu Bị nhƣ lũ chuột, thế nào ta cũng bắt đƣợc.

Từ Thứ nói:

- Xin tƣớng quân chớ coi thƣờng Huyền Đức, nay Huyền Đức đƣợc Gia Cát Lƣợng giúp đỡ, chẳng khác

hổ thêm cánh đấy.

Tháo hỏi:

- Gia Cát Lƣợng là ngƣời thế nào?

Thứ đáp:

- Lƣợng tự là Khổng Minh, tên hiệu Ngọa Long tiên sinh, có tài ngang trời dọc đất, có mƣu xuất quỷ nhập

thần, thật là kỳ sĩ đời nay, không nên xem nhẹ.

Tháo hỏi:

- So với ông thế nào?

Thứ nói:

- Tôi đâu dám sánh với Lƣợng. Thứ này chỉ là ánh đom đóm, còn Lƣợng là ánh trăng rằm.

Hạ Hầu Đôn nói:

- Nguyên Trực lầm rồi. Tôi coi Gia Cát Lƣợng nhƣ cỏ rác, sợ quái gì. Nếu tôi đánh một trận, không bắt

sống đƣợc cả Lƣu Bị và Gia Cát Lƣợng, thì tôi xin đem đầu về chịu tội với thừa tƣớng.

Tháo nói:

- Đƣợc, ngƣơi sớm đƣa tin thắng trận về cho ta hả dạ.

Đôn phấn khởi, từ biệt Tào Tháo, dẫn quân lên đƣờng.

[email protected]

446

Lại nói từ khi đƣợc Khổng Minh, Huyền Đức đối đãi nhƣ bậc thầy. Quan, Trƣơng thấy vậy không bằng

lòng, nói:

- Khổng Minh tuổi trẻ, có tài cán gì, sao anh trọng đãi quá thế? Vả lại từ khi về đây, đã thấy y làm đƣợc

việc gì tài ba đâu!

Huyền Đức nói:

- Ta đƣợc Khổng Minh nhƣ cá đƣợc nƣớc, hai em chớ nên nhiều lời.

Hai ngƣời nghe nói lẳng lặng lui ra.

Một hôm có ngƣời đem biếu một cái đuôi trâu, Huyền Đức dem đuôi trâu đan thành chiếc mũ. Khổng

Minh ở ngoài vào trông thấy, nghiêm sắc mặt lại nói:

- Minh công không còn phải lo đến việc gì nữa à?

Huyền Đức vội vàng ném chiếc mũ xuống và xin lỗi:

- Tôi mƣợn việc đó để tiêu khiển đấy thôi!

Khổng Minh nói:

- Minh công tự so mình với Tào Tháo nhƣ thế nào?

Huyền Đức nói:

- Không bằng đƣợc!

Khổng Minh nói:

- Quân của minh quân chẳng qua đƣợc vài nghìn, nếu quân Tào kéo đến đánh thì lấy gì chống cự?

Huyền Đức nói:

- Chính tôi đƣơng lo việc ấy nhƣng nghĩ chƣa ra kế nào hay.

Khổng Minh nói:

- Minh công nên cho tuyển mộ thật nhiều dân binh để tôi huấn luyện thì có thể chống đƣợc giặc.

Huyền Đức liền tuyển mộ ngay đƣợc ba nghìn ngƣời. Khổng Minh sớm tối dạy bảo diễn tập phƣơng pháp

đánh trận.

Chợt có ngƣời báo Tào Tháo sai Hạ Hầu Đôn dẫn mƣời vạn quân rầm rộ kéo đến Tân Dã. Trƣơng Phi

nghe tin, nói với Quan Công rằng:

- Tốt hơn hết, nên để Khổng Minh ra nghênh địch.

Giữa lúc ấy, Huyền Đức cho gọi hai ngƣời vào, bảo

rằng:

[email protected]

447

- Hạ Hầu Đôn kéo quân đến rồi, ta đối phó nhƣ thế nào?

Trƣơng Phi nói:

- Sao đại huynh không sai "nƣớc" đi để chống giặc.

Huyền Đức nói:

- Mƣu thì ta phải nhờ đến Khổng Minh, nhƣng dũng cảm thì phải nhờ đến hai anh em mới xong, không

nên suy tị

nhƣ thế.

Quan, Trƣơng đi ra, Huyền Đức mời Khổng Minh đến bàn, Khổng minh nói:

- Chỉ sợ Quan, Trƣơng không phục tùng hiệu lệnh. Nếu chúa công thực muốn tôi chỉ huy, xin giao kiếm

ấn cho tôi.

Huyền Đức sai lấy kiếm ấn trao cho Khổng Minh, Khổng Minh liền họp các tƣớng lại để nghe lệnh.

Trƣơng Phi bảo Vân Trƣờng rằng:

- Ta hãy thử đến nghe lệnh, xem hắn xếp đặt ra sao?

Khổng Minh truyền lệnh:

- Bên tả núi Bác Vọng có núi Dự Sơn, bên hữu có rừng An Lâm, có thể phục quân mã đƣợc. Vân Trƣờng

dẫn một nghìn quân ra mai phục ở núi Dự Sơn đón địch, địch kéo đến, cứ mặc cho chúng đi qua, khi nào

các xe lƣơng thực tới, nếu thấy mé nam có hiệu lửa sẽ thả quân ra đánh, đốt sạch lƣơng thực của giặc đi.

Dực Đức dẫn một nghìn quân ra sau rừng An Lâm, mai phục trong hang núi, cũng đợi khi nào mé nam có

hiệu lửa bấy giờ sẽ kéo đến đốt kho lƣơng ở thành Bác Vọng. Quan Bình, Lƣu Phong dẫn năm trăm quân

sắp sẵn củi đuốc, chực ở hai bên sƣờn gò Bác Vọng, chập tối địch kéo đến, thì đốt lửa lên. Lại gọi Triệu

Vân ở Phàn Thành về sai đi tiền bộ, không cần đánh đuợc mà chỉ đánh cốt lấy thua, chúa công dẫn một

toán quân tiếp ứng. Ai nấy đều phải theo kế mà làm, không đƣợc để lỡ.

Vân Trƣờng nói:

- Chúng tôi đều ra nghênh địch cả, không hiểu quân sƣ ngài nhận việc gì?

Khổng Minh nói:

- Ta chỉ ngồi nhà giữ thành.

Trƣơng Phi cƣời ầm lên nói:

- Chúng tôi đều đi đánh nhau cả, còn ông thì ngồi khểnh ở nhà, thảnh thơi quá!

Khổng Minh nói:

- Kiếm ấn ở đây, ai không tuân lệnh, ta lập tức chém đầu.

Huyền Đức nói:

- Hai em phải biết "Ngƣời có tài ngồi trong màn quyết thắng ở ngoài nghìn dặm", hai em không đƣợc trái

lệnh.

[email protected]

448

Trƣơng Phi nói:

- Hãy xem kế của hắn có hiệu nghiệm không đã, bấy giờ ta sẽ hỏi tội cũng chƣa muộn.

Hai ngƣời đem quân đi. Các tƣớng cũng chƣa ai biết thao lƣợc của Khổng Minh ra sao, nay nghe lệnh,

nhƣng vẫn nghi hoặc, không đƣợc yên tâm.

Khổng Minh bảo Huyền Đức rằng:

Chúa công nay dẫn quân đến dƣới núi Bác Vọng đóng đồn. Tối mai thế nào quân giặc cũng kéo đến, chúa

công nên bỏ trại rút chạy, hễ thấy lửa cháy thì lập tức đem quân quay lại đánh. Tôi cùng My Chúc, My

Phƣơng dẫn năm trăm quân giữ huyện.

Lại sai Tôn Càn, Giản Ung sắp sẵn tiệc ăn mừng và sổ ghi công. Mọi việc sắp đặt đã xong, nhƣng chính

Huyền Đức cũng còn ngờ vực.

Lại nói Hạ Hầu Đôn cùng bọn Vu Cấm, dẫn quân đến thành Bác Vọng, chia một nửa tinh binh làm tiền

đội, còn bao nhiêu đi sau bảo vệ xe lƣơng thực.

Bấy giờ đƣơng mùa thu, gió may hây hẩy. Quân mã đƣơng đi, trông thấy trƣớc mặt cát bay mịt mù, Đôn

liền dàn thành thế trận và hỏi quan hƣớng đạo:

- Đây là chỗ nào?

Quan hƣớng đạo thƣa:

- Trƣớc mặt là gò Bác Vọng, mé sau là cửa sông La Xuyên.

Đôn sai Vu Cấm, Lý Điển giữ vững góc trận, tự mình cƣỡi ngựa ra trƣớc trận, nhìn về phía xa xa thấy

một toán quân mã kéo lại, Đôn cƣời ầm lên. Các tƣớng lấy làm lạ hỏi:

- Tƣớng quân cƣời gì thế?

Đôn nói:

- Ta cƣời Từ Nguyên Trực khoe với thừa tƣớng rằng Gia Cát Lƣợng là ngƣời giỏi. Nay xem cách dùng

binh của hắn, đem thứ quân mã thế kia đối địch với ta, khác nào đem đàn dê đánh nhau với hổ báo. Ta đã

nói trƣớc mặt thừa tƣớng rằng sẽ bắt sống Lƣu Bị và Gia Cát Lƣợng, nay nhất định ta làm đƣợc việc ấy.

Nói rồi Đôn tế ngựa xông lên.

Triệu Vân ra ngựa, Đôn mắng rằng:

- Bọn mi theo Lƣu Bị có khác gì cô hồn theo ma quỷ.

Vân cả giận tế ngựa lại đánh, đƣợc vài hiệp giả tảng thua chạy. Hạ Hầu Đôn đuổi theo, Vân chạy độ hơn

mƣời dặm, quay ngựa lại đánh, chƣa đƣợc vài hiệp lại chạy.

Hàn Hạo tế ngựa lên trƣớc can rằng:

- Triệu Vân dử địch sợ có mai phục.

[email protected]

449

Đôn nói:

- Quân giặc nhƣ thế, dẫu có mai phục cả mƣời mặt, ta cũng chẳng sợ!

Rồi Đôn nhầt định không nghe lời Hàn Hạo, đuổi thẳng đến gò Bác Vọng. Bỗng nghe pháo nổ, Huyền

Đức tự dẫn quân xông tới tiếp ứng.

Hạ Hầu Đôn cƣời, bảo Hàn Hạo rằng:

- Quân mai phục đó! Ta không đến đƣợc Tân Dã chiều nay, thì nhất định không nghỉ quân.

Nói xong, Đôn lại thúc quân tiến lên. Huyền Đức và Triệu Vân rút chạy.

Bấy giờ trời đã tối, mây kéo dày đặc, lại không có ánh trăng.Gió thổi cáng mạnh. Hạ Hầu Đôn cứ thúc

quân đuổi miết. Vu Cấm, Lý Điển đi vào quãng đƣờng hẹp nhỏ, thấy hai bên lau sậy um tùm.

Điển bảo Cấm rằng:

- Khinh địch tất phải thua. Phía nam này, đƣờng sá chật hẹp, sông núi san sát cây cối rậm rạp, nếu địch

đánh hỏa công thì tính sao?

Cấm nói:

- Ngƣời nói phải đó. Ta nên tiến lên trƣớc nói với đô đốc cho hậu quân đóng lại.

Lý Điển quay ngựa trở lại, hô:

- Hậu quân hãy đi chậm lại!

Nhƣng ngƣời ngựa đƣơng chạy nhƣ vũ bão, không tài nào kìm lại đƣợc.

Vu Cấm vội tế ngựa lên trƣớc, gọi to rằng:

- Tiền quân của đô đốc dừng lại!

Hạ Hầu Đôn đƣơng chạy, thấy Vu Cấm rƣợt tới liền hỏi duyên cớ làm sao. Cấm nói:

- Phía nam này đƣờng xá chật hẹp, sông núi san sát, cây cối rậm rạp, phải đề phòng hỏa công mới đƣợc.

Đôn sực tỉnh, lập tức truyền lệnh cho quân mã không đƣợc tiến công nữa. Nói chƣa dứt lời, sau lƣng đã

có tiếng reo hò ầm ĩ, lửa cháy đùng đùng; tiếp đó hai bên lau sậy cũng bốc cháy. Chỉ trong chớp mắt, ba

bề bốn bên biến thành biển lửa, lại gặp gió to, lửa bốc càng mạnh, quân Tào dẫm đạp lên nhau, chết

không biết bao nhiêu mà kể.

Triệu Vân quay lại đánh giết, Hạ Hầu Đôn xông pha ra khỏi đƣợc biển lửa, lại gặp gió to, lửa bốc càng

mạnh, quân Tào dẫm đạp lên nhau, chết không biết bao nhiêu mà kể.

Triệu Vân quay lại đánh giết, Hạ Hầu Đôn xông pha ra khỏi đƣợc biển lửa chạy thục mạnh.

Khi Lý Điển thấy tình thế không lợi, vội quay gấp về thành Bác Vọng, thì gặp ngay một cánh quân chặn

đƣờng đi đầu là Vân Trƣờng. Lý Điển xông ngựa đánh bừa, cƣớp đƣờng tháo chạy. Vu Cấm thấy xe [email protected]

450

lƣơng bị cháy sạch, liền men theo đƣờng nhỏ chạy trốn.

Hạ Hầu Lan, Hàn Hạo xúm

lại cứu xe lƣơng thì chạm trán Trƣơng Phi. Chƣa đƣợc vài hiệp, Lan bị Phi

cho một xà mâu chết lăn nhào xuống ngựa. Hạo cƣớp đƣờng chạy thoát.

Hai bên đánh nhau suốt một đêm: Quân Tào bị giết, xác chất đầy đồng, máu chảy thành sông.

Đời sau có thơ rằng:

Bác Vọng dùng mƣu đánh hỏa công,

Cƣời cƣời nói nói vẫn ung dung,

Tào Man nghe tiếng hồn bay bổng.

Rời khỏi lều tranh đệ nhất công!

Hạ Hầu Đôn nhặt nhạnh tàn quân, rút về Hứa Xƣơng. Khổng Minh cũng thu quân về. Quan, Trƣơng, hai

ngƣời nhìn nhau, nói:

- Khổng Minh quả là bậc anh tài!

Đi chƣa đƣợc vài dặm, gặp My Chúc, My Phƣơng dẫn quân xúm xít theo hầu một cỗ xe nhỏ; trong xe có

một ngƣời ngồi chễm chệ, chính là Khổng Minh. Quan, Trƣơng xuống ngựa sụp lạy. Một lúc Huyền Đức,

Triệu Vân, Lƣu Phong, Quan Bình đều đến, thu thập quân sĩ, đem lƣơng thảo bắt đƣợc chia cho tƣớng sĩ,

rồi kéo quân về Tân Dã.

Trăm họ ra đón rƣớc chật hai bên đƣờng vái, lạy mà nói rằng:

- Chúng tôi đƣợc an toàn, cũng là nhờ sứ quân dùng đƣợc ngƣời hiền vậy.

Khổng Minh về đến huyện, bảo Huyền Đức rằng:

- Hạ Hầu Đôn thua, thế nào Tào Tháo cũng đem đại quân đến.

Huyền Đức nói:

- Nếu vậy thì làm thế nào?

Khổng Minh nói:

- Tôi đã có một kế địch đƣợc quân Tào.

Thế là:

Phá giặc, chƣa thể dùng ngựa chiến.

Tránh quân, lại phải cậy mƣu hay.

Chƣa biết Khổng Minh bày kế gì, xem đến hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

451

HỒI 40

Sái Phu Nhân Bàn Hiến Ký Châu;

Gia Cát Lượng Hỏa Thiêu Tân Dã

Lại nói Huyền Đức hỏi Khổng Minh kế chống cự quân Tào, Khổng Minh nói:

- Tân Dã là một huyện nhỏ, không ở lâu đƣợc. Mới đây, tôi nghe Lƣu Biểu bị bệnh nguy cấp lắm, chúa

công phải nhân dịp này chiếm lấy Kinh Châu làm căn cứ đã, rồi hãy chống cự Tào Tháo sau.

Huyền Đức nói:

- Kế của tiên sinh hay lắm nhƣng tôi đã chịu ơn Cảnh Thăng, không nỡ làm thế!

Khổng Minh nói:

- Nếu chúa công không lấy bây giờ, sau sẽ hối không kịp.

Huyền Đức nói:

- Thà rằng ta chết thì thôi, chớ không chịu làm điều phi nghĩa.

Khổng Minh nói:

Vậy để liệu kế khác.

Lại nói Hạ Hầu Đôn về Hứa Xƣơng, tự trói mình lại, vào lạy Tào Tháo, xin chịu tội. Tháo tha tội cho Đôn

nói:

- Tôi gặp phải quỷ kế của Gia Cát Lƣợng, y dùng hỏa công, phá vỡ cả quân mã của ta.

Tháo nói:

- Ngƣơi dùng binh từ thuở bé, há không biết rằng ở chốn hiểm phải phòng hỏa công à?

Đôn nói:

- Lý Điển và Vu Cấm đã nhắc bảo, nhƣng hối lại thì sự đã rồi.

Tháo lập tức thƣởng cho Lý Điển và Vu Cấm.

Đôn nói:

- Lƣu Bị hung hăng nhƣ thế, thật là cái họa lớn không thể không trừ ngay đi.

Tháo nói:

- Ta cũng chỉ lo có Lƣu Bị và Tôn Quyền mà thôi, còn những bọn khác có ngại gì. Nay nên nhân dịp này

bình định Giang Nam mới đƣợc.

Lập tức truyền lệnh huy động năm mƣơi vạn quân, sai Tào Nhân và Tào Hồng làm đội thứ nhất; Trƣơng

Liêu và Trƣơng Nhân làm đội thứ nhì; Hạ Hầu Đôn và hạ Hầu Uyên làm đội thứ ba; Vu Cấm và Lý Điển

làm đội thứ tƣ. Tháo tự lĩnh các tƣớng làm đội thứ năm. Mỗi đội dẫn mƣời vạn quân, Hứa Chử làm Chiết [email protected]

452

Xung tƣớng quân, dẫn ba nghìn quân đi tiên phong, lại chọn ngày Bính Ngọ, tháng bảy, năm thứ 13 đời

Kiến An (208) xuất phát.

Thái Trung đại phu là Khổng Dung can rằng:

- Lƣu Bị, Lƣu Biểu là tôn thân nhà Hán, không nên khinh thƣờng mà đánh. Tôn Quyền nắm giữ sáu quận,

lại đƣợc sông Trƣờng Giang hiểm trở, cũng không dễ lấy đƣợc đâu. Nay thừa tƣớng huy động đạo quân

vô đạo ấy, tôi e trái với nguyện vọng của thiên hạ.

Tháo giận nói:

- Lƣu Biểu, Lƣu Bị, Tôn Quyền đều là bọn nghịch thần, sao lại không đánh?

Liền mắng đuổi Khổng Dung ra và hạ lệnh "Ai can nữa thì chém".

Khổng Dung ra khỏi phủ, ngẩng mặt lên trời than rằng:

- Ngƣời chi bất nhân đi đánh ngƣời chí nhân, chẳng thua sao đƣợc!

Lúc ấy, ngƣời khách nhà quan ngự sử đại phu Khƣớc Lự, nghe thấy câu đó, liền báo với chủ. Khƣớc Lự

vốn đã nhiều lần bị Khổng Dung khinh miệt, vẫn đƣơng căm tức Dung, vội vàng đem chuyện ấy vào tâu

với Tào Tháo, lại nói thêm vào:

- Khổng Dung ngày thƣờng vẫn khinh thừa tƣớng, lại chơi thân với Nễ Hành, Nễ Hành tán dƣơng Khổng

Dung là "Trọng Mỗ không mất"; Khổng Dung lại gọi Nễ Hành là "Nhan Hồi tái sinh". Lần trƣớc Nễ

Hành nói xấu thừa tƣớng, cũng là tự Khổng Dung xui đó.

Tào Tháo giận lắm, lập tức sai đình úy đi bắt Khổng Dung. Khổng Dung có hai con, còn nhỏ tuổi, lúc ấy

đƣơng ngồi ở nhà đánh cờ, bỗng có ngƣời nhà cấp báo rằng:

- Có đình uý đến bắt tôn quân sắp sửa đem chém sao hai công tử không trốn tránh cho mau?

Hai công tử nói:

- Trong cái tổ vỡ, trứng đâu có lành đƣợc?

Nói chƣa dút lời, đình úy đã đến bắt cả nhà Khổng Dung đem chém, thây Khổng Dung thì đem bêu ở

ngoài chợ.

Có một ngƣời ở Kinh Triệu, tên là Chi Tập, đến khóc lóc lăn bên thây Khổng Dung, Tháo biết tin, giận

lắm, muốn giết luôn, Tuân Úc can rằng:

- Tôi nghe Chi Tập thƣờng can Khổng Dung: "Ông cƣơng trực quá, tất là rƣớc vạ vào thân". Nay Dung

chết mà hắn khóc, tức là ngƣời có nghĩa, xin thừa tƣớng đừng giết.

Tháo tha cho. Chi Tập thu thập thi thể cha con Khổng Dung đem tống táng.

Ngƣời sau có thơ khen Khổng Dung rằng:

Khổng Dung ở Bắc hải,

Hào khí át cầu vồng [email protected]

453

Trên ghế khách chật ních;

Trong cốc rƣợc chẳng không

Văn chƣơng lừng thiên hạ,

Cƣời nói khinh vƣơng công

Sử sách khen trung trực

Quan danh ghi thái trung

Tào Tháo giết Khổng Dung rồi, truyền lệnh quân mã năm đội lần lƣợt kéo đi, chỉ để bọn Tuân Úc ở lại

giữ Hứa Xƣơng.

Lại nói ở Kinh Châu, Lƣu Biểu bệnh nguy kịch lắm, bèn sai ngƣời mời Huyền Đức đến dặn dò việc thừa

tự, Huyền Đức dẫn Quan, Trƣơng đến Kinh Châu, Biểu nói:

- Bệnh ta đã đặt vào đến mạng mỡ, không biết sớm tối lúc nào, muốn ủy thác đứa con côi cho hiền đệ.

Nhƣng con ta bất tài, sợ không nối đƣợc nghiệp bố. Sau khi chết, xin hiền đệ tự lĩnh lấy Kinh Châu cho.

Huyền Đức khóc lạy nói rằng:

- Em xin hết sức giúp cháu nhỏ, đâu dám có ý gì khác.

Đang nói chuyện, có tin báo Tào Tháo tự thống lĩnh đại binh đến đánh. Huyền Đức vội vàng từ biệt Lƣu

Biểu, về ngay Tân Dã.

Lƣu Biểu đƣơng ốm, nghe tin ấy, lo lắm, bàn bạc việc viết di chúc, sai Huyền Đức giúp con trƣởng là

Lƣu Kỳ làm chủ Kinh Châu.

Sái phu nhân thấy vậy, giận lắm, đóng ngay cửa trong lại, sai Sái Mạo, Trƣơng Doãn canh giữ cửa ngòai.

Bấy giờ, Lƣu Kỳ ở Giang Hạ, nghe tin cha đau nặng, vội vàng về Kinh Châu thăm cha. Vừa đến cửa

ngòai, Sái Mạo lại nói rằng:

- Công tử phụng mệnh cha, coi giữ Giang Hạ, trách nhiệm rất nặng, nay dám tự tiện bỏ về, nhỡ Đông Ngô

kéo đến, thì làm thế nào? Nếu vào ra mắt chúa công, chúa công nổi giận, bệnh lại tăng thêm, đó là bất

hiếu. Công tử nên cấp tốc về ngay đi!

Lƣu Kỳ đứng ở ngòai cửa, khóc rống một hồi rồi đành phải lên ngựa trở về Giang Hạ.

Lƣu Biểu bệnh tình nguy cấp lắm, mong mãi không thấy con cả về. Ngày Mậu Thân tháng tám, kêu to vài

tiếng rồi chết.

Đời sau có thơ than rằng:

Trƣớc nghe Viên Thiệu bên Hà Sóc,

Nay thấy Lƣu Quân ở Hán Dƣơng

Đều vì gà mái hƣ gia đạo,

Đến nỗi không lâu phải diệt vong!

Lƣu Biểu chết rồi, Sái phu nhân cùng với Sái Mạo, Trƣơng Doãn bàn bạc, viết tờ di chúc giả cho con thứ

là Lƣu Tôn làm chủ Kinh Châu; xong rồi mới cho báo tang.

Khi ấy, Lƣu Tôn mới 14 tuổi, tƣ chất khá thông minh. Tôn họp các quan lại bàn rằng:

[email protected]

454

- Cha ta chẳng may tạ thế, anh ta hiện ở Giang Hạ, lại có chú ta là Lƣu Huyền Đức ở Tân Dã. Các ngƣơi

lập ta làm chủ, nếu chú ta và anh ta đem quân về hỏi tội, thì ăn nói làm sao?

Mọi ngƣời còn chƣa nghĩ ra sao thì Mạc quan là Lý Khuê thƣa rằng:

- Công tử nói rất phải. Nay nên đƣa thƣ cáo tang đến Giang Hạ, mời đại công tử về làm chủ Kinh Châu

rồi cử Huyền Đức cùng coi việc lớn. Mặt bắc địch đƣợc Tào Tháo, mặt nam chống đƣợc Tôn Quyền, đó

là kế vẹn toàn.

Sái Mạo mắng rằng:

- Mày là thằng nào, dám mở mồm nói càn, trái lời di chúc của chúa công!

Lý Khuê to tiếng mắng lại rằng:

- Mày cấu kết trong ngoài, mƣu mô với nhau, giả mạo làm di mệnh, bỏ con trƣởng lập con thứ, chín quận

Kinh Tƣơng sẽ mất không ở trong tay họ Sái. Chúa công có thiêng chắc giết mày đi!

Sái Mạo tức lắm, quát tả hữu lôi ra chém. Lý Khuê, đến lúc chết, vẫn còn chửi mắng không dứt lời.

Rồi đó, Sái Mạo lập Lƣu Tôn lên làm chủ, Tôn tộc họ Sái chia nhau lĩnh luôn Kinh Châu; còn Sái phu

nhân cùng Lƣu Tôn đến ở Tƣơng Dƣơng để phòng Lƣu Kỳ, Lƣu Bị; nhân thể đem linh cữu Lƣu Biểu táng

ở gò Hán Dƣơng, phía đông thành Tƣơng Dƣơng mà không báo tang cho Lƣu Kỳ, Lƣu Bị biết.

Lƣu Tôn đến Tƣơng Dƣơng, vừa tháo yên ngựa xong, có ngƣời báo Tào Tháo dẫn đại quân đi thẳng đến

Tƣơng Dƣơng. Tôn thất kinh, bèn mời lũ Khoái Việt, Sái Mạo đến bàn, đông tào diện là Phó Tôn nói:

- Không những phải lo Tào Tháo đem quân đến mà thôi, nay đại công tử ở Giang hạ, Huyền Đức ở Tân

Dã ta đều không cho đến báo tang; nếu họ đem quân về hỏi tội, thì Kinh Tƣơng nguy mất. Tôi có một kế

làm cho dân Kinh Tƣơng vững nhƣ núi Thái Sơn, lại giữ tòan đƣợc danh tƣớc cho chúa công.

Tôn hỏi:

- Kế gì?

Tôn nói:

- Chi bằng đem chín quận Kinh Tôn dâng Tào Tháo, Tháo chắc trọng đãi chúa công.

Tôn mắng rằng:

- Ngƣơi chỉ nói càn. Ta mới nối cơ nghiệp của tiên quân, ngồi chƣa yên chỗ, có lẽ đâu đã bỏ cho ngƣời

khác.

Khoái Việt nói:

- Phó Công Đễ nói phải lắm. Thuận hay nghịch đều phải theo tình hình chung. Khỏe hay yếu, đều có thế

hẳn hoi. Vả Tào Tháo đánh nam dẹp bắc đều lấy danh nghĩa triều đình. Nếu chúa công chống lại thì vẫn

mang tiếng phản nghịch. Hơn nữa chúa công mới lên, việc lo bên ngoài chƣa xong, việc lo bên trong lại

sắp đến. Dân Kinh Tƣơng nghe quân Tào đến, chƣa đánh đã mất vía rồi, thì còn địch thế nào đƣợc?

Tôn nói: [email protected]

455

- Lời các ông đều phải cả, không phải tôi không nghe theo; nhƣng cơ nghiệp của tiên quân để lại cho,

phút chốc phải sang tay cho ngƣời khác, chỉ e thiên hạ chê cƣời cho!

Tôn nói chƣa dứt lời, có một ngƣời ngang nhiên nói:

- Phó Công Đễ, Khoái Di Dộ nói đúng lắm, sao chúa công không nghe theo?

Các tƣớng nhìn xem ai, thì ra là Vƣơng Sán, tự trọng Tuyên ngƣời ở Cao Bình, quận Sơn Dƣơng. Sán

hình dáng gày gò, mình mẩy bé nhỏ, thuở bé lại chơi nhà quan trung lang Sái Ung. Bữa ấy trong nhà Ung

đang đông khách quý ngồi chơi. Ung nghe thấy Sán đến chơi, lật đật đi trái cả giầy ra đón; khách khứa

thấy vậy, ai cũng ngạc nhiên, hỏi rằng:

- Quan trung lang sao lại tôn kính riêng chú bé này nhƣ thế?

Ung nói:

- Chú bé có tài lạ, ta cũng không bằng.

Sán quả là ngƣời học rộng nhớ dai, không ai sánh kịp, thƣờng xem bài văn bia ở cạnh đƣờng, chỉ đọc qua

một lƣợt là thuộc lòng; xem ngƣời ta đánh cờ, đƣơng đánh mà xóa đi, Sán bày ngay lại đƣợc, không sai

một quân. Tính toán cung giỏi, văn chƣơng nhất đời ấy. Khi 17 tuổi, Sán đƣợc cử làm hàn môn thị lang

nhƣng không chịu ra. Sau vì chạy loạn đến Kinh Tƣơng, Lƣu Biểu đãi làm thƣợng khách. Hôm đó, Sán

hỏi Lƣu Tôn:

- Tƣớng quân tự so mình có bằng Tào Công không?

Tôn đáp không bằng đƣợc.

Sán nói:

- Tào công binh cƣờng tƣớng khỏe, nhiều trí lắm mƣu; bắt sống Lã Bố ở Hạ Phi; phá vỡ Quan Thiệu ở

Quan Độ, đuổi Lƣu Bị ở Lũng Hữu; trừ Ô Hoàn ở Bạch Lang; đánh dẹp, bình định,

không sao kể xiết.

Nay lại kéo đại quân xuống Nam Hạ, thế Kinh Tƣơng thực khó lòng địch nổi. Kế của hai ông Phó, Khoái

rất hay. Tƣớng quân nên quyết ngay đi, kẻo về sau lại hối.

Tôn nói:

- Tiên sinh dạy phải lắm, nhƣng tôi còn phải bẩm để mẫu thân biết đã.

Nói chƣa dứt lời, đã thầy Sái phu nhân ở sao bức bình phong bƣớc ra, bảo Tôn rằng:

Ba ông đã đồng ý với nhau mà bảo thế, hà tất phải hỏi ta.

Lƣu tôn lúc này mới quyết định, lập tức viết thƣ hàng, sai Tống Trƣng bí mật mang đến bản doanh Tào

Tháo. Trung vâng lệnh, đi thẳng tới Uyển Thành, ra mắt Tào Tháo và dâng thƣ lên.

Tháo mừng lắm, trọng thƣởng cho Tống Trung và sai về bảo Lƣu Tôn ra thành đón rƣớc, rồi sẽ cho giữ

Kinh Châu mãi.

Tống Trung lạy từ biệt Tào Tháo trở về Kinh Tƣơng. Lúc sắp qua sông, chợt gặp một toán quân mã kéo [email protected]

456

đến, trông ra thì là Quan Vân Trƣờng, Tống Trung chƣa kịp tránh thì bị Vân Trƣờng gọi lại, hỏi tỉ mỉ

công việc Kinh Châu. Trung trƣớc còn giấu giếm, sau Vân Trƣờng truy riết, phải nói thật cả.

Vân Trƣờng thất kinh, bắt luôn Tống Trung đến Tân Dã ra mắt Huyền Đức, kể lại tƣờng tận việc đó.

Huyền Đức nghe xong, khóc ầm lên.

Trƣơng Phi nói:

- Việc thế này, nên chém Tống Trung trƣớc, rồi cất quân sang sông chiếm lấy Tƣơng Dƣơng, giết Sái Thị

và Lƣu Tôn, rồi hãy đánh nhau với Tào Tháo.

Huyền Đức nói:

- Chú hãy im đi, để cho ta liệu.

Rồi quát hỏi Tống Trung:

Mày thấy chúng nó mƣu mô nhƣ thế nào, sao không báo cho ta biết trƣớc? Nay ta chém mày cũng vô ích,

bƣớc ngay đi!

Trung bái tạ, ôm đầu lủi thủi đi thẳng. Huyền Đức đang buồn bực, chợt có tin công tử Lƣu Kỳ sai Y Tịch

đến, Huyền Đức vẫn còn nhớ ơn Y Tịch cứu giúp khi trƣớc, nên xuống thềm đón vào, rồi tạ ơn hai ba

lƣợt.

Tịch nói:

- Đại công tử ở Giang Hạ nghe tin quận Kinh Châu đã mất, Sái phu nhân cùng với lũ Lƣu Tôn bàn nhau

không báo tang, lập Lƣu Tôn làm chủ. Công tử sai ngƣời đến Kinh Dƣơng dò xét, quả thật là thế, sợ sứ

quân không biết nên sai tôi đem tin buồn đến trình, và xin sứ quân khởi hết binh mã sang Tƣơng Dƣơng

hỏi tội.

Huyền Đức xem xong thƣ, bảo Y tịch

rằng:

- Cơ Bá chỉ biết Lƣu Tôn chiếm ngôi, chứ chƣa biết Lƣu Tôn đã đem cả chín quận Kinh Tƣơng dâng lên

Tào Tháo rồi.

Tịch thất kinh, nói rằng:

- Sao sứ quân biết việc ấy?

Huyền Đức mới kể lại chuyện bắt đƣợc Tống Trung, Tịch nói:

- Nếu thế sứ quân nên mƣợn danh nghĩa viếng tang, đến Tƣơng Dƣơng dụ Lƣu Tôn ra đón, lập tức bắt

lấy, giết sạch những bọn tòng đảng thì kinh Tƣơng nhất định về tay sứ quân.

Khổng Minh nói:

- Lời Cơ Bá chí phải, chúa công nên nghe theo.

Huyền Đức ứa nƣớc mắt, nói rằng:

[email protected]

457

- Lúc anh ta sắp mất đã gửi con cho ta; nay nếu ta bắt lấy con, cƣớp lấy đất, thì sau này xuống chín suối

còn mặt mũi nào trông thấy anh ta nữa!

Khổng Minh nói:

- Chúa công không theo kế ấy, nay quân Tào đã đến Uyển Thanh rồi, thì lấy gì chống cự?

Huyền Đức nói:

- Chi bằng chạy ra Phàn Thành để tránh.

Đƣơng bán định, có thám mã phi báo:

- Quân Tào đã đến Bác Vọng.

Huyền Đức vội vàng bảo Y Tịch về Giang Hạ sắp sẵn quân mã, còn mình cùng Khổng Minh bàn kế đánh

địch.

Khổng Minh nói:

- Xin chúa công cứ bình tĩnh. Lần trƣớc chỉ có một bó lửa, dã đốt hơn một nửa quân mã Hạ Hầu Đôn. Lần

này, quân Tào lại đến, dù có làm cho nó mắc phải kế trƣớc, thì mình cũng không thể ở Tân Dã đƣợc nữa.

Chi bằng ta đi Phàn Thành cho sớm thì hơn.

Lập tức sai ngƣời treo bảng bốn cửa thành, thông báo nhân dân rằng: Bất cứ ai, không nề già, trẻ, trai, gái,

muốn theo thì hôm nay cùng đi Phàn Thành để tạm lánh giặc, không nên chậm trễ. Lại sai Tôn Càn sang

sông sắp đặt thuyền đò để chở trăm họ; còn My Chúc, hộ tống gia quyến các quan đến Phàn Thành; một

mặt, họp các tƣớng lại để nghe lệnh.

Trƣớc hết sai Quan Công đem một nghìn quân lên thƣợng lƣu sông Bạch Hà mai phục, mang theo nhiều

bao tải đựng đầy đất cát để lấp khúc sông, đợi đến cuối canh ba hôm sau, hễ nghe tiếng ngƣời ngựa rầm

rộ ở hạ lƣu thì vớt những túi đất lên cho nƣớc tràn xuống, rồi cứ thuận dòng sông kéo về tiếp ứng.

Lại sai Trƣơng Phi dẫn một nghìn quân mai phục ở bến đò Bác Lăng. Khúc sông này nƣớc chảy từ từ,

quân Tào bị ngập tất trốn qua lối đó, bấy giờ thừa thế đánh về để tiếp ứng.

Lại sai Triệu Vân dẫn ba nghìn quân, chia làm bốn đội; Vân tự lĩnh một đội phục cửa đông; còn ba đội

phục ba cửa tây, nam, bắc. Nhƣng trƣớc hết phải gài những vật bắt lửa nhƣ lƣu hoàng, diêm tiêu trong các

mái nhà trong thành. Quân Tào vào thành tất phải nghỉ ở nhà dân. Chiều tối hôm sau thế nào cũng có gió

lớn. Hễ nổi gió, thì sai quân phục ba cửa tây, nam, bắc bắn tên lửa vào thành; lúc lửa bốc lên to, bên ngoài

hò reo ầm lên để trợ oai. Các cửa đều phải giữ cả, duy cửa đông bỏ ngỏ cho giặc chạy. Khi giặc chạy ra,

thì thừa thế đuổi đánh, đến sáng sẽ hội với hai tƣớng Quan, Trƣơng, thu quân về Phàn Thành.

Còn My Phƣơng, Lƣu Phong đem hai nghìn quân, một nửa cờ đỏ, một nửa cờ xanh, đóng trƣớc gò Thƣớc

Vĩ, cách Tân Dã ba mƣơi dặm; hễ thấy quân tào đến thì cho quân cờ đỏ chạy về tả, quân cờ xanh chạy về

hữu. Quân địch nghi hoặc tất không dám đuổi. Hai ngƣời lúc ấy chia nhau ra mai phục, đợi trong thành

nổi lửa, sẽ kéo ra đuổi đánh bại binh, rồi lên cả trên thƣợng lƣu Bạch Hà để tiếp ứng.

Khổng Minh cắt đặt xong xuôi, cùng với Huyền Đức lên chỗ cao đứng quan sát, đợi tin thắng trận.

Lại nói Tào nhân, Tào Hồng đem mƣời vạn quân làm tiền đội. Đằng trƣớc, đã có Hứa Chử dẫn ba nghìn

quân thiết giáp mở đƣờng rầm rộ kéo đến tân Dã. Trƣa hôm ấy đi đến gò Thƣớc Vĩ, trông thấy trƣớc gò [email protected]

458

một toán quân mã cầm toàn cờ hiệu xanh đỏ. Hứa Chử thúc quân tiến lên.

Lƣu Phong, Lƣu My chia làm bốn đội, cờ đỏ chạy về mé tả, cờ xanh chạy về mé hữu.

Hứa Chử dừng ngựa ra lệnh:

- Hãy dừng lại, đây chắc có quân mai phục, quân ta đóng ở đây thôi.

Nói rồi, một mình một ngựa báo với tiền đội tào Nhân.

Tào Nhân nói:

- Đó là nghi binh, không có mai phục, ngƣơi nên tiến quân mau lên, ta sẽ thúc quân tiếp ứng đến.

Hứa Chử quay ngựa tới trƣớc gò, hô quân đánh vào trong rừng, đuổi tìm toán quân mã lúc nãy, thì chẳng

thấy một ngƣời nào nữa. Lúc ấy mặt trời đã lặn về tây. Hứa Chử vừa định tiến lên thì trên núi thổi còi,

đánh trống ầm ĩ, Chử vội ngẩng đầu lên, thấy trên đỉnh núi cắm một hàng cờ, trong đó có đôi lọng, bê n tả

thì Huyền Đức, bên hữu thì Khổng Minh ngồi đối diện uống rƣợu.

Hứa Chử tức lắm, đem quân tìm đƣờng lên núi, bị gỗ, đá ở trên lăn xuống, không tài nào lên đƣợc; lại

nghe mé sau núi có tiếng reo rầm trời, định tìm lối đến đánh thì trời đã tối.

Tào Nhân kéo quân đến, ra lệnh hãy cƣớp thành thì bốn cửa mở toang. Quân Tào xông vào không thấy

ngăn trở; trong thành cũng không có một bóng ngƣời nào cả. Tào Hồng nói:

- Lƣu Bị gặp thế bí, nên đem cả trăm họ chạy trốn rồi, quân ta hãy tạm nghỉ lại, sáng mai sẽ tiến.

Lúc này quân sĩ đều mệt và đói khát cả, liền tranh nhau thổi cơm ăn. Tào Nhân, Tào Hồng vào nghỉ trong

huyện.

Cuối canh một, gió to nổi lên. Lính gác chạy vào báo cháy. Tào Nhân nói:

- Chắc quân sĩ thổi cơm, sơ ý để lửa cháy đấy thôi, không đƣợc xôn xao.

Nói chƣa dứt lời, Nhân lại liên tiếp nhận đƣợc tin ba cửa tây, nam, bắc đều bốc cháy. Khi Tào Nhân ra

lệnh tất cả các tƣớng phải lên ngựa ngay, thì toàn huyện đã trở thành bể lửa bốc sáng rực trời. Lửa đêm

hôm ấy lại cháy dữ hơn lửa đồn Bác Vọng hôm trƣớc.

Đời sau có thơ than rằng:

Gian hùng Tào Tháo giữ Trung Nguyên

Tháng chín sang năm đánh Hàn Xuyên

Phong Bá ra oai huyện Tân Dã

Chúc Dung bay xuống Diễm ma thiên

Tào Nhân dẫn tƣớng tá xông pha khói lửa tìm đƣờng chạy trốn. Thấy cửa đông không có lửa, Nhân vội

vàng chạy ra phía đó. Quân sĩ giày xéo lẫn nhau, chết nhiều vô kể. Bọn Tào Nhân vừa thoát đƣợc nạn lửa

thì đàng sau đã thấy ngay Triệu Vân dẫn quân đuổi đến đánh giết. Quân Tào tranh nhau chạy trốn, không

ai dám ngoảnh cổ lại. Đang chạy, bị My Phƣơng kéo quân ra bồi cho một trận nữa. Tào Nhân thua to,

cƣớp đƣờng rút chạy. Lƣu Phong lại dẫn quân ra chặn đƣờng, hai bên đánh nhau đến canh tƣ.

Bấy giờ, ngƣời ngựa đều mệt, quân Tào phần lớn bị bỏng, sém trán, cháy đầu, chạy đến sông Bạch Hà, [email protected]

459

thấy nƣớc sông không sâu, ngƣời ngựa hí hửng lội xuống uống nƣớc, ngƣời thì ồn ào, ngựa thì gầm hí.

Lại nói Vân Trƣờng đã đem những túi sỏi lấp khúc sông trên rồi, vừa sẩm tối thấy lửa cháy ở Tân Dã, đến

canh tƣ lại nghe dƣới hạ lƣu có tiếng ngƣời ngựa kêu, vội vàng hô quân sĩ rút túi sỏi đất lên, nƣớc đổ

xuống nhƣ thác, rồi kéo quân theo xuống. Quân Tào lại chết đuối vô số.

Tào Nhân dẫn quân nhằm chỗ nƣớc chảy nhẹ, cƣớp đƣờng chạy. Đi đến bến đò Bác Lăng, lại thấy tiếng

reo ầm ĩ, một toán quân kéo đến chặn đƣờng, đại tƣớng đi đầu là trƣơng Phi. Phi quát to:

- Giặc Tào lại chịu chết cho mau!

Quân Tào hết vía.

Thế là:

Trong thành vừa thấy ngọn lửa đỏ.

Bên sông lại gặp cơn gió đen.

Chƣa biết tính mệnh quân Tào thế nào, xem hồi sau mới rõ.

[email protected]

460

HỒI 41

Lưu Huyền Đức đưa dân qua sông;

Triệu Tử Long một ngựa cứu chúa.

Lại nói Trƣơng Phi thấy nƣớc ở thƣợng lƣu đổ về, vội vàng đem quân lên chặn đƣờng Tào Nhân, thì gặp

ngay Hứa Chử đến. Hai tƣớng giao phong, Hứa Chử không dám ham đánh, cƣớp đƣờng chạy thoát.

Trƣơng Phi quay lại đuổi, gặp ngay Huyền Đức cùng Khổng Minh men bờ sông đi ngƣợc lên. Lƣu Phong,

My Phƣơng đi sắp thuyền sẵn. Mọi ngƣời xuống cả đò sang sông, kéo về Phàn Thành. Khổng Minh sai

đem thuyền bè đốt sạch.

Tào Nhân thu nhặt tàn quân, đóng ở tân Dã, sai Tào Hồng về ra mắt Tào Tháo, trình việc thua trận, Tháo

nổi giận nói:

- Gia Cát thôn phu, to gan thực!

Lập tức khởi ba quân đông nhƣ kiến cỏ, kéo đến Tân Dã đóng trại; rồi sai quân sĩ, một mặt kiểm soát trên

núi, một mặt lấp sông Bạch Hà, đoạn chia đại quân làm tám đƣờng, nhất tề đến lấy Phàn Thành.

Lƣu Hoa can rằng:

- Thừa tƣớng mới đến Tƣơng Dƣơng, trƣớc hết hãy mua lấy lòng dân đã. Nay Huyền Đức dời hết cả dân

Tân Dã vào Phàn Thành, nếu ta đến ngay thì dân hai huyện ra cám cả. Chi bằng, sai ngƣời chiêu hàng

Lƣu Bị dù Bị không hàng, mình cũng đƣợc cái tiếng là thƣơng dân. Nếu BỊ hàng, thì có phải đất Kinh

Châu không đánh cũng đƣợc không?

Tháo nghe lời ấy, liền hỏi:

- Ai đi sứ đƣợc?

Lƣu Hoa nói:

- Từ Thứ rất thân với Lƣu Bị, nay hắn cũng có mặt ở đây, sao không sai hắn đi một chuyến?

Tháo nói:

- E hắn đi không trở về?

Hoa nói:

- Nếu hắn đi không trở về, thiên hạ sẽ chê cƣời hắn, thừa tƣớng không phải lo điều ấy.

Tháo lập tức gọi Từ Thứ đến bảo rằng:

- Ta muốn san phẳng Phàn Thành, nhƣng nghĩ lại thƣơng dân. Ông hãy đến dụ Lƣu Bị, nếu y lại hàng, sẽ

đƣợc tha tội và phong tƣớc; ví bằng y ngoan cố thì quân dân đều chết, đá ngọc nát tan. Tôi biết ông là

ngƣời trung nghĩa, nên mới nhờ ông việc này, xin chớ phụ nhau.

Từ Thứ lĩnh mệnh đến Phàn Thành. Huyền Đức, Khổng Minh ra đón, hai bên cùng kể lể tình xƣa nghĩa

cũ. Thứ nói:

- Tào Tháo sai tôi đến đây dụ sứ quân, chẳng qua giả danh mua chuộc lòng ngƣời đó thôi. Nay Tháo chia

quân làm tám đạo, lấp sông Bạch hà mà tiến, tôi e Phàn Thành không giữ đƣợc, nên liệu mà đi chỗ khác.

[email protected]

461

Lƣu Bị muốn lƣu Từ Thứ ở lại. Thứ tạ nói rằng:

- Nếu tôi không trở về, tất thiên hạ chê cƣời. Nay mẹ già đã mất, thôi đành ôm hận suốt đời. Vả thân tôi

tuy ở bên đó song thề chết không bày một kế gì. Sứ quân đã có Ngọa Long giúp đỡ, lo gì nghiệp lớn

chẳng thành.

Thứ xin từ biệt. Huyền Đức không dám ép nài.

Từ Thứ về ra mắt Tào Tháo, nói Lƣu Bị không chịu hàng.

Tháo giận lắm, ngay hôm ấy hạ lệnh tiến quân.

Huyền Đức hỏi kế Khổng Minh, Khổng Minh nói:

- Phải cấp tốc bỏ Phàn Thành, lấy Tƣơng Dƣơng tạm trú. Huyền Đức lại hỏi:

- Thế còn trăm họ đi theo đã lâu, sao nỡ bỏ?

Khổng Minh lại bảo:

- Nên sai ngƣời thông báo cho nhân dân biết là ai muốn đi theo thì đi, ai không muốn đi thì ở lại.

Trƣớc hết sai Quan Vũ ra bờ sông sắp sẵn thuyền bè; Tôn Càn, Giản Ung thì đi loan báo khắp thành rằng:

- Nay quân Tào sắp đến, thành trì trơ trọi này không thể cầm cự lâu đƣợc, trăm họ ai muốn đi theo thì

cùng sang sông.

Dân hai huyện đồng thanh reo lên rằng:

- Dù chết, chúng tôi cũng vui lòng theo sứ quân.

Liền đó, trăm họ khóc lóc ra đi. Già trẻ dắt díu, trai gái bế bồng, lũ lƣợt sang đò. Hai bờ sông, tiếng khóc

nhƣ ri. Huyền Đức ở trên thuyền trông thấy, rất cảm động nói:

- Chỉ vì một mình ta, mà để trăm họ mắc nạn lớn, ta sống làm chi?

Nói rồi, định đâm đầu xuống sông. Tả hữu vội vàng ngăn lại. Nghe thấy thế ai cũng đau lòng xót ruột.

Khi thuyền đi đến bờ phía nam, ngoảnh lại thấy những ngƣời ở lại, đều hƣớng cả về nam mà khóc. Huyền

Đức lại sai Vân Trƣờng giục thuyền sang chở nốt rồi mới lên ngựa. Đi đến cửa đông thành Tƣơng Dƣơng,

chỉ thấy trên mặt thành tinh kỳ phấp phới, trên bờ hào gài chông chà kín mít. Huyền Đức dừng ngựa gọi

to rằng:

- Hiền điệt Lƣu Tôn! Ta chỉ vì trăm họ mà đến đây, không có bụng gì đâu, mở cửa ra ma u.

Tôn nghe Huyền Đức đến, sợ không dám ra. Sái Mạo và Trƣơng Doãn lên thẳng chòi canh, thét quân sĩ

bắn nhƣ mƣa. Trăm họ ở ngoài thành đều trông lên chòi canh mà khóc. Bỗng trong thành, có một tƣớng

dẫn vài trăm quân lên thẳng lầu thành quát to:

- Sái Mạo, Trƣơng Doãn, những thằng giặc bán nƣớc kia! Lƣu sứ quân vốn ngƣời nhân đức, nay vì cứu

dân đến đây, sao dám chống cự?

[email protected]

462

Mọi ngƣời nhìn xem ai thì là Ngụy Diên, tự là Văn Tràng mình cao tám thƣớc, mặt đỏ nhƣ gấc, quê ở

Nghĩa Dƣơng. Diên múa đao công đến chém chết tƣớng sĩ canh cửa, mở toang cửa thành, bỏ cầu treo

xuống, gọi to lên:

- Xin Lƣu Hoàng Thúc mau mang quân vào thành cùng giết những thằng giặc bán nƣớc.

Trƣơng Phi tế ngựa định vào, Huyền Đức vội ngăn lại nói:

- Không đƣợc làm trăm họ sợ hãi!

Ngụy Diên cứ mải gọi quân mã vào thành, bỗng có một tƣớng tế ngựa ra, quát lên rằng:

- Ngụy Diên, mày là môt thằng vô danh tiểu tốt, sao dám làm loạn? Có biết tao là đại tƣớng Văn Sính đây

không?

Ngụy Diên giận lắm, vác thƣơng tế ngựa đến đánh. Quân sĩ hai bên đánh lộn nhau dƣới thành, tiếng reo

ầm ĩ, Huyền Đức nói:

- Ai ngờ muốn cứu dân lại hóa ra hại dân! Ta không muốn vào Tƣơng Dƣơng nữa.

Khổng Minh nói:

- Giang Lăng là một nơi hiểm yếu ở Kinh Châu, chi bằng ta hãy ra lấy trƣớc làm nơi căn cứ đã!

Huyền Đức nói:

- Chính hợp ý ta.

Lập tức đem trăm họ dời Tƣơng Dƣơng, chạy đến Giang Lăng. Nhiều dân ở Tƣơng Dƣơng, nhân lúc rối

ren, trốn ra theo Huyền Đức.

Ngụy Diên đánh nhau với Văn Sính từ giờ tỵ đến giờ mùi, quân sĩ chết sạch, Diên tế ngựa chạy t rốn, tìm

mãi không thấy Huyền Đức, phải sang Tràng Sa theo thái thú Hàn Huyền.

Lại nói Huyền Đức cùng đi với hơn mƣời vạn quân dân, vài nghìn cỗ xe lớn nhỏ và rất nhiều gồng gánh,

đồ đạc. Đi qua mộ Lƣu Biểu, Huyền Đức đem các tƣớng đến lạy trƣớc mộ, khóc mà than rằng:

- Đứa em nhục nhã là Bị, không tài đức gì, phụ lòng anh ký thác, tội ở một mình em, không can gì đến

trăm họ, xin linh hồn anh cứu lấy trăm họ Kinh Tƣơng!

Huyền Đức khấn thảm thiết lắm, quân dân đều ứa nƣớc mắt. Chợt lại có tin báo rằng:

- Đại quân Tào Tháo đã đóng ở Phàn Thành, đƣơng sai ngƣời chuẩn bị thuyền bè, sắp sửa sang đò đuổi

theo.

Các tƣớng nói:

- Giang Lâm hiểm yếu, đủ cự đƣợc với giặc. Nay đem mấy vạn dân, ngày đi đƣợc hơn mƣời dặm, thì bao

giờ mới đến nơi? Nếu quân Tào kéo đến thì làm thế nào? Chi bằng hãy tạm bỏ dân lại mà đi trƣớc.

Huyền Đức khóc rằng:

[email protected]

463

- Ta mƣu việc lớn, chẳng qua cũng lấy dân làm gốc. Nay ngƣời ta theo mình sao nỡ bỏ!

Trăm họ nghe nói, ai cũng cảm động.

Đời sau có thơ than rằng:

Gặp loạn tỏ lòng thƣơng bách tính.

Lên thuyền gạt lệ cảm ba quân.

Đến nay thăm hỏi Tƣơng Giang Khẩu.

Phụ lão còn truyền nhớ sứ quân.

Lại nói Huyền Đức dẫn trăm họ từ từ tiến đi. Khổng Minh nói:

- Quân Tào sắp đuổi đến nơi, nên sai Vân Trƣờng sang Giang Hạ cầu cứu công tử Lƣu Kỳ, bảo Kỳ cấp

tốc đi thuyền về hội ở Giang Lăng.

Huyền Đức theo lời, liền viết thƣ sai Vân Trƣờng cùng với Tôn Càn đem năm trăm quân đến Giang Hạ

cầu cứu. Trƣơng Phi đi chặn hậu. Triệu Vân bảo vệ gia thuộc, còn các tƣớng đi trông nom trăm họ. Mỗi

ngày chỉ đi đƣợc hơn mƣời dăm lại nghỉ.

Tào Tháo ở Phàn Thành, sai ngƣời sang sông đến Tƣơng Dƣơng triệu Lƣu Tôn đến. Tôn sợ hãi không

dám đi. Sái Mạo, Trƣơng Doãn xin đi, Vƣơng Uy Mật nói với Tôn rằng:

- Tƣớng quân đã theo hàng, Huyền Đức lại chạy. Tào Tháo tất lơ là không phòng bị gì. Xin tƣớng quân

phục kỵ binh ở nơi hiểm mà đánh, chắc bắt đƣợc Tháo. Bắt đƣợc Tháo rồi thì uy danh sẽ lừng lẫy thiên

hạ; Trung Nguyên dẫu rộng, nhƣng chỉ phát một tờ hịch là định xong. Cơ hội này không mấy khi gặp, xin

tƣớng quân chớ để nhỡ.

Tôn đem lời ấy, nói với Sái Mạo. Mạo mắng Vƣơng Uy rằng:

- Ngƣơi không biết mệnh trời, sao dám nói càn?

Uy giận lắm, mắng lại:

- Thằng giặc bán nƣớc kia! Ta chỉ giận không nuốt sống đƣợc mày thôi!

Mạo muốn đem giết, Khoái Việt ngăn lại, Mạo cùng Trƣơng Doãn đến Phàn Thành vào bái kiến Tào

Tháo, thái độ hết sức xu nịnh. Tháo hỏi:

- Quân mã, tiền lƣơng Kinh Châu, ƣớc đƣợc bao nhiêu?

Mạo thƣa:

- Kỵ binh đƣợc ba vạn, quân độ mƣời lăm vạn, quân thủy tám vạn, cả thảy hai mƣơi sáu vạn. Lƣơng

thảo

quá nửa ở Giang Lăng; còn các nơi cũng đủ dùng một năm.

Tháo lại hỏi:

- Chiến thuyền có bao nhiêu, do ai quản lĩnh?

Mạo thƣa:

[email protected]

464

- Chiến thuyền lớn nhỏ cả thảy bảy nghìn chiếc, do hai chúng tôi quản lĩnh.

Tháo liền phong cho Sái Mạo làm Trấn Nam hầu thủy quân đại đô đốc; Trƣơng Doãn làm Trợ Thuận hầu

thủy quân phó đô đốc.

Hai ngƣời mừng lắm, lạy tạ.

Tháo lại hỏi:

- Lƣu Cảnh Thăng mất rồi, mà còn lại biết hàng thuận, ta sẽ tâu với thiên tử cho làm chủ Kinh Châu mãi

mãi.

Hai ngƣời lạy tạ lui ra.

Tuân Úc nói:

- Sái Mạo, Trƣơng Doãn là đồ xiểm nịnh, sao chúa công phong cho tƣớc cao nhƣ thế, lại cho làm đô đốc

thủy quân?

Tháo cƣời, nói:

- Ta sao lại chẳng biết ngƣời, chỉ vì quân đất bắc không quen đánh thủy, nên phải tạm dùng bọn chúng.

Khi nào việc xong, ta sẽ định liệu.

Sái Mạo, Trƣơng Doãn về gặp Lƣu Tôn nói:

- Tào thừa tƣớng hứa phong cho chúa công làm chủ Kinh Châu mãi.

Tôn mừng lắm, hôm sau cùng với mẹ là Sái phu nhân đem ấn tín sang sông đón rƣớc Tào Tháo.

Tháo phủ dụ xong, lập tức đem quân tƣớng sang đóng ngoài thành Tƣơng Dƣơng.

Sái Mạo, Trƣơng Doãn, sai trăm họ trong thành đốt hƣơng đón rƣớc. Tháo lấy lời ngọt ngào ủy lạo, rồi

vào thành. Dến phủ ngồi với Khoái Việt, Tháo lại phủ dụ rằng:

- Ta không mừng đƣợc Kinh Châu, chỉ mừng đƣợc đi bộ đó thôi.

Nói xong, phong cho Việt chức thái thú Giang Lăng, tƣớc Phàn Thành hầu. Bọn Phó Tốn, Vƣơng Sán đều

đƣợc làm quan nội hầu, và cử Lƣu Tôn làm thứ sử Thanh Châu, bắt phải đi ngay lập tức.

Tôn nghe lệnh thất kinh, từ chối nói rng:

- Tôn nay không muốn làm quan, xin cho ở nhà giữ quê hƣơng cha mẹ.

Tháo nói:

- Thanh Châu gần Kinh Đô, cho ngƣơi vào triều đình làm quan, kẻo ở Kinh Tƣơng có kẻ mƣu hại.

Tôn hai ba lần từ chối, Tháo không cho, bất đắc dĩ phải cùng Sái phu nhân đi Thanh Châu; chỉ có tƣớng

cũ là Vƣơng Uy đi theo, còn bao nhiêu quan viên đều tiễn đến cửa sông rồi quay về. Tháo gọi Vu Cấm

đến dặn rằng:

[email protected]

465

- Ngƣơi dẫn khinh kỵ đuổi theo, giết cả hai mẹ con đi để khỏi lo hậu loạn.

Vu Cấm đƣợc lệnh, mang quân đuổi theo, thét lớn:

- Ta phụng mệnh thừa tƣớng theo giết mẹ con mày! Mau sớm nộp thủ cất đi!

Sái phu nhân ôm Lƣu Tôn khóc ầm ĩ. Vu Cấm thét quân sĩ hạ thủ, Vƣơng Uy tức giận cố sức chống cự,

cũng bị giết nốt.

Vu Cấm về báo, Tháo trọng thƣởng cho, lại sai đem quân vào Long Trung tìm bắt cho đƣợc gia quyến

Khổng Minh, nhƣng chẳng biết đã dời đi đâu rồi.

Số là Khổng Minh biết trƣớc đã sai ngƣời mang gia quyến đến lánh ẩn ở Tam Giang.

Tháo tức lắm.

Tƣơng Dƣơng đã yên, Tuân Du nói:

Giang Lăng là đất hiểm ở Kinh Tƣơng, tiền lƣơng rất nhiều, nếu Lƣu Bị chiếm cứ chỗ ấy, thì khó lòng lấy

nổi.

Tháo nói:

- Ta có quên đâu!

Liền sai chọn một ngƣời trong số các tƣớng ở Tƣơng Dƣơng để dẫn đƣờng. Thấy vắng mặt Văn Sính.

Tháo sai ngƣời đi tìm, bấy giờ Sính mới chịu lại hầu. Tháo hỏi:

- Sao ngƣơi chậm trễ thế!

Sính đáp:

- Làm bấy tôi mà không giúp đƣợc chủ giữ lấy giang sơn, xấu hổ lắm, không mặt nào đến sớm đƣợc.

Nói xong, sụt sùi khóc.

Tháo khen:

- Thật là trung thần!

Và cho ngay làm thái thú Giang Hạ tƣớc quan nội hầu, sai đem quân đi mở đƣờng.

Thám mã chạy về báo rằng:

- Lƣu Bị dẫn bách tính đi chậm lắm, mpĩ ngày chỉ đi đƣợc hơn mƣời dặm; tính đến nay mới đi đƣợc hơn

ba trăm dặm.

Tháo sai kén lấy năm nghìn thiết kỵ cấp tốc đuổi theo, hẹn cho một ngày một đêm phải đuổi kịp Lƣu Bị.

Đại quân lục tục kéo sau.

[email protected]

466

Bấy giờ, Huyền Đức dẫn hơn mƣời vạn dân và hơn ba nghìn quân mã, từ từ kéo sang Giang Lăng. Triệu

Vân thì bảo vệ gia quyến Huyền Đức; Trƣơng Phi đi chặn hậu.

Khổng Minh nói:

- Vân Trƣờng sang Giang Hạ không thấy tin tức gì cả, không biết ra sao?

Huyền Đức nói:

- Xin phiền quân sƣ đi cho một chuyến. Lƣu Kỳ nhờ ơn quân sƣ dạy cho khi trƣớc, công việc tất có kết

quả.

Khổng Minh vâng lời, liền cùng Lƣu Phong đem ngay năm trăm quân sang Giang Hạ cầu cứu.

Hôm ấy, Huyền Đức cùng đi với Giản Ung, My Chúc, My Phƣơng, bỗng một cơn gió lốc kéo đến trƣớc

mặt, đất cát bay mù mịt lấp cả mặt trời. Huyền Đức thất kinh hỏi rằng:

- Thế là điềm gì đó?

Giản Ung giỏi tính âm dƣơng, bấm một quẻ, rồi hoảng sợ nói rằng:

- Điềm này hung dữ lắm! Chỉ nội đêm nay sẽ xảy ra. Chúa công đành phải bỏ bách tính mà chạy mới

thoát.

Huyền Đức nói:

- Trăm họ theo ta từ Tân Dã đến đây, bỏ rơi sao đành?

Ung nói:

- Chúa công cứ lƣu luyến mãi thì tai vạ tới nơi mất.

Huyền Đức hỏi rằng:

- Trƣớc mặt kia là đâu?

Tả hữu đáp:

- Trƣớc mặt là huyện Đƣơng Dƣơng, có một trái núi, gọi là Cảnh Sơn.

Huyền Đức truyền quân tạm đến đóng ở đó.

Bấy giờ, trời cuối thu sang đông, gió lạnh thấu xƣơng, mặt trời sụp lặn, tiếng khóc dậy đất.

Độ canh tƣ, thấy góc tây bắcó tiếng reo hò ầm ĩ vang lại. Huyền Đức giật mình, dẫn hơn hai nghìn tinh

binh ra nghênh địch. Quân tào ùa đến. Không sao địch nổi, Huyền Đức liều chết cầm cự. Đƣơng khi nguy

cấp, may đƣợc Trƣơng Phi dẫn quân đến, đánh mở một đƣờng máu, cứu đƣợc Huyền Đức rồi nhằm phía

đông chạy miết. Văn Sính ra chặn đƣờng. Huyền Đức ra mắng rằng:

- Thằng phản chủ kia! Mày còn mặt mũi nào trông thấy ngƣời ta nữa?

Văn Sính hổ thẹn quá chừng, dẫn quân chuồn thẳng về phía đông bắc.

[email protected]

467

Trƣơng Phi bảo vệ Huyền Đức, vừa đánh vừa chạy, mãi đến sáng thấy tiếng hò reo đã xa. Huyền Đức

mới nghỉ ngựa, nhìn lại thủ hạ thì chỉ còn vẻn vẹn hơn trăm kỵ binh đi theo. Trăm họ, gia quyến và bọn

My Chúc, My Phƣơng, Giản Ung, Triệu Vân tất cả hơn nghìn ngƣời không biết lạc lõng đâu cả. Huyền

Đức khóc ầm lên, nói:

- Hơn mƣời vạn nhân dân, chỉ vì mến ta, nên gặp nạn lớn này; các tƣớng cùng gia quyến không biết sống

chết ra sao, dẫu gỗ đá cũng phải đau xót!

Đƣơng lúc buồn rầu, bỗng thầy My Phƣơng mặt vaqn còn cắm mấy cái tên, lò dò đi đến, nói:

- Tử Long đi theo Tào Tháo rồi!

Huyền Đức mắng rằng:

- Tử Long là bạn cũ của ta, lẽ đâu phản bội!

Trƣơng Phi nói:

- Nay hắn thấy chúng ta thế cùng sức hết Huyền Đức nói:

- Không nên hồ đồ nhƣ thế. Em há không nhớ chuyện Vân Trƣờng giết Nhan Lƣơng, Văn Sú đó sao? Tử

Long bỏ đi ắt có rủi ra gì đấy. Ta chắc Tử Long không khi nào bỏ ta.

Trƣơng Phi không chịu nghe, dẫn hai mƣơi quân kỵ mã đến cầu Trƣờng Bản; thấy mé đông cầu có một

dãy cây cối, Phi nghĩ ngay ra một kế, liền sai quân chặt cành cây buộc vào đ uôi ngựa, rồi thúc ngựa chạy

tứ tung trong rừng, cho bụi mù lên để làm nghi binh. Trƣơng Phi vác mâu, cƣỡi ngựa đứng trên cầu, nhìn

trừng trừng về phía tây.

Lại nói, từ lúc canh tƣ Triệu Vân cự nhau với quân Tào, đi lại xông xáo, đánh vừa đến sáng, tìm k hông

thấy Huyền Đức, lại bỏ lạc cả gia quyến Huyền Đức. Vân nghĩ bụng rằng:

- Chủ ta đã đem Cam, My hai phu nhân cùng A Đẩu ủy thác cho ta, nay lạc mất cả, ta cònmặt nào trông

thấy chủ nữa. Chi bằng ta liều chết đánh giặc, cứu cho đƣợc hai phu nhân và A Đẩu.

Vân nhìn lại tả hữu thì chỉ còn có ba bốn mƣơi quân kỵ mã đi theo, Vân tế ngựa vào trong đám loạn quân

tìm kiếm, dân hai huyện kêu khóc nhƣ ri, ngƣời trúng tên, kẻ bị đâm, bỏ cả con cái, anh em, chạy tán

loạn.

Vân đƣơng đi, thấy có một ngƣời nằm trên bãi cỏ, trông xem thì là Giản Ung. Vân vội hỏi:

- Có thấy hai chúa mẫu đâu không?

Ung nói:

- Hai phu nhân bỏ cả xe, ôm A Đẩu mà chạy; ta tế ngựa chạy theo, đi qua sƣờn núi, chẳng may bị một

tƣớng đâm nhát kích ngã nhào, ngựa bị cƣớp mất, ta khong lấy

lại đƣợc, nên chịu nằm đây.

Vân bảo lính nhƣờng ngựa cho Giản Ung cƣỡi, và đỡ Ung đi trƣớc, nhờ báo với chủ nhân rằng: "Tôi dù

lên trời, xuống đất, thế nào cũng quyết tìm cho đƣợc hai phu nhân và A Đẩu; bằng không tìm thấy, xin

chết trên bãi chiến trƣờng!" [email protected]

468

Nói xong tế ngựa chạy thẳng về phía gò Trƣờng Bản chợt thấy một ngƣời gọi ta rằng:

- Triệu tƣớng quân đi đâu thế?

Vân dừng ngựa lại hỏi:

- Ngƣơi là ai?

Ngƣời ấy đáp:

- Tôi là lính hầu của Lƣu sứ quân, sai đi hộ tống xa trƣợng, bị tên lăn xuống đây.

Vân hỏi luôn tin tức hai pghu nhân, tên lính nói:

- Mới rồi thấy Cam phu nhân xõa tóc đi chân không theo một lũ đàn bà con gái thƣờng dân chạy ở phía

nam.

Vân nghe xong không hỏi gì nữa, tế ngựa theo phía nam đi tìm, thấy một đám đông dân chúng chừng vài

trăm ngƣời, vừa đàn ông, vừa đàn bà đang chạy tất tả.

Vân gọi to lên rằng:

- Trong đám có Cam phu nhân không?

Phu nhân đi cuối cùng, trông thấy triệu Vân, òa lên khóc. Vân xuống ngựa, bỏ giáo, khóc mà rằng:

- Để cho chủ mẫu thất lạc, chính là tội Vân... My phu nhân cùng ấu chúa đâu rồi?

Cam phu nhân nói:

- Ta cùng với My phu nhân bị giặc đuổi, bỏ cả xe cộ, lẩn vào đám thƣờng dân, lại gặp một toán quân mã

xô vào. My phu nhân cùng A Đẩu không biết lạc vào đâu, duy chỉ có một mình ta trốn chạy đến đây.

Đƣơng nói chuyện lại thấy dân chúng kêu khóc ầm lên, nhìn ra thấy một ngƣời bị trói trên lƣng ngựa,

chính là My Chúc, theo sau, một tƣớng tay cầm mã tấu, dẫn thêm một nghìn quân tên là Thuần Vu Đạo,

là bộ tƣớng của Tào Nhân. Đạo bắt đƣợc My Chúc đem nộp để lấy công. Triệu Vân quát to một tiếng, tế

ngựa xông tới. Đạo không địch nổi, bị Vân đâm một giáo chết. Vân cứu đƣợc My Chúc, lấy đƣợc đôi

ngựa, mời Cam phu nhân cƣỡi, đánh giết mở một con đƣờng đi thẳng đến gò Trƣờng Bản. Đến nơi, chỉ

thấy Trƣơng Phi cƣỡi ngựa đứng trên cầu, cầm ngang ngọn mâu gọi to rằng:

- Tử Long Sa dám phản anh ta?

Vân nói:

- Ta còn tìm chƣa thấy chủ mẫu và A Đẩu, nên rớt lại sau, sao lại bảo là phản?

Phi nói:

- Nếu không có Giản Ung cho biết trƣớc thì ta không làm ngơ đâu!

Vân hỏi: [email protected]

469

- Chúa công đâu?

Phi đáp:

- Ở ngay phía trƣớc kia, cách đây không xa.

Vân bảo My Chúc rằng:

- My Tử Trọng hãy bảo vệ Cam phu nhân đi trƣớc để ta đi tìm nốt My phu nhân và ấu chúa đã.

Nói xong, dfẫn vài quân kỵ mã theo lối cũ trở lại. Đƣơng chạy, gặp một tƣớng tay cầ giáp sắt, lƣng đeo

gƣơm, dẫn vài chục quân kỵ tế ngựa đến. Triệu Vân chẳng nói chẳng rằng, xốc tới đánh luôn. Mới đƣợc

một hiệp, Vân đâm chết mấy tƣớng ấy, quân đi theo chạy tan cả.

- Nguyên tƣớng đó là Hạ Hầu Ân, cận vệ đeo gƣơm của Tào Tháo. Nguyên Tháo có hai thanh gƣơm báu,

một thanh gọi là "Ỷ Thiên", một thanh gọi là "Thanh Công". Thanh "Ỷ Thiên" Tháo đeo luôn bên mình,

còn thanh "Thanh Công" thì giao cho Hạ Hầu Ân. Thanh gƣơm này chém sắt nhƣ chém bùn, sắc bén vô

cùng. Hôm ấy Hạ Hầu Ân cậy mình có sức khỏe, đi cách xa Tào Tháo, chỉ chực xông vào đám bách tính

cƣớp giật, không ngờ gặp phải Triệu Vân. Vân đâm chết Ân rồi đoạt lấy thanh gƣơm xem, thấy có hai

chữ "Thanh Công", mạ vàng, biết ngay là gƣơm báu, liền giắt vào mình, rồi xông vào vòng vây, ngoảnh

lại xem thủ hạ thì không còn ai nữa, chỉ trơ trọi có một mình. Nhƣng vẫn không chồn dạ chút nào, cứ

xông xáo đi tìm, gặp ai cũng hỏi tin tức My phu nhân và A Đẩu. Có một ngƣới trỏ bảo rằng:

- Vừa thấy phu nhân ôm một đứa bé, đùi bên trái thì bị thƣơng, chạy không đƣợc, đến ngồi ở trong bức

tƣờng đổ trƣớc mặt kia.

Vân vội vàng theo đến, chỉ thấy một cái nhà cháy có bức tƣờng đất đổ. My phu nhân ôm A Đẩu ngồi ở bờ

giếng cạn khóc lóc. Vân xuống ngựa, lạy thụp xuống đất.

Phu nhân nói:

- Thiếp đƣợc gặp tƣớng quân đây, thực là số mệnh A Đẩu còn sống. Tƣớng quân nên thƣơng lấy cha nó,

long đong nửa đời rồi mà mới có một mụn con. Xin tƣớng quân giữ gìn thế nào, cho nó còn đƣợc trông

thấy mặt cha thì thiếp chết cũng cam tâm.

Vân nói:

- Phu nhân đến nỗi này, cũng là tội Vân, xin phu nhân không nên nói nhiều, hãy mau lên ngựa. Vân đi bộ

theo, cố sức đánh để bảo vệ phu nhân cùng A Đẩu ra khỏi vòng vây.

My phu nhân nói:

- Không xong rồi! Tƣớng quân không thể không có ngựa. Đứa trẻ này hoàn toàn trông cậy vào tƣớng

quân. Vả thiếp bị nặng, dù chết cũng chẳng đáng tiếc; xin tƣớng quân hãy bế A Đẩu đi cho mau, đừng vì

thiếp mà mang lụy nữa.

Vân nói:

- Tiếng reo đã gần, quân đuổi theo sắp đến, xin mời phu nhân mau mau lên ngựa.

My phu nhân nói:

[email protected]

470

- Quả thật thiếp không sao đi đƣợc, xin tƣớng quân đừng để lỡ cả hai.

Liền đƣa A Đẩu cho Triệu Vân và nói rằng:

- Tính mệnh đứa trẻ này hoàn toàn nằm trong tay tƣớng quân đó.

Triệu Vân năm lần bảy lƣợt mời phu nhân lên ngựa nhƣng phu nhân cứ nằng nặc không nghe. Bốn bề

tiếng hò reo lại nổi dậy.

Vân nói lớn lên rằng:

- Phu nhân không nghe lời tôi, quân giặc kéo đến thì làm thế nào?

My phu nhân liền bỏ con xuống đất, rồi gieo ngay mình xuống giếng khô mà chết.

Đời sau có thơ than rằng:

Chiến tƣớng toàn nhờ vào sức ngựa,

Chân không bảo vệ ấu quân ƣ?

Hy sinh cứu lấy dòng Lƣu Bị,

Dũng cảm ai bằng nữ trƣợng phu!

Triệu Vân thấy phu nhân chết rồi, sợ quân Tào đến cƣớp mất xác, liền đạp đổ bức tƣờng xuống, lấp kín

giếng. Rồi cởi dây lƣng thắt áo giáp ra, bỏ miếng hộ tâm kính xuống, đem A Đẩu buộc vững vào lòng,

vác giáo nhảy lên ngựa. Giữa lúc ấy, một tƣớng dẫn đội bộ quân đến, chính là Yến Minh, bộ tƣớng của

Tào Hồng. Minh vác một thanh dao ba ngạc hai lƣỡi, đến đánh Triệu Vân, chƣa đầy ba hiệp, bị Vân đâm

một nhát giáo chết. Vân lại đánh tan cả quân tƣớng, mở một đƣờng chạy. Đƣơng chạy, trƣớc mặt lại có

một toán quân chặn đƣờng, môt viên tƣớng đi đầu, cờ hiệu đề bốn chữ lớn "Hà Gian Trƣơng Cáp".

Vân chẳng đôi hồi, khua giáo đánh liền. Đƣợc hơn mƣời hiệp, Vân không dám ham đánh nữa, cƣớp

đƣờng mà chạy. Trƣơng Cáp đuổi theo, Vân ra roi chạy miết, không ngờ đánh huỵch một cái cả ngƣời lẫn

ngựa sa xuống hố sâu.

Trƣơng Cáp vội vác giáo lại đâm. Bỗng nhiên một đạo hồng quang từ dƣới hố bốc

lên, con ngựa nhảy vọt lên khỏi hố.

Đời sau có thơ than rằng:

Hồng quang chói lọi cánh rồng bay,

Vó ngựa xông pha thoát khỏi vây

Bốn chục hai năm thiên tử mệnh

Tƣớng quân đƣợc dịp trổ thần oai.

Trƣơng Cáp thấy thế, sợ hãi rút lui.

Triệu Vân đƣơng tế ngựa chạy, bỗng sau lƣng lại thấy cóù hai tƣớng gọi to rằng:

- Triệu Vân đừng chạy nữa!

Trƣớc mặt cũng lại thấy hai tƣớng, mỗi tƣớng cầm một thứ binh khí, chặn ngang đƣờng. Hai tƣớng đuổi

sau lƣng là Mã Diên, Trƣơng Dĩ; hai tƣớng chặn trƣớc mặt là Tiêu Súc, Trƣơng Nam. Bốn ngƣời cùng là

hạ thủ cũ của Viên Thiệu.

Triệu Vân cố sức đánh với bốn tƣớng quân Tào kéo ùa cả đến. Vân rút gƣơm "Thanh Công" chém tứ [email protected]

471

tung, chém vào đâu, ngƣời và áo giáp cứ đứt phăng phăng, máu chảy nhƣ suối. Vân đánh tan đƣợc các

quân tƣớng, ra khỏi vòng vây.

Bấy giờ Tào Tháo đứng trên đỉnh núi Cảnh Sơn, trông thấy một tƣớng đi đến đâu ngƣời dãn ra đến đấy,

vội hỏi tả hữu ngƣời đó là ai?

Tào Hồng tế ngựa xuống hỏi rằng:

- Chiến tƣớng kia tên họ là gì?

Vân nói:

- Ta là Triệu Tử Long ở Thƣờng Sơn.

Hồng về báo với Tào Tháo. Tháo nói:

- Thực là hổ tƣớng ta nên bắt sống lấy.

Liền sai ngƣơi tế ngựa đi truyền báo cho các nơi rằng:

- Triệu Vân đi đến đâu, không ai đƣợc bắn lén, chỉ cốt bắt sống thôi.

Nhờ lệnh ấy, Triệu Vân thoát đƣợc nạn. Đó cũng là phúc của A Đẩu nữa.

Trong trận này, Triệu Vân đem chúa ở trong bọc ra khỏi vòng vây, chém gãy đƣợc hai lá cờ to, cƣớp

đƣợc ba ngọn giáo; giáo đâm gƣơm chém, trƣớc sau cả thảy giết đƣợc hơn năm trăm danh tƣớng của quân

Tào.

Đời sau có thơ khen rằng:

Máu đỏ chan hòa áo giáp hồng

Đƣơng Dƣơng ai kẻ dám tranh hùng?

Xƣa nay cứu chúa xông trăm trận

Chỉ có Thƣờng Sơn Triệu Tử Long.

Khi ấy Triệu Vân ra thoát vòng vây, cách xa trận địa chính, máu me đỏ ngòm cả áo chiến bào. Vân đƣơng

đi dƣới sƣờn núi, lại thấy hai toán quân tràn ra: đó là anh em Trung Tấn, Trung Thân, bộ tƣớng của Hạ

Hầu Đôn, một ngƣời dùng lƣỡi tầm sét, một ngƣời dùng ngọn hỏa kích, quát to lên rằng:

- Triệu Vân mau mau xuống ngựa chịu trói!

Ấy mới là:

Hang hổ vừa yên cơn khốn đốn

Vực rồng lại nổi trận phong ba...

Chua biết Tử Long làm thế nào thoát thân, xem đến hồi sau mới rõ.

[email protected]

472

HỒI 42

Trương Dực Đức Đại Náo Cầu Trường Bản;

Lưu Dự Châu Thua Chạy Cửa Hán Tân

Lại nói Trung Tấn, Trung Thân chặn đƣờng Triệu Vân. Vân hoa giáo đâm,

Tấn giơ búa đỡ. Hai ngựa giao

nhau, chƣa đƣợc ba hiệp, Tấn bị Vân đâm một nhát giáo ngã nhào, rồi Vân cƣớp đƣờng chạy. Trung Thân

vác kích đuổi theo, sắp đến sau lƣng, ngọn kích chỉ còn cách Triệu Vân có vài tấc. Vân quay đầu ngựa lại,

thì hai ngƣời chạm vào nhau. Vân tay trái lấy giáo gạt hoạt kích, tay phải rút gƣơm báu ra, chém một

nhát, Thân đứt phăng nửa mũi và nửa mặt. Trung Thân chết lăn xuống đất, quân lính chạy tan cả.

Triệu Vân thoát đƣợc, chạy về cầu Trƣờng Bản; lại nghe thấy đàng sau có tiếng reo, thì là Văn Sính dẫn

quân đuổi tới. Vân đến đầu cầu thì ngƣời ngựa đã mỏi mệt, vẫn thấy Trƣơng Phi cƣỡi ngựa đứng trên cầu,

liền kêu to:

- Dực Đức cứu ta với!

Phi nói:

- Tử Long cứ chạy cho mau, còn quân đuổi theo cứ mặc ta chống cự.

Vân tế ngựa qua cầu, đi đƣợc hơn hai mƣơi dặm, thì gặp Huyền Đức cùng mọi ngƣời đang nghỉ dƣới gốc

cây. Vân xuống ngựa thụp xuống đất khóc. Huyền Đức cũng khóc. Vân thở hổn hển nói:

- Tội Vân chết vạn lần cũng còn nhẹ. My phu nhân vì bị thƣơng nặng, không chịu lên ngựa, nên gieo

mình xuống giếng tự vẫn. Vân phải đạp đổ bức tƣờng đất để lấp giếng đi. Bụng mang công tử, mình phá

vòng vây, nhờ hồng phúc của chúa công, may mắn thoát nạn. Vừa nãy công tử còn oe oe ở trong bọc, bây

giờ không thấy động đậy gì nữa, hay là thế nào rồi đây...

Vân vội cởi bọc ra xem, thì A Đẩu vẫn ngủ say, Vân mừng rỡ nói:

- May quá công tử không việc gì!

Rồi hai tay nâng đƣa cho Huyền Đức.

Huyền Đức đỡ lấy A Đẩu, rồi ném phịch xuống đất nói:

- Vì mày suýt nữa ta mất một viên đại tƣớng!

Triệu Vân vội vàng cúi xuống đất ôm lấy A Đẩu, khóc lạy, nói:

- Vân dù gan óc lầy đất, cũng không đủ báo đƣợc!

Ngƣời sau có thơ rằng:

Hổ thiêng vùng vẫy trong quân háo,

Rồng nhỏ nằm tròn bọc Tử Long.

Trung ấy lấy gì yên ủi đƣợc,

Ném con thu lấy bụng anh hùng.

Lại nói, Văn Sính đem quân đuổi theo Triệu Vân đến cầu Trƣờng Bản, thì gặp Trƣơng Phi, râu hùm vểng

ngƣợc, hai mắt trợn trừng, tay cầm xà mâu, cƣỡi ngựa đứng sừng sững trên cầu. Lại thấy sau rừng ở mé

đông cầu, bụi bay mù mịt, Sính tƣởng có quân phục, dừng ngay ngựa lại, không dám tiến nữa. Một lát, [email protected]

473

Tào Nhân, Lý điền, Hạ Hầu Đôn, Hạ Hầu Uyên, Nhạc Tiến, Trƣơng Kiên, Hứa Chử lũ lƣợt kéo đến.

Trƣơng Phi vẫn cứ trợn mắt, cầm ngang ngọn mâu đứng sững trên cầu.

Tƣớng Tào thấy vậy, ai cũng sợ là mẹo của Khổng Minh không dám tiến gần nữa và bày thành thế trận.

Các tƣớng Tào đứng dàn hàng chữ nhất ở bên tây cầu, rồi sai ngƣời phi ngựa báo với Tào Tháo. Tháo

nghe tin cũng lật đật lên ngựa chạy đến.

Trƣơng Phi trợn mắt tròn xoe trông thấy hậu quân có tán vóc vàng, mao, việt, tinh, kỳ: đoán biết là Tào

Tháo hoài nghi nên đến xem, Phi bèn thét lên một tiếng cực to rằng:

- Ta là Trƣơng Dực Đức nƣớc Yên đây! Ai dám cùng ta quyết một trận tử chiến nào?

Tiếng Phi to nhƣ tiếng sấm, quân Tào nghe thấy run cầm cập.

Tào Tháo vội sai cụp tán xuống, ngoảnh lại bảo tả hữu:

- Bây giờ ta mới nhớ lời Vân Trƣờng nói khi trƣớc rằng Trƣơng Dực Đức ở trong đám quân trăm vạn, lấy

đầu thƣợng tƣớng nhƣ thò tay vào túi lấy đồ vật. Nay gặp Dực Đức không nên khinh địch.

Nói chƣa dứt lời, Trƣơng Phi lại trợn mắt quát một tiếng nữa:

- Trƣơng Dực Đức ngƣời nƣớc Yên đây! Ai dám cùng ta quyết một trận tử chiến nào?

Tào Tháo thấy Trƣơng Phi kiêu dũng nhƣ thế, có ý muốn lui.

Trƣơng Phi thấy sau trận Tào hơi rục rịch, lại vác mâu quát to:

- Đánh cũng không đánh, lui cũng chẳng lui, là cớ làm sao?

Phi quát chƣa dứt tiếng, Hạ Hầu Kiệt ở bên cạnh Tào Tháo khiếp sợ quá, đứt ruột vỡ gan, ngã nhào xuống

ngựa. Thào liền quay ngựa chạy. Quân tƣớng Tháo thấy vậy cũng nhằm hƣớng tây chạy cả. Thật là: Đứa

con nít miệng còn hôi sữa, chịu làm sao đƣợc tiếng sấm sét; kẻ tiều phu ốm yếu sao chịu nổi tiếng gầm

của hổ báo? Lúc ấy, ngƣời vứt giáo, kẻ rớt mũ, không biết bao nhiêu mà kể. Ngƣời nhƣ nƣớc trào, ngựa

nhƣ núi lở, quân lính giày xéo lên nhau.

Đời sau có thơ rằng:

Trƣờng Bản cầu này sát khí sinh,

Ngang mâu, chững ngựa, mắt long lanh.

Bên tai một tiếng vang nhƣ sấm,

Khiếp vía quân Tào vội rút nhanh.

Tào Tháo sợ oai Trƣơng Phi, tế ngựa chạy về tây, mũ trâm rơi cả, đầu tóc rũ rƣợi. Trƣơng Liêu, Hứa Chử

phải chạy lên giữ lấy dây cƣơng. Trƣơng Liêu thấy Tào Tháo rụng rời, hết vía bèn nói rằng:

- Thừa tƣớng đừng sợ, Trƣơng Phi chỉ có một mình thôi! Giờ ta quay binh lại đánh, chắc bắt đƣợc Lƣu

Bị.

Tháo bấy giờ mới hoàn hồn, sai ngay Trƣơng Liêu, Hứa Chử trở lại cầu Trƣờng bản xem sao.

Nói về trƣơng Phi thấy quân Tào xô nhau chạy cả, không dám duổi theo, liền truyền cho hai mƣơi tên kỵ [email protected]

474

mã đƣơng tế ngựa sau rừng, cởi những cành cây buộc ở đuôi ngựa ra, chặt phá cầu đi, rồi về ra mắt

Huyền Đức, thuật lại việc chặt cầu. Huyền Đức nói:

- Em ta dũng cảm thì dũng cảm thực, nhƣng tiếc vì mƣu mẹo kém.

Phi hỏi sao, Huyền Đức nói:

- Tào Tháo khôn lắm, em chặt cầu đi, tất hắn sắp đem quân đuổi đến bây giờ.

Phi nói:

- Tôi quát mấy tiếng, đẩy lui hắn mấy dặm, đâu còn dám quay đầu lại?

Huyền Đức nói:

- Giá em để nguyên cái cầu, thì hắn tƣởng có quân mai phục tất không dám sang. Nay chặt cầu đi, hắn

biết mình ít quân sợ hãi, tất hắn đuổi theo. Mà quân hắn hàng trăm vạn, dẫu có qua sông Trƣờng Giang,

sông Hàn Thủy thì lấy ngƣời mà lấp cũng đƣợc, một cái cầu gãy có coi ra mùi gì?

Nói xong lập tức dẫn cả bọn theo đƣờng nhỏ ra Hán Tân theo lối Miện Dƣơng.

Trƣơng Liêu, Hứa Chử đi dò xem tin tức cầu Trƣờng Bản, về báo rằng:

- Trƣơng Phi đã chặt cầu và đi rồi.

Tháo nói:

- Nếu hắn chặt cầu tức là có ý sợ rồi.

Bèn truyền lệnh hỏa tốc tiến quân.

Huyền Đức đi gần đến Hán Tân, bỗng thấy phía sau bụi bay mù mịt, trống đánh vang trời, tiếng reo dậy

đất liền nói:

- Trƣớc mặt có sông ta ngăn trở, sau lƣng có quân đuổi theo, làm thế nào bây giờ?

Rồi vội vàng sai Triệu Vân chuẩn bị cự địch.

Tào Tháo truyền lệnh trong quân rằng:

- Nay Lƣu Bị nhƣ cá trong chậu, nhƣ hổ trong cũi nếu không bắt sống lúc này thì khác nào thả cá xuống

biển, đuổi hổ về rừng, các tƣớng nên cố sức!

Quân tƣớng nghe vậy, ai cũng cố sức đuổi riết. Bỗng sau núi tiếng trống nổi lên, một đội quân mã kéo ra,

gọi to lên rằng:

- Ta đợi đây đã lâu rồi!

Tƣớng đi đầu là Vân Trƣờng, tay vác đao thanh long, cƣỡi ngựa xích thố, sang Giang Hạ, mƣợn đƣợc một

vạn quân mã, về đến nửa đƣờng dò biết đƣợc tin đánh nhau ở Đƣơng Dƣơng, Trƣờng Bản, nên từ đƣờng

ấy đánh lại.

[email protected]

475

Tào Tháo trông thấy Vân Trƣờng, lập tức dừng ngựa, ngoảnh lại bảo các tƣớng rằng:

Lại mắc mẹo của Gia Cát Lƣợng rồi!

Liền cấp tốc truyền lệnh đại quân rút lui.

Vân Trƣờng đuổi theo hơn mƣời dặm, rồi trở lại bảo vệ bọn Huyền Đức đến Hán Tân. Tới nơi, thấy bè đã

trực sẵn rồi, Vân Trƣờng mời Huyền Đức, Cam phu nhân và A Đẩu xuống ngồi yên ổn dƣới thuyền. Vân

Trƣờng hỏi rằng:

- Chị hai sao không có ở đây?

Huyền Đức bèn thuật lại chuyện ở Đƣơng Dƣơng. Vân Trƣờng than rằng:

- Khi trƣớc săn ở Hứa Điền, nếu theo ý tôi, bây giờ đâu có tai họa này!

Huyền Đức nói:

- Ta biết vậy, nhƣng lúc đó "Ném chuột sợ vỡ đồ quý" đấy thôi.

Còn đƣơng nói chuyện, bỗng thấy trên bờ nam trống trận thùng thùng, thuyền bè nhƣ kiến, thuận buồm

xuôi gió đƣơng vùn vụt kéo đến. Huyền Đức giật mình. Khi thuyền lại gần, thấy một tƣớng mặc bào

trắng, giáp bạc, đứng tên mũi thuyền lên tiếng hỏi rằng:

- Thúc phụ lâu nay mạnh khỏe chứ? Cháu thật có tội to!

Trông ra thì là Lƣu Kỳ. Kỳ sang thuyền khóc lạy nói:

- Đƣợc tin thúc phụ bị khốn với Tào Tháo, nên cháu đem quân lại tiếp ứng.

Huyền Đức mừng lắm. Hai bên hội quân làm một rồi phóng thuyền đi. Đƣơng đi, bỗng lại thấy p hía tây

nam có một đội chiến thuyền xếp hàng chữ nhất theo gió lƣớt tới. Lƣu Kỳ giật mình nói:

- Quân Giang Hạ cháu đã huy động hết đến đây rồi, nay lại có chiến thuyền đến chặn đƣờng, nếu không

phải là quân Tào Tháo tất là của Giang Đông thôi, làm thế nào bây giờ?

Huyền Đức ra ngoài đứng trông thì thấy một ngƣời khăn lƣợt, áo bào ngồi ở mũi thuyền, té ra là Khổng

Minh, có Tôn Giang đứng sau lƣng. Huyền Đức vội vàng mời sang thuyền, hỏi sao lại đến đây. Khổng

Minh nói:

- Lƣợng đến Giang Hạ trƣớc hết sai Vân Trƣờng về Hán Tân để lên bộ tiếp ứng. Tôi cũng đoán Tào Tháo

thế nào cũng đuổi theo, chúa công thì không đi về Giang Lăng làm gì, tất thế nào cũng tìm đƣờng tắt về

Hán Tân; nên tôi mời công tử đến trƣớc để tiếp ứng, còn tôi thì ra Hạ Khẩu đem hết quân lại đây giúp đỡ.

Huyền Đức mừng rỡ, hội quân làm một, rồi bàn kế phá Tào Tháo. Khổng Minh nòi:

- Thành Hạ Khẩu hiểm trở, lại nhiều lƣơng thảo có thế giữ đƣợc lâu. Xin chúa công hãy đến đóng đồn ở

đó. Công tử về ngay Giang Hạ, thu xếp chiến thuyền, sắm sửa khí giới làm thế ỷ đốc, mời có thể chống

cự đƣợc Tào Tháo. Nếu về cả Giang Hạ thì cô thế lắm!

Lƣu Kỳ nói: [email protected]

476

- Quân sƣ dạy rất phải, nhƣng tôi lại muốn mời thúc phụ hãy tạm đến Giang Hạ, thu xếp quân mã đâu đấy

đã, rồi sẽ về Hạ Khẩu cũng vừa.

Huyền Đức nói:

- Cháu nói cũng phải!

Rồi sai ngay Vân Trƣờng lĩnh năm nghìn quân đến giữ Hạ Khẩu; Huyền Đức, Khổng Minh, và Lƣu Kỳ

cùng sang Giang Hạ.

Hãy nói, Tào Tháo gặp Vân Trƣờng chặn mất đƣờng, nghi có quân mai phục, không dám đuổi theo; lại sợ

đƣờng thủy bị Huyền Đức cƣớp mất Giang Lăng trƣớc, nên cấp tốc kéo quân đến Giang Lăng. Quan thị

trung là Đặng Nghĩa và quan biệt giá là Lƣu Tiên đã biết hết việc Tƣơng Dƣơng rồi, liệu không địch nổi

với Tào Tháo, bèn dẫn quân dân Kinh Châu ra hàng.

Tào Tháo vào thành yên dân xong, tha cho Hàn Tung bị giam và phong cho làm đại hồng lô. Các quan

viên đều đƣợc phong thƣởng cả. Tào Tháo bàn với các tƣớng rằng:

- Nay Lƣu Bị đã sang Giang Hạ, sợ hắn cấu kết với Đông Ngô, thì càng khó trị, phải tìm kế trừ ngay đi

mới đƣợc.

Tuân Du nói:

- Nay nên huy động đại quân để ra oai rồi sai ngƣời đƣa hịch đến Giang Đông, mời Tôn Quyền hội săn ở

Giang Hạ, cùng bắt Lƣu Bị, chia sẻ Kinh Châu và kết đồng minh vĩnh viễn với nhau. Tôn Quyền tất sợ

hãi lại hàng, thì việc của ta chắc thành công.

Tháo nghe kế ấy, lập tức ra hịch sai sứ sang Giang Đông, một mặt điểm quân mã, quân bộ và quân thủy,

cả thảy tám mƣơi ba vạn, lại nói thăng lên những một trăm vạn quân; thủy lục đều tiến, quân thuyền quân

kỵ cùng đi, theo dọc bờ sông Trƣờng Giang kéo đến; phía tây nối liền với đất Kinh Giáp, phía đông tiếp

giáp Kỳ Hoàng, doanh trại nối với nhau dài hơn ba trăm dặm.

Nói về Giang Đông, Tôn Quyền đƣơng đóng quân ở quận Sài Tang, đƣợc tin đại quân Tào Tháo đến

Tƣơng Dƣơng; Lƣu Tôn đã ra hàng, mà quân Tào lại sớm khuya đi gấp đƣờng đến lấy lại Giang Lăng.

Quyền bèn họp các mƣu sĩ lại bàn kế phòng thủ.

Lỗ Túc nói:

- Kinh Châu tiếp giáp nƣớc ta, giang sơn hiểm trở, nhân dân giàu có, nếu chiếm đƣợc đất ấy thì đủ để xây

nghiệp đế vƣơng. Nay Lƣu Biểu mới chết, Lƣu Bị mới thua, tôi xin phụng mệnh sang Giang Hạ viếng

tang, nhân tiện bảo Lƣu Bị phủ dụ các tƣớng của Lƣu Biểu, đồng tâm hiệp lực với ta để phá Tào Tháo,

nếu Bị vui lòng nghe theo thì việc lớn phải xong.

Quyền đồng ý, lập tức sai Lỗ Túc đem lễ vật sang Giang Hạ viếng tang.

Lại nói Huyền Đức đến Giang Hạ cùng với Khổng Minh và Lƣu Kỳ bàn việc, Khổng Minh nói:

- Tào Tháo thế to lắm, khó lòng địch nổi, không bằng ta sang nhờ Tôn Quyền ở Giang Đông để làm ứng

viện. Nam, Bắc hai bên giữ miếng với nhau, ta ở giữa kiếm lợi, có gì mà chẳng đƣợc.

[email protected]

477

Huyền Đức nói:

- Giang Đông lắm mƣu thần giỏi, nhìn xa thấy rộng, sao họ chịu nạp ta!

Khổng Minh cƣời đáp rằng:

- Nay Tào Tháo dàn quân trăm vạn, chiếm cứ Giang Hán; tất nhiên Giang Đông phải cho ngƣời lại đây dò

la xem hƣ thực thế nào? Nhƣợc bằng có sứ đến, tôi xin mƣợn một cánh buồm thuận gió đến thẳng Giang

Đông, chỉ ba tấc lƣỡi đủ làm cho hai quân nam bắc thôn tính lẫn nhau. Nếu quân nam đƣợc ta dùng đánh

Tào Tháo, lấy đất Kinh Châu. Nếu quân bắc đƣợc, ta thừa thế tính lấy Giang Nam cũng nên.

Huyền Đức nói:

Kế ấy rất hay, nhƣng làm thế nào khiến cho Giang Đông sai ngƣời đến đây đƣợc?

Vừa nói dứt lời, có tin báo rằng:

- Tôn Quyền ở Giang Đông sai Lỗ Túc lại viếng tang, thuyền đã ghé bờ.

Khổng Minh cƣời nói:

- Việc to chắc xong!

Rồi hỏi luôn Lƣu Kỳ:

- Ngày trƣớc Tôn Sách mất, Tƣơng Dƣơng có sai ngƣời sang viếng không?

Kỳ đáp:

- Giang Đông với nhà tôi có tử thù, đâu có đi lại hiếu hỉ?

Khổng Minh nói:

- Thế thì Lỗ Túc đến đây, không phải để viếng tang mà là để dò xét tình hình ta đó thôi.

Lại bảo với Huyền Đức rằng:

- Hễ Lỗ Túc hỏi đến việc động tĩnh của Tào Tháo thì chúa công cứ một mực nói không biết. Hễ hỏi đến

hai ba lần, thì bấy giờ chúa công bảo hắn hỏi Gia Cát Lƣợng.

Bàn định xong xuôi bèn sai ngƣời ra đón Lỗ Túc vào. Túc vào viếng tang xong, Lƣu Kỳ nhận đồ phúng

rồi mời Túc đến gặp Huyền Đức. Huyền Đức rƣớc vào nhà trong uống rƣợu, Túc nói:

- Lâu nay, nghe thấy đại danh hoàng thúc, nhƣng chƣa có dịp nào đƣợc bái kiến, nay đƣợc gặp thực là hân

hạnh. Mới đây, Hoàng Thúc đánh nhau với Tào Tháo, tất biết rõ tình hình. Dám hỏi quân Tào Tháo ƣớc

đƣợc độ bao nhiêu?

Huyền Đức đáp:

- Tôi binh mọn tƣớng ít, Tháo đến là chạy, còn biết gì đến tình hình bên ấy nhƣ thế nào.

[email protected]

478

Túc nói:

- Tôi nghe Hoàng Thúc dùng mƣu của Khổng Minh, hai phen đánh hỏa công làm cho Tào Tháo kinh hồn

lạc phách, sao Hoàng Thúc lại bảo không biết?

Huyền Đức nói:

- Họa chăng hỏi Khổng Minh thì mới biết đƣợc rõ.

Túc nói:

- Khổng Minh ở đâu, xin cho đƣợc gặp một chút.

Huyền Đức sai mời Khổng Minh ra. Túc vái chào rồi hỏi:

- Xƣa nay vẫn mộ tài đức tiên sinh, chƣa đƣợc bái kiến bao giờ. Nay may mắn đƣợc gặp, xin cho biết việc

an nguy ngày nay.

Khổng Minh nói:

- Mƣu gian của Tào Tháo tôi đã biết cả, chỉ giận sức mình chƣa đủ, nên còn tạm lánh đó thôi.

Túc lại hỏi:

- Hoàng Thúc nay định ở đây hay đi đâu?

Khổng Minh đáp:

Sứ quân tôi có quen thái thú Ngô Thần ở Thƣơng Ngô, nay sắp sang đó để nhờ.

Túc nói:

- Ngô Thần lƣơng khan binh ít, giữ mình còn chẳng nổi, cho ai nhờ đƣợc?

Khổng Minh nói:

- Chỗ ấy tôi cũng biết không ở lâu đƣợc, nay hãy nƣơng tạm, rồi sau sẽ liệu kế khác.

Túc nói:

- Tôn tƣớng quâ tôi hùng cứ sáu quận, binhgiỏi lƣơng nhiều, lại kính hiền trọng sĩ, anh hùng miền Giang

Đông nhiều ngƣời quy phục. Nay xin hiến ông một kế. Chi bằng tiên sinh sai ngƣời tâm phúc sang liên

kết với Đông Ngô để cùng mƣu toan việc lớn.

Khổng Minh nói:

- Lƣu sứ quân cùng với Tôn tƣớng quân xƣa nay không đƣợc quen nhau, sợ uổng mất lời. Vả lại không có

ai là tâm phúc có thể sai đi đƣợc.

Túc nói:

- Lệnh huynh Gia Cát Cẩn hiện đang làm tham mƣu ở Giang Đông, đêm ngày mong đƣợc gặp tiên sinh. [email protected]

479

Tôi tuy không có tài, xin cùng tiên sinh vào ra mắt Tôn tƣớng quân để bàn việc lớn.

Huyền Đức nói:

- Khổng Minh là thầy ta, rời ta một

lúc không xong, đi thế nào đƣợc?

Túc cố nài ba bốn lần, Huyền Đức cứ giả vờ không nghe. Khổng Minh nói:

- Việc đã kíp rồi, tôi xin phụng mệnh đi một chuyến.

Huyền Đức bấy giờ mới đồng ý.

Lỗ Túc đứng dậy từ biệt Huyền Đức, Lƣu Kỳ, rồi cùng với Khổng Minh lên thuyền đến quận Sài Tang.

Ấy là:

Chỉ bởi con thuyền Gia Cát chạy

Khiến cho tƣớng sĩ giặc Tào tan.

Chƣa biết Khổng Minh đi chuyến này ra thế nào, xem đến hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

480

HỒI 43

Gia Cát Lượng khua lưỡi bẻ bọn nho;

Lỗ Tử Kính dùng sức bác lời chúng.

Lỗ Túc và Khổng Minh từ biệt Huyền Đức. Lƣu Kỳ, xuống thuyền đến quận Sài Tang. Hai ngƣời ngồi

trong thuyền nói chuyện. Lỗ Túc dặn Khổng MInh rằng:

Tiên sinh có vào ra mắt tƣớng quân, thì đừng nói thật bên Tào Tháo quân nhiều tƣớng nhé!

Khổng Minh nói:

- Điều ấy Tử Kính không phải dặn. Tôi sẽ liệu lời đối đáp.

Khi thuyền cập bến, Túc mời Khổng Minh về nghỉ trong nhà khách, rồi thân vào gặp Tôn Quyền trƣớc.

Quyền đƣơng họp các quan văn võ ở trong triều bàn việc, nghe tin Lỗ Túc về, gọi ngay vào, hỏi:

- Tử Kính sang Giang Hạ thấy hiện tình thế nào?

Túc đáp:

- Cũng đã biết đƣợc ít nhiều, xin để thƣ thả sẽ thƣa.

Quyền đƣa tờ hịch của Tào Tháo cho Túc xem và bảo rằng:

- Hôm nọ Tào Tháo sai sứ đƣa hịch đến đây, ta đã cho sứ quay về. Nay đƣơng bàn việc ấy với các quan

chƣa xong.

Túc lấy tờ hịch xem. Trong hịch nói đại khái nhƣ sau:

"Ta phụng mệnh vua, đánh kẻ có tội. Cờ trỏ về nam, Lƣu Tôn phải bó tay, dân Kinh Tƣơng nghe thấy tin,

răm rắp hàng phục. Nay thống lĩnh trăm vạn hùng binh, nghìn viên thƣợng tƣớng, muốn cùng với tƣớng

quân họp săn ở Giang Hạ, để đánh Lƣu Bị, cùng chia đất đai, giao hảo với nhau mãi mãi.Xin đừng ngờ

vực, trả lời ngay cho"

Lỗ Túc xem xong, hỏi:

- Ý chúa công thế nào?

Quyền nói:

- Ta cũng chƣa quyết định.

Trƣơng Chiêu nói:

- Tào Tháo thống lĩnh quân trăm vạn, mƣợn tiếng thiên tử, đánh dẹp bốn phƣơng, mình chống cự lại thì là

nghịch. Vả lại chỗ dựa của chúa công để chống với Tào Tháo là sông Trƣờng Giang. Nay Tháo đã lấy

đƣợc Kinh Châu, ta không còn độc chiếm cái thế hiểm trở của con sông đó rồi, khó địch đƣợc nữa. Vậy

cứ ý tôi, đầu hàng là kế vẹn toàn.

Các mƣu sĩ đều nói:

- Lời Tử Bố chính hợp lòng trời! [email protected]

481

Tôn Quyền ngồi ngần ngừ không nói.

Trƣơng Chiêu lại tiếp:

- Chúa công không nên nghi ngại gì nữa. Nếu hàng Tào thì dân Đông Ngô đƣợc yên, mà sáu quận Giang

Nam cũng giữ đƣợc.

Tôn Quyền vẫn cúi đầu không nói gì.

Một lát Quyền đứng dậy, thay áo. Lỗ Túc theo sau, Quyền biết ý cầm tay Túc hỏi rằng:

- Ý ông thế nào?

Túc nói:

- Vừa rồi, bọn họ nói nhƣ thế, là không hiểu bụng tƣớng quân. Mọi ngƣời, ai cũng có thể hàng Tào Tháo

đƣợc, duy có tƣớng quân thì không hàng đƣợc.

Quyền hỏi:

- Sao vậy?

Túc nói:

- Nhƣ Lỗ Túc này mà hàng, thì Tháo phong cho làm quan, áo gấm về làng, mà cũng không phải mất đất

đai gì cả. Tƣớng quân mà hàng Tháo thì về đâu? Chức tƣớc bất quá phong hầu là cùng, xe một cỗ, ngựa

một con, đầy tớ vài ba ngƣời, muốn ngồi ngoảnh mặt về nam mà xƣng có còn đƣợc nữa không? Xem nhƣ

thế, ý họ ai cũng chỉ biết thân ngƣời nấy mà thôi, có nghĩ gì đến chủ đâu! Xin tƣớng quân chớ nghe, nên

sớm định kế lớn.

Quyền than rằng:

- Ta nghe họ nghị luận thật là thất vọng. Tử Kính mới ngỏ kế lớn, chính hợp ý với ta. Quả thật trời đem

Tử Kính cho ta đó! Nhƣng Tháo mới đƣợc quân Viên Thiệu, gần đây lại đƣợc quân Kinh Châu, thế lớn

lắm, ta sợ địch không nổi.

Túc nói:

- Tôi vừa sang Giang Hạ, đem đƣợc em Gia Cát Cẩn là Gia Cát Lƣợng về đây, chúa công nên gọi vào hỏi,

sẽ biết tình hình thế nào.

Tôn Quyền hỏi:

- Ngọa Long tiên sinh có ở đây à?

Túc nói:

- Hiện đƣơng nghỉ

lở nhà khách.

Quyền nói:

[email protected]

482

- Hôm nay đã tối rồi, đừng cho vào gặp vội. Để ngày mai họp cả văn võ dƣới trƣớng, trƣớc hết cho gặp

các tay anh tuấn Giang Đông đã, rồi sẽ mời lên triều đƣờng bàn việc.

Túc nhận mệnh trở ra. Hôm sau Túc vào nhà khách, ra mắt Khổng Minh, lại dặn rằng:

- Hôm nay ông vào gặp chủ tôi, xin chớ nói Tào Tháo nhiều binh lắm tƣớng.

Khổng Minh cƣời đáp rằng:

- Tôi sẽ tùy cơ mà liệu, không để lỡ việc đâu!

Túc mới dẫn Khổng Minh đến dƣới trƣớng, đã thấy bọn Trƣơng Chiêu, Cố Ung, toàn ban văn võ hơn hai

chục ngƣời, mũ cao đai rộng, y phục chỉnh tề, ngồi có thứ tự rồi, Khổng Minh chào hỏi từng ngƣời, thông

tính danh đâu đấy, rồi đến ngồi trên ghế tân khách.

Bọn Trƣơng Chiêu thấy Khổng Minh phong thái đàng hoàng, tự nhiên, độ lƣợng, khẳng khái, biết rằng

ngƣời này tất là ngƣời đi thuyết khách. Trƣơng Chiêu mới gọi trƣớc rằng:

- Chiêu tôi là một kẻ học trò ngu hèn bên Giang Đông, lâu nay vẫn đƣợc nghe tiếng tiên sinh nằm khểnh

trong Long Trung, ví mình với Quản Trọng, Nhạc Nghị, lời ấy chẳng biết thực hay hƣ?

Khổng Minh đáp:

- Phải. Lƣợng tôi cũng có hợm mình mà vì thế.

Chiêu lại nói:

- Mới đây, tôi mới nghe Lƣu Dự Châu ba lần cầu đến tiên sinh ở trong lều tranh, may đƣợc tiên sinh nhƣ

cá đƣợc nƣớc, những toan thu sạch cả Kinh Tƣơng, thế mà nay chỉ có một buổi sáng mà về tay Tào Tháo

hết; chẳng hay ông thế nào?

Khổng Minh nghĩ thầm rằng:

- Trƣơng Chiêu là tay mƣu sĩ bậc nhất của Tôn Quyền, nếu mình không áp đảo đƣợc hắn thì sao thuyết

phục đƣợc Tôn Quyền?

Bèn đáp rằng:

- Kẻ lấy đất Hán Thƣợng, ta coi dễ nhƣ trở bàn tay, hiềm vì chủ ta là Lƣu Dự Châu, muốn làm điều nhân

nghĩa, không nỡ cƣớp cơ nghiệp của ngƣời đồng tông, cho nên nhất định không lấy. Lƣu Tôn là một đứa

trẻ thơ, tin nghe lời nịnh, bí mật hàng Tào, cho nên mới để cho Tào Tháo ngông cuồng. Nay chủ ta đóng

quân ở Giang Hạ, sẽ có kế khác, những kẻ tầm thƣờng có hiểu sao đƣợc?

Chiêu nói:

- Nếu thế thì tiên sinh lời nói không đi đôi với việc làm rồi. Tiên sinh đã ví mình với Quản Trọng, Nhạc

Nghị, mà Quản Trọng ngày xƣa giúp Hoàn Công trị đƣợc chƣ hầu, định đƣợc thiên hạ; Nhạc Nghị ngày

xƣa giúp nƣớc Yên đƣơng suy yếu mà hạ đƣợc hơn bảy mƣơi thành nƣớc Tề. Hai ngƣời ấy thực là có tài

tế thế. Tiên sinh thì trƣớc ở trong lều tranh, chỉ cƣời phong cợt nguyệt, xếp gối ngồi cao; Nay đã theo Lƣu

Dự Châu, thì phải vì dân mà mƣu điều lợi, bỏ điều hại, dẹp trừ kẻ loạn tặc mới phải chứ! Vả khi tôi xem

Lƣu Dự Châu chƣa đƣợc tiên sinh, ai cũng mong ngóng, đến đứa trẻ con cũng cho đó là hổ sinh cánh, nhà [email protected]

483

Hán sắp sửa lại hƣng, họ Tào sắp đổ. Cựu thần trong triều đình, ẩn sĩ nơi rừng rú, ai cũng lau mắt chờ

xem, tƣởng là tiên sinh với Lƣu Dự Châu, sắp xua tan mây mù trên trời cao, để cho thiên hạ lại đƣợc nhìn

thấy ánh sáng mặt trời mặt trăng; cứu vớt dân ra khỏi cơn nƣớc lửa, giúp đỡ thiên hạ yên ổn làm ăn, chính

là lúc này vậy. Ai ngờ từ khi tiên sinh về với Dự Châu, quân Tào mới đến, đã bỏ giáp quẳng gƣơm, trông

thấy bóng là chạy; trên không báo đƣợc Lƣu Biểu, để yên thứ dân; dƣới lại chẳng giúp đƣợc con côi, giữ

lấy bờ cõi, bỏ Tân Giã, chạy khỏi Phàn Thành, thua Đƣơng Dƣơng chạy ra Hạ Khẩu, chẳng có lấy một

chỗ dung thân. Thế chẳng hóa ra Dự Châu từ khi đƣợc tiên sinh lại không bằng trƣớc ƣ? Quản Trọng,

Nhạc Nghị chắc cũng nhƣ thế đó ƣ?Đó là mấy lời quê kệch, xin tiên sinh đừng chấp.

Khổng Minh nghe xong, cƣời ha hả mà rằng:

- Cái chí khí của chim bằng, các loại chim há biết đƣợc sao? Ví nhƣ ngƣời bệnh nặng, trƣớc hết phải cho

uống nƣớc cơm, nƣớc cháo, thuốc thang; lúc nào phủ tạng điều hòa, thân thể hồi phục, bấy giờ mới cho

bổ bằng cá thịt, trị bằng thuốc mạnh, thì gốc bệnh mới tiệt, sinh mệnh mới an toàn. Nếu bệnh còn nặng,

phủ tạng còn yếu, đã trị ngay bằng thuốc mạnh, bổ ngay bằng vị ngon, thì khó lòng chữa khỏi đƣợc. Chủ

ta, trƣớc thua ở Nhữ Nam, đến nhờ Lƣu Biểu, quân không đầy một nghìn, tƣớng chỉ có Quan, Trƣơng,

Triệu chính là lúc bệnh đang nguy ngập. Tân Dã là một huyện nhỏ, hẻo lánh, dân cƣ thƣa thớt, lƣơng thực

ít ỏi, chủ ta chẳng qua đến nƣơng tạm đó mà thôi, có phải muốn khƣ khƣ ngồi giữ cái xó ấy đâu? Trong

hoàn cảnh quân sĩ không sẵn,

thành quách không bền, quân không luyện tập, chạy ăn từng bữa, thế mà

lửa cháy Bác Vọng, nƣớc ngập Bạch Hạ, khiến bọn Hà Hầu Đôn, Tào Nhân phải lòng run mặt vỡ; thiết

tƣởng Quản Trọng, Nhạc Nghị dùng binh cũng vị tất đã hơn gì! Đến nhƣ Lƣu Tôn hàng Tào, Dự Châu

hoàn toàn không biết; vả lại, không nỡ nhân lúc loạn mà cƣớp lấy cơ nghiệp ngƣời đồng tông. Thật là đại

nhân, đại nghĩa! Còn trận thua ở Đƣơng Dƣơng, vì có vài vạn dân, già trẻ dắt díu nhau đi theo, không nỡ

bỏ, nên mỗi ngày chỉ đi đƣợc mƣời dặm, không thiết đến lây Giang Lăng, cam chịu thất bại, ấy cũng là

đại nhân đại nghĩa vậy. Còn nhƣ ít không địch đƣợc nhiều, thì đƣợc thua chỉ là việc thƣờng thôi. Ngày

xƣa vua Cao Tổ luôn thua Hạng Vũ, sau chỉ một trận ở Cái Hạ là thàng công; đó không phải là mẹo tài

của Hàn Tín đó ƣ? Tín thờ Cao Tổ đã lâu cung không mấy khi tháng; bởi vì kế lớn nhà nƣớc, xã tắc an

nguy, đều đã có chủ trƣơng. Không nhƣ cái lũ khoác lác hƣ danh, bịp bợm, ngồi một xó mà lý thuyết

suông thì không ai bằng; đến lúc có việc thì trăm phần chẳng đƣợc phần nào, thật đáng để cho thiên hạ

chê cƣời!

Bị thuyết một hồi, Trƣơng Chiêu không còn thở ra đƣợc câu nào nữa. Lại có một ngƣời cất tiếng hỏi rằng:

- Nay Tào Tháo quân hàng trăm vạn, tƣớng ƣớc nghìn viên, uy thế nhƣ rồng hƣ

hổ, nuốt chửng Giang Hạ,

ông bảo làm sao?

Khổng Minh trông xem ai, thì là Ngu Phiên. Khổng Minh nói:

- Tào Tháo thu quân rơm rác của Viên Thiệu, nhặt quân ô hợp của Lƣu Biểu, dù đông mấy trăm vạn cũng

không đáng sợ gì hết.

Ngu Phiên cƣời mát:

- Quân thua ở Đƣơng Dƣơng, kế cùng ở Hạ Khẩu, đi van xin cứu viện không xong, còn nói không sợ, thật

là khoác lác để bịp ngƣời đó thôi!

Khổng Minh đáp:

- Lƣu Dự Châu đem vài nghìn quân nhân nghĩa địch sao đƣợc trăm vạn quân tàn bạo? Lui về giữ Hạ

Khẩu là để chờ thời cơ đấy! Nay Giang Đông, binh tinh lƣơng đủ, lại có sông Trƣờng Giang hiểm trở, thế

mà còn xui chủ uốn gối hàng giặc.

Từ đó mà suy, thì Lƣu Dự Châu thật không sợ gì giặc Tháo vậy!

[email protected]

484

Ngu Phiên chịu cứng. Lại có một ngƣời lên tiếng hỏi:

- Khổng Minh muốn uốn lƣỡi Tô Tần, Trƣơng Nghi sang làm thuyết khách ở Giang Đông nàychăng?

Khổng Minh nhìn xem ai thì là Bộ Trắc, bèn đáp rằng:

- Bộ Tử Sơn chỉ biết Tô Tần, Trƣơng Nghi là biện sĩ, chuyên nghề nói mép, chứ chƣa biết Tô Tần,

Trƣơng Nghi cũng là những trang hào kiệt. Tô Tần đeo ấn làm tƣớng sáu nƣớc, Trƣơng Nghi hai lần làm

tƣớng nhà Tần, đều có tài giúp gây nên cơ nghiệp, đâu thèm so sánh với những kẻ sợ thế mạnh, lấn ngƣời

yếu, tránh kiếm, lẩn dao. Các ngƣơi muốn nghe thấy Tào Tháo phao tin đã vội co vòi xin hàng rồi, còn

dám cƣời Tô Tần, Trƣơng Nghi sao đƣợc?

Bộ Trắc im ngay, không dám nói gì nữa.

Lại có một ngƣời hỏi rằng:

- Thế Khổng Minh cho Tào Tháo là ngƣời thế nào?

Khổng Minh nhìn xem ai, thì là Tiết Tung bèn đáp rằng:

- Tào Tháo là giặc nhà Hán, can gì phải hỏi?

Tung nói:

- Ông lầm rồi. Nhà Hán truyền ngôi kế thế mãi đến nay, số trời sắp hết, giờ đây, Tháo đã nắm đƣợc hai

phần ba thiên hạ rồi, nhân tâm ai cũng quy phục cả. Duy chỉ có Lƣu Dự Châu không biết thiên thời, muốn

gƣợng tranh với

Tháo, khác nào trứng chọi với đá, sao chẳng thất bại?

Khổng Minh quát to lên rằng:

- Tiết Kính Văn sao dám thở ra câu vô quân, vô phụ vậy? Ngƣời ta sinh ra ở đời phải lấy trung hiếu làm

cốt. Ông đã làm tôi nhà Hán, nếu kẻ nào phản nghịch, phải thề giết nó đi, mới là phải đạo. Nay tổ tôn Tào

Tháo đời đời ăn lộc nhà Hán, Tháo đã không nghĩ báo ơn, lại mang lòng phản nghịch, thiên hạ đều oán

ghét cả. Ông lại dám đổ cho số trời, thật là con ngƣời vô quân vô phụ, không xứng đáng bàn luận! Chớ có

nói nữa!

Tiết Tung đỏ mày xay mặt, câm nhƣ miệng hên. Lại một nƣời hỏi rằng:

- Tào Tháo tuy rằng mƣợn tiếng thiên tử để sai khiến chƣ hầu, nhƣng cũng còn là con cháu ông tƣớng

quốc Tào Tham ngày xƣa. Lƣu Dự Châu vẫn tự xƣng là dòng dõi Trung sơn Tĩnh vƣơng, nhƣng không có

bằng cờ nào; hiện mắt trông thấy chỉ là một ngƣời dệt chiếu, bán giầy, sánh với Tào Tháo sao đƣợc?

Khổng Minh nhìn xem ai, thì là Lƣu Tích, liền cƣời nói rằng;

- Ông có phải là ngƣời ăn cắp quít ở trong bữa tiệc của Viên Thiệu đó không? Xin hãy ngồi nghe ta giảng

giải cho: Tào Tháo đã là con cháu tƣớng quốc họ Tào, thì là đời đời làm tôi nhà Hán, nay dám chuyên

quyền ngang ngƣợc, khinh nhờn cả vua; nhƣ thế hắn không những là vô quân mà lại là khinh cả tổ tiên

mình; không những là loạn thần nhà Hán, mà còn là đứa con bất hiếu của họ Tào nữa. Lƣu Dự Châu

đƣờng đƣờng một đấng tôn thất, đƣơng kim Hoàng Đếhiện đã xét gia phả và phong tƣớc cho, sao dám

bảo là không có căn cứ? Vả đức Cao Tổ ngày xƣa, xuất thân làm đình trƣởng, mà sau đƣợc thiên hạ, thì

dệt chiếu, bán giầy có gì là nhục? Kiến thức ông nhƣ trẻ con, không nên ngồi nói chuyện với cao sĩ.

[email protected]

485

Lục Tích ngồi im thin thít.

Lại một ngƣời hỏi rằng:

- Khổng Minh chỉ đƣợc cái già mồm lý lẽ, không phải là chính luận; không cần dài dòng làm gì nữa, hãy

xin hỏi Khổng Minh đã học đƣợc những sách gì?

Khổng Minh nhìn xem thì là Nghiêm Tuấn, liền đáp:

- Tìm từng chƣơng, dò từng câu, chỉ là bọn hủ nho mà thôi, sao có xây dựng đƣợc nƣớc non cơ nghiệp?

Vả nhƣ ngày xƣa Y Doãn cày ở đất Sàn, Tử Nha câu trên sông Vi, Trƣơng Lƣơng, Trần Bình, Đặng Vũ,

Cánh Cam, đều có tài giúp nƣớc cả, mà cũng không cần xét xem ngày thƣờng học những sách vở gì! Có

đâu lại bắt chƣớc bọn thƣ sinh, bo bo sách vở, cái đen trắng, múa văn khua bút đó ƣ?

Nghiêm Tuấn cúi đầu tiu nghỉu ngồi im. Lại một ngƣời lớn tiếng hỏi:

- Ông chỉ đƣợc việc nói khoác là giỏi, vị tất đã có thực học, tôi chỉ sợ bọn nhà nho cƣời cho thôi.

Khổng Minh nhìn xem thì là Trình Đức Khu ở Nhữ Nam, liền đáp:

- Nho cũng có nho quân tử, cũng có nho tiểu nhân. Nho quân tử thì trung vua yêu nƣớc, giữ chính ghét tà,

chuyên làm những điều ích lợi chung, tiếng để đời sau. Còn nhƣ loại tiểu nhân thì chỉ gọt dũa văn

chƣơng, miệt mài nghiên bút; còn trẻ làm phú đầu bạc đọc kinh, dƣới bút dẫu có nghìn lời, trong bụng

không đƣợc một mẹo. Xem nhƣ Dƣơng Hùng văn chƣơng có tiếng một đời, mà phải hạ mình đi thờ

Vƣơng Mãng rồi cũng đến đâm đầu xuống lầu mà chết. Thế gọi là nho tiểu nhân, dẫu ngày làm hạng vạn

câu thơ, cũng có ích gì đâu!

Trình Đức Khu cũng ứ cổ nốt.

Các tƣớng thấy Khổng Minh ứng đối nhƣ nƣớc chảy, ai cũng sợ mất vía. Lúc đó, còn có hai ngƣời là

Trƣơng Ôn, Lạc Thống sắp sửa muốn hỏi. Bỗng bên ngoài có một ngƣời chạy vào quát to lên rằng:

- Khổng Minh là bậc kỳ tài đời nay, các ngƣơi lấy môi mép vặn ngƣời ta, đó không phải kính trọng khách.

Đại quân của Tào Tháo đã đến bờ cõi, tìm kế chống giặc chẳng tìm, cứ ngồi đấu khẩu nhƣ thế ích gì?

Các tƣớng nhìn xem ai, thì là Hoàng Cái, tự là Công Phúc, ngƣời Linh Lăng, hiện đƣơng làm quan coi

lƣơng ở Đông Ngô. Lúc ấy Hoàng Cái bảo Khổng Minh rằng:

- Tôi nghe "Nói nhiều dù đƣợc lợi, cũng không bằng ngồi im không nói". Sao ông không đem lời vàng đá

ra mà nói với chủ tôi, đâu lại thừa hơi mà cãi vã với họ làm gì?

Khổng Minh đáp:

- Các ông ấy không biết việc đời mà hỏi, chẳng lẽ không nói.

Hoàng Cái, Lỗ Túc dẫn Khổng Minh vào đến cửa giữa gặp Gia Cát Cẩn. Khổng Minh chào hỏi, Cẩn nói:

- Hiền đệ đã sang Giang Đông, sao không lại thăm ta?

Khổng Minh đáp:

[email protected]

486

- Em đã thờ Lƣu Dự Châu, nên phải đặt viêc công lên trƣớc, rồi sau mới tới việc tƣ. Việc công chƣa xong,

nên chƣa dám đến, xin anh tha thứ cho.

Cẩn nói:

- Hiền đệ vào yết kiến Ngô hầu xong, rồi đến chỗ ta nói chuyện.

Nói đoạn, đi thẳng.

Lỗ Túc nói:

- Mới rồi tôi dặn những điều gì, không nên quên đấy.

Khổng Minh gật đầu xin vâng. Hai ngƣời lên đến thềm chào hỏi tử tế. Tôn Quyền xuống đón, đãi rất tử

tế. Thi lễ xong, Quyền mời Khổng Minh ngồi. Các quan văn võ đứng sắp hàng hai bên.

Lỗ Túc đứng bên cạnh Khổng Minh, chỉ đợi xem Khổng Minh nói với Quyền nhƣ thế nào. Khổ ng Minh

giãi bày ý kiến Huyền Đức, rồi liếc mắt nom Tôn Quyền, thấy Quyền mắt biếc râu đỏ, tƣớng mạo đƣờng

bệ, liền nghĩ thầm rằng:

- Ngƣời này tƣớng mạo khác thƣờng, chỉ ƣa nói khích chứ không ƣa thuyết phục; đợi khi nào hỏi, bấy giờ

ta sẽ khích cho mấy câu là hơn!

Khi tả hữu dâng trà xong, Tôn Quyền nói:

- Tôi thƣờng đƣợc nghe Lỗ Tử Kính nói đến tài túc hạ, nay may đƣợc gặp, xin túc hạ có điều gì hay chỉ

bảo cho.

Khổng Minh đáp:

- Chúng tôi không tài ít học. Không đáng để ngài hỏi.

Quyền nói:

- Túc hạ mới rồi ở Tân Dã, giúp Lƣu Dự Châu đánh nhau với Tào Tháo, tất biết tình hình bên Tào thế

nào?

Khổng Minh nói:

- Cả quân mã, quân bộ và quân thủy, ƣớc đƣợc hơn trăm vạn.

Quyền trố mắt, ngạc nhiên hỏi:

- Ông nói dối ta chăng?

Khổng Minh đáp:

- Không dám dối đâu! Tào Tháo ở Duyện Châu đã có hai mƣơi vạn; bình xong Viên Thiệu, lại thêm đƣợc

năm sáu mƣơi vạn; quân mới mộ ở Trung Nguyên đƣợc ba bốn mƣơi vạn. Tính ra có kém gì một trăm

năm mƣơi vạn. Thế mà Lƣợng nói có một trăm vạn là vì sợ ngƣời Giang Đông mất vía đó thôi!

Lỗ Túc đứng cạnh, nghe nói, tái mặt lại, đƣa mắt cho Khổng Minh. Khổng Minh cứ lờ đi.

[email protected]

487

Quyền lại hỏi:

- Chiến tƣớng của Tào Tháo nhiều hay ít?

- Khổng Minh nói:

- Những mƣu sĩ lắm mƣu nhiều trí và những tƣớng đấu tài đánh giỏi

ít ra cũng đƣợc vài nghìn.

Quyền lại hỏi:

- Nay Tào Tháo đã bình đƣợc Kinh Sở, còn có tham vọng gì nữa không?

Khổng Minh đáp:

- Tào Tháo hiện nay hạ trại kín ven sông, sắm sửa thuyền bè, chẳng lấy Giang Đông thì lấy đâu?

Quyền lại hỏi:

- Đối với âm mƣu ấy của Tháo, nên đánh hay không, xin túc hạ hãy quyết định giúp ta một lời?

Khổng Minh nói:

- Lƣợng tôi có một lời, nhƣng chỉ sợ tƣớng quân chẳng chịu nghe thôi.

- Quyền nói:

- Xin cho nghe mấy lời cao kiến.

Khổng Minh nói:

- Trƣớc kia thiên hạ đại loạn, nên tƣớng quân phải dấy binh ở Giang Đông, Lƣu Dự Châu tụ quân ở Hán

Nam, để cùng tranh giành với Tào Tháo. Nay Tháo đã dẹp đƣợc nạn lớn, tình hình sắp ổn định xong. Vừa

đây Tháo lại phá đƣợc Kinh Châu, uy lừng bốn bể. Bây giờ, dẫu có anh hùng cũng không có đất dụng võ,

cho nên Dƣ Châu phải trốn tránh đến đây. Vậy xin tƣớng quân lƣợng sức mà tính toán công việc. Nếu

tƣớng quân có thể lấy quân Ngô, Việt mà chống Tào Tháo đƣợc, thì nên sớm cự tuyệt nó đi. Nếu không

muốn thế, sao không theo ngay lời các mƣu sĩ đã bàn, thu quân mã, xếp áo giáp lại, rồi ngoảnh mặt về

phƣơng bắc mà hàng?

Tôn Quyền chƣa kịp đáp, Khổng Minh lại nói rằng:

- Tƣớng quân ngoài mặt thì giả tiếng phục tùng nhƣng bên trong bụng vẫn còn ngờ vực. Việc kíp rồi mà

không quyết đoán, thì vạ đến nơi rồi đó!

Tôn Quyền lại hỏi:

- Nếu quả nhƣ lời ông, thì sao Lƣu Dự Châu không hàng Tào đi?

Khổng Minh đáp:

- Ngày xƣa Điền Hoành là một tráng sĩ nƣớc Tề còn biết giữ nghĩa không chịu nhục, huống chi Lƣu Dự

Châu là tôn thân nhà Hán, anh hùng lừng lẫy trên đời, kẻ sĩ thảy đều trông mong. Việc không xong là bởi [email protected]

488

trời, có đâu lại chịu luồn cúi ngƣời ta?

Tôn Quyền nghe Khổng Minh nói xong, nét mặt hầm hầm, rũ áo đứng dậy, lui vào nhà sau. Các quan

cùng tủm tỉm cƣời và giải tán.

Lỗ Túc trách Khổng Minh rằng:

- Sao tiên sinh lại nói thế? May mà chủ tôi rộng lƣợng, không nỡ trách ngay, chứ những lời tiên sinh vừa

nói là khinh miệt chủ tôi lắm đấy.

Khổng Minh ngẩng mặt cƣời, nói:

- Sao không có Lƣợng bao dung nhƣ thế? Ta đã có mẹo phá đƣợc Tào Tháo, vì không hỏi tới, nên ta

không nói đó thôi.

Túc hỏi:

- Nếu quả tiên sinh có mẹo hay, tôi xin vào mời chủ tôi ra để tiên sinh dạy cho.

Khổng Minh nói:

- Quân trăm vạn của Tào Tháo, ta coi nhƣ đàn kiến chỉ giơ tay một cái là tan ra nhƣ cám cả!

Túc nghe nói, liền vào nhà sau gặp Tôn Quyền. Quyền lúc ấy vẫn còn bực, ngoảnh lại bảo Lỗ Túc rằng:

- Khổng Minh khinh ta quá chừng!

Túc nói:

- Tôi cũng đã trách Khổng Minh, thì Khổng Minh cƣời và trách lại rằng chúa công không có lƣợng dung

ngƣời, cho nên Khổng Minh có mẹo phá Tào cũng không muốn nói ra cho biết. Xin chúa công hãy thử

hỏi Khổng Minh xem thế nào?

Quyền bèn lập tức nguôi giận làm vui, nói:

- À, thế ra Khổng Minh vẫn có mẹo hay, nên nói khích ta. Ta một lúc nghĩ nông cạn, tý nữa lỡ mất

việc

to.

Lập tức cùng Lỗ Túc lại ra triều đƣờng, mời Khổng Minh vào nói chuyện.

Quyền xin lỗi Khổng Minh rằng:

- Vừa rồi tôi trót lỡ lời, xin tiên sinh tha lỗi cho.

Khổng Minh cũng tạ lại rằng:

- Lƣợng nói năng lỗ mãng, xin tƣớng quân cũng thứ tội cho.

Quyền mời ngay Khổng Minh vào nhà sau làm tiệc khoản đãi. Đƣợc vài tuần rƣợu, Quyền hỏi rằng:

- Tào Tháo vốn chỉ ghét Lã Bố, Lƣu Biểu, Viên Thiệu, Viên Thuật, Lƣu Dự Châu với tôi mà thôi. Nay đã

trừ đƣợc cả, duy chỉ còn Dự Châu với tôi. Tôi không thể đem cả nƣớc Ngô dâng cho ngƣời ta đƣợc. Kế [email protected]

489

của tôi đã quyết, nhƣng khi Lƣu Dự Châu giúp cho thì cũng không ai đƣơng nổi đƣợc Tào Tháo bây giờ.

Mà Dự Châu lại vừa mới thua trận, làm thế nào mà chống đƣợc nạn này.

Khổng Minh nói:

- Dự Châu tuy mới thua, nhƣng Quan Vân Trƣờng còn thống lĩnh hàng vạn tinh binh; Lƣu Kỳ ở Giang Hạ

cũng có chừng vạn quân sĩ. Quân Tào Tháo từ xa đến, tất cũng mỏi mệt; mới đây, lại đuổi Dự Châu, quân

khinh kỵ đi ba trăm dặm một ngày, khác nào nỏ cứng giƣơng lên đã đuối sức, chƣa chắc bắn thủng đƣợc

mảnh lụa mỏng. Vả lại ngƣời phƣơng bắc không quen đánh thủy; quân dân ở Kinh Châu gặp thế bí phải

phục Tào, chớ không phải là tự nguyện. Nay tƣớng quân thật muốn đồng tâm hiệp lực với Dự Châu, thì

làm gì không phá đƣợc Tào Tháo? Quân Tào mà bị phá, tất phải kéo về bắc, thì thế Kinh, Ngô lại mạnh,

mà hình thành thế chân vạc đƣợc. Cơ hội đƣợc thua, chỉ trong lúc này, xin tƣớng quân hãy nghĩ cho kỹ

mà quyết đi!

Quyền mừng lắm, nói:

- Mấy lời của tiên sinh, thật đã làm sáng mắt tôi. Ý tôi đã quyết, không còn hồ nghi gì nữa.

Ngay hôm ấy, Quyền bàn bạc cất quân để cùng đi phá Tào Tháo và sai Lỗ Túc đem ý định đó truyền ra

cho văn võ đều biết. Rồi đƣa Khổng Minh đến nhà khách nghỉ ngơi.

Trƣơng Chiêu biết Tôn Quyền muốn cất quân, mới bàn với mọi ngƣời rằng:

- Lại mắc phải mẹo của Khổng Minh mất rồi!

Chiêu vội vàng vào ra mắt Tôn Quyền, nói:

- Chúng tôi nghe chúa công muốn dấy binh đánh nhau với Tào Tháo. Chúa công hãy nên so mình với

Viên Thiệu xem thế nào? Tào Tháo khi trƣớc binh mọn, tƣớng ít, còn đánh đƣợc Viên Thiệu; huống bây

giờ cầm hơn trăm vạn quân trong tay sang đánh mặt nam, há nên khinh địch? Nếu chúa công nghe lời Gia

Cát Lƣợng, hấp tấp dấy binh, thì thật là đem củi khô đi chữa cháy vậy.

Tôn Quyền chỉ cúi đầu, ngồi im.

Cố Ung nói:

- Lƣu Bị vì bị Tào Tháo đánh thua, nên muốn mƣợn quân ta để chống lại Tháo, chúa công sao lại để cho

ngƣời ta lợi dụng mình? Xin hãy nghe lời Tử Bố. Tôn Quyền cũng ngần ngừ không quyết. Bọn Trƣơng

Chiêu ra, Lỗ Túc lại vào nói rằng:

- Bọn Trƣơng Chiêu

lại khuyên tƣớng quân đừng cất quân để xin hàng Tào Tháo; đó đều là mƣu của kẻ

chỉ biết giữ mình và vợ con đó thôi, xin chúa công đừng nghe.

Tôn Quyền vẫn còn do dự. Túc lại nói:

- Nếu chúa công hoài nghi, tất bị chúng làm lỡ việc.

Quyền nói:

- Ngƣơi hãy lui ra, để ta còn nghĩ kỹ đã.

[email protected]

490

Túc trở ra. Bấy giờ bọn võ tƣớng có nhiều ngƣời muốn đánh, nhƣng bọn quan văn thì ai cũng muốn hàng;

mọi ngƣời bàn bạc phân vân, không nhất trí.

Tôn Quyền vào nhà ăn ngủ không yên, vẫn phân vân chƣa định. Ngô Quốc Thái thấy thế mới hỏi:

- Con suy nghĩ đến việc gì đến nỗi bỏ cả ăn lẫn ngủ thế?

Quyền nói:

- Nay Tào Tháo đóng quân ở Giang Hán, có ý muốn đánh xuống Giang Nam, hỏi các văn võ, kẻ muốn

hàng, ngƣời muốn đánh. Nếu đánh thì e mình ít không địch nổi nhiều; muốn hàng thì sợ Tào Tháo không

dung; bởi thế con phân vân chƣa định.

Ngô Quốc Thái nói:

- Con không nhớ lời chị ta lúc lâm chung dặn lại thế nào ƣ?

Tôn Quyền sực nhớ lời trƣớc, nhƣ ngƣời say tỉnh lại, nhƣ ngƣời ngủ mê thức dậy.

Ấy là:

Nhớ lời Quốc thái truyền khi mất,

Nên để Chu Lang lập chiến công.

Muốn biết lời di chúc của Quốc Thái, xin xem hồi sau.

[email protected]

491

HỒI 44

Khổng Minh dùng kế khích Chu Du;

Tôn Quyền quyết mưu đánh Tào Tháo.

Lại nói Ngô quốc thái thấy Tôn Quyền nghi hoặc không quyết, mới bảo:

- Khi

hấp hối, mẹ con dặn phải theo di chúc của Bá Phù là phàm công việc trong nƣớc không quyết định

đƣợc thì hỏi Trƣơng Chiêu, việc bên ngoài không quyết định đƣợc nên hỏi Chu Du. Nay sao con không

mời chu Du về mà hỏi?

Quyền mừng lắm, lập tức sai sứ ra Phiên Dƣơng mời Chu Du về bàn việc.

Nguyên Chu Du đang ở hồ Phiên Dƣơng, luyện tập quân thủy, nghe tin Tào Tháo đem quân đại quân đến

Hán Thƣợng, liền cấp tốc về Sài Tang để bàn việc quân. Sứ giả chƣa kịp đi, thì Chu Du đã về đến nơi. Lỗ

Túc vốn thân với Chu Du, đi ra đón trƣớc, và thuật lại đầu đuôi việc trƣớc cho Du nghe.

Chu Du nói:

- Tử Kính đừng lo, tôi đã có chủ trƣơng rồi, hãy nên mời ngay Khổng Minh đến.

Lỗ Túc lên ngựa đi luôn.

Chu Du vừa ngồi nghỉ ngơi, chợt báo có Trƣơng Chiêu, Cố Ung, Trƣơng Hoành và Bộ Trắc, bốn ngƣời

đến thăm. Du mời vào trong nhà ngồi chơi, hỏi han sức khỏe mọi ngƣời. Trƣơng Chiêu nói:

- Đô đốc có biết việc mất còn của Giang Đông không?

Du nói:

- Chƣa biết.

Chiêu nói:

- Tào Tháo cầm trăm vạn quân, đóng ở Hán Thƣợng. Hôm trƣớc, có đƣa tờ hịch đến đây, mời chúa công

hội săn ở Giang Hạ. Tuy hắn định thôn tính ta, nhƣng chƣa nói rõ ra thôi. Bọn Chiêu chúng tôi đã khuyên

chúa công nên hàng đi, hoạ may Giang Đông mới tránh đƣợc vạ. Không ngờ Lỗ Túc dắt ngay anh Gia

Cát Lƣợng, quân sƣ của Lƣu Bị ở Giang Hạ về. Vì hắn muốn trả thù Tào Tháo, nên nói khích chúa công.

Lỗ Túc thì ù lì, không hiểu gì cả. Nay chỉ đợi đô đốc về để quyết định dứt khoát việc ấy.

Du hỏi:

- Thế ý kiến các ông có giống nhau không?

Bọn Cố Ung đáp:

- Chúng tôi đã bàn bạc, ý kiến đều giống nhau cả rồi.

Du nói:

- Ta cũng muốn hàng đã lâu. Các ông hãy đi về đi, sáng mai ra mắt chúa công, ta sẽ có quyết định.

[email protected]

492

Đƣợc một lát, lại có tin bọn chiến tƣớng là Trình Phổ, Hoàng Cái, Hán Đƣơng đến.

Du mời vào. Thăm hỏi xong, Trình Phổ hỏi:

- Đô đốc có biết Giang Đông nay mai về tay ngƣời khác không?

Du nói:

- Chƣa biết.

Phổ nói:

- Bọn tôi từ khi theo Tôn tƣớng quân, mở mang cơ nghiệp, lớn nhỏ hơn trăm trận đánh, mới có đƣợc sáu

quận thành trì. Nay chúa công nghe bọn mƣu sĩ muốn hàng Tào Tháo. Thật là việc nhơ nhuốc đáng tiếc!

Chúng tôi thà chết chứ không khi nào chịu nhục. Xin đô đốc khuyên chúa công quyết kế khởi binh.

Chúng tôi xin thề cố chết mà đánh.

- Thế ý kiến các ông có giống nhau không?

Hoàng Cái phẫn uất đứng dậy, vỗ tay lên trán, nói:

- Tôi thề rằng đầu này mất thì mất, chớ không bao giờ hàng Tào!

Cả bọn cũng đồng thanh nói không khi nào chịu hàng.

Du nói:

- Ta đang muốn quyết chiến với Tào Tháo, há chịu hàng. Xin các tƣớng hãy về, ta vào ra mắt chúa công

sẽ có quyết định.

Bọn Trình Phổ trở ra. Chƣa giập bã trầu, lại có quan văn là Gia Cát Cẩn vàLã Phạm đến.

Du đón vào. Chào hỏi xong xuôi, Gia Cát Cẩn nói:

- Em tôi là Gia Cát Lƣợng từ Hán Thƣợng lại đây nói việc Lƣu Dự Châu muốn kết với Đông Ngô để đánh

Tào Tháo. Các quan văn võ bàn định chƣa xong, vì em tôi là sứ giả, nên tôi không tiện nói nhiều, chỉ đợi

đô đốc về quyết định.

Du nói:

Ý ông thế nào?

Cẩn nói:

- Hàng thì dễ yên, đánh thì khó giữ.

Chu Du cƣời, nói:

- Tôi đã có chủ trƣơng, ngày mai đến phủ sẽ có quyết.

[email protected]

493

Chợt lại có bọn Lã Mông, Cam Ninh đến, Du mời vào cùng bàn luận việc đó. Kẻ muốn hàng ngƣời muốn

đánh, tranh luận gay go.

Chu Du nói:

- Không phải nói chi cho lắm, ngày mai xin cứ đến cả phủ để thảo luận.

Mọi ngƣời ra về. Chu Du cƣời nhạt lúc lâu mới thôi.

Chiều hôm ấy đƣợc tin Lỗ Túc đƣa Khổng Minh đến, Du ra tận cửa đón vào. Thi lễ xong, chia ngôi chủ

khách ngồi chơi. Túc hỏi Chu Du rằng:

- Nay Tào Tháo huy động lực lƣợng lớn xâm chiếm miền Nam, hòa với đánh, chỉ có hai đƣờng, chúa

công chƣa quyết định, cốt đợi tƣớng quân. Ý kiến tƣớng quân thế nào?

Du nói:

- Tào Tháo mƣợn tiếng thiên tử, thì không nên kháng cự; vả lại thế Tào to lắm, chƣa dễ địch nổi. Đánh thì

tất thua, mà hàng thì dễ yên. Ý ta đã quyết, ngày mai ta vào hầu chúa công xin sai sứ đi hàng Tào.

Lỗ Túc ngạc nhiên, nói:

- Ông nói lầm rồi! Cơ nghiệp Giang Đông đã trải ba đời rồi, sao một chốc mà để vào tay ngƣời khác? Tôn

Bá Phù trƣớc đã dặn phàm công việc ngoài phó thác cho tƣớng quân. Chính lúc này phải trông cậy vào

tƣớng quân để giữ sao cho cơ nghiệp Đông Ngô vững nhƣ Thái Sơn. Chẳng dè tƣớng quân cũng theo lời

mấy đứa... hèn nhát đó sao?

Du nói:

- Sáu quận Giang Đông, nhân dân đông đúc biết bao. Nay nếu bị nạn binh đao tất quy oán cho ta, nên ta

nhất định xin hàng.

Lỗ Túc nói:

- Không thể thế đƣợc. Tƣớng quân là bậc đại anh hùng, Đông Ngô là nơi hiểm trở, vị tất Tào Tháo đã làm

mƣa gió gì đƣợc!

Hai ngƣời cùng tranh luận, Khổng Minh chỉ ngồi thu tay cƣời mát. Du hỏi:

- Tiên sinh có việc gì mà cƣời?

Khổng Minh đáp:

- Tôi có cƣời gì đâu, chỉ cƣời Tử Kính không thức thời.

Túc hỏi:

- Sao tiên sinh bảo tôi không thức thời?

Khổng Minh đáp: [email protected]

494

- Công Cẩn muốn hàng Tào, rất là hợp lẽ.

Du nói:

- Khổng Minh là ngƣời thức thời, tất một lòng nhƣ ta.

Túc nói:

- Khổng Minh! Sao ông lại nói thế?

Khổng Minh đáp:

- Tháo rất giỏi việc dùng binh, thiên hạ không ai địch nổi. Trƣớc chỉ có Lã Bố, Viên Thiệu, Viên Thuật,

Lƣu Biểu là dám chống cự. Mấy ngƣời ấy đều bị Tháo giết cả rồi, thiên hạ không còn ai nữa! Chỉ có Lƣu

Dự Châu là không thức thời, mới dám gƣợng gạo chống lại, nay thân cô thế cô ở đất Giang Hạ, mất còn

chƣa biết ra sao? Tƣớng quân quyết kế hàng Tào, để bảo toàn vợ con, phú quý; còn nhƣ vận nƣớc đổi

thay, phó mặc trời, có chi đáng tiếc!

Lỗ Túc giận lắm, nói:

- Ngƣời muốn cho chủ ta uốn gối chịu nhục với lũ giặc nƣớc à?

Khổng Minh nói:

- Ta có một kế, không phải cần đến khiêng dê gánh rƣợu, không phải nộp nƣớc dâng ấn, cũng không cần

phải thân sang sông; chỉ sai một ngƣời sứ với chiếc thuyền nhẹ đƣa hai ngƣời sang sông mà thôi. Tào

Tháo đƣợc hai ngƣời ấy, thì lập tức trăm vạn quân cũng cởi giáp, cuốn cờ rút lui ngay.

Du hỏi:

- Dùng hai ngƣời nào mà lui đƣợc quân Tào?

Khổng Minh nói:

- Đất Giang Đông mà bỏ hai ngƣời ấy, bất quá nhƣ cây to rụng một cái lá, kho lớn mất một hạt thóc.

Nhƣng Tào Tháo đƣợc hai ngƣời ấy, lập tức sẽ cuốn cờ, cởi giáp, vui mừng rút lui ngay.

Du lại hỏi:

- Hai ngƣời nào?

Khổng Minh nói:

- Khi tôi ở Long Trung, nghe tin Tháo mới dựng một cái đài ở trên sông Trƣơng Hà, gọi là Đồng Tƣớc,

trang hoàng lịch sự, rồi kén những con gái đẹp trong thiên hạ nhốt đầy trong đó. Tháo vốn là đồ hiếu sắc,

biết bên Giang Đông ông Kiều công có hai ngƣời con gái, con lớn là Đại Kiều, con nhỏ là Tiểu Kiều. Hai

ngƣời đều nhan sắc, chim sa cá lặn, hoa nhƣờng, nguyệt thẹn. Tháo từng thề rằng: Một là ta thề đạp bằng

bốn bể, dựng nên nghiệp Hoàng Đế; hai là lấy đƣợc hai chị em nàng Kiều ở Giang Đông, đem về đài

Đồâng Tƣớc để vui tuổi già, thì dẫu chết cũng không tiếc gì đời nữa! Nay Tháo tuy đem quân trăm vạn,

chực chiếm Giang Nam, nhƣng thật ra chỉ vì hai ngƣời con gái ấy. Tƣớng quân sao không tìm Kiều công,

đem nghìn vàng mua lấy hai ngƣời con gái rồi sai ngƣời mang dâng cho Tào Tháo, Tháo mãn nguyện tất [email protected]

495

rút quân về. Đó cũng là kế Phạm Lãi dâng Tây Thi cho Ngô Vƣơng, sao không kíp làm đi?

Du hỏi:

- Có gì làm chứng về việc Tào Tháo muốn đƣợc hai nàng Kiều không?

Khổng Minh nói:

- Con nhỏ Tào Tháo là Tào Thực, tự là Tử Kiến, có tài đặt bút thành văn. Tháo sai làm một bài phú, gọi

là

phú đài Đồng Tƣớc. Ý chính trong bài phú ấy, chỉ nói về nhà Tào nếu làm Thiên Tử thì thề sẽ lấy cho kỳ

đƣợc hai nàng Kiều.

Du hỏi:

- Ông có nhớ bài phú ấy không?

Khổng Minh nói:

- Tôi thích lời văn hoa mỹ của bài ấy, nên cũng thuộc.

Du nói:

- Xin thử đọc cho nghe.

Khổng Minh đọc luôn bài phú, trong bài có mấy câu:

"Lập song đài ƣ tả hữu hề! Hữu Ngọc long dữ Kim phụng; lãm nhị kiều ƣ Đông Nam hề! Lạc chiêu tịch

chí dữ cộng".

(Nghĩa là: Dựng hai đài ở bên tả bên hữu, có đài Ngọc long, có đài Kim phụng. Nhốt hai nàng Kiều bên

Đông Nam; để sớm chiều cùng vui vầy.

Chu Du nghe xong mấy câu ấy, đỏ mặt tía tai, đứng phắt dậy trỏ tay về phƣơng Bắc mà mắng rằng:

- Thằng giặc Tào này khinh ta quá chừng!

Khổng Minh vội ngăn lại, nói:

- Ngày xƣa chúa rợ Hung nô hay xâm lấn bờ cõi, thiên tử nhà Hán còn phải đem công chúa gả cho nó, để

cầu hòa, nay tƣớng quân tiếc làm chi hai ngƣời con gái thƣờng dân ấy?

Du nói:

- Ông chƣa rõ Đại Kiều là vợ Tôn Bá Phù, Tiểu Kiều là vợ Du đó.

Khổng Minh giả vờ sợ sệt nói:

- Tôi thâït vô tình, nói năng lỗ mỗ, tội đáng chết, đáng chết!

Chu Du nói:

- Ta thề cùng thằng giặc già một còn một mất! [email protected]

496

Khổng Minh nói:

- Tƣớng quân nên nghĩ cho chín, kẻo hối về sau.

Du nói:

- Ta đã vâng lời Tôn Bá Phù ủy thác, có lẽ hạ mình hàng Tào. Vừa rồi ta nói thế, là thử lòng nhau đó thôi.

Ta từ khi ở Phiên Dƣơng về đây, vẫn có chủ trƣơng đánh miền Bắc; dù dao búa kề đầu cũng không lay

đƣợc. Xin Khổng Minh giúp ta một tay, cùng phá giặc Tào.

Khổng Minh nói:

- Nếu ngài không bỏ Lƣợng, thì Lƣợng xin đem hết lòng khuyển mã, sớm tối vâng lời sai khiến.

Du nói:

- Ngày mai ta vào yết kiến chúa công, sẽ bàn ngay việc cất quân.

Khổng Minh và Lỗ Túc từ biệt Chu Du ra về.

Sáng sớm hôm sau, Tôn Quyền ra công đƣờng; bọn quan văn là Trƣơng Chiêu,

Cố Ung, hơn ba mƣơi

ngƣời; bọn quan võ là Trình Phổ, Hoàng Cái, hơn ba mƣơi ngƣời, áo mũ san sát, gƣơm đeo sáng quắc,

chia ngôi thứ đứng hai bên.

Một lát, Chu Du vào yết kiến, thi lễ xong, Tôn Quyền ân cần thăm hỏi Du nói:

- Gần đây, nghe Tào Tháo đóng binh ở Hán Thƣợng, có đƣa thƣ sang đây, ý kiến chúa công thế nào?

Quyền đƣa tờ lịch cho Chu Du xem.

Du xem xong, cƣời nói:

- Thằng giặc già cho Giang Đông ta là không có ai chăng, sao dám quá khinh nhờn ta thế!

Quyền hỏi:

Du nói:

- Chúa công đã cùng với văn võ bàn định chƣa?

Quyền nói:

- Mấy hôm nay bàn luận việc ấy; ngƣời thì khuyên ta nên hàng, kẻ lại bảo ta nên đánh; ý ta chƣa định bề

nào, xin Công Cẩn quyết định cho.

Du nói:

- Ai khuyên chúa công hàng?

Du hỏi ngay Trƣơng Chiêu: [email protected]

497

- Xin cho ý kiến muốn hàng của tiên sinh thế nào?

Chiêu nói:

- Tào Tháo mƣợn tiếng triều đình để dẹp đánh bốn phƣơng, nay lại mới đƣợc Kinh Châu, uy thế ngày

càng lớn. Giang Đông ta mà có cự đƣợc với Tào Tháo là nhờ dựa vào sông Trƣờng Giang; giờ đây Tào

Tháo có hàng trăm nghìn chiếc thuyền, thủy lục cùng tiến, ta lấy gì mà chống đƣợc. Không bằng hãy

hàng, rồi sau sẽ liệu kế khác.

Chu Du nói:

- Đó là lời bàn của bọn hủ nho. Giang Đông từ khi lập nƣớc đến giờ, đã trải ba đời, sao nỡ chốc lát bỏ

mất?

Quyền mới hỏi:

- Thế đánh thì có kế gì?

Chu Du nói:

- Tháo tuy giả danh là tƣớng nhà Hán, thật ra là giặc nhà Hán. Mà tƣớng quân là bậc thần võ hùng tài, nhờ

cơ nghiệp của cha anh, binh giỏi lƣơng nhiều, đáng lẽ tung hoành cả trong thiên hạ, trừ kẻ bạo tàn, sao lại

phải hàng giặc? Vả lại, Tháo đi chuyến này mắc phải nhiều điều kỵ trong binh pháp; đất bắc chƣa yên,

còn cái họa Mã Đằng, Hàn Toại sau lƣng, mà Tháo dám ở lâu để đánh phƣơng Nam, là một điều kỵ; quân

Bắc không quen đánh dƣới nƣớc, mà Tháo dám bỏ yên ngựa dùng bè thuyền, tranh giành với Đông Ngô,

là hai điều kỵ; đang mùa đông rét mƣớt, ngựa không có cỏ khô ăn, mà dám khởi binh, là ba điều kỵ; đem

quân ở lục địa tiến sâu vào chỗ sông hồ, không quen thủy thổ, nhiều ngƣời đau ốm, là bốn điều kỵ. Quân

Tào Tháo phạm bốn điều kỵ ấy, dẫu nhiều cũng phải thua. Tƣớng quân bắt đƣợc Tháo ở chính lúc này.

Du chỉ xin vài vạn tinh binh, đến đóng ở Hạ Khẩu, đủ phá đƣợc Tào Tháo cho tƣớng quân xem.

Tôn Quyền đứng vùng dậy nói:

- Thằng giặc già muốn cƣớp ngôi nhà Hán đã

lâu, chỉ e có hai anh em họ Viên, Lã Bố, Lƣu Biểu với ta

mà thôi. Nay mấy ngƣời ấy đã mất, duy chỉ còn có ta. Ta cùng với giặc già, thề không chung sống. Ngƣời

nói đánh, chính hợp ý ta. Quả là trời cho ngƣơi xuống giúp ta đó!

Chu Du nói:

- Tôi xin vì tƣớng quân quyết một trận huyết chiến, dù chết cũng không từ. Chỉ sợ tƣớng quân còn hồ

nghi chƣa định.

Quyền rút ngay thanh gƣơm đeo ở mình, chặt xuống góc bàn trƣớc mặt, nói rằng:

- Các quan các tƣớng, ai còn nói hàng Tào, sẽ nhƣ cái góc bàn này.

Nói xong, tặng luôn thanh gƣơm cho Chu Du, phong Chu Du làm đại đô đốc. Trình Phổ làm phó đô đốc;

Lỗ Túc làm tán quân hiệu uý. Nếu văn quan võ tƣớng, ai không tuân lệnh, dùng thanh gƣơm ấy chém đi.

Chu Du nhận gƣơm, nói:

- Ta phụng mệnh chúa công, đem quân đánh Tào Tháo, chƣ tƣớng và quan viên, ngày mai đều phải ra trại [email protected]

498

trận ở cạnh bờ sông nghe lệnh. Ai chậm chạp lầm lỗi cứ chiếu theo trong bảy điều cấm lệnh, 54 tội trảm

quyết thi hành.

Nói rồi, Du từ biệt Tôn Quyền bƣớc ra khỏi phủ; các quan văn võ giải tán, đâu về đấy.

Chu Du về đến dinh, cho mời Khổng Minh vào bàn việc. Khổng Minh đến. Du nói:

- Hôm nay, trong phủ bàn định đã xong, xin tiên sinh cho biết kế hay để phá Tào Tháo.

Khổng Minh nói:

- Bụng Tôn tƣớng quân chƣa thật ổn, không thể định kế đƣợc vội.

Du hỏi:

- Thế nào là bụng trong chƣa đƣợc ổn?

Khổng Minh nói:

- Vẫn còn có ý sợ quân Tào nhiều, quân mình ít không địch nổi. Tƣớng quân nên nói rõ quân số để Tôn

Tƣớng quân vững dạ thì việc lớn ắt xong.

Du nói:

- Tiên sinh nói phải lắm!

Du bèn vào ngay, ra mắt Tôn Quyền. Quyền hỏi:

- Đêm khuya Công Cẩn còn đến đây, chắc hẳn có việc gì?

Du thƣa:

- Ngày mai cất quân, chúa công còn nghi hoặc chút nào không?

Quyền nói:

- Ta chỉ còn lo quân Tào nhiều lắm, sợ không địch nổi thôi.

Du cƣời, nói:

- Tôi chỉ vì việc ấy mà đến đây, nói rõ để chúa công biết. Chúa công thấy hịch Tào Tháo nói dối có trăm

vạn quân, nên sinh lòng nghi sợ, không xét rõ hƣ thực thế nào. Nay xét ra, hắn huy động quân mã trong

nƣớc chẳng qua đƣợc mƣời lăm, mƣời sáu vạn, mà đã mệt mỏi cả rồi; số quân thu đƣợc của họ Viên cũng

độ bảy tám vạn, nhƣng đa số vẫn còn nghi ngờ chƣa phục. Quân số tuy nhiều cũng không đáng sợ. Tôi

chỉ xin năm vạn quân là đủ phá nổi. Chúa công chớ nên áy náy nữa.

Quyền vỗ vào lƣng Chu Du mà nói rằng:

- Công Cẩn nói đến điều ấy, thật gỡ đƣợc mối hoài nghi cho ta. Tử Bố không biết gì, ta mất tin cậy. Chỉ

có ngƣơi với Tử Kính là hợp bụng với ta thôi. Vậy thì ngƣơi hãy cùng với Tử Kính, Trình Phổ mang quân

đi trƣớc. Ta thu xếp thêm quân mã, tải nhiều lƣơng thực, làm hậu ứng cho. Tiền quân phỏng có điều gì [email protected]

499

không đƣợc nhƣ ý, thì đã có ta đây. Ta phen này quyết nhau với giặc Tào, không còn hồ nghi gì nữa!

Chu Du từ tạ ra về, bụng nghĩ thầm rằng:

- Khổng Minh đã đoán trúng đƣợc cả ruột gan Ngô Hầu, mà mƣu kế gì cũng hơn ta một bậc. Nếu để lâu

tất gây vạ cho Đông Ngô ta, chi bằng giết quách đi cho rảnh.

Rồi lập tức sai ngƣời mời Lỗ Túc vào, bàn việc muốn giết Khổng Minh.

Túc can rằng:

- Không nên! Nay giặc Tào chƣa phá đƣợc, mà đã giết mất ngƣời hiền sĩ, thế là tự mình hại ngƣời giúp

việc cho mình đó.

Du nói:

- Ngƣời này giúp Lƣu Bị, tất gây vạ cho Đông Ngô về sau.

Túc nói:

- Nên sai anh ruột y là Gia Cát Cẩn sang dụ y về với Đông Ngô chẳng hay hơn ƣ?

Du chịu là phải. Sáng hôm sau., Du đến hành dinh, ngồi cao trên trƣớng, quân đao phủ đứng sắp hàng hai

bên, hội họp cả văn võ lại để truyền lệnh.

Nguyên Trình Phổ hơn tuổi Chu Du, thấy Du quyền to hơn mình, có ý không vui, giả ốm không đến, sai

con là Trình Tƣ đi thay.

Du truyền lệnh cho các tƣớng rằng:

- Phép vua không thể thân sơ, chức phận ai nấy phải giữ. Hiện nay Tào Tháo lộng quyền, tệ hơn Đổng

Trác, giam thiên tử ở Hứa Đô, đóng bạo quân ở biên cảnh. Ta nay phụng mệnh ra đánh, các ông cùng

phải gắng sức đồng lòng. Quân đi đến đâu, không đƣợc quấy nhiễu dân sự. Ai có công thì thƣởng, ai có

tội thì phạt, không tƣ vị ai cả.

Nói đoạn, sai Hàn Đƣơng, Hoàng Cái làm tiền bộ tiên phong, lĩnh chiến thuyền đi ngay hôm ấy, đến cửa

sông Tam Giang đóng trại, chờ có lệnh khác sẽ hay; Tƣởng Khâm, Chu Thái làm đội thứ hai; Lạc Thống,

Phan, Chƣơng làm đội thứ ba;Thái Sử Từ, Lã Mông làm đội thứ tƣ; Lục Tốn, Đổng Tập làm đội thứ năm;

Lã Phạm; Chu Trị đi tuần phòng cả bốn mặt, và đốc thúc quan quân thủy lục phải song song tiến lên, hẹn

nội nhật hôm ấy phải đi cả.

Các tƣớng đƣợc lệnh, ai nấy thu xếp thuyền bè vũ khí ra đi. Trình Tƣ về thuật lại với cha rằng Chu Du

điều binh hợp phép lắm. Trình Phổ giật mình nói:

- Ta vẫn khinh Chu Lang nhu nhƣợc, không xứng đáng làm tƣớng. Nay y giỏi nhƣ thế, thật là tƣớng tài!

Ta há chẳng phục sao?

Lập tức Phổ đến trại Chu Du tạ tội, Du cũng khiêm tốn tạ lại.

[email protected]

500

Hôm sau, Du mời Gia Cát Cẩn đến bảo rằng:

- Lệnh đệ là Khổng Minh có tài vƣơng tá, sao lại hạ mình đi thờ Lƣu Bị. Nay mai y đến Giang Đông,

phiền tiên sinh chớ có quản công, đến dụ y về với Đông Ngô, thì Chúa Công đƣợc thêm một tay giỏi, mà

anh em tiên sinh lại đƣợc đoàn tụ, chẳng hay lắm ru?

Cẩn thƣa:

- Từ khi tôi đến Giang Đông, chƣa lập đƣợc một chút công nào, nghĩ cũng xấu hổ lắm. Nay Đô Đốc đã

sai, tôi xin cố gắng.

Nói rồi lên ngựa chạy ngay đến ngay nhà khách, vào thăm Khổng Minh. Khổng Minh mời vào, hỏi han

trò chuyện rồi, Cẩn khóc mà nói rằng:

- Em có biết Bá Di, Thúc Tề ngày xƣa không?

Khổng Minh nghĩ thầm đây tất là Chu Du cho đến dụ mình, liền đáp lại rằng:

- Bá Di, Thúc Tề là bậc thánh hiền đời xƣa.

Cẩn nói:

- Hai ông ấy dẫu đến lúc chết đói ở núi Thú Dƣơng, anh em cũng còn ở với nhau một chỗ. Nay ta với em,

ruột thịt một nhà, thế mà mỗi ngƣời thờ một chủ, sớm tối không đƣợc đoàn tụ với nhau, chẳng đáng thẹn

với Di Tề lắm ƣ?

Khổng Minh nói:

- Anh nói là tình em giữ là nghĩa. Anh với em cùng là dòng dõi nhà Hán. Nay Lƣu Hoàng Thúc là tôn thất

nhà Hán, nếu anh bỏ Đông Ngô về thờ Hoàng Thúc với em, thì trƣớc không hổ thẹn với bầy tôi nhà Hán,

sau nữa anh em lại đƣợc họp mặt nhau, thế là tình nghĩa hai đƣờng vẹn cả. Anh nghĩ thế nào?

Cẩn nghĩ bụng, mình đến dụ nó, chẳng hóa nó lại dụ mình.Rồi ngồi ngẩn mặt ra, chẳng nói đƣợc câu gì.

Lát sau Cẩn đứng dậy ra về yết kiến Chu Du, thuật lại lời Khổng Minh. Du nói:

- Ý ông làm sao?

Cẩn nói:

- Tôi đội hậu ơn Tôn tƣớng quân, có đâu nỡ bỏ!

Du nói:

- Ông đã có bụng trung với chủ nhƣ thế, không phải nói nữa. Còn Khổng Minh ta sẽ có cách thuyết phục

y.

Thế mới là:

Trí đối trí, tƣởng là dễ hợp,

Tài chọi tài, lại hóa ghen nhau.

Chƣa biết Chu Du có mẹo gì thuyết phục đƣợc Khổng Minh, xin xem hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

501

HỒI 45

Cửa Tam Giang, Tào Tháo hao binh;

Hội quần anh, Tưởng Cán mắc mẹo.

Lại nói Chu Du nghe Gia Cát Cẩn nói, giận Khổng Minh lắm, âm mƣu muốn giết. Hôm sau đ iểm quân

xong, Du vào chào từ biệt Tôn Quyền. Quyền nói:

- Ngƣơi cất quân đi trƣớc, ta lập tức đi sau tiếp ứng!

Chu Du từ tạ trở ra, cùng với Lỗ Túc, Trình Phổ cất quân đi và mời Khổng Minh đi cùng một thể. Khổng

Minh vui vẻ nhận lời, lên cả thuyền, giƣơng buồm kéo đến Hạ Khẩu, cách cửa Tam Giang ba bốn mƣơi

dặm đóng trại. Thuyền bè đỗ rất có trật tự.

Chu Du hạ trại ở giữa, trên bờ thì dựa vào núi Tây Sơn lập doanh trại, chung quanh cũng lập đồn phòng bị

cả. Khổng Minh ở riêng một chiếc thuyền nhỏ. Chu Du phân phát đâu đấy rồi sai ngƣời mời Khổng Minh

đến bàn việc. Khổng Minh đến trung quân vào gặp Chu Du, Du nói:

- Ngày trƣớc quân Tào Tháo ít, quân Viên Thiệu nhiều, thế mà Tháo đánh đƣợc Thiệu, ấy là bởi vì Tháo

dùng mƣu Hứa Du, trƣớc hết triệt lƣơng thực ở Ô Sào. Nay quân Tào tám mƣơi ba vạn, quân ta chỉ độ

năm sáu vạn, cự sao nổi, tất cũng phải đốt lƣơng của Tháo trƣớc, rồi mới phá đƣợc. Tôi đã dò biết đƣợc

lƣơng thảo Tào Tháo chứa cả ở núi Tụ Thiết. Tiên sinh ở Hán Thƣợng đã lâu, am hiểu đƣờng đất, xin

phiền tiên sinh cùng với Quan, Trƣơng, Tử Long, đi ngay đến đó triệt lƣơng của Tào Tháo. Tôi xin giúp

thêm một nghìn quân mã. Hai bên cùng vì việc chủ cả, xin tiên sinh đừng có thoái thác.

Khổng Minh nghĩ thầm rằng:

- Chắc họ dụ ta không nổi, nên lập kế hại ta. Nếu ta từ chối, họ hẳn chê cƣời, chi bằng cứ vâng lời rồi sẽ

liệu kế khác.

Nghĩ vậy Khổng Minh vui vẻ xin vâng lệnh.

Chu Du thấy Khổng Minh nhận lời cũng mừng lắm. Khổng Minh từ giã ra về. Lỗ Túc hỏi nhỏ Chu Du:

- Ông sai Khổng Minh đi đốt lƣơng là ý làm sao?

Du nói:

- Ta muốn giết Khổng Minh, nhƣng ngại thiên hạ chê cƣời, cho nên mƣợn tay Tào Tháo giết đi, để khỏi

lo về sau.

Túc nghe nói, liền đến chơi Khổng Minh, xem Khổng Minh có biết ý gì không, nhƣng chỉ thấy Khổng

Minh cứ điềm nhiên nhƣ không, sắp sửa, điểm quân mã để đi. Túc thƣơng hại mới hỏi gƣợng rằng:

- Tiên sinh đi chuyến này, chắc có thành công đƣợc không?

Khổng Minh cƣời, nói:

- Ta đánh thủy, đánh bộ, đánh mã, đánh xe, môn nào cũng giỏi, khó gì mà chẳng thành công, chớ chẳ ng

nhƣ ông và Chu Lang chỉ biết có một nghề mà thôi đâu!

Túc hỏi: [email protected]

502

- Tôi với Công Cẩn, thế nào là chỉ biết có một nghề?

Khổng Minh nói:

- Tôi nghe trẻ con ở Giang Nam có hát rằng: "Mặt bộ cầm quân tài Tử Kính, ra sông đánh thủy có Chu

Du". Xét nhƣ vậy, thì ông chỉ tài trên bộ, chẹn đƣờng giữ ải; còn Chu Lang thì chỉ biết đánh thủy, chớ

đánh bộ thì kém.

Túc lại mang lời ấy về nói với Chu Du. Du nổi giận nói:

- Sao dám bảo ta không đánh đƣợc mặt bộ? Có phải thế thì không khiến Khổng Minh đi nữa, để ta tự

mang quân đến cƣớp lƣơng Tào ở núi Tụ Thiết cho mà xem.

Túc lại đem chuyện nói với Khổng Minh, Khổng Minh cƣời, bảo:

- Công Cẩn sai ta đi cƣớp lƣơng, là cố ý mƣợn tay Tào Tháo giết ta. Ta mới nói đùa một câu, Công Cẩn

đã không chịu đƣợc. Hiện nay đang

lúc dùng ngƣời, chỉ mong sao cho Ngô Hầu đồng tâm với Lƣu sứ

quân, mới thành công đƣợc. Nếu mang bụng hại lẫn nhau, thì việc lớn sẽ hỏng mất. Tào Tháo lắm mƣu,

xƣa nay hắn chỉ quen cƣớp lƣơng của ngƣời ta, lẽ đâu hắn chẳng phòng giữ cẩn thận. Công Cẩn mà đ i, tất

nó bắt đƣợc. Nay hãy đánh mặt thủy trƣớc, để làm bớt cái nhuệ khí của hắn đi, rồi sẽ liệu kế khác đánh

phá mới đƣợc. Tử Kính nên về nói với Công Cẩn cho khéo.

Lỗ Túc lập tức đang đêm về nói với Chu Du, thuật lại lời Khổng Minh. Du lắc đầu, giẫm chân xuống nói

rằng:

- Kiến thức ngƣời này, hơn gấp mƣời ta, nếu không trừ ngay đi, tất để vạ về sau.

Túc can rằng:

- Nay đang lúc cần ngƣời, xin hãy coi việc nƣớc là trọng, đợi khi nào phá xong đƣợc Tào Tháo, bấy giờ

sẽ liệu cũng vừa.

Du nghe lời.

Nay lại nói Huyền Đức dặn dò Lƣu Kỳ giữ lấy Giang Hạ, còn mình cùng với các tƣớng dẫn quân sang Hạ

Khẩu.Từ xa trông sang phía nam bờ sông, thấy cờ bay phất phới, gƣơm giáo sáng quắc, biết là Đông Ngô

đã cất quân, bèn đem cả quân Giang Hạ đến đóng ở Phàn Khẩu. Huyền Đức họp các tƣớng sĩ lại bàn:

- Khổng Minh từ khi sang Đông Ngô đến nay không thấy tin tức gì, không biết sự thể ra sao? Ai có thể đi

dò xét tình hình về báo cho ta?

My Chúc xin đi. Huyền Đức sai mang dê, rƣợu và đồ lễ sang Đông Ngô, giả tiếng khao quân, để dò xét

hƣ thực. Chúc vâng lệnh, bơi một chiếc thuyền thuận dòng sang sông, thẳng đến trại Chu Du. Quân sĩ vào

báo,Du mời vào. My Chúc lạy hai lạy, dâng đồ lễ vật và bày tỏ ý Huyền Đức. Du nhận lễ rồi mở tiệc

khoản đãi,

Chúc nói:

- Khổng Minh sang đây đã lâu, xin cho về một thể.

[email protected]

503

Du nói

- Khổng Minh đang cùng ta lập mƣu phá Tào Tháo, về thế nào đƣợc? Ta cũng muốn gặp Lƣu Dự Châu để

cùng bàn việc, nhƣng ta đang thống lĩnh đại quân, không thể đi xa đƣợc. Nếu Dự Châu có lòng hạ cố đến

chơi một chút, thì ta hả lòng mong đợi lắm.

My Chúc vâng lời, lạy từ trở ra.

Lỗ Túc hỏi Chu Du rằng:

- Ông muốn tiếp Lƣu Huyền Đức để bàn việc gì?

Du nói:

- Huyền Đức nhƣ con thú dữ trong đời, không thể không trừ đƣợc. Nay ta thừa cơ dụ y đến giết đi, để trừ

một mối lo to cho nƣớc nhà.

Túc can ngăn hai ba lần, Du nhất định không nghe, truyền ngay lệnh rằng:

- Huyền Đức đến đây, thì phục sẵn năm mƣơi tên đao phủ ở trong buồng hễ lúc nào ta quẳng cái làm hiệu,

thì ùa ra giết đi.

My Chúc về ra mắt Huyền Đức, thuật chuyện Chu Du muốn mời đến chơi để bàn bạc việc gì. Huyền Đức

sai thu xếp một chiếc thuyền nhẹ, định đi ngay, Vân Trƣờng can rằng:

- Chu Du là ngƣời đa mƣu, lại không có thƣ của Khổng Minh, hoặc có mƣu lừa gì chăng, không nên

khinh thƣờng.

Huyền Đức nói:

- Ta nay kết liên với Đông Ngô, cùng phá Tào Tháo. Nay Chu Du muốn gặp ta, nếu ta không đi thì không

phải là tình đồng minh với nhau. Hai bên cứ ngờ vực lẫn nhau, việc to hỏng mất.

Vân Trƣờng nói:

- Nếu huynh trƣởng muốn sang đó, em xin đi theo.

Trƣơng Phi cũng xin đi. Huyền Đức nói:

- Chỉ Vân Trƣờng đi là đủ. Dực Đức với Tử Long ở nhà giữ trại; Giản Ung giữ Ngạc Huyện cho vững, ta

đi sẽ về ngay.

Phân công đâu đấy rồi, Huyền Đức bèn cùng Vân Trƣờng chỉ đem hai mƣơi tên quân, bơi một chiếc

thuyền nhỏ sang Giang Đông.

Huyền Đức ngắm trông chiến thuyền Giang Đông cùng với tinh kỳ binh giáp dàn ra hai bên tả hữu tề

chỉnh lắm, trong bụng cũng đã mừng thầm.

Quân sĩ vào báo với Chu Du rằng Lƣu Dự Châu đã đến. Du hỏi:

[email protected]

504

- Y đem thuyền đến nhiều hay ít?

Quân sĩ bẩm:

- Chỉ có độc một chiếc thuyền và hơn hai mƣơi tên tùy tùng.

Du cƣời, nói:

- Bọn này thật đáng chết!

Lập tức sai quân đao phủ mai phục đâu đấy, rồi ra trại đón Huyền Đức vào.

Huyền Đức dẫn Vân Trƣờng và tuỳ tùng vào thẳng trung quân. Đôi bên chào nhau xong, Du mời Huyền

Đức ngồi lên trên. Huyền Đức nói:

- Tiếng tƣớng quân lẫy lừng cả thiên hạ, Bị này tài đức gì, dám đâu phiền đến tƣớng quân phải trọng

vọng.

Nói rồi chia ngôi chủ khách ngồi chơi. Chu Du mở tiệc khoản đãi.

Khi ấy Khổng Minh tình cờ ra chơi bờ sông, nghe tin Huyền Đức đến gặp Chu Du, thất kinh, vội lẻn vào

trung quân xem động tĩnh ra làm sao, thấy trên mặt Chu Du đầy những sát khí, trông vào hai bên màn

vách thì thấy đặc những quân đao phủ. Khổng Minh sợ hãi nói:

- Thế này thì làm thế nào?

Nói rồi lại nhìn Huyền Đức chỉ thấy Huyền Đức cƣời cƣời nói nói nhƣ không; lại thấy một ngƣời cắp

gƣơm đứng hầu sau lƣng Huyền Đức, nhìn xem ai thì là Quan Vân Trƣờng, Khổng Minh mừng, nói:

- Chủ ta không có gì đáng lo nữa rồi!

Nói xong không vào nữa,quay ra bờ sông đứng đợi.

Chu Du mời mọc Huyền Đức uống rƣợu; đƣợc vài tuần, Du bèn đứng dậy cầm chén để mời, sực trông

thấy Vân Trƣờng cắp gƣơm đứng sau Huyền Đức, liền hỏi ai. Huyền Đức nói:

- Em tôi là Quan Vân Trƣờng đó!

Du giật mình hỏi:

- Có phải là ngƣời chém Nhan Lƣơng, Văn Sú khi xƣa khi đó không?

Huyền Đức đáp:

- Chính phải!

Du thất kinh, mồ hôi đổ toát ra cả áo. Rồi rót rƣợu mời Vân Trƣờng uống. Một lát, Lỗ Túc vào.

Huyền Đức nói:

- Khổng Minh ở đâu, nhờ Tử Kính mời lại đây gặp một lát.

[email protected]

505

Chu Du nói:

- Đợi khi nào phá xong Tào Tháo, bấy giờ sẽ gặp nhau cũng đƣợc.

Huyền Đức nín lặng. Vân Trƣờng đƣa mắt cho Huyền Đức. Huyền Đức biết ý, đứng ngay dậy từ biệt Chu

Du mà rằng:

- Nay tôi hãy xin cáo biệt, khi nào phá đƣợc giặc thành công, xin lại sang mừng.

Du cũng không giữ lại, tiễn ra cửa dinh. Huyền Đức từ biệt ra đến bờ sông, đã thấy Khổng Minh ở trong

thuyền, Huyền Đức mừng rỡ. Khổng Minh nói:

- Chúa công có biết việc nguy cấp hôm nay không?

Huyền Đức ngạc nhiên nói:

- Không biết có việc gì?

Khổng Minh nói:

- Nếu không có Vân Trƣờng thì chúa công đã bị Chu Du hại rồi.

Huyền Đức bấy giờ mới vỡ lẽ; bèn mời Khổng Minh cùng về Phàn Khẩu.

Khổng Minh nói:

- Tôi tuy ở kề miệng hổ, nhƣng vững nhƣ Thái Sơn. Chúa công trở về, đúng đến hôm 20 tháng 11 là ngày

Giáp Tý, phải sai Tử Long mang một chiếc thuyền nhỏ chờ tôi ở mé Nam bờ sông, chớ có sai hẹn,

Huyền Đức hỏi ý làm sao, Khổng Minh nói:

- Cứ xem gió Đông nam nổi lên lúc nào, thì tôi về lúc ấy.

Huyền Đức đi chƣa đƣợc vài dặm, chợt thấy trên thƣợng lƣu có năm sáu chục chiếc thuyền bơi đến, một

Đại tƣớng cầm ngang ngọn mâu đứng trên mũi thuyền, thì là Trƣơng Phi. Nguyên Phi sợ Huyền Đức gặp

lỡ làng gì, một mình Vân Trƣờng không địch nổi, cho nên mới đem thuyền đến tiếp ứng. Ba ngƣời cùng

nhau về trại.

Lại nói, Chu Du tiễn xong Huyền Đức về trại. Lỗ Túc hỏi rằng:

- Ông đã mời Huyền Đức đến đây, sao lại không giết nữa?

Du nói:

- Quan Vân Trƣờng là một hổ tƣớng đời nay, cùng với Huyền Đức không rời nhau lúc nào, nếu

ta hạ thủ,

thì y tất giết ta trƣớc.

Túc nghe nói cũng rờn tóc gáy.Chợt lại có tin vào báo Tào Tháo sai ngƣời đƣa thƣ đến. Du gọi vào. Sứ

giả dâng thƣ lên. Du cầm thƣ xem thì thấy đề ở ngoài phong bì rằng: "Đại thừa tƣớng nhà Hán giao cho

Chu Đô Đốc phải mở thƣ này". Du nổi giận, không mở thƣ ra xem nữa, xé nát, quẳng xuống đất và quát

sai điệu Sứ giả ra chém.

Lỗ Túc can rằng: [email protected]

506

- Hai nƣớc đánh nhau, không nên chém sứ giả.

Du không nghe, nói:

- Phải chém để thị oai!

Rồi Du sai chém luôn sứ giả, cho đầy tớ mang đầu về bên Tào. Đoạn Du hạ lệnh cho Cam Ninh làm tiên

phong, Hàn Đƣơng làm tả dực, Tƣởng Khâm làm hữu dực, Du thì tự lĩnh các tƣớng đi tiếp ứng; sáng hôm

sau, canh tƣ thổi cơm ăn, canh năm mở thuyền, đánh trống hò reo bắt đầu sang đánh Tào.

Tào Tháo thấy Chu Du xé thƣ chém sứ giả, bèn nổi giận đùng đùng, lập tức sai Sái Mạo, Trƣơng Doãn và

bọn hàng tƣớng Kinh Châu làm tiền bộ, Tháo tự lĩnh hậu quân, đốc thúc chiến thuyền kéo đến của Tam

Giang. Vừa tới nơi. đã thấy thuyền Đông Ngô đen kịt cả sông, một đại tƣớng ngồi đầu thuyền gọi to lên

rằng:

- Ta là Cam Ninh đây, ai dám ra đây quyết chiến với ta không?

Sái Mạo sai em là Sái Huân tiến lên trƣớc. Hai thuyền gần nhau, Cam Ninh giƣơng cung đặt tên bắn sang

một phát. Huân ngã gục ngay xuống. Ninh thúc thuyền đánh dấn vào, muôn ngàn cung nỏ nhả tên nhƣ

mƣa, quân Tào không sao địch nổi. Lại có Hàn Đƣơng ở tả, Tƣởng Khâm ở hữu, hai mặt cùng xông thẳng

vào đội quân Tào. Quân Tào quá nửa là quân vùng Thanh. Từ xƣa nay không quen đánh thủy, chèo chống

không vững, chiến thuyền chòng chành, nghiêng ngả trên mặt sông. Bên này, ba đội thuyền của bọn Cam

Ninh tung hoành trên mặt nƣớc. Chu Du lại thúc thuyền đánh giúp, quân Tào chết hại không biết bao

nhiêu mà kể. Đánh nhau từ giờ Tỵ đến giờ Mùi, Chu Du tuy thắng, nhƣng vẫn sợ quân Tào nhiều lắm,

mình địch không nổi, lập tức khua chiêng thu thuyền về trại.

Quân Tào thua trận trở về. Tháo lên trại trên cạn, chỉnh đốn lại quân mã, rồi đòi Trƣơng Doãn, Sái Mạo

vào trách mắng:

- Quân Đông Ngô ít, thế mà nó đánh đƣợc mình, đó là các ngƣời không chịu hết lòng đó thôi!

Sái Mạo thƣa:

- Quân thủy ở Kinh Châu, lâu nay không đƣợc luyện tập, mà quân ở Thanh, Từ thì không quen đánh thủy,

nên mới bị thua. Nay nên lập một thủy trại, cho quân Thanh, Từ ở trong, quân Kinh Châu ở ngoài, hàng

ngày phải tập tành, khi nào giỏi mới dùng đƣợc.

Tháo nói:

- Ngƣời đã làm thủy quân đô đốc, thế nào tiện thì cứ làm, việc gì còn phải hỏi ta?

Trƣơng, Sái hai ngƣời ra luyện quân thủy. Suốt giải ven sông, lập ra một thủy trại cực to, thuyền

lớn đóng

xung quanh phía ngoài, thuyền nhỏ ở trong. Chia ra làm hai mƣơi cửa, có đƣờng đi lối lại nối liền, đèn

đuốc sáng rực trời; doanh trại trên cạn dài hơn ba trăm dặm, khói, lửa nghi ngút.

Lại nói, Chu Du đƣợc trận về trại, khao thƣởng ba quân, sai ngƣời báo tin thắng lợi với Ngô Hầu. Đêm

hôm ấy, Chu Du lên cao đứng trông, thấy mé Tây ánh lửa rực trời. Tả hữu bẩm rằng:

- Đó là ánh đèn đuốc ở bên quân Tào đó! [email protected]

507

Du cũng hoảng. Hôm sau Du muốn thân đến xem thủy trại Tào Tháo, liền sai sửa soạn một chiếc thuyền

lầu, đem theo đồ âm nhạc và vài viên tƣớng khỏe, mỗi ngƣời đeo một bộ cung tên thực tốt, từ từ bơi sang.

Đến cạnh trại Tháo, Du truyền đỗ thuyền lại, kèn, sáo nổi lên inh ỏi. Du nhìn trộm thủy trại địch, giật

mình, nói rằng:

- Thật là đạt mức tuyệt diệu của quân thủy!

Lại nói rằng:

- Ai là đô đốc thủy quân bên Tào thế?

Tả hữu bẩm:

- Sái Mạo và Trƣơng Doãn.

Du nói:

- Hai ngƣời này ở Giang Đông đã lâu, thạo nghề đánh thủy, ta phải lập mẹo trừ trƣớc đi, mới có thể phá

đƣợc Tào Tháo.

Giữa lúc ấy, quân vào báo với Tào Tháo rằng Chu Du đến xem trộm trại. Tháo sai chèo thuyền đuổi bắt.

Du thấy cờ hiệu trong trại thủy phe phẩy vội sai nhổ neo, chèo thuyền bay vùn vụt; khi thuyền Tháo ra

khỏi cửa trại, thì Chu Du đã đi xa hàng chục dặm rồi. Quân Tào đuổi không kịp, quay về báo với Tào

Tháo.

Tháo hỏi các tƣớng:

- Hôm qua ta vừa thua một trận, mất cả nhuệ khí, hôm nay nó lại sang xem trộm trại ta, ta nên dùng kế gì

mà phá cho đƣợc?

Tháo hỏi chƣa dứt lời, có một ngƣời bƣớc ra thƣa rằng:

- Tôi thuở nhỏ là bạn đồng học với Chu Du, chơi với nhau thân lắm. Nay xin đem ba tấc lƣỡi sang Giang

Đông dụ ngƣời ấy lại hàng.

Tháo mừng lắm, trông ra thì là Tƣởng Cán, tự là Tử Dực quê ở Cửu Giang hiện đang làm Mạc tàn. Tháo

bèn hỏi

- Tử Dực chơi với Chu Du thân

lắm à?

Cán thƣa:

- Thừa tƣớng yên tâm, tôi sang tả ngạn chuyến này nhất định thành công.

Tháo lại hỏi:

- Có cần mang đồ vật gì đi không?

Cán nói:

- Chỉ một tiểu đồng đi hầu, với hai ngƣời chèo thuyền là đủ.

[email protected]

508

Tháo mừng lắm, mở tiệc rƣợu tiễn Tƣởng Cán. Cán đội khăn cát đằng, mặc áo vải rộng tay, ngồi một

chiếc thuyền con, đến thẳng trại Chu Du, sai ngƣời vào báo là có bạn cũ Tƣởng Cán lại thăm.

Chu Du đang ngồi trong trƣớng bàn việc, nghe tin Tƣởng Cán đến chơi, cƣời mà nói rằng:

- Thuyết khách đến đây rồi!

Liền nghé vào tai các tƣớng dặn dò nhƣ thế... Nhƣ thế. Ai nấy vâng lệnh đi ra. Du sửa lại áo mũ chỉnh tề,

dẫn vài trăm tùy tùng đều mặc áo gấm, đội mũ hoa, tiền hô hậu ủng đi ra. Tƣởng Cán dẫn một tiểu đồng,

mặc áo xanh, ngang nhiên bƣớc tới. Du đón tiếp rất lễ độ.

Cán hỏi:

- Công Cẩn lâu nay mạnh khỏe chớ?

Du đáp:

- Tử Dực xông pha sóng gió đến đây, làm thuyết khách cho Tào Tháo đó chăng?

Cán ngạc nhiên, nói:

- Ta lâu nay không gặp túc hạ, nên đến thăm hỏi, cớ sao lại nghi ta là thuyết khách?

Du cƣời, nói:

- Ta đây tuy không thông minh bằng Sƣ Khoáng ngày xƣa, nhƣng nghe tiếng đàn cũng biết bụng ngƣời.

Cán nói:

- Túc hạ bạc đãi cố nhân thế, tôi xin cáo thoái.

Du cƣời, kéo cánh tay Cán mà nói:

- Ta chỉ sợ anh làm thuyết khách cho Tào Tháo, nếu không có ý ấy, thì can gì phải đi ngay?

Hai ngƣời cùng vào trƣớng, chào hỏi xong, phân chủ khách ngồi chơi, lập tức Du cho mời hết các tay anh

kiệt vào ra mắt Tử Dực.Đƣợc một lát, các văn quan võ tƣớng mặc toàn áo gấm, tỳ tƣớng mặc toàn áo giáp

bạc, xếp thành hai hàng đi vào. Du bảo vái chào cả một lƣợt, rồi mới ngồi sang hai bên. Đoạn Du truyền

mở tiệc cực to, cử khúc nhạc thắng trận, mọi ngƣời thay phiên nhau đứng dậy mời rƣợu. Du bảo với các

quan rằng:

- Đây là ông bạn học với tôi từ ngày bé, tuy ở bên Giang Bắc đến chơi, nhƣng không phải là thuyết khách

của Tào Tháo, các quan đừng nghi.

Nói rồi cởi thanh kiếm đeo trong mình giao cho Thái Sử Từ và dặn rằng:

- Ông đeo thanh kiếm này làm ngƣời giám tửu. Hôm nay chỉ đƣợc nói chuyện bầu bạn vui vẻ với nhau

thôi, ai nói động đến chuyện quân sự giữa Đông Ngô với Tào Tháo sẽ bị chém lập tức.

Thái Sử Từ vâng lệnh, đeo thanh gƣơm ngồi giám tiệc. Tƣởng Cán sợ hãi, chẳng dám nói lôi thôi gì cả.

[email protected]

509

Chu Du nói:

- Tôi từ khi cất quân ra đến nay, chƣa từng nhắp một giọt rƣợu. Hôm nay gặp đƣợc cố nhân, lại không có

điều chi nghi kỵ, nên uống một bữa thực say!

Nói rồi, Du cƣời ha hả, cuộc rƣợu thật thỏa thuê.

Trên tiệc, bát đũa ngổn ngang. Lúc đã chếnh choáng hơi men, Du dắt tay Tƣởng Cán ra ngoài trƣớng;

quân sĩ áo mũ lịch sự, vác kích cầm giáo đứng hầu, Du hỏi:

- Thế quân ta có hùng tráng không?

Cán đáp:

- Thật là quân nhƣ hổ nhƣ báo cả.

Du lại đƣa Cán đến sau trại, lƣơng thảo chồng chất nhƣ núi. Du nói:

- Lƣơng của ta có đủ dùng không?

Cán đáp:

- Quân đã giỏi, lƣơng lại nhiều, quả tiếng đồn không ngoa.

Du giả say, cƣời ầm lên, nói:

- Tƣởng nhớ lại khi ta cùng với Tử Dực còn học với nhau, có mong đâu đƣợc nhƣ ngày nay.

Cán nói:

- Công Cẩn có biệt tài, đƣợc thế cũng đáng!

Du cầm tay Cán, nói:

- Tài trai sinh ở đời gặp đƣợc chủ tri kỷ, ngoài là nghĩa vua tôi, trong là tình xƣơng thịt, nói thì nghe, kế

thì dùng, họa phúc có nhau. Nhƣ thế, dẫu đến Tô Tần, Trƣơng Nghi, Lục Giả, Lục Sinh có sống lại,

miệng nói nhƣ nƣớc, lƣỡi sắc nhƣ dao, cũng không lay chuyển đƣợc lòng ta!

Nói rồi lại cƣời ầm lên.

Tƣởng Cán mặt xám lại nhƣ tro. Du lại dắt Cán vào trƣớng uống rƣợu với các tƣớng, nhân đó mà trỏ vào

các tƣớng mà nói:

- Đây toàn là anh kiệt ở Giang Đông cả đấy! Hội hôm nay nên gọi là hội Quần anh.

Bữa rƣợu kéo dài mãi đến tối, đèn nến thắp lên, Du đứng dậy múa gƣơm hát mấy câu:

Trƣợng phu cốt lập công danh

Công danh đã lập, lòng mình thảnh thơi!

Lòng thảnh thơi, vui chơi thích tính,

Chén say rồi đủng đỉnh hát ngông...

[email protected]

510

Du hát đoạn, cử tọa cƣời

ầm cả lên. Đến canh khuya, Cán tạ từ, nói:

- Tửu lƣợng tôi không sao kham đƣợc nữa.

Du sai cất tiệc, các tƣớng đâu về đấy.

Du nói:

- Lâu nay không ngủ chung với Tử Dực, nay phải gác chân lên nhau mà ngủ một đêm.

Du giả làm say quá, dắt Cán vào màn, rồi để nguyên cả áo mũ nằm ngủ, nôn oẹ bừa bãi.

Cán ngủ sao đƣợc, nghe thấy bên ngoài trống đã điểm canh hai, bèn đứng dậy, trông thấy đèn vẫn còn

sáng mà Chu Du thì đã ngủ say, tiếng ngáy nhƣ sấm. Cán trông lên bàn, thấy một đống thƣ từ, mới lẻn ra

xem trộm. Đó toàn là thƣ các nơi gửi về, trong có một phong ngoài đề: "Sái Mạo, Trƣơng Doãn cẩn

phong". Cán giật mình, mở ra xem, trong thƣ nói nhƣ sau:

"Chúng tôi hàng Tào Tháo, không phải có bụng mong phú quý đâu, cũng là bất đắc dĩ. Nay đã lừa đƣợc

quân Tào nhốt cả trong thủy trại rồi. Khi nào đƣợc dịp, xin nộp đầu Tào Tháo ở dƣới cờ. Nay mai có

ngƣời đến, sẽ có tin báo, xin chớ nghi ngờ gì cả. Nay kính thƣ ".

Cẩn xem xong nghĩ rằng:

- Té ra hai thằng này vẫn liên kết với Đông Ngô!

Lập tức giấu ngay tờ thƣ ấy vào tay áo, Cán định xem thêm thƣ khác, thì thấy Chu Du trở mình, bèn vội

vàng tắt đèn đi ngủ. Du nói lảm nhảm trong mồm rằng: "Tử Dực, vài hôm nữa cho anh xem đầu Tào

Tháo!" Lại thấy Du nói: "Tử Dực! Anh hãy ở đây, ta sẽ cho anh xem đầu giặc Tháo!". Lúc Cán hỏi lại thì

Chu Du đã ngủ khì ra rồi.

Cán nằm trên giƣờng, đến mãi canh tƣ, thấy có ngƣời vào trƣớng gọi: "Đô đốc đã tỉnh chƣa?". Chu Du ra

bộ nằm mê sực tỉnh, hỏi rằng:

- Ai nằm trên giƣờng thế kia?

Ngƣời ấy đáp:

- Đô đốc mời Tử Dực cùng ngủ, đã quên rồi à?

Du hối hận nói:

- Ta chƣa khi nào uống rƣợu say thế này; hôm nay say quá, không biết có nói lỡ điều gì không?

Ngƣời ấy nói:

- Giang Bắc có ngƣời đến đây...

Du nói:

- Nói se sẽ chứ!

[email protected]

511

Rồi gọi Cán:

- Tử Dực! Tử Dực!

Cán bấy giờ vẫn tỉnh, nhƣng vờ ngủ say không thƣa, Du lẻn ra ngoài trƣớng. Cán lắng tai nghe lỏm, thì

thấy ngƣời bên ngoài nói rằng: "Trƣơng Doãn, Sái Mạo cho ngƣời lại bảo chƣa thể nào hạ thủ đƣợc...".

Những câu sau nói nhỏ quá nên Cán nghe không rõ.

Một lát, Chu Du trở vào, lại gọi:

- Tử Dực!

Cán vẫn vờ ngủ không thƣa. Du cũng cởi áo đi ngủ.

Cán nằm nghĩ thầm rằng:

- Chu Du là ngƣời cẩn thận, sáng dậy không thấy thƣ, tất nhiên sẽ không để cho mình đƣợc thoát!

Vừa sang canh năm, Cán dậy gọi Chu Du. Du vẫn ngủ say. Cán bèn đội khăn mặc áo, lẻn ra ngoài trƣớng,

gọi tiểu đồng, đi thẳng đến cửa trại. Quân canh hỏi:

- Tiên sinh đi đâu?

Cán nói:

- Ta ở đây mãi, sợ lỡ việc đô đốc, nên ta tạm cáo từ.

Quân sĩ cũng không cản trở gì cả.

Cán xuống thuyền bơi nhƣ bay về ra mắt Tào Tháo.

Tháo hỏi:

- Tử Dực đi có đƣợc việc không?

Cán thƣa:

- Chu Du chí khí cao nhã lắm, không sao dụ đƣợc.

Tháo giận, nói:

- Đi đã không đƣợc việc, lại bị nó chê cƣời cho à?

Cán thƣa:

- Tuy rằng không dụ đƣợc Chu Du, nhƣng cũng điều tra đƣợc một việc giúp thừa tƣớng. Xin hãy cho tả

hữu lui cả ra ngoài.

Cán lấy thƣ ra và thuật lại đầu đuôi câu chuyện cho Tào Tháo nghe.

Tháo nổi giận, nói: [email protected]

512

- Chà! Hai thằng dám vô lễ thế à?

Lập tức cho đòi Trƣơng Doãn, Sái Mạo vào, Tháo hỏi:

- Nay ta định sai các ngƣơi tiến quân đây!

Mạo bẩm:

- Quân sĩ tập chƣa đƣợc giỏi, không nên tiến vội.

Tháo gắt rằng:

- Nếu đợi đến lúc quân sĩ tâp giỏi, thì đầu tao đã nộp cho Chu Du rồi!

Hai ngƣời không hiểu ý thế nào, lúng túng chẳng biết nói năng ra sao. Tháo bèn quát võ sĩ lôi hai ngƣời ra

chém. Một lát võ sĩ đem đầu vào dâng, Tháo sực nghĩ ra ngay, nói rằng:

- Thôi! Ta mắc mẹo rồi!

Ngƣời sau có thơ than rằng:

Xƣa nay Tào Tháo tiếng khôn ngoan,

Khôn thế sao lại mắc mẹo gian?

Hỡi ơi! Sái, Trƣơng, quân bán chúa,

Rƣớc voi giầy mả, chết không oan!

Các tƣớng thấy Tháo giết Trƣơng, Sài, bèn vào hỏi nguyên nhân làm sao, Tháo biết mình mắc mƣu,

nhƣng vẫn không chịu nhận lỗi, bèn bảo các tƣớng rằng:

- Hai ngƣời ấy khinh thƣờng quân pháp nên ta giết đi.

Ai nấy đều thở dài buồn bã. Tháo chọn Mao Giới và Vu Cấm cử thay làm thủy quân đô đốc.

Quân do thám tin về cho Chu Du. Du mừng rỡ, nói:

- Ta chỉ lo hai ngƣời ấy, nay đã trừ xong, lòng ta thanh thản vô cùng.

Lỗ Túc nói:

- Đô đốc dùng binh nhƣ thế, lo gì chẳng phá đƣợc Tào Tháo.

Du nói:

- Ta chắc rằng các tƣớng không ai hiểu mƣu ta, chỉ có Gia Cát Lƣợng kiến thức hơn ta,

chắc mẹo này

cũng không giấu đƣợc hắn. Tử Kính thử sang dò xem hắn có biết hay không, rồi về báo cho ta.

Ấy là:

Muốn đem phản gián mƣu vừa đạt,

Ƣớm hỏi ngƣời ngoài có biết không?

[email protected]

513

Chƣa biết Lỗ Túc đi dò Khổng Minh thế nào, xem đến hồi sau mới rõ.

[email protected]

514

HỒI 46

Dùng Chước lạ, Khổng Minh mượn tên;

Dâng kế mật, Hoàng Cái chịu nhục.

Lỗ Túc vâng lời Chu Du xuống thuyền thăm dò Khổng Minh, Khổng Minh đón vào khoang thuyền ngồi

chơi. Túc nói:

- Mấy bữa nay bận việc quân, chƣa lúc nào rảnh đến hầu chuyện tiên sinh đƣợc.

Khổng Minh nói:

- Chính tôi cũng chƣa đến mừng đô đốc đƣợc.

Túc hỏi:

- Có việc gì mà mừng?

Khổng Minh nói:

- Việc Công Cẩn sai ông đến dò tôi xem có biết hay không, việc ấy chính nên mừng.

Lỗ Túc tái mặt hỏi:

- Sao tiên sinh biết?

Khổng Minh đáp:

Mẹo ấy chỉ lừa đƣợc Tƣởng Cán. Tào Tháo tuy cũng mắc mẹo, nhƣng hắn tất nghĩ ra, song không chịu

nhận lỗi đâu. Nay Trƣơng, Sái hai ngƣời đã chết, Giang Đông không phải lo gì nữa, sao chẳng mừng

đƣợc! Tôi lại nghe Tào Tháo cho Vu Cấm, Mao Giới lên thay lĩnh chức thủy quân đô đốc. Hai ngƣời ấy

chỉ có mang tính mệnh cả thủy quân Tào Tháo mà quẳng đi, chớ làm chi đƣợc!

Lỗ Túc nghe xong, nói một vài câu qua loa rồi từ biệt ra về. Khổng Minh dặn Lỗ Túc:

- Tử Kính có về, đừng nói với Công Cẩn rằng tôi biết trƣớc việc ấy nhé! Sợ rồi Công Cẩn mang lòng

ghen ghét. Lại kiếm chuyện để mƣu hại tôi.

Lỗ Túc vâng lời trở về, ra mắt Chu Du, kể hết đầu đuôi, Du thất kinh, nói:

- Ngƣời này quyết không sao để đƣợc, ta phải chém đi mới xong.

Lỗ Túc can:

- Nếu ta giết Khổng Minh, sẽ bị Tào Tháo cƣời cho.

Du nói:

- Ta sẽ lấy phép công mà chém, cho hắn chết cũng không oán đƣợc ta.

Lỗ Túc hỏi:

- Phép công gì?

[email protected]

515

Du nói:

- Tử Kính không phải nói, đến mai sẽ biết.

Hôm sau, Du hội cả các tƣớng dƣới trƣớng, mời Khổng Minh đến bàn việc. Khổng Minh đến. Du hỏi:

- Nay sắp đánh nhau với Tào Tháo ở trên mặt sông, nên dùng vũ khí gì đánh cho tiện?

Khổng Minh thƣa:

Trên mặt sông lớn, cốt lấy cung tên là đầu. Du nói:

- Lời tiên sinh hợp ý tôi lắm! Hiện trong quân đang thiếu tên bắn, phiền tiên sinh trông nom giúp cho việc

làm mƣời vạn chiếc tên. Đây là việc công,

xin tiên sinh chớ nên từ chối.

Khổng Minh nói:

- Đô đốc đã sai, tôi xin hết sức. Xin hỏi mƣời vạn tên khi nào dùng đến?

Du hỏi:

- Trong mƣời hôm, có làm xong không?

Khổng Minh nói:

- Quân Tào nay mai sắp đến, nếu đợi mƣời ngày, việc lớn hỏng mất.

Du hỏi:

- Tiên sinh liệu độ mấy hôm thì xong?

Khổng Minh thƣa:

- Trong nội ba ngày sẽ nộp đủ mƣời vạn tên.

Du nói:

- Việc quân không phải trò đùa đâu!

Khổng Minh nói:

- Đâu có dám đùa với đô đốc, tôi xin làm giấy cam đoan, nếu ba ngày không xong, cam chịu trọng tội.

Du mừng lắm, gọi ngay quan chính tƣ mang giấy tờ ra làm cam kết, rồi mở tiệc khoản đãi và nói:

- Khi nào xong việc, sẽ có hậu thƣởng.

Khổng Minh nói:

- Hôm nay đã không kịp rồi, ngày mai bắt đầu làm, đến ngày thứ ba, xin đô đốc sai năm trăm quân đến bờ [email protected]

516

sông nhận tên đem về.

Khổng Minh uống thêm vài chén rồi từ biệt.

Lỗ Túc hỏi Chu Du:

- Ngƣời này nói khoác chăng?

Du nói:

- Rõ ràng hắn tự mua lấy cái chết, chứ ta cũng không bắt ép gì hắn. Hôm nay đông đủ mặt các quan, làm

tờ cam kết, dù hắn có mọc cánh cũng không bay thoát. Ta dặn bọn thợ cố làm dây dƣa, và không cấp đủ

cho đồ dùng, tất nhiên hắn lỡ hẹn. Khi ấy ta trị tội, xem có kêu ca đƣợc nữa không? Tử Kính thử sang

thăm dò tình hình, về báo cho ta biết.

Lỗ Túc vâng lệnh, đến gặp Khổng Minh.

Khổng Minh nói:

- Ta đã bảo Tử Kính đừng nói chuyện gì với Công Cẩn, e Công Cẩn lại tìm kế hại ta. Không ngờ Tử Kính

không chịu giấu giếm họ, hôm nay, quả nhiên lại có chuyện. Trong ba ngày, làm sao vót nổi mƣời vạn

tên, Tử Kính phải cứu ta mới đƣợc.

Túc nói:

- Ông tự rƣớc lấy tội, tôi biết cứu làm sao bây giờ?

Khổng Minh nói:

- Tử Kính cho ta mƣợn hai chục chiếc thuyền, mỗi chiếc dùng ba chục tay thủy thủ tốt. Trên thuyền căng

vải xanh che chung quanh, và xếp hơn nghìn bó cỏ ở hai bên mạn thuyền. Ta sẽ có kế. Đến ngày thứ ba

bảo đảm có đủ hai mƣơi vạn tên cho mà xem. Nhƣng chớ để cho Công Cẩn biết nữa, nếu hắn biết thì kế ta

hỏng mất đó.

Túc vâng lời, nhƣng chƣa hiểu rõ mƣu mô khổng Minh ra sao. Lúc về gặp Chu Du, quả nhiên Túc không

đả động gì đến việc mƣợn thuyền, chỉ bảo không thấy Khổng Minh dùng đến tre, gỗ, lông chim và sơn

nhựa gì cả, chỉ nói rằng đã có cách.

Du rất ngạc nhiên nói:

- Thử đợi đến hôm thứ ba xem sao.

Lỗ Túc cắt riêng hai chục chiếc thuyền nhanh nhẹ, mỗi chiếc ba chục ngƣời bơi, đủ đồ vải căng, cỏ bó, dự

bị sẵn sàng cho Khổng Minh. Ngày thứ nhất không thấy gì, ngày thứ hai cũng vậy. Mãi đến hôm thứ ba,

độ canh tƣ, Khổng Minh mới lén sai ngƣời mời Lỗ Túc xuống thuyền. Túc hỏi:

- Ông gọi tôi đến có việc gì?

Khổng Minh nói:

[email protected]

517

- Mời ông cùng đi lấy tên một thể.

Túc hỏi:

- Lấy tên ở đâu?

Khổng Minh nói:

- Tử Kính không phải hỏi, cứ đi sẽ biết.

Nói rồi, sai lấy thừng chạc dàng cả hai chục thuyền làm một, cho bơi thẳng lên phía bắc.

- Đêm ấy, sƣơng mù phủ kín trời, trên mặt sông lại càng mờ mịt, giáp mặt không trông thấy nhau. Khổng

Minh giục quân chèo thuyền đi thật gấp. Quả thật là sƣơng mù rất đẹp, rất nên thơ.

Lỗ Túc sợ hãi hỏi:

- Quân Tào ùa ra thì làm thế nào?

Khổng Minh cƣời đáp:

- Tôi chắc Tào Tháo thấy sƣơng mù thế này, không dám cho quân ra. Chúng mình cứ yên chí uống rƣợu

làm vui, đợi khi nào sƣơng tan thì về.

Canh năm đêm ấy, thuyền đến sát thủy trại của Tào Tháo. Khổng Minh sai đổ thuyền quay mũi về hƣớng

tây, dàn thành hàng chữ nhất, rồi đánh trống và hò reo ầm ĩ.

Trong trại Tào, nghe thấy tiếng trống đánh, tiếng reo hò, Mao Giới, Vu Cấm vội vàng phi báo với Tào

Tháo.

Tháo truyền lệnh rằng:

- Sƣơng mù dày đặc, quân giặc kéo đến bất thần, tất có mai phục, không nên khinh động.

Tháo chỉ ra lệnh cho quân cung nỏ bắn tứ tung ra, lại sai ngƣời lên trại cạn gọi Trƣơng Liêu,

Tử Hoảng

mỗi ngƣời dẫn ba nghìn quân cung nỏ cấp tốc đến bờ sông trợ chiến. Hiệu lệnh đến nơi thì Vu Cấm, Mao

Giới sợ quân nam tràn vào thủy trại, đã sai quân bắn rào rào ra rồi một lát quân trên cạn cũng đến, ƣớc

hơn vạn ngƣời, đều chĩa vào chỗ có tiếng trống bắn xuống nhƣ mƣa. Khổng Minh một mặt lại sai quay

mũi thuyền về phía tây, áp vào trại thủy đỡ lấy tên; một mặt vẫn cứ thúc trống hò reo ầm ĩ. Khi mặt trời

đã mọc, sƣơng mù dần tan, Khổng Minh sai thu thuyền kéo về. Các bó cỏ trên hai chục chiếc thuyền, bó

nào cũng chi chít những tên cắm.

Khổng Minh sai quân sĩ đồng thanh reo to lên rằng:

- Tạ ơn thừa tƣớng giúp tên!

Khi quân vào báo cho Tháo biết, thì thuyền nhẹ nƣớc xuôi, đã đi xa hàng hai chục dặm rồi, đuổi không

kịp nữa. Tào Tháo tức bực vô cùng.

Khổng Minh quay thuyền về nói với Lỗ Túc rằng:

- Mỗi thuyền đƣợc ƣớc chừng năm sáu nghìn tên mà không hề tốn chút công sức nào của Đông Ngô cả. [email protected]

518

Thế là đã đƣợc hơn mƣời vạn tên, nay mai lại đem tên bắn lại quân Tào, chẳng tiện lắm ƣ?

Túc nói:

- Tiên sinh thực là thần thánh. Làm sao lại biết đêm nay có sƣơng mù lớn thế?

Khổng Minh nói:

- Làm tƣớng mà không biết thiên văn, không tƣờng địa lý, không biết đƣợc thuật pháp, không hiểu đƣợc

âm dƣơng, không tính trận đồ, không giỏi binh thế, đó là tƣớng xoàng. Từ ba hôm trƣớc, ta đã tính biết

hôm nay có sƣơng mù lớn, nên mới dám nhận thời hạn ba hôm. Công Cẩn hạn cho ta mƣời ngày, mà

thuyền thợ, đồ dùng không có gì đủ, chực đem một tội lỗi nhỏ để hại ta; nhƣng số mệnh ta đã có trời, hại

làm sao nổi!

Lỗ Túc chịu là giỏi.

Thuyền vừa cập bến, đã thấy năm trăm quân của Chu Du đứng chực lĩnh tên. Khổng Minh bảo lên thuyền

mà lấy, đƣợc hơn chục vạn chiếc đem về nộp. Lỗ Túc vào ra mắt Chu Du, thuật lại cả việc đi lấy tên. Du

giật mình, thở dài than rằng:

- Khổng Minh mẹo thần, tính giỏi, ta thật không bằng!

Ngày sau có thơ rằng:

Sƣơng mù mờ mịt khắp Trƣờng Giang

Gần xa không rõ nƣớc mênh mang

Tên bắn nhƣ mƣa thuyền không núng

Khổng Minh tài trí vƣợt Chu Lang.

Một lát, Khổng Minh cũng vào gặp Chu Du. Du ra ngoài trại đón và khen rằng:

- Mƣu kế tiên sinh tài tình lắm, khiến ngƣời ta phải kính phục.

Khổng Minh nói:

- Đó chỉ là một chút mẹo vặt, có gì là lạ đâu?

Du mời khổng Minh vào trƣớng uống rƣợu, rồi hỏi rằng:

- Hôm qua, chúa công tôi cho ngƣời đến thúc giục tiến quân, tôi chƣa nghĩ đƣợc mẹo gì lạ, xin tiên sinh

dạy cho.

Khổng Minh thƣa:

- Tài tôi thƣờng lắm, nghĩ sao đƣợc diệu kế?

Du nói:

- Hôm trƣớc, tôi xem thủy trại của Tào Tháo cực kỳ nghiêm chỉnh, rất hợp binh pháp, không dễ phá đƣợc.

Tôi đã nghĩ ra một mẹo, chƣa biết có dùng đƣợc hay không, xin tiên sinh quyết định giúp.

Khổng Minh nói: [email protected]

519

- Đô đốc đừng nói vội, xin hãy cùng viết vào lòng bàn tay, xem có khớp nhau không đã.

Du mừng lắm, sai đem nghiên bút ra, viết ngầm vào bàn tay một chữ, rồi đƣa bút cho Khổng Minh.

Khổng Minh cũng viết một chữ. Hai ngƣời ngồi lại gần, xòe bàn tay ra, rồi cùng cƣời ầm cả lên. Té ra

trong tay Chu Du đề một chữ "Hỏa", trong tay Khổng Minh cũng một chữ "Hỏa".

Chu Du nói:

- Hai chúng ta đã hợp ý nhau, chắc không còn nghi ngờ gì nữa, xin đừng tiết lộ cho ai biết.

Khổng Minh nói:

- Việc là việc chung cả hai nhà, có lẽ đâu lại để lộ chuyện. Tào Tháo đã hai phen mắc mẹo của tôi, nhƣng

chắc lần này hắn cũng không phòng bị. Đô đốc cố gắng lên thì thế nào cũng đƣợc.

Tan tiệc đâu về đấy, các tƣớng không ai biết câu chuyện ra sao.

Tào Tháo, từ khi mất mƣời lăm mƣời sáu vạn tên, trong lòng buồn tức lắm. Tuân Du hiến kế rằng:

- Giang Đông có Chu Du, Gia Cát Lƣợng, hai ngƣời hợp mƣu với nhau, khó lòng phá nổi. Ta hãy sai

ngƣời đến Giang Đông trá hàng, làm tay trong, dò xét đầy đủ tình hình mới có thể phá đƣợc.

Tháo nói:

- Ngƣơi nói chính hợp ý ta. Vậy ngƣơi thử xem ai đi làm đƣợc việc ấy?

Tuân Du thƣa:

- Sái Mạo bị giết, em hắn là Sái Trung, Sái Hòa hiện đang làm phó tƣớng. Thừa tƣớng nên ban ơn cho họ

vui lòng gắn bó với ta, rồi sai sang trá hàng, tất Đông Ngô không nghi kỵ.

Tháo theo lời ấy, đang đêm, gọi hai ngƣời vào trƣớng dặn rằng:

- Hai ngƣời hãy dẫn một số quân sang Đông Ngô trá hàng, hễ thấy động tĩnh gì, sai ngƣời về mật báo

ngay. Khi nào thành công, ta sẽ ban thƣởng thêm; chớ có ăn ở hai lòng nhé!

Sái Trung, Sái Hòa bẩm:

- Xin thừa tƣớng chớ nghi, vợ con chúng tôi ở cả Kinh Châu, chúng tôi có đâu dám thế! Hai chúng tôi

quyết lấy đầu Chu Du, Gia Cát Lƣợng về dâng dƣới trƣớng.

Tháo trọng thƣởng cho hai ngƣời.

Hôm sau, hai ngƣời đem năm trăm tên quân, chở vài chiếc thuyền, thuận gió xuôi xuống bờ phía nam.

Chu Du đang tính toán việc tiến quân, chợt có ti báo có thuyền ở Giang Bắc sang, tự xƣng tên là Sái Hòa,

ái Trung, em ruột Sái Mạo, đến hàng. Du cho gọi vào. Hai ngƣời vừa khóc vừa lạy, nói:

- Anh chúng tôi là Sái Mạo, không có tội gì, tự dƣng bị Tào Tháo giết mất. Chúng tôi muốn báo thù cho

anh, nên sang đầu hàng. Mong đô đốc thu dọn cho, chúng tôi xin làm tiền bộ.

Du mừng rỡ, trọng thƣởng cho hai ngƣời rồi sai dẫn quân theo Cam Ninh làm tiền bộ. Hai ngƣời lạy tạ, [email protected]

520

chắc mẩm Du đã trúng kế rồi.

Du gọi Cam Ninh vào dặn rằng:

- Hai thằng này không mang theo vợ con, chẳng phải thực bụng hàng đâu, đúng Tào Tháo sai đến làm

gian tế đây. Nay ta muốn biến kế của nó thành kế của mình, để nó báo tin về cho Tào Tháo. Ngƣơi phải

ân cần khoản đãi chúng nó, nhƣng phải đề phòng. Đợi khi nào ta cất quân đi, sẽ đem giết chúng để tế cờ.

Ngƣơi phải cẩn thận, không đƣợc để lỡ việc.

Cam Ninh vâng lời trở ra. Lỗ Túc vào gặp Chu Du, nói:

- Việc Sái Trung, Sái Hòa đến hàng chỉ là giả dối, không nên dùng vội.

Du mắng rằng:

- Hai ngƣời ấy vì Tào Tháo giết oan mất anh, nên đến hàng để trả thù, giả gì mà giả? Ngƣơi hay đa nghi

thế, dùng là sao đƣợc ngƣời giỏi trong thiên hạ?

Túc nín lặng lui ra, đến nói với Khổng minh. Khổng Minh chỉ cƣời.

Túc nói:

- Ông cƣời gì thế?

Khổng Minh nói:

- Tôi cƣời ông không biết đó là Công Cẩn dùng mƣu. Sông to cách trở, do thám đi lại khó khăn. Tháo sai

hai ngƣời sang trá hàng để dò xét quân ta. Công Cẩn lại muốn mƣợn kế nó làm kế mình, dùng chúng

thông báo tin tức đỡ mình. Binh pháp cần phải dối trá, mƣu của Công Cẩn rất hay.

Túc bấy giờ mới hiểu.

Đêm hôm ấy, Chu Du đang ngồi trong trƣớng, bỗng thấy Hoàng Cái lẻn vào ra mắt, Du hỏi:

- Công Phúc đang đêm đến đây, tất có mƣu hay bàn bạc.

Cái thƣa:

- Quân giặc nhiều, quân ta ít, không nên cầm cự lâu. Sao không dùng kế hỏa công?

Du hỏi:

- Ai xui ông hiến kế ấy?

Cái thƣa:

- Tôi tự nghĩ ra, không có ai bày vẽ cho cả.

Du nói:

- Ta vẫn muốn dùng kế ấy, cho nên mới giữ Sái Trung, Sái Hòa ở đây, để chúng nó đƣa tin tức về cho

nhau; nhƣng hiềm vì không có ai thi hành kế trá hàng cho ta cả.

[email protected]

521

Cái thƣa:

- Tôi xin đảm nhận.

Du nói:

- Nếu không chịu khổ sở một chút, thì khi nào Tào Tháo chịu tin?

Cái thƣa:

- Tôi đội hậu ân của họ Tôn, dẫu gan óc lầy đất cũng cam.

Du lại ta rằng:

- Ông chịu thực hiện kế khổ nhục này, thật là may mắn cho Giang Đông quá.

Cái thƣa:

- Tôi chết cũng không oán hận chút nào!

Nói rồi tạ trở ra.

Hôm sau, Chu Du nổi trống họp các tƣớng. Khổng Minh cũng đến, Chu Du nói:

- Tháo dẫn hàng trăm vạn quân, doanh trại liên tiếp hơn ba trăm dặm, không phải một ngày mà phá xong

đƣợc. Nay truyền cho các tƣớng, mỗi ngƣời phải lĩnh lƣơng thảo ba tháng, phòng chống nhau với giặc.

Du nói vừa dứt lời, Hoàng Cái tiến ra nói:

- Đừng nói ba tháng, dẫu cấp cả ba mƣơi tháng lƣơng thảo cũng chẳng làm trò gì? Nội trong cả tháng này,

có thể phá đƣợc thì phá, nếu không phá nổi, thì chi bằng theo lời Tử Bố, bỏ giáp quẳng gƣơm, ngoảnh

mặt về bắc mà hàng đi cho rảnh!

Chu Du nghe nói tái mặt lại, nổi giận đùng đùng, thét lớn:

- Ta đây phụng mệnh chúa công, chỉ huy ba quân phá Tào, ai dám nói đến hàng là

chém. Nay đang lúc

hai bên đối địch, mày dám mở mày dám mở mồm ra nói câu ấy, làm ngã lòng quân, không chém đầu mày

thì còn bảo đƣợc ai!

Liền quát võ sĩ lôi Cái ra chém.

Cái cũng tức giận nói lớn:

- Ta từ khi theo Phò tá tƣớng quân đến nay, tung hoành miền đông nam trải qua ba đời rồi, khi ấy đâu đã

có ngƣơi?

Du giận quá, thét chém cho mau.

Cam Ninh bƣớc lên can rằng:

- Công Phúc là cựu thần của Đông Ngô, xin hãy khoan thứ cho.

[email protected]

522

Du quát lên rằng:

- Sao mày dám nói lôi thôi, làm loạn phép tắc của tao?

Lập tức thét tả hữu lấy roi vụt Cam Ninh túi bụi rồi đuổi ra.

Các quan đều quỳ xuống can rằng:

- Tội Hoàng Cái thực là đáng chết, nhƣng giết Cái thì không có lợi cho việc quân. Xin đô đốc hãy khoan

thứ cho, tạm ghi tội lại đó, đợi phá xong Tào Tháo,

sẽ đem chém cũng chƣa muộn.

Chu Du vẫn hầm hầm, các quan nằn nì kêu van mãi, Du mới nói:

- Nếu không nể mặt các quan, thì ta quyết lấy đầu mày đó! Nay hãy tha cho mày tội chết!

Du bèn sai tả hữu vật cổ Hoàng Cái xuống đánh một trăm roi.

Các quan lại kêu van, Du hất đổ cả bàn đi, quát mắng các quan, và thét bảo đánh đập. Tả hữu lật áo

Hoàng Cái, vật sấp xuống đánh, đánh năm chục roi. Các quan lại xúm vào xin tha. Du đứng dậy, chỉ mặt

Hoàng Cái nói:

- Mày còn dám coi thƣờng tao chăng? Hãy cho chịu năm chục trƣợng đó, nếu còn vô lễ, hai tội sẽ trị nhân

thể.

Rồi vừa đi vừa mắng nhiếc om sòm trở vào trong trƣớng.

Các tƣớng ra vực Hoàng Cái dậy, thấy da thịt tả tơi, máu me đầm đìa. Khi về đến trại, ngất đi mấy lần. Ai

đến hỏi thăm cũng ứa hai hàng nƣớc mắt. Lỗ Túc cũng đến thăm, rồi xuống thuyền trách Khổng Minh

rằng:

- Hôm nay Công Cẩn giận đánh Hoàng Cái nhƣ thế, chúng tôi là bộ hạ Công Cẩn nên không ai dám mạnh

dạn can ngăn đã đành; tiên sinh là khách, sao chỉ thu tay đứng xem, không nói giúp cho một câu gì?

Khổng Minh cƣời nói:

- Tử Kính còn dối ta!

Túc nói:

- Từ khi tôi cùng với tiên sinh sang sông đến giờ, chƣa hề có câu gì dối nhau, sao tiên sinh lại nói thế?

Khổng Minh nói:

- Thế ra Tử Kính không biết Công Cẩn đánh đau Hoàng Cái là mƣu kế đó ƣ? Tại sao còn cần đến tôi

khuyên can?

Lỗ Túc bấy giờ mới biết, Khổng Minh nói:

- Không dùng mẹo khổ nhục, làm sao đánh lừa đƣợc Tào Tháo? Nay đô đốc tất sai Hoàng Cái sang trá

hàng, và mƣợn bọn Sái Trung đƣa tin về trƣớc. Tử Kính có đến chơi với Công Cẩn, chớ có nói là ta biết

mẹo ấy nhé! Chỉ nên nói rằng ta cũng oán Công Cẩn ác quá là xong.

[email protected]

523

Túc về, vào gặp Chu Du. Du mời vào sau trƣớng ngồi chơi. Túc nói:

- Hôm nay, làm sao đô đốc đánh Công Phúc đau quá thế?

Du hỏi:

- Các tƣớng có ai oán ta không?

Túc nói:

- Nhiều ngƣời thắc mắc lắm!

Du hỏi:

- Ý Khổng Minh thế nào?

- Khổng Minh cũng oán đô đốc bạc đãi tƣớng sĩ.

Du cƣời, nói:

- Phen này ta mới lừa đƣợc Khổng Minh!

Túc hỏi làm sao, Du nói:

- Đánh Hoàng Cái là kế của ta đó. Ta muốn sai hắn trá hàng, nên trƣớc hết dùng kế khổ nhục để đánh lừa

Tào Tháo, rồi sau dùng kế hỏa công tì mới có thể thắng đƣợc.

Túc trong bụng phục Khổng Minh là cao kiến, nhƣng không dám nói rõ.

Hoàng Cái đau nằm trong trƣớng, các tƣớng đều đến hỏi thăm. Cái chẳng nó i năng gì cả, cứ thở dài sƣờn

sƣợt. Chợt báo có quan tham mƣu là Hán Trạch lại thăm. Cái sai mời vào tận chỗ nằm, đuổi tả hữu lui ra

ngoài. Hám Trạch hỏi:

- Tƣớng quân có thù hằn gì với đô đốc chăng?

Cái nói:

- Không thù hằn gì cả.

Trạch nói:

- Thế thì vừa rồi ông bị đòn có phải là kế khổ nhục không?

Cái hỏi:

- Sao ông biết?

- Tôi xem bộ dạng Công Cẩn, mƣời phần đã đoán đƣợc chín.

Cái nói:

[email protected]

524

- Tôi chịu hậu ân họ Tôn đã ba đời, không lấy gì báo đƣợc. Nên hiến kế ấy để phá Tào Tháo. Thân tôi tuy

đau khổ, nhƣng ai là tâm phúc của tôi; duy có ông là ngƣời trung nghĩa, nên tôi mới dám thổ lộ can

trƣờng.

Trạch nói:

- Phải chăng ông muốn dùng tôi dâng thƣ trá hàng?

Cái đáp:

- Quả thị tôi có ý đó, chƣa biết ông có chịu giúp cho không?

Hám trạch hớn hở nhận lời.

Ấy thực là:

Dũng tƣớng quên mình mong báo chúa,

Mƣu thần vì nƣớc lại đồng tâm.

Chƣa biết Hám Trạch dâng thƣ làm sao, xem đến hồi sau sẽ rõ.

[email protected]

525

HỒI 47

Hám Trạch mật dâng thư giả hàng;

Bàng Thống khéo dùng liên hoàn kế.

Hám Trạch tự là Đức Nhuận, ngƣời làng Sơn Âm, quận Cối Kê, nhà nghèo nhƣng chăm học, phải đi làm

thuê; thƣờng hay mƣợn sách về xem, xem xong một lƣợt là nhớ nhƣ in không bao giờ quên nữa. Trạch lại

có tài biện bác, có can đảm. Tôn Quyền dùng làm tham mƣu. Trạch chơi với Hoàng Cái thân thiết lắm,

nên Cái nhờ dâng thƣ trá hàng, Trạch vui lòng nhận ngay và nói:

- Đại trƣợng phu ở đời, không lập đƣợc công danh sự nghiệp gì, chẳng hóa ra cùng với cỏ cây mục nát ƣ?

Ông đã quên mình báo chúa, đây tôi dám há tiếc thân! Hoàng Cái nhảy choàng xuống đất lạy tạ. Trạch

nói:

- Việc không nên để lâu, xin đi ngay hôm nay!

Cái nói:

- Thƣ tôi đã viết sẵn rồi.

Trạch nhận lấy thƣ. Đến đêm giả làm ông lão đánh cá, bơi chiếc thuyền con sang thẳng bờ phía Bắc. Đêm

hôm ấy, sao lạnh đầy trời; vừa canh ba thì thuyền Hám Trạch tới cạnh thủy trại quân Tào. Quân tuần tiễu

trên sông bắt đƣợc, vào báo với Tào Tháo.

Tháo hỏi:

- Có lẽ là gian tế chăng?

Quân thƣa:

Chỉ có một ông lão đánh cá, tự xƣng là tham mƣu bên Đông Ngô, tên là Hám Trạch, lại trình

việc cơ mật.

Tháo sai dẫn vào. Bấy giờ trên trƣớng, đèn đuốc sáng lòa; Tháo ngồi ngất ngƣởng trên ghế hỏi rằng:

- Ngƣơi đã làm tham mƣu bên Đông Ngô, nay đến đây có việc chi?

Trạch nói:

Trƣớc kia, tôi thấy ngƣời ta đồn Tào thừa tƣớng cầu ngƣời hiền nhƣ kẻ khát nƣớc. Nay nghe lời nói thật

không ăn khớp chút nào. Thôi, Hoàng Công Phúc, ngƣơi nghĩ lầm mất rồi!

Tháo nói:

- Ta sắp sửa đánh nhau với Đông Ngô, thấy ngƣơi một mình đi lẻn đến đây, lẽ nào chẳng phải hỏi?

Hám Trạch nói:

Hoàng Công Phúc là cựu thần ba đời bên Đông Ngô. Nay vô cớ bị Chu Du dập đánh khổ sở trƣớc mặt các

tƣớng. Công Phúc lấy làm căm tức vô cùng, bởi vậy, muốn sang hàng thừa tƣớng để báo thù, liền bàn với

tôi. Tôi với ông ta nhƣ anh em ruột một nhà, cho nên dang hộ tờ mật thƣ, chƣa biết thừa tƣớng có dùng

cho không?

Tháo hỏi: [email protected]

526

- Thƣ đâu?

Hám Trạch đƣa thƣ ra trình. Dƣới đèn, Tháo mở xem, trong thƣ nói rằng:

"Tôi là Hoàng Cái, đội ơn sâu họ Tôn, đáng lẽ không dám ăn ở hai lòng mới phải. Nhƣng xét tình thế bây

giờ, thì đem quân sáu quận Giang Đông mà địch với quân trăm vạn ở Trung Nguyên, ít địch sao nổi

nhiều, thiên hạ đều thấy rõ cả. Các tƣớng sĩ bên Đông Ngô, bất kỳ khôn dại, ai cũng biết cái lẽ nhƣ thế.

Duy có Chu Du ba tuổi ranh, tính tình nông nổi, tự cao tự đại, muốn đem t rứng chọi với đá, lại ỷ thế lộng

quyền, phạt kẻ vô tội mà không thƣơng ngƣời có công. Tôi là cựu thần, bỗng dƣng bị đánh, căm tức biết

ngần nào!

"Tôi đƣợc nghe tiếng thừa tƣớng đem bụng chân thành đãi ngƣời, nhún mình dùng kẻ sĩ. Vậy tôi xin đem

quân lại hàng, mong lập lấy chút công và rửa nhục trƣớc. Lƣơng thảo cùng đồ khí giới, sẽ xin đem cả

thuyền lại nộp sau. Khóc ra máu, lạy trình thƣ này, xin đừng hồ nghi gì cả!".

Tháo ngồi trên ghế, xem đi xem lại tờ thƣ hơn chục lƣợt, rồi bỗng dƣng đập tay xuống á n, trợn mắt nổi

giận lên mà nói rằng:

Hoàng Cái dùng kế khổ nhục, sai ngƣời đến dâng thƣ trá hàng, dám to gan đánh trống qua cửa nhà sấm

phải không?

Và thét tả hữu lôi Trạch ra chém. Khi Trạch bị dẫn đi, nét mặt vẫn thản nhiên nhƣ không. Trạch chỉ ngẩng

mặt lên trời cƣời ngất.

Tháo sai lôi lại quát hỏi:

Ta đã biết rõ ruột gan ngƣơi, ngƣơi còn cƣời gì nữa? Trạch nói:

Thƣa! Tôi đâu dám cƣời ông! Tôi cƣời Hoàng Công Phúc không biết ngƣời đó thôi!

Tháo hỏi:

- Thế nào là không biết ngƣời?

Trạch đáp:

Chém thì cứ chém, việc gì phải hỏi lôi thôi?

Tháo nói:

- Ta đây học binh thƣ từ nhỏ, còn lạ gì những mẹo ấy, ngƣơi lừa ai thì đƣợc, chớ lừa ta sao nổi?

Trạch nói:

Xin ông hãy cho tôi biết mẹo lừa ở chỗ nào?

Tháo nói:

Để ta nói thẳng cho ngƣơi biết, để ngƣơi có chết cũng không oán thán gì đƣợc nữa. Nếu các ngƣơi thật

tâm muốn hàng, sao không định trƣớc ngày giờ? Thế có phải là gian hay không?

[email protected]

527

Trạch nghe xong, phì cƣời, nói:

- Nói thế mà không biết thẹn, dám khoe khoang biết nhiều binh thƣ! Thôi, biết điều thì thu quân về cho

mau, đừng có đánh chác gì nữa mà bị Chu Du tóm đƣợc. Đồ vô học kia! Tiếc thay, ta chết uổng về tay

ngƣơi!

Tháo hỏi:

- Sao lại bảo ta là vô học?

Trạch đáp:

Ngƣơi không biết cơ mƣu, không hiểu đạo lý, vô học rành rành ra đấy còn gì! Tháo nói:

- Ngƣơi cứ vạch những chỗ không đúng của ta ra xem nào?

Trạch nói:

Ngƣơi không kính trọng ngƣời hiền, hà tất phải nhiều lời làm gì? Ta chỉ có chết là hết!

Tháo nói:

Nếu ngƣơi đƣa ra đủ lý lẽthì tự nhiên ta sẽ kính phục ngay.

Trạch nói:

Thế ngƣơi không biết câu: "Trốn chúa đi lén, không thể hẹn giờ sao''? Nếu hẹn trƣớc mà lỡ ra việc trong

chƣa xong, ngoài đã có binh tiếp ứng, chẳng hóa ra lộ chuyện mất à? Do đó gặp lúc thuận tiện thì làm,

chứ hẹn trƣớc làm sao đƣợc. Ngƣơi không hiểu lẽ đó, định giết ngƣời tử tế, quả là đồ vô học.

Tháo nghe xong, dịu ngay nét mặt, bƣớc xuống xin lỗi nói:

- Tôi xét việc không tinh, lỡ phạm đến oai ngài, xin tha thứ cho.

Hám Trạch nói:

Tôi với Hoàng Công Phúc đã dốc một lòng đến hàng, khác nào trẻ nít mong cha mẹ, còn có điều gì là dối

trá nữa.

Tháo mừng lắm nói:

Nếu hai ông mà lập đƣợc công to này, ngày sau sẽ đƣợc phong tƣớc cao hơn những ngƣời khác.

Trạch nói:

Chúng tôi có phải vì tƣớc lộc mà lại đây đâu, chính vì thuận lẽ trời, hợp lòng ngƣời đó thôi.

Tháo sai đem rƣợu khoản đãi. Một lát, có ngƣời vào ghé tai nói nhỏ với Tào Tháo. Tháo nói:

- Đƣa thƣ ra xem nào!

Ngƣời đó trình thƣ lên. Xem xong, Tháo tỏ vẻ vui mừng. Hám Trạch nghĩ thầm đây hẳn là Sái Hoà, Sái [email protected]

528

Trung đƣa tin về báo chuyện Hoàng Cái bị đòn, nên Tháo mừng việc ta đến hàng là thật bụng hẳn.

Tháo nói:

- Phiền Tiên sinh trở về Giang Đông, cùng với Hoàng Công Phúc hẹn ngày đƣa tin sang bên này cho tôi

biết trƣớc, để đem quân ra tiếp ứng.

Trạch thƣa:

- Tôi đã bỏ xứ Giang Đông mà đến đây, không mặt mũi nào dám về nữa. Xin thừa tƣớng sai ngƣời tin cẩn

khác.

Tháo nói:

- Nếu sai ngƣời khác, tôi e tiết lộ việc chăng?

Trạch từ chối mãi rồi nói:

- Tôi có về thì phải đi ngay, không ở đây lâu đƣợc.

Tháo thƣởng cho vàng lụa. Trạch không nhận, từ tạ trở ra, lại bơi chiếc thuyền nhỏ về Giang Đông.

Trạch thuật lại tất cả với Hoàng Cái. Cái nói:

- Giá không đƣợc ông là ngƣời biện bác giỏi, thì ta chịu khổ cũng uổng công.

Trạch xin ra trại Cam Ninh để dò ý tứ Sái Trung, Sái Hòa ở đâu vừa đến. Trạch đƣa mắt cho Cam Ninh,

Ninh hiểu ý nói ngay rằng:

Công Cẩn chỉ hƣợm tài, chẳng coi chúng ta ra gì. Ta nay bị nhục thật xấu hổ với cả các ngƣời bên Trƣờng

Giang.

Nói đoạn, mắm miệng nghiến răng, đập tay xuống bàn gầm thét. Trạch giả tảng ghé

vào tai Cam Ninh nói

mấy câu. Ninh cúi sầm ngay mặt xuống, nín lặng, chỉ thở dài ba tiếng.

Sái Trung, Sái Hòa thấy hai ngƣời có ý muốn làm phản, mới hỏi thử:

- Chẳng hay tƣớng quân và tiên sinh sao buồn bực làm vậy?

Trạch nói:

Các ngƣơi biết thế nào đƣợc những điều đau khổ trong lòng chúng ta?

Sái Hòa nói:

Có lẽ hai vị định phản Đông Ngô mà hàng Tào Tháo chăng?

Hám Trạch tái mặt lại. Cam Ninh tuốt gƣơm đứng dậy nói:

Việc của ta bị lộ rồi, phải giết hai thằng này đi mới có thể giữ kín đƣợc!

[email protected]

529

Sái Trung, Sái Hòa vội nói:

- Hai ông chớ lo, chúng tôi cũng xin đem việc tâm phúc bày tỏ với các ông.

Ninh nói:

- Nói mau lên!

Hòa nói:

Tào công sai hai chúng tôi đến trá hàng đây, nếu hai ông có ý quy thuận Tào công, chúng tôi xin dẫn tiến.

- Có thật thế không?

Hai ngƣời đồng thanh đáp:

- Đâu dám nói dối!

Ninh vờ mừng rỡ nói:

- Nếu đƣợc nhƣ thế, thì chính là trời đem lại dịp may cho ta rồi!

Hai ngƣời nói:

- Việc Hoàng Công Phúc và tƣớng quân bị nhục, tôi đã báo tin về cho thừa tƣớng rồi.

Hám Trạch cũng nói:

Ta đã dâng thƣ hàng của Công Phúc sang thừa tƣớng rồi, nay đến rủ Hƣng Bá cùng đến hàng đây.

Ninh nói:

- Đại trƣợng phu đã gặp đƣợc minh chủ, cũng nên quyết một lòng đi theo.

Bốn ngƣời chén tạc chén thù, bàn việc tâm sự với nhau. Hai anh em họ Sái lập tức viết thƣ báo cho Tào

Tháo, nói Cam Ninh sẽ cùng với chúng làm nội ứng. Hám Trạch lại viết thƣ riêng sai ngƣời đƣa sang Tào

Tháo. Trong thƣ nói Hoàng Cái muốn đến, nhƣng chƣa có dịp thuận tiện, khi nào thấy đoàn thuyền có

cắm cờ xanh ở đầu, đó chính là thuyền đến hàng.

Tháo đƣợc luôn hai bức thƣ, trong bụng vẫn nghi nghi hoặc hoặc, liền hội các mƣu sĩ lại bàn rằng:

- Bên Trƣờng Giang, Cam Ninh bị Chu Du làm nhục, xin làm nội ứng, Hoàng Cái bị đòn, sai Hám Trạch

sang xin hàng, đều chƣa đáng tin lắm. Ai dám sang trại Chu Du dò xem hƣ thực ra sao?

Tƣởng Cán bƣớc ra nói:

- Tôi bữa trƣớc sang Đông Ngô, chƣa làm đƣợc việc gì, vẫn còn áy náy. Nay xin liều đi chuyến nữa,

quyết dò đƣợc sự thật về báo với thừa tƣớng.

Tháo mừng rỡ, sai ngay Tƣởng Cán đi. Cán cƣỡi chiếc thuyền nhỏ, bơi thẳng đến cạnh thủy trại phía nam

Trƣờng Giang cho ngƣời vào báo. Chu Du thấy Cán lại đến, mừng nói rằng:

[email protected]

530

Ta thành công đƣợc là nhờ ngƣời này đây.

Lập tức dặn Lỗ Túc: "Mời Bàng Thống đến bảo cứ làm nhƣ thế... Nhƣ thế cho ta".

Bàng Thống tự là Sĩ Nguyên, quê ở Tƣơng Dƣơng, tránh loạn sang ngụ bên Giang Đông. Lỗ Túc thƣờng

tiến cử lên Chu Du. Thống chƣa kịp đến ra mắt, thì Du đã sai Túc đến hỏi kế phá Tào. Thống mật bảo

Túc rằng: Muốn phá quân Tào, phải dùng hỏa công, nhƣng trên mặt sông to, một chiếc thuyền bén lửa thì

các thuyền khác tản ra chạy đƣợc cả. Chỉ có dùng kế liên hoàn, khiến Tháo phải ghép cả thuyền vào một

chỗ, mới có thể thắng đƣợc".

Túc về nói lại với Chu Du. Du phục lắm và bảo Túc:

- Chỉ có Bàng Sĩ Nguyên mới thực hiện đƣợc kế ấy cho ta mà thôi.

Túc nói:

- Chỉ sợ Tào Tháo xảo quyệt, đi thế nào đƣợc?

Chu Du còn đang phân vân, tìm chƣa ra cơ hội, thì đƣợc tin Tƣởng Cán lại sang. Du mừng lắm, một mặt

dặn dò Bàng Thống thi hành mƣu kế, một mặt cho ngƣời mời Tƣởng Cán vào. Cán thấy không ai ra đón,

trong bụng ngờ vực, liền sai buộc thuyền ở chỗ hẻo lánh rồi vào. Du hầm hầm nổi giận nói rằng:

- Tử Dực sao dám khinh ta thế?

Cán cƣời, đáp:

- Ta nghĩ ông là chỗ tình nghĩa anh em cũ, muốn đến bày tỏ tâm sự, sao lại bảo ta lừa lọc?

Du nói:

- Ngƣơi muốn dụ ta hàng Tào, trừ phi sông cạn đá mòn ta mới chịu! Lần trƣớc ta nghĩ tình bạn cũ, mời

uống rƣợu và lƣu ngủ chung giừơng; không ngờ ngƣơi ăn cắp thƣ của ta, lẻn về báo với Tào Tháo, để

Trƣơng Doãn, Sái Mạo bị giết, làm hỏng việc của ta. Hôm nay ngƣơi bỗng dƣng lại, chắc không có bụng

tốt đâu! Nếu ta không nghĩ đến tình xƣa, thì chỉ cho ngƣơi một nhát dao đứt làm hai đoạn! Ta cũng muốn

tống ngƣơi về cho rảnh, nhƣng độ vài hôm nữa ta sẽ đánh phá Tào Tháo, nên phải giữ ngƣơi lại, kẻo tiết

lộ quân cơ!

Liền sai tả hữu đƣa Cán ra nghỉ trong một cái am, gần núi Tây Sơn, và bảo:

- Đợi khi nào ta phá xong Tào Tháo, sẽ tiễn ngƣơi sang sông cũng vừa.

Tƣởng Cán đang chực nói thì Chu Du đã trở vào sau trƣớng rồi. Tả hữu lấy ngựa cho Tƣởng Cán cƣỡi, và

dẫn đến am nhỏ sau núi, cắt hai tên lính hầu hạ.

Cán ở đó vừa buồn vừa lo, ăn ngủ không yên. Đêm hôm ấy, trăng sao vằng vặc. Cán dạo ra sau am, nghe

văng vẳng có tiếng đọc sách. Cán lần theo, mãi đến cạnh núi, thấy có căn nhà tranh, ánh đèn le lói. Cán

nhòm vào thấy một ngƣời đang ngồi đọc binh thƣ, trƣớc đèn treo một thanh kiếm. Cán nghĩ ngƣời này

hẳn là dị nhân đây, liền gõ cửa vào chơi. Ngƣời đó ra đón Cán vào, tƣ thế rất trịnh trọng. Cán hỏi tên họ,

ngƣời đó đáp:

[email protected]

531

- Tôi là Bàng Thống, tự là Sĩ Nguyên.

Cán nói:

- Có phải là Phƣợng Sồ tiên sinh đó không?

Thống đáp:

- Chính phải.

Cán mừng, nói:

- Tôi lâu nay vẫn nghe tiếng ngài, sao nay lại ẩn dật ở đây?

Thống nói:

- Chu Du cậy tài khinh ngƣời, nên tôi phải đến ở chỗ này. Xin hỏi ông là ai?

Cán đáp:

Tôi là Tƣởng Cán.

Thống mời vào thảo am nói chuyện. Cán nói:

Cứ nhƣ tài của tiên sinh, đi đâu mà chẳng đƣợc trọng dụng. Nếu tiên sinh chịu sang với Tào công, tôi xin

tiến dẫn.

Thống nói:

- Tôi muốn bỏ đất Giang Đông này đã lâu. Ông đã có lòng tiến dẫn, thì phải đi ngay mới đƣợc, nếu để

chậm trễ, Chu Du biết, sẽ làm hại mất.

Ngay đêm hôm ấy, Thống cùng với Cán xuống núi, ra bờ sông tìm chiếc thuyền của mình trƣớc, chở nhƣ

bay về Giang Bắc.

Về đến trại, Cán vào trƣớc, thuật chuyện lại với Tào Tháo. Tháo thấy có Phƣợng Sồ tiên sinh đến, ra ngay

ngoài trƣớng đón vào, chia ngôi chủ khách ngồi chơi, rồi hỏi:

- Chu Du tuổi còn non choẹt mà đã hợm mình khinh ngƣời, không dùng đƣợc mƣu hay. Tôi đƣợc nghe

tiếng lớn của tiên sinh đã lâu, nay đã có lòng hạ cố, có điều gì xin tiên sinh cứ dạy bảo cho.

Thống thƣa:

- Tôi vẫn đƣợc nghe thừa tƣớng dùng binh rất giỏi, nay xin cho đƣợc xem việc bố trí quân sĩ thế nào.

Tháo sai đem ngựa và mời Bàng Thống đi xem trại trên cạn trƣớc. Hai ngƣời dóng ngựa lên chỗ cao đứng

quan sát. Thống khen rằng:

- Những trại này tựa vào sƣờn núi, men rừng, trƣớc sau liên hệ với nhau, ra vào có cửa, lui tới có đƣờng,

dẫu Tôn, Ngô, Nhƣơng Thƣ ngày xƣa cũng không thể hơn đƣợc!

Tháo nói: [email protected]

532

Tiên sinh chớ có quá khen, còn mong dạy bảo giúp cho.

Lại mời Thống đi xem trại dƣới nƣớc, thấy ở mé nam chia làm hai mƣơi bốn cửa, thuyền lớn bao bọc phía

ngoài nhƣ một bức thành: Giữa là những thuyền nhỏ, lối ra vào thật phân minh. Thống cƣời, nói:

- Thừa tƣớng dụng binh thế này, tiếng đồn quả nhiên không ngoa!

Rồi lại trỏ sang Giang Nam, nói:

- Chu Lang! Chu Lang! Nay mai tất chết!

Tháo mừng lắm, về trại, mở tiệc thết đãi, cùng thống đàm luận về cách dùng binh. Thống lý lẽ hùng biện,

ứng đối trôi chảy. Tháo kính phục lắm, ân cần mời mọc. Thống giả say, hỏi rằng:

Bẩm thừa tƣớng, ở đây có thầy lang giỏi không?

Tháo hỏi:

- Cần thầy lang làm gì?

Thống nói:

Tôi xem chừng thủy quân của thừa tƣớng ốm nhiều, cần có thầy lang giỏi mới chữa đƣợc.

Bấy giờ, quân Tào không quen thủy thổ, bệnh thổ tả phát ra, nhiều ngƣời bị chết. Tháo đang lo nghĩ, chợt

nghe Thống nói thì làm gì chẳng phải hỏi. Thống bèn nói:

Phƣơng pháp luyện tập thủy quân của thừa tƣớng thật là tuyệt diệu, nhƣng tiếc chƣa đƣợc toàn diện.

Tháo hỏi gặng hai ba lần. Thống nói:

Tôi có một kế, khiến cho thủy quân không mắc tật bệnh gì, có thể yên ổn thành công.

Tháo mừng lắm, hỏi kế hay. Thống nói:

- Trong sông lớn này, nƣớc thủy triều khi lên khi xuống, sóng gió liên miên. Ngƣời phƣơng bắc không

quen ngồi thuyền bị sóng đánh nghiêng ngả mới sinh ra bệnh. Nếu đem thuyền lớn nhỏ, ghép lại thành

từng cụm độ ba chục chiếc hoặc năm chục chiếc, đầu đuôi dùng xích sắt ghép liền với nhau, trên thuyền

lát ván phẳng phiu, nhƣ thế chẳng những ngƣời đi lại dễ dàng, mà đến ngựa chạy cũng đƣợc. Nên làm

ngay lúc này đi, thì còn lo chi thủy triều và sóng gió nữa.

Tào Tháo bƣớc xuống tạ, nói:

- Giá tiên sinh không vạch cho kế hay này, thì phá sao đƣợc Đông Ngô!

Thống nói:

- Tôi cũng mới nghĩ nông cạn thế thôi, xin thừa tƣớng thử liệu xem có nên không?

Tháo lập tức truyền thợ rèn, ngày đêm đúc dây xích và đánh lớn ghép chặt các thuyền lại. Quân sĩ đƣợc

tin, ai nấy đều mừng rỡ.

[email protected]

533

Ngƣời sau có thơ rằng:

Xích bích dùng binh đánh hỏa công.

Bày mƣu đặt mẹo khéo thông đồng.

Nếu không có kế liên hoàn ấy.

Công Cẩn làm sao lập đƣợc công?

Bàng Thống lại nói với Tào Tháo rằng:

- Tôi xem tình hình các bậc hào kiệt bên Giang Đông, lắm ngƣời oán Chu Du. Tôi xin đem ba tấc lƣỡi, dụ

bọn ấy về hàng thừa tƣớng. Còn một mình Chu Du không có ngƣời giúp đỡ tất bị thừa tƣớng bắt sống

thôi. Du đã bị tan, thì Lƣu Bị cũng chẳng giở trò gì đƣợc nữa.

Tháo nói:

Tiên sinh lập đƣợc công to này, Tháo sẽ tâu với Thiên tử, phong ngài làm chức tam công.

Thống nói:

- Tôi không phải vì phú quý đâu, chỉ muốn cứu dân đó thôi. Thừa tƣớng có sang sông, chớ nên tàn hại

dân lắm.

Tháo nói:

- Tôi thay trời mà trị dân, lẽ đâu lại giết hại dân?

Thống xin tờ chứng nhân của Tháo để phòng khi quân Tháo kéo sang khỏi động chạm đến họ hàng nhà

mình.

Tháo nói:

- Họ hàng tiên sinh ở cả đâu?

Thống thƣa:

- Ở cả bờ sông bên kia, nếu đƣợc giấy đó thì bình an vô sự.

Tháo sai viết giấy đóng dấu vào rồi giao cho Thống. Thống lạy tạ nói:

Sau khi tôi đi rồi, thừa tƣớng nên gấp rút tiến quân, chớ để cho Chu Du biết.

Tháo cho là phải. Thống từ biệt ra đến bờ sông, sắp bƣớc chân xuống thuyền, bỗng có một ngƣời nắm

chặt lấy Bàng Thống mà nói rằng:

Ngƣơi to gan thật? Hoàng Cái dùng kế khổ nhục. Hám Trạch đƣa thƣ trá hàng, còn ngƣơi lại đến bày kế

liên hoàn. Ta chỉ sợ bọn ngƣơi đốt không xuể đƣợc thôi! Bọn ngƣơi mƣu mô ác độc, chỉ lừa đƣợc Tào

Tháo, chớ bịt sao nổi mắt ta!

Bàng Thống rụng rời hết vía.

Ấy là: [email protected]

534

Cứ tƣởng đông nam nhiều mẹo giỏi.

Ai ngờ tây bắc lắm ngƣời khôn!

Chƣa biết ngƣời ấy là ai, xem đến hồi sau sẽ hiểu.

[email protected]

535

HỒI 48

Mở tiệc yến, Tào Tháo ngâm thơ;

Khóa chiến thuyền, bắc quân dùng võ.

Bàng Thống nghe ngƣời đó nói giật nẩy mình, vội ngoảnh lại trông thì là bạn cũ Từ Thứ. Trong bụng

Thống bấy giờ mới yên. Nhìn trƣớc nhìn sau không có ai, Thống mới nói:

- Nếu anh làm lộ kế của tôi, thì nhân dân tám mƣơi mốt châu bên Giang Nam đều do tay anh giết cả đấy!

Từ Thứ cƣời, nói:

Thế còn tính mạng tám mƣơi ba vạn quân mã ở đây sẽ ra sao?

Thống nói:

Nguyên Trực! Anh định phá kế của tôi thật à?

Thứ nói:

- Tôi đội ơn sâu Lƣu Hoàng Phúc, không lúc nào quên. Tào Tháo làm mẹ tôi chết, tôi đã thề suốt đời

không bày một mƣu kế gì cho y cả; lẽ đâu tôi lại phá kế của anh? Chỉ vì tôi cũng ở trong đám quân này,

một mai giao tranh gay go khốc liệt thì tránh sao khỏi tai nạn? Anh hãy bày cho tôi một kế thoát thân, tôi

sẽ xin gán miệng lại mà đi ngay chỗ khác.

Thống cƣời, nói:

- Nguyên Trực nghĩ xa lắm, nhƣng kế ấy thì có khó gì!

Thống liền ghé vào tai Từ Thứ nói nhỏ vài câu. Thứ mừng rỡ, vái tạ. Thống từ biệt xuống thuyền về