1

TIEU CHAY- TAO BON

Caâu 1) Ñònh nghóa Tieâu chaûy (Thi)

Tình traïng ñi tieâu phaân loûng

> 2 laàn / ngaøy

 Löôïng phaân > 200g/ngaøy.

 Phaân loaïi tuøy thôøi gian diễn tieán

 < 2 tuaàn: caáp

 2 – 4 tuaàn: dai daúng

 > 4 tuaàn: maïn

Caàn phaân bieät vôùi:

 Giaû tieâu chaûy (pseudodiarrhea):

 ñi caàu nhieàu laàn, nhöng

 moãi laàn ñi chæ ñöôïc chuùt ít phaân,

 ñi keøm vôùi trieäu chöùng buoát moùt.

 Tieâu khoâng töï chuû: beänh nhaân khoâng töï kieåm soaùt ñöôïc tình traïng thoaùt phaân.

Caâu 2) Trình baøy ñònh nghóa Taùo boùn (Thi)

 Ñi tieâu khoù, phaûi raën nhieàu

Giaûm soá laàn ñi tieâu hôn bình thöôøng ( < 3 laàn / tuaàn)

Phaân cöùng

Caûm giaùc ñi tieâu khoâng heát phaân

- Khi tieáp caän BN than phieàn taùo boùn, caàn hoûi beänh kyõ

- Treân thöïc teá coù khoâng ít tröôøng hôïp beänh nhaân töï cho laø mình bò taùo boùn nhöng laïi khoâng thuoäc caùc trieäu chöùng naøo trong caùc ñònh nghóa neâu treân.

Caâu 3) Keå teân caùc cô cheá beänh sinh cuûa Tieâu chaûy

 4 cô cheá chính:

Tieâu chaûy thaåm thaáu

Tieâu chaûy dòch tieát

Tieâu chaûy do vieâm (dòch ró)

Tieâu chaûy do roái loaïn vaän ñoäng ruoät

Phoái hôïp caùc cô cheá treân

Caâu 4) Keå teân caùc cô cheá beänh sinh Taùo boùn

- Chaäm vaän chuyeån ôû ñaïi traøng

- Roái loaïn thoaùt phaân

- Caûm nhaän sai veà thoùi quen ñi caàu

Caâu 5) Keå teân caùc nguyeân nhaân

Tieâu chaûy caáp

-Nhieãm truøng

 Nhieãm ñoäc chaát

Cheá ñoä aên uoáng, duøng thuoác

 Khaùc

Tieâu chaûy caáp coù theå laø khôûi ñaàu cuûa moät tình traïng tieâu chaûy maïn tính

Caâu 6) Keå teân caùc nguyeân nhaân Taùo boùn

1) Roái loaïn laøm ñaày tröïc traøng

 Beänh lyù thöïc theå ñöôøng tieâu hoùa gaây heïp loøng ruoät (U, vieâm, roái loaïn chöùc naêng, baát thöôøng baåm sinh)

 Thöù phaùt do roái loaïn noäi tieát – ñieän giaûi

 Taùc duïng phuï cuûa thuoác

2) Roái loaïn toáng xuaát tröïc traøng

 Roái loaïn phaûn xaï ñi tieâu do beänh taïi choã (Beänh lyù haäu moân tröïc traøng, Beänh lyù thaàn kinh,

Thieåu ñoäng, cô buïng yeáu, tuoåi giaø)ø

 Roái loaïn phaûn xaï ñi tieâu do nguyeân nhaân khaùc (Khoâng taäp thoùi quen ñi tieâu toát,

Laïm duïng thuoác nhuaän tröôøng, Nguyeân nhaân taâm lyù)

Caâu 7) Trình baøy caùch tieáp caän beänh nhaân

Tieâu chaûy caáp (Thi)

1. Tieâu chaûy?

2. Caáp tính?

3. Nguyeân nhaân

4. Heä quaû

 Maát nöôùc

 Roái loaïn ñieän giaûi

 Nhieãm truøng nhieãm ñoäc

Ñeà nghò caùc caän laâm saøng hoã trôï

Caâu 8) Trình baøy caùch tieáp caän beänh nhaân Taùo boùn

1. Thöïc söï ñuùng ñònh nghóa taùo boùn?

2. Cô cheá gì?

3. Trieäu chöùng gôïi yù beänh lyù thöïc theå / cô naêng

4. Trieäu chöùng gôïi yù beänh lyù laønh tính / aùc tính

5. Ñaùnh giaù toång theå

 Ñaëc ñieåm taâm lyù – thaàn kinh

 Beänh lyù noäi – ngoaïi khoa phoái hôïp

 Caùc thuoác ñang söû duïng

Ñeà nghò caùc caän laâm saøng hoã trôï

Caâu 10) Trình baøy nguyeân nhaân cuûa Tieâu chaûy caáp

Tieâu chaûy caáp coù theå laø khôûi ñaàu cuûa moät tình traïng tieâu chaûy maïn tính. Caùc nguyeân nhaân coù theå laø:

Nhieãm truøng

Vi truøng:

• Salmonella

• Shigella

• Campylobacter

• Vibrio cholerae

• E. coli

• Clostridium difficile

• Yersinia …

 Virus: Rota virus,

enterovirus, Norwalk virus …

KST: Amibe, giun ñuõa, giun

moùc, giun löôn, G. lamblia …

Nhieãm ñoäc chaát

 Ñoäc chaát töø VK (ngoä ñoäc TAÊ)

• Staphylococcus

• C. perfrigens

• E. coli

• Clostridium bolilinum

• Pseudomonas …

 Hoùa chaát ñoäc: Pb, Hg, As

Cheá ñoä aên uoáng, duøng thuoác

 Röôïu

Tình traïng khoâng dung naïp thöùc aên khoâng ñaëc hieäu

 Dò öùng thöùc aên

 Taùc duïng phuï cuûa moät soá Thuoác

Beänh lyù khaùc

 Vieâm ruoät thöøa

Vieâm tuùi thöøa

 Xuaát huyeát tieâu hoùa

 Chöùng ngheït phaân

Caâu 11) Neâu caùc tröôøng hôïp Tieâu chaûy caáp ñaëc bieät caàn theo doõi kyõ vaø laøm theâm xeùt nghieäm (Thi)

1) > 70 tuoåi

2) Suy giaûm mieãn dòch

3) Soát > 38,5 oC

4) Coù daáu hieäu maát nöôùc

5) Ñau buïng nhieàu

6) Coù trieäu chöùng toaøn thaân

7) Tieâu ra maùu

8) Trieäu chöùng keùo daøi hôn 24 giôø maø khoâng caûi thieän.

Caâu 12) Trình baøy caùc cô cheá beänh sinh Taùo boùn

Chaäm vaän chuyeån ôû ñaïi traøng

 Trieäu chöùng thöôøng khôûi phaùt töø töø vaø xaûy ra quanh tuoåi daäy thì. Ñoái töôïng thöôøng gaëp

nhaát laø phuï nöõ treû

 Ñaëc tröng bôûi bieåu hieän giaûm soá laàn ñi caàu ( <1 laàn / tuaàn).

Caùc trieäu chöùng ñi keøm laø ñau buïng, chöôùng hôi, meät moûi.

Trieäu chöùng khoâng caûi thieän maëc duø ñaõ söû duïng cheá ñoä aên nhieàu chaát xô, caùc thuoác

nhuaän traøng thaåm thaáu.

Roái loaïn thoaùt phaân

 Quaù trình laøm troáng tröïc traøng khoâng hieäu quaû do söï khoâng coù söï phoái hôïp nhòp

nhaøng cuûa cô buïng, cô haäu moân tröïc traøng vaø cô saøn chaäu.

 Beänh nhaân thöôøng coù tình traïng co cô voøng haäu moân khoâng thích hôïp khi raën.

 Nhieàu beänh nhaân bò roái loaïn thoaùt phaân cuõng coù keøm tình traïng chaäm vaän chuyeån

ôû ñaïi traøng.

 Roái loaïn thoaùt phaân thöôøng laø do maéc phaûi vaø xaûy ra töø tuoåi nhoû. Ñaây coù theå laø haäu quaû cuûa thoùi quen nín ñaïi tieän nhaèm traùnh ñau khi ñi tieâu phaân lôùn, cöùng hoaëc khi ñang bò nöùt haäu moân, tró vieâm

 Roái loaïn thoaùt phaân cuõng ñaëc bieät phoå bieán ôû nhöõng ngöôøi giaø bò taùo boùn maïn tính, phaûi raën nhieàu vaø khoâng ñaùp öùng vôùi ñieàu trò baèng thuoác.

Caûm nhaän sai veà thoùi quen ñi caàu

Thöôøng coù keøm caùc roái loaïn veà taâm lyù – xaõ hoäi.

Toác ñoä vaän chuyeån doïc khung ñaïi traøng bình thöôøng.

 Moät soá beänh nhaân coù keøm baát thöôøng chöùc naêng caûm giaùc vaø vaän ñoäng ôû vuøng haäu moân

tröïc traøng do ñoù raát khoù phaân bieät vôùi nhoùm beänh nhaân taùo boùn do chaäm vaän ñoäng ñaïi

traøng.

ù

CTRL + Q to Enable/Disable GoPhoto.it

CTRL + Q to Enable/Disable GoPhoto.it