1. NGUYÊN ÂM
- Khái niệm : Nguyên âm là những âm khi phát âm luồng hơi ra tự do không thay đổi.
- Số lượng : có 16 nguyên âm
- Vị trí :
+ Thường đứng vị trí thứ 3 trong âm tiết TV
+ Có 2 bán nguyên âm /i(y)/ và /o/ có thể làm âm chính vừa làm âm cuối
- Vai trò :
+ Nguyên âm có thể độc lập tạo ra vần
+ Thường đảm nhận chức năng âm chính trong TV nên nó là yếu tố không thể thiếu trong âm tiết TV
- Các loại nguyên âm :
+ Nguyên âm có độ há hẹp : /i/, /ɯ/, /u/
+ Nguyên âm có độ há hơi hẹp : /e/, /ɤ/, /ɤˇ/, /o/
+ Nguyên âm có độ há rộng : /a/, /ă/
+ Nguyên âm có độ há hơi rộng : /ε/, /εˇ/, /ɔ/, /ɔˇ/