Hồng Y De Bricassart thuê một chiếc máy bay riêng ở Athens; ông, Meggie và Justine đưa Dane về quê nhà, ở Drogheda. Những người sống ngồi im lặng, người chết lặng im nằm trong quan tài, không còn biết đòi hỏi gì ở cõi đời này nữa.

Trong căn phòng ảm đạm, Ralph trầm ngâm: Ta có bổn phận làm lễ và đọc kinh cầu hồn cho Dane, con của ta. Con ơi con là máu thịt của ba. Đúng thế, Meggie anh tin em; ngay khi anh vừa lấy lại hơi thở sau cơn xúc động, anh đã tin em; và anh sẽ tin mãi mãi dù em không nói lên lời thề dữ dội. Vittorio đã biết ngay lần đầu tiên ông gặp Dane. Fiona cũng thế, Anne Mueller cũng thế... Chỉ có anh... Dane ơi, ba nhớ lại tiếng cười của con sau bụi hồng khi ba gặp con lần đầu hồi con còn bé... Và đôi mắt ngước nhìn của con không hề khác đôi mắt của ba thời thơ ấu chút nào.

Ralph de Bricassart! Tại sao ông đứng yên, hãy mở miệng đi và nói thành lời, hãy ra lệnh cho đôi tay làm phép lành, hãy bắt giọng cho bài thánh ca dành cho người đã chết. Đó là con của ông, ông yêu nó hơn cả mẹ nó kia mà. Vâng, hơn cả mẹ nó nữa! Vì rằng nó chính là ông, là hiện thân của ông được đúc lại trong một khuôn hoàn hảo.

In Nomine Patris, et Fillii, et Spiritus Sancti...

Nhà thờ riêng của gia đình Cleary đầy người. Tất cả những ai cần có mặt. Gia đình King, O'' Rourke, Havies, Pugh, Mac Queen, cùng những người sống chết với Drogheda.

Hy vọng đã tàn, ánh sáng đã tắt. Linh mục Dane O'' Neill nằm đó trước bàn thờ, trong một quan tài hàn chì phủ hoa hồng.

Tại sao hoa hồng luôn nở rộ vào mỗi dịp Ralph trở về Drogheda? Bây giờ là tháng mười, ngay giữa mùa thu. Hoa hồng sặc sỡ thật đúng lúc.

Sanctus... Sanctus... Sanctus...

Con phải nhớ Thánh của các vị Thánh đang ngự trị trong con. Dane của ba, con trai tuyệt vời của ba. Như thế này mà tốt hơn đấy. Ba không muốn con đi theo con đường của ba chút nào, cũng chẳng muốn con đến nơi mà ba đã đến. Ba không biết điều gì đã khiến ba nói với con những lời lẽ này. Con không còn đi theo con đường mà ba đã đi, con chẳng bao giờ cần như thế cả Dane ạ. Cái mà ba phải mò mẫm kiếm tìm, con đã tìm thấy bằng bản năng. Người đau khổ không phải là con mà chính là ba và tất cả những người còn sống. Hãy thương xót họ và khi đến lượt họ, con hãy cứu giúp tất cả.

Ite, Missa est... Requiescat in peace...

Đoàn người ra khỏi nhà thờ, đi qua một bãi cỏ và những hàng cây bạch đàn, hồ tiêu thẳng tới nghĩa trang. Dane, con hãy yên giấc, chỉ có những người được Chúa chọn mới chết trẻ như con. Tại sao chúng ta lại đau xót? Con may mắn được sớm thoát khỏi cuộc sống mỏi mệt này Chính cuộc sống này mới là địa ngục; một bản án nô lệ suốt đời ở trần thế. Chúng ta phải chịu đựng sự đau khổ trong địa ngục này khi chúng ta còn sống là như thế.

Ngày qua ngày, những người đến dự tang lễ lặng lẽ trở về nhà, họ tránh chạm mặt nhau. Ãnh mắt của Hồng Y De Bricassart có một lúc hướng về phía Meggie nhưng ông không đủ can đảm nhìn vào mặt nàng thêm lần nữa. Justine thì đã vội vàng rời Drogheda để kịp lên máy bay đi Sydney và từ đó về Luân Đôn trong chuyến bay đêm. Tại sao Justine không bảo Rainer cùng đi theo mình? Nàng dư biết Rainer yêu nàng đến mức nào và anh thiết tha được ở bên nàng giữa những giây phút này như thế nào. Chính Hồng Y cũng quên mời Rainer cùng đi dù trước đó nhiều lần ông có dự tính. Đúng là đầu óc ông lúc ấy đã quá mỏi mệt. Những con người ở Drogheda thật lạ lùng, họ không muốn có nhiều người vây quanh giữa lúc buồn khổ, họ thích đối diện một mình với nỗi thương đau.

Sau buổi ăn chiều mà ai cũng tỏ ra lạnh nhạt, chỉ còn Fiona và Meggie ngồi với Hồng Y trong phòng khách. Không ai nói một lời. Chiếc đồng hồ mạ vàng nằm trên lò sưởi cẩm thạch buông từng tiếng tích tắc nghe vang to khủng khiếp. Và ở phòng kế bên, từ bức họa chân dung treo trên cao, Mary Carson nhìn trừng mắt như thách thức bà ngoại Fiona. Fiona và Meggie ngồi cùng một tư thế trên ghế sofa hai mẹ con dựa vai vào nhau. Hồng Y đọc lại trong trí nhớ của mình hình như chưa lần nào thấy hai người gần gũi với nhau như thế. Nhưng cả hai người không ai nói với ai một lời nào và cũng không nhìn nhau. Mắt của họ cũng không hướng về ông.

Ông đã hiểu mình đã phạm tội gì: Kiêu ngạo, tham vọng, phần nào đó thiếu sự thận trong. Và tình yêu của ông dành cho Meggie đã sinh sôi nẩy nở trên đống bầy nhầy ấy! Vả lại ông chưa bao giờ biết đến sự đăng quang của mối tình đó. Sự việc đã khác hơn biết mấy nếu ông biết ông biết được Dane là con của ông? Có thể ông sẽ yêu con người đặc biết ấy nhiều hơn. Biết đâu ông sẽ đi theo một con đường khác nếu ông hiểu rõ chuyện con trai của ông? Đúng thế! Con tim của ông đã hét lên. Không! Nhưng ngay khi đó thì lý trí lại chế giễu ông.

Ông tự trách mình ngu ngốc! Ralph ạ. Đáng lý mày phải biết Meggie không đời nào trở lại với Luke. Mày phải biết ngay Dane là con của ai. Nàng tự hào về nó vô cùng! Đó là tất cả những gì mà nàng đã giành được ở mày, đó là điều mà nàng đã nói với mày ở La Mã.

Hay lắm, Meggie à, với Dane em đã đạt được đều tốt đẹp nhất. Ralph, tại sao mày đui mù đến đỗi không nhận ra ngay vào lúc Dane gặp mày, khi Dane thành người lớn, nếu trước đó mày chưa nhận ra. Nàng đã chờ đợi mày gặp mặt con; nàng nóng lòng chờ đợi. Phải chi mày hiểu được đều đó thì Meggie đã quì dưới chân mày. Nhưng mày có mắt mà như mù. Mày không chịu nhìn.

Trong căn phòng đầy ắp những tiếng nói the thé, rù rì đồng hồ quả lắc vang lên từng tiếng theo nhịp đập của tim ông. Rồi tiếng tim đập tách ra. Meggie và Fiona đứng dậy mà như bơi trong không khí, gương mặt hốt hoảng, chìm đắm trong một thứ sương mù bồng bềnh. Cổ họng phát ra những lời mà ông không nghe được.

- Aaaaaaa! ông kêu lên một tiếng.

Và ông đã hiểu.

Ông chỉ thoáng nghe đau, vì rằng tất cả sự chú ý của ông đều tập trung vào hai cánh tay của Meggie đang ôm lấy ông, đến cách ông ngả đầu vào nàng như thế nào. Tuy nhiên, cuối cùng ông đã cố quay đầu lại cho đến khi gặp đôi mắt nâu của Meggie; rồi ông nhìn nàng. Ông định nói với nàng hãy tha thứ cho anh thì nhận ra nàng đã tha thứ cho ông từ lâu rồi. Nàng biết rằng nàng đã chiếm đoạt được ở ông phần tốt đẹp nhất. Ông mong được nói lên những câu thật hoàn chỉnh để nàng vĩnh viễn được an ủi. Nhưng đồng thời ông cũng không nhận ra rằng ngay chuyện này với nàng cũng không cần thiết. Dù cho gánh nặng có thế nào đi nữa, nàng cũng chịu đựng được. Nàng có thể chịu đựng bất cứ cái gì. Bất cứ cái gì! Và như thế ông nhắm mắt lại, lịm dần và buông xuôi, tìm kiếm một lần cuối cùng sự quên lãng ở Meggie.

Ngồi trong phòng làm việc ở Bonn, trước tách cà phê buổi sáng, Rainer đọc thấy tin Hồng Y De Bricassart mất trên một tờ báo. Cuộc khủng hoảng chính trị mấy tuần qua đã bớt gay gắt, cho nên Rainer tự cho phép mình được hưởng vài giây phút thoải mái, lòng hân hoan với ý nghĩ sắp sửa gặp lại Justine, hoàn toàn không có chút lo ngại gì về sự im lặng của nàng.

Nhưng khi anh hay tin Hồng Y chết, đầu óc của Rainer không còn nghĩ đến Justine chút nào nữa. Rainer cấp tốc bay đến La Mã.

Qua Hồng Y Di Contini Verchese, Rainer biết mọi chuyện. Ông bàng hoàng đến đỗi phải tự hỏi tại sao Justine không báo tin cho ông haỵ

- Ralph đã tìm tôi và hỏi tôi có biết Dane là con của ông ta hay không. - Hồng Y thuật lại bằng một giọng dịu dàng, tay vuốt ve con mèo cái Natasha.

- Và Đức Cha đã trả lời như thế nào?

- Tôi nói với ông ấy là tôi linh cảm điều đó. Tôi không thể nói gì thêm. Thật là kinh hãi đối với ông ấy. Tôi đã khóc khi nhìn thấy nét mặt rã rời của ông. àcủa Chúa đã được thực hiện. Tôi nghĩ rằng Ralph là một trong những con người ray rứt nhất mà tôi được biết. Trong cái chết, ông ấy sẽ tìm thấy sự bình an mà khi sống ông đã kiếm tìm vô cùng.

Khi trở về Bonn, Rainer thấy sẵn trên bàn làm việc của mình một thư khẩn của Justine và một bưu kiện bảo đảm do thừa phát lại của Ralph gửi đến. Ông mở bưu kiện trước và được biết qua nội dung di chúc của Ralph, từ nay ông phải đảm trách thêm việc điều hành hãng Michar Limited và Drogheda. Ralph đã trao vào tay Rainer trách nhiệm bảo đảm tương lai vật chất của Meggie O'' Neill và dòng họ Cleary của bà. Đặt bưu kiện qua một bên, ông bắt đầu mở thư của Justin. Thư khô khan, không có một dòng tình cảm xã giao.

... Anh không thể tưởng tượng được tôi vui sướng như thế nào về việc chúng ta không liên lạc với nhau hai tuần qua, vì rằng có anh bên cạnh là tôi không thể chịu được. Trong lúc này, mỗi khi tôi nghĩ về anh, tôi cảm ơn Trời rằng anh đã không hay biết chuyện gì đã xảy ra. Điều này có vẻ khó hiểu với anh, sự thật là tôi không muốn có anh bên cạnh tôi. Sự đau khổ không có gì đẹp đẽ để nhìn ngắm, Rain ạ, và nếu anh chứng kiến sự đau khổ của tôi, anh cũng không thể an ủi được điều gì đâu. Người ta có thể cho rằng nỗi bất hạnh này đã chứng tỏ tôi thương anh rất ít. Nếu tôi yêu anh thật sự, tự nhiên tôi đã quay về phía anh. Thế nhưng tôi nhận ra rằng tôi đã quay đi chỗ khác.

Cho nên tôi thấy hay hơn cả là chúng ta hãy dừng lại ở đây một cách vĩnh viễn, Rain ạ. Tôi không có gì để cho anh và tôi cũng không muốn gì ở anh. Chuyện xảy ra đã cho tôi bài học về sự hiện diện của một người quý giá là như thế nào khi nó kéo dài suốt hai mươi sáu năm. Tôi không thể chịu đựng thêm lần nữa một sự thử thách như thế; và chính anh đã nói điều này, anh có nhớ không? Hôn nhân hoặc là không gì cả. Thì đấy, tôi chọn không gì cả.

Mẹ tôi có cho biết ông Hồng Y già đã chết vài tiếng đồng hồ sau khi tôi đi khỏi Drogheda. Thật lạ lùng, mẹ tôi rất đau xót về cái chết của ông ta. Không, mẹ tôi chẳng nói gì với tôi hết, nhưng tôi đoán điều ấy. Tôi không thể nào hiểu được tại sao mẹ tôi, Dane và anh lại thương ông ta đến thế. Phần tôi, tôi chẳng có chút cảm tình nào đối với ông ấy. Theo tôi, ông ta là một kẻ giả dối. Đến bây giờ tôi vẫn nói thế cho dù ông ấy đã chết.

Thế đấy. Tất cả đã được nói ra. Tôi rất thành thật Rain ạ. Tôi đã quyết định, tôi không cần gì ở anh cả. Anh hãy giữ gìn sức khỏe.