Hoa mẫu đơn của người Trung khác với hoa mẫu đơn ở ta. Hồi nhỏ, tôi chỉ biết loại mẫu đơn ta hoa nở thành chùm màu cam đậm, hay được trồng ở đền chùa. Ở miền Nam hoa được gọi là bông trang. Đến khi đọc truyện ngôn tình Trung Quốc, tôi mới biết mẫu đơn là loài hoa được ưa thích của người Trung. Các cách cách, phu nhân thế gia vọng tộc triều Thanh thường đội hoa mẫu đơn to đùng trên đầu. Hoa mẫu đơn cũng dùng để chỉ người con gái đẹp, đẹp đến nỗi người ta có thể nguyện thề "Thà chết dưới cành mẫu đơn làm quỉ phong lưu".

 Hoa mẫu đơn đã được trồng ở ta, dù rất hiếm. Từ thời nhà Trần đã có truyền thuyết gắn với hoa mẫu đơn trong truyện Từ Thức gặp tiên. Truyện kể ở một ngôi chùa có cây mẫu đơn nở hoa khiến nhiều người tới vãn cảnh. Có người con gái xinh đẹp nhỡ tay làm gãy cành mẫu đơn bị chùa bắt đền. Chàng Từ Thức cởi áo cứu giúp nàng rồi nên duyên. Trong những bức ảnh tết của Hà Nội xưa cũng có người chơi tết với hoa mẫu đơn.

 Trong Đông y, mẫu đơn là một vị thuốc. Củ mẫu đơn thái lát phơi khô được gọi là xích thược. Nó có tác dụng hoạt huyết, hóa ứ, thanh nhiệt giải độc, giảm đau. Xích thược được sử dụng để điều trị các bệnh tim mạch, gan lách, phụ khoa và nhiều bệnh khác.

 Ở phương Tây, hoa mẫu đơn cũng rất được ưa chuộng. Người Đan gọi hoa bằng cái tên dân dã "hoa hồng nông dân", bên cạnh tên Latinh Peony. Mẫu đơn có hai loại: loại thân thảo có củ và loại thân mộc cao hơn. Cả hai loại đều có xuất xứ từ Trung Quốc. Hoa của chúng hao hao giống nhau.

 Hoa mẫu đơn rất thơm. Hướng dẫn trồng hoa nói chỉ một bông mẫu đơn sẽ làm cả một căn phòng đầy hương. Mẫu đơn là hoa nở vào cuối xuân, sau hoa tử đằng và hoa diên vĩ. Người ta lai tạo được nhiều loại, nhiều màu mẫu đơn, cả cánh đơn lẫn cách kép. Nhưng tôi thích nhất mẫu đơn màu hồng phấn và màu đỏ huyết dụ. Người ta khó mà có thể hờ hững với một loại hoa thơm và nổi bật như mẫu đơn.

 Thường mẫu đơn trồng vài năm đến khi cây đủ lớn mới ra hoa. Một khi ra hoa rồi thì cây sẽ đều đặn nở hoa hàng năm vào tháng Năm. Hoa mẫu đơn giữ được khá lâu. Nụ hoa tròn và nặng, cho nên người trồng phải chống cho hoa khỏi đổ. Sau khi hoa rụng, đôi khi nhị hoa sẽ kết hạt, và bạn có thể thử gây giống cây con bằng hạt mẫu đơn. Cách nhanh nhất để có cây mới là tách củ từ bụi cây mẹ vào mùa thu.

 Mẫu đơn là hoa mới ở Việt Nam vì nó là hoa xứ hàn đới. Ở nơi xứ lạnh, mẫu đơn là một trong những loài hoa dễ trồng, chịu lạnh, chịu hạn giỏi. Nó không yêu cầu được chăm sóc hay có vị trí đặc biệt trong vườn. Hoa mẫu đơn được trồng đại trà bán trong các hàng hoa hoặc siêu thị vào mùa xuân. Nếu không có mẫu đơn, có lẽ mùa xuân ở đây không toàn vẹn đối với người yêu hoa.