NAM PHƯƠNG MA GIỚI
Tác giả: Huy Lê

1/ CHÓ ĐỘI NÓN MÊ
Chó đội nón mê hay chó thành tinh là 1 con ma trong tín ngưỡng dân gian của Việt Nam. Hiện thân là 1 con chó đực toàn thân màu trắng nhưng có mũi đỏ hoặc đen nhưng chân lại có lông trắng có mũi trắng, đầu có đốm trắng và đuôi cũng trắng nốt. Loại chó này là yêu ma có thể hại người chủ. Khi nuôi nó thì lúc bình thường thì là chó nhưng đến độ trăng rầm sẽ hiện nguyên hình là 1 con tinh chó. Con tinh sẽ đội nón chống gậy đi lại trong nhà, có lúc còn leo lên nóc nhà tru lên như sói cho tới sáng hôm sau mới thôi.
2/ ÂM BINH
Âm binh là những oan hồn uổng tử bị chết oan, như chết trận mà không được chôn cất đàng hoàng chẳng hạng. Phù thuỷ pháp sư sẽ tới những nơi tha ma mộ địa hay những chiến trường xưa củ để thu những loại oan hồn đó làm âm binh, dân trong nghề gọi đây là bước thu binh. Âm binh rất nguy hiểm, có thể phản chủ bất chứ lúc nào, người bị phản có thể bị vặn cổ chết ngay lập tức. Âm binh cơ bản chia làm ba dạng là âm binh thường, Soái Vong hoặc Quan Vong và mạnh nhất là Đế Vong. Đế Vong là mạnh nhất và hiếm nhất, đó là oan hồn của những vị vua bị phá lăng mộ, bị phế truất, thi thể bị trấn yểm thành ra phải lang thang. Đế Vong có sức mạnh dời non lấp biển, trong giới pháp sư chưa ai thu phục được. Tiếp theo là Quan Vong và Soái Vong, đỉnh cao trong thuật luyện âm binh. Loại binh này là oan hồn của những vị tướng chết trận nơi biên thuỳ nhưng linh khí vẫn còn, uy lực tuy thua Đế Vong rất nhiều nhưng cũng không kém phần lợi hại. Còn Quan Vong là những quan văn bị dính phải nỗi oan khuất tày đình nên không siêu thoát được, uy lực không kém soái vong. Ai thu được 1 trong hai loại binh này thì sẽ có hơn hàng vạn âm binh khác tự khắc đi theo nhưng phải đánh đổi bằng cả tính mạng để thu phục.
3/ HỔ TRÀNH
Hổ trành là 1 con hổ xám đã ăn thịt hơn 100 người. Loài hổ vốn không thù dai, tai đụng phải vành lá là quên chuyện cũ ngay nhưng lại vô hiệu với con tinh này vì tai của nó có hơn 100 vạch đỏ ngoằng nghèo và cũng đánh dấu số người bị nó làm hại. Những người bị chúng ăn thịt thì biến thành ma trành, con hổ đi đâu thì chúng đi theo đó và dẫn dụ con hổ ăn thịt người khác để chúng đi đầu thai. Tinh hổ xám chỉ chịu thua những thần hổ trắng sống lâu năm trong núi hoặc trong các miếu thờ linh thiêng. Nếu nhà ai có người bị hổ ăn thịt mà lấy lại được xác phải lập đàn thi pháp 3 ngày ba đêm để cướp hồn khỏi tay con tinh.
4/ THẦN TRÙNG
Thần trùng là 12 hung thần dưới âm phủ chuyên bắt hồn người chết vào giờ trùng. Hình tướng thân người nhưng đầu là đầu của 12 con giáp. Vong hồn bị họ bắt sẽ bị đánh đập tra khảo để khai tên người nhà ra và làm cho người trong nhà lần lượt chết đi gọi là hiện tượng trùng tang liên táng. Lại có sách nói rằng thần trùng là thần nanh mỏ đỏ tức là 1 con chim mỏ đỏ đến mộ người chết trùng mổ liên tục xuống mộ khiến người chết đau đớn gọi là thần trùng khảo mả.
6/ MA XÓ
Ma xó là 1 loại ma thường được thờ để giữ nhà của người dân tộc Thái. Ma xó được thờ ở 1 ban riêng ở góc nhà, hình tướng chỉ là 1 oan hồn vất vưởng ko nơi nương tựa. Ai mà bén mảng vào nhà lấy trộm thì sẽ bị máu chảy ra từ thất khiếu mà chết đứng.
7/ MA GÀ
Ma gà là 1 loại ma được người Tày nuôi để làm ăn hoặc giữ nhà. Tương tự như ma xó, ma gà cũng đc người Tày thờ để giữ nhà như người Thái. Ma gà được đặt trong 1 cái chum để ở 1 xó xỉnh nơi góc nhà ít ai xê dịch. Mỗi tháng phải làm lễ cúng ma bằng 1 con gà sống. Kẻ nào dám bén mảng vào nhà ăn trộm sẽ bị ma quật, vỡ nội tặng chết tươi.