長亭怨慢 - 姜夔

Trường đình oán mạn (1)

Dư pha hỉ tự chế khúc, sơ suất ý vi trường đoản cú, nhiên hậu hiệp dĩ luật, cố tiền hậu khuyết đa bất đồng. Hoàn đại tư mã vân: "Tích niên chủng liễu, y y hán nam, kim khán dao lạc, thê sảng giang đàm, thụ do như thử, nhân hà dĩ kham!". Thử ngữ dư thâm ái chi.

Tiệm xuy tận chi đầu hương nhứ,

Thị xứ nhân gia,

Lục thâm môn hộ.

Viễn phố oanh hồi,

Mộ phàm linh loạn hướng hà hử?

Duyệt nhân đa hĩ,

Thuỳ đắc tự trường đình thụ ?

Thụ nhược hữu tình thì,

Bất hội đắc thanh thanh như thử!

Nhật mộ,

Vọng cao thành bất kiến,

Chỉ kiến loạn sơn vô số.

Vi lang khứ dã,

Chẩm vong đắc

Ngọc hoàn phân phó?

Đệ nhất thị tảo tảo quy lai,

Phạ hồng ngạc vô nhân vi chủ.

Toán không hữu Tinh đao,

Nan tiễn ly sầu thiên lũ.

Dịch lời Việt bởi Điệp Luyến Hoa

Tôi vui vẻ tự chế khúc, vô ý thành ra trường đoản cú, sau đó hợp thành luật, vì thế trước sau nhiều ít không giống. Đại tư mã họ Hoàn nói: "Năm xưa trồng liễu, như tại bờ nam, nay nhìn lá rụng, thê thảm bãi sông, cây còn như vậy, người chịu sao đây!" Lời này tôi rất thích.

Thổi bay hết đầu cành hương rũ,

Lạc chốn nhà ai,

Xanh um cửa ngõ.

Bến xa thấp thoáng,

Buồm chiều biết về đâu trong gió?

Người đời ly biệt,

Ai có thể như cây đó?

Cây nếu thật mang tình,

Một sắc xanh xanh sao còn nỡ... (2)

Chiều tối,

Ngóng thành cao chẳng thấy,

Chỉ thấy núi trùng vô số.

Vi Cao đi khuất,

Lời dặn Ngọc Tiêu người còn nhớ?

Chỉ một nỗi sớm sớm đi về,

Sợ đài hồng không ai làm chủ.

Không có dao Tinh Châu,

Nghìn mảnh cắt tan sầu khổ. (3)

Nguồn:

https://www.thivien.net/Kh%C6%B0%C6%A1ng-Qu%E1%BB%B3/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng-%C4%91%C3%ACnh-o%C3%A1n-m%E1%BA%A1n/poem-AEFbieEW7H6Wjp4WxAeDKg

---

(1) Trường đình là một quán nhỏ ven đường thời xưa, thường dùng làm chỗ tiễn biệt. Bài thơ là nỗi u oán của cuộc ly biệt.

(2) Người đời ly biệt,

Ai có thể như cây đó?

Cây nếu thật mang tình,

Một sắc xanh xanh sao còn nỡ...

Cây đứng bên trường đình, chứng nhân cho bao cuộc chia ly, nếu thật hữu tình, liệu còn có thể mãi xanh tươi như ngàn đời?

(3) Ước có dao Tinh Châu (vùng nổi tiếng làm dao sắc bén) một đao cắt tan mảnh sầu khổ biệt ly.

* Trong video là phần diễn tấu của lão sư Viên Trung Bình [袁中平], nhà sáng lập New York Qin Society (New York Cầm Hội) và Chung Hua Guqin Society [中華古琴協會 - Hiệp Hội Cổ Cầm Trung Hoa], lão sư cổ cầm tại Nanhua University [Taiwan](Đại học Nam Hoa - Đài Loan).

* Khương Quỳ 姜夔 (1155-1235) tự Nghiêu Chương 堯章, hiệu Bạch Thạch đạo nhân 白石道人, người Bà Dương 鄱陽, Nhiêu Châu 饒州 (nay thuộc huyện Pha Dương 波陽, tỉnh Giang Tây 江西, Trung Quốc), vì Tần Cối tiếm vị, nên ẩn dật suốt đời.