Những vấn đề chung về TTTC

Khái niệm về thị trường tài chính:

• Quan điểm 1: TTTC là nơi diễn ra sự chuyển vốn từ chủ thể cung vốn tới chủ thể cầu vốn (Tài liệu của UBCKNN- 2000)

• Quan điểm 2: TTTC là nơi mà người cung vốn và người cầu vốn thông qua một phương thức thị trường nào đó thực hiện hành vi giao lưu, trao đổi vốn tiền tệ, mua bán các công cụ tài chính, là tổng hòa các phương thức và hành vi KD vốn tiền tệ (Dương Hải Điền, TTTC, NXBGD 199x)

• Quan điểm 3: TTTC là thị trường trong đó các nguồn tài chính được chuyển từ người dư thừa vốn sang người thiếu vốn, là tổng hòa các mối quan hệ cung cầu về vốn (Tài liệu của UBCKNN - 2000).

• Quan điểm 4: TTTC là nơi mà các nguồn TC được chuyển giao theo quy tắc của thị trường.

Các đặc trưng cơ bản của TTTC

• a. Đặc trưng về đối tượng giao dịch (Hàng hóa):

• Đối tượng GD của TTTC là: vốn tiền tệ và các công cụ tạo vốn, chuyển tải giá trị (CP, trái phiếu), các phương tiện thanh toán (hối phiếu, kỳ phiếu,…)à là một loại hàng hóa đặc biệt.

• b. Đặc trưng về chủ thể giao dịch (Người tham gia):

• - Mục đích của người cầu vốn và người cung vốn trên TTTC là như nhau, đều nhằm mđ lợi nhuận. Nhưng trên thị trường hàng hóa, dịch vụ thì mục đích của người mua và người bán là khác nhau, có thể đều nhằm mđ lợi nhuận, nhưng cũng có thể người mua là nhằm mđ tiêu dùng.

• - Hoạt động GD giữa người cầu vốn và người cung vốn trên TTTC là diễn ra sự chuyển quyền sd vốn. Còn hoạt động GD người mua và người bán trên thị trường hàng hóa, dịch vụ là diễn ra sự chuyển quyền sở hữu và sd hàng hóa.

• - Vai trò của người trung gian trên TTTC là cực kỳ q.trọng.

• c. Đặc trưng về phương thức tổ chức hoạt động của thị trường:

• - Phương thức giao dịch: Trên TTTC, người cầu vốn chính là người phát hành các p.tiện để huy động vốn.

• - Hoạt động của TTTC chịu sự giám sát và quản lý chặt chẽ của NN.

Phân loại TTTC

a. Căn cứ vµo ph¹m vi ho¹t ®éng:

- TTTC néi ®Þa

- TTTC quèc tÕ

b. C¨n cø vµo thêi gian thu håi vèn ®Çu t­:

- TT tiÒn tÖ

- TT vèn

c. C¨n cø vµo c¬ chÕ ho¹t ®éng:

- ThÞ tr­êng tËp trung

- ThÞ tr­êng phi tËp trung gåm: TT OTC vµ TT tù do

d. C¨n cø vµo thêi h¹n giao nhËn:

- TT giao nhËn ngay

- TT giao nhËn cã kú h¹n

. Chức năng của TTTC

Chức năng trung gian

Chức năng cung cấp khả năng thanh khoản cho các CK

Chức năng cung cấp thông tin và đáng giá giá trị doanh nghiệp

Chức năng trung gian:

TTTC là cầu nối dẫn nguồn tài chính từ những chủ thể có khả năng cung ứng nguồn tài chính đến những chủ thể cần nguồn tài chính.

b. Chức năng cung cấp khả năng thanh khoản cho các CK

Thông qua TTTC, các CK sẽ dễ dàng được mua đi, bán lại.

c. Chức năng cung cấp thông tin kinh tế và đánh giá giá trị DN

Để đảm bảo cho các hđ của mình, TTTC sẽ cung cấp các thông tin liên quan đến: cung cầu từng loại CK, tình hình phát triển kinh tế, chính sách tài chính - tiền tệ, tình hình kinh tế thế giới,…

Mặt khác thông qua TTTC, giá trị của các DN có cổ phiếu trên thị trường sẽ được đánh giá chính xác thông qua chính giá trị thực tế của các cổ phiếu đang lưu hành.

Vai trò của TTTC

a. TTTC tập trung, huy động vốn trong nền kinh tế

b. TTTC điều hòa các nguồn vốn trong nền kinh tế

c. TTTC là công cụ giúp Nhà nước thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô

a.TTTC tập trung, huy động vốn trong nền kinh tế

- Vị trí của vốn đối với hđ sản xuất KD trong nền KTTT.

- Thông qua các công cụ tài chính và cơ chế h.động của mình, TTTC sẽ thu hút và chuyển giao các nguồn tài chính nhỏ lẻ, nhàn rỗi trong XH thành nguồn tài chính lớn để tài trợ kịp thời cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội.

- Có 2 kênh dẫn vốn trên TTTC:

+ Kênh trực tiếp: Luồng tiền vận động từ nơi thừa vốn đến nơi thiếu vốn mà không thông q ua các trung gian tài chính. VD: phát hành trái phiếu, huy động vốn liên doanh,…

+ Kênh gián tiếp: thông qua các trung gian tài chính như: Ngân hàng, các tổ chức tín dụng,…

b. TTTC điều hòa các nguồn vốn trong nền kinh tế

- Trong nền kinh tế, do quá trình tuần hoàn và luân chuyển vốn dẫn đến trong cùng một thời điểm sẽ có những nơi tạm thời thức và có những nơi tạm thời thiếu vốn.

- Đối với người thiếu vốn, muốn huy động vốn có thể huy đông trên TTTC.

- Đối với người thừa vốn để sinh lời, họ sẽ đầu tư, trong đó có cách tham gia vào TTTC.

- Nhờ TTTC, vốn được chuyển từ chủ thể cung vốn sang chủ thể cầu vốn, từ nơi có HQ sd thấp sang nơi có HQ sd cao hơn.

à TTTC là con kênh khơi thông các dòng chảy vốn

c.TTTC là công cụ giúp Nhà nước thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô

- Thông qua việc sd các công cụ tài chính trên thị trường, cơ chế hđ của thị trường và hệ thống luật kiểm soát các mặt hđ của thị trường, NN có thể thực hiện các chính sạc điều tiết vĩ mô nền kinh tế của mình.

- VD:

+ Thông qua việc thực hiện chính sách thị trường mở bằng việc mua, bán CK của CP có thể làm tăng hoặc giảm dự trữ của ngân hàng.

+ Việc mua CK có tác dụng bơm thêm tiền vào kinh tếà tăng sức mua của XH à Kinh tế tăng trưởng.

+ Việc bán CK sẽ rút bớt tiền khỏi nền k.tế à thu hẹp sức mua của XH….