Gãy thân xương đùi

I.GiảI phẫu xương đùi:

1.Xác định thân xươg đùi:

Từ khối Mấu chuyễn-> đầu trên khớp gối 4 khoát ngón tay( của người bệnh).

2.GP xương đùi:

- Ba mặt: trước,ngoài,trong.

- Ba bờ: ngoài ,trong,sau( có đường rap ở bờ sau,không cưa khi pt cắt xương đùi).

- Cong ra sau và ra ngoài.

- Là một xương lớn,nhiều cơ khoe bao phủ->nên khi gảy gây chảy máu nhiều,nắn chỉnh khó.

II.Đặc điểm gảy thân xương đùi:

1.Có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào.

2.Là xương lớn->gảy dể gây shock nến cần sơ cấp cứu kịp thời .

3.Thường gây di lệch lớn khi gảy hoàn toàn và cơ khoẻ nên ĐT phẩu thuật cho kết quả tốt hơn bãp tồn.

4.Có thể gặp:

4.1.Đường gảy: ngang,chéo vát,xoắn vặn,gảy 3 đoạn,gảy nhiều mảnh.

4.2.Vị trí gảy: 1/3 T-D-G.

4.3.Di lệch:

*Sang bên.

*Chồng.

*Xoay.

*Gập góc.

Trong đó có 3 loại di lệch điển hình là:

- Di lệch chồng: do tác dụng của cơ tứ đầu đùi và cơ ụ ngồi cẳng chân.

- Di lệch gập góc:

1/3T:

+Đầu trung tâm: Cơ mông kéo ra ngoài,TLC kéo lên trên.

+Đầu ngoại vi: Cơ khép kéo voà trong,Cơ nhị đầu kéo lên trên.

->Tạo góc mở ra sau-vào trong.

->Tạo Quai lồi ra trước-ra ngoài.

1/3G:

+Đầu trung tâm: di lệch tương tự nhưng không điển hình bằng.

1/3D:

+Đầu trung tâm: Khé kéo vào trong.

+Đầu ngoại vi: cơ sinh đôI kéo ra sau.

->Tạo góc mở ra trước-ra ngoài.

->Tạo Quai lồi ra sau - vào trong.

III.Chẩn đoán Gảy thân xương đùi:

1.LS:

- Shock( hay gặp).

- Biến dạng chi( quai lồi ta ngoài/gảy 1/3 trên, quai lồi ra sau/gảy 1/3D).

- ấn đau chói cố định.

- Lạo xạo xương( khó tìm).

- Cữ động bất thường( không nên tìm).

- Thay đổi trục chi.

- Chiều dài tương đối và tuyệt đối xương đùi thay đổi( ngắn hơn bên chi lành).

- Chu vi chi lớn hơn bên lành.

2.CLS:

Xq thẳng nghiêng chẩn đoán xác định.

IV.Biến chứng có thể gặp do gảy xương đùi:

1.Sớm:

1.1.Toàn thân:

- Shochk.

- Tắc huyết mỡ( não -thận - chi-phổi

1.2.Tại chỗ:

- Gảy kín -> gảy hở.

- Chèn cơ vào ỗ gảy.

- Tổn thương đm đùi nông( hay gặp gảy 1/3 D và G).

- Tổn thương đm kheo( hay gặp gảy 1/3D).

2.Muộn:

2.1.Toàn thân:

Nếu đt bão tồn,bất đọng lâu ngày có thể có biến chứng sau:

- Viêm phổi-tiết niệu-đường mật-sỏi thận-suy mòn....

2.3.Tại chổ:

- Chậm liền xương-khớp giả( do nắn chỉnh cố định không tốt,kết xương bị nhiểm trùng-không chắc và không được tăng cường bột,cơ chèn vào ổ gảy..).

- Liền lệch:

+Theo hình lưỡi lê: Trục xương vẩn thẳng,nhưng chi ngắn hơn bên lành 2-3cm hoặc hơn( nếu ngắn< 3cm thí vẩn đI lại tốt: ví người lớn cột sống - khung chậu bù lại.TE thì xương mọc dài ra).

+Liền lệch trục( theo hình góc): ảnh hưởng xấu tới chức năng.

+Can xoay: ảnh hưởng tới chức năng chi.

- Teo cơ-cứng khớp( do bất động lâu,do đuụng giập cơ).

- ThoáI hoá khớp háng thứ phát.

V.Điều trị: