Trôi vào đất Thraxngười Argônôt cứu cụ già Phinê thoát khỏi tai họa lũ Harpi
Hôm sau con thuyền Argô ra đi lại gặp bão. Vì thế nhẽ ra đi vào eo biển Bôxphor thì con thuyền lại trôi giạt vào đất Thrax. Những người Argônôt lên bờ để nghỉ ngơi và tìm sự giúp đỡ. Họ bước vào một ngôi nhà gần bờ biển. Chủ nhân trong nhà bước ra đón họ là một cụ già mù, chống gậy. Bước đi của cụ run rẩy, gầy yếu đến nôi chỉ vừa bước được dăm bước là cụ đã khuỵu xuống. Hỏi ra thì biết tên cụ là Phinê (Phinée) vốn là một nhà tiên tri danh tiếng, con của Agiênor thần thánh. Có người lại bảo cụ là con của Phênich nhưng có người cãi lại, bảo cụ chính là con của thần Pôdêiđông. Làm vua ở vương quốc Xanmiđexxôx thuộc xứ Texxali, cụ đã trải qua hai đời vợ. Đời vợ trước là nàng Clêôpatơrơ, con gái của thần Gió Bôrê và như vậy đối với hai anh em Calaix và Dêtex trong đoàn thủy thủ Argônôt là cụ có quan hệ họ hàng. Đời vợ sau của cụ là nàng Iđêa con của Đarđanôx và Đarđanôx như mọi người đã biết, là một trong những vị vua tổ tiên của người Tơroa. Được thần Apôlông ban cho tài tiên đoán. Phinê đã tiên báo cho những người trần thế đoản mệnh biết được nhiều việc khá cơ mật của thế giới thiên đình, nhất là những nhận định, nghị quyết của thế giới Ôlanhpơ đối với số phận những người trần thế. Vì lẽ đó các vị thần nổi giận trừng phạt Phinê. Lấy đi ánh sáng trong đôi mắt của cụ. Chưa hết, các vị thần còn hành hạ cụ bằng cách cho những con ác điểu Harpi (Harples) nửa người là phụ nữ (đúng hơn chỉ có khuôn mặt là phụ nữ nhưng lại có mỏ) nửa người làm chim với cánh rộng, chân dài, mỏ nhọn, móng sắc ngày ngày xuống quấy phá bữa ăn của cụ. Cứ đến bữa ăn, dù ăn sớm hay ăn muộn thế nào mặc ý, lũ Harpi này chẳng hiểu vì sao mà biết được, thoắt một cái từ đâu bay đến ướp đi các thức ăn của cụ. Những gì không mang đi được thì chúng giày xéo, phóng uế làm cho cụ chỉ còn cách sờ lần lượm lặt lấy chút ít hột cơm, miếng bánh rơi vãi để cầm hơi. Cần nói thêm, người lũ Harpi luôn bốc lên một uế khí nặng nề không ai chịu nổi. Vì lẽ đó người cụ hốc hác, gầy yếu đến nỗi nói không ra hơi, đi không thành bước. Cụ nói cho những người Argônôt biết, theo một lời truyền phán của thánh thần, chỉ có những Bôrêađ (Boréađes) tức những người con của thần Gió Bôrê mới có thể trừng trị được lũ Harpi này.
Nghe Phinê nói xong, lập tức Giadông cho triệu tập Calaix và Dêtex đến. Đến bữa ăn của Phinê, theo thói quen thường lệ, lũ Harpi từ đâu lại bay đến quấy rối phá phách. Vụt một cái, Calaix và Dêtex, hai người con trai của thần Gió Bôrê, tung mình bay lên đánh đuổi lũ ác điểu. Ba con Harpi, phải, lũ Harpi có ba chị em là Aenlô (Aellô), Ôkipêtex (Ocypétès) và Calanô (Caelano), sợ hãi cuống cuồng chạy trốn. Anh em Bôrêađ quyết không tha. Họ truy đuổi chúng đến cùng. Đuổi đến đảo Piôtix thì vừa tầm gươm để có thể kết liễu đời lũ ác điểu, anh em Bôrêađ liền rút gươm khỏi vỏ vung lên. Họ từ trên cao, cao hơn lũ Harpi, sà xuống... Ngay từ lúc anh em Bôrêađ truy đuổi lũ Harpi, các vị thần đã trông thấy. Và thần Dớt phái ngay nữ thần Cầu Vồng Irix xuống can tiệp. Nữ thần Irix bay đến tách anh em Bôrêađ ra khỏi lũ Harpi và dõng dạc truyền đạt lệnh của thần Dớt: ba chị em Harpi từ nay trở đi không được quấy phá cuộc sống của lão vương Phinê, nhà tiên đoán tài giỏi. Anh em Bôrêađ hãy trở về với đoàn thủy thủ Argônôt coi như đã hoàn tất công việc.
Từ đó trở đi, những hòn đảo Plôtix mang tên là những hòn đảo Xtơrôphađ (Strophades)(1) - tiếng Hy Lạp nghĩa "Trở về" để ghi nhớ anh em Bôrêađ đuổi lũ Harpi đến đấy là quay trở về Thrax.
[(1) Ba hòn đảo ở phía Nam Hy Lạp, đối diện với bờ biển phía tây xứ Mexêni]
Trên đây là nguồn truyền thuyết phổ biến nhất về chuyện cụ già Phinê và lũ ác điểu Harpi. Nhưng theo một nguồn khác thì câu chuyện như sau:
Phinê lấy Clêôpatơrơ, con gái của thần Gió Bôrê làm vợ, sinh được hai người con. Kể đến khi lấy đời vợ sau thì Phinê phạm tội ngược đãi hai người con của đời vợ trước. Người thì nói, Phinê đuổi hai đứa trẻ ra khỏi nhà mặc cho chúng sống cảnh màn trời chiếu đất. Người thì bảo, Phinê đã đang tâm chọc mù mắt hai đứa trẻ. Thần Dớt, mặc dù ở chốn cao xa nhưng cũng biết tỏ tường mọi việc, bởi vị thần Hêliôx ngày nào cũng cưỡi trên cỗ xe ngựa đi suốt từ Đông sang Tây cho nên chẳng có việc gì xảy ra trên mặt đất mà lại không lọt vào con mắt của thần. Và thần đã tường trình mọi việc cho đấng phụ vương Dớt biết.
Tức giận vì hành động tàn ác của Phinê, Dớt quyết định trừng phạt và cho Phinê chọn một trong hai hình phạt sau đây: chịu chết hay chịu mù. Còn thần Hêliôx thì tố thêm: vĩnh viễn không cho tên vô đạo ấy nhìn thấy ánh sáng mặt trời, phái lũ Harpi ngày ngày đến quấy phá bữa ăn của Phinê để cho Phinê sống lắt lẻo trong đói khổ và nhục nhã.
Lại có một nguồn khác nữa kể như sau:
Những Bôrêađ, hai anh em Calaix và Dêtex, vì căm giận Phinê đã phụ bạc chị mình là Clêôpatơrơ và ngược đãi hai đứa cháu nên đã chọc mù mắt ông anh rể đi. Nguồn truyền thuyết này đã được F.Enghen sử dụng để chứng minh cho những tàn dư của thị tộc mẫu quyền tức là thị tộc nguyên thủy. Ông viết: "... Chỉ qua thần thoại của thời anh hùng mà người Hy Lạp biết được bản chất hết sức chặt chẽ của cái mối liên hệ trong nhiều bộ tộc đã gắn bó người cậu với người cháu trai và phát sinh từ thời đại chế độ mẫu quyền (...). Cũng theo Điôđor (IV,44) thì người Argônôt đã đổ bộ vào vùng Thrax dưới sự lãnh đạo của Herquyn và đã phát hiện ra rằng Phinê, nghe theo lời xúi giục của người vợ mới đã ngược đãi khả ố hai ngươi con trai của người vợ trước mà anh ta đã rẫy bỏ, là những Bôrêađ con của Clêôpatơrơ . Nhưng trong số những người Argônôt lại có những Bôrêađ khác, anh em của Clêôpatơrơ, tức là anh em của người mẹ những nạn nhân. Tức thì những người này liền bênh vực ngay cháu của họ, giải thoát chúng và giết chêm những kẻ canh giừ chúng..." .
Ngày nay, trong văn học thế giới Harpi chuyển thành một danh từ chung với ý nghĩa mới, chỉ những người đàn bà đanh đá, đáo để, ác nghiệt "thành nanh đỏ mỏ", ác phụ.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top