Hãy nhớ và hãy sử dụng câu nói này.

Vậy xu hướng là gì? Cách tốt nhất để giải thích điều này với bạn là một câu

chuyện ngắn. Khi còn là một thiếu niên, tôi lớn lên ở Hawaii. Hầu hết bạn bè tôi đều

được huấn luyện để trở thành những nhà lướt sóng lớn. Mỗi mùa đông, khi những cơn

sóng cồn tràn về từ phương bắc, chúng tôi lao xuống nước để chứng tỏ lòng can đảm

và nâng cao kỹ thuật của mình. Một năm kia, có một sinh viên mới đến từ đại lục.

Anh ta khá giỏi môn lướt sóng với những đợt sóng mùa hè. Khi mùa đông đến, anh ta

thử vận may rủi của mình dưới nước, nghĩ rằng chẳng có gì khác biệt ngoại trừ độ cao

con sóng. Chuyến đầu tiền trên một con sóng lớn, anh ta không điều khiển được và bị

quét xuống đáy nước. Ngọn sóng khổng lồ cuộn quá và chúng tôi không còn thấy anh

ta đâu nữa. Rất lâu sau đó, anh ta xuất hiện ở khá xa chúng tôi, ho sặc sụa và vất vả đi

lại. Một trong những người bạn đã cùng lướt sóng với anh ta không thể tin vào những

gì xảy ra. Chúng tôi không thể tin là anh ta đã cố gắng bơi ngược dòng nước. Cuối

cùng một người nói: "Không, tôi không tin là anh ta đã cố bơi ngược dòng chảy.

Không ai khỏe đến thế cả".

Sau khi những cơn sóng lớn dập vào bờ, chúng lại từ từ rút về biển cả. Chính

sự rút ra biển này đã tạo nên một dòng chảy nước xoáy. Với chúng tôi, những người

lớn lên trên các hòn đảo, chúng tôi biết chỉ cần thư giãn và để dòng chảy đưa mình ra

vùng nước sâu hơn. Khi dòng chảy bắt đầu tản mạn, chúng tôi biết cần phải bơi hoặc

lướt vào một kênh an toàn. Người bạn mới này không hiểu một dòng chảy nước xoáy

có sức mạnh đến độ nào. Thay vì đi theo dòng chảy, anh ta lại cố gắng tranh đấu với

nó, mệt lả và suýt nữa là chết đuối. Với những nhà đầu tư mới cũng vậy.

Chu kỳ đầu tư đi theo hình lượn sóng, cũng như những đợt sóng ngoài đại

dương. Chúng cũng thay đổi theo mùa. Những người lướt sóng phải học cách tôn

trọng sự thay đổi sức mạnh con sóng và dòng nước theo mùa. Các nhà đầu tư lão

luyện cũng phải làm như thế. Đó là lý do vì sao họ thường nói: "Xu hướng là bạn

đồng hành của anh". Cũng như một nhà lướt sóng giàu kinh nghiệm không bao giờ

chống lại con sóng hay dòng nước, những nhà đầu tư lão luyện đi theo xu hướng,

thay đổi chiến lược khi cần, hoặc đứng ngoài cuộc chơi khi mọi thứ trở nên quá bất

ổn. Những nhà đầu tư trung bình thì tiếp tục mua và giữ, hoặc khi quá lo sợ thì họ gọi

điện thoại cho nhà môi giới và hỏi: "Thị trường có còn sụt giá nữa không?"

BA XU HƯỚNG CƠ BẢN

Có ba xu hướng cơ bản ảnh hưởng đến các tài sản trên giấy cũng như những

sản phẩm đầu tư khác. Thứ nhất là thị trường xu hướng tăng, thường gọi là một thị

trường đầu cơ giá lên. Thứ hai là thị trường xu hướng giảm, còn gọi là thị trường đầu

cơ giá hạ. Thứ ba là thị trường xu hướng ngang, nghĩa là một thị trường không tăng

không giảm. Các nhà đầu tư lão luyện sử dụng những chiến lược khác nhau với những

xu hướng khác nhau. Những nhà đầu tư trung bình thì chỉ có một chiến lược và cố

dùng nó cho cả ba xu hướng. Đó là lý do tại sao cuối cùng thì họ cũng thất bại. Ý

tưởng đầu tư dài hạn về cơ bản là một ý tưởng hay, nhưng đầu tư dài hạn với một

chiến lược duy nhất thì lại là cách đầu tư của những người thất bại.

Ngay cả động vật cũng nhận thức được sự thay đổi của các mùa. Khi cơn gió

lạnh đầu tiên của mùa đông tràn về, hầu hết các động vật đều biết chúng cần phải

chuẩn bị cho những thay đổi mà mùa đông đem đến. Các nhà đầu tư lão luyện cũng

vậy. Chỉ có những nhà đầu tư trung bình mới tin vào lời nói của các nhà tư vấn tài

chính: "Hãy đầu tư dài hạn. Hãy mua và giữ các cổ phiếu ngay cả khi thị trường hạ

giá". Nếu động vật đủ thông minh để biết rằng mọi thứ đang thay đổi thì tại sao con

người lại không?

CHỈ SỐ TRUNG BÌNH BIẾN ĐỘNG

Xu hướng là do những người mua bán gây ra. Nếu người mua nhiều hơn người

bán thì xu hướng tăng, và ngược lại thì xu hướng giảm. Một nhà đầu tư trung bình chỉ

cảm thấy thoải mái khi người tư vấn tài chính bảo rằng: "Thị trường đang tăng lên

trong hơn 40 năm qua". Một nhà đầu tư lão luyện thì không xem xét những chỉ số

trung bình dài hạn mà lại xem xét những chỉ số trung bình biến động. Cũng như một

người lướt sóng chú ý mức thủy triều lên xuống mỗi ngày, nhà đầu tư lão luyện chú ý

đến sự tăng giảm số tiền ra vào thị trường. Một nhà đầu tư lão luyện chú ý đến những

biểu đồ này vì chúng cho họ biết khi nào cần thay đổi chiến lược.

Sau đây là một biểu đồ của chỉ số trung bình biến động. Như tôi đã nói, những

nhà đầu tư cơ bản xem xét các bản kê tài chính và đội ngũ quản lý, còn một nhà đầu

tư kỹ thuật lại xem xét các biểu đồ, và sau đây là một trong số các biểu đồ mà họ xem

xét.

LÀM THẾ NÀO BIẾT ĐƯỢC XU HƯỚNG ĐANG THAY ĐỔI?

Thị trường có tín hiệu nào báo cho bạn biết nó sắp sửa thay đổi không? Câu trả

lời là có. Đây không phải là một khoa học chính xác, nhưng chắc chắn bạn sẽ không

phải đoán mò, linh cảm hay đầu tư vào những điểm nóng.

Hầu hết chúng ta đều biết rằng các nhà khí tượng có thể đoán trước một cơn

bão lớn. Dù việc dự đoán thời tiết không phải là một khoa học chính xác nhưng ngày

nay chúng ta vẫn được cảnh báo rộng rãi trước khi một cơn bão lớn kéo đến. Một nhà

buôn kỹ thuật cũng có thể hành động tương tự. Có nghĩa là trong khi những nhà đầu

tư trung bình đang giữ yên chứng khoán và ngồi cầu cho thị trường tăng giá thì những

nhà đầu tư chuyên môn kịp thời bán chúng đi trước khi cơn bão ập đến.

Có rất nhiều dấu hiệu mà một nhà buôn kỹ thuật có thể tìm kiếm. Những biểu

đồ sau cho thấy một trong những khuôn mẫu chỉ báo mà một nhà đầu tư kỹ thuật

thường xem xét.

Những nhà buôn kỹ thuật gọi khuôn mẫu này là mẫu ngọn kép. Khi các nhà

đầu tư kỹ thuật nhìn thấy khuôn mẫu này, họ trở nên cẩn thận và bắt đầu thay đổi

chiến lược đầu tư hoặc hoàn toàn thoát ly khỏi thị trường. Nếu chú ý bạn sẽ thấy giá

cổ phiếu sụt giảm nhanh chóng ngay sau hai lần lên đến đỉnh điểm.

Một khuôn mẫu tương tự diễn ra ở mức thấp nhất của thị trường. Khuôn mẫu

này gọi là mẫu đáy kép. Khi các nhà đầu tư kỹ thuật thấy được khuôn mẫu này, họ

cũng lại thay đổi chiến lược, bắt đầu mua cổ phiếu nhiều hơn trong khi các nhà đầu tư

trung bình đang từ bỏ hy vọng và cố gắng bán chúng đi.

Có nhiều loại khuôn mẫu khác nhau mà các nhà đầu tư kỹ thuật thường tìm

kiếm. Nhưng trong đó không có một khuôn mẫu nào là tuyệt đối hay hoàn toàn bảo

đảm cả. Tuy nhiên, chúng thực sự cho phép các nhà đầu tư lão luyện có được nhiều

thuận lợi đáng kể hơn các nhà đầu tư trung bình, những người không có một manh

mối nào về những tín hiệu thị trường này. Một thuận lợi lớn mà một nhà đầu tư kỹ

thuật có được là họ có thời gian để bảo vệ giá cả tài sản của mình bằng bảo hiểm. Một

nhà đầu tư trung bình chỉ ngồi trơ ra đó, không được bảo hiểm và không được bảo vệ.

Hàng triệu nhà đầu tư đã đặt tương lai tài chính của mình trước nguy hiểm, hy vọng và

cầu nguyện rằng những lời khuyên của các nhà tư vấn tài chính sẽ bảo vệ họ tránh

khỏi những cơn bão lui tới thường xuyên ở bất cứ một thị trường tài chính nào.

Mỗi lần nghe một người tự xưng là chuyên gia tài chính khuyên rằng: "Hãy đầu

tư dài hạn. Đừng hoang mang. Hãy kiên nhẫn. Hãy luôn nhớ rằng trung bình thị

trường tăng giá hơn 40 năm qua... " tôi chỉ biết nhún vai. Khi nghe những chuyên gia

này nói thế, tôi cảm thấy thật tồi tệ cho hàng triệu người nghe theo và giao phó toàn

bộ tương lai tài chính của mình cho họ. Đầu tư không có gì là mạo hiểm nếu bạn biết

bạn đang làm gì.

CÔNG CỤ CỦA MỘT NHÀ ĐẦU TƯ LÃO LUYỆN

Một nhà đầu tư trung bình chỉ có hai lựa chọn khi thị trường đổi hướng. Họ có

thể giữ lại và thất bại hoặc bán đi và cũng thất bại. Một ngày nọ, tôi nghe một nhà tư

vấn đầu tư nói: "Vào tháng 02/2000, tôi đã bảo anh bán mọi thứ đi". Đây có thể là một

lời khuyên tốt cho một nhà đầu tư trung bình nhưng một nhà đầu tư lão luyện thì có

thể có nhiều lựa chọn hơn.

Sau đây là một số công cụ trí não mà các nhà đầu tư lão luyện dùng để bảo vệ

tài sản của mình và kiếm tiền cả khi thị trường tăng hoặc giảm.

LỆNH MUA BÁN CHỨNG KHOÁN

Một nhà đầu tư lão luyện có thể gọi điện cho người môi giới và đặt lệnh mua

hoặc bán chứng khoán nếu anh ta nghi ngờ giá thị trường có thể sụt giảm, nhất là khi

thị trường có xu hướng giảm. Một nhà đầu tư trung bình không làm gì cả và nếu giá

thị trường sụt giảm thì họ chỉ biết ngồi nhìn. Không biết phải làm gì, chiến lược mua,

giữ và cầu nguyện của họ vẫn là chiến lược mua, giữ và cầu nguyện.

Đây là cách làm việc của một lệnh mua bán chứng khoán. Giả sử hôm nay giá

cổ phiếu của bạn là 50$ và các biểu đồ cho bạn biết thị trường đang có xu hướng

giảm. Tất cả những gì bạn cần làm là gọi điện cho người môi giới và đặt lệnh bán

chứng khoán, giả sử với giá 48$. Nếu giá cổ phiếu đã bắt đầu giảm thì hãy giả sử là

30$, vì khi có càng nhiều người bán tham gia thị trường, lệnh bán chứng khoán của

bạn sẽ trở thành một lệnh thị trường và khi chứng khoán được bán với giá 48$, bạn sẽ

chỉ thua lỗ 2$. Trong khi đó, một nhà đầu tư trung bình sẽ mất 18$ và vẫn còn đang

bám lây các cổ phiếu.

Dù lệnh mua bán chứng khoán thường được dùng như một biện pháp bảo hiểm

cho các nhà đầu tư, nhưng không phải lúc nào các nhà đầu tư lão luyện cũng dùng

đến chúng.

Thường thì giá cổ phiếu có khuynh hướng lấp đầy khoảng trống giữa các giao

dịch mở và những nhà đầu tư lão luyện đã có đủ thông tin và đã quyết định nên bán

cổ phiếu hay nên hủy bỏ lệnh giới hạn mua bán. Sau đây là hai lý do tại sao lệnh mua

bán chứng khoán có thể không thành công trong một thị trường sụt giá hoặc không ổn

định.

Lý do thứ nhất mà một nhà đầu tư chuyên môn không thể dùng lệnh mua bán

chứng khoán là vì xu hướng giảm đang diễn ra quá nhanh. Đôi khi trong một thị

trường sụt giá quá nhanh, lệnh mua bán chứng khoán có thể được chuyển qua mà

không được thực hiện. Ví dụ như giả sử giá cổ phiếu là 50$, khi thị trường có xu

hướng giảm, nhà đầu tư đặt lệnh bán cổ phiếu với giá 48$. Như thế có nghĩa là khi giá

cổ phiếu giảm xuống 48$ thì cổ phiếu này sẽ được tự động bán ngay. Nhưng nếu thị

trường đột ngột giảm giá thì có thể cái giá 48$ sẽ bị "khoảng trống" hoặc bị bỏ qua.

Như thế nghĩa là có quá nhiều người bán đến nỗi không ai mua nó với giá 48$, và như

thế lệnh bán chứng khoán được chuyển qua. Nếu cái giá ngừng lại ở mức 40$ vì một

số người mua lấn lướt, điều tốt nhất nhà đầu tư có thể làm là giữ lại ở mức 40$ hoặc

bán đi ở mức 40$. Khi đó thì lệnh bán của họ đã bị chuyển qua rồi.

Một lý do nữa mà lệnh mua bán cổ phiếu có thể không được một nhà đầu tư

chuyên môn sử dụng là vì họ không chắc chắn về xu hướng thị trường. Ví dụ như giá

hiện tại là 50$ và lệnh bán với giá 48$. Theo như mong đợi, cổ phiếu giảm giá còn 47$

và nó được bán đi với giá 48$. Nhà đầu tư cảm thấy nhẹ nhõm cho đến khi anh ta chợt

nhận ra rằng xu hướng thị trường bỗng đột ngột tăng lên và giá cổ phiếu của mình bây

giờ là 65$. Không chỉ họ bị lỗ 2$ một cổ phiếu mà còn bị mất đến 17$ cơ hội.

LỜI TO HAY LỖ NẶNG

Chúng ta thường nghe nói: "Tôi vừa mới lời to". Trong thời đại bùng nổ hệ

thống mạng, có rất nhiều người bị ám ảnh bởi ý tưởng làm thế nào để thu được nhiều

lợi nhuận qua Internet, và thay vì vậy, họ lại bị thua lỗ nặng nề. Ngày nay, nhiều người

cười vào mũi những con nghiện Internet này: "Sao người ta có thể khờ khạo đến thế?"

Nhưng họ không hề nghe nói về những người thực sự đã thu được nhiều lợi nhuận cả

trên những thị trường tăng giá lẫn những thị trường giảm giá.

Một người bạn tôi đã rất may mắn vào thời kỳ đầu kỷ nguyên Internet. Anh ta

được lời to, như người ta thường nói. Anh ta cũng thu được nhiều lợi nhuận khi thị

trường sụt giá. Vào cuối những năm 1999, ngay trước khi giá cổ phiếu lên đến đỉnh

điểm, anh ta bán đi mọi cổ phiếu trên mạng mà anh ta có được. Sau đó khi đỉnh điểm

này đến gần, anh ta bắt đầu bán trước hạn một cách có lựa chọn (như sẽ giải thích

dưới đây) một số cổ phiếu của các công ty trên mạng đã giúp anh ta giàu có trên

đường tăng giá. Sau đó, trong số các công ty này, có ba công ty bị suy sụp nhanh

chống đến mức phá sản. Như thế anh ta đã thu được nhiều lợi nhuận khi giá cổ phiếu

tăng và còn thu được nhiều lợi nhuận hơn nữa khi giá cổ phiếu giảm. Vì sao vậy? Anh

ta kiếm được nhiều tiền khi giá cổ phiếu giảm là do anh ta không hề dùng tiền của

mình và không phải trả thuế cho số tiền kiếm được bằng cách bán trước hạn những cố

phiếu của các công ty bị phá sản.

Khi tôi hỏi lý do tại sao, anh ta nói: "Tôi bán trước hạn các cổ phiếu khi giá cổ

phiếu đạt mức cao nhất, nghĩa là tôi mượn nợ họ. Sau đó các công ty này suy sụp và

phá sản. Tôi chưa trả thuế vì chưa kết thúc giao dịch, và như vậy tôi không phải đóng

đồng thuế nào cả. Tôi chỉ bán đi các cổ phiếu không phải của mình hoặc các cổ phiếu

đi mượn, giờ thì tôi đang chờ đến lúc có thể mua lại và trả cho người mà tôi đã

mượn". Ngày nay, anh ta kiếm được gần 875.000$ bằng cách bán trước hạn và thu lời

miễn thuế, số lời từ số tiền có được bằng cách bán cổ phiếu không phải của mình.

Anh ta nói: "Tôi đang chờ cơ hội mua lại những cổ phiếu này, nhưng đến lúc đó thì tôi

đã có đủ số lời trên số vốn miễn thuế ấy rồi".

Nếu bạn không hiểu rõ sự giao dịch này thì cũng đừng quá lo lắng. Hầu hết mọi

người cũng không hiểu. Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn, hãy liên hệ với một nhà môi

giới hay kế toán viên của mình và nhờ họ giải thích rõ hơn.

Vấn đề ở đây là, nếu muốn lời to khi cổ phiếu tăng giá, bạn cần phải biết làm

thế nào để lời to khi cổ phiếu giảm giá. Nếu không bạn sẽ bị lỗ nặng bởi những người

thu được những món lời to này.

Còn rất nhiều điều phải học về những công cụ thương mại chuyên môn như

vậy. Còn rất nhiều thứ để đầu tư với các công cụ này chứ không chỉ lệnh cho nhà môi

giới mua hay bán chứng khoán. Các nhà đầu tư lão luyện cần có nhiều công cụ hơn

các nhà đầu tư trung bình, nếu không thì họ cũng sẽ bị lỗ nặng trong khi những người

khác được lời to.

Sự thuận lợi bất công này của các nhà đầu tư lão luyện là lý do vì sao khi có

người hỏi tôi rằng: "Anh có lời khuyên nào dành cho các nhà đầu tư trung bình

không?" Tôi trả lời: "Đừng trung bình". Tôi nói như thế vì tương lai và sự an toàn tài

chính của bạn là rất quan trọng, đừng đặt chúng ở mức trung bình.

Một lời khuyên cáo: Cuốn sách này không nói về thương mại kỹ thuật. Ví dụ trên

về lệnh mua bán chứng khoán chỉ là một sự giải thích đơn giản. Một nhà đâu tư lão

luyện biết làm thế nào và khi nào thì nên dùng phương pháp bán trước hạn vì

phương pháp này có lúc đạt hiệu quả nhưng có lúc lại không. Hãy nghiên cứu, tìm

hiểu, tham dự các lớp học và thu thập kinh nghiệm trước khi thử áp dụng bất cứ kỹ

thuật nào được mô tả trong cuốn sách này vào cuộc sống.

Lý do trước nhất mà tôi liệt kê một số kỹ thuật ở đây là để những người cho

rằng đầu tư là mạo hiểm có thể thấy được rằng việc đầu tư không có gì mạo hiểm cả.

Mọi việc tùy thuộc vào từng cá nhân và kiến thức riêng của từng người nếu họ muốn

sử dụng những kỹ thuật này.

QUYỀN CHỌN MUA CỔ PHIẾU

Đây là một từ ngữ nữa của vấn đề bảo hiểm. Nói một cách đơn giản, một quyền

chọn mua cổ phiếu cho phép người chủ sở hữu được lựa chọn quyền mua các cổ

phiếu chứng khoán với một cái giá nào đó trong một thời gian trước khi quyết định.

Một quyền chọn mua cổ phiếu là một chính sách bảo hiểm, bảo vệ nhà đầu tư trước

những sự tăng giá bất ngờ. Ví dụ như trong trường hợp xu hướng và các biểu đồ trung

bình biến động cho thấy ngày càng có nhiều người mua trong thị trường, khi đó giá cổ

phiếu tăng và nhà đầu tư muốn đảm bảo mình có thể mua cổ phiếu với một cái giá tốt

hơn trong trường hợp giá trị cổ phiếu tăng nhanh. Ví dụ như giá hôm nay là 50$ một

cổ phiếu. Nhà đầu tư gọi điện cho người môi giới và yêu cầu mua một quyền chọn

mua cổ phiếu cho 100 cổ phiếu chứng khoán với giá 50$. Có thể anh ta sẽ phải trả

thêm mỗi cổ phiếu 1$ để có được quyền chọn này, nghĩa là anh ta sẽ mất 100$ để có

quyền chọn mua cho 100 cổ phiếu. Làm như thế, anh ta có thể bảo vệ mình khỏi

những biến động tăng giá đột ngột.

Ba tuần sau, nhà đầu tư trở về sau chuyến du ngoạn và thấy giá cổ phiếu tăng

lên 60$. Về mặt kỹ thuật, quyền chọn mua cho phép nhà đầu tư mua 100 cổ phiếu với

giá 50$. Khi đó nếu muốn, anh ta có thể bán đi 100 cổ phiếu này với giá 60$.

Mặt khác, nếu trên thị trường giá cổ phiếu giữ nguyên 50$ hoặc giảm thấp,

quyền chọn mua sẽ hết hiệu lực.

Trong ví dụ giá cổ phiếu tăng 60$, một nhà đầu tư trung bình sử dụng quyền

chọn mua sẽ dùng 5.000$ mua 100 cổ phiếu với giá mỗi cổ phiếu 50$ và bán chúng đi

được 6.000$, được lời 900$ (6.000$ trừ 5.000$ và phí mua quyền chọn 100$). Trái lại,

một nhà đầu tư lão luyện sẽ bán quyền chọn mua của mình với giá 10$ một cổ phiếu,

và được 1.000$ cho 100 cổ phiếu, và được lời 900$ (1.000$ trừ phí mua quyền chọn

100$).

Khi xem xét giao dịch này, bạn sẽ thấy là một nhà đầu tư trung bình bỏ ra

5.000$ để kiếm được 900$. Nhưng một nhà đầu tư lão luyện chỉ cần bỏ ra 100$ và

cũng kiếm được 900$. Trong ví dụ đã được đơn giản hóa rất nhiều này, theo bạn thì

nhà đầu tư nào sẽ kiếm được nhiều tiền hơn?

Câu trả lời tôi muốn đưa ra ở đây chính là nhà đầu tư đã mua bán quyền chọn.

Một nhà đầu tư trung bình bỏ ra 5.000$ để có được 900$, hay anh ta có được 18% tiền

lời trong một tháng. Một nhà đầu tư lão luyện bỏ ra 100$ và kiếm được 900$ trong

vòng chưa đến một tháng, nghĩa là được 900% tiền lời.

Một lần nữa, đây là một ví dụ đã được đơn giản hóa và tôi thật lòng khuyên bạn

hãy nghiên cứu thêm, thu thập kinh nghiệm và tìm một nhà môi giới chứng khoán giỏi

để giúp bạn tìm hiểu quá trình này.

Ví dụ này đã làm rõ lý do tại sao người bố giàu không muốn sở hữu quá nhiều

mà chỉ muốn có được khả năng kiểm soát. Các quyền chọn cho phép bạn có được khả

năng kiểm soát quá trình mua bán. Nó cũng làm rõ một điển hình về việc có thể tạo ra

sức bật bằng tài sản trên giấy ra sao và có thể sử dụng dạng sức bật này như thế nào

với ít rủi ro hơn và nhiều lợi nhuận hơn nếu bạn biết mình đang làm gì. Trong ví dụ

này, một nhà đầu tư lão luyện chỉ bỏ ra 1$ cho mỗi quyền chọn và một nhà đầu tư

trung bình bỏ ra 50$. Quay lại với cuộc thảo luận về vận tốc tiền bạc, theo bạn thì tiền

bạc của nhà đầu tư nào chuyển động nhanh hơn? Nhà đầu tư nào có thể làm giàu

nhanh hơn?

NGƯỜI GIÀU KHÔNG THÍCH SỞ HỮU

Bạn có thể thấy một điều gì đó trong ví dụ cuối cùng này. Bạn có thể thấy là

không cần phải sở hữu chứng khoán thì mới được sở hữu quyền chọn. Những chi tiết

thường bị bỏ qua này có thể đem đến những kết quả tài chính tuyệt vời nếu bạn hiểu

được nó.

Điểm chính ở đây là người bố giàu không bao giờ muốn sở hữu một thứ gì còn

người bố nghèo lại muốn sở hữu mọi thứ. Người bố nghèo thường nói: "Ngôi nhà này

do tôi đứng tên"

, hay "Chiếc xe do tôi đứng tên". Người bố giàu thì nói: "Đừng cố

gắng sở hữu bất cứ thứ gì. Hãy cố gắng kiểm soát chúng". Quyền chọn là một ví dụ

nữa của cách suy nghĩ. Người bố nghèo muốn sở hữu chứng khoán còn người bố giàu

thì chỉ muốn sở hữu quyền mua bán chúng mà thôi. Ngày nay, tôi thấy nhiều người rất

tự hào khi sở hữu được các chứng khoán mà việc sở hữu quyền mua bán chúng sẽ

đem đến nhiều sức bật hơn nhiều. Nói cách khác, mua bán quyền chọn cần ít tiền vốn

hơn nhiều nhưng lại thu được lợi nhuận rất nhiều.

QUYỀN CHỌN BÁN CỔ PHIẾU

Trong ví dụ trước, bạn đã thấy quyền chọn mua được sử dụng để kiếm tiền như

thế nào trong một thị trường tăng giá. Khi thị trường có xu hướng giảm, các nhà đầu tư

lão luyện sẽ dùng quyền chọn bán không chỉ để kiếm ra tiền mà còn để bảo vệ giá trị

cổ phiếu của mình trong trường hợp giá cả bắt đầu sụt xuống.

Ví dụ, giá cổ phiếu là 50$. Thị trường sụt xuống và giá cổ phiếu còn 40$. Một

nhà đầu tư trung bình sẽ mất 10$ một cổ phiếu. Nếu arth ta có 100 cổ phiếu, anh ta sẽ

mất 1.000$, trên giấy tờ. Vấn đề ở đây là nhà đầu tư này chỉ mất tiền trên giấy tờ chứ

không phải thực tế. Nếu anh ta bán các cổ phiếu này với giá 40$ thì anh ta sẽ thực sự

bị lỗ. Chính ý tưởng thua lỗ trên giấy tờ này là lý do tại sao nhiều nhà đầu tư thất bại

nói: "Tôi bị ám ảnh suốt một thời gian dài". Nói như vậy nghĩa là nhà đầu tư này đang

chờ cho đến khi cổ phiếu tăng giá lên lại đến 50$, chờ một tháng sau, một năm sau,

hoặc sẽ chờ mãi mãi. Đó chính là chiến lược mua, giữ và cầu nguyện của một người

luôn luôn lạc quan hoặc một người không muốn thừa nhận thất bại.

Một nhà đầu tư lão luyện thì sẽ đầu tư theo kiểu khác. Thay vì ngồi lo lắng vì

giá thị trường sụt giảm, nhà đầu tư này sẽ bảo người môi giới ra một lệnh bán cổ phiếu

hoặc mua quyền chọn bán cổ phiếu. Một lần nữa, có những lý do khác biệt giữa việc

sử dụng lệnh bán cổ phiếu hoặc quyền chọn bán cổ phiếu, và những lý do ấy vượt

quá phạm vi của cuốn sách này. Ở đây tôi chỉ muốn nói là các nhà đầu tư lão luyện sẽ

làm một điều gì đó trong trường hợp thị trường đổi hướng và bắt đầu hạ giá.

Thay vì ngồi cầu trời cho thị trường đừng hạ giá nữa, giả sử như nhà đầu tư lão

luyện này mua một quyền chọn bán với giá 1$ một cổ phiếu để có quyền bán 100 cổ

phiếu với giá 50$, và như thế anh ta phải bỏ ra 100$. Khi giá cổ phiếu hạ xuống còn

40$, sẽ có nhiều người mua hơn. Nhà đầu tư sành sỏi này sẽ rất vui vẻ vì đã bảo vệ

giá trị cổ phiếu của mình ở mức 50$. Giá trị giảm dưới 50$ của các cổ phiếu sẽ được

bù lại bằng giá trị tăng của quyền chọn bán. Nhà đầu tư không có quyền chọn bán sẽ

thua lỗ khi giá cổ phiếu giảm xuống. Nhưng giá cổ phiếu của một nhà đầu tư lão luyện

vẫn không đổi. Những thua lỗ cổ phiếu đã được bù lại bằng quyền chọn bán.

Làm thế nào một nhà đầu tư lão luyện có thể kiếm tiền bằng quyền chọn bán

khi một nhà đầu tư trung bình thua lỗ? Một nhà đầu tư lão luyện có thể dùng quyền

chọn bán để bán 100 cổ phiếu với giá mỗi cổ phiếu 50$ và nhận được 5.000$. Nếu ra

thị trường thì anh ta có thể dùng 4.000$ mua 100 cổ phiếu với giá 40$. Kết quả thực là

anh ta vẫn còn giữ được 100 cổ phiếu và có thêm 900$ (trừ 100$ chi phí). (Còn nhiều

quy tắc và điều lệ an toàn nữa cần phải xem xét và tuân theo).

Một nhà đầu tư trung bình không sử dụng quyền chọn bán chỉ có các cổ phiếu

anh ta đang sở hữu mà thôi, các cổ phiếu này đang bị giảm giá trị và vẫn chưa đem

được tiền vốn về cho anh ta.

Nếu bạn cảm thấy những chuyện này quá lộn xộn thì cũng đừng lo lắng. Chúng

lộn xộn với hầu hết mọi người lần đầu tiên nghe nói đến chúng. Nhưng hãy nhớ kỹ

những gì được viết ở đầu cuốn sách này về nhu cầu suy nghĩ đối lập. Với nhiều người,

việc học cách sử dụng quyền chọn cũng giống như học cách ăn bằng tay trái. Việc đó

có thể thực hiện được, chỉ cần chịu khó luyện tập một chút. Điểm cốt yếu cần ghi nhớ

là quá trình sử dụng quyền chọn để bảo vệ tài sản của mình cũng như kiếm tiền trong

một thị trường tăng giảm không phải là một quá trình phức tạp. Hầu hết mọi người

đều có thể học được nếu họ chịu dành chút thời gian tìm hiểu. Tôi muốn nhắc lại vì

điều này rất quan trọng, đầu tư không có gì là mạo hiểm cả, nếu bạn có được những

lời khuyên đúng đắn và những nhà tư vấn giỏi. Bạn sẽ không phải lo lắng suốt đời về

danh mục đầu tư trên giấy của mình khi thị trường sụp đổ. Thay vì thế, bạn có thể

chuẩn bị để trở nên ngày càng giàu hơn bất kể thị trường tăng giảm thế nào.

Một điều quan trọng cần lưu ý là một nhà đầu tư trung bình bị thua lỗ thường

ngồi chờ và nghe theo lời khuyên của các nhà tư vấn tài chính như "Hãy kiên nhẫn

đầu tư dài hạn". Họ làm thế vì họ chỉ có một chiến lược cho một xu hướng thị trường,

mà như bạn đã biết, thị trường có đến ba xu hướng.

MỘT NHÀ ĐẦU TƯ LÃO LUYỆN CÓ THỂ KHÔNG CẦN MUA CHỨNG

KHOÁN

Có những nhà đầu tư lão luyện không bao giờ thèm mua bán cổ phiếu. Họ chỉ

mua bán quyền chọn. Khi tôi hỏi những người bạn chuyên mua bán quyền chọn rằng

tại sao anh ta lại đầu tư vào quyền chọn chứ không phải cổ phiếu, anh ta đáp: "Đầu tư

cho các cổ phiếu quá chậm chạp. Tôi có thể kiếm được nhiều tiền hơn với ít vốn hơn

khi đầu tư vào quyền chọn. Tôi cũng có thể kiếm nhiều tiền hơn với thời gian ngắn

hơn. Đầu tư vào cổ phiếu và hy vọng nhờ đó mà kiếm tiền được thì cũng giống như

ngồi chờ sơn khô rồi mới được sử dụng vậy".

HỢP ĐỒNG CHỨNG KHOÁN HAI CHIỀU

Hợp đồng chứng khoán hai chiều là một biện pháp bảo hiểm cơ bản. Nói một

cách đơn giản, hợp đồng chứng khoán hai chiều cho phép mua và bán với giá quy

định. Ví dụ, nếu giá một cổ phiếu là 50$, một nhà đầu tư lão luyện có thể mua quyền

chọn mua với giá 52$ và quyền chọn bán với giá 48$. Nếu thị trường đột ngột tăng giá

lên 62$ thì nhà đầu tư vẫn có quyền mua với giá 52$. Nhưng nếu thị trường giảm giá

xuống còn 42$ thì nhà đầu tư vẫn có quyền bán với giá 48$ và tối thiểu hóa thua lỗ.

Nếu giá thị trường 42$ và nhà đầu tư có quyền chọn bán cổ phiếu với giá 48$, quyền

chọn này sẽ trở nên rất có giá trị và trong một số trường hợp, nó còn có giá hơn cả

chính bản thân cổ phiếu nữa. Vấn đề ở đây là hợp đồng chứng khoán hai chiều được

dùng để bảo vệ trước những rủi ro cả khi thị trường tăng giá lẫn giảm giá. Nó có thể là

một chiến lược cực kỳ thủ cựu nếu bạn biết mình đang làm gì.

Tôi muốn nhắc lại rằng đây không phải là một cuốn sách về thương mại quyền

chọn. Dĩ nhiên là tôi đã đơn giản hóa các quá trình trên rất nhiều chỉ để giới thiệu với

bạn những hiểu biết cơ bản về các quyền chọn. Cũng còn rất nhiều chiến lược đầu tư

phức tạp khác mà bạn có thể dùng để bảo vệ tài sản của mình và gia tăng lợi nhuận.

BÁN TRƯỚC HẠN

Khi còn là một đứa trẻ, tôi không hề dám đụng đến những gì không thuộc về

mình. Nhưng trong thị trường chứng khoán thì không phải như vậy. Khi một người

bán trước hạn một chứng khoán nghĩa là họ bán một thứ gì đó mà họ không sở hữu.

Nếu mẹ tôi biết tôi đang làm những việc này, ắt hẳn bà sẽ "lên lớp" tôi một trận.

Nhưng cũng cần phải nhắc lại rằng mẹ tôi không phải một nhà đầu tư.

Trước tiên, việc bán trước hạn không phải là một quyền chọn. Khi một người

nói: "Tôi bán cổ phiếu này trước hạn"

, nghĩa là họ đang mua bán cổ phiếu chứ không

phải mua bán quyền chọn. Một nhà đầu tư lão luyện hiểu rõ sự khác biệt giữa việc bán

trước hạn và bán quyền chọn. Anh ta cũng biết khi nào nên và khi nào không nên

dùng đến chúng. Và việc đó nằm ngoài phạm vi của cuốn sách này.

Tại sao phải bán trước hạn một cổ phiếu? Nói chung, nếu một nhà đầu tư lão

luyện cảm thấy giá cổ phiếu quá cao và thị trường đang có xu hướng giảm, anh ta sẽ

thấy việc bán trước hạn đem lại nhiều lợi nhuận. Bán trước hạn một cổ phiếu chỉ đơn

giản là mượn cổ phiếu của một ai đó, bán ra thị trường và bỏ tiền vào túi mình. Khi

nào giá thị trường giảm thì mua lại cổ phiếu trả người cho mượn.

Ví dụ, giả sử giá cổ phiếu của công ty XYZ là 50$ và thị trường đang có xu

hướng giảm. Một nhà đầu tư muốn bán trước hạn sẽ làm như sau:

1. Nhà đầu tư gọi điện cho người môi giới và yêu cầu bán trước hạn 100 cổ phiếu của

công ty XYZ.

2. Khi đó người môi giới sẽ mượn 100 cổ phiếu trong tài khoản của một khách hàng

khác và bán chúng đi được 5.000$.

3. Người môi giới bỏ 5.000$ này vào tài khoản của nhà đầu tư, người không phải sở

hữu chủ của các cổ phiếu.

4. Trong tài khoản của người khách hàng cho mượn, có một giấy ghi nợ 100 cổ phiếu

chứ không phải nợ 5.000$.

5. Một thời gian sau, giá cổ phiếu công ty XYZ giảm còn 40$.

6. Nhà đầu tư gọi điện cho người môi giới và yêu cầu mua 100 cổ phiếu của công ty

XYZ.

7. Người môi giới mua 100 cổ phiếu với giá 40$ và trả lại 100 cổ phiếu này vào tài

khoản của vị khách hàng cho mượn.

8. Người môi giới trả tiền mua 100 cổ phiếu này bằng 5.000$ có được nhờ bán cổ

phiếu với giá bán ban đầu trong tài khoản của nhà đầu tư.

9. Nhà đầu tư lời được 1.000$ với ít phí tổn, hoa hồng và thuế hơn khi bán những cổ

phiếu mà mình không sở hữu. Anh ta kiếm tiền mà không phải mất đồng vốn nào.

Và đó là quy trình được đơn giản hóa của việc bán trước hạn.

Một số điểm cần lưu ý:

Điểm thứ 1: Khi nhà đầu tư mua cổ phiếu với giá 40$ và trả 100 cổ phiếu này

cho người khách hàng đã cho mượn, anh ta đã "chi trả thuế trước hạn" của mình. Đây

là những từ ngữ rất quan trọng cần ghi nhớ.

Điểm thứ 2: Như bạn thấy, có một sự rủi ro rất lớn khi chơi trò bán trước hạn.

Một nhà đầu tư có thể mất rất nhiều tiền trong việc bán trước hạn nếu xu hướng thị

trường tăng và giá cổ phiếu tăng. Trong ví dụ trên, nhà đầu tư có thể mất đến 1.000$

nếu giá cổ phiếu tăng lên 60$. Nhưng như người bố giàu đã nói: "Nếu có rủi ro cũng

không có nghĩa là phải mạo hiểm". Có nhiều nhà đầu tư lão luyện sử dụng hợp đồng

chứng khoán hai chiều khi bán trước hạn bằng cách mua quyền chọn mua với giá

51$. Nếu xu hướng thị trường tăng và giá cổ phiếu lên đến 60$ thì nhà đầu tư sẽ chỉ trả

51$ một cổ phiếu thay vì 60$ một cổ phiếu và nhờ đó mà giảm thiểu thua lỗ.

Điểm thứ 3: Hẳn bạn để ý là tôi nhắc rất nhiều đến xu hướng thị trường. Hãy

nhớ rằng "Xu hướng là bạn đồng hành của anh". Đừng làm như người bạn của tôi, cố

gắng bơi ngược dòng nước xiết. Ngoài ra, không chỉ hiểu được định nghĩa của những

từ như bán trước hạn, hợp đồng chứng khoán hai chiều, quyền chọn, v.v... , bạn còn

cần phải hiểu sự liên hệ giữa chúng. Nói cách khác, việc bán trước hạn khá an toàn

trong một thị trường xu hướng giảm, và khá mạo hiểm trong một thị trường xu hướng

tăng hay xu hướng ngang.

Điểm thứ 4: Nếu bạn chưa hiểu rõ những gì tôi vừa nói thì cũng đừng lo lắng.

Bạn sẽ phải mất một ít thời gian và phải luyện tập một chút thì mới có thể hiểu rõ và

sử dụng được những từ ngữ này. Vấn đề chính ở đây là đầu tư không có gì mạo hiểm

cả, nếu bạn sẵn sàng đầu tư thời gian để mở rộng vốn hiểu biết, như bạn đang làm lúc

này. Một khi đã học được cách tối thiểu hóa rủi ro, bạn có thể gia tăng số lợi nhuận

thu được của mình gấp nhiều lần vì bạn không còn hành động như những nhà đầu tư

trung bình nữa.

VÌ SAO KHÔNG CẦN CÓ TIỀN CŨNG TẠO RA TIỀN?

Người ta thường hỏi tôi: "Chẳng lẽ không cần tiền cũng tạo ra tiền được sao?"

Nếu hiểu rõ quá trình bán trước hạn một cổ phiếu, bạn sẽ có câu trả lời cho câu này.

Khi một người bán trước hạn một cổ phiếu, họ thu được tiền bằng cách bán một thứ

không phải của mình. Như thế thực sự là không cần phải có tiền cũng kiếm được tiền.

Tuy nhiên, câu trả lời thực sự cho câu hỏi nêu trên lại là: "Còn tùy vào người đầu tư".

Người bố giàu bảo tôi: "Càng kém thông minh về tài chính, con sẽ càng tốn

nhiều công sức và tiền bạc hơn và kiếm được càng ít tiền hơn. Nếu thông minh trong

lĩnh vực tài chính, con sẽ kiếm được rất nhiều tiền mà không cần chút vốn nào cả". Ví

dụ sau đây sẽ minh họa cho điểm này và cũng minh họa cho những giá trị của một

vốn từ tài chính phong phú và sinh động.

Vài tháng trước, tôi gọi điện cho người môi giới chứng khoán và nói: "Hãy viết

cho tôi 10 hợp đồng quyền chọn bán trần công ty XYZ".

Người môi giới của tôi, Tom, hỏi thêm vài câu nữa rồi bảo: "Xong rồi". Những

gì anh ta hỏi tôi là về tầm thời gian quyền chọn và một số câu khác nằm ngoài phạm

vi cuốn sách này.

Tôi vừa bán đi các quyền chọn bán chứ không phải là mua chúng. Đây là một

điểm rất quan trọng vì cho đến nay, các quyền chọn được dùng như những chính sách

bảo hiểm, đó là lý do vì sao hầu hết mọi người bỏ tiền mua các quyền chọn. Khi bạn

dùng từ "viết một quyền chọn"

, có nghĩa là bạn đang bán nó đi chứ không phải mua

nó. Những người rất giàu bán các quyền chọn cũng như bán đi các cổ phiếu chứ

không phải mua chúng. Bill Gates trở thành người giàu nhất thế giới bằng cách bán cổ

phiếu của Microsoft chứ không phải mua cổ phiếu của Microsoft. Mọi thứ cũng tương

tự trong thế giới của các quyền chọn, chúng chỉ nhanh hơn, dễ hơn và lợi nhuận nhiều

hơn, nếu bạn biết mình đang làm gì.

Khi tôi bảo người môi giới của mình: "Hãy viết cho tôi một quyền chọn bán

trần"

, tôi muốn nói rằng: "Tôi muốn bán các quyền chọn của những cổ phiếu không

phải của tôi". Trong trường hợp này, chúng là những quyền chọn bán, và tôi muốn có

10 hợp đồng, nghĩa là 1.000 cổ phiếu, vì một hợp đồng là 100 quyền chọn.

Cuối ngày hôm đó, Tom gọi lại báo với tôi: "Anh được 5$".

Tôi nói: "Cảm ơn"

, và vụ giao dịch kết thúc trong thời gian đó. Tôi không cần

xem xét các cổ phiếu thị trường và có dư thời gian rảnh để làm những gì mình muốn.

Khi Tom nói "Anh được 5$" nghĩa là anh ta đã chuyển 5.000$ vào tài khoản của tôi

trong ngày hôm đó. Nói cách khác, tôi không cần đến 5 phút để kiếm được 5.000$.

Trên hết, tôi không mất đồng vốn nào và cũng không bán đi thứ vật chất hữu hình

nào. Tôi không bán gì cả và kiếm được 5.000$ trong vòng chưa đến 5 phút. (Cũng cần

nói rõ rằng dù không bỏ vốn ra và không bán thứ vật chất hữu hình nào nhưng tôi có

những tài sản khác trong tài khoản môi giới, được xem như đồ ký quỹ trong vụ giao

dịch, cho phép tôi làm việc với nhà môi giới theo phương pháp này).

LỜI GIẢI THÍCH

Trước tiên, không phải tôi đưa ví dụ này ra là để khoác lác. Tôi viết về vụ giao

dịch thực sự này chỉ để minh họa cho sức mạnh của ngôn từ. Đối với tôi, chúng

không chỉ là những từ ngữ bình thường mà chúng thực sự rất sống động trong suy

nghĩ của tôi. Chúng là những công cụ, những công cụ giúp tôi giàu có, những công cụ

cho phép tôi kiếm ra tiền mà không cần bỏ vốn. Như người bố giàu đã nói: "Có

những từ ngữ giúp con giàu lên và có những từ ngữ sẽ khiến con nghèo đi".

Khi tôi bảo Tom: "Hãy viết cho tôi một quyền chọn bán trần"

, nghĩa là tôi

muốn nói: "Hãy bán cho người khác quyền được bán cho tôi những chứng khoán họ

sở hữu với một cái giá nhất định". Ngày hôm đó, giá cổ phiếu công ty XYZ vào

khoảng 45$. Quyền chọn bán của tôi bảo hiểm cho người mua quyền chọn bán là tôi

sẽ mua cổ phiếu của anh ta với giá 40$. Nói cách khác, tôi bán bảo hiểm cho người sở

hữu các cổ phiếu của công ty XYZ. Nếu giá cổ phiếu giảm xuống dưới 40$, tôi vẫn sẽ

mua nó với giá 40$, nhằm bảo đảm cho anh ta không bị thua lỗ nữa.

Khi Tom gọi lại cho tôi và nói: "Anh được 5$"

, anh ta muốn nói là với mỗi cổ

phiếu, tôi thu được 5$ do các quyền chọn đem lại. Theo ngôn ngữ của các nhà mua

bán quyền chọn,

"viết" có nghĩa là "bán". Từ này cũng được dùng trong công nghiệp

bảo hiểm. Nhiều người trong chúng ta đã nghe những người bán bảo hiểm nói: "Tôi

viết cho anh một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trợ cấp ma chay 100.000$". Một từ nữa

thường dùng trong công nghiệp bảo hiểm là "bao mua"

, nghĩa là họ bảo đảm cho bạn

mua một món hàng gì đó với một cái giá nhất dịnh. Trong trường hợp này, tôi đang

bao mua sự rủi ro các cổ phiếu 45$ của nhà đầu tư với 5$ một cổ phiếu. Nghĩa là tôi

bảo đảm với anh ta rằng tôi sẽ mua cổ phiếu của anh ta với giá 40$ ngay cả khi giá hạ

thấp hơn. Và như thế, tôi trở thành một công ty bảo hiểm, đó là lý do vì sao tôi phải

"viết một quyền chọn bán trần". Tôi đang bảo hiểm cho một thứ không thuộc về

minh, đó là việc mà các công ty bảo hiểm thường làm.

BỐI CẢNH CỦA MỘT NGƯỜI THẤT BẠI

Có thể bạn đang bảo rằng: "Nhưng như thế quá mạo hiểm. Chuyện gì sẽ xảy ra

nếu thị trường chứng khoán sụp đổ? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu anh thực sự phải mua

các cổ phiếu với giá 40$?" Như tôi đã nhắc đi nhắc lại suốt cuốn sách này, một người

cần phải biết mở rộng tầm nhìn nếu muốn học hỏi một điều gì đó. Hay như người bố

giàu đã nói: "Nếu có rủi ro cũng không có nghĩa là phải mạo hiểm".

Tôi để phần này ở cuối cuốn sách vì tôi muốn chắc chắn rằng bạn đã chuẩn bị

tinh thần để tiếp nhận các thông tin này. Trước đây tôi chưa bao giờ viết về những

điều này vì tôi chưa bao giờ biết về tầm quan trọng của bối cảnh. Với hầu hết mọi

người, phạm vi bối cảnh của họ không thể bao trùm được hết những điều tôi đang cố

giải thích. Nếu bạn đã kiên trì đọc cuốn sách này đến tận đây, tôi xin gởi đến bạn lời

chúc mừng chân thành. Khi tôi nói chuyện với bạn bè hoặc những người khác về bối

cảnh của một người thất bại, nói đúng hơn là bối cảnh đã đưa người ta đến nỗi sợ bị

thất bại, họ không thể nghe những gì tôi đang nói và định nói vì nỗi sợ thất bại của họ

đã lấn át hết cả. Nỗi sợ rủi ro và thua lỗ đã khiến suy nghĩ của họ bắt đầu chuyển sang

những đề tài khác: "Như thế mạo hiểm lắm. Anh đừng nói nữa. Tôi không làm được

đâu". Và như thế, tôi muốn cảm ơn bạn vì đã kiên nhẫn đọc cho đến lúc này.

Với cuộc giao dịch trong vòng 5 phút, về cơ bản tôi đã đồng ý mua 1.000 cổ

phiếu của công ty XYZ với giá 40$ nếu nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu chịu trả trước cho

tôi 5$. Số tiền này, 5.000$, sẽ được chuyển vào tài khoản của tôi. Vài tuần sau đó, giá

cổ phiếu sụt xuống còn khoảng 43$ và thế là quyền chọn hay hợp đồng bảo hiểm của

tôi hết hạn. Số tiền 5.000$ này vẫn là của tôi và phải chi rất ít chi phí, hoa hồng hoặc

thuế má. Điều tôi muốn nhấn mạnh ở đây là việc đó mất chưa đến 5 phút, tôi không

bán gì cả, không phải làm gì cả, nghĩa là tôi không phải ngồi trước màn hình máy tính

theo dõi sự lên xuống của thị trường nhưng vẫn kiếm được 5.000$. Có nhiều người

không thể kiếm được 5.000$ một tháng và nếu có, họ cũng phải trả thuế nhiều hơn rất

nhiều. Một người lao động kiếm được 5.000$ từ thu nhập tiền lương còn tôi kiếm được

5.000$ từ thu nhập đầu tư.

TIỀN TỪ TRÊN TRỜI RƠI XUỐNG

Trước khi tiếp tục, tôi cho rằng, bạn cần suy nghĩ lại xem làm thế nào tôi có thể

kiếm được 5.000$ từ trên trời rơi xuống này. Khi kiểm tra lại vụ giao dịch, bạn sẽ bắt

đầu nhận ra là tôi đã bán đi một thứ không phải của mình. Và tôi cũng có thể kiếm

tiền bằng cách bán đi những thứ không tồn tại, cho đến khi tôi quyết định là nó tồn

tại. Vụ giao dịch này cũng giống như kiếm được một món tiền trên trời rơi xuống. Nếu

thực sự hiểu rõ những gì xảy ra trong vụ giao dịch, cả về vật chất lẫn tinh thần, bạn sẽ

bắt đầu hiểu được sức mạnh trí não có thể làm ra tiền từ con số không như thế nào.

Khả năng này cũng có thể gọi là một kiểu giả kim. Bây giờ bạn đã hiểu rõ hơn vì sao

người bố giàu bắt tôi làm việc không công khi tôi còn là một đứa trẻ. Ông muốn huấn

luyện cho tôi cách suy nghĩ về việc làm ra tiền chứ không phải làm việc vì tiền. Ông

muốn tôi phát triển được một bối cảnh khác, một bối cảnh không bị phụ thuộc vào

công việc vất vả để có thể làm giàu.

GIÚP NHỮNG NGƯỜI THẤT BẠI ĐƯỢC VUI VẺ

Hiếm khi tôi nói với người khác về quá trình này. Tôi mệt mỏi vì phải tranh

luận và cố gắng giải thích những điều này cho một người thất bại. Mỗi lần nói về

chúng, tôi thường nghe những câu như:

1. Việc đó mất nhiều thời gian quá. Tôi không muốn mất cả ngày để xem xét thị

trường.

2. Việc đó quá mạo hiểm và tôi không muốn thất bại.

3. Tôi chẳng hiểu anh đang nói gì cả.

4. Anh không làm thế được. Như thế là bất hợp pháp.

5. Người môi giới của tôi bảo rằng việc đó không đơn giản đâu.

6. Thế nếu anh sai lầm thì sao?

7. Anh nói dối. Anh không thể làm thế được.

Nói cách khác, những người thất bại bị thất bại vì họ không thể lắng nghe

những điều không thuộc phạm vi bối cảnh của họ. Cuốn sách này nói về bối cảnh và

thực tế của một con người. Tôi thường do dự khi trao cho họ phần nội dung bởi vì

phạm vi bối cảnh của hầu hết mọi người không thể xử lý được những nội dung mà tôi

đưa ra. Đến lúc này đã gần hết cuốn sách, tôi muốn thảo luận với bạn nhiều hơn về

những nội dung mà rất nhiều người mong muốn. Tôi tin rằng phạm vi bối cảnh của

bạn sẽ cho phép bạn tiếp thu, sử dụng những nội dung này và biến chúng thành hành

động.

Khi người ta hỏi tôi về những việc đã làm và tôi kể cho họ nghe, rất nhiều lần

tôi nhận được câu trả lời từ phạm vi bối cảnh của họ. Những bối cảnh này phản đối,

tranh luận hoặc tìm lý do vì sao những điều đó là bất khả. Đến lúc này, vì tôi đã giải

thích rõ về phạm vi bối cảnh nên tôi sẽ cung cấp cho bạn phần nội dung cuối cùng về

lý do tại sao việc viết quyền chọn bán trầnlà một món đầu tư ít rủi ro và lợi nhuận cao

ngay cả khi mọi thứ không diễn ra theo ý muốn.

Giá hạ còn 35$

Đầu tiên, tôi không thực sự quan tâm đến chuyện đi kiếm 40.000$ để chi trả thế

trước hạn của tôi. Sau đây là ba lý do vì sao tôi không quan tâm đến chuyện mình có

sai lầm hay không:

1. Tôi có đủ tiền để chi trả thế trước hạn trong trường hợp bị buộc phải mua các cổ

phiếu.

2. Lịch sử đã chứng minh rằng 85% tất cả các quyền chọn đều hết hạn mà không

được thực thi. Và 85% cơ hội chiến thắng thì tốt hơn nhiều so với những con số lẻ

của thị trường chứng khoán hay của các sòng bạc Las Vegas.

3. Dù sao thì tôi cũng muốn sở hữu các cổ phiếu này. Tôi chỉ muốn mua chúng với

giá rẻ hơn mà thôi.

Và như vậy, vấn đề ở đây là có khi nào giá cổ phiếu giảm và tôi bị buộc phải

mua chúng với giá 40$ một cổ phiếu hay không? Câu trả lời là có. Đó là một thỏa

thuận mà tôi đã bán như một quyền chọn bán trần. Sự khác biệt là một người với

phạm vi bối cảnh của một kẻ chiến thắng biết rằng mình có thể thắng dù đang bị thua.

Đó là lý do vì sao họ không sợ thất bại. Một người thất bại thì chỉ nghĩ đến thất bại và

đó là lý do vì sao họ ít khi chiến thắng.

Giả sử giá cổ phiếu hạ xuống còn 35$ một cổ phiếu. Một người với phạm vi bối

cảnh của một kẻ thất bại sẽ chỉ thấy được những thua lỗ và không bao giờ chiến

thắng. Hẳn anh ta sẽ nói: "Tôi vừa mất 40.000$ vì phải mua 1.000 cổ phiếu với giá

40$". Anh ta sẽ thấy mình đã liều lĩnh quá sức và không bao giờ muốn lặp lại nữa.

Anh ta không thể suy nghĩ sâu xa hơn vì những cảm xúc tiêu cực đã khiến anh ta

không còn nhìn thấy gì cả. Anh ta sẽ thấy việc mất 40.000$ còn nghiêm trọng hơn cả

việc kiếm được 5.000$ trong 5 phút. Trên hết, nếu giá cổ phiếu hạ còn 35$, anh ta sẽ

thấy là mình bị mất thêm 5.000$ chi phí cơ hội nữa. Bối cảnh của một người thất bại

sẽ chiếm lĩnh toàn bộ tâm trí con người này.

Tôi đã dành rất nhiều thời gian ở đầu cuốn sách để nói về sức bật trí não chính

vì những ví dụ giao dịch như thế này đây. Khi tôi kể cho một người nghe những việc

mình đã làm, bất kể là về xây dựng doanh nghiệp, đầu tư bất động sản hay đầu tư

chứng khoán, thông thường chính phạm vi bối cảnh của người đó sẽ quyết định

những giá trị nội dung của tôi. Một người luôn luôn thất bại cho rằng những việc tôi

đã làm là quá mạo hiểm, dù thực sự không phải vậy. Một người luôn luôn nghèo cho

rằng mình không có đủ tiền để làm những việc mà tôi đã làm. Một người làm việc

chăm chỉ thường sẽ nói: "Tôi không có thời gian như anh vì tôi bận làm việc". Và một

người không quan tâm đến những gì tôi nói thì sẽ bảo: "Chuyện đó có vẻ phức tạp

quá. Tôi không hiểu gì cả. Vả lại tôi cũng không quan tâm đến tiền bạc".

Hầu hết mọi người không bao giờ có thể về hưu sớm trong sự giàu có được vì

phạm vi bối cảnh của họ không có khả năng biến ý tưởng thành hiện thực. Đó là lý

do tại sao tôi phải dành rất nhiều thời gian ở đầu cuốn sách để nói về sức bật trí não

và sức bật kế hoạch. Bối cảnh quan trọng hơn nhiều so với nội dung. Những gì tôi đã

và đang làm để về hưu sớm trong sự giàu có rất đơn giản, miễn là bạn có được một

bối cảnh đúng đắn. Những việc tôi làm không quá khó khăn mà cũng không hề phức

tạp. Như tôi đã nói, tôi không cần đến 5 phút để kiếm được 5.000$. Với nhiều người,

điều đó vượt quá phạm vi bối cảnh của họ, hay nằm ngoài tầm nhận thức của họ.

Nhiều người sẵn sàng làm việc trong 30 ngày để kiếm 5.000$ vì phạm vi bối cảnh của

họ cho phép họ nghĩ rằng 5.000$ trong 30 ngày là có thể được. Nhưng 5.000$ trong 5

phút đối với họ là điều không thể. Vì vậy nên ý tưởng này thường sẽ gặp phải câu trả

lời: "Anh nói dối, như thế quá mạo hiểm, tôi không thể làm như vậy được". Nói cách

khác, bối cảnh của họ bác bỏ những khả năng có thể và chỉ bắt kịp những điều thích

hợp với nó. Đó là lý do vì sao rất nhiều người thà làm việc vất vả suốt đời chứ không

chịu mở rộng phạm vi bối cảnh của mình. Họ thà làm việc vì tiền chứ không chịu mở

rộng bối cảnh tài chính của mình và tăng cường những nội dung tài chính trong suy

nghĩ.

BỐI CẢNH CỦA MỘT NGƯỜI CHIẾN THẮNG

Câu hỏi mà một người chiến thắng sẽ đặt ra là: "Làm thế nào để chiến thắng nếu

phải thất bại?" "Điều gì sẽ xảy ra nếu giá cổ phiếu của XYZ hạ xuống dưới 40$? Khi

đó thì làm thế nào tôi có thể chiến thắng?" Đó là bối cảnh của một người chiến thắng.

Họ biết họ có thể chiến thắng ngay cả khi thất bại. Quan trọng nhất, họ luôn giữ một

đầu óc phóng khoáng rộng mở, dù những điều họ nghe được vượt quắ phạm vĩ bối

cảnh của mình, hoặc khiến họ e ngại hay đó là những điều hoàn toàn mới mẻ đối với

họ. Như người bố giàu vẫn nói: "Suy nghĩ của một người thất bại khép lại nhanh hơn

suy nghĩ của một người chiến thắng".

Ở đầu cuốn sách tôi đã viết về tầm quan trọng của một chiến lược kết thúc. Một

người chiến thắng luôn tìm kiếm một chiến lược kết thúc thắng lợi ngay cả khi thất

bại. Hãy lấy quyền chọn bán trần làm ví dụ. Trước khi đi đến vụ giao dịch này, tôi đã

có sẵn một chiến lược kết thúc cho phép tôi chiến thắng, ngay cả khi mọi việc không

diễn ra theo ý muốn. Một lần nữa tôi muốn nhắc lại rằng bối cảnh quan trọng hơn nội

dung. Bất kể trong thị trường chứng khoán, bất động sản hay doanh nghiệp, chính

một bối cảnh chiến thắng sẽ cho phép người ta chiến thắng. Một người thất bại chỉ

thấy được những rủi ro nguy hiểm mà không bao giờ thấy được khả năng chiến thắng.

Một người thất bại chỉ chấp nhận mạo hiểm nếu họ được bảo đảm rằng mọi việc sẽ

diễn ra đúng ý mình muốn. Đó là lý do tại sao rất nhiều người muốn có được những

số lợi nhuận bảo đảm. Họ thích sự bảo đảm hơn các khả năng. Một người chiến thắng

sẽ tìm kiếm cơ hội và biết rằng họ sẽ chiến thắng ngay cả khi mọi việc không diễn ra

theo ý muốn. Đó không chỉ là một người lạc quan. Người bố giàu đã nói: "Nhiều

người có những suy nghĩ tích cực nhưng lại ở trong bối cảnh của một người thất bại.

Có được bối cảnh của một người chiến thắng nghĩa là biết được mình sẽ thắng, ngay

cả khi đang thua".

LÀM THỂ NÀO ĐỂ CHIẾN THẮNG KHI ĐANG THẤT BẠI

Khi gọi điện cho Tom, tôi đã biết một số điều sau trước khi đặt lệnh bán:

1. Thị trường đang có xu hướng giảm.

2. Giá cổ phiếu của XYZ gần đây đang hạ khoảng 20$, còn 45$. Nhà đầu tư nào đang

giữ cổ phiếu hẳn là đang rất lo lắng.

3. Tôi biết XYZ là một công ty tốt, với một số lợi nhuận và cổ tức khá nhiều. Công ty

này được quản lý tốt và có thể phát triển được cả trong những nền kinh tế thuận lợi

lẫn bất lợi.

4. Đây là một công ty được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm.

5. Đây là một công ty mà tôi muốn sở hữu và giữ các cổ phiếu của nó nếu giá cả phải

chăng.

6. Tôi có 100.000$ trong một tài khoản có thể sinh lời nếu phải mua cổ phiếu. Tất cả

những việc Tom phải làm là chuyển tiền và anh ta có quyền làm điều đó.

Nếu giá cổ phiếu giảm còn 35$, tôi vẫn sẽ rất vui vẻ, ngay cả khi phải trả

40.000$ để thực hiện thỏa thuận quyền chọn bán này. Vì sao vậy? Một lần nữa, câu trả

lời nằm ở chiến lược kết thúc của tôi.

Ví dụ như tôi phải mua 1.000 cổ phiếu này với giá 40.000$. Vậy giá chứng

khoán thực sự mà tôi phải mua là bao nhiêu?

Câu trả lời là 35.000$, vì tôi đã nhận được 5.000$ từ các quyền chọn. Như vậy,

dù giá thị trường giảm xuống thấp hơn giá quyền chọn bán của tôi là 40$, tôi vẫn chỉ

phải trả 35$ một cổ phiếu mà thôi, dù sao thì đây cũng là một cái giá khá hời cho

những cổ phiếu như vậy, và tôi được sở hữu chúng.

Bước kế tiếp sẽ là bán ngay mười quyền chọn mua đã chi trả (100 cổ phiếu

cho mỗi quyền chọn mua) với giá 5$ một cổ phiếu cho 1.000 cổ phiếu mà tôi sở hữu.

Lúc này chúng được gọi là "đã chi trả" vì tôi thực sự đã sở hữu những cổ phiếu mà tôi

muốn bán quyền chọn. Trước kia tôi nói "quyền chọn bán trần" vì tôi chưa sở hữu

chúng. Một lần nữa, hầu hết mọi người sẽ bảo rằng: "Bán đi một thứ không phải của

mình là quá mạo hiểm". Và điều đó thực sự mạo hiểm nếu bạn không có được một

bối cảnh và nội dung đúng đắn.

Tại sao phải bán đi các quyền chọn mua đã chi trả? Câu trả lời nằm ở vận tốc

tiền bạc, một thuật ngữ mà chúng ta đã thảo luận trước đây. Khi bán một quyền chọn

mua đã chi trả, tôi đồng ý bán các cổ phiếu của mình với cái giá giả sử là 40$, trong

trường hợp giá cả đột ngột tăng nhanh. Người nào sợ lỡ vận khi thị trường tăng giá sẽ

trả tiền mua các quyền chọn này. Nếu giá cổ phiếu tăng, giả sử là 50$, tôi sẽ bị buộc

phải bán 1.000 cổ phiếu này với 40.000$. Trong trường hợp đó, tôi sẽ lấy lại được toàn

bộ số tiền cùng số lời thu được từ các quyền chọn. Như vậy tôi vẫn sẽ chiến thắng dù

phải thất bại.

Nếu giá cổ phiếu không tăng, tôi vẫn có thể thu được một số tiền, ở đây là

5.000$, nhờ các quyền chọn mua. Một nhà đầu tư trung bình sẽ giữ nguyên thế thất

bại của các cổ phiếu này và ngồi nghe nhà tư vấn tài chính của anh ta nói: "Hãy đầu tư

dài hạn. Hãy kiên nhẫn. Trung bình thị trường đã tăng lên trong hơn 40 năm qua. Hãy

kiên nhẫn chờ đợi". Đó chính là biện pháp mua, giữ và cầu nguyện mà hầu hết các

nhà đầu tư và các nhà tư vấn đầu tư làm theo.

Khi bán các quyền chọn mua đã chi trả, tôi có thể bỏ thêm 5.000$ nữa vào túi

mình, nghĩa là giảm giá các cổ phiếu mình đã mua xuống còn 30$, điều đó sẽ khiến

tôi rất vui vẻ vì dù sao thì tôi cũng muốn có được những cổ phiếu này. Nhờ các quyền

chọn mua bán, thay vì phải trả 40.000$ cho các cổ phiếu, thực sự tôi chỉ phải trả

30.000$ mà thôi, dù rằng trong ví dụ này, giá thị trường phải là 35.000$.

HỌC ĂN BẰNG TAY TRÁI

Một lần nữa, nếu bạn không hoàn toàn hiểu rõ những điều này thì cũng đừng lo

lắng. Về lý thuyết, chúng rất đơn giản và không có gì là khó hiểu nếu bạn bỏ ra chút

thời gian để nghiên cứu về chủ đề này. Cũng tương tự như tập ăn bằng tay trái sau khi

đã quen ăn bằng tay phải, mọi chuyện rất đơn giản một khi bạn đã hiểu được cách

làm. Nhưng chính việc học cách suy nghĩ và hành động theo một chiều hướng khác

mới là khó khăn.

MỌI NGƯỜl ĐỀU CÓ THỂ LÀM ĐƯỢC

Với tôi, việc mua quyền chọn để bảo vệ tài sản của mình là rất có ý nghĩa và

việc bán quyền chọn để có tiền là một niềm vui. Tôi không hề lo lắng chuyện tiền bạc

đơn giản vì tôi biết mình có thể đi ra thị trường và kiếm được trong một phút số tiền

nhiều hơn hầu hết mọi người kiếm được hàng tháng trời, và vẫn phải trả thuế ít hơn.

Có phải ai cũng có thể làm được những điều mà tôi đã làm không? Chắc chắn là

như vậy, nhưng chỉ khi họ sẵn sàng đầu tư một ít thời gian để mở rộng và gia tăng

phạm vi bối cảnh tài chính của mình mà thôi.

Như vậy những việc mà mọi người đều có thể làm được là gì? Tôi đề nghị một

số việc như sau:

1. Hãy mượn thư viện một cuốn sách về thương mại quyền chọn. Đầu tiên hãy nghiên

cứu về định nghĩa các từ ngữ và đọc kỹ để có thể hiểu sâu hơn.

2. Hãy mua một cuốn sách về vấn đề này ở một hiệu sách gần nhà hay đặt mua qua

mạng. Tôi khuyên bạn nên xem qua cuốn sách trước khi mua vì có thể bạn sẽ

muốn bắt đầu với một cuốn sách đơn giản trước.

3. Hãy tham dự một hội nghị chuyên đề thương mại quyền chọn. Có rất nhiều hội

nghị mà bạn có thể tham dự.

4. Hãy tìm một nhà môi giới chứng khoán có thể hướng dẫn bạn xuyên suốt quá trình

này.

5. Hãy chơi trò chơi Cashflow 101 ít nhất là 12 lần để có thể có được một bộ óc đầu

tư cơ bản. Sau khi đã nắm vững trò chơi này, bạn có thể chuyển sang trò chơi

Cashflow 202, trò chơi dạy cho người ta cách sử dụng quyền chọn mua, quyền

chọn bán, bán trước hạn và hợp đồng chứng khoán hai chiều. Quan trọng nhất,

Cashflow 202 dạy bạn cách suy nghĩ đa chiều tùy theo xu hướng thị trường. Hầu hết

các nhà đầu tư thất bại là do họ được huấn luyện ở nhà, ở trường và tại nơi làm việc

chỉ để suy nghĩ theo một hướng. Một nhà đầu tư lão luyện cần phải nghĩ cách làm

thế nào để kiếm tiền trong một thị trường xu hướng tăng, một thị trường xu hướng

giảm lẫn một thị trường xu hướng ngang. Cashflow 202 dạy bạn cách suy nghĩ theo

hướng này, vừa chơi vừa học với tiền bạc trong trò chơi chứ không phải tiền thật.

ĐẦU TƯ CÓ MẠO HIỂM KHÔNG?

Như vậy, đầu tư có mạo hiểm không? Câu trả lời của tôi là hoàn toàn không.

Theo ý tôi, chính sự không hiểu biết mới là mạo hiểm. Nếu bạn muốn về hưu sớm

trong sự giàu có, việc cơ bản trước nhất là phải học cách bảo hiểm tài sản của mình

chống lại những mất mát rủi ro. Chính những nhà đầu tư trung bình không chịu

nghiên cứu mà luôn miệng nói đầu tư là mạo hiểm mới là những người dễ gặp rủi ro

nhất. Như tôi đã nói: "Chưa bao giờ trong lịch sử thế giới lại có quá nhiều người đánh

liều tương lai và sự an toàn tài chính của mình cho một thị trường lên xuống bất

thường như thế. Điều đó là mạo hiểm chỉ vì những nhà đầu tư này biết rằng nó mạo

hiểm nhưng lại không làm gì để tự bảo vệ mình cả. Như người bố giàu đã nói: "Bản

thân sự đầu tư không có gì là mạo hiểm. Nhưng không hiểu biết gì về tài chính và chỉ

biết nghe lời các nhà tư vấn cũng không hiểu biết gì về tài chính là rất mạo hiểm. Điều

đó không chỉ là mạo hiểm mà còn phải trả một cái giá rất đắt, không chỉ mất tiền bạc

mà còn mất cả thời gian nữa. Hàng triệu người suốt đời bám vào những công việc ổn

định mà không tìm kiếm sự tự do tài chính vì họ không hiểu biết về tài chính. Cũng vì

lý do này mà rất nhiều người sống bám vào số lương tháng ít ỏi chứ không chịu tìm

kiếm sự dư dả tiền bạc trong phạm vi khả năng của họ. Cũng vì lý do này, người ta để

tiền vào tài khoản hưu trí và ngồi lo lắng không biết khi họ cần đến thì chúng có còn

ở đó hay không. Và cũng vì lý do này, hàng triệu người chăm chỉ làm việc, giúp

những người giàu ngày càng giàu hơn, mà không dành thời gian để làm giàu cho

chính bản thân mình. Bố không bao giờ cho rằng đầu tư là mạo hiểm. Chính sự không

hiểu biết về tài chính mới là mạo hiểm và người ta phải trả một cái giá rất đắt cho điều

đó".

Những kiến thức ở đây chỉ nhằm mục đích giáo dục và dựa trên các

báo cáo, thông tin cũng như các nguồn đáng tin cậy khác. Tuy nhiên,

những kiến thức này chưa được thẩm tra và chúng tôi không tuyên bố

rằng chúng hoàn toàn chính xác. Các giao dịch quyền chọn có thể đưa

đến một số mức độ rủi ro nhất định. Trước khi có bất cứ hành động

giao dịch quyền chọn nào, tất cả các nhà đầu tư đều cẩn phải tìm kiếm

sự hướng dẫn và những lời khuyên chuyên môn quyền chọn được đăng

ký.

CHƯƠNG 18

Sức bật của kim tứ đồ nhóm C

TRÒ CHƠI GIÀU NHẤT THỂ GIỚI

Những người tự thân vận động giàu nhất thế giới chính là những doanh nhân

nhóm C. Họ giàu hơn nhiều so với những ngôi sao điện ảnh, vận động viên hay

những nhà chuyên môn. Khi tôi qụyết định không đi theo con đường của người bố

nghèo, chính người bố giàu đã đề nghị tôi bắt đầu bằng cách học xây dựng một doanh

nghiệp. Ông nói: "Những người giàu nhất thế giới là những người nhóm C vì đây là

nhóm khó thành công nhất. Nhưng một khi đã thành công, số tài sản của con sẽ tăng

vọt. Nếu có thể xây dựng một doanh nghiệp nhóm C nghĩa là con đang tham gia trò

chơi giàu nhất thế giới".

Nhìn lại lịch sử gần đây, bạn sẽ thấy đó là những người như Bill Gates, Michael

Dell, Thomas Edison, Henry Ford, Ted Turner, John D. Rockefeller và những người

đứng đầu danh sách nổi tiếng của nhóm C. Còn rất nhiều người nữa dù không được

nổi tiếng bằng. Tất cả họ đều là những người khổng lồ tài chính nhờ xây dựng một tài

sản khổng lồ. Họ sử dụng loại sức bật mạnh mẽ nhất, sức bật của việc xây dựng doanh

nghiệp, một doanh nghiệp có thể phục vụ cho hàng triệu người.

Người ta nói rằng sự đầu tư tốt nhất là đầu tư cho doanh nghiệp của chính bạn,

và tôi hoàn toàn đồng ý với điều này. Lợi nhuận của món đầu tư này thách thức

những tính toán đầu tư thông thường, nếu bạn biết mình đang làm gì. Bạn có thể biến

vài trăm đôla thành hàng triệu đôla. Không những bạn có thể trở nên giàu có mà bạn

còn có thể có được rất nhiều bạn bè, người thân, cộng sự kinh doanh, nhân viên và

những nhà đầu tư. Đó là lý do vì sao tôi gọi đây là trò chơi giàu nhất thế giới.

Khi tôi còn trẻ, người bố giàu không ngừng nhắc nhở tôi rằng có 3 loại tài sản

cơ bản:

1. Bất động sản

2. Tài sản trên giấy

3. Doanh nghiệp

Khi tôi vẫn còn đang vui chơi với những tài sản trên giấy và bất động sản,

người bố giàu lại khuyên khích tôi tập trung vào doanh nghiệp. Ông nói: "Hãy chịu

khó lúc ban đầu, sau này mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn". Ngày nay tôi hoàn toàn đồng ý

với ông.

CHIẾN LƯỢC KẾT THÚC

Trong cuốn sách này, tôi đã viết về tầm quan trọng của một chiến lược kết thúc

như sau:

Nghèo Dưới 25.000$ một năm

Trung lưu Từ 25.000$ đến 100.000$ một năm

Khá giả Từ 100.000$ đến 1 triệu đôla một năm

Giàu Hơn 1 triệu đôla một năm

Cực giàu Hơn 1 triệu đôla một tháng

Tôi muốn yêu cầu bạn hãy bắt đầu tập trung chú ý vào chiến lược kết thúc của

mình, đồng thời hãy cân nhắc sự lựa chọn nhận thức và bối cảnh. Có phải bạn đang tự

nhủ rằng "Tôi không thể làm được điều đó"

,

"Việc đó quá khó khăn" hay "Tôi không

thông minh đến mức đó?"

Khi người bố giàu nói chuyện với tôi về chiến lược kết thúc, tôi đã phải vượt

qua những nỗi nghi ngờ và những hạn chế do bối cảnh của mình gây ra. Sau vài tháng

bàn luận, tôi biết cơ hội tốt nhất của mình là ở nhóm C. Theo tôi, ngay cả khi chọn

chiến lược kết thúc, bạn cũng cần phải đánh giá những điểm mạnh và điểm yếu của

bản thân mình và suy nghĩ xem nhóm nào sẽ đem đến cho bạn con đường ngắn nhất

để về hưu sớm trong sự giàu có.

Gần đây, một học viên trong lớp đầu tư của tôi phát biểu: "Oprah Winfrey trở

thành người phụ nữ giàu nhất thế giới trong lĩnh vực giải trí qua nhóm T".

Khi đó tôi hỏi người này tại sao anh ta nghĩ như vậy, anh trả lời: "Vì bà ấy làm

việc cho mình. Nếu ngừng làm việc thì bà ấy sẽ không còn thu nhập nữa".

"Sao anh biết thế?" Tôi cười và hỏi anh ta có biết Sản phẩm HARPO là gì

không. Anh ta không biết.

Tôi trả lời: "Sản phẩm HARPO, tên Oprah đọc ngược lại, chính là công ty của

Oprah - doanh nghiệp kim tứ đồ nhóm C của bà ấy. Doanh nghiệp này được người

khác quản lý và đầu tư vào những dự án kinh doanh khác. Có thể bà ấy là một ngôi

sao trong kim tứ đồ nhóm T, nhưng bà ấy có một bối cảnh của nhóm C".

Vấn đề chính ở đây là nhóm mà công việc của bạn ít liên quan đến ngành nghề

chuyên môn của bạn nhất. Michael Jordan có thể làm việc cho Chicago Bulls, nhưng

anh ta vẫn có một doanh nghiệp nhóm C riêng của mình. Một bác sĩ y khoa có thể

thuộc nhóm L, T, C, hoặc Đ, tùy vào bối cảnh của họ. Và một người quét dọn cũng có

thể thuộc cả 4 nhóm một lúc. Tôi nói điều này vì rất nhiều người chỉ muốn có một bối

cảnh duy nhất mà không chịu học hỏi để có thêm một bối cảnh thứ hai. Những người

với bức tường bối cảnh cứng nhắc này thường phải làm việc vất vả nhất, lâu dài nhất,

và thường kết thúc với một số tiền ít ỏi nhất. Trong thời đại Công nghệ Thông Tin,

chúng ta bắt buộc phải có nhiều hơn một bối cảnh và thuộc nhiều hơn một nhóm kim

tứ đồ. Nếu có thể làm được điều đó, bạn sẽ thấy mình hoàn toàn có khả năng đạt đến

một chiến lược kết thúc cao hơn, nhanh chóng hơn và có lẽ là thực tế hơn.

Nói cách khác, tôi và Kim có thể kết thúc ở mức cực giàu vì chủ yếu chúng tôi

làm việc trên nhóm C. Thay vì làm việc để kiếm hàng ngàn hay hàng triệu đôla, chúng

tôi làm việc để kiếm hàng chục triệu hoặc hàng trăm triệu đôla, và đó là chiến lược kết

thúc của chúng tôi.

BÀI HỌC ĐẦU TƯ CỦA NGƯỜI BỐ GIÀU

Trong cuốn "Dạy con làm giàu" - tập 3, tôi đã viết về quyết định học hỏi để trở

thành một doanh nhân. Trong tất cả mọi cuốn sách, tôi đều viết về những lần thất bại

và cái giá phải trả để có thể đứng lên. Tôi cho rằng đó chính là bối cảnh để thành

công, bất kể bạn thuộc nhóm nào. Tôi nhắc đến cuốn sách này vì toàn bộ nửa sau

cuốn sách đều nói về việc xây dựng doanh nghiệp, tài sản lớn nhất và giàu có nhất

trong số các tài sản. Nếu bạn muốn xây dựng một doanh nghiệp nhóm C, có thể bạn

sẽ cần phải đọc đi đọc lại cuốn sách đó, vì tôi sẽ không nhắc lại làm thế nào để xây

dựng một tài sản như thế trong chương này nữa.

Năm ngoái, một người bạn đến gặp tôi bảo: "Tôi được lợi 35% số vốn trong

quỹ hỗ tương vào năm 1999". Tôi thật lòng chúc mừng anh ta. Khi anh ta hỏi về số lợi

nhuận của tôi, tôi bảo: "Tôi thực sự không biết". Không phải tôi không biết chúng là

bao nhiêu mà tôi không biết làm thế nào để nói với anh ta rằng số lợi nhuận của tôi

không phù hợp với những chuẩn mực thông thường. Trong khi bạn tôi kiếm được

35% số vốn bằng cách đầu tư vào quỹ hỗ tương, một con số tương đối khá, thì tôi

kiếm được hàng triệu đôla mà không cần vốn đầu tư. Chắc bạn còn nhớ chương trước

chúng ta đã nói về vận tốc tiền bạc. Tôi cảm thấy khó lòng trả lời câu hỏi này vì tiền

bạc của tôi thực sự luân chuyển và những lợi nhuận đầu tư của tôi là không có giới

hạn. Chính vì vậy nên tôi không muốn nói gì nhiều và chỉ chúc mừng anh ta về

những thành công trong thị trường năm 1999 mà thôi.

Xin nhắc lại là tôi hoàn toàn không có ý định khoe khoang những kết quả của

mình. Tôi chỉ muốn nói về những khác biệt bối cảnh. Bạn tôi rất vui mừng khi có

được 35% lợi nhuận trong khi một người chủ doanh nghiệp chưa chắc sẽ vui vẻ gì với

con số này. Một người thuộc nhóm L và T thường có quan điểm khác về những điều

có thể về mặt tài chính. Một người thuộc nhóm L và T thường sẵn sàng làm việc

không ngừng và không bao giờ tự hỏi mình xem có cách gì khác để đạt được những

điều mình muốn một cách nhanh chóng hơn hay không. Vì vậy nên tôi muốn giới

thiệu công nghiệp tiếp thị trên mạng và chương trình giáo dục này chủ yếu là để cho

các cá nhân có cơ hội mở rộng phạm vi bối cảnh của mình sang một quan điểm khác.

Nhân tiện tôi muốn nói thêm rằng sau tháng 03/2000, số lời 35% của bạn tôi đã

tụt xuống thành số âm. Giờ thì anh ta rất giận dữ với Chủ tịch FED là Alan Greenspan

và chỉ biết ngồi cầu cho thị trường tăng giá. Nếu không có thể anh ta sẽ phải đi làm trở

lại.