Người ta kể rằng thí nghiệm khoa học phi đạo đức đầu tiên trong lịch sử thuộc về không ai khác ngoài nữ hoàng Cleopatra.

Vào thời điểm nào đó trong suốt thời gian trị vì của bà (từ năm 51 đến năm 30 trước Công Nguyên), các học giả Ai Cập có chung một câu hỏi: Thời điểm Sớm nhất để biết thai nhi là trai hay gái là khi nào? Không ai biết câu trả lời, vì vậy Cleopatra đã hiệu tập một số người hầu gái để thực hiện một kế hoạch tàn ác.

Đây không phải là bước tiến đầu tiên của vị nữ hoàng này vào địa hạt khoa học y tế. Theo các nguồn tư liệu cổ - và cả sự đồng tình ủng hộ từ các sử ra hiện đại - Cleopatra rất quan tâm đến công việc của các thầy thuốc trong cung điện. Bà cũng sáng chế ra một phương pháp chữa hói đầu gây nhiều tranh cãi - chuột thui nghiền nhão trộn với tro răng nhựa, thêm mỡ gấu, tuỷ hươu bột vỏ cây sậy và mật ong, sau đó xoa bóp đều trên da đầu "cho đến khi tóc mọc trở lại". Đáng ngại hơn theo ghi chép của nhà sử học Hy Lạp Plutarch thì Cleopatra đã thử nghiệm chất độc trên các tù nhân. Bà bắt đầu với cồn thuốc và hóa chất - có nguồn gốc từ thực vật - và chuyển sang các loài động vật có nọc độc. (Bà thậm chí còn cho các loài thú có nọc độc chiến đấu với nhau, hào hứng chờ đợi xem con nào sẽ chiến thắng.) Kiến thức này hẳn rất hữu ích với bà khi bà tự kết liễu đời mình bằng cách để một con rắn mào cắn vào ngực, mà theo bà sẽ là một cái chết không mấy đau đớn.

Tàn độc hơn cả việc đầu độc các tù nhân là thí nghiệm của bà với các bào thai. Chúng ta không biết nỗi ám ảnh của Cleopatra do đâu mà có - và tại sao bà lại quan tâm đến câu trả lời nhiều đến vậy. Nhưng bất cứ khi nào một hầu gái bị buộc phải chết (chuyện rất phổ biến ở giai đoạn này), nữ hoàng sẽ xử lý họ theo cùng một quy trình. Đầu tiên trong trường hợp người hầu gái đã mang thai, bà buộc cô ta phải uống chất độc mà bà biết rõ, một loại "huyết thanh phá hủy" có tác dụng "thanh tẩy" tử cung. Khi tử cung của người hầu gái đã "sạch sẽ", Cleopatra để một tên lính canh cưỡng bức cô ta. Cuối cùng sau khi người hầu gái này mang thai đợt mới được một thời gian, họ sẽ mổ bụng cô ta và lấy đứa trẻ ra ngoài. Dù có nhiều tranh cãi về kết quả của thí nghiệm này, song Cleopatra được cho là có thể phân biệt giới tính của thai nhi vào ngày thứ 41 của thai kỳ - từ đó, chứng tỏ rằng giới tính của trẻ đã được hình thành từ rất sớm. Nói chung, bà đã coi cuộc thử nghiệm này là một thành công.

Giờ đây, thông tin lịch sử duy nhất về thí nghiệm khủng khiếp này chỉ còn xuất hiện trong kinh Talmud và xét về bên ngoài, nguồn thông tin này vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Cleopatra có vô số kẻ thù luôn rêu rao những lời đồn thổi không hay về bà, và khó có câu chuyện nào lại vẽ lên chân dung ác quỷ của Cleopatra đậm nét hơn câu chuyện này. Theo những kiến thức y khoa hiện đại ngày nay, những kết quả đó không có ý nghĩa gì. Sáu tuần sau khi thụ thai, bào thai có mắt, mũi và các mấu ngón tay rất nhỏ, nhưng chúng chỉ dài chưa đầy 1 cm và không có bộ phận sinh dục - vì lẽ đó chúng ta không thể phân biệt được giới tính của chúng. (Bộ phận sinh dục được hình thành trong tuần thứ chín, khi thai nhi dài khoảng 5 cm.) Vì vậy, ngay cả khi gạt bỏ những tin đồn thất thiệt sang một bên thì việc Cleopatra có thực sự thực hiện thí nghiệm này hay không vẫn còn là một câu hỏi.

Bất chấp tính xác thực câu chuyện, rất nhiều thế hệ vẫn tin vào nó - điều này cho thấy một thông tin rất quan trọng. Cleopatra đầy quyền lực đã bị ghét bỏ, và sự sống động đến mức ghê rợn của câu chuyện này đã thu hút trí tưởng tượng của mọi người. Chúng ta luôn nghĩ bạo chúa thường làm nhiều điều kinh hoàng. Nhưng trên tất cả, câu chuyện này vẫn có phần nào đó là sự thật. Ẩn trong nó là một nguyên mẫu nào đó sâu xa và đầy đáng sợ ngay cả vào thời điểm đó - một kẻ đã đẩy mọi thứ đi quá xa và để cho những ám ảnh chi phối chính họ. Kẻ mà giờ đây chúng ta vẫn gọi là nhà khoa học điên.

Sự điên rồ của nhà khoa học điên có phần lập dị. Họ không lẩm bẩm những thứ vô nghĩa hay tỉ tê kể cho bạn nghe về những âm mưu kỳ lạ. Trái lại, họ tư duy khá logic. Trong ví dụ này, Cleopatra  chỉ thử nghiệm trên những hầu gái bị phán tội chết. Rõ ràng, bà đã nghĩ đằng nào chúng chẳng phải chết tại sao không tận dụng chúng cho một mục đích hữu ích nào đó? Bà ép họ uống thuốc xổ thai, để đảm bảo cái thai trước đó không làm ảnh hưởng đến kết quả của bà. Sau đó, bà ghi lại chính xác ngày thụ thai của họ sau bị sau khi bị cưỡng hiếp để xác định tuổi thai. Nếu đánh giá việc này trên tinh thần một thí nghiệm thì chúng ta sẽ thấy mọi việc Cleopatra làm đều đúng đắn

Tất nhiên, xét theo mọi tiêu chuẩn khác thì hành động của bà thật đáng lên án. Bà đã quá ám ảnh và phiến diện đến mức gạt bỏ mọi khái niệm về phép tắc và lòng trắc ẩn - phớt lờ sự đổ máu và những tiếng gào thét ai oán, bà đã dấn tới bất chấp cái giá phải trả bằng tính mạng con người. Không, điều khiến và các nhà khoa học điên trở nên điên loạn không phải do họ thiếu logic, lý trí hay sự nhạy bén trong khoa học. Vấn đề nằm ở việc họ đã làm khoa học quá xuất sắc tới mức mất hết nhân tính.