Một công nghệ mới, nhìn từ góc độ xã hội học thì sẽ thấy một diện mạo khác hẳn, nhưng khi công nghệ này còn đang thai nghén hoặc vừa ra đời, rất ít người xem xét nó từ góc độ ấy. Ví dụ như máy tính, ban đầu chẳng qua chỉ là một công cụ để nâng cao hiệu suất tính toán, đến nỗi có người còn cho rằng cả thế giới chỉ cần có năm chiếc là đủ rồi. Công nghệ ngủ đông cũng vậy, khi nó chưa trở thành sự thực, mọi người cho rằng đó chỉ là một cơ hội chữa lành trong tương lai cho những người mắc bệnh hiểm nghèo; nghĩ xa hơn một chút, cũng chẳng qua là một phương thức để phi hành viễn trình liên sao. Nhưng khi công nghệ này sắp sửa được áp dụng, chỉ cần nhìn qua từ góc độ xã hội học, sẽ nhận ra đây là thứ có thể làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt nền văn minh nhân loại.

Tất cả đều bắt nguồn từ một niềm tin: ngày mai sẽ tốt hơn.

Kỳ thực, chỉ khoảng hai ba thế kỷ gần đây người ta mới có niềm tin này, sớm hơn nữa thì suy nghĩ này có vẻ thật nực cười. Ví dụ như châu Âu thời Trung Cổ so với La Mã cổ đại nghìn năm trước thì chẳng những nghèo nàn về mặt vật chất, mà cả tinh thần cũng bị áp bức hơn nhiều; còn như ở Trung Quốc, thời Ngụy Tấn Nam Bắc triều so với thời Hán, thời Nguyên Minh so với thời Đường Tống, đều kém hơn rất nhiều. Cho tới sau Cách mạng Công nghiệp, thế giới loài người mới ở trạng thái không ngừng vươn lên, lòng tin của con người vào tương lai mới dần dần xác lập, trước khi khủng hoảng Tam Thể xuất hiện, lòng tin này đã đạt đến cao trào. Lúc này, Chiến tranh lạnh đã qua đi một thời gian, tuy có những chuyện không tốt đẹp như vấn đề môi trường chẳng hạn, nhưng cũng chỉ là không thuận tiện lắm mà thôi, về mặt hưởng thụ vật chất, loài người đã tiến bộ nhanh chóng, tựa như con ngựa đang ngửa vó, chỉ muốn phăm phăm lao về phía trước. Thời điểm này để mỗi người dự đoán tương lai, hỏi chuyện mười năm sau có lẽ còn có bất đồng, nhưng một trăm năm sau hiếm có người nào lại nghi ngờ không phải là thiên đường. Xác định điểm này rất dễ dàng, chỉ cần xem cuộc sống một trăm năm trước như thế nào là rõ ngay.

Vì thế, nếu có thể ngủ đông, hiếm có ai lại sẵn lòng ở lại hiện tại.

Xem xét công nghệ ngủ đông từ góc độ xã hội học có thể nhận ra, cùng là đột phá công nghệ sinh học, nhưng nếu so sánh với sự phiền phức của công nghệ ngủ đông, công nghệ nhân bản người thực sự không đáng để nhắc tới. Vấn đề của công nghệ nhân bản người chỉ nằm ở phương diện đạo đức, vả lại chỉ có văn hóa Cơ Đốc mới cảm thấy không ổn; mối họa ngầm của ngủ đông lại nằm ở hiện thực, đồng thời ảnh hưởng đến cả thế giới loài người. Một khi công nghệ này được công nghiệp hóa, sẽ có một nhóm người đến thiên đường trong tương lai, những người khác dành đầu tắt mặt tối trong hiện thực mà xây dựng thiên đường cho bọn họ. Nhưng điều khiến người ta lo lắng nhất là cám dỗ lớn nhất của tương lai: sống mãi. Với sự tiến bộ của sinh học phân tử, con người tin rằng sống mãi là điều chắc chắn sẽ trở thành hiện thực sau một, hai thế kỷ nữa, vậy thì những người may mắn ngủ đông ngay từ lúc này đã bước lên bậc thang đầu tiên dẫn đến sự bất tử rồi. Như vậy, lần đầu tiên trong lịch sử loài người, ngay cả tử thần cũng không còn được công bằng, hậu quả của việc này thật sự khó mà dự đoán.

Cục diện này rất giống với chủ nghĩa đào vong sau khi khủng hoảng Tam Thể bùng nổ) đến nỗi các nhà sử học sau này đã gọi nó là chủ nghĩa đào vong cũ hoặc chủ nghĩa đào vong thời gian. Trước khủng hoảng, chính phủ các nước đều áp dụng biện pháp áp chế công nghệ ngủ đông cực kỳ nghiêm khắc, còn khắc nghiệt hơn cả đối với công nghệ nhân bản người.

Nhưng khủng hoảng Tam Thể đã thay đổi tất cả, trong một đêm, tương lai từ thiên đường biến thành địa ngục, thậm chí đối với những người mắc bệnh nan y, tương lai cũng không còn sức hấp dẫn nữa, có lẽ khi họ tỉnh lại, thế giới này đã thành biển lửa cũng nên, đến cả thuốc giảm đau cũng chẳng có mà uống nữa.

Sau khi khủng hoảng xuất hiện, hạn chế đối với công nghệ ngủ đông được hoàn toàn gỡ bỏ, công nghệ này mau chóng bước vào giai đoạn áp dụng thực tiến, lần đầu tiên loài người có được nâng lực vượt qua khoảng cách của thời gian.

***

Để tìm hiểu về công nghệ ngủ đông, Trình Tâm đến Tam Á ở đảo Hải Nam. Trung tâm nghiên cứu công nghệ ngủ đông lớn nhất của Viện y học Trung Quốc không ngờ lại được đặt ở vùng đất nóng bức này, giờ ở nội địa đang rét đậm, nơi này lại dễ chịu như giữa mùa xuân. Trung tâm ngủ đông là một tòa nhà màu trắng được cây xanh che phủ, hiện nay tại đây có khoảng mười mấy người đang ở trong trạng thái ngủ đông, nhưng đều là những người thử nghiệm ngắn hạn, vẫn chưa có người ngủ đông nào thực sự vượt qua khoảng cách thế kỷ.

Khi Trình Tâm hỏi có thể giảm khối lượng thiết bị ngủ đông của một người xuống còn 100 kg hay không, người phụ trách trung tâm phì cười: Một trăm cân? Một trăm tấn còn khó nữa là! Đương nhiên, bản thân người phụ trách cũng biết mình nói ngoa, trong quá trình tham quan và nghe giới thiệu sau đó, Trình Tâm được biết hóa ra ngủ đông không phải là làm đông người lại như người bình thường vẫn tưởng tượng, nhiệt độ ngủ đông không quá thấp, chỉ khoảng âm 50 độ C, lúc này, máu trong cơ thể được thay thế bằng một loại chất lỏng không đông, dưới tác dụng của hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể, các cơ quan chủ yếu vẫn duy trì hoạt động sinh lý ở mức độ thấp nhất, chỉ có điều hoạt động này cực kỳ yếu ớt và chậm chạp. "Giống như máy tính ở trạng thái chờ vậy." Người phụ trách nói. Toàn bộ thiết bị ngủ đông cho một người bao gồm khoang ngủ đông, hệ thống duy trì sự sống ngoài cơ thể và thiết bị làm lạnh, tổng khối lượng khoảng ba tấn.

Khi hỏi han nhân viên kỹ thuật của trung tâm về vấn đề thu nhỏ thiết bị, Trình Tâm đột nhiên nhận ra một sự thật kinh người: Nếu nhiệt độ cơ thể người ngủ đông phải duy trì ở âm 50 độ C, vậy thì ở ngoài vũ trụ lạnh lẽo, khoang ngủ đông không phải cần làm lạnh mà là sưởi ấm! Đặc biệt là trong hành trình dài đằng đẵng đi xa Mặt trời khi đã ra ngoài quỹ đạo Sao Hải vương, nhiệt độ không gian vũ trụ gần bằng độ 0 tuyệt đối, duy trì nhiệt độ âm 50 độ C gần như là đốt một cái lò sưởi, xét đến thời gian bay liên tục kéo dài một tới hai thế kỷ, khả thi nhất là dùng pin đồng vị phóng xạ để giữ ấm, nếu vậy thì khối lượng một trăm tấn mà người phụ trách trung tâm nói lại chẳng hề ngoa chút nào!

Trong buổi họp báo cáo ở trụ sở chính, các bên báo lại kết quả tìm hiểu xong xuôi, mọi người lại chìm vào cảm giác chán nản tột cùng, chỉ khác là, lần này họ mong đợi Wade nói gì đó.

"Nhìn tôi làm cái gì? Tôi có phải là Thượng Đế đâu!" Wade đảo mắt một vòng quanh phòng họp, "Nhà nước của các vị phái các vị đến đây làm gì hả? Chắc chắn không phải để dưỡng già với báo tin xấu thôi đúng không? Tôi không có cách, giải quyết vấn đề kiểu này là việc của các vị!" Nói dứt lời, ông ta đạp mạnh vào chân bàn, trong tiếng kêu chói tai, chiếc ghế trượt ra xa hơn tất cả mọi lần trước, đồng thời, ông ta cũng lần đầu tiên vi phạm quy định không được hút thuốc trong phòng họp, châm một điếu xì gà.

Mọi người lại hướng ánh mắt về mấy chuyên gia ngủ đông vừa mới đến, họ đều không nói không rằng, chẳng phải im lặng vì đang suy nghĩ mà vì tức giận bởi bị tôn nghiêm của nghề nghiệp: mấy kẻ điên cuồng cố chấp này đang yêu cầu một việc vốn không thể làm nổi.

"Có lẽ..." Trình Tâm rụt rè buột ra hai chữ, do dự nhìn mọi người xung quanh, cô vẫn chưa quen với MD.

"Tiến lên, bất chấp thủ đoạn mà tiến lên!" Wade phun khẩu hiệu này về phía cô, cùng với một làn khói thuốc.

"Có lẽ... không nhất thiết phải đưa người sống đi." Trình Tâm nói.

Mọi người ngơ ngác nhìn nhau, sau đó nhìn các chuyên gia ngủ đông với vẻ dò hỏi, mấy người này lắc đầu, tỏ vẻ cũng không biết gì về việc không đưa người sống lên thiết bị thăm dò. Trình Tâm tiếp tục giải thích: "Cấp đông một người xuống nhiệt độ siêu thấp, khoảng dưới âm 200 độ C, sau đó phóng đi. Không cần hệ thống duy trì sự sống và hệ thống sưởi, chỉ cần khoang cá nhân, có thể làm thật nhỏ, thật mỏng, cộng với cơ thể người, tổng khối lượng khoảng 110 kg chắc là đã đủ. Đối với nhân loại, người này chắc chắn đã ở trạng thái tử vong, nhưng đối với người Tam Thể thì sao?"

Một chuyên gia công nghệ ngủ đông đến từ Trung Quốc nói: "Chướng ngại lớn nhất nếu muốn làm sống lại người bị cấp đông ở nhiệt độ cực thấp là ngăn ngừa cấu trúc tế bào bị phá hoại trong quá trình rã đông, giống như đậu phụ đông lạnh vậy, sau khi rã đông sẽ xốp như bọt biển, ừm, chắc mọi người ở đây chưa ăn đậu phụ đông lạnh đúng không?" Vị chuyên gia hỏi những người phương Tây trong phòng họp, mọi người đều tỏ ý dù chưa ăn bao giờ thì cũng hiểu được chuyện đó là thế nào, "Còn ở chỗ người Tam Thể, biết đâu họ có phương pháp nào đấy ngăn ngừa sự phá hoại này, chẳng hạn như đem toàn bộ cơ thể người này trong nháy mắt trở về nhiệt độ bình thường trong thời gian cực ngắn, một mili giây, thậm chí là một micro giây chẳng hạn. Điều này loài người chưa làm được. Tất nhiên chúng ta có thể rã đông trong một micro giây, nhưng đồng thời cơ thể người đó cũng sẽ bị nhiệt độ cao làm cho bốc hơi."

Trình Tâm không chú ý nghe ông ta nói lắm, lúc này suy nghĩ của cô tập trung vào một điểm khác: người bị đông lạnh đến âm 200 độ C đưa vào vũ trụ này sẽ là ai. Cô đang cố gắng bất chấp thủ đoạn mà tiến lên, song bước chân vẫn không ngừng run rẩy.

"Tốt lắm." Wade gật đầu với Trình Tâm, trong ký ức của cô, đây là lần đầu tiên ông ta khen ngợi cấp dưới.

Hội nghị các quốc gia thường trực PDC kỳ này sẽ xem xét phương án mới nhất của dự án Bậc Thang, kết quả thương lượng riêng giữa Wade và đại biểu các nước này cho thấy rất khả quan, vì phương án này thực chất là lần đầu tiên loài người tiếp xúc trực tiếp với văn minh ngoài Trái đất, ý nghĩa của nó được nâng lên một cấp so với thiết bị thăm dò đơn thuần. Đặc biệt là, sứ giả nhân loại tiến vào giữa hạm đội Tam Thể kia có thể nói là một quả bom đặt vào giữa trái tim kẻ thù, nếu vận dụng ưu thế tuyệt đối về mặt mưu lược của mình, người đó có khả năng thay đổi chiều hướng cả cuộc chiến.

Vì đêm nay Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc sẽ công bố kế hoạch Diện Bích với thế giới, hội nghị của PDC bị hoãn lại hơn một tiếng, người của PIA đành phải đợi ở đại sảnh bên ngoài hội trường. Trong các lần hội nghị trước đây, chỉ có Wade và Vadimov được vào hội trường của PDC, những người khác phải đợi bên ngoài, khi cần nghe ý kiến chuyên môn của người nào đó thì mới gọi vào. Nhưng lần này, Wade để Trình Tâm cùng họ tham gia hội nghị, đối với một trợ lý cấp thấp như cô, đây đã là một sự xem trọng khác thường.

Khi Hội nghị của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc kết thúc, họ thấy một người bị cả đám phóng viên ùa tới như ong vỡ tổ quây ở giữa, người đó hiển nhiên là Người Diện Bích vừa được công bố. Tâm tư nhóm người PIA đều tập trung cả vào số phận của dự án Bậc Thang, không hứng thú với chuyện kia lắm, chỉ có hai ba người chạy ra xem. Khi sự kiện ám sát nổi tiếng kia xảy ra, trong này không ai nghe thấy tiếng súng, chỉ đột nhiên thấy cảnh hỗn loạn bên ngoài cửa kính lớn. Trình Tâm theo những người khác chạy ra, lập tức lóa mắt vì đèn pha của trực thăng trên không trung.

"Phù phù phù! Vừa có một Người Diện Bích bị làm thịt xong đấy!" Một đồng nghiệp chạy ra từ đầu quay lại kêu lên, "Nghe mấy người chứng kiến nói ông ta trúng mấy phát súng, nổ toác cả đầu!"

"Người Diện Bích là ai?" Wade lạnh nhạt hỏi, sự kiện vừa rồi vẫn không khiến ông ta chú ý lắm.

"Tôi cũng không rõ. Nghe nói ba người trong số họ đều là ứng cử viên rất được công chúng quan tâm, chỉ có một người, cái người bị giết ấy," anh ta chỉ vào Trình Tâm, "là đồng hương của cô, nhưng không ai biết anh ta, chỉ là một kẻ vô danh tiểu tốt."

"Thời đại phi thường này không có ai là kẻ vô danh tiểu tốt cả đâu." Wade nói, "Bất cứ người bình thường nào cũng có thể được trao cho trọng trách, bất cứ nhân vật quan trọng nào cũng có thể bị thay thế." Lúc nói câu đầu tiên, ông ta nhìn Trình Tâm, còn câu sau lại nhìn sang Vadimov, sau đó ông ta được một viên thư ký của PDC gọi sang một bên.

"Ông ta đang dọa tôi đấy." Vadimov hạ giọng nói với Trình Tâm đứng bên cạnh, "Hôm qua lúc nổi cơn tam bành, ông ta bảo cô cũng có thể thay thế tôi."

"Ông Vadimov, tôi..."

Vadimov giơ tay lên với Trình Tâm, ánh đèn pha chiếu qua bàn tay ông ta, làm hiện lên mạch máu bên trong. "Ông ta không đùa đâu, việc sắp xếp nhân sự trong tổ chức này không cần tuân theo quy tắc thông thường. Mà cô thì chín chắn, thành thực, cần cù, lại không thiếu sức sáng tạo, đặc biệt là thái độ trách nhiệm của cô, một trách nhiệm vượt trên cả phạm vi chức vụ, tôi hiếm khi nào thấy được điều này ở những cô gái khác. Trình, nói thật lòng, tôi rất vui khi cô có thể thay thế tôi, nhưng cô vẫn không thể thay được vị trí của tôi đâu." Ông ta ngẩng đầu lên nhìn cảnh hỗn loạn xung quanh, "Vì cô không phải người dám bán mẹ mình vào ổ điếm, về mặt này, cô chỉ là một đứa trẻ, tôi hy vọng cô mãi mãi sẽ là như thế."

Có người chạy vội tới chen vào giữa bọn họ, đó là Camille, trên tay bà ta giơ cao một tập tài liệu, Trình Tâm trông có vẻ giống như báo cáo giai đoạn của nghiên cứu tính khả thi cho dự án Bậc Thang. Bà ta giơ tập tài liệu lên vài giây, không đưa nó cho ai mà hằn học quăng xuống đất.

"Khốn kiếp!" Camille tức tối kêu toáng lên, kể cả trong tiếng ầm ầm của trực thăng đang áp đảo hết mọi âm thanh khác, tiếng hét cũng làm mấy người xung quanh ngoảnh đầu lại nhìn, "Lợn, toàn là lũ lợn hết! Toàn là lũ lợn chỉ biết lăn lộn trong bùn thôi!"

"Bà nói ai cơ?" Vadimov kinh ngạc hỏi.

"Tất cả mọi người! Toàn bộ nhân loại! Nửa thế kỷ trước đã lên được Mặt trăng, nhưng giờ vẫn chẳng làm được cái quái gì, chẳng làm được cái quái gì!"

Trình Tâm nhặt tập tài liệu đó lên, cùng xem với Vadimov. Quả nhiên là báo cáo nghiên cứu tính khả thi của dự án, được viết rất chuyên môn, chỉ lướt qua vài hàng thì không hiểu gì. Lúc này, Wade cũng quay lại, thư ký hội nghị của PDC vừa thông báo với ông ta hội nghị sẽ bắt đầu sau mười lăm phút nữa. Khi thấy cục trưởng, Camille mới bình tĩnh lại phần nào.

"NASA đã hoàn thành hai lần thử nghiệm lực đẩy với bom hạt nhân cỡ nhỏ trên không gian, kết quả ở trong bản báo cáo này, muốn đạt đến tốc độ quy định, tổng khối lượng của thiết bị bay vẫn quá lớn, phải hạ thấp xuống nữa, hạ đến còn một phần hai mươi hiện nay, một phần hai mươi! Cũng tức là chỉ còn lại 10 kg thôi! Họ thậm chí còn đưa đến một tin tức tốt lành, nói là cánh buồm bức xạ có thể giảm xuống dưới 10 kg, còn tải trọng cho phép, họ rất từ bi nói có thể được nửa kilôgam, nhưng không thể hơn được nữa, vì tăng tải trọng ắt sẽ khiến dây kéo của cánh buồm to hơn nữa, tải trọng tăng lên một gam, dây sẽ tăng lên ba gam, đạt được 1% vận tốc ánh sáng trở thành chuyện bất khả thi. Vì vậy chúng ta chỉ có nửa kilôgam thôi, ha ha ha, nửa kilôgam! Đúng như thiên sứ của chúng ta đã nói đấy: nhẹ như một cọng lông."

Wade mỉm cười gật đầu, "Có thể cho Monnier đi, là con mèo của mẹ tôi, nhưng phải bắt nó giảm cân đi còn một nửa mới được."

Khi người khác vui vẻ làm việc, Wade luôn âm trầm lạnh lẽo; còn khi mọi người đều tuyệt vọng, ông ta lại trở nên thoải mái bông đùa, lúc nào cũng vậy. Mới đầu, Trình Tâm nghĩ đây là phong độ của người lãnh đạo, Vadimov nói cô không biết nhìn người, chuyện này chẳng liên quan gì đến phong độ lãnh đạo hay cổ vũ tinh thần anh em gì cả, mà chỉ vì Wade thích nhìn thấy người khác tuyệt vọng, kể cả khi bản thân ông ta cũng đang tuyệt vọng. Đối với ông ta, thưởng thức sự tuyệt vọng của người khác là một khoái cảm. Vadimov là người rất trung hậu, nhưng lại đánh giá tối tăm như vậy về Wade, khiến Trình Tâm hơi ngạc nhiên, nhưng giờ nhìn lại, quả thực là Wade đang thưởng thức sự tuyệt vọng của ba người bọn họ.

Trình Tâm cảm thấy cơ thể mình như không còn xương sống, sự mệt nhọc nhiều ngày nay bỗng cùng lúc đổ đến, cô mềm nhũn người ngồi phệt xuống bãi cỏ.

"Đứng lên!" Wade nói.

Lần đầu tiên, Trình Tâm không nghe theo lệnh của ông ta, vẫn cứ ngồi nguyên đó. "Tôi thật sự mệt rồi." Cô đờ đẫn nói.

"Cô, cả bà nữa," Wade chỉ vào Trình Tâm và Camille, "sau này không cho phép đâm ra mất tinh thần vô nghĩa như vậy nữa, các người chỉ có thể tiến lên, bất chấp thủ đoạn mà tiến lên!"

"Trước mặt hết đường rồi, bỏ cuộc đi." Vadimov nhìn Wade khẩn khoản nói.

"Các người cho rằng không có đường, là vì vẫn chưa học được cách bất chấp thủ đoạn."

"Hội nghị thì sao, hủy bỏ à?"

"Không, chương trình vẫn tiến hành theo kế hoạch. Không kịp chuẩn bị tài liệu nữa rồi, chúng ta đành nói miệng."

"Nói gì đây? Thiết bị thăm dò nặng nửa kilôgam hay con mèo nặng năm trăm gam?"

"Đều không phải."

Câu nói này của Wade khiến mắt Vadimov và Camille đồng thời sáng bừng lên, Trình Tâm cũng khôi phục lại sức sống trong nháy mắt, đứng bật dậy trên bái cỏ như có lò xo.

Lúc này, xe cấp cứu chở La Tập bị trúng đạn giữa một đội xe cảnh sát và trực thăng hộ tống đã đi xa, biển đèn New York lại lấp lánh như trước. Trên nền ánh sáng rực rỡ, Wade trông như một bóng ma màu đen, chỉ có đôi mắt lạnh lẽo là lúc ẩn lúc hiện.

"Chỉ đưa đại não." Ông ta nói.