Có lẽ ai cũng hiểu rằng tâm lý đầu tư có vai trò quan trọng thế nào đến TTCK và đến quyết định của những nhà đầu tư. Nhất là đối với một TTCK trẻ và dễ biến động như TTCK VN thì yếu tố tâm lý luôn được coi là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến biến động của các cổ phiếu trên sàn giao dịch. Tuy vậy, không phải ai cũng có thể hiểu được phải làm thế nào để có thể nhận định tâm lý thị trường một cách chính xác và tốn ít thời gian nhất.

Giai đoạn 2000-2005:Có thể tạm gọi là giai đoạn thành lập, thị trường giao dịch rất kém sôi động, lượng NĐT tham gia ít. Những NĐT tham gia vào thời điểm đó đa phần là những người có kiến thức về tài chính.Đến thời điểm hiện tại, đa số họ đã thành công và thường giữ những vị trí cao ở các CTCK hay các tổ chức tài chính, các cơ quan nhà nước có ảnh hưởng đến TTCK.Do có kinh nghiệm, kiến thức và quan hệ, họ cũng ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kiểu như giao dịch của những người mang tâm lý đám đông.

Năm 2006:Có thể tạm gọi là giai đoạn khởi động của TTCK VN, thị trường giao dịch sôi động hơn rất nhiều so với giai đoạn trước. Số lượng NĐT tham gia đông hơn.Xét kỹ hơn về những đối tượng tham gia vào giai đoạn này có thể thấy đối với những người học tài chính, hay liên quan đến tài chính, có hiểu biết về tài chính độ tuổi trẻ hơn, kinh nghiệm ít hơn và tham gia đúng vào thời điểm thị trường tăng mạnh, nên ít có thời gian trau dồi kiến thức, do thành công có phần nào đó may mắn nên có tâm lý chủ quan tự mãn, điều này có thể ảnh hưởng xấu đến thành công của họ.

Năm 2005 đến nay: Trẻ và "lướt sóng" nhiều hơn.Giai đoạn trầm lắng của TTCK làm cho họ trưởng thành nên nhiều. Tuy nhiên, do trẻ tuổi và kinh nghiệm ít nên các giao dịch mua bán của họ có tính "cờ bạc" hơn . Xu hướng chung là thích "lướt sóng", mức độ "lướt sóng" tăng lên theo sự tự tin. đa số họ chọn lựa mua bán CP theo cảm tính và cảm hứng, hay "ai bảo gì mua nấy".những NĐT tham gia giai đoạn sau có xu hướng mua bán ngắn hạn nhiều hơn, có thể nói đa số họ mua bán ngắn hạn. Họ dễ bị ảnh hưởng của các đối tượng bên ngoài như các báo cáo của các tổ chức, các tin đồn...

Ưu điểm:

Như chúng ta đã biết, Việt Nam sở hữu một nền TTCK còn hết sức giản đơn cộng với những ảnh hưởng rõ rệt của nền kinh tế thế giới. Cũng bởi chính sự khắc nghiệt đó mà tâm lý của nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam mới có những ưu điểm giúp họ thành công trong quyết định của mình.

Bên cạnh đó, sau những sự thất bại ban đầu của một số nhà đầu tư thì những người chơi chứng khoán đã biết học hỏi thêm nhiều kiến thức có liên quan đến chứng khoán giúp giảm thiểu rủi ro.

Nhược điểm:

1. Tìm kiếm thông tin không chính xác:thông tin rất quan trọng trên thị trường, nhưng vì thiếu hiểu biết, nhiều nhà đầu tư có xu hướng nghe ngóng. Tin thì đủ loại, trên trời, dưới biển, vận hành, tài chính, tổ chức... Có điều chẳng mấy ai có khả năng kiểm định.

2. Tâm lý bầy đàn.

3. Quan tâm tới lợi nhuận nhưng không quan tâm tới bổ sung kiến thức. Phần lớn nhà đầu tư chỉ quan tâm tới lợi nhuận, và thuộc một bài vỡ lòng rằng đào bới được thông tin mật "rò rỉ" đâu đó chính là cách làm giàu kiến thức. Điều này sai. Kiến thức khác thông tin. Kiến thức là một bộ lọc thông tin có phương hướng, có chủ đích và có phương pháp. Chính vì không bổ sung kiến thức, nên thị trường hỗn loạn trong các dòng chảy thông tin. Mệt mỏi với thông tin càng khiến cho người ta dễ từ bỏ các kỳ vọng cá nhân, để hào hứng đi theo sự vẫy gọi của "hiệu ứng bầy đàn."

Giải pháp:

-Tìm kiếm những nguồn thông tin chính xác:

-Hiểu rõ những nhu cầu của bản thân mình muốn gì:Trên thị trường có rất nhiều những thông tin mà chúng ta có thể dựa vào đó để đưa ra những quyết định đầu tư của mình.

-Tránh tâm lý theo số đông khi không hiểu rõ sự việc hay nói cách khác chính là tâm lý bầy đàn

-Hiểu rõ vị trí của mình trong thị trường:Trong TTCK có rất nhiều loại cổ phiếu cũng như cơ hội để các nhà đầu tư có thể khẳng định mình. Tuy nhiên không phải cổ phiếu nào cũng mang lại lợi nhuận và cơ hội nào cũng là cách để các nhà đầu tư sinh lời. Điều quan trọng ở đây là các nhà đầu tư biết tự đặt ra các những giới hạn đầu tư cho bản thân mình. Giới hạn đó tỷ lệ thuận với những hiểu biết mà mình có được.