sbd: 04
mảng: review
tag: bayhouse 

.

Chúng ta đều phạm phải những sai lầm trong cuộc đời và không phải ai cũng có cơ hội chuộc lỗi chúng. Một số tìm cách bù đắp, một số chọn cách quên đi còn một số khác – nhân vật chính của Shutter Island, anh ấy chọn cách trốn tránh.

Trở lại vào những năm gần đây khi thể loại kinh dị tâm lý dần trở nên phổ biến và gây ảnh hưởng lên nền điện ảnh như Us, Get out hay Parasite thì tôi đảm bảo bộ phim Shutter Island cũng làm được những điều tương tự từ 10 năm về trước.

Sự kết hợp giữa đạo diễn Martin Scorsese, người đã đjat được giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất với hàng loạt các bộ phim nổi tiếng như Casio, The Departed, ... và diễn viên điện ảnh tài năng Leonardo Dicaprio đã hoàn thành xuất sắc bộ phim.

Bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Dennis Lehane - tác giả nổi tiếng qua các loạt tiểu thuyết hình sự, tội phạm, bí ẩn và suspense (một thể loại hồi hộp, căng thẳng và bệnh hoạn). Một cuốn tiểu thuyết hay ho, một đạo diễn tài năng và một diễn viên chính xuất sắc, chúng ta chờ đợi gì hơn ở bộ phim?

.

Mở đầu bộ phim là cảnh chiếc thuyền rẽ sóng đi thẳng vào đám sương mù giăng kín biển. Hai đặc vụ liên bang cùng nhận một nhiệm vụ đến hòn đảo nơi dành cho những kẻ tâm thần nguy hiểm nhất. Ta theo vết của Teddy Daniels khám phá vụ án một người phụ nữ mắc chứng hoang tưởng - Racheal - đã trốn khỏi bệnh viện này. Theo mạch suy nghĩ của Teddy, những đoạn flashback trong ký ức của nhân vật chính hoàn toàn khiến ta tin rằng nơi đây chính là căn cứ bí mật của chính phủ đang làm những thí nghiệm ác độc lên con người để phục vụ cho chiến tranh.

Nhưng liệu có thực sự phải như thế?

Đau đớn khiến con người ta quằn quại, tình yêu thì khiến con người ta mù quáng. Một tình yêu quá đau đớn sẽ khiến môt con người quằn quại đến mức mù quáng, mất đi lý trí. Và đó chính là trường hợp của Andrew.

[spoil alert]

Bi kịch của nhân vật chính cũng dần được hé lộ qua bộ phim. Teddy mất cả gia đình gồm người vợ Dolores Chanal và ba đứa con nhỏ do một kẻ tên là Andrew Leaddis đã phóng hỏa ngôi nhà. Teddy cũng tin rằng Andrew đã lên đảo và bị tạm giam ở trong bệnh viện tâm thần này.

Marty đã hoàn toàn dẫn dắt người xem theo quá trình role - playing của bệnh nhân Teddy Daniels và khiến người ta tưởng rằng đây là plot phim thực sự. Nhưng rồi bùm, đến cuối phim, hóa ra tất cả chỉ là hoang tưởng của Teddy - hay chính là Andrew Laeddis, kẻ sát nhân mà Teddy cho rằng đã giết chính vợ mình. Và tất cả mọi người trên đảo chỉ đang đóng kịch cùng Teddy.

Vậy rốt cuộc câu chuyện là thế nào?

Có hai sự kiện gây ảnh hưởng lớn đến nhân vật chính. Nếu theo dõi các đoạn hồi tưởng mà Teddy kể với người cộng sự Chuck (thật ra là một trong những bác sĩ trên đảo), theo dõi những giấc mơ kì lạ của anh thì ta hoàn toàn có thể nhận ra rằng, Teddy cực kì ám ảnh bởi trại tập trung ở Đức Quốc xã. Những xác người bị đóng băng chồng chất lên nhau như núi luôn hiện hữu trong tâm trí anh khi nhìn thấy hàng rào kẽm điện, khi nghe đĩa nhạc Mahler và khi bác sĩ tâm lý cố ý nhấn nhá giọng Đức. Có lẽ vì thế mà Teddy cực kì ám ảnh với chiến tranh, căm ghét thủ đoạn (mà anh tự tưởng tượng ra) rằng nơi đây tạo ra các "bóng ma" để chiến đấu. Sự kiện ấy không chỉ gây ám ảnh cho Teddy mà còn gây cho anh những căng thẳng nặng nề khiến sau khi giải ngũ, anh nghiện rượu và bỏ bê gia đình. Chính điều này dẫn ta đến ảnh hưởng thứ hai, mấu chốt của phim - vợ Teddy chết do chính anh bắn sau khi cô dìm chết ba đứa con của chính mình. Teddy không thể chịu đựng được việc vợ mình giết ba đứa con của mình, việc anh đã không quan tâm đến vợ anh khi cô đang trong thời kỳ khó khăn, bị mắc bệnh tâm thần và việc chính anh đã bắn chết vợ mình.

Quá nhiều gánh nặng tâm lý đối với Teddy khiến trí óc anh chọn tự vẽ lại câu chuyện khác cho chính mình. Anh tự tạo ra một phiên bản khác cho chính mình, tên là Teddy Daniels và đặt tên của mình cho tên sát nhân tự tưởng tượng là đã phóng hỏa giết chết vợ mình và những đứa trẻ. Anh tạo ra một cốt truyện cho mình và "tự sắp xếp các vai diễn khác cho mọi người."

Tâm trí của Andrew tự động sửa chữa lời nói của người khác sao cho phù hợp với tình tiết và cốt truyện của chính anh. Ví dụ như khi đứng trước phòng giam của Geogre Noyce. Đây chính là người mà Andrew tin rằng đã kể cho mình nghe rằng bệnh viện tâm thần này chính là một phòng thí nghiệm bí mật của chính phủ. Chính hai tuần trước Andrew đã đánh Noyce bầm dập nhưng đến khi lại đứng trước phòng của Geogre, nghe hắn oán trách rằng chính anh đánh hắn thì Andrew lại tự động sửa chữa thêm lời Geogre và cho rằng tất cả tại chính phủ theo dõi anh. Hay ví dụ khác như tất cả những cái tên Racheal Solando - Dolores Chanal hay Teddy Daniels - Andrew Laeddis đều được viết bởi 13 chữ và các cặp đều được viết từ các chữ cái giống nhau.

Andrew chọn trốn tránh khỏi sự thật tàn nhẫn này. Ta nhìn thấy được sự đau khổ, tuyệt vọng và chống cự của Andrew khi được thông báo rằng tất cả chỉ là một trò kịch. Những ngón tay run rẩy, giọt nước mắt trực chào, đôi mắt đầy sát khí nhưng tràn đầy đau khổ đều được Leonardo diễn xuất rất tốt.

Đau đớn và tuyệt vọng khiến con người ta mất đi lý trí và trốn tránh thực tại. Andrew chưa bao giờ nỡ để Dolores - vợ mình rời đi trong những giấc mơ. Hình ảnh Dolores luôn bị cháy trong giấc mơ và cứ lặp đi lặp lại rằng anh phải tìm thấy Laeddis cho thấy những ký ức này, đau đớn này trong Andrew không thể nào xóa bỏ chỉ đành tự bóp méo để giảm đi vết thương lòng của anh.

Người xem Shutter Island thường sẽ thắc mắc vậy cuối cùng ai mới là đúng vì ngay từ đầu mọi chuyện đã được kể theo góc nhìn của người bệnh nhân tâm thần Andre Laeddis. Ta vừa thấy thương cảm, vừa thấy mơ hồ khi đoạn kết phim không đầu không đuôi:

"Teddy Daniels: So what's our next move? 

Chuck Aule: You tell me. 

Teddy Daniels: I gotta get off this rock, Chuck. Get back to the mainland. Whatever the hell's going on here, it's bad. Don't worry partner, they're not gonna catch us. 

Chuck Aule: That's right, we're too smart for em. 

Teddy Daniels: Yeah, we are, aren't we. You know, this place makes me wonder. 

Chuck Aule: Yeah, what's that, boss? 

Teddy Daniels: Which would be worse, to live as a monster or to die as a good man? 

Chuck Aule: Teddy"

Câu nói cuối cùng của Teddy khiến ta thực sự hoang mang rằng liệu anh đã chấp nhận sự thật hay chưa? Và anh sẽ quên đi hết tất cả các ký ức đấy bằng cách để người ta điều khiển tâm trí mình thật sao? Đúng thực sự, chúng ta cũng chẳng biết cái nào tệ hơn cái nào nữa.

.

Shutter Island với phong cách noir-movie (phim đen), dạng phim có xu hướng triết lý phức tạp hơn và tăm tối hơn về mặt đạo đức, chuẩn mức so với các dạng phim bình thường. Phong cách này khiến bộ phim trở nên bí ẩn, lôi cuốn cùng âm thanh kịch tính, dồn dập khiến ta hồi hộp, mong chờ những bí ẩn đằng sau những tình tiết. Diễn xuất của Leonardo vẫn được khai thác vẻ đau khổ khóc lóc từ Revolutionary Road, nhưng lại có nét quả quyết tạo nên một anh hùng của câu chuyện từ thời The Departed/Blood Diamond. Màu phim trầm không chỉ tạo hiệu ứng bí ẩn. rùng rợn của phim, cùng với cái tên, mà còn tạo nên một vẻ man mác cô đơn của nhân vật chính qua những góc quay hẹp, chậm và tĩnh lặng của phim. Đạo diễn Martin Scorsese lại một lần nữa tạo nên một bộ phim thành công trong sự nghiệp của chính mình.

.

Ta đều mắc phải những sai lầm. Sai lầm của Teddy hay Andrew khiến anh vật vã vĩnh viễn và chỉ còn cách quên đi tất cả, trốn tránh thực tế như một cách bù đắp và sửa chữa lỗi lầm của mình. Nhưng bộ phim cũng cho chúng ta thấy, trốn tránh không phải là cách, có khi nó sẽ khiến bạn "sống như một con quỷ" vậy. Và muốn hay không, tốt nhất thay vì để mổ thùy não, chúng ta nên đối diện với sai lầm thật trực quan dù cho nó có mất bao nhiêu dũng khí, bao nhiêu sợ hãi. Vì chỉ có chấp nhận và sửa chữa thực sự, ta mới chữa lành được những vết thương lòng. 

quanh.