CHUONG 5 K?T N?I CÁC MÁY TÍNH TRONG M?NG LAN  

5.1 T?ng quan  

5.1.1 Ð?nh nghia m?ng máy tính  

"M?ng máy tính là t?p h?p các máy tính d?c l?p (autonomous) du?c k?t n?i v?i nhau thông qua các du?ng truy?n v?t lý và tuân theo các quy u?c truy?n thông nào dó."  

- Máy tính d?c l?p du?c hi?u là các máy tính không có máy nào có kh? nang kh?i d?ng ho?c dình ch? m?t máy khác.  

- Các du?ng truy?n v?t lý du?c hi?u là các môi tru?ng truy?n tín hi?u v?t lý (h?u tuy?n ho?c vô tuy?n).  

- Các quy u?c truy?n thông chính là co s? d? các máy tính có th? "nói chuy?n" du?c v?i nhau và là m?t y?u t? quan tr?ng hàng d?u khi nói v? công ngh? m?ng máy tính.  

5.1.2 Phân lo?i m?ng máy tính  

- N?u l?y kho?ng cách d?a lý làm y?u t? phân lo?i m?ng thì ta có m?ng c?c b?, m?ng dô th?, m?ng di?n r?ng, m?ng toàn c?u.  

- M?ng c?c b? ( LAN - Local Area Network ) : là m?ng du?c cài d?t trong ph?m vi tuong d?i nh? h?p nhu trong m?t toà nhà, m?t xí nghi?p...v?i kho?ng cách l?n nh?t gi?a các máy tính trên m?ng trong vòng vài km tr? l?i.  

- M?ng dô th? (MAN - Metropolitan Area Network) : Là m?ng du?c cài d?t trong ph?m vi m?t dô th?, m?t trung tâm van hoá xã h?i, có bán kính t?i da kho?ng 100 km tr? l?i.  

- M?ng di?n r?ng (WAN - Wide Area Network) : Là m?ng có di?n tích bao ph? r?ng l?n, ph?m vi c?a m?ng có th? vu?t biên gi?i qu?c gia th?m chí c? l?c d?a.  

- M?ng toàn c?u (GAN - Global Area Network) : Là m?ng có ph?m vi tr?i r?ng toàn c?u.  

5.1.3 Các Topo m?ng  

a) M?ng LAN d?u ki?u tr?c tuy?n (BUS):  

Trong m?ng tr?c t?t c? các tr?m phân chia m?t du?ng truy?n chung (bus). Ðu?ng truy?n chính du?c gi?i h?n hai d?u b?ng hai d?u n?i d?c bi?t g?i là terminator. M?i tr?m du?c n?i v?i tr?c chính qua m?t d?u n?i ch? T (T-connector) ho?c m?t thi?t b? thu phát (transceiver).  

Uu di?m :  

Uu di?m c?a cách d?u m?ng này là ti?t ki?m du?c dây cáp  

Nhu?c di?m :  

Nhu?c di?m c?a d?u m?ng ki?u này là t?c d? ch?m  

Khi trên du?ng cáp có s? c? thì toàn b? m?ng s? b? ngung ho?t d?ng .  

+ Khi m?ng có s? c? r?t khó ki?m tra phát hi?n ra v? trí b? l?i .  

=> Vì các nhu?c di?m trên nên m?ng này ít du?c s? d?ng .  

b) M?ng LAN d?u ki?u vòng ( RING)  

Trên m?ng hình vòng tín hi?u du?c truy?n di trên vòng theo m?t chi?u duy nh?t. M?i tr?m c?a m?ng du?c n?i v?i vòng qua m?t b? chuy?n ti?p (repeater) có nhi?m v? nh?n tín hi?u r?i chuy?n ti?p d?n tr?m k? ti?p trên vòng. Nhu v?y tín hi?u du?c luu chuy?n trên vòng theo m?t chu?i liên ti?p các liên k?t di?m-di?m gi?a các repeater do dó c?n có giao th?c di?u khi?n vi?c c?p phát quy?n du?c truy?n d? li?u trên vòng m?ng cho tr?m có nhu c?u.  

Uu di?m :  

+ Uu di?m c?a cách d?u m?ng này là ti?t ki?m du?c dây cáp, t?c d? có nhanh hon ki?u BUS .  

Nhu?c di?m :  

+ Nhu?c di?m c?a d?u m?ng ki?u này là t?c d? v?n b? ch?m + Khi trên du?ng cáp có s? c? thì toàn b? m?ng s? b? ngung ho?t d?ng .  

+ Khi m?ng có s? c? r?t khó ki?m tra phát hi?n ra v? trí b? l?i .  

=> Vì các nhu?c di?m trên nên m?ng này cung ít du?c s? d?ng .  

Ð? tang d? tin c?y c?a m?ng ta có th? l?p d?t thêm các vòng d? phòng, n?u vòng chính có s? c? thì vòng ph? s? du?c s? d?ng.  

c) M?ng LAN d?u ki?u hình sao (STAR)  

T?t c? các tr?m du?c k?t n?i v?i m?t thi?t b? trung tâm(switch, router, Hub) có nhi?m v? nh?n tín hi?u t? các tr?m và chuy?n d?n tr?m dích. Vai trò c?a thi?t b? trung tâm này là th?c hi?n vi?c thi?t l?p các liên k?t di?m-di?m (point-to-point) gi?a các tr?m.  

Uu di?m :  

+ Uu di?m c?a ki?u d?u m?ng này là t?c d? nhanh .  

+ Khi m?t máy trên m?ng có s? c? thì không làm ?nh hu?ng d?n các máy khác .  

+ D? dàng tìm ra v? trí l?i d? kh?c ph?c s?a ch?a .  

Nhu?c di?m :  

+ T?n nhi?u dây cáp m?ng, do dó chi phí tang, kho?ng cách t? thi?t b? trung tâm d?n máy tr?m b? h?n ch? (100m) .  

? Vì có nhi?u uu di?m hon vì v?y m?ng này du?c s? d?ng r?ng rãi trong th?c t? .  

5.2 Các thi?t b? m?ng thông d?ng  

5.2.1 Các lo?i cáp truy?n d?n:  

a. Cáp dôi dây xo?n (Twisted pair cable): Cáp dôi dây xo?n là cáp g?m hai dây d?ng xo?n d? tránh gây nhi?u cho các dôi dây khác. Gi?i t?n trên cáp dây xo?n d?t kho?ng 300 - 4000Hz, t?c d? truy?n d?t vài kbps d?n vài Mbps hi?n nay có th? lên t?i Gbps.  

Cáp xo?n có hai lo?i :  

? Lo?i có b?c kim lo?i d? tang cu?ng ch?ng nhi?u g?i là cap STP (Shield Twisted Pair). Lo?i này trong v? b?c kim có th? có nhi?u dôi dây.  

? Lo?i không b?c kim g?i là UTP (UnShield Twisted Pair), ch?t lu?ng kém hon STP nhung r?t r?. Cap UTP du?c chia làm 5 h?ng tu? theo t?c d? truy?n. Cáp lo?i 3 dùng cho di?n tho?i. Cáp lo?i 5 có th? truy?n v?i t?c d? 100Mb/s r?t hay dùng trong các m?ng c?c b? vì v?a r? v?a ti?n s? d?ng. Cáp này có 4 dôi dây xo?n n?m trong cùng m?t v? b?c

b. Cáp d?ng tr?c (Coaxial cable) :  

? Là cáp mà hai dây c?a nó có lõi l?ng nhau, lõi ngoài là lu?i kim lo?i., Kh? nang ch?ng nhi?u r?t t?t nên có th? s? d?ng v?i chi?u dài t? vài tram m d?n vài km.  

? D?i thông c?a cáp này còn ph? thu?c vào chi?u dài c?a cáp. V?i kho?ng cách 1 km có th? d?t t?c d? truy?n tu 1- 2 Gbps.  

c. Cáp quang:  

Dùng d? truy?n các xung ánh sáng trong lòng m?t s?i thu? tinh ph?n x? toàn ph?n. Môi tru?ng cáp quang r?t lý tu?ng vì:  

o Xung ánh sáng có th? di hàng tram km mà không gi?m cu?ng d? sáng.  

o Gi?i thông r?t cao  

o An toàn và bí m?t  

o Không b? nhi?u di?n t?  

o Ch? có hai nhu?c di?m là khó n?i dây và giá thành cao.  

o Ð? phát xung ánh sáng ngu?i ta dùng các dèn LED ho?c các diod laser. Ð? nh?n ngu?i ta dùng các photo diode , chúng s? t?o ra xung di?n khi b?t du?c xung ánh sáng.  

Cáp quang cung có hai lo?i :  

o Lo?i da mode (multimode fiber): khi góc t?i thành dây d?n l?n d?n m?t m?c nào dó thì có hi?n tu?ng ph?n x? toàn ph?n. Nhi?u tia sáng có th? cùng truy?n mi?n là góc t?i c?a chúng d? l?n. Các cáp da mode có du?ng kính kho?ng 50 µ  

o Lo?i don mode (singlemode fiber): khi du?ng kính dây d?n b?ng bu?c sóng thì cáp quang gi?ng nhu m?t ?ng d?n sóng, không có hi?n tu?ng ph?n x? nhung ch? cho m?t tia di. Lo?i này có du?ng kính kho?n 8 µ và ph?i dùng diode laser.  

Cáp quang da mode có th? cho phép truy?n xa t?i hàng tram km mà không c?n ph?i khuy?ch d?i.  

d. Các chu?n d?u dây m?ng cáp dôi dây xo?n  

- Chu?n d?u dây là s?p x?p các m?u dây theo m?t th? t? quy d?nh nh?m ch?ng nhi?u và tang t?c d? truy?n d?t.  

- Có hai chu?n d?u dây là chu?n T568A và chu?n T568B, các chu?n này có th? t? d?u dây nhu sau:  

Dây d?u song song và dây d?u chéo  

- Dây d?u song song là c? hai d?u r?c c?a m?t s?i dây du?c d?u theo cùng m?t chu?n T568A ho?c T568B.  

- Dây d?u chéo là hai d?u r?c c?a m?t s?i dây s? d?ng hai chu?n khác nhau, d?u này d?u theo chu?n T568A thì d?u kia d?u theo chu?n T568B  

Phuong pháp d?u dây gi?a hai máy tính không qua thi?t b? trung gian  

Phuong pháp d?u dây t? Modem ADSL d?n Switch và t? Switch d?n máy tính  

Phuong pháp d?u dây t? Modem ADSL d?n máy tính  

5.2.2 Các thi?t b? m?ng khác:  

o Card giao ti?p m?ng (Network Interface Card vi?t t?t là NIC): Là m?t card du?c c?m tr?c ti?p vào máy tính. Trên dó có các m?ch di?n giúp cho vi?c ti?p nh?n (receiver) ho?c/và phát (transmitter) tín hi?u lên m?ng.  

o B? chuy?n ti?p (Repeater): Là m?t thi?t b? ? l?p 1 (Physical Layer) trong mô hình OSI. Repeater có vai trò khu?ch d?i tín hi?u v?t lý ? d?u vào và cung c?p nang lu?ng cho tín hi?u ? d?u ra d? có th? d?n du?c nh?ng ch?ng du?ng ti?p theo trong m?ng. Ði?n tín, di?n tho?i, truy?n thông tin qua s?i quang... và các nhu c?u truy?n tín hi?u di xa d?u c?n s? d?ng Repeater.  

o B? t?p trung (Concentrator hay HUB): HUB là m?t lo?i thi?t b? có nhi?u d?u d? c?m các d?u cáp m?ng. HUB có th? có nhi?u lo?i ? c?m khác nhau phù h?p v?i ki?u gi?c m?ng RJ45, AUI hay BCN.  

? Có lo?i HUB th? d?ng (passive HUB) là HUB ch? d?m b?o ch?c nang k?t n?i hoàn toàn không x? lý l?i tín hi?u. Khi dó không th? dùng HUB d? tang kho?ng cách gi?a hai máy trên m?ng.  

? HUB ch? d?ng (active HUB) là HUB có ch?c nang khuy?ch d?i tín hi?u d? ch?ng suy hao. V?i HUB này có th? tang kho?ng cách truy?n gi?a các máy.  

o C?u (Bridge): Là thi?t b? m?ng thu?c l?p 2 c?a mô hình OSI (Data Link Layer). Bridge du?c s? d?ng d? ghép n?i 2 m?ng d? t?o thành m?t m?ng l?n duy nh?t. Bridge quan sát các gói tin (packet) trên m?i m?ng. Khi th?y m?t gói tin t? m?t máy tính thu?c m?ng này chuy?n t?i m?t máy tính trên m?ng khác, Bridge s? sao chép và g?i gói tin này t?i m?ng dích.  

? Uu di?m: Là ho?t d?ng trong su?t, các máy tính thu?c các m?ng khác nhau v?n có th? g?i các thông tin v?i nhau don gi?n mà không c?n bi?t có s? "can thi?p" c?a Bridge.  

? Nhu?c di?m: Là ch? k?t n?i nh?ng m?ng cùng lo?i và s? d?ng Bridge cho nh?ng m?ng ho?t d?ng nhanh s? khó khan n?u chúng không n?m g?n nhau v? m?t v?t lý.  

o Switching Hub (hay còn g?i t?t là switch): Là các b? chuy?n m?ch th?c s?. Khác v?i HUB thông thu?ng, thay vì chuy?n m?t tín hi?u d?n t? m?t c?ng cho t?t c? các c?ng, nó ch? chuy?n tín hi?u d?n c?ng có tr?m dích. Do v?y Switch là m?t thi?t b? quan tr?ng trong các m?ng c?c b? l?n dùng d? phân do?n m?ng.  

Nh? có switch mà d?ng d? trên m?ng gi?m h?n. Ngày nay switch là các thi?t b? m?ng quan tr?ng cho phép tu? bi?n trên m?ng ch?ng h?n l?p m?ng ?o  

o Modem (b? d?nh tuy?n) : Là tên vi?t t?t t? hai t? di?u ch? (MOdulation) và gi?i di?u ch? (DEModulation) là thi?t b? cho phép di?u ch? d? bi?n d?i tín hi?u s? sang tín hi?u tuong t? d? có th? g?i theo du?ng tho?i và khi nh?n tín hi?u t? du?ng tho?i có th? bi?n d?i ngu?c l?i thành tín hi?u s?. Tuy nhiên có th? s? d?ng nó theo ki?u k?t n?i t? xa theo du?ng di?n tho?i  

o Router: Là thi?t b? m?ng l?p 3 c?a mô hình OSI (Network Layer). Router k?t n?i hai hay nhi?u m?ng IP v?i nhau. Các máy tính trên m?ng ph?i "nh?n th?c" du?c s? tham gia c?a m?t router, nhung d?i v?i các m?ng IP thì m?t trong nh?ng quy t?c c?a IP là m?i máy tính k?t n?i m?ng d?u có th? giao ti?p du?c v?i router.  

5.3 Ð?a ch? IP  

5.3.1 C?u trúc d?a ch? IP  

5.3.1.1 Thành ph?n và hình d?ng c?a d?a ch? IP  

Ð?a ch? IP dang du?c s? d?ng hi?n t?i (IPv4) có 32 bit chia thành 4 Octet ( m?i Octet có 8 bit, tuong duong 1 byte ) cách d?m d?u t? trái qua ph?i bít 1 cho d?n bít 32, các Octet tách bi?t nhau b?ng d?u ch?m (.), bao g?m có 3 thành ph?n chính.  

Bit 1................................................................................................................ 32  

? Bit nh?n d?ng l?p ( Class bit )  

? Ð?a ch? c?a m?ng ( Net ID )  

? Ð?a ch? c?a máy ( Host ID ).  

? Ð?a ch? Internet bi?u hi?n ? d?ng bit nh? phân:  

x y x y x y x y. x y x y x y x y. x y x y x y x y. x y x y x y x y  

x, y = 0 ho?c 1.  

Ví d?:  

0 0 1 0 1 1 0 0. 0 1 1 1 1 0 1 1. 0 1 1 0 1 1 1 0. 1 1 1 0 0 0 0 0  

bit nh?n d?ng Octet 1 Octet 2 Octet 3 Octet 4  

? Ð?a ch? Internet bi?u hi?n ? d?ng th?p phân: xxx.xxx.xxx.xxx  

x là s? th?p phân t? 0 d?n 9  

Ví d?: 146. 123. 110. 224  

D?ng vi?t d?y d? c?a d?a ch? IP là 3 con s? trong t?ng Octet. Ví d?: d?a ch? IP thu?ng th?y trên th?c t? có th? là 53.143.10.2 nhung d?ng d?y d? là 053.143.010.002.  

5.3.1.2 Các l?p d?a ch? IP  

Ð?a ch? IP chia ra 5 l?p A,B,C, D, E. Hi?n t?i ch? s? d?ng l?p A,B và C, còn l?p D và E T? ch?c internet dang d? dành cho m?c dích khác không phân, nên chúng ta ch? nghiên c?u 3 l?p d?u.  

Qua c?u trúc các l?p d?a ch? IP chúng ta có nh?n xét sau:  

* Bit nh?n d?ng là nh?ng bit d?u tiên - c?a l?p A là 0, c?a l?p B là 10, c?a l?p C là 110.  

* Ð?a ch? l?p A: Ð?a ch? m?ng ít và d?a ch? máy ch? trên t?ng m?ng nhi?u.  

* Ð?a ch? l?p B: Ð?a ch? m?ng v?a ph?i và d?a ch? máy ch? trên t?ng m?ng v?a ph?i.  

* Ð?a ch? l?p C: Ð?a ch? m?ng nhi?u, d?a ch? máy ch? trên t?ng m?ng ít.

Nhu v?y chúng ta th?y 1 d?a ch? IP có 4 nhóm s? cách nhau b?ng d?u ch?m, n?u th?y nhóm s? th? nh?t nh? hon 127 bi?t d?a ch? này ? l?p A, n?m trong kho?ng 128 d?n 191 bi?t d?a ch? này ? l?p B và t? 192 d?n 223 bi?t d?a ch? này ? l?p C.  

Chú ý: Ð?a ch? th?c t? không phân trong tru?ng h?p t?t c? các bit trong m?t hay nhi?u Octet s? d?ng cho d?a ch? m?ng hay d?a ch? máy ch? d?u b?ng 0 hay d?u b?ng 1. Ði?u này dúng cho t?t c? các l?p d?a ch?.  

5.3.2 Ð?a ch? m?ng con c?a Internet (IP subnetting)  

Nguyên nhân:  

? Ð?a ch? trên Internet th?c s? là m?t tài nguyên, m?t m?ng khi gia nh?p Internet du?c Trung tâm thông tin m?ng Internet ( NIC) phân cho m?t s? d?a ch? v?a d? dùng v?i yêu c?u lúc dó, sau này n?u m?ng phát tri?n thêm l?i ph?i xin NIC thêm, dó là di?u không thu?n ti?n cho các nhà khai thác m?ng.  

? Các l?p d?a ch? c?a Internet không ph?i hoàn toàn phù h?p v?i yêu c?u th?c t?, d?a ch? l?p B ch?ng h?n, m?i m?t d?a ch? m?ng có th? c?p cho 65534 máy ch?, Th?c t? có m?ng nh? ch? có vài ch?c máy ch? thì s? lãng phí r?t nhi?u d?a ch? còn l?i mà không ai dùng du?c. Ð? kh?c ph?c v?n d? này và t?n d?ng t?i da d?a ch? du?c NIC phân, b?t d?u t? nam 1985 ngu?i ta nghi d?n Ð?a ch? m?ng con.  

? Default Mask: (Giá tr? tr?n d?a ch? m?ng) du?c d?nh nghia tru?c cho t?ng l?p d?a ch? A,B,C. Th?c ch?t là giá tr? th?p phân cao nh?t (khi t?t c? 8 bit d?u b?ng 1) trong các Octet dành cho d?a ch? m?ng - Net ID.  

o Default Mask:  

? L?p A 255.0.0.0  

? L?p B 255.255.0.0  

? L?p C 255.255.255.0  

? Subnet Mask: (giá tr? tr?n c?a t?ng m?ng con): Subnet Mask là k?t h?p c?a Default Mask v?i giá tr? th?p phân cao nh?t c?a các bit l?y t? các Octet c?a d?a ch? máy ch? sang ph?n d?a ch? m?ng d? t?o d?a ch? m?ng con.  

? Subnet Mask bao gi? cung di kèm v?i d?a ch? m?ng tiêu chu?n d? cho ngu?i d?c bi?t d?a ch? m?ng tiêu chu?n này dùng c? cho 254 máy ch? hay chia ra thành các m?ng con. M?t khác nó còn giúp Router trong vi?c d?nh tuy?n cu?c g?i.  

? Nguyên t?c chung:  

o L?y b?t m?t s? bit c?a ph?n d?a ch? máy ch? d? t?o d?a ch? m?ng con.  

o L?y di bao nhiêu bit ph? thu?c vào s? m?ng con c?n thi?t (Subnet mask) mà nhà khai thác m?ng quy?t d?nh s? t?o ra.  

? Ð?a ch? l?p C có 3 octet cho d?a ch? m?ng và 1 octet cu?i cho d?a ch? máy ch? vì v?y ch? có 8 bit lý thuy?t d? t?o m?ng con.  

Default Mask c?a l?p C : 255.255.255.0  

? Ð?a ch? l?p B có 2 Octet th? 3 và th? 4 dành cho d?a ch? máy ch? nên v? nguyên lý có th? l?y du?c c? 16 bit d? t?o d?a ch? m?ng. N?u t? m?t d?a ch? m?ng du?c NIC phân chúng ta d?nh m? r?ng lên 254 m?ng và m?i m?ng s? có 254 máy ch?. Tru?ng h?p này s? l?y h?t 8 bit c?a octet th? 3 b? sung vào d?a ch? m?ng và ch? còn l?i 8 bit th?c t? cho d?a ch? máy ch?, theo cách tính s? th?p phân 2n giá tr? c?a 8 bit nhu dã nêu ? ph?n l?p C, chúng ta s? có:  

5.4 Ti?n trình xây d?ng m?ng c?c b?:  

Vi?c xây d?ng m?t m?ng c?c b? cho m?t công ty, t? ch?c yêu c?u ph?i có m?t ti?n trình chi ti?t d? m?ng du?c xây d?ng dáp ?ng du?c các yêu c?u d?t ra quy trình này tuân th? theo mu?i bu?c nhu sau:  

1. Thu th?p yêu c?u c?a khách hàng  

M?c dích c?a giai do?n này là nh?m xác d?nh mong mu?n c?a khách hàng trên m?ng mà chúng ta s?p xây d?ng. Nh?ng câu h?i c?n du?c tr? l?i trong giai do?n này là:  

o Thi?t l?p m?ng d? làm gì? S? d?ng nó cho m?c dích gì?  

o Các máy tính nào s? du?c n?i m?ng?  

o Nh?ng ngu?i nào s? du?c s? d?ng m?ng, m?c d? khai thác s? d?ng m?ng c?a t?ng ngu?i / nhóm ngu?i ra sao?  

o Trong vòng 3-5 nam t?i có n?i thêm máy tính vào m?ng không, n?u có ? dâu, s? lu?ng bao nhiêu ?  

2. Phân tích yêu c?u:  

Khi dã có du?c yêu c?u c?a khách hàng, bu?c k? ti?p là ta di phân tích yêu c?u d? xây d?ng b?ng "Ð?c t? yêu c?u h? th?ng m?ng", trong dó xác d?nh rõ nh?ng v?n d? sau:  

o Nh?ng d?ch v? m?ng nào c?n ph?i có trên m?ng ? (D?ch v? chia s? t?p tin, chia s? máy in, D?ch v? web, D?ch v? thu di?n t?, Truy c?p Internet hay không?, ...)  

o Mô hình m?ng là gì? (Workgroup hay Client / Server? ...)  

o M?c d? yêu c?u an toàn m?ng.  

o Ràng bu?c v? bang thông t?i thi?u trên m?ng.  

3. Thi?t k? gi?i pháp  

Bu?c k? ti?p trong ti?n trình xây d?ng m?ng là thi?t k? gi?i pháp d? th?a mãn nh?ng yêu c?u d?t ra trong b?ng Ð?c t? yêu c?u h? th?ng m?ng. Vi?c ch?n l?a gi?i pháp cho m?t h? th?ng m?ng ph? thu?c vào nhi?u y?u t?, có th? li?t kê nhu sau:  

o Kinh phí dành cho h? th?ng m?ng.  

o Công ngh? ph? bi?n trên th? tru?ng.  

o Thói quen v? công ngh? c?a khách hàng.  

o Yêu c?u v? tính ?n d?nh và bang thông c?a h? th?ng m?ng.  

o Ràng bu?c v? pháp lý.  

Tùy thu?c vào m?i khách hàng c? th? mà th? t? uu tiên, s? chi ph?i c?a các y?u t? s? khác nhau d?n d?n gi?i pháp thi?t k? s? khác nhau.  

4. Thi?t k? so d? m?ng ? m?c Logic  

Thi?t k? so d? m?ng ? m?c logic liên quan d?n vi?c ch?n l?a mô hình m?ng, giao th?c m?ng và thi?t d?t các c?u hình cho các thành ph?n nh?n d?ng m?ng.  

Mô hình m?ng du?c ch?n ph?i h? tr? du?c t?t c? các d?ch v? dã du?c mô t? trong b?ng Ð?c t? yêu c?u h? th?ng m?ng. Mô hình m?ng có th? ch?n là Workgroup hay Domain (Client / Server) di kèm v?i giao th?c TCP/IP, NETBEUI hay IPX/SPX.  

Ví d?:  

o M?t h? th?ng m?ng ch? c?n có d?ch v? chia s? máy in và thu m?c gi?a nh?ng ngu?i dùng trong m?ng c?c b? và không d?t n?ng v?n d? an toàn m?ng thì ta có th? ch?n Mô hình Workgroup.  

o M?t h? th?ng m?ng ch? c?n có d?ch v? chia s? máy in và thu m?c gi?a nh?ng ngu?i dùng trong m?ng c?c b? nhung có yêu c?u qu?n lý ngu?i dùng trên m?ng thì ph?i ch?n Mô hình Domain.  

o N?u hai m?ng trên c?n có d?ch v? mail ho?c kích thu?c m?ng du?c m? r?ng, s? lu?ng máy tính trong m?ng l?n thì c?n luu ý thêm v? giao th?c s? d?ng cho m?ng ph?i là TCP/IP.  

M?i mô hình m?ng có yêu c?u thi?t d?t c?u hình riêng. Nh?ng v?n d? chung nh?t khi thi?t d?t c?u hình cho mô hình m?ng là:  

o Ð?nh v? các thành ph?n nh?n d?ng m?ng, bao g?m vi?c d?t tên cho Domain, Workgroup, máy tính, d?nh d?a ch? IP cho các máy, d?nh c?ng cho t?ng d?ch v?.  

o Phân chia m?ng con, th?c hi?n v?ch du?ng di cho thông tin trên m?ng.  

5. Xây d?ng chi?n lu?c khai thác và qu?n lý tài nguyên m?ng  

Chi?n lu?c này nh?m xác d?nh ai du?c quy?n làm gì trên h? th?ng m?ng. Thông thu?ng, ngu?i dùng trong m?ng du?c nhóm l?i thành t?ng nhóm và vi?c phân quy?n du?c th?c hi?n trên các nhóm ngu?i dùng.  

6. Thi?t k? so d? m?ng ? v?t lý:  

Can c? vào so d? thi?t k? m?ng ? m?c Logic, k?t h?p v?i k?t qu? kh?o sát th?c d?a bu?c k? ti?p ta ti?n hành thi?t k? m?ng ? m?c v?t lý. So d? m?ng ? m?c v?t lý mô t? chi ti?t v? v? trí di dây m?ng ? th?c d?a, v? trí c?a các thi?t b? n?i k?t m?ng nhu Hub, Switch, Router, v? trí các máy ch? và các máy tr?m. T? dó dua ra du?c m?t b?ng d? trù các thi?t b? m?ng c?n mua. Trong dó m?i thi?t b? c?n nêu rõ: Tên thi?t b?, thông s? k? thu?t, don v? tính, don giá,...  

7. Ch?n h? di?u hành m?ng và các ph?n m?m ?ng d?ng  

M?t mô hình m?ng có th? du?c cài d?t du?i nhi?u h? di?u hành khác nhau. Ch?ng h?n v?i mô hình Domain, ta có nhi?u l?a ch?n nhu: Windows NT, Windows 2000,Windows XP, Windows Vista, Netware, Unix, Linux,... Quy?t d?nh ch?n l?a HÐH m?ng thông thu?ng d?a vào các y?u t? nhu:  

o Giá thành ph?n m?m c?a gi?i pháp.  

o S? quen thu?c c?a khách hàng d?i v?i ph?n m?m.  

o S? quen thu?c c?a ngu?i xây d?ng m?ng d?i v?i ph?n m?m.  

Sau khi dã ch?n h? di?u hành m?ng, bu?c k? ti?p là ti?n hành ch?n các ph?n m?m ?ng d?ng cho t?ng d?ch v?. Các ph?n m?m này ph?i tuong thích v?i h? di?u hành dã ch?n.  

8. Cài d?t và c?u hình ph?n m?m  

Ti?n trình cài d?t ph?n m?m bao g?m:  

o Cài d?t h? di?u hành m?ng cho các server, các máy tr?m  

o Cài d?t và c?u hình các d?ch v? m?ng.  

o T?o ngu?i dùng, phân quy?n s? d?ng m?ng cho ngu?i dùng.  

Ti?n trình cài d?t và c?u hình ph?n m?m ph?i tuân th? theo so d? thi?t k? m?ng m?c Logic dã mô t?. Vi?c phân quy?n cho ngu?i dùng theo dúng chi?n lu?c khai thác và qu?n lý tài nguyên m?ng.  

N?u trong m?ng có s? d?ng router hay phân nhánh m?ng con thì c?n thi?t ph?i th?c hi?n bu?c xây d?ng b?ng ch?n du?ng trên các router và trên các máy tính.  

9. Ki?m th? m?ng  

Sau khi dã cài d?t xong ph?n c?ng và các máy tính dã du?c n?i vào m?ng. Bu?c k? ti?p là ki?m tra s? v?n hành c?a m?ng.  

Tru?c tiên, ki?m tra s? n?i k?t gi?a các máy tính v?i nhau. Sau dó, ki?m tra ho?t d?ng c?a các d?ch v?, kh? nang truy c?p c?a ngu?i dùng vào các d?ch v? và m?c d? an toàn c?a h? th?ng.  

N?i dung ki?m th? d?a vào b?ng d?c t? yêu c?u m?ng dã du?c xác d?nh lúc d?u.  

10. B?o trì h? th?ng  

M?ng sau khi dã cài d?t xong c?n du?c b?o trì m?t kho?ng th?i gian nh?t d?nh d? kh?c ph?c nh?ng v?n d? phát sinh x?y trong ti?n trình thi?t k? và cài d?t m?ng.