❓ Vì sao gương một chiều cho phép người bên trong nhìn thấy bên ngoài nhưng người bên ngoài thì lại không thể nhìn vào bên trong?

🕵️ Trong hầu hết mọi bộ phim hình sự, bạn sẽ thấy một tên tội phạm đang bị thẩm vấn trong một căn phòng SÁNG, và các cảnh sát khác sẽ cẩn thận quan sát hắn ta từ một căn phòng khác TỐI HƠN thông qua gương một chiều. Nhưng cũng thật kỳ lạ, nó còn có một tên gọi khác khá là nhức não - “gương hai chiều” (???).

🤔 Mặc dù bọn tội phạm không thể nhìn thấy các cảnh sát, chúng chỉ có thể nhìn thấy bản mặt của mình phản chiếu qua gương, nhưng cảnh sát lại có thể nhìn thấy chúng cũng qua lớp gương kia (?!).

🙄 Theo lý mà nói, từ góc nhìn của tên tội phạm, thì đó rõ ràng là một chiếc gương, vì vậy cảnh sát không thể nào nhìn xuyên qua từ phía sau một cái gương được. Còn từ góc nhìn của cảnh sát, thì đó sẽ là một tấm kính trong suốt, vậy thì tên tội phạm cũng phải nhìn xuyên qua nó được chứ nhỉ? Phải chăng đây là một chiếc gương phép thuật?

🙅 Vâng, đây là khoa học và nó không quá hack não như những gì chúng mình đã nói ở trên (chúng mình chỉ là muốn nhấn mạnh đặc điểm của chiếc gương này mà thôi). Trước khi đi vào vấn đề, hãy cùng so sánh chiếc gương một (hai) chiều này với gương thông thường.

1️⃣ Gương thường so với Gương một chiều:
⚛️ Gương là một bề mặt nhẵn có khả năng phản xạ gần như tất cả ánh sáng chiếu vào nó. Bề mặt phải nhẵn, vì các bề mặt gồ ghề sẽ gây ra hiện tượng tán xạ thay vì phản xạ.
⚛️ Theo truyền thống, gương được làm bằng thủy tinh trong suốt có phủ một lớp bạc, nhôm hoặc thiếc ở một trong hai mặt. Quá trình này được gọi là mạ bạc . Điều này sẽ đảm bảo rằng tất cả ánh sáng được phản chiếu trở về lại phía người đứng trước gương. Do đó, chúng ta không thể nhìn xuyên qua gương thông thường.
⚛️ Đối với gương một chiều, lớp phủ phản chiếu (lớp mạ) này được làm rất mỏng, so với gương thông thường. Lớp này mỏng đến mức chỉ một nửa ánh sáng được phản chiếu trở lại, trong khi một nửa còn lại thì truyền xuyên qua gương, cho phép những người ở mặt bên kia nhìn thấy được.

😲 Nhưng vì sao chỉ một bên nhìn thấy được?

2️⃣ Tầm quan trọng của sự chênh lệch độ sáng giữa 2 bên:
⚛️ Nếu ai đó nói với bạn, đây là chiếc gương một chiều và nó làm cho người A hoàn toàn không thấy được người B thì đó là nói dối! Nếu thật sự ngăn cách HOÀN TOÀN thì nó sẽ vi phạm các định luật vật lý!
💁 Vì về bản chất, thì ánh sáng từ 2 phía đều có thể truyền xuyên qua gương, nhưng yếu tố quyết định việc nó có trở nên “một chiều” hay không thì lại phụ thuộc vào sự chênh lệch độ sáng giữa 2 bên.
🙆 Do đó, để gương một chiều hoạt động bình thường, phía người quan sát sẽ được giữ tối, để rất ít ánh sáng được truyền qua kính vào phòng thẩm vấn. Trong khí đó, phòng kia được thắp sáng “rực rỡ”, để đảm bảo rằng có nhiều ánh sáng được phản chiếu hơn lượng ánh sáng đến từ phòng bên kia và từ đó, sẽ che khuất đi hình ảnh của những người đang quan sát.
⚛️ Xét trong trường hợp bạn nhìn vào những cái kính của ô tô, người bên trong thấy bạn nhưng bạn thì không cũng bởi nguyên do trên – bên trong chiếc ô tô tối hơn bên ngoài.

3️⃣ Nếu độ sáng 2 bên là tương đương nhau thì gương một chiều sẽ không khác gì một tấm kính trong suốt thông thường:
⚛️ Cũng theo nguyên lý như trên, lúc này lượng ánh sáng phản chiếu lại không đủ để che khuất đi lượng ánh sáng đến từ phòng quan sát. Chính vì vậy, hai bên có thể nhìn thấy nhau.
👏 Đó là lý do tại sao trong các bộ phim, bạn sẽ luôn thấy cảnh sát ngồi trong phòng tối hơn để quan sát tội phạm qua gương một chiều, trong khi kẻ tội phạm thì ở trong phòng sáng rực!

⚠️ P/s: Nếu bạn nghi ngờ có ai đó nhìn lén bạn qua loại gương này, thì bạn chỉ cần tắt đèn đi là xong !

📂 Nguồn: Science Realm, ScienceABC, Wikipedia và Science.Howstuffworks.

#ScienceRealm #Physics #VatLy