We hebben het allemaal wel eens gekregen. De een vindt het prima en de ander heeft er een hekel aan. En het geven is niet zo makkelijk. Aangezien ik me erg aan feedback erger en het wel graag geef, ga ik feedback op het geven van feedback geven.
Ik weet het. Het is zo makkelijk om te iets over een boek te zeggen, even een spellingsfoutje te verbeteren of die ene schrijftip die jou heeft geholpen door te geven. En ik kan niet ontkennen dat mijn feedback aan Wattpad, hoewel overdreven om jullie te laten lachen, niet altijd even opbouwend was.

Maar er zit een groot gevaar in het geven van feedback. Al helemaal als je online bent en je de persoon achter het profiel niet ziet. Je vergeet hoe makkelijk kleine opmerkingen een onzekerheid die mensen al hebben veel groter te maken. Nu kun je zeggen, dat is niet zo erg. Het zijn maar mensen. En ik zou het bijna met je eens zijn, maar mens zijn is lastig genoeg zonder alle meningen van anderen. Toch willen we anderen ook niet van mogelijk heel belangrijk advies beroven.

Dus wat doen we? We schrijven een tipboek vol ongevraagd advies en maken het zo grappig mogelijk, zodat mensen zich minder snel aangevallen voelen.

Maar als je daar geen tijd voor hebt, kun je je feedback met de volgende tips verbeteren:

1. Vraag of iemand feedback wil
Het is zo'n kleine moeite om eventjes te vragen of je een tip mag geven of wat foutjes weg mag halen. En het scheelt zoveel gedoe. De kans dat mensen blij worden van feedback op een vijf jaar oud verhaal is klein. 

2. Heb het niet alleen over slechte dingen
Noem niet alleen specifiek wat beter kan, maar ook wat goed is. Zie je een mooie regel? Laat het weten. Is iemand goed in het beschrijven van locaties? Geef een compliment. Ik weet dat het soms lastig is om iets te bedenken als er een groot niveau verschil zit tussen jou en degene die je feedback geeft. Maar dat iets minder goed geschreven is, maakt het niet opeens waardeloos en positieve feedback maakt mensen enthousiast om verder te schrijven en te leren.

En ja, dit geldt ook voor het verbeteren van spelfouten. Mijn grootste ergernis is als mensen alleen op mijn boek reageren om spelfouten te verbeteren. Of nog erger, op de boektrailer van een van mijn oude boeken de comment achter laten "Mooi verhaal, maar jammer van de spelfouten."  

Ja... dat is echt gebeurt. En ik vind het zelf prima als mensen wat spelfouten aanwijzen, maar laat het alsjeblieft niet het enige zijn wat je over een boek te zeggen hebt. Laat tenminste een keer een positieve reactie achter.  Want uit onderzoek is gebleken dat anderen het ook niet fijn vinden.

Ja, ik heb onderzoek gedaan met een groep mensen waar zowel iemand die niet schrijft als een gepubliceerde auteur tussen zit. Dus ik heb het hele spectrum te pakken. Is het een betrouwbaar onderzoek? Hmm... laten we het daar maar niet over hebben. Ik heb vrij weinig bevoegdheid in het houden van onderzoeken.

Kortom, don't be like that. Tenzij je toestemming hebt, proefleest, of een redacteur bent natuurlijk. 

3. Dosseer je feedback
-Het plot loopt niet lekker
-Er zitten veel spelfouten in
-De interpunctie kan beter
-Gebruik alsjeblieft niet steeds hoofdletters om nadruk te leggen!
-Heb je ooit van alinea's gehoord?
-Dat gaat in het echte leven niet zo
-show don't tell
-En toen werd alles zwart is zo cliché

De kans dat deze gedachten door je hoofd gaan als je het gemiddelde Wattpad boek leest is aanwezig. Maar je hoeft deze lijst daarom niet in de reacties te plaatsen. Een beginnend schrijver heeft geen idee waar hij moet beginnen met het toepassen van de feedback. Het is veel beter als je je feedback aanpast naar het niveau van de schrijver en tips geeft die makkelijk zijn toe te passen. Leg bijvoorbeeld show don't tell uit en bewaar de rest voor een andere keer. We zitten op Wattpad, niet in het document van een ervaren schrijver die op het punt staat om iets te publiceren.

4. Onthoud: Het is niet jouw boek!
Stel je geeft feedback en iemand doet er niks mee... irritant, maar het is niet jouw boek. Uiteindelijk is de schrijver zelf verantwoordelijk voor zijn/haar verhaal en het breken van bepaalde regels voor bijvoorbeeld stijl.
Het is niet jouw taak om hen alle lessen eigenhandig te leren en jouw stijl door te drammen. Zelfs al heb je gelijk, soms moeten mensen op hun eigen tempo te leren. En helaas voor alle lezers hier, de schrijver heeft creatieve controle over zijn eigen boek.

Raak je daar nu heel gefrustreerd door en weet je zeker dat jij het beter kan?  Ga dan zelf verder met schrijven. Bewijs het maar. 

5. Maak een broodje
Een ding dat me heel erg geholpen heeft met het geven van feedback zijn broodjes. Nu snap ik dat een boterham maken lastig kan zijn, maar ik wil je aanmoedigen het toch te proberen. Goed eten is belangrijk. Begin met de bovenkant: Een compliment. Stop er vervolgens een plak feedback tussen en sluit af met een compliment en tadaa:

(Natuurlijk is de vogel het belangrijkste gedeelte.)

Een korte samenvatting
Feedback geven en krijgen is lastig. Als je het geeft, is het belangrijk om even te vragen of iemand het wil hebben. Ook is het belangrijk om niet alleen negatief te zijn. Maar met een broodje is het eigenlijk zo opgelost. Helaas is er nog een probleem: 

Ik ben allergisch voor brood...