Ikaapatnapu't Dalawang Kabanata: Ring

Isaiah keeps on initiating me that there's nothing to worry about. My heart is beating abnormally because his words reminded me of our past, the trials. So when the car stopped in the basement of the building, my head was preoccupied already.

Kasama ng pagtigil ng sasakyan ay ang paglingon niya sa akin.

Hindi ako makalingon sa kaniya.

"I told you... whatever you heard was just nothing,"

Umikot ako para maayos na maharap ko siya. Malapit pa rin ang kaniyang mukha kaya muntikan nang magtama ang mga ilong namin.

Humugot ako ng hinga.

"Dahil ba sa akin?" I tried hinting an idea.

He did not move. At noong itinuon ko ang atensyon sa mga mata niya, nakikita kong parang may sinasabi ito. They are watching me intently. And from the way they jump from my left to another, I feel like he's weighing my reaction.

"Are you afraid that whatever your problem concerns me from your family?" I tried again, not minding my breath hitting his nose. But he remained silent.

Nilayo ko ang mukha ko sa kaniya at binalingan ang sasakyan nakatabi namin sa labas ng bintana ko. Nagkaroon ng katahimikan. Pero hindi nagtagal ay narinig ko ang paghinga niya.

"No," dagdag niya.

Sinadya kong hindi lumingon para hayaan siyang magsalita. I waited but his words did not continue.

Ako naman ngayon ang napahugot ng malalim na hininga.

"Gusto kong malaman kung ano ang tumatakbo ngayon sa isip mo. I want to ask you whatever is bothering you. But... but I know I can't make you. Sino ba ako?" Napahalakhak ako sa sariling tanong. Damn you have to try harder Katherine because you only sounded bitter!

Muling nanaig ang katahimikan sa pagitan namin. Pero ramdam ko ang kamay ni Isaiah na hinihila ang kamay kong malapit sa kaniya. Inangat niya iyon nang tuluyang maabot pero hindi iyon sapat para mapatingin niya ako sa kaniya.

I felt his lips pressed the back of my palm.

"We have a problem with lola. Hindi sana namin siya ipapasama ngayon dahil sa galit niya pero nagpumilit ang matanda. And I'm telling you, whatever you heard earlier concerns nothing about you nor my family. Or maybe a little. Dahil kumpanya naman ni lolo ang hinahawakan ko." His lips again touched the back of my hand.

Kunot na ang noo kong lumingon sa kaniya.

"W-what do you mean?"

His brows rose. Hindi pa niya tuluyang nalalayo ang mga labi sa kamay kaya pag-angat niya ng tingin, tumama ang matatalim niyang balahibo sa ilalim kaniyang panga.

"It's a project Kuya and I are working,"

"How about the... Doña,"

Tuluyan niya nang inangat ang kaniyang sarili para maayos akong maharap. Tumingin siya sa isa pang kamay ko bago bumalik ang atensyon sa akin.

"Mama wanted this night to be successful for our part. At alam nila na may galit sa inyo ang lola. Even papa knows that. But the old woman heard them and... cancelled whatever agreement they've had before. Naroon na sila sa taas."

Napakurap-kurap ako sa sinabi niya. Bahagya ring nahulog ang panga pero siya ay umangat-baba ang mukha nang siguro'y nakita niya ang gulat sa sarili kong mukha.

"Hindi ba ang Doña at ang Don ang gustong makipag-usap sa akin?" Dahil iyon ang nasa isipan ko.

"They were but Mama realized something. And the only thing we're worried about now is her and her fumes. At medyo hindi na rin puwede sa kaniya ang magalit."

His hand who's still holding mine gently guided upwards to let the skin of my hand pressed his lips. Medyo napatingin pa ako roon bago muling binalik ang tingin sa kaniyang mata. Nakita niya ang pagkawala ng atensyon ko.

"Don't worry." Bulong niya, nasasanay na ang labi kakadikit sa kamay ko. Gusto kong irapan siya sa kaniyang ginagawa pero may kumukurot naman sa akin dahil nagugustuhan ko iyon. Especially when my skin is rubbing the sharp stubble on his strong chin.

Gusto ko rin sanang itanong sa kaniya kung kamusta na sila ng kaniyang Kuya. Because my last memory of them was the brawl. And him trying to protect me. At ngayong sumagi sa isipan ko ang pangyayaring iyon, ang mga sinasabi niya noon ay biglang kumalabit sa akin.

I remember him telling me before that he'll protect me. That I must trust him with the journey of our love, of our relationship. I gave in to him but later on, until that morning happened, his words burred out.

Ano kaya ang mangyayari kung hinayaan ko ang sariling ipagtiwala sa kaniya? Will the choice be worth it? But I remembered him hiding the truth from me. Or at least he wasn't open enough to tell the hatred of his family. Siguro sa akin na rin iyon para magkaroon ako ng lakas ng loob na maipagpatuloy ko ang pagmamahal ko sa kaniya ng walang takot. Maybe he knew that my decisions before were so shallow that he knew I might not continue whatever we've had. I even pointed him to myself as an experience. Sobrang bata ang pag-iisip ko noon.

And now that my thoughts drawn me already, did he tried to get me back? Of course not, Katherine! You left him and never trusted him.

Those were the thoughts running inside my head along our way to the ground floor.

Hindi ko rin mapagtanto kung ano ang mararamdaman ko ngayong sinabi ni Isaiah na pinoprotektahan ako ng pamilya niya sa Doña. Or maybe from the Don. At dahil sinabi niya na rin iyon, parang kinakain ako ng konsensya ngayong hindi ko dinala ang anak para makita nila. But I collected myself from what will happen.

Nakasunod lang ako kay Isaiah pagpasok namin. Narating namin ang ground floor kung saan bumulaga ang malawak na lobby nang hindi pumapasok sa elevator. Pero tumigil lang kami sa paglalakad nang may lumapit. It's a woman probably from the reception. She's in uniform the same with people who tried to protect us as we got in.

May sinabi lang ito kay Isaiah. Then she guided us to the second floor.

My head was really preoccupied that even when the woman realized who Isaiah's with didn't seem to matter at all. Sinubukan niya pa akong kumbinsihin kung gaano raw ka-proud ang buong Pilipinas sa akin. Patango-tango lang ako pero ang totoo, nasa iba ang isipan ko.

I was battling with my emotions now. Ramdam ko kasing palapit na kami at hindi ko alam ano ang unang sasabihin ko sa kanila. Puwedeng sa Madame ako bumati, kunware, hindi ko pa napapansin ang iba niyang family member.

Nataboy lahat ng pangamba ko nang nakita na ang isang grupo sa mahabang mesa sa gilid pagpasok namin sa glass door ng isang restaurant ng hotel. The woman who guided us opened the door for us. My eyes were pasted to the group of people I wasn't able to thank her when she left. And the group seemed talking something but stopped just to see who're coming.

Their familiar faces reminded me an awful memory. Bumubulusok ang mga alaala ko kaya hindi ko na nagawang balingan si Isaiah nang maramdaman ko ang tingin niya. His hand reached mine. Saka ko lang siya pinansin.

"You look nervous," he chuckled. He fucking chuckled!

Hindi ko alam bakit sobrang gaan ng loob niya gayong matapos ang ilang taon, ngayong ilang metro na lang ang distansya ng sarili ko sa pamilya niya, puro pait ang tumatakbo sa mga alaala ko!

He even tried to direct me as his free hand flew behind me.

Diretso na ang tingin ko sa pamilya niyang nasa mahabang mesa.

Their faces were dark, uninviting, and if I didn't knew them, I'd probably wronged that our presence isn't welcomed here. Or maybe it's only towards me? Looking back from the past? I gave them the benefit of my doubt.

"Calm down," narinig kong bulong ni Isaiah, tumabi na siya habang palapit na kami.

Ang pamilyar na mga mata ng matandang Doña ay diretso ang tingin sa akin at ang mas brusko na ngayong si Isaac ang katabi niya, nakatuon naman ang mata sa kapatid niya. They were seated facing towards us. In front of them were Madame Lucille and the Senior Isaias Jr. The couple turned their body slightly to see us, but unlike the Senior Isaias Jr., ang Madame ang nakangiti sa amin. Sa kabisera naman ay ang Don na huling bumaling sa direksyon namin

Nakalapit na kami nang napansin ko ang. Higpit na pala ang kapit ko sa likod ng damit niya! He did not even complain beside me! Kahit na nalukot ko iyon!

"Maupo kayo hija, anak," si Madame nang tuluyan na kaming nasa lamesa nila.

Lumunok ako 'tsaka binalik ang tingin sa mga tao sa lamesa. And now that we're in front of them, Isaac's glare towards Isaiah became clear. Ang iba naman ay nakatuon sa akin. I can't even look at them! Nasa lamesa lang ang tingin ko noong tinulungan ako ni Isaiah na umupo sa tabi niya, isang upuan ang pagitan sa Mama niya.

Akala ko pati ang mga Costiniano ay kasama rin namin dito.

"Thank you," bulong ko nang tuluyang nang naka-upo.

Hindi ako tumingin sa kaniya dahil sa hiya. At habang paupo ako kanina ay ramdam ko ang matalim na tingin sa akin mula sa direksyon ng Doña. Hindi naman agad umupo si Isaiah para batiin ang mga magulang niya at magmano sa dalawang matanda.

And I was late when I realized that I have to be polite. To at least make everything seems light. Particularly to the Doña.

"Good evening po," sabi ko, buong tapang na tiningnan sila, nasa tabi ko na si Isaiah.

Hindi ako pinansin ng Doña. But I saw Isaac's thin lips move for a smile. Ang iba naman ay tumango kagaya ng Don at ng Senyor. Pero ang Madame lang ang nagsalita.

"Sobrang tagal na noong huli kitang nakita, Katherine! And you look," mabilis niyang pinadausdos ang tingin mula sa buhok kong nakatali pa rin galing sa shoot kanina papunta sa dress na inihanda ko para sa dinner na ito. "Gorgeously splendid! It's been so long, now, you got the success for your career!"

Napakagat ak ng labi. Halos mag-init din ang mukha ko.

Nakita ko pa ang paggalaw ng siko nito para kay Isaiah. Parang tinutukso nito ito.

"T-thank you, Madame," were the only words came out from my mouth.

Then my head turned to see the Doña. She was already looking at me. One of her articulated brows noticeably rose. And for years... somehow, strands of white hair on her head are now observable.

I heard her murmured something. It did not reach my ears.

Sunod-sunod ang paglunok ko.

"How are you na, hija?" biglang pinutol ang atensyon ko ng Madame.

Bumaling ako sa kaniya at hilaw na napangiti. Nakita ko pang nag-angat ng isang kamay si Isaac para siguro sa pagkain.

Diretso ang tingin ko sa kaniya.

"Maayos naman po, Madame. Nasa isang suite kami ngayon ng... anak ko." Nag-alangan ako sa huling pangungusap. Huli ko na kasing napagtanto na binubuksan ko ang daan para mapunta roon ang usapan.

Mukhang hindi iyon pinansin ni Isaiah. Tumutulong na kasi siya sa kaniyang Kuya at ilang sandali pa ay tumayo silang dalawa.

Mabilis ang pagtalon ng tingin ko sa Don diretso sa Doña. The Doña stilled her glare towards me. Pinangangalandakan nito ang puot lalo na sa sinabi kong iyon. Napansin ng Madame ang tensyon. Bigla siyang napahalakhak, siguro para maiwala ang anumang namumuo sa Doña ngayon. The Isaias Jr. beside her was just listening.

At ngayon ko lang napansin na lahat pala kami rito ay pormal ang suot. As if everyone were gathered to a formal event.

"Oo nga pala, hija. Kamusta na pala si... wait, is it Paul, right, Katherine?" natatawa pa rin ito, kahit na halata namang pinipilit nito ang sarili.

But I have to act out the same. Ngumiti ako, binaliwala ang Doña sa isipan.

"His name is Paul Isaiah. And, uhhm, I had him with our father's last name, Williams."

"Ohh! I see..." Tumango-tango ang Madame. "We thought you were married. Iyon ang sinabi ni Isaiah sa amin noon. You had your last name changed, hija."

Nanlaki ang mga mata ko sa kaniyang sinabi.

"W-wait," namilog din ang kaniyang mga mata, ang kaliwang kamay na puno ng alahas ay umangat para matabunan bibig niya nang napapagtanto ang isang bagay. "He did not tell you yet?"

Marahan naman akong umiling. Wala akong alam.

Magsasalita na sana ako pero nakita ko sa malayo mula sa isang glass counter na papalapit na si Isaiah. Ang mga mata niya ay nasa crew na may dala nang pagkain.

Isaiah knew I had my last name changed! At kinuwento niya iyon sa Madame! Gusto ko pa sanang magtanong kaya lang parang walang may nasabi ang Madame Lucille nang umupo na sa tabi ko si Isaiah. Isaiah even watched me as if something happened.

"Let's have our dinner first," Madame Lucille announced.

Hindi nawala sa isip ko ang sinabi ng mama ni Isaiah. While everyone was silent, my head keeps on puzzling up the words of his mother. Did he look for me? Of course, Katherine! Mayaman ang tao! Kayang kaya niyang gawin iyon!

Walang nagsasalita sa hapag. Even the Doña kept herself from spilling her hatred towards me. Pero ilang sandali ang Don ang nagsalita.

"Ano ang plano ninyo?"

Pinutol ko ang tingin sa plato para balingan si Isaiah. Nasa isip ko pa rin ang sinabi ng Madame pero ipinagpaliban ko muna ito sandali. Napatingin din sa akin ang katabi.

Tumango ako para siya na ang magsalita. Wala naman kaming gaanong napagpaplanuhan pa bukod sa sinabi niya kagabi.

"Lilipat kami sa bahay ko, lolo. Pero titingnan pa ang mga contrata ni Katherine before proceeding with these."

"So, until when will this woman hide your son from us, apo, huh?" Malayo ang tono ng Doña sa kalmadong paghahayag ng dalawa. Nagulat pa ako. Diin ang bawat bigkas nito sa mga salita.

"Hindi ko po tinatago ang anak ko." Simple kong sagot.

Pansin kong halos lahat ay natigil. Nakita ko rin ang pagnipis ng labi ng ginang sa pagsagot ko.

I inhaled, stopping myself from bursting. I felt Isaiah's hand found its way immediately to one of my leg under the table. My heart's now beating loudly. I get it as a signal for something.

The Doña turned from her seat to look at my direction. Her eyes were sharp and the fume inside her is already showing. She even pointed her index on me, expressing the grave while shouting, "Hindi ikaw ang kailangan namin! Kun'di ang apo ko! Siya, rito!"

Humigpit ang hawak ni Isaiah sa hita ko.

"O baka hindi mo maintindihan dahil mukhang Inglesyera kana?" dagdag ng Doña.

"Maria Grecalda." Pigil sa kaniya ng Don. Maging ang kanilang nag-iisang anak ay napatayo dahil sa sinabi niya.

Diin na ang mga ngipin ko sa pang-ilalim na labi dahil sa pagpapamukha nito. Naibaba ko na rin ang hawak na kubyertos dahil sa tindi ng pagyakap ng bigat sa dibdib. Kahit hindi pa man tuluyang natatanggap ng utak ang kaniyang hayag, alam ko na ang dulo ng lahat.

Inangat ko ang tingin sa kaniya.

Somehow, they made the Doña stopped. But the rage in her eyes remained.

"I'm sorry from the interruptions I've done to this respectable family of yours, Doña. I know we caused you too much already. I don't actually know why I can still stay here. But—"

"Oh, come on!" umirap siya.

Mas humigpit pa lalo ang paghawak sa akin ni Isaiah.

"Lola, stop it."

"Gusto ko po talagang magpaumanhin at magpasalamat din sa inyo. Sa 'nyo rin po, Madame. I was even expecting that my son, too, will not be accepted but I guess I was all wrong," binalingan ko ang Madame Lucille.

Nakatingin siya sa asawa pero nang banggitin ko ang pangalan niya ay nakuha ko ang atensyon niya. Sunod sunod agad ang mabilis na pag-iling niya.

I let my hands fall, removing Isaiah's hand on my lap. Desidido na rin na umalis ngayon dito rito. Maybe meeting them was enough. Isaiah and I can talk things out regarding Paul. He can tell his family whatever plans we'll come up. Hindi na ako magtatagal dito dahil baka ikasama pa sa kalagayan ng Doña ang pag-init ng dugo nito.

Tatayo na sana ako ngunit agad pinigilan ni Isaiah ang pagtayo ko. Binigatan niya ang kaniyang kamay sa magkabila kong hitakaya hindi ako tuluyang nakatayo dahil sa kaniya.

Umiiling pa ako.

"No. I have to go now, I'm really sorry,"

"No, hija, wait," ang Madame. Inaaabot niya ako nang balingan ko siya.

Pero bumagsak ang tingin ko nang may naramdaman akong malamig na bagay sa daliri ko. Nanlaki agad ang mata ko nang mapansin kung ano ang nasa mga daliri ni Isaiah. Hindi ko na kailangang yumuko para maayos na makita iyon. And damn! His fingers were so prompt I didn't realize he succeeded putting on the metal to me!

"I knew this night won't be successful so I had to do this to you," bulong nito.

Nakatingin pa rin ako sa singsing sa daliri ko, nanlalaki ang mga mata. Nag-uudyok din ang mga luha dahil sa pinaghahalong emosyon ngayon.

"You don't have to do this, Isaiah," pigil ko pa sa kaniya. Sumubok pa akong magsalita pero dahil sa mga tumatakbo sa isip, garalgal na "A-ano," lang ang lumabas sa labi.

Hindi ko alam ano ang sasabihin ko. I tried to look at the Doña who I think have no idea what his grandson just did.

"You'll be marrying me Katherine not because of Paul." Aniya sa akin. Pagkatapos ay umayos siya ng upo para maharapan naman ang mga taong nakatingin sa amin, direkta sa lola niya. "Lolo knew that the Empire earned because of my dedication for her. Don't worry, lola, Paul will be formally introduced soon. Now, I don't think he's ready yet. The same with you,"

Hindi ako nakapagsalita. Pinanood ko ang Doña habang ramdam kong pinapagsalikop ni Isaiah ang mga kamay naming dalawa.

I looked around. Kunot na pala ang noo ko dahil sa hindi ko maproseso ang buong pangyayari.

What is this? The ring, the dinner, and Isaiah grieving earlier after knowing that the Doña will be with us. Does this mean...