Lời nói đầu
Một con dê tới Thiên Đàng nói với thánh Peter rằng: "Trên đầu tôi có một cặp sừng, là vũ khí sắc bén để tự vệ và tấn công kẻ địch, nhưng tại sao vẫn bị bọn sói trong tay không có tấc sắt ăn thịt chứ?"
Thánh Peter trả lời rằng: "Ngươi và loài sói tuy đều là loài động vật có vú, nhưng ngươi là loài ăn cỏ, còn sói là loài ăn thịt, sói ăn thịt dê là do bản tính trời sinh; ngoài ra, điều này cũng phải trách chính các ngươi".
"Trách chúng tôi?" chú dê đầy vẻ hoài nghi.
"Đúng vậy! Dê quá bằng lòng với hiện tại. Tính cách lại yếu đuối, không hề có ý thức bảo vệ mình, tuy sống bầy đàn nhưng không có tinh thần tập thể. Sói thì lại khác. Với khứu giác nhạy bén, chúng có thể nhận biết mọi hoàn cảnh, khi phát động tấn công thì luôn dũng mãnh tiến lên, khi gặp thất bại thì không bao giờ có thái độ khuất phục, có tinh thần đoàn kết chống lại kẻ địch, đây chính là vũ khí giúp chúng trở thành kẻ mạnh". Thánh Peter giải thích.
"Vậy có thể thay đổi không?" Dê khẩn khoản nói.
"Bản tính của dê không thể thay đổi, bản tính của sói đương nhiên cũng không thể thay đổi. Đây là sự an bài của Thượng Đế."
Kỳ thực, đây không phải là sự an bài của Thượng Đế, mà là kết quả tất yếu của tiến hóa tự nhiên. Sói sở dĩ trở thành sói là do tổ tiên chúng đã ăn thịt ngay từ thời khắc ban đầu, từ đó quyết định chúng là loài ăn thịt. Để sinh tồn, trong huyết mạch của chúng lúc nào cũng tồn tại yếu tố phân tranh. Dê sở dĩ trở thành dê cũng được quyết định ngay từ khi tổ tiên của chúng chọn cỏ là nguồn sinh sống. Trên thảo nguyên bao la, cỏ là thứ rất dễ kiếm, chỉ cần cúi đầu xuống là có thể gặm cỏ no nê bất cứ lúc nào. Sự an nhàn luôn khiến người ta biếng nhác và thoái hóa bản năng. Phương thức sống của loài dê đã làm cho chúng trở thành loài bị săn đuổi.
Kẻ mạnh thì được tồn tại, kẻ yếu ắt bị đào thải, đây là quan điểm nòng cốt của thuyết tiến hóa và cũng là quy luật bất biến của tự nhiên. Ai là bá chủ của tự nhiên, kẻ đó sẽ được quyền ưu tiên phát triển. Trong thế giới loài sói, kẻ yếu sẽ bị lịch sử đào thải.
Người ta từng làm thí nghiệm, nếu để một con chó và một con sói đấu với nhau, thì kẻ thất bại chắc chắn là con chó. Chó và sói tuy thuộc họ gần, hình dạng của chúng cũng gần giống nhau, nhưng tại sao kẻ thất bại lại là chó? Nghiên cứu đã phát hiện, trả qua thời gian dài được con người nuôi dưỡng, loài chó không phải đối mặt với nguy cơ sinh tồn, dung lượng não bộ của chó nhỏ hơn nhiều so với loài sói. Còn đối với loài sói, do sinh sống ở rừng, nên để sinh tồn, chúng buộc phải vận dụng tối đa bộ não của mình. Vì vậy, chúng không những có óc sáng tạo mà còn có trí tuệ sinh tồn khác thường.
Nguyên tắc phát triển của sự vật mãi mãi là "dụng tiến phế thoái" (tức chỉ con người trong quá trình nỗ lực vượt qua trạng thái cân bằng thì các bộ phận và chức năng tương ứng sẽ phát triển theo; khi con người làm việc dưới sự cân bằng thì các bộ phận và chức năng tương ứng sẽ suy thoái theo), đây là một chân lý. Động vật là vậy, thì cớ gì con người lại không như thế. Một cá nhân, nếu muốn tồn tại trong một xã hội luôn cạnh tranh khốc liệt thì phải biết lo xa, biết chủ động, biết trau dồi trí tuệ và bản lĩnh sinh tồn.
Thi nhân Bắc Đảo từng viết: Sự hèn hạ là giấy thông hành của kẻ hèn hạ, sự cao thượng là văn khắc trên bia của người cao thượng. Chúng ta cũng có thể nói, sự yếu đuối là đòn chí mạng của kẻ yếu đuối, sự dũng cảm là vũ khí của người dũng cảm. Muốn đứng vững trong thời đại chớp nhoáng này, kẻ mạnh phải dũng cảm đương đầu. Đặc biệt là người trên thương trường, khi đương đầu với những thử thách, càng cần phải có tinh thần của loài sói.
Vào một ngày sau tết năm 2004, các nhân viên thuộc tập đoàn Lenovo đều nhận được một bức thư mang tên "Lời kêu gọi của sói". Đây là bài hịch phát động văn hóa Lenovo của Dương Nguyên Khánh. Trong môi trường đầy những nguy hiểm, mỗi người đều phải có chút tinh thần của loài sói. Sự vững chãi, trạng thái tinh thần của kẻ mạnh, ý thức cạnh tranh, giữ gìn bản sắc, sự chuyên tâm, trí tuệ, lòng trung thành, tinh thần đồng đội... của loài sói là rất cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp và cá nhân.
Doanh nghiệp kêu gọi bản tính của loài sói
Việc tôn thờ loài sói đã trở nên rất phổ biến trong nhiều doanh nghiệp lớn. Tập đoàn Haier, Huawei, Septwolves, Volksawgen, General Electric, Fedex, không quân Canada, bộ đội đặc chủng KSK Đức... đều xem sói là "Tô-tem" trong thế giới tâm linh, là tinh thần của cá nhân và tập thể. Sói là một hình tượng thần kỳ thể hiện sự tinh túy của văn hóa doanh nghiệp.
Một triết gia từng nói: con người trong gió đều phải chịu được sức gió! Mỗi một người trong công việc, sau khi trải qua sự rèn luyện bản tính của loài sói, thì sẽ coi sói là thầy, sẽ học những cái hay của sói. Khi chúng ta giải tỏa được những hiểu lầm đối với loài sói và tiến thẳng vào bản chất không ai sánh kịp của loài sói, chúng ta sẽ có được những thu hoạch lớn. Khi chúng ta nhìn mọi thứ bằng sự ngạo mạn như loài sói, chúng ta sẽ trở thành kẻ mạnh thực sự!
Nếu mỗi một nhân viên trong doanh nghiệp đều có chút ít tinh thần của loài sói thì đây là một may mắn đối với doanh nghiệp và cá nhân. Nơi các dòng chảy giao hội sẽ trở thành một biển nước mênh mông, xanh biếc. Tinh thần tích lũy từng chút một của sói sẽ tạo nên một cảnh tượng huy hoàng, xán lạn cho doanh nghiệp.
Nếu mỗi một nhân viên trong doanh nghiệp đều có chút ít tinh thần của loài sói thì đây là một may mắn đối với doanh nghiệp và cá nhân. Nơi các dòng chảy giao hội sẽ trở thành một biển nước mênh mông, xanh biếc. Tinh thần tích lũy từng chút một của sói sẽ tạo nên một cảnh tượng huy hoàng, xán lạn cho doanh nghiệp.

Chương 1: Phớt lờ nguy hiểm - Ung dung tự tại trong rừng sâu

Tự thuật của loài sói:
Trong rừng nguyên sinh Châu Phi, các loài động vật có không gian sinh tồn và trí tuệ riêng của mình. Ở đó, "mọi vật đua tranh, kẻ mạnh sinh tồn" và luôn diễn ra cuộc chiến cá lớn nuốt cá bé.Trong lãnh địa của loài sói, sự giết choc bao trùm khắp nơi... Khi đối mặt với nguy hiểm, loài sói luôn giữ tinh thần cảnh giác cao độ. Sinh tồn là việc trước tiên mà loài sói phải đương đầu. Điều này cũng tương tự như việc loài người phải học cách mưu sinh. Trong môi trường đầy nguy hiểm , bọn ta phải chiến đấu vì sự sinh tồn. Bọn ta phớt lờ sự nguy hiểm trong chiến lược và chú trọng nguy cơ trong chiến thuật; chúng ta sẽ luôn ung dung tự tại trong rừng sâu ...

- THƯƠNG TRƯỜNG - KHU RỪNG ĐẦY NGUY HIỂM
Không biết ai đã ví thương trường như một "khu rừng nhân tạo", nhưng cách ví von này rất đúng.
"Khu rừng nhân tạo" này cũng như rừng nguyên sinh Châu Phi. Trong rừng, không chỉ có cây cối rậm rạp xanh tốt, mà còn có các loài động vật hoang dã sinh sống. Chúng sống với quy luật kẻ mạnh nuốt kẻ yếu, kẻ thích nghi thì tồn tại, nhằm duy trì sự cân bằng sinh thái. Tương tự, trong khu rừng thương trường cũng có các loài "động vật" khác nhau như sư tử, hổ, voi, sói, cáo, thỏ... mỗi người đều dốc sức và không từ thủ đoạn vì lợi ích của mình..
Người thiếu nhận thức đối với nguy cơ thì ý thức sinh tồn của họ cũng kém, mong muốn thay đổi cũng nhỏ, động lực sang tạo yếu và dễ gặp thất bại trong cơn lốc cạnh tranh khốc liệt.
Về điểm này, chúng ta có thể học được rất nhiều từ loài sói. Sói là loài động vật luôn có tinh thần cảnh giác trước nguy hiểm. Những con sói già sống được đến 8, 9 năm đều phải trải qua rất nhiều cuộc chiến tồn vong và không ít lần chúng phải vật lộn với cái chết để sinh tồn. Những vết thương mà kẻ thù đã để lại trên người chúng đã chứng tỏ sức sống ngoan cường của chúng. Trong bầy sói, có rất ít những con sói chết do già, tỉ lệ này chỉ chiếm 1 - 1,5%. Từ đó, chúng ta có thể mường tượng được môi trường sống của loài sói ác liệt đến mức nào. Loài sói phải luôn giữ tinh thần cảnh giác cao độ, vì nguy hiểm luôn đe dọa rình rập xung quanh chúng. Chỉ cần hơi lơ là, chúng sẽ bị thợ săn bắn chết hoặc bị loài động vật ăn thịt khác nuốt chửng.
Người Trung Quốc có câu: "Sống bởi gian nan, chết bởi an nhàn", nghĩa là "con người phải ý thức được nguy cơ!"
Một quốc gia nếu không nhận biết được nguy cơ, thì sớm muộn gì cũng nảy sinh vấn đề. Một công ty nếu không nhận biết được nguy cơ thì sớm muộn gì cũng bị phá sản. Một cá nhân nếu không nhận biết được nguy cơ, chắc chắn sẽ gặp tai họa khôn lường. Tương lai không thể đoán trước được, và không phải lúc nào con người cũng luôn gặp may mắn. Vì thế, chúng ta cần có ý thức nhận biết nguy cơ, để có tâm lý chuẩn bị và ứng phó với những thay đổi đột ngột. Nếu không có sự chuẩn bị, thì chỉ riêng việc bị tác động tâm lý, bạn đã cảm thấy lúng túng, chứ đừng nói đến tìm cách đối phó. Nếu có nhận thức về nguy cơ, thì dù không thể giải quyết được vấn đề, bạn vẫn có thể giảm nhẹ tổn thất, tìm lối thoát cho mình!
Có câu chuyện ngụ ngôn như sau: Một chú heo rừng đang mài nanh vào một cành cây khô, một con cáo trông thấy bèn hỏi nó tại sao không nằm nghỉ ngơi hưởng thụ, vì lúc này không có thợ săn. Chú heo trả lời rằng: Đợi khi thợ săn xuất hiện mới mài răng thì không còn kịp nữa!
Chú heo rừng này có "ý thức về nguy cơ" giống như loài sói!
Bill Gate chủ tịch hội đồng quản trị công ty Microsoft nói, Microsoft chỉ còn cách bờ vực phá sản 180 ngày. Trương Thụy Mẫn chủ tịch tập đoàn Haier nói: "Phải thận trọng như đi trên băng mỏng"; chủ tịch tập đoàn Huawei luôn nói đến việc quản lý rủi ro. Đây hoàn toàn không phải là lời nói thất thiệt, vì chỉ người thật sự nhìn thấy mối nguy hiểm của doanh nghiệp mới có thể tồn tại. Nếu không nhận biết được nguy cơ mà mình đang đối mặt, thì sự phá sản của doanh nghiệp sớm muộn cũng sẽ xảy ra.
Điều này khiến người ta nghĩ tới loài cá ngoài đại dương. Tại sao cá mập lại là chúa tể của biển cả? Thực ra, ngoài hàm răng sắc nhọn, cá mập không còn ưu thế gì khác. Cá mập không có bong bong cá, không có vảy, nhưng cá mập bơi lội suốt ngày nên chúng rất khỏe, và có thể bắt được rất nhiều cá. Nếu cá mập ngừng bơi lội, thì chắc chắn nó sẽ trở thành thức ăn cho kẻ khác.
Tương tự, là một nhân viên của doanh nghiệp, bạn cần ý thức được sự tồn tại của nguy cơ. Nhân viên của doanh nghiệp là một phần của doanh nghiệp, nhân viên và doanh nghiệp có quan hệ "có vinh cùng hưởng, có họa cùng chịu", da chẳng còn thì lông bám vào đâu? Nếu nhân viên của doanh nghiệp bằng lòng với hiện tại, bằng lòng với thành tích trước mắt, doanh nghiệp sẽ mất đi sức trẻ, trở nên trì trệ, sớm muộn gì cũng sẽ bị lịch sử đào thải. Không lâu trước đây, sự kiện tập đoàn Lenovo giảm biên chế đã gây hiệu ứng lan tỏa khắp nước. Nhiều người không hiểu hành động của Lenovo. Thậm chí, có người còn bàn luận trên mạng internet rằng: "Lenovo không phải là nhà tôi". Thực ra, không có gì đáng phải kinh ngạc như thế vì nếu suy nghĩ sâu hơn một chút, bạn sẽ thấy chọn lựa này là rất bình thường.
Sau tết năm 2004, các nhân viên trong công ty đều nhận được một bức thư mang tên "lời kêu gọi của sói". Đây là bài hịch phát động văn hóa Lenovo của Dương Nguyên Khánh. Đến tháng 3 năm 2004, trên mạng internet xuất hiện dòng chữ "Lenovo không phải là nhà tôi" của các nhân viên bị sa thải.
Năm 2004, Lenovo đã không còn đường thoái lui. Họ phải quyết một trận sống mái để lấy lại thể diện của người dẫn đầu trong thị trường PC. Năm 2004, ông Dương Nguyên Khánh không còn sự lựa chọn nào khác hơn là phải cổ vũ tinh thần của nhân viên, tái hiện lại hào khí xâm chiếm thị trường PC năm xưa. Vì đối thủ là những công ty đa quốc gia mạnh hơn Lenovo gấp mười lần, thậm chí là mấy mươi lần như HP, Dell, IBM.
"Để chiến thắng đối thủ mạnh hơn mình, chúng ta càng phải tàn nhẫn hơn với chính mình. Nếu mỗi một tế bào, mỗi một cá thể của chúng ta đều không có ý thức cạnh tranh thì doanh nghiệp còn có sức để chống chọi lại không?" Lãnh đạo cấp cao của Lenovo đã nhìn thấy được vấn đề trước mắt này.
Mấy năm nay, Dell phát triển rất rầm rộ. Sản xuất bình quân đầu người của Dell tương đương với hơn 8 triệu tệ, còn Lenovo chỉ có 3 triệu tệ. Nhân viên của Lenovo cần phải làm quen với phép tắc của rừng già: tốt thì được tồn tại, xấu thì bị đào thải. Ở đó chỉ có đối thủ, không có bạn bè. Ở đó chỉ có sự tôn trọng, không có tình hữu nghị. Lenovo đưa ra chính sách này chính vì họ đã ý thức được nguy cơ đang tồn tại.
Nhìn từ góc độ cá nhân, mỗi người phải đề cao cảnh giác với nguy cơ, để có thể ứng phó với bất kỳ sự thay đổi nào. Ở phương diện nhận thức thì ý thức sinh tồn của loài sói mạnh hơn nhiều so với con người, vì chúng luôn phải đương đầu với những nguy cơ nghiêm trọng hơn con người.
Chỉ riêng việc săn mồi đầy khó khăn của loài sói cũng đáng để chúng ta cảm thán. Dù là trên thảo nguyên, trong rừng rậm hay trên cánh đồng tuyết, để có được thức ăn, chúng phải trải qua quá trình nỗ lực đầy gian nan, thậm chí phải đánh đổi cả tính mạng. Loài sói hiểu được giá trị của thức ăn, việc cướp đoạt thức ăn của chúng cũng giống như cướp đi sinh mạng chúng. Chúng bảo vệ thức ăn cũng chính là bảo vệ sinh mạng của mình.
Loài sói thường áp dụng chiến thuật phục kích để bắt dê. Ngược lại, chúng cũng gặp sự phục kích của thợ săn hoặc những động vật ăn thịt khác. Vì vậy, nếu sói không cảnh giác cao đối với nguy cơ, thì chúng rất dễ trở thành thức ăn của địch hoặc chết dưới nòng súng của thợ săn. Trên thảo nguyên, những mục dân thường đào những hố sâu bên cạnh xác chết của gia súc, bên trong có bố trí bẫy sói. Một con sói lỡ sa bẫy sẽ bị kẹp gãy chân, thậm chí là gãy lưng, nên sẽ không còn đường thoát thân. Nhưng sự hấp dẫn của thức ăn khiến chúng không thể kháng cự được. Vì vậy, chúng sẽ luôn cảnh giác cao độ. Chúng luôn rất thận trọng ở những nơi gần khu dân cư. Chúng thường dùng miệng cắp một số vật đến vứt xung quanh xác gia súc, xem có bẫy hay không. Sau khi xác định rõ là không nguy hiểm , chúng mới yên tâm đi qua, nhưng cũng không cắn xé con mồi ngay lập tức, mà còn dùng cái mũi nhạy cảm của mình để ngửi con vật. Nếu có mùi khác thường, chúng cũng sẽ không ăn, vì có thể mục dân đã rắc thuốc độc lên đó.
Trong mắt loài sói, khắp nơi đều ẩn giấu nguy cơ, sự lơ là sẽ là nấm mồ chôn chính mình. Trong kinh doanh cũng vậy, thiếu ý thức về nguy cơ sẽ khiến cho doanh nghiệp ngày càng suy thoái.
- SINH TỒN LÀ NHIỆM VỤ HÀNG ĐẦU CỦA LOÀI SÓI
Dưới đây là một câu chuyện gây xúc động do Markov kể lại cho chúng tôi nghe.
Vào một ngày đông giá rét, trong lúc đi săn ông gặp một con sói. Con sói này dài khoảng 2m, rất to lớn. Tiếc là súng của Markov không có ống ngắm, nên chỉ bắn trúng chân phải sau của con sói. Nó đã bỏ chạy với cái chân sau khập khiễng. Markov liền cưỡi ngựa đuổi theo con sói. Chạy được một lúc, cái chân bị thương đã trở nên rất vướng víu, con sói bèn cố sức nhảy vọt lên trước mấy bước nhằm tạo khoảng cách khá xa với Markov. Con sói lập tức lợi dụng cơ hội này, quay đầu lại cắn đứt cái chân phải bị thương của nó. Markov chứng kiến toàn bộ cảnh tượng đó. Anh vô cùng bất ngờ, con ngựa của anh cũng đứng yên bất động , chăm chú nhìn con sói kéo lê vết' máu để thoát thân.
Khả năng sinh tồn của loài sói cũng được miêu tả đầy đủ trong sách "Động Vật Ký" của Seton.
Loài trâu ở Bắc Mỹ đã biến mất, chúng chịu khuất phục trước nòng súng của thợ săn; loài linh dương cũng bị diệt chủng, chúng không chống lại được chó săn và súng đạn; số lượng cá hồi con cũng dần giảm đi; cư dân vùng Bartram cổ xưa cũng dần biến mất trong môi trường sống mới. Nhưng loài sói sống ở vùng này lại không sợ mối đe dọa tuyệt chủng. Trên vùng đồi núi gập ghềnh, buổi sáng và ban đêm vẫn nghe thấy tiếng tru của chúng.
Có thể nói, chính khả năng sinh tồn mạnh mẽ của loài sói đã giúp chúng có thể tồn tại trong môi trường thiên nhiên tàn khốc như thế; nhưng cũng có thể nói môi trường này đã thúc đẩy sự phát triển tiến bộ của loài sói, giúp chúng có khả năng thích ứng mạnh hơn. Có lẽ, chính sự kết hợp giữa hai điều này đã tạo nên vòng tuần hoàn tốt đẹp.
Sinh tồn là nhiệm vụ hàng đầu của loài sói. Nhân viên trong doanh nghiệp cũng nên xem sự sinh tồn là yếu tố hàng đầu quyết định sự sống của doanh nghiệp.
Dù bạn được ưu ái hay chỉ là một công nhân mặt đầy tro bụi; dù bạn là người tài cao học rộng hay là người ít học; dù bạn là người có tố chất, hay là người ngu muội, nếu bạn không tìm được chỗ đứng của mình, thì tất cả đều vô ít. Nếu tìm được chỗ đứng thích hợp, thì anh hùng mới có đất dụng võ.
Joe Girard sinh năm 1929 trong một khu ổ chuột ở nước Mỹ. Ông bắt đầu đi làm với công việc đánh giày, bán báo, rồi đi rửa bát thuê, đi giao hàng và làm thầu xây dựng... Trước 35 tuổi, ông là kẻ thất bại, bạn bè bỏ mặc, nợ nần chồng chất, ngay cả miếng ăn của vợ con cũng là một gáng nặng. Ông còn bị mắc chứng nói lắp rất nặng, thay đổi hơn 40 công việc vẫn chưa làm nên việc gì. Để nuôi gia đình, ông bắt đầu bán xe hơi, bước vào lĩnh vực kinh doanh.
Khi mới bước vào công việc kinh doanh, ông luôn tự nhủ: "Cứ nghĩ rằng mình làm được thì chắc chắn sẽ làm được". Ông tin mình nhất định sẽ làm được và quyết tâm dốc sức vào công việc kinh doanh. Gặp ai ông cũng đưa danh thiếp của mình. Dù ở trên phố hay ở cửa hàng, ông đều tận dụng mọi cơ hội để giới thiệu mình và sản phẩm của mình. Sau ba năm, ông trở thành một người bán hàng xuất sắc. Ai có thể tin được rằng, một người từng bị coi thường, nợ nần chồng chất và gần như lâm vào bước đường cùng lại được sách kỷ lục thế giới gọi là "người bán hàng vĩ đại nhất thế giới" chỉ trong ba năm ngắn ngủi chứ? Joe Girard từng làm rất nhiều công việc, từng gặp không ít thất bại, cuối cùng, ông an phận làm một người bán hàng, vì ông cho rằng công việc này thích hợp với mình, ông có thể đảm đương được công việc này.Vì vậy, ông đã tìm được điểm xuất phát tốt nhất cho cuộc mưu sinh của mình.
Ngoài ra, trong sự sinh tồn của doanh nghiệp, ưu thế kinh doanh là được xây dựng trên trí tuệ lớn của doanh nghiệp.
Trương Tư Hòa là người quản lý hành chính của một nhà hàng. Ông vốn làm rất tốt, nhưng từ khi có thêm người trợ lý mới lăm le đứng vào vị trí của ông thì ông đã cảm thấy có một áp lực vô hình. Ông bắt đầu nghĩ tới việc phải bồi dưỡng thêm kiến thức để giữ vững vị trí của mình. Ông chọn con đường học thêm vi tính và Anh văn. Cuối cùng, ông trở thành nhân viên đứng ở vị trí thứ ba, nói tiếng Anh lưu loát, nhưng đối thủ đã nhanh chóng chiếm được vị trí của ông.
Trương Tư Hòa vô cùng hối tiếc, nghĩ rằng tuy còn nhiều chỗ cần học hỏi thêm, nhưng mình làm công việc quản lý hành chánh cũng không đến nỗi nào, chỉ tiếc là mình đã đi sai phương hướng. Nếu xác định đúng phương diện mình cần tăng cường nhất như hiệu suất và nghệ thuật quản lý, thì đối phương sẽ không chớp được cơ hội.
Nếu không chú ý đến ưu thế của mình, cho rằng mình có thể làm được mọi việc mà người khác làm được, thì chắc chắn bạn sẽ không tìm được vị trí đúng đắn của mình trong công ty và không thể hiện được giá trị đích thực của bạn. Ví dụ, bạn muốn làm một nhân viên tài vụ giỏi trong công ty, thì bạn không chỉ phải xử lý tốt quan hệ giao tiếp, nắm vững tình hình nghiệp vụ ở mọi mặt trong công ty, mà quan trọng nhất là bạn phải ra sức nâng cao ký năng chuyên môn của mình. Đây là cách thể hiện giá trị của bạn trong công ty, là điều căn bản giúp bạn có thể đứng được trong công ty. Đối với bất kỳ một doanh nghiệp lớn nào, một chuyên gia tài vụ giỏi quan trọng hơn một nhân viên tài vụ thông thường rất nhiều. Khi tìm được chỗ đứng tốt nhất cho mình, bạn mới có cơ hội thể hiện khả năng của mình. Một người không thể có tất cả, mỗi người đều có ưu và khuyết điểm riêng. Trong công ty, bạn nên cố gắng phát triển điểm mạnh của mình hơn là dốc sức tìm cách thay đổi những yếu kém. Muốn thể hiện giá trị của mình trong công ty, bạn phải biết mình có thể làm gì, bạn muốn làm gì, ưu thế của bạn là gì. Mỗi người đều có việc mình thong thạo, việc mình thích, giày có vừa chân hay không, chỉ có mình mới biết rõ. Trong công việc, phải tìm đúng vị trí tốt nhất của mình, bạn mới có thể phát huy được tiềm lực một cách tốt nhất, vận dụng tất cả những yếu tố tích cực của bản thân và phát huy được hết ưu thế của mình, từ đó có thể sinh tồn và phát triển thành công như loài sói.
- THẢN NHIÊN ĐÓN NHẬN NGUY HIỂM
Loài người đã tìm giết sói với quy mô lớn trong thời gian dài. Loài sói phải luôn giữ tinh thần cảnh giác cao độ, vì cạm bẫy có thể đang ở dưới chân chúng, súng săn có thể đang phía trước chúng. Nguy hiểm luôn tồn tại chứ không phải chỉ có sự săn bắt của loài người. Tức là, chúng còn phải đối mặt với nhiều tai họa khác.
Loài linh dương phải chạy nhanh hơn sư tử, nếu không, chúng sẽ thành món mồi ngon cho sư tử. Dù không chạy nhanh bằng sư tử, nhưng loài sói cũng không muốn làm con linh dương chạy chậm nhất, vì như thế, nó sẽ bị sư tử ăn thịt trước tiên.
Loài sói biết được những nguy cơ này có ý nghĩa như thế nào đối với chúng. Hơn nữa, ý thức nguy cơ của loài sói không chỉ là bản năng, mà chúng còn có thể học được trên các nẻo đường để làm mạnh thêm bản năng sinh tồn và ý thức cạnh tranh của mình. Đứng trước những nguy cơ sinh tồn, loài sói thản nhiên đối mặt. Trong giới tự nhiên, nếu không thản nhiên đối mặt với các nguy cơ, thì sẽ bị nguy cơ nuốt chửng trong nháy mắt. Xã hội hiện nay cũng vậy.
Mỗi một người trong chúng ta đều khó tránh khỏi những nguy hiểm xảy ra bất ngờ. Vì vậy, chúng ta nên học cách thản nhiên đỗi mặt với nguy cơ.
Một hôm, Napoleon Hill, lúc này vẫn còn là một cậu bé, cùng với mấy người bạn chơi trên gác lửng của một căn nhà gỗ bị bỏ hoang ở vùng Tây Bắc bang Missouri. Khi trèo xuống gác, cậu còn đứng trên song cửa sổ một lát rồi mới nhảy xuống. Khi nhảy xuống, chiếc nhẫn đeo trên ngón tay trỏ bị móc vào đinh, cứa đứt ngón tay trỏ của cậu.
Cậu kêu lên và nghĩ rằng chắc mình sẽ chết. Nhưng sau khi tay cậu lành lặn thì cậu không hề buồn phiền về chuyện này, mà buồn phiền thêm nữa thì có ích gì? Khi nguy hiểm xảy ra, chúng ta phải đón nhận, coi đó là một sự thực không thể tránh khỏi.
Bây giờ, hầu như ông không hề nghĩ tới việc bàn tay trái của mình chỉ có 4 ngón.
Còn có một lần, Napoleon Hill gặp một người không có bàn tay trái ở thang máy trong một tòa địa ốc ở trung tâm thành phố New York. Napoleon Hill hỏi ông ta rằng thiếu bàn tay trái có cảm thấy buồn không, anh ta liền trả lời: "Ồ, không đâu, tôi không nhớ đến nó. Chỉ khi cần xâu kim, tôi mới lại nhớ đến chuyện này". Nhiều khi, ở tình huống khoing thể tránh được như thế, con người sẽ nhanh chóng chấp nhận bất cứ một sự thật nào, hoặc làm cho mình thích ứng hoặc là quên nó đi. Napoleon thường nhớ đến hàng chữ trên một nhà thờ cổ hoang phế của thế kỷ 15 ở thủ đô Amsterdam Hà Lan: Sự việc đã như thế, thì không thể khác được.
Trong đời người, ai cũng sẽ gặp những chuyện không vui, nó đã như vậy thì sẽ không thể khác được. Bạn cũng sẽ có sự chọn lựa, hoặc bạn coi nó là việc không thể tranh khỏi để sẵn sàng đón nhận và thích ứng với nó, hoặc bạn hủy hoại cuộc sống của mình bằng sự lo lắng, thậm chí suy sụp tinh thần.
Nhà tâm lý học, triết học William James chỉ ra: vui vẻ đón nhận tình huống tất yếu xảy ra, đón nhận sự thực phát sinh là bước đầu tiên của việc khắc phục nguy cơ có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Bạn phải tiếp nhận và thích ứng với những nguy cơ xảy đến đột ngột đó. Bản thân nguy cơ không thể làm cho con người vui hay không vui, phản ứng của mỗi người đối với nguy cơ mới là yếu tố quyết định người đó có thành công hay không. Khi cần thiết, mỗi người đều có thể chịu đựng được nguy cơ hoặc đả kích xảy đến đột ngột, thậm chí chiến thắng nó. Trong mỗi chúng ta đều có sức mạnh chiến thắng nguy cơ, chỉ cần biết tận dụng thì có thể khắc phục được mọi nguy cơ.
Sarah Bernhartd là một cô gái biết cách thích ứng với nguy cơ xảy đến. Sarah Bernhartd là nữ diễn viên được khán giả Mỹ yêu thích. Sau đó, vào năm 71 tuổi, bà bị phá sản và bác sĩ của bà nói rằng bà phải cắt bỏ chân. Chuyện xảy ra như sau:
Bà gặp một cơn bão khi đang đi trên Đại Tây Dương và bị té ngã trên boong tàu. Chân của bà bị thương rất nặng. Bà còn bị mắc chứng viêm tĩnh mạch. Cơn đau dữ dội ở chân khiến bác sĩ chẩn đoán là bà phải cưa chân. Vị bác sĩ này không dám nói thật cho Sarah biết. Ông nghĩ rằng, tin đáng sợ này chắc chắn sẽ làm Sarah suy sụp. Nhưng ông đã lầm. Sarah nhìn ông một lúc, rồi bà bình tĩnh nói: " Nếu buộc phải như thế thì đành phải như thế thôi."
Khi bà được đưa đến phòng phẫu thuật, con của bà đứng bên cạnh khóc lóc thản thiết. Bà vẫy tay với con và vui vẻ nói: " Đừng khóc, mẹ sẽ ra ngay thôi."
Trên đường đưa đến phòng phẫu thuật, bà luôn nhẩm đọc một lời thoại trong vở kịch bà đã diễn. Người ta hỏi rằng bà làm như vậy có phải là để tự trấn an mình không, bà trả lời: " Không, là để cho bác sĩ và y tá vui, họ phải chịu áp lực rất lớn đấy."
Khi cuộc phẫu thuật kết thúc và bà dần hồi phục sức khỏe, Sarah tiếp tục đi vòng quanh thế giới và làm cho khán giả của bà hâm mộ mình thêm bảy năm nữa.
Cuộc sống là vậy, khi bạn không có sự chuẩn bị, nguy cơ sẽ giáng xuống bạn. Lúc này, bạn phải tiếp nhận một cách thản nhiên như loài sói, như thế, bạn mới có thể ứng phó dễ dàng.
- PHẤN CHẤN TRONG KHÓ KHĂN
Cuộc sống của loài sói luôn chứa đầy khó khăn gian khổ. Trong hoang dã, loài sói có thể sống được 13 năm, song phần lớn chúng chỉ sống được khoảng 9 năm. Tuy nhiên, nếu sống trong sở thú, loài sói thường sống được hơn 15 năm. Từ đó dễ dàng nhận thấy, cuộc sống hoang dã của loài sói là rất gian nan, nguy hiểm luôn rình rập khắp nơi.
Trong cuộc sống hoang dã, sói phải tranh giành thức ăn và lãnh địa lẫn nhau, vì đàn sói chỉ có thể sống và săn mồi trong lãnh địa của mình. Lãnh địa của chúng lớn hay nhỏ tùy thuộc vào số lượng con mồi của chúng. Ở nơi có nhiều mồi, sói không phải đi xa kiếm ăn. Thế giới của loài sói luôn tồn tại quy luật tự nhiên " kẻ thích nghi thì tồn tại" . Con sói yếu nhất cũng sẽ bị tiêu diệt như những con tuần lộc yếu đuối mà chúng bắt được. Sự sinh tồn của sói chủ yếu là dựa vào phương thức chiến thắng đối thủ và ăn thịt đối thủ, bằng không chúng sẽ bị chết đói. Nhưng săn mồi là công việc rất nguy hiểm. Khi săn bắt mồi, chúng thường gặp sự chống trả quyết liệt của con mồi. Những con mồi to lớn đôi khi còn đe dọa đến tính mạng của sói. Nghiên cứu đã chứng minh, tỉ lệ bắt mồi thành công của sói chỉ có 7- 10%.
Khi đã bắt được mồi, sói còn phải cảnh giác những loài động vật khác tấn công cướp mồi và những sự xâm hại từ nhiều phương diện khác. Sau cùng, sói còn phải chiến đấu chống lại sự săn bắt của con người. Con người là mối đe dọa lớn nhất đối với sự sinh tồn của loài sói. Chính trong môi trường hiểm ác này, loài sói mới chiến thắng được đối thủ, trở thành một trong những đơn vị tối cao trong chuỗi động vật ăn thịt lẫn nhau trên cạn. Đối với loài người, môi trường khốn khó là nơi sinh ra kẻ mạnh. Nhưng trong cuộc sống, nhiều người chỉ biết trách móc hoàn cảnh, không biết tìm cách vươn lên trong nghịch cảnh, không biết rằng chỉ có nghịch cảnh mới tôi luyện được nhân tài. Nhiều người không phải là thiên tài bẩm sinh, ý thức cạnh tranh và sáng tạo của họ không phải có ngay từ lúc chào đời, mà dần được hình thành qua quá trình phấn đấu. Nhờ học tập, ai cũng có thể trở thành người có gan có chí, dám cạnh tranh, dám sáng tạo. Chúng ta không nên nghĩ rằng mình nhỏ bé nên không dám cạnh tranh với người khác, không dám thỏa sức sáng tạo. Kẻ yếu có cách sống riêng, chỉ cần tự tin vào bản thân, dũng cảm đương đầu với thử thách, chúng ta sẽ bồi dưỡng được ý thức cạnh tranh và khả năng sáng tạo.
Diễm viên Châu Nhuận Phát của Hồng Kông từng làm nhiều công việc mà giới trẻ ngày nay coi thường. Từ kinh nghiệm của bản thân, anh nói với các bạn trẻ rằng công việc không phân biệt sang hèn, phải học cách chiến thắng nghịch cảnh. Nhuận Phát nói: "Công việc không phân biệt sang hèn, tôi từng làm người đưa thư, bảo vệ và tạp vụ, ngay cả những công việc chỉ có mức lương 8 đồng một ngày tôi cũg đã từng làm. Hợp đồng với đài truyền hình lương khởi điểm 500 tệ một tháng, năm thứ hai được 700 tệ một tháng, lúc nổi tiếng nhất là đóng quảng cáo cho đài truyền hình lương tháng cũng chỉ có 700 tệ. Vậy thì sao nào? Có việc làm ít ra cũng gửi gắm được ý chí phấn đấu của mình, cũng chẳng phải là "cống hiến xã hội" gì cho to tát, nhưng ít ra có thể chứng minh được giá trị tồn tại của mình. Làm việc là sự từng trải của cuộc đời. Những từng trải trong công việc của tôi đã giúp ích rất nhiều cho nghề diễn viên của tôi. Mỗi người đều sẽ trưởng thành nhờ kinh nghiệm làm việc".
Châu Nhuận Phát rút ra một kinh nghiệm sống: gặp khó khăn, nghịch cảnh không nên nản lòng, điều quan trọng là phải đối mặt với nó một cách bình tĩnh.
Trong tự nhiên có một định luật, kẻ yếu có không gian riêng của mình. Dù là kẻ mạnh hay kẻ yếu cũng đều có cách thích ứng với tự nhiên, chỉ cần bạn sống chân thành, có tay nghề thành thạo, phát huy hết ưu thế của mình, thì ưu thế đó sẽ bổ sung cho những thiếu sót của bạn và chắc chắn bạn sẽ thành công.
- TẠI SAO SÓI THÔNG MINH HƠN CHÓ
Bên bờ sông, một con sói phải đưa đàn con qua sông. Với kinh nghiệm ít ỏi của mình, chắc bạn nghĩ rằng chúng sẽ cắp từng con qua sông. Nhưng thực tế không phải thế. Con sói mẹ sợ con mình gặp nguy hiểm, nên nó sẽ cắn chết một con vật, thổi đầy hơi vào bao tử của con vật đó, rồi dùng răng cắn chặt lại làm thành một cái bè da đưa cả nhà qua sông.
Trong thế giới động vật, sói là loài rất thông minh. Nếu để một con sói đấu với một con chó, kẻ bại trận chắc chắn là con chó. Tuy sói và chó là họ hàng gần, hình dạng của chúng cũng tương tự nhau, nhưng tại sao chó lại là kẻ bại trận? Theo kết quả nghiên cứu về vấn đề này cho thấy, loài chó được con người nuôi dưỡng, không có nguy cơ sinh tồn nên não chó nhỏ hơn nhiều so với não sói. Hơn nữa, sống ở nơi hoang dã, vì sự sinh tồn, não của loài sói phải phát triển tối ưu, không những có tính sáng tạo mà còn có trí tuệ sinh tồn khác thường.
Nguyên tắc của sự vật mãi mãi là "dụng thì tiến, phế thì thoái". Đây là một chân lý. Động vật như thế, con người cũng thế. Một cá nhân nếu không muốn bị xã hội đầy cạnh tranh khốc liệt này đào thải, thì cần phải có ý thức về nguy cơ sinh tồn. Như vậy, chúng ta mới có thể dự đoán trước, chủ động ra tay, kỹ năng phong phú và trí tuệ sinh tồn hơn. Trong công việc, nếu không muốn trở thành một người thất bại, thì phải luôn cố gắng rèn luyện, giống như loài sói, duy trì tính bất kham và trí tuệ sinh tồn. Không nên vì sự khô khan và nhàn rỗi của công việc mà quên việc phấn đấu vươn lên. Bạn nên biết, sự an nhàn là kẻ thù lớn nhất làm tiêu hao trí tuệ và bản lĩnh của chúng ta, chỉ có không ngừng trau dồi bản thân mới có thể yên tâm về tương lai.
Một học giả thành công từng tuyển một cô gái trẻ làm trợ lý, giúp ông kiểm tra, phân loại thư từ và văn kiện, mức lương tương ứng với công việc. Một hôm, ông đọc một câu cách ngôn và yêu cầu cô trợ lý đánh máy lại: "Giới hạn duy nhất của chính bạn chính là giới hạn do tư duy của bạn lập ra".
Cô đem bản đánh máy đến giao cho ông chủ và cảm động nói: "Câu cách ngôn của ông là một lời gợi ý sâu sắc cho tôi, nó có giá trị lớn lao trong cuộc sống của tôi".
Sự việc này không gây chú ý cho vị học giả, nhưng để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng cô gái. Bắt đầu từ hôm đó, sau khi ăn tối, cô gái lại đến văn phòng làm việc tiếp, làm những công việc không được phân và không có thù lao, thay ông chủ trả lời thư cho độc giả.
Cô nghiên cứu kỹ càng về phong cách ngôn ngữ của vị học giả thành công, để viết thư hồi âm hay như ông chủ của mình, thậm chí đôi lúc còn viết hay hơn. Cô kiên trì làm như vậy, không để ý tới việc ông chủ có chú ý tới sự nỗ lực của mình hay không. Một hôm, thư ký của vị học giả này xin thôi việc, trong khi chọn một người thay thế thích hợp, tự nhiên ông chủ nghĩ ngay tới cô giúp việc này.
Trước khi được giao việc này, cô đã làm việc này rồi. Đây chính là nguyên nhân quan trọng giúp cô được cất nhắc. Khi tiếng chuông tan sở vang lên, cô vẫn ngồi yên ở vị trí làm việc, vẫn khắc khổ luyện tập mà không cần thù lao. Cuối cùng, cô đã xứng đáng được tiếp nhận vị trí cao hơn.
Câu chyện vẫn chưa kết thúc. Cô gái trẻ này đã khiến nhiều người chú ý đến, các công ty khác mời gọi cô về làm ở vị trí cao hơn. Để giữ chân cô, ông chủ đã tăng lương cho cô cao gấp nhiều lần mức lương ban đầu. Ông chủ cũng không còn cách nào khác, vì cô không ngừng nâng cao giá trị của mình, đã trở thành người không ai có thể thay thế được.
Dù bạn đang làm công việc gì, cũng nên làm một số việc có ích đối với người khác ngoài phần việc của mình. Khi bạn chủ động đề nghị giúp đỡ người khác, chắc bạn biết mục đích của mình không phải là tiền thù lao, mà là luyện tập và bồi dưỡng chí tiến thủ của mình.
Trước tiên, bạn phải có tinh thần này, rồi bạn mới có thể trở thành một người xuất sắc trong sự nghiệp cả đời của mình.
- ĐỊCH BIẾN SÓI CŨNG BIẾN
Thời cổ xưa, con người nhận thấy các động vật khác đều có bầy đàn, chỉ có mình là cô độc, bèn hỏi Đấng Tạo Hóa rằng: "Tại sao chỉ có tôi là cô đơn chứ?"
Đấng Tạo Hóa trả lời: "Vì ta chỉ trao cho các ngươi trí tuệ, các ngươi là động vật ưu tú nhất mà ta sáng tạo ra".
Con người cảm thấy nghi ngờ, hỏi tiếp: "Chẳng lẽ không có động vật ưu tú nào khác có trí tuệ như con người sao?".
Nghĩ một hồi lâu, Đấng Tạo Hóa mới nói: "Ta nghĩ, loài sói là sinh vật ưu tú duy nhất có thể đồng hành, trò chuyện và nô đùa với các ngươi đó!". Thế là, Đấng Tạo Hóa ban loài sói cho con người, đồng thời nói với chúng: "Các ngươi trở thành anh em của nhau, phải giúp đỡ nhau, cùng đi khắp thế gian".
Do giữa con người và loài sói luôn xảy ra xung đột, hai bên đều không chấp nhận đối phương là bạn của mình, nên cả hai lại đến tìm Đấng Tạo Hóa. Đấng Tạo Hóa không còn cách nào khác, đành tuyên bố: "Kể từ hôm nay, các ngươi ai đi đường nấy, ta sẽ mãi mãi không can thiệp vào chuyện của các người nữa".
Thế là, con người và loài sói ai đi đường nấy.
Đấng Tạo Hóa tuy biết sói là loài động vật rất ưu tú, nhưng ngài cũng không ngờ rằng: việc để loài sói cùng tồn tại với con người là yếu tố thành công và lâu dài nhất.
Loài sói luôn giữ trạng thái cảnh giác cao độ mọi nơi mọi lúc. Chúng luôn chú ý quan sát sự thay đổi của môi trường xung quanh, chú ý tới mọi đối thủ và thợ săn xuất hiện trong tầm mắt, không bỏ qua bất cứ cơ hội tấn công nào. Khứu giác của loài sói rất nhạy, giúp chúng có nhiều cơ hội bắt mồi. Nó không bao giờ ở lại vì môi trường phong phú thức ăn, hay ra đi vì nơi ấy nghèo nàn. Chúng có thể bắt được mồi ở bất cứ hoàn cảnh nào, thể hiện sức sống và khả năng thích ứng mạnh mẽ.
Loài sói dựa vào khứu giác và thị giác, đồng thời đi theo dấu chân để tìm con mồi, sau đó cố gắng tiếp cận con mồi. Nếu thấy vị thế của đối phương có lợi hơn, nó sẽ bỏ ngay con mồi, chuyển sang tìm mục tiêu khác. Khi con mồi bỏ chạy, sói sẽ đuổi theo đến cùng, nhưng không thể nào bắt được ngay lập tức thì nó sẽ từ bỏ ý định đó ngay.
Có thể nói, loài sói biết rõ điều bất biến duy nhất trên thế gian này là "biến". Kẻ khiếp nhược thì sợ điều đó, còn kẻ thiện biến thì vui mừng. Vì trong khoảnh khắc thay đổi này, thế giới đã thuộc về chúng.
Trong xã hội loài người cũng vậy, trong hoạt động kinh doanh, tình thế thường thay đổi rất phức tạp. Muốn ứng biến được một cách tích cực, ngoài việc phải tuân theo trào lưu của thời đại, còn phải ứng biến dựa vào tình hình biến hóa của đối thủ, cũng có nghĩa là "địch biến ta cũng biến".
"Địch biến ta cũng biến" là chiến lược cơ bản giúp con người luôn tự điều chỉnh tư tưởng và hành vi của mình để thích ứng với sự phát triển của tình thế. "Địch" ở đây không hẳn là kẻ địch, mà còn là đối thủ, hoàn cảnh... Ví dụ như môi trường tồn tại đối với một cá nhân, giá cả thị trường đối với người kinh doanh... Bởi vì ai cũng mong được tồn tại và phát triển, ai cũng muốn nghĩ ra cách thức và biện pháp mới. Cho nên, thời thay đổi thì thế cũng thay đổi, thế thay đổi thì tình biến đổi, tình biến đổi thì phép cũng khác.
"Thất cầm thất túng Mạnh Hoạch" (bảy lần bắt bảy lần tha Mạnh Hoạch) của Gia Cát Lượng có thể nói là một ví dụ điển hình nhất về phương pháp quân sư địch biến ta biến, khắc địch chế thắng.
Lần đầu bắt Mạnh Hoạch, Gia Cát Lượng vốn là bậc thầy của việc thừa thắng, nhưng ông lại để Vương Bình đánh tiền trạm, cố ý giả thua, dẫn Mạnh Hoạch vào vòng phục kích, rồi điều đại quân xiết chặt vòng vây. Cuối cùng ra lệnh cho Triệu Vân và Ngụy Diên ở trong khe núi chặn trước chặn sau, khiến Mạnh Hoạch không thể thoát thân, đành khoanh tay chịu trói.
Lần thứ hai bắt Mạnh Hoạch thì áp dụng kế phản gián mượn đao giết người. Mạnh Hoạch bị bắt một lần rồi nên thận trọng hơn. Ông lui về phía nam sông Lô Thủy, lấy Lô Thủy làm bình phong, chuẩn bị cố thủ lâu dài. Gia Cát Lượng phái Mã Đại xuất chiến, khơi gợi lòng biết ơn đối phương về việc tha bổng lần trước, nhằm gây mâu thuẫn trong nội bộ của Mạnh Hoạch. Tướng lĩnh thủ hạ của Mạnh Hoạch không ngần ngại trói Mạnh Hoạch giải đến doanh trại của quân Thục.
Hai lần bị bắt, lại được thả về. Lần này Gia Cát Lượng cố ý cho Mạnh Hoạch thấy được lương thảo và quân tình của quân Thục. Sau khi trở về, Mạnh Hoạch vội tìm cách báo thù, lại tự cho rằng mình đã có kế hoạch đối với quân Thục, bèn lấy danh nghĩa biếu quà tạ ơn để cướp doanh trại. Nhưng Gia Cát Lượng đã biết trước tâm ý của Mạnh Hoạch, Mạnh Hoạch lại một lần nữa tự sa vào lưới - lần thứ 3 bị bắt.
Lần thứ tư là lợi dụng sự hiếu chiến của Mạnh Hoạch để dẫn ông vào bẫy.
Lần thứ năm, Gia Cát Lượng áp dụng kế để bạn đồng minh của Mạnh Hoạch bắt Mạnh Hoạch.
Bảy lần bắt Mạnh Hoạch, mỗi lần một phương pháp và mưu kế khác, đây mới là cảnh giới cao siêu của "địch biến ta biến". Căn cứ vào sự thay đổi tâm lý và chiến thuật của Mạnh Hoạch, Gia Cát Lượng đã bốc thuốc đúng bệnh, khiến Mạnh Hoạch hoàn toàn nằm trong tay ông.
Người biết biến hóa mới có thể sinh tồn, nguyên tắc "kẻ mạnh tồn tại" không chỉ thích hợp với chiến trường, mà còn thích hợp ở thương trường.
Thương trường như chiến trường, sự đào thải vốn rất vô tình. Một người nếu gục ngã nửa chừng, thì có nghĩa là họ không đủ mạnh để tồn tại. Tuy nhiên, trong môi trường làm việc, chúng ta thường gặp những người bảo thủ cố chấp, thiếu mềm dẻo. Trong công việc, trở ngại lớn nhất của họ chính là không thể thích ứng với hoàn cảnh. Xung quanh họ có nhiều cơ hội học hỏi và trau dồi bản thân, nhưng họ không nhận thấy, cơ bản là không có ý thức học hỏi cái mới.
Công việc và đời sống luôn thay đổi không ngừng. Hàng ngày, chúng ta đều đối mặt với những thay đổi, như sản phẩm mới luôn xuất hiện trên thị trường, kỹ thuật mới không ngừng ra đời, nhiệm vụ mới luôn được giao phó... Những sự biến đổi này có thể là rất nhỏ, cũng có thể là rất lớn. Nhưng mỗi lần thay đổi, chúng ta đều phải điều chỉnh lại tâm lý của mình cho thích ứng với hoàn cảnh. Đứng trước sự thay đổi, nếu bạn cố giữ thói quen và cách suy nghĩ cũ, thì những sự vật mới này sẽ uy hiếp đến sự an toàn của bạn. Những người không thích thay đổi, bằng lòng với hiện tại, không có dã tâm, không có tinh thần sáng tạo, không tìm cách cải tiến mình, thì không có khả năng thích ứng như loài sói.
Trở ngại lớn nhất của những người này là không thể bình thường hóa sự thay đổi. Họ không có khả năng thích ứng với sự thay đổi, bao gồm bước tiến, quan niệm, tính mềm dẻo trong công việc và hiệu suất. Họ càng không biết khai thác tiềm năng của mình, khi gặp biến cố chỉ khoanh tay đứng nhìn.
Để những người không biết thích ứng với sự thay đổi trong doanh nghiệp sẽ gây nhiều trở ngại, đường đi cũng ngày càng hẹp, cuối cùng dẫn đến suy thoái năng lực, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
- KHẢ NĂNG TIÊU HÓA SIÊU PHÀM NHƯ LOÀI SÓI
"Bạn muốn tìm được phân của loài sói trên thảo nguyên không phải là chuyện dễ. Vì từ xưa tới nay, dân du mục luôn truy sát loài sói, nên chúng có tinh thần cảnh giác cao độ. Chúng không bao giờ bài tiết tùy tiện, chỉ có những nơi chúng cho là an toàn nhất mới có thể thấy được phân của sói. Tuy nhiên, nơi này chắc chắn phải cực kỳ kín đáo, con người khó có thể phát hiện ra. Điều này khiến tôi rất tò mò, muốn đích thân đi tìm phân sói còn tươi. Tôi phải bỏ ra rất nhiều thời gian đi vào những nơi sâu xa nhất của thảo nguyên theo sự chỉ dẫn của dân du mục và bất chấp sự nguy hiểm. Cuối cùng, tôi cũng tìm được mấy cục phân sói tươi và khô phía sau một triền núi. Phân sói có màu xám, không khác phân chó lắm. Tôi đã từng chứng kiến cảnh sói ăn mồi nhiều lần, đến nay vẫn còn nhớ như in. Khi ăn mồi, chúng biểu hiện đầy đủ bản năng sinh tồn mạnh mẽ và sự quý trọng thức ăn. Chúng ăn hết sạch con mồi chỉ chừa lại những mảnh xương không thể cắn nổi, nhưng cũng ăn sạch thịt bám trên những mảnh xương đó".
"Tôi gói những mẩu phân sói đó đem về. Trong phòng thí nghiệm, tôi kinh ngạc khi phát hiện thành phần chủ yếu trong đó là lông và một số răng động vật, ngoài ra, còn có can xi động vật giống như vôi bột. Sói đã tiêu hóa hết những thức ăn ăn vào, chỉ còn lại một số vật chất không có dinh dưỡng. Theo tôi được biết, những động vật khác không hề có khả năng tiêu hóa hấp thu mạnh như loài sói".
Trên đây là đoạn văn trích trong tác phẩm "Dấu chân sói" của giáo sư Goom. Gideon - chuyên gia nghiên cứu về loài sói. Ông từng sống nhiều năm trên các thảo nguyên lớn ở Âu Á. Ông đã nhiều lần tiến hành quan sát và nghiên cứu về loài sói ở cự ly gần. Phát hiện này của ông khiến người đời ngạc nhiên. Sự kiên cường, bất khuất của loài sói trong quá trình tiến hóa khiến con người cảm khái. Trong môi trường sống và điều kiện khốc liệt, sói luôn phải đối mặt với cái đói, nên chúng phải tiêu hóa hết những thứ đã ăn vào, mới không bị diệt vong. Nhờ có sự tôi luyện này, loài sói đã có được một cái dạ dày rất lớn.
Từ câu chuyện về loài sói, chúng ta có thể thấy được rằng: trong thời đại bùng nổ thông tin này, chỉ cần biết bỏ cũ lấy mới, thay cũ đổi mới, tiếp thu những kiến thức hữu dụng, cuối cùng chuyển hóa thành khả năng thực dụng, thì mới có thể đứng vững trong xã hội cạnh tranh đầy khốc liệt. Cùng với những năm tháng trôi qua, kiến thức và kỹ năng sống của mỗi người cũng sẽ hao mòn dần đi. Trong môi trường làm việc đầy biến động, người chậm chân sẽ nhanh chóng bị bỏ rơi phía sau. Nếu bạn may mắn là người có thâm niên làm việc nhiều năm, thì bạn cũng không nên ỷ vào điều đó mà tự cao tự đại, bằng không sẽ dễ dàng bị đào thải. Đến lúc đó, dù bạn là người được ưu ái, ông ấy cũng sẽ sa thải bạn vì lợi ích công ty.
Chuyên gia nghề nghiệp nước Mỹ chỉ ra, chu kỳ bán rã nghề nghiệp hiện đại càng lúc càng ngắn, vì thế, những người lương cao nếu không tiếp thu kiến thức mới thì chưa đầy năm năm sẽ trở thành người lương thấp.
Sự cạnh tranh trong công việc là yếu tố quan trọng của sự hao mòn tri thức. Theo thống kê, trong các công nhân viên ở độ tuổi từ 25 trở xuống, chu kỳ thay đổi công việc mới bình quân là 16 tháng. Khi trong 10 người chỉ có 1 người có chứng chỉ tin học sơ cấp, anh ta sẽ có ưu thế rõ ràng; nhưng nếu trong số 10 người có hết 9 người có chứng chỉ như nhau, thì sẽ không còn ưu thế đó nữa. Xã hội tương lai chỉ có hai loại người, một người là bận bù đầu với công việc, loại thứ hai là người không tìm được việc làm. Vì vậy, không ngừng đổi mới, mới là cách bảo đảm công việc tốt nhất.
Bạn cần phải tích cực chủ động học tập, vì có nhiều người khác có thể đáp ứng tốt yêu cầu của công việc đó. Nếu muốn thắng lợi trong môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh khốc liệt này, thì phải biết tích lũy kinh nghiệm qua quá trình làm việc, tìm tòi những thông tin có thể giúp bạn làm tăng hiệu suất.
Dù là ở giai đoạn nào của nghề nghiệp, bạn cũng phải luôn học tập và tiếp thu những tri thức mới, nên coi công việc là một trường học. Kiến thức của bạn có thể nói là rất có giá trị đối với công ty mà bạn đang phục vụ, vì thế bạn phải luôn trau dồi bản thân, đừng để kỹ năng của mình rơi vào tình trạng tụt hậu. Không ngừng tiếp thu và tiêu hóa trong công việc sẽ giúp bạn tránh được sự tự mãn mà làm ảnh hưởng đến công việc của bạn. Ngoài ra, nhiều công ty lớn thường có kế hoạch tập huấn cho nhân viên, nội dung tập huấn có liên quan mật thiết với công việc, nên việc cố gắng trở thành đối tượng được tập huấn là điều rất cần thiết. Vì thế, bạn cần nắm được kế hoạch tập huấn, như chu kỳ, số lượng nhân viên, thời gian tập huấn; và tìm hiểu đối tượng tập huấn cần có điều kiện gì, chú trọng tư cách hay tiềm lực, chú ý tới hiện tại hay tương lai. Nếu bạn cảm thấy mình phù hợp với điều kiện, thì hãy mạnh dạn đề xuất với cấp trên, thể hiện khát vọng học tập và nguyện vọng tiến thủ tích cực. Thông thường, cấp trên sẽ rất hoan nghênh những nhân viên này, vì họ sẽ có ích đối với sự phát triển của công ty, đồng thời, kỹ năng được bồi dưỡng cũng giúp năng lực của bạn được nâng cao. Khi công ty không thể đáp ứng được yêu cầu đi tập huấn của bạn, bạn có thể đăng ký học thêm các lớp bên ngoài, đương nhiên là phải học các lớp bồi dưỡng kiến thức có liên quan mật thiết với công việc.
Cùng với kiến thức, kỹ năng cũng bị hao mòn càng lúc càng nhanh. Nếu bạn không học tập, bồi dưỡng kiến thức mới, thì tính thích ứng sẽ càng ngày càng kém đi. Trong khi đó, cấp trên lại luôn để mắt tới những người nắm vững kỹ năng mới, có thể nâng cao sức cạnh tranh của công ty.
Sự phát triển kinh tế của thế kỷ mới đã rõ ràng, trong tương lai sự cạnh tranh ở môi trường làm việc không chỉ là cạnh tranh về kiến thức và kỹ năng chuyên môn, mà còn là sự cạnh tranh về khả năng học tập. Một người nếu biết học hỏi thì sẽ có một tương lai xán lạn. Một doanh nghiệp vững mạnh luôn yêu cầu các thành viên phải luôn cầu tiến, nỗ lực học hỏi những tri thức mới.

Chương 2. Cạnh tranh tàn khốc - kẻ thắng làm vua
Tự thuật của loài sói:
Trong quá trình tiến hóa lâu dài, loài sói bọn ta phải đương đầu với sự khiêu chiến của muôn vàn loài vật và sự săn bắt tàn khốc của con người. Nhưng bọn ta không vì vậy mà suy thoái. Loài sói là một trong những loài động vật có sức sống ngoan cường nhất. Bọn ta ở vị trí cao nhất trong lưới thức ăn. Sự tồn tại của chúng ta khiến nhiều loài vật khác không dám sống an nhàn, thảnh thơi. Nhờ có cạnh tranh nên thiên nhiên luôn giữ được sự cân bằng sinh thái. Cạnh tranh, mãi mãi là một "trò chơi tàn khốc" của bậc vương giả. Sói luôn tôn trọng quy tắc của sự cạnh tranh. Trước sự khiêu chiến, sói không bao giờ chịu thua, thắng lợi luôn là chân trời của loài sói!
- CẠNH TRANH - "TRÒ CHƠI TÀN KHỐC"
Trên thảo nguyên mênh mông bát ngát, hàng ngày, khi mặt trời ló dạng, sư tử và linh dương lại bắt đầu thi chạy. Sư tử thì đuổi bắt bằng được linh dương, vì linh dương là món ăn ngon của chúng. Linh dương thì buộc phải chạy nhanh hơn sư tử, bằng không sẽ bị sư tử ăn thịt. Trong đàn linh dương cũng có sự cạnh tranh tàn khốc. Chú linh dương nào chạy chậm nhất sẽ trở thành mồi của sư tử, còn những chú linh dương khác có thể tạm thời thoát nạn. Đây chính là sự cạnh tranh tàn khốc trong giới động vật.
Với quan niệm "cá lớn nuốt cá bé" thì sói là loài có ý thức cạnh tranh mạnh mẽ nhất trong giới động vật. Chúng không chỉ cạnh tranh với các loài động vật khác, mà còn phải đương đầu với sự cạnh tranh kịch liệt trong bầy sói. Thông thường, trong lãnh địa của một bầy sói, sẽ có một con sói chúa, nó có quyền lực thống lĩnh đàn sói sống trong khu vực này. Khi cần sức mạnh tập thể để săn mồi, sói chúa sẽ dùng tiếng hú để tập hợp đàn sói lại. Các con sói thành viên đều phải tuân thủ tuyệt đối sự sắp xếp của nó. Đương nhiên, vị trí sói chúa này cũng được quyết định qua sự cạnh tranh giữa các thủ lĩnh trong bầy.
Trong bầy sói, không phải con sói nào cũng có thể giành được vị trí thủ lĩnh và cũng không được quyết định theo tuổi tác hay thứ bậc. Tất cả các con sói đực đều có tư cách tham gia, chỉ có con mạnh nhất đàn mới chiếm được vị trí này. Trong bầy sói, khi thế hệ sau đang dần lớn lên, chúng sẽ dòm ngó vị trí thủ lĩnh. Dù thủ lĩnh là cha chúng, chúng cũng không để ý, vì đàn sói là một thế giới kẻ mạnh làm chủ. Đồng thời, anh em cùng đàn cũng cạnh tranh nhau kịch liệt. Cuối cùng, con sói mạnh nhất sẽ trở thành thủ lĩnh của đàn sói này, còn các con sói khác hoặc là thần phục nó, hoặc là dẫn theo vài con lập ra một đàn mới, hoặc là lưu lạc khắp nơi, trở thành một con sói cô độc, hoặc là gia nhập vào đàn sói khác. Sau khi thủ lĩnh mới đã được xác lập, những con sói khác phải tuân theo sự lãnh đạo của vị thủ lĩnh này. Là con sói đầu đàn, nó có quyền lực tuyệt đối. Việc tuân theo trật tự đẳng cấp nghiêm ngặt sẽ đảm bảo sự sinh tồn của bầy sói.
Giữa các bầy sói còn tồn tại một sự cạnh tranh khác, đó là sự tranh giành lãnh địa. Do thức ăn trong thiên nhiên có hạn, nên các bầy sói thường gây chiến với nhau để tranh giành lãnh địa. Mỗi đàn sói đều có lãnh địa riêng của mình, chúng dùng nước tiểu và mùi để phân định lãnh địa. Nhưng cũng có đàn sói xâm phạm vào lãnh địa khác do thiếu thức ăn. Đối phương đương nhiên là không chấp nhận điều này, nên khó tránh khỏi chiến tranh. Bên chiến thắng sẽ là chủ nhân của lãnh địa này, còn kẻ thất bại không được kiếm ăn ở đây.
Từ sự cạnh tranh "tàn khốc" giữa các bầy sói, chúng ta sẽ nhận ra, kỳ thực, "cạnh tranh" tồn tại ở mọi lĩnh vực trong đời sống con người, như trong thể thao thì có thi đấu bóng đá, bơi lội, quyền anh, điền kinh, cờ...; trong văn hóa văn nghệ thì có các cuộc thi âm nhạc, thi ca, kịch, phim ảnh, hội họa; hoặc thi đua học tập, thi diễn giảng, thi đua lao động... Đó là những cuộc cạnh tranh hữu hình, còn những cuộc cạnh tranh vô hình như ngầm hạ quyết tâm vượt qua người khác thì lại tồn tại ở khắp nơi.
Có thể nói, cạnh tranh là sức mạnh thúc đẩy sự phát triển của xã hội và sự trưởng thành của cá nhân.
Cạnh tranh là hoạt động phối hợp của nhiều kết cấu tâm lý: để có được thành tựu nên tham gia cạnh tranh; có mục tiêu rõ ràng là giành được thành tích cao và thắng lợi; sự cao thấp sẽ xuất hiện khi hai bên cạnh tranh với nhau, chính vì danh dự và cái tôi nên người cạnh tranh sẽ luôn bị áp lực; người cạnh tranh có quyết tâm khắc phục khó khăn, giành lấy thắng lợi. Do sự phối hợp của nhiều loại hoạt động tâm lý, nên người tham gia cạnh tranh luôn có tinh thần sung mãn, sục sôi ý chí chiến đấu, hoàn thành nhiệm vụ một cách hiệu quả.
Vào năm 1955, nhà khoa học Mỹ Andree Schally và nhà khoa học người Pháp Roger Guillemin cùng tuyên bố từ vùng dưới đồi, có thể phân lập CRF do tuyến yên sản xuất ra. Từ đó, cả hai nhà khoa học triển khai cuộc cạnh tranh phân lập CRF. Ai cũng muốn về đích trước. Suốt 22 năm cạnh tranh, tuy họ đều không tách được CRF nhưng họ đã đạt được những thành quả khoa học sáng chói. Schally phân lập và tổng hợp thành "Thyrotrophic releasing factor" và "Luteinizing hormone-releasing factor". Guillemin phân lập và tổng hợp thành "Somatostanin hormone-release inhibiting factor" (SRIF). Thành quả nghiên cứu này của hai ông đã chứng minh được sự tồn tại của hóc-môn, mở ra con đường mới trong việc chữa một số căn bệnh, cung cấp một số dữ liệu cho việc tìm ra phương pháp an toàn trong kế hoạch hóa gia đình. Cả hai ông đã cùng giành được giải Nobel Y khoa.
J. C. Chapman và R. B. Feder từng tiến hành dạy phép cộng trong vòng mười ngày cho hai nhóm học sinh lớp năm. Mỗi ngày, học sinh của hai nhóm được luyện tập mười phút. Trong đó, một nhóm không có sự thi đua, chúng chỉ được luyện tập bằng thái độ học tập của chúng. Nhóm còn lại thì có sự thi đua, kết quả học tập của chúng được công bố mỗi ngày và thưởng ngôi sao cho những trẻ có tiến bộ và xuất sắc. Kết quả cho thấy, trong 5 ngày đầu, thành tích của nhóm có thi đua có xu hướng đi lên, còn thành tích của nhóm không thi đua có xu hướng đi xuống, và nhích dần lên vào 5 ngày sau. Như vậy, thành tích của nhóm có thi đua vượt hơn hẳn so với nhóm không thi đua. Từ đó, cho thấy sự cạnh tranh có tác dụng khích lệ rất lớn. Cạnh tranh là sức mạnh tinh thần thúc đẩy chúng ta không ngừng tiến bộ. Một người nếu thiếu ý thức cạnh tranh thì chắc chắn sẽ không có nhiều triển vọng.
Một ông bố ngồi nói chuyện với cô con gái và bạn trai của cô trong phòng khách. Ông hỏi bạn trai của con mình: "Cậu có thích chơi bóng không?"
Cậu ta trả lời: "Thưa, không ạ, cháu không thích lắm, phần lớn thời gian của cháu là đọc sách và nghe nhạc."
Ông bố tiếp tục hỏi: "Vậy có thích cá cược đua ngựa không?"
Cậu ta trả lời: "Thưa, không ạ, cháu không thích cờ bạc."
Ông bố lại hỏi: "Cậu có thích xem thi điền kinh hoặc các trận cầu trên ti vi không?"
Cậu ta trả lời: "Thưa, không ạ, cháu không thích những hoạt động có tính cạnh tranh."
Sau khi cậu ta ra về, cô con gái hỏi bố: "bố thấy anh ấy thế nào?"
Ông bố trả lời: "Nếu con kết bạn với cậu ta thì bố không phản đối, nhưng nếu con muốn kết hôn với cậu ta thì bố quyết không tán thành."
Cô con gái kinh ngạc hỏi: "Tại sao chứ?"
Ông bố trả lời: "Thông thường, người nuôi chim hoàng anh sẽ không bao giờ để nó ở nhà. Họ sẽ mang nó đến quán trà, vì nơi đó có nhiều chim hoàng anh. Con chim hoàng anh này khi nghe thấy những con khác cất tiếng hót, nó sẽ không chịu lép vế, nên cũng cất cao tiếng hót. Đây là mẹo huấn luyện chim hoàng anh của người nuôi chim."
Cô gái hỏi: "Chuyện này có liên quan gì đến con và bạn trai con?"
Người bố lại nói: "Người nuôi chim kích thích tính cạnh tranh của chim hoàng anh, để đánh thức giọng hót hay của nó. Nếu không có cạnh tranh thì con chim hoàng anh này có thể sẽ không bao giờ hót vì không có những con chim khác so tài với nó."
Cô con gái gật đầu như đã hiểu ra được ẩn ý.
Ông bố nói tiếp: "Sau khi nói chuyện với bạn con, bố đã phát hiện ra cậu ta không vận động và không thích vận động, cũng không thích đấu bóng, gạt bỏ tất cả những hoạt động có tính cạnh tranh. Bố cho rằng người như thế thì khó làm nên được chuyện gì, vì vậy, bố phản đối con kết hôn với cậu ta."
Rõ ràng, người không có tinh thần cạnh tranh sẽ không thế đánh thức động lực tiến thủ trong nội tâm, người như vậy khó có thể tiến xa được trong xã hội đầy cạnh tranh này.
Một số người luôn chăm chỉ làm việc và ham học hỏi thường gặp tình huống sau: những người có điều kiện kém hơn mình lại giành được thành công trước mình, hoặc là thăng tiến nhanh hơn, hoặc là được trọng dụng hơn. Đó chính là do bạn thiếu "ý thức cạnh tranh".
Từ xưa đến nay, loài người luôn sống trong các kiểu cạnh tranh, một người muốn tồn tại và phát triển trong một doanh nghiệp, thì cần phải có ý thức cạnh tranh, ý thức được rằng mình phải làm tốt hơn đối thủ. Dũng cảm cạnh tranh và giỏi cạnh tranh mới có thể làm cho mình nổi bật giữa mọi người, và là một trong những yếu tố cơ bản giúp bạn trở thành người xuất sắc trong sự nghiệp. Nếu bạn cứ cắm cúi đi mà không để ý tới tình trạng của đối thủ, thiếu ý thức cạnh tranh về chỗ đứng trong xã hội, thì rất có thể sẽ trở thành người tụt hậu.
Sự thông minh tài trí và năng lực của một người chỉ có thể phát huy một cách hiệu quả khi cạnh tranh. Không có ý thức cạnh tranh, sẽ không có động lực phấn đấu và tiến thủ. Người như vậy sẽ dễ dàng bị đào thải.
Cạnh tranh là một loại năng lực, chỉ ở trong cạnh tranh mới có thể cảm nhận được sự tồn tại của cuộc sống, chỉ ở trong cạnh tranh mới có thể sống hết mình và có ý nghĩa, chỉ ở trong cạnh tranh mới có thể thể hiện được mình.
Tóm lại, dù cạnh tranh với phương thức nào, hay đối thủ cạnh tranh là ai, nội dung cạnh tranh cụ thể là gì, thì cạnh tranh cũng là để áp đảo đối phương, vượt qua đối phương. Trong cuộc cạnh tranh áp đảo đối phương, bạn sẽ thỏa mãn về tâm lý, như thế, cuộc sống mới trở nên có ý nghĩa hơn. Về điểm này, sói cũng vậy mà con người cũng vậy.
- BIẾT NGƯỜI BIẾT TA - TRĂM TRẬN TRĂM THẮNG
Binh pháp Tô Tử có nói: "biết người biết ta, trăm trận trăm thắng". Trong cạnh tranh, loài sói tôn trọng mọi đối thủ, chứ không coi thường đối thủ. Trước mỗi lần tấn công, sói đều tìm hiểu kỹ con mồi, quan sát và ghi nhớ về đặc điểm và thói quen của chúng, vì thế sói ít khi thất bại.
Một người giàu có đi săn ở Châu Phi. Sau ba ngày đêm săn đuổi, một con sói đã trở thành chiến lợi phẩm của ông ta. Trong khi người dẫn đường chuẩn bị lột da con sói, ông ta đã ngăn lại và nói: "Anh nghĩ rằng con sói này còn có thể sống được không?"
Người dẫn đường nghe vậy cảm thấy rất ngạc nhiên, nhưng anh ta không nói gì, chỉ gật đầu.
Người này liền bật thiết bị liên lạc mang theo bên mình và ra lệnh cho trực thăng lập tức cất cánh để chở con sói bị thương đến một bệnh viện ở cách đó 500km. Ông ta muốn cứu sống con sói này.
Sau đó, người này ngồi lại trên thảo nguyên trầm tư suy nghĩ. Đây không phải là lần đầu tiên ông đi săn ở đây. Trước đó, ông đã từng săn bắt vô số thú hoang, sơn dương. Những con thú này phần lớn đều trở thành thức ăn trên bàn tiệc. Vậy mà, con sói này lại làm ông nảy sinh ý định "để cho nó được sống".
Trong quá trình săn, con sói này bị ông đuổi đến một con đường hẹp có hình chữ T, phía trước là người dẫn đường đã đón sẵn với khẩu súng trong tay, con sói bị kẹp ở giữa. Trước tình huống như vậy, con sói hoàn toàn có thể chọn cách chạy vào con đường hẹp này, nhưng tại sao nó không làm như vậy? Chẳng lẽ con đường hẹp này lại nguy hiểm hơn cả khẩu súng trong tay người dẫn đường?
Trước nghi vấn này, người đi đường giàu kinh nghiệm giải thích: "Sói là loài động vật rất thông minh, chúng biết rằng chỉ cần giành được đường thì sẽ có hi vọng sống sót; còn nếu chọn con đường không có súng săn thì chắc chắn sẽ là con đường chết. Vì chúng biết trên con đường trông có vẻ bằng phẳng kia chắc chắn sẽ có bẫy. Chúng học được điều này nhờ vào quá trình đối phó với thợ săn trong thời gian dài".
Lời giải thích của người dẫn đường đã làm ông rất kinh ngạc. Vì ngoài con người, ông không hề nghĩ rằng bất cứ một động vật nào lại có thể hiểu được tình hình của đối phương như thế.
Tuy loài người được xem là động vật thông minh nhất nhưng xung quanh chúng ta lại đầy rẫy những người không tự biết mình. Bọn họ hoặc là chí lớn tài mọn, tự cho mình là hơn người; hoặc là đánh giá mình quá thấp, thiếu tự tin; hoặc là lấy sở đoản của mình để đấu với sở trường của người, kết quả là xôi hỏng bỏng không.
Trong công ty, ai cũng muốn thành công, ai cũng muốn được thăng chức. Nhưng, một số người biết rõ một vị trí nào đó không thích hợp với mình, dù giành được cũng không thể phát huy được sở trường của mình nhưng vẫn ra sức cạnh tranh để chứng tỏ bản lĩnh của mình, mà không chịu nghĩ tới hậu quả của việc làm đó.
Một công ty khoa học kỹ thuật nọ có một nhân viên nghiên cứu kỹ thuật tên là Đường Đông. Sản phẩm mới do anh ta nghiên cứu đã từng giúp công ty thoát khỏi nguy cơ phá sản. Tuy anh ta thiếu năng lực quản lý và tổ chức nhưng dưới sự tiến cử của bí thư Đảng ủy, anh ta vẫn được đưa lên làm tổng giám đốc công ty này.
Vài năm đầu, nhờ sự giúp đỡ tích cực của vị bí thư Đảng ủy này nên anh ta có thể giải quyết được những rắc rối trong sự vụ hành chính và mối quan hệ với người khác. Nhưng sau khi vị bí thư này về hưu, tình hình thay đổi nhanh chóng. Đầu tiên là trong ban lãnh đạo công ty có một vị phó giám đốc; người này đã nảy sinh hiềm khích với Đường Đông, do bị Đường Đông cản trở việc của mình. Thế là, vị phó giám đốc này và tổ trưởng bộ phận bán hàng đã bắt tay nhau để đối phó với Đường Đông, làm cho khách hàng của công ty ngày một giảm xuống, thị trường cũng bị đối thủ khác chiếm lĩnh. Công ty bị tổn thất nặng nề và dần dần rơi vào hoàn cảnh khó khăn.
Lúc này, nếu Đường Đông dũng cảm xin từ chức, tiếp tục làm công việc nghiên cứu của mình, thì sẽ là một quyết định sáng suốt. Đằng này, anh ta lại áp dụng thói quen ương ngạnh trong công việc của mình vào chốn quan trường. Trước mặt mọi người, anh ta phê bình vị phó giám đốc và tổ trưởng bộ phận bán hàng, lại cho thôi việc vài cán bộ không được việc; vì vậy, đã lại tạo nên một thế lực đối lập không nhỏ. Đầu tiên là một số người đã báo cáo với cấp trên, kế đến là yêu cầu cấp trên giáng chức anh ta.
Trước tình hình hiệu quả kinh tế ngày một xuống dốc, cấp trên buộc phải tuyển dụng tổng giám đốc mới. Người được lựa chọn lại là vị phó giám đốc đã từng bị anh ta phê bình. Đường Đông đã không chịu nổi cú sốc này nên không bao lâu sau đã lâm bệnh, phải nằm viện điều trị.
Khi tham gia cạnh tranh chức vị, nên chú ý phát huy sở trường của mình. Ví dụ, bạn giỏi về kinh doanh thì không nên cạnh tranh chức vị quản lý nhân sự; bạn giỏi về quản lý sản xuất thì không nên cạnh tranh chức vị trưởng phòng kinh doanh. Bởi vì, dù bạn giành được chức vị đó thì cũng không thể phát huy được sở trường của mình, điều này không có lợi cho sự thăng tiến của bạn, ngược lại còn khiến bạn mất đi nhiều cơ hội và làm mai một dần kỹ năng của bạn.
Trong công ty, làm việc phải có nguyên tắc, một số việc biết rõ là không thể làm thì dù có làm cũng uổng công; vậy thì hãy bỏ ý định cạnh tranh, tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có trong tay, tập trung vào một phương diện, mới là sáng suốt.
Ngoài việc "biết mình", chúng ta cũng không thể coi nhẹ vấn đề "biết người". Hiểu được bất cứ một ai bên cạnh bạn cũng là một điều rất quan trọng.
Ông Ngô là người quản lý bộ phận hậu cần ở một công ty nọ. Ông Ngô rất có cảm tình với ông Lang nên đặc biệt quan tâm và bồi dưỡng cho ông Lang. Nào ngờ ông Lang lại vì vậy mà trở nên hống hách, không coi những đồng nghiệp khác ra gì. Sau một thời gian, ông Lang lại lôi kéo hai đồng nghiệp không biết an phận khác kết thành một "tiểu bang phái" và đòi hỏi ở ông Ngô càng nhiều lợi ích hơn. Ông Ngô vì không đề phòng nên không kịp trở tay, lại vì sự yên ổn của công ty nên đành phải ngậm bồ hòn làm ngọt, thuận theo yêu sách của ông Lang.
Sau khi đáp ứng yêu cầu của bọn họ, ông Ngô tưởng rằng họ sẽ chịu để yên nhưng không ngờ sau đó không lâu, họ lại lôi kéo thêm một số đồng nghiệp khác để chống đối lại ông, kể tội ông và buộc ông phải từ chức. Nhân vô thập toàn, trong công việc, ông Ngô đã từng phạm phải một sai lầm lớn, lại thêm việc không kịp đề phòng nên đã thất bại. Người lên thay thế vị trí của ông ta không ai khác lại chính là ông Lang. Chuyện đã đến nước này, ông Ngô có hối hận thì cũng đã muộn rồi!
"Biết mình" và "biết người" là hai bài học mà người cạnh tranh phải nắm vững, chỉ có hiểu rõ mình và đối phương, đồng thời tận dụng ưu thế của bản thân và hoàn cảnh một cách hữu hiệu, chúng ta mới không bị thua trong cuộc cạnh tranh.
- CHỦ TRƯƠNG HAI BÊN CÙNG CÓ LỢI TRONG THẾ GIỚI LOÀI SÓI
Một con sư tử và một con sói cùng phát hiện một con tuần lộc, bèn bàn nhau cùng đuổi bắt con tuần lộc đó. Chúng phối hợp rất ăn ý, khi sói ta dồn con tuần lộc tới bước đường cùng, sư tử liền nhảy lên cắn chết con tuần lộc.

Nhưng lúc này sư tử nảy lòng tham, không muốn chia phần cho sói và muốn cắn chết cả con sói. Con sói ra sức kháng cự, cuối cùng con sói bị chết, nhưng sư tử cũng bị trọng thương, không thể thưởng thức được thịt tuần lộc.
Nếu sư tử không nảy lòng tham, cùng sói thưởng thức thịt tuần lộc, thì có phải vui vẻ hơn không? Câu chuyện này ý nói là trong cuộc cạnh tranh chỉ có một bên thắng, ngươi chết thì ta sống, ngươi sống thì ta chết.
Trong giới động vật, sói là loài "nghĩa khí" nhất, sói luôn biết tạo điều kiện hai bên đều có lợi, ví dụ sói và chim kền kền là một cặp phối hợp rất ăn ý. Sói và kền kền đều là động vật ăn thịt, nhưng sói sống trên mặt đất, mắt chỉ có thể quan sát trong phạm vi hữu hạn. Kền kền có thể bay trên không trung, nên phạm vi quan sát rộng hơn, vì thế có thể dễ dàng phát hiện được thi thể động vật. Nhưng kền kền lại không thể xẻ rách được da lông của những con vật to lớn, nên chúng tìm sói giúp đỡ. Kền kền dẫn sói tới chỗ con mồi, sói xé rách da của con vật, rồi sói và kền kền cũng ăn mồi.
Trong thế giới loài sói, một bên được lợi không phải là chiến thắng, chỉ có hai bên cùng hưởng lợi mới là chiến thắng chân chính. Cảnh giới tối cao của chiến tranh là hòa bình, cảnh giới tối cao của cạnh tranh là hợp tác. Con người cũng cần phải xác định tư tưởng này ngay từ khi bước vào một nơi làm việc nào đó. Cạnh tranh "đôi bên cùng có lợi" là cách tốt nhất để cả hai bên đều có được lợi ích.
Trong cuộc tranh cử làm chủ nhiệm ban ký giả, Giang Nghi đã bị thất bại bởi đối thủ cạnh tranh Tô Lạc nên cô cảm thấy rất chán chường. Cô lo lắng rằng sau này sẽ không được yên thân nên muốn rời khỏi ban ký giả để chuyển sang làm biên tập. Mặt khác cô lại không muốn từ bỏ cuộc sống ký giả sôi động. Trong khi cô còn đang do dự thì cô lại nhận được một nhiệm vụ quan trọng: phụ trách việc lấy tin cho một sự kiện quan trọng và được bổ nhiệm làm trưởng đoàn ký giả.
Đây chính là chính sách đối đãi đồng nghiệp và cũng là đối thủ cạnh tranh của Tô Lạc. "Nếu tôi không bổ nhiệm cô ấy làm trưởng đoàn ký giả, không giao phó nhiệm vụ quan trọng thì nội bộ sẽ bị chia rẽ. Như thế thì công việc không thể tiến triển được. Mục tiêu của tôi là làm cho ban ký giả càng xuất sắc hơn, giành được nhiều thành tích hơn, chứ không phải là nhằm vào đối thủ của mình. Phải làm cho mọi người trong ban đồng tâm hiệp lực thì tôi mới có thể hoàn thành công việc tốt hơn, mới có thể phát triển xa hơn. Vì vậy, tôi phải giao nhiều nhiệm vụ quan trọng cho Giang Nghi, giao cho cô ấy một số cuộc phỏng vấn quan trọng và có độ khó, để cho cô ấy cảm thấy mình được coi trọng. Hơn nữa, cô ấy lại là ký giả sáng giá nhất trong ban, có năng lực làm việc tốt, lại có uy tín và xử lý mọi việc tốt, nhất định sẽ trở thành trợ thủ đắc lực cho tôi".
Quả nhiên, Giang Nghi đã tâm phục khẩu phục Tô Lạc rất nhanh, vui vẻ trở thành cánh tay phải đắc lực cho Tô Lạc. Sự nghiệp của Tô Lạc cũng nhờ đó mà phất lên như diều gặp gió.
Thực ra, giữa các đồng nghiệp trong công ty vốn là quan hệ vừa hợp tác vừa cạnh tranh. Hãy nhìn quan hệ cạnh tranh bằng con mắt tích cực, khi năng lực của đồng nghiệp càng ngày càng mạnh, vô hình trung cũng thúc đẩy bạn nâng cao thực lực của mình. Người có bụng dạ hẹp hòi, bài xích đồng nghiệp của mình, chắc chắn cũng sẽ bị người khác bài xích. Người coi đồng nghiệp là vật chướng ngại trên con đường thăng tiến của mình, nhất định sẽ khó có thể trụ được trong công ty. Đối với người có quan hệ cạnh tranh với mình trong công ty, bạn hãy thử khen ngợi họ, nhờ họ giúp vài việc nhỏ, dần dần có thể giải tỏa được những căng thẳng giữa hai người, tốt nhất là nên thêm bạn bớt thù
- CẢM KÍCH ĐỐI THỦ

Một con hổ Châu Mỹ nọ đang sống trong công viên rừng quốc gia ở Peru. Hổ Châu Mỹ là một loài động vật quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng. Cả thế giới chỉ còn lại mấy con. Vì thế, để bảo vệ con hổ quý hiếm này, người Peru đã giành một khoảng rừng gần 20km2 để làm khuôn viên cho con hổ này, còn xây dựng một chuồng hổ sang trọng, để nó sống tự do tự tại. Trong khu vườn hổ rậm rạp, cây cỏ xanh tốt, mương nước ngang dọc, nước chảy róc rách, còn có những con vật như bò, dê, nai, thỏ cùng chơi đùa với hổ. Ai tới tham quan khu này cũng nói đây là thiên đường của con hổ Châu Mỹ. Nhưng điều khiến mọi người ngạc nhiên là, con hổ không hề vồ bắt những "con mồi sống" mà người ta để sẵn cho nó, và cũng không hề có khí phách của một vị chúa sơn lâm. Con hổ chỉ biết ăn rồi ngủ, ngủ rồi lại ăn. Một số người cho rằng do nó quá cô đơn nên mới thế. Thế là, chính phủ lại đưa một con hổ cái từ Columbia về bầu bạn với nó, nhưng kết quả cũng không có gì thay đổi.
Một hôm, một nhà nghiên cứu hành vi động vật đến tham quan khu vườn hổ này. Thấy bộ dạng uể oải của con hổ Châu Mỹ, ông liền nói với người quản lý: Hổ là chúa tể sơn lâm, không thể chỉ để những con vật tối ngày chỉ biết gặm cỏ không biết săn bắt này trong môi trường sống của nó. Phải thả vào mấy con beo, chí ít cũng phải có hai con sói vào đây, bằng không, dù làm cách nào con hổ này cũng sẽ không thể phấn chấn lên được.
Người quản lý nghe theo ý kiến của nhà nghiên cứu, ông ta đem mấy con sói từ vườn thú khác về thả vào khu vườn hổ. Phương pháp này quả nhiên là có hiệu quả. Từ hôm sói vào vườn hổ, con hổ Châu Mỹ không nằm yên được nữa. Hàng ngày, nó không đứng trên đỉnh núi cao gầm gừ phẫn nộ, thì cũng lao xuống núi như gió, hoặc dạo chơi một cách đầy cảnh giác bên bìa rừng. Bản chất oai phong dũng mãnh đã thức tỉnh trở lại. Nó lại trở thành một con hổ đúng nghĩa, trở thành chúa tể sơn lâm trong khu vườn hổ rộng lớn này.
Động vật nếu không có đối thủ cạnh tranh, thì sẽ trở nên ủ rũ. Tương tự, con người nếu không có đối thủ, thì sẽ bằng lòng với hiện tại, hình thành tính thụ động, cuối cùng trở thành người bất tài. Một tập thể nếu không có đối thủ cạnh tranh, thì sẽ mất đi sự linh hoạt, mất đi sức sống. Một doanh nghiệp nếu không có đối thủ, sẽ mất đi ý chí tiến thủ, chính vì sự bằng lòng với hiện tại mà dần bị suy vong. Hổ Châu Phi nhờ có đối thủ cạnh tranh như con sói nên mới tìm lại được khí phách đã bị lãng quên. Có đối thủ, mới có ý thức nguy cơ, mới có sức cạnh tranh. Có đối thủ, bạn buộc phải phấn đấu, buộc phải bỏ cũ nạp mới, buộc phải kiên quyết tiến thủ; bằng không, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị thay thế và bị đào thải.
Nhiều người coi đối thủ là nỗi lo trong lòng, là cái gai trong mắt muốn gạt bỏ họ ngay lập tức, nhưng có được một đối thủ mạnh lại là điều may mắn đấy. Vì có đối thủ mạnh bạn sẽ có cảm giác nguy cơ luôn rình rập xung quanh, kích thích tinh thần và đấu trí của bạn.
Hãy cư xử tử tế với đối thủ của bạn! Nhất thiết đừng coi họ là "kẻ địch", mà hãy coi họ như mũi tiêm kích thích tinh thần, như công cụ thúc đẩy bạn tiến bộ, như một cây roi da cảnh giới.
Hãy nhớ rằng: Đối thủ không chỉ đem lại cho chúng tan nguy cơ và đấu tranh. Mà còn là động lực kích thích chúng ta luôn tìm cách sống và muốn được thắng lợi. Cho nên, hãy đối xử tốt với họ! Vì có họ thì bạn mới có ý chí phấn đấu, cuộc sống của bạn cũng trở nên phong phú hơn. Trong công ty, khi bạn biết cảm kích và chiêm ngưỡng đối thủ, có nghĩa là nhân cách của bạn đã đạt được sự chính chắn.
Trình Siêu đến xin việc ở một công ty quảng cáo nổi tiếng và đã thuận lợi lọt vào vòng một, trở thành một trong mười ứng cử viên. Nội dung thi của vòng hai rất đơn giản: yêu cầu ứng cử viên thiết kế một tác phẩm và trình bày trước mọi người; 9 người còn lại sẽ cho điểm và viết ra những lời đánh giá.
Trong quá trình đánh giá, Trình Siêu đã tỏ ra rất thán phục tác phẩm của ba người trong số họ và cho điểm rất cao. Nhưng điều làm anh ta bất ngờ là anh ta đã trúng tuyển! Càng bất ngờ hơn nữa là trong ba người mà anh ta khen ngợi, chỉ có một người trúng tuyển. Trình Siêu cảm thấy rất khó hiểu. Khi nghe người quản lý của công ty này giải thích, anh ta mới hiểu rõ: "Mười ứng cử viên đều xuất sắc, có chuyên môn khá, điều này đương nhiên là rất quan trọng. Nhưng điều công ty chú trọng hơn hết là trong khi đánh giá lẫn nhau, các ứng cử viên có biết ngưỡng mộ người khác hay không. Vì người luôn đề cao mình, không nhìn thấy sở trường của người khác thì không thể gọi là người tài. Những người không trúng tuyển kia tuy có chuyên môn tốt nhưng chỉ tiếc là họ không biết chiêm ngưỡng đối thủ, điều này còn quan trọng hơn cả trình độ chuyên môn".
Trước sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt của cuộc sống, sự ngưỡng mộ và tiếp nhận người khác là điều rất quan trọng. Vì như vậy, bạn mới có thể kịp thời bổ sung những thiếu sót của mình, đoàn kết hợp tác để cùng tiến bộ. Đây cũng là một trong những yếu tố cần thiết để trở thành người tài.
Trong trận chung kết NBA vào nhiều năm trước, khi ấy, cầu thủ Pippen của đội Bulls giành được 33 điểm, hơn Jordan 3 điểm. Sau khi trận đấu kết thúc, Jordan và Pippen đã ôm chầm lấy nhau và khóc. Lúc bắt đầu, do Pippen là cầu thủ có nhiều triển vọng vượt qua Jordan nhất, nên đôi lúc anh ta tỏ ra xem thường Jordan, còn nói Jordan không bằng mình ở một số điểm nào đó và anh sẽ lật đổ được vị trí dẫn đầu của Jordan. Nhưng Jordan không những vẫn không coi Pippen là sự uy hiếp tiềm tàng để loại trừ, mà còn khích lệ Pippen bằng thái độ hoan nghênh.
Một lần nọ, Jordan nói với Pippen: "Giữa chúng ta, ai ném bóng 3 điểm tốt hơn?". Pippen trả lời không cần suy nghĩ: "Biết rồi mà còn hỏi, đương nhiên là cậu rồi". Vì lúc đó, tỉ lệ thành công trong ném 3 điểm của Jordan là 28,6%; còn Pippen là 26,4%. Nhưng Jordan mỉm cười bác lại: "Không, là cậu! Động tác ném 3 điểm của cậu rất kỹ thuật, tự nhiên, rất tài hoa. Sau này chắc chắn sẽ ném càng tốt hơn, tôi ném 3 điểm vẫn còn kém lắm". Jordan còn nói với anh ta rằng: "Tôi thường úp rổ bằng tay phải, trong khi đó, cậu dùng được cả hai tay". Ngay cả Pippen cũng không biết chi tiết này. Từ đó về sau, Pippen không còn coi Jordan là đối thủ nữa. Cả hai học tập lẫn nhau, trở thành đôi bạn thân.
Chúng ta cần phải học cách cảm kích và học tập đối thủ. Học tập sở trường của đối thủ, đem cái sở trường của đối thủ bổ sung cho sở đoản của mình, từ đó, nhìn thấy mặt yếu kém của mình để cùng tiến bộ và phát triển. Hãy nên nể phục, thông cảm, bao dung đối thủ của mình và xem nhẹ sự được mất. Nội tâm của bạn cũng sẽ bình tĩnh và khoan dung. Như thế, khi đứng trước đối thủ cạnh tranh, bạn có thể mỉm cười, ung dung tiếp nhận sự khiêu chiến. Nếu thắng lợi thì sẽ rất huy hoàng, nếu thất bại thì cũng rất đẹp.
- TÂM TÍNH KHÔNG BAO GIỜ CHỊU THUA
Sói là loài vật luôn cạnh tranh tới cùng, chúng không dễ dàng chịu thua hay từ bỏ quyền lợi trong cạnh tranh. Con người cũng vậy, người có tâm tính không bao giờ chịu thua cuộc sẽ luôn đầy ý chí chiến đấu để được thành công.
Nghe nói, tổng thống mỹ Lincoln từng là một thanh niên có hành vi không tốt. Mặc dù cậu là người thông minh lanh lợi, bênh vực lẽ phải, nhưng cậu lại thường chơi chung với những thanh niên lêu lổng, thường say xỉn gây sự và đánh nhau. Một lần, cậu và nhóm bạn lén lấy xe của một người bạn thân của cha mình để đi dạo chơi một vòng California, rồi lái xe tới New York đánh bạc. Kết quả là thua luôn cả chiếc xe. Sau khi biết chuyện, cha cậu rất giận dữ, mắng rằng: "con đúng là vô tích sự!"
"Mình thông minh thế này sao lại là đồ vô tích sự?". Câu nói của cha đã chạm vào lòng tự ái của cậu. Từ đó, Lincoln chấm dứt quan hệ với mấy người bạn vô công rồi nghề đó. Để khẳng định mình, Lincoln bắt đầu ra sức học tập, nhanh chóng có được một phần sản nghiệp thuộc về mình, và sau này trở thành một tổng thống đầy uy quyền của nước Mỹ.
Mỗi người đều có tiềm năng, nhưng chúng ta thường không nhận thấy. Đến khi gặp tác động từ bên ngoài thì những tiềm năng này sẽ được bộc lộ ra. Nhờ có những tác động này, cuộc sống sẽ thay đổi.
Nhưng cũng có một số người khi chịu những tác động từ bên ngoài như bị tổn thương và sỉ nhục, thì họ không có phản ứng tích cực, hoặc cảm thấy nhục nhã, hoặc có xu hướng nói năng cay nghiệt, cuối cùng thì gây thù hằn. Kết quả là đẩy cuộc sống của mình đi theo hướng bất lợi, đây là kiểu phản ứng tiêu cực.
Trong công sở, cũng có người thay đổi được hoàn cảnh của mình nhờ sự tác động của người khác, đạt được mục tiêu mà mình hằng mong muốn.
Nhà hào phú mỹ Johnson quyết định xây dựng một cao ốc văn phòng tại Chicago, ông đi tới nhiều ngân hàng mà vẫn không vay được vốn. Thế là, ông quyết định lên ngựa trước rồi kiếm roi sau, ông gom góp 2 triệu đô la của mình lại rồi mời một nhà thầu tiến hành xây dựng, sau đó tự mình tìm cách xoay sở 5 triệu đô la còn lại.
Khi số tiền còn lại chỉ đủ chi tiêu được một tuần, Johnson mời vị chủ quản của công ty bảo hiểm nhân thọ Metlife dùng cơm tối tại New York. Khi Johnson lấy bản kế hoạch luôn đem theo bên người ra để lên bàn, vị chủ quản nói với ông: "Ở đây không tiện nói chuyện, mai anh tới công ty tôi đi".
Hôm sau, khi biết tin Metlife sẽ cho ông mượn tiền, ôg nói: "Tốt quá, vấn đề duy nhất là hôm nay tôi cần có được lời hứa chắc chắn".
"Anh đang đùa đấy à, chúng tôi chưa từng đưa ra lời hứa cho vay trong vòng một ngày như vậy". Vị chủ quản trả lời.
Johnson kéo ghế lại gần và nói: "Anh là chủ quản của bộ phận này, có lẽ anh nên thử xem anh có đủ khả năng làm việc này trong một ngày không".
Người chủ quản mỉm cười nói: "Anh ép tôi quá đấy, nhưng để tôi thử xem".
Kết quả là người chủ quản đã làm được việc này. Johnson cũng trở về Chicago trước khi xài hết tiền không lâu sau đó.
Johnson đã áp dụng phương pháp khích tướng, lời nói của ông ám thị sự hoài nghi vị chủ quản này có quyền lực lớn như thế thật không. Vị chủ quản nghe thấy thế thì cảm thấy quyền lực của mình bị đe dọa, bèn chứng minh cho ông thấy!
Trên thương trường hiện nay, chắc chắn không thể tránh khỏi sự cạnh tranh kiểu này.
Ở một số công ty hợp tác đầu tư, đặc biệt là ở công ty có vốn đầu tư nước ngoài, việc chạy theo thành tích, hi vọng chiếm được cảm tình của cấp trên để được thăng tiến, và sự xung đột về các lợi ích khác, khiến quan hệ giữa các đồng nghiệp tồn tại sự cạnh tranh. Nhưng sự cạnh tranh này không phải là sự cạnh tranh về thực lực đơn thuần, mà có nhiều yếu tố phức tạp trong quan hệ. Bề ngoài mọi người vẫn vui vẻ hòa thuận với nhau, nhưng trong lòng thì mỗi người đều có những tính toán riêng.
Trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, có người gặp thất bại, có người lại bộc lộ được tài năng thật sự. Đã cạnh tranh thì không thể tránh được, vậy chúng ta nên đối mặt với cạnh tranh một cách tích cực, cạnh tranh với thái độ không chịu thua. Chỉ có như vậy, mới có thể chiến thắng được đối thủ, đi tới thành công.
- ĐẠT ĐƯỢC SỰ HOÀN HẢO - BẠN CHÍNH LÀ NGƯỜI CHIẾN THẮNG
Sói là loài động vật theo chủ nghĩa hoàn hảo. Trong bầy sói không có kẻ tầm thường. Trong mắt loài sói, tầm thường là sẽ bị diệt vong. Sói lấy sự hoàn hảo để làm phương châm. Dù là kỹ thuật săn mồi hay phong thái của kẻ mạnh, sói không hề lừa dối mình, hoặc tìm lời bao biện cho những hành vi trở thành kẻ tầm thường. Cạnh tranh là một cuộc chiến đào thải kẻ tầm thường. Kẻ thắng lợi chính, tức là kẻ chiến thắng sau cùng chắc chắn sẽ là một con sói đạt được sự hoàn mỹ. Con người cũng vậy, cũng từng gặp phải những gì sói đã trải qua...
Ngày xưa, một người giàu có nọ sắp phải đi xa. Trước khi đi, ông gọi tất cả gia nô lại và giao tài sản cho họ giữ. Dựa vào năng lực của mỗi người, ông đưa cho gia nô thứ nhất 10 lạng bạc, gia nô thứ hai 5 lạng bạc, gia nô thứ ba 2 lạng bạc. Người gia nô cầm 10 lạng bạc đã dùng số bạc này để buôn bán và kiếm thêm được 10 lạng bạc nữa. Cũng giống như vậy, người gia nô cầm 5 lạng bạc cũng kiếm thêm được 5 lạng bạc nữa. Người gia nô cầm được 2 lạng thì lại chôn số tiền đó xuống đất.
Sau đó rất lâu, chủ của họ trở về và kết toán với họ. Người giữ 10 lạng bạc đã đưa thêm 10 lạng bạc nữa. Người chủ nói: "Tốt lắm! Ngươi là một người rất tự tin trong nhiều lĩnh vực. Ta sẽ cho ngươi quản lý nhiều hơn nữa. Bây giờ thì hãy cầm lấy phần thưởng của ngươi đi!".
Người giữ 5 lạng bạc cũng đưa thêm 5 lạng bạc nữa. Người chủ nói: "Tốt lắm! Ngươi là người rất tự tin trong một số việc! Ta sẽ cho ngươi quản lý nhiều việc hơn nữa! Bây giờ thì hãy nhận lấy phần thưởng của ngươi đi!".
Cuối cùng, người gia nô được giữ 2 lạng bạc đến và nói: "Thưa chủ nhân, tôi biết ngài muốn trở thành một tay cường đạo, muốn ngồi không mà hưởng lợi. Tôi sợ lắm, nên đã đem tiền chôn xuống đất." Người chủ đáp lại rằng: "Vừa lười nhác vừa thiếu đức. Ngươi đã biết ta như vậy thì lẽ ra ngươi nên gửi tiền vào ngân hàng, để khi ta về, ta còn nhận được phần tiền lời của ta, sau đó, ta sẽ đưa cho người có 10 lạng bạc. Đối với những người đã có rất nhiều, ta muốn làm cho họ càng trở nên giàu có hơn; còn đối với những người tay trắng thì ta sẽ tước đoạt hết, thậm chí là cả sự hiện hữu của họ."
Người gia nô này vốn tưởng rằng ông chủ sẽ khen ngợi mình vì anh đã không tiêu mất hai lạng bạc của ông chủ. Xem xét từ góc độ của anh ta, tuy anh không làm cho tiền sinh lời nhưng cũng không làm cho nó mất đi, như vậy là đã hoàn thành nhiệm vụ mà ông chủ đã giao phó. Ông chủ của anh ta lại không nghĩ như vậy. Ông không muốn gia nô của mình thụ động, mà muốn họ phải chủ động hơn, giỏi giang hơn nữa.
Không nên hài lòng với những thành quả bình thường, mà hãy làm một cách tốt nhất, thì bạn mới có thể trở thành một người hữu ích không thể thiếu được. Tất nhiên, không phải việc gì chúng ta cũng có thể làm một cách hoàn mỹ, nhưng khi chúng ta không ngừng trau dồi năng lực của bản thân, không ngừng hoàn thiện mình, thì tiêu chuẩn yêu cầu đối với bản thân sẽ ngày càng cao. Đây là bản tính cố hữu của loài người.
Đối với chúng ta, sự thụ động là biểu hiện của người không có năng lực. Sự tầm thường là ngõ cụt của chúng ta. Tại sao trong khi có thể chọn đường tốt hơn thì chúng ta lại luôn chọn sự bình thường? Tại sao chúng ta chỉ có thể làm những việc mà người khác đang làm? Tại sao chúng ta không vượt qua sự tầm thường?
Không nên nói rằng người khác đặt kỳ vọng vào bạn cao hơn bạn kỳ vọng vào bản thân. Nếu có người nào đó tìm được sai sót của bạn trong công việc, thì bạn không phải là xuất sắc, bạn cũng không cần phải bao biện. Khi chúng ta có thể chọn sự hoàn mỹ, thì tại sao lại chọn sự bình thường?
Vượt qua sự tầm thường, lựa chọn sự hoàn mỹ, là câu cách ngôn đáng để mỗi người chúng ta theo đuổi trong cuộc đời, cũng là thái độ sống mà mỗi chúng ta nên có. Những gì mà Frank đã trải qua có thể sẽ gợi cho chúng ta nhiều điều có ích.
Frank vốn là ký giả của đài truyền hình. Nhưng hơn mười năm qua, Frank không có cơ hội để phát triển, chức vụ và mức lương cũng không được lý tưởng. Frank cho rằng mình đã cố gắng trong công việc nhưng vẫn luôn bị cấp trên đánh giá thấp. Frank cảm thấy bất mãn và rất muốn thôi việc để đi nơi khác. Trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, Frank hỏi ý kiến của một người bạn. Bạn của anh nói rằng: "cậu đã từng suy nghĩ đến nguyên nhân tại sao lại có tình trạng như hiện nay chưa? Cậu có hiểu và yêu thích công việc của cậu không? Cậu đã thực sự cố gắng trong công việc chưa? Nếu cảm thấy bất mãn chỉ vì mức lương và chức vụ hiện tại thì cậu sẽ không có sự lựa chọn nào tốt hơn. Hãy cố nhẫn nại hơn nữa, hãy thay đổi thái độ của cậu đối với công việc, thử tìm niềm vui và giá trị trong công việc, có thể cậu sẽ có những phát hiện và thu hoạch bất ngờ. Khi cậu đã thực sự nỗ lực rồi thì hãy nghĩ đến chuyện thôi việc."
Frank nghe theo lời khuyên của người bạn, anh bắt đầu thẩm định lại công việc của mình và thay đổi cách suy nghĩ lạc quan hơn. Thế là, Frank đã tìm được những niềm vui mà trước đây anh không bao giờ nhận ra: qua công việc, anh quen biết được rất nhiều người, kết giao với rất nhiều bạn bè. Từ đó, những bất mãn đối với công ty đã dần biến mất. Không những thế, vài năm sau, Frank được công ty đánh giá là người giỏi nhất trong quan hệ giao tiếp.
Chúng ta vẫn thường hay đổ lỗi cho hoàn cảnh, nếu không phải là phàn nàn về chức vụ, chế độ đãi ngộ, công việc thì cũng là trách móc đồng nghiệp, cấp trên hoặc ông chủ mà rất ít khi tự hỏi: mình đã cố gắng chưa? Mình đã thực sự xứng đáng với mức lương hiện tại chưa? Bạn nên biết rằng, trách móc càng nhiều thì mất mát cũng càng lớn, lời bao biện chỉ làm cho bạn thất bại.
Sau khi tốt nghiệp đại học, Linda vào làm ký giả cho một tòa soạn mà mình mong ước đã lâu. Tuy mang tiếng là làm ký giả nhưng cô lại không được giao những công việc của một ký giả mà suốt ngày chỉ làm những việc cỏn con như chỉnh sửa lại những băng ghi âm do người khác phỏng vấn. Làm những công việc chán ngắt này là điều trước đây Linda không hề ngờ tới. Sự bất mãn càng lúc càng nhiều đã manh nha ý định thôi việc trong cô. Một người bạn khuyên cô: "cậu là một người may mắn, cậu đang tiếp cận với công việc mà cậu thích nhất. Nếu cậu cảm thấy công việc hiện tại quá tẻ nhạt thì đó chỉ là cái cớ, chứng tỏ cậu vẫn chưa thực sự cố gắng trong công việc. Cậu hãy thử học cách làm thế nào để nghe viết băng ghi âm nhanh, thử trở thành một người viết nhanh, chắc chắn sẽ giúp ích cho cậu sau này. Vì nghe viết băng ghi âm trong một giờ thường phải mất thời gian gấp ba đến bốn lần. Nhưng nếu đã giỏi tốc ký thì chỉ cần mất thời gian bằng thời gian ghi âm là đã hoàn thành, vừa hợp lý vừa tiết kiệm được thời gian."
Thế là, cứ mỗi cuối tuần, Linda lại đến trung tâm văn hóa để học tốc ký. Sau khi Linda đã học thành thạo, cô đã hoàn thành công việc ghi băng ghi âm một cách dễ dàng. Sáu năm sau, cô đã trở nên nổi tiếng trong giới báo chí về tài viết tốc ký "nhanh, rẻ, chính xác", cho dù là lúc nền kinh tế không được khởi sắc thì cô cũng không bao giờ hết việc.
Câu chuyện mà chúng tôi giới thiệu dưới đây đáng để các bạn học hỏi.
Abney và Broke đồng thời được nhận vào một cửa hàng, có cùng một mức lương. Nhưng sau một thời gian, Abney được cất nhắc, còn Broke vẫn ở vị trí như cũ.
Broke rất bất mãn về sự bất công của ông chủ, anh bèn gặp ông chủ phàn nàn về chuyện này. Ông chủ vừa kiên nhẫn nghe những lời trách móc của Broke, vừa tìm cách giải thích rõ về sự khác biệt giữa anh với Abney.
"Broke à", ông chủ nói, "anh hãy ra chợ xem sáng nay có bán món gì".
Broke ra chợ rồi về báo cáo với ông chủ, sáng nay ngoài chợ chỉ có một anh nông dân đang kéo một xe khoai tây đi bán.
"Có bao nhiêu?", ông chủ hỏi.
Broke vội đội mũ rồi chạy ra chợ rồi về báo cáo: "Tổng cộng có 40 bao khoai tây."
"Giá bao nhiêu?"
Broke lại chạy ra chợ lần thứ ba để hỏi giá.
"Thôi được rồi", ông chủ nói với anh, "giờ thì mời anh ngồi ở ghế kia và đừng nói gì cả, hãy xem người khác nói thế nào".
Rồi ông chủ gọi Abney tới, giao cho anh nhiệm vụ tương tự.
Abney ra chợ rồi trở về rất nhanh, báo cáo tình hình với ông chủ: cho tới thời điểm này chỉ có một anh nông dân đang bán khoai tây, tổng cộng có 40 bao, giá cả tùy vào việc mua nhiều hay ít, chất lượng của khoai tây cũng khá, anh đem về một củ cho ông xem. Một tiếng sau anh nông dân còn chở mấy thùng cà chua đến, giá cả phải chăng. Hôm qua cửa hàng bán cà chua rất chạy, trong kho còn rất ít cà chua. Anh nghĩ cà chua rẻ thế này chắc chắn ông chủ sẽ mua vài thùng, nên anh không chỉ đem cà chua về cho ông chủ xem mẫu, mà còn đưa anh nông dân đó tới, đang ở bên ngoài đợi câu trả lời.
Lúc này ông chủ quay sang Broke nói: "giờ anh đã biết tại sao mức lương của Abney cao hơn anh rồi chứ?"
Làm được việc một cách hoàn mỹ, bạn sẽ là người chiến thắng! Câu nói này đáng để mỗi chúng ta ghi khắc trong lòng. Làm việc đạt tới trình độ hoàn mỹ, bao hàm cả trí tuệ, tư tưởng và năng lực trong đó.
- CẠNH TRANH KHÔNG ĐÁNH ĐỔI BẰNG PHẨM HẠNH
Tục ngữ có câu "một rừng không thể chứa hai hổ". Khi sói bị loài vật khác khiêu chiến, chúng sẽ không bỏ lỡ quyền lợi đấu tranh của mình. Cạnh tranh là yếu tố quan trọng để duy trì sự sống. Trong thế giới của loài sói, nguyên tắc cạnh tranh là công bằng, ngay thẳng. Tỉ thí sức mạnh là yếu tố quyết định kẻ chiến thắng. Đấu tranh công khai là bản chất sinh tồn của loài sói, cũng là bản chất sinh tồn của kẻ mạnh. Bất cứ cuộc cạnh tranh nào phải đánh đổi phẩm hạnh đều bị coi là cạnh tranh không chính đáng. Các bạn có thể tham khảo ví dụ dưới đây.
Thiên Minh và Thành Xuân là hai nhân viên giỏi đắc lực nhất của một công ty, lại đều phụ trách công việc thị trường. Hiện công ty đề bạt một người chủ quản nghiệp vụ. Thành Xuân tích cực viết thư tự giới thiệu về mình gửi lên cấp trên, để chứng minh cô là người xứng đáng được đề bạt; để trình bày và phân tích bản kế hoạch của cô sau khi thăng chức, Thành Xuân phê phán thậm tệ sai lầm của người chủ quản trước.
Thiên Minh cũng viết thư tự giới thiệu gửi lên cấp trên, tóm tắt về kế hoạch làm việc sau khi thăng chức, nhưng không hề đề cập tới chuyện của cấp trên tiền nhiệm. Sau giờ làm việc, cô mời mấy vị phó tổng giám đốc cùng dùng cơm, nói rõ về phương án làm việc của mình sau khi nhậm chức.
Khi cấp trên chuẩn bị xét thăng chức cho Thiên Minh, cô bỗng phát hiện văn bản đã ký của mình biến mất. Cô nghi ngờ có người lén lấy mật mã máy tính của cô, lén xóa văn bản đó, nhưng khổ nỗi không có chứng cớ, nên cô quyết định áp dụng sách lược lấy tĩnh chế động.
Quả nhiên, không lâu sau, trong một lần hội nghị, kẻ bày trò "sự kiện văn bản" Thành Xuân đã bộc lộ ra âm mưu của mình. Kết quả là hành vi vô đạo đức của cô đã bị lộ rõ. Sau khi rõ chân tướng, cấp trên càng khen ngợi cách xử lý vấn đề của Thiên Minh, thăng chức cho cô đúng kỳ hạn.
Thất bại của Thành Xuân là do cô không biết rằng cấp trên sẽ không để một người bụng dạ hẹp hòi, luôn mâu thuẫn với đồng nghiệp như cô giữ vị trí quan trọng trong công ty.
Nhiều khi, chúng ta coi đối thủ cạnh tranh của mình như kẻ thù, để thành công, có lẽ bạn sẽ không từ thủ đoạn với đối thủ; hoặc là kết bè kết phái, hoặc là nói xấu người khác trước mặt cấp trên, hoặc cài bẫy đối phương... nhưng đáng buồn là, người rắp tâm hại người khác sẽ không thể trở thành người thắng lợi cuối cùng, mà chỉ có những giọt nước mắt hối hận mà thôi.
Ở rất nhiều phương diện trong cuộc sống, giành được thắng lợi là điều rất quan trọng; nhưng khi cần phát huy phẩm chất đạo đức, nếu chúng ta có thể coi trọng phẩm chất hơn sự thành bại được mất, thì sự thành công đó sẽ càng có ý nghĩa lớn lao hơn.
Vào ngày 17 tháng 12 năm 2000, tại thành phố Manchester ở Anh đã diễn ra một trận đấu bóng căng thẳng giữa Everton và đội West Ham trong lượt đấu thứ 18 giải Ngoại Hạng Anh. Khi trận đấu chỉ còn lại 1 phút cuối cùng, tỉ số trên sân vẫn là 1:1. Lúc này, Gerrard thủ môn của đội Everton trong lúc bắt bóng đã bị chấn thương đầu gối, bóng chuyển đến chân cầu thủ Di Canio của đội West Ham đang ở trong vòng cấm địa.
Bầu không khí trên sân vận động đang sục sôi bỗng dưng im lặng, mọi người đều chờ đợi. Di Canio chỉ cách khung thành khoảng 12m, anh không cần phải sử dụng kỹ thuật, chỉ cần sút nhẹ quả bóng là có thể làm tung lưới đối phương. Như thế, đội West Ham có thể giành thắng lợi với tỉ số 2:1 và họ sẽ có thêm 2 điểm. Trước đó, đội Everton thất bại liên tiếp hai trận, nếu thêm trận này nữa thì họ sẽ nếm mùi thất bại ba lần liên tiếp.
Trong lúc hàng ngàn cặp mắt của fan hâm mộ đang đổ dồn vào mình, Di Canio lại không sút quả bóng quyết định đó mà khom lưng khống chế để quả bóng dừng lại...
Toàn sân vận động im bặt trong vài giây, sau đó là những tràng vỗ tay giòn giã để tán thưởng tinh thần fair play của Di Canio.
Cạnh tranh vốn có ích, vì thế nên cạnh tranh công bằng. Bất cứ thủ đoạn xấu xa vô đạo đức nào cũng là một kiểu cạnh tranh không lành mạnh, sẽ không thu được kết quả tốt.
Trong một đợt xét nâng ngạch tại một bệnh viện nọ, có năm ý tá phù hợp với yêu cầu. Trong số năm người đó, có ba người là tốt nghiệp cùng khóa, hai người còn lại thì sau một khóa. Đương nhiên, nếu theo thứ bậc thì chỉ tiêu này sẽ rơi vào một trong ba người trước. Trong ba người, một người là y tá trưởng; một người có khá nhiều luận văn chuyên ngành; người còn lại thì ngoài số năm làm việc, không còn ưu thế gì đáng nói. Đương nhiên, người thứ ba cũng rất muốn được nâng ngạch. Nhưng cạnh tranh một thời gian, người này cảm thấy không có hi vọng gì nên không tham gia nữa.
Hai người còn lại thì ngang ngửa nhau. Vị y tá trưởng đó có mối quan hệ rất tốt với viện trưởng, nên cuối cùng đã được nâng ngạch.
Tin vừa mới lan ra ngoài, vị y tá trưởng đó đã mắng cô y tá cùng cạnh tranh với cô trước mặt mọi người. Ai nấy đều bàn tán xôn xao. Không những họ bảo cô thiếu văn hóa, mà còn xem thường cô. Kết quả, những lời nói của cô lại trở nên có hại. Trong khi đó, những người còn lại có chịu bao nhiêu thiệt thòi đâu? Khác biệt một năm, cùng lắm, tiền lương cũng chỉ hơn nhau 300 tệ. Vậy mà, vị y tá trưởng chỉ vì tranh danh đoạt lợi mà làm mất nhân cách và danh dự, 300 tệ kia làm sao mua lại được?
Dù ở tình huống nào, bạn cũng nên chớ: xung đột ra mặt với đối thủ cạnh tranh của mình là điều dại dột, thường sẽ bị người khác coi thường và bị cấp trên đánh giá không tốt. Sự cạnh tranh giữa các bạn sẽ trở thành một vở kịch trong mắt đồng nghiệp hoặc là một chủ đề để mọi người bàn tán sau lưng, không những ảnh hưởng xấu thêm cho mình mà còn làm mất hình tượng tốt đẹp mà bạn luôn cố gắng gìn giữ. Sự mua bán được một mất mười này, có đáng không?
Thông qua cạnh tranh, chúng ta có thể nhận ra được bản tính tốt xấu của một người. Sự cạnh tranh chỉ dùng thủ đoạn, không nghĩ tới đạo đức, không được lòng người, tự nhiên cũng sẽ không đem lại thành công chân chính cho người tranh danh đoạt lợi. Do đó, bạn nên nhớ: cạnh tranh không nên đánh đổi phẩm hạnh của mình!

Chương 3: Cười trước thất bại - vững bước tiến lên
Tự thuật của loài sói:
Sói có lẽ là loài động vật có hiệu suất bắt mồi thành công cao nhất. Nhưng xác suất bắt mồi thất bại cũng rất cao, khoảng 90%. Một lần bắt mồi thất bại chỉ đơn giản là tập luyện kỹ năng và làm tăng thêm khát vọng thành công của sói. Đối với sai lầm mà sói phạm phải, sói sẽ không coi đó là thất bại, mà coi là khởi đầu của thành công, kiểm thảo nguyên nhân thất bại và từ đó rút ra bài học kinh nghiệm. Thất bại là gì? Trong từ điển của sói không có từ "thất bại" này. Thất bại là triết lý của người tầm thường, thành công mới là điều mà người trác việt không ngừng theo đuổi. Sói xem thất bại là nấc thang để tiến lên phía trước.
- LÀM LẠI TỪ ĐẦU
Sói có lẽ được coi là loài động vật có hiệu suất bắt mồi thành công cao nhất. Nhưng xác suất bắt mồi thất bại cũng rất cao, khoảng 90%. Một lần bắt mồi thất bại chỉ đơn giản là tập luyện kỹ năng và làm tăng thêm khát vọng thành công của sói. Đối với sai lầm mà sói phạm phải, sói sẽ không coi đó là thất bại, mà coi là khởi đầu của thành công, kiểm thảo nguyên nhân thất bại và từ đó rút ra bài học kinh nghiệm.

Thất bại là gì? Trong từ điển của sói không có từ "thất bại".
Việc kinh doanh cũng vậy, không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió, mọi việc đều theo ý mình. Ai cũng khó tránh khỏi việc gặp phải khó khăn trắc trở, thậm chí là thất bại. Ví dụ, quan điểm của bạn không được cấp trên chấp thuận, những người khác trong công ty cản trở công việc của bạn, bạn luôn bắt gặp những ánh mắt thờ ơ khi muốn đưa ra ý kiến... Đây là điều khó tránh khỏi đối với những ai đang phấn đấu.
Một số người có tố chất tâm lý kém, thiếu ý chí sẽ không vượt qua được thất bại. Khi gặp trắc trở trong công việc, họ sẽ dần mất tự tin, cho là mình không làm được gì cả. Dù có cơ hội thay đổi, họ cũng không biết tận dụng.
Một công ty của Nhật cần tuyển dụng 10 nhân viên. Sau khi trải qua cuộc thi vấn đáp và thi viết nghiêm ngặt, công ty đã chọn ra được 10 người xuất sắc trong số 300 người ứng tuyển.
Trong ngày công bố danh sách người trúng tuyển, một thanh niên tên Mizuhara thấy không có tên mình trong danh sách, nên rất buồn bã, tuyệt vọng. Khi trở về nhà, anh ta muốn treo cổ tự vẫn, may nhờ có người phát hiện kịp thời nên anh ta mới được cứu sống.
Trong lúc Mizuhara đau khổ thì phía công ty đã gởi đến một tin tốt lành: thành tích của Mizuhara rất tốt nhưng do lỗi của máy tính nên mới dẫn đến việc để sót tên anh ta.
Mizuhara đang hớn hở thì phía công ty lại gởi đến một tin khác: Mizuhara bị công ty loại khỏi danh sách. Nguyên nhân rất đơn giản, giám đốc của công ty cho rằng: "Chỉ một trắc trở nhỏ mà đã chịu không nổi, người như vậy chắc chắn sẽ không làm được chuyện gì lớn cho công ty".
Muốn kiểm nghiệm một người, tốt nhất nên kiểm nghiệm khi họ gặp thất bại, xem thất bại có thể khơi dậy ý chí của anh ta không; xem thất bại có thể làm cho anh ta nỗ lực hơn không; xem thất bại có thể làm cho anh ta phát hiện ra tiềm năng mới, khai thác tiềm lực mới không; sau khi thất bại anh ta trở nên kiên cường hơn hay nhụt chí hơn.
Thất bại là gì? Trước những trắc trở và thất bại, chúng ta phải giữ thái độ như loài sói: không bao giờ biết đến chữ thua cuộc, xấu hổ nhưng không nhụt chí, ray rứt nhưng không thất vọng. Trước trắc trở và thất bại, chúng ta phải mở ra một con đường mới, như vậy mới mong gặt hái được thành công.
Vào một đêm, một cơn sấm sét đã gây ra trận hỏa hoạn lớn, thiêu rụi cả trang viên tuyệt đẹp. Paul Dick, chủ nhân của trang viên rơi vào tình trạng bế tắc. Trước cú sốc lớn như vậy, anh ta rất đau khổ, tự nhốt mình trong phòng, không thiết ăn uống, ngủ nghê.
Thấm thoắt đã được một tháng, bà ngoại anh ta thấy anh ta vẫn còn đắm chìm trong đau khổ nên mới nói với anh ta rằng: "Cháu ơi, trang viên bị thiêu rụi vẫn không đáng sợ, cái đáng sợ nhất là hai mắt cháu mất đi thần sắc, ngày một già đi, mà hai mắt đã già nua thì làm sao thấy được hi vọng?"
Nghe lời khuyên của bà ngoại, Paul Dick quyết định ra đi một chuyến. Paul Dick ra khỏi nhà và cứ đi lang thang không mục đích. Khi đến một ngã rẽ, anh nhìn thấy rất đông người đang đứng trước một cửa tiệm. Hóa ra là các bà nội trợ đang xếp hàng để mua than gỗ. Những thỏi than nằm trong thùng giấy làm hai mắt của anh vụt sáng, anh đã nhìn thấy một tia hi vọng. Thế là, Paul Dick vội vàng chạy như bay về nhà.
Hai tuần tiếp theo, anh thuê vài người thợ đốt than đốt những cây bị cháy trong trang viên thành loại than có chất lượng tốt. Sau đó, anh ta đưa than ra chợ bán.
Chẳng mấy chốc, than đã được bán hết sạch; nhờ vậy mà Paul Dick có được một khoản tiền lớn. Anh ta dùng số tiền này mua một lượng lớn cây giống mới để tạo ra một trang viên có quy mô hơn. Vài năm sau, trang viên lại phủ đầy màu xanh.
Thế gian không có ngõ cụt, quan trọng là bạn làm thế nào để tìm được lối ra. Đừng để cho tâm trí mờ đi thì sẽ không có chuyện tâm lý hoang mang, sẽ không có chuyện cùng đường.
Cánh cửa này khép lại thì sẽ có cánh cửa khác mở ra. Không có cái hố nào là không thể vượt qua được, trừ phi bạn không muốn vượt qua nó. Trước những trắc trở, nếu bạn chỉ biết giam mình trong phòng mà dằn vặt thì sẽ có cảm giác bị giam hãm, ắt sẽ không tìm được đường đi mới. Bạn nên rời khỏi phòng để tận hưởng ánh sáng mặt trời và bầu không khí tươi mới, tâm hồn bạn sẽ sảng khoái, tinh thần sẽ phấn chấn hơn. Từ đó, bạn sẽ có suy nghĩ tích cực và hàng động quả cảm. Con người chỉ sống trong tâm trạng tốt thì mới có thể phát huy tài trí tốt nhất.
Matsushita Konosuke rất thấu triệt lý luận này. Ông nói: "Vấp ngã thì phải đứng dậy, và phải bước tiếp về phía trước. Vấp ngã mà đứng dậy thì mới chỉ là một nửa của con người, sau khi đứng dậy lại tiếp tục tiến bước mới là con người hoàn chỉnh."
Ông Seiichi, cố vấn công ty Sanyo, đã từng làm xưởng trưởng cho công ty Matsushita. Một hôm, Nhật Bản gặp phải một cơn bão lớn nhất từ trước đến nay, tuy không thiệt hại về người nhưng xưởng sản xuất gần như đổ nát hoàn toàn. Seiichi nghĩ: khó khăn lắm mới dời được đến xưởng mới, tưởng rằng có thể dốc toàn lực để sản xuất thì lại gặp chuyện này. Ông chủ chắc chắn sẽ buồn lắm.
Matsushita đến xưởng sau khi cơn bão vừa dứt. Lúc này, vợ của ông Matsushita đã nhập viện vì sức khỏe yếu. Ông đã ghé thăm vợ rồi mới đến đây.
"Thưa ông chủ, hỏng hết rồi. Xưởng bị tổn thất rất nặng nề, để tôi dẫn đường cho ông xem qua một lượt."
"Không cần đâu, không sao đâu!"
"...?" (Cả hai đều im lặng)
Matsushita đang cầm chiếc quạt giấy trên tay, ông nhìn nó tường tận, tỉ mỉ, thái độ bình tĩnh lạ thường.
"Không hề gì. Anh Seiichi ạ, vấp ngã thì phải đứng dậy. Đứa bé nếu không vấp ngã thì nó sẽ không bao giờ biết đi. Trẻ nhỏ cũng vậy, vấp ngã thì phải lập tức đứng dậy, khóc lóc cũng chẳng ích lợi gì, phải vậy không?"
Nói xong, Matsushita quay người đi. Ông đã không tỏ vẻ hoảng loạn, thất thần trước biến cố này.
Đời người sẽ gặp nhiều khó khăn trắc trở và thất bại. Khó khăn trắc trở thì không đáng sợ, điều đáng sợ là tâm hồn bạn bị gục ngã bởi những khó khăn trắc trở đó mà chưa thể nhận ra "bài học" chân chính, lại đi theo vết xe đổ, cuối cùng lại gặp thất bại.
Chúng ta thường nói: "Thắng bại là chuyện thường tình của nhà binh, vì thế phải thắng không kiêu ngạo, bại không nản lòng". Phải vượt qua khó khăn trắc trở, mở ra một chiến trường khác cho cuộc đời.
- CÀNG THẤT BẠI CÀNG CHIẾN ĐẤU VÀ CÀNG CHIẾN ĐẤU CÀNG THẤT BẠI
Một con sói có thể mai phục trong bụi cây đến mấy ngày nhưng vẫn chưa chắc đã bắt được dê. Vì thế, trên thực tế, bầy sói thường xuyên bị đói.

Có lẽ, chính cái đói này đã giúp chúng đối mặt với thất bại một cách tích cực, giúp chúng rút ra được bài học từ sự thất bại. Trước thất bại, loài sói chưa hề chùn bước, khuất phục, thậm chí không hề có chút buồn bã. Chúng không như con người, sau khi thất bại thường oán trách số phận, tìm lời biện hộ cho mình. Điều chúng phải làm là chấp nhận thất bại và chịu đói, sau đó tổng kết kinh nghiệm từ sự thất bại, để lần sau tránh đi theo vết xe đổ. Trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, có người dựa vào trí tuệ và năng lực của mình để có được thành công, cũng có người lại đau khổ vì luôn gặp thất bại. Nhưng đối với một người, thành công và thất bại lại luôn thay đổi. Rốt cuộc bạn đang đối mặt với thất bại hay thành công, hãy xem thử bạn có thể vững vàng như loài sói không.
Kinh nghiệm của loài sói cho chúng ta thấy rằng, muốn biết một người có thể thành công hay thất bại, mấu chốt là phải thử thách xem anh ta có vượt qua được thất bại hay không. Thất bại nếu không phối hợp với ý chí kiên cường, sự bền bỉ, thì nó chỉ có thể là một "thất bại", không tạo nên được thành công.
Chúng ta phải kiên cường để không bị sốc khi gặp thất bại. Người có thể đối mặt với thất bại mà không nản lòng, nản chí, mới có thể đứng vững trong công ty. Người chỉ có thể đối mặt với thắng lợi mà không thể đối diện với thất bại, không phải là người mạnh nhất. Không nên đau khổ khóc than, oán trách trời đất vì sự thất bại của mình, mà hãy kiểm thảo nguyên nhân thất bại, cố gắng sửa chữa và làm lại từ đầu.
Ngày xưa, Trung Quốc có một vị tướng quân dẫn binh đi đánh tiền tuyến, nhưng luôn thất bại. Khi phải gửi báo cáo chiến tích lên cấp trên, ông đã viết một cách trung thực rằng "càng chiến đấu càng thất bại". Trong lòng ông rất buồn và lo lắng, nghĩ rằng sau khi trình báo cáo này lên cấp trên thì ông sẽ bị sự trừng phạt nghiêm khắc, hoặc là giáng chức, hoặc là bãi quan, hoặc là bị trừng trị nặng hơn!
Trong lúc ông đang lo lắng thì một vị quân sư tài trí nói với ông rằng: "Để tôi sửa lại một chút thì sẽ ổn thôi".
Thế là vị quân sư cầm bút lên, viết lại bản khác, chỉ sửa "càng chiến đấu càng thất bại" thành "càng thất bại càng chiến đấu", chứ không hề thay đổi chỗ nào khác.
Kết quả là khi báo cáo trình lên không lâu, tướng quân nhận được hồi âm, cấp trên không những không trừng phạt ông, ngược lại còn thăng chức cho ông vì sự anh dũng hơn người của ông!
Một người càng chiến đấu càng thất bại vẫn không chứng tỏ họ là một người thất bại; một người càng thất bại càng chiến đấu thì anh ta vẫn chưa hề thất bại! Một người chỉ cần còn ý chí chiến đấu, thì không phải là người thất bại.
Một trong những bí quyết thành công của đời người là đối mặt với thất bại như thế nào. Một số người coi thất bại là một cú sốc, lần thất bại trước gieo hạt cho lần thất bại sau, đó là người thất bại thực sự. Một số người khác thì coi thất bại là một kiểu thu hoạch, mỗi lần thất bại sẽ tăng thêm cơ hội thành công cho lần sau.
Càng thất bại càng chiến đấu, ý chí chiến đấu càng lúc càng hăng như loài sói, càng chiến đấu càng dũng cảm, cuối cùng cũng sẽ giành được thắng lợi.
Ngôi sao điện ảnh Sylvester Stallone là một người có bản tính của loài sói. Nhờ tinh thần không sợ thất bại của mình, Stallone mới bước lên con đường vinh quang. Trước khi nổi tiếng, anh sống trong nghèo khổ, phải ngủ trong một chiếc xe nhỏ, trong người chỉ có 100 đô la. Anh có mơ ước được làm diễn viên nên đã tìm đến một công ty điện ảnh ở New York.
Do tiếng anh của Stallone không sỏi, lại thêm ngoại hình khiêm tốn nên anh đã tìm đến 500 công ty điện ảnh nhưng đều bị họ từ chối. Lúc đó, anh chỉ nghĩ rằng: thất bại trong quá khứ không có nghĩa là sẽ thất bại trong tương lai.
Anh lại bắt đầu ứng tuyển làm diễn viên từ công ty thứ nhất. Anh lại bị từ chối 500 lần nữa, tổng cộng là 1000 lần. Suy nghĩ của anh vẫn là: thất bại trong quá khứ không có nghĩa là sẽ thất bại trong tương lai.
Anh lại tiếp tục giới thiệu mình với các công ty điện ảnh, kết quả vẫn là bị từ chối. Sau 1500 lần bị thất bại, Stallone đã rút ra được kinh nghiệm cho mình. Anh bắt đầu thay đổi chiến lược. Anh viết ra một kịch bản tên là "Rocky" và mang kịch bản này giới thiệu với các công ty điện ảnh. Khi đến lần thứ 1800, một công ty điện ảnh đã chịu bỏ ra 75000 đô la để sử dụng kịch bản của anh, nhưng họ vẫn không chịu để cho anh xuất hiện trong phim.
Lúc đó, Stallone đã không còn tiền để ăn nhưng anh thà không cần đến 75000 đô la đó chứ không chấp thuận điều kiện của công ty này. Đến lần thứ 1855, cuối cùng Stallone cũng được làm diễn viên. Bộ phim đầu tiên mà anh được đóng có tên là "Rocky", cũng là kịch bản của anh. Chính nhờ bộ phim này mà Stallone đã tỏa sáng, trở thành một trong những diễn viên nam có tiền thù lao cao nhất.
Tổng thống Lincohn từng thất bại rất nhiều lần: từ năm 1831 đến 1860 kinh doanh thất bại, vợ mất, tinh thần từng bị suy sụp; thất bại trong tranh cử thống đốc, ủy viên hội đồng lập pháp, nghị sĩ... Nhưng cuối cùng ông đã thành công, trở thành một tổng thống vĩ đại trong lịch sử nước Mỹ.
Cuộc đời không sợ càng chiến đấu càng thất bại, chỉ sợ không có can đảm ra chiến trường. Cách tốt nhất để đối phó với việc càng chiến đấu càng thất bại chính là càng thất bại càng chiến đấu.
Trong công việc, chúng ta khó có thể tránh khỏi việc mắc phải một số sai lầm, khó tránh khỏi thất bại. Lúc này, chúng ta hãy giữ tinh thần càng thất bại càng chiến đấu để chiến thắng thất bại.
Nếu không dám đối mặt với thất bại, tâm lý nảy sinh sự e dè, thì bạn sẽ truyền tới đồng nghiệp và cấp trên tín hiệu về sự nhu nhược, không có năng lực. Nếu vậy, lãnh đạo cũng sẽ không giao nhiệm vụ quan trọng cho bạn. Một người không thể đảm đương nhiệm vụ quan trọng, sợ thất bại, sao có thể giành được thành công?
- BÀI HỌC TỪ "SÓI CÔ ĐỘC"
Con sói có địa vị thấp nhất trong đàn sói là con sói có vóc dáng nhỏ nhất trong đàn. Con sói nhỏ bé tội nghiệp này thường bị các thành viên khác trong đàn bắt nạt. Trên mọi phương diện, nó luôn bị xếp ở vị trí cuối cùng. Đặc biệt là trong khi ăn, nó thường là thành viên đứng ăn sau cùng.

Nhưng, con sói nhỏ bé này lại có sức mạnh kỳ diệu. Qua một thời gian sống gian khổ và sau khi chứng minh được khả năng sinh tồn của mình, nó sẽ rời khỏi đàn, trở thành "con sói cô độc". Những "con sói cô độc" này sẽ gia nhập vào đàn khác, hoặc là tìm được bạn đời, và tạo ra một đàn thuộc về chúng. Nhờ có tinh thần kiên nhẫn nên trải qua càng nhiều gian nan, kỹ năng của con sói càng hoàn thiện hơn. Chúng thường trở thành một con sói đầu đàn rất ưu tú.
Từ quá trình trưởng thành của sói có thể thấy, chúng ta không những không nên sợ thất bại, lẩn tránh thất bại, mà còn phải khuyến khích thất bại. Vì trong thất bại có thể thu hoạch được nhiều kinh nghiệm và bài học hơn, có được nhiều cơ hội để rèn luyện.
Giới thương mại nước Mỹ lưu truyền câu nói: một người nếu chưa từng bị phá sản, anh ta chỉ là một nhân vật nhỏ; nếu từng bị phá sản một lần, anh ta rất có thể là một người thất bại; nếu từng bị phá sản ba lần, thì anh ta hoàn toàn có khả năng đánh đâu thắng đó.
Từng trải qua thất bại là tài sản rất quý giá, vì điều đó giúp bạn tích lũy được kinh nghiệm phong phú. Thất bại chỉ nói lên rằng bạn đang trả học phí để học tương được phương pháp thất bại. Thất bại, hoặc là đang nhắc nhở bạn hãy thay đổi cách thức hành động khác, hoặc là đang khuyên bạn rằng: "Con đường này không ổn, hãy tìm con đường khác", giúp bạn mở ra con đường thành công mới bằng cách chọn con đường khác.
"Tôi đã làm việc ở đây 30 năm rồi", một nhân viên trách móc cấp trên không thăng chức cho anh ta, "tôi có kinh nghiệm hơn những người được ông đề bạt hơn 20 năm".
"Không đúng", cấp trên nói, "anh chỉ có kinh nghiệm 1 năm, anh không hề học được bất cứ bài học nào từ sai lầm của bản thân, anh vẫn đang phạm sai lầm mà anh đã phạm phải từ năm đầu tiên đi làm".
Dù là một sai lầm nhỏ, bạn cũng nên học được một điều gì đó từ nó.
"Chúng ta đã lãng phí quá nhiều thời gian", một trợ lý trẻ nói với Anderson, "Chúng ta đã thử 20.000 lần rồi, vẫn chưa tìm ra vật chất làm dây tóc bóng đèn cao áp!"
"Không!", thiên tài trả lời, "chúng ta đã biết có 20.000 thứ không thể làm dây tóc bóng đèn cao áp".
Tinh thần này khiến Anderson cuối cùng cũng tìm ra Vonfram, phát minh ra đèn điện.
Người thành công có thể học được bài học từ thất bại, người thất bại là người đã bị thất bại nhiều lần mà vẫn không rút ra được bất cứ kinh nghiệm hay bài học gì. Thất bại không đáng sợ, nhưng sau khi thất bại không thu được kinh nghiệm gì và không biến nó thành giá trị mới trong cuộc sống của bạn mới là điều đáng sợ. Điểm khác biệt lớn giữa người thành công và người thất bại là người thành công biết trân trọng kinh nghiệm từ sự thất bại, biết nắm bắt được bài học từ sự thất bại, khó khăn đến mấy cũng không nản chí, cố gắng khắc phục thất bại nhất thời để giành được thắng lợi lớn hơn. Người thất bại sẽ đắm chìm trong đau khổ, không thể tự đứng dậy, luôn buồn bã, ủ rũ, than thân trách phận khi gặp thất bại.
Vua dầu mỏ Rockefeller từng nói: "Bạn muốn thành công, thì phải chịu thất bại hết lần này đến lần khác".
Trong công việc, thất bại là điều khó tránh khỏi. Thất bại là việc tốt, chỉ cần không dễ dàng tử bỏ, tiếp tục cố gắng, không ngừng hành động, thì sẽ có ngày bạn được đặt chân lên con đường thành công.
Trên con đường sự nghiệp, chúng ta phải giữ thái độ lạc quan khi đối mặt với thất bại, vì trong đời người, hiếm có ai luôn được thuận buồm xuôi gió và thành công là kết quả của vô số lần thất bại. Đúng như lời Walt – người sáng lập công ty General Electric nói: "Con đường hướng tới thành công chính là: tăng số lần thất bại của bạn lên gấp bội".
Thất bại giống như một dòng sông, nếu ta không sợ sóng to gió lớn của dòng sông, không sợ chết đuối dưới sông, thì mới có thể bơi đến bờ thành công. Người ta thường ca tụng những người bơi được tới bờ bên kia, nhưng lại dễ dàng quên đi sự thất bại tất yếu khi bơi giữa dòng sông lớn.
Rất nhiều nhân vật kiệt xuất, nhiều người thành công nổi tiếng, không phải đạt được thành công ngay từ đầu mà ngược lại là thất bại đã tạo nên họ. Đúng như Mạnh Tử nói: "Thiên tướng giáng đại nhiệm vu tư nhân dã, tất tiên khổ kỳ tâm chí, lao kỳ cân cốt, nga kỳ thể phu, không phạp kỳ thân, loạn thất kỳ sở vi, sở dĩ động tâm nhẫn tính, tằng ích kỳ sở bất năng". Câu nói này của Mạnh Tử có ý là: nếu một người muốn có được thành công thì phải chịu đựng sự hành hạ của thất bại, tôi luyện mình từ thất bại, làm phong phú mình, hoàn thiện mình, làm cho mình mạnh hơn, vững vàng hơn.
Ngày nay ai cũng biết đậu hủ thối "Vương Chí Hòa", nhưng ít ai biết rằng đậu hủ thối nổi tiếng kinh thành này lại có liên quan mật thiết với thiết bại của Vương Chí Hòa.
Tương truyền vào năm Khang Hy, sau khi chàng trai Vương Chí Hòa, quê ở An Huy lên kinh ứng thí bị trượt, anh đã quyết định ở lại Kinh thành, vừa tiếp tục học hành vừa làm đậu hủ để mưu sinh. Nhưng, anh chỉ là một học trò trẻ tuổi, nên chưa có kinh nghiệm buôn bán. Vào một ngày mùa hè, đậu hủ mà anh làm ra còn dư rất nhiều, nên đành phải cắt nhỏ để vào vại ướp muối. Ngày ngày trôi qua, anh ta quyên bẵng đi vại đậu hủ này. Mãi đến mùa thu, anh ta mới sực nhớ đến, đậu hủ ướp muối đã trở thành "đậu hủ thối". Vương Chí Hòa rất bực bội, định vứt thứ đậu hủ "thối om" này đi, nhưng lại thay đổi ý định, nên để lại ăn. Thế là, anh nín thở nuốt vào bụng, kỳ lạ thay, đậu hủ thối tuy ngửi thấy hôi nhưng ăn vào lại rất thơm.
Vương Chí Hòa bèn lấy món đậu hủ thối này ra mời bạn bè ăn. Nói mãi, mọi người mới đồng ý nếm thử. Không ngờ, sau khi ăn vào thì mọi người đều khen lấy khen để, ai cũng công nhận món đậu hủ thối này ngon.
Vương Chí Hòa thấy vậy nên chuyển sang làm đậu hủ thối. Việc kinh doanh ngày càng phát đạt, và càng ngày càng nổi tiếng, đến cả hoàng thượng cũng nghe danh mà đến nếm thử món đậu hủ thối này, và khen ngợi hết lời.
Từ đó, anh tiếng của Vương Chí Hòa và món đậu hủ thối của anh càng nổi như cồn, còn được liệt vào món ăn ngự thiện. Cho đến ngày nay, nhiều người ngoại quốc đến Bắc Kinh đều muốn thưởng thức món đậu hủ thối Vương Chí Hòa. Vì một lần thất bại, Vương Chí Hòa đã thay đổi cả cuộc đời mình.
Dù biết, cách duy nhất để tránh phạm phải sai lầm là không làm gì cả vì một số sai phạm có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhưng "thất bại là mẹ của thành công", không có thất bại, không có trắc trở thì sẽ không thể có được sự nghiệp to lớn.
- VUI VẺ NHÌN THÀNH BẠI ĐƯỢC MẤT
"Thất bại là mẹ của thành công", đây là lời nói của con người có trí tuệ, nhưng chúng ta có sống và làm việc theo chân lý này không? Đứng trước vấn đề này, chúng ta dường như trở thành kẻ lẩn tránh. Chúng ta thốt lên chân lý, nhưng lại thường không tuân theo chân lý. Loài sói lại là bậc thầy của chúng ta về vấn đề này, sói là loài vật tin vào tín điều "thất bại là mẹ của thành công" nhất.

Dù là trước thất bại hay thành công, loài sói đều giữ thái độ thản nhiên. Chúng đối mặt với mọi khó khăn nguy hiểm của rừng già một cách thản nhiên.
Cuộc đời của con người luôn có thành công và thất bại hoặc lớn hoặc nhỏ. Có người vì thành công nhất thời mà dương dương tự đắc, ngủ quên trên chiến thắng; có người vì thất bại nhất thời mà chán nản tiêu cực. Đời người cần nhìn xa trông rộng, vượt ra khỏi thành bại được mất, tạo ra trạng thái tinh thần bình thường. Dùng trái tim bình thường nhìn sự việc không bình thường, thì mọi sự đều sẽ bình thường. Lý giải từ ý nghĩa căn bản của đời người, mạo hiểm thất bại hơn là an nhàn thong dong. Cả đời nỗ lực phấn đấu, dù cuối cùng gặp thất bại, thì cuộc đời của bạn vẫn rất có giá trị.
Muốn bình yên, sợ thất bại, không mạo hiểm, sống an phận, sống như vậy tuy chắc chắn, bình ổn, tuy có thể duy trì được cuộc sống "trông lên chẳng bằng ai, trông xuống chẳng ai bằng mình", nhưng đó là cuộc sống của kẻ hèn nhát, một cuộc sống buồn tẻ và vô vị. Điều đáng tiếc nhất là, bạn đã chôn vùi tiềm năng của mình. Bạn vốn có cơ hội gặt hái được thành công, tận hưởng niềm vui thành công, nhưng bạn lại cam chịu từ bỏ nó. Thà sống trong sự hối hận tiếc nuối còn hơn dũng cảm xông pha lăn lộn; thà sống tầm thường còn hơn mạnh dạn phóng tay.
Hạng Vũ thất bại trước Lưu Bang, nhưng Hạng Vũ vẫn là một anh hùng cái thế. Lý Tự Thành có kết cục thất bại, nhưng ông vẫn là một vị anh hùng đầu đội trời chân đạp đất. Tôn Trung Sơn cuối đời vẫn chưa hoàn thành được tâm nguyện của mình, nhưng ông vẫn là một vĩ nhân.
Vì sự thành công lớn hơn, không nên tiếc rẻ sự an nhàn bình ổn trước mắt, hãy giương cánh buồm cuộc đời bạn lên, dù trên bầu trời mây đen vần vũ, dù trước mặt là sóng cả mênh mông, bạn hãy mở ra ý nghĩa cơ bản của cuộc đời bạn, tạo ra hào quang cho cuộc đời.
Thành công là điều ai cũng hướng tới, nhưng không phải thành công rồi thì không còn vấn đề gì nữa, thành công đôi khi cũng đem lại cho người ta những rắc rối nghiêm trọng. Nhà tâm lý học và bác sĩ tâm lý Cather nói về một ca bệnh như sau: 3 giờ sáng ngày hôm sau trao giải Oskar, bà bị Klas, một người đoạt giải Oskar đánh thức trong khi đang ngủ. Klas cho rằng thành công mà anh ta thu được là kết quả do "may mắn gặp được thời điểm tốt, địa điểm tốt, có người tài thực sự hỗ trợ phía sau". Anh không tin rằng giải Oskar mà mình đạt được là sự kết quả của sự nỗ lực nhiều năm và chuyên cần làm việc. Dù đồng nghiệp của anh ta công nhận rằng mặt chuyên môn của anh ta rất tốt, nhưng anh ta lại không tin rằng mình lại có khả năng xuất sắc và sáng tạo như thế. Klas bước vào cửa, giơ tượng vàng Oskar lên vừa khóc vừa nói: "Tôi biết sẽ không bao giờ đạt được thành tích như thế này nữa. Mọi người sẽ phát hiện ra tôi không xứng với giải thưởng này, sẽ nhanh chóng biết tôi là người giả danh".
Trường hợp này Cather từng gặp rất nhiều, một ngôi sao Ba-lê nổi tiếng khắp thế giới bỗng một ngày nổi cáu khi đang biểu diễn, rồi lại cởi bỏ đôi giày múa đang mang ở chân, không thiết ăn uống, trong 250 đôi giày múa cô không tìm được một đôi vừa chân. Một vận động viên nổi tiếng bỗng bị đau cột sống, ảnh hưởng tới việc phát huy kỹ năng của anh. Hay trường hợp một diễn viên Kinh kịch nổi tiếng bỗng một hôm cảm thấy khó thở khi chuẩn bị lên sàn diễn. Cather cho rằng, những triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới thành công này là do tư tưởng không bình thường dẫn tới.
Ngoài ra, thành công đôi khi còn đem lại cho con người hậu quả tiêu cực là tự phụ. Một nhà chính trị sau khi thành công thì quá tự tin vào bản thân, dẫn đến những sai lầm nghiêm trọng. Một người từng điều tra về 43 người Mỹ đoạt giải Nobel, phát hiện những người này trước khi đoạt giải Nobel bình quân mỗi năm có 5 – 9 bài luận văn phát biểu, sau khi đoạt giải thì giảm xuống còn 4 bài. Nguyên nhân của các hiện tượng này đương nhiên là rất nhiều, nhưng không nhìn nhận đúng đắn về thành công cũng là một nguyên nhân quan trọng. Chỉ có những người không ngừng vượt qua thành công thì mới có thể đạt được những thành công vĩ đại. Dù bạn đã giành được thành công lớn, cũng không nên tự mãn, đừng sống trong hào quang của quá khứ. Thành công không phải là điểm dừng của đời người, không nên để thành công hôm qua ảnh hưởng tới công việc hôm nay.
Đôi khi, thất bại đến từ yếu tố mang tính ngẫu nhiên khó có thể dự đoán được. Đôi khi, con người đã trả giá rất nhiều nhưng đến khi chỉ còn cách thành công một bước thì xảy ra sự việc ngoài ý muốn dẫn tới việc sắp thành mà hỏng, điều đó gọi là "mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên".
Ở tình huống thông thường, mưu thì thành, bất mưu thì bất thành hoặc là thất bại, nhưng đôi lúc lại không phải vậy. Con người lại không chắc chắn điều khiển được thắng lợi, thường có một bàn tay vô hình nào đó điều khiển sự phát triển biến hóa của sự việc. Đây chính là điều mà người ta gọi là "thiên ý", hoặc là nhân tố ngẫu nhiên.
Nói tới ảnh hưởng của yếu tố ngẫu nhiên đối với sự thành công, phải nói tới một trận đánh nước Ngụy của Gia Cát Lượng.
Khổng Minh ra Kỳ Sơn tấn công nước Ngụy lần thứ 6. Ông đoán chủ tướng của Ngụy là Tư Mã Ý sẽ dẫn quân đánh úp đại bản doanh của quân Thục ở Kỳ Sơn. Quả nhiên Tư Mã Ý cho rằng Gia Cát Lượng tính toán lâu dài, đại bản doanh chắc chắn sẽ không có lực lượng phòng thủ mạnh, bèn đi đường vòng đánh úp doanh trại. Trên đường đi quả nhiên gặp không gặp sự chống cự nào đáng kể. Khi cách doanh trại của Khổng Minh không xa, Tư Mã Ý gặp đại tướng Ngụy Diên của quân Thục. Ngụy Diên vờ như không kịp đề phòng, đại bại bỏ chạy. Tư Mã Ý tưởng rằng kế hoạch đã thành công nên truy đuổi đến tận Hồ Lô Cốc. Ở đó chất đầy cỏ khô, Tư Mã Ý vẫn tưởng là kho thức ăn cho gia súc, nên mừng thầm trong bụng. Tư Mã Ý đang hí hửng thì quân lính báo không thấy Ngụy Diên đâu nữa. Lúc này, Tư Mã Ý mới hốt hoảng.
Tư Mã Ý chưa kịp hoàn hồn thì trên núi có tiếng hò reo vang trời. Đuốc, hỏa tiễn bay xuống đáy cốc như châu chấu, cỏ khô dưới đáy cốc lập tức bốc cháy hừng hực, hỏa lôi dưới đất cũng phát nổ. Đúng như tên gọi của nó, Hồ Lô Cốc chỉ có một lối vào. Lối vào đã bị bịt chặt, trong cốc lửa cháy phừng phừng, khói bốc lên cuồn cuộn. Tư Mã Ý biết mình đã chết chắc, nên ôm hai người con trai khóc lóc thảm thiết, chờ chết. Đúng lúc này, bỗng dưng mây đen kéo đến, mang theo một trận mưa lớn. Trong nháy mắt, lửa tắt ngấm, hỏa lôi không nổ. Tư Mã Ý vội dẫn tàn binh bại tướng, phá vòng vây, chạy thoát thân.
Gia Cát Lượng ở trên đỉnh núi quan sát tình hình trận chiến, nhìn thấy cha con Tư Mã Ý đang nhốn nháo trong biển lửa, lại được trận mưa lớn ào tới cứu thoát, nên không khỏi cảm khái mà thốt lên rằng: "Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên. Ý trời đã thế thì không thể miễn cưỡng được!".
Có thể nói, câu chuyện này là một minh chứng rõ ràng cho câu nói "mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên". Trong cuộc đời, vận mệnh con người cũng thường gặp những tình huống dở khóc dở cười do các yếu tố ngẫu nhiên. Trước kết cục ngoài ý muốn này, Gia Cát Lượng chỉ thốt lên một lời cảm khái mà thôi, thể hiện sự thản nhiên trước thất bại của một bậc kỳ tài.
Matsushita Konosuke từng nói: "Không sợ thất bại, chỉ sợ làm việc không cố gắng, thái độ không chân thành. Chỉ cần bạn chuyên tâm làm việc, dù thất bại cũng sẽ có tâm lý chuẩn bị, khi đã đứng dậy từ thất bại, chắc chắn bạn đã có được tư liệu cho sự thành công của ngày sau".
Mỗi lần thất bại là cơ hội của một lần vượt qua, trốn tránh thất bại con người sẽ bị mất đi sức sống và khả năng trưởng thành, trở thành cái xác không hồn. Vì thế, thất bại là động lực quan trọng thúc đẩy chúng ta vượt lên chính mình, người chưa từng thất bại là người chưa hề có thành công. Thất bại là sự khảo nghiệm nghiêm khắc của tự nhiên, là quá trình vượt lên chính mình. Thất bại giúp thanh lọc những cặn bã trong con người, làm cho con người trở nên trong sạch hơn để có thể vượt qua được sự khảo nghiệm nghiêm ngặt.
Sau khi bị thất bại trong lần tranh cử chức Thượng nghị sĩ, Lincohn nói: "Nếu nhân dân sáng suốt dùng trí tuệ của họ quyết định tôi phải chịu điều này, thì tôi sẽ học được điều gì đó từ thất bại". Mỗi lần thất bại đều có thể rèn luyện được kỹ năng của bạn, nâng cao lòng can đảm của bạn, khảo nghiệm sức chịu đựng của bạn, bồi dưỡng năng lực của bạn.
Napoleon Hill, chuyên gia về triết học thành công từng tổng kết lại sau 7 lần thất bại của mình: "Trông thì giống như thất bại, thực ra lại là một bàn tay hiền từ vô hình, ngăn cản con đường lầm lỡ của ta, và dùng trí tuệ vĩ đại để ép ta thay đổi phương hướng, đi theo hướng có lợi cho ta". Thất bại là tọa độ vượt qua chính mình. Một khi bạn phát hiện con đường này không thông suốt, thì hãy đi con đường khác. Sau khi nhiều tọa độ như vậy hiện rõ ra, thì con đường đi đến thành công càng rõ ràng hơn.
Lịch sử cho chúng ta thấy, cuộc sống của các bậc chí sĩ luôn đầy kham khổ. Họ là những người luôn vượt qua thất bại bằng ý chí của mình, tạo ra kỳ tích từ việc không ngừng chiến thắng khó khăn. Vào thời khắc sức mạnh được vận dụng triệt để, con người có thể đạt tới đỉnh cao của sự sáng tạo. Vì thế, chúng ta nên từ bỏ thiên kiến lấy thành bại để luận anh hùng và hãy cố gắng phát huy tiềm lực của mình, thể hiện giá trị của bản thân trong quá trình phấn đấu. Tác gia Peikeris người Nga từng nói: "Sự vĩ đại và sức mạnh của con người là ở chỗ con người có thể sử dụng được tiềm lực và thể lực, trí tuệ và tình cảm của bản thân, kiên định và quyết tâm chiến thắng mọi khó khăn. Hơn nữa, khó khăn càng lớn càng phức tạp, thì chúng ta càng có thể điều động được tính tích cực cảu tiềm lực và sức mạnh của con người cũng có thể phát huy tới hạn độ lớn nhất".
Không dám mạo hiểm, thực chất lại là một dạng mạo hiểm tiêu cực; không dám thất bại, thực chất lại là một sự thất bại đích thực. Một người luôn gặp suôn sẻ thì không bao giờ đạt được đỉnh cao của sự sáng tạo, tiềm năng của họ cũng sẽ không được phát huy thực sự. Ông vua đường sắt Mỹ Jame J. Hill nói: "Người chưa từng thất bại, nếu không phải đồ ngốc thì cũng là kẻ hèn hạ."
Bỏ qua thành bại được mất, nhìn yếu tố ngẫu nhiên bằng xúc cảm bình thường đều là phẩm chất siêu nhiên của loài sói, nếu chúng ta học được điều này thì sẽ đạt được thành công.

Chương 4: Trạng thái tinh thần của kẻ mạnh - xưng hùng thiên hạ
Tự thuật của loài sói:

Trong mọi điều kiện, loài sói bọn ta yếu thế hơn so với hổ, sư tử, nhưng bọn ta không hề cho mình là kẻ yếu. Ngược lại, bọn ta luôn coi mình là kẻ mạnh. Kỳ thực, sự khác biệt giữa kẻ mạnh và kẻ yếu được quyết định bới trạng thái tinh thần. Dù kẻ địch như thế nào, trạng thái tinh thần của kẻ mạnh bọn ta vẫn không thay đổi. Trước loài dê yếu đuối thì không cần phải nói làm gì; còn trước con người và những loài vật mạnh hơn, bọn ta cũng không hề tỏ ra yếu đuối. Bọn ta không bao giờ chưa chiến đấu đã nhận thất bại, chưa đấu đã hàng; ngược lại càng chiến đấu càng dũng cảm, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Đối với những người có chí hướng, loài sói bọn ta và trạng thái tinh thần của kẻ mạnh chắc chắn sẽ là bài học đầy ý nghĩa. Dù là ai, nếu bồi dưỡng cho mình trạng thái tinh thần của kẻ mạnh thì đều có thể dũng cảm đương đầu với mọi thứ...
- SỨC MẠNH CỦA SỰ BÌNH TĨNH
Một ông lão kể cho mọi người nghe câu chuyện về sói mà chính ông đã chứng kiến.

Thuở bé, ông sống ở làng quê. Xung quanh làng toàn là đồng cỏ, xa xa là núi với cây cối um tùm. Nơi đây thường xuyên có sói xuống núi bắt dê của làng. Trong đó có một con sói đơn lẻ chỉ có ba chân, rất hung dữ và xảo quyệt.
Một hôm, ông và cha mình gặp phải con sói này khi đi trên một con đường nhỏ cách nhà không xa. Hai người và con sói đối diện nhau. Con sói không hề có ý nhượng bộ, cũng không định xông tới, chỉ đứng nhìn một cách lạnh lùng. Cứ nhìn nhau như vậy rất lâu, đến khi cha ông hét to một tiếng, con sói quay đầu bỏ đi. Khi trưởng thành, ông đã rời thôn làng, rời xa môi trường sống của loài sói.
Ông nói: "Tôi không bao giờ quên được ánh mắt của con sói đó. Tôi đã bị mê hoặc bởi thần thái trấn tĩnh, thậm chí quên đi sợ hãi của nó. Mỗi khi gặp khó khăn, đối mặt với trắc trở, tôi lại nghĩ đến vẻ bình tĩnh của con sói đó. Sự dũng cảm mà nó mang lại cho tôi đã theo tôi suốt cuộc đời".
Nhiều năm trước đây, chính phủ của một nước nọ đã thực hiện một kế hoạch có tên là "tăng số lượng loài hươu được thuần chủng". Họ dùng phương pháp bắt giết một lượng lớn loài sói để cho loài hươu – vốn đã bị giảm số lượng do con người săn bắt quá nhiều – nhanh chóng tăng trưởng.
Trong một thời gian ngắn, loài sói đã bị giết hại tàn nhẫn với số lượng lớn. Trong cuộc sát hại, một cảnh tượng diễn ra khiến mọi người hết sức kinh ngạc: khi chứng kiến cảnh đồng loại bị sát hại, trong mắt loài sói lại không hề có sự sợ hãi, không hề có sự đau đớn, mà chỉ lộ ra một sự bình tĩnh đáng sợ, một sự kiêu ngạo rung động lòng người, một sự hoang dã ngang bướng bẩm sinh.
Một nhà nhiếp ảnh từng có thời gian dài chụp ảnh loài sói đã nói: sói là một loài động vật đặc biệt, tượng trưng cho bản tính hoang dã. Đôi mắt của sói là thứ mang lại nhiều xúc cảm nhất mà bạn có thể tưởng tượng. Trong con ngươi của chúng ẩn chứa sự hoang dã của cả Bắc bán cầu.
Bản tính hoang dã ở đây chính là thái độ bình tĩnh, lạnh lùng và lạc quan. Thái độ này có gợi ra điều gì đối với con người không?
Khi bạn rơi vào hoàn cảnh khó khăn, bạn có giữ được thái độ bình tĩnh, ý chí vững vàng và tinh thần lạc quan, dũng cảm đương đầu với khó khăn không? Bình tĩnh là phẩm chất chỉ có ở người thành công; bình tĩnh có sức mạnh lớn lao.
Câu chuyện về anh hùng Thụy Sĩ William Tell xảy ra vào đầu thế kỷ 14. Lúc đó người Thụy Sĩ đang đấu tranh chống lại đế quốc Áo để giành độc lập. Đây là câu chuyện về sự bình tĩnh và dũng cảm trước cường quyền.
Trước kia, người Thụy Sĩ không được tự do và hạnh phúc như bây giờ. Lúc đó, họ bị tên bạo quân Gessler thống trị, khiến dân chúng đói khổ lầm than.
Một hôm, tên bạo quân này dựng một cây cột cao ở quảng trường công cộng và đặt mũ của mình lên đó. Sau đó, hắn bắt mọi người vào thành đều phải cúi chào nó. Nhưng William Tell lại không làm điều đó. Hai tay anh chắp trước ngực, đứng chế giễu cái mũ đang lắc qua lắc lại trên cây cột. Anh tuyệt đối không cúi đầu quỳ gối trước Gessler.
Gessler rất tức giận khi biết chuyện này. Hắn sợ những người khác cũng bất tuân như vậy, và như thế, người Thụy Sĩ sẽ nhanh chóng chống lại hắn. Thế là hắn quyết tâm trừng phạt kẻ to gan lớn mật này.
Nhà của William Tell ở trong núi, anh là một thợ săn nổi tiếng. Người Thụy Sĩ không ai có thể bắn cung thắng được anh. Gessler biết điều này. Hắn bèn nghĩ ra một kế độc ác: làm cho tay thợ săn này phải nếm mùi đau khổ do tài nghệ của mình đem lại. Hắn hạ lệnh bắt cậu con trai nhỏ của William Tell đứng trên quảng trường, đặt một quả táo trên đầu cậu bé, rồi bắt William Tell dùng cung tên bắn rơi quả táo.
"Ông muốn tôi bắn chết con trai mình ư?" William Tell hỏi.
"Đừng nhiều lời nữa", Gessler nói, "Ngươi phải bắn một phát tên làm rơi quả táo đó xuống. Nếu ngươi thất bại, ta sẽ giết con trai ngươi ngay trước mặt ngươi".
Thế là William Tell không nói lời nào, lắp tên vào cung, ngắm mục tiêu rồi phóng tên.
Cậu con trai đứng yên, không nhúc nhích. Cậu bé không hề sợ hãi, vì cậu tin vào tài nghệ của cha cậu.
Một tiếng "phập" vang lên, mũi tên xuyên vào giữa quả táo, làm nó rơi xuống đất. Những người chứng kiến cảnh đó đều hoan hô reo hò không ngớt.
William Tell quay người đi, một mũi tên giấu trong áo khoác của anh rơi xuống đất.
"Tên kia!", Gessler hét lên, "mũi tên thứ hai của ngươi là có ý gì?"
"Bạo quân!" William Tell trả lời, "nếu ta làm con trai ta bị thương, mũi tên thứ hai này sẽ giành cho ngươi".
Không lâu sau, William Tell đã dùng tên bắn chết tên bạo quân, và anh đã trở thành anh hùng dân tộc.
Bình tĩnh là một biểu hiện của lòng dũng cảm. Người có thể giữ bình tĩnh trong tình huống bất thường chắc chắn là một người dũng cảm phi thường. Lỗ Tấn từng nói: "Chí hướng vĩ đại phải thể hiện sự khí khái như: đón nhận vận rủi bi thảm với vẻ mặt tươi cười, ứng phó với mọi sự bất hạnh bằng lòng dũng cảm gấp trăm lần! Chúng ta nên có chí hướng và lòng dũng cảm như vậy!". Bình tĩnh giúp chúng ta không bị hoảng hốt trước nguy hiểm. Bình tĩnh là biểu hiện của sức mạnh siêu phàm bên trong; bình tĩnh có thể tạo ra sự can đảm khiến người khác khó có thể tin được... Hai câu chuyện dưới đây sẽ cho chúng ta thấy tất cả.
Câu chuyện thứ nhất về John, John không làm việc gì kinh thiên động địa, nhưng lại là hình mẫu lý tưởng trong mắt thanh thiếu niên Mỹ.
John 18 tuổi, là một học sinh phổ thông. Ngày 11 tháng 1 năm 1992, anh làm việc một mình trên nông trường của cha. Khi đang điều khiển máy, anh bất cẩn bị trượt ngã trên băng, tay áo bị cuốn vào máy khiến hai cánh tay bị cắt đứt. John kìm nén cơn đau chạy 400m tới một căn phòng, anh dùng răng mở chốt cửa, tới bên điện thoại nhưng không thể nhấn số. Thế là, John dùng miệng cắn cây bút ấn số điện thoại, cuối cùng gọi được cho người anh họ, anh họ liên hệ với các ngành có liên quan gần đó.
Bệnh viện đã tiến hành phẫu thuật nối lại cánh tay cho John, sau nửa tháng nằm viện, John được về nhà. Sau đó anh đã tự nâng được cánh tay của mình lên và trở lại trường học. Gia đình và bạn bè của John đều rất tự hào. Mọi người đều khâm phục sự dũng cảm và sức chịu đựng của anh.
Điều đáng nói ở đây là, trong câu chuyện của John còn có một chi tiết: John đặt cánh tay bị đứt của mình vào bồn tắm, không để mất máu. Khi nhân viên cứu hộ tới, anh được khiêng lên băng ca, trước lúc đi còn bình tĩnh nói với bác sĩ: "nhớ đem theo tay của tôi".
Câu chuyện thứ hai xảy ra ở Ấn Độ. Một quan chức của thực dân Anh tổ chức một buổi yến tiệc sang trọng trong căn phòng ăn rộng lớn tại nhà mình. Căn phòng được lát đá cẩm thạch màu sáng, trần nhà không có bất cứ một vật trang trí nào, lối ra là một cánh cửa kính thông ra hành lang. Trong số khách khứa có quan chức trong quân đội, quan chức chính phủ và phu nhân của họ, ngoài ra còn có một nhà khoa học tự nhiên người Mỹ.
Trong bữa tiệc, một cô gái trẻ và thượng tá tranh luận sôi nổi. Quan điểm của cô gái này là phụ nữ ngày nay đã tiến bộ hơn, không như trước kia nữa, trông thấy con chuột là quýnh quáng lên. Nhưng ngài thượng tá lại cho rằng phụ nữ chẳng thay đổi gì cả, ông nói: "Dù gặp bất cứ chuyện gì, phụ nữ cũng thường hét toáng lên rồi hoảng hốt lo sợ. Còn đàn ông khi gặp tình huống như vậy, tuy cũng có cảm giác tương tự, nhưng họ lại can đảm hơn, có thể kiềm chế mình và bình tĩnh xử lý. Có thể thấy, sự can đảm này của đàn ông là điều rất quan trọng".
Vị học giả người Mỹ không xen luận vào cuộc tranh luận này, ông ngồi im lặng một bên, quan sát kỹ từng người một. Lúc này, ông phát hiện nữ chủ nhân có biểu hiện rất kỳ lạ, hai mắt nhìn thẳng về phía trước, tỏ vẻ rất căng thẳng. Rất nhanh, bà vẫy tay gọi một người hầu nam tới phòng sau, nói thầm vào tai anh ta. Đôi mắt của anh người hầu tỏ vẻ hoảng sợ, anh ta nhanh chóng rời khỏi phòng.
Ngoài vị học giả người Mỹ, không ai phát hiện ra tình tiết này. Đương nhiên, họ cũng không thấy anh người hầu đó đặt một chén sữa ra hành lang bên ngoài cửa.
Học giả người Mỹ bỗng giật mình. Ở Ấn Độ, đặt một chén sữa trên mặt đất có nghĩa là để dụ một con rắn, tức là trong phòng này có một con rắn độc. Trước tiên ông ngẩng đầu nhìn lên trần nhà, trên đó không có một vị trí nào cho con rắn trú ẩn cả, và hiện tại trên đó trống trơn, không có bất cứ thứ gì; lại nhìn 4 góc phòng ăn, ba góc trống trơn, góc còn lại thì có đầy người hầu đang bận bưng bê thức ăn; còn một chỗ ông chưa nhìn tới là phía dưới bàn ăn có đầy khách khứa đang ngồi.
Phản ứng đầu tiên của vị học giả này là muốn cảnh báo những người khác. Nhưng ông nghĩ lại, làm như vậy chắc chắn sẽ làm kinh động con rắn độc dưới sàn nhà, hơn nữa người hoảng hốt cũng rất dễ bị rắn cắn. Vì vậy ông đã không làm thế, ông nói với mọi người một câu bằng thái độ rất nghiêm túc, khiến mọi người đều im lặng. "Tôi muốn thử xem khả năng khống chế của các vị có tốt không. Tôi đếm từ 1 đến 300. Việc này sẽ mất 5 phút, trong thời gian này, không ai được nhúc nhích, nếu không sẽ phạt 50 rupi. Chuẩn bị, bắt đầu!"
Vị học giả bắt đầu đếm một cách bình tĩnh, hai mươi người trên bàn ăn đều im phắng phắc như tượng. Khi đếm tới 288, vị học giả thấy một con rắn hổ mang bò ra phía bát sữa. Ông nhanh chóng chạy ra đóng cánh cửa lại nhốt con rắn ngoài hành lang. Trong phòng lập tức phát ra tiếng la hét.
"Thượng tá, thực tế đã chứng minh quan điểm của ông". Nam chủ nhân nói, "chính là một người đàn ông, vừa rồi, ông ấy đã làm tấm gương cho chúng ta biết giữ bình tĩnh".
"Khoan đã!" vị học giả nói, sau đó quay sang phía nữ chủ nhân: "Thưa bà, sao bà lại phát hiện trong phòng có con rắn thế?"
Nữ chủ nhân mỉm cười trả lời: "Vì nó bò qua gót chân tôi".
Sự bình tĩnh này đúng là một bài học khó quên đối với chúng ta!
Trong công việc, chúng ta phải học cách đối mặt với mọi sự khiêu chiến một cách dũng cảm, ở thời điểm quan trọng, phải thể hiện sự gan dạ, can đảm và bình tĩnh của mình.
Sau khi tốt nghiệp một trường đại học bình thường, Henry Ford đi khắp nơi tìm việc, nhiều lần thất bại nhưng không làm anh mất lòng tin. Để có được một phòng thí nghiệm yên tĩnh, rộng rãi, không ít lần Henry và vợ phải chuyển chỗ ở, nếm trải biết bao khổ cực. Trong vài năm ngắn ngủi, hai vợ chồng phải chuyển đi bao nhiều lần mà ngay cả họ cũng không nhớ rõ. Mỗi lần di dời đều mang lại cho họ những thu hoạch mới, vì khó khăn trắc trở không chỉ rèn luyện tính nhẫn nại của vợ chồng Henry, mà còn làm cho họ hiểu biết về xã hội và con người hơn, giúp họ chuẩn bị tốt tư tưởng và kỹ thuật cho tương lai. Henry cuối cùng cũng thực hiện được tâm nguyện của mình, anh được một công ty nhận vào phụ trách việc sửa chữa động cơ hơi nước của trạm phát điện chính. Không lâu sau, anh được lên chức kỹ sư chính do làm việc xuất sắc.
Niềm tin chính là tin vào những thứ chúng ta chưa thấy, và sự báo đáp của niềm tin là những thứ chúng ta thấy được. Nếu bạn muốn hoàn thành công việc xuất sắc, thì phải tạo cho mình một niềm tin mãnh liệt. Một khi nó tồn tại vững vàng trong lòng bạn, thì sẽ khơi gợi sức mạnh của bạn, giúp bạn dũng cảm đối mặt với mọi khó khăn trở ngại.
Dù bạn tiếp nhận một công việc khó khăn nhường nào, bạn cũng không nên tỏ ra là bạn không làm được, hoặc lúng túng. Hoảng hốt lo sợ là điều tối kỵ trong công việc. Người bình tĩnh, không hoảng hốt mới là người chiến thắng cuối cùng. Ông chủ luôn hoan nghênh những nhân viên lâm nguy không loạn, vì chỉ có những nhân viên này mới có khả năng đương đầu với sóng gió. Nếu bạn có lòng tin vững vàng, thì một ngày nào đó chắc chắn bạn sẽ vượt trội hơn người khác.
- TRIẾT LÝ SỐNG CỦA SÓI LÀ CHIẾN ĐẤU
Chúng ta hãy xem sự chiến đấu của sói được miêu tả trong "Động vật ký" của Seton.

Chú sói Baili đã không còn đường chạy thoát, nó bị 15 con chó săn bao vây và phía sau chúng còn có người hậu thuẫn. Nó đã không còn đi được nữa, mà đang lết dần về trước. Lũ chó săn đang nối đuôi nhau đuổi theo phía sau và sắp đến nơi.
Ở chỗ nhỏ hẹp nhất này, sơ sẩy một bước là sẽ chết ngay. Chú sói to lớn đó quay người lại, đối diện với đàn chó béc giê. Nó cố sức chống chân trước lên, nhe bộ nanh sắc lạnh ra. Chúng tôi không nghe thấy nó phát ra một tiếng gì, nó dũng cảm đối mặt với đàn chó săn. Chân nó bị yếu đi, nhưng cổ, mõm và nội tâm nó thì vẫn mạnh. Bây giờ, những ai sở hữu những con chó cưng này thì tốt nhất là nên gấp sách lại. Cuộc chiến tiếp tục, 15 đấu 1. Đàn chó xông lên, đầu tiên là một con chó xám nhanh nhẹn nhất, con sói làm như thế nào, chúng hầu như không thấy. Nhưng khi một dòng máu chảy xuống tảng đá, con sói to lớn đã xoay người lại đối mặt với chúng. Đàn chó tiếp tục tấn công theo con đường đó và con sói đen vẫn đón đầu khi chúng đến. Một con nhảy bật lên yếu ớt, một con phản công, một con cắn mạnh, "Fango ngã rồi" (Fango là tên một con chó), nó đã bị mất chân. Hai con chó khác áp sát nó, hòng vật ngã nó. Một con văng ra, một con ngã bổ chửng. Chúng đều ngã trên con đường hẹp đó. Cuối cùng là một con chó đốm, trông cường tráng và anh dũng. Chú sói vẫn ở bên tảng đá đó, trong nháy mắt, cuộc chiến đấu giữa chúng đã kết thúc, chỉ còn lại con sói ở đó, những con chó săn khác đều không nhìn thấy gì cả. Những con chó còn lại vây quanh con sói, con phía sau dồn ép con phía trước ngã xuống và chết. Từ con chó săn nhanh nhẹn nhất đến con chó săn to đầu nhất và cho đến con cuối cùng đều lần lượt ngã xuống. Đá và cành cây sắc nhọn ở đó có thể cướp đi sinh mạng của chúng bất cứ lúc nào.
Sau 50 giây ngắn ngủi, mọi chuyện đã kết thúc. Đàn chó bị tiêu diệt hoàn toàn, chỉ còn mình con sói đứng đó, trên ngọn núi của nó.
Nó đứng chờ một lát, xem có còn con chó nào xông lên nữa không, nhưng không còn con nào nữa, đàn chó đã bị chết hết. Nó chờ một lát cho hơi thở của mình được bình thường trở lại, rồi tại nơi quyết định vận mệnh này, lần đầu tiên nó cất cao giọng, phát ra tiếng tru chiến thắng kéo dài một cách yếu ớt, vách núi thấp bên kia dần nhỏ đi, bị cái gì đó che khuất, không thấy nữa. Đây là tất cả những gì mà chúng tôi quan sát được khi đứng trên một dốc núi cao.
Đoạn văn này thật cảm động, từ đó, chúng ta có thể thấy được sức mạnh, đó là sức mạnh của sự chiến đấu.
Dường như sói được trời sinh ra là để chiến đấu. Chiến đấu, chúng mới có thức ăn để sống; chiến đấu, nó mới có thể bảo vệ mình không bị đối thủ mạnh hơn tiêu diệt; chiến đấu, chúng mới có thể làm cho ưu điểm của nòi giống không bị tiêu tán; chiến đấu và chân lý kẻ yếu bị kẻ mạnh nuốt chửng cũng cổ xưa và chân thực như bầu trời. Con sói nào tin theo chân lý này thì tồn tại, còn đi ngược lại chân lý này ắt sẽ tiêu vong. Do đó, tinh thần chiến đấu đã hòa vào trong máu loài sói, cuồn cuộn ngày đêm, mãi mãi không ngừng! Chiến đấu là triết lý sống của loài sói!
Từ sự chiến đấu của loài sói, chúng ta có thể thấy rằng, trong công việc nếu có tinh thần "chiến đấu", thì chúng ta sẽ có những thu hoạch không thể tưởng tượng được. Vì khi một người luôn tôn thờ sự nghiệp và dốc hết tâm huyết vào công việc của mình, thì mọi việc ắt sẽ thành công.
Thành công của đạo diễn nổi tiếng Trương Nghệ Mưu chủ yếu xuất phát từ sự đam mê nghệ thuật và quên mình vì nghệ thuật. Đúng như tác giả truyện kí Vương Bân từng nói: "Trí tuệ phi thường và sự mẫn tiệp cố nhiên là yếu tố chủ yếu trong thành công của Trương Nghệ Mưu, nhưng sự cần cù và khắc khổ khác thường cũng là điều kiện quan trọng giúp anh thành công".
Khi quay phim "Cao lương đỏ", để nắm bắt được cái hồn của nội dung phim, anh đã đưa người tới khu đất hơn 100 mẫu cao lương do đích thân anh trồng; để quay cảnh "đổ kiệu", các kiệu phu đi trên đường núi bụi bay mù mịt, Trương Nghệ Mưu yêu cầu kéo mấy xe đất vàng đến và dùng sàng sàng mịn ra, trải lên mặt đường; khi quay cảnh Dương Kim Sơn chết đuối trong hồ nhuộm, để có được góc quay đẹp nhất và lo cho diễn viên, Trương Nghệ Mưu tình nguyện nhảy xuống hồ nhuộm "đóng thế", hết lần này tới lần khác, đến khi vừa ý mới thôi.
Năm 1986, Trương Nghệ Mưu, vốn là nhiếp ảnh gia, được Ngô Thiên Minh mời đóng vai nam chính trong phim "Giếng cũ". Trương Nghệ Mưu nhận nhiệm vụ mà không hề có kinh nghiệm diễn xuất, anh không nói thêm lời nào nữa, đi thẳng xuống nông thôn.
Anh cạo đầu, mặc quần rộng, để lộ tấm lưng trần, ăn ở trong một xóm nghèo xa xôi hẻo lánh ở Thái Hành Sơn. Hàng ngày anh cùng mọi người lên núi làm việc, cùng xuống khe gánh nước. Để có làn da thô ráp, rám nắng, hàng ngày anh đều phơi nắng. Để đôi bàn tay trở nên thô ráp, mỗi lần đoàn làm phim họp, anh không ngồi trên ghế mà bắt chước nông dân ngồi trên đất, dùng cát xát lên mu bàn tay. Để quay cảnh cõng đá chưa đầy một phút trong bộ phim, Trương Nghệ Mưu đã cõng đá thật hai tháng trời. Mỗi ngày 5 viên, mỗi viên nặng 150 cân.
Trong quá trình quay phim, để đạt được hiệu quả thị giác chân thực, Trương Nghệ Mưu ngã thật đánh thật, rồi chủ động chịu tội. Khi quay cảnh "xả thân giữ giếng", anh đã nhảy thật và bị ngã khiến toàn thân đau nhức; khi quay cảnh "thôn rơi vào cảnh đánh nhau", anh đánh thật, đánh tới nỗi mặt mũi sưng vù.
Trương Nghệ Mưu vì thế mà đạt giải thưởng nam diễn viên chính xuất sắc tại liên hoan phim quốc tế Tokyo lần hai, nam diễn viên chính xuất sắc nhất giải thưởng Bách Hoa Trung Quốc lần thứ 11, nam diễn viên chính xuất sắc nhất giải Kim Kê Vàng lần tám. Đạo diễn Ngô Thiên Minh đánh giá: "Nếu diễn viên chuyên nghiệp của chúng ta đều cố gắng hết sức như Trương Nghệ Mưu, thì chẳng phải sẽ giảm được sự biểu diễn giả tạo trên màn bạc sao? Nếu các nhà làm phim của chúng ta đều có thể dốc toàn tâm toàn ý vào sự nghiệp như Trương Nghệ Mưu, thì điện ảnh Trung Quốc lo gì không đuổi kịp thế giới?". Câu nói này của Ngô Thiên Minh là lời vặn hỏi rất có ý nghĩa đối với chúng ta.
Người từng tiếp xúc với Trương Nghệ Mưu đều biết anh là người say mê công việc. Một khi anh làm việc hoặc suy nghĩ chuyện gì đó, anh có thể quên ăn quên ngủ, say mê không biết mệt mỏi.
Trong khi làm phim, tinh thần làm việc của Trương Nghệ Mưu khiến rất nhiều người khâm phục. Ban ngày, anh ở phim trường, buổi tối còn họp để thảo luận kịch bản vào sáng sớm hôm sau, trước ống kính, mọi người lại phát hiện ra rất nhiều cảnh và đối thoại mới do anh tự sáng tác. Sau khi cắt xén phim, ngày nào anh cũng phải xem lại để tiện phát hiện ra vấn đề, kịp thời sửa chữa. Cứ như vậy, mỗi ngày anh chỉ ngủ 2-3 tiếng đồng hồ.
Trương Nghệ Mưu nói: "Tôi không muốn làm một hằng tinh vững chắc treo cao tận chân trời, mà thà như một ngôi sao băng, tuy chỉ bay vụt qua trong chớp mắt nhưng lại phát ra ánh sáng lóa mắt". Đây chính là nhân sinh quan của Trương Nghệ Mưu, anh liên hệ sự sống với sáng tạo nghệ thuật, muốn cống hiến toàn bộ trí lực, tâm huyết, lòng nhiệt tình, thậm chí là sinh mệnh cho nghệ thuật.
Mỗi cá nhân đều nên có tinh thần này, dốc toàn bộ trí tuệ, nhiệt tình của mình vào dòng chảy của sự nghiệp chung...
-TRẠNG THÁI TINH THẦN CỦA KẺ MẠNH - KHÔNG HỀ BIẾT ĐỦ
Wilkins là chuyên gia động vật học nối tiếng, ông từng tiến hành nghiên cứu hơn 6 năm về loài sói hoang trên thảo nguyên có cây cỏ thưa thớt của Brazil. Trong quá trình quan sát nghiên cứu, ông nuôi dưỡng hai con sói con. Khi nhớ lại quãng thời gian khó quên đó, ông nói:
"Có một lần, tôi đi chăn cừu cùng mấy người dân du mục để được nghe họ kể những câu chuyện sinh động về loài sói. Hôm đó chúng tôi thật may mắn, họ dùng ống nhòm của tôi tìm được một con sói mẹ. Họ tiếp tục theo dõi con sói mẹ này bằng ống nhòm, cuối cùng cũng tìm thấy hang sói. Họ tìm tới hang giết chết con sói mẹ, và bắt được 6 con sói con sơ sinh khoảng mười mấy ngày. Có thể tưởng tượng được tương lai của 6 con sói con này ra sao. Chết, điều này thật không công bằng với chúng. Tuy trong lòng tôi thấy bất nhẫn, nhưng chỉ dựa vào một mình tôi thì không thay đổi được gì, phần lớn tổn thất của người dân du mục là do sói gây ra. Tuy sự tồn tại của sói giúp cân bằng sinh thái trên thảo nguyên, nhưng những người dân du mục thường không thấy được vấn đề này, họ chỉ biết rằng sói ăn mất rất nhiều gia súc của họ. Đương nhiên, nếu dân du mục không giết sói, thì sói sẽ trở thành tai họa".
" Tôi nài nỉ họ và được nhận nuôi hai con sói con. Tôi nuôi chúng chung với chó. Vừa may con chó nhà tôi cũng sinh được hai con chó con. Ban đầu chúng sống hòa bình với nhau, nhưng vài hôm sau, hai con sói này giành vú của chó mẹ, hai con chó con chỉ bú được chút ít".
Tôi nghĩ, hai con sói nhỏ không phân biệt được sự khác nhau giữa mình và chó, chắc chúng tưởng hai con chó nhỏ là anh em của mình, chúng cũng không biết mình là sói. Nhưng chúng vẫn bộc lộ được bản năng của kẻ mạnh. Dù là với anh em trong đàn, sói cũng tuân theo quy tắc kẻ mạnh làm vua, bản năng này của chúng biểu hiện ngay từ khi chúng ra đời.
Tục ngữ có câu, người lính không muốn làm tướng quân thì không phải là người lính tốt. Người dễ dàng thỏa mãn chắc chắn không thể đạt được thành công lớn. Sói bẩm sinh đã có tinh thần của kẻ mạnh và khát vọng mãnh liệt "ta sẽ làm vua". Tinh thần luôn không biết đủ khiến chúng nỗ lực phấn đấu, và cuối cùng trở thành một kẻ mạnh chân chính. Trong thương trường, những người mưu cầu phát triển sẽ không dễ dàng nảy sinh tâm lý thỏa mãn, luôn cố gắng vươn lên và ý chí chiến đấu mạnh mẽ.
Câu nói mà Bill Gates nói nhiều nhất trước nhân viên của mình là "không bao giờ biết đủ". Sở dĩ ông có được thành công lớn như ngày hôm nay là do ông không hài lòng với những gì mình có được, ông liên tục phấn đấu, luôn động viên mình phải đi về phía trước, và cuối cùng ông đã thực hiện được lý tưởng của mình. Bill Gates đã như thế, Northcliffe, Matsushita Konosuke cũng như thế.
Northcliffe, "Napoleon" của giới truyền thông, ban đầu đi làm mỗi tháng chỉ được 80 bảng Anh. Ông bất mãn với tình hình hiện tại của mình. Sau này, khi đã là ông chủ của tờ nhật báo Anh, ông thường dùng báo chí để phê phán đả kích các chính phủ mê muội, lật đổ không ít nội các. Do nỗ lực lớn này của ông nên hiệu suất làm việc của các cơ quan được nâng cao, góp phần cải cách được chế độ của nước Anh.
Ông rất phản cảm đối với những người thỏa mãn với hiện tại.
Một lần, ông gặp một trợ lý biên tập mới và hỏi han người trợ lý biên tập này: "Cậu tới đây làm bao lâu rồi?"
"Thưa, gần một tháng", người trợ lý đó trả lời.
"Cậu cảm thấy thế nào? Cậu có thích công việc của mình không? Cậu có quen với cách làm việc của chúng ta không?"
"Tôi rất thích công việc hiện tại."
"Lương hiện tại của cậu là bao nhiêu?"
"5 bảng anh một tuần."
"Cậu có hài lòng với mức lương hiện tại không?"
"Tôi rất hài lòng, cảm ơn ngài".
"À, nhưng cậu nên biết rằng, tôi không muốn nhân viên của mình mỗi tuần lãnh 5 bảng Anh đã cảm thấy thỏa mãn".
Trên thế giới có nhiều người cả đời không làm nên việc gì, lý do là họ quá dễ dàng thỏa mãn! Tìm được một công việc ổn định, có chút lương tháng, hàng ngày đều làm một công việc, cứ như vậy cả đời, mà họ cho rằng cả đời cũng chỉ thu hoạch được đến thế.
Những nhân vật lớn không thích nghe người khác nịnh nọt, họ chỉ dùng thái độ phê phán để xét bản thân, so sánh địa vị hiện tại của họ với tương lai mà họ đang mong ước, vì thế mà kích thích họ luôn nỗ lực phấn đấu.
Bước đầu tiên yêu cầu bản thân tiến lên, là làm cho mình không thỏa mãn và dừng lại ở vị trí hiện tại. Cảm giác không bằng lòng với hiện tại có thể là bước then chốt giúp bạn tiến lên.
- KHÔNG NÊN COI NHẸ TINH THẦN CAN ĐẢM
Như đã nói ở trên, sói không phải là loài động vật được Thượng Đế sủng ái. Thượng Đế không ban cho chúng tốc độ như loài chó săn, sự hung hãn của sư tử, sức khỏe như tê giác. So với các loài động vật trong tự nhiên, sói không phải là kẻ mạnh. Nó cùng họ với loài chó, giữa chúng có rất nhiều điểm tương đồng. Nhưng chó đã bị mất khả năng sống độc lập, nếu không có con người bảo vệ và nuôi dưỡng, e rằng chó sẽ sớm bị diệt vong.

Tuy trong mọi điều kiện, sói không phải là kẻ mạnh. Thậm chí so với một số loài vật, sói còn ở vị trí của kẻ yếu. Nhưng sói lại không bao giờ cho mình là kẻ yếu. Có lẽ, trạng thái tinh thần này đã quyết định hành động của chúng; có lẽ, tính cách của chúng quyết định chúng phải có trạng thái tinh thần như vậy. Dù thế nào, chúng đều luôn tự cho mình là kẻ mạnh. Dù kẻ địch như thế nào, trạng thái tinh thần của kẻ mạnh này vẫn không thay đổi. Cho dù trước chúng là loài động vật to khỏe hơn chúng, thậm chí là con người, thì chúng cũng không hề yếu đuối. Chúng không bao giờ chưa đấu đã hàng, mà dũng cảm chiến đấu đến cùng.
Winston Churchill nói: "Tuyệt đối không thể quay lưng trốn chạy khi gặp nguy hiểm. Nếu chạy trốn thì chỉ làm cho nguy hiểm tăng gấp bội. Nhưng nếu lập tức đối mặt với nó không chút rụt rè thì nguy hiểm sẽ giảm đi một nửa. Tuyệt đối không được lẩn tránh bất cứ chuyện gì, tuyệt đối không!" Khi gặp khó khăn trong cuộc sống, chúng ta không cần phải tìm những lý do hoặc viện cớ để lẩn tránh, chỉ cần có một chút dũng cảm, thế giới của chúng ta sẽ thay đổi. Về vấn đề này, George Sandby, giáo sư tâm lý của Harvard nói: "Tinh thần dũng cảm là nguyên tố cần thiết nhất của con người. Vì mỗi một bước tiến bộ dù là cực nhỏ của nhân loại đều cần phải có sự dũng cảm dẫn đường."
Nhà tâm lý học Scott Peck cũng đã nói: "Trên thế giới này, chỉ cần bạn cố gắng thực sự thì bạn sẽ phát hiện ra rất nhiều cánh cửa đều là khép hờ! Một chút dũng cảm có thể hoàn thành được những thành tựu vô hạn". Ông còn nói: "Nếu bạn may mắn có được lòng dũng cảm ngay từ khi sinh ra thì điều đó rất đáng chúc mừng; nếu bạn vẫn chưa có tính cách này thì hãy nhanh chóng bồi dưỡng nó, cuộc sống của con người rất cần có nó!"
La Mã từng là thành trì lớn mạnh nhất Châu Âu. Người La Mã đã từng chinh phục tất cả các nước ở bờ Bắc Địa Trung Hải và một số nước ở bờ Nam Địa Trung Hải. Họ còn chiếm các đảo lớn nhỏ. Lúc này, Caesar đã trở thành người anh hùng của La Mã. Ông dẫn quân tiến vào Gaul, tức là vùng Châu Âu bao gồm Pháp, Bỉ, Thụy Điển ngày nay, và biến Gaul trở thành một tỉnh của La Mã. Sau đó, ông băng qua sông Rhine, chinh phục một phần nước Đức. Thậm chí quân đội của Caesar còn đi đến những vùng đất mà người La Mã cho là hoang vu và xây dựng nền thực dân ở đó.
Caesar và quân đội của mình luôn tận trung với La Mã. Nhưng ở La Mã, Caesar có rất nhiều kẻ thù, họ rất ghen ghét với những chiến tích lừng lẫy của ông. Mỗi khi nghe thấy có người ca ngợi Caesar là anh hùng thì họ lập tức giận đến run người. Trong số đó có cả Pompey, người giàu có và quyền thế nhất La Mã. Cũng giống như Caesar, Pompey cũng là một tướng chỉ huy quân đội, nhưng quân đội của ông không được mọi người khen ngợi nhiều. Pompey biết nếu không ra tay sớm thì trước sau gì Caesar cũng sẽ là chủ nhân của La Mã. Thế là, Pompey bắt đầu thực hiện âm mưu hãm hại Caesar. Năm sau, Caesar sẽ kết thúc nhiệm kỳ của mình ở Gaul. Mọi người đều cho rằng Caesar sẽ trở về Ý và được chọn vào làm quan chấp chính của nước Cộng Hòa La Mã. Như vậy, Caesar sẽ trở thành người quyền lực nhất La Mã.
Pompey và những người đối đầu với Caesar quyết định ra tay ngăn chặn việc này. Họ thuyết phục Viện Nguyên Lão của La Mã ra lệnh cho Caesar lập tức rời khỏi quân đội của Gaul để trở về La Mã. Viện Nguyên Lão ra lệnh: "Nếu ngươi không tuân theo mệnh lệnh này thì ngươi sẽ bị coi là kẻ thù của đất nước".
Caesar hiểu rõ bản chất của vấn đề này. Nếu ông một mình quay lại La Mã thì kẻ thù sẽ hãm hại ông. Bọn họ sẽ gán cho ông tội danh phản quốc và sẽ không để cho ông ứng tuyển làm quan chấp chính.
Caesar liền triệu tập những binh sĩ trung thành với mình lại và nói cho họ biết có kẻ đang âm mưu hãm hại ông. Những cựu binh sĩ từng vào sinh ra tử, giúp Caesar giành được vô số thắng lợi đã tuyên thệ rằng sẽ không rời bỏ ông. Họ muốn cùng Caesar trở về Ý để tận mắt nhìn thấy phần thưởng mà ông đáng được hưởng.
Caesar dương cao quân kỳ tiến về Ý. Các binh sĩ thậm chí còn sôi sục ý chí hơn cả Caesar. Họ đã trèo non vượt suối không ngại khó khăn nguy hiểm vì sự nghiệp của lãnh tụ mình. Cuối cùng, họ đến một con sông nhỏ có tên là Rubicone. Con sông này là biên giới của Gaul, bờ bên kia là Ý. Caesar ngừng lại một lát bên bờ sông. Ông biết vượt qua con sông này là đồng nghĩa với việc tuyên chiến với Pompey và Viện Nguyên Lão, đẩy toàn La Mã rơi vào tình trạng nội chiến. Kết quả là không thể đoán trước được.
"Chúng ta vẫn có thể quay về", Caesar tự nhủ, "sau lưng chúng ta là sự an toàn. Khi đã vượt qua sông Rubicone, chúng ta không thể quay lại được nữa. Ta phải đưa ra quyết định tại đây".
Caesar đã không nghĩ ngợi quá lâu, ông phát ra hiệu lệnh và dũng cảm tung vó ngựa đi qua sông.
"Chúng ta đã qua sông Rubicone rồi!", Caesar hét to khi đến được bờ bên kia, "và sẽ không quay đầu lại".
Tin Caesar vượt qua sông đã truyền đến La Mã. Trên đường đi, người dân của mỗi thành trấn và mỗi thôn trang đều ra chào đón người anh hùng quay về. Càng đến gần La Mã, Caesar càng được chào đón nồng nhiệt. Cuối cùng, Caesar và quân đội của ông đã đến cửa thành La Mã. Không có quân đội ra nghênh chiến, Caesar tiến vào thành mà không hề gặp bất cứ một sự chống trả nào. Pompey và đồng bọn của hắn đã trốn chạy từ lâu.
Sự dũng cảm đã tạo ra Caesar, cũng tạo ra sự huy hoàng của La Mã. Chắc chắn, dũng cảm cũng sẽ tạo ra bạn của tương lai! Dù tương lai là bão táp hay cầu vồng, chỉ cần chúng ta luôn giữ được lòng dũng cảm, thì chúng ta sẽ không vì vậy mà rơi vào tuyệt vọng hoặc nhụt chí.
Eistein nói: "Dũng cảm là đôi cánh để bay lên trời, hèn nhát lại đưa con người xuống địa ngục".
Đôi lúc, dũng cảm chính là một phần thưởng!
Khi chúng ta làm việc với tinh thần dũng cảm thì thành công sẽ không còn quá xa đối với chúng ta.
- KẺ MẠNH CẦN CÓ TINH THẦN BẤT KHUẤT CỦA LOÀI SÓI
Trên thảo nguyên Pampa rộng lớn của Achentina, người ta đã từng mơ ước rằng sẽ thuần phục được loài sói hoang sống trên thảo nguyên này. Chó là động vật không thể thiếu đối với mục dân vì chó chăn cừu giúp họ giữ đàn cừu, đuổi những con thú hoang muốn tấn công cừu. Xét ở rất nhiều phương diện, chó và sói rất giống nhau, nhưng các cơ quan như: khứu giác, thị giác, thính giác của chó đều không tốt như sói. Tốc độ chạy của chó cũng không bằng sói. Chính vì vậy, các mục dân luôn muốn thuần phục được sói hoang để giúp họ canh giữ bầy cừu. Nhưng mọi cố gắng của họ đều không thành công. Thậm chí có những người bị thương hoặc mất mạng do nuôi dưỡng chó sói.

Ông lão Kreml đã đau đớn kể lại rằng: "Khi tôi 11 tuổi, trong một lần đi săn, cha tôi đã tìm được một hang sói và bắt được 3 con sói con vẫn còn chưa mở mắt. Lúc ấy, tôi vui sướng vô cùng vì được nuôi một con chó sói luôn là mơ ước của tôi. Khi con sói con được hai tháng, cha tôi xích chúng lại. Những chú sói con trước đây có thể tự do hoạt động, bây giờ đã mất đi tự do. Mỗi ngày, cứ chạng vạng tối, cha tôi lại dắt chúng đi dạo ở một nơi cách nhà không xa. Bỗng một hôm, mãi đến hơn 8 giờ tối, cha tôi vẫn chưa trở về. Tôi và mẹ tôi đều rất lo lắng. Chúng tôi bèn nhờ mọi người đi tìm và phát hiện ra cha tôi đang bị thương nặng. Chân phải của cha tôi ướt đẫm máu tươi, ông đang cố lê từng bước về nhà. Sau khi cắn cha tôi, ba con sói đã trở về nơi hoang dã. Cha tôi may nhờ được đưa đến bệnh viện kịp thời mới giữ được tính mạng, nhưng chân phải của ông không thể đi được nữa, cây nạng đã trở thành người bạn đi theo ông suốt cả cuộc đời. Từ đó về sau, tôi không còn nuôi bất cứ một ảo tưởng nào về việc thuần dưỡng loài sói. Sói, quả thật là loài động vật không thể thuần phục".
So với ông Rodgers thì cha của ông Kreml còn may mắn hơn nhiều. Vì nuôi dưỡng loài sói mà ông Rodgers đã mất mạng. Đương nhiên, chúng ta cũng không nên vì vậy mà cho rằng sói là loài động vật hung tàn.
So với loài sói, chúng ta có đang bị mất đi những tố chất tinh thần đã hình thành từ thời xa xưa không? Sói là loài động vật vĩ đại, chúng ta nên gạt bỏ những hiểu lầm đã hình thành từ hàng ngàn năm nay đối với loài sói. Trên thế giới này, không có bất cứ một loài động vật nào, kể cả con người, có ý chí bất khuất và ngoan cường như loài sói, thậm chí chúng có thể đánh đổi cả sinh mạng để chống lại kẻ địch không thể kháng cự được.
Cùng là gặp bất hạnh hoặc thất bại, nhưng có người chỉ có thể sống những ngày lận đận, có người lại vượt xa hơn những người khác. Điều này không phải do số phận an bài mà cốt yếu ở ý chí phấn đấu của mỗi cá nhân.
Wilson là một nhà kinh doanh thành công. Xuất phát điểm của ông là một viên chức nhỏ trong một công ty bình thường. Sau nhiều năm phấn đấu, ông đã có được công ty riêng và được mọi người tôn kính.
Một hôm, Wilson bước ra từ tòa nhà văn phòng của mình. Khi vừa đến lề đường, Wilson chợt nghe có tiếng "cộp, cộp" ở phía sau lưng mình. Âm thanh đó phát ra từ cây gậy trúc của một người mù được gõ xuống mặt đất. Wilson khựng lại một lúc rồi từ từ quay người lại. Người mù đó cảm nhận được có người ở trước mặt, liền bước lên và nói: "Thưa ngài, chắc chắn là ngài đã phát hiện ra tôi là một người mù đáng thương, ngài có thể cho tôi chút thời gian không?"
Wilson nói: "Tôi cần phải gặp một khách hàng quan trọng, ông cần gì thì hãy nói mau đi".
Người mù mò mẫm trong túi xách khá lâu và lấy ra một cái bật lửa, rồi đặt nó vào tay Wilson: "Thưa ngài, cái bật lửa này có giá trị chỉ 1 đô la, nhưng đây lại là cái bật lửa tốt nhất đấy".
Wilson thở dài, cho tay vào túi và lấy ra một tờ giấy bạc đưa cho người mù: "Tôi không hút thuốc, nhưng tôi rất muốn giúp ông, còn cái bật lửa này, tôi sẽ đem tặng cho người mở cửa thang máy".
Người mù mân mê tờ giấy bạc và phát hiện ra đó là tờ 100 đô la. Ông ta run run sờ đi sờ lại tờ giấy bạc và rối rít cảm ơn: "Ngài là người hào phóng nhất mà tôi từng gặp! Tôi sẽ cầu nguyện cho ngài! Thượng Đế sẽ phù hộ cho ngài!".
Wilson mỉm cười, định bước đi nhưng người mù đó đã giữ ông lại và nói một thôi một hồi: "Ngài biết không, không phải tôi bị mù bẩm sinh, tất cả đều là do chuyện ở Burton vào 23 năm trước! Thật đáng sợ!".
Wilson giật mình hỏi: "Ông bị mù trong vụ nổ xưởng hóa chất năm đó à?".
Như gặp được tri âm, người mù phấn khích gật đầu lia lịa: "Đúng rồi, đúng rồi, ngài cũng biết chuyện đó à? Cũng phải thôi, vụ nổ đó đã làm chết đến 93 người và làm bị thương đến mấy trăm người".
Người mù định đem cảnh ngộ của mình ra làm động lòng Wilson để được cho thêm tiền. Ông ta lắp bắp một cách tội nghiệp: "Tôi thật đáng thương! Sống màn trời chiếu đất, khổ cực, bơ vơ, bữa đói bữa no, chết cũng không ai biết!". Ông ta càng nói càng kích động: "Ngài không biết được hoàn cảnh lúc đó đâu,ngọn lửa như từ địa ngục bùng lên trong chớp mắt. Mọi người giẫm lên nhau để chạy thoát thân. Khó khăn lắm tôi mới chạy ra được đến cửa, nhưng lại có một tiếng thét ở phía sau lưng tôi: "Cho tôi ra trước! Tôi vẫn còn trẻ, tôi không muốn chết!". Anh ta đã xô tôi ngã xuống và giẫm lên người tôi để chạy ra ngoài. Tôi bị hôn mê. Đến khi tỉnh dậy, hai mắt tôi đã không còn thấy gì nữa. Số phận thật bất công!"
Wilson lạnh lùng đáp: "Chỉ e sự thực không phải là vậy, ông nói ngược rồi".
Người mù giật mình, ông ta giương đôi mắt trắng dã hướng về Wilson. Wilson nói từng chữ một: "Khi đó, tôi cũng làm công nhân cho xưởng Burton, chính ông đã đạp lên người tôi để thoát chạy! Ông cao lớn hơn tôi, tôi không bao giờ quên được câu nói đó của ông!".
Người mù đứng sững người một lúc lâu, rồi đột nhiên giữ lấy Wilson và cười lớn: "Đây chính là số phận! Số phận bất công! Ngài ở trong, bây giờ lại đứng trên thiên hạ, còn tôi đã chạy ra ngoài, lại trở thành một thằng mù vô tích sự!"
Wilson dùng sức đẩy tay người mù ra, rồi nâng cây gậy được điêu khắc tinh xảo lên, bình tĩnh nói: "Ông biết không? Tôi cũng là một người mù. Ông tin vào số phận, nhưng tôi thì không".
Trước sự bất hạnh của mình, đầu hàng số phận, tự ti với số phận và dùng điều đó để người khác rủ lòng thương hại thì người đó chỉ có thể than khóc trong sự bất hạnh mà không bao giờ có ngày đứng dậy. Chỉ có dựa vào sự phấn đấu của bản thân thì mới có thể gạt được bóng đen của sự tiếc nuối và giành thắng lợi vẻ vang.
Người thành công không bao giờ thừa nhận cuộc sống là không thể thay đổi. Có thể họ không hài lòng với hoàn cảnh mà mình rơi vào lúc ấy, nhưng họ sẽ không hề oán trách hoặc buồn bã cho số phận của mình, mà ngược lại còn đầy nhiệt huyết để tìm ra hướng đi mới. Vì vậy, dù gặp bất cứ sự bất công gì, dù đó là sự khiếm khuyết bẩm sinh hay những trắc trở của cuộc đời, chúng ta cũng không nên thương xót mình, mà hãy cố gắng chịu đựng, sau đó, giống như sói, mạnh mẽ tiến về trước.
Không phải nghịch cảnh tạo nên nhân tài, cũng không phải nhân tài rất thích nghịch cảnh. Mọi người ai cũng có thể gặp khó khăn, nhưng có người sẽ đầu hàng, còn có người thì khắc phục được khó khăn. Người đầu hàng sẽ mãi lẩn quẩn trong cái vòng đó, còn người khắc phục thì sẽ trở thành nhân tài.
Thượng Đế giống như một nhà kinh doanh sáng suốt. Nếu Ngài ban cho bạn một chút tài năng thì Ngài cũng sẽ sắp đặt rất nhiều hoạn nạn ở phía trước.
Nghệ sĩ violon Paganini chính là một điển hình.
Đầu tiên, Paganini là một người bất hạnh. Năm 4 tuổi, ông bị mắc chứng thủy đậu và chứng động kinh đến suýt mất mạng. Năm lên 7 tuổi, ông lại suýt mất mạng vì bị sốt phát ban. 13 tuổi, ông mắc chứng viêm phổi nặng. Năm 40 tuổi, lợi của ông đột nhiên mọc đầy mụn mủ, nên phải nhổ bỏ rất nhiều răng. Bệnh răng miệng vừa khỏi, ông lại bị mắc bệnh ở mắt nghiêm trọng, đứa con nhỏ của ông đã trở thành người dẫn đường cho ông. Sau 50 tuổi, bệnh lao, viêm khớp, viêm ruột hành hạ cơ thể ông. Sau đó, dây thanh quản cũng bị hỏng, phải nhờ con phiên dịch cho mình. Ông bị thổ huyết và qua đời ở tuổi 57. Sau khi chết, thi hài ông cũng bị giày vò, phải di dời đến 8 lần mới được yên nghỉ. Nhưng dường như Paganini cảm thấy những điều đó vẫn chưa đủ bất hạnh nên ông còn tạo ra rất nhiều trắc trở trong cuộc sống. Ông thường giam mình để luyện đàn, mỗi ngày luyện từ 8 – 12 tiếng, đến nỗi quên cả đói và cái chết. Bắt đầu từ lúc 13 tuổi, ông đã đi khắp nơi và sống cuộc sống lang bạt. Ông đã từng trải qua 5 mối tình; trong số đó, có cả em gái của Napoleon. Nhưng Paganini không màng đến cuộc sống của giới thượng lưu. Ông cho rằng, con người cần phải chịu khổ cực. Trong mắt ông, đó không phải là tình yêu mà đó chỉ là một nơi để luyện đàn và có được đứa con duy nhất. Ngoài con trai và cây đàn violon ra, Paganini gần như không có gia đình và người thân.
Kế đến mới là tài năng của ông. Năm lên 3 tuổi, ông đã học đàn. Năm lên 12 tuổi, ông đã đứng đầu hội âm nhạc. Sau đó, tiếng đàn của ông đã vang khắp các nước như Pháp, Ý, Đức, Anh... Diễn tấu của ông đã làm cho Rolla, nghệ sĩ violon hàng đầu của Parma, phải đứng bật dậy từ giường bệnh và nhận Paganini làm học trò. Tiếng đàn của ông đã làm cho thính giả ở Lucca si mê, cuồng nhiệt. Buổi biểu diễn vòng quanh nước Ý đã tạo ra một hiệu quả thần kì. Người ta còn đồn rằng dây đàn của ông được làm từ ruột của người tình, có hồn ma và yêu thuật nên tiếng đàn của ông mới có ma lực mãnh liệt như thế.
Geothe bình luận về ông: "Trên dây đàn của ông có linh hồn giống như lửa". Liszt thì thốt lên rằng: "Trời ạ, trong bốn sợi dây đàn kia hàm chứa biết bao nhiêu khổ cực, đau đớn và những sinh linh bị tàn hại!".
Người ta không khỏi thắc mắc rằng: gian khổ đã tạo nên thiên tài hay thiên tài rất thích gian khổ?
Câu hỏi này rất khó mà nói rõ hết được. Nhưng ba thiên tài trong lịch sử văn nghệ gồm có Milton, Beethoven, Paganini lại là một người mù, điếc, câm.
Vận rủi không đáng sợ. Vận rủi chính là niềm khích lệ giúp chúng ta tiến lên phía trước, chứ không phải là lý do để chúng ta nổi giận và nhụt chí. Vận rủi đến chính là Thượng Đế sắp ban cho chúng ta một phần thưởng mới.

Chương 5: Kiêu hãnh, độc lập - bản sắc riêng
Tự thuật của loài sói:

Trong bầy sói, mỗi con sói đều có một tiếng kêu riêng. Âm thanh này không giống bất cứ một thành viên nào trong bầy sói. Nhưng khi bầy sói cất tiếng kêu đầy tình cảm thì chúng lại là một chỉnh thể hoàn mỹ nhất. Loài sói tuy có sự phân chia đẳng cấp nghiêm ngặt và cũng là loài chú trọng đến chỉnh thể nhất nhưng chúng lại không ngăn cản sự phát triển và bộc lộ cá tính. Dù là con sói đầu đàn có quyền lực nhất cũng không thể bắt buộc những con sói khác bắt chước tiếng kêu của mình. Tôn trọng bản sắc của cá nhân là phong cách nhất quán của loài sói. Sói cũng giống như con người, là loài động vật bậc nhất vô nhị của tự nhiên. Vì chỉ có giữ được bản sắc của mình thì mới có thể làm cho gen ưu tú của loài sói được lưu truyền lại đời sau. Đánh mất bản sắc là sẽ bị diệt vong.
- BẢN SẮC RIÊNG CỦA SÓI
Người du mục già ở Santiago thích nhất là nghe tiếng sói tru. Ông lão thường rơi lệ khi nghe những tiếng kêu thê lương, ai oán của bầy sói trong những đêm trăng sáng. Ông cho rằng đó là những âm thanh từ thiên đường vì chúng có thể làm lay động lòng người, làm con người cảm nhận được sự sống đang tồn tại. Ông nói: "Tôi biết tất cả các bầy sói trên thảo nguyên này, nhưng không phải là nhờ vào sự khác nhau về hình thể mà nhờ vào tiếng tru – tiếng tru của bầy sói trong đêm tối. Mỗi bầy sói là một đoàn hợp xướng xuất sắc và chúng đều có đặc điểm riêng để phân biệt với những bầy sói khác. Đối với rất nhiều người, tiếng tru của bầy sói không có gì khác nhau, nhưng quả thật là tôi đã nghe được những âm thanh riêng biệt của từng bầy sói".

Vào ban ngày hoặc những khi bắt mồi, bầy sói rất ít khi phát ra tiếng kêu, nhưng vào ban đêm chúng lại thích ngửa cổ lên trời để tru. Nhiều nhà động vật học đã tiến hành nghiên cứu tiếng tru của loài sói, nhưng đều không thể xác định được ý nghĩa của những tiếng tru này. Tiếng tru ấy có thể là một sự cảm khái đối với cuộc sống cô độc, có thể là để khẳng định sự tồn tại của mình, có thể chỉ là một bản tình ca – một hoạt động văn nghệ.
Trong bầy sói, mỗi một con sói đều có tiếng kêu độc đáo của riêng mình. Tiếng kêu này không giống với bất cứ một thành viên nào khác trong bầy. Nhưng khi bầy sói cất tiếng tru đầy tình cảm thì chúng lại là một chỉnh thể hoàn mỹ nhất. Loài sói tuy có sự phân chia đẳng cấp nghiêm ngặt và cũng là loài chú trọng đến chỉnh thể nhất nhưng chúng lại không ngăn cản sự phát triển và bộc lộ cá tính. Dù là con sói đầu đàn có quyền lực cao nhất thì cũng không thể bắt buộc những con khác bắt chước tiếng kêu và hành vi của mình.
Trong bầy sói, mỗi một con sói đều tôn trọng tiếng kêu của những con sói khác, vì tôn trọng bản sắc của cá nhân là phong cách nhất quán của loài sói.
Trên thế giới này không có hai phiến lá giống hệt nhau và con người cũng vậy. Mỗi một người trong chúng ta là độc nhất vô nhị, trước đó đã không có người giống chúng ta và sau này cũng vậy. Di truyền học nói rằng con người được hình thành từ sự tổng hợp 24 cặp nhiễm sắc thể của bố và mẹ. 48 nhiễm sắc thể này sẽ quyết định gen di truyền của mỗi người. Mỗi một cặp nhiễm sắc thể lại chứa mấy trăm gen, bất cứ một gen đơn nhất nào cũng có thể thay đổi một con người. Thực tế, sự hình thành sinh mạng của con người là một điều huyền ảo khiến người ta phải kính phục. Dù là cùng một bố mẹ sinh ra, nhưng cũng chỉ có 1/300 ngàn tỉ cơ hội có 1 người hoàn toàn giống mình. Có nghĩa là, dù bạn có 300 ngàn tỉ anh em thì có thể họ cũng không giống với bạn. Điều này là sự phỏng đoán chăng? Đương nhiên là không phải, đây hoàn toàn là một sự thực khoa học.
Mỗi người chúng ta đều là một thể độc lập, độc nhất vô nhị trên thế giới này. Vì vậy, nếu chúng ta muốn độc lập tự chủ, muốn phát triển đặc điểm của mình thì chỉ còn cách dựa vào bản thân mình. Nhưng điều này không có nghĩa là chúng ta phải lập dị, cũng không phải là ăn mặc dị hợm hoặc có những hành vi quái đản; chỉ cần chúng ta giữ được bản sắc của mình trong khuôn khổ các quy tắc của đoàn thể, không bảo sao hay vậy, không rập khuôn theo kẻ khác.
Về vấn đề giữ gìn bản sắc riêng, James Godehn nói: "Đây là vấn đề của toàn nhân loại. Rất nhiều vấn đề thuộc phương diện tinh thần, thần kinh, tâm lý và gen mang bệnh tiềm ẩn phát sinh là do họ không thể giữ được bản sắc của mình". Một nhà văn từng nói: "Điều tồi tệ nhất của một con người là không thể trở thành chính mình, và không thể giữ được cái tôi trong tâm hồn và thể xác".
Một người đánh mất đi cái tôi của mình có nghĩa là gì? Có nghĩa là bắt chước người khác, như vậy sẽ xem cái riêng của người khác thành thứ để mình đeo đuổi và dần dần đánh mất mình. Từ bỏ cái tôi, bắt chước người khác là điều tối kỵ của người muốn làm nên sự nghiệp.
Nhưng ở Hollywood, hiện tượng bắt chước người khác lại khá nghiêm trọng. Sam Wood, đạo diễn nổi tiếng của Hollywood từng nói: "Vấn đề gay go nhất là làm sao để giúp các diễn viên trẻ giữ được cái tôi. Bọn họ đều muốn trở thành Clark Gable hoặc Lana Terrace. Khán giả đã quá quen thuộc rồi", Sam Wood luôn cố nhắc nhở họ: "khán giả đang cần màu sắc mới".
Trước khi làm đạo diễn cho hai bộ phim "Tạm biệt thầy giáo Chips" và "Chuông nguyện hồn ai", Sam Wood đã từng kinh doanh bất động sản trong nhiều năm. Vì vậy, ông đã bồi dưỡng cho mình cá tính của một người bán hàng. Ông cho rằng, một số nguyên tắc trong kinh doanh hoàn toàn thích hợp với điện ảnh. Bắt chước người khác hoàn toàn thì sẽ không làm được việc gì. Sam Wood nói: "Kinh nghiệm bảo tôi rằng, một diễn viên cố gắng không bắt chước người khác là đáng tín nhất".
Hãy chính là anh! Đây là lời khuyên của một nhà soạn nhạc người Mỹ Irving Berlin dành cho GeorgeGershwin. Lần đầu tiên họ gặp nhau, Irving Berlin đã là nhà soạn nhạc nổi tiếng, còn George Gershwin chỉ là một nhà soạn nhạc trẻ vô danh. Ấn tượng bởi tài năng của Gershwin, Berlin đã đề nghị Gershwin làm thư kí âm nhạc cho ông với mức lương gấp ba lần số lương mà Gershwin có thể kiếm được. Nhưng Irving Berlin cũng khuyên Gershwin rằng: "Không nên nhận công việc này. Nếu anh nhận nó thì cùng lắm cũng chỉ là Irving Berlin hạng hai. Nếu anh kiên nhẫn chút nữa thì một ngày nào đó, anh sẽ trở thành Gershwin hạng nhất". Gershwin nghe theo lời khuyên của Irving Berlin, và cuối cùng đã trở thành nhà soạn nhạc đương đại của nước Mỹ.
Khi lần đầu tiên bước lên sân khấu, Mary McBride thử bắt chước phong cách của một ngôi sao Ireland, nhưng không thành công. Cho đến khi cô trở về với chính mình - một thôn nữ đến từ Missouri, cô mới trở thành ngôi sao sáng giá ở New York.
Mọi loại nghệ thuật đều là một sự thể hiện cái tôi. Vậy, chúng ta chỉ có thể hát bằng chính mình, vẽ bằng chính mình, làm chính mình, bất kể tốt xấu.
Emerson trong bài "Tin vào chính mình" có nói: "Rồi sẽ có một ngày, con người sẽ hiểu đố kỵ là vô ích, và bắt chước người khác là tự giết mình. Vì dù tốt hay xấu, chỉ có tài năng của mình mới có thể giúp mình, chỉ có cày trên thửa ruộng của mình mới thu được những hạt ngô của mình. Khả năng mà trời cao đã ban cho bạn là có một không hai; chỉ khi chính bạn cố gắng vận dụng thì mới biết được khả năng đó là gì.
Nhà thơ Douglas Malloch đã nói như sau:
Nếu bạn không thể trở thành một cây tùng trên đỉnh núi, thì hãy làm một cây nhỏ trong khe núi, nhưng phải làm một cây nhỏ tốt nhất bên bờ suối.
Nếu bạn không thể làm một cây lớn thì hãy làm một bụi cây nhỏ.
Nếu không thể trở thành một bụi cây nhỏ, thì hãy làm một thảm cỏ, để mang lại sức sống cho con đường!
Nếu bạn không thể trở thành một chú nai, thì hãy làm một con cá nhỏ, nhưng phải là con cá lanh lẹ nhất hồ.
Tất cả chúng ta, không thể ai cũng làm thuyền trưởng, mà phải có người làm thuyền viên, nhưng mỗi người đều có công việc của mình.
Dù là chuyện lớn hay chuyện nhỏ, chúng ta phải hoàn thành công việc.
Nếu không thể làm một con đường lớn thì hãy làm một con đường nhỏ.
Nếu không thể trở thành mặt trời, thì hãy là một ngôi sao!
Thành bại không ở cái lớn nhỏ ___
Chỉ ở việc bạn có tận lực hay không.
- Ý THỨC ĐỘC LẬP CỦA SÓI
Một nhà sinh vật học khi nghiên cứu bầy sói sống trên cao nguyên Châu Úc đã phát hiện ra mỗi bầy sói đều có bán kính hoạt động 15km. Khi thu nhỏ vòng tròn hoạt động của 3 con sói lên một tờ giấy, người ta còn phát hiện ra một hiện tượng thú vị. Ba hình tròn giao thoa với nhau, khoảng cách này không xa lắm mà cũng không hoàn toàn tiếp xúc với nhau. Bầy sói khi phân định địa bàn, chúng thường để lại một khu vực chung. Vùng giao nhau này sẽ trở thành khu vực tạp giao của chúng. Vùng không tương giao lại giúp chúng giữ được tính độc lập của mình. Khi vòng tròn hoạt động chồng lên nhau, bầy sói sẽ tiêu diệt lẫn nhau; ngược lại, vòng tròn hoạt động cách xa nhau thì bản tính hoang dã của bầy sói sẽ bị thoái hóa.

Một bầy sói lớn nọ có một con sói luôn thích hành động một mình, thích mạo hiểm nhưng lại rất thông minh. Hầu như lần nào hành động, nó cũng bắt được mồi. Một lần nọ, vào ban ngày, nó bạo gan đến mai phục ở nơi con người thả bầy cừu. Thừa lúc người chăn cừu và con chó nghỉ ngơi, nó nhờ sự che chắn của những bụi cỏ và lùm cây để bò đến gần bầy cừu. Chỉ một cú vồ, nó đã chộp được một con cừu và nhanh chóng móc bụng để nuốt chửng phần nội tạng. Trong chớp mắt, cái bụng con sói đã no căng. Con sói bắt đầu bỏ chạy khi con người đến, nhưng nó đã bị bao vây. Lúc này, con sói cong người lại và nôn ra phần thịt cừu mà nó vừa ăn vào để thân nhẹ bớt. Sau đó, nó quay người lại, xông vào bầy cừu một lần nữa. Bầy cừu hoảng sợ chạy tứ tán. Cuối cùng, con sói cũng chạy thoát sau khi đánh lạc hướng sự chú ý của con người và bầy chó. Con sói đầu đàn cũng thường ngầm tỏ thái độ đồng ý với con sói độc lập này. Vì nó không những chia sẻ một phần áp lực khi bắt mồi và đôi lúc, nó còn mang thức ăn về cho bầy.
Trước mỗi trận đấu, con sói đầu đàn luôn phân những nhiệm vụ khác nhau cho từng con sói trong bầy; hoặc là đánh lạc hướng đối phương, hoặc là phục kích, hoặc là tấn công chính diện; hoặc là che chắn. Sự phân công này đều căn cứ vào cá tính của từng con sói. Địa vị của mỗi con sói cũng tùy thuộc vào cá tính của chúng. Mỗi một con sói con khi bắt đầu học tập kỹ năng sinh tồn, chúng luôn được bồi dưỡng cá tính khác với những con khác; và mỗi một cá tính đều là một sức mạnh khác nhau đóng góp cho sự sinh tồn của cả bầy sói.
Peter Clark từng nói: "Sói rất có cá tính. Cũng giống như những nghiên cứu đối với loài người, có con thì luôn giúp đỡ những con khác; có con thì lười nhác; có con thì thích rong chơi khắp nơi; con thì thích không muốn giao thiệp với những con khác. Dù là cùng một bầy, nhưng bạn sẽ thấy những cá tính khác nhau".
Con người cũng như vậy, giữ được ý thức và cá tính độc lập mới có thể làm nên sự nghiệp của chính mình. Che Guevara, người lãnh đạo cách mạng Cu Ba, là một người có tinh thần và cá tính độc lập giống như loài sói. sinh năm 1928 trong một gia đình tư bản kiêm địa chủ tại Rosario, Argentina. Ông từng được giới báo chí phương Tây và Mỹ Latinh ca ngợi là "Robin Hood đỏ", "nhà mạo hiểm lãng mạn".
Thời thơ ấu, Che Guevara sống trong sự giàu có và hưởng thụ. Nhưng sự giàu có về vật chất không ngăn cản ông trở thành một người có ý thức độc lập.
Từ thời thanh niên trở đi, cuộc sống của Guevara có nhiều thay đổi lớn. Cha ông bị phá sản, cuộc sống sung túc của ông cũng kết thúc. Ông buộc phải làm việc để có tiền học trung học và đại học. Nhưng ông không vì vậy mà tự ti, mặc cảm. Ông tìm việc, làm việc với tiêu chí "lao động là vinh quang". Trong thời gian này, ông làm rất nhiều việc. Ông luôn được một sức mạnh chi phối. Sức mạnh đó chính là được độc lập, tự chủ. Ông cần tìm một lý tưởng, một lý tưởng có thể làm cho mình được tự do tự tại. Vì vậy, dấu chân của ông đã in khắp Argentina. Ông đi hết cuộc hành trình này đến cuộc hành trình khác, ăn gió nằm sương. Cuộc hành trình đã hình thành trong ông sự căm thù đối với chế độ áp bức. Dần dần, ông trở thành một nhà giảng đạo, một nhà cách mạng và bắt đầu đi tìm độc lập cho Châu Mỹ Latinh.
Năm 1955, Guevara và Fidel Castro đã có một cuộc gặp gỡ lịch sử và có tính quyết định tại Mexico. Thế là, Guevara tình nguyện tham gia vào nhóm viễn chinh của những người Cu Ba.
Guevara rất yêu cách mạng. Vì cách mạng có thể làm cho ý thức về cái tôi của ông được phát huy. Điều này rất phù hợp với cá tính của ông. Có thể nói, cách mạng là nhu cầu sống của ông. Bẩm sinh ông đã có phẩm chất này, và những gì ông trải qua sau này lại càng làm cho phẩm chất ấy sâu sắc hơn, kiên định hơn. Guevara cũng biết chỉ có cách mạng mới giúp ông giải phóng bản thân mình, không bị nô dịch bởi bất cứ một thứ gì. Nhờ có quá trình cùng kề vai chiến đấu với Fidel Castro, tài năng quân sự của ông mới tỏa sáng và được xem là bậc thầy về chiến tranh du kích.
Sau khi cách mạng Cu Ba giành được thắng lợi, Castro đã không quên công của Guevara. Tháng 2 năm 1959, chính phủ Cu Ba tuyên bố Guevara là công dân Cu Ba. Sau đó, ông lại được trao danh dự và địa vị cấp cao. Guevara được bổ nhiệm làm trưởng ban nông nghiệp của Viện cải cách ruộng đất, chủ tịch Ngân hàng quốc gia, Bộ trưởng Bộ công nghiệp...
Dù vậy, Guevara vẫn cho rằng cách mạng chưa hoàn thành. Phần lớn các quốc gia ở Châu Mỹ Latinh, kể cả tổ quốc của ông, vẫn còn bị chế độ độc tài thống trị. Năm 1965, Guevara rời khỏi Cu Ba để đi phát động cách mạng rộng khắp Châu Mỹ Latinh. Trước lúc ra đi, Guevara đã để lại cho Fidel Castro một bức thư, trong đó, có một câu: "Cách mạng nếu không thắng lợi thì là tử vong".
Guevara là một người coi nhẹ cái chết. Ông từng nói: "Thời khắc quan trọng nhất trong cuộc đời của một con người chính là thời khắc anh ta quyết tâm đối mặt với cái chết. Nếu anh ta đã hạ quyết tâm thì anh ta là anh hùng, dù sự nghiệp của anh ta thành bại ra sao".
Cá tính độc lập của Guevara đã làm cho ông trở thành một kẻ mạo hiểm. Ông đi rất nhiều nơi, đặc biệt là Công Gô, đã lưu lại rất nhiều dấu chân của ông. Năm 1964, ông cùng một số người bạn Cu Ba của mình gia nhập vào đội du kích ở Bolivia. Tại đây, ông triển khai cuộc vận động cách mạng. Cuộc vận động này phát triển đến các nước Nam Mỹ và cuốn đến nước Mỹ.
Vì lòng tin của bản thân, Guevara rất nghiêm khắc đối với những yêu cầu của bản thân. Ông tự tay gấp giường chiếu, không cần bất cứ một ai giúp đỡ. Mỗi bữa cơm, ông đều nghiêm khắc tuân thủ quy định, chỉ ăn nửa hộp cá sardine hoặc chia 1/3 miếng thịt dê như mọi người. Số đạn trong ba lô của ông cũng bằng với mọi người. Một lần, khi lội qua sông, ông làm rơi lương khô xuống nước. Thế là, cả ngày hôm ấy ông đã không ăn gì.
Guevara xem thước đo của sự bình đẳng hoặc sự kham khổ như một tín điều, một thứ đã thử vàng để khảo nghiệm xem lòng tin của mình có kiên định hay không.
Sau khi cách mạng ở Bolivia thất bại, ông bị bắt sống. Ông đã đặt mình ra khỏi vòng sinh tử, ông từ chối không trả lời bất cứ điều gì. Trước khi chết, khi người thẩm vấn hỏi ông: "Hiện giờ ông đang nghĩ gì?", Guevara trả lời một cách cứng rắn: "Tôi đang nghĩ, cách mạng là muôn đời bất diệt". Ngày 9 tháng 10 năm 1967, Guevara bị giết. Hoạt động cả đời của ông có thể nói là cuộc đời của một con người kiên cường, không ngừng phấn đấu vì cái tôi hoàn chỉnh. Cuộc đời của ông là quá trình không ngừng đấu tranh, tất cả đều là chiến trường.
Ở những hoàn cảnh khác nhau, ở những thời kì khác nhau, ông đều kiên trì với cái tôi, ông không bao giờ mù quáng theo đuổi một tín ngưỡng nào hoặc nghe theo một lý luận nào, cũng không bao giờ mù quáng phục tùng một người nào.
Ý thức này luôn được bầy sói lưu truyền đời đời và cũng chính là ý thức chủ yếu trong xã hội hiện đại.
- KHÍ KHÁI, CAN TRƯỜNG
Có một câu chuyện ngụ ngôn như sau:

Một con sói đói đến mức chỉ còn da bọc xương, bởi vì có rất nhiều con chó chăn cừu đang canh chừng nó rất chặt chẽ. Vô tình, con sói này gặp một con chó to khỏe, béo tốt với bộ lông bóng mượt. Do bất cẩn nên con chó này bị lạc đường. Con sói đói rất muốn tấn công và xé nát con chó này. Nhưng con chó chăn cừu này to khỏe đến thế, sức kháng cự của nó chắc chắn sẽ rất mạnh. Con sói bèn nuốt giận để đến gần con chó. Trong lúc nói chuyện, con sói hết lời khen ngợi sự cường tráng của con chó, và bày tỏ sự ngưỡng mộ của mình. Con chó chăn cừu nói: "Thưa ngài Sói, nếu muốn béo tốt như tôi, thì tất cả đều tùy thuộc ở ngài, hãy rời khỏi khu rừng đi! Ngài sẽ được sống những ngày rất tốt. Ở đây, các ngài phải sống những ngày thật thê thảm, cùng cực cơ hàn như những kẻ ăn mày. Số phận của các ngài là chết đói. Vì các ngài không có một sự bảo bọc nào, không có thức ăn miễn phí, tất cả đều dựa vào võ lực để tranh đoạt. Hãy đi theo tôi, số phận của các ngài sẽ được thay đổi". Con sói đáp lại: "Vậy tôi phải làm những gì?" Con chó nói: "Chẳng cần làm gì cả, ngài chỉ cần chạy đi xin ăn, đi nịnh bợ những người trong nhà, làm cho chủ nhân vui. Thù lao mà ngài nhận được sẽ là những thức ăn thừa đủ loại, nào là xương gà, xương vịt, còn có hàng trăm lần vỗ về". Con sói cảm động đến chảy cả nước mắt khi tưởng tượng ra viễn cảnh tươi đẹp.
Trên đường trở về, sói nhìn thấy lông trên cổ chó đã rụng sạch, nó bèn hỏi: "Chuyện gì vậy?"
"Chẳng có gì", "chẳng có gì đáng nói cả".
"Nhưng rốt cuộc là chuyện gì?"
"Có lẽ ngài đã nhìn thấy nơi tôi đeo vòng cổ."
"Vòng cổ?" con sói hỏi, "vậy là ngài không thể đi lại tự do à?"
"Không hẳn là như vậy, nhưng điều này thì có can hệ gì?"
"Có can hệ rất lớn đấy. Những loại thức ăn mà ngài nói cũng không có gì lạ, phải trả một cái giá như vậy thì tôi không cần."
Nói xong, con sói quay người bỏ đi, chớp mắt đã mất tăm.
Con sói đã không vì miếng ăn xin mà hạ mình nịnh nọt chủ nhân.
Anton Pavlovich Tchkhov, tác gia người Nga đã từng viết một tiểu thuyết có tên là "Cái chết của một viên chức". Truyện kể rằng, một viên chức nhỏ nọ, trong một lần đi xem kịch đã vô ý hắt hơi một cái. Kết quả là nước bọt văng trúng vào đầu của một quan chức ngồi ở phía trước. Anh ta rất hoảng sợ, vội vàng xin lỗi viên quan này. Viên quan này không nói gì cả. Anh ta không biết viên quan này có chịu tha lỗi cho anh ta không nên sau khi tan kịch, anh ta lại đến xin lỗi. Viên quan nói: "Thôi đi, chỉ vậy thôi mà!" Câu nói này càng làm cho anh ta thấp thỏm lo âu. Đêm hôm đó, anh ta không ngủ được, ngày hôm sau, anh ta lại đến xin lỗi. Viên quan không còn kiên nhẫn được nữa bèn bảo anh ta câm mồm và đuổi ra. Anh ta nghĩ lần này đã đắc tội với viên quan rồi, anh ta lại muốn đi xin lỗi. Chỉ vì một cái hắt hơi, anh viên chức này đã phải chịu một áp lực tâm lý nặng nề. Cuối cùng, anh ta đã chết.
Câu chuyện bi thảm này có vẻ rất hoang đường. Chúng ta cảm thấy tiếc cho cái chết của anh viên chức nhưng cũng trách anh ta quá nhu nhược và thiếu tự trọng.
Lòng tự trọng là một trong những phẩm chất cần có của một người độc lập, tự chủ. Một tác gia Chile nói rằng: "Tôn nghiêm là thứ không thể chà đạp trong linh hồn của con người". Tác gia người Nga Fyodor Mikhailovich Dostoevsky cũng đã nói: "Nếu bạn muốn người khác tôn trọng bạn thì điều đầu tiên là bạn phải tôn trọng chính mình. Chỉ có tôn trọng chính mình thì mới có thể có được sự tôn trọng của người khác".
Trong cuộc sống, chúng ta vẫn thường gặp những người không có chút tự trọng như anh viên chức nọ. Bản thân họ đã coi thường chính mình, cam lòng làm nô lệ, để mặc người khác sai khiến, tự hạ thấp mình. Điều này còn tệ hại hơn cả người tự ti. Những người như vậy thường thích khúm núm, nịnh nọt. Những người như vậy không hề có ý thức cái tôi, không hề nghĩ rằng mình cũng là một con người đường đường chính chính. Một khi bị mất đi sự bảo bọc của người khác, một khi bị mất đi "chủ nhân", những người này sẽ bị suy sụp.
Thực ra, người có tâm lý nô lệ là người rất đáng thương. Họ sống nhưng lại không có cái tôi. Một người không có cái tôi thì sống trên đời này còn ý nghĩa gì nữa? Những gì họ làm đều như không liên quan gì đến họ mà chỉ liên quan đến người khác, chỉ liên quan đến "chủ nhân" của họ. Khi chủ nhân muốn làm điều gì, họ đều dốc sức làm vì chủ nhân mà không hề nghĩ đến việc mình có muốn làm hay không. Khi chủ nhân không muốn làm điều gì, dù bản thân họ rất muốn nhưng họ cũng sẽ không làm.
Từ xưa đến nay, đã có rất nhiều người tự tôn tự cường. "Liêm giả bất thực giai lại chi thực" (người thanh liêm không ăn của ăn xin), Đào Uyên Minh đã không vì năm đấu gạo mà khom lưng, Chu Tự Khanh thà chết đói chứ không ăn đồ cứu tế của Mỹ. Họ đều là những người ngay thẳng, hiên ngang mà Lữ Khôn ca tụng.
Beethoven là nhà soạn nhạc vĩ đại của nước Đức. Khi ở Viên ông đã từng được công tước Lichnowsky ngưỡng mộ và bảo trợ. Beethoven rất cảm kích nhưng ông không vì vậy mà đánh mất sự tự tôn của mình. Một lần, công tước yêu cầu Beethoven đến nhà riêng biểu diễn cho các sĩ quan quân đội Pháp. Beethoven coi khinh thái độ khúm núm của công tước nên từ chối. Công tước cậy vào địa vị và thân thế của một người ban ơn để yêu cầu Beethoven biểu diễn. Sự ngạo mạn của công tước đã động chạm đến lòng tự ái của Beethoven. Beethoven đã bước ra khỏi lâu đài của công tước, bất chấp cả trời mưa to. Vừa về đến nhà, Beethoven còn hất đổ cả tượng bán thân của công tước và viết cho công tước một bức thư. Ông viết rằng: "Thưa công tước, ngài được như ngài là nhờ vào sự ngẫu nhiên của xuất thân; tôi được như tôi là nhờ vào chính tôi. Công tước, hiện đã có, sau này cũng có, còn Beethoven thì chỉ có một".
Một lần khác, Beethoven và Geothe đang đi dạo. Giữa đường, họ gặp một nhóm quý tộc. Geothe tỏ ra cung kính với các quý tộc. Điều này làm cho Beethoven rất khó chịu. Ông hết lòng khuyên Geothe không cần phải khom lưng uốn gối như thế, nhưng Geothe không màng đến sự ngăn cản cảu Beethoven, vẫn cung kính đứng sang một bên đường. Chỉ thấy Beethoven ngang nhiên đi thẳng một mạch. Những quý tộc này đã tiến đến và ngã mũ chào hỏi Beethoven trước. Sự tự tôn của Beethoven đã giúp ông có được sự kính trọng của những người khác.
Xã hội ngày nay là xã hội dân chủ và bình đẳng. Chúng ta không cần phải mềm gối trước những người giàu sang, địa vị. Con người nếu thiếu tự tôn thì sẽ tự bóp méo tính cách của mình, thay đổi cách nhìn đúng đắn của mình, sẽ làm những việc trái với lòng mình. Họ dễ dàng đánh mất mình, để mặc cho người khác sai khiến. Trước mặt những người quyền thế, họ vâng vâng dạ dạ, khúm na khúm núm. Càng tệ hại hơn nữa là, biểu hiện tự ti, tự hạ thấp mình như thế chỉ làm người khác coi thường hơn mà thôi. Tâm lý nô lệ là một dạng tự dày vò. Anh viên chức đó chết chỉ vì một cái hắt hơi.
Có ý kiến cho rằng: "Bất cứ ai cũng có lòng tự tôn, tự tin và tính độc lập, nếu không thì sẽ trở thành nô lệ. Nhưng tự tôn không phải là khinh người, tự tin không phải là tự mãn, độc lập không phải là cô độc". Câu nói này rất đúng. Tự tôn là một yêu cầu đối với bình đẳng. Nếu cuồng vọng, tự đại thì lại là bất bình đẳng với người khác. Chúng ta hãy giữ sự tự tôn và cũng tôn trọng người khác. Dù bạn là giáo sư đại học hay người nhặt rác, dù bạn giàu có hay nghèo khổ, dù bạn là viên chức hay quan chức, chúng ta cũng không nên ngạo mạn mà cũng không cần phải tự ti. Có lần, khi Lênin tiến vào điện Kremlin, ông đã bị người lính gác cổng chặn lại, đòi giấy ra vào. Người đi bên cạnh vội vàng nói: "Đây là đồng chí Lênin". Anh gác cổng nói: "Bất cứ ai cũng đều phải có giấy ra vào". Lênin nói: "Cậu ấy nói đúng, tôi đã quên giấy ra vào rồi, thật xin lỗi". Cả Lênin và anh lính gác cổng đều bộc lộ một phẩm chất đáng quý: không vì thân thế của đối phương mà khom lưng hoặc xem thường đối phương. Anh lính gác cổng và Lênin đều đáng để chúng ta học tập.
Một người độc lập tự chủ là người loại trừ tâm lý nô lệ; anh ta sẽ tự tôn, tự ái và tiến đến tự cường, tự lập. Trong thương trường đầy cạnh tranh, chỉ có tự cường, tự lập mới có thể làm nên đại sự.
- SỰ SỐNG THẬT ĐÁNG QUÝ, NHƯNG TỰ DO CÒN QUÝ HƠN
Trong tác phẩm "Tộc sói" của giáo sư Wilkins, có câu chuyện như sau:

Trên thảo nguyên Pampa của Argentina, một mục dân đã bắt được một con sói mẹ, nhưng ông ta không giết chết con sói này mà muốn tìm mọi cách để đeo xích sắt cho nó. Con sói mất đi tự do quý nhất của nó. Thông thường, sau khi bị con người bắt được, con sói sẽ vì sự sống, vì cơ hội thoát thân mà tiếp nhận thức ăn của con người. Khi tiếp nhận những thức ăn này, chúng lại không hề có một biểu hiện biết ơn, ngược lại, khi chúng ăn, không ai có thể lại gần chúng vì chúng sẽ xông đến cắn xé như điên dại.
Con sói mà người chăn gia súc này bắt được lại gợi cho chúng ta biết một đặc tính khác của loài sói. Vì tự do, chúng có thể từ bỏ tất cả, kể cả mạng sống. Con sói mẹ này không ăn bất cứ một thức ăn nào mà con người vứt cho nó. Mỗi khi đêm đến, con sói lại ngửa cổ lên trời mà tru. Âm thanh ấy rất thê lương, bi tráng. Những người dân ở xung quanh khi nghe tiếng tru này đều bất giác nhỏ lệ. Con sói này tuyệt thực mấy ngày liền, và nó cũng không ngừng tru mấy đêm liền. Mỗi khi có người đến gần nó, ánh mắt nó lại đầy vẻ thù hận. Dù con sói rất đáng thương nhưng người mục dân vẫn không thả nó ra. Cuối cùng, người ta đã giết chết con sói đã tuyệt thực bảy ngày này. Trước khi con sói chết, người mục dân rất kinh ngạc khi phát hiện vẻ thù hận trong mắt con sói đã biến mất, thay vào đó là sự cảm ơn. Có lẽ, con sói cảm ơn người mục dân đã cho linh hồn nó được tự do.
Từ đó, chúng ta đã biết được loài sói rất tôn thờ và đeo đuổi tự do một cách mãnh liệt. Đối với loài sói, tự do cao hơn tất cả, thậm chí còn hơn cả tính mạng. Chúng không bao giờ dùng tự do để đổi lấy một chút hơi tàn. Nếu con sói không may bị bắt, bị nhốt ở trong lồng thì nó sẽ không bao giờ giống loài sư tử, hổ, báo có bộ da đẹp đẽ và thân hình cao lớn, chỉ biết nằm cuộn tròn, ủ rũ trong lồng sắt, không còn chút khí phách của chúa tể sơn lâm. Nó càng không giống loài gấu chỉ biết dùng sức mạnh để chắp tay vái chào người tham quan, để có được chút thức ăn. Hai mắt con sói nhìn xuống, không biết đến người tham quan, không để ý đến cái lồng sắt, thái độ rất bình thản. Nó không ra oai, không ủ rũ, không cất tiếng tru để dọa dẫm, không ngủ mê mệt một cách an phận, càng không cúi đầu để xin thức ăn của con người. Bàn chân săn chắc và cơ bắp đầy sức sống của nó luôn cử động hướng về trước. Nó di chuyển rất nhanh trong lồng sắt, đầu chạm vào thanh sắt nhưng vẫn cứ đi tới, không hề ngừng nghỉ. Điều đó làm con người cảm thấy nó lúc nào cũng chuẩn bị phá lồng để xông ra, lúc nào cũng có quyết tâm và tinh thần chưa quay về rừng thì chưa ngừng nghỉ.
Đại học Harvard vào thời của hiệu trưởng Eliot, khi trường quyết định cho sinh viên không gian tự do phát triển, trường đã từng nhận rất nhiều lời phê bình mạnh mẽ từ các giới của xã hội. Khi trường tuyên bố bãi bỏ quy định cưỡng chế đối với việc tham gia lớp thơ ca và việc cầu nguyện, các phụ huynh đã rất hoang mang, sợ rằng con của họ sẽ phát triển theo hướng trụy lạc. Nhưng Eliot lại không cho là như thế. Theo sự quan sát và nghiên cứu của ông, dưới sự quản lý nghiêm ngặt, sinh viên sẽ không thể nào hình thành nên tính cách tốt, cũng sẽ không có được cơ thể khỏe mạnh. Eliot trấn an một số phụ huynh đang lo lắng rằng việc bãi bỏ quản lý có tính cưỡng chế chỉ là để con của họ phát huy hết tố chất của chúng. Ông và các đồng nghiệp đã cố gắng làm như thế. Eliot chỉ ra rằng để sinh viên có thể trưởng thành khỏe mạnh, cần phải kích thích yếu tố ưu tú nhất trong nhân tính của chúng, phải tin rằng chúng có thể tự quản lý mình, tin rằng chúng có khả năng tự kiềm chế rất tốt. Đến khi chúng ra trường, chúng không những có một tấm văn bằng chất lượng mà còn có một tố chất tốt. Nếu thiếu tự tin và khả năng sáng tạo thì sẽ không thể nào vững vàng trong sự cạnh tranh khốc liệt.
Trước đó, sinh viên ở các trường đại học Mỹ bị chế độ quy tắc ràng buộc; mọi lời nói cử chỉ của họ đều bị giám sát chặt chẽ như thể họ là những đứa trẻ chưa biết tự quản lý mình. Một số trường còn đối xử với họ như những tên trộm nhỏ, thậm chí còn phái những "gián điệp học đường" để theo dõi họ. Sinh viên bị ép buộc tham gia vào các buổi cầu nguyện và các hoạt động ngày lễ, nếu vắng mặt một buổi nào thì sẽ bị ghi vào trong sổ theo dõi. Để đối phó với các lần điểm danh, họ thường hay nói dối hoặc tìm nhiều lý do để bao biện cho mình. Tóm lại, họ không có được sự tin tưởng của nhà trường giống như họ không thể kiểm soát được hành vi của mình, không biết điều chỉnh sinh hoạt của mình vậy. Kết quả là dẫn đến việc một khi họ thoát ly khỏi sự kiểm soát và khống chế, họ sẽ vứt bỏ hết mọi ràng buộc, để buông thả hết mình giống như một con ngựa hoang thoát khỏi dây cương. Sự áp chế trong thời gian dài làm cho họ không còn coi trọng và yêu mến tự do, mà sẽ coi tự do là cơ hội để buông thả.
Việc khởi xướng phương pháp giáo dục tự do của đại học Harvard sau này đã được bộ giáo dục Mỹ công nhận và nhân rộng ra toàn quốc. Ngày nay, trong trường đại học danh tiếng nhất nước Mỹ này, người ta đã bãi bỏ rất nhiều chế độ quy tắc cũ, để cho sinh viên được tự do hoàn toàn. Giảng viên thì cố gắng bồi dưỡng cho sinh viên khả năng hành động và suy nghĩ độc lập, tin tưởng rằng sinh viên có thể tự quản lý mình rất tốt. Sự thực đã chứng minh, các sinh viên vì vậy mà có được tính độc lập và càng tuân thủ theo trật tự, càng khỏe mạnh hơn. Tuy hiện tại số sinh viên của trường Harvard đã tăng gấp 90 lần, nhưng tỉ lệ phạm tội và bị đuổi khỏi trường lại thấp hơn nhiều so với thời điểm trước khi Eliot tiến hành cải cách.
Tự do là một trong những nguyên tố cơ bản nhất trong sự sống của con người, giống như cây cần có nước và ánh sáng để duy trì sự sống. Mất đi tự do, chúng ta chỉ có thể trở thành người tàn tật. "Tính mạng là đáng quý, tình yêu càng đáng quý hơn, nhưng nếu vì tự do, hai người đều có thể từ bỏ". Tự do là một thứ quan trọng hơn cả tính mạng, rất đáng để chúng ta cố gắng hết sức để giành lấy!
- TIN MÌNH LÀ MỘT CON SÓI ĐẦU ĐÀN
Trong bầy sói có sự phân biệt đẳng cấp rất nghiêm ngặt. Hai con sói gặp nhau, con khỏe mạnh hơn sẽ dựng đứng đuôi lên một cách kiêu hãnh, hai tai đưa về trước, khí thế rất hiên ngang; còn con yếu hơn sẽ khiêm tốn cúi đầu, cụp đuôi lại và nép sang một bên. Và tất cả mọi con sói trong bầy đều phải quỳ sụp dưới chân của con sói đầu đàn. Sở dĩ con sói đầu đàn có được đặc quyền như vậy là vì nó vẫn luôn tin, ta là một con sói đầu đàn.

Tự tin là một sự nâng đỡ tinh thần và là một trạng thái tâm lý rất quan trọng của con người. Tự tin là sức mạnh bên trong của hành vi con người, là bảo bối dẫn đến thành công của con người. Tự tin có thể biến kẻ yếu thành kẻ mạnh, kẻ mạnh càng mạnh hơn. Chỉ có tự tin, con người mới có thể vững bước trên con đường thành công; còn người thiếu tự tin thì chắc chắn sẽ loạng choạng, va vấp. Emerson, tác gia người Mỹ, nói rằng: "Tự tin là bí quyết đầu tiên của thành công, tự tin là bản chất của chủ nghĩa anh hùng".
Thực ra, từ khi sinh ra, chúng ta đã luôn đi tìm cái tôi tốt nhất, tự tin là một sự việc của cuộc đời, là một quá trình của một người yêu bản thân mình và không ngừng hoàn thiện.
"Mỗi người chúng ta đều là kỳ tích vĩ đại nhất của thế giới tự nhiên". Og Mandino đã nói như thế. Quả thật, mỗi một người đều là độc nhất của thế giới; từ khi bạn xuất hiện trên thế giới này, Thượng Đế đã ban cho bạn một sức mạnh vô cùng. Trong quyển "Người bán hàng vĩ đại nhất thế giới", Og Mandino đã nói rằng: "Tôi là độc nhất của tạo hóa... là sản vật cuối cùng của sự tiến hóa hàng ngàn vạn năm, đầu óc và cơ thể tôi vượt hẳn các bậc trí giả và đế vương của dĩ vãng..."
Quyển sách này của Og Mandino được rất nhiều thương nhân, đặc biệt là những người kinh doanh trong lĩnh vực bán hàng xem là cẩm nang. Sau đây, chúng ta hãy chăm chú đọc to những tuyên ngôn từ tuyệt diệu để thể nghiệm cảm giác tâm linh được khích lệ.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Từ khi thượng đế sáng tạo ra vạn vật, không có một người nào giống tôi. Trí óc, tâm linh, mắt, tai, hai tay, đầu tóc, môi của tôi đều khác với mọi người. Người có lời nói, cử chỉ hoàn toàn giống tôi, trước đã không có, hiện tại không có, sau này cũng sẽ không có. Tuy bốn biển đều là anh em, nhưng người người đều là khác nhau. Tôi là tạo hóa độc nhất.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Tôi không thể dễ dàng thỏa mãn giống như động vật. Ngọn lửa cháy mãi đời đời trong tim tôi khích lệ tôi vượt qua chính mình, tôi phải làm cho ngọn lửa đó bùng cháy mạnh hơn, tuyên bố với thế giới sự xuất sắc của tôi.
Không có ai có thể bắt chước nét chữ của tôi, thương hiệu của tôi, thành quả của tôi, khả năng bán hàng của tôi. Từ nay về sau, tôi sẽ phát triển hết mức cá tính của mình, vì đây là nguồn vốn lớn mà tôi có được để thành công.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Tôi không cần bỏ công bắt chước người khác, mà phải bộc lộ cá tính của mình. Tôi không những phải tuyên dương nó, mà tôi còn phải chào bán nó. Tôi phải học cách làm nổi bật nét khác biệt giữa tôi và mọi người, bỏ đi những nét tương đồng với người khác và phải vân dụng nguyên tắc này vào trong hàng hóa. Người bán hàng và hàng hóa đều có riêng một ngọn cờ. Tôi rất tự hào vì điều đó.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Cái gì hiếm thì sẽ quý. Tôi hành động độc lập, chính vì vậy mà tôi có giá trị rất cao. Tôi là sản phẩm cuối cùng của hàng ngàn vạn năm tiến hóa. Đầu óc và thân thể tôi đều hơn hẳn bậc đế vương và hiền triết ngày xưa.
Nhưng, tài nghệ của tôi, đầu óc của tôi, tâm linh của tôi, thân thể của tôi, nếu không biết sử dụng thì chúng sẽ thui chột theo thời gian và trở nên chậm chạp, hủ hóa, thậm chí là chết đi. Tiềm lực của tôi là vô cùng vô tận. Tôi chỉ cần sử dụng một chút trí tuệ và sức lực của mình là đã vượt qua bất cứ một thành tựu nào trong quá khứ. Bắt đầu từ hôm nay, tôi sẽ khai thác tiềm lực của mình.
Tôi không còn đắc chí với những thành tựu của ngày hôm qua, không còn tự tâng bốc những thành tích nhỏ nhặt. Tôi có thể làm tốt hơn những gì tôi đã làm. Tôi sinh ra đời không phải là kỳ tích cuối cùng, vậy tại sao tôi không tạo thêm kỳ tích chứ?
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Tôi không tùy ý đến thế giới này. Tôi sinh ra là để làm núi cao chứ không phải làm rau cải. Từ nay về sau, tôi phải dốc hết sức để trở thành đỉnh cao nhất của những đỉnh núi, sẽ phát huy tiềm năng của mình đến giới hạn lớn nhất...
Tôi phải tập trung ý chí đương đầu với những thách thức trước mắt. Hành động của tôi sẽ làm cho tôi quên đi mọi thứ khác, không để cho chuyện nhà làm bận tâm. Đã ở trong thương trường thì không được lưu luyến gia đình, nếu không, tư tưởng tôi sẽ hỗn loạn. Khi tôi ở cùng gia đình thì tôi phải gạt bỏ công việc ở bên ngoài cửa, nếu không, gia đình tôi sẽ cảm thấy lạnh nhạt...
Tôi có hai mắt để quan sát. Tôi có đầu óc để suy nghĩ. Hiện tại, tôi đã hiểu được bí mật lớn lao của cuộc đời. Tôi phát hiện ra mọi chuyện, sự chán nản, đau thương đều là Thần Cơ Hội cải trang. Tôi sẽ không để vẻ bề ngoài của chúng che mắt mình. Tôi đã mở to hai mắt, nhìn thấu sự ngụy trang của chúng.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Chim muông, thú rừng, hoa cỏ, cây cối, sông ngòi, kênh rạch đều không có nguồn gốc giống như tôi. Tôi được thai nghén trong tình yêu, được sinh ra để gánh vác sứ mệnh. Trước đây tôi đã xem thường chuyện này. Từ nay về sau, nó sẽ nặn thành tính cách của tôi, dẫn dắt cuộc đời tôi.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Thiên nhiên không hề biết thất bại. Cuối cùng thiên nhiên sẽ xuất hiện với phong thái của kẻ chiến thắng. Tôi cũng phải như thế. Vì khi thành công đến, tôi sẽ có vinh hạnh tiếp đón nó một lần nữa.
Tôi sẽ thành công. Tôi sẽ trở thành người bán hàng vĩ đại nhất, vì tôi là độc nhất vô nhị.
Tôi là kỳ tích vĩ đại nhất của thiên nhiên.
Đúng vậy, mỗi người chúng ta đến thế giới này không dễ chút nào và cũng thần kỳ biết bao. Chỉ riêng việc này đã là một thắng lợi. Vì vậy, mỗi người chúng ta đều nên trân trọng phần thưởng lớn lao này, hãy dũng cảm đương đầu với cuộc sống và mọi thứ trong công việc. Hãy hòa mình vào trào lưu phát triển của nhân loại và mở ra khoảng trời của riêng mình bằng sự tự tin và bền bỉ.
Chỉ cần bạn muốn, bạn sẽ trở thành một "con sói" được nhiều người ngưỡng mộ nhất.
- TỰ TIN MỚI BẮT ĐƯỢC "DÊ"
Sói vốn không tin rằng dê sẽ tự chạy đến với mình. Chúng biết mọi thức ăn đều phải săn bắt vất vả mới có được.

Cuộc sinh tồn tàn khốc đã rèn luyện cho loài sói ý chí và kỹ năng sống, sói luôn tin vào bản thân, tin vào sự nỗ lực và tính cẩn thận của mình. Nhờ vào sự tự tin siêu phàm, loài sói luôn bắt được con dê mà chúng muốn bắt.
Tự tin cũng là đại diện cho trạng thái tinh thần trong sự nghiệp, nhiệt huyết trong công việc và nhận biết chính xác về năng lực của bản thân. Có sự tự tin, chúng ta sẽ luôn nhiệt tình, hăng hái, dũng cảm tiến lên phía trước trong bất cứ việc gì, và cũng giống như sói bắt được dê, chúng ta sẽ giành được thành công trong cuộc đời.
Đương nhiên, đôi lúc, chúng ta cũng gặp phải những thất bại và trắc trở, nhưng những điều này vẫn không đáng sợ. Mỗi một lần bạn trải qua một khó khăn là một lần bạn học thêm được một điều hay, càng tích lũy thêm được nhiều dũng khí và sức mạnh. Vì vậy, khi đối mặt với bất kì khó khăn hoặc bế tắc nào, điều đầu tiên là bạn phải tự tin vào bản thân.
Phép biện chứng nói cho chúng ta biết rằng không phải vì có một số việc khó làm được nên chúng ta mới mất đi tự tin, mà là vì chúng ta mất đi tự tin nên có một số việc trở nên khó làm được.
Ngày 20 tháng 5 năm 2001, George Herbert, một nhân viên tiếp thị, đã thành công trong việc bán chiếc rìu cho tổng thống Bush. Ngay khi nhận được tin này, hội Brookings liền trao tặng anh chiếc giày vàng trên có khắc chữ "người bán hàng vĩ đại nhất". Kể từ khi một hội viên của hội này bán được cái máy ghi âm siêu nhỏ cho tổng thống Nixon vào năm 1975, đây là hội viên thứ hai nhận được giải thưởng này.
Hội Brookings nổi tiếng trên thế giới về việc đào tạo ra những người bán hàng xuất sắc nhất. Hội này có một truyền thống là trong mỗi kì học viên tốt nghiệp, họ sẽ đưa ra một đề tài thực tập để học viên phát huy hết mức năng lực của mình. Thời Clinton đương nhiệm, đề thi là hãy bán một cái quần lót cho tổng thống. Trong suốt 8 năm, vô số học viên đã nát óc suy nghĩ, nhưng vẫn không ai làm được điều này. Sau khi Clinton kết thúc nhiệm kỳ, hội lại đổi đề tài thành: hãy bán một cái rìu cho tổng thống Bush.
Nhìn lại thất bại của 8 năm trước, rất nhiều học viên đã từ bỏ phần thưởng chiếc giày vàng. Thậm chí một số học viên còn cho rằng kết quả của đề tài thực tập này cũng sẽ không khác gì so với thời Clinton đương nhiệm. Vì tổng thống đương nhiệm không thiếu thứ gì, mà dù có thiếu thì cũng không cần ông ấy đích thân mua.
Vậy mà, George Herbert đã làm được và không hề tốn chút công sức nào. Khi được nhà báo phỏng vấn, anh trả lời: "Tôi cho rằng việc bán chiếc rìu cho tổng thống Bush hoàn toàn có thể làm được. Vì trang trại của tổng thống Bush ở bang Texas trồng rất nhiều cây. Thế là, tôi đã viết cho ông ấy một bức thư rằng: "Có một lần, tôi được vinh hạnh tham quan trang trại của ngài, và thấy rất nhiều cây to, một số cây đã chết khô, gốc cây đã mục. Tôi nghĩ, chắc chắn ngài sẽ cần một cây rìu nhỏ, nhưng với thể chất của ngài hiện tại, loại rìu nhỏ là quá nhẹ. Vì vậy, ngài vẫn cần một cái rìu lớn, không quá bén. Hiện giờ, ở chỗ tôi cũng có loại rìu như vậy, rất thích hợp để chặt những cây khô. Nếu ngài quan tâm, xin hãy hồi âm theo hộp thư... Cuối cùng, tổng thống đã gửi cho tôi 15 đô la".
Khi biểu dương thành tích của George Herbert, hội Brookings nói rằng: giải thưởng chiếc giày vàng đã vô chủ 26 năm nay. Trong 26 năm, hội Brookings đã đào tạo hàng chục ngàn nhân viên tiếp thị, sản sinh ra hàng trăm triệu phú, nhưng sở dĩ chúng tôi không trao chiếc giày vàng cho họ là vì chúng tôi muốn tìm ra một người thực sự xứng đáng. Một người không bao giờ từ bỏ một mục tiêu nào đó mà ai cũng ngán ngại, không mất đi tự tin vì một việc khó khăn nào đó.
Kẻ thù lớn nhất của con người là chính mình. Khi gặp phải bế tắc trong công việc, nhiều người thường thiếu đi tự tin. Biểu hiện của thiếu tự tin gồm có tự nhủ rằng mình không làm được, nghi ngờ mình không thu được thành công, bất mãn với tình trạng hiện tại của mình, sợ bị thất bại, cảm thấy mình không có mục tiêu và cảm giác an toàn. Tất cả những điều này đều sẽ ảnh hưởng đến hành động của bạn, làm bạn thiếu sức mạnh cần thiết.
Tự tin có liên quan mật thiết đến tính cách sống tích cực. Nếu có lòng tin vững vàng thì dù là người bình thường, bạn cũng có thể làm nên sự nghiệp đáng kinh ngạc; thiếu tự tin thì sẽ không làm nên được chuyện gì. Thành công của một người không bao giờ vượt qua mức độ tự tin mà anh ta có thể đạt được.
Khi Henry Ford sản xuất xe hơi và tiến hành chạy thử ở Detroit, ai cũng cười nhạo ông, cho rằng xe hơi là một thứ đắt đỏ, không hữu dụng, ai lại bỏ tiền túi ra để mua "cái hộp sắt biết đi" đó chứ? Nhưng Ford vẫn không nhụt chí và ông dự đoán đầy tự tin rằng: "Trong tương lai gần, xe hơi sẽ chạy khắp toàn cầu". Sau này, dự đoán của Ford đã thành sự thực.
Sau đó, khi Henry Ford lại gặp khó khăn khi thiết kế ra động cơ V-8. Ford muốn chế tạo ra một động cơ gồm có 8 xi-lanh. Khi Ford nói ra ý tưởng này với các nhân viên kỹ thuật, họ đều đồng loạt phản đối. Họ cho rằng, trên lý thuyết, việc chế tạo ra động cơ có 8 xi-lanh là không tưởng. Nhưng Ford vẫn tin là có thể. Ông yêu cầu bằng mọi giá, dù mất bao nhiêu thời gian và tiền bạc cũng phải thiết kế thành công loại động cơ này. Dưới sự kiên trì của Ford, sau hơn một năm và qua rất nhiều đợt nghiên cứu, thí nghiệm, cuối cùng, các kỹ sư đã tạo ra được sự đột phá, hoàn thành việc chế tạo ra động cơ V-8.
Thành công của Ford đã chứng minh được sức mạnh của lòng tin. So với tiền bạc, quyền lực, xuất thân, thì lòng tự tin còn quan trọng hơn nhiều. Vì tự tin là một tài sản vững chắc nhất và có giá trị nhất. "Dê" sẽ không tự động đến nạp mạng, chỉ có tự tin mới có thể giúp bạn giành được tất cả.

Chương 6: Tính kiên nhẫn, bền bỉ của sói
Tự thuật của loài sói:
Trong các loài động vật, sói không phải là đứa con cưng của Thượng Đế. Đặc biệt là trong số các loài động vật ăn thịt, tầm vóc của bọn ta không có chút ưu thế gì so với những con khác, không có tốc độ tuyệt đối, không có thân hình to khỏe, đến cả vũ khi duy nhất là bộ răng sắc nhọn thì các loài động vật ăn thịt khác cũng có. Để có thể có đủ thức ăn và giành được cơ hội sinh tồn, bọn ta cần phải nhẫn nại hơn các loài động vật khác. Kiên nhẫn trở thành đặc tính lớn của loài sói. Trong bầy sói, ít khi có con sói nào dễ dàng từ bỏ mục tiêu. Dường như, mọi con sói đều đã học được tính kiên trì và nhẫn nại khi đối mặt với sự sinh tồn và rất nhiều thử thách. Đây là sự bảo hộ chắc chắn để sói giành được thành công, và cũng là đặc điểm khác biệt của loài sói so với phần lớn các động vật khác.
- SÓI KHÔNG PHẢI LÀ ĐỨA CON CƯNG CỦA THƯỢNG ĐẾ
Trong thế giới động vật, sói không phải là đứa con cưng của Thượng Đế. Đặc biệt là trong các loài động vật ăn thịt, tầm vóc của sói không có chút ưu thế nào so với các loài khác. Chúng không có tốc độ tuyệt đối, cũng không có thân hình to khỏe, đến cả vũ khí duy nhất của chúng là bộ răng sắc nhọn, thì phần lớn các loài động vật ăn thịt khác cũng có.

Sói là loài động vật không ngủ đông. Chúng cũng rất ít khi tàng trữ thức ăn như những động vật khác. Vì vậy, trong những ngày đông dài và lạnh giá, chúng phải chạy khắp nơi để kiếm ăn. Đối với loài sói, đây là sự thử thách lớn nhất. Phần lớn con mồi của chúng đều ẩn nấp trong hang động ấm áp để ngủ đông. Dù là loài động vật không ngủ đông, thì cũng có tích trữ đủ thức ăn trong hang động, vì vậy, chúng cũng ít khi ra ngoài tìm thức ăn. Mỗi khi mùa đông đến, phần lớn loài sói sống trên thảo nguyên sẽ bị điều kiện tự nhiên khắc nghiệt đào thải; nhưng vô hình trung, sự đào thải này lại làm ưu hóa loài sói. Vượt qua được thử thách của mùa đông, những con sói còn sống sẽ có sức sống mãnh liệt và dẻo dai hơn.
Vậy tại sao loài sói vẫn sống được? Đối với loài người được xem là thông minh nhất, điều này vẫn còn là một bí ẩn. Có lẽ là vì sinh tồn, vì sự tồn tại của bầy sói. Chúng ta vẫn không quan tâm đến điều này, vì vốn dĩ nó đã thế. Điều chúng ta cần quan tâm là loài sói vốn không được Thượng Đế sủng ái, lại sống trong môi trường thiên nhiên khắc nghiệt, trong cuộc sống cạnh tranh sống còn với các loài khác, dưới kẻ thù đáng sợ nhất – sự săn bắt của loài người, mà chúng vẫn ngoan cường tồn tại trên trái đất này. Sói, đích thực là một trong những loài động vật có sức sống mạnh mẽ nhất. Đây mới chính là điều đáng để chúng ta quan tâm và suy nghĩ.
Trong một đợt tuyển dụng nhân viên bán hàng của một công ty lớn, giám đốc nhân sự chỉ xem sơ qua phần giới thiệu của các ứng viên rồi nói thang máy đã bị hỏng. Thế là 90 ứng viên buộc phải đi cầu thang bộ từ lầu 1 lên đến văn phòng ở tầng thứ 32. Kết quả là phần lớn ứng viên nếu không phải là chờ cho thang máy sửa xong, thì cũng đi đến nửa đường rồi bỏ cuộc. Nhìn những ứng viên kiên trì đến cuối cùng, giám đốc nhân sự tuyên bố: các bạn đã được tuyển dụng, còn những người khác thì bị loại. Dùng phương pháp cho đi thang bộ để kiểm tra tính kiên trì của nhân viên là rất thích hợp. Một người mà ngay cả mấy tầng lầu cũng không muốn leo thì không thể trở thành một nhân viên ưu tú, càng không thể trở thành một người bán hàng xuất sắc.
Trong các ngành nghề, nhân viên bán hàng, nhân viên phục vụ là công việc hay gặp khó khăn, dễ bị từ chối nhất và cũng là công việc dễ chán nhất. Nhiều nhân viên bán hàng tất bật suốt ngày nhưng vẫn không thu được thành công. Họ thường bị thất bại bởi chính mình; thất bại vì bỏ cuộc khi gặp bế tắc; thất bại do thiếu tinh thần kiên trì không mệt mỏi.
Trong một cuộc điều tra của hiệp hội bán hàng ở Mỹ, người ta đã chỉ ra nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thất bại trong việc bán hàng là do thiếu kiên nhẫn. Hãy xem số liệu dưới đây:
Có 48% nhân viên bán hàng sau khi tìm được một khách hàng thì họ không làm nữa.
Có 25% nhân viên bán hàng sau khi tìm được hai khách hàng thì họ không làm nữa.
Có 15% nhân viên bán hàng sau khi tìm được ba khách hàng thì họ không làm nữa.
Có 12% nhân viên bán hàng vẫn tiếp tục công việc sau khi tìm được 3 khách hàng và có 80% lợi nhuận là do nhân viên bán hàng này mang lại.
Nỗ lực không ngừng là bí quyết hàng đầu của các nhân viên bán hàng giành được thành công lớn.
Một người nếu muốn làm nên chuyện gì đó, thì cần phải có đủ kiên nhẫn. Chỉ có kiên nhẫn thì mới có thể giành được thành công. Để làm được một việc không phải là khó, cái khó là anh ta có đủ kiên nhẫn để tiếp tục làm cho đến khi việc đó thành công hay không.
John Jimmy là nhân viên bán bảo hiểm cho một công ty bảo hiểm nhân thọ của Mỹ. Anh ta đã mua một chiếc xe đạp với giá 65 đô la để đi bán bảo hiểm. Điều không may là anh vẫn không bán được gì. Nhưng Jimmy vẫn không nản chí. Buổi tối, dù có mệt mỏi đến mấy, anh ta vẫn viết thư gửi cho khách hàng đã tư vấn vào ban ngày. Nội dung của bức thư là cảm ơn họ đã nghe anh tư vấn và mong muốn họ tham gia vào đội ngũ người mua bảo hiểm. Mỗi một câu chữ trong thư đều được viết rất chân thành.
Nhưng dù anh ta có cố gắng cách mấy, dù có cực nhọc cách mấy, cũng không có hiệu quả gì. Hai tháng qua đi, không một khách hàng nào gọi cho anh ta, cấp trên hối thúc anh ta ngày càng gay gắt hơn. Trở về sau một ngày làm việc, John thường không còn tâm trạng để ăn tối. Tuy được vợ hết lòng chăm sóc nhưng hễ nghĩ đến ngày mai là anh ta lại thấy lạnh toát cả người.
John viết trong nhật ký rằng: "Trước đây, tôi luôn cho rằng một người chỉ cần làm việc chăm chỉ và nỗ lực thì sẽ làm tốt bất cứ việc gì. Nhưng lần này, tôi đã nhầm. Vì thực tế hiển nhiên không phải như thế! Tôi đã vất vả chạy ngược chạy xuôi suốt 68 ngày, vậy mà, cả một khách hàng cũng không có. Ôi! Công việc bán bảo hiểm là không thích hợp với tôi, phải tìm một việc khác thôi..."
Người vợ khuyên John rằng: "Hãy kiên nhẫn thêm chút nữa, sẽ có hy vọng". John nghe theo lời khuyên của vợ.
John đã từng thuyết phục hiệu trưởng của một trường tiểu học mua bảo hiểm cho học sinh của ông ta. Nhưng ông hiệu trưởng lại không hề quan tâm, và từ chối John hết lần này đến lần khác. Đến ngày thứ 69, khi John đến gặp ông hiệu trưởng một lần nữa, ông hiệu trưởng cuối cùng cũng cảm động vì sự thành khẩn của John và đồng ý mua bảo hiểm cho học sinh.
John đã thành công! Tinh thần kiên trì không mệt mỏi đã giúp John trở thành một nhân viên bán bảo hiểm nổi tiếng.
Trong quyển "Người bán hàng vĩ đại nhất thế giới", tác giả Og Mandino thường nghĩ đến câu nói của William James "Sau thất bại, chúng ta không những phải chấn chỉnh lại, mà còn phải cố gắng đến lần thứ ba, thứ tư, thứ năm, thứ sáu, thậm chí nhiều hơn nữa. Trong mỗi người đều ẩn chứa sức mạnh to lớn, nhưng bạn phải biết kiên trì, nếu không thì nó cũng không có ý nghĩa gì".
Trong kinh doanh, có rất nhiều người bán hàng ban đầu đều rất hăng hái. Giai đoạn này thì không có gì khác biệt giữa người bình thường và người xuất sắc. Nhưng thường đến phút cuối cùng, sự khác biệt giữa người ngoan cường và người lười nhác rõ ràng hơn. Người ngoan cường thì cố kiên trì đến khi thắng lợi, người lười nhác thì mất tự tin và bỏ cuộc. Kết cục đương nhiên là có sự khác biệt lớn.
Tóm lại, công việc được hoàn thành một cách xuất sắc hay bình thường là do bạn có thể kiên trì được hay không.
- BỎ RA NHẪN NẠI, THU ĐƯỢC CON MỒI
Có thể nói, ngoài con người, loài sói cũng được xem là loài động vật hiếu học nhất. Chúng thường bỏ ra đến mấy ngày liền để quan sát và theo dõi con mồi mà nó nhắm đến. Điều đáng kinh ngạc là loài sói không hề tỏ ra mệt mỏi hay chán nản. Chúng cũng không thực hiện bất cứ một cuộc truy bắt vô nghĩa nào đối với con mồi. Trong thời gian này, chúng dường như đã an phận với vai trò là người quan sát. Chúng phân tích tổng hợp một cách tỉ mỉ những trạng thái tâm lý và sinh lý của con mồi. Hiển nhiên, trong đám con mồi, những con còn non, những con đã già yếu và những con bị thương sẽ trở thành mục tiêu của chúng trước tiên. Nhưng ưu điểm của con sói không phải chỉ giới hạn ở việc phân biệt đối tượng con mồi; chúng thậm chí còn có thể quan sát, ghi nhớ được rất nhiều cá tính, đặc trưng và tập tính cực nhỏ mà ngay cả loài người cũng không thể nào biết được của con mồi. Trong quần thể của đối phương, có thể sẽ xuất hiện dấu hiệu hoặc một số rối loạn về hành vi cực nhỏ, làm cho một thành viên nào đó có tập tính khác biệt thoát ly khỏi sự che chở của bầy đàn và trở thành mục tiêu đột xuất. Tất cả những điều này đều khó thoát khỏi cặp mắt tinh tế và kiên nhẫn của loài sói.

Tóm lại, việc bắt mồi thành công đều nhờ vào tính nhẫn nại siêu phàm của loài sói. Thực ra, trong quá trình bắt mồi này, để đạt được mục đích cuối cùng, loài sói phải chờ đợi từ vài ngày trở lên và phải chịu đựng cơn đói đến cùng cực, thậm chí là sắp chết đói. Có thể bạn sẽ hỏi rằng: "Tại sao chúng không tấn công trực tiếp để hoàn thành công cuộc bắt mồi này?". Vì đối với loài sói có hình thể tương đối nhỏ, những loài động vật có bộ dạng to lớn như loài tuần lộc sẽ gây tổn hại nghiêm trọng, thậm chí làm chúng mất mạng. Vì vậy, loài sói thà chọn cách chờ đợi lâu dài, dùng nhẫn nại để đổi lấy thắng lợi, chứ không muốn dùng tính mạng của mình để đổi lấy một bữa ăn no.
Nhẫn nại là một đặc điểm lớn của loài sói và cũng là phẩm chất đáng quý nhất của người thành đạt.
Nhờ có sự bền bỉ và nhẫn nại mới có kim tự tháp vĩ đại của Ai Cập, mới có Đền Thánh ở Jerusalem. Nhờ có sự bền bỉ và nhẫn nại, con người mới có thể trèo lên đỉnh núi Anpơ nơi có khí hậu khắc nghiệt và mây mù bao phủ.
Nước chảy đá mòn, có công mài sắt có ngày nên kim. Nếu chúng ta không toàn tâm toàn ý, thì dù là thiên tài cũng sẽ không làm nên chuyện gì. Chỉ sự bền bỉ mới có thể có được thành công. Columbus, người phát hiện ra Châu Mỹ chính là một người có sự nhẫn nại của loài sói.
Tháng 2 năm 1492, Colombo thất vọng rời khỏi lâu đài Alcázar, ông muốn tranh thủ sự hậu thuẫn của Ferdinand, quốc vương của Tây Ban Nha và nữ hoàng Isabella, nhưng không thành công. Ông cưỡi con la, chầm chậm đi ra khỏi cung điện, và suy nghĩ xem mình sẽ đi đâu. Lúc đó, tóc của ông đã điểm bạc, tinh thần ủ rũ. Từ nhỏ, ông đã cho rằng trái đất là hình cầu. Vào thời đại đó, con người đã phát hiện một tấm gỗ có khắc hình vẽ tại vùng biển cách bờ 400 dặm Anh. Người ta còn phát hiện hai thi thể ở bờ biển Bồ Đào Nha. Theo phán đoán từ đặc trưng cơ thể, hai thi thể này và loài người đã biết thì không có gì khác biệt. Columbo tin rằng, những thi thể này bị trôi dạt từ một hòn đảo nào đó thuộc phía Tây mà người Châu Âu chưa hề biết đến. Columbo đã từng hi vọng quốc vương Bồ Đào Nha sẽ tài trợ cho chuyến đi biển của ông, để tìm ra những hòn đảo xa xôi đó. Nhưng vua John II một mặt giả vờ đồng ý sẽ giúp ông, mặt khác lại ngầm phái đội thám hiểm của mình đi tìm kiếm. Tia hy vọng cuối cùng của Columbo bị dập tắt.
Columbo đi ăn xin khắp nơi và hành nghề vẽ thuê để kiếm sống. Vợ của ông cũng đã rời bỏ ông, ngay cả bạn bè cũng nghĩ ông là một kẻ điên rồ. Những người tham mưu của Ferdinand và Isabella cũng giễu cợt lý luận đi về hướng Tây sẽ đến phương Đông của ông.
"Nhưng mặt trời, mặt trăng đều là hình tròn, vậy tại sao trái đất lại không thể có hình tròn?" Columbo hỏi vặn lại.
"Nếu trái đất có hình tròn thì nó được cái gì nâng đỡ?" Một số người tham mưu hỏi.
"Vậy mặt trời, mặt trăng được cái gì nâng đỡ?" Columbo hỏi vặn lại.
"Nếu một người có đầu hướng xuống, chân hướng lên, thì cũng giống như con ruồi đậu trên trần nhà, ngài thấy điều đó là có thể được chăng?" Một vị tiến sĩ tiếp tục chất vấn Columbo, "rễ cây mọc ngược lên trên thì có thể sống được không?"
"Nước trong hồ cũng sẽ chảy ra, chúng ta cũng không thể đứng được". Một nhà triết học bổ sung thêm.
"Điều này không phù hợp với thuyết pháp trong Kinh Thánh. Trong "Sách của Isaiah" có nói rằng: 'Bầu trời như một bức màn', điều này chứng tỏ mặt đất hiển nhiên là hình phẳng; nói trái đất hình tròn là dị đoan". Mục sư cũng tham gia vào cuộc tranh luận.
Columbo không còn nuôi bất cứ một hy vọng nào đối với bọn họ; và rồi, mọi chuyện đột nhiên thay đổi. Một người bạn của Isabella khuyên bà rằng: nếu lập luận của Columbo là đúng thì chỉ cần bỏ ra một món tiền rất ít, là sẽ có thể bước lên đài danh vọng của sự thống trị. "Thôi được", Isabella đồng ý, "ta sẽ đem cầm cố số châu báu của ta, coi như là kinh phí cho ông ta, hãy gọi ông ta quay lại".
Thế là, Colombo quay lại, và thế giới cũng đã chuyển mình theo. Nhưng cuộc hành trình của ông vẫn còn một vấn đề khác, đó là không có một thủy thủ nào muốn theo ông. May mà quốc vương và nữ hoàng đã ra lệnh cưỡng chế, buộc họ phải đi theo ông. Thế là, họ ngoan ngoãn xuống thuyền, giương buồm ra biển. Thuyền của họ rất nhỏ, không to hơn thuyền bình thường là mấy, và chỉ đi được 3 ngày, bánh lái đã bị gãy. Các thủy thủ đều cảm thấy có điềm chẳng lành, nên rất bất an. Columbo bèn kể lại hình ảnh Ấn Độ mà ông biết cho các thủy thủ nghe. Ông đã kể rằng nơi đó đầy ắp vàng bạc châu báu. Điều đó giúp cho tinh thần của các thủy thủ vững chãi trở lại.
Sau khi thuyền rời khỏi quần đảo Canary được 200 dặm, kim la bàn của họ không còn quay về hướng Sao Bắc Cực nữa. Các thủy thủ nhất quyết không chịu tiến về phía trước, một cuộc phản loạn dường như sắp nổ ra. Lúc này, Columbo lại giải thích với họ rằng: tuy nói là sao Bắc Cực nhưng thực tế lại không phải ở hướng Bắc, cuối cùng cũng tạm thuyết phục được họ. Khi cuộc hành trình đi được 2300 dặm (Columbo đã nói dối với các thủy thủ rằng chỉ có 1700 dặm), họ phát hiện ra gỗ cây anh đào trôi dạt trên mặt nước, xung quanh thuyền lại có một số loài chim từ đất liền bay ra và các thủy thủ lại vớt được một miếng gỗ có khắc những hình vẽ rất kỳ lạ.
Có chí thì nên. Nhờ vào quyết tâm bền bỉ đi thám hiểm Châu Mỹ, Columbo đã cắm ngọn cờ của vương quốc Tây Ban Nha lên Châu Mỹ.
Những gì mà Columbo trải qua đã giúp chúng ta hiểu được giá trị siêu phàm của sự nhẫn nại đối vối sự nghiệp của một người. Nhiều người thành đạt sở dĩ có được sự huy hoàng trong cuộc đời và vì họ có sự nhẫn nại đáng kính phục. Đôi lúc, yếu tố quyết định sự thành bại của một người không phải ở xuất thân, tài năng, trình độ, kinh nghiệm... mà là sự nhẫn nại.
Có một câu chuyện như sau: một cái cây to đã bị chết trên sườn núi thuộc tiểu bang Colorado của Hoa Kỳ. Các nhà tự nhiên học bảo với chúng tôi rằng nó đã có lịch sử hơn 400 năm. Trong cuộc đời của nó, nó đã từng bị sét đánh 14 lần và vô số lần bị bão táp tấn công, nhưng nó vẫn không bị quật ngã. Nhưng cuối cùng, dưới sự công kích của đàn côn trùng cánh cứng, nó đã gục ngã vĩnh viễn. Những con côn trùng cánh cứng đó đã cắn phá từ dưới gốc, dần dần làm giảm sức sống của cây. Tuy chúng rất nhỏ bé, nhưng lại cắn phá liên tục. Một cây cổ thụ như thế, sấm sét cũng không quật ngã được nó, bão táp mưa sa cũng không làm nó lung lay, nhưng lại bị gục ngã bởi bầy côn trùng cánh cứng mà chúng ta chỉ cần dùng hai ngón tay là đã có thể bóp chết được chúng.
Câu chuyện này giúp chúng ta nhận ra một triết lý nhân sinh: chỉ cần có sự bền bỉ thì với một vóc dáng nhỏ bé cũng có thể làm rung chuyển những gì kiên cố nhất.
Trong cuộc sống, chúng ta đều có thể sẽ phải đối mặt với những nhiệm vụ cực kỳ khó khăn: vận động viên phải khiêu chiến với kỷ lục của thế giới, nhà khoa học phải tìm ra được bí ẩn của tự nhiên, doanh nhân phải chen vào hàng ngũ những doanh nhân lớn của thế giới. Ngay cả người bình thường cũng có một số việc khó cần phải làm. Ví dụ bạn phải chuyển một viên gạch từ nơi A đến nơi B, bạn sẽ làm như thế nào?
Shakespeare nói rằng: "Cái rìu tuy nhỏ, nhưng cứ chặt nhiều lần, cuối cùng cũng sẽ đốn ngã một cây to, cứng chắc". Còn có một tác gia nói rằng: "Trong bất kì trận đấu nào giữa sức mạnh và sự nhẫn nại, hãy đặt cược vào sự nhẫn nại". Con đường giành được thắng lợi của loài côn trùng cánh cứng chính là nhờ vào sự nhẫn nại.
Một chàng trai trẻ hỏi nghệ sĩ violon trứ danh Gherardini rằng: "Ông học đàn trong bao lâu?" Gherardini trả lời: "Hai mươi năm, mỗi ngày 12 tiếng".
Xã hội hiện tại đang có một loại bệnh rất phổ biến, đó là bệnh nóng vội. Trong thực tế, có rất nhiều người luôn muốn "một bước lên đến trời", muốn "trở nên giàu sụ chỉ trong một đêm. Ví dụ, nhiều người muốn kiếm tiền, nhưng họ lại không bắt đầu từ việc kinh doanh nhỏ để dần dần tích lũy tiền bạc và kinh nghiệm, sau đó mới kinh doanh lớn, mà họ lại như một con bạc, mượn tiền để đầu tư lớn, kinh doanh lớn, kết quả là trắng tay. Thương trường đầy rẫy những bọt bóng, vậy mà, nhiều người vẫn không chịu nghiên cứu thị trường một cách nghiêm túc, cũng không chịu suy xét đến mối nguy hiểm của nó. Họ chỉ cảm thấy đây là "chiếc bánh lớn hấp dẫn", muốn một lần nuốt trọn nó. Cuối cùng, chẳng được bao lâu đã phá sản, mất trắng vốn liếng.
Một con rùa kiên trì đến cùng vẫn có thể thắng được con thỏ nhanh nhẹn. Nếu bạn có thể bỏ ra 1 giờ mỗi ngày để học và kiên trì trong 12 năm thì những gì bạn học được chắc chắn sẽ nhiều hơn 4 năm theo học ở trường đại học. Như Bulwer đã nói: "Bền bỉ và nhẫn nại là linh hồn của người chinh phục. Nó là sự hẫu thuẫn vững chắc nhất của con người chống lại vận mệnh, cá nhân chống lại thế giới, tinh thần chống lại vật chất; nó cũng là tinh hoa của Sách Phúc Âm. Nhìn từ góc độ xã hội học, nếu xét đến sự ảnh hưởng và tầm quan trọng của nó đối với chế độ xã hội và vấn đề chủng tộc thì dù có cường điệu như thế nào cũng không có gì quá đáng."
Nhân loại cho đến ngày nay vẫn chưa từng có một thành tựu to lớn nào lại không nhờ vào tinh thần bền bỉ, kiên trì mà có được. Nhà phát minh vĩ đại Edison cũng đã từng nói: "Tôi không bao giờ làm những việc đầu cơ trục lợi. Phát minh của tôi ngoài máy chiếu phim, cũng không có một phát minh nào có được nhờ sự ưu ái của thần may mắn. Nhưng một khi tôi đã hạ quyết tâm và biết nên tập trung vào đâu thì tôi sẽ bước thẳng về trước, hết thí nghiệm này đến thí nghiệm khác, cho đến khi có được kết quả cuối cùng".
Không thể kiên trì được lâu chính là nguyên nhân thất bại của rất nhiều người. Trong công việc, trong cuộc cạnh tranh trên thương trường, bạn cần phải có tinh thần nhẫn nại, làm một việc cho đến cùng thì mới có được thành công.
- Ý CHÍ VỮNG VÀNG, KHÔNG GỤC NGÃ
Trên trái đất, không có một sinh vật nào có môi trường sống và điều kiện sinh tồn khắc nghiệt như loài sói; cũng không ai có thể sống kiên cường như loài sói. Ý chí vững vàng là bản tính của loài sói, và cũng là bản tính thiên phú của người thành công. Trong xã hội ngày nay, vận may kì thực rất hiếm. Sinh tồn đã không phải dễ dàng, thành công lại càng khó hơn. Người có phẩm chất kiên cường, cứng rắn như loài sói, người quyết không khuất phục trước bất cứ khó khăn hoặc bế tắc nào giống như loài sói, thì làm sao không thành công được?

Một con sói bị rơi vào bẫy của thợ săn cùng với con mồi của nó. Sau một hồi kêu la thảm thiết, con sói chợt nghĩ có kêu nữa thì cũng không ích gì mà còn đánh động đến tay thợ săn và con chó săn. Tất cả phải dựa vào bản thân mình.
Sau khi nghỉ ngơi một lát, con sói này bắt đầu đào khoét vách của cái bẫy. Điều nó sắp làm là một công trình to lớn: đào vách của cái hố, tạo thành một sườn dốc hơi nghiêng, để có thể nhảy ra ngoài. Trong trường hợp này, nếu là một con thú khác thì chỉ sợ, được một lát nó đã kêu gào trong tuyệt vọng để rồi tự chuốc lấy cái chết.
Con sói đào, khoét, ủi bằng đầu, vận dụng hết tất cả những động tác của cơ thể để tự cứu mình. So với cái hố, con sói mới nhỏ bé làm sao. Nhưng điều khác biệt duy nhất đó là sói có ý chí chiến đấu quật cường. Nó hiểu rằng: đào một chút thì sẽ ít đi được một chút. Móng bị gãy, đầu bị vỡ, da bị cào đến chảy máu, con sói vẫn tiếp tục đào. Cái hố tuy có thể giam hãm được con sói nhưng không thể giam hãm được ý chí chiến đấu của nó.
Sau một ngày đêm cật lực, con sói mình đầy thương tích và đã thoát khỏi cái hố thành công. Nó đã giành được tự do nhờ sự kiên cường, nó đã giành lại được sự sống nhờ vào sự bất khuất, không gục ngã của mình. Không những thế, con sói thậm chí còn không để mất con mồi của mình.
Lịch sử không thể nào khảo chứng được rốt cuộc quá trình tiến hóa của loài sói và loài người bên nào lâu đời hơn; nhưng có thể xác định được rằng trải qua hàng ngàn năm thăng trầm, sói và loài người đều cùng tồn tại và sinh sôi cho đến ngày nay. Có điều, quá trình sinh tồn của sói khó khăn hơn loài người rất nhiều. Trước môi trường tự nhiên khắc nghiệt, thức ăn thiếu thốn, sự cạnh tranh quyết liệt giữa các loài và sự săn bắt điên cuồng của loài người, nếu loài sói không có tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất, và dũng cảm tiến về trước thì chúng đã biến mất khỏi trái đất này từ lâu.
Tinh thần kiên cường, dũng cảm là rất đáng quý, có được tinh thần này thì mới có thể khắc phục mọi khó khăn, gian khổ để đạt đến thành công. Một người nọ muốn giới thiệu bạn mình với người quản lý nhân sự của một xí nghiệp. Khi anh ta đã đưa ra rất nhiều ưu điểm của người bạn này, người quản lý liền hỏi: "Anh ta có giữ vững được những ưu điểm này không?". Quả thực, vấn đề này rất quan trọng. Đầu tiên là có ưu điểm không? Sau đó là có thể giữ được những ưu điểm đó không? Khi gặp thất bại, có thể kiên trì không chùn bước không?
Tổng thống Mỹ Ronald Reagan từng kể về cuộc đời mình như sau:
Mỗi khi Ronald gặp chuyện không như ý, mẹ ông thường nói rằng: "Tốt nhất là nó luôn đến, nếu con tiếp tục kiên trì thì sẽ có một ngày, vận may sẽ đến và con sẽ nhận ra rằng nếu không có những thất vọng trước đó thì sẽ không có được vận may".
Mẹ của ông nói rất đúng. Khi Reagan tốt nghiệp vào đại học vào năm 1923, ông đã hiểu ra điều này. Khi ấy, Reagan dự định sẽ tìm một việc ở đài phát thanh, sau đó sẽ phấn đấu làm một phát thanh viên thể thao. Thế là, Reagan đến Chicago, đi gõ cửa từng nhà đài, nhưng lần nào ông cũng đều bị từ chối. Trong một đài phát thanh nọ, một người phụ nữ khuyên ông rằng: những đài phát thanh lớn sẽ không mạo hiểm tuyển dụng một người chưa có kinh nghiệm và còn khuyên ông nên thử tìm việc ở những đài phát thanh nhỏ, có thể sẽ có cơ hội.
Reagan lại đón xe trở về Dixon. Tuy Dixon không có đài phát thanh nhưng cha của Reagan nói một công ty ở khu Montgomery có mở một cửa hàng, họ cần một vận động viên để bán dụng cụ thể thao. Vì Reagan từng chơi bóng bầu dục khi còn học trung học nên ông nộp đơn xin làm. Công việc đó nghe có vẻ thích hợp nhưng Reagan vẫn không hài lòng. Reagan rất thất vọng. Mẹ ông lại nhắc nhở rằng: "Tốt nhất là nó luôn đến". Reagan lại thử đến đài phát thanh WOC ở Davenport thuộc bang Lowa. Chủ nhiệm chương trình là người Scotland. Ông nói với Reagan rằng ông ta tuyển dụng được phát thanh viên rồi. Khi rời khỏi văn phòng của ông ta, sự buồn bực trong lòng Reagan lại bộc phát. Reagan lớn tiếng hỏi: "Nếu không được làm việc ở đài phát thanh thì làm sao có thể trở thành một bình luận viên thể thao chứ?". Trong khi Reagan đang đứng chờ thang máy thì ông đột nhiên nghe thấy tiếng ông chủ nhiệm chương trình: "Cậu vừa nói thể thao gì ấy nhỉ? Cậu có hiểu gì về bóng bầu dục không?". Sau đó, ông ta cho Reagan đứng trước micro và bảo Reagan tường thuật lại một trận đấu bóng bầu dục bằng tưởng tượng. Kết quả là Reagan được nhận vào làm.
Ray Croc, chủ tịch của công ty McDonald từng nói với nhân viên rằng: "Chỉ có kiên trì và quyết đoán mới là toàn năng. Chỉ có kiên trì và quyết đoán mới là phẩm chất quan trọng nhất của sự thành công. Trên đời này, có gì quan trọng hơn kiên trì. Tài năng là gì chứ? Trên đời này, người có tài mà không thành công cũng không có gì là lạ. Có tư chất thì có thể thành công sao? Tư chất mà không phát huy tác dụng thì chỉ có thể trở thành trò cười. Có giáo dục thì có thể một bước lên đến trời sao? Khắp nơi trên thế giới này đều là những người được giáo dục nhưng lại bị xã hội gạt bỏ".
Công ty Toyota của Nhật Bản là một trong ba hãng sản xuất ô tô lớn của thế giới. Nguyên nhân chính giúp công ty này giành được thành công đó là nhờ vào sự kiên trì.
Thập niên 20, Kichiro Toyota vẫn chọn ngành công nghiệp chế tạo ô tô. Sau khi đến Mỹ tìm hiểu, Kichiro Toyota trở về Nhật Bản để chế tạo thử, nhưng anh đã bị thất bại. Kichiro Toyota vẫn tiếp tục kiên trì.
Anh phân tích được nguyên nhân thất bại. Thời bấy giờ, công nghệ lạc hậu không thể nào chế tạo được động cơ. Để phá được cửa ải khó khăn này, anh bắt đầu tự mình thiết kế động cơ và đã chế tạo thành công. Có được động cơ, Kichiro bắt đầu chế tạo ô tô. Từ năm 1933 cho đến năm 1936, anh đã chế tạo được chiếc xe vận tải và xe bus đầu tiên. Sau khi bán ra thị trường, do tiêu hao nhiều nhiên liệu, tiếng ồn lớn, tốc độ chậm nên phản ứng của thị trường không tốt.
Trước thất bại tiếp theo, Kichiro Toyota vẫn quyết định tiếp tục.
Sau khi chiến tranh xâm lược nổ ra ở Nhật Bản, quân đội cần một lượng lớn xe tải quân dụng. Đây là một cơ hội cho Kichiro Toyota. Anh bắt đầu sản xuất xe tải quân dụng. Năm 1938, nước Mỹ đã sản xuất được 3500000 chiếc ô tô, trong khi đó, Nhật Bản chỉ sản xuất được 9000 chiếc. Năm 1945, Nhật đầu hàng vô điều kiện, chiến tranh kết thúc. Kichiro Toyota đành phải ngưng việc sản xuất xe tải quân dụng. Lúc này, kinh tế Nhật Bản suy thoái, xe ô tô dân dụng rất khó bán, Toyota đang ở bên bờ vực phá sản.
Lại phải đối mặt với một bế tắc nữa, nhưng Kichiro Toyota vẫn quyết định tiếp tục.
Đến năm 1950, chiến tranh Triều Tiên bùng phát, Mỹ đặt mua xe tải Nhật Bản, Kichiro một lần nữa lại đón nhận được cơ hội phát triển mới. Vào thập niên 60, Toyota thử bắt đầu xâm nhập vào thị trường Mỹ. Nhưng vừa mới tiến vào, Toyota đã bị thảm bại. Ô tô Crown có mã lực yếu, không thể chạy được trên đường cao tốc ở Mỹ. Có phải Toyota sẽ ngừng bước tại đây? Có phải Toyota sẽ vì vậy mà từ bỏ toàn bộ kế hoạch? Công ty Toyota vẫn quyết định kiên trì. Toyota vẫn phát biểu dù chỉ có cái tên Toyota được đăng ký ở Mỹ cũng tốt, đâu ngại gì chuyện bán được 50 hay 100 chiếc, chỉ cần xây dựng được cứ điểm là được.
Sự kiên trì này kéo dài 7 năm. Tập đoàn Toyota đã mất 7 năm mới bán được chiếc ô tô đầu tiên vào nước Mỹ. Hiện nay, Toyota đã có lịch sử phát triển được 80 năm. Trong suốt quãng thời gian này, trong bất cứ một lần nào cần phải kiên trì, nếu Toyota từ bỏ, thì danh hiệu một trong ba hãng ô tô hàng đầu thế giới đã không thuộc về Toyota.
Thành công của tập đoàn Toyota bắt nguồn từ sự kiên trì.
- KHÔNG NÊN TỪ BỎ "MẮC XÍCH CUỐI CÙNG" CỦA THÀNH CÔNG
Trên thảo nguyên, bầy dê là đối tượng mà loài sói thích tấn công nhất. Nhưng từ khi con người bắt đầu bảo vệ đàn dê, việc tấn công đàn dê đã càng lúc càng khó khăn hơn đối với bầy sói. Vì vậy, những con dê hoang dã là mục tiêu không thể bỏ qua của loài sói. Nhưng chạy nhanh là vũ khí duy nhất cũng là tối ưu nhất của những con dê hoang dã khi bị động vật ăn thịt tấn công. Tốc độ của loài sói cũng rất đáng nể nhưng so với loài dê hoang dã thì chúng vẫn còn chậm hơn một bước. Nhưng chưa đến phút cuối cùng, sói vẫn không bao giờ từ bỏ! Trong ý thức về sự sống của loài sói, từ bỏ nghĩa là đầu hàng, hoặc là ngồi chờ chết. Dù là đợi con mồi hay phải đối mặt với tình trạng khó khăn, kiên trì đến phút cuối cùng đã trở thành một trong những triết lý sống của bầy sói. Vì chúng hiểu rất rõ rằng thành công thường chỉ xuất hiện ở phút cuối cùng của sự kiên trì. Nếu từ bỏ trước khi thành công đến thì sinh mạng của sói cũng sẽ mất đi và tất cả mọi nỗ lực trước đó cũng trở nên vô nghĩa.

Sau Đại Chiến Thế Giới lần thứ hai, thủ tướng nước Anh Churchill đã được mời đến phát biểu tại buổi lễ tốt nghiệp của trường đại học Cambridge. Sau lời mời long trọng và hơi dài dòng, Churchill bước lên bục. Chỉ thấy hai tay ông nắm lấy cái bục, chăm chú nhìn mọi người, sau khoảng 2 phút yên lặng, ông bắt đầu nói với phong thái riêng: "Mãi mãi, mãi mãi, mãi mãi không được bỏ cuộc!". Rồi ông lại im lặng một lúc lâu, sau đó, ông lại nhấn mạnh một lần nữa: "Mãi mãi, mãi mãi, mãi mãi không được bỏ cuộc!". Cuối cùng, ông lại chăm chú nhìn mọi người một lúc rồi quay về chỗ ngồi.
Mọi người bên dưới lúc này mới hiểu ra và tiếp theo đó là những tràng pháo tay giòn giã vang lên.
Buổi diễn thuyết này đã trở thành kinh điển trong lịch sử diễn thuyết và cũng là lần diễn thuyết mà Churchill thích nhất.
Churchill dùng kinh nghiệm thành công của cuộc đời mình để nói với mọi người: cơ bản là không có bí quyết để thành công, nếu có thì chỉ có 2 điều: thứ nhất là kiên trì đến cùng, quyết không bỏ cuộc; thứ hai là khi bạn muốn từ bỏ, thì hãy nhìn lại bí quyết thứ nhất và làm theo: kiên trì đến cùng, quyết không bỏ cuộc.
Geothe cũng đã từng nói về ý nghĩa của sự kiên nhẫn: "Tiếp tục tận tâm kiên trì, buộc mình cố thêm chút nữa, chính là con người nhỏ bé nhất trong chúng ta đang làm như thế và chắc chắn sẽ đạt được mục đích. Vì kiên trì đến cùng là sức mạnh vô hình, sức mạnh này sẽ lớn lên theo thời gian và không có bất cứ một thất bại hoặc trở ngại nào có thể ngăn chặn được".
Trong cuộc sống, dù bạn làm bất cứ việc gì, dù bạn làm bất cứ nghề gì, chỉ cần bạn bỏ cuộc thì sẽ không còn cơ hội thành công. Nếu bạn có đến 99% khát vọng thành công nhưng lại có 1% ý nghĩ muốn từ bỏ thì cũng không có cách nào đạt được thành công. Chúng ta thường có thói quen sau khi làm được 90% công việc thì lại từ bỏ 10% cuối cùng giúp họ thành công. Như vậy, không những sẽ đánh mất đi những đầu tư ban đầu mà còn làm mất đi niềm vui khi thành công cuối cùng. Để hoàn thành công việc một cách thực sự, bạn cần phải có ý chí vững vàng. Bất kể bạn muốn làm việc trong lĩnh vực nào, một khi bạn đã có mục tiêu thì hãy kiên trì thực hiện đến cùng.
Muốn thành công thì phải có thái độ tích cực và niềm tin tất thắng. Trên đường đời của mỗi con người, trong quá trình tích cực hành động của mỗi một người, chắc chắn sẽ gặp nhiều vấn đề và khó khăn, chỉ cần có ý chí vững vàng, kiên trì đến cùng và luôn động viên mình thì sẽ chiến thắng được bản thân, chiến thắng được khó khăn, cuối cùng sẽ đạt được mục tiêu của mình.
Bạn nên biết rằng, đôi lúc, cuộc sống giàu sang chỉ cách chúng ta có một bước. Trong một buổi triển lãm, giáo sư Drummond nhìn thấy mô hình một mỏ vàng nổi tiếng bằng thủy tinh. Chủ nhân ban đầu của mỏ vàng đã đào sâu xuống khoảng 1 dặm nơi mà ông ta cho rằng có thể chứa vàng, tiêu tốn hết 1 triệu đô la Mỹ, mất khoảng một năm rưỡi, nhưng ông ta vẫn chưa tìm thấy vàng. Ông ta quyết định bỏ cuộc. Thế là, ông bán mỏ vàng lại cho một công ty khác, và đi tàu hỏa trở về nhà. Không ngờ, công ty này đã tìm thấy vàng khi chỉ đào thêm một mét nữa.
Đến đầu thế kỷ 20, bất cứ một phát minh nào trên thế giới không thể gây ảnh hưởng sâu xa và to lớn đối với vận mệnh của nhân loại như máy hơi nước, và James Watt được coi là cha đẻ của chiếc máy này. Nhưng thực tế, vào thế kỷ 1, một nhà phát minh người Hy Lạp đã chế tạo ra nồi hơi, cơ chế hoạt động là bằng hơi nước. Thiết bị này tuy thô sơ và nguyên thủy nhưng đã ẩn chứa nguyên lý cơ bản của động cơ hơi nước. Giá như người thực nghiệm thời cổ đại này có thể kiên trì hơn chút nữa, cải tiến hơn chút nữa thì có lẽ lịch sử phát minh máy móc của nhân loại đã đi trước 2000 năm rồi.
Năm 1688, Dennis Papin phát minh ra pít-tông, sau đó, Thomas Newcomen đã phát minh ra động cơ hơi nước. Hai phát minh này cách máy hơi nước, một phát minh vĩ đại, chỉ có một bước. Nhưng chỉ đến khi Watt dốc toàn bộ công sức, trí tuệ và sự nhẫn nại, máy hơi nước cải tiến dựa trên phát minh của Thomas Newcomen mới ra đời.
Năm 1774, nguyên lý của máy điện báo đã được phát hiện và Morse là người đầu tiên ứng dụng được nguyên lý này. Ông bắt đầu thí nghiệm vào năm 1832, sau khi giành được bằng sáng chế và qua 5 năm, ông lại đối mặt với một bế tắc khác. Cho đến năm 1843, cuối cũng, quốc hội Mỹ cũng đồng ý tài trợ cho ông 30000 đô la để làm kinh phí nghiên cứu. Morse dùng số tiền này để chế tạo ra đường điện báo đầu tiên của thế giới, nối giữa Washington và Baltic. Có lẽ, trên thế giới có rất ít phát minh nào lại có ảnh hưởng to lớn đối với phúc lợi của con người như máy điện báo.
John Fitch, người chế tạo tàu thủy hơi nước sớm nhất ở Mỹ, đã từng trải qua biết bao khốn khó, bị người khác chế giễu. Ông bị các nhà chức trách bài xích, đến cả những người lương thiện nhất cũng coi ông là một gã điên đáng thương. Nhưng Fitch và một người bạn của ông vẫn tiếp tục kiên trì. Nam 1970, họ đã có được chiếc tàu thủy hơi nước đầu tiên ở Delaware. Vận tốc của con tàu thủy này khi chạy xuôi là 8 dặm/h, khi chạy ngược cũng là 8 dặm/h. Phát minh này của Fitch sớm hơn tàu hơi nước của Fulton khoảng 20 năm.
George Stephenson, người phát minh ra tàu hỏa, đã phát hiện một cách tỉ mỉ những khiếm khuyết trong thiết kế của người khác và qua quá trình nghiên cứu nghiêm túc, ông đã tìm ra được phương pháp cải tiến. Trong quá trình này, nếu ông thiếu lòng kiên nhẫn thì chắc chắn đã thất bại. Cuối cùng, vào năm 1815, ông đã chế tạo ra một loại máy mới, một loại xe dùng bền và kinh tế thực sự. Nhưng trước khi giành được thành công thực sự và được mọi người chấp nhận, ông vẫn còn phải đánh một trận đánh ác liệt. Những người khác có vẻ như không mấy tin tưởng vào sản phẩm này, chỉ có ông là người duy nhất tỏ thái độ lạc quan đối với viễn cảnh của phương thức giao thông này. Tuy lúc đó có rất nhiều vướng mắc nhưng ông vẫn chế tạo được đầu tàu hỏa có tên là Roket vào năm 1930. Nguyên lý của nó cũng giống như loại xe lửa ngày nay. Loại xe lửa này chạy trên đường sắt nối giữa Manchester và Liverpool, gây ra tiếng vang lớn. Cuối cùng, ông cũng giành được thành công.
Stephenson không phải là người đầu tiên sáng chế ra đường sắt, cũng không phải là người đầu tiên muốn ứng dụng máy hơi nước vào động cơ xe. Những đặc trưng này đã sớm xuất hiện vào thời máy móc của Trevithick. Nếu như Trevithick có thể bỏ ra một chút tâm huyết để cải tiến những thiếu sót trong máy móc của mình, thì có thể là ông được xem như cha đẻ của tàu hỏa chứ không phải là Stephenson.
Nếu bẩm sinh bạn không có cá tính kiên định này, thì bạn cần phải bồi dưỡng nó. Có phẩm chất này, bạn mới có thể thành công, chiến thắng mọi khó khăn, mới có thể khắc phục được tinh thần tiêu cực, sự hoài nghi và do dự, mới có thể có tự tin. Không có phẩm chất này, thì dù là có tài năng ưu việt cũng không thể bảo đảm bạn sẽ thành công; hơn nữa, kết quả của bạn rất có thể là thất bại thảm hại.
- KHÔNG KIÊN ĐỊNH LÀ KẺ THÙ CỦA THÀNH CÔNG
àm việc không có lập trường vững vàng là căn bệnh phổ biến của rất nhiều người, đứng núi này trông núi nọ cũng là tâm lý rất thường gặp. Đối với sự phát triển của một người, tình trạng không kiên định là vô cùng bất lợi. Ở đây, chúng ta nên nhớ kỹ những gợi ý mà loài sói mang đến cho chúng ta. Một khi loài sói quyết định làm điều gì thì chúng sẽ không để cho những yếu tố từ bên ngoài quấy nhiễu và cũng không để cho mình rơi vào trạng thái sống không kiên định. Sói càng hiểu rằng cách sống không có lập trường thực ra là sự hao phí sức sống lớn nhất. Trong cuộc săn mồi dài đằng đẵng, loài sói phải chịu đựng những thay đổi vô thường của khí hậu và sự tấn công của loài muỗi. Đáng sợ nhất là chúng còn phải chịu đựng cơn đói dày vò, thậm chí cả vài ngày vẫn chưa có thức ăn. "Trong quá trình quan sát, chờ đợi dài đằng đẵng ấy, sói không hề tỏ ra mệt mỏi và chán nản, chúng cũng không truy đuổi hoặc quấy nhiễu con mồi mà không có mục đích. Trong quá trình này, chúng giống như một kẻ bàng quan lạnh lùng, nhưng chúng sẽ không bỏ sót bất cứ một chi tiết nào của con mồi. Chúng sẽ phán đoán ra thời cơ săn mồi tốt nhất". Một nhà nghiên cứu về loài sói đã nói như thế. Sức chịu đựng của loài sói giúp chúng bảo tồn được sức lực và giành được cơ hội sinh tồn.

Nếu bạn đã khảo sát chính mình một cách nghiêm túc, nếu bạn đã hiểu rõ tính cách, học vấn, sở trường, tài năng và sở thích của mình và bạn cũng đã tìm được một công việc phù hợp với mình thì không nên do dự nữa, càng không nên cố tìm một công việc khác tốt hơn mà hãy dốc sức để làm tốt công việc của mình. Trừ phi bạn thực sự cho rằng công việc hiện tại là không phù hợp, và tin chắc sẽ tốt hơn nếu đổi một công việc khác thì hãy quả quyết, lập tức từ bỏ công việc hiện tại.
Chỉ có ý chí vững vàng mới có thể chiến thắng được mọi khó khăn. Một người có ý chí bền bỉ thì sẽ được mọi người tin tưởng; người có ý chí bền bỉ sẽ có được sự giúp đỡ của người khác ở bất cứ đâu. Ngược lại, một người làm việc qua loa, đại khái, không toàn tâm, toàn ý thì sẽ không được ai tin tưởng và giúp đỡ vì họ đều biết rằng những người này làm việc không đáng tin cậy.
Khi tìm hiểu nguyên nhân thất bại của một số người, chúng ta sẽ thấy không phải họ không có năng lực, không có thành tâm, không có hy vọng, mà vì họ không có ý chí bền bỉ kiên trì đến cùng. Những người này thường làm việc không đến nơi đến chốn. Họ hoài nghi không biết mình có thể thành công hay không và không thể quyết định được mình nên làm gì. Đôi lúc họ chọn một công việc nào đó, cho rằng chắc chắn sẽ thành công, nhưng giữa chừng thì lại thấy vẫn có một việc khác thuận lợi hơn. Kết cục của những người này vẫn luôn là thất bại. Đối với những việc họ làm , không những người khác không dám bảo đảm mà ngay cả bản thân họ cũng không dám chắc chắn. Có lúc, họ hài lòng với địa vị hiện tại, nhưng không bao lâu sau lại sinh ra tâm lý bất mãn.
Tổng giám đốc của một công ty bảo hiểm nổi tiếng thế giới nói: sau mỗi đợt thi cử nghiêm khắc, rất khó chọn được một hai nhân viên mới trong số ứng cử viên. Ông nói, trong những vấn đề mà ông gặp phải trong công việc, không có việc gì khó hơn việc chọn nhân viên làm việc đáng tin cậy. Hóa ra, bài thi của ông rất đặc biệt. Ông cần kiểm tra xem người ứng tuyển có phải là một người xông xáo, kiên trì hay không. Khi ông phỏng vấn, ông thường nói nhiều điều làm nhụt ý chí của ứng viên. Ông nói rằng có nhiều nguy cơ có thể xảy ra trong nghề để thăm dò ứng viên.
Chỉ có một số ít người, sau khi nghe những lời nói "thành thật" của ông tổng giám đốc, vẫn không lay chuyển, vẫn hạ quyết tâm và có cử chỉ ngôn từ thận trọng, tự nhiên. Những người này mới là những người mà công ty cần. Trong khi đó, rất nhiều người vừa nghe ông nói xong đã cảm thấy tiền đồ đen tối và từ bỏ ý định.
Kiên định, vững vàng, bền bỉ là điều kiện cần có của một ứng viên. Nếu mất đi điều kiện này, thì dù bạn có tài giỏi đến đâu, kỹ năng có thành thạo đến đâu, cũng không thể thành công.
Ông Karrer nói rằng: "Nguyên nhân thất bại của rất nhiều người trẻ tuổi, chung quy đều là do họ không có ý chí bền bỉ". Quả thật là như vậy. Rất nhiều người trẻ tuổi tuy có tài năng, có khả năng thành đạt nhưng họ lại thiếu sự bền bỉ, thiếu tính nhẫn nại. Họ chỉ có thể làm những công việc bình lặng và chỉ cần gặp một chút khó khăn, trở ngại là họ lập tức rút lui, không dám xông pha về phía trước. Có thể thấy, ý chí bền bỉ, vững vàng là cơ sở để giành được thắng lợi. Khi những đức tính kiên trì, nhẫn nại, linh hoạt, nhanh nhẹn của bạn được vang xa, thì dù là ở bất cứ nơi đâu, bạn cũng sẽ dễ dàng tìm được một công việc phù hợp với mình. Ngược lại, nếu bạn coi thường bản thân mình, chỉ biết dựa dẫm vào người khác thì sớm muộn gì cũng bị đào thải.
Nếu muốn giành được thành công, thì bạn cần phải tạo tiếng tốt cho mình, để mọi người đều biết: một việc gì khi đã vào tay bạn thì nhất định bạn sẽ hoàn thành nó một cách xuất sắc. Trên đời này, không có một điều gì đáng tự hào bằng lòng kiên trì bền bỉ, chỉ có dựa vào nó mới có thể phát huy hết sức mạnh của bản thân.
Lúc này lúc khác là kẻ thù lớn nhất của sự kiên trì bền bỉ. Napoleon Hill cho rằng lúc này lúc khác là thứ làm lãng phí nhiều thời gian nhất, đây thực ra là biểu hiện của thiếu lòng kiên trì.
Một lần, Napoleon Hill đang làm việc tại văn phòng thì có một khách hàng đến hỏi ông những kiến thức có liên quan đến nghệ thuật bán hàng. Lúc này, Naopleon Hill đang bận túi bụi. Thư ký của ông đã vào báo cáo đến mấy lần và bảo người khách đó đã chờ nhiều giờ rồi. Napoleon Hill buộc phải ngừng công việc của mình. Sau cuộc gặp mặt kéo dài 1 giờ, người khách đó vui vẻ ra về. Nhưng Napoleon Hill không cách nào trở lại làm việc được, tinh thần và sự bền bỉ của ông cũng không thể nào ngăn chặn được cảm giác này. Thế là, Napoleon Hill quyết định thay đổi cách thức làm việc có hiệu quả thấp này, ông lập ra một nơi tiếp khách và cho một người phụ trách công việc này. Như thế, ông sẽ không bị người khác quấy rầy trong lúc mình làm việc, và có thể chuyên tâm làm việc của mình.
Lòng kiên trì không bỏ cuộc chính là những giọt nước làm đá mòn. Giá trị của cuộc sống cũng đang được tích lũy từng giọt một, và thành công thường được thai nghén trong nó. Trong cuộc thi giữa rùa và thỏ, sở dĩ rùa giành được phần thắng là nhờ vào sự kiên trì bền bỉ đến cùng.

Chương 7: Luôn chú tâm - luôn hoàn thiện
Tự thuật của loài sói:

Trong quá trình săn mồi, loài sói có một bản năng được lưu truyền đời đời, đó là giữ chắc mục tiêu của mình. Loài sói bọn ta sẽ không bị phân tán tinh thần khi đứng trước rất nhiều con mồi. Nếu bọn ta không vững vàng, muốn nuốt trọn tất cả các con mồi thì chúng ta sẽ nhanh chóng tiêu hao nhiều sức lực, cuối cùng là không được gì cả. Chú tâm vào một con mồi thực ra là một trí tuệ của bọn ta. Chú tâm có thể tạo ra một sức mạnh đột phá. Chú tâm còn có thể làm tăng tỉ lệ thành công. Ngoài ra, chú tâm còn có thể giúp bọn ta dễ dàng điều chỉnh và nâng cao kỹ năng bắt mồi của mình. Đôi lúc, loài người khi đứng trước rất nhiều cám dỗ, họ vẫn không thể nào tập trung tinh thần, đây là điều tối kị của bọn ta.
- DÁN MẮT VÀO MỘT CON DÊ
Ở hai bên bờ sông Mara của Châu Phi, cỏ non mơn mởn. Một bầy linh dương đang nhởn nhơ ăn cỏ ở đó. Một con sói đang ẩn nấp ở phía xa, tai nó dựng đứng để nghe ngóng xung quanh. Con sói đã cảm nhận được sự tồn tại của bầy linh dương. Nó nhẹ nhàng, chầm chậm tiến lại gần chỗ bầy linh dương. Càng lúc càng gần, đột nhiên, bầy linh dương phát giác ra sự hiện diện của con sói và bắt đầu chạy tán loạn. Như một vận động viên chạy 100 mét, con sói vọt lên trong chớp mắt và xông thẳng đến bầy linh dương như tên bắn. Mắt nó dán chặt vào một con linh dương chưa trưởng thành và bám riết lấy. Con linh dương chạy rất nhanh, con sói càng nhanh hơn. Trong cuộc truy đuổi và trốn chạy ấy, con sói vượt qua một con linh dương, rồi lại một con nữa đang đứng theo dõi, nhưng nó lại không chuyển sang truy đuổi những con này mà vẫn ráo riết đuổi theo con linh dương chưa trưởng thành ấy. Con linh dương đã mệt, con sói cũng mệt. Cuối cùng, trong cuộc đọ sức giữa cái mệt, vuốt trước của con sói đã chộp trúng mông của con linh dương. Con linh dương ngã xuống, răng của con sói lập tức cắm thẳng vào cổ con linh dương. Nó đã có được thức ăn của ngày hôm nay.

Có thể nói, mọi loài động vật ăn thịt đều biết, trước khi xuất kích là phải ẩn nấp và khi chọn mục tiêu để truy bắt, phải chọn những con chưa trưởng thành, hoặc con đã già, hoặc con lạc bầy. Trong quá trình đuổi bắt, tại sao nó không chuyển sang truy kích những con linh dương gần nó hơn? Vì nó đã rất mệt, trong khi những con linh dương khác còn sung sức. Nếu bỏ đi con linh dương đã mệt để đuổi theo một con linh dương sung sức khác thì chắc chắn sẽ đuổi theo không kịp.
Hiện tượng phổ biến trong thế giới động vật này có lẽ là một bản năng được truyền từ đời này sang đời khác; nhưng nó cũng giúp con người hiểu rằng trong công việc, cũng nên học tập trí tuệ này.
Một công ty lớn ở Mỹ luôn chú trọng đến việc kiểm tra tác phong làm việc chuyên tâm của ứng viên trong khi tuyển nhân viên. Thông thường khi đến cuối cùng, vị chủ tịch hội đồng quản trị sẽ đích thân phỏng vấn.
Harris, giám đốc của công ty kể lại tình huống khi đi ứng tuyển lúc đó như sau: "Đó là bước ngoặt quan trọng nhất trong cuộc đời tôi. Một người nếu không có tinh thần chuyên tâm vào công việc thì sẽ không thể nào nắm bắt được cơ hội thành công". Trong buổi phỏng vấn của ngày hôm ấy, chủ tịch hội đồng quản trị của công ty đưa một bài văn cho Harris, nói: "Anh hãy đọc lại đoạn văn này mà không bỏ sót một chữ nào, tốt nhất là hãy đọc hết một mạch". Nói xong, ông ta đi ra khỏi phòng.
Harris nghĩ: "Chỉ đọc một bài văn thôi sao? Đơn giản quá!". Harris hít một hơi, bắt đầu đọc bài văn một cách cẩn thận. Một lúc sau, một cô gái tóc vàng xinh đẹp bước vào, "Thưa ông, ông hãy nghỉ một lát đi, mời dùng trà". Cô gái đặt tách trà lên bàn và mỉm cười với Harris. Có vẻ như Harris không nghe thấy và cũng không nhìn thấy nên anh vẫn tiếp tục đọc.
Được một lúc sau, một chú mèo nhỏ dễ thương đến nằm ngay dưới chân Harris và liếm chân anh; nhưng anh chỉ cử động bàn chân của mình theo bản năng. Dường như anh không hề biết có một con mèo dưới chân mình nên công việc vẫn không bị gián đoạn.
Cô gái tóc vàng lại nhẹ nhàng đi đến và nhờ Harris ôm con mèo lên giúp cô ấy. Harris vẫn đọc to mà không hề để ý đến lời nói của cô gái.
Cuối cùng, sau khi đọc xong, Harris thở ra nhẹ nhõm. Lúc này, ông chủ tịch bước vào, hỏi: "Anh có để ý đến cô gái xinh đẹp và con mèo của cô ấy không?"
"Không, thưa ông".
Ông chủ tịch lại nói: "Cô gái đó là thư ký của tôi, mấy lần cô ấy nhờ anh, anh đều không để ý".
Harris thành thật trả lời: "Ông yêu cầu tôi đọc một mạch hết bài văn đó, tôi chỉ muốn hết sức tập trung để đọc cho tốt, cuộc thi này có liên quan đến tiền đồ của tôi, tôi không thể không chuyên tâm, càng chuyên tâm càng tốt. Những chuyện khác tôi đều không rõ lắm".
Ông chủ tịch nghe xong bèn gật đầu hài lòng và cười nói: "Chàng trai, anh khá lắm, anh được nhận! Trước anh, đã có 50 người tham gia thi, nhưng không có người nào đạt". Ông ta nói tiếp: "Ở New York, những người có kỹ năng chuyên nghiệp như anh không thiếu, nhưng người chuyên tâm vào công việc như anh thì lại quá ít, anh rất có tương lai đấy".
Quả nhiên, sau khi Harris vào công ty, nhờ vào năng lực nghiệp vụ và sự chuyên tâm, nhiệt tình làm việc, chỉ trong thời gian ngắn, Harris được ông chủ tịch cất nhắc lên làm giám đốc.
Hoàng Soái Dân, tổng giám đốc kiêm chủ tịch hội đồng quản trị của một công ty hữu hạn chuyên về khoa học kỹ thuật ở Đông Hoản, là một tỉ phú chỉ mới 30 tuổi. Khi nhìn lại quá trình thành công của anh, người ta không khó để phát hiện: anh cũng đã từng trải qua những gì mà những doanh nhân thành công khác ở Trung Quốc đã trải qua: khởi nghiệp từ bàn tay trắng, từ người làm thuê đến đi tiếp thị, đến mở công ty.
Khi lần đầu tiên đến Quảng Đông làm thuê, anh mới hiểu được tính quan trọng của làm việc nghiêm túc. Trong công xưởng, anh chỉ biết đến công việc của mình, không quan tâm đến những chuyện khác. Một lần ông chủ của công xưởng đến kiểm tra, Hoàng Soái Dân không ngẩng đầu lên nhìn như những công dân khác mà chỉ chú tâm đến công việc của mình. Chính thái độ tận tụy, chuyên tâm đó của anh đã giúp anh có được cơ hội. Không lâu sau, anh được thăng chức. Cũng bắt đầu từ đó, anh có cơ hội giao lưu tiếp xúc với bên ngoài, năng lực của anh không ngừng được đề cao, từ quản lý lên làm chủ quản nghiệp vụ, tri thức và kinh nghiệm của anh càng lúc càng phong phú, và từng bước hướng đến thành công.
Khả năng tập trung là đặc điểm lớn của loài sói, cũng là phẩm chất tốt của người đi làm việc. Một người nếu không thể chuyên tâm vào công việc của mình thì rất khó làm tốt công việc. Trong thời đại ngày nay, không có một doanh nghiệp nào, không có một ông chủ nào lại thích một nhân viên làm việc không chăm chỉ, không chuyên tâm. Từ đó có thể thấy người chuyên tâm vào công việc chính là người có thể nắm bắt được cơ hội thành công.
- TẬP TRUNG TOÀN BỘ SỨC LỰC CỦA BẠN
Sói rất ít khi tấn công những con vật lớn hơn và mạnh hơn nó, trừ phi chúng đã không còn sự lựa chọn khác. Khi vây bắt con mồi, bầy sói luôn chọn những con già yếu, những con còn nhỏ, hoặc những con có yếu điểm rõ rệt. Bầy sói chỉ muốn có được thức ăn, còn việc giết chết đối phương không phải là mục đích của chúng. Mục tiêu của chúng rất đơn giản và tập trung, bởi chúng muốn đổi lấy được nhiều thức ăn nhất bằng cái giá nhỏ nhất. Đây là triết lý sinh tồn của loài sói.

Sói và khả năng tập trung vốn có của nó đã nói với chúng ta rằng khi làm bất cứ chuyện gì, chúng ta đều không nên dao động. Kết cục của người thiếu sự vững vàng là không thu được gì.
Nhiều năm trước đây, có người định lấy một tấm ván đóng lên cây để làm cái kệ. Judkins đi ngang qua thấy vậy nên muốn giúp người này một tay.
Người đó nói: "Anh hãy cưa phần đầu của tấm ván trước rồi đóng nó lên". Thế là, sau khi tìm được cái cưa, anh ta chỉ cưa được vài cái đã buông tay, nói rằng phải mài cho cái cưa sắc hơn chút nữa. Anh ta lại đi tìm một cái dũa. Sau đó, anh ta phát hiện ra phải gắn một cái cán dũa cho thuận tay. Anh ta bèn đi vào bụi cây, tìm một cái cây nhỏ, nhưng để chặt cây thì lại phải mài rìu cho bén trước. Mài rìu thì lại phải cần cố định viên đá mài cho thật chặt. Như thế, anh ta buộc phải làm một cái giá để đỡ lấy viên đá mài. Nhưng để làm được nó thì cần phải có cái ghế của thợ mộc, nếu không có đầy đủ dụng cụ thì không được. Judkins bèn đi vào trong thôn tìm dụng cụ mà anh ta cần. Nhưng anh ta đi rồi thì không thấy quay trở lại nữa.
Sau đó, mọi người mới phát hiện ra Judkins học bất cứ thứ gì cũng đều bỏ dỡ giữa chừng. Anh ta đã từng quên ăn quên ngủ để học tiếng Pháp. Nhưng để thực sự nắm vững tiếng Pháp, đầu tiên cần phải hiểu rõ tiếng Pháp cổ, mà không hiểu tiếng Latinh một cách toàn diện thì dù có muốn học tiếng Pháp cổ cũng đành chịu.
Judkins phát hiện cách duy nhất để tìm hiểu tiếng Latinh là học tiếng Phạn. Vì vậy, Judkins bèn lao đầu vào học tiếng Phạn, nhưng như vậy thì lại càng mất nhiều thời gian hơn.
Từ đầu chí cuối, Judkins không đạt được một học vị nào. Những gì mà anh ta học được cũng không có đất dụng võ. Nhưng Judkins vẫn còn có một chút tài sản thừa kế. Anh ta đã lấy ra 100 ngàn đô để đầu tư vào một xưởng khi gas. Nhưng nguyên liệu để tạo ra khí gas rất đắt, nên bị lỗ vốn rất nặng. Anh ta bèn dùng 90 ngàn đô, có được từ chuyển nhượng xưởng khí gas để xây một mỏ than. Nhưng xưởng này vẫn chưa hoạt động được vì tiền đầu tư vào máy móc rất lớn. Do đó, Judkins đem số cổ phần có được bán với giá 80 ngàn đô và chuyển sang ngành chế tạo máy móc cho mỏ than. Từ đó về sau, giống như một người trượt băng, anh ta cứ trượt tới trượt lui trong các ngành công nghiệp có liên quan.
Judkins đã từng yêu đến mấy lần, nhưng lần nào cũng không thành. Anh ta có một tình yêu sét đánh với một cô gái và bày tỏ tình cảm một cách chân thành. Để xứng đáng với cô ấy, Judkins bắt đầu tôi luyện phẩm đức của mình. Anh ta dành các ngày chủ nhật để học một khóa học nửa tháng, nhưng không bao lâu thì cũng tự động nghỉ học. Hai năm sau, khi anh ta đã thấy vững tin để cầu hôn cô gái thì cô ấy đã kết hôn cùng một anh chàng khác.
Không lâu sau, anh ta lại si mê một cô gái có đến năm cô em gái. Nhưng khi anh ta đến nhà cô gái này chơi thì lại chuyển sang thích cô em thứ hai. Chẳng bao lâu, Judkins lại thích cô em nhỏ hơn. Cuối cùng, anh ta không có được một ai.
"Cho tất cả trứng gà vào trong một cái giỏ". Đây là một nguyên tắc bất thành văn của giới thương gia. Trong cuộc sống cũng vậy, chỉ có tập trung ánh sáng và sức nóng vào một điểm thì mới có thể tạo ra sức mạnh lớn nhất! Kết quả của sớm nắng chiều mưa là phân tán năng lượng của cuộc sống, đẩy tiền đồ của con người đến chỗ tối tăm.
Có lần, một thanh niên rầu rĩ nói với nhà côn trùng học Fabre: "Tôi đã không biết mệt mỏi dốc toàn bộ tâm huyết của mình vào sự nghiệp mà tôi yêu thích, kết quả lại thu được rất ít".
Fabre khen ngợi: "Xem ra cậu là một chàng trai có chí, quên mình vì khoa học".
Thanh niên này trả lời: "Vậy à! Tôi yêu khoa học, nhưng tôi cũng yêu văn học, tôi cũng rất thích âm nhạc và mỹ thuật, nên tôi đã giành toàn bộ thời gian cho những môn đó".
Nhà côn trùng học lấy từ trong túi ra một cái kính lớn và nói: "Hãy thử tập trung tinh thần vào một tiêu điểm, giống như cái thấu kính này vậy..."
Marx cho rằng: nghiên cứu học vấn, cần phải đột phá ở một điểm nào đó. Geothe từng khuyên học trò của mình rằng: "Một người không thể cưỡi trên hai con ngựa, cưỡi con ngựa này thì phải để mất con ngựa kia, người thông minh sẽ gạt bỏ những điều làm phân tán tinh thần và sức lực, chỉ chuyên tâm học một môn, học một môn thì phải học cho tốt".
Các nhà khoa học, không một ai là không tập trung để thành công. Giống như nhà côn trung học Fabre, để quan sát tập tính của côn trùng, ông thường quên ăn quên ngủ. Một hôm, ngay từ sớm tinh mơ, ông đã cắm cúi bên một tảng đá. Những người phụ nữ đi hái nho vào buổi sáng đã thấy ông. Đến chiều, khi ra về, họ cũng vẫn nhìn thấy ông ở đó. Họ cảm thấy khó hiểu: "Ông ta bỏ ra cả ngày chỉ để nhìn một tảng đá, thật điên rồ!". Thực ra, để quan sát tập tính của côn trùng, Fabre đã bỏ ra không biết bao nhiêu ngày đêm.
Tục ngữ có câu: Con kiến có thể đi khắp thâm sơn cùng cốc, nhưng con rắn hai đầu thì không bao giờ đi xa được. Tập trung vào mục tiêu của mình, phấn đấu hết sức mình, chúng ta sẽ được nếm quả ngọt của cuộc sống! Phép tắc của cuộc sống đã vô số lần nói với chúng ta rằng những người có lòng kiên trì, ý chí ngoan cường, quyết đeo đuổi đến cùng sẽ có được niềm vui thành công, cũng sẽ có được sự nể phục của mọi người.
Phép biện chứng của cuộc sống cũng đồng thời nói với chúng ta rằng, những người giành được thành công càng lớn trong sự nghiệp càng là những người có ý chí hướng đến sự hoàn thiện và bỏ qua tất cả mọi cám dỗ. Nhà điêu khắc trứ danh Rodin đã dành trọn cuộc đời để đeo đuổi nghệ thuật, rõ ràng là một bằng chứng xác đáng nhất.
Ông lùi lại một bước, nhìn thật kỹ; nhưng sau khi xem kỹ tác phẩm, ông lẩm bẩm: "Đường nét trên vai vẫn còn thô quá. Xin lỗi..."
Ông cầm lấy con dao gỗ dùng để trộn thuốc vẽ và nhẹ nhàng lướt trên nền đất sét mềm mại, những cơ bắp của bức tượng càng bóng bẩy hơn. Mắt của ông sáng lên theo động tác của đôi tay. "Còn đây nữa... còn đây nữa", ông lại chỉnh sửa một chút. Ông quay lại, đem cái giá đến, ậm ừ trong cổ họng. Lúc thì mắt ông sáng lên vui sướng, lúc thì ông nhíu mày đau khổ. Ông lại nhón lấy một viên đất sét, dán lên thân tượng, cạo bớt một ít.
Cứ như vậy cho đến nửa giờ, một giờ... ông vẫn không nói với tôi tiếng nào. Ông đã quên hết tất cả, ngoại trừ việc phải tạo ra một bức tượng hoàn thiện hơn. Ông mải mê làm việc, như Thượng Đế trong buổi đầu sáng tạo thế giới.
Cuối cùng, ông vứt con dao xuống kèm theo tiếng thở dài. Ông bạn người Úc của Rodin đã kể lại những gì mà ông thấy và cảm nhận được khi nhìn Rodin làm việc: trong phòng làm việc của Rodin – một căn phòng đơn sơ có một cái cửa sổ lớn, có những bức điêu khắc đã hoàn thành; có rất nhiều chi tiết nhỏ như một cánh tay, một bàn tay, một ngón tay hoặc một đốt ngón tay; những bức tượng ông ấy đã làm nhưng gác lại; một cái bàn chất đầy những bản phác thảo. Căn phòng này là nơi ông ấy làm việc và không ngừng tìm tòi trong suốt cả cuộc đời.
Rodin thường mặc một bộ đồ làm việc bằng vải thô, trông giống như một người công nhân. Ông ngừng lại trước một cái giá đỡ. "Đây là tác phẩm gần nhất của tôi". Nói xong, ông ấy kéo tấm vải ra, xuất hiện bức tượng một người phụ nữ.
"Bức này đã hoàn thành". Tôi nghĩ, ông ấy cầm tấm vải che lên bức tượng người phụ nữ như một người đàn ông đang dịu dàng khoác phục sức lên vai người tình của mình. Thế rồi ông ấy lại quay người đi. Khi đi ra đến cửa, ông ấy nhìn thấy tôi. Ông ấy nhìn tôi chăm chú rồi sực nhớ ra. Ông ấy tỏ ra rất hốt hoảng vì sự thất lễ của mình: "Xin lỗi, tôi đã hoàn toàn quên là có ông, nhưng ông biết..."
Tôi nắm lấy tay ông ấy, bóp chặt đầy cảm kích. Có lẽ, ông ấy đã hiểu được những cảm nhận của tôi, nên khi chúng tôi bước ra khỏi phòng, ông ấy đã mỉm cười và vỗ vai tôi.
Không có một điều gì làm tôi cảm động như khi tận mắt chứng kiến một người hoàn toàn quên mất thời gian, địa điểm và thế giới như thế. Lúc đó, tôi hiểu ra rằng sự chuyên tâm, khả năng dốc hết sức mình hoặc lớn hoặc nhỏ để hoàn thành sự nghiệp, khả năng tập trung chú ý dễ phân tán vào trong công việc chính là điều huyền diệu trong nghệ thuật.
Một người thành công phải là người có thể hoàn toàn chìm vào trong công việc, ngoài điều này ra, không còn có bí quyết nào khác. Vì có chuyên tâm, chúng ta sẽ có sự kính trọng đối với mục tiêu của mình; có chuyên tâm, cảm hứng sáng tạo trong nội tâm và niềm vui của linh hồn sẽ tuôn trào như suối chảy; có chuyên tâm, chúng ta sẽ dễ dàng vươn đến thành công.
Các bạn trẻ, hãy dốc hết sức mình, như thế bạn sẽ nhận được sức mạnh đột phá từ nơi sâu thẳm của tâm linh!
- BẠN PHẢI CÓ BẢN LĨNH CHẮC CHẮN
Từ khả năng tập trung của loài sói, chúng ta có thể nhận ra ngoại diên của sự chuyên tâm, đó chính là trong công việc chúng ta nên tập trung năng lực vào một điểm cốt yếu nào đó. Như thế, chúng ta mới không bị rơi vào tình trạng cái gì cũng biết chút ít nhưng lại không am tường về một cái gì và tránh được nguy cơ bị đào thải.

Câu chuyện của một anh bạn sinh sống ở Thâm Quyến dưới dây sẽ gợi cho chúng ta rất nhiều điều. Anh bạn này kể lại:
Tại một xưởng in ở quê nhà, tôi phụ trách đứng máy phụ đã gần 5 năm, kỹ thuật giỏi nhất, những người khác không thể sánh kịp. Nhưng trong xưởng có rất nhiều thợ cả, nên khả năng lên đứng máy chính là rất ít, mà nếu có đi chăng nữa thì những người khác cũng có tuổi tác và tuổi nghề lớn hơn tôi. Vì vậy, chắc chắn là họ sẽ được ưu tiên hơn. Tôi nghe một người đã đi đến Thâm Quyến nói Thâm Quyến là thành phố trẻ hiện nay, ở đó, rất chuộng nhân tài.
Thế là, tôi hăng hái khăn gói lên đường. Các xưởng in ở Thâm Quyến đều nổi tiếng khắp nước, không những tiên tiến mà thậm chí người ta còn truyền miệng câu nói: "muốn phát tài thì làm in ấn". Tôi rất vui khi được nhận vào làm. Để tạo cơ sở cho việc thăng tiến sau này, tôi vẫn bắt đầu từ việc làm thợ phụ và rất nhanh trở thành cốt cán. Mọi việc quan trọng trong xưởng dường như chỉ có giao cho tôi thì ông chủ mới yên tâm.
Cứ như thế được 11 tháng, khi gần được 1 năm, nhân lúc công ty lập ra kế hoạch làm việc cho năm tới, tôi đến gặp ông chủ và bày tỏ nguyện vọng muốn học để đứng máy chính. Ông ấy hỏi tại sao, tôi trả lời rằng dù tôi có tiếp tục làm thợ phụ thì cũng không có tiềm năng và tiền đồ gì, đồng thời cũng không thể mãi làm thợ phụ được. Ngoài ra, tôi rất hy vọng được công ty cho tôi cơ hội học tập, nếu không thì nơi đây cũg chẳng khác gì quê nhà, tôi đến Thâm Quyến này là công cốc.
Ông chủ là một ông già 60 tuổi, tính tình nóng nảy. Hôm đó, ông ấy đã kiên nhẫn một cách bất ngờ để ngồi nghe tôi nói hết. Ông ấy nói ông ấy đã làm chủ được 11 năm. 11 năm nay, khi công ty tuyển nhân viên mới, vấn đề mà các ứng viên quan tâm nhiều nhất là tiền lương, tiền thưởng, chỉ có một số ít người hỏi rằng công ty sẽ bồi dưỡng họ trở thành một nhân viên kỹ thuật giỏi như thế nào. Ông ấy nói trong số ít người đó, tôi thuộc loại đặc biệt. Ông ấy nói tôi có chí tiến thủ đương nhiên là tốt, nhưng tại sao tôi không suy nghĩ vấn đề này ở một góc độ khác? Ví dụ như cố gắng làm tốt công việc hiện tại, có năng lực chuyên sâu, trở thành một người không thể thiếu và hiếm có trong lĩnh vực đó. Ông ấy nói sau này, công ty còn phải mở rộng sản xuất, còn cần thêm thợ phụ, nếu tôi có thể trở thành một người đầy uy tín trong lĩnh vực này thì không những là ở công ty này, mà sau này dù có đi đến những nơi khác, tôi cũng sẽ là người đứng đầu, cũng sẽ có được mức lương và địa vị tương ứng. Ông ấy nói xã hội ngày nay, điều mà lớp trẻ thiếu không phải là thiếu kinh nghiệm mà là sự chuyên sâu.
Tôi đến Thâm Quyến chủ yếu là để tránh việc làm thợ phụ, kết quả lại là quyết định tiếp tục làm thợ phụ. Khi tôi viết thư nói chuyện này cho bố mẹ tôi biết, mẹ tôi bảo vậy thì cũng chẳng khác gì so với ở quê nhà. Tôi nói rằng có, khác là ở Thâm Quyến sẽ có người nói với bạn rằng tại sao bạn cần phải tiếp tục làm thợ phụ.
Cho đến nay, tôi vẫn xem ông chủ đó là thầy. Cho dù ông ấy không dạy tôi kỹ thuật, nhưng chỉ với câu nói: "Có năng lực chuyên sâu, trở thành một người không thể thiếu và hiếm có trong một lĩnh vực", đã là có ơn đối với cuộc đời tôi rồi. Vì nó đã mang lại cho tôi một cách thức tư duy không bao giờ cũ và thái độ làm việc nghiêm túc, chuyên sâu.
Có năng lực chuyên sâu, trở thành một người không thể thiếu và hiếm có trong một lĩnh vực là rất quan trọng. Quan trọng hơn nữa là có một cách thức tư duy không bao giờ cũ và thái độ làm việc nghiêm túc. Đó sẽ trở thành tài sản trong cuộc đời của mỗi chúng ta.
Vương Cường di cư đến Mỹ ở tuổi 40. Thường những người đến Mỹ đều muốn lấy được thẻ cư trú. Sau khi Vương Cường đến Mỹ được 3 tháng, anh bèn đến cục di dân để làm đơn xin thẻ cư trú. Một người bạn đến Mỹ trước anh có lòng tốt nhắc nhở anh rằng: "Anh phải kiên nhẫn chờ đợi, tôi đã nộp đơn được gần 1 năm rồi mà vẫn chưa được duyệt đấy".
Vương Cường cười nói: "Không cần phải lâu vậy đâu, 3 tháng là được".
Người bạn này nhìn anh đầy nghi hoặc, cho rằng anh nói đùa. Ba tháng sau, Vương Cường đến cục di dân, quả nhiên là đã được phê chuẩn, rất nhanh, người đưa thư đã đưa cho anh thẻ cư trú. Bạn của Vương Cường cảm thấy khó hiểu khi biết chuyện này: "Anh lớn tuổi hơn tôi, nộp đơn muộn hơn tôi, không nhiều tiền bằng tôi, dựa vào đâu mà lại lấy được thẻ cư trú sớm hơn tôi?"
Vương Cường nói: "Vì tiền".
"Anh mang theo bao nhiêu tiền đến Mỹ?"
"100 ngàn đô".
"Nhưng tôi mang theo đến 1 triệu đô, tại sao không phê duyệt cho tôi mà lại phê duyệt cho anh?"
"100 ngàn đô của tôi, trong vòng 3 tháng ở Mỹ, tôi đã tiêu hết một phần dùng để đầu tư, tiền này luôn được sử dụng và lưu động. Điều này tôi đã ghi rất rõ trong bản báo thuế gởi cho cục di dân. Còn 1 triệu đô của anh thì vẫn ở trong ngân hàng, không thay đổi gì cả, vì vậy, họ không phê duyệt đơn cho anh".
Mỹ là một quốc gia rất coi trọng hiệu quả và lợi ích, anh phải có ích đối với sự phát triển kinh tế xã hội của nước Mỹ thì họ mới thu nạp anh. Ở nước Mỹ, chỉ có hai loại người có thể có được thẻ cư trú: một là người đến Mỹ để đầu tư hoặc tiêu thụ; hai là người có chuyên môn.
Cùng đợt với Vương Cường còn có một người phụ nữ Trung Quốc đứng tuổi cũng nộp đơn xin thẻ cư trú. Từ làn da rám nắng biến thành màu đồng cổ của người phụ nữ này, có thể đoán được bà ấy là người làm việc ngoài trời. Vương Cường cảm thấy hiếu kì nên tiến lại bắt chuyện. Khi hỏi ra mới biết bà đến từ vùng nông thôn miền Bắc Trung Quốc. Vì con gái của bà ở Mỹ nên bà mới nộp đơn xin ở Mỹ. Bà chỉ học hết tiểu học, cả việc diễn đạt bằng tiếng Hán cũng không được tốt lắm.
Một người phụ nữ nông thôn Trung Quốc chỉ biết nói "xin chào", "tạm biệt" bằng tiếng Anh cũng nộp đơn xin thẻ cư trú. Lý do mà bà ấy ghi trong đơn chỉ có hai chữ "chuyên môn". Người quản lý cục di dân sau khi đọc xong đơn của bà, liền hỏi: "Bà có chuyên môn gì?". Bà ấy trả lời: "Tôi biết cắt giấy vẽ". Nói xong bà ấy lấy từ trong túi ra một cái kéo và cắt vào một tờ giấy màu một cách điêu luyện, chưa đầy 3 phút, bà đã cắt được một số hình con vật rất sinh động. Người quản lý cục di dân trợn tròn mắt, nhìn ngắm những bức hình bằng giấy này, rồi đưa ngón tay cái lên, khen ngợi không ngớt. Lúc này, bà lấy ra một tờ báo, nói: "Đây là những bức hình bằng giấy của tôi được nhật báo Trung Quốc đăng". Người quản lý cục di dân vừa xem vừa gật đầu lia lịa, nói: "Ok!"
Bà ấy được phê duyệt. Những người cùng nộp đơn với bà ấy nhưng bị từ chối tỏ ra vừa thán phục vừa ghen tị. Đó chính là nước Mỹ. Có thể bạn không biết quản lý, có thể bạn không hiểu gì về tài chính, có thể bạn không biết đến máy tính, thậm chí, có thể bạn không biết tiếng Anh, nhưng bạn không thể cái gì cũng không biết! Bạn cần phải biết một thứ, và phải dốc hết sức để làm cho tốt nhất. Như thế, bạn sẽ luôn Ok!
Chỉ cần bạn giỏi một chuyên môn gì đó, thì trong cuộc sinh nhai, bạn sẽ không dễ dàng bị phủ nhận. Do đó, các bạn nên chuyên chú nhiều hơn nữa.
- CON CHỈ NHÌN THẤY CON THỎ
Có một câu chuyện ngụ ngôn như sau:

Trên thảo nguyên mênh mông, một con sói già dẫn theo ba chú sói con đi săn thỏ. Tất cả đều được chuẩn bị ổn thỏa. Lúc này, sói ta mới hỏi ba đứa con:
"Các con nhìn thấy những gì?"
Đứa con lớn đáp: "Con nhìn thấy con thỏ đang chạy trên thảo nguyên, còn có thảo nguyên mênh mông nữa".
Sói bố lắc đầu nói: "Không đúng".
Đứa thứ hai trả lời rằng: "Con nhìn thấy bố, mẹ, anh cả, em út, thỏ, còn có thảo nguyên mênh mông nữa".
Sói bố lại lắc đầu, nói: "Không đúng".
Còn đứa thứ ba chỉ đáp có một câu: "Con chỉ nhìn thấy thỏ".
Lúc này, sói bố mới nói: "Con nói đúng rồi".
Trong thương trường, nhiều người từng làm rất nhiều việc, hôm nay làm tiếp thị, ngày mai lại làm quản lý... nhưng không có việc gì làm tốt cả. Một trong những nguyên nhân khiến họ không đạt được thành công là thiếu sự tập trung. Điều này cũng có nghĩa là tìm đúng điểm tựa của cuộc đời để nỗ lực rất có ích đối với chúng ta.
Trong một buổi biểu diễn Karate, một võ sĩ đai đen đã chặt gãy một lúc hơn mười tấm ván đặc ruột được xếp chồng lên nhau bằng tay không, và nhận được sự tán thưởng nhiệt liệt từ phía khán giả. Sau buổi biểu diễn, một cậu bé đi ra sau hậu đài tìm người võ sĩ này, và hỏi xem anh ta đã làm điều đó như thế nào.
Người võ sĩ liền xếp chồng 10 tấm ván lên, nhìn cậu bé một cách trìu mến và hỏi: "Nếu cháu muốn chặt gãy những tấm ván này, thì cháu phải đặt điểm chịu lực ở đâu?"
Cậu bé chỉ ngay vào chính giữa tấm ván: "Ở đây, cháu nghĩ nhất định phải đánh vào chính giữa".
Người võ sĩ này cười, nói: "Cũng đúng, điểm chính giữa của tấm ván khi được gác lên rõ ràng là chỗ yếu nhất. Nhưng nếu cháu đặt điểm chịu lực vào điểm chính giữa của tấm ván trên cùng, khi mép bàn tay của cháu đánh trúng điểm này thì sẽ gặp một phản lực bằng với lực đánh của cháu, như thế bàn tay của cháu sẽ bị đánh bật lên và rất đau".
Cậu bé thắc mắc: "Vậy phải đặt điểm chịu lực ở đâu?"
Người võ sĩ chỉ tay vào bên dưới tấm ván cuối cùng: "Ở đây, hãy đặt sự chú ý và đặt điểm chịu lực vào một điểm nào đó phía dưới tấm ván. Khi cháu chỉ chú ý vào phía bên dưới của tấm ván, lực chém của bàn tay cháu mới có thể dễ dàng xuyên qua từng tấm ván, và đạt đến điểm mà tâm lý cháu đã đặt ra." Nói xong, người võ sĩ đưa tay phải lên và chặt gãy những tấm ván đó.
Những lời nói của võ sĩ đó quả là một gợi ý tốt nhất cho việc thực hiện ước mơ, thực hiện mục tiêu của chúng ta.
Thông thường, sở dĩ một người không thành công là do họ luôn đặt sự chú ý lên phía trên cùng của những tấm ván. Như thế, những gì mà họ nhìn thấy chỉ là khó khăn, bế tắc, không có khả năng..., hàng loạt trở ngại đó đã lấp đầy ý thức của họ. Không phải họ không thể thành công, mà là họ đã đặt sự chú ý vào những thứ mà mình không muốn.
Người thành đạt khác với người bình thường ở chỗ họ luôn đặt ánh mắt của mình vào một điểm phía bên dưới của những tấm ván. Người thành đạt chỉ nhìn thấy mục tiêu mà họ muốn, chứ không quan tâm đến việc mình có đủ năng lực để đạt được hay không. Khi họ thực sự muốn đạt được mục tiêu đó, thì họ sẽ tự học tập để đạt được khả năng cần thiết, sau đó, họ sẽ vượt qua mọi trở ngại, giống như bàn tay xuyên qua những tấm ván, để đạt được mục tiêu một cách thành công.
Hãy chấm dứt việc tiêu hao năng lượng của ý chí vào những chuyện làm bạn lo lắng. Hãy nghiêm túc tập trung sự chú ý của bạn vào mục tiêu mà bạn muốn hướng đến và dốc toàn lực. Lập tức hành động bằng nỗ lực không ngừng của bạn, thì bạn sẽ đạt được mục tiêu của mình.

Chương 8: Trí tuệ vô song của loài sói - thay đổi là không thay đổi
Tự thuật của loài sói:

Trong thế giới tự nhiên, bọn ta đã tiến hóa đến trình độ khôn ngoan vô cùng. Loài người, thiên địch của loài sói, càng giúp bọn ta học được rằng: chỉ có bằng tài trí mới có thể giành được quyền sinh tồn, chỉ có dùng mưu mới có thể làm chủ vận mệnh của mình. Những mưu lược mà bầy sói dùng để đạt mục tiêu là thiên biến vạn hóa. Loài sói không bao giờ nhìn một vấn đề một cách cứng nhắc. Cách suy nghĩ đối với "thay đổi là không thay đổi" đã giúp loài sói bọn ta làm bất cứ việc gì đều linh động, chứ không chỉ biết dựa vào bạo lực. Vận dụng trí tuệ mới có thể giành được phần thắng một cách nhẹ nhàng.
- PHÁ VỠ MỌI LỆ THƯỜNG
Trên thảo nguyên, loài sói tuy có thể dự đoán được sự thay đổi khí hậu tương đối chính xác nhưng "mưa gió vô lường" nên sói cũng vẫn gặp phải những cơn bão tuyết. Khi bầy sói gặp bão tuyết, sự lựa chọn của sói có thể nói là không ai ngờ tới được. Chúng không tìm nơi để tránh gió, mà là đi ngược lại với luồng bão tuyết. Tuy đi ngược lại với luồng gió là rất lạnh nhưng như vậy thì chúng sẽ không bị chôn vùi trong tuyết.

Trong quá trình cạnh tranh, muốn tồn tại thì phải vận dụng tư duy, phải suy nghĩ nhiều, phải tìm ra một lối suy nghĩ khác với mọi người thì mới có thể đột phá, giành được thành công. Trong tình huống thông thường, con người luôn có thói quen vận dụng lối suy nghĩ sẵn có. Vì khi suy nghĩ đến những vấn đề giống nhau hoặc tương tự nhau, lối suy nghĩ này có thể giúp chúng ta giảm bớt được giai đoạn tìm tòi, thăm dò, có thể không đi hoặc bớt đi đường vòng, từ đó sẽ rút ngắn được thời gian suy nghĩ, giảm bớt sự tiêu hao tinh thần và sức lực, lại có thể nâng cao chất lượng suy nghĩ và hiệu suất thành công. Nhưng lối suy nghĩ cứng nhắc này thường gây ra nhiều trở ngại và bó buộc. Nó sẽ làm cho con người rơi vào trong khuôn mẫu vô hình của lối tư duy cũ, khó có thể tiến hành được những bước khám phá mới. Vì vậy, chúng ta nên dũng cảm phá bỏ lối suy nghĩ thường quy, thoát khỏi sự bó buộc của cách thức tư duy cố hữu.
Sau khi thất bại ở trận Waterloo, Napoleon bị giam ở Saint Helena. Tại đây, ông đã sống những tháng ngày gian khổ và buồn chán. Sau đó, một người bạn thân của Napoleon đã bí mật tặng ông một món quà rất quý, đó là một bộ cờ tướng. Bộ cờ này được làm từ ngà voi và ngọc mềm. Napoleon rất thích bộ cờ tinh xảo va quý giá này. Từ đó, ông thường chơi cờ một mình để bớt buồn chán và cô độc. Người tù nhân nổi tiếng này đã dùng bộ cờ để giết thời gian khi ở trên đảo cho đến lúc chết.
Sau khi Napoleon chết, bộ cờ đó đã được đem ra bán đấu giá nhiều lần. Cuối cùng, người sở hữu bộ cờ đã tình cờ phát hiện phần dưới của một con cờ có thể mở ra được. Khi người đó mở ra, ông ta đã rất kinh ngạc vì bên trong là bản kế hoạch chỉ rõ cách thoát ra khỏi đảo. Sau đó, tin này đã lan truyền khắp thế giới. Có thể thấy, trong lúc chơi cờ, Napoleon đã không phát hiện ra được dụng tâm của người bạn, vì vậy, đến chết ông cũng không thể thoát khỏi Saint Helena.
Cuộc đời Napoleon là một cuộc đời chinh chiến nam bắc, dường như muốn xưng bá Châu Âu. Ông đã chinh phục các quốc gia rất nhiều cách mà người khác không thể nghĩ ra được. Nhưng ông không ngờ rằng cuối cùng lại chết vì lối tư duy thường quy. Nếu ông dùng phương pháp chinh chiến để suy nghĩ một chút về dụng ý khác của bộ cờ thì có lẽ Thượng Đế đã mỉm cười với ông.
Thường quy là lối tư duy bình thường để chúng ta giải quyết vấn đề. Bằng kinh nghiệm, lối tư duy này có thể hoàn thành một số công việc, giải quyết một số vấn đề bình thường trong cuộc sống một cách nhanh chóng; nhưng lối tư duy vượt qua sự bình thường sẽ giúp chúng ta mở ra một khía cạnh mới, dạy cho chúng ta sáng tạo và phát minh, dạy cho chúng ta biết cách bình thản đối mặt với khó khăn, vui vẻ đối mặt với tương lai.
Như một nhà tâm lý học đã nói: "Người chỉ biết sử dụng cái búa thì sẽ luôn xem tất cả mọi vấn đề thành cây đinh". Cũng giống như nhân vật chính trong phim "Thời đại tân kỳ" do Chaplin thủ vai chính, vì công việc của anh ta là vặn đinh ốc từ sáng đến tối, nên đối với tất cả những thứ giống như đinh ốc, anh ta đều dùng cờ-lê vặn theo quán tính.
Cho dù thường quy là rất quan trọng nhưng nếu chúng ta cần có sự sáng tạo thì việc tuân thủ thường quy lại là một sợi xích. Tư duy sáng tạo ngoài việc đòi hỏi phải có tính xây dựng, còn cần phải có khả năng phá vỡ thường quy, nếu không thì chỉ có thể đi vào con đường chết. Thường xuyên suy nghĩ, kiểm tra ngược lại sẽ làm cho tư duy của chúng ta trở nên hoạt bát và không bị đông cứng lại bởi những quy luật bình thường.
Biến báo sẽ giúp cho tư duy của chúng ta linh hoạt, từ đó tư duy sẽ không bị giới hạn ở một phương hướng nào, không bị bó buộc bởi tư duy sẵn có, mà sẽ suy nghĩ và lựa chọn vấn đề ở nhiều phương diện. Khả năng sáng tạo. Nó giúp cho tư duy chúng ta được mở rộng bằng nhiều phương pháp khác nhau, bộc lộ được tính đa dạng, nảy sinh ra nhiều quan điểm và ý tưởng mới lạ. Nếu chúng ta luôn nhìn vấn đề bằng lối tư duy cũ mòn thì chúng ta cũng sẽ trở thành một tên ngốc. Vì vậy, chúng ta cần phải phá vỡ những lệ thường, học cách biến báo. Chúng ta nên nhìn vấn đề ở nhiều góc độ, nhiều khía cạnh, tìm ra cái mới từ những cái thông thường. Đối với một vấn đề, chúng ta nên phát triển, mở rộng hướng suy nghĩ bằng các phương pháp như tổng hợp, phân tích, tì điểm giống nhau và khác nhau..., phải thêm một chút, phải bớt một chút, phải tìm ra nhiều phương pháp và kết luận khác nhau, từ đó sáng tạo ra một sự vật hoặc một sản phẩm tốt hơn, mới hơn.
Có một lần, hệ thống nước máy trong thư viện của một trường học bị trục trặc, nước tràn ra nhanh chóng, làm ướt rất nhiều sách quý trong thư viện. Hệ thống nước đã được sửa chữa, nhưng làm sao để cứu vãn số sách bị ướt này mới là vấn đề. Nếu dùng phương pháp hong khô thông thường thì sẽ làm hỏng những quyển sách quý đó. Thế là, mọi người cũng nhau suy nghĩ để tìm xem có cách nào không. Trong số đó, có một nhân viên quản lý thư tịch đã từng làm ngành sản xuất đồ hộp đưa ra ý tưởng: trong quá trình sản xuất đồ hộp, để loại bỏ nước trong trái cây, người ta thường dùng phương pháp cất giữ ở nhiệt độ thấp và sấy khô chân không. Nếu xem những quyển sách bị ướt này như "trái cây", trong cùng một điều kiện, có thể làm cho những quyển sách ướt này trở nên khô ráo mà không bị hư hỏng không? Sau khi bàn bạc, mọi người đồng ý làm theo phương pháp này. Đầu tiên là đông lạnh những quyển sách này, sau đó đặt vào máy sấy chân không. Qua mấy ngày vất vả, điều kì diệu đã xuất hiện, những quyển sách ướt sủng đã khô mà không bị hư hỏng.
Sáng tạo ra cái mới là yêu cầu khách quan của tiến bộ xã hội, nhưng để thoát khỏi và bứt phá khỏi những ràng buộc của lối suy nghĩ thông thường, chúng ta cần phải có một sự nỗ lực cực lớn. Chúng ta cần phải thoát khỏi lối suy nghĩ cũ mòn, sẵn có. Hãy thay đổi một chút phương pháp làm việc của chúng ta, thì sẽ đạt được những hiệu quả bất ngờ.
Trong một công ty khá phát đạt, ông tổng giám đốc dặn đi dặn lại các nhân viên: "Không ai được phép đi vào phòng không có bảng số ở trên lầu 8". Vị tổng giám đốc này không giải thích tại sao, nhưng các nhân viên đều nhớ kỹ lời dặn của ông ta.
Một tháng sau, công ty lại tuyển thêm nhân viên mới. Ông tổng giám đốc lại lặp lại mệnh lệnh đó với các nhân viên mới.
"Tại sao?" Một người trẻ tuổi hỏi nhỏ.
"Không tại sao cả". Vị tổng giám đốc nghiêm nghị trả lời.
Khi trở về bàn làm việc, người này vẫn suy nghĩ đến lời dặn của ông tổng giám đốc. Trong khi những người khác lại khuyên anh ta nên làm tốt công việc của mình, đừng lo chuyện vớ vẩn nữa, tốt hơn hết là nên nghe theo lời của tổng giám đốc; nhưng anh ta vẫn muốn đến căn phòng đó xem thử. Anh ta gõ cửa nhè nhẹ, không có động tĩnh gì. Anh ta lại gõ nhè nhẹ một lần nữa, cánh cửa khép hờ hé mở ra, bên trong có một bộ bài, bên trên có dòng chữ bằng mực đỏ: hãy đưa bộ bài này cho tổng giám đốc.
Lúc này, những người biết chuyện này rất lo lắng cho anh ta, khuyên anh ta nên nhanh chóng để bộ bài đó vào chỗ cũ, mọi người sẽ giữ kín chuyện này cho anh ta. Nhưng anh thanh niên này vẫn chạy thẳng đến phòng làm việc của tổng giám đốc ở tầng 15. Khi ông tổng giám đốc nhận được bộ bài từ tay anh nhân viên, ông đã tuyên bố một kết quả khiến mọi người sửng sốt: "Từ bây giờ, anh được bổ nhiệm làm giám đốc bộ phận bán hàng".
"Chỉ vì tôi đã đưa bộ bài này đến đây à?"
"Đúng vậy, tôi đã chờ đợi gần nửa năm rồi, tôi tin rằng anh sẽ làm tốt công việc này". Ông tổng giám đốc nói đầy tự tin. Quả nhiên, anh thanh niên này đã không phụ lòng tin của tổng giám đốc.
Dũng cảm đi vào một vùng đất cấm nào đó, bạn sẽ gặt hái được thành quả to lớn. Nếu một người chỉ đứng mãi một chỗ thì dễ thủ cựu mất đi khả năng sáng tạo và trở thành gánh nặng trong công ty. Nếu bạn chỉ muốn giữ cuộc sống của người bình thường thì bạn sẽ khó duy trì được hiện trạng ấy, nhưng nếu bạn muốn có cuộc sống tốt thì hãy phấn đấu để giành lấy từng cơ hội thăng tiến.
- TÀI TRÍ VÔ SONG CỦA SÓI
Sói là loài động vật tôn sùng trí tuệ. Những hành động mà loài sói sử dụng để chứng minh trí tuệ của nó thường khiến con người kinh ngạc. Trên một sườn đồi, có bốn con sói vừa tổ chức thành một nhóm, chúng đang dòm ngó con mồi: đàn bò xạ. Đối mặt với đàn bò to khỏe, hung hãn này, hình như bầy sói không nôn nóng tấn công. Khi trời chập choạng tối, hai con sói chầm chậm đuổi đàn bò đến một bãi đất cao, bằng phẳng. Khi đàn bò đi đến nơi cao nhất, đột nhiên, hai con sói trông có vẻ lạnh lùng đứng chắn ngang con đường cần phải qua. Đàn bò lập tức chạy tán loạn, sức mạnh bầy đàn vì vậy cũng bị phân tán. Lúc này, bốn con sói theo kế hoạch định sẵn, chúng xông vào những con bò yếu ớt và không được bảo vệ, một con sói ở cuối cùng, một con bọc hậu, một con tấn công tiền phong, con còn lại hỗ trợ tấn công, cuộc chiến nhanh chóng kết thúc. Cảnh tượng này khiến cho con người không thể không thán phục mưu trí của loài sói.

Có một dẫn chứng khác càng thể hiện rõ hơn mức độ thông minh của loài sói: một bầy sói đang nhắm vào một bầy dê bụng vàng có đến mấy trăm con. Nhưng bầy sói này chỉ có hơn 20 con, không đủ để đối phó với bầy dê bụng vàng, vì dê bụng vàng chạy nhanh hơn sói, vó của con dê trưởng thành cũng có thể làm con sói mất mạng. Con sói đầu đàn suy nghĩ và bắt đầu tiến hành bắt mồi theo một kế hoạch rất tỉ mỉ. Bầy sói bám theo bầy dê từ phía xa và phái một con sói nhỏ chủ động đuổi bầy dê đến vị trí thích hợp: ba mặt là sườn đồi, còn một mặt là đầm lầy. Bầy sói từ từ bao vây ba mặt. Lực lượng của sói không đủ nên mới "mượn binh". Chờ khi con sói đầu đàn xác định là vòng vây đã được hình thành, bầy sói liền án binh bất động, kiên nhẫn chờ đợi. Không phải là chúng chờ cho trời tối mà là chờ cho lũ dê ăn no, chạy không nổi mới ra tay. Thời cơ chính mùi, lũ sói nằm trong lùm cỏ lập tức xông thẳng đến bầy dê như ngư lôi phóng đi hết tốc độ. Bầy sói không cần quan sát mà xông thẳng vào bầy dê đang rối loạn, chúng vồ ngã con dê lớn, cắn đứt cổ họng của nó rồi tiếp tục xông vào những con dê khác. Bầy dê dưới sự lãnh đạo của con đầu đàn, một số con dê kề vai, cúi đầu xuống, dùng bộ vó sắc nhọn đánh trả lại bầy sói. Trong khi đó, bầy sói như đã đoán trước được tình huống nên chúng mở vòng vây, để cho những con dê vẫn còn nhanh nhẹn chạy ra ngoài, rồi lại tiếp tục khép vòng vây, tiến hành cuộc tàn sát. Cuối cùng, ngoài gần trăm con dê khỏe mạnh được bầy sói cố ý thả ra, những con còn lại đều bị bầy sói giết chết. Chỉ thấy trên thảo nguyên, trong đầm lầy, trên triền núi, khắp nơi đều là xác của dê. Bằng trí tuệ, mười mấy con sói đã tiêu diệt được mấy trăm con dê. Người có may mắn được xem cảnh tượng hãi hùng này đều rất kinh ngạc.
Hai dẫn chứng trên đây được trích từ quyển "Totem sói". Chỉ cần đọc qua "Totem sói", không còn ai nghi ngờ trí tuệ của loài sói. Thậm chí, có người còn cảm thấy loài người tuy hung tàn hơn loài sói nhưng lại không thông minh bằng chúng. Thế giới tự nhiên đã làm cho loài sói tiến hóa đến mức độ giảo hoạt bậc nhất. Loài người càng làm cho bầy sói học được rằng: chỉ có dùng trí mới được quyền sinh tồn, chỉ có dùng mưu mới làm chủ được vận mệnh của mình. Từ loài sói hãy suy ra loài người, thành công đã như thế, con người cũng như thế. Một người thiếu mưu trí thì dễ bị thất bại. Những người như thế thì quả thật là không bằng loài sói. Trong đời người, chỉ có dùng mưu trí mới có kết quả tốt đẹp.
Trong công việc, một người không thể thành công nhờ vào sự gian dối, mà phải dựa vào trí tuệ của bản thân. Đây mới chính là cái gốc của sự trường thịnh. Làm người cũng vậy, người thông minh sẽ luôn là người chiến thắng.
Trong thời kì chiến tranh Việt Nam, Hollywood có tổ chức một buổi dạ hội quyên góp. Vì tình hình phản đối chiến tranh lúc đó khá kịch liệt, nên buổi vũ hội kết thúc mà chỉ quyên góp được 1 đô la, đạt kỷ lục Guiness của Hollywood. Nhưng trong buổi vũ hội này, một người tên Kassell lại bỗng chốc nổi tiếng. Anh ta là chuyên gia bán đấu giá của công ty Sotheby's, 1 đô la đó là do anh thu thập được nhờ trí tuệ của mình. Lúc đó, anh ta để cho khách mời trong buổi dạ hội bầu chọn ra một cô gái xinh đẹp nhất. Sau đó, anh ta bán đấu giá một nụ hôn của cô gái này. Cuối cùng, anh ta thu thập được 1 đô la hiếm hoi. Khi Hollywood gởi 1 đô la này cho tiền tuyến Việt Nam, các tòa báo lớn ở Mỹ đều đưa tin này. Mọi người khi nghe được tin này đều rất kinh ngạc trước sự trào phúng đối với chiến tranh của Kassell. Sau đó, một công ty săn đầu người ở Đức đã phát hiện tài năng của Kassell. Họ cho rằng Kassell là cây hái ra tiền, ai vận dụng được cái đầu của anh ta thì chắc chắn sẽ kiếm được rất nhiều tiền.
Năm 1972, Kassell chuyển đến Đức, và vào làm cho nhà máy bia ở Augsburg. Quả nhiên, Kassell đã không phụ lại kỳ vọng. Tại đây, Kassell đã khai thác thành công bia làm đẹp và bia dùng để tắm. Nhờ vậy Augsburg nhanh chóng trở thành nhà máy bia có lượng tiêu thụ lớn nhất thế giới.
Năm 1990, Kassell đã chủ trì việc phá bỏ bức tường Berlin với tư cách là cố vấn chính phủ Đức. Lần này, ông đưa mỗi một viên gạch của bức tường vào trong các công ty và gia đình dưới hình thức vật phẩm, tạo ra một bức tường gạch có giá nhất thế giới.
Năm 1998, Kassell trở về Mỹ. Khi ông xuống sân bay, Las Vegas đang diễn ra một trận đấu quyền anh, Tyson đã cắn đứt một mẩu tai của Holyfield. Một điều bất ngờ là ngày hôm sau, rất nhiều siêu thị ở Châu Âu và nước Mỹ lại xuất hiện loại sô cô la có "tai Holyfield". Chính công ty thuộc sở hữu của Kassell đã sản xuất ra loại sô cô la này. Lần này, tuy Kassell bị thua mất 80% lợi nhuận vì vụ kiện của Holyfield, nhưng tài quan sát thị trường của ông đã làm tăng giá trị của ông lên đến 30 triệu đô.
Vào ngày đầu tiên của thế kỷ mới, Kassell nhận lời mời của hiệu trưởng trường đại học Houston, trở về trường xưa để diễn giảng về vấn đề lập nghiệp. Trong buổi diễn giảng này, một học sinh đã hỏi ông: "Ông có thể nói cho tôi biết những tinh túy trong quá trình lập nghiệp của ông trong thời gian tôi đứng bằng một chân không?" Khi học sinh ấy đang chuẩn bị nhấc một chân lên, Kassell đã nói xong: "Trong kinh doanh, dù là buôn bán lớn hay nhỏ, thứ bán đi đều là trí tuệ".
Lần này, không những ông nhận được những tràng pháo tay mà ông còn nhận được tước hàm tiến sĩ danh dự.
- BIẾN LÀ ĐIỀU BẤT BIẾN DUY NHẤT
Đối với sói, biến là điều bất biến, dùng cái bất biến để đối phó với cái vạn biến, dùng cái vạn biến để đối phó với cái bất biến. Hiểu rõ biến và bất biến đã thể hiện được đầy đủ trí tuệ sinh tồn của loài sói.

Việc lựa chọn đối tượng để săn bắt đã thể hiện được trí tuệ linh hoạt của loài sói. Do một số nguyên nhân không xác định nào đó, một số loài vật trong giới tự nhiên sẽ đột ngột giảm đi. Tuần lộc là loại thức ăn loài sói thích nhất, hơn nữa việc săn bắt cũng tương đối dễ. Nhưng khi số lượng tuần lộc giảm đi, loài sói sẽ cố gắng bớt săn bắt loài vật này, và chuyển mục tiêu sang loài vật khác. Vì chúng biết rằng trong tình trạng số lượng tuần lộc giảm nhanh chóng, nếu liên tục săn bắt tuần lộc thì dễ làm cho loài vật này bị tuyệt chủng. Sau này, chúng sẽ không còn được ăn thịt loài vật này nữa.
Tình trạng sinh thái của tự nhiên và sự tồn tại phổ biến của chuỗi thức ăn quyết định tình trạng sinh tồn và số lượng sinh tồn của mỗi một loài động vật. "Kẻ thích nghi thì tồn tại" là nguyên tắc sinh tồn của tự nhiên. Giới tự nhiên dựa vào phép tắc này để kiểm soát sự cân bằng sinh thái. Khi số lượng của một loài vật nào đó quá nhiều, chúng sẽ không có đủ thức ăn và sẽ có một bộ phận bị chết đói. Chỉ có một số con khỏe mạnh có thể kiếm được đủ thức ăn bằng nỗ lực của chính mình. Loài sói mỗi năm đều có một bộ phận chết vì đói. Để tránh được tình trạng sói chết càng nhiều, để cho bầy sói đều có đủ thức ăn, bầy sói sẽ tự giác khống chế số lượng của bầy.
Trong một bầy sói, chỉ có con sói đầu đàn và bạn đời duy nhất của nó mới có quyền sinh sản duy trì nòi giống. Những con sói khác đều không có quyền này. Con sói đầu đàn là con sói ưu tú nhất trong bầy sói, và bạn đời của nó cũng là con sói cái tốt nhất. Chúng giao phối để sinh ra đời sau, như thế sẽ đảm bảo được chất lượng đời sau. Điều này cũng tương tự như "ưu sinh" của loài người vậy. Tuy những con sói khác trong bầy không có quyền sinh ra đời sau nhưng chúng vẫn có nghĩa vụ nuôi dưỡng những đứa con của cộng đồng. Những con sói trong bầy đều chăm chút cho hy vọng của tương lai, chúng luôn bảo đảm rằng những con sói con có đầy đủ thức ăn và được bảo vệ tốt nhất. Hiển nhiên, tỉ lệ sống sót và trưởng thành của những con sói con tương đối cao, như vậy sẽ giảm được những đau đớn vì những cái chết của các thành viên gây ra. Đồng thời, khống chế số lượng bầy sói một cách hợp lý cũng có lợi cho cân bằng sinh thái.
Đôi khi, sự thay đổi của môi trường tự nhiên khiến bầy sói bị tiêu diệt với số lượng lớn. Cũng có khi vì sự lạm sát của con người mà làm cho số lượng của bầy sói giảm đi nhanh chóng. Trong những hoàn cảnh như vậy, bầy sói sẽ nhanh chóng thay đổi "chính sách sinh đẻ", không những chỉ có con sói đầu đàn và bạn đời của nó mới có quyền sinh con mà những con sói khác cũng có thể tìm phối ngẫu, sinh con với những con sói trong bầy, thậm chí là với những bầy sói khác.
Biến hóa là phép màu bất biến của sinh tồn. Để vận dụng trí tuệ sinh tồn của loài sói vào trong công việc, chúng ta cần phải vứt bỏ quan niệm truyền thống nhất thành bất biến, phải bồi dưỡng khả năng sáng tạo. Chỉ có không ngừng đổi mới, chúng ta mới có thể cạnh tranh được với trào lưu phát triển và ngày một quyết liệt của thời đại. Khả năng sáng tạo cái mới là sức cạnh tranh mà bạn cần có. Nó là khả năng hàng đầu của người thắng cuộc. Một chuyên gia phát triển trí tuệ ở Mỹ nói rằng: "Khả năng sáng tạo là một sức sống to lớn, nó có thể tiếp thêm sức mạnh cho cuộc sống của bạn, nó ban cho bạn ý nghĩa của cuộc sống, khả năng sáng tạo là hy vọng duy nhất để bạn thay đổi vận mệnh của mình".
Bill Gates có một câu nói nổi tiếng: "Sự nghiệp của tôi cách sự phá sản chỉ có 12 tháng". Ý của ông là sự nghiệp không có sự tiến bộ, không liên tục đổi mới thì có lẽ một năm sau, nó sẽ không tồn tại nữa. Sự nghiệp là như thế, con người cũng như thế. Mỗi một bước tiến bộ của xã hội, mỗi một lần sang trang mới của lịch sử đều có lưu lại dấu ấn sáng tạo của con người. Sáng tạo là suối nguồn của sự giàu có, vô số dẫn chứng đã cho chúng ta thấy: sáng tạo, cũng chỉ có sáng tạo mới là yếu tố hàng đầu của thành công. Nếu có người nói: tố chất và năng lực của một người có thu nhập 500 ngàn đô la trong một năm là sự tổng hòa tố chất và năng lực của một người có thu nhập 50 ngàn đô la trong 10 năm thì bạn sẽ nói anh ta ấu trĩ. Nhưng nếu có người nói khả năng sáng tạo của một người có thu nhập 500 ngàn đô la một năm là gấp 10 lần người có thu nhập 50 ngàn đô la trong một năm, thì bạn có còn cười anh ta không? Chúng ta đều biết người có thu nhập 500 ngàn đô la một năm chưa chắc đã có vốn gấp 10 lần người có thu nhập 50 ngàn đô la một năm, nhưng lại có tốc độ phát triển gấp 10 lần, thậm chí hơn người có thu nhập 50 ngàn đô la một năm, vì không ai có thể biết rõ uy lực ẩn chứa trong khả năng sáng tạo. Như Jack Welch đã nói: " Nếu bạn muốn cho đoàn tàu chạy nhanh thêm 10km nữa, thì bạn chỉ cần tăng thêm mã lực; nhưng nếu bạn muốn tốc độ của đoàn tàu tăng lên gấp đôi thì bạn phải thay đường ray".
Khả năng sáng tạo là sự sản sinh ra những gì chưa từng có trước đó, có thể đó là một sản phẩm, một công trình hoặc một ý tưởng, nó buộc con người phải không ngừng tìm tòi, khai thác. Thực ra, trong công việc, lúc nào chúng ta cũng có thể cảm nhận được ý tưởng, suy nghĩ sáng tạo, có điều chúng ta không chú ý đến mà thôi, hoặc đã nghĩ ra rồi nhưng lại bỏ qua, mà không biết rằng tiềm ẩn trong những ý nghĩ đó là một cơ hội cực lớn. Giữa người thành công trở nên giàu có và người nghèo khổ thường chỉ cách nhau có một bước: người trước thì biết nắm lấy ý nghĩ mới lạ, còn người sau thì dễ dàng để nó trôi đi.
Anita Roddick là một nữ doanh nhân tài ba với tài sản lên đến mấy trăm triệu bảng Anh. Trước khi kinh doanh ngành mỹ phẩm, Anita Roddick là một híp-pi thích mạo hiểm. Bà đã từng thử rất nhiều công việc, đã từng kinh doanh không ít lần, nhưng đều thất bại. Một ngày nọ, khi đang nói chuyện với chồng, đột nhiên bà nảy ra một ý tưởng kì lạ: tại sao mình không dùng cách tính bằng trọng lượng và dung lượng để bán mỹ phẩm như những cửa hàng bán tạp hóa và bán rau? Tại sao mình không bán mỹ phẩm bằng những chai nhỏ? Tại sao không cho mỹ phẩm vào những túi nhỏ xinh để thu hút người tiêu dùng? Là một người dám nghĩ dám làm, bà bắt đầu thực hiện ý tưởng của mình và đã thành công.
Căn cứ vào tình hình cụ thể để áp dụng từng kế sách khác nhau là một biểu hiện lớn của khả năng sáng tạo. Trong công việc, bạn càng có khả năng sáng tạo thì sức cạnh tranh càng lớn, quan điểm và suy nghĩ của bạn cũng sẽ phong phú hơn, năng lực của bạn sẽ càng mạnh hơn, khả năng thành công sẽ càng lớn hơn.
- CƠ TRÍ LÀ MỘT DẠNG TRÍ TUỆ
Loài sói rất linh hoạt trong khi vây bắt con mồi. Chúng không bao giờ đuổi con mồi chạy hỗn loạn mà không có mục đích. Chúng luôn đặt ra một chiến lược thích nghi, chúng sẽ liên tục thay đổi vị trí cho nhau. Ví dụ, chúng sẽ kiên nhẫn chờ đợi thời cơ, chờ cho linh dương ăn no cỏ rồi sẽ truy sát. Lúc này, linh dương sẽ không thể chạy nhanh được. Trong khi đó, các loài động vật khác thì hễ thấy linh dương là sẽ xông vào ngay, vì vậy nên rất khó thành công.

Để đánh cắp được dê vào đêm tối mà không bị người chăn dê phát hiện, trước tiên, loài sói sẽ cất tiếng tru ở nơi cách bầy dê khá xa, như thế, những con chó săn dê sẽ xông về hướng có tiếng tru. Bầy sói với ưu thế về số lượng, chỉ trong thời gian ngắn, chúng có thể cắn chết những con chó này. Không có chó, người chăn dê sẽ không dễ dàng phát hiện ra những tên trộm này.
Trong tình huống thông thường, loài sói rất ít khi tấn công những con vật to khỏe hơn mình. Nhưng một khi những con vật này xâm phạm lợi ích của chúng thì chúng sẽ chống trả. Đôi lúc, thức ăn trên thảo nguyên tương đối hiếm, một số con sư tử không tìm được thức ăn sẽ cướp thức ăn của những bầy sói có quy mô nhỏ. Vì sự sống của chính mình, bầy sói sẽ tấn công sư tử. Nhưng cho dù là loài sói có bao vây sư tử thì cũng sẽ gây ra nhiều tổn thất lớn cho chúng, vì so với sư tử, bầy sói không có bất cứ ưu thế nào. Bầy sói sẽ không tấn công những con sư tử to khỏe, mà lại tấn công những con sư tử cái đang chăm con nhỏ và đàn con của chúng. Tiêu diệt được những con sư tử con thì sẽ giảm được số lượng sư tử trong tương lai. Như thế sẽ tránh được những cuộc tranh giành thức ăn với sư tử.
Không còn nghi ngờ gì nữa, sói là loài động vật cơ trí. Cơ trí là tiêu chí và tượng trưng cho trí tuệ; đồng thời cũng là yếu tố quan trọng để thành công. Panasonic là hãng điện máy nổi tiếng trên thế giới. Các nhân viên trong công ty được đãi ngộ rất tốt, cơ hội phát triển lớn, là nơi được lớp trẻ nhắm đến. Năm nay, công ty cần tuyển một nữ nhân viên cấp cao. Lập tức, có rất nhiều người nộp đơn ứng tuyển. Sau đợt khảo thí quyết liệt, Anna, Dương Tử, Bào Ba đã vượt qua các đối thủ để lọt vào vòng cuối cùng. Cả ba người đều là học sinh giỏi của các trường đại học nổi tiếng, lại đều xinh đẹp, điều kiện không ai kém ai. Vì vậy, cuộc cạnh tranh đã đến giai đoạn căng thẳng tột độ. Bọn họ đều có sự chuẩn bị kỹ càng, cố hết sức để trở thành người thắng lợi cuối cùng.
8 giờ sáng hôm đó, ba người đều đến bộ phận nhân sự của công ty đúng giờ. Trưởng bộ phận nhân sự đưa cho mỗi người một bộ đồng phục màu trắng và một cái cặp đựng giấy tờ rất đẹp và nói: "Mời ba cô mặc đồng phục của công ty vào, mang cái cặp này đến chỗ tổng giám đốc để phỏng vấn. Đây là vòng thi cuối cùng của các cô, kết quả thi sẽ trực tiếp quyết định các cô sẽ đi hay ở". Ba cô gái cởi bỏ những bộ y phục xinh đẹp và hợp mốt ra để mặc bộ đồng phục màu trắng vào. Trưởng bộ phận nhân sự lại nói: "Tôi phải nhắc các cô là, thứ nhất, tổng giám đốc là một người rất chú trọng đến dáng vẻ, bộ đồng phục mà các cô mặc trên người đều có một vết bẩn màu đen. Hiển nhiên khi các cô xuất hiện trước mặt tổng giám đốc, chắc chắn, các cô sẽ phải sạch sẽ, chỉnh tề, xử lý vết bẩn này như thế nào chính là đề thi của các cô. Thứ hai, thời gian tổng giám đốc gặp gỡ các cô là 8 giờ 15 phút, cũng có nghĩa là sau 10 phút nữa, các cô phải đến phòng tổng giám đốc đúng giờ. Tổng giám đốc sẽ không tuyển dụng một người không tuân thủ giờ giấc. Xong rồi, cuộc thi bắt đầu".
Cả ba cô gái lập tức hành động.
Anna dùng tay chùi đi, chùi lại vết bẩn đó, nhưng lại càng làm cho vết bẩn đó lan rộng ra thêm. Cuối cùng, bộ đồng phục màu trắng càng bẩn thê thảm hơn. Anna rất lo lắng và đỏ mặt van nài trưởng bộ phận nhân sự đổi cho cô ấy bộ đồng phục khác. Trưởng bộ phận nhân sự xin lỗi và nói: "Không thể được, hơn nữa, tôi cho rằng cô không cần phải gặp tổng giám đốc để phỏng vấn nữa". Anna đứng sững người, khi biết mình đã bị mất tư cách dự thi, cô ấy nước mắt ràn rụa, rời khỏi bộ phận nhân sự.
Trong khi đó, Dương Tử chạy như bay vào phòng vệ sinh. Cô mở vòi nước, vẩy nước để làm sạch vết bẩn. Rất nhanh, vết bẩn biến mất, nhưng rắc rối vẫn xuất hiện, nơi vạt áo bị ướt một mảng lớn, nên dính vào người. Thế là, Dương Tử vội vàng bước đến máy hong khô để hong khô chỗ vạt áo ướt. Hong được một lát, cô chợt nhớ ra thời gian đã hẹn, nên vội xem đồng hồ. Hỏng rồi, sắp đến giờ hẹn. Dương Tử bất chấp bộ đồng phục vẫn chưa được hong khô để cuống cuồng chạy đến phòng giám đốc.
Chạy được đến phòng giám đốc, Dương Tử nhìn đồng hồ, 8 giờ 15 phút, vẫn chưa bị trễ. Điều làm Dương Tử càng vui hơn là chỗ vạt áo bị ướt đã không còn thấy rõ nữa, nếu không quan sát cho kỹ thì không thể phát hiện ra được. Nhưng đường đường là tổng giám đốc của một công ty lớn, làm sao có thể quan sát tỉ mỉ y phục của một cô gái chứ? Trừ phi ông ta là một kẻ háo sắc. Dương Tử đang định gõ cửa thì cửa phòng mở ra, Bào Ba bước ra. Dương Tử trông thấy vết bẩn vẫn còn nguyên trên bộ đồng phục của Bào Ba. Dương Tử cảm thấy yên tâm và tự tin bước vào phòng, cất tiếng chào: "Chào tổng giám đốc". Tổng giám đốc ngồi ở phía bàn làm việc lớn, mỉm cười nhìn vào chỗ bị ướt trên đồng phục của Dương Tử, dường như đang dò xét điều gì. Dương Tử cảm thấy hơi mất tự nhiên. Lúc này, tổng giám đốc nói: "Cô Dương Tử, nếu tôi không nhìn nhầm thì trên bộ đồng phục của cô có một chỗ bị ướt". Dương Tử gật đầu. "Do làm sạch vết bẩn đó à?", tổng giám đốc hỏi. Dương Tử nhìn tổng giám đốc đầy nghi hoặc rồi gật đầu. Tổng giám đốc đã nhìn thấy vẻ nghi hoặc của Dương Tử nên cười nhạt, nói: "Vết bẩn đó là do tôi bôi vào, cũng chính tôi đã ra đề thi. Trong vòng thi này, cô Bào Ba là người thắng cuộc,cũng có nghĩa là công ty quyết định chọn Bào Ba". Dương Tử tỏ ra rất ngạc nhiên: "Thưa tổng giám đốc, điều này thật không công bằng. Theo tôi biết, tổng giám đốc là người không chịu được vết bẩn. Nhưng tôi nhìn thấy trên bộ đồng phục của Bào Ba, vết bẩm vẫn còn nguyên!" "Vấn đề ở chỗ, cô Bào Ba không để cho tôi phát hiện ra vết bẩn trên bộ đồng phục của cô ấy. Từ lúc cô ấy bước vào phòng tôi, cái cặp đựng giấy tờ vẫn luôn ở trước vạt áo của cô ấy một cách duyên dáng, cô ấy đã không để tôi nhìn thấy vết bẩn đó". Ông tổng giám đốc nói.
Dương Tử nói: "Thưa tổng giám đốc, tôi vẫn không hiểu, tại sao ông lại chọn Bào Ba và loại tôi chứ? Tôi đã đến phòng ông đúng giờ, cũng đã làm sạch vết bẩn, còn Bào Ba chẳng qua chỉ dùng một mẹo vặt, dùng cái cặp che vết bẩn lại. Phải nói rằng tôi và Bào Ba ngang ngửa". "Không!" Ông giám đốc trả lời cương quyết: "Người thắng cuộc vẫn là Bào Ba, vì khi xử lý tình huống, cô ấy đã rất sáng suốt, biết phân biệt cái gì là chủ yếu, biết tận dụng những điều kiện sẵn có, cách giải quyết vấn đề của cô ấy rất ung dung và duyên dáng. Còn cô, tuy cũng giải quyết được vấn đề, nhưng cô lại hoàn thành trong sự luống cuống, lúng túng, cố đã không tận dụng hết những điều kiện sẵn có. Thực ra, cái cặp đựng giấy tờ đó chính là chìa khóa để giải quyết vấn đề, nhưng cô lại gạt nó qua một bên. Nếu tôi đoán không lầm thì cô đã bỏ quên nó ở trong phòng vệ sinh rồi". Dương Tử cuối cùng cũng gật đầu tín phục. Tổng giám đốc lại cười nói: "Nếu tôi đoán không lầm thì hiện giờ, cô Bào Ba đang ở phòng vệ sinh để làm sạch vết bẩn trên vạt áo của cô ấy!"
Nhìn từ góc độ thành công, khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm không nhất định là đường thẳng, mà là một đường cong ngắn nhất vòng qua trở ngại.

Chương 9: Khí phách mạnh mẽ - biết ơn sâu sắc
Tự thuật của loài sói:

Do nhiều nguyên nhân khác nhau, loài người đã có hiểu lầm sâu sắc đối với loài sói bọn ta. Họ coi bọn ta là đại diện cho sự tham lam, hung tàn, vong ân bội nghĩa. Có rất nhiều câu nói thể hiện sự hiểu lầm này, như "dã tâm của loài sói", "lòng lang dạ sói",... Thực ra, đằng sau cái vẻ giống như hung tàn đó là tình yêu, dâng hiến, trung thành, tri ân. Dù là giữa loài sói hay trong rất nhiều mối quan hệ giữa bầy sói với loài người, bọn ta đều thể hiện cốt cách vượt ngoài tưởng tượng của con người. Không còn nghi ngờ gì nữa, loài sói là một loài động vật có tình cảm sâu sắc như loài người, thậm chí, đôi lúc, biểu hiện tình cảm và sự trung thành của loài sói, con người cũng không thể sánh bằng.
- KHÔNG PHẢI LÒNG LANG DẠ SÓI
Sự trung thành của bầy sói là điều mà ai cũng biết, trong rất nhiều tài liệu tham khảo đều có nhắc đến điều này. Một người bạn đã từng kể về câu chuyện có thực liên quan đến sự trung thành giữa loài sói và loài người. Câu chuyện này giúp chúng ta cảm nhận rõ ràng hơn về sự trung thành của loài sói.

Người bạn này nghiên cứu bầy sói tại Alaska trong thời gian dài. Anh ấy có quen một gia đình có hai đứa con. Họ sống trong ngôi nhà nhỏ do tự tay họ dựng nên ở một nơi rất hẻo lánh. Gia đình này còn có hai con sói. Chúng đã được cặp vợ chồng này nuôi dưỡng từ nhỏ. Mẹ của hai con sói này bị bắn chết. Gia đình của chúng chính là bốn người trong nhà và chúng. Chúng cho rằng con người là đồng loại của chúng.
Có một hôm, cặp vợ chồng này đi tìm củi ở cách nhà khoảng 1km. Hai đứa bé trai ở nhà đã bất cẩn làm đổ chiếc đèn dầu (ở đó không có điện), ngọn lửa hung hãn bắt đầu nuốt chửng lấy căn nhà gỗ. Bố mẹ lại cách chúng quá xa. Hai đứa trẻ bị chìm trong biển lửa. Lúc này, hai con sói bất chấp ngọn lửa và nỗi sợ hãi, chúng lao vào biển lửa để cứu hai đứa bé đưa đến nơi an toàn. Tuy chúng bị lửa thiêu cháy thê thảm, nhưng lòng tri ân và trung thành của chúng lại làm chúng ta nhớ đến câu nói ví von "lòng lang dạ sói" mà chúng ta thường dùng, sự thực là không phải vậy!
Không còn nghi ngờ gì nữa, sói là loài động vật có tình cảm sâu sắc giống như loài người. Thậm chí, đôi lúc, tình cảm và lòng trung thành được biểu hiện giữa loài sói thì loài người cũng không sánh kịp, đặc biệt là những lúc sinh tử.
Thông thường, vào những lúc bình yên, chúng ta rất khó biết được lòng trung thành của một con người; chỉ khi gặp khó khăn, mới có thể chứng minh được lòng trung thành của họ.
Lý Hà sau khi tốt nghiệp đại học sư phạm Jilin đã xuống phương Nam làm việc ở Châu Hải. Trải qua nhiều phen trắc trở, cuối cùng, cô cũng tìm được công việc đánh máy trong một công ty bất động sản. Phòng đánh máy và phòng làm việc của ông chủ chỉ cách nhau có một lớp kính. Nhất cử nhất động của ông chủ đều có thể nhìn thấy hết, nhưng cô rất ít khi nhìn sang bên đó. Hàng ngày, cô chỉ vùi đầu vào công việc. Ông chủ của cô cũng là người thành đạt ở Châu Hải, lại có một cô bạn gái rất xinh đẹp. Còn Lý Hà, một cô gái vừa mới đến Châu Hải, cố gắng làm việc chỉ để có đủ tiền ăn hàng ngày. Mỗi ngày, cô đều có rất nhiều tài liệu đánh chưa xong. Làm việc chăm chỉ khắc khổ là cái vốn duy nhất của cô để so sánh với những người khác. Hơn nữa, trong công ty, cô luôn hành xử vì lợi ích của công ty. Cô không bao giờ lãng phí một tờ giấy in nào. Nếu không phải là những giấy tờ quan trọng thì một tờ giấy in đều sử dụng cả hai mặt. Sau đó, ông chủ mới nói với cô rằng thực ra ông rất thích tác phong tiết kiệm của cô.
Hai năm sau, do ảnh hưởng của tình hình chung, thị trường bất động sản bị đóng băng. Khắp Châu Hải đều khó tìm được một công ty bất động sản nào kinh doanh phát đạt. 40 triệu đồng mà ông chủ của cô dùng đầu tư vào một công trình đã bị chôn chặt. Việc xoay vòng vốn rất khó khăn. Tiền lương của nhân viên bắt đầu báo động, rất nhiều nhân viên đã bỏ việc. Đến cuối tháng 8 năm thứ ba, nhân viên phòng tổng giám đốc của công ty chỉ còn lại Lý Hà. Người ít, lượng công việc của cô càng lớn. Ngoài việc đánh máy, cô còn phải trực điện thoại, làm những công việc lặt vặt cho ông chủ. Lý Hà vẫn không hề than vãn, bởi lẽ cô có tính cách bộc trực, trượng nghĩa, trung thành của người phương Bắc. Công ty vẫn chưa hoàn toàn sụp đổ mà nhiều người đã nhao nhao phản bội. Trong thâm tâm, Lý Hà rất coi thường những người bất trung.
Một hôm, Lý Hà hỏi thẳng ông chủ: "Ông cho rằng công ty của ông đã sụp đổ rồi chăng?"
Ông chủ rất kinh ngạc, nói: "Không!"
"Đương nhiên là không, ông không nên suy sụp như thế. Đúng là tình hình hiện tại không tốt thật, nhưng cũng rất nhiều công ty cũng đang lâm vào tình trạng này, chứ không phải chỉ có một mình công ty chúng ta. Hơn nữa, tuy tiền ông dốc hết vào công trình đã trở thành tiền chết, nhưng công ty vẫn chưa chết hẳn đâu! Ở Thâm Quyến, chẳng phải chúng ta còn có một hạng mục khách sạn sao? Chỉ cần làm tốt thì hạng mục này có thể trở thành tiền vốn để chỉnh đốn lại công ty".
Nói xong, Lý Hà bèn đưa ra phương án có liên quan đến hạng mục ở Thâm Quyến. Ông chủ xem một lát, sau đó ngẩng đầu lên, đầy vẻ kinh ngạc: "Xin lỗi, quả thật tôi đã không nghĩ ra. Trước nay, tôi đã không để ý đến cô!"
Một tuần sau, Lý Hà được điều đến Thâm Quyến. Ở Thâm Quyến, cô làm việc mất ba tháng. Kết quả, toàn bộ khách sạn ở vị trí không được tốt lắm đã được bán trước kì hạn. Cô cầm tờ chi phiếu 30 triệu đồng, bay về Châu Hải.
Công ty bắt đầu làm lại.
Trong thời gian 9 năm sau đó, Lý Hà luôn được giữ chức phó tổng giám đốc công ty, giúp cho ông chủ hoàn thành rất nhiều hạng mục lớn. Sau đó, công ty được cổ phần hóa, ông chủ làm chủ tịch hội đồng quản trị, Lý Hà trở thành tổng giám đốc của công ty mới. Ngày 1 tháng 10, ông chủ kết hôn với người bạn gái đã yêu nhau bao nhiêu năm. Trong hôn lễ, ông chủ bảo Lý Hà nói vài lời trước mấy trăm nhân viên của công ty. Cô nói: "Trên đời này, có một số đạo lý vốn tương thông với nhau. Ví dụ, vợ chồng phải trung thành với nhau, nhân viên và công ty cũng phải trung thành với nhau. Chỉ có như thế, gia đình mới yên ấm, công ty mới phát đạt. Bất cứ lúc nào, chúng ta cũng không được đánh mất lòng trung thành, vì lòng trung thành là cái gốc của con người chúng ta!"
Ông Hubbard nói: "Trên thế giới này, không thiếu người có tài, những người vừa có tài vừa trung thành mới là nhân tài lý tưởng nhất cho doanh nghiệp. Những nhân viên trung thành với ông chủ, trung thành với doanh nghiệp đều sẽ làm việc hết mình. Sự trung thành của họ sẽ giúp họ đạt đến độ cao mà chúng ta không thể nào ngờ tới".
Đại đa số thanh niên đều có lòng trung thành nhất định đối với ông chủ của mình, chí ít là đối với công việc mà họ đang làm hiện tại. Nhưng lòng trung thành này lại không được biểu hiện ra trong nhiều trường hợp.
Trong phương diện trung thành đối với ông chủ, ngoài việc phải làm tốt công việc của mình, chúng ta còn phải thể hiện niềm vui đối với sự thịnh vượng và thành công của doanh nghiệp. Dù là ông chủ không có ở đó, chúng ta vẫn phải giữ gìn tốt tài sản và thiết bị của doanh nghiệp như là tài sản của mình. Những người có khuynh hướng như thế thì dù ông chủ có giữ hết phần lợi nhuận kiếm được cho riêng ông ta, họ vẫn sẽ làm việc cần mẫn, tiết kiệm và chuyên tâm. Vậy mà, sự thực, họ lại không bao giờ đạt được thành công như tưởng tượng.
Hubbard từng nói: "Tôi thấy rất nhiều thanh niên khi làm việc thì qua loa, so đo tính toán, không bao giờ muốn làm thêm một tí việc nào nữa, nhưng đến khi chơi thì rất hào hứng, khi lĩnh lương thì tranh lên trước. Đối với một số chuyện như sửa lỗ thủng trên bức tường, giúp ông chủ đặt vài thùng đồ vào đúng nơi của nó... đều chỉ là việc vặt, nhưng có thể giúp ông chủ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và tiền bạc. Họ lại không muốn làm như thế".
Một số người thường làm việc rất qua loa, đại khái; vì bọn họ cảm thấy dù có làm việc cật lực thì cũng chẳng được gì. Câu chuyện dưới đây sẽ giúp họ học được một điều gì đó:
Một vị hoàng tử của nước Malta khi ghé qua nhà nghỉ chợt nhìn thấy một người hầu của chủ đang ôm chặt đôi dép của chủ nhân và ngủ ngon lành. Hoàng tử thử rút đôi dép ra nhưng lại làm người hầu thức dậy. Chuyện này đã gây ấn tượng sâu sắc cho hoàng tử. Ông liền đưa ra một kết luận: người cẩn thận với từng chuyện nhỏ như thế chắc chắn là rất trung thành, có thể giao phó chuyện lớn. Ông bèn cho người hầu này làm thị vệ bên cạnh mình. Kết quả đã chứng minh phán đoán này của hoàng tử là chính xác. Người hầu đó được nhanh chóng đưa lên làm việc xử lý hành chính và dần dần được làm tư lệnh quân đội của Malta. Cuối cùng, danh tiếng của ông được truyền khắp quần đảo Tây Ấn Độ.
Đừng mong đợi rằng mình sẽ nhận được bất cứ điều gì nếu không có sự cho đi. Trung thành là hai đường song song, cho đi sự trung thành, bạn sẽ nhận được sự trung thành gấp bội.
- TRUNG THÀNH LÀ MỘT CỐT CÁCH
Có một bầy sói đang sinh sống trong khu rừng nguyên sinh ở Bắc Mỹ. Một hôm, có hai con sói rủ nhau ra ngoài săn mồi. Khu rừng sau trận tuyết gần như không có bất cứ một con vật nào ra ngoài kiếm ăn, nên hai con sói cứ chạy khắp nơi để tìm kiếm. Đột nhiên, một trong hai con sói phát hiện ra phía trước có dấu chân thỏ. Thế là, nó bắt đầu lần theo dấu chân thỏ và đến một cái cây to. Trong lúc nó đang tỉ mỉ phân biệt hướng đi của dấu chân, nó bất cẩn sa vào bẫy sắt của người thợ săn. Chân trước của nó bị kẹp chặt trong đó. Những cái đinh thép trên cái bẫy nhanh chóng xuyên qua da thịt nó. Con sói còn lại đang săn mồi ở gần đó nghe thấy tiếng kêu đau đớn nên lập tức chạy đến. Thấy tình cảnh như vậy, con sói cuống cuồng chạy vòng quanh con sói bị thương, rồi liên tục dùng chân trước thăm dò cái bẫy, thử gỡ cái bẫy ra để cứu bạn mình. Vừa làm, con sói vừa cảnh giác xung quanh, đề phòng người thợ săn đi tuần tra. Sau nhiều lần cố gắng mà vẫn thất bại, con sói thất vọng nhìn bạn mình. Con sói bị thương cảm thấy rất tuyệt vọng, thời gian càng trôi qua, mối nguy hiểm càng gần hơn. Trong khi con sói bên ngoài cố gắng thử cứu bạn một lần nữa, con sói bị thương bỗng cất lên tiếng tru đầy giận dữ. Con sói bên ngoài hiểu rằng đây là tín hiệu bảo nó phải rời xa chỗ nguy hiểm. Lúc này, chúng đều hiểu rất rõ chúng ở đây càng lâu thì chúng càng đến gần với cái chết. Vì người thợ săn có thể phát hiện ra chúng bất cứ lúc nào. Cứ như thế, cả hai đều lặng lẽ canh chừng nhau. Con sói bị thương càng tỏ ra lo lắng, ánh mắt của nó đầy vẻ đau buồn và phẫn nộ, cổ họng không ngừng rít lên những tiếng nặng nề, hối thúc bạn mình mau rời khỏi đây nhưng con sói bên ngoài vẫn không chịu đi.

Lúc này, một cảnh tượng đáng kinh ngạc đã xảy ra. Con sói bị thương há to mồm, dùng hàm răng sắc nhọn của mình cắn vào chân trước đang bị kẹp trong cái bẫy, với hy vọng bỏ đi chân mình để cứu lấy tính mạng của mình và bạn. Vì nó bị mất máu quá nhiều nên hơi đuối sức, nó đưa mắt nhìn bạn mình. Hiển nhiên, con sói bên ngoài đang sững sờ trước cảnh tượng này. Nhưng rồi nó chợt hiểu ý của con sói bị thương. Để được sống, dưới sự khích lệ của người bạn bị thương, con sói cắn đứt chân của bạn mình. Sau đó, không một chút do dự, nó cõng bạn mình và rời khỏi nơi nguy hiểm này.
Trung thành là một trách nhiệm, trung thành là một nhiệm vụ, trung thành là một hành vi của phẩm hạnh, trung thành là lương tâm nghề nghiệp, trung thành là một đức tính tốt, trung thành còn là một cốt cách.
Ai cũng phải có trách nhiệm tuân giữ và giữ gìn sự trung thành. Đây chính là sự bảo vệ lớn nhất đối với người mình yêu quý và niềm tin vào sự kiên trì. Mất đi sự trung thành là sự tổn hại lớn nhất đối với trách nhiệm và là tự khinh rẻ phẩm hạnh của mình.
Cái giá của việc giữ lòng trung thành là vinh dự.
Cái giá của việc đánh mất lòng trung thành là sỉ nhục.
Cám dỗ - dù bất cứ cám dỗ gì, đều là cạm bẫy lớn nhất của lòng trung thành và cũng là thử thách lớn nhất đối với lòng trung thành. Mất hết lương tri, bán đi tất cả. Thực ra, họ bán đi tất cả cũng là bán đi chính mình.
Ông Lưu, giám đốc bộ phận bán hàng của một công ty nọ có sự xung đột ý kiến với hội đồng quản trị. Hai bên vẫn chưa thể xử lý ổn thỏa. Vì vậy, ông Lưu luôn canh cánh bên lòng, và chuẩn bị chuyển sang làm cho một công ty là đối thủ cạnh tranh với công ty mình. Một mặt, ông Lưu muốn thỏa mãn tự ái của mình, một mặt là muốn chứng tỏ sự trung thành đối với ông chủ tương lai, nên ông ta tìm mọi cách tiết lộ toàn bộ công văn bí mật và điện thoại khách hàng cho các nhà phân phối trên thị trường, làm thị trường một phen hỗn loạn, và gây ra rất nhiều tranh chấp trên thị trường. Không những thế, ông ta còn gọi điện đến bộ công thương, thuế vụ nói rằng sổ sách của công ty ông có vấn đề. Tuy sau khi điều tra lại không có vấn đề gì nhưng đã gây tổn thất lớn cho công ty. Ông Lưu đắc ý mang "chiến tích" của mình đến công ty đối thủ cạnh tranh để báo công; nhưng không ngờ chỉ nhận được sự lạnh nhạt. Ông chủ mới nghĩ ông Lưu đối xử với ông chủ cũ như thế, ai mà biết được sau này ông ta có đối xử với công ty mình như thế không? Có một người như thế bên mình chẳng khác gì chôn một quả bom hẹn giờ có thể nổ bất cứ lúc nào. Ai còn dám dùng chứ? Vì vậy, tự nhiên ông chủ mới này không nhận ông Lưu vào làm việc. Hậu quả của việc làm cho lòng trung thành bị biến chất giống như khuân một tảng đá làm dập chân mình.
Thế giới này coi trọng sự sòng phẳng. Những gì bạn cho đi không phải là vô ích, mà bạn sẽ lại có được nhiều hơn. Cho đi luôn nhận được sự báo đáp. Khi bạn trung thành với người khác, bạn cũng sẽ nhận được sự trung thành của họ. Khi bạn trung thành với doanh nghiệp, điều bạn nhận được không chỉ là tín nhiệm của doanh nghiệp mà đôi lúc, những người có ý đồ lôi kéo bạn cũng sẽ cảm nhận được sức mạnh nhân cách của bạn.
Crydan là một kỹ sư nổi tiếng của một công ty điện tử Mỹ. Công ty điện tử này chỉ là một công ty nhỏ và luôn phải đối mặt với áp lực của công ty điện tử Bili có quy mô tương đối lớn. Tình hình rất khó khăn.
Một hôm, giám đốc bộ phận kỹ thuật của công ty Bili mời Crydan đi ăn tối. Trong bàn ăn, vị giám đốc này đặt vấn đề với Crydan: "Chỉ cần anh đưa tài liệu số liệu của sản phẩm mới của công ty anh cho tôi, tôi sẽ trả cho anh rất hời, thế nào?"
Crydan vốn rất hòa nhã bỗng dưng nổi giận: "Đừng nói nữa! Công ty tôi tuy hiệu quả kinh tế không tốt và đang ở trong tình trạng khó khăn, nhưng tôi dứt khoát không bán lương tâm của mình để làm cái việc đáng xấu hổ đó, tôi sẽ không đáp ứng bất cứ một yêu cầu nào của ông".
"Tốt, tốt lắm". Vị giám đốc này không những không nổi giận mà còn thích thú vỗ vai Crydan "Cứ coi như tôi chưa từng nói chuyện này. Nào, cạn ly!"
Không lâu sau đó, xảy ra một chuyện làm Crydan rất buồn. Công ty của anh đã bị phá sản do kinh doanh không hiệu quả. Crydan bị thất nghiệp và tạm thời lại khó xin được việc mới, đành phải ở nhà chờ cơ hội. Chưa được mấy ngày, anh bất ngờ nhận được điện thoại của tổng giám đốc công ty Bili, bảo anh đến văn phòng của ông ta.
Crydan cảm thấy khó hiểu, không biết là công ty này tìm anh có việc gì. Anh đến công ty với vẻ đầy nghi hoặc. Điều bất ngờ là tổng giám đốc công ty Bili tiếp đón anh rất nồng nhiệt, và đưa ra một tờ công văn màu đỏ rất trang trọng__ mời Crydan đến làm giám đốc bộ phận kỹ thuật của công ty.
Crydan rất kinh ngạc, lắp bắp hỏi: "Tại sao ông lại tin tưởng tôi đến thế?"
Ông tổng giám đốc cười to và nói: "Giám đốc bộ phận kỹ thuật cũ đã nghỉ hưu rồi. Ông ấy đã kể cho tôi nghe chuyện đó và muốn tiến cử anh. Chàng trai trẻ, trình độ kỹ thuật của anh đã rất nổi tiếng, sự chính trực của anh càng làm tôi bội phục. Anh là người rất đáng để tôi tín nhiệm".
Crydan chợt hiểu ra ngay. Sau đó, bằng trình độ kỹ thuật và khả năng quản lý của mình, anh đã trở thành một giám đốc hàng đầu.
Một người không dao động vì cám dỗ và có thể vượt qua được thử thách thì không những anh ta không bị mất đi cơ hội mà ngược lại, càng có nhiều cơ hội dành cho anh ta. Ngoài ra, anh ta còn giành được sự tôn trọng của người khác.
Shakespeare từng nói: "Trung thành với những gì bạn yêu quý, bạn sẽ có được tình yêu trung thành".
Caesar đại đế nói: "Tôi trung thành với thần dân của tôi, vì thần dân của tôi trung thành với tôi".
Jack Welch nói: "Tôi trung thành với nhân viên của tôi, đây là trách nhiệm của tôi phải gánh vác với họ. Trung thành là có qua có lại. Nếu thiếu sự trung thành đối với họ thì đừng mong sẽ có được sự trung thành của họ đối với bạn".
Bởi vì để là người trung thành, bạn cần phải có sự gìn giữ và từ bỏ. Những thứ bạn gìn giữ là những thứ bạn cho rằng đáng để trân trọng. Những thứ bạn từ bỏ có thể là những thứ cám dỗ lớn nhất đối với bạn. Nhưng không phải ai cũng đều chịu được sự cám dỗ, cũng không phải ai cũng đều phân biệt được đâu là cái đáng trân trọng, đâu là sự cám dỗ.
Cho nên, làm người trung thành không phải là dễ; hiếm có ai muốn từ bỏ những cám dỗ, cũng hiếm có ai có thể giữ được lòng trung thành như thế; dù rằng đó là một điểm sáng trong nhân cách. Vì vậy, ngày nay, lòng trung thành là rất đáng quý. Nhưng như chúng tôi nói ở trước , hàm ý sâu xa hơn của lòng trung thành là sự kiên trì đối với chân lý hoặc đối với niềm tin. Lòng trung thành như thế mới mang ý nghĩa chân chính. Vì những thứ bạn gìn giữ là những thứ đáng để bạn trân trọng.
Trước những cám dỗ, người yếu đuối sẽ bị gục ngã. Trung thành là tuyên ngôn không lời. Đối với một số người, nó là một tín điều, là lương tâm nghề nghiệp, là nguyên tắc xử thế. Nhưng có một số người khác, trung thành lại là trò chơi nông cạn, là bông hoa để mặc cho con người chà đạp.
Vì vậy, bất cứ sự trung thành nào cũng đều đáng quý, đều quan trọng, giữ gìn lòng trung thành của mình không dễ, nhưng giữ được lòng trung thành chính là giữ được cái đáng quý nhất và cái đáng trân trọng nhất của cuộc đời.
- TRI ÂN BÁO ĐÁP LÀ PHÉP TẮC CỦA SÓI
Trong dân gian có lưu truyền một câu chuyện về sự biết ơn của loài sói như sau:

"Cách đây nhiều năm, có một gia đình nông dân sống trong thôn trang ở vùng Hắc Long Giang. Một hôm, hai người con của gia đình này đi lên núi chặt củi. Họ vô tình phát hiện ra một con sói mẹ và ba con sói con ở trong hang núi. Cả hai anh em đều biết sói đang có con là rất nguy hiểm, nên họ quay đầu bỏ chạy. Nhưng con sói mẹ vẫn không đuổi theo, mà chỉ phát ra tiếng tru đau đớn, như muốn nói với họ rằng: 'Đừng sợ, đừng chạy...tôi sẽ không làm hại các người đâu!' Vì quá sợ hãi, người em đã đánh rơi cây rìu và lương khô. Thế là, hai anh em quyết định quay lại tìm. Khi họ lấy hết can đảm để đi vào trong hang núi một lần nữa, họ thấy con sói mẹ đang dựa vào một mỏm đá thở hổn hển, máu của nó đã nhuộm ướt một bên người của nó. Hai mắt của con sói mở trừng trừng, trong mắt nó vừa có sự cảnh giác, vừa có sự đe dọa, lại có chút cầu khẩn. Dường như nó đang nói với hai anh em rằng: 'Đừng làm hại con tôi, nếu không, tôi sẽ liều mạng với các người...' Trong khi đó, ba con sói con cũng đang nép vào bên mẹ rất đáng thương. Chứng tỏ con sói mẹ này trong lúc tìm thức ăn đã rơi vào bẫy của thợ săn nhưng lại thoát ra được..."
Đến đây, tôi chợt chen ngang: "Nó đã rơi vào bẫy của người thợ săn, vậy làm sao nó chạy thoát được?"
"Vậy là các anh không biết rồi, con sói có đủ sự tàn nhẫn cần thiết. Nếu chân của nó bị kẹp, nó sẽ bất chấp sự đau đớn để cắn đứt chân nó để được sống".
"Ồ! Thật lợi hại!"
Anh ta lại tiếp tục kể:
"Người anh nhìn thấy con sói mẹ đang thở thoi thóp và ba con sói con bé bỏng, liền kéo tay người em và nói: "Giết chết nó đi, còn có thịt để ăn". Người em lắc đầu nói: "Đáng thương quá! Tha cho nó đi!"Người anh không chịu, len lén lấy cây rìu ở sau lưng. Người em phát hiện ra liền giữ lấy người anh, lớn tiếng nói: "Đây không phải là việc làm của hảo hán!" Người anh cãi lại: "Chúng là sói chứ không phải là người, là con sói ăn thịt người đấy!" Người em cũng nổi giận: "Em thấy anh còn tàn ác hơn loài sói, hãy nghĩ đến số phận của ba con sói con kia mà tha cho nó đi! Nếu không thì em mặc kệ anh đấy!" Dưới sự cương quyết của người em, người anh cuối cùng cũng tha cho những con sói".
"Sau đó, người em còn cố ý đặt chiếc rìu sang một bên, lấy lương khô ra cho con sói mẹ, rồi xé hai ống tay áo của mình để băng bó vết thương cho con sói..."
"Sau đó thì sao?"
"Sau đó, hai anh em trở về nhà. Ít lâu sau, nơi họ ở lại bị mất mùa, nạn đói hoành hành. Nhưng một điều kỳ lạ là mỗi sáng, khi người nhà của hai anh em này mở cửa ra, lại thấy có thức ăn như thỏ hoang. Ban đầu, họ còn tưởng rằng người thợ săn đã bỏ quên lại, nhưng càng ngày họ càng cảm thấy lạ. Đặc biệt là bố mẹ của hai anh em này còn cho rằng nếu không phải gặp tiên thì cũng là gặp quỷ. Để làm rõ chân tướng của việc này, cả nhà họ thay phiên nhau canh chừng mấy đêm liền. Cuối cùng, vào một đêm trăng sáng, đúng ngay đêm người cha canh chừng, ông đã nhìn thấy một con sói đến nhà mình. Ông hoảng sợ, vội lay hai người con dậy. Qua khe cửa, họ nhìn thấy rất nhiều con sói đứng ở phía xa, chỉ có một con sói lớn, theo sau là ba con sói nhỏ đi về phía nhà của họ. Hiển nhiên, trong miệng con sói lớn có thức ăn. Khi con sói lớn thả đồ ăn xuống trước cửa, người cha đã run lẩy bẩy. Lúc này, hai anh em buột miệng kêu lên: "Là chúng, là chúng!". Đặc biệt là người em tỏ ra rất vui mừng, vì anh ta luôn lo lắng cho con sói mẹ bị thương và ba con sói con. Bây giờ, thấy chúng đã bình an vô sự và những con sói con cũng đã lớn nên anh ta cảm thấy như trút được gánh nặng trong lòng".
"Sau đó thì sao?"
"Hết rồi, chỉ đến đó".
"Hay thật, chắc là vẫn còn..."
Không đợi chúng tôi van nài, anh ta lại kể tiếp:
"Hai năm sau, người nước ngoài đến xâm chiếm vùng đất của họ. Bọn giặc Tây đốt, giết, cưỡng hiếp, cướp bóc, không chừa một tội ác nào. Hai anh em họ cũng không thể tránh khỏi tai họa. Cha bị thiêu chết, mẹ bị mổ bụng, hai anh em bị bắt đi. Họ bị dây thừng trói thành chuỗi và cũng không biết mình sẽ bị áp giải đi khổ sai ở đâu. Lòng thù hận và ngọn lửa căm giận cũng đành chôn chặt trong lòng".
"Ngày đầu, họ bị giải đi. Sau khi đi được hơn nửa ngày, đầu tiên là họ nghe thấy có tiếng sói tru, tiếp đó là thấp thoáng có vài con sói đi theo phía sau họ. Những người bị bắt nghĩ: "So với việc bị bọn Tây giày vò cho đến chết, chi bằng ở trong bụng sói còn tốt hơn". Vì vậy, họ cũng không mấy để ý đến những con sói đó, còn bọn Tây thì cậy có súng, có đao nên cũng không bận tâm. Đoàn người vẫn tiếp tục đi, một ngày cứ thế trôi qua."
"Ngày thứ hai, họ vẫn bị áp giải đi về phía trước, những con sói đó vẫn đi theo phía sau lúc gần lúc xa. Những người xuất thân là gia đình thợ săn trong số đó bắt đầu cảm thấy bất an, nhưng bản thân họ đang là tù nhân nên cũng đành bất lực. Chập choạng tối, khi họ đi vào khe núi hoang vắng, đột nhiên, tiếng sói tru vang lên. Trong chớp mắt, hàng trăm hàng ngàn con sói vây lấy đoàn người. Dù là người áp giải hay người bị áp giải đều hốt hoảng co cụm lại. Bọn Tây ban nãy còn giễu võ dương oai bây giờ cũng sợ đến mức luống cuống tay chân. Trong cơn hoảng loạn, bọn Tây chĩa súng vào bầy sói và bắn theo bản năng. Vừa bóp cò, bầy sói đã xông lên tấn công dữ dội. Kể ra cũng lạ, bầy sói đó không cắn những người bị áp giải, mà chỉ nhằm vào bọn Tây. Trong sự hỗn loạn, người em đột nhiên phát hiện có mấy con sói đang xông về phía mình. Nhìn kỹ lại, con sói đầu đàn chính là con sói mẹ đã được anh cứu. Nó xông lên phía trước, cắn đứt dây trói cho anh. Anh không kịp suy nghĩ, vừa gọi người của mình, vừa chạy ra ngoài. Sau khi cứu được người của mình, bầy sói cũng ngừng cuộc tấn công, chỉ còn đứng vây chặt lấy khe núi đó..."
"Rồi sau đó?"
"Sau đó, bọn Tây cạn kiệt đạn dược và lương thực, chỉ còn lại một đống xương khô".
...
Chúng ta đều biết, bản tính của sói là hung tàn. Trong mắt của chúng ta, điều này dường như đã trử thành một quan niệm không thể thay đổi. Nhưng những gì Thomas Watson trải qua lại làm cho ông thay đổi cách nhìn đối với bản tính hung tàn của loài sói.
Đó là vào tháng 12 năm 1964, Watson đi theo xe của đội đo đạc để tiến hành điều tra khoáng sản ở vùng Tây Bắc California. Tốp của họ có tổng cộng tám người: một lái xe, ba kỹ thuật viên, bốn binh sĩ võ trang, mỗi người đều trang bị một cây súng tiểu liên và một cây súng ngắn.
Trên đường điều tra cơ bản ở địa điểm cuối cùng, lớp tuyết trên đường càng lúc càng dày. Mặc dù bánh xe của họ khá lớn, lớp vân vỏ rất to và có gia lực trước nhưng chốc chốc họ lại trượt. Hơn hai giờ chiều, đứng trước lớp tuyết dày đến nửa mét, chiếc xe cuối cùng cũng đành bất lực. Bánh xe quay nhanh, cho dù có thể tiến về trước thì cũng không được lùi lại sau. Vì nếu lỡ khống chế không được thì sẽ bị trượt xuống núi.
Mọi người lúc này, kể cả người dẫn đường, đều bước xuống để đẩy xe và tìm một số cây khô để lót đường. Chiếc xe nhích lên từng bước rất khó khăn. Đúng lúc đó, dường như họ đều phát hiện, trên con đường ở sau xe khoảng 200 mét, một đám màu nâu đang chầm chậm tiến về phía họ. Là bầy bò chăng? Không giống. Là sói? Màu lông không giống. Loài sói ở phương Bắc đa số có màu xám, sao lại chuyển sang màu vàng thế kia.
Trong khi mọi người đang đoán già đoán non, người dẫn đường chợt kêu lên: "Lên xe, lên xe, lên xe mau, đây là bầy sói đói". Họ hoảng sợ, cuống cuồng trèo lên xe. Người lái xe lập tức nổ máy, mở to van dầu, nhấn ga, nhưng chiếc xe vẫn đứng yên tại chỗ. Lúc này, bầy sói đã đến gần chiếc xe, có tổng cộng tám con, con nào cũng đều giống như những con bê con, bụng tóp lại, chân sau khẳng khiu. Tuyết đã phủ kín núi, bầy sói khó tìm được thức ăn, nên con nào cũng đều đói điên cuồng. Mọi người trong cơn hoảng sợ đến cực độ đã giơ súng lên định bắn. Một người dẫn đường có kinh nghiệm kịp thời ngăn lại và bảo mọi người hãy lấy thức ăn trên xe quẳng xuống cho chúng. Chúng ăn no rồi thì sẽ tự động bỏ đi. Nếu không, dù có dùng súng thì cũng không thể nào ngăn được sự tấn công của lũ sói đang đói! Thế là, mọi người vội vàng quẳng xuống thịt sấy, chân giò hun khói, còn có một phần thịt hươu khô quý hiếm, từng miếng, từng miếng lần lượt ném xuống. Tám con sói mắt đỏ ngầu, gầm gừ nhảy bổ vào những miếng thức ăn. Số thức ăn được ném xuống lần đầu tiên đã bị ăn sạch trong chớp mắt, nhưng chúng vẫn không chịu đi. Tám con sói ngồi xếp thành một hàng và dán mắt lên cửa xe phía sau.
Người dẫn đường tiếp tục ra lệnh: ném xuống tiếp đi! Trên xe có hơn một trăm cân thịt, bằng bất cứ giá nào, tính mạng vẫn quan trọng hơn, ném! Một tảng thịt khoảng hơn 5 cân lại được ném xuống lần thứ hai. Tám con sói lại gầm gừ nhảy bổ vào thức ăn, nhưng tốc độ ăn đã chậm lại. Bụng của những con sói dần căng ra. Tám con sói vẫn giống như ban nãy, mắt dán chặt vào cửa sau xe.
Người dẫn đường nhìn mọi người rồi lại nói một cách kiên quyết lạ thường: Còn không? Ném xuống hết đi, đừng tiếc. Theo yêu cầu của người dẫn đường, tất cả thịt trên xe, kể cả chút thịt hươu sấy khô đặc biệt , còn có mười mấy gói bánh khô đều được ném xuống xe. Tám con sói lại ăn một trận, ăn xong, chúng lại ngửi thử những túi bánh khô và không động đến chúng.
Lúc này, Watson nhìn kỹ thấy bụng của những con sói đã tròn căng, ánh mắt chúng bắt đầu dịu đi và không còn ngồi xếp hàng ngang nữa. Một con sói trong số đó vòng quanh chiếc xe hai vòng, rồi chạy về hướng mũi xe, bảy con còn lại không có động tĩnh gì.
Một lát sau, con sói đó quay lại, dẫn theo bảy con sói chạy về hướng khu rừng. Mọi người thấy nhẹ nhõm. Lái xe cũng từ ca-bin nhảy xuống và thở ra một hơi dài: "Nguy hiểm quá!" Họ lại bắt đầu đẩy xe, nhưng vẫn không có kết quả gì. Đúng lúc đó, họ nhìn thấy tám con sói đó chạy ra khỏi rừng cây và nhảy lên đường cái. Điều kì lạ là, mỗi con đều có ngậm một cây to, không hiểu chúng định làm gì? Họ đành phải trèo lên xe và quan sát đầy cảnh giác. Người lái xe thò hẳn đầu ra khỏi ca-bin để thăm dò. Watson cũng mở một cánh cửa sổ trên xe để xem bầy sói định làm gì? Chỉ thấy tám con sói đặt những khúc cây mà chúng đang ngậm vào dưới hai bánh xe sau. Hóa ra, chúng đang khoét lỗ bánh xe! Watson vui mừng đến nỗi reo to lên. Sau đó, tám con sói cùng chui vào gầm xe, chỉ thấy lớp tuyết ở hai bên xe bay ra, một số thì rơi xuống núi, một số thì dồn sang bên đường.
Một lúc sau, tám con sói lại chui ra khỏi gầm xe, chạy ra phía trước xe, đầu hướng về trước, đuôi hướng về phía mũi xe, xếp thành hình chữ nhất, mõm nhất tề đùn xuống tuyết, rồi cùng đẩy về trước. Sau đó, chúng chia ra mỗi bên bốn con, đầu đối đầu, nhất tề dùng sức của chân sau đạp tuyết ra sau. Mặt đường dần dần lộ ra. Chiếc xe đã có thể chạy về trước. Bầy sói liền tránh sang hai bên, và nhất tề chạy ra sau, ngoạm lấy những cây gỗ. Chiếc xe vừa chạy đến chỗ tuyết phủ dày thì lại bị trượt bánh. Tám con sói lại lặp lại động tác ban nãy: khoét lỗ, đào tuyết ra sau. Cứ mỗi lần lặp lại như thế, chiếc xe lại chạy được một đoạn. Sau khi lặp lại khoảng vài lần, chiếc xe đã chạy được một đoạn khá dài, và dần dần lên đến đỉnh núi, rồi lại chạy xuống triền núi. Khi chiếc xe lên đến đỉnh núi, bầy sói không còn ngoạm khúc cây nữa, mà là ngồi thành một hàng ở sau xe, chỉ khác là có một con sói hơi nhích về trước.
Hành động cảm ơn của những con sói đã gây ấn tượng sâu sắc đối với những người có mặt lúc đó. Tuy loài sói có thể thích ứng được với môi trường phức tạp, gian khổ, và chúng rất giỏi tấn công đường dài, nam chinh bắc chiến nhưng chúng cũng có lúc không có đủ thức ăn. Vì vậy, đối với sự giúp đỡ bất ngờ trong hoàn cảnh khó khăn, chúng không vô tình, máu lạnh, lòng lang dạ sói như con người thường nói, mà chúng rất hiểu sự đền ơn.
Biết ơn chính là biểu hiện của lòng cảm kích trước sự giúp đỡ của người, vật đối với mình. Lòng biết ơn là ánh dương không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi con người.
Dù bạn có cao quý đến đâu hoặc hèn mọn đến thế nào; dù bạn sống ở đâu, hoặc bạn có cuộc sống đặc biệt đến thế nào, chỉ cần trong lòng bạn luôn có sự biết ơn thì những cảm giác ấm áp, tự tin, kiên định, lương thiện sẽ không ngừng tuôn chảy.
Khi báo cáo học thuật của bậc thầy khoa học đương đại Hawking kết thúc, khi mọi người vẫn đang đắm chìm trong bài báo cáo đặc sắc và tuyệt vời đó, một nữ ký giả trẻ vội vàng đi đến trước mặt ông và đưa ra một câu hỏi: "Thưa ông Hawking, bệnh ALS (xơ cứng cơ vùng bên) đã buộc ông phải ngồi trên xe lăn vĩnh viễn, chẳng lẽ ông không đau khổ vì mình đã bị mất đi quá nhiều sao?"
Hawking mỉm cười, chầm chậm nâng cánh tay lên, dùng ngón tay không mấy linh hoạt, gõ vào bàn phím trước mặt một cách khó khăn. Ngay lúc với máy tổng hợp phát ra giọng Luân Đôn chuẩn, thì trên màn hình máy chiếu liền chầm chậm hiện ra dòng chữ rất rõ ràng:
"Ngón tay của tôi vẫn có thể cử động được,
Bộ óc của tôi vẫn tư duy được,
Tôi có lý tưởng để đeo đuổi suốt cuộc đời,
Quan trọng nhất là tôi còn có một trái tim biết ơn..."
Trong phút chốc, hội trường trang nghiêm lại vang lên tiếng vỗ tay như sấm. Mọi người nhao nhao vây quanh bục diễn thuyết để bày tỏ sự kính phục đối với Hawking, một người thản nhiên trước bất hạnh, khiêu chiến với khó khăn và không ngừng vươn lên.
Nữ ký giả trẻ rất xúc động, cô ngước nhìn thân hình không phải là cao to của Hawking; cô nhận ra được một bài học rất quan trọng của con người – làm người, phải có trái tim biết ơn.
Làm người phải có trái tim biết ơn. Một người không biết cảm ơn thì cũng giống như Vua Lear, dưới ngòi bút của Shakespeare, nói rằng: "Một đứa trẻ không biết cảm kích còn sắc bén hơn cả răng của rắn độc". Biểu hiện của lòng biết ơn trong cuộc sống sẽ tạo ra hiệu quả giống như Kinh Thánh đã nói: "Thà một bữa rau mà thương yêu nhau, còn hơn một con bò to béo mà ganh ghét bất hòa".
Đừng quên rằng, dù bất cứ đâu, bất cứ lúc nào, chúng ta đều phải sống biết ơn. Ở Mỹ, trong bối cảnh xã hội ngày nay, trong khi có quá nhiều lễ tiết được đơn giản hóa thậm chí là biến mất, thì vẫn còn rất nhiều phép xã giao được gìn giữ. Ví dụ, ở nước Mỹ, nếu bạn hắt hơi ở nơi đông người, bạn phải lập tức nói câu "xin lỗi". Lúc này, những người xung quanh sẽ nói: "Thượng Đế phù hộ cho ngài", bạn sẽ phải nói "cám ơn", và họ sẽ đáp lại "không có chi". Ở Mỹ, có một cách nói là "mang sự biết ơn vào cuộc sống", và câu nói phổ biến này thường được in lên áo T-shirt của thanh niên Mỹ.
Cảm kích, cảm ơn là một thái độ sống, một thái độ sống tích cực. Một số người khi kể về quá trình thành công của mình, thường nhấn mạnh quá mức yếu tố nỗ lực của cá nhân. Thực tế, mỗi một người thành công đều từng nhận được sự giúp đỡ của người khác. Bạn nên luôn cảm ơn những người đã từng giúp đỡ bạn, cảm ơn Thượng Đế đã chiếu cố đến bạn, cảm ơn ông chủ đã cho bạn một việc làm.
Cảm ơn không những là một đức tính tốt, mà còn là điều kiện làm người cơ bản của một con người. Vậy mà, con người có thể cảm ơn không ngừng đối với sự giúp đỡ nhỏ nhặt của một người đi đường xa lạ, nhưng lại không nhìn nhận nhiều ơn huệ của ông chủ. Đúng là tuyển dụng và được tuyển dụng là một mối quan hệ khế ước, nhưng đằng sau mối quan hệ khế ước đó, bạn cũng nên có một chút tri ân chứ? Hãy nghĩ cho người khác, hãy đứng trên lập trường của người khác. Bản thân là một viên chức, bạn nên suy nghĩ đến cái khó của ông chủ, hãy thông cảm và hiểu ông chủ. Khi bạn thử đối xử với người khác như đối xử với mình, thử nghĩ thay cho ông chủ, bản thân bạn sẽ phát ra thiện ý, gây ảnh hưởng và cảm hóa những người xung quanh, kể cả ông chủ. Thiện ý này cuối cùng cũng sẽ được tặng ngược lại cho bạn.
Bạn luôn phải biết cảm ơn chân thành. Là một nhân viên bán hàng khi bị từ chối, bạn cần phải cảm ơn khách hàng đã kiên nhẫn nghe mình nói. Như thế, bạn mới có cơ hội được khách hàng chiếu cố lần sau và rèn luyện sự can đảm của mình. Khi cấp trên phê bình bạn, bạn nên cảm ơn họ đã cho bạn những bài học. Lời cảm ơn không mất tiền mua, nhưng lại là một sự đầu tư quan trọng, bạn sẽ thu được rất nhiều ở tương lai.
Cảm ơn không những có lợi cho công ty và ông chủ, mà đối với cá nhân, cảm ơn còn là cách sống phong phú. Cảm ơn là một cảm nhận sâu sắc, có thể tăng thêm sức hấp dẫn của cá nhân, là cánh cửa mở ra sức mạnh thần kì, đánh thức tiềm năng vô hạn.
Khi bạn luôn mang sự biết ơn thì bạn sẽ trở nên khiêm tốn hơn, khả kính và cao thượng hơn. Mỗi ngày, bạn hãy nhắc nhở mình, hãy cảm ơn vì mình đã có may mắn trở thành nhân viên của công ty, cảm ơn vì mình gặp được một ông chủ như vậy. Nếu mỗi ngày bạn đều làm việc với lòng biết ơn, thì chắc chắn bạn sẽ rất tích cực và vui vẻ trong khi làm việc.
- LẤY GÌ ĐỂ CỨU NGƯỜI YÊU
Một sở thú sắp đào thải một cặp sói 25 tuổi. Theo quy định, sở thú sẽ giết chết chúng. Một đài truyền hình sau khi biết được việc này đã cho người đến liên hệ với sở thú để được quay lại quá trình con sói chết.

Ban đầu, họ nhốt chúng vào trong một cái lồng, không cho ăn uống để chúng chết đói. Ngày đầu tiên, cặp sói này tru lên từng hồi. Đầu tiên là âm thanh cầu cứu, sau đó là âm thanh phẫn nộ như đang nguyền rủa con người tàn nhẫn, rồi chúng chuyển sang gào thét đau đớn và rên rỉ rất thê thảm. Cuối cùng, chúng nằm lăn ra đất. Chuyên gia phán đoán rằng chúng sẽ chết rất nhanh. Để an toàn, đạo diễn quyết định lại tiếp tục bỏ đói chúng hai ngày nữa. Hai ngày sau, đạo diễn và chuyên gia nhìn thấy hai con sói này đã thở thoi thóp liền mở cửa lồng để quay phim. Ngày hôm sau, đạo diễn bảo người mang đến cho hai con sói này một ít nước, sau đó, bắt đầu quay. Sau khi uống nước xong, con sói đã khỏe lại đôi chút. Đôi mắt ánh lên sắc xanh, đầy thù hận và sát khí của nó nhìn trừng trừng vào máy quay. Con sói cái cũng mở to mắt nhưng lại nhìn vào con sói đực. Con sói đực đã nhìn thấy, nó liền cúi đầu xuống nhìn con sói cái, cổ họng phát ra âm thanh khàn khàn rất khó khăn. Nhìn nhau một lát, con sói cái cố gắng nhích người để gối đầu mình lên chân trước của con sói đực. Con sói đực dường như đã hiểu ra được điều gì đó, nó tru lên và dùng cái mõm nhọn hôn lên má con sói cái.
Đạo diễn rất hài lòng với cảnh này, ông vui sướng nói: "Thật đặc sắc!"
Thực hiện xong cảnh quay đã là nửa đêm, hai con sói đã thở thoi thóp nên mọi người đều ra về, bỏ mặc chúng lại đó. Ngày hôm sau, đạo diễn bước đến chỗ quay phim, khi nhìn thấy con sói, ông đứng sững người: con sói đực đã hồi phục trở lại như có phép màu! Hơn nữa, nó còn đứng dậy rất khỏe khoắn, ánh mắt phát ra tia bí ẩn, trên khóe miệng còn dính đầy máu bầm. Trong khi đó, con sói cái đã biến mất...
Trong hiện thực cuộc sống, mỗi người đều đang chiến đấu vì sự sinh tồn cho chính mình và cho người khác. Vì vậy, trước sự lựa chọn giữa cái sống và cái chết, việc buộc phải chọn con đường sống như con sói kia thực ra chính là một hành động báo đáp người yêu của mình. Điều làm chúng ta cảm khái đó là tinh thần hiến dâng và xả thân vì nghĩa của con sói.
Chúng ta hãy đọc câu chuyện dưới đây để cảm nhận được tinh thần quên mình của một người phạm trọng tội ở Memphis.
Anh vốn là người có tướng mạo dữ tợn, mái tóc cực ngắn, đi đứng xiêu vẹo. Sau đó, Memphis xảy ra nạn dịch sốt vàng, anh đã đưa ra đề nghị được làm hộ lý nhưng bệnh viện không đồng ý. "Hãy cho tôi làm thử trong một tuần đi!", người này vẫn kiên trì, "tôi muốn trở thành hộ lý, nếu ngài thấy hài lòng thì hãy trả lương cho tôi, nếu không thì cứ sa thải tôi".
"Thôi được", vị bác sĩ này nói, "tôi sẽ nhận anh, mặc dù tôi nghĩ làm như vậy là không đúng". Lúc đó, vị bác sĩ này đã nghĩ thầm: "Tôi sẽ theo dõi anh chặt chẽ". Nhưng không lâu sau, bằng hành động, người này đã chứng minh được rằng anh ta không cần bất cứ ai giám sát.
Vài tuần sau, anh ta đã trở thành hộ lý xuất sắc nhất trong đoàn thể dũng cảm. Tại nơi bệnh dịch lan tràn này, luôn có bóng dáng của anh đang nỗ lực làm việc. Chính vì vậy, các bệnh nhân rất yêu mến anh. Đối với những người bị số phận từ bỏ này, anh giống như một thiên sứ. Đến lúc phát lương, anh có hành động phi thường. Anh đi qua con đường phía sau để đến một nơi kín đáo. Nơi đây có đặt một chiếc thùng cứu tế cho những người mắc bệnh sốt vàng. Người ta nhìn thấy anh đã bỏ toàn bộ tiền lương của cả tuần làm việc vào trong thùng.
Chỉ tiếc là, không lâu sau, anh cũng bị nhiễm bệnh sốt vàng và qua đời. Nhưng đúng lúc này, người ta mới phát hiện trên người anh có một dấu ấn. Hóa ra, người này đã từng phạm trọng tội. Vì người ta không biết anh là ai nên họ chỉ an táng anh trong một nấm mồ vô danh.
Emerson nói: "Phẩm chất tốt có giá trị tối cao, nó là phẩm cách vĩ đại, trong tất cả các giá trị, nó ở vị trí cao nhất". Colton nói: "Trong đời người chỉ có một đeo đuổi. Đây là sự đeo đuổi tối cao: đeo đuổi phẩm chất tốt".
Trong buổi dạ tiệc tổ chức vì chiến tranh Crimea của tử tước Stratford, họ đã đưa ra một trò chơi. Các sĩ quan cũ được yêu cầu bí mật viết lên tờ giấy của mình một tên người, người này phải liên quan đến cuộc chiến đó và có khả năng được lưu danh nhất. Kết quả là họ đều viết cùng một tên: "Florence Nightingale". Florence Nightingale – thiên sứ mang ánh sáng, là người phụ nữ giành được danh dự cao nhất trong cuộc chiến đó. Dưới đây là một tư liệu có liên quan đến Nightingale:
Cô mang theo một tốp điều dưỡng đến đây, trong vòng vài giờ, hàng trăm thương binh từ chiến dịch Balkan được chuyển đến. Nhiệm vụ của Nightingale là xử lý mọi chuyện thật ổn thỏa trong hoàn cảnh lộn xộn này. Được một lúc, lại có nhiều thương binh hơn được chuyển về từ chiến trường khác. Mọi thứ đều không được chuẩn bị tốt, tất cả đều phải bắt đầu từ đầu. Khi mọi chuyện đang được tiến hành tuần tự, cô lại phải tự mình giải quyết những chuyện nguy hiểm nhất, nghiêm trọng nhất. Ngay trong tuần đầu tiên, đôi lúc, cô đã phải đứng liên tục hơn 20 giờ để điều phối công việc.
"Cảm giác của Nightingale rất nhạy bén". Một bác sĩ ngoại khoa cùng làm việc với cô nói: "Tôi đã từng làm việc với cô trong rất nhiều ca phẫu thuật quan trọng. Cô ấy có thể xử lý mọi việc rất chính xác...đặc biệt là cấp cứu một thương binh sắp chết, cô ấy luôn sử dụng nhiều phương pháp để giảm bớt đau đớn cho anh ta."
Một người lính nói: "Trước khi cô ấy đến, ở đó rất lộn xộn, nhưng sau khi cô ấy đến, ở đó sạch sẽ như một giáo đường!"
Những câu chuyện về phẩm chất cao quý của nhân loại đã thể hiện được nhân cách thiêng liêng. Họ vẫn luôn giữ được tinh thần dâng hiến cao quý. Họ đương nhiên là sẽ được người đời tôn kính. Phẩm chất này giúp cho họ khác hẳn những người khác và làm cho chúng ta nhớ đến tên của họ. Một người nếu có thể giữ vững được tín ngưỡng đúng đắn thì tín ngưỡng này sẽ giúp phát triển năng lực của anh ta, tăng cường sức mạnh và lòng tự tôn của anh ta, làm cho phẩm chất của anh ta trở nên vững vàng hơn và giúp anh ta mở ra một tiền đồ xán lạn.
Dù bạn là một giám đốc giỏi giang, hay là một công nhân viên bình thường, nếu những cống hiến của bạn luôn nhiều hơn những người khác đã làm cho bạn, thì cuối cùng, mọi người sẽ tặng lại cho bạn càng nhiều hơn. Ví dụ, nếu bạn có thể giúp ích thật nhiều cho mọi người xung quanh thì chắc chắn khách hàng sẽ biết đến tên bạn và giám đốc sẽ coi bạn là người không thể thiếu.
Bạn nên hiểu rằng việc giúp đỡ những người xung quanh mình mà không cần bất cứ một sự báo đáp nào là rất quan trọng. Những lợi ích cá nhân vô hình do những hành vi này mang lại như sự tự tôn và phấn chấn cũng là một sự báo đáp hậu hĩnh.
- ĐẰNG SAU SỰ TÀN NHẪN LÀ TÌNH YÊU
Đây là một câu chuyện có thật:

Một lần nọ, có một người sống ở vùng núi phía Tây Bắc đi lên núi đốn củi. anh ta nhìn thấy một con sói bị mắc kẹt trong cái bẫy. Do giãy giụa quá lâu con sói đã thở thoi thóp. Dưới sự theo dõi của con sói, người tốt bụng này đã cố sức gỡ cái bẫy để giải thoát cho con sói. Con sói chăm chú nhìn anh ta một lúc lâu, rồi nó quay người chạy vào rừng. Bẵng đi rất lâu, chuyện này đã chìm vào quên lãng. Một trận cháy núi đột nhiên bùng phát. Người này bị biển lửa bao vây. Trong lúc anh ta tuyệt vọng, bỗng có mấy cái bóng đen nhảy qua lửa và đến gần anh ta. Dẫn đầu là con sói lớn bị thọt chân. Chỉ những con sói kia ngậm nhánh cây tùng xông vào biển lửa như điên dại. Con đường ẩn hiện đã được những con sói này mở ra. Người này được cứu sống. Nhìn thấy con sói thương tích đầy mình, anh ta ngã khuỵu xuống đất.
Sự tri ân và báo đáp của con sói, tình cảm mà con sói biểu hiện đã khiến người ta cảm động! Vì con người luôn có những hiểu lầm đối với loài sói nên họ mới cho rằng sói gần như là loài động vật không chừa một tội ác nào và không có tình cảm. Thực ra, loài sói vốn là loài động vật yêu ghét rõ ràng. Mối tình thân và sự bác ái của loài sói dường như người dân trên thảo nguyên đều biết. Để dạy cho sói con bắt mồi, sói mẹ thường mạo hiểm đi bắt những con dê được mục dân và chó chăn cừu canh giữ. Để bảo vệ những con sói con trong động, sói mẹ quyết liều mạng với thợ săn. Vì sự an toàn của sói con, đêm đêm, sói mẹ thường ngậm sói con và di chuyển trong động. Để sói con được no đủ, sói mẹ thường ăn nhiều đến mức muốn vỡ bụng ra, rồi lại nôn toàn bộ thức ăn trong bụng ra cho sói con, nhưng như vậy thì con sói mẹ sẽ không thể chạy nhanh, rất dễ bị thợ săn cưỡi ngựa truy sát. Đôi lúc, sói cái vì lợi ích chung của gia tộc mà để mất đi con mình, nó dùng sữa của mình để nuôi những đứa con của những con sói khác. Tình mẹ của loài sói thậm chí còn vượt qua phạm vi của cùng một loài, như sói nuôi dưỡng kẻ thù đáng sợ nhất của mình – đứa con của loài người. Lời đồn đại của loài người chỉ là sự tàn ác và gian trá của loài sói, nhưng đằng sau sự tàn ác của con sói mẹ vẫn còn tồn tại sự bác ái không thể tưởng tượng nổi.
Có lẽ, từ loài sói, chúng ta sẽ hiểu được một nội hàm khác của tình yêu và sẽ cố gắng đi tìm một tình yêu đã từng thiếu hoặc mất đi.
Dù bạn làm công việc gì, bạn đều có thể bồi dưỡng một nguyện vọng cháy bỏng trong lòng bạn - giúp đỡ những người khác. Mỗi người đều có thể thể hiện tình cảm đối với người khác bằng một phần công sức của mình.
Một hôm, người đại diện của câu lạc bộ thiếu nhi ở Mỹ muốn một người nọ tài trợ một ít tiền để giúp đỡ cho câu lạc bộ thiếu nhi. Mục đích duy nhất của câu lạc bộ này là giáo dục nhân phẩm cho trẻ nhưng lại bị ông ta từ chối với thái độ rất tệ.
"Cút ngay!" Ông ta nói, "tôi đang bệnh, tôi ghét người khác vòi tiền tôi!".
Người đại diện này quay người bước ra ngoài, nhưng vừa đến cửa thì dừng bước và quay người lại, ôn tồn nói với người đó: "Ngài không muốn chia sẻ nỗi khổ với những người nghèo khổ, nhưng tôi lại muốn chia sẻ một thứ của tôi cho ngài – một câu chúc: Thượng Đế phù hộ cho ngài". Nói xong, ông ta đi thẳng ra cửa.
Mấy ngày sau, một chuyện rất thú vị đã xảy đến. Người đàn ông đã từng nói "cút đi" đó đã gõ cửa văn phòng của câu lạc bộ thiếu nhi và hỏi: "Tôi vào được không?". Ông ta mang theo một tờ chi phiếu 500 ngàn đô. Ông ta đặt tờ chi phiếu này lên bàn, nói: "Tôi tặng tờ chi phiếu 500 ngàn đô này với một điều kiện: không được để cho ai biết tôi làm chuyện này".
"Tại sao?" Người đại diện hỏi.
"Tôi không muốn bọn trẻ biết tên của tôi, hiểu nhầm tôi là một người tốt, thực ra tôi là một tội nhân".
Ông ta quyên tiền là để cho những đứa trẻ tránh được những lỗi lầm mà ông ta đã từng phạm phải. Đây chính là nguyên nhân tại sao bạn không được biết tên của người này và chỉ có người đại diện cho câu lạc bộ thiếu nhi đó mới biết tên ông.
Có thể bạn không có tiền, giống như người đại diện cho câu lạc bộ thiếu nhi kia, nhưng bạn vẫn có thể chia sẻ một phần những gì bạn có với người khác. Bạn cũng có thể giống như ông ta, trở thành một phần trong sự nghiệp vĩ đại. Bạn cũng có thể cho đi một cách khẳng khái những lúc cần cho. Tài sản quý giá nhất và sức mạnh vĩ đại nhất của bạn thường là vô hình, không ai có thể nắm giữ được chúng, chỉ có bạn mới có thể điều khiển được chúng.
Bạn cho người khác càng nhiều thì bạn nhận được càng nhiều hơn. Bạn vẫn còn nghi ngờ về điểm này sao? Thực ra, bạn có thể tự mình chứng minh. Phương pháp là hãy cho những người bạn gặp một nụ cười, một câu nói làm họ vui lòng, một suy nghĩ tốt, một lời khen từ nội tâm, hy vọng và lòng tin...
Cho đi tình yêu sẽ luôn có sự đáp lại, bí quyết thành công chính là như vậy. Có người lại lo lắng rằng mình cho đi mà không nhận được gì. Đúng vậy, mỗi một lần bạn cho đi, thậm chí là nhiều lần bạn cho đi bạn đều không nhận được sự đáp lại, nhưng nếu bạn tiếp tục kiên trì, một năm, hai năm, một đời, bạn sẽ nhận được sự đền đáp ngoài sức tưởng tượng. Giống như người nông dân trồng lúa mạch. Khi những hạt giống được gieo xuống, có hạt sẽ bị thối đi, có hạt sẽ bị sâu bọ ăn mất, có hạt không thể nảy mầm, nhưng nhìn chung tổng thể vẫn có rất nhiều hạt nảy mầm, và mỗi một hạt sẽ cho ra rất nhiều hạt lúa mạch. Vì vậy, những gì nông dân nhận được vẫn là rất lớn.
Dù chúng ta làm công việc gì, nếu có thể giữ được nguyên tắc cho đi, thì thành công sẽ là điều tất nhiên. Thế giới rất đẹp. cuộc đời là rất đẹp, đừng để những tiêu cực cục bộ che khuất tầm nhìn của bạn.

Chương 10: Bắt tay hợp tác - thuận buồm xuôi gió
Tự thuật của loài sói:
Sói là một loài động vật giỏi hợp tác, giỏi hiệp đồng tác chiến, là loài có trật tự, có kỷ luật nhất trong các loài động vật sống thành bầy. Ý thức sống tập thể và tinh thần hợp tác đồng đội còn hơn cả loài người. Có câu: "Hổ dữ khó chống lại bầy sói", "bầy sói có thể đánh bại sư tử". Đủ thấy quần thể loài sói khi tác chiến có uy lực đến mức nào. Nhiều sinh vật trong tự nhiên, kể cả loài người, một khi làm bầy sói nổi giận, hoặc bị loài sói coi là mục tiêu thì hậu quả là rất đáng sợ và kẻ thắng lợi cuối cùng vẫn thường là bầy sói. Trong thế giới loài sói, loài sói không bao giờ chạy lộn xộn hoặc gầm, tru để vây bắt con mồi một cách không có mục đích. Sói luôn vạch ra kế hoạch đầy đủ, thông qua sự hợp tác chặt chẽ để thực hiện nguyện vọng hoặc mục tiêu của cộng đồng loài sói!
- LOÀI SÓI BẮT TAY ĐỂ ĐÁNH THIÊN HẠ
Trên vùng thảo nguyên rộng lớn ở Châu Phi, một bầy sói đói đi theo sau một bầy bò rừng với số lượng lớn đã mấy ngày liền, nhưng chúng vẫn không thể hành động được. Vì tương quan lực lượng quá lớn, bầy bò rừng hung dữ không hề để mắt đến bầy sói. Dưới ánh mặt trời chói chang, bầy sói tốp năm, tốp ba đã tỏ ra rất mệt mỏi, ủ rũ. Vì bầy bò quá to khỏe, nên mấy ngày liền, bầy sói không có bất cứ một hành động nào. Nhưng tình huống xảy ra cuối cùng lại làm cho những người chứng kiến phải kinh ngạc. Cảnh này được những người thám hiểm ghi lại như sau:

Bầy bò tiếp tục cảnh giác và chậm rãi đi trên đồng cỏ. Lúc này, bầy sói đã bắt đầu hành động theo sách lược đã vạch sẵn. Theo tiếng tru dài của con sói đầu đàn, những con sói lập tức lấy lại sinh khí. Bầy sói hợp thành không biết bao nhiêu tốp nhỏ và chạy thật nhanh tựa như không có mục đích, đến khi bầy bò rừng phát giác ra có điều gì không ổn, thì cuộc tàn sát đã bắt đầu. Chỉ thấy sáu con sói hung hãn xông thẳng như tên bắn vào khu vực chính giữa nơi tập trung toàn bộ những con bò cái và bê con. Bầy bò hoảng sợ nhảy chồm lên và chạy tứ tán. Sự phân công nhiệm vụ cho những nhóm sói lúc này đã rất rõ ràng. Có nhóm thì trêu tức con bò đang lồng lộn, vừa đấu vừa lui. Con bò to lớn dần dần thoát ly khỏi bầy. Có nhóm thì quấy nhiễu xung quanh, không ngừng hù dọa những con bò con. Có nhóm thì tập trung những con bò có ý đồ đột phá vòng vây từ bên hông. Trong khi đó, những con bò bị xem là mục tiêu như những con bò già, những chú bò con, những con bị thương thì bị dồn đến một nơi cao. Bầy bò chưa kịp hoàn hồn thì đã phát giác ra mình bị rơi vào bẫy của bầy sói. Phần lớn bầy sói mai phục đã lâu lập tức bao vây bầy bò, cuộc tàn sát kết thúc rất nhanh chóng. So với bầy bò, bầy sói yếu thế hơn, nhưng thắng lợi lại thuộc về bầy sói, là thành quả của việc coi trọng tinh thần hợp tác, phối hợp tác chiến.
Sự tôn sùng tinh thần hợp tác đồng đội của loài sói là đáng để chúng ta ca ngợi. Đặc biệt là trong xu hướng công việc ngày càng được chia nhỏ như ngày nay, một tập thể có hiệu quả cao là sự bảo đảm cho doanh nghiệp gặt hái được thành công!
Một thanh niên tốt nghiệp đại học được nhận vào làm việc tại một công ty. Ngày đầu tiên đi làm, cấp trên đã giao cho anh một nhiệm vụ: làm một phương án sách lược thị trường cho một công ty nổi tiếng.
Anh thanh niên này thấy cấp trên đích thân giao nhiệm vụ như vậy, nên anh ta không dám chậm trễ, lập tức vùi đầu vào công việc. Anh ta chẳng nói chẳng rằng, một mình mò mẫm cả nửa tháng trời mà vẫn không có chút manh mối nào. Hiển nhiên, đây là một công việc khó có thể hoàn thành một mình. Cấp trên giao cho anh ta công việc này là với mục đích khảo sát xem anh ta có tinh thần hợp tác hay không. Rõ ràng anh thanh niên này không biết hợp tác, anh ta đã không hỏi đồng nghiệp và cấp trên, cũng không biết cùng làm việc với đồng nghiệp, mà chỉ biết dựa vào sức của bản thân mình để làm bừa. Lẽ đương nhiên là anh ta đã đưa ra được một phương án không phù hợp.
Là một cá thể trong đoàn thể, chỉ có hòa nhập mình với đoàn thể, dựa vào sức mạnh của tập thể, thì mới giải quyết được những vấn đề mà một người không thể hoàn thành được.
Nhưng một số người khi làm việc lại không biết hợp tác, chỉ biết cắm đầu vào công việc của mình, cũng không muốn qua lại với đồng nghiệp. Những người như vậy sẽ không thể vươn lên đến đỉnh cao của sự nghiệp. Vì vậy, khi bạn dồn hết sức lực để có sự đột phá trong sự nghiệp thì người khác đã bỏ bạn xa rồi. Tâm huyết của bạn cũng sẽ trở thành công dã tràng.
Trong thời đại cá tính được đề cao, tính cộng đồng bị coi nhẹ, nhiều doanh nghiệp ngày càng coi trọng những nhân viên có ý thức tập thể. Họ nói: "Chúng tôi cần nhiều nhân viên có tinh thần đồng đội để nâng cao chí khí cho chúng tôi". Một công ty nổi tiếng tuyển dụng quản lý cấp cao, và họ đã chọn ra được chín người xuất sắc nhất trong số hàng trăm ứng viên để tổng giám đốc trực tiếp phỏng vấn.
Sau khi xem kỹ lý lịch và thành tích thi tuyển, ông tổng giám đốc rất hài lòng. Vì lần tuyển dụng này chỉ chọn ra ba người, nên ông tổng giám đốc đưa ra đề thi cuối cùng.
Ông tổng giám đốc này chia chín người thành ba nhóm: A, B, C, rồi chỉ định ba người nhóm A đi điều tra thị trường đồ dùng trẻ em của thành phố, ba người nhóm B đi điều tra thị trường đồ dùng của phụ nữ, ba người nhóm C đi điều tra thị trường đồ dùng của người già. Ông tổng giám đốc giải thích: "Chúng tôi cần người để khai thác thị trường, vì vậy, các vị cần phải có khả năng quan sát nhạy cảm đối với thị trường. Tôi muốn các vị điều tra lĩnh vực này là để kiểm tra khả năng thích ứng đối với lĩnh vực mới của các vị. Mỗi thành viên của các tổ phải dốc hết sức để làm việc". Trước khi đi, ông tổng giám đốc còn nói thêm: "Để tránh việc mọi người triển khai một cách mù quáng, tôi đã bảo thư ký chuẩn bị một số tài liệu có liên quan, khi đi thì hãy đến chỗ thư ký mà lấy".
Hai ngày sau, chín người đều đưa báo cáo phân tích thị trường của mình cho ông tổng giám đốc. Sau khi xem xong, ông tổng giám đốc liền tiến đến ba người nhóm C, bắt tay với từng người và chúc mừng: "Xin chúc mừng, các vị đã được công ty tuyển dụng!" Ông tổng giám đốc chợt nhìn thấy vẻ hoài nghi của mọi người nên cười to: "Hãy mở tài liệu mà tôi đã bảo thư ký đưa cho mọi người và đổi cho nhau để xem đi!" Hóa ra, mỗi người đều có mỗi tài liệu khác nhau. Tài liệu mà ba người nhóm A có được là tài liệu phân tích thị trường đồ dùng của trẻ em trước đây, hiện tại và tương lai; hai nhóm còn lại cũng tương tự như vậy. Ông tổng giám đốc nói: "Ba vị ở tổ C rất thông minh, họ đã mượn tài liệu của nhau để hoàn thiện cho báo cáo của mình. Trong khi đó, sáu vị ở hai nhóm A và B lại làm việc một mình, gạt bỏ những người trong đội. Thực ra, mục đích chủ yếu của đề thi này là muốn xem mọi người có ý thức hợp tác hay không. Nguyên nhân thất bại của nhóm A và B là họ không hợp tác, xem thường sự có mặt của đồng đội! Nên biết rằng, tinh thần hợp tác đoàn thể mới bảo đảm cho thành công của doanh nghiệp hiện nay".
"Đối với việc tuyển dụng nhân viên, chúng tôi có một tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt, quan trọng nhất là tinh thần đồng đội". Tiến sĩ Trương Tương Huy thuộc viện nghiên cứu của tập đoàn Microsoft ở Trung Quốc nói: "Nếu một người là thiên tài nhưng tinh thần đồng đội lại kém thì chúng tôi không cần người như vậy. Nghề IT của Trung Quốc có rất nhiều nhân tài thông minh, trẻ tuổi nhưng không có tinh thần đồng đội. Vì vậy, họ viết rất tốt những chương trình đơn giản nhưng lại không viết được những chương trình lớn. Khi Microsoft triển khai WindowXP, đã có 500 người lập trình viên phấn đấu trong hai năm, có 50 triệu dãy mật mã. Phần mềm cần có sự phối hợp của nhiều loại hình khác nhau, nhiều nhân viên có tính cách khác nhau để cùng phấn đấu, nếu thiếu người có tài quản lý và thiếu tinh thần hợp tác thì sẽ khó thành công".
Một chuyên gia về nguồn nhân lực chỉ ra rằng: "Biểu hiện phổ biến của thanh niên hiện đại là tự phụ, làm cho họ trở nên chậm chạp và khó khăn khi hòa nhập vào môi trường công việc. Họ thiếu tinh thần hợp tác đồng đội. Mọi việc đều tự mình làm lấy, không muốn hợp tác với đồng nghiệp để tìm ra biện pháp, mỗi người đều đưa ra những kết quả khác nhau. Cuối cùng, chẳng mang lại lợi ích gì cho công ty".
Đối với doanh nghiệp, thành công của cá nhân không phải là sự thành công chân chính, chỉ có thành công của đoàn thể mới là thành công thực thụ. Chủ nghĩa cá nhân trong công việc cơ bản là không có lợi. Là một cá thể trong doanh nghiệp, bạn có thể đạt được một số thành tích nhất định bằng tài năng của mình, nhưng bạn sẽ không thể giành được thành công lớn hơn. Nếu bạn biết hợp tác, hòa nhập vào trong đoàn thể, dựa vào sức mạnh của tập thể, thì bạn sẽ hoàn thành được những công việc và nhiệm vụ mà một mình bạn không thể làm được. Cấp trên cũng sẽ nhìn bạn với con mắt khác, từ đó sẽ cất nhắc bạn. Vì vậy, con đường nhanh nhất để giành được thành công chính là biết hợp tác với người khác.
- TINH THẦN ĐỒNG ĐỘI LÀ MẤU CHỐT CỦA THÀNH CÔNG
Một bầy sói băng qua một vùng tuyết mênh mông để đuổi bắt con mồi. Con sói này bám sát con sói kia, chầm chậm đi trong tuyết. Lúc này, chỉ có vùng đất mênh mông, tuyết trắng như ánh bạc phản chiếu lên bầy sói. Bức tranh này đẹp biết bao!

Khi bầy sói băng qua vùng tuyết phủ, đội hình thường được sử dụng nhất là "một hàng dọc". Trong bầy sói, con sói đầu đàn vẫn thường đảm nhiệm vai trò tiên phong mở đường. Vì phải tìm kiếm con mồi trong vùng tuyết lại phải cảnh giác với sự tấn công của những kẻ thù khác, con sói đầu đàn phải liên tục đẩy những ụ tuyết ra. Như thế, thể lực của nó sẽ bị tiêu hao nhiều. Khi con sói đầu đàn mệt, nó sẽ tránh sang một bên, cho một con khác đảm nhận nhiệm vụ mở đường, để nó có thể đi sau cùng, nghỉ ngơi một chút, lấy lại sức lực và tiếp tục nghênh đón những khiêu chiến mới. Chúng cứ không ngừng thay phiên nhau làm nhiệm vụ tiên phong mở đường như thế, để các thành viên trong đội săn mồi vẫn ở trong tình trạng tiêu hao ít sức lực nhất, giúp bảo toàn sức mạnh để đối phó với cuộc săn mồi phía trước.
Sói vốn không dựa vào vận may. Chúng luôn nắm chắc hành động sắp thực thi. Trong vùng tuyết, khi bầy sói buộc phải đương đầu với con mồi to khỏe hơn chúng, chúng sẽ lập tức thay đổi đội hình để tấn công kẻ địch cho đến khi con mồi biến thành thức ăn. Trong khi tấn công, mỗi một con sói đều phải tận tâm tận lực và bất kể mình có bị thương hay không. Loài sói không bao giờ bao vây con mồi mà không có mục đích. Sói luôn đặt ra một chiến lược thích hợp, thông qua sự hợp tác chặt chẽ, để thực thi tối ưu nhất. Quan trọng là khi thời cơ đến, mỗi một con sói đều hiểu rõ tác dụng của mình và sự kì vọng của tập thể đối với nó. Hãy quan sát một cảnh tượng khi sói bắt mồi. Trong lúc bao vây con mồi, bầy sói có một chiến thuật và kỷ luật tác chiến rất nghiêm ngặt. Mỗi một con sói đều có nhiệm vụ của mình, không một con sói nào có thể thoát khỏi chức vụ của nó. Một số con thì sẽ làm nhiệm vụ tiên phong, đi quấy nhiễu con người. Những con sói chạy tương đối nhanh thì sẽ vây bắt hoặc chặn ở phía trước. Những con sói to khỏe sẽ săn những con to khỏe. Những con sói yếu sẽ săn những con mồi tương đối yếu.
Sói là loài động vật cực kỳ coi trọng sự hợp tác đồng đội và rất giỏi phối hợp tác chiến; là loài có trật tự, có kỷ luật nhất trong số các loài động vật sống bầy đàn. Ý thức tập thể và tinh thần hợp tác của loài sói còn hơn cả loài người. Người ta thường nói rằng: "Hổ dữ khó chống lại bầy sói", "bầy sói có thể đánh bại sư tử". Đủ thấy bầy sói có uy lực đến mức nào khi tác chiến. Nhiều loài động vật trong tự nhiên, kể cả con người, một khi làm bầy sói nổi giận hoặc bị bầy sói coi là mục tiêu thì hậu quả là rất đáng sợ, cuối cùng, kẻ thắng lợi vẫn thường là bầy sói.
Con người trong quá trình quan sát lâu dài, đã rút ra được một kết luận: sự phân công trong bầy sói cực kỳ rõ ràng, mỗi con sói đều hài lòng với vai diễn mà mình được phân diễn và chỉ nghe lệnh của lãnh tụ duy nhất: con sói đầu đàn. Thông qua sự nỗ lực của mỗi một con sói, bầy sói sẽ có được sự hợp tác đồng đội hoàn mỹ nhất.
Xã hội loài người cũng cần có sự hợp tác như vậy, tác dụng của đoàn thể cũng rất quan trọng. Nhưng hiệu quả của nó so với bầy sói lại khác xa một trời một vực, trí tuệ của loài sói và hành vi của loài sói là tấm gương đáng để chúng ta học tập. Trong công việc, một số người không hề thừa nhận sự giúp đỡ của đoàn thể đối với mình. Cho dù họ có tiếp nhận sự giúp đỡ thì họ cũng cho rằng đây là nghĩa vụ của đoàn thể. Một số người khi gặp khó khăn thì vui vẻ làm một mình, không chịu trao đổi với những đồng nghiệp khác. Một số người thì thích làm lớn, luôn làm những việc vượt quá khả năng của mình. Một người nếu dùng thái độ này đối đãi với đoàn thể thì tiền đồ của anh ta chắc chắn sẽ rất u ám. Chỉ có hòa mình vào đoàn thể thì mới có được thành công lớn. Để hòa mình vào đoàn thể thì phải có ý thức đoàn thể. Để làm được như vậy, trước tiên, bạn phải gạt bỏ tư tưởng "độc hành hiệp", phải kiên quyết loại trừ sự cuồng vọng, đánh giá mình quá cao, bảo thủ cố chấp, thay vào đó là ý thức đoàn thể "ba cây chụm lại nên hòn núi cao".
Trong thời đại công nghiệp hóa, sự phân công lạo động càng lúc càng chặt chẽ và cạnh tranh ngày một quyết liệt, chỉ dựa vào sức của một người thì không thể đương đầu với công việc phức tạp. Một người có thể đạt được một số thành công nhất định nhờ vào năng lực của bản thân, nhưng nếu kết hợp năng lực của mình với năng lực của người khác thì sẽ đạt được thành công lớn hơn. Một triết gia từng nói một câu có đại ý là: trên tay bạn có một quả táo, trên tay tôi cũng có một quả táo, hai quả táo cộng lại vẫn là quả táo. Nếu bạn có năng lực, tôi cũng có năng lực, hai năng lực cộng lại thì không còn là một dạng năng lực nữa. Một cộng một bằng hai, đây là phép toán mà ai cũng biết. Nhưng nếu ứng dụng trong hợp tác đoàn thể giữa người với người, thì thành tích mà nó tạo ra sẽ không còn là một cộng một bằng hai nữa, mà có thể là một cộng một bằng ba, bằng bốn, bằng năm... Đoàn kết chính là sức mạnh, đây là đạo lý quá hiển nhiên.
Một người có tinh thần hợp tác hay không sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến thành tích công việc của người đó.
Ngày xưa, có hai người bị đói nhận được ơn huệ của Thượng Đế: một chiếc cần câu cá và một cái sọt cá tươi. Một trong hai người lấy sọt cá, người còn lại thì lấy cái cần câu. Họ chia tay và mang thứ mình có được ra đi. Người nhận được sọt cá đi chưa được vài bước đã nhóm lửa lên để nướng cá. Anh ta ăn ngấu nghiến, không cần biết đến mùi vị thơm ngon của con cá; một loáng đã hết sạch con cá. Chưa được mấy ngày, anh ta đã không có được thức ăn mới; cuối cùng đã chết đói bên cái sọt rỗng không. Người lấy cái cần câu chỉ có thể tiếp tục nhịn đói. Anh ta lê từng bước đến bên bờ biển, chuẩn bị câu cá để giải quyết cơn đói. Nhưng khi anh ta nhìn thấy nước biển xanh thẳm ở phía xa thì đã kiệt sức. Cuối cùng, anh ta chỉ có thể chết đi trong sự nuối tiếc vô hạn. Thượng Đế lắc đầu, lại quyết định ban phát từ bi. Thế là, lại có hai người bị đói nhận được ơn huệ của Thượng Đế là một chiếc cần câu và một sọt cá tươi. Lần này, hai người không giữ riêng một thứ cho mình nữa mà bàn nhau cùng hợp tác, cùng đi tìm đại dương có cá. Trên đường đi, mỗi lần họ đói, họ chỉ nướng một con cá để ăn cho đỡ đói. Cuối cùng, trải qua chặng đường gian nan, khi họ ăn hết con cá cuối cùng, họ đã đến được bờ biển. Từ đó, hai người bắt đầu câu cá để nuôi sống mình, rồi lập gia đình, nuôi con đẻ cái, có chiếc thuyền đánh cá của riêng mình và sống cuộc sống rất hạnh phúc. Mấy mươi năm sau, bờ biển nơi họ sinh sống đã phát triển thành một làng cá. Người trong làng đều kế thừa truyền thống do hai người sáng nghiệp đó để lại: cùng nhau hợp tác, lấy thừa bù thiếu, cùng nhau phát triển.
Hai người trước vì không biết hợp tác, nên cả hai đều bị thất bại. Trong khi đó, hai người sau lại biết cách hợp tác nên cùng thu được thành công.
Câu chuyện này nói cho chúng ta rằng: lý tưởng thường là "đại dương" ở rất xa, hiện thực thường là "cái đói" trước mắt. Để khắc phục khó khăn hiện tại nhằm thực hiện lý tưởng, nếu chỉ có nghị lực không thì vẫn chưa đủ, còn cần phải học cách hợp tác với người khác, lấy thừa bù thiếu, bắt tay nhau để cùng tiến lên, như vậy mới giành được thắng lợi.
Sức của một người là rất hạn chế, nên rất khó vượt qua những khó khăn của hoàn cảnh. Có người từng nói: một người là một con sâu, hai người mới là một con rồng. Từ đó, có thể thấy tầm quan trọng của sự hợp tác.
Một nhân viên có tinh thần hợp tác hay không sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc anh ta có giành được thành công hay không, Vì trong xí nghiệp hay công sở, hầu như không có một công việc nào có thể hoàn thành được bằng sức của một người, đa số mọi người đều chỉ đảm nhiệm một phần công việc. Chỉ có dựa vào sự hợp tác toàn thể nhân viên trong bộ phận, thì công việc mới có thể được tiến hành thuân lợi. Làm thế nào để tăng cường sự hợp tác với đồng nghiệp? Làm sao để bồi dưỡng bản thân mình thành một người có tinh thần đồng đội?
Tích cực lạc quan. Cho dù là gặp phải chuyện cực kì phiền toái, bạn cũng vẫn phải lạc quan. Bạn hãy nói với bạn bè mình rằng: "chúng ta là tập thể xuất sắc nhất, chắc chắn sẽ giải quyết tốt mọi việc, nếu thành công, tôi sẽ mời mọi người uống một ly".
Bình đẳng thân thiện. Dù bạn rất nổi trội ở nhiều mặt, dù bạn cho rằng một mình bạn có thể hoàn thành được công việc trước mắt thì bạn cũng không nên quá tự đại. Bạn nên biết rằng còn có lần sau. Lần sau, bạn chưa chắc đã hoàn thành được tất cả công việc. Hãy bình đẳng đối xử với mọi người như một người bạn!
Khả năng sáng tạo. Bồi dưỡng cho mình khả năng sáng tạo, không được bằng lòng với hiện tại, thử khai thác năng lực của mình. Một người có biểu hiện vượt trội là phải chủ động duy trì hợp tác với mọi người và mọi người cũng rất vui vẻ hợp tác với người đó.
Giỏi trao đổi. Cùng làm việc ở một nơi, giữa bạn và đồng nghiệp sẽ tồn tại một số khác biệt. Sự khác nhau về tri thức, kinh nghiệm làm cho bạn và mọi người có những suy nghĩ khác nhau khi xử lý công việc. Trao đổi là khởi đầu của sự hợp tác. Hãy đưa ra ý kiến của mình và nghe ý kiến của người khác, bạn phải thường xuyên nói câu: "Bạn nghĩ xem việc này nên làm thế nào? Tôi muốn nghe ý kiến của bạn".
Tiếp nhận sự phê bình. Hãy xem đồng nghiệp của mình là bạn, thản nhiên tiếp nhận ý kiến phê bình của người khác. Một người tỏ thái độ tức tối khi bị người khác phê bình thì mọi người sẽ lánh xa.
Tại nơi làm việc, giữa đồng nghiệp phải có mối quan hệ mật thiết, không ai có thể sống đơn độc, cũng không ai có thể tách rời khỏi tập thể. Người dựa vào sức mạnh của tập thể để thành công không những là thành công của cá nhân mà cũng là thành công của cả tập thể. Ngược lại, nếu biết rõ mình không thể một mình hoàn thành công việc nhưng lại bị dục vọng cá nhân hoặc tình cảm sai khiến, làm những việc không thể nào đảm nhiệm nổi, thì nguy cơ thất bại sẽ rất lớn. Thất bại này không những là đối với cá nhân bạn mà còn liên lụy đến những người xung quanh, từ đó, ảnh hưởng đến toàn công ty.
Từ đó, không khó để nhận ra ảnh hưởng to lớn của đoàn thể đối với cá nhân. Người biết hợp tác, có ý thức đoàn thể sẽ nhận được lợi ích to lớn từ phía đoàn thể. Một cá nhân muốn nhanh chóng trưởng thành trong công việc thì cần phải dựa vào sức mạnh của đoàn thể để nâng cao trình độ của mình.
- GIỮA BẦY SÓI KHÔNG CÓ MÂU THUẪN NỘI BỘ

Lorentz, người đoạt giải nobel sinh vật học từng ghi lại tường tận cuộc chiến của hai con sói ở rừng rậm Châu Mỹ như sau:

Hai con sói đang đánh nhau. Một con có thân hình khá to lớn và già hơn; một con có vóc dáng nhỏ hơn và trẻ hơn. Chúng quần nhau thành vòng tròn, đấu "cước". Đồng thời, chúng nhe hàm răng, nhưng không hề gây bất cứ tổn thương lớn nào, trên mép của chúng có hai vết thương nhẹ. Con sói nhỏ bị buộc phải lùi dần về sau. Lúc này, chúng tôi mới nghĩ ra con sói già đó cố tình dồn con sói nhỏ đến bên lan can. Chúng tôi nín thở chờ đợi khoảnh khắc cuối cùng xuất hiện. Lúc này, con sói nhỏ đã đụng vào dây thép. Bước chân của con sói nhỏ đã lúng túng và con sói già đã cưỡi lên người của nó. Đúng ngay lúc này, một chuyện khó tin đã xảy ra. Ngược lại với sự tưởng tượng của chúng tôi, thân hình màu xám đang xoay vòng tròn khiến người xem hoa mắt thì đột nhiên dừng lại. Chúng vai kề vai, đầu hướng về cùng một phía và cùng đứng dậy với biểu hiện căng thẳng...
Hãy chú ý đến vị trí của hai con sói: mõm của con sói già cách cổ của con sói nhỏ rất gần, đầu của con sói nhỏ đã quẹo sang một bên, cổ của nó (nơi dễ bị thương nhất của cơ thể) dường như kề sát miệng của con sói già! Tình cảnh lúc này giống như bên bị đánh bại cố ý để cho đối thủ cắn chết mình!
Từng giây từng giây trôi qua, bạn cho rằng các mạch máu ở cổ của con sói nhỏ sẽ bị bộ răng sắc nhọn của kẻ thắng lợi cắn đứt ngay lập tức; nhưng chỉ e kết luận của bạn sẽ bị xem là không có căn cứ. Vì tình huống đó sẽ không bao giờ xảy ra.
Kẻ thắng lợi không đẩy đối thủ bất hạnh của nó vào chỗ chết. Bạn nhận ra nó rất muốn làm như vậy, nhưng lại không nỡ ra tay. Dù là chó hay sói, chỉ cần nó đưa cổ ra trước đối phương, thì chắc chắn nó sẽ không bị cắn. Kẻ thắng lợi tuy vừa kêu vừa gầm gừ, vừa táp loạn xạ trong không khí, thậm chí làm những động tác giả như muốn tiêu diệt đối thủ nhưng nó lại không thể ra tay.
Đây là hành vi ức chế rất kỳ lạ gắn liền với chúng ngay từ khi sinh ra. Chỉ khi con chó hoặc con sói bị đánh bại tỏ thái độ khuất phục, nó mới có thể thoát khỏi sự ức chế này. Lorentz nói: "Tôi cảm thấy một con sói có thể kiềm chế không cắn cái cổ đang chìa ra trước mặt nó, quả thực là việc rất khó. Càng khó hơn nữa là con sói khác lại dám dùng tính mạng của mình để đánh cược, tin rằng nó sẽ không phá bỏ ràng buộc để tùy tiện ra tay". Giữa sói và sói luôn tuân thủ theo một quy tắc nhất định, chúng không bao giờ tùy tiện giết chóc lẫn nhau, làm suy giảm lực lượng của mình. Sói là động vật biết tự trọng và biết chia sẻ. Chúng luôn đoàn kết lại với nhau để đeo đuổi lợi ích chung.
Điều đáng thương là loài người tự cao tự đại có quá nhiều lúc không có thói quen đeo đuổi thắng lợi chung như thế! Đối với loài sói, đối với những hành vi trong thế giới động vật, con người ngày nay có nên nhìn lại mình không?
Ngày xưa, có hai giáo đồ rất ngoan đạo, rất thân nhau quyết định đi hành hương đến núi thánh xa xôi. Hai người mang hành lý lên đường, thề quyết không đến núi thánh thì không quay về. Hai giáo đồ đi được hơn hai tuần thì gặp một vị thánh tóc bạc trắng. Vị thánh này thấy hai giáo đồ ngoan đạo như thế nên rất cảm động và nói với họ rằng: "Ở đây còn cách núi thánh khoảng mười ngày đường nữa, tiếc là đến ngã tư, ta phải chia tay hai con rồi. Nhưng trước khi chia tay, ta muốn tặng các con một món quà! Là quà gì? Khi một trong hai con ước nguyện trước, thì ước nguyện sẽ thành hiện thực, còn người kia thì sẽ có được gấp hai lần ước nguyện đó".
Lúc này, một trong hai giáo đồ nghĩ bụng: "Tuyệt quá, mình đã biết ước nguyện của mình là gì, nhưng mình không nói trước đâu, vì nếu nói trước, thì mình sẽ bị thiệt, còn anh ta sẽ nhận được gấp đôi, không được". Người kia cũng đang tự nhủ: "Mình đâu có dại gì nói trước, bạn của mình sẽ nhận được gấp đôi thì sao?" Thế là, hai giáo đồ bắt đầu khách sáo: "Anh nói trước đi!", "Anh lớn tuổi hơn, anh ước trước đi!", "Không, anh phải ước trước mới đúng!". Hai người cứ đùn qua đẩy lại. Sau khi nói những lời "khách sáo", hai người bắt đầu hết kiên nhẫn, bầu không khí giữa hai người cũng thay đổi. "Anh làm gì vậy, ước trước đi!", "Tại sao tôi lại ước trước? Tôi không cần!"
Hai người cứ đùn đẩy đến cuối cùng, một trong hai người tức giận, lớn tiếng nói: "Này, mày đúng là đồ không biết điều, không biết tốt xấu, nếu mày không chịu ước, tao sẽ bẻ gãy cái chân chó của mày, tao sẽ bóp chết mày". Người kia nghe vậy, không ngờ người bạn của mình lại trở mặt, bèn nghĩ: "Anh đã vô tình như vậy, tôi cũng không cần có tình có nghĩa với anh! Tôi đã không có được thì anh cũng đừng hòng có được!" Thế là, giáo đồ này nói một cách lạnh lùng, dứt khoát: "Được, tôi sẽ ước trước! Ước rằng tôi bị mù một con mắt!" Một con mắt của giáo đồ này lập tức bị mù và người bạn đi cùng với anh ta cũng lập tức bị mù hai mắt!
Đây vốn là một món quà rất tốt đẹp, có thể giúp hai người bạn cùng nhau hưởng thụ, nhưng vì con người bị lòng tham lam, hẹp hòi, đố kỵ thao túng tình cảm, nên họ mới biến lời chúc phúc thành lời nguyền, làm cho bạn tốt trở thành thù địch và biến chuyện "đôi bên cùng có lợi" thành chuyện cả hai đều bị mù!
Một câu chuyện tương tự, có hai người mắc bệnh nặng nằm chung phòng bệnh trong một bệnh viện lớn. Phòng bệnh rất nhỏ, chỉ có một cánh cửa sổ để nhìn ra thế giới bên ngoài. Một trong hai người, được cho phép ngồi trên giường một giờ vào buổi chiều khi vẫn còn đang điều trị (anh ta bị gắn một chiếc máy hút dịch từ phổi). Chiếc giường của anh ta kê sát cửa sổ, trong khi người còn lại thì suốt ngày phải nằm trên giường. Mỗi buổi chiều, khi người nằm ở gần cửa sổ được ngồi dậy, anh ta đều kể lại những cảnh vật bên ngoài cho người kia nghe. Từ cửa sổ có thể nhìn thấy hồ nước trong công viên. Trong hồ có vịt và thiên nga, lũ trẻ đang xé giấy gói bánh để xếp thuyền, những cặp tình nhân đang tay trong tay đi dạo dưới tán cây. Người kia lắng nghe và tận hưởng từng phút một. Một đứa trẻ suýt bị trượt xuống hồ, một cô gái xinh đẹp mặc một bộ trang phục mùa hè tuyệt đẹp... Lời kể của bạn anh ta làm anh ta cảm thấy mình như được tận mắt chứng kiến tất cả mọi việc xảy ra ở bên ngoài.
Nhưng vào một buổi chiều đẹp trời, anh ta chợt nghĩ: "Tại sao người nằm bên cửa sổ lại được quyền ngắm cảnh bên ngoài chứ? Tại sao mình không có được cơ hội đó?" Anh ta cảm thấy rất khó chịu. Anh ta càng nghĩ lại càng muốn đổi chỗ. Anh ta phải đổi chỗ mới được. Vào một đêm nọ, anh ta đang dán mắt lên trần nhà thì người kia đột nhiên tỉnh giấc, ho dữ dội và cố đưa tay ấn chuông để gọi y tá. Nhưng người này chỉ nhìn mà không có một sự giúp đỡ nào, dù rằng anh ta cảm giác được bạn mình đã ngừng thở. Sáng hôm sau, khi y tá đến thì người đó đã chết. Một thời gian sau đó, người này xin được chuyển sang chiếc giường kế bên cửa sổ. Họ đã giúp anh ta đổi chỗ nên anh ta cảm thấy rất dễ chịu. Sau khi họ đi, anh ta chống khuỷu tay lên, cố sức nhìn ra cửa sổ..., bên ngoài cửa sổ chỉ là một bức tường trắng.
Thực ra, nếu con người biết chia sẻ một chút, bớt hành vi xích mích nội bộ một chút, chúng ta sẽ nhìn thấy được nhiều cảnh đẹp hơn. Xích mích nội bộ là một gánh nặng mà sự sống không thể gánh nổi! Xích mích nội bộ chỉ đẩy chúng ta vào chỗ chết, khiến cho chúng ta phải chịu đau khổ, dày vò trong cõi u ám của cuộc đời, không bao giờ thấy được ánh sáng...
- CÓ TRÁCH NHIỆM VỚI ĐOÀN THỂ THÌ MỚI CÓ TRÁCH NHIỆM VỚI MÌNH
Trong bầy sói, mỗi một con sói đều giữ một nhiệm vụ riêng. Ví dụ, trách nhiệm lãnh đạo bầy sói sẽ do con sói đầu đàn đảm nhiệm, những con sói khác thì cũng gánh vác những việc khác trong bầy. Sau khi con sói mẹ đầu đàn sinh ra những con sói con, thông thường sẽ có một con sói đực trưởng thành đảm đương nhiệm vụ "bảo mẫu". Như thế, con sói mẹ đầu đàn sẽ tạm thời thoát được nhiệm vụ làm mẹ, để tiếp tục giao cấu với con sói đực đầu đàn.

Thực ra, trong thời kì nuôi dưỡng, ý thức chủ nghĩa tập thể và tinh thần hợp tác của loài sói còn hơn cả loài người. Mỗi một con sói trưởng thành đều có chức phận của mình nhằm gánh vác nhiệm vụ nuôi nấng đời sau. Khi chúng bắt mồi, chúng luôn hợp tác lẫn nhau, luôn trông nom lẫn nhau. Điều càng làm chúng ta cảm động là khi gặp nguy hiểm, bầy sói luôn vẫy đuôi và chạm mũi nhau để an ủi nhau.
Trong bầy sói, không có chuyện tranh giành vị trí lãnh đạo, mà chúng rất hài lòng đối với vai trò của chúng và không ngừng nỗ lực để đạt được sự hợp tác đồng đội hoàn hảo nhất. Trong xã hội loài sói, cái chết của một con sói trưởng thành sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả bầy sói. Những kiến thức như làm sao để để tìm được nơi an toàn để nuôi bầy sói con, kinh nghiệm theo dấu con mồi hoặc tìm nguồn nước an toàn...có thể sẽ biến mất theo cái chết của con sói. Một con sói trưởng thành chết đi cũng có nghĩa là kinh nghiệm, kiến thức hoặc khả năng lãnh đạo trong nhiều năm sẽ bị biến mất.
May mắn là những con sói già trong bầy sẽ không ngừng dạy dỗ và nhắc nhở những con sói con, cho chúng cơ hội nếm trải thất bại, để trưởng thành từ trong học tập, cho đến khi chúng trở thành con sói lãnh đạo. Những hành vi bắt mồi, chơi đùa và giúp nhau trong bầy đều thúc đẩy những con sói con đoàn kết với nhau. Tất cả mọi hoạt động này đều củng cố trật tự xã hội và truyền thống của bầy sói. Từ những kinh nghiệm chơi đùa với những con sói trưởng thành, sói con sẽ học được khả năng lãnh đạo mà có thể nó sẽ phải đảm đương trong tương lai và hiểu được tình hình phát triển của bầy sói trong tương lai. Sau này, sự phát triển và sự hùng mạnh của bầy sói sẽ là trách nhiệm quan trọng trong cuộc đời nó. Khả năng liên kết, tinh thần đoàn kết và huấn luyện của bầy sói đã trở thành yếu tố quyết định sự sinh tử, tồn vong của cả bầy sói. Mỗi một thành viên trong bầy sói đều phải dùng tài trí và sức mạnh của riêng mình để thực hiện nghĩa vụ đối với đoàn thể. Mỗi một con sói đều phải gánh vác một phần trách nhiệm vì sự phát triển và sinh sôi của bầy sói. Do đó, một con sói có trí tuệ chết đi vẫn không gây tổn hại lâu dài đối với bầy sói, vì những con sói nhỏ đã được chuẩn bị đầy đủ đối với những tổn thất này.
Nhìn bầy sói, rồi hãy nhìn lại chính chúng ta. Chúng ta sẽ hiểu được, là một nhân viên trong công ty, chúng ta phải xuất phát từ góc độ của đoàn thể, tạo dựng niềm tin trong việc nghiêm túc đảm nhiệm công việc của đoàn thể. Mỗi công ty đều giống như một gia đình lớn. Trong đó, mỗi một thành viên đều là phần tử, chỉ có mỗi người đều có tinh thần làm việc tập thể thì mới có thể nghiêm túc đảm nhiệm công việc của đoàn thể, đảm nhiệm được cuộc đời và sự nghiệp của bản thân mình.
Ví dụ, trong dây chuyền lắp ráp xe ô tô với cả ngàn người, chỉ cần công việc của một nhóm người gặp trục trặc, thì xe ô tô sẽ không thể nào được xuất xưởng, vì sẽ không ai mua một chiếc ô tô có khuyết điểm. Hoặc như, trong quá trình leo núi, giữa các vận động viên thường được liên kết bằng một sợi dây thừng. Giả như trong số đó có một người bị trượt chân, các vận động viên khác sẽ dùng hết sức để cứu. Nếu không, đội này sẽ không thể nào đi tiếp được. Khi mọi người đã cố hết sức cũng không cứu vãn được thì họ đành phải cắt đứt dây thừng, để cho người đó rơi xuống vực. Chỉ có như thế mới có thể giữ được tính mạng của các thành viên trong đội; và lúc này, người cắt đứt dây thừng thường là người bị trượt chân. Đây chính là tinh thần đồng đội. Vì vậy, có thể khẳng định rằng: sự thành công của cá nhân được xây dựng trên cơ sở thành công của tập thể.
Công ty Hoa Hạ, một công ty đại diện chuyên bán máy tính, rất coi trọng tinh thần hợp tác tập thể. Ông La, tổng giám đốc, là người phụ trách công ty này, cũng là người có khả năng phối hợp cao. Trong tập thể lớn này, mỗi một nhân viên đều được phân công công việc rõ ràng. Ví dụ, giám đốc tiếp thị phụ trách việc phát triển nghiệp vụ marketing của công ty; bộ phận bán hàng phụ trách việc phối hợp với công ty phân phối, đồng thời cũng phụ trách việc hợp tác buôn bán giữa các đại lý; giám đốc bộ phận khách hàng thì phụ trách công việc chăm sóc khách hàng. Còn nhiệm vụ của ông La là đi phỏng vấn khách hàng, tìm hiểu yêu cầu, suy nghĩ của khách hàng đối với công ty và người điều phối chung, như điều phối sự liên kết trong nội bộ và đối sách. Vì giữa các nhóm trong công ty có sự phối hợp lẫn nhau, dần dần hình thành tác phong chặt chẽ cẩn thận trong công ty, nên hiệu quả công việc được nâng cao rất nhanh. Mỗi ngày, sau khi tan sở, các thành viên của mỗi nhóm nhỏ mở cuộc thảo luận tập thể, bàn bạc công việc cho ngày mai, đặt ra kế hoạch mới, bố trí công việc cho ngày hôm sau và tìm hiểu kỹ hơn để cho mỗi thành viên trong nhóm đều nắm rõ tình hình hợp tác với các bộ phận khác. Nhờ có tinh thần hợp tác, hiện tại, công ty Hoa Hạ đã trở thành một trong những công ty có tỉ lệ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất, thu nhập của nhân viên cũng cao nhất so với các công ty cùng ngành nghề.
Trong công việc, chúng ta phải biết liên kết và hợp tác chặt chẽ với các thành viên trong đoàn thể một cách hiệu quả. Bạn cũng không nên gạt bỏ cảm giác vinh dự khi được làm việc cho tập thể; vì biểu hiện suy tôn cá nhân sẽ làm đảo lộn trật tự công việc của tập thể. Như thế, mới có thể bảo đảm rằng tinh thần tập thể không bị phá vỡ và không gây ra những tổn thất cho bản thân.
Henry là một nhân viên marketing xuất sắc của công ty Market-ing. Trong khâu của Henry, do tinh thần làm việc tập thể của mọi người rất cao, nên thành tích nghiệp vụ của mỗi người đều vượt trội. Sau đó, bầu không khí hòa thuận hợp tác bị Henry phá vỡ. Người quản lý của Henry do suy nghĩ đắn đo, do dự không dứt khoát nên chưa tìm được phương án làm việc khả thi. Trong khi đó, Henry thì cho rằng mình rất am hiểu hạng mục này và có phương án làm việc dễ dàng. Để chứng tỏ mình, Henry không thèm hội ý với người quản lý, cũng không đưa ra phương án của mình, mà lại vượt cấp. Anh ta trực tiếp nói rõ với tổng giám đốc mong muốn được phụ trách hạng mục này và vạch ra phương án có tính khả thi.
Việc làm này của anh ta đã gây tổn hại nghiêm trọng tình cảm của cả đội, phá vỡ tinh thần đồng đội. Kết quả, khi tổng giám đốc sắp xếp cho anh ta cùng thực hiện hạng mục với nhóm của mình, hai người đã bất đồng ý kiến, gây chia rẽ nghiêm trọng, làm cho nội bộ xuất hiện những rạn nứt, tinh thần tập thể tan rã. Hạng mục đó cuối cùng cũng vuột khỏi tay họ.
Có thể nói, mọi cá nhân phải suy nghĩ vấn đề xuất phát từ góc độ đoàn thể thì mới giành được thắng lợi.
- CHIA SẺ LÀ CÁCH SINH TỒN THÔNG MINH
Sói là loài động vật biết chia sẻ kinh nghiệm với các thành viên khác. Một con sói con khi đến tuổi có thể sống độc lập, con sói có kinh nghiệm sẽ dạy chúng cách bắt mồi và những kỹ thuật sống khác. Trong quá trình dạy sói con học những kỹ thuật này, bầy sói đôi lúc có những biểu hiện rất thô bạo. Đối với những con sói con ham chơi hoặc không học tốt, bầy sói nếu không phải gầm gừ đầy hung hăng thì cũng nhe răng hăm dọa, hoặc vồ đến, cắn không thương tiếc, đến nỗi con sói con bị thương khắp người. Vào mùa đông lạnh lẽo, sói mẹ sẽ xua chúng ra khỏi cái hang ấm áp, để chúng tự đi tìm nơi để ngủ qua đêm và buộc chúng phải tự đi kiếm mồi. Trong môi trường sống tàn khốc, trong sự giáo dục nghiêm khắc nhưng đầy tình cảm này, sói con sẽ ngày một trưởng thành, lông chúng sẽ bóng mượt hơn, tứ chi sẽ to khỏe hơn và cũng biết hợp sức để bắt một con mồi.

Theo ý kiến của Seton, trí tuệ của động vật hoang dã có từ ba nguồn:
Thứ nhất, kinh nghiệm của tổ tiên. Những gì được biểu hiện dưới hình thức bản năng đó là kỹ năng bẩm sinh, là dấu ấn của tổ tiên trải qua quá trình chọn lọc tự nhiên và rèn luyện để lại cho một giống nòi. Ở giai đoạn đầu của sinh mạng, đây là mấu chốt quan trọng nhất, vì nó có tác dụng dẫn đường ngay từ khi động vật được sinh ra.
Thứ hai, kinh nghiệm của bố mẹ và đồng loại, có được chủ yếu là nhờ học tập. Vấn đề này bắt đầu quan trọng khi con thú nhỏ bắt đầu tập chạy.
Thứ ba, kinh nghiệm của bản thân động vật. Cùng với sự gia tăng của độ tuổi, vấn đề này sẽ càng lúc càng quan trọng.
Loài sói rất chú ý đến sự trao đổi kinh nghiệm giữa các thành viên. Một con sói khi học được một số tri thức nào đó thì nó sẽ truyền thụ lại cho những con khác qua sự giao lưu. Hơn nữa, bầy sói rất coi trọng việc huấn luyện sói con. Đôi lúc, chúng còn bất chấp nguy hiểm, tha dê còn sống về để huấn luyện kỹ năng bắt mồi cho sói con. Chính vì loài sói chú trọng đến việc chia sẻ và truyền thụ kinh nghiệm giữa các thành viên trong bầy nên chúng mới giữ được khí phách của kẻ mạnh, không đánh mất đi bản năng hoang dã và bản lĩnh sinh tồn của mình.
Học cách chia sẻ là cách sống của người thông minh! Khi chúng ta gạt bỏ hành vi tự tư và cho đi, thì ở một góc độ nào đó, đây là một cách để giúp mình. Vì trong xã hội coi trọng sự hợp tác này, không ai có thể đảm đương toàn bộ, biểu hiện giá trị của một người thường gắn với sự giúp đỡ của người khác. Rất nhiều trường hợp, chia sẻ những gì mình có với người khác, chúng ta mới tìm được vị trí và phương hướng của mình. Câu chuyện dưới đây sẽ giúp chúng ta càng hiểu rõ hơn ý nghĩa của sự chia sẻ đối với cuộc đời chúng ta.
Vào một đêm tối trời, một thầy tu khổ hạnh đi hành hương đến một thôn xóm hẻo lánh. Trên con đường tối đen, dân làng đang lặng lẽ đi từng bước. Thầy tu liền chuyển sang một đường rãnh. Ông nhìn thấy một ánh đèn vàng ở thấp thoáng phía xa. Một người dân làng ở bên cạnh nói: "Người mù đến đấy".
Thầy tu khổ hạnh nghĩ mãi cũng không thể hiểu nổi. Một người đã mù hai mắt thì không có khái niệm ban ngày và ban đêm. Anh ta không nhìn thấy hoa thơm, không nhìn thấy núi cao nước chảy, cũng không nhìn thấy vạn vật phong phú của thế giới, thậm chí anh ta còn không biết ánh đèn như thế nào. Anh ta lại thắp một ngọn đèn lồng như thế, không sợ người ta thấy khó hiểu và buồn cười sao?
Ngọn đèn lồng đó dần dần đến gần ông ta hơn. Ánh đèn vàng đó di chuyển đến chân của thầy tu. Thầy tu liền hỏi: " Xin hỏi, thí chủ có thật là một người mù không?" Người mù thắp đèn nói rằng: "Đúng, từ khi bước vào thế giới này, tôi đã bị mù hai mắt".
Thầy tu lại hỏi: "Thí chủ đã không nhìn thấy được gì nữa, tại sao thí chủ còn thắp đèn lồng?" Người mù trả lời: "Hiện giờ là đêm đen phải không? Tôi nghe nói trong đêm tối thì không có ánh đèn chiếu sáng, vậy thì người trên khắp thế gian này đều mù như tôi, nên tôi phải thắp lên một ngọn đèn lồng."
Thầy tu như đã ngộ ra, bèn nói: "Hóa ra thí chủ soi sáng cho người khác?" Nhưng người mù lại nói: "Không, là vì tôi!"
"Tại sao lại vì thí chủ?" Thầy tu lại ngạc nhiên.
Người mù chầm chậm hỏi thầy tu: "Ngài đã từng bị người đi đường va phải do trời quá tối chưa?"
Thầy tu trả lời: "Có, ban nãy, bần tăng còn bị đến hai người vô ý va phải." Người mù nghe xong bèn nói: "Nhưng tôi thì không bị như thế. Tôi tuy là người mù, tôi không nhìn thấy gì cả, nhưng tôi đã thắp cái đèn lồng này lên, là để soi sáng cho người khác, và cũng để người khác nhìn thấy tôi, như thế, họ sẽ không va phải tôi vì không nhìn thấy."
Thầy tu nghe xong, chợt ngộ ra tất cả.
Không phải sao? Mỗi người đều có một ngọn đèn lồng trong tim. Điểm sáng ở trong cây đèn lồng đó, vừa soi sáng cho người khác, vừa soi sáng cho bản thân. Điều đáng quý của người mù trong truyện là không những soi sáng cho chính anh ta mà còn soi sáng cho người khác. Nhìn từ góc độ của sự chia sẻ, soi sáng cho mình và soi sáng cho người khác là hai mặt của một đồng tiền, hãy dựa vào nhau để cùng tồn tại. Hiểu được hàm nghĩa của nó, bạn sẽ hiểu được trí tuệ tối cao của sự sinh tồn.
- CÁI NHÌN MỚI ĐỐI VỚI CÂU "LANG BỐI VI GIAN"
Trong truyền thuyết Trung Quốc có một loài động vật gọi là "Bối". Chân trước của nó cực ngắn, không thể tự mình hoạt động được, vì vậy, nó phải phối hợp với sói, đặt chân trước của mình lên lưng sói. Chúng hợp tác kiếm thức ăn, sự hợp tác này đã khiến con người thù hận. Vì vậy, mới có câu thành ngữ "lang bối vi gian", dùng để ví những kẻ câu kết với nhau để làm chuyện xấu. Thực ra, căn cứ vào nghiên cứu của các nhà động vật học, trong tự nhiên không tồn tại loài động vất có tên là "Bối". Nó chỉ là một loài sói bị dị dạng. Biết được điều này, chúng ta cũng nên thay đổi những hiểu lầm đối với loài sói. Đây là một tình bạn sói rất vĩ đại đấy! Tinh thần giúp đỡ nhau trong bầy sói chẳng lẽ lại không làm con người chúng ta cảm động sao?

Đôi lúc, khi bầy sói bắt giết đàn hươu hoặc đàn dê, chúng sẽ dốc sức giết chết rất nhiều con hươu hoặc dê, nhưng chúng chỉ ăn hết một phần trong số đó và dành phần còn lại cho những con già yếu, bệnh tật, để cho những con này cũng có đủ thức ăn. Tuy có lúc bầy sói đánh nhau dữ dội để tranh giành lãnh địa, nhưng sự quý trọng của chúng đối với bầy đàn sẽ không vì vậy mà giảm sút.
Cho đi tình yêu của bạn chính là gieo xuống hy vọng, rồi một ngày cây trái sẽ sum suê, bạn sẽ được hưởng niềm vui thu hoạch.
Một ngày nọ, một cậu bé nghèo khổ vì muốn có đủ tiền đóng học phí đã phải đi hết nhà này đến nhà khác để bán hàng. Làm việc cực nhọc suốt cả ngày, lúc này, cậu bé cảm thấy đói kinh khủng, nhưng lục lọi khắp người cũng chỉ có một hào. Làm sao đây? Cậu quyết định đến gõ cửa nhà kế bên để xin một bữa ăn. Khi một cô gái xinh đẹp ra mở cửa, cậu bé này lại có chút lúng túng, cậu không xin cơm mà chỉ xin một hớp nước. Cô gái này đã nhìn thấy bộ dạng đói lả của cậu bé, bèn mang một cốc sữa lớn cho cậu bé. Cậu bé chậm rãi uống hết cốc sữa, rồi hỏi: "Cháu phải trả bao nhiêu ạ?" Cô gái trả lời: "Không cần đâu. Mẹ tôi dạy chúng tôi rằng, làm ơn thì không mong báo đáp". Cậu bé nói: "Vậy thì, xin cô hãy nhận sự biết ơn chân thành của cháu!" Nói xong, cậu bé rời khỏi căn nhà đó. Lúc này, cậu không những cảm thấy rất khỏe khoắn mà còn nhìn thấy Thượng Đế ở trên cao đang mỉm cười với cậu. Thực ra, cậu bé vốn có ý định nghỉ học.
Mấy năm sau, cô gái đó mắc phải một chứng bệnh lạ, bác sĩ trong vùng đều bó tay. Cuối cùng, cô được chuyển đến thành phố lớn để điều trị, các chuyên gia được mời đến tham vấn. Cậu bé năm xưa giờ đây đã trở thành bác sĩ Howard Kelly nổi tiếng, ông cũng được mời đến hội chẩn. Khi ông xem thông tin của bệnh nhân ghi trong hồ sơ bệnh án, một ý nghĩ kỳ lạ lóe lên trong đầu ông. Ông lập tức chạy thẳng đến phòng bệnh.
Vừa đến phòng bệnh, bác sĩ Kelly đã nhận ra bệnh nhân đang nằm trên giường chính là ân nhân đã từng giúp mình. Ông quay về phòng làm việc của mình, quyết tâm chữa khỏi bệnh cho ân nhân. Từ hôm đó trở đi, ông đặc biệt quan tâm đến bệnh nhân này. Sau những nỗ lực gian khổ, ca phẫu thuật đã thành công. Bác sĩ Kelly yêu cầu bệnh viện chuyển hóa đơn viện phí đến chỗ ông, ông viết vài chữ bên lề của tờ hóa đơn.
Khi hóa đơn viện phí được chuyển đến tay bệnh nhân đặc biệt này, bà không dám nhìn, vì bà biết rằng chi phí trị bệnh sẽ tiêu tốn toàn bộ gia sản của bà. Cuối cùng, bà cũng lấy hết can đảm và mở tờ hóa đơn ra. Dòng chữ nhỏ bên lề của hóa đơn thanh toán làm bà chú ý. Bà bất giác đọc thầm: "Phí điều trị - một cốc sữa. Bác sĩ Howard Kelly".
Nhà Phật coi trọng thiện ác luân hồi, nhân quả báo ứng. Thực ra, trong cuộc sống hiện tại, "nhân quả báo ứng" chính là người nhận được ơn huệ cảm kích nên báo đáp người đã giúp đỡ. Làm nhiều việc thiện cho người khác thường sẽ nhận được sự báo đáp càng nhiều hơn. Giúp đỡ người khác chính là giúp đỡ mình vì khi chúng ta cho đi, bản thân cũng nhận được niềm vui và hạnh phúc của cuộc sống. Câu chuyện dưới đây sẽ nhấn mạnh thêm điều này một lần nữa.
Nhiều năm trước đây, trong một làng chài nhỏ ở Hà Lan, một thiếu niên dũng cảm, bằng hành động thực tế của mình đã làm cho toàn thế giới hiểu được sự báo đáp của việc giúp đỡ vô tư.
Vì người trong làng đều sinh sống bằng nghề đánh cá, mà biển cả lại có nhiều nguy hiểm khôn lường. Vì vậy, để ứng phó với những tai nạn trên biển, việc thành lập đội cứu hộ tình nguyện lầ rất quan trọng và cần thiết.
Đó là một đêm tối đen như mực, mây đèn cuồn cuồn trên mặt biển, cuồng phong gào thét, con song lớn như muốn lật úp con thuyền đánh cá, tính mạng của các thuyền viên đều ngàn cân treo sợi tóc. Họ phát tín hiệu cầu cứu SOS. Thuyền trưởng của đội cứu hộ nghe thấy tín hiệu cảnh báo, lập tức triệu hồi những thành viên của đội cứu hộ tình nguyện, lên thuyền, xông vào con sóng dữ. Người dân làng chài đều lo lắng tụ tập trên bờ biển và ngóng về phía biển. Mỗi người dân làng đều mang theo một cây đèn xách tay, để soi đường cho đội cứu hộ trở về. Một giờ sau, thuyền của đội cứu hộ cũng đã xuyên qua đám sương mù dày đặc, cưỡi gió hướng về phía bờ. Dân làng vui mừng, hò reo chạy lại nghênh đón. Họ vừa chạy đến bãi biển thì nghe đội trưởng của đội cứu hộ tự nguyện tuyên bố: vì thuyền cứu hộ nhỏ, không thể nào chở hết những người gặp nạn, đành phải để lại một người trong số đó, nếu không, thuyền cứu hộ sẽ bị chìm.
Mọi người ban nãy còn hân hoan cổ vũ, phút chốc bỗng im bặt. Mọi người lại rơi vào trong sự hoảng loạn, bất an. Lúc này, đội trưởng đội cứu hộ bắt đầu tổ chức lại một đội gồm những người tình nguyện khác đi cứu người cuối cùng còn lưu lại ở đó. Hans, 16 tuổi, xung phong đăng ký tên. Mẹ của cậu vội vàng giữ cánh tay của cậu lại, nói với giọng run run: "Hans, con không được đi, con đã biết là 10 năm trước, cha con đã chết trong tai nạn biển và ba tuần trước, anh con cũng ra khơi, nhưng đến giờ vẫn không có tin tức gì. Con ơi, con bây giờ là chỗ dựa duy nhất của mẹ! Mẹ xin con đừng đi!"
Nhìn vẻ mặt tiều tụy và ánh mắt gần như van lơn của mẹ, Hans cảm thấy đau nhói, nước mắt chực tuôn trào, nhưng cậu đã cố nén không cho nó tuôn ra. "Mẹ! Con phải đi!", cậu trả lời cương quyết, "Mẹ thử nghĩ xem, nếu ai cũng nói: 'Tôi không đi được, để người khác đi đi!' thì mọi chuyện sẽ như thế nào? Mẹ hãy để con đi, đây là trách nhiệm của con. Chỉ cần có người cần cứu hộ, chúng ta đều phải dốc hết sức để thực hiện nghĩa vụ của chúng ta". Hans dang hai tay, ôm hôn mẹ mình, sau đó, cậu bước lên thuyền cứu hộ, xông vào đêm tối mịt mù vô bờ bến.
Mười phút qua đi, hai mươi phút qua đi... một giờ qua đi. Trong một giờ này, đối với mẹ của Hans quả thật là quá dài. Cuối cùng, thuyền cứu hộ lại một lần nữa xuyên qua sương mù, xuất hiện trong tầm nhìn của mọi người. Chỉ thấy Hans đang đứng ở đầu mũi thuyền và ngóng lên bờ. Đội trưởng đội cứ hộ khum tay lại như chiếc loa, lớn tiếng hỏi Hans: "Hans, cậu có tìm được người còn lại không?"
Hans vui mừng đáp lại: "Chúng tôi đã tìm được anh ấy rồi. Đội trưởng, hãy nói lại với mẹ tôi, anh ấy chính là anh trai tôi".
Sự thành công của chàng trai Filley cũng khiến cho mọi người hiểu rằng: khi bạn cho đi, bạn sẽ nhận được sự báo đáp bất ngờ.
Đó là vào một buổi chiều mây đen u ám. Cơn mưa ập đến trong chớp mắt. Người đi đường nháo nhào chạy vào những cửa hàng gần đó để trú mưa. Lúc này, một bà lão, người ướt sũng nước mưa, lảo đảo bước vào tiệm bách hóa Philadelphia. Nhìn thấy bộ dạng nhếch nhác và bộ quẩn áo giản dị của bà, nhân viên bán hàng tỏ thái độ rất lạnh nhạt.
Lúc này, một chàng trai trẻ nói với bà một cách thành khẩn: "Thưa bà, cháu có thể giúp gì được cho bà?" Bà lão mỉm cười, nói: "Không cần đâu, tôi đứng đây trú mưa một lát rồi sẽ đi ngay". Liền sau đó, bà lão lại cảm thấy áy náy. Không mua đồ của người ta mà lại mượn chỗ để trú mưa thì thật ngại. Thế là, bà lão bắt đầu bước vào tiệm bách hóa, dù chỉ mua một cái kẹp tóc nhỏ, cũng cho mình một lý do chính đáng để trú mưa. Khi bà lão đang lúng túng, chàng trai đó lại bước đến nói: "Thưa bà, bà không cần phải làm thế đâu, cháu sẽ đặt một chiếc ghế ở cửa, bà cứ ngồi nghỉ chân". Hai giờ sau, mưa đã tạnh. Bà lão cảm ơn chàng trai và xin danh thiếp của cậu rồi bước đi.
Mấy tháng sau, James, tổng giám đốc công ty bách hóa Philadelphia nhận được một bức thư. Người viết thư yêu cầu phái chàng trai đó đến Scotland lấy đơn đặt hàng trang trí cho một tòa lâu đài và để cho cậu ta phụ trách việc cung cấp văn phòng phẩm dùng trong một quý cho các công ty lớn của dòng họ mình. James rất kinh ngạc, ông ta tính sơ qua lợi nhuận của bức thư này mang lại là bằng hai năm lợi nhuận của công ty ông. Khi ông ta liên lạc ngay với người viết thư, ông mới biết bức thư này là của một bà lão và bà chính là mẹ của ông vua sắt thép Carnegie của nước Mỹ.
James lập tức tiến cử chàng trai có tên Filley vào hội đồng quản trị. Không còn nghi ngờ gì nữa, khi Filley thu xếp hành lý để đến Scotland, cậu ta đã trở thành người cộng tác với công ty bách hóa này. Năm đó, Filley 22 tuổi. Vài năm sau, nhờ sự trung thực của mình, Filley đã trở thành cánh tay phải của Carnegie, thăng tiến trong sự nghiệp, trở thành linh hồn của ngành công nghiệp đường sắt, giàu có chỉ sau Carnegie. Khi 29 tuổi, Filley đã quyên tặng sách trị giá đến 8 triệu đô cho gần một trăm thư viện ở nước Mỹ. Filley hy vọng dùng tri thức và tình yêu để giúp đỡ lớp trẻ hướng đến thành công.
Thành công của cá nhân, đôi lúc lại không phải là quá trình gian nan, sóng gió. Những nguyên tác cơ bản của cuộc sống vĩ đại đều bao hàm trong những cử chỉ và lời nói hằng ngày. Có lẽ, một câu nói thân thiện hoặc một sự giúp đỡ nho nhỏ đều ẩn chứa quy luật thành công. Vì vậy. trong cuộc sống, biết cho đi tình yêu và sự chân thành của bạn, bạn sẽ gặp được vị thần may mắn.
- NHƯỜNG QUYỀN SỐNG LẠI CHO CON SÓI KHÁC
Trên thế giới, sói là loài động vật có tinh thần đồng đội nhất. Từ loài sói, chúng ta có thể nhận ra tinh thần của một người phi thường. Đó là, trong thời khắc quan trọng, sói sẽ hy sinh bản thân mình để nhường lại quyền sống cho con sói khác. Chúng ta có thể biết được tinh thần này của loài sói qua lời kể của một người thợ săn:

"Có một lần, tôi và Eddie (một người bạn thân của tôi) phát hiện ra một bầy sói khoảng hai, ba mươi con. Lúc đó, chúng tôi có mang theo đầy đủ đạn dược. Tôi nghĩ rằng chí ít chúng tôi cũng có thể giết được mười con sói. Đây quả thật là một con số không nhỏ. Eddie bắn trước và giết chết một con. Khi thấy chúng tôi, bầy sói vẫn không hoảng loạn, mà chạy theo trật tự về hướng khe núi. Chúng tôi cưỡi ngựa và dẫn chó săn đuổi theo lũ sói. Sau khi đuổi được một đoạn khá xa, chúng tôi dần dần đuổi kịp bầy sói".
"Khi chúng tôi giương súng lên chuẩn bị bắn, có ba con sói đột nhiên dừng lại và quay đầu đối diện với chúng tôi. Lúc này, chúng tôi đứng sững người, không biết phải làm thế nào. Nơi ba con sói đứng là một triền núi, những con sói khác đã vượt qua triền núi nên không thấy đâu nữa. Được vài giây, tôi và Eddie lại bắn liên tục, giết chết ba con sói đó. Sau đó, chúng tôi phát hiện ra ba con sói này đều là những con sói rất khỏe mạnh, có lẽ là thủ lĩnh của bầy sói. Lúc này, chúng tôi mới hiểu ba con sói này đã hy sinh bản thân mình để cho bầy sói chạy thoát".
Nhường lại cơ hội sống cho người khác là một thứ tình cảm rất cao thượng. Sự quan tâm lẫn nhau của bầy sói giúp chúng ta nhìn thấy một cảnh giới tối cao. Trong thế giới đầy ham muốn này, chúng ta đã rất ít gặp những trường hợp cảm động như thế. Sự vô tư và đối xử tốt với các thành viên trong bầy của loài sói đã khiến chúng ta cảm khái.
Một hôm, Synge, một người lữ hành, cùng với người bạn của mình đang băng qua một ngọn đèo ở dãy Himalaya. Sau ba giờ vật lộn với trận bão tuyết, họ đã mệt lả, vừa lạnh vừa đói chỉ muốn ngồi xuống nghỉ ngơi một chút. Nhưng họ lại không dám vì nếu ngồi xuống, họ sẽ biến thành hai khối băng. Họ buộc phải vận động liên tục để giữ ấm cho cơ thể. Trong nghề đầy mạo hiểm này, tuy đây không phải là lần đầu tiên họ phải đối mặt với sinh tử, nhưng tình cảnh lần này ác liệt hơn cả. Cả hai đều nghĩ: có lẽ mình nên chuẩn bị đầy đủ hơn chút nữa rồi mới đến đây; có lẽ mình không nên đến nơi hẻo lánh và khắc nghiệt này. Nhưng bây giờ có nghĩ gì thì cũng đã muộn rồi. Họ chỉ còn có một tia hy vọng cuối cùng là trước khi kiệt sức, họ sẽ tìm được nơi có người ở.
Đột nhiên, họ nhìn thấy có một người đang nằm bất động trên tuyết, nửa thân người này đã bị tuyết vùi lấp. Rõ ràng người này là bạn đồng hành cùng với họ và đã bị bão tuyết quật ngã chứ không may mắn như họ. Synge động lòng trắc ẩn nên quỳ xuống kiểm tra và phát hiện ra người này vẫn còn sống, chỉ bị ngất đi thôi. Nếu đưa anh ta đến một nơi ấm hơn một chút thì có thể sẽ cứu được. Synge bàn bạc với bạn mình, có nên tìm cách đưa người này đi không? Người bạn kêu lên: "Đừng có ngốc! Bản thân chúng ta đã khó xoay sở, còn chuốc thêm rắc rối nữa, chúng ta đều sẽ chết đấy".
Người bạn này nói cũng có lý, Synge không khỏi đắn đo...
Nhưng cuối cùng, anh vẫn quyết định giúp người này. Thấy chết không cứu, đối với Synge là một điều không thể tưởng tượng nổi. Anh nhờ bạn đỡ người này lên vai mình, người bạn lạnh lùng nói: "Anh đã muốn cứu anh ta thì được thôi, đây là chuyện của anh, không liên qua gì đến tôi!" Nói xong, người bạn này bỏ đi.
Vất vả lắm Synge mới đưa được người này lên vai mình và bước từng bước một về phía trước. Người này rất nặng, dù là đi trong tuyết, nhưng chưa đi được bao xa, anh đã mồ hôi đầm đìa. Hơi ấm từ người anh cũng làm cho thân thể đã lạnh cứng của người này ấm dần lên. Người này đã tỉnh lại. Không bao lâu, hai người đã cùng dìu nhau đi về trước. Khi họ đi đến một ngọn đèo khác, Synge phát hiện ra người bạn của mình đang nằm trên tuyết, anh ta đã chết vì lạnh.
Phải chăng bạn của Synge đã bị quật ngã bởi sự ân hận và dằn vặt của nội tâm? Một người chưa mất hết lương tri thì không thể nào thờ ơ đối với hành vi thấy chết không cứu của mình. Trong tình huống đó, một khi ý chí đấu tranh vì sự sống bị suy yếu thì làm sao có thể chống lại được sự tấn công của thần chết.
Giữa người với người, sự quan tâm luôn có quan hệ qua lại. Một người khi giao tiếp với người khác, nếu không phải là đối xử tốt thì cũng là đối xử không tốt, không có sự lựa chọn khác. Giữa hai sự lựa chọn này, dù là đối với mình hay đối với người khác hoặc đối với xã hội, đối đãi tốt vẫn là một sự lựa chọn tối ưu. Tử tế với người khác có thể thúc đẩy sự hợp tác và cảm thông giữa mọi người, từ đó làm tốt mọi việc; có thể thúc đẩy mọi người cùng tạo ra môi trường sống tốt đẹp và không ngừng nâng cao chất lượng sống của mỗi người; có thể thúc đẩy mọi mặt của xã hội phát triển.
Sự tồn tại của bất cứ ai đều là điều kiện, là tiền đề cho sự tồn tại của người khác. Một người phải quan tâm đến người khác thì bản thân mình mới có thể tồn tại. Có nghĩa là, phải quan tâm đến người khác thì trong cuộc sống xã hội, bạn mới được người khác công nhận và tán thưởng.
Một vị chủ tịch hội đồng quản trị của một công ty nọ, khi nguồn vốn của công ty còn dồi dào, ông ta thường hay lái xe hơi cán chết những con gà con, vịt con của nhà người khác. Con chó của ông ta thường được thả chạy rông và nhe răng dọa dẫm đứa bé hàng xóm. Khi sửa nhà, ông ta thường chất đống cây gỗ trước cửa nhà hàng xóm. Giữa ông ta và hàng xóm không có được mối giao hảo tốt. Sau đó, công ty ông ta do xoay vòng vốn không được linh hoạt nên phải ngừng kinh doanh. Ông ta thường gặp những người hàng xóm ở ngay ngõ hẻm. Người hàng xóm bước đi, ông cũng bước đi. Ông ta đã biết nở nụ cười và không còn hất cằm lên nữa, con chó nhà ông ta cũng đã được buộc xích. Ông ta cũng thường xuyên cúi người xuống xoa đầu đứa bé nhà hàng xóm. Nhưng nói thẳng ra, ông ta cũng không cải thiện được gì.
Một hôm, trong một cuộc nói chuyện ngẫu nhiên với ông ta; khi nhắc đến sự ưu phiền và ân oán của người đời, một người hàng xóm mới buột miệng nói: "Con người nếu làm mất lòng người khác vào lúc mình thất bại thì có thể bù đắp khi mình đã thành công; nhưng nếu làm mất lòng người khác vào lúc mình thành công thì lại không thể bù đắp được khi mình thất bại". Người nói vô tâm nhưng người nghe lại hữu ý, ông ta gật đầu đầy thấm thía.
- HỢP TÁC CÓ KHẢ NĂNG SÁT THƯƠNG LỚN NHẤT
Thực ra, phẩm chất vĩ đại nhất của loài sói chính là tinh thần hợp tác. Có thể nói, tinh thần hợp tác là nguyên nhân quan trọng giúp loài sói có khả năng sát thương lớn nhất. Chủ tịch tập đoàn Haier từng nói: "Điều đáng ca ngợi ở loài sói là tinh thần đồng đội, hợp tác tác chiến trong chiến đấu, thậm chí bất chấp thịt nát xương tan để giành thắng lợi. Một đối thủ như vậy trong cuộc chiến chốn thương trường là đáng sợ nhất, cũng là đối thủ có khả năng sát thương lớn nhất".

Linh dương là loài động vật chạy nhanh nhất của thảo nguyên, nhưng chúng lại thường trở thành con mồi của bầy sói. Trong khi đó, bầy ngựa chạy chậm hơn lại rất ít khi trở thành mục tiêu của bầy sói. Tại sao sói có thể săn được loài linh dương có tốc độ chạy nhanh như thế mà lại rất ít khi săn loài ngựa chạy chậm hơn?
Hóa ra, ngựa là loài động vật sống bầy đàn, chúng cũng có ý thức hợp tác đồng đội và tinh thần đoàn kết như loài sói. Chúng biết rằng nếu chúng không đoàn kết chặt chẽ với nhau thì rất có thể, chúng sẽ trở thành thức ăn của bầy sói. Mỗi khi bị các động vật ăn thịt tấn công, những con ngựa trưởng thành và khỏe mạnh sẽ quay đầu lại với nhau, đuôi hướng ra ngoài, tự động kết thành vòng tròn để những con ngựa non và những con già yếu ở giữa. Chỉ cần kẻ địch đến gần, những con ngựa vòng ngoài sẽ đá vó sau vào kẻ địch. Một khi bị ngựa đá trúng, thì kẻ địch chỉ có từ chết đến bị thương. Vì vậy, rất ít động vật ăn thịt muốn tấn công bầy ngựa, kể cả loài sói có ý thức hợp tác nhất.
Ngược lại, những loài động vật ăn thịt lại rất thích săn loài linh dương. Linh dương không có tinh thần đồng đội để bảo vệ lẫn nhau. Khi bị kẻ thù tấn công, bầy linh dương sẽ bỏ chạy tứ tán. Những con linh dương đã bị phân tán dù có chạy nhanh đến mấy cũng không thoát khỏi vòng vây của kẻ thù và trở thành bữa ăn ngon của chúng.
Trong cuộc cạnh tranh kẻ thích hợp thì sống, nhờ có tinh thần hợp tác mà hàng trăm hàng ngàn năm nay, loài sói đã trở thành một quần thể ưu tú hàng đầu.
Hệ thống hợp tác của loài sói còn bao hàm cả mối quan hệ phức tạp với loài người.
Trong công viên Hoàng Thạch, sau nhiều năm nghiên cứu, quy hoạch, kiên trì đối với chính sách, chấp hành nghiêm chỉnh trong việc nuôi dưỡng bầy sói, người ta đã thu được kết quả vượt xa sự mong đợi. Những con sói hoang không những sống được mà còn sinh sôi. Kế hoạch nuôi dưỡng của công viên Hoàng Thạch cũng trở thành cột mốc trong việc nuôi sói của con người. Hàng ngàn hàng vạn người đã vui mừng khôn xiết khi biết được loài sói, kẻ cướp thức ăn vĩ đại này, lại một lần nữa được dạo chơi trong công viên Hoàng Thạch rộng lớn. Điều này đã truyền đạt đến họ một thông tin: con người và loài sói có thể chung sống hòa bình. Không những thế, hình thức hợp tác này cũng ám chỉ rằng mỗi người chúng ta và công ty nơi mình làm việc cần phải có phẩm chất đặc biệt này, một tinh thần hợp tác trong sự cạnh tranh giữa cá thể và tập thể, đồng nghiệp.
Ông Trương Quả Hỷ, chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc tập đoàn Quả Hỷ tỉnh Giang Tây, là một người có ý thức hợp tác mạnh mẽ. Vì ông rất giỏi hợp tác với người khác nên sự nghiệp của ông cực kì thịnh vượng. Năm 1979, ông bắt đầu sản xuất am thờ Phật xuất khẩu sang Nhật Bản, chiếm được phần lớn thị trường am thờ Phật ở Nhật, đồng thời còn mở các đại lý và văn phòng tại Canada, Đức, Hàn Quốc, Thái Lan và Hồng Kông. Sản phẩm gồm có 5 loại lớn và hơn 2000 chủng loại. Ông đã đứng trong hàng ngũ những nhà tỷ phú.
Ông trùm ngành kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ Trương Quả Hỷ biết rõ mối quan hệ lợi hại của sự vật nên khi khai thác thị trường Nhật Bản, ông quan tâm đến lợi ích của rất nhiều mặt, đối xử tốt với đối thủ và đồng minh. Vì vậy, ông nhanh chóng trở thành thủ lĩnh của thị trường am thờ Phật của Nhật Bản.
Sau khi Trương Quả Hỷ giành được vị trí nhất định trong thị trường Nhật Bản, ông đã cùng thương gia Nhật xây dựng hệ thống đại lý vững chắc. Toàn bộ sản phẩm am thờ Phật đều do các đại lý ở Nhật tiêu thụ. Ít lâu sau, xuất hiện tình hình mới. Khi am thờ Phật của Trương Quả Hỷ đang bán chạy ở Nhật, một số thương gia Nhật thấy bán am thờ Phật này là rất có lợi. Để giảm bớt chi phí nhập hàng, một số người đã tìm cách đi đường tắt, bỏ qua đại lý để đến đặt hàng trực tiếp với Trương Quả Hỷ.
Nếu xét lợi ích trước mắt, đặt hàng trực tiếp sẽ giảm bớt được khâu trung gian, nơi sản xuất sẽ kiếm thêm một ít tiền. Nhưng nếu xét về lợi ích lâu dài, nhận đặt hàng trực tiếp có nghĩa là sẽ mất đi con đường tiêu thụ hàng hóa mà ông đã tốn rất nhiều công sức để xây dựng. Thậm chí, con đường buôn bán trước đây sẽ quay lưng lại với mình, sẽ liên kết với các đối thủ cạnh tranh. Điều này rõ ràng là một tổn thất. Xuất phát từ hướng suy nghĩ này, Trương Quả Hỷ đã khéo léo từ chối những đơn đặt hàng này nhưng rất cương quyết, tiếp tục duy trì mối quan hệ với các đại lý ở Nhật Bản. Sau đó, các đại lý ở Nhật Bản biết được chuyện này, họ đã rất cảm động, càng tin tưởng Trương Quả Hỷ hơn và cũng giúp ích cho ông trong việc quảng bá sản phẩm. Các thương nhân ở Nhật vốn không dễ gì chịu thua lần này đã tặng cho Trương Quả Hỷ danh hiệu "nhà điêu khắc bậc nhất". Từ đó, việc tiêu thụ sản phẩm của Trương Quả Hỷ ngày càng ổn định hơn trên thị trường Nhật Bản.
Con người nếu không biết nhìn xa, thì phải biết lo gần. Trương Quả Hỷ đã sáng suốt nhìn nhận sản xuất am thờ Phật là một ngành nghề có lợi nhuận rất lớn. Ngoài tập đoàn Quả Hỷ của ông, sản phẩm được sản xuất từ Đài Loan và Hàn Quốc cũng có khả năng cạnh tranh ngang ngửa, chưa kể ở Nhật Bản còn có hàng ngàn hàng vạn xí nghiệp nhỏ sản xuất những mặt hàng tương tự. Nếu chỉ dựa vào hệ thống bán hàng sẵn có và sự góp vốn của một hai công ty Nhật Bản để cạnh tranh với các đối thủ hùng mạnh thì chỉ bị họ o ép và nghiền nát.
Sau khi cân nhắc lợi hại, Trương Quả Hỷ quyết định mở rộng đồng minh, lôi kéo một số phái đối lập trước đây về phía mình. Để chắc chắn hơn, ông còn cùng với các thành viên giỏi tiến hành phân tích, nghiên cứu thật kỹ lưỡng, chọn ra một số xí nghiệp nhỏ có tính đại diện đang nằm rải rác trên nước Nhật. Bằng sự phối hợp ở nhiều mặt, "hiệp hội kinh doanh am thờ Phật" ở Nhật Bản được thành lập vào năm 1991, chuyên bán những sản phẩm điêu khắc sơn mài của tập đoàn Quả Hỷ. Phương thức này đã biến cạnh tranh tiêu cực thành hợp tác tích cực. Năm đó, sản phẩm của họ đã chiếm lĩnh đến sáu phần trong thị trường am thờ Phật của Nhật Bản và giành được quyền chủ động trên thị trường.
Đây chính là chính sách liên kết của Trương Quả Hỷ, chân lý của nó là suy nghĩ cặn kẽ, cân nhắc lợi hại, thoát khỏi cái lợi trước mắt, mở rộng tầm nhìn, xử lý chính xác và quan hệ hợp tác với đồng minh; cuối cùng mới có thể giữ vững được trận địa.
- SỰ LIÊN KẾT CỦA BẦY SÓI LÀ KHÔNG GIỚI HẠN
Nếu xét ở một ý nghĩa nào đó, sói không có ngôn ngữ. Phương thức liên lạc của chúng có thể sẽ rất giới hạn, những tiếng gầm gừ, tiếng tru chỉ có thể biểu đạt tình cảm đơn giản nhất. Nhưng chúng có nhiều phương pháp khác để biểu đạt ý tưởng, còn có một phương pháp truyền tin rất đặc biệt – điện thoại của sói. Trong phạm vi hoạt động của chúng, rất nhiều "trung tâm" được phân bố khắp nơi. Những "trung tâm" này có thể là tảng đá, là một góc của con đường nhỏ giao nhau, hoặc là một cái xương đầu của con trâu nước. Thực ra, bất cứ một vật gì khá rõ ràng ở trên đường đều có thể được dùng làm "trung tâm". Khi một con sói cất tiếng kêu ở đó, có nghĩa là nó đang lưu lại mùi của cơ thể nó và căn cứ vào tình hình của nơi này để hiểu được có những con vật nào đã từng đi qua đây và đã làm gì... Nó sẽ biết được chúng đến từ lúc nào, đi đâu, còn có thể phán đoán được tình hình của chúng lúc đó như có bị săn đuổi hay không, có bị đói không, đã ăn no chưa, hoặc có bị bệnh không. Nhờ hệ thống đăng ký này, một con sói có thể biết được bạn nó đang ở đâu, cũng biết được kẻ thù của nó đang ở nơi nào.

Trên đây là một đoạn ghi chép của Seton chuyên gia nghiên cứu về loài sói. Chúng ta đều biết, sói không chỉ dựa vào một phương thức trao đổi đơn nhất, mà là sử dụng tùy ý nhiều phương pháp. Chúng không những chỉ dùng tiếng kêu để truyền đạt thông tin, mà còn biết cách vận dụng ngôn ngữ của cơ thể cực kỳ phong phú để tiến hành giao tiếp. Đối với sói, kỹ thuật liên lạc chính là sự tập trung. Chúng để ý đến mọi hình thức liên lạc, đặc biệt là ngôn ngữ của thân thể.
Sói thích cọ mũi vào nhau, dùng lưỡi liếm để biểu đạt tình cảm. Sói thích dùng tư thế của cơ thể để biểu thị sự phục tùng và tôn kính; thích dùng ngôn ngữ tinh tế, phức tạp của thân thể, bao gồm môi, mắt, mặt và đuôi để biểu đạt những tin tức khác. Trong ngôn ngữ của thân thể này, cũng giống như con người, sở trường của loài sói vẫn là dùng ánh mắt để truyền đạt những điều sâu xa hơn.
Mỗi một người đều có thể đọc được những điều khác nhau từ ánh mắt của bầy sói như cô độc, hiu quạnh, khát vọng... Thực ra, đôi mắt là công cụ liên lạc hữu hiệu nhất của bầy sói. Sói có thể thay đổi sự to nhỏ của con ngươi để biểu đạt niềm vui sướng, đồng tình, sợ hãi, kinh ngạc... Khi bầy sói giao tiếp với con của chúng, chúng sẽ bộc lộ sự hiền từ của mình. Chúng sẽ không xét đến vai vế thứ bậc, chúng muốn cho sói con có cảm giác bình đẳng. Lúc này, sói con sẽ cào lên lưng chúng, thậm chí còn cắn xé chúng và dù cho sói con có làm bất cứ một cử chỉ quá đáng nào, chúng cũng không nổi giận. Đối với bầy sói, liên lạc và giao tiếp chính là bảo vệ cho sự sinh tồn của chúng. Bầy sói có tổ chức xã hội và chế độ đẳng cấp nghiêm ngặt; là động vật đoàn kết nhất trên thế giới. Để có được những điều này, loài sói cần phải có hệ thống liên lạc hoàn thiện. Đây chính là ưu thế sinh tồn của bầy sói.
Trong công việc, rất nhiều mâu thuẫn, hiểu lầm, xung đột đều bắt nguồn từ những vướng mắc tồn tại trong quá trình giao tiếp giữa mọi người.
Một phòng làm việc bị phát hỏa. Người quản lý nói với nhân viên vừa mới chạy ra khỏi cửa: "Mau đem thùng nước lại đây!" Anh nhân viên này vừa đi vừa nghĩ: "Vòi nước ở đâu? Thùng chứa nước ở đâu?" Cuối cùng, anh ta cũng nhớ ra ở trong nhà ăn gần đây có thùng nước. Anh ta suy tính: "Lấy thùng chứa nước trước, sau đó đến vòi nước gần nhất để lấy nước, như thế sẽ đỡ tốn sức". Nhưng khi anh ta quay lại, thì hỡi ôi, lửa ở phòng làm việc đã bốc cao!
Hóa ra, khi người quản lý phát hiện thấy cháy, lại thấy anh nhân viên này bèn gọi anh ta đi lấy nước. Anh nhân viên này không hiểu có chuyện gì. Anh nhân viên trách móc: "Nếu biết là có hỏa hoạn thì gần đó có bình chữa cháy, đâu cần phải chạy thật xa để lấy nước?"
Nếu ngay từ đầu, người quản lý nói với anh nhân viên: "Có cháy, cậu mau đem nước đến đây cho tôi dập lửa!" thì anh nhân viên sẽ nghĩ: "Muốn chữa lửa, phải nhanh chóng! Chữa lửa thì không nhất thiết là phải dùng nước! Gần đó đã có bình chữa cháy rồi mà!" Như vậy, chỉ trong vòng một vài phút, ngọn lửa sẽ được dập tắt.
Đây là một ví dụ điển hình cho việc có những vướng mắc trong quá trình giao tiếp.
Trong công việc hàng ngày, tại sao nhiều người khi thảo luận về một vấn đề nào đó, họ to tiếng với nhau, thậm chí dẫn đến nhiều tình huống tệ hại hơn? Chỉ vì họ không phải đang thảo luận quan điểm mà đơn giản chỉ là biểu đạt quan điểm, hàm hồ, lại còn cố gắng gây áp lực đối với người khác, để cho họ đồng ý với quan điểm của mình. Như thế, một điều chắc chắn là cuộc giao tiếp giữa họ sẽ không thành công. Giao tiếp không có hiệu quả sẽ không thể nào hiểu được ý của đối phương và việc cần làm sẽ khó tiến hành thuận lợi, sẽ có những bế tắc trong công việc.
Sa Sa phụ trách những công việc bên ngoài xí nghiệp. Một hôm, ông chủ hỏi cô có thể làm những hạng mục phức tạp hơn không? Sa Sa nói một cách khiêm tốn: "Chắc là tôi sẽ làm không tốt". Ý của cô là: "Hãy cho tôi thử xem sao?" Sa Sa chờ đợi ông chủ giao hạng mục này cho mình trong hy vọng. Nhưng chờ đến ngày thứ hai thì đã có một đồng nghiệp khác làm rồi. Cô rất thất vọng, thầm oán trách ông chủ không cho cô cơ hội.
Sau đó, có người nói với Sa Sa rằng: ông chủ mong đợi sự tự tin của cô, chứ không phải là sự khiêm tốn. Nếu cô nói "có thể" thì hạng mục đó chắc chắn sẽ thuộc về cô. Sa Sa rất hối hận. Ở đây, ông chủ đã không hiểu ý nghĩa thực sự trong câu nói của Sa Sa. Trong thực tế, đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc ông chủ và nhân viên không có được sự trao đổi tốt.

Trong công việc, chỉ có gạt bỏ những vướng mắc trong giao tiếp thì mới có thể hóa giải được mâu thuẫn, hiểu lầm và đạt được mục đích.
Đại Áo là quản lý nghiệp vụ trong một công ty. Cô sắp được đưa lên làm giám đốc bộ phận. Do tổng giám đốc, người cất nhắc cô đã bị điều đi xa và đổi lại là một người mới, nên việc bổ nhiệm của cô bị gác lại. Đại Áo ngầm hiểu được, có một số người trong công ty đang đặt điều nói xấu cô và tổng giám đốc trước. Họ nói tổng giám đốc trước đề bạt cô là vì cô và tổng giám đốc trước có tình cảm đặc biệt. Những lời đặt điều này đã đến tai tổng giám đốc mới, làm cho cấp trên có ấn tượng xấu về cô. Đại Áo cảm thấy rất uất ức, nhưng chuyện này lại không thể trình bày trực tiếp với tổng giám đốc mới được. Chỉ có tăng cường giao tiếp thì mới giải tỏa được hiểu lầm.
Một lần, nhân lúc nghỉ trưa Đại Áo đã chủ động bắt chuyện với cấp trên. Trong lúc nói chuyện, cô đã báo cáo lý lịch và tình hình công việc của mình cho tổng giám đốc mới nghe và nói rõ mình vẫn chưa có đủ kinh nghiệm làm việc, hy vọng cấp trên thẳng thắn phê bình và chỉ dẫn.
Sau lần nói chuyện đó, cấp trên bắt đầu lưu ý đến cô và phát hiện ra cô đúng là một người có năng lực nên cũng thay đổi thái độ đối với cô. Sau đó, cứ mỗi lần cùng đi công tác với tổng giám đốc, cô luôn gọi điện thoại về nhà và cho bạn trai trước mặt tổng giám đốc, để chứng tỏ mình rất quan tâm đến gia đình và bạn trai. Trong những lần nói chuyện đó, tổng giám đốc cảm thấy cô không phải là cô gái dễ dãi, hành vi, cử chỉ lại rất đứng đắn và rất chân thành, khả năng nghiệp vụ cũng rất tốt nên đã ký quyết định bổ nhiệm cô.
Trong công việc, chúng ta khó tránh khỏi bị người khác hiểu lầm. Có những hiểu lầm là do người khác tạo ra, có những hiểu lầm là do mình vô tình tạo thành. Trong những trường hợp này, chúng ta không nên có thái độ tiêu cực, càng không nên phản kháng mà hãy giao tiếp, nói chuyện để giải quyết hiểu lầm.
Giao tiếp không những giải quyết được những hiểu lầm của người khác đối với bạn mà còn làm cho họ hiểu bạn hơn. Mỗi một người đều phải phá bỏ những vướng mắc trong giao tiếp, cố gắng xây dựng mối quan hệ đoàn thể. Sau khi mối quan hệ đoàn thể được giải quyết tốt thì trí tuệ của mọi người sẽ được phát huy!


Chương 11: Sống trong nghịch cảnh, kẻ làm vua sẽ thắng (tính kiên trì của sói)
Tự thuật của loài sói:
Mềm rắn nắn buông là thiên tính của động vật. Kẻ mạnh ăn kẻ yếu là quy luật sắt của tự nhiên. Ta biết tấn công, nhưng cũng biết nhượng bộ. Ta không sợ trần trụi, nhưng cũng rất giỏi ngụy trang. Ta vừa có thể chiến đấu đơn độc, vừa giỏi tấn công tập thể. Ta am hiểu những quy tắc của rừng rậm và hoang dã, vì vậy, ta vẫn mãi là kẻ chiến thắng.
- phép tắc 1: VƯƠN LÊN TỪ TRONG ĐỐNG ĐỔ NÁT
Vùng thảo nguyên của Châu Phi thường xuyên xuất hiện sư tử, hổ và báo. Chúng rất to khỏe, động tác nhanh mạnh, nhu cầu về thức ăn cũng rất lớn. Đối với một số loài động vật ăn thịt có kích thước tương đối nhỏ trên thảo nguyên như loài sói, những con vật to lớn này là đối thủ lớn cạnh tranh thức ăn với chúng. Xét về tầm vóc, tốc độ, sức khỏe và vũ khí chiến đấu (móng vuốt và răng), sói không phải là đối thủ của những động vật thuộc họ Mèo này; nhưng loài sói trên thảo nguyên vẫn không rơi vào tình trạng đói đến mức gầy trơ xương. Chúng thường ăn những thức ăn thừa của những con "mèo lớn" này và đôi lúc, chúng còn dựa vào sự linh hoạt của bản thân để cướp thức ăn từ miệng những con "mèo lớn". Thậm chí nhờ vào sự hợp tác tập thể, thỉnh thoảng, bầy sói còn có thể giết chết báo.

Là một kẻ ăn thịt, trong môi trường sống mạnh được yếu thua, vì sự sống, loài sói không bao giờ từ bỏ mục tiêu của mình, cho dù đến phút cuối cùng của sự sống, chúng cũng không dễ dàng chịu thua. Đây chính là một phép tắc trong sự sinh tồn của loài sói: đứng dậy từ trong đống đổ nát. Về điểm này, người Nhật Bản được xem là một điển hình.
Nhật Bản là một dân tộc sùng bái kẻ mạnh. Từ xưa đến nay đều như thế. Trung Quốc thời Thịnh Đường đã trở thành bậc thầy để người Nhật Bản học tập. Cho đến năm 1853, hạm đội của Mỹ dùng đại pháo phá hủy cửa ngõ của Nhật Bản. Pháo hạm của Mỹ đã làm cho Nhật Bản tỉnh ngộ, nên họ tiến hành Minh Trị Duy Tân và học tập toàn diện ở nước Mỹ. Chưa đầy mười năm, Nhật Bản đã trở thành cường quốc.
Sau khi trở thành cường quốc, Nhật Bản bắt đầu bành trướng quyền lực và khiêu chiến với nước Mỹ đã từng chiến thắng mình năm xưa. Sau thất bại ở Đại Chiến Thế Giới lần hai, nước Nhật lại một lần nữa thể hiện tinh thần quên thù cũ, coi đối thủ là thầy, biến những tiên tiến, văn minh của đối thủ thành cái của mình, nhanh chóng đứng lên từ trong đống đổ nát và cúi đầu gọi MacArthur là "ân sư". Tinh thần quật khởi của Nhật Bản sau Đại Chiến Thế Giới lần hai đã giúp chúng ta hiểu thất bại không phải là một chuyện đáng sợ; mà chuyện đáng sợ nhất là bạn hoàn toàn gục ngã, không bao giờ muốn đứng dậy. Chỉ có càng thất bại càng dũng cảm, thì mới có thể mở ra cục diện mới.
Hạng Vũ tự vẫn bên sông Ô Giang chứ nhất quyết không chịu qua sông là vì xấu hổ với phụ lão Giang Đông. Nhưng Hạng Vũ lại không biết rằng chính vì vậy mà để mất đi cơ hội trở lại. Người đời sau thường xem chuyện này là việc đáng tiếc. Dùng cái chết để kết thúc tất cả như Hạng Vũ thì không thể làm nên nghiệp lớn. Quan trọng là phải rút ra được bài học kinh nghiệm từ trong thất bại và lấy đó làm gương. Đã ở trong rừng thì sợ gì không có củi đốt.
Hàn Tín thời Hán cũng có được chân truyền đó. Một hôm Hàn Tín đang đi trên đường thì có một tên vô lại chặn đường và cố tình sỉ nhục ông: "Hàn Tín, ngươi luôn dắt kiếm ngọc bên lưng, có biết sử dụng không? Thấy ngươi cao to như vậy nhưng kì thực chỉ là một gã hèn nhát ngoài mạnh trong yếu." Mọi người xung quanh đều cười ồ lên, còn Hàn Tín thì vẫn tiếp tục đi như không hề nghe thấy. Tên vô lại đó thấy vậy càng đắc ý, hắn chặn Hàn Tín lại, nói: "Nếu ngươi là một trang nam tử hán, không sợ chết thì hãy cầm gươm đâm vào ta. Nếu ngươi không có được chút dũng khí đó, tham sống sợ chết thì hãy chui qua háng ta". Nói xong, hắn bèn dạng hai chân, ra dáng như cưỡi ngựa, chặn ngay giữa đường. Hàn Tín im lặng nhìn hắn một lát, tuy rất cảm thấy khó chịu nhưng cuối cùng, ông vẫn nén giận phục người xuống, chui qua háng tên vô lại. Mọi người có mặt tại đó đều cười ầm lên. Nhưng Hàn Tín lại làm như không có chuyện gì xảy ra, đứng dậy đi thẳng.
So với Hạng Vũ, Hàn Tín có thể được coi là đại anh hùng. Đầu tiên, chưa nói đến những công trạng khác của Hàn Tín, chỉ riêng việc Hàn Tín có thể nhịn nhục chui qua háng tên vô lại là đã thể hiện được đức độ phi phàm của ông. Sự từng trải đặc biệt này đã rèn luyện cho Hàn Tín ý chí kiên cường và sự khiêm tốn. Những tính cách này lại là điều kiện giúp Hàn Tín trở thành mộ vị tướng kiệt xuất sau này.
Thời Xuân Thu, Ngô Vương Phù sai cậy thế nước lớn, đi đánh chiếm nước Việt. Kết quả là nước Việt thất bại, Việt Vương Câu Tiễn bị bắt đến nước Ngô. Để hạ nhục Việt Vương, Ngô Vương bắt Việt Vương nuôi ngựa ở trong thạch thất. Việt Vương vẫn hầu hạ Ngô Vương rất chu đáo, ngoan ngoãn phục tùng, nhịn đói nhịn khát mà không hề oán trách nửa lời. Ròng rã ba năm trời, Ngô Vương cuối cùng cũng tin Việt Vương đã thần phục, nên quyết định thả ông về nước. Việt Vương sau khi về nước, vì nỗi đau mất nước, nỗi nhục trong thạch thất, ông đã không để cho cuộc sống thoải mái làm nhụt ý chí của mình. Ông bỏ chăn bông, thay vào đó là củi và cỏ khô. Trước khi ăn, ông phải nếm một miếng mật đắng treo ở trên đầu giường. Ngoài ra, ông còn thường xuyên đi thị sát dân tình, giải quyết nhiều vấn đề cho bách tính, để cho dân chúng an cư lạc nghiệp, đồng thời ông còn tăng cường huấn luyện quân đội. Sau mười năm phấn đấu gian khổ, nước Việt trở thành một quốc gia giàu mạnh. Việt Vương đích thân xuất lĩnh quân đội tấn công vào nước Ngô. Lịch sử đã tái diễn trở lại, nhưng lần này, người thắng lợi lại là Việt Vương Câu Tiễn. Ông đã không chấp nhận cho nước Ngô đầu hàng, Phù Sai bị giết, nước Việt thôn tính nước Ngô. Câu Tiễn trở thành nhân vật hiển hách vào cuối thời Xuân Thu.
Từ đó về sau, câu chuyện "nếm mật nằm gai" của Câu Tiễn được lưu truyền đời đời và trở thành bài học điển hình cho việc đứng lên từ trong đống đổ nát của thất bại. Câu chuyện này đã chứng tỏ: trên thế gian, không có chuyện gì thuận buồm xuôi gió , bất cứ một thành công nào trong sự nghiệp cũng đều được thai nghén từ gian nan, hiểm trở, bế tắc và thất bại. Vì thất bại có thể rèn luyện được ý chí của mỗi con người, thúc đẩy anh ta hướng đến thành công. Hạng Vũ và Napoleon từ khi bắt đầu chinh chiến đều là đánh đâu thắng đó; vậy mà thất bại ở trận Cai Hạ, trận Waterloo đã làm họ gục ngã. Nguyên nhân là do họ thiếu sự dưỡng dục của thất bại nên một khi thảm bại thì sẽ thất bại triệt để. Chỉ có những người không sợ thất bại, càng thất bại càng kiên cường, càng thất bại càng chiến đấu thì mới có thể giành được thành công cuối cùng.
Lại nói đến Lưu Bang, từ khi ra khỏi Quan Trung, gặp Sở là thất bại. Nhưng Lưu Bang không vì vậy mà nhụt chí, ngược lại còn vươn lên trong thất bại, thất bại rồi lại khiêu chiến. Cuối cùng, Lưu Bang đã đánh thắng được Hạng Vũ ở Cai Hạ và dựng nên nhà Hán.
Trong Tam Quốc, Tào Tháo và Bão Tín thống lĩnh ba vạn năm trăm ngàn quân tấn công quân Hoàng Cân. Lực lượng của quân Hoàng Cân rất lớn, nói là trăm vạn quân nhưng thực tế cũng đạt đến năm mươi vạn. Lực lượng của hai bên chênh lệch một trời một vực. Tào Tháo càng đấu càng thua, nhưng ông vẫn càng thua càng đấu. Cuối cùng, qua nhiều cuộc chiến đấu gian khổ, Tào Tháo mới đánh bại được quân Hoàng Cân.
Trong chiến tranh chống Phát-xít thời kì cận đại, nhân dân trên thế giới ngay từ đầu đã gặp thất bại nghiêm trọng; nhưng nhân dân trên thế giới vẫn không khuất phục trước Phát-xít mà quyết đấu tranh đến cùng; cuối cùng cũng giành được thắng lợi triệt để. Lật lại lịch sử Trung Quốc thời cận đại và hiện đại, chúng ta sẽ thấy nhân dân Trung Quốc đã tiến hành biết bao cuộc chiến đấu bất khuất,và gặp biết bao thất bại xương máu để lật đổ được ba hòn núi lớn, giành lại độc lập và giải phóng dân tộc. Nhưng, thất bại vô số lần lại càng khích lệ nhân dân Trung Quốc phấn đấu vươn lên, đấu tranh ngoan cường; cuối cùng cũng đổi được độc lập và giải phóng dân tộc Trung Hoa. Tất cả những điều này chính là dẫn chứng rõ ràng nhất cho tinh thần bất khuất của dân tộc Trung Hoa.
Dù bạn muốn giành thắng lợi trong sự nghiệp hay muốn vươn lên đỉnh cao, nếu bạn không có ý chí kiên cường, bất khuất của loài sói, thì bạn cũng không thể nào hái được quả ngọt của thắng lợi. Nhưng cũng không có nghĩa là chỉ cần có điều kiện này thì nhất định sẽ thành công mà còn phải có bản lĩnh sống trong nghịch cảnh như loài sói. Đối với một người có ý chí, nghịch cảnh, khó khăn chính là cơ hội tốt để rèn luyện. Trong lịch sử, tất cả những người thành công, không ai không trải qua quá trình rèn luyện gian khổ trong nghịch cảnh. Câu chuyện Trương Hải Địch không ai là không biết. Khi được 5 tuổi, Trương Hải Địch đã bị liệt nửa người do bệnh tật, nhưng ý chí của cô không tàn phế, cô vẫn cần mẫn học tập. Đối mặt với số phận tàn khốc, Trương Hải Địch vẫn không than khóc và suy sụp. Cô chiến đấu với bệnh tật bằng sự bền bỉ, kiên trì và cô luôn tin vào cuộc sống. Tuy cô không có cơ hội bước vào cổng trường, nhưng cô vẫn phấn đấu học tập, học hết tiểu học rồi đến trung học, tự học tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Nhật và nỗ lực nghiên cứu giáo trình của đại học và thạc sĩ. Cô là tấm gương cho việc chiến thắng số phận, trở thành người có ích cho xã hội.
Một tấm gương khác là thiên tài âm nhạc Beethoven.
Vào tháng 4 năm 1800, Beethoven tổ chức hội âm nhạc để xác lập chỗ đứng cho người sáng tác nhạc. Lúc đó, thính lực của ông đang dần suy giảm. Cảm giác sợ hãi vì mình bị điếc và thất tình, năm 1802, Beethoven đã có ý định tự vẫn. Cuối cùng, ông đã khắc phục được nguy cơ, lấy lại tinh thần và tiếp tục sáng tác. Hơn 10 năm sau đó, Beethoven đã trải qua nhiều biến động trong tư tưởng và cuộc sống (Napoleon lên ngôi, nhiều lần thất tình). Đến năm 1819, Beethoven bị điếc hoàn toàn, nhưng ông vẫn bền bỉ sáng tác những tác phẩm như bản giao hưởng từ Số Ba đến Số Tám, bản giao hưởng hợp tấu dương cầm số Bốn và Số Năm.
Khi bắt đầu làm một việc gì, chúng ta thường khó tránh khỏi thất bại. Nếu sợ thất bại, thì bạn sẽ không thể nào thành công. Các ông bố bà mẹ thường nói với con của mình rằng: "Chỉ cần con đứng lên được thì sẽ đi được, con đi được thì sẽ chạy được." Mỗi bậc cha mẹ đều hiểu nếu con của họ không té ngã thì sẽ không biết đi và biết chạy. Khi họ nhìn thấy con của họ học được cách đi từ trong những lần té ngã, họ sẽ rất vui sướng. Thực ra, mỗi người đều lớn như thế.
Cuộc sống là vậy, công việc cũng như thế. Chỉ có từ trong thất bại, chúng ta mới thực sự học được bản lĩnh. Bạn muốn vươn xa, muốn giành được vị trí hàng đầu, thì bạn hãy nhớ phải "vươn lên từ trong thất bại". Một nhà viết kịch người Anh từng nói: "Đối với chúng ta, vinh hạnh lớn nhất chính là mỗi người đều đã từng thất bại và mỗi khi chúng ta vấp ngã, chúng ta đều có thể đứng dậy". Chính vì không ngừng gặp khó khăn trắc trở, con người mới có thể trở nên kiên cường hơn. Ở Nhật, có một hội tên là "hội Bát Khởi". Hội này dành cho những người kinh doanh bị thất bại do không gặp vận may. Người đứng đầu hội này đã từng lấy chủ đề "thất bại là cây gậy mở đường" để diễn giảng cho các thành viên trong hội. Đây là một sự khích lệ rất lớn đối với những người gặp thất bại lúc đó.
Quả thực, những điều mà con người học được từ trong thất bại còn nhiều hơn so với những gì họ học được từ trong thành công. Có rất nhiều nguyên nhân thất bại, như kiêu ngạo tự đại, quá tự mãn, khoác lác, lạm dụng chức quyền... Đại thể là vì những chuyện nhỏ mà dẫn đến những tổn thất lớn. Hàn Phi Tử thời Xuân Thu Chiến Quốc từng nói: "Không bị một ngọn núi đè nhưng có thể sẽ bị một hòn đá làm vướng chân". Vì vậy, một người có chí phải có hai phẩm chất sau:
Thứ nhất, có thể chịu đựng được thất bại và khiêu chiến với thất bại để đoạt được thắng lợi trong sự nghiệp và thành công trong cuộc sống.
Thứ hai, chiến đấu lâu bền với bản thân, không dao động trước mọi chuyện.
Dù là thất bại nào, chỉ cần biết đứng dậy sau vấp ngã thì bài học vấp ngã sẽ là kinh nghiệm hữu ích giúp bạn giành được thành công trong tương lai. Như thế mới là sự thể hiện chân thực phép tắc sinh tồn của loài sói. Vì vậy, học được cách sinh tồn từ trong nghịch cảnh, tài năng của chúng ta không những không bị mai một mà còn tỏa sáng. Như Ban-zắc nói: "Trắc trở giống như một hòn đá, đối với kể yếu đuối thì nó là hòn đá vướng chân, đối với người mạnh mẽ thì nó là bàn đạp".
- Phép tắc 2: BỀN BỈ
Khi sói săn mồi, chúng thường gặp sự chống trả quyết liệt của con mồi. Một số con mồi to lớn đôi lúc còn đe dọa đến tính mạng của loài sói. Nhưng chỉ cần loài sói đã định ra mục tiêu, thì dù phải chạy xa đến mấy, dù phải tốn bao nhiêu thời gian và phải mạo hiểm đến đâu, chúng cũng không từ bỏ, chưa bắt được con mồi sẽ chưa dừng lại.

Bền bỉ chính là yếu tố thành công của sói.
Thời Xuân Thu Chiến Quốc, một người cha và con trai của ông xuất chinh chiến đấu. Người cha đã là tướng quân, còn người con trai vẫn chỉ là lính hầu. Lại một hồi kèn lệnh vang lên, khi tiếng trống trận rền vang, người cha nghiêm trang cầm một túi đựng tên, bên trong chỉ cắm một mũi tên. Người cha trịnh trọng nói với đứa con: "Đây là ngọc tiễn gia truyền, đeo nó ở bên mình sẽ có sức mạnh vô cùng nhưng con tuyệt đối không được rút nó ra".
Đó là một cái túi đựng tên rất đẹp, được làm từ da bò, bên mép có khảm đồng ánh lên sắc đen. Kế đến là phần đuôi của mũi tên lộ ra ngoài. Nhìn thoáng qua là đã biết nó được làm từ lông chim công. Niềm vui ánh lên trong khóe mắt của người con. Anh tưởng tượng ra hình dạng thân mũi tên, đầu mũi tên, dường như bên tai có tiếng tên bay vun vút. Có lẽ, tướng soái của quân địch đã chết vì nghe thấy âm thanh này.
Quả nhiên, khi đeo ngọc tiễn vào, người con đã trở nên anh dũng phi thường. Khi tiếng tù và gọi thu binh, người con vẫn không kìm nén được sự háo thắng. Anh hoàn toàn quên mất lời dặn của cha, ham muốn mạnh mẽ thúc đẩy anh ta rút ngọc tiễn ra để thử xem hiệu quả thế nào. Anh ta chợt sững người - chỉ là một mũi tên gãy.
"Ta đánh trận với một mũi tên gãy ư?" Người con kinh hãi đến mức toát mồ hôi lạnh, ý chí của anh ta bỗng chốc sụp đổ như ngôi nhà bị mất đi trụ chống đỡ. Kết quả hiển nhiên là người con chết thảm trong loạn quân.
Câu chuyện này nói với chúng ta rằng: phải rèn luyện ý chí của mình trở nên dẻo dai như mũi tên, thì chúng ta mới có thể "thiện xạ như thần", "bách phát bách trúng" trong sự nghiệp và trong cuộc sống. Hủy diệt hay cứu sống nó đều do bản thân chúng ta. Hủy diệt hay sinh tồn? Quyền chọn lựa ở trong tay chúng ta. Sói đã lựa chọn sự dẻo dai, chúng luôn hướng về mục tiêu đã định và dũng cảm tiến bước, vì chúng hiểu rằng: Sự sống của chúng mỗi ngày đều phải tiếp nhận những thử thách. Nếu chúng bền bỉ, dũng cảm tiến bước, đón nhận khiêu chiến thì chúng nhất định sẽ thành công.
Tinh Vệ là con gái của Viêm Đế. Trong một lần du thuyền trên biển, nàng bị chết đuối do sóng to gió lớn làm đắm thuyền. Sau khi chết, Tinh Vệ hóa thành một con chim tên là Tinh Vệ, hình dạng giống như con quạ, đầu có hoa văn, mỏ trắng, chân đỏ. Nó căm hận biển cả đã cướp đi tuổi thanh xuân của mình nên ngậm cây và đã từ núi phía tây đến, thề quyết san bằng biển đông, để nó không còn làm mưa làm gió hại người nữa.
Đào Uyên Minh, nhà thơ đời Tấn, từng viết trong "Độc sơn hải kinh" rằng: "Tinh Vệ hàm vi mộc, tiên dĩ điền thương hải. Hình thiên vũ can thích, mãnh chí cố thường tại". Ông đã đưa chim Tinh Vệ nhỏ bé sánh ngang hàng với những người có chí lớn đỉnh thiên lập địa, một nét đẹp bi tráng làm rung động lòng người hàng ngàn năm nay. Biển cả đương nhiên là to lớn, nhưng phẩm cách bền bỉ của chim Tinh Vệ còn vĩ đại hơn.
Người xưa viết rằng: từ xưa đến nay người thành đại sự không phải chỉ có tài năng siêu phàm, mà còn cần phải có ý chí bền bỉ. Chúng ta cần phải bền bỉ, nhưng phải phân biệt với cứng nhắc. Bền bỉ giống như một con sói tìm mồi nơi hoang dã, giống như cỏ dại đón gió xuân, còn cứng nhắc thì giống như đá hoa cương. Trước bãi bùn đất đen kịt, những hạt cỏ dại sẽ không oán trách, không từ bỏ, mà đem toàn bộ hy vọng gởi gắm vào trong đất. Nó trân trọng từng chút ánh sáng mặt trời, trân trọng từng hạt mưa, thậm chí còn trân trọng mỗi một làn gió mát. Nó đón nắng, mưa, gió, sương, tuyết, cuối cùng nó đã vươn cành tỏa ra màu xanh của sự sống.
Con người cũng giống như cây cỏ. Trong cuộc đời, nhiều mâu thuẫn, đau khổ, gian nan đan xen vào nhau, khắp nơi đều là vực thẳm. Chúng ta phải giống như loài cỏ dại vô danh, nảy ra những mầm non dẻo dai, làm cho nó đạt đến mức độ không thể bị hủy diệt. Cho dù là phải chịu đựng nhiều gian nan, bạn vẫn phải đeo đuổi lý tưởng bằng ý chí kiên cường và tinh thần bền bỉ, để từng bước tiến đến thành công.
Con sói săn mồi nơi hoang dã luôn dũng cảm tiến bước dù gặp bất cứ khó khăn nào và một người có ý chí bền bỉ cũng phải khai thông tư tưởng, bất khuất, biết kiềm chế, làm việc linh hoạt. Chúng ta hãy tin mình là một con sói bền bỉ có thể sinh tồn ở bất cứ hoàn cảnh nào. Trong bất cứ khó khăn nào, bạn nên nhớ rằng "không được dễ dàng buông xuôi!"
Tăng Quốc Phiên là một trong những người có ảnh hưởng nhất trong lịch sử Trung Quốc cận đại, nhưng thuở nhỏ, tư chất của ông lại không được tốt. Một hôm, ông đang ở nhà đọc sách, ông đã đọc đi đọc lại một bài văn không biết bao nhiêu lần, nhưng vẫn tiếp tục đọc, vì ông vẫn chưa thuộc lòng. Lúc này, một tên trộm đã lẻn vào nhà ông và đang nấp dưới mái hiên. Hắn chờ cho người đọc sách ngủ say rồi sẽ vào nhà vơ vét. Nhưng hắn cứ chờ mãi mà vẫn thấy ông ta đọc đi đọc lại bài văn đó. Tên trộm nổi giận, nhảy vào nói: "Dốt thế này thì đọc sách cái nỗi gì?" Sau đó, tên trộm đọc thuộc lòng bài văn đó một lượt, rồi nghênh ngang bỏ đi.
Tên trộm là người rất thông minh, chí ít cũng thông minh hơn Tăng Quốc Phiên, nhưng hắn chỉ có thể làm một tên trộm còn Tăng Quốc Phiên thì trở thành người đến cả Mao Trạch Đông cũng phải khâm phục. Trí nhớ của tên trộm đó khá tốt, chỉ cần nghe qua vài lần là đã thuộc lòng. Hơn nữa, hắn cũng rất dũng cảm, thấy người khác chưa ngủ mà dám nổi giận xông ra, sau khi giáo huấn Tăng Quốc Phiên, hắn còn đọc thuộc nội dung bài văn rồi ngênh ngang bỏ đi. Nhưng điều đáng tiếc là tên của hắn không được lưu truyền sử sách; còn ý chí bền bỉ của Tăng Quốc Phiên lại giúp ông thành công, trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất trong lịch sử Trung Quốc. Khắc phục bản thân mình chính là tính bền bỉ của loài sói.
Một số người khi gặp hoàn cảnh khó khăn hoặc bế tắc, họ thường xuất hiện ý nghĩ cực đoan. Nếu nói những yếu tố dễ làm cho con người sản sinh ra ý nghĩ cực đoan là văn hóa, kinh tế, chính trị... thì khả năng chịu đựng khó khăn của mỗi người chính là yếu tố trực tiếp nhất và quan trọng nhất. Trong cùng một hoàn cảnh kinh tế, văn hóa, chính trị, xã hội, nhiều người sẽ có động cơ xung đột và kích động tinh thần giống nhau; nhưng rất ít trường hợp vì vậy mà sản sinh ra ý định tự sát. Hiển nhiên, điều này có liên quan đến khả năng chịu đựng của mọi người. Nếu mỗi người đều có ý chí bền bỉ, không từ bỏ như loài sói thì khi đối mặt với những trắc trở, chúng ta sẽ trở nên càng bền bỉ hơn và không suy sụp.
Bành Đoan Thục trong "Vi Học" có kể một câu chuyện như sau: tại một vùng hẻo lánh thuộc tỉnh Tứ Xuyên có hai hòa thượng một giàu, một nghèo đều muốn đi hành hương về Nam Hải. Trong mấy năm, hòa thượng giàu thường thuê thuyền đi theo đường sông để xuống thẳng Nam Hải, nhưng cuối cùng vẫn không đi đến nơi. Hòa thượng nghèo chỉ đi bộ với một cái bình đựng nước và một cái bát để xin cơm, nhưng ông đã đến được Nam Hải và trở về thành công.
Mọi người đều cho rằng hoàn cảnh khó khăn bồi dưỡng nhân tài, còn hoàn cảnh thuận lợi lại làm mai một nhân tài. Nhưng tôi lại không nghĩ như vậy. Lý luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng nói với chúng ta: nguyên nhân bên ngoài là điều kiện để thay đổi, nguyên nhân bên trong là căn cứ để thay đổi, nguyên nhân bên ngoài phát huy tác dụng nhờ vào nguyên nhân bên trong. Hoàn cảnh khó khăn và hoàn cảnh thuận lợi đều là những nguyên nhân bên ngoài, chứ không phải là nguyên nhân căn bản để thành công. Mấu chốt để thành công là ở sự phát huy tính năng động chủ quan. Hòa thượng giàu ở trong hoàn cảnh thuận lợi vẫn không đến được Nam Hải, còn hòa thượng nghèo lại đến nơi là tại sao? Nguyên nhân cơ bản chính là hòa thượng nghèo có ý chí bền bỉ, có lòng kiên định, chưa đạt được mục đích thì chưa dừng lại. Vì có ý chí và lòng tin ở trong tâm nên hòa thượng mới đến được Nam Hải. Đây cũng chính là nguồn động lực chúng ta có được khi học tập phép tắc của loài sói.
Câu chuyện của Thiết Mộc Nhĩ cũng đã chứng minh được điểm này. Ông bị kẻ thù truy lùng ráo riết, phải trốn trong một căn nhà lụp xụp, đổ nát. Trong lúc ông đang băn khoăn và trầm tư suy nghĩ, ông chợt nhìn thấy một con kiến đang cố gắng tha một hạt gạo. Con kiến làm đi làm lại đến 59 lần, mỗi lần nó đều ngã lăn ở gờ đất nhô cao, và nó luôn không vượt qua được gờ đất đó. Ô! Nhìn xem! Đến lần thứ 60, con kiến cuối cùng cũng thành công! Hành động của con kiến đã cổ vũ rất lớn cho tinh thần của vị anh hùng này, giúp ông tràn trề hy vọng đối với thắng lợi của tương lai.
Nhiều bậc hiền triết đã hiểu được ý nghĩa to lớn của cuộc đời sau khi trải qua bước ngoặt đầy đau khổ. Họ đã duy trì sự sống của mình bằng ý chí bền bỉ và viết ra những kinh điển truyền đời. Ở ngay tại bước chuyển ngoặt đó, sự bền bỉ và thẳng thắn đã làm cho nhân cách và suy nghĩ của họ kết đọng thành hương thơm lan tỏa khắp chiều dài lịch sử. Mặt khác, những trắc trở này cũng đã rèn luyện ý chí của họ càng bền bỉ hơn.
Những điều chúng ta thấy từ sự kiên trì của loài sói không chỉ có như vậy. Vương Vi Chi là một trong những nhà thư pháp kiệt xuất nhất trong lịch sử Trung Quốc. Ông được suy tôn là "Thư Thánh". Thời niên thiếu, để viết được một chữ đẹp, ông đã phải rèn luyện khắc khổ, nghiên cứu kỹ càng tư thế của cơ thể, tự sáng tạo ra phong cách riêng của mình, bền bỉ rèn luyện, luôn là tấm gương cho đời sau.
Ngoài ra, còn rất nhiều tấm gương thể hiện phép tắc bền bỉ của loài sói.
Cuối thế kỷ 19, thế kỷ của thiết bị điện như điện thoại, điện báo, đèn điện, máy hát..., đã mang đến nhiều niềm vui và tiện lợi cho cuộc sống của con người. Nhưng, những máy móc này đều phải dùng điện. Không có điện, những thứ này chỉ là một đống phế liệu, không còn giá trị sử dụng nữa. Lúc đó, thời gian sử dụng của bình ắc-quy rất ngắn. Edison đã ý thức được tầm quan trọng của việc giải quyết tuổi thọ của bình ắc-quy: nếu không kéo dài thời gian sử dụng của bình ắc-quy thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tác dụng của thiết bị điện. Edison bèn đưa việc nghiên cứu chế tạo ra bình ắc-quy mới lên lịch làm việc. Khi đã xác định mục tiêu, Edison dốc hết toàn bộ tâm huyết, vùi đầu vào trong công việc. Trong đầu ông, những chuyện khác, kể cả việc ăn uống, đi ngủ đều trở nên mờ nhạt, ông chỉ biết đến việc nghiên cứu. Một hôm, Edison đang ăn cơm ở nhà, tay đang cầm dao nĩa đột nhiên khựng lại, mặt đờ đẫn. Vợ của ông đã quen với những việc này nên biết ông đang suy nghĩ đến vấn đề bình ắc-quy, bèn ân cần hỏi: "Bình ắc-quy có tuổi thọ ngắn là tại vì đâu?"
"Bệnh bắt nguồn từ nội tạng. Muốn trị tận gốc, xem ra phải mổ xẻ nó ra, đổi khí quan cho nó."
"Chẳng phải mọi người đều cho rằng chỉ có thể dùng chì và a-xít sunfuric hay sao?", vợ ông buột miệng nói. Bà nghĩ, đối với chồng bà, câu nói này không có ý nghĩa gì cà. Chẳng phải là ông đã tạo ra rất nhiều kỳ tích từ trong rất nhiều cái "không có thể" sao? Thế là, bà vội vàng đính chính: "Trên đời này không có chuyện gì là không thể, đúng không?"
Edison bật cười vì câu nói này của vợ. "Đúng, trên đời này không có chuyện gì là không thể, mình nhất định sẽ phá được cửa ải này." Edison ngầm hạ quyết tâm.
Nhìn thì có vẻ đơn giản, nhưng khi bắt tay vào làm lại rất khó khăn. Edison và các trợ thủ của mình ngày đêm tiến hành thí nghiệm. Một mùa xuân qua đi, lại một mùa xuân nữa qua đi, sau ba năm khổ chiến, Edison đã thử dùng mấy ngàn chất liệu, thí nghiệm hơn bốn mươi ngàn lần, nhưng vẫn không thu được kết quả gì. Lúc này, đã có nhiều lời xì xào, bàn tán nhưng Edison vẫn bỏ ngoài tai. Ông luôn tràn đầy tự tin đối với nghiên cứu của mình.
Một lần, một nhà báo có ý đồ xấu xa đã hỏi Edison:
"Xin hỏi nhà phát minh đáng kính, ngài bỏ ra ba năm, thực hiện hơn bốn mươi ngàn thí nghiệm, không biết là có thu hoạch gì không?"
Edison cười đáp: "Thu hoạch à? Khá lớn đấy, chúng tôi đã biết có mấy ngàn chất liệu không thể làm bình ắc-quy."
Câu trả lời của Edison đã giành được sự tán thưởng của những người có mặt lúc đó. Nhà báo đó cũng xúc động vì ý chí bền bỉ của Edison, nên cũng đỏ mặt vỗ tay. Bằng ý chí bền bỉ đó, Edison lại tiếp tục thí nghiệm của mình.
Năm 1904, vào một ngày nắng rực rỡ, Edison dùng dung dịch NaOH thay cho a-xít sunfuric, dùng niken và sắt thay cho chì, chế tạo thành bình ắc-quy niken sắt kiềm đầu tiên trên thế giới. Thời gian cung cấp điện của loại bình này khá dài, có thể xem là lâu nhất vào thời điểm lúc đó.
Hoặc như Nobel, nhà hóa học nổi danh người Thụy Điển. Dưới sự tài trợ của Napoleon III, Nobel và cha của ông đã nghiên cứu ra thuốc nổ sau khi trải qua không biết bao nhiêu sự cố cháy nổ. Ngày 3 tháng 9 năm 1867, một vụ nổ lớn xảy ra làm toàn công xưởng bị thiêu rụi. Em trai của Nobel và nhiều công nhân khác đã bị chết cháy. Bản thân ông cũng bị thương. Sự cố này gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ. Nobel vẫn không chịu thua trước khó khăn và đã phát minh ra thuốc nổ an toàn Nobel, thuốc nổ không khói. Nếu Nobel không có ý chí bền bỉ, khả năng sáng tạo phi phàm thì ông cũng sẽ không giành được thành tựu như thế.
Lincoln sinh ra đã nghèo xác xơ, cuộc đời luôn phải đối mặt với thất bại, tám lần tuyển cử đều bị thất bại cả tám, hai lần kinh doanh thất bại, thậm chí còn trải qua một lần suy sụp tinh thần. "Con đường này hỏng nặng quá rồi, lại còn dễ trượt ngã. Một chân tôi đã bị trượt, chân còn lại cũng vì vậy mà loạng choạng, nhưng tôi hít một hơi dài để nói với mình rằng: chẳng qua cũng chỉ là một cú trượt ngã, chứ có phải là chết đi đâu mà không đứng dậy được." Abraham Lincoln đã phát biểu như thế sau khi thất bại trong cuộc tranh cử thượng nghị viện. Chính nhờ Lincoln không từ bỏ, quyết nỗ lực đến cùng vì mục tiêu của mình, quyết không chịu thua nên ông mới trở thành một trong những tổng thống vĩ đại nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Đối với kẻ yếu đuối, trắc trở là khoảng cách không thể vượt qua. Họ cứ quanh quẩn mãi ở đó và than vắn thở dài. Họ lại không ngờ rằng khoảng cách này chính là bản thân họ, chỉ có chiến thắng được bản thân, vượt qua cái tôi, có được cá tính của loài sói, thì tự nhiên thành công sẽ tìm đến. Nhưng họ lại không có đủ dũng khí để đối mặt với trắc trở, vì vậy mà mất đi mục tiêu, tự mình vứt bỏ rất nhiều thứ thuộc về họ. Một thanh niên Nhật Bản đến xin việc tại một công ty lớn. Anh ta nhận được tin mình không có trong danh sách người được tuyển dụng nên anh ta tuyệt vọng định tự sát. Sau khi tự sát không thành, anh ta lại nhận được tin anh ta không có trong danh sách là do máy tính bị trục trặc nên có sai sót. Khi anh ta vui mừng nhận giấy bảo tuyển dụng, một quyết định không tuyển dụng lại đến tay anh ta, nói rằng anh ta không thể đối mặt với trắc trở, chắc chắn là không thể làm tốt được công việc. Bạn hãy nghĩ thử xem, cơ hội thành công của thanh niên này là ở trong tay của anh ta. Anh ta lại vì không chịu nổi thất bại, không thể thắng được bản thân, nên cơ hội đó cũng vuột khỏi tay mình. Không dũng cảm tiếp nhận thử thách, có nghĩa là bạn đã làm cho những tấm je-ton của thành công mà bạn đã tích lũy mất đi giá trị, trong khi những tấm je-ton mới thì bạn vẫn chưa có. Vậy thì có thể đạt được đỉnh cao của thành công không?
Sói là loài vật không sợ thất bại. Động lực thúc đẩy chúng dũng cảm tiến về trước chính là con mồi. Chúng biết, nếu từ bỏ, thì chúng sẽ phải đối mặt với cái đói, thậm chí là cái chết. Đôi lúc, chúng ta cho rằng trắc trở của mình phải chịu là quá lớn, hoặc có người sẽ nói rằng cú sốc mà tôi phải chịu đựng là quá nặng và hy vọng thành công là quá mỏng manh. Nhưng chỉ cần chúng ta giữ chắc mục tiêu, đeo đuổi mục tiêu giống như loài sói và có sức chịu đựng bền bỉ, thì chúng ta vẫn còn hy vọng, "con mồi" sẽ không thoát khỏi tầm tay của chúng ta.
Những cay đắng trong cuộc sống đã từng làm bạn thất vọng hoặc rơi lệ. Những vất vả trong những năm tháng dài đằng đẵng làm con người ta già đi, nhưng nhờ nhẫn nại, phấn đấu và không ngừng vươn lên, cuộc sống của chúng ta sẽ vượt lên trên những âu lo và khó khăn đó. Có một ngày, vở kịch của cuộc đời chúng ta sẽ phải hạ màn. Điều chúng ta muốn bộc lộ chung quy lại không phải là công danh, mà là cảm nhận nội tâm và những gì đã từng làm chúng ta xúc động. Mọi gian nan, rèn luyện, cơ hội mà chúng ta đã trải qua đều tốt, vì nó sẽ chuyển hóa thành ý chí bền bỉ trong chúng ta. Không ngừng vươn lên, không ngừng vượt qua những gì chúng ta đạt được, cho đến một ngày, nó và chúng ta sẽ hợp nhất thành một hạt giống - hạt giống của sự bền bỉ. Hạt giống ấy sẽ không lùi bước chỉ vì chúng gầy yếu, nhỏ bé; nó chỉ dốc hết sức xuyên qua đất, cố gắng vươn lên để tìm lấy sự sống trong điều kiện khắc nghiệt. Cuối cùng, nó sẽ trở thành một cái cây to lớn.
- Phép tắc 3: MẠNG SỐNG VÀ Ý CHÍ
Một con sói mẹ sinh được mấy con sói con. Khi những con sói con có thể đi được, sói mẹ sẽ đuổi chúng ra khỏi hang, để cho chúng tự đi tìm thức ăn. Vào mùa đông tuyết trắng, gió lạnh như cắt da, chúng có thể sẽ bị những loài động vật khác tấn công. Có thể tưởng tượng được những khó khăn và nguy hiểm mà chúng phải đối mặt. Có con sói con sẽ cố chịu đựng, chống lại cái đói và giá rét, dũng cảm đi về trước; nhưng cũng có con đi không nổi, phải chạy trở về cái hang ấm áp của nó. Sói mẹ sẽ không động lòng vì con sói con đáng thương đang run cầm cập. Nó vẫn tiếp tục đuổi con sói con đi một cách lạnh lùng. Sói mẹ biết, nếu hôm nay không để cho chúng ra ngoài chịu lạnh, chịu đói, không học cách thích ứng với hoàn cảnh khó khăn và nguy hiểm thì ngày sau, chúng sẽ không thể tự lập được, sẽ bị chết rét, chết đói, bị sư tử, hổ báo ăn thịt.

Để duy trì mạng sống, thử thách mà chúng phải tiếp nhận ngay từ ngày đầu tiên chúng biết đi đó là học cách tự kiếm thức ăn. Điều sói mẹ suy nghĩ là sự sinh tồn của những con sói con. Vì vậy, khi con của nó biết đi, sói mẹ sẽ đuổi chúng ra khỏi cái hang ấm áp, để cho chúng tự đi kiếm ăn. Điều này là một dạng luyện tập đối với những con sói con. Chỉ có trải qua hoàn cảnh khó khăn, nguy hiểm, được tôi luyện trong nghịch cảnh, sức sống của loài sói mới mạnh mẽ hơn, ý chí cũng sẽ kiên cường hơn.
Trong truyện ngắn "Bức Chân Dung", Gogol có kể một câu chuyện đầy ý vị như sau:
Tchartkov là một họa sĩ đầy tài năng và có tiền đồ xán lạn. Giáo sư của anh ta từng nhắc nhở rằng: phải trân trọng tài năng của mình, không nên gặp sao hay vậy, không nên chỉ biết làm thế nào để hấp dẫn sự chú ý của người khác... Nhưng, anh ta không cưỡng nổi sự hấp dẫn của đồng tiền và hư vinh. Để làm vừa ý các cô gái trong xã hội thượng lưu, anh ta đã đi ngược lại với chân thực cuộc sống, cố biến những bức ảnh chân dung thành hình tượng mà bản thân họ mong muốn. Thế là, danh tiếng của anh ta nổi như cồn. Những người mời anh ta vẽ đều khen ngợi anh ta là tài năng hiếm có. Anh ta trở nên giàu có và bắt đầu sống xa hoa. Nhưng tranh của anh ta lại rất nhạt nhẽo, không sinh động. Đúng vào năm thịnh vượng nhất, tài năng anh ta đã lụi tàn. Lúc này, học viện mỹ thuật mời anh ta đi bình phán một tác phẩm mới. Đây là một bức kiệt tác chân chính. Tác giả là một người bạn rất quen thân của anh ta. Anh ta run lên cầm cập! Anh ta nhớ lại mình cũng đã từng có tài năng... Anh ta cảm thấy tức giận và đố kỵ. Anh ta quyết tâm dùng gia tài kếch xù của mình để mua bức tranh với giá cao, rồi xé nát vụn bức tranh đó. Trong một lần tức giận, anh ta đã kết thúc cuộc đời của mình.
Sự sống, từ cái ngày được ban cho chúng ta, đã nói với chúng ta rằng: phải trân trọng nó; và phải viết ra những bản nhạc bất hủ dựa theo ý chí sinh tồn của chính mình.
Một người thợ săn đã kể cho tôi nghe câu chuyện như sau: một lần nọ, trong lúc đi săn, anh ta phát hiện một con sói con vừa mới sinh trong một cái hang. Sau khi đã xác định là không có bất cứ nguy hiểm gì anh ta mới đem con sói con về nhà và quyết định thuần phục nó. Khi con sói này lớn lên một chút, nó bắt đầu không chịu an phận. Nó thường cắn sợi xích buộc trên cổ và cố chịu đau đớn để vật lộn với sợi xích đó. Nó đang muốn thoát khỏi sự trói buộc để về với rừng. Máu ứa ra từ cổ nó, nó vẫn không ngừng lại. Liên tục mấy ngày sau, con sói cuối cùng cũng ngã xuống. Nó biết sự sống của nó không phải dựa vào sự sắp xếp của người khác để tồn tại; cho dù nó chưa từng được những con sói khác dạy dỗ, nhưng nó vẫn có giới hạn căn bản giữa sói và chó, giữa sói và sư tử, hổ, gấu, giữa sói và đại bộ phận con người. Trong núi rừng hoang dã, không có một con sói nào vượt qua giới hạn này để đầu hàng loài người. Cự tuyệt phục vụ là phép tắc chuẩn mực của một con sói chân chính. Nó có quá nhiều sức mạnh tinh thần khiến con người cảm thấy xấu hổ và kính phục. Không có bao nhiêu người có thể sống theo ý chí của mình một cách kiên cường như loài sói, để phản kháng lại sức mạnh bên ngoài gần như là không thể chống lại được; thậm chí, nhiều người còn không tiếc sự sống của mình vì đồng tiền.
Vào cuối đời Minh, có một người tên là Đàm Thiên. Sau khi đọc rất nhiều sách lịch sử, ông quyết tâm viết một bộ Minh sử. Nhưng nhà ông rất nghèo, không mua nổi sách. Thế là, ông bèn đi mượn, sau đó tiến hành chỉnh sửa từng quyển một. Năm rộng tháng dài, tư liệu được tích lũy càng ngày càng nhiều hơn. Sau hơn hai mươi năm nỗ lực, ông đã viết ra được bản thảo. Không ngờ, một đêm nọ, kẻ trộm đột nhập vào nhà ông, nhưng hắn thấy không có thứ gì đáng lấy nên đã lấy đi bộ bản thảo này. Sau khi phát hiện ra, Đàm Thiên khóc than đau đớn. Trước cú sốc nặng nề này, ông vẫn không nản lòng, ông quyết tâm viết lại từ đầu. Ông tự nhủ với mình rằng: "Chẳng phải mình vẫn còn đây sao? Chẳng phải tay mình vẫn còn đây sao? Vậy thì hãy làm lại từ đầu!" Thế là ông quyết không chùn bước, viết ra toàn bộ tâm tư của mình. Trải qua hơn mười năm vất vả nghiên cứu, cuối cùng, ông đã viết ra được một bộ "Quốc Dác" với hơn năm triệu chữ, để lại một tài liệu phong phú về triều Minh cho người đời sau.
Trong câu chuyện dưới đây, chúng ta sẽ thấy: những thử thách mà người thiếu ý chí phải đương đầu.
Một cuộc thí nghiệm rất nổi tiếng xảy ra và giai đoạn Đại Chiến Thế Giới lần hai. Người thí nghiệm là một quân y và đối tượng được thí nghiệm là một tù binh sắp bị đưa ra xử tử. Người quân y bịt hai mắt của tù binh này và trói anh ta vào giường. Người quân y cắm một đầu mũi tiêm có nối một cái ống dẫn vào tĩnh mạch ở cổ tay người tù binh. Anh ta đặt một cái chậu bên cạnh giường và nói với người tù binh: "Chúng tôi sẽ lấy máu của anh cho đến khi chảy hết máu thì thôi!". Người tù binh liền nghe thấy tiếng máu nhỏ tanh tách vào trong cái chậu. Một giờ qua đi, hai giờ qua đi... người tù binh bắt đầu hoảng loạn. Sau đó, thần trí cũng không thể nào tỉnh táo được, người tù binh này bắt đầu hôn mê... Hai ngày sau, khi người quân y này lại đến quan sát người tù binh thì phát hiện anh ta đã chết.
Thực ra, người quân y không hề lấy máu của người tù binh, một đầu của ống dẫn đã được bịt kín. Âm thanh tanh tách đó là nước từ đồ đựng có thủng một lỗ nhỏ ở đáy xuống cái chậu. Người tù binh chết là do trong dục vọng và ý chí muốn được sống của mình, anh ta đã nhầm tưởng rằng máu của mình đang chảy liên tục vào cái chậu.
Đây chính là tác dụng được phát huy từ sức mạnh của ý chí. Chúng ta không thể nhìn thấy nó, không thể sờ được nó, cũng không thể đong đếm được nó, nhưng thành bại, tương lai của bạn lại không thể thiếu nó. Vì vậy, chúng ta phải rèn luyện ý chí của mình và ngưng tụ nó, làm cho nó bộc phát để đưa chúng ta lên đến đỉnh cao của sự nghiệp.
Tháng 12 năm 1950, vào một đêm tuyết rơi, tại một gò đất phía nam hồ Chosin ở Triều Tiên, một chiến sĩ bị thương do lựu đạn đang dần hồi tỉnh. Mảnh đạn cắt vào má trái của anh, xuyên qua mắt trái. Trong lúc hôn mê, anh lại bị lính Mỹ đâm trúng bụng, ruột bị lộ ra ngoài. Sau khi tỉnh lại, ý nghĩ duy nhất của anh là không thể để bị bắt làm tù binh. Anh bò men theo bờ về phía Bắc, nhưng bị trượt rồi bị lăn xuống triền dốc đến mấy mươi mét, anh lại hôn mê. Khi tỉnh lại, anh vục đầu xuống tuyết, ngoạm lấy tuyết, cảm giác như lửa đốt ở bụng đã biến mất. Chiếc quần đã bị rách đến đầu gối, đôi giày và chân anh đã bị đông cứng lại với nhau. Anh chính là Chu Ngạn Phu, người quân nhân tàn tật.
Vết thương hành hạ đau đến thấu xương, Chu Ngạn Phu lúc mê lúc tỉnh. Khi bò được đến bờ sông, anh không thể bò thêm được nữa. Không biết bao lâu, hai trinh sát đã phát hiện ra anh. Họ đục băng lấy nước để rửa vết thương cho Chu Ngạn Phu. Họ nhét ruột vào trong ổ bụng, băng bó vết thương rồi cõng anh đến nơi có thể cứu sống anh được. Sau đó, họ để lại cho anh một ít bột mì và một bộ quần áo rồi bỏ đi. Sau hai đêm một ngày, một lão nông Triều Tiên phát hiện ra anh, ông liền cõng anh vào trong nhà và đặt bên lò sưởi. Bị đông cứng quá lâu, tay và chân anh coi như đã tàn phế. Mười mấy ngày sau, Chu Ngạn Phu được đưa đến bệnh viện đại học quân y Trường Xuân. Trong 93 ngày hôn mê, Chu Ngạn Phu đã trải qua 47 lần phẫu thuật, anh bị cắt mất hai tay và hai chân. Anh sống trở lại như một kỳ tích. Khi anh tỉnh dậy, nhìn thấy thân thể tàn phế của mình, anh rất suy sụp. Anh vẫn chưa tròn 20 tuổi, thời thanh xuân mới bắt đầu, ngày tháng sau này còn rất dài, làm sao vượt qua được?
Một hôm, Chu Ngạn Phu định tìm cái chết để kết thúc cuộc sống dài đằng đẳng của mình. Anh lăn từ trên giường xuống đất, định bò lên bàn, rồi từ bàn sẽ lăn qua cửa sổ. Anh gắng sức đến nỗi người đầm đìa mồ hôi, miệng vết thương cũng bị rách ra, nhưng không thành công. Gia nhập quân đội vào năm 14 tuổi, từng tham gia nhiều chiến dịch, người quân nhân trẻ từng đánh hơn trăm trận này mới phát hiện ra: ngay cả khả năng tự sát, mình cũng không có. Sau khi xuất viện, anh ta lại được đưa vào khu điều dưỡng thương binh. Một quân nhân tàn phế như anh thì chỉ có thể ở đây để người khác phục vụ cả đời. Nhưng đến năm 1956, anh kiên quyết yêu cầu được về quê nhà. Anh không muốn để người khác chăm sóc mình, anh muốn tự lập. Một chiếc xe cút-kít và một tờ giấy chứng nhận thương binh theo anh trở về quê nhà đã cách biệt 9 năm ròng. Người đón anh là mẹ anh, người thân còn lại duy nhất của anh.
Một khi đã xác định một mục tiêu nào đó, nếu không chết trong phấn đấu thì cũng sẽ thành công trong phấn đấu. Chu Ngạn Phu chính là người như thế. Anh trở về từ khu điều dưỡng thương binh, anh lại muốn học cách tự lập. "Đối với tôi lúc đó, điều gì là hạnh phúc? Một bữa cơm, bất kể là bằng cách nào, chỉ cần có thể nuốt được vào bụng là hạnh phúc rồi; trong toa-lét, không bị rơi xuống từ bồn cầu là hạnh phúc. Hạnh phúc lớn nhất là mọi thứ đều không cần người khác giúp đỡ, tôi tự làm lấy!" Nhưng mẹ anh vẫn phải giúp anh. Cuối cùng, anh đành phải hành động. Anh giấu mẹ mình để thực hiện kế hoạch tự giam mình. Anh mang theo bên mình 10 cân khoai lang khô, nửa vò nước, thìa, bát. Anh chia thìa và bát thành ba, đặt chúng trên giường, trên bàn và dưới đất, anh phải luyện tập việc ăn uống ở ba tư thế. Khó khăn nhất vẫn là sử dụng thìa, thìa rất trơn, không kẹp được. Càng tệ hại hơn nữa là nơi vết cắt, khi đụng vào rất đau đớn. Anh lặp lại một động tác ăn suốt ngày suốt đêm. Còn việc gắn chân giả, cũng không phải là chuyện dễ làm. Khi lần đầu tiên quấn băng, dải băng đã rơi xuống giường hơn 100 lần. Chụp cái chân giả vào thì khá dễ nhưng làm thế nào cũng không thể cài được cái móc. Anh đành phải dùng răng ngậm cái chân giả lên giường, dùng chăn bông cố định cái chân giả, sau đó, anh dùng đầu lưỡi liếm, dùng miệng hút, dùng răng cắn. 20 ngày sau, khoai lang khô đã hết, nước cũng cạn, cuối cùng anh cũng gắn được cái chân giả thứ hai. Chu Ngạn Phu vui sướng chống cây nạng, dùng hết sức để đứng dậy. Keng! Anh bị ngã, rồi lại ngất đi. Trời mưa to. Nước mưa theo kẽ tường, khe cửa chảy vào phòng, Chu Ngạn Phu bị ướt nên tỉnh dậy. Anh kê miệng xuống đất, uống lấy uống để. Anh tập dùng thìa xúc đất bùn bỏ vào trong bát và ăn. Anh biết muốn tự lập thì phải kiên quyết không được gọi người đến giúp, chết đói cũng không! Hoặc là luyện tập thành công và ra khỏi phòng, hoặc là chết đói ở đây...
Khi cục trưởng cục dân chính và mẹ của anh phát hiện ra anh, mọi người đều tưởng anh đã chết, họ vội đưa anh đến bệnh viện. Anh vẫn chưa chết, các bác sĩ ở đây cũng phải kinh ngạc vì sức sống của anh.
Năm 1958, Chu Ngạn Phu đã có thể tự ăn, tự chăm sóc cho mình và còn kết hôn với một cô gái đáng yêu. Mỗi tháng, anh được nhận 42 đồng tiền cấp dưỡng, cũng đủ sống. Nhưng anh cảm thấy không thể suốt đời chỉ biết ăn và đi tiểu tiện, như thế chẳng khác nào động vật bậc thấp. Anh phải làm cái gì đó ở ngay thôn làng của mình. Anh dùng số tiền cấp dưỡng mua mấy trăm đầu sách, mở ra một nhà sách gia đình. Nhà sách của anh càng ngày càng đông khách, không lâu sau, anh được bầu làm bí thư chi bộ đảng của thôn.
Bí thư chi bộ thôn này đã làm được 25 năm. Anh còn làm được nhiều việc lớn cho thôn: thứ nhất, phát triển cây ăn quả, xây dựng vườn dâu, vườn tiêu, vườn táo. Thứ hai, cải tạo đất đai. Thứ ba, sửa chữa đường dẫn nước. Thứ tư, dựng trụ điện. Đừng xem thường những trụ điện này. Bắt đầu từ năm 1971, anh đã chạy liên tục trong 7 năm, hành trình hơn mấy mươi ngàn dặm, mới có đủ 20 trụ điện để mang ánh sáng đến cho thôn làng. Mười một thôn xóm lân cận cũng đã kết thúc cuộc sống không có điện nhờ nỗ lực của anh. Tại nơi giao thông không mấy phát triển này, hành trình mấy mươi ngàn dặm đối với một người không tay không chân sẽ có ý nghĩa như thế nào? Có một lần, Chu Ngạn Phu cưỡi lừa đi qua núi Tùng Tiên, anh bị ngã đến mười mấy lần. Nhưng anh không muốn người khác thương hại anh, chăm sóc anh. Việc mình có thể làm thì anh sẽ tự làm. Anh từng nói với con gái mình: "Nhà chúng ta đã có một người tàn tật, tuyệt đối không để chữ tàn thứ hai xuất hiện - công dân tàn phế". Anh dạy con gái mình như thế và cũng là khích lệ mình. Năm 1982, Chu Ngạn Phu bãi nhiệm. Anh bị mắc bệnh gan, bệnh dạ dày, bệnh tim. Anh phải nghỉ ngơi. Nhưng anh vẫn không chịu nghỉ! Người không được đi học ngày nào này lại có một mục tiêu mới: viết sách! Anh dồn tất cả 40 năm cuộc đời mình vào đầu bút. Khi ở khu điều dưỡng thương binh, Chu Ngạn Phu có học lớp cấp tốc mấy ngày, sau đó anh tự học đọc và viết. Anh không bao giờ dám viết trước mặt người ngoài, vì anh không biết nét nào nên viết trước, nét nào nên viết sau.
Khi anh nói viết sách, ban đầu, người nha đều không nghĩ rằng anh sẽ làm thật. Nhưng Chu Ngạn Phu làm thật, nói viết là viết. Anh nhốt mình trong phòng, viết một mạch trong 7 năm. Viết sách cũng khó như việc luyện ăn uống năm xưa. Khi bắt đầu, Chu Ngạn Phu dùng miệng cắn vào bút để viết; nhưng khoảng cách giữa mắt và giấy quá gần, viết chưa được bao lâu đã chóng mặt. Mặt bên trái của anh đã từng bị thương, thỉnh thoảng, cơ lại co giật, không thể khống chế được miệng. Những chữ mà anh đã khổ công viết ra cũng bị nước bọt từ cán cây bút chảy xuống làm nhòa đi. Một lúc sau, anh lại luyện viết chữ bằng tay. Từ những chữ to như nắm tay đến những chữ nhỏ như sợi dây đồng, cuối cùng chúng cũng nằm trong khuôn khổ một ô li. Đó là một quá trình dài. Chu Ngạn Phu đem những gì mình viết được cho những người làm văn thơ trong huyện xem. Mọi người xem xong bèn nói với con của Chu Ngạn Phu: "Về nói với ông ấy đừng làm khổ mình nữa, dù có viết hay gấp mười lần thì cũng không thể in thành sách được đâu. Nếu không viết về những chủ đề yêu đương, nhảy nhót thì ai mà đọc?" Không có người đọc thì cũng vẫn viết! Không xuất bản được thì để lại cho gia đình, nếu không được nữa thì làm di chúc. Anh đặt tên cho tác phẩm của mình là "Huyết Khâu" (con giun). "Con giun là động vật bậc thấp, cũng không có tay chân, nhưng nó vẫn có thể giúp cho đất tơi xốp, màu mỡ! Tôi có máu, có thịt, có tình cảm, tôi phải là một con giun trong tư tưởng cằn cỗi của con người." Chu Ngạn Phu tự mình mang theo tác phẩm viết tay với hơn 40 ngàn chữ đến Tế Nam. Tháng 8 năm 1996, "Huyết Khấu" được xuất bản với tên mới là "Cuộc đời vô hạn". Tác phẩm này đã bán rất chạy.
Những ví dụ ở hai mặt tương phản nhau này đã cho chúng ta thấy: "Ý chí là sức mạnh vô tận cho thành công của chúng ta" và sự hình thành ý chí này lại dựa vào mục tiêu đáng để chúng ta theo đuổi. Khi có mục tiêu đang chờ đợi chúng ta, chúng ta sẽ cảm thấy có lý do để khởi động bản thân mình.
Khi một hạt giống đã có đủ sức sống mạnh mẽ, thì dù nó có bị khối đá nặng đến đâu đè lên trên, nó vẫn sẽ tìm được khe đất để vươn lên. Nếu một người thực sự có ý chí kiên cường và tố chất cá nhân toàn diện thì dù hoàn cảnh có bất lợi đến đâu, anh ta cũng sẽ tìm được cơ hội thuộc về mình. Vì vậy, rất nhiều người chỉ có thể loanh quanh trước cánh cửa kho báu mà không thể tiến vào được là do chính bản thân họ đã đánh mất đi câu thần chú của Alibaba.
Thành công hiển nhiên là không thuộc về những người này, trước đã không, sau này cũng không. Chỉ có ý chí bất khuất, thì mới không sợ thất bại. Dù thất bại bao nhiêu lần, dù thời gian sớm hay muộn, thành công luôn là việc có thể. Đối với một người không đánh mất đi lòng can đảm, ý chí, tự trọng và tự tin, chiến thắng cuối cùng sẽ thuộc về họ. Nếu bạn là một kẻ mạnh, nếu bạn có sự dũng cảm và sự dẻo dai, bạn hãy để phép tắc của ý chí đánh thức hùng tâm của bạn, để cho bạn càng lớn mạnh hơn! Hãy lắng nghe tiếng lòng của Chu Ngạn Phu: chúng ta sẽ không chọn làm con người tầm thường, nếu chúng ta có thể làm được, thì chúng ta có quyền trở thành một người vĩ đại. Tôi tìm cơ hội, nhưng tôi không tìm sự yên ổn. Tôi không muốn được sinh ra trong sự che chở của nhà nước để trở thành một thị dân được bảo bọc. Như thế, tôi sẽ cảm thấy rất đau buồn vì bị người khác coi thường.
Tôi phải thực hiện một cuộc mạo hiểm có ý nghĩa. Tôi phải ước mơ, tôi phải sáng tạo, tôi phải thất bại, tôi càng phải thành công.
Tôi quyết không đem nhân cách ra để đổi lấy sự bố thí. Tôi thà chiến đấu với cuộc sống chứ không muốn sống trong sự bảo bọc. Tôi thà bị khuấy động để đạt được mục tiêu, chứ không muốn sự bình yên không có sức sống. Tôi sẽ không đổi chác tự do của mình với sự từ thiện, cũng không đem tự trọng của mình ra để đổi lấy thức ăn. Tôi quyết không run rẩy trước bất cứ một ông thầy nào, cũng không khuất phục trước bất cứ một nỗi sợ hãi nào. Kẻ thù của chúng ta mãi mãi chỉ có một, đó là bản thân chúng ta.
Bẩm sinh của tôi là vươn vai đứng thẳng, kiêu hãnh, can đảm, dũng cảm đối mặt với thế giới này, xin hãy tin chúng tôi, tin vào bản thân mình, tin rằng thế giới này sẽ thay đổi vì chúng ta.

Chương 12: Can đảm - bách chiến bách thắng (can đảm)
Tự thuật của loài sói:

Bọn ta là loài động vật ăn thịt, bọn ta tự hào vì điều đó. Loài người nói quân tử ái tài, thủ chi hữu đạo; bọn ta nói sói thích ăn thịt, cũng không phải nói ngoa. Bắt lấy mục tiêu, nắm chắc thời cơ chiến đấu, quả đoán xuất kích, không khinh suất, không hành động mù quáng, chính là bí quyết thành công của bọn ta.
- Phép tắc 4: DÁM LÀM DÁM CHỊU
Loài sói rất thích sống trong rừng rậm, nhưng chúng ta vẫn phát hiện thấy có loài sói trên sa mạc, đồng bằng và vùng đất băng giá. Sói rất thông minh. Chúng dùng mùi vị, ngôn ngữ của mặt và cơ thể, tiếng kêu để giao tiếp với nhau. Tiếng kêu có thể giúp chúng tìm được nhau, xây dựng địa bàn, chống lại những tấn công từ bên ngoài. Đôi lúc, chúng cũng kêu lên vì vui mừng. Ngoài thính giác, sói còn có khứu giác nhạy bén và có thể phát giác ra con mồi ở cách chúng 2km. Khi thất bại, chúng cũng biết gầm gừ giận dữ. Khi sói bị những con vật khác tấn công, chúng không hề sợ hãi hay nhát gan. Chúng biết, một con sói chân chính sẽ không trốn chạy, mà phải chiến đấu. Chiến đấu mới có hy vọng sống, có trốn chạy thì chỉ có chết. Đây là phép tắc của loài sói.

Chỉ có con sói sinh ra để chiến đấu chứ không có con sói sinh ra vì sợ chiến đấu. Cuộc sống của chúng là chiến đấu, dù có chết cũng phải chết ở chiến trường. Can đảm chính là phép tắc để loài sói luôn sinh tồn.
Mạnh Tử cho rằng, đạo đức nhân, nghĩa, lễ, trí là thứ cố hữu trong tâm, là lương tri, lương năng của con người, là đặc trưng bản chất để phân biệt con người với cầm thú. Ông nói: "Cái gốc của nhân nghĩa lễ trí là ở tâm", "nhân nghĩa lễ trí không phải do rèn luyện ở bên ngoài, bản thân ta đã có". Do loài người có "thiện đoan", tức là lòng trắc ẩn, lòng xấu hổ và căm ghét, lòng khiêm tốn, lòng thị phi được gọi là "tứ đoan". Có người có thể mở rộng nó, tăng cường tu dưỡng đạo đức; có người lại cam chịu, sa ngã vì hoàn cảnh, điều này sẽ tạo ra nhân cách khác nhau. Vì vậy, Mạnh Tử rất coi trọng tính tự giác tu dưỡng đạo đức. Mạnh Tử cho rằng dù hoàn cảnh có tồi tệ đến đâu, cũng phải hăng hái vươn lên, biến hoàn cảnh tồi tệ đó thành công cụ để rèn luyện mình. Chúng ta nên thực hiện "giàu sang không được phóng túng, nghèo khó không được thay đổi, uy vũ không được khuất phục", trở thành một đại trượng phu chân chính. Nếu gặp thử thách nghiệt ngã, chúng ta nên xả thân vì nghĩa, thà hy sinh tính mạng mình chứ quyết không từ bỏ nguyên tắc sống. Như thế, chúng ta mới có thể bồi dưỡng được lòng can đảm.
Thời Xuân Thu, Thôi Trữ, đại phu nước Tề giết chết Tề Trang Công. Thái Sử không hề giấu giếm, viết thẳng vào sách là: "Thôi Trữ giết vua Tề". Thôi Trữ thẹn quá hóa giận, giết chết Thái Sử. Em trai của Thái Sử vẫn theo sự thật mà viết vào sách và lại bị giết chết. Một người em trai khác của Thái Sử vẫn kiên quyết không thay đổi, Thôi Trữ không còn cách nào khác, đành phải nghe theo. Nam Sử Thị, một vị quan sử khác, nghe thấy anh em Thái Sử bị giết, nhưng không hề sợ hãi, ông cầm thẻ tre đi thẳng đến triều đình, phải tiếp tục viết lại sự thật này. Trên đường đi, ông nghe nói chuyện Thôi Trữ giết vua đã được ghi lại đúng như sự thật, ông mới chịu quay về.
Nếu nói đến người nói thẳng mà không sợ cường quyền thì Ngụy Trưng là một điển hình. Sau biến cố Huyền Vũ Môn, có người tố giác với Tần Vương Lý Thế Dân: Đông Cung có một quan viên tên là Ngụy Trưng. Người này từng tham gia và nghĩa quân của Lý Mật và Đậu Kiến Đức. Sau khi Lý Mật và Đậu Kiến Đức thất bại, Ngụy Trưng đã đến Trường An, làm thủ hạ cho thái tử Kiến Thành và từng khuyên Kiến Thành giết Tần Vương.
Tần Vương nghe xong, lập tức phái người đi tìm Ngụy Trưng. Ngụy Trưng gặp Tần Vương. Tần Vương nghiêm mặt hỏi ông ta: "Tại sao ngươi lại khiêu khích ly gián huynh đệ ta?"
Quần thần nghe Tần Vương hỏi như vậy, cho rằng Tần Vương sắp luận tội Ngụy Trưng nên không khỏi lo lắng cho ông. Nhưng Ngụy Trưng trả lời rất điềm tĩnh: "Chỉ tiếc là lúc đó, thái tử không nghe lời tôi. Nếu không thì cũng không có những chuyện như thế xảy ra."
Tần Vương nghe xong, cảm thấy Ngụy Trưng nói rất thẳng thắn, rất can đảm, nên Tần Vương không những không trách tội Ngụy Trưng mà còn nói rất vui vẻ: "Đây là những chuyện của quá khứ, không cần phải nhắc đến nữa."
Sau khi lên ngôi, Đường Thái Tông phong cho Ngụy Trưng làm chức Gián Nghị Đại Phu, còn cất nhắc cho những thuộc hạ của Kiến Thành, Nguyên Cát lên làm quan. Những quan viên cũ của Tần Vương đều không phục, họ bàn tán sau lưng: "Chúng ta theo hoàng thượng bao lâu nay. Bây giờ, hoàng thượng lại để cho người của Đông Cung, Tề Vương Phủ được hưởng lợi, còn ra thể thống gì nữa?"
Tể tướng Phòng Huyền Linh tâu lại với Đường Thái Tông. Đường Thái Tông cười nói: "Triều đình thiết lập ra quan viên là để cai quản đất nước, nên tuyển chọn hiền tài, làm sao có thể dùng mối quan hệ để làm tiêu chuẩn được. Nếu người cũ không có tài, người mới lại có tài thì không thể gạt bỏ người mới để dùng người cũ được." Mọi người nghe xong mới không còn bàn tán gì nữa.
Đối với những chuyện đại sự của triều đình, Ngụy Trưng đều suy nghĩ rất thấu đáo, có ý kiến gì là sẽ nói thẳng trước mặt Đường Thái Tông. Đường Thái Tông cũng rất tin tưởng ông, thường gọi ông vào cung để nghe ý kiến của ông. Do Ngụy Trưng dám nói thẳng nên ông đã được lưu danh sử sách, được người đời sau khen ngợi.
Không sợ hãi, sự thật lịch sử mới là chân thật, chúng ta mới có thể lấy lịch sử làm tấm gương soi và tinh thần can đảm càng làm chúng ta xúc động.
Gian ác chắc chắn sẽ bị tiêu diệt. Chống tham quan, trừ ác bá là công trạng nổi trội nhất và được người đời sau ca ngợi của Bao Công. Lịch sử đã từng lưu lại rất nhiều vở kịch nổi tiếng về Bao Công. Những vở kịch này không những miêu tả Bao Công là một vị quan thanh liêm mà còn miêu tả Trương Long, Triệu Hổ, Vương Triều, Mã Hán, Triển Chiêu cùng đoàn kết một lòng, thần thông quảng đại, trảm hoàng thân, trảm quốc cựu, trảm tất cả tham quan ô lại. Bao Công tay cầm Thượng phương bảo kiếm, thậm chí cả thánh chỉ của hoàng đế cũng chống lại. Cẩu đầu trảm, hổ đầu trảm, long đầu trảm, kính âm dương, cả Diêm Vương cũng phải nhượng bộ, yêu ma quỷ quái cũng không là vấn đề gì. Những tình tiết mang nét thần kì này là sáng tạo của dân gian. Người đời xem xong thì tâm trạng sảng khoái, hả lòng hả dạ, tham quan ô lại xem xong thì kinh hoàng khiếp sợ. Những tình tiết thần kì này không hoàn toàn là sự thật, đều là do hình tượng nghệ thuật tô vẽ thêm. Bao Công chân thực không có quyền lực lớn như thế, cũng không có thần thông quảng đại như thế; nhưng tất cả những điều này không phải là không có căn cứ, có nghĩa là những sáng tạo nghệ thuật này đều dựa trên sự thực lịch sử. Trong hơn 30 năm Bao Công nhậm chức, những đại thần quan trọng bị giáng chức, bãi quan, bị xử theo pháp luật dưới sự tố cáo của Bao Công không dưới 30 người. Đây là một con số đáng nể, rất hiếm thấy. Vì một người, một án kiện, Bao Công thường tấu lên ba bản, năm bản, bảy bản, thậm chí tấu liên tục nhiều bản như pháo liên thanh được tập trung toàn bộ hỏa lực, quyết đạt được mục đích mới thôi. Những người bị tố cáo này đều là những người có quyền có thế, có người nâng đỡ. Trong đó, một số người còn có tước vị cao hơn Bao Công, dưới một người trên vạn người. Bao Công dám hành xử theo lý, không sợ quyền thế. Tinh thần can đảm này là xuất chúng trong mắt của rất nhiều người.
Ngày xưa có Bao Công trừ gian diệt ác, ngày nay cũng có Trần Gia Canh dám nói thẳng. Năm 1957, Trần Gia Canh tham gia vào Đại hội toàn quốc lần thứ tư, là thành viên của đoàn chủ tịch. Lúc đó, người phát ngôn của hội nghị lên đến hàng trăm người, nội dung toàn là "chống Thạch". Trần Gia Canh đã phát biểu trong hội nghị ngày 2 tháng 7. Đầu tiên, ông khẳng định: "Nhân dân có thể tự do nói lên ý kiến của mình...". Tiếp đó, ông đưa ra mười sáu ý kiến, dài đến năm ngàn từ nhưng không có một chữ nào nhắc đến việc "chống Thạch", mà chỉ phê bình chủ nghĩa quan liêu, chủ quan, kiêu căng, tự mãn lười nhác... của Đảng viên. Sau khi Trần Gia Canh trở về Phúc Kiến, ông lại có một bài phát biểu dài trên nhật báo Phúc Kiến. Nội dung vẫn là mười sáu ý kiến của ông đối với Đảng viên, phê bình chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa chủ quan. Có người khuyên Trần Gia Canh không nên tiếp tục hô hào nữa, nhưng ông trả lời rằng: "Cả cuộc đời tôi theo đuổi sự thật, bất bình thì lên tiếng. Làm người phải thành thực, chính trị càng phải thành thực, tuyệt đối không thể nói dối, chỉ hươu bảo ngựa." Câu trả lời rất ngắn gọn nhưng thái độ lại rất kiên định. Thái độ không sợ hãi đã giúp Trần Gia Canh có dũng khí và sức mạnh để dám nói lên sự thật. Chỉ riêng thái độ thành thật của ông đã cho thấy ông là một nhà yêu nước chân chính.
Do tài sản của tỷ phú Hồng Kông Lý Gia Thành đứng đầu thế giới người Hoa và do ông hào phóng góp tiền xây dựng tổ quốc nên tên tuổi của ông từ lâu đã quen thuộc với người dân đại lục.
Lý Gia Thành sinh ra trong một gia đình dòng dõi Nho học ở huyện Triều An (nay là Triều Châu), tỉnh Quảng Đông. Cha ông, Lý Vân Kinh, là hiệu trưởng của một trường tiểu học, gia cảnh thanh bần. Lý Gia Thành từ nhỏ vốn thông minh, hiếu học, chưa tròn 5 tuổi đã bắt đầu đọc sách. Năm 11 tuổi, gót giày xâm lược của Nhật đã tiến vào Trung Quốc, giày xéo quê hương ông. Cha ông đưa cả nhà đi lánh nạn ở Hồng Kông. Cuối năm 1940, Lý Vân Kinh, một người lo cho nước cho dân, đã mắc bệnh phổi do tâm lực suy kiệt. Vì không có tiền để trang trải viện phí, Lý Vân Kinh đã qua đời khi chỉ mới 45 tuổi. Cậu thiếu niên Lý Gia Thành đau đớn vô hạn, cậu bắt đầu quên tuổi trẻ của mình, tìm cách để thoát khỏi chữ nghèo, đầy đau đớn và tủi nhục. Không những là chữ nghèo, mà còn là pháp luật, một thứ pháp luật tàn khốc nhất, hiện thực nhất, hà khắc nhất. Vì nghèo, có thể sẽ mất đi quyền làm chủ; vì nghèo, có thể đánh mất đi sự tôn nghiêm; vì nghèo, có thể đánh mất đi sự sống. Nghèo có nghĩa là thất bại, có nghĩa là tiêu vong...
"Không! Tôi không muốn nghèo!" Lý Gia Thành gào to những tiếng từ đáy lòng. Bản thân là con trưởng, Lý Gia Thành phải đảm đương trách nhiệm chăm sóc mẹ, nuôi nấng các em. Do đó, Lý Gia Thành rời khỏi nhà trường, bước đi trên con đường đời dài đằng đẵng. Như một con bê con không biết run sợ trước hổ dữ, Lý Gia Thành gia nhập vào giới kinh doanh Hồng Kông hiểm ác và đầy ảo mộng. Lúc đó, Lý Gia Thành chỉ mới 14 tuổi.
Công việc đầu tiên mà Lý Gia Thành tìm được là làm nhân viên bán hàng cho một xưởng sản xuất đồ chơi. Mỗi ngày, ông làm đến 16 giờ. Do ông làm việc cần cù, nghiêm túc, mẫn cán nên được ông chủ tăng lương rất nhanh. Khi Lý Gia Thành được 20 tuổi, ông được đưa lên làm giám đốc của xưởng này. Lý Gia Thành không vì vậy mà thỏa mãn. Ban ngày, ông làm việc, buổi tối ông theo học lớp học ban đêm. Ông sống rất tiết kiệm. Sau 8 năm nỗ lực, ông đã tích lũy được một số tiền. Đến năm 1950, ông dùng 50 ngàn đô la Hồng Kông mở ra một xưởng sản xuất nhựa Trường Giang, chuyên sản xuất đồ chơi và đồ gia dụng, sau đó lại đổi tên thành công ty thương nghiệp Trường Giang.
Vài năm đầu, Lý Gia Thành đã phải vất vả ngày đêm. Ông vừa làm kế toán, vừa làm quản lý xưởng, vừa đốc thúc sản xuất, vừa liên hệ khách hàng, vừa bán hàng. Mỗi ngày, ông đều làm việc đến 17, 18 giờ. Sau khi nếm trải vô số khó khăn, gian khổ, Lý Gia Thành bắt đầu vươn lên! Trong lịch sử dựng nghiệp huy hoàng của ông, có một số chuyện khiến người khác phải đặc biệt chú ý:
Sau thập niên 50, khi kinh tế Hồng Kông khởi sắc, Lý Gia Thành là người đầu tiên bước vào thế giới hoa nhựa. Trong cơn sốt hoa nhựa, công ty Lý Gia Thành liên tục độc chiếm vị trí "hoa khôi" trên thị trường quốc tế. Cuối thập niên 50, Lý Gia Thành lại tiến vào thị trường bất động sản. Thập niên 60, Lý Gia Thành bắt đầu phất lên trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản. Cuối thập niên 70, Lý Gia Thành trở thành ông chủ mới của bất động sản, trở thành tỷ phú. Bằng khả năng dự đoán chính xác và khả năng ứng biến nhạy cảm, quả đoán, Lý Gia Thành đã viết nên bài ca "Trường Giang". Trong hồ sơ của Lý Gia Thành, có những sử kiện nên đưa vào sử sách: tạp chí Forbes của Mỹ bầu chọn ông là người đứng đầu trong 10 nhà tỷ phú người Hoa của thế giới. Năm 1980, Lý Gia Thành được đài truyền hình Hồng Kông bầu chọn làm nhân vật quan trọng của năm. Năm 1990, ông lại giành được giải thưởng thành tựu kinh doanh của năm. Là một nhân vật vĩ đại trong giới doanh nhân, Lý Gia Thành có một linh cảm: "Từ nay đến khi bước sang thế kỷ 21, chúng ta có thể phát triển đến thời đại của người Châu Á, cũng là thời đại của người Trung Quốc."
Bằng tinh thần can đảm, Lý Gia Thành đã dũng cảm khiêu chiến với cuộc sống và giành được thành công trong sự nghiệp.
Trong lịch sử cách mạng thế giới, Pavel Corsaghin đã được lưu danh sử sách nhờ vào tinh thần hy sinh dũng cảm của mình. Có thể nói, khi nhắc đến Pavel Corsaghin, người ta đều không khỏi nhắc đến câu nói nổi tiếng: "Đời người phải sống như thế...". Pavel Corsaghin đã từng nếm trải nhiều đau khổ trong cuộc sống, đã tôi luyện được tính cách phản kháng và tinh thần cách mạng. Sau khi Cách Mạng Tháng Mười nổ ra, Pavel Corsaghin đã gia nhập vào Hồng Quân khi mới 16 tuổi. Dù là trong trận chiến đầy lửa khói hay trong thời kỳ khôi phục kinh tế quốc dân, Pavel Corsaghin đều bộc lộ tinh thần can đảm, ý chí thép, chủ nghĩa yêu nước mạnh mẽ và lòng trung thành vô hạn đối với nhân dân. Anh có một tình yêu vô hạn đối với cuộc sống, trung thành với sự nghiệp, hiến dâng vô tư, dũng cảm chiến đấu với khó khăn, coi khinh sự đê hèn và nhỏ mọn, nên anh đã có được sự tôn kính và tình yêu của mọi người. Những điều này cũng đã giải thích cho chúng ta biết nội hàm của anh hùng, giúp chúng ta nhớ cách làm thế nào để viết nên cuộc đời.
Những doanh nhân kiệt xuất của thể giới như Jack Welch của ngành điện máy, Bill Gates của Microsoft, cũng thường gặp những chuyện không như ý, như đôi lúc dù họ có vắt kiệt sức thì cũng không thể mang lại giá trị lớn cho doanh nghiệp. Vậy họ đã đối mặt những vấn đề này như thế nào? Đó chính là lòng can đảm. Nếu bạn khuất phục trước áp lực của nỗi sợ hãi, thì nó sẽ gây ra ảnh hưởng rất lớn đối với bạn. Từ đó, hậu quả của nó thường khiến bạn trở tay không kịp. Ví dụ, bạn sợ bị người khác từ chối, thì bạn sẽ có thái độ hạ mình, khúm núm, mà điều này thường khiến người khác khó chịu. Khi bạn sợ thất bại, bạn sẽ có những biểu hiện kém cỏi do mất tự tin. Trước khi bạn nhận thức đầy đủ về năng lực của bản thân, bạn cần phải đối mặt, khắc phục tâm lý sợ hãi. Can đảm mới có thể làm cho những vấn đề này tránh xa chúng ta.
Những trường hợp mất đi thời cơ tốt do tâm lý sợ hãi cũng không phải hiếm. Năm 1967, trung tâm nghiên cứu của công ty đồng hồ đeo tay Thụy Sĩ đã phát minh ra đồng hồ thạch anh điện tử, nhưng họ lại từ chối đề nghị sản xuất loại đồng hồ này. Ai lại đeo một thứ đồng hồ không có dây cót chứ? Nhưng mười năm sau, quyết định này lại làm cho tỉ lệ chiếm hữu thị trường của đồng hồ đeo tay Thụy Sĩ từ 65% tụt xuống dưới 10%. Nguyên nhân là do công ty của Nhật đã lợi dụng phát minh này của công ty Thụy Sĩ để sản xuất đồng hồ điện tử với quy mô lớn; và cuối cùng, công ty Thụy Sĩ đã không thu được gì.
Vì vậy, chúng ta cần phải khiêu chiến với chữ "dám" trong chúng ta. Dám đi trước mọi người, dám làm dám chịu, dám thất bại. Đây cũng chính là tiền đề của lòng dũng cảm, mạnh dạn đi về phía trước.
Có một câu chuyện như sau: chàng trai trẻ nọ một lòng muốn trở thành anh hùng, nhưng lại không biết làm thế nào để trở thành anh hùng chân chính. Thế là, anh ta quyết định đến thỉnh giáo một nhà thông thái ẩn cư nơi núi cao. Chàng trai trẻ này trèo đèo lội suối ròng rã ba tháng trời, cuối cùng cũng tìm được nhà thông thái đang sống trong một căn nhà nhỏ. Chàng trai này đã gõ cửa nhà ông đến 5 lần, nhưng lần nào ông cũng đều viện lý do: ngươi đến quá muộn rồi, ngươi đến quá sớm rồi, ngươi đến quá trễ rồi, ngày mai hãy đến... để không gặp mặt chàng trai. Khi chàng trai đến gõ cửa lần thứ sáu, nhà hiền triết lại nói: "Ta cần nghỉ ngơi, ngày mai ngươi hãy đến!" Anh ta nổi giận, lớn tiếng nói: "Lần nào ông cũng một mực từ chối, vậy thì đến lúc nào tôi mới trở thành anh hùng chân chính?" Nói xong, anh ta đạp tung cánh cửa, hùng hổ xông vào nhà. Nhà thông thái cười, hé mắt nhìn anh thanh niên, nói: "Ta chờ đến sáu ngày rồi, để xem ngươi có dám mở cửa không. Để trở thành người anh hùng chân chính, đầu tiên là phải dám phá vỡ những cánh cửa che chắn xung quanh mình. Mọi chuyện trên đời này đều được ẩn giấu ở sau cánh cửa. Hành động này đã chứng tỏ ngươi đã đặt được bước chân đầu tiên lên con đường đi đến thành công."
Đúng vậy, khi chúng ta làm một việc gì thì cần phải có lòng can đảm, dám mạo hiểm. Rụt rè, do dự, sợ bóng sợ gió thì vĩnh viễn không nhìn thấy được phong cảnh đẹp nhất. Không dám mở cánh cửa đang đóng chặt thì chỉ có thể loanh quanh bên ngoài cửa, không bao giờ biết được trở thành anh hùng thực sự là như thế nào, cũng không bao giờ được đặt chân lên con đường thành công.
- Phép tắc 5: SINH RA LÀM NHÂN KIỆT
Trong bầy sói có sự phân chia thành sói tầng lớp cao và sói tầng lớp thấp. Sói tầng lớp thấp thường là sói đực và con nhỏ nhất trong bầy. Con sói nhỏ này thường bị những thành viên khác trong bầy bắt nạt, ngược đãi. Đặc biệt là trong lúc ăn, nó luôn bị xếp sau cùng. Nhưng con sói nhỏ này lại có sức mạnh xoay chuyển càn khôn: khi chúng vượt qua được những cửa ải khó khăn để tồn tại, chúng tự nhiên cũng trở thành con vật có khả năng chịu đựng tốt nhất. Sau một thời gian, khi những con sói này trải qua nhiều mạo hiểm và chứng minh mình có khả năng sinh tồn trong hoàn cảnh sống tàn khốc, chúng sẽ tách khỏi bầy đàn, trở thành "con sói cô độc". Sau cùng, những "con sói cô độc" này hoặc là sẽ gia nhập vào bầy sói khác hoặc đi tìm bạn tình, bắt đầu tổ chức bầy đàn của riêng nó. Đây chính là khí phách của sói.

Từ đó có thể thấy, sói là loài không cam chịu sự tầm thường. Chúng sống là có giá trị và mục tiêu riêng của mình. Chúng sẽ dựa vào giá trị và mục tiêu đó để đi tìm chân lý sinh tồn - đã làm thì phải làm tốt nhất. Phẩm chất đặc biệt này của loài sói cũng có ích đối với quần thể: nếu chúng gia nhập vào bầy mới thì chúng sẽ mang dòng máu mới đến cho bầy sói mới, như thế sẽ giảm được tỉ lệ giao phối cận huyết. Nếu chúng trở thành thủ lĩnh bầy sói của mình thì bầy sói này sẽ có một lãnh tụ đủ sức chống lại cường địch và giành được thắng lợi. Trong sự sống của loài sói, tính cách vững vàng, kiên định của chúng sẽ giúp chúng chống lại kẻ thù trong quá trình sinh tồn của mình.
Nói đến nhân kiệt, chúng ta không thể không nhắc đến Hạng Vũ. Hạng Vũ xuất thân trong một gia đình giàu có ở nước Sở. Năm 209 trước Công Nguyên, ông cùng chú của mình là Hạng Lương giết chết thái thú quận Cối Kê, hưởng ứng khởi nghĩa, có được tám ngàn tinh binh, vượt sông đi chinh chiến ở phía Bắc. Sau đó, Hạng Lương tử trận, quân Tần bao vây Cự Lộc. Tống Nghĩa và Hạng Vũ dẫn quân đi cầu viện. Năm 207 trước Công Nguyên, Hạng Vũ giết chết chủ tướng hèn nhát Tống Nghĩa, đập nồi niêu, dìm đắm thuyền, vượt sông, trải qua cuộc chiến dữ dội, cuối cùng, Hạng Vũ cũng phá được quân Tần. Hạng Vũ được suy tôn làm thượng tướng quân chư hầu. Từ đó, Hạng Vũ trở thành bậc anh hùng và lãnh tụ hô mưa gọi gió trong chiến tranh chống nhà Tần. Hạng Vũ đánh bại Chương Hàm, chủ tướng quân Tần, cuối cùng Chương Hàm phải đầu hàng Hạng Vũ. Hạng Vũ chôn sống hai mươi vạn quân lính đã đầu hàng, tiêu diệt quân chủ lực của Tần. Sau khi tấn công vào thành Hàm Dương, giết chết Tần Vương Tử Anh, đốt cung thất, tự lập làm Tây Sở Bá Vương, định đô ở Bành Thành. Việc phân phong của Hạng Vũ làm cho các tướng lĩnh nắm giữ trọng binh bất mãn, trong đó, một số đã đi theo Hán Vương Lưu Bang. Cuộc tranh hùng giữa Hạng Vũ và chư vương chủ yếu là Hán Sở. Thời kì đầu chiến tranh Hán Sở, Hạng Vũ đánh bại Lưu Bang hết lần này đến lần khác, còn bắt con và cha của Lưu Bang làm tù binh. Năm 203 trước Công Nguyên, Hạng Vũ và Lưu Bang vẫn tiếp tục giằng co, chưa phân thắng bại, nên hai bên lấy Hồng Câu là ranh giới. Hạng Vũ dẫn quân trở về phía Đông, nhưng Lưu Bang lại thừa thế phát động tấn công. Năm thứ hai, Lưu Bang cùng với các cánh quân bao vây Hạng Vũ. Hạng Vũ liên tiếp thất bại và lui về Cai Hạ, gặp thập diện mai phục. Trong giọng hát Sở ở tứ phía, Hạng Vũ đột phá vòng vây để chạy thoát, cuối cùng chỉ một mình cưỡi ngựa đến bờ sông Ô Giang. Có người chèo thuyền đến để đưa ông qua sông. Hạng Vũ bồ hồi nhớ lại năm xưa đã dẫn 8 ngàn anh em Giang Đông vượt sông khởi nghĩa, bây giờ chỉ còn lại một mình ông, nên cảm thấy không còn mặt mũi nào gặp lại phụ lão Giang Đông. Thế là Hạng Vũ từ chối qua sông và tự vẫn.
Chúng ta thường nghe nói "tôi thích sống cuộc sống bình dị, không tranh giành với đời, không mong được huy hoàng, chỉ mong được sống yên ổn." Có lẽ, đây là quan niệm sống của một số người, nhưng tôi không khỏi cảm thán câu thơ của Lý Thanh Chiếu: "Sống làm hào kiệt, chết cũng làm ma anh hùng". Cái được gọi là cuộc sống bình dị, đối với tôi, chính là cuộc sống thiếu lý tưởng, không có mục tiêu, hồ đồ. Dù có được thứ gì đó thì cũng chỉ là dễ như trở bàn tay, thế là, ta sẽ luôn hoài nghi cuộc sống như vậy là có cần thiết không.
Bạn à, chỉ cần bạn quan sát thật kỹ, bạn sẽ phát hiện ra thành công trong cuộc sống không hề xa xôi. Binh dị đương nhiên là đẹp, nhưng cái đẹp này vẫn có sự yếu ớt, thiếu sức sống. Chúng ta đã trần trụi đến thế giới này, nếu khi từ giã hồng trần, chúng ta vẫn không để lại được gì tốt đẹp thì chúng ta cũng chỉ là gánh nặng đối với xã hội. Vì vậy, khi bạn vẫn còn tương lai, hãy đừng nói: "Bình thường giản dị mới là thật".
Chương 13: Linh hoạt để giành thắng lợi, mượn sức người khác để thành công
Tự thuật của loài sói:

Nếu ta là dê, thứ ta muốn ăn không chỉ là cỏ, đồng cỏ cũng ngày càng ít đi, ta phải làm thế nào? Ta sẽ mài nhọn những chiếc răng của ta để đi tìm thịt sống.
- Phép tắc 6: GIẤU MÌNH
Sói có khứu giác nhạy cảm và tầm nhìn xa. Sói nhờ vào thị giác, khứu giác và theo những manh mối như dấu chân để tìm ra con mồi. Nếu sói phát giác địa thế nơi con mồi đang đứng sẽ có lợi cho mình thì nó sẽ tìm mọi cách tiếp cận con mồi. Khi con mồi trốn chạy, sói sẽ đuổi theo phía sau. Nếu nó không thể đuổi bắt được ngay thì sẽ lập tức từ bỏ con mồi này và chuyển sang con mồi khác. Vì sói thà chờ đợi lâu mà giành được thắng lợi chứ không muốn dùng tính mạng của mình để đổi lấy thắng lợi nhỏ tạm thời. Khi sói đến rất gần con mồi, nó sẽ cắn vào nơi mà chân sau của con mồi không đá trúng được như vai, mông, cổ... Sách lược bầy sói sử dụng để đạt được mục tiêu là thiên biến vạn hóa. Đây là tính đa dạng, là phép tắc sinh tồn đầy trí tuệ của bầy sói. Bầy sói cũng nhờ vào sách lược trí tuệ này để đạt được mục đích cuối cùng.

Tính linh hoạt của bầy sói có thể chuyển hóa thành giấu mưu để đạt được mục đích. Giấu mình tức là trong tình thế bất lợi cho mình, bề ngoài sẽ tỏ ra ngờ nghệch, không gây ấn tượng mạnh cho người khác, nhưng che dấu tài năng, che giấu hoài bão chính trị trong tâm để đối thủ hoặc kẻ thù chính trị mất cảnh giác và chờ thời cơ để thực hiện hoài bão của mình. Đây cũng được coi là một phương pháp biến báo tốt. Nhiều người nói rằng như vậy chẳng phải là khiếp nhược sao? Thực ra không phải như vậy, trước thế lực xấu, nếu chúng ta chỉ biết trốn tránh, chùn chân thì sẽ không bao giờ dám dũng cảm đấu tranh, không có chí tiến thủ, như thế mới gọi là kẻ khiếp nhược. Còn nếu chúng ta nhân nhượng, tạm thời chịu áp bức, để ngấm ngầm tích lũy sức mạnh, chờ thời cơ để chuyển bại thành thắng, như thế không phải là khiếp nhược, mà là nhẫn nhịn để lo việc lớn. Đây cũng gọi là kế giấu mình, là biểu hiện của bậc đại trí đại dũng.
Ở Trung Quốc, việc ứng dụng kế giấu mình đã có lịch sử lâu đời. Nhà Chu có lịch sử và cơ nghiệp đến mấy trăm năm là bằng chứng rõ ràng nhất của kế giấu mình. Lúc đó, sự lớn mạnh về thế lực của họ Chu đã làm vua Thương ganh ghét. Vì sợ nhà Chu sẽ hình thành một lực lượng đối kháng với nhà Thương nên vua Thương giết chết Quý Lịch để ngăn chặn thế lực của nhà Chu. Sau khi lên ngôi, Cơ Xương, con của Quý Lịch, tức là Chu Văn Vương nổi tiếng trong lịch sử, lập tức báo thù cho cha. Kết quả là bị nhà Thương đánh bại. Vì vậy, bề ngoài, Cơ Xương tỏ ra cung kính thần phục nhà Thương, nhưng bên trong lại ngấm ngầm chiêu mộ hiền tài, chăm lo việc nước. Sau khi thu nạp được các hiền sĩ như Thái Điên, Hoằng Yếu, Tán Nghi Sinh..., họ đã giúp Cơ Xương lập ra kế hoạch diệt nhà Thương. Ban đầu, Thương Trụ Vương thấy Cơ Xương đã thần phục nên phong cho ông làm Tây Bá, thủ lĩnh của các bộ lạc phía Tây. Trong các nước và chư hầu, uy danh và địa vị của Tây Bá ngày một cao. Trụ Vương bèn giam Tây Bá ở Tiễn Lí (nay thuộc phía bắc Thang Âm, Hà Nam). Trụ Vương giết con trai của Tây Bá là Bá Ấp Khảo đang làm con tin ở nước Thương. Sau đó, Trụ Vương đem thịt của Bá Ấp Khảo nấu thành món canh thịt bắt Tây Bá ăn, để kiểm nghiệm xem Tây Bá có hiểu thế sự không. Tây Bá vờ như không biết, cố nén đau thương mà nuốt vào để lừa Trụ Vương. Đại thần nhà Chu lại tuyển chọn mỹ nữ, châu báu, ngựa tốt để cống cho Trụ Vương, Cơ Xương mới không bị giết. Sau khi trở về nước, Tây Bá lại gấp rút chiêu mộ hiền tài, như Khương Thượng (tức Khương Tử Nha), sau này đã lập được đại công trong việc tiêu diệt nhà Thương.
Kế giấu mình là cơ sở vững chắc cho sự cường thịnh của nhà Chu, giúp nhà Chu lôi kéo được nhiều bộ lạc, giành được hai phần ba thiên hạ lúc đó, tạo điều kiện tốt để sau này Vũ Vương tiêu diệt nhà Thương.
Vì ai ai cũng đều có dã tâm, chỗ đứng lại hữu hạn nên nếu bạn công khai mục đích của mình, thì sẽ bị người khác đề phòng và đối thủ cạnh tranh của bạn cũng coi bạn là một sự uy hiếp. Làm người thì phải lấy việc gìn giữ cái tôi làm đầu, nghĩa là phải biết cách bảo vệ cái tôi, khi cần bộc lộ thì bộc lộ, khi không cần bộc lộ thì ẩn mình đi, không nên gây xôn xao. Dù có giấu mình thì cũng không có gì xấu, người tài giỏi khi làm việc lớn, mục đích là đích đến cuối cùng, hà tất phải để ý đến việc dùng thủ đoạn gì?
Thời kỳ quần hùng tranh bá thời Xuân Thu, nước Sở hùng cứ phía Nam. Khi mới khởi nghiệp, nước Sở cũng bị chư quốc Trung Nguyên coi thường và bị coi là "kinh man" trên phương diện văn hóa, tính cách. Nhưng chính "kinh man" này lại là nơi xuất hiện nhiều bậc quân vương. Trong đó, Sở Trang Vương, một trong Xuân Thu Ngũ Bá, là người đã dùng kế giấu mình để lập nên địa vị bá chủ của mình.
Khi Sở Trang Vương kế vị, ông vẫn không phải là vị vua sáng suốt tài giỏi, ngược lại còn có biểu hiện là hôn quân. Sở Trang Vương kế vị được ba năm mà vẫn không ban ra một văn kiện nào, chỉ đắm mình trong tửu sắc và săn bắn, còn dán cáo thị lên cửa triều đình "kẻ nào dám khuyên can, giết chết không tha!" Đại thần Thân Vô Úy liền triều kiến, Sở Trang Vương, tay trái ôm Trịnh Cơ, tay phải ôm Thái Nữ, ngồi giữa đám hát xướng, hỏi "Ngươi đến làm gì?". Thân Vô Úy tâu: "Có con chim lớn ngũ sắc, đậu ở nơi cao của nước Sở, đã ba năm nay, không thấy nó bay lên, không nghe nó hót, không biết đó là loại chim gì?" Trong câu hỏi có sự mỉa mai, dám chất vấn người có quyền sinh sát trong tay rằng đó là chim gì, quả đúng là "vô úy". Sở Trang Vương thản nhiên cười đáp: "Quả nhân biết rồi. Con chim này rất phi phàm, ba năm không bay, nhưng hễ bay là lên đến tận trời, ba năm không hót nhưng hễ hót là kinh người! Ngươi hãy chờ xem!"
Vậy mà con chim lớn đó vẫn không bay, không hót. Nước Sở trong cuộc tranh hùng vẫn không có một sách lược nào. Các đại thần như Tô Tòng không thể chờ được nữa, thấy Sở Trang Vương như vậy đều khóc than, thề quyết dùng tính mạng của mình để đánh đổi vận mệnh cho nước Sở. Lúc này, Sở Trang Vương mới chuyển từ tức giận sang cung kính, bắt đầu chấn chỉnh trở lại. Thực ra, Sở Trang Vương rất mừng, vì điều ông cần là một sức mạnh xung kích xuất phát từ nội tâm của các đại thần. Sở Trang Vương một khi hành động thì rất xuất chúng. Ông trọng dụng những quan thần có chí tiến thủ, xông xáo, kiềm hãm quyền lực của phái thủ cựu. Ở nội cung, ông lập Phàn Cơ lên làm hoàng hậu, chủ trì công việc trong cung. "Sử Ký - Sở Thế Gia" chép lại rằng: lãng tử Sở Trang Vương tỉnh ngộ, bỏ dâm lạc, nghe chính sự, xử chém mấy trăm người, trọng dụng mấy trăm người, nhân dân đều vui mừng. Tiêu chuẩn dùng người được thay đổi triệt để, pháp luật nghiêm minh, khiến cho thiên hạ đều đồng lòng.
Sau khi chấn chỉnh triều cương, Sở Trang Vương đã có sức mạnh để xưng bá, chiến lược xưng bá của ông không ngừng giành được thắng lợi. Sau khi tiêu diệt các nước nhỏ, Sở Trang Vương đánh vào nước Tống, thu được năm trăm chiến xa, lập thành đội võ trang cơ giới hóa. Trong cuộc chiến với nước Tấn, quân Sở bắt được đại tướng Giải Dương. Đại thắng đã giúp cho Sở Trang Vương nhận rõ thực lực của nước Sở, hiểu được căn nguyên của các nước lớn Trung Nguyên. Từ đó, ông xác định rõ hơn kế sách, chiến lược của nước Sở. Mục tiêu của chiến lược "nhất phi xung thiên, nhất minh kinh nhân" chính là phân chia thiên hạ với nhà Chu, mỗi bên hùng cứ một phương. Ông phát động tấn công với quy mô lớn hơn, thảo phạt quân Lục Hồn. Khi đại quân đi qua Lạc Thủy, Sở Trang Vương lại bày binh bố trận ở vùng ven thủ đô của nước Chu, dùng võ lực uy hiếp. Đối với cửu định tượng trưng cho giang sơn xã tắc, Sở Trang Vương cũng ngang nhiên hỏi vua nhà Chu nặng nhẹ bao cân. Vua nhà Chu quá hoảng sợ, phải dùng thuật bói toán thiên mệnh mới lấy lại được nhuệ khí chiến đấu.
Vì muốn trả thù cũ và củng cố bá quyền nên nước Tấn đã mượn danh nghĩa cứu nước Trịnh để giao chiến với nước Sở ở đất Tấn. Sở Trang Vương lại lợi dụng sự bất đồng ý kiến của quân Tấn để đánh cho quân Tấn không kịp trở tay, giành được toàn thắng. Trận chiến này đã quyết định địa vị bá chủ của nước Sở.
Từ câu chuyện này, chúng ta có thể hiểu nhiều phép tắc có giá trị: ban đầu, trước thế cục quần hùng tranh bá, Sở Trang Vương không phải là cam chịu lép vế mà vì điều kiện đối nội đối ngoại vẫn chưa đủ chín muồi, nên ông tạm thời giấu kín mục tiêu của mình, ẩn giấu chỉ lớn trong tửu sắc, làm những người khác đều hiểu lầm ông là một vị hôn quân. Kết quả cuối cùng Sở Trang Vương không những hành động mà còn giành được địa vị bá chủ và cũng chứng tỏ được tầm quan trọng của chiến lược giấu mình đối với việc giành được địa vị của Sở Trang Vương.
Sinh mạng đối với mỗi người là rất quan trọng, bản thân mình phải tồn tại thì mới có thể lập được công trạng to lớn. Lưu Tú, người lập nên vương triều Đông Hán, chính là người đã dùng kế ẩn mình để thoát chết. Cuối triều Vương Mãn, thiên tai, đói kém diễn ra liên miên, nghĩa quân nổi dậy khắp nơi, thiên hạ đại loạn. Tháng mười, Địa Hoàng năm thứ ba (năm 22 sau Công Nguyên), anh của Lưu Tú là Lưu Yểm ở Thung Lăng, Lưu Tú ở Uyển Thành cùng dấy binh chống lại Vương Mãng. Địa Hoàng năm thứ tư (năm 23 sau Công Nguyên), quân nhân Lục Lâm tôn Lưu Huyền làm vua, Lưu Yểm làm Đại Tư Đồ. Lưu Yểm vì cậy có công, tranh quyền với Lưu Huyền nên bị Lưu Huyền mưu sát. Lưu Tú, lúc này đang chinh chiến ở bên ngoài, nghe tin huynh trưởng của mình bị giết, ông lập tức chạy đến Uyển Thành, nén đau thương, chủ động đến thỉnh tội với Lưu Huyền. Lưu Huyền thấy ông không có ý tạo phản, liền cử ông làm Phá Lỗ tướng quân, phong làm Vũ Tín Hầu, làm đại tướng quân sự, lệnh cho ông đi chinh phạt Hà Bắc. Với lời hiệu triệu tiêu diệt nền chính trị hà khắc Vương Mãng, khôi phục chế độ Hán thất và nhờ có sự hậu thuẫn của cường hào, quan liêu Hà Bắc, ông đã trấn áp được cuộc khởi nghĩa của nông dân, thu nạp một số nghĩa quân, đánh bại thế lực cát cứ của Vương Lang, bình định Hà Bắc. Cảnh Thủy phái ngự sử mang chiếu thư phong Lưu Tú làm Tiêu Vương và lệnh cho ông trở về Trường An. Ông lấy cớ vẫn chưa bình định xong Hà Bắc, từ chối không trở về Trường An. Lúc đó, chính quyền của Cảnh Thủy xảy ra nội chiến, tạo phản khắp nơi. Lưu Tú sau khi bình định Hà Bắc, lực lượng lớn mạnh nhanh chóng. Kiến Vũ năm đầu tiên (năm 25 sau Công Nguyên), Lưu Tú xưng đế ở Toại Tại (nay thuộc huyện Đồng Hương, Hà Bắc), sau đó, dời đô về Lạc Dương. Sau hơn mười năm chinh chiến, Lưu Tú trấn áp được nghĩa quân nông dân như Xích Mi và tiêu diệt các thế lực cát cứ phong kiến, thống nhất đất nước. Trong thời gian trị vì, Lưu Tú đã nhiều lần ban chiếu giải phóng cho nô tì và cấm giết hại nô tì. Lưu Tú còn lấy đất hoang cho dân lưu lạc thuê để cày cấy, khuyến khích người dân trồng trọt, xây dựng thủy lợi, giảm thuế hóa, tổ chức đồn điền quân đội; tiến hành thu gọn cơ cấu, cả nước cùng cắt giảm và sát nhập hơn bốn trăm huyện, tinh giản một số lượng lớn quan lại; bãi bỏ chức đô úy nắm quyền quân sự ở địa phương, lấy quân đội nam bắc làm trọng tâm, từng bước mở rộng quân đội trung ương; tăng cường tập quyền trung ương, củng cố vương quyền, cật lực đề phòng sự chuyên quyền của công thần, tôn thất, chư vương; tiến hành cải cách quan chế, nhằm có lợi cho việc khôi phục sản xuất và ổn định trật tự xã hội, ở một mức nhất định, cải cách này đã thúc đẩy sự phát triển toàn diện của xã hội. Những thành tựu này không những có ảnh hưởng trực tiếp đến thời đại của Lưu Tú mà còn giúp cho sách lược này được phát huy triệt để ở thời kì Tam Quốc.
Bề ngoài thì giả điếc, giả câm, ngơ ngơ ngẩn ngẩn nhưng nội tâm lại cực kỳ sáng suốt. Kế này được áp dụng trong mưu lược quân sự lại là một biện pháp hay. Câu chuyện Tào Tháo và Lưu Bị uống rượu luận anh hùng thời Tam Quốc là một ví dụ điển hình. Lưu Bị sớm đã có hoài bão đoạt thiên hạ, có điều lực lượng lúc đó quá yếu, không thể nào đối kháng được với Tào Tháo, hơn nữa, ông còn ở trong sự kiểm soát của Tào Tháo. Lưu Bị giả vờ quên đi thế sự, ngày ngày chỉ biết uống rượu, trồng rau. Một hôm, Tào Tháo mời ông uống rượu. Tào Tháo ngồi ở trên cao, hỏi Lưu Bị ai là anh hùng thiên hạ, Lưu Bị đưa ra vài tên nhưng đều bị Tào Tháo phủ định. Đột nhiên, Tào Tháo nói: "Anh hùng trong thiên hạ chỉ có ta và ngươi!" Câu nói này làm Lưu Bị giật mình, ngầm sợ Tào Tháo biết được hoài bão chính trị của mình, ông sợ đến nỗi đánh rơi đũa. May thay, lúc đó có một cơn sấm sét, Lưu Bị vội vàng che giấu, nói rằng mình bị tiếng sét làm giật mình nên rơi đũa. Tào Tháo thấy vậy, cười to không ngớt, cho rằng Lưu Bị ngay cả sấm sét còn sợ hãi thì không làm được việc lớn, nên bớt cảnh giác với Lưu Bị. Sau đó, Lưu Bị thoát khỏi sự kiểm soát của Tào Tháo, cuối cùng, đã làm nên nghiệp lớn.
Thời Tam Quốc, Quan Vũ trọng nghĩa khí, dũng cảm tuyệt luân, trừ ác cứu dân, uy chấn cửu châu, được người đời tôn kính. Nhưng đối với người đời sau, việc ông để mất Kinh Châu, cuối cùng bị giết luôn đúng là tiếc và nguyên nhân ông thất bại ở Mạch Thành ít nhiều cũng có liên quan đến kế giấu mình. Thời Tam Quốc, Kinh Châu có vị trí địa lý cực kỳ quan trọng, nên trở thành vùng đất mà các nhà quân sự cần có. Năm 217 Công Nguyên, Lỗ Túc bệnh chết. Liên minh Tôn - Lưu kháng Tào cũng kết thúc.
Khi Quan Vũ trấn thủ Kinh Châu, Tôn Quyền đã có mưu đồ đạt Kinh Châu, có điều thời cơ chưa chín muồi. Không lâu sau, Quan Vũ dẫn quân tấn công Phàn Thành thuộc quyền kiểm soát của Tào Tháo. Vì sợ có hậu hoạn, Quan Vũ để lại một lực lượng hùng hậu đóng giữ Công An, Nam Quận nhằm bảo vệ Kinh Châu. Đại tướng Lã Mông, thuộc hạ của Tôn Quyền, cho rằng thời cơ đoạt Kinh Châu đã đến, nhưng vì đang có bệnh nên ông tâu với Tôn Quyền phái Lục Tốn, một tướng lĩnh trẻ tuổi, thay vào vị trí của ông, đóng giữ Lục Khẩu.
Lục Tốn nhậm chức nhưng vẫn giấu kín. Một mặt Lục Tốn giả vờ hòa hiếu với Quan Vũ nhưng lại chuẩn bị chiến tranh. Lục Tốn viết một bức thư cho Quan Vũ. Trong thư, Lục Tốn hết lời ca ngợi Quan Vũ, cho rằng Quan Vũ có thể sánh với Tấn Văn Công, Hàn Tín. Lục Tốn tự cho mình là thư sinh, tuổi còn quá trẻ, khó đảm đương trọng trách, nên muốn Quan Vũ chỉ dạy thêm. Quan Vũ sau khi đọc xong thư của Lục Tốn, ông bèn ngửa mặt cười lớn, nói: "Không lo việc ở Giang Đông". Quan Vũ liền điều quân trấn thủ ở Kinh Châu đi tấn công Phàn Thành. Lục Tốn lại ngấm ngầm phái người đến báo tin cho Tào Tháo, ước định hai bên cùng hành động, tấn công Quan Vũ. Lục Tốn cho rằng thời cơ đoạt Kinh Châu đã chín muồi, liền phái Lã Mông đi tiên phong, tiến vào Kinh Châu. Lã Mông đem theo một đội quân tinh nhuệ, nấp trong thuyền chiến được cải trang thành thuyền buôn, tập kích bất ngờ, hạ được Nam Bộ. Quan Vũ được tin, vội quay về, nhưng đã muộn, đại quân của Tôn Quyền đã chiếm Kinh Châu. Quan Vũ đành chịu thất bại ở Mạch Thành.
Thời Tam Quốc, Ngụy Minh Đế của nước Ngụy chết, người kế vị là Tào Phương chỉ mới tám tuổi. Việc triều đình do Tư Mã Ý và đại tướng quân Tào Sảng nắm giữ. Tào Sảng là dòng dõi hoàng tộc, rất ngang ngược nên đâu thể để dòng họ Tư Mã Ý chia sẻ quyền lực. Tào Sảng dùng một số thủ đoạn chính trị để đoạt lại binh quyền từ tay Tư Mã Ý.
Tư Mã Ý từng lập nhiều chiến công hiển hách, nay lại bị mất thực quyền nên rất căm hận Tào Sảng. Nhưng vì thế lực của Tào Sảng quá lớn, ông không thể đương đầu được nên ông cáo bệnh lui về, không can dự triều chính. Tào Sảng rất vui mừng vì ông biết Tư Mã Ý là đối thủ ngầm duy nhất tranh giành quyền lực với ông. Có lần, Tào Sảng đã phái Lý Thắng đến nhà Tư Mã Ý dò la xem thực hư. Thực ra, Tư Mã Ý hiểu rất rõ tâm tư của Tào Sảng, nên đã đề phòng trước. Khi Lý Thắng được đưa đến phòng của Tư Mã Ý, ông chỉ thấy gương mặt Tư Mã Ý vàng vọt, tóc rối bù, đang nằm trên giường và có hai tỳ nữ đang hầu hạ. Lý Thắng nói: "Tại hạ đã lâu không đến viếng thăm đại nhân, không biết đại nhân bệnh nặng thế này. Nay, tại hạ được lệnh làm thích sư Kinh Châu, nên đến để từ biệt đại nhân." Tư Mã Ý vờ như không nghe rõ, nói: "Tịnh Châu là chỗ trọng yếu gần biên giới, phải phòng ngự cho tốt." Lý Thắng vội nói: "Là Kinh Châu, không phải là Tịnh Châu". Tư Mã Ý vẫn vờ như nghe không rõ. Lúc này, hai tỳ nữ cho ông uống thuốc, ông uống rất khó khăn, nước thuốc từ trong miệng cứ trào ra ngoài. Tư Mã Ý giả vờ thều thào: "Ta chỉ còn sống được trong nay mai, sau khi ta chết, xin nói lại với đại tướng quân, hãy để mắt đến các con của ta."
Lý Thắng trở về bẩm báo lại với Tào Sảng, Tào Sảng vui mừng khôn xiết, nói: "Chỉ cần lão già này chết đi, ta sẽ không còn lo gì nữa".
Sau đó không lâu, ngay 15 tháng 2 năm 249 Công Nguyên, Tào Phương đi tảo mộ, cúng tế tổ tông ở thành Tế Dương. Tào Sảng dẫn theo ba huynh đệ và thân tín để hộ giá. Tư Mã Ý biết được tin này, cho rằng thời cơ đã đến. Ông lập tức điều động gia tướng, triệu tập các vị quan cũ, nhanh chóng chiếm cứ binh cung của họ Tào. Sau đó, ông vào cung uy hiếp, buộc thái hậu phải kể tội Tào Sảng và phế truất tên gian tặc này. Thái hậu đành phải đồng ý. Tư Mã Ý lại phái người chiếm cứ kho vũ khí. Đến khi Tào Sảng biết tin và trở về thành thì mọi chuyện đã thay đổi, Tư Mã Ý lấy tội danh soán ngôi vua để giết cả nhà Tào Sảng và nắm trọn quyền hành, chính quyền Tào Ngụy thực chất đã hữu danh vô thực.
Phạm vi vận dụng của kế giấu mình thời Tam Quốc đầu tiên là từ con người sau đó mở rộng đến sự việc, đến bản thân mình. Từ giá trị của một lời khuyên thông thường phát triển đến sự trợ giúp hữu hiệu của kiến thức. Từ nguyên tắc bình thường phát triển đến những đối sách tổng thể có liên quan đến tiền đồ, vận mệnh. Từ xử lý đối tượng cá biệt đến biến đổi thành dự báo sự phát triển lịch sử, hình thế. Tóm lại, đối với chúng ta mà nói, điều này là rất có lợi.
Tuy kế giấu mình là phương pháp mà con người buộc phải áp dụng để tự bảo vệ mình dưới chế độ phong kiến áp bức thống trị nhưng các hình thức của kế giấu mình vẫn thể hiện được trí tuệ của con người. Kế giấu mình có tính hiệu quả và tính mục đích rõ ràng, có ý thức chủ quan mạnh mẽ. Kế giấu mình lại có tính tiến thủ cực mạnh, tuy bề ngoài có vẻ như rụt rè, nhân nhượng, nhưng lại bộc lộ được tính chịu đựng và khả năng nhẫn nhịn để làm việc lớn.
Sử dụng kế giấu mình thể hiện được trí tuệ của con người. Những người đa mưu túc trí lại càng hiểu rõ về phép tắc này nên kết quả là làm ít hưởng nhiều. Năm xưa, Trương Tác Lâm xuất thân từ thổ phỉ Tây Bắc đã áp dụng phép tắc này để mở một địa đạo thành công và phất lên như diều gặp gió.
Trương Tác Lâm là một người đầy dã tâm. Tuy Tác Lâm đã là đầu sỏ lớn của thổ phỉ nhưng anh vẫn nghĩ cách để làm quan triều đình. Vợ lẽ của Tăng Kỳ, tướng quân Phụng Thiên, đang từ Quan Nội trở về Phụng Thiên. Thuộc hạ của Trương Tác Lâm là Thang Nhị Hổ biết được chuyện này, bèn báo cho Trương Tác Lâm. Trương Tác Lâm vỗ đùi nói: "Đúng là lợn đưa đến cửa."
Thế là, Trương Tác Lâm dặn dò Thang Nhị Hổ phải làm thế này... thế này...
Thang Nhị Hổ phụng mệnh, mai phục ở đồn Tân Lập. Khi đoàn người ngựa đi qua đồn Tân Lập, Thang Nhị Hổ ra lệnh chặn lại rồi giải họ đến một đại viện ở đồn Tân Lập. Vợ lẽ của Tăng Kỳ và người hầu thân cận được đưa vào ở một phòng lớn, thổ phỉ tay cầm súng đứng đầy xung quanh. Lúc này, Trương Tác Lâm đã nhận được tin báo nên cưỡi ngựa đến đại viện và cố ý hỏi Thang Nhị Hổ thật to: "Ngựa ở đâu đưa đến đây?"
Thang Nhị Hổ cũng cố ý nói to: "Các anh em vừa làm một vụ buôn bán, nghe nói là người nhà của Tăng Kỳ đại nhân, nên giải về đây."
Trương Tác Lâm giả vờ tức giận, nói: "Đồ khốn! Ta đã nói với ngươi rồi, chúng ta ở đây là để bảo vệ biên giới, giữ gìn sự bình an cho dân, không được tùy tiện chặn người đi đường, chúng ta chỉ là bất đắc dĩ mới làm lục lâm thảo khấu. Sau này, nếu có cơ hội giúp ích cho đất nước, thì chúng ta còn phải nhờ đến Tăng đại nhân! Bây giờ các ngươi lại gây ra chuyện ngu xuẩn này, thì làm sao ăn nói với Tăng đại nhân? Tối nay, các ngươi phải tiếp đãi họ tử tế, sáng ngày mai đưa họ về Phụng Thiên."
Ở trong phòng, vợ lẽ của Tăng Kỳ nghe rất rõ, liền nói lại là muốn gặp Trương Tác Lâm. Trương Tác Lâm bèn cho người đến tặng vợ Tăng Kỳ loại nha phiến tốt nhất, rồi mới bước vào quỳ lạy bà ta.
Bà ta nói với Trương Tác Lâm đầy cảm kích: "vừa rồi ta đã nghe ngươi nói chuyện, sau này ắt có triển vọng. Hôm nay, chỉ cần ngươi bảo đảm cho ta về Phụng Thiên an toàn, ta sẽ tiến cử ngươi với tướng quân để ngươi được cống hiến sức mình cho Phụng Thiên."
Trương Tác Lâm rất vui mừng nên cứ quỳ mãi không chịu đứng dậy.
Ngày hôm sau, Trương Tác Lâm đến hầu hạ bà ta thật sớm, sau đó, đích thân dẫn các anh em hộ tống bà ta trở về Phụng Thiên. Sau khi trở về Phụng Thiên, bà ta lập tức kể lại chuyện bà gặp nạn giữa đường và việc Trương Tác Lâm nguyện cống hiến sức lực cho triều đình cho Tăng Kỳ tướng quân nghe. Tăng Kỳ tướng quân rất vui mừng, lập tức tấu lên triều đình, thu nạp nhóm của Trương Tác Lâm làm Tuần Phòng Doanh. Từ đó, Trương Tác Lâm từ giã cuộc sống thổ phỉ, trở thành Quản Đới của triều thành.
Trương Tác Lâm đã lợi dụng kế giấu mình để từ hắc đạo chuyển sang bạch đạo và đặt được nền móng cho tương lai.
Trong câu chuyện dưới đây, chúng ta sẽ biết được ông trưởng thôn đã vận dụng mưu trí như thế nào để thực hiện được mục đích của mình.
Một thôn nọ có đặc sản là táo rất to và ngọt, được tiêu thụ rất mạnh, chiếm được thị phần lớn. Nhưng do đường sá không tốt nên việc vận chuyển hàng hóa rất khó khăn, ảnh hưởng đến sự phát triển của nghề trồng táo. Trước tình hình đó, chi bộ thôn quyết định xin xã sửa đường. Sau mấy lần gởi đơn, chính quyền xã đều lấy lý do không đủ kinh phí, hạng mục quá nhiều để từ chối. Hiện tại, nguồn tiêu thụ táo rất tốt, nhưng khó vận chuyển. Những người trong chi bộ thôn rất lo lắng. Ông trưởng thôn bèn nảy ra một kế:
Hôm nay, trưởng thôn mang thiệp mời đến gặp chính quyền xã, mời tất cả mọi người trong chính quyền xã đến tham quan, khảo sát sự phát triển của ngành trồng táo và cử hành hội chợ triển lãm táo. Lãnh đạo xã vui vẻ đến dự. Con đường dẫn đến thôn này quá xấu, ban lãnh đạo phải rất khổ sở mới đến được thôn. Nhưng kiểu mẫu của phát triển táo của thôn này lại rất có tiềm năng, ban lãnh đạo xã đều khen ngợi không ngớt lời. Sau buổi triển lãm đó, ngành trồng táo của thôn được ban lãnh đạo huyện biết đến rất nhanh. Ban lãnh đạo huyện liền quyết định hai tháng sau sẽ tham quan thôn trồng táo nổi tiếng này. Các lãnh đạo xã khi biết được chuyện này, điều đầu tiên họ nghĩ đến là đường xá. Nếu lãnh đạo huyện lại nhìn thấy con đường như vậy, thì chắc chắn sẽ trách lãnh đạo xã làm việc không tốt. Thế là, họ gấp rút mở cuộc họp bàn về việc sửa đường. Kết quả là chỉ trong hai ngày, toàn bộ chi phí đều đã có đủ; ngày thứ ba bắt đầu khởi công. Cuối cùng, con đường đã được sửa xong trước khi lãnh đạo huyện đến tham quan.
Ông trưởng thôn có thể nói là rất thông minh. Ông không trực tiếp yêu cầu lãnh đạo xã cấp kinh phí để sửa đường, mà lại lấy cớ mời ban lãnh đạo đến tham quan, chỉ đạo và lợi dụng việc lãnh đạo huyện yêu cầu xuống tham quan để buộc chính quyền xã phải sửa đường.
Trong cuộc sống, trong sự nghiệp, chúng ta có thể dùng nhiều hiện tượng giả tạo để che giấu ý đồ thực sự của mình và dùng nhiều cách thức khác nhau để kích thích nhiệt huyết của người khác, tạo cơ sở cho sự thành công của chúng ta. Đây cũng là hiệu quả tốt nhất của kế giấu mình.
Rait là tổng biên tập của diễn đàn New York, anh đang cần một trợ thủ giỏi cho mình. Người anh nhắm đến là John. Rait cần John giúp mình thành danh. Nhưng lúc đó, John đang định trở về quê nhà để làm luật sư. Làm sao để John chịu làm việc cho tòa soạn? Rait bèn mời John đi ăn cơm, sau đó đề nghị John đến tòa soạn chơi. May thay, lúc đó, người biên tập tin quốc tế không có ở đó, điều này giúp Rait tìm được một tin quan trọng trong rất nhiều bức điện tín. Rait nói với John: "Hãy ngồi xuống đây và viết một bài xã luận về cái tin này cho tờ báo ngày mai đi."
John không thể nào từ chối được nên cầm bút lên viết. Bài xã luận rất hay, chủ tòa soạn sau khi xem xong cũng rất thích. Thế là, Rait đề nghị hãy ở đây giúp anh vài ngày nữa. Dần dần, John cảm thấy làm ký giả cho tin thời sự rất thú vị, cũng rất thích hợp, nên đã ở lại.
Từ cách xử lý khéo léo của Rait, chúng ta có thể thấy: Rait đã tránh những chuyện khiến đối phương không ưng thuận, và dùng một múc đích giả làm màn che, để đối phương chấp nhận, từ đó đạt được mục đích chính của mình.
Trịnh Trang Công chuẩn bị đánh nước Hứa. Trước chiến tranh, ông đã tổ chức thi đấu trong nước để chọn ra quan tiên hành. Các tướng rất mừng rỡ vì cơ hội lập công đã đến. Họ đều nóng lòng muốn thử, nên chuẩn bị thể hiện tài năng.
Môn thi thứ nhất là đấu kiếm. Các tướng đều dốc hết tài năng của mình, chỉ thấy đoản kiếm loang loáng, lá chắn lay động. Sau khi thi đấu luân phiên, có 6 người được chọn để tham gia vào môn thi tiếp theo.
Môn thi thứ hai là thi bắn tên. Mỗi tướng lĩnh sẽ bắn ba mũi tên, người bắn trúng hồng tâm sẽ là người thắng cuộc. Có người thì bắn trúng vòng ngoài của bia, có người bắn trúng điểm đen. Người thứ năm bước lên bắn là Công Tôn Tử Đô. Anh ta có võ nghệ cao cường, sức trẻ dồi dào, không hề coi ai ra gì. Anh ta lắp tên vào cung, bắn ba phát đều trúng hồng tâm. Anh ta hếch mặt lên, nhìn người phía sau bằng nửa con mắt và lui ra.
Xạ thủ cuối cùng là một ông lão, râu tóc đã điểm bạc, ông tên là Dĩnh Khảo Thúc. Ông đã từng khuyên Trang Vương giảng hòa với mẫu thân. Trang Vương rất coi trọng ông. Dĩnh Thảo Khúc bước lên, ung dung từ tốn, "vút", "vút", "vút" ba mũi tên bắn ra đều trúng hồng tâm.
Chỉ còn lại hai người, Trang Công sai người kéo một cỗ chiến xa đến, nói: "Hai ngươi hãy đứng cách xa một trăm bước, cùng chạy đến cướp cỗ chiến xa này, ai cướp được trước thì sẽ là quan tiên hành." Công Tôn Tử Đô nhìn đối thủ mình bằng nửa con mắt. Không ngờ, khi chạy được nửa chừng. Công Tôn Tử Đô lại bị trượt chân ngã nhào. Khi đứng dậy được thì Dĩnh Thảo Khúc đã cướp được xe. Công Tôn Tử Đô không phục, anh ta cầm lấy trường kích để đến đoạt xe. Dĩnh Thảo Khúc nhìn thấy liền kéo xe chạy. Trang Công vội vàng sai lính chặn lại và tuyên bố Dĩnh Thảo Khúc là quan tiên hành. Công Tôn Tử Đô lòng đầy oán hận.
Dĩnh Thảo Khúc quả nhiên đã không phụ lại kỳ vọng của Trang Công. Khi tấn công vào đô thành nước Hứa, Dĩnh Thảo Khúc tay cầm cờ, từ thang mây xông thẳng vào thành, thấy Dĩnh Thảo Khúc hoàn thành được nhiệm vụ, Công Tôn Tử Đô càng thêm đố kỵ. Anh ta lắp tên vào cung bắn vào Dĩnh Thảo Khúc. Dĩnh Thảo Khúc ngã từ tường thành xuống đất. Hà Thúc Doanh, một vị tướng khác, tưởng rằng Dĩnh Thảo Khúc bị quân Hứa bắn tử trận nên vội cầm cờ chiến, tiếp tục chỉ huy binh lính xông vào thành và lấy được thành.
Bởi vậy, "hoa phải nở giữa chừng, rượu phải uống dở say", hoa đương lúc nở rộ đẹp đẽ, nếu không bị người ta hái đi thì cũng lụi tàn. Đời người cũng vậy: không nên quá đề cao mình, không nên quá coi trọng mình, không nên bộc lộ mình là bậc thánh nhân quân tử cứu dân độ thế, mà hãy che giấu tài năng của mình.
Trong xã hội ngày nay, đạo lý này vẫn vậy. Nếu bạn không bộc lộ tài năng thì không bao giờ được giao trọng trách. Nếu bạn bộc lộ tài năng mình quá mức thì lại dễ bị người khác hãm hại. Tuy dễ có được thành công tạm thời nhưng lại là mồ chôn mình. Bạn thi thố tài năng của mình chính là bạn đã gieo xuống một nguy cơ. Vì vậy, bạn phải biết bộc lộ tài năng của mình đúng mực. Nhưng không phải ai cũng biết giả làm kẻ khờ khạo đúng mực. Nếu không biết nắm bắt đúng thời cơ thì sẽ biến khéo thành vụng.
Trong "Tam Quốc diễn nghĩa", sau khi Lưu Bị chết, Gia Cát Lượng hầu như không làm được việc gì lớn, không bày mưu lập kế, bộc lộ tài hoa như thời Lưu Bị còn sống. Ở dưới trướng một vị minh quân như Lưu Bị, Gia Cát Lượng không sợ bị đố kỵ và Lưu Bị không rời khỏi ông nên ông có thể mặc sức phát huy tài hoa của mình, giúp đỡ Lưu Bị. Sau khi Lưu Bị chết, A Đấu kế vị. Lưu Bị đã từng nói trước quần thân: "Nếu đứa con này còn có thể giúp được, thì khanh hãy giúp đỡ nó, nếu nó không có phẩm chất của quân vương thì khanh hãy lên làm vua." Lúc đó, Gia Cát Lượng toát mồ hôi, luống cuống quỳ xuống khóc rằng: "Thần làm sao có thể không tận lực, tận trung cho đến chết chứ?" Nói xong, Gia Cát Lượng rập đầu đến chảy máu. Lưu Bị dù có nhân nghĩa đến đâu cũng không thể giao quốc gia cho Gia Cát Lượng. Lưu Bị nói là để Gia Cát Lượng làm vua, nhưng làm sao biết được ông ta không có ý định giết Gia Cát Lượng? Vì vậy, Gia Cát Lượng một mặt hành xử rất cẩn thận, một mặt thường xuyên đi chinh chiến để đề phòng lưỡi gươm của Thiên Tử. Hơn nữa, Gia Cát Lượng còn giấu kín tài năng của mình, cố ý tỏ ra mình đã già, không còn làm được gì nữa để tránh họa sát thân. Từ chuyện xưa xét đến chuyện nay: dù là đấu tranh chính trị quyết liệt hay trong hiện thực cuộc sống, chúng ta đều nên hiểu được cách tiến thoái và kế giấu mình.
- Phép tắc 7: RÚT LUI KHI ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC ĐỈNH CAO
Ngoài những động vật hoang dã nhỏ bé ra, thức ăn ưa thích nhất của loài sói còn là những gia súc như dê, bò Tây Tạng. Khi bắt những con gia súc này, động tác của loài sói rất nhanh nhẹn. Loài sói thường thừa lúc những con gia súc này không đề phòng để vồ đến, đầu tiên là cắn vào cổ họng và mạch máu ở cổ, sau đó là ra sức hút máu, làm cho con vật mất sức và chết nhanh chóng. Một con sói khi nhảy vào bây dê, một đêm nó có thể cắn chết mười con dê. Có thể thấy, sói gây nguy hại rất lớn cho bầy gia súc. Bình thường, sói chủ yếu bắt dê. Vì dê có hình thể nhỏ, nhát, dễ bắt. Đặc biệt, những con dê con càng là con mồi mà sói dễ bắt nhất. Một mục dân già kể lại một câu chuyện như sau: một hôm, ông đang chăn bầy dê trên núi thì gặp một trận bão tuyết, bầy dê hoảng sợ, chạy tán loạn. Trong lúc ông đang cuống cuồng chặn bầy dê, một con sói xông đến, cắn lấy một con dê con và chạy mất.
Sau khi con sói có được con mồi, nó sẽ nhanh chóng bỏ đi. Đây có thể gọi là rút lui khi đã thành công. Trong chính trị, từ xưa đến nay, phép tắc này được vận dụng rất khéo léo. Tôn Tẫn, nhà quân sự trứ danh thời cổ đại Trung Quốc, có thể nói là đã giã từ sự nghiệp khi đang ở trên đỉnh vinh quang. Trong trận Mã Lăng, vì Tôn Tẫn vận dụng linh hoạt chiến thuật vây Ngụy cứu Triệu, dùng kế giảm số bếp để lừa địch, mai phục địch ở Mã Lăng nên đã tiêu diệt gọn quân Ngụy, giành được thắng lợi. Cũng giống như trận Quế Lăng, trận Mã Lăng là kiệt tác quân sự của Tôn Tẫn, cũng là hai bông hoa lạ trong lịch sử chiến tranh quân sự của Trung Quốc. Hai trận chiến này đã thể hiện đầy đủ mưu lược quân sự hơn người và tài năng chỉ huy kiệt xuất của Tôn Tẫn. Sau trận Mã Lăng, nước Ngụy bị tiêu hao lớn về lực lượng, thực lực quốc gia bị suy yếu và mất đi bá quyền Trung Nguyên. Nước Tề lại có tiếng tăm lừng lẫy, uy phục chư hầu, xưng bá Trung Nguyên. Tôn Tẫn từ đó vang danh thiên hạ, thực hiện được hoài bão của mình.
Khi giữ chức tướng quốc nước Tề cùng với Trâu Kỵ, Tôn Tẫn đã nhiều lần can gián Tề Vương. Trâu Kỵ thân cao tám xích, tướng mạo đường đường, nhưng bụng dạ hẹp hòi, tư lợi. Trước hai trận đại chiến giữa tề và Ngụy, Trâu Kỵ đều kiên quyết phản đối xuất binh. Đến khi Điền Kỵ và Tôn Tẫn chiến trắng trở về, Trâu Kỵ rất ghen tức. Uy danh của Tôn Tẫn, Điền Kỵ càng vang xa, Trâu Kỵ lo lắng cho địa vị của mình. Vì vậy, Trâu Kỵ muốn nhanh chóng trừ khử Điền Kỵ và Tôn Tẫn. Có thể vì Tôn Tẫn là người tàn tật, khả năng tranh giành địa vị không lớn nên Trâu Kỵ nhắm vào Điền Kỵ đầu tiên. Trận Mã Lăng kết thúc không lâu, Trâu Kỵ và thuộc hạ thân tín bàn mưu trừ khử Điền Kỵ. Công Tôn Duyệt đưa ra một chủ ý: "Tướng công sao không cho người đem mười lượng vàng cho thầy bói ở trong thành và bảo: 'Ta là người của Điền Kỵ, ta đánh ba trận thắng cả ba, tiếng tăm lừng lẫy khắp thiên hạ, ta muốn làm đại sự, là lành hay dữ?' Thầy bói vừa xem quẻ xong, hãy cho người bắt lấy thầy bói, đem đến tra khảo trước mặt vua."
Trâu Kỵ nghe xong cả mừng, bèn sai người tìm thầy bói trong thành, phao tin Điền Kỵ sai người đi xem bói, để xem nếu Điền Kỵ mưu phản là lành hay dữ? Trâu Kỵ thì cho người đi theo sau để bắt người này lại và giải đến Tề Vương. Tề Vương tuổi đã cao nên có chút hồ đồ. Ông vốn đã sợ vì Điền Kỵ nắm giữ binh quyền nên vừa nghe Trâu Kỵ nói, ông đã tin Điền Kỵ có âm mưu tạo phản. Lúc đó, Điền Kỵ đang chinh chiến bên ngoài. Tề Uy Vương bèn sai người gọi Điền Kỵ về Lam Tri để tra hỏi chuyện này.
Tôn Tẫn cũng đang ở cùng Điền Kỵ. Ông đã thấy rõ tình hình chính trị của Nước Tề và mâu thuẫn giữa Trâu Kỵ và Điền Kỵ. Vì vậy, khi nghe tin Tề Uy Vương vô cớ gọi Điền Kỵ trở về Lam Tri, Tôn Tẫn biết Tề Uy Vương chắc chắn đã tin lời xàm tấu của Trâu Kỵ, cho rằng Điền Kỵ trở về Lam Tri, thì sẽ lành ít dữ nhiều. Điền Kỵ đã từng giúp đỡ Tôn Tẫn rất nhiều trong lúc ông khó khăn nhất; hơn nữa hai người đã hợp tác rất tốt trong thời gian dài. Tôn Tẫn quả thực không muốn để Điền Kỵ tự chui đầu vào lưới nên nhắc nhở Điền Kỵ: Tề Vương chắc chắn đã nghe lời xàm tấu của Trâu Kỵ, Điền Kỵ không nên tùy tiện trở về Lam Tri. Trong tình huống cấp bách, ông khuyên Điền Kỵ dẫn quân trở về Lam Tri để đuổi Trâu Kỵ.
Ý của Tôn Tẫn là muốn đưa quân đi làm rõ trắng đen. So với việc trở thành cá trên thớt của Trâu Kỵ thì thà rằng Điền Kỵ dốc toàn lực tranh cao thấp với Trâu Kỵ; như thế, có thể sẽ còn một con đường sống, chuyển bại thành thắng. Điền Kỵ rất phục Tôn Tẫn nên ông theo lời Tôn Tẫn, đưa quân đánh Lam Tri. Nhưng Trâu Kỵ không phải tầm thường, ông đã cho quân lính giữ thành. Điền Kỵ thất bại, lại thấy binh lính cần vương ở khắp nơi nên phải lánh nạn ở nước Sở. Còn Tôn Tẫn, từ lúc Điền Kỵ tấn công Lam Tri, người ta đã không còn thấy ông đâu nữa. Tôn Tẫn bỏ đi trong lúc này cũng là một kế sách hay. Với đầu óc của một nhà chiến lược, Tôn Tẫn hiểu rất rõ sự rối rắm, phức tạp của tình hình chính trị nước Tề, hiểu rõ con người của Trâu Kỵ. Sở dĩ ông can dự vào việc chính trị của nước Tề là vì muốn trả thù Bàng Quyên đã vô cớ hãm hại mình. Sau khi trận chiến ở Mã Lăng kết thúc, thù lớn đã trả xong, Tôn Tẫn cũng nên tìm một nơi lui về, không nên can dự vào chính trị, càng không nên mang thân thể tàn tật của mình để chạy trốn cùng Điền Kỵ.
Phép tắc của loài sói này khi được vận dụng vào cuộc sống, sẽ mang lại cho chúng ta rất nhiều lợi ích. Nhưng có thể rút lui khi đang ở đỉnh cao vinh quang là một chuyện khó. Bởi lẽ, cuộc sống dễ chịu, điều kiện hoặc thành tựu hiện có là thành quả mà chúng ta phải vất vả lắm mới có được, chúng ta đâu dễ gì giao phó nó cho người khác.
Lần duyệt binh cuối cùng của Napoleon là vào ngày 18 tháng 6 năm 1815. sau đó, quân Pháp bắt đầu tấn công dữ dội và Waterloo. Pháo binh của Anh chặn đánh bằng hỏa lực, kỵ binh Scotland phản kích.
Chạng vạng tối, Napoleon đích thân chỉ huy đội cảnh vệ thọc sâu vào quân Anh. Trong giờ phút quan trọng quyết định thắng bại, đột nhiên có tiếng pháo nổ và tiếng la hét của kỵ binh từ phía cánh phải của quân Pháp truyền đến. Blücher đã dẫn 30000 quân Phổ đến tham chiến! Napoleon vẫn hạ lệnh tiến công với hy vọng nguyên soái Grouchy sẽ đuổi kịp.
Đến tối, quân Phổ xung phá được cánh phải của quân Pháp. Quân của Napoleon bị tan rã, quân lính bỏ chạy tán loạn xuống phía nam, cho đến ngày hôm sau mới có thể tập hợp lại được, nhưng khó tiếp tục chiến đấu vì đã mất đi toàn bộ đại pháo. Cảnh tượng cuối cùng của trận Waterloo là 25000 quân Pháp và 22000 quân liên minh Anh-Phổ thương vong bị bỏ rơi lại trên chiến trường, tiếng kêu khóc không dứt.
Sau đó, Napoleon trở về Pari để tuyên bố thoái vị. Trên đường đi đến Châu Mỹ, Napoleon đã bị hạm đội Anh chặn bắt và đày đến Saint Helena ở Đại Tây Dương. Napoleon chết ở đó vào năm 1821. Naopleon đã từng có những chiến tích lừng lẫy hơn ở những thống soái trứ danh của thế giới như Alexander, Hannibal, Caesar... nhưng ông không biết ý nghĩa sâu xa của việc giã từ sự nghiệp khi đang ở đỉnh vinh quang, mà lại một mực muốn trở thành bá chủ thế giới. Cuối cùng, ông cũng chỉ có thể sa vào vũng bùn chiến tranh du kích Tây Ban Nha, lại thất bại ở Moscow và kết thúc sự nghiệp ở Waterloo. Nếu Napoleon không tham vọng, không đánh Waterloo, thì có thể ông sẽ giành được thành công lớn hơn dựa trên cơ sở sẵn có. Nhưng tất cả đều đã là quá khứ, điều có thể làm cho chúng ta suy nghĩ cũng chỉ là: nên lui thì lui, nên thu thì thu, không nên quá tham lam.
Sau khi tiêu diệt Hạng Vũ, Lưu Bang đóng đô ở Trường An. Trong lúc các vị công thần khai quốc đang hớn hở chờ hưởng thụ vinh hoa phú quý thì Trương Lương, người lập nhiều chiến công hiển hách cho Lưu Bang lại đột nhiên bị bệnh rất nặng. Trương Lương bệnh nặng như thế, tại sao sau đó, Lưu Bang khỏe mạnh hơn Trương Lương lại bệnh chết, còn Trương Lương thì vẫn còn sống? Vì Trương Lương biết rằng xưa nay, người có công to rất ít khi trường thọ, thế là, ông đã lui về đúng lúc.
Người Lưu Bang bội phục có Trương Lương, Tiêu Hà, Hàn Tín. Lưu Bang nói: phàm việc tính toán trong màn trướng mà định thắng bại ở ngoài ngàn dặm thì ta không bằng Tử Phòng (tức Trương Lương); trị nước nhà, vỗ yên trăm họ, cấp tiền, lương thực không bao giờ dứt thì ta không bằng Tiêu Hà; nắm trong tay vạn quân, đánh là thắng, tấn công là có được thì ta không bằng Hàn Tín. Ba người này đều là nhân kiệt. Nhưng trong "tam kiệt", Hàn Tín bị giết ở cung trường lạc vì tội mưu phản, Tiêu Hà bị bắt vào ngục vì tội tham ô đều do có công quá lớn. Kẻ địch lớn nhất đã bị tiêu diệt, để lại ba người có bản lĩnh lớn hơn Lưu Bang này còn có ích gì? Chẳng trách khi Lưu Bang nghe tin Hàn Tín bị Lã Hậu giết chết, ông đã "vừa mừng vừa thương". Tiêu Hà, sau khi bị giam vào ngục, cũng bị dọa đến vỡ mật, phải phủ phục trước mặt Lưu Bang, nên Lưu Bang cũng cảm thấy bớt lo ít nhiều. Lúc này, chỉ còn Trương Lương, người đứng đầu "tam kiệt", là mối lo lớn nhất. Nếu để ông ở trong dân gian thì chỉ làm cho Lưu Bang càng lo lắng hơn. Vì vậy, Trương Lương lại càng bệnh và còn bệnh đến nỗi không biết chết sống ngày nào. Đây là kế sách của nhân sĩ để bảo vệ mình dưới chế độ phong kiến áp bức. Có thể thấy, Trương Lương là người mưu tính sâu xa.
Tể tướng Lý Tư của nhà Tần là một nhân vật rất nổi tiếng trong lịch sử. Ông có công rất lớn đối với sự nghiệp thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng. Trong mắt người xưa, lẽ ra ông nên hài lòng, chứ không nên quá ham mê quyền lực và phú quý. Quan thần Triệu Cao lợi dụng nhược điểm này của ông để thuyết phục ông hợp tác với mình, làm giả di chiếu của Tần Thủy Hoàng, giúp Tần Nhị Thế (Doanh Hồ Lợi) đoạt ngôi.
Sau đó, kẻ chỉ hươu bảo ngựa Triệu Cao vì muốn chiếm đoạt quyền lực trong triều nên bày kế giết hại Lý Tư. Đến phút bị xử trảm, Lý Tư mới hiểu ra cuộc đời tiêu tan vì hai chữ danh lợi. Lý Tư nói với con rằng, ông rất muốn quay trở lại những ngày xưa nhàn tản, cùng con dắt chó săn đuổi theo con thỏ hoang. Có thể thấy, mấu chốt của vấn đề chính là bản thân mình biết thu tay về kịp thời khi đã giành được thành công hay không. Nếu có thể thực hiện được phép tắc "rút lui khi đã ở đỉnh cao" thì đâu có nhiều bi kịch?
Các bậc trí giả đều biết sau thành công, nếu không thể rút lui kịp thời, nhẹ thì bị mất chức quan, nặng thì bị mất mạng. Vì vậy, họ đều chọn con đường rút lui khi đã lập được công danh. Năm 1371, Chu Nguyên Chương đã trao cho Lưu Bá Ôn, người có công lớn trong sự nghiệp bình thiên hạ, trị thiên hạ của mình, danh hiệu Hoằng Văn Quán Học Sĩ, phong làm Khai Quốc Dực Vận Thủ Chính Văn Thần, Tư Thiện Đại Phu, Thượng Hộ Quân, Thành Y Bá. Để tránh mối họa tranh chấp chốn quan trường, Lưu Bá Ôn tâu lên Minh Thái Tổ, xin được từ quan để sống ẩn cư. Có hai nguyên nhân: một là, chí báo quốc đã được thực hiện, đã được liệt vào hàng công thần khai quốc; hai là, ông vốn có tính cách hào sảng, chính trực, căm ghét cái ác, khi vạch ra kế sách giúp Chu Nguyên Chương đã từng đắc tội với nhiều người như tể tướng Lý Thiện Trường, Hồ Duy Dung..., ngay cả Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương, ông cũng từng can gián thẳng thừng. Vì vậy, ông muốn nhanh chóng thoát ra khỏi vòng xoáy chốn quan trường. Tháng hai năm Hồng Vũ thứ tư, Lưu Bá Ôn trở về núi Nam Điền, huyện Thanh Điền, tỉnh Chiết Giang (nay thuộc huyện Văn Thành, tỉnh Chiết Giang). Ở quê nhà, ngày ngày, ông đọc sách, ngâm thơ, uống rượu, đánh cờ, khước từ mọi thăm viếng của quan phủ, tĩnh tâm tu dưỡng. Năm 1373, Hồ Duy Dung lên làm thừa tướng. Hồ Duy Dung vẫn còn hận chuyện Lưu Bá Ôn phản đối ông làm thừa tướng trước mặt Minh Thái Tổ, nên vu cáo cho Lưu Bá Ôn mưu chiếm nơi có vương khí ở quê nhà để làm mộ cho mình. Chu Nguyên Chương rất đa nghi nên đến năm thứ hai thì cắt hết bổng lộc của Lưu Bá Ôn. Lưu Bá Ôn buộc phải nuốt giận để vào kinh để nói cho rõ ngọn nguồn, không ngờ lại buồn quá hóa bệnh. Tháng 3 năm 1375, Lưu Bá Ôn lâm trọng bệnh, nên được đưa về quê nhà, một tháng sau thì mất.
Nếu Lưu Bá Ôn lui về quê ở ẩn trước ngày Chu Nguyên Chương đăng cơ xưng đế, thì có lẽ cũng không đến nỗi chịu oan khuất, bị tước đoạt bổng lộc. Từ đó có thể thấy, trong cuộc tranh giành chính trị, khi đã ở trên đỉnh vinh quang, việc rút lui nên sớm chứ không nên muộn. Nếu không, dù từ chức cũng khó bảo toàn được đến trọn đời.
Lui về khi sự nghiệp đã ở đỉnh cao sẽ tránh được tai họa, tránh sự đối đầu trực diện với đối thủ dẫn đến chuyện lợi bất cập hại và cũng thể hiện tấm lòng của một con người. Sau khi nước Mỹ giành được độc lập, George Washington, tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, đã chủ động từ chức tổng tư lệnh quân đội Lục Địa, không làm vua mà làm nông phu. Ông trở về nông trại ở Mount Vernon, ôn lại "cuộc sống thanh bình dưới tán cây nho và tán cây sung". Sau này, khi đã làm tổng thống hai nhiệm kỳ liên tiếp, Washington lại chủ động từ chức tổng thống. Có thể nói, việc nhậm chức và từ chức của Washington đều vì dân vì nước, không đòi hỏi bất cứ thứ gì cho cá nhân. Điều này thể hiện sự vô tư và khí phách của một vị tướng soái. Năm 1782, cuộc chiến giành độc lập của nước Mỹ kết thúc. Sau thắng lợi không lâu, một số tầng lớp và tập đoàn muốn Washington bắt chước chế độ quân chủ của nước Anh, lên làm vua của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Quân đội dưới quyền chỉ huy của Washington cũng tỏ ra ủng hộ. Về việc này, Washington tỏ ra rất tức giận và kiên quyết phản đối. Ông cầm bút viết nhanh: "Cho tôi được khẩn cầu các vị, nếu các vị còn có chút tôn kính đối với đất nước của các vị, nếu các vị còn nghĩ cho chính các vị và con cháu của các vị, hoặc nếu các vị còn tôn trọng tôi, thì hãy quét sạch triệt để ý nghĩ đó trong đầu của các vị. Tôi cho rằng, ý nghĩ này ẩn giấu một tai họa lớn có thể sẽ đổ ập xuống đất nước". Ngày 23 tháng 12 năm 1783, Washington chính thức trao trả giấy ủy nhiệm tổng tư lệnh lục quân tại Annapolis và trở về Mount Vernon đoàn viên với gia đình, trở lại làm một công dân bình thường.
Sau độc lập, nước Mỹ xây dựng nền chuyên chính của giai cấp tư bản và chủ nô. Lúc đó, chính phủ liên bang non yếu không hề có thực quyền, ngân sách trống rỗng, nợ nần chồng chất, nạn đầu cơ tích trữ, làm giàu bất chính. Quần chúng nhân dân, là nguồn động lực của cách mạng, vẫn sống khổ cực lầm than. Vì vậy, sự bất mãn của nhân dân Mỹ ngày một tăng cao. Mùa thu năm 1786, tại Massachusetts, nơi khởi nguồn cuộc chiến giành độc lập, cuộc khởi nghĩa nông dân của Shays đã nổ ra. Thắng lợi của cuộc chiến giành độc lập quả thực đang kề bên bờ vực của sự hỗn loạn và hủy diệt (Washington nói). Vì vậy, Washington quyết định bước ra lãnh đạo đất nước. Năm 1787, Washington chủ trì hội nghị chế định hiến pháp. Năm 1789, Washington trở thành tổng thống nhiệm kỳ đầu tiên của Hoa Kỳ. Theo quy định của hiến pháp, nhiệm kỳ của tổng thổng là 4 năm. Washington đắc cử hai nhiệm kỳ liên tiếp. Năm 1798, khi mối quan hệ Mỹ-Pháp trở nên xấu đi và có nguy cơ nổ ra chiến tranh, Washington (lúc này đã trở về Mount Vernon) lại quay ra đảm nhiệm tổng tư lệnh quân đội theo lời kêu gọi của tổng thống mới. Vì nước vì dân, cúc cung tận tụy là bản chất của việc từ chức và nhậm chức của Washington và cũng thể hiện được phép tắc "rút lui khi đã ở đỉnh cao".
Đặc biệt là, khi bạn đã nhìn thấy được nguy cơ sinh tồn của tương lai và điều bạn muốn đeo đuổi lại là một cuộc sống khác thì bạn nên làm một người nhìn xa trông rộng. Vào thời điểm thích hợp, bạn hãy chọn cách rút lui một cách kiên quyết. Xã hội hiện tại sẽ cho chúng ta điều kiện to lớn và rất nhiều cơ hội, nắm bắt được hay không đều phụ thuộc vào bản thân chúng ta.

Chương 14: Dựa vào sói mà sống, lấy sói làm chuẩn (tính chuẩn tắc của sói)
Tự thuật của loài sói:

Bọn ta có thể chết, nhưng không bao giờ phản bội! Bọn ta có thể chết nhưng phải được tự do và chết trong tôn nghiêm! Bọn ta có thể chết nhưng không vì vậy mà bọn ta không coi trọng sinh mạng của mình.
- Phép tắc 8: MỘT CHÚT, MỘT CHÚT NỮA
Muốn học tập chuẩn tắc của loài sói thì phải có tinh thần cần mẫn, bền bỉ.

Việc vận dụng chuẩn tắc của sói sẽ giúp chúng ta hoàn thành công việc tốt hơn. Toàn tâm toàn ý, làm tròn bổn phận của mình vẫn chưa đủ, bạn còn nên làm nhiều hơn phần công việc của mình một chút nữa, làm nhiều hơn một chút nữa so với những gì người khác mong đợi. Như thế, bạn mới được chú ý đến, mang lại cho mình thêm nhiều cơ hội thăng tiến. Những điều này nên trở thành tinh thần của chúng ta.
Chủ động đi đầu là một sự rèn luyện rất đáng quý. Nó giúp cho con người trở nên nhanh nhẹn và tích cực hơn. Dù bạn là quản lý hay nhân viên bình thường, thái độ mỗi ngày làm thêm một chút sẽ giúp bạn bộc lộ hết tài năng trong cạnh tranh. Như thế, bạn sẽ có nhiều cơ hội hơn. Việc làm của bạn sẽ giúp bạn giành được tiếng tốt và tăng sự cần thiết của bạn đối với người khác. So với những người chưa tạo thành thói quen này ở xung quanh bạn, bạn đã có một ưu thế. Dù bạn làm trong bất cứ ngành nghề nào, có được thói quen này, bạn sẽ có được nhiều người muốn hợp tác với bạn hơn.
Đương đầu với khó khăn sẽ tạo ra một sức mạnh to lớn. Đây chính là phép tắc bất biến của cuộc đời và "có tinh thần của loài sói" sẽ là tài sản vĩnh viễn của bạn. Nếu bạn biết cố gắng thêm chút nữa thì không những thể hiện đức tính cần cù của bạn mà còn giúp bạn phát triển kỹ năng và năng lực siêu phàm của mình, giúp bạn có khả năng sinh tồn mạnh hơn, từ đó thoát khỏi khó khăn, bế tắc.
Trước giờ làm việc, bạn đừng cho rằng không ai chú ý đến bạn, thực ra, ông chủ vẫn đang theo dõi bạn đấy. Nếu bạn có thể đến công ty sớm hơn một chút, thì điều đó sẽ chứng tỏ bạn rất coi trọng việc làm của bạn. Mỗi ngày, bạn nên đến sớm hơn 15 phút để lập ra kế hoạch làm việc trong ngày. Khi người khác còn đang suy nghĩ nên làm gì trong ngày thì bạn đã đi trước họ rồi.
Trong công việc, bạn không nên lo lắng cho sự "nhỏ bé" của mình. Những người làm việc "to lớn" đều bắt đầu từ việc tích góp từng chút một. Trong nhân loại, chúng ta cũng có thể thấy kết quả giống nhau: một tân binh chịu đủ mọi thử thách sẽ trở thành một chiến sĩ cừ khôi; một cầu thủ bị đánh giá là không đủ chiều cao lại trở thành một ngôi sao bóng đá; một đứa bé bị chẩn đoán là không có khả năng học tập, nhưng nó không những học giỏi mà còn giành được học bổng đại học. Dường như, tinh thần bền bỉ của họ là vô cùng vô tận. Làm nhiều một chút chính là cơ hội. Đối với một viên chức ưu tú, mọi thứ trong công ty đều không quan trọng, giải quyết vấn đề mới chính là ý nghĩ duy nhất trong đầu anh.
"Mỗi ngày làm thêm chút nữa", chúng ta không nên xem đó là khẩu hiệu, mà nên biến nó thành tinh thần của chúng ta. Có thể, động lực ban đầu của chúng ta không phải là để nhận được nhiều thù lao hơn nhưng kết quả, chúng ta lại thường nhận được rất nhiều.
Có một câu chuyện như sau:
A nói với B: tôi muốn rời bỏ công ty này. Tôi ghét công ty này! B đưa ra ý kiến: Tôi tán thành cả hai tay việc anh trả thù! Phá công ty cho hắn biết tay. Nhưng nếu bây giờ anh rời bỏ thì vẫn không phải là thời cơ tốt nhất. A hỏi: Tại sao? B nói: Nếu bây giờ anh bỏ đi, công ty vẫn không bị tổn thất lớn, anh nên tận dụng cơ hội ở lại công ty, cố gắng kéo một số khách hàng về cho mình, trở thành một người chủ chốt trong khâu của mình; sau đó, mang theo những khách hàng này đột ngột rời khỏi công ty, công ty mới bị tổn thất nặng nề và rất bị động. A cảm thấy B nói rất có lý, thế là, anh ta nỗ lực làm việc. Mọi việc theo như ý muốn, sau hơn nửa năm cố gắng, anh ta có được rất nhiều khách hàng thân thiết. Khi gặp lại, B hỏi A: Thời cơ đã đến, mau hành động đi! A nói một cách thờ ơ: Ông tổng đã nói chuyện với tôi, ông chuẩn bị đưa tôi lên làm tổng giám đốc. Tạm thời, tôi không có ý định rời khỏi công ty. Thực ra, đây cũng là mong muốn ban đầu của B.
Trong công việc, chỉ có cho đi nhiều hơn cái nhận được, làm cho người khác nhận ra năng lực của bạn lớn hơn vị trí bạn đang làm, thì họ mới cho bạn nhiều cơ hội hơn. Chúng ta nên hiểu rằng công việc là làm ra từng chút một, chứ không phải là nghĩ ra và nói ra.
Chúng ta hãy xem tiếp một câu chuyện sau:
Mỗi ngày, khi mặt trời ló dạng, động vật trên thảo nguyên Châu Phi bắt đầu chạy.
Sư tử mẹ dạy con mình rằng: "Con ơi, con nên chạy nhanh hơn một chút, nếu con không theo kịp con linh dương chạy chậm nhất thì con sẽ chết đói."
Ở một nơi khác, linh dương mẹ cũng đang dạy con mình: "Con ơi, con phải chạy nhanh hơn một chút, nhanh hơn chút nữa, nếu con không thể chạy nhanh hơn con sư tử chạy nhanh nhất thì chắc chắn con sẽ bị chúng ăn thịt."
Từ hai câu chuyện trên, có thể bạn sẽ không tìm ra được nhiều điểm chung giữa chúng, nhưng có một chút thôi cũng đủ rồi: chúng đều có phương châm riêng của mình, sự nhẫn nhục chịu khó, sự cần mẫn của người thành công, sự nỗ lực cùng tiến của sư tử và linh dương. Trong công việc, chúng ta cần phải vun đắp cho tinh thần của mình, bắt đầu từ những việc nhỏ bé và tích lũy dần dần.
Tinh thần "cố thêm chút nữa" là phải do mình hoàn thành. Nếu bạn là một người quản lý vận chuyển hàng hóa thì bạn phải phát hiện ra từng sai lầm trong quá trình vận chuyển; nếu bạn là một người đưa thư thì bạn phải đảm bảo thư từ được chuyển đến kịp thời... Nhưng điều đó vẫn chưa đủ. Nếu bạn muốn thành công thì bạn còn phải nhìn thấy từng sai lầm ngoài phạm vi trách nhiệm của bạn để tránh những tổn thất không cần thiết cho công ty. Nếu bạn làm được điều đó thì bạn đã gieo được một hạt giống thành công.
Muốn học được phép tắc sống của loài sói thì cần phải có ý thức tự giác làm việc, nếu không, bạn sẽ bị đói.
Người dốc sức làm việc ngay cả khi ông chủ không có ở bên cạnh sẽ nhận được nhiều sự khen thưởng hơn. Nếu chỉ có biểu hiện tốt khi người khác chú ý thì bạn sẽ không thể nào đạt được đỉnh cao của thành công. Trong rất nhiều trường hợp, chính bản thân bạn sẽ quyết định tất cả. Khi chúng ta làm việc, nếu chúng ta muốn bản thân mình phù hợp với những việc mình cần làm, muốn cho mọi việc càng tốt hơn thì bạn cần phải trở nên tốt hơn. Thông thường, con người khi gặp phải kho khăn, họ thường hay oán trách người khác, nhưng oán trách người khác thì có ích gì? Nếu vậy, tại sao không thử tự mình giải quyết? Có lẽ hiệu quả sẽ tốt hơn.
Một số người được coi là thành công nhanh chóng, nhưng thực ra trước khi đạt được điều đó, họ đã âm thầm nỗ lực trong một thời gian rất dài. Thành công là sự tích lũy của nỗ lực. Dù trong bất cứ ngành nghề nào, muốn đạt đỉnh cao, bạn đều phải nỗ lực và chuyên tâm trong thời gian dài. "Cố làm thêm chút nữa" còn là trách nhiệm đối với những gì mình làm. Đây chính là điểm khác biệt cơ bản nhất của người thành công và người được chăng hay chớ. Người thành công nhận thức được trách nhiệm trong việc làm của mình. Không ai có thể thúc giục bạn thành công, cũng không ai có thể ngăn bạn đạt được mục tiêu của mình. Nếu làm được thì bạn chính là một con sói thành công.
Trong một hội thảo, một nhà diễn thuyết nổi tiếng không nói một lời mở đầu nào, mà lại đưa tờ 20 đô la lên cao. Trước 200 người trong phòng họp, ông hỏi: ai muốn có tờ 20 đô này? Một cánh tay giơ lên. Ông ta nói tiếp: tôi định đưa tờ 20 đô này cho một người trong số các vị, nhưng trước hết, hãy cho phép tôi làm một việc. Ông vo tròn tờ giấy bạc, rồi hỏi: Ai còn muốn? Vẫn có một cánh tay giơ lên.
Ông lại nói: vậy, nếu tôi làm thế này thì sao? Ông vứt tờ giấy bạc xuống đất, rồi giẫm một bàn chân lên và nghiền nó. Sau đó, ông nhặt tờ giấy bạc lên, tờ giấy bạc trở nên nhăn nhúm và dơ bẩn.
Bây giờ, còn có ai muốn nữa không? Vẫn có người giơ tay lên.
Các bạn ạ, các bạn đã học được một bài học rất có ý nghĩa. Dù tôi có đối xử với tờ giấy bạc như thế nào, các bạn vẫn muốn có nó, vì nó vẫn không mất giá, nó vẫn giữ nguyên giá trị là 20 đô la. Trên đường đời, vô số lần chúng ta bị quyết định của mình hoặc nghịch cảnh quật ngã, lăng nhục, thậm chí bị giẫm đạp. Chúng ta cảm thấy dường như mình không có một chút giá trị nào. Nhưng dù có xảy ra chuyện gì, hoặc sẽ xảy ra chuyện gì, trong mắt của Thượng Đế, các bạn vẫn mãi mãi không hề mất đi giá trị. Đối với người, bẩn thỉu hay sạch sẽ, quần áo tươm tất hay không tươm tất, các bạn vẫn là những viên ngọc vô giá.
Chúng ta phải nói: "Giá trị của sự sống không phụ thuộc vào những gì chúng ta làm, cũng không nhờ vào những người mà chúng ta kết giao, mà nó được quyết định bởi chính bản thân chúng ta!"
- Phép tắc 9: CHỦ ĐỘNG TỰ PHÁT
Nguyên tắc của loài sói là nếu bạn không chủ động trong cuộc sống thì cuộc sống sẽ bỏ rơi bạn. Trong công việc, chúng ta cũng nên có tinh thần này của loài sói.

Hãy xem câu chuyện dưới đây:
Năm 1965, một học sinh Hàn Quốc đến trường đại học Cambridge học môn tâm lý học. Khi uống trà buổi trưa, anh thường đến quán cà phê của trường hoặc quán trà để nghe một số người thành đạt nói chuyện. Những người thành đạt này bao gồm những người đoạt giải thưởng Nobel, một số người có quyền uy trong lĩnh vực học thuật và một số người sáng tạo trong lĩnh vực kinh tế. Những người này đều hài hước, dí dỏm và xem thành công của mình rất tự nhiên. Sau một thời gian dài, anh ta phát hiện, khi còn ở trong nước, anh bị một số người thành đạt lừa dối. Những người đó vì muốn người mới khởi nghiệp thấy khó mà rút lui nên họ đã phóng đại những gian khổ khi lập nghiệp của mình. Có nghĩa là, họ dùng những gì mình trải qua để hù dọa những người vẫn chưa đạt được thành công.
Là một học sinh khoa tâm lý, anh cho rằng rất cần phải nghiên cứu tâm lý của những người thành đạt ở Hàn Quốc. Năm 1970, anh làm luận văn tốt nghiệp với đề tài "thành công không khó như bạn nghĩ". Anh trình đề tài này với giáo sư Will Braden. Sau khi đọc xong, giáo sư rất vui mừng. Ông cho rằng đây là một phát hiện mới. Hiện tượng này tuy rất phổ biến ở Đông Phương thậm chí là nhiều nước trên thế giới, nhưng trước giờ chưa có ai dám đưa ra để nghiên cứu. Sau đó, ông viết một bức thư cho bạn học cùng trường Cambridge, lúc này đang ngồi trên chiếc ghế hàng đầu trong chính đàn Hàn Quốc - Park Chung Hee. Trong thư, ông viết: tôi không dám nói tác phẩm này sẽ giúp đỡ rất nhiều cho anh nhưng tôi dám khẳng định nó sẽ tạo ra chấn động hơn bất cứ một lệnh chính phủ nào của anh. Sau đó, quyển sách này quả nhiên đã cất cánh cùng với nền kinh tế Hàn Quốc. Quyển sách đã khích lệ rất nhiều người, vì nó nói với mọi người ở một góc độ mới, thành công và sự vất vả, khổ sở không có mối quan hệ tất yếu. Chỉ cần bạn cảm thấy thích sự nghiệp của mình, kiên trì đến cùng thì sẽ thành công. Vì Thượng Đế cho bạn thời gian và trí tuệ đủ để hoàn thành một việc gì đó. Sau đó, anh thanh niên này cũng giành được thành công. Anh đã trở thành chủ tịch một công ty xe hơi lớn của Hàn Quốc.
Rất nhiều chuyện trong thế gian chỉ cần muốn làm là sẽ làm được, khó khăn cần khắc phục đều có thể khắc phục. Quan trọng là bạn có một tinh thần sống chủ động không. Không phải vì khó nên chúng ta không dám làm mà là vì chúng ta không dám làm nên mới khó. Điều này đòi hỏi chúng ta phải chủ động tự phát trong cuộc sống và trong công việc. Chủ động, nghĩa là lúc nào bạn cũng phải chuẩn bị để nắm bắt thời cơ, bộc lộ khả năng làm việc hơn người, phải có tư duy và khả năng phán đoán "để hoàn thành nhiệm vụ, không ngại bức phá khi cần thiết". Trong giới tự nhiên, không có một con sói nào là ngồi không mà hưởng thành quả. Muốn học được sự chủ động của loài sói, chúng ta cần phải làm được những điều sau:
Thách thức với bản thân:
Thực ra, điều cản trở chúng ta phát hiện, sáng tạo chính là rào cản tâm lý và tảng đá ngoan cố trong tư tưởng.
Hãy xem câu chuyện dưới đây:
Ngày xưa, có một tảng đá lớn nằm trong vườn rau của một nhà nọ. Chiều rộng của tảng đá khoảng 40cm, cao khoảng 10cm. Người đến vườn rau nếu không cẩn thận đá trúng tảng đá đó thì nếu không vấp ngã cũng sẽ bị trầy xước.
Người con hỏi: "Tại sao cha không đào tảng đá đáng ghét ấy đi?"
Người cha trả lời: "Con nói đến tảng đá đó à? Tảng đá đó đã có ở đó từ thời của cha rồi đấy! Tảng đá đó lớn như vậy, không biết phải đào đến bao giờ, thay vì làm chuyện vô vị đó thì nên đi đứng cho cẩn thận một chút, còn có thể luyện tập được khả năng phản ứng của con."
Tảng đá này vẫn ở đó cho đến khi người con cưới vợ về. Một hôm, người con dâu bực tức nói: "Thưa cha, tảng đá trong vườn rau đó, con càng nhìn càng thấy chướng mắt, hôm nào nhờ người đến đào đi là xong."
Người cha trả lời: "Thôi! Tảng đá đó nặng lắm, nếu dời được thì cha đã dời đi từ lâu rồi, đâu có để đến bây giờ?"
Người con dâu cảm thấy rất khó chịu, tảng đá đó đã làm cô vấp ngã không biết bao nhiêu lần. Một buổi sáng nọ, người con dâu mang theo một cái cuốc và một thùng nước, cô tưới nước xung quanh tảng đá. Mười mấy phút sau, người con dâu dùng cuốc xới đất xung quanh tảng đá. Cô đã chuẩn bị tâm lý, có thể phải đào cả ngày đấy, nhưng ai ngờ chỉ trong vài phút, tảng đá đã được đào lên. Nhìn kích thước của nó, tảng đá này không to như mọi người tưởng tượng. Mọi người đều bị bề ngoài của tảng đá đó đánh lừa.
Đại đa số chúng ta vẫn thường bị cái "thường quy" của cuộc sống hù dọa, nên không dám đối mặt với chính mình, không dám thách thức chính mình. Nếu leo núi với tư tưởng muốn xuống núi thì sẽ không bao giờ trèo lên được đến đỉnh. Nếu thế giới của bạn bị trầm lắng và vô vọng thì đó là do sự trầm lắng và vô vọng của chính bạn. Để thay đổi thế giới của bạn, điều đầu tiên là bạn phải thay đổi quan điểm của mình. Có một quan điểm sống chủ động là bạn đã có yếu tố thành công.
Đương nhiên, khiêu chiến với chính mình không chỉ cần có dũng khí. Trong quá trình từng bước trưởng thành, chúng ta phải đặt nền móng tốt cho bản thân mình. Trước mỗi một môn học của cuộc đời, chúng ta cần phải có thái độ nghiêm túc, phải học tập và lĩnh hội bằng một trái tim chân thành. Để có tinh thần chủ động học tập thì chúng ta phải rèn luyện trạng thái tâm lý chủ động trong học tập.
Tự tin là tinh túy của chủ động. Tự tin cũng là một trong những tố chất cần có của người thành đạt. Muốn thành công, điều đầu tiên là phải thiết lập sự tự tin và để có được điều đó thì bạn phải đối mặt với chính mình như một chiến binh dũng cảm. Sau đó, bạn mới có thể xây dựng được sự tự tin và củng cố nó. Khi đã có được sự tự tin rồi, cơ hội mới sẽ đến. Cơ hội của cuộc đời là do chúng ta tự nắm bắt lấy chứ không thể chờ đợi mà có được.
Bồi dưỡng ý thức
Việc bồi dưỡng ý thức nên đa nguyên hóa, một ý thức khá kiện toàn là mấu chốt của sự thành công. Phần lớn viên chức ở Trung Quốc thuộc loại hình hướng nội. Trong công việc, họ không có đủ chủ động, thường phải chờ phân công mới làm được. Trong phương diện ý thức, loài sói kiên quyết hơn loài người chúng ta. Vì sự sinh tồn của mình, loài sói có thể nghĩ ra rất nhiều cách để giành lấy thức ăn mà chúng muốn, thậm chí chúng có thể đánh đổi cả sinh mạng.
Nếu bạn muốn giành được thành công trong xã hội hiện đại, thì bạn cần phải cố gắng bồi dưỡng ý thức chủ động của mình: phải dũng cảm nhận trách nhiệm, chủ động đặt ra mục tiêu làm việc của mình, đồng thời không ngừng trau dồi cách thức và phương pháp. Ngoài ra, bạn nên bồi dưỡng khả năng tiếp thị của mình, phải biết cách bộc lộ ưu điểm của mình trước đồng nghiệp hoặc lãnh đạo. Nếu có được thành quả nghiên cứu mới hoặc tìm ra kỹ thuật mới thì phải chia sẻ với đồng nghiệp bằng những hình thức như diễn giải, trình bày, trao đổi..., nếu bạn phạm những sai lầm trong công việc thì cũng phải dũng cảm thừa nhận. Chỉ có người tích cực chủ động mới giành được thành công trong môi trường cạnh tranh diễn ra chóng vánh này. Chỉ có người giỏi thể hiện mình mới giành được cơ hội thực sự trong công việc.
Mỗi người chúng ta đều có cơ hội thành công, quan trọng là bạn phải có ý thức chủ động. Mọi người đều đã rất quen thuộc với sự cạnh tranh. Thực ra, sự cạnh tranh tồn tại ở khắp mọi nơi trên thế giới này. Xã hội loài người, kể cả tự nhiên đều có quy luật đào thải. Vì vậy, ý thức cạnh tranh trong xã hội cũng là một dạng năng lực mà chúng ta cần có.
Câu chuyện dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ về sự cạnh tranh.
Trong một công viên rừng quốc gia nọ, người ta nuôi mấy trăm con hươu sao. Mặc dù sống trong môi trường yên tĩnh, nước cỏ phong phú, lại không có thiên địch nhưng chỉ vài năm sau, bầy hươu không những không phát triển mà còn lớp bệnh, lớp chết. Sau đó, người ta mua mấy con sói về để thả vào trong rừng. Dưới sự săn đuổi của sói, bầy hươu đành phải chạy thật nhanh để thoát chết. Cứ như thế, ngoài những con hươu già yếu, bệnh tật bị sói ăn thịt, thể chất của những con khác ngày một khỏe hơn, số lượng cũng tăng lên nhanh chóng.
Trời sinh ra con người đã có tính chủ động, không có cạnh tranh thì chồn chân bó gối, ngủ quên trên chiến thắng. Đối thủ cạnh tranh chính là con sói săn đuổi hươu sao, giúp hươu sao luôn biết rõ vị trí của sói và vị trí của đồng loại. Con hươu sao chạy ở phía trước thì sẽ có được thức ăn tốt hơn, con hươu sao chạy sau cùng thì sẽ trở thành thức ăn của sói. Dựa theo quy luật của thị trường, phần thưởng sẽ dành cho con hươu chạy đầu và con hươu chạy cuối sẽ bị thị trường đào thải. Trong rất nhiều trường hợp, chúng ta đều làm con hươu trong công viên. Cái chúng ta thiếu chính là ý thức cạnh tranh giúp chúng ta vượt lên dẫn đầu.
- Phép tắc 10: TÍCH CỰC CHỦ ĐỘNG
Nguyên tắc của loài sói chính là nguyên tắc chủ động.

Trước hết, chúng ta hãy xem định nghĩa của chủ động:
Frankel phát hiện ra rằng: nguyên tắc hàng đầu để đeo đuổi sự hoàn hảo đó chính là tính chủ động. Hàm nghĩa của nó không chỉ dừng lại ở việc áp dụng chủ động, mà còn mang hàm nghĩa là con người cần phải chịu trách nhiệm với chính mình. Hành vi của một người được quyết định bởi bản thân người đó, chứ không phải ở hoàn cảnh bên ngoài; lý trí có thể chiến thắng tình cảm; con người có năng lực cũng có trách nhiệm tạo ra hoàn cảnh có lợi.
Ý thức trách nhiệm là một quan niệm quan trọng. Người có ý thức tích cực chủ động sẽ hiểu rõ điều này, vì vậy, họ sẽ không đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc người khác vì hành động của mình. Họ đối nhân xử thế căn cứ vào nguyên tắc của chính mình hoặc lựa chọn một cách có ý thức dựa vào quan điểm về giá trị , chứ không hành động cảm tính theo hoàn cảnh bên ngoài.
Tích cực chủ động là bẩm sinh của con người. Nếu không, thì trong vô thức, con người sẽ chọn hình thức tiêu cực bị động. Người tích cực chủ động, nội tâm sẽ có nguyên tắc riêng, quan niệm về giá trị làm chủ chốt. Người tiêu cực bị động sẽ rất dễ bị hoàn cảnh làm thay đổi. Nhưng những người này đều được quyết định bởi tư tưởng của chính bạn. Có một câu chuyện như sau:
Một tú tài lên kinh ứng thí lần thứ ba. Anh ta ở trong một quán trọ thường ở. Hai ngày trước kì thi, anh ta có ba giấc mơ. Giấc mơ thứ nhất là thấy mình trồng cải trắng lên tường. Giấc mơ thứ hai là mơ thấy trời mưa, anh ta đã đội nón nhưng vẫn che dù. Giấc mơ thứ ba là mơ thấy mình và một người em họ cùng cởi hết quần áo, nằm với nhau, nhưng lưng đối lưng. Dường như ba giấc mơ này có thâm ý gì đó. Ngày hôm sau, anh tú tài đi tìm người giải mộng. Thầy bói xem xong liền vỗ đùi nói: Ngươi quay về nhà đi! Ngươi nghĩ thử xem, trồng cải trắng trên tường chẳng phải là công dã tràng sao? Đã đội nón mà còn che dù chẳng phải là làm việc vô ích sao? Cùng với khỏa thân nằm với nhau, nhưng lưng đối lưng chẳng phải là chán lắm sao? Anh tú tài nghe xong, cảm thấy chán nản. Anh ta liền trở về quán trọ, thu dọn hành trang, chuẩn bị trở về nhà. Chủ quán trọ cảm thấy rất lạ. Sau khi hỏi rõ nguyên nhân, chủ quán trọ vui mừng nói: Ta cũng biết giải mộng. Ta lại cảm thấy lần này ngươi nên ở lại. Ngươi nghĩ xem trồng cải trắng trên tường chẳng phải là cao chủng (trung) sao? Đội nón mà còn che dù chẳng phải là lần này ngươi đã chuẩn bị trước nên không lo gì cả sao? Cùng với em họ nằm khỏa thân nằm lưng đối lưng trên giường là thời cơ ngươi chuyển mình sắp đến. Tú tài nghe xong, cảm thấy có lý nên anh ta hăng hái tham gia khảo thí và đỗ Thám Hoa.
Tích cực, giống như mặt trời, chiếu đến đâu sẽ sáng đến đó. Suy nghĩ quyết định cuộc sống của chúng ta, suy nghĩ như thế nào thì tương lai sẽ như thế ấy. Người có suy nghĩ tích cực thì tương lai của anh ta cũng sẽ rất xán lạn.
Phu nhân của tổng thống Mỹ Roosevelt từng nói: trừ phi bạn đồng ý, bất cứ ai cũng không thể làm tổn thương bạn. Nếu mượn lời của thánh Gandhi, lãnh tụ tinh thần và chủ nghĩa dân tộc Ấn Độ, để nói thì: nếu không chắp tay nhân nhượng người khác thì bất cứ ai cũng không tước đoạt được sự tự tôn của chúng ta. Vì vậy, điều nặng nề nhất của người bị hại không phải là cảnh ngộ bi thảm mà là ngầm đồng ý cho những cảnh ngộ đó xảy ra với chúng ta.
Câu chuyện có thực dưới đây sẽ cho chúng ta thấy nếu vận dụng được phép tắc của loài sói thì cả một đứa bé thiểu năng cũng có thể thành công.
Từ nhỏ đến lớn, Beete làm chuyện gì cũng chậm hơn những đứa trẻ khác. Bạn học chế nhạo cậu là đồ ngốc, thầy giáo nói cậu không cố gắng. Nhưng dù cậu có cố gắng làm tốt, thử thay đổi mình đến đâu thì cũng vẫn làm không được. Cho đến khi Beete lên chín, cậu mới được bác sĩ chẩn đoán là mắc chứng khó khăn vận động. Khi tốt nghiệp trung học, Beete nộp đơn xin vào mười trường bình thường nhất. Cậu nghĩ thể nào cũng có một trường nhận cậu. Nhưng cho đến cuối cùng, cả một tờ giấy thông báo, cậu cũng không nhận được.
Sau đó, Beete đọc được một tờ quảng cáo, viết rằng: chỉ cần có 250 đô la, bảo đảm bạn sẽ được một trường đại học thu nhận. Kết quả, cậu đã bỏ ra 250 đô la và một trường đại học đã gởi cho cậu thông báo nhập học. Khi đọc tên trường này, Beete chợt nhớ đến chín năm trước, có một bài báo liên quan đến trường này: đây là một trường không đạt tiêu chuẩn, chỉ cần phụ huynh có tiền, thì không lo không được nhận. Khi đó, Beete chỉ có một niềm tin: mình sẽ chứng minh cách nói này sai bằng tương lai của mình. Sau khi học trường đại học này được một năm, Beete lại chuyển sang trường đại học khác. Sau khi tốt nghiệp đại học, Beete vào làm trong ngành bất động sản. Khi Beete 22 tuổi, anh mở công ty bất động sản. Từ đó, ở nước Mỹ, anh đã lập ra gần 10000 khách sạn, có 900 đại lý, tài sản lên đến mấy trăm triệu đô. Sau đó, Beete lại bước vào ngành ngân hàng, trở thành ông chủ lớn.
Một đứa trẻ thiểu năng làm sao có thể đạt được thành công? Ba điểm dưới đây chính là những điều Beete tự thuật:
Thứ nhất, mỗi người đều có một khả năng mạnh nhất, có người biết viết, có người biết tính toán, đối với một số người thì là chuyện khó, nhưng đối với một số người khác thì lại là chuyện dễ. Điều tôi muốn nhấn mạnh là cần phải làm việc thích hợp nhất đối với mình, không cần hùa theo người khác để làm những việc khó không thuộc về mình, nhưng lại phải trả giá cả đời.
Thứ hai, tôi rất may mắn vì có bố mẹ hiểu tôi, khoan dung và nhẫn nại đối với tôi. Khi có một đề thi, với người khác thì chỉ mất 15 phút, nhưng với tôi thì lại cần đến hai giờ mới hoàn thành. Bố mẹ của tôi vẫn không vì vậy mà đánh mắng tôi. Đối với bố mẹ tôi, chỉ cần con mình làm hết sức thì họ đã đạt được mục đích.
Thứ ba, tôi không cạnh tranh với các bạn cùng lớp của mình. Nếu bạn của tôi vừa cao vừa to và chạy rất nhanh, còn tôi thì vừa thấp vừa bé, thì tại sao nhất định phải so bì với họ? Biết mình có thể dừng lại tại đâu là rất quan trọng. Tôi cũng đã từng hỏi mình hàng trăm hàng ngàn lần, tại sao người khác có thể học rất nhẹ nhàng? Tại sao tôi không bao giờ trả lời được câu hỏi đó? Tại sao tôi luôn không đạt yêu cầu? Sau khi biết được bệnh tình của mình, tôi có được lời giải thích và sự quan tâm của những bác sĩ chuyên môn. Hiểu được mình và hiểu được xung quanh là rất quan trọng.
Từ câu chuyện trên, chúng ta có thể thấy, thực ra chủ động cũng có rất nhiều mặt. Khi chúng ta đối mặt với góc chết xuất hiện trong cuộc sống, chúng ta suy nghĩ, hành động ở góc độ khác. Trên đời này không có chuyện gì là khó vĩnh viễn. Hãy nhớ rằng: "Chỉ có nghĩ không ra chứ không có chuyện là không được."
Ngày xưa, có hai người bạn cùng nhau đi đến một nơi xa để tìm niềm vui và hạnh phúc. Họ đã phải ăn gió nằm sương, đến khi gần đạt được mục đích, họ gặp đại dương sóng to gió lớn và bờ bên kia chính là thiên đường của niềm vui và hạnh phúc. Khi bàn cách vượt biển, hai người đã bất đồng ý kiến. Một người thì đề nghị đốn cây ở gần đó để làm thuyền vượt biển. Người kia thì cho rằng dù có làm gì cũng không thể vượt biển được, điều đó chẳng khác gì tự tìm lấy cái chết, chi bằng chờ biển chảy cạn rồi vượt qua.
Thế là, hàng ngày, người đưa ra ý kiến làm thuyền tiến hành đốn cây, nỗ lực đóng thành một con thuyền và tiện thể học bơi. Người kia thì hằng ngày nằm ngủ, sau đó lại đến bên bờ biển xem nước biển đã chảy cạn chưa. Cho đến một ngày, khi người bạn đã đóng xong thuyền và chuẩn bị ra khơi, người kia vẫn cười nhạo bạn mình là ngu xuẩn. Nhưng người bạn đóng thuyền vẫn không tức giận. Anh ta đến trước mặt bạn mình và nói: làm một việc gì chưa chắc là sẽ thành công, nhưng không làm thì chắc chắn không có được thành công! Đã có thể nghĩ ra được cách nằm chờ nước biển cạn để vượt biển, đúng là một ý kiến vĩ đại, nhưng tiếc thay, đây chỉ là một ý kiến vĩ đại đã định trước thất bại mà thôi.
Cuối cùng, đại dương đó vẫn không khô đi, còn người làm thuyền thì đã vượt qua sóng gió để đến bờ bên kia. Sau đóm người định cư ở bờ bên kia thì con đàn cháu đống. Những người sống ở bờ biển của niềm vui và hạnh phúc được coi là những người cần cù và dũng cảm. Những người sống ở bờ của thất bại và sa sút được gọi là những người lười nhác và yếu đuối.
Từ câu chuyện này, chúng ta có thể nhận thấy một điều: người không tích cực chủ động thì chỉ có thể nằm "nghỉ ngơi" vĩnh viễn, không có ngày gặp được thành công.
Chúng ta cũng có thể rút ra được những bài học từ câu chuyện trên:
1. Thay vì nằm chờ, hãy đứng dậy hành động!
2. Dù bạn có đi bao lâu, dù có mệt đến thế nào, thì cũng không được nằm xuống nghỉ trước cánh cửa của thành công.
3. Ước muốn không phải là ảo tưởng.
Đúng, không có con dê nào tự đến với sói, không có cái bánh nào từ trên trời rơi xuống cả. Điểm tựa của thành công chính là tích cực chủ động. Chúng ta không thể thờ ơ đối với những tác động của vật chất bên ngoài, tinh thần và xã hội. Chúng ta nên cố gắng thích ứng với xã hội. Một vị giáo sư từng nói rằng: "Thích ứng với hoàn cảnh chính là bộ phận tạo nên sự phấn đấu." Nhưng dù hoàn cảnh bên ngoài như thế nào, chúng ta nên biết rõ câu trả lời của mình.
Chương 15: Bình tĩnh lạc quan (trạng thái tinh thần của sói)
Tự thuật của loài sói:

Ta, cả đời luôn vươn đến đỉnh cao, không vì vinh quang và hiển hách hư ảo, mà vì ở đó, không có sự xâu xé của đồng loại, càng ít bị thiên tai xâm hại. Ta luôn giữ nhiệt huyết dâng trào, chấp nhận nhẫn nhục để hoàn thành việc lớn. Khi ta đứng trên đỉnh núi nhìn trời đất bao la, ai có thể nhìn thấy nụ cười dữ tợn của ta?
- Phép tắc 11: KIỀM CHẾ LỜI NÓI VÀ VIỆC LÀM CỦA MÌNH BẰNG LÝ TRÍ
Để học được trạng thái tinh thần của loài sói, trước hết cần phải kiềm chế cử chỉ và việc làm của mình bằng lý trí. Chúng ta thường nói có cái nên làm nhưng cũng có cái không nên làm là vậy. Một người dù có vĩ đại đến mức nào, thì cũng không thể tự do giống như động vật được. Con người phải chịu nhiều ràng buộc hơn con vật, muốn thành công thì phải biết nên làm gì và không nên làm gì. Trong xã hội, chúng ta thường gặp những người rất được kính trọng. Nhưng chúng ta nên biết rằng, một người có nhận được sự kính trọng của người khác hay không, không phải là họ có bao nhiêu tự do mà là họ có đủ khả năng kiềm chế hay không.

Trong thế giới tự nhiên, để có được thức ăn, loài sói có thể chờ đợi không biết mệt mỏi. Chúng có đủ khả năng kiềm chế. Người thành đạt trong xã hội cũng là người biết cách kiềm chế mình giống như loài sói. Trong thực tiễn, họ luôn nhận được một thông tin: thành công cần phải nhẫn nại!
Người có khả năng kiềm chế mình là người lý trí, cũng là một người vĩ đại.
Năm 494 trước Công Nguyên, Ngô Vương Phù Sai tấn công nước Việt và đánh bại quân Việt ở Phu Tiêu (nay thuộc Thái Hồ, Động Đình). Việt Vương Câu Tiễn cùng đường, đành phải quỳ gối trước Phù Sai để cầu hòa. Câu tiễn và ba trăm đại thần của mình, trong đó có Phạm Lãi đến phục dịch cho nước Ngô. Câu tiễn nuôi ngựa cho Ngô Vương, hầu hạ suốt ba năm ròng. Phù Sai cho rằng câu tiễn đã hoàn toàn thần phục, nên thả cho quân thần Việt Vương về nước.
Sau khi về nước, Câu Tiễn thề phải báo thù rửa nhục. Ông sợ cuộc sống an nhàn sẽ làm hao mòn ý chí, nên ông lấy củi làm chăn, và thường xuyên nếm túi mật đắng treo trong phòng, để nhắc nhở mình không được quên đại nghiệp phục hưng. Từ đó mới có câu "nếm mật nằm gai". Câu Tiễn dốc sức chăm lo việc nước, trọng dụng những hiền năng như Phạm Lãi, Văn Trọng..., để họ quản lý quốc sự, đồng thời, huấn luyện quân đội, phát triển sản xuất. Sau mười năm phấn đấu, cuối cùng nước Việt cũng trở nên hùng mạnh.
Năm 428 trước Công Nguyên, Câu Tiễn nhân thời cơ Ngô Vương Phù Sai gặp gỡ các chư hầu để đánh úp nước Ngô. Quân Ngô bị thua to, thái tử nước Ngô bị bắt làm tù binh. Phù Sai phải cầu hòa với nước Việt. Năm 473 trước Công Nguyên, câu tiễn bình định nước Ngô, Phù Sai tự sát. Từ đó, nước Việt trở thành cường quốc của một dải sông Hoài. Việt Vương Câu Tiễn cũng trở thành bá vương của thời Xuân Thu Chiến Quốc.
Sự kiềm chế của Việt Vương Câu Tiễn đã trở thành tấm gương cho người đời sau. Thành công của ông có sức thuyết phục điển hình. Chúng ta nên nhớ những tấm gương này để làm nguồn động viên cho mình.
"Nếm mật nằm gai" nên trở thành những "chữ khắc trên bia" của chúng ta. Trong cuộc đời, quá trình phấn đấu luôn yêu cầu chúng ta phải "nếm mật nằm gai".
Phép tắc 12: SỰ TẠI NHÂN VI
Sự tại nhân vi cũng là một phép tắc quan trọng của sói. Cơ hội chỉ là điều kiện có lợi cho thành công, còn có thành công hay không thì tùy thuộc vào sự nỗ lực chủ quan của bạn.

Có một câu chuyện rất quen thuộc như sau:
Helen Keller bị mắc bệnh khi mới hơn một tuổi, từ đó, bà bị mù hai mắt và vừa câm vừa điếc. Chính vì vậy, tính khí Helen rất nóng nảy cáu gắt, động một tí là nổi giận đập phá đồ đạc. Gia đình của Helen thấy không ổn nên mời Sullivan, một cô giáo sư có lòng kiên nhẫn cao, đến dạy cho Helen. Dưới sự dạy dỗ của cô Sullivan, Helen dần thay đổi. Helen hiểu mọi người đều rất yêu quý mình, vì vậy, bà không phụ lại kỳ vọng của mọi người. Bà nhận biết thế giới xung quanh chỉ bằng vị giác, xúc giác và khứu giác. Bà cố gắng trau dồi bản thân, sau đó, tiến đến học sáng tác. Vài năm sau, tác phẩm đầu tay "Cuộc đời tôi" của bà được xuất bản và đã làm cả nước Mỹ xôn xao. Helen Keller đã không chấp nhận số phận, mà còn nỗ lực vươn lên. Vì vậy, cuối cùng Helen Keller đã đạt được thành tựu to lớn.
Chỉ cần bạn muốn làm và hạ quyết tâm cố gắng thực hiện mục tiêu đó thì bạn sẽ làm được. Vậy phải nỗ lực như thế nào để giành được thành công?
Thứ nhất, có một phương hướng hành động rõ ràng, tức là mục tiêu để nỗ lực.
Thứ hai, hiểu một cách thấu đáo "sự tại nhân vi".
Đã xác định mục tiêu hành động và những việc phải làm thì phải thi hành để giành lấy thành công. Trong "Thuyết uyển - thuyết tùng" có một câu rất hay: "Mưu tiên sự tác xương, sự tiên mưu tắc vong." (tính trước làm sau thì hưng thịnh, làm trước tính sau thì suy vong). Nếu chúng ta vạch kế hoạch trước rồi mới bắt đầu hành động, thì sẽ thành công, sự nghiệp ắt hưng vượng và phát đạt. Nếu chúng ta làm trước rồi mới bắt đầu vạch kế hoạch thì sẽ thất bại. Làm bất cứ chuyện gì, chúng ta cũng cần phải chuẩn bị trước, không thể bắt đầu vội vàng, hấp tấp. Kế hoạch phải được thiết lập trên cơ sở phân tích khoa học và hiểu rõ tình hình khách quan. Đánh trận phải hiểu được tình hình địch, bạn, ta. Lập ra doanh nghiệp thì phải hiểu được nhu cầu của thị trường và tình hình của người cùng ngành nghề. Chỉ trên cơ sở nắm rõ tình hình khách quan thì mới có thể vạch ra được phương châm hành động và kế hoạch làm việc chính xác. Tìm hiểu tình hình không những chỉ tìm hiểu những tình huống có lợi mà còn tìm hiểu tình huống bất lợi.
"Binh Pháp Tôn Tử" viết: "Trí giả chi lự tất tạp vu thương hại, tạp vu lợi nhi vũ khả tín dã, tạp vu hại nhi hoạn khả giải dã." (Cửu Biến). Người thông minh suy tính tất phải cân nhắc đến mặt lợi và hại. Biết được điều kiện có lợi thì mới có thể nâng cao được lòng tin hoàn thành nhiệm vụ; biết được yếu tố bất lợi thì mới có thể loại bỏ được hiểm họa, phòng ngừa khi chưa xảy ra. Nếu thiếu tự tin khi làm một việc gì thì nên nghĩ đến những điều kiện có lợi, dùng lòng tin kiên định để tăng thêm dũng khí. Khi đã xây dựng được sự tự tin và quyết định hành động thì hãy bình tĩnh phân tích yếu tố bất lợi, chuẩn bị ứng phó với những vấn đề và nguy hiểm có thể xảy ra.
Việc vạch ra kế hoạch cần phải hợp lý có căn cứ, bám sát những khâu quan trọng, suy nghĩ vấn đề ở nhiều mặt, nhiều góc độ. Khi vạch kế hoạch cần phải thu thập ý kiến hữu ích, nhưng phải giữ vững quyền quyết đoán. Hành động cần phải quả đoán nhanh chóng. Khi làm thì phải làm cho có nguyên tắc, để người khác tín phục. Sau khi đã chuẩn bị những điều kiện chủ chốt kể trên, bạn đã có thể theo đuổi sự nghiệp của mình mà không cần phải lo lắng sẽ thất bại.
Nếu bạn tìm được chân dung của bạn trong những câu chuyện dưới đây thì bạn sẽ không thể thực hiện tốt phép tắc "sự tại nhân vi". Bạn sẽ có nguy cơ thất bại.
Câu chuyện thứ nhất:
Vào thời Xuân Thu Chiến Quốc, loạn lạc triền miên, phong trào luyện võ rất thịnh hành. Các thanh niên trai tráng của nước Sở đều mang theo binh khí phòng thân. Mọi người đều biết chút võ nghệ.
Một hôm, một anh thanh niên muốn qua sông để gặp bạn. Anh ta có đeo một thanh bảo kiếm ở bên hông. Anh ta theo mọi người xuống thuyền. Vừa ngồi xuống, anh ta đã ôm thanh bảo kiếm vào lòng. Cảnh sắc trên đường qua sông đẹp khôn tả. Anh ta ngắm kỹ cảnh vật xung quanh, nhưng vẫn ôm thanh bảo kiếm một cách cẩn thận. Khi thuyền đến giữa sông, một con sóng nhỏ vỗ đến, mũi thuyền bị nghiêng, người khách ngồi bên cạnh bị mất đà nên động vào người anh ta. Anh thanh niên sẩy tay làm rơi kiếm quý xuống sông. Người đó nhìn thấy kiếm quý bị rơi xuống sông, định nhảy xuống sông để tìm, nhưng anh ta ngăn lại. Chỉ thấy anh ta chậm rãi lấy một con dao nhỏ từ trong tay áo ra và khắc một dấu lên con thuyền đúng ngay chỗ bị kiếm rơi. Người đó vẫn không hiểu ý định của anh thanh niên, anh ta cười đáp: "Tôi tự có diệu kế!"
Khi thuyền sang bờ bên kia, anh ta vội xuống thuyền và theo dấu khắc trên thuyền để xuống nước tìm gươm, nhưng không tìm ra được. Anh ta mặt mày ủ dột. Người hành khách đó chợt hiểu ra nên cười lớn. Mọi người thì bàn tán xôn xao: "Người này đúng là ngốc thật! Kiếm rơi giữa sông thì sẽ chìm xuống đáy sông, chứ đâu thể đi theo thuyền được. Ha ha ha..."
Câu chuyện thứ hai:
Có người đang đi bên bờ sông, nhìn thấy một người đang định quẳng đứa bé đi cùng xuống sông. Đứa bé đang khóc lóc, người đó liền hỏi anh ta xem có chuyện gì.
Anh ta nói: "Bố đứa bé này rất giỏi bơi lội."
Bố đứa bé đó rất giỏi bơi lội, vậy đứa bé sẽ biết bơi sao?
Câu chuyện trên đây tuy chỉ là câu chuyện ngụ ngôn nhưng xung quanh chúng ta, những chuyện ngu ngốc như vậy chẳng phải là xảy ra khắp nơi sao? Vì vậy, khi làm bất cứ việc gì, chúng ta cũng đều phải căn cứ vào sự thay đổi của thời thế, để không ngừng thay đổi kế hoạch và phương án của mình, chứ không thể làm một cách máy móc.
Trên đường đời, trong quá trình thực hiện kế hoạch, chúng ta sẽ gặp những biến cố bất ngờ và khó khăn nghiêm trọng. Đây là một thử thách lớn đối với tố chất của một người. Có người thì ung dung, bình tĩnh, gặp biến cố cũng không hoảng hốt, có thể tìm được biện pháp ổn thỏa để ứng phó, từ đó khắc phục được khó khăn, đến được bến bờ thắng lợi. Có người thì hoảng hốt, lúng túng, bi quan, thất vọng, không có chí tiến thủ. Kết quả là chỉ có thể rơi vào khó khăn mà không tự thoát ra được. Thực ra, khi làm việc, làm như thế nào mới là mấu chốt của vấn đề.
"Tả Truyện" có ghi: Tôn Vũ đến gặp Ngô Vương Hạp Lư để cùng ông bàn luận về chuyện soái lĩnh đánh trận. Tôn Vũ nói rất rõ ràng rành mạch. Ngô Vương nghĩ bàn việc binh trên giấy thì có ích gì, phải thử tài ông ta. Ngô Vương bèn đưa ra một yêu cầu khó là huấn luyện cơ phi cung nữ. Tôn Vũ chọn ra một trăm cung nữ, để cho hai người thiếp được Ngô Vương sủng ái làm đội trưởng. Tôn Vũ nói rất rõ ràng yếu lĩnh của bài huấn luyện hàng ngũ. Nhưng đến khi hô khẩu lệnh, những cung nữ này lại cười ngả nghiêng, làm rối loạn hàng ngũ, không ai nghe lời ông nói. Tôn Vũ lại giảng giải thêm một lần nữa và bảo hai đội trưởng làm mẫu. Nhưng ông vừa hô khẩu lệnh, các cung nữ vẫn không để ý đến, hai đội trưởng thì cười ngất. Tôn Vũ nói một cách nghiêm khắc: ở đây là nơi diễn võ, không phải là cung vua, các ngươi hiện giờ là lính, không phải là cung nữ, khẩu ngữ của ta chính là quân lệnh, không phải là lời nói đùa. Các ngươi không thao luyện theo khẩu lệnh, hai người đội trưởng không nghe theo chỉ huy chính là ngang nhiên làm trái quân pháp, sẽ bị xử trảm! Nói xong, ông bèn sai hai võ sĩ đem hai đội trưởng ra chém.
Bầu không khí lập tức im phăng phắc, các cung nữ sợ đến mức không dám lên tiếng. Khi Tôn Vũ hô khẩu lệnh, các cung nữ bước đi rất chỉnh tề, động tác đều răm rắp, trở thành những người lính được huấn luyện thực thụ. Tôn Vũ cho người mời Ngô Vương đến kiểm duyệt. Ngô Vương đang thương tiếc vì mất đi hai ái thiếp, nên không có tâm trạng đi xem các cung nữ thao luyện, chỉ sai người đến nói với Tôn Vũ: ta đã lĩnh giáo được cách soái lĩnh của ngươi. Quân đội do ngươi chỉ huy thì chắc chắn sẽ rất kỷ luật, có thể đánh thắng trận.
Làm người đã khó, làm người ưu tú còn khó hơn. Nhưng chỉ cần khi làm việc, bạn biết chú trọng sách lược, phương pháp thì bạn sẽ thực hiện tốt phép tắc "sự tại nhân vi". Đôi lúc, chúng ta cũng gặp những vấn đề như Tôn Vũ, tức là khi tiến hành một số chính sách, chúng ta đã động chạm đến lợi ích cố hữu của một số người nên chính sách của chúng ta không thể nào thực thi được. Những người này hoặc là có chức vụ cao hơn chúng ta, hoặc là có rất nhiều mâu thuẫn mà chúng ta không thể đắc tội được, những rào cản do họ tạo ra sẽ làm bạn tiến thoái lưỡng nan. Nhưng là một người quản lý thì bạn cần giữ chắc nguyên tắc đúng đắn. Kết quả của việc thực thi có thể là bị mất chức vì đắc tội với những người đó nhưng nếu chính sách của bạn không thực thi được thì tiền đồ của bạn cũng chấm dứt. Đây chính là cái giá của cơ hội mà chúng ta thường nhắc đến. Thực ra, chỉ cần bạn chấp hành chính sách một cách khách quan, công chính, chứ không vì tư lợi của bản thân thì bạn sẽ thành công.
Đã lập ra kế hoạch tác chiến thì phải chấp hành, quyết định phát binh thì phải lập tức hành động; tướng soái không được hoài nghi về kế hoạch, sĩ binh không được dao động. Chúng ta hãy xem chiến dịch lấy ít thắng nhiều nổi tiếng trong lịch sử Đông Tấn - trận chiến Phì Thủy, để thấy Tạ An hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình như thế nào.
Nước Tấn, năm Thái Nguyên thứ tám (năm 383 sau Công Nguyên), Tiền Tần Phù Kiên thống lĩnh hơn 80 vạn quân, tấn công xuống phía nam. Cường địch tiến sát vào biên giới, Đông Tấn rơi vào tình trạng nguy cấp. Tể tướng Tạ An một mình gánh vác an nguy của cả Đông Tấn. Ông gấp rút bố trí quân sự, lệnh cho Tạ Thạch chỉ huy toàn quân, Tạ Huyền làm tướng tiên phong, thống lĩnh 8 vạn binh mã chống lại quân Tần. Tạ An chăm chú quan sát, phân tích những thay đổi của chiến cục, nhưng bề ngoài vẫn tỏ ra bình thản, suốt ngày chỉ chơi cờ và du sơn ngoạn thủy. Tướng của nước Tấn là Lưu Lao Chi tập kích tướng của Tần ở Lạc Thủy, sau đó binh mã thủy bộ ở các hướng đồng loạt tấn công. Đến Phì Thủy, quân Tấn chờ cho quân Tần lui về sau, để vượt sông quyết chiến. Phù Kiên định chờ cho quân Tấn qua đến nửa sông sẽ đánh úp, nên lệnh cho quân Tần lui về sau. Lúc này, Chu Tự hô to: Quân Tần thua rồi! Quân Tần hoảng sợ bỏ chạy tán loạn, không ngăn lại được, đến nỗi thần hồn nát thần tính, chết ở nơi hoang vu.
Tạ An đang chơi cờ với khách thì nhận được thư báo quân Tần thua to. Người khách hỏi trong thư viết gì, Tạ An bình thản nói: "Bọn nhỏ đã thắng", rồi tiếp tục chơi cờ.
Tại sao Đông Tấn lại có thể chiến thắng được cường địch? Chính là nhờ có Tạ An lo đại sự, áp dụng tốt phép tắc "sự tại nhân vi". Thực ra, trong lòng ông rất lo lắng, chơi xong ván cờ là vội vàng trở về phòng, đến nỗi va vào bậc cửa làm gãy guốc mộc. Các tướng soái đều nên có phong thái ung dung trước mọi chuyện, như vậy mới có thể làm yên lòng người. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thắng lợi ở trận Phì Thủy là nội bộ đoàn kết và cách sắp xếp chỉ huy của Đông Tấn. Nhưng thái độ điềm tĩnh của Tạ An cũng có tác dụng không nhỏ trong việc ổn định nhân tâm, nâng cao tự tin.
Chúng ta cũng thế. Khi gặp chuyện bất ngờ hoặc khó khăn, nếu chúng ta giữ được bình tĩnh, thì sẽ luôn tìm được cách khắc phục khó khăn và thoát khỏi khó khăn. Khi làm việc gì, chúng ta có thể sẽ gặp thất bại, nhưng thất bại không quan trọng, Emerson nói: "Thất bại cũng là cái chúng ta cần". Chỉ cần bạn vượt qua được thử thách này thì chắc chắn bạn sẽ thành công. Nhà thơ Đỗ Mục có một bài thơ viết về Hạng Vũ như sau:
"Thắng bại binh gia sự bất kỳ
Bao tu nhẫn sỉ thị nam nhi
Giang Đông tử đệ đa tài huấn
Quyển thổ trùng lai vị khả tri."
(Dịch nghĩa:
Chuyện binh gia có lúc thắng lúc bại
Chịu được nhục nhã mới là nam nhi
Đệ tử Giang Đông lắm tài nghệ
Biết đâu có ngày sẽ quật khởi.)
Trong bài thơ, Đỗ Mục vừa đồng tình với Hạng Vũ, lại vừa có ý tiếc cho Hạng Vũ. Nếu Hạng Vũ có thể chịu được nỗi nhục thất bại trước mắt, trở về Giang Đông, tổng kết lại bài học thất bại, dựa vào đệ tử Giang Đông để dựng lại ngọn cờ thì không chừng sau này có thể quật khởi, tiếp tục trận thư hùng với Lưu Bang. Sở dĩ Hạng Vũ bị thất bại triệt để là vì ông không hiểu được phép tắc "sự tại nhân vi", nên phạm phải sai lầm to lớn.
Trên thế giới, người bị thất bại đáng sợ nhất có thể kể đến Nobel, nhưng ông lại trở thành nhà phát minh vĩ đại nhất của thế giới. Trước Nobel, rất nhiều người đã từng nghiên cứu và chế tạo thuốc nổ, như thuốc súng đen của Trung Quốc và Nitroglycerin, phát minh của người Ý. Sức công phá của Nitroglycerin lớn hơn rất nhiều so với thuốc súng đen, nhưng rất khó kiểm soát, dễ tự phát nổ và khó nổ theo ý muốn của con người. Việc chế tạo, bảo quản và vận chuyển loại thuốc nổ này rất nguy hiểm. Con người không biết cách sử dụng loại thuốc nổ này nên mười mấy năm sau khi nó được phát minh, con người cũng chỉ dùng nó để điều trị bệnh đau thắt cơ tim. Nobel bắt đầu từ việc nghiên cứu và chế tạo Nitroglycerin. Ban đầu, ông dùng thuốc súng đen dẫn nổ Nitroglycerin, rồi phát minh ra ngòi nổ, giúp cho Nitroglycerin phát nổ hữu hiệu. Sau khi đạt được thành công bước đầu, Nobel gặp phải một thất bại lớn đó là phòng thí nghiệm bị nổ tung. Nobel đành phải chuyển phòng thí nghiệm lên thuyền. Sau nhiều thăng trầm, ông đã tìm được một nơi để đặt xưởng sản xuất mới và ông đã xây dựng xưởng sản xuất Nitroglycerin đầu tiên trên thế giới.
Con đường nghiên cứu của Nobel quả là đầy khó khăn và nguy hiểm. Nitroglycerin do ông chế tạo ra thường xuyên phát nổ: một đoàn tàu hỏa của Mỹ đa bị nổ tung thành đống sắt vụn; một công xưởng ở Đức biến thành đống đổ nát; một con tàu biển bị chìm và nhiều người bị thương vong. Những câu chuyện đau thương này làm cho các nước trên thế giới mất đi lòng tin đối với Nitroglycerin. Một số nước còn ra lệnh cấm chế tạo, tàng trữ và vận chuyển Nitroglycerin. Trước tình hình khó khăn này, Nobel không hề nản lòng, khi chưa giải quyết được vấn đề không ổn định này của Nitroglycerin thì ông quyết không chịu thua. Trải qua rất nhiều thí nghiệm, cuối cùng ông cũng phát minh ra phương pháp dùng đất tảo cát để hấp thu Nitroglycerin, tạo ra ngành công nghiệp thuốc nổ an toàn trong việc sử dụng và vận chuyển. Nobel không ngừng nổ lực để phát triển thêm thành quả phát minh của mình. Ông dùng bông thuốc súng và Nitroglycerin làm nguyên liệu để phát minh ra thuốc nổ dạng chất dẻo có sức công phá mạnh; rồi lại thêm vào Nitroglycerin và thuốc nổ dạng chất dẻo một ít long não để tạo ra thuốc nổ không khói.
Trên con đường dẫn đến thành công, chỉ cần chúng ta biết cách lợi dụng thất bại và thực hiện được phép tắc "sự tại nhân vi" thì mỗi một lần thất bại đều có giá trị. Trong quá trình thí nghiệm của Nobel, thuốc nổ đã cướp đi sinh mạng của người em trai ông, làm cha của ông ấy bị thương. Nhưng Nobel vẫn không hề chùn bước, ông vẫn nghiên cứu đúc kết nguyên nhân thất bại. Cuối cùng, Nobel đã chế tạo thành công thuốc nổ hiện đại, một cống hiến quan trọng cho nền văn minh của nhân loại và cung cấp kinh nghiệm thành công cho người đời sau.
- Phép tắc 13: KHÍ ĐỘ
Không thể phủ nhận, sói là kẻ mạnh trong giới tự nhiên. Mạnh ở chỗ chúng có khí độ cực lớn. Sói sẽ không tấn công những kẻ địch lớn mạnh hơn mình khi mình còn nhỏ yếu chỉ vì sự tôn nghiêm. Sói không vì đồ bố thí mà lắc đầu vẫy đuôi với người bố thí. Vì sói biết không được kiêu ngạo, nhưng cũng không thể không cứng cỏi. Đây chính là khí tiết của kẻ mạnh, hành động tùy thời cơ, không tính toán chi li được mất, nhưng không bao giờ cúi đầu nịnh hót, bán rẻ linh hồn mình.

Những người làm nên nghiệp lớn đều có một tấm lòng độ lượng. Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp một số người so đo từng tí một chỉ vì chuyện nhỏ. Những người này đều là những người rất tầm thường và đáng buồn cười. Câu chuyện có liên quan đến loài gấu ngựa sau đây sẽ giúp bạn tìm thấy hình ảnh của mình trong cuộc sống.
Loài gấu ngựa sống trên đảo Kodiak thuộc tiểu bang Alaska, Hoa Kỳ. Chúng là loài động vật ăn thịt lớn nhất trên thế giới. Thể trọng trung bình của chúng là 500kg, chiều cao là 4 mét, con lớn nhất có thể nặng 700kg. Thức ăn chủ yếu của gấu ngựa là các loại côn trùng, cá, chim và các loại thú như thỏ hoang, chuột. Đôi lúc, gấu ngựa cũng tấn công những động vật to lớn như hươu, trâu rừng, lợn rừng... Trong rừng sâu, rất ít động vật có thể chống đỡ được nó. Gấu ngựa đi đứng chậm chạp, nhưng lại chạy rất nhanh. Nhiều loài động vật tưởng rằng loài gấu ngựa ù lì nên thường bị mất mạng bởi những cú táp bất ngờ của chúng. Nhưng gấu ngựa cũng có khuyết điểm. Đó là dễ nổi giận, ví dụ, khi loài khỉ hái quả dại trên cây, do không cẩn thận nên làm rơi quả xuống đầu gấu ngựa, nó sẽ lập tức gầm gừ muốn tìm loài khỉ để trút giận. Kết quả là loài khỉ chỉ cần nhảy vài cái là đã biến mất, trong khi gấu ngựa vẫn còn ôm cây để cắn xé.
Trong rừng sâu, cáo là loài xảo quyệt nhất. Chúng thường thích trêu chọc những con vật to lớn nhưng bụng dạ hẹp hòi như loài gấu ngựa. Cáo thích nấp trong những bụi cây rậm rạp, chờ khi thân hình nặng nề của gấu ngựa xuất hiện, nó sẽ dùng quả dại ném vào gấu ngựa. Quả nhiên, gấu ngựa gầm gừ nhảy đến bụi cây có con cáo đang nấp. Khi con gấu ngựa cắn xé bụi cây, cáo đã chạy sang bụi cây khác, rồi lại tiếp tục ném quả dại vào con gấu.
Một con khỉ nhỏ, một con cáo nặng chưa đến 20kg, một quả dại nhỏ bé vốn không có bất cứ một sự uy hiếp nào đối với thân hình to lớn của gấu ngựa, nhưng gấu ngựa nhất quyết phải hơn thua với chúng. Kết quả là gấu ngựa bị thương.
Trong cuộc sống, nhiều người cũng thích hơn thua với người khác như loài gấu ngựa. Kết quả là bị những chuyện nhỏ làm ảnh hưởng, suốt ngày bực tức không yên. Nếu bạn không để ý đến quả dại đó thì quả dại cũng chỉ là quả dại, bạn vẫn là bạn, không liên can gì nhau. Nhưng nếu bạn để ý đến thì sẽ khiến cho bạn bực tức, làm cho tinh thần mệt mỏi và cuộc sống vốn đẹp đẽ bỗng trở nên rối rắm.
Trong hàng ngũ những người thành đạt không thể có những người như vậy. Ở phương diện nhỏ, họ sẽ dần dần bị người khác chôn vùi. Ở phương diện lớn hơn, xã hội của chúng ta không cần những người như thế. Người chúng ta cần là kẻ mạnh, một tấm lòng bao dung.
Chu Lang thời Tam Quốc vì ganh ghét tài năng của Gia Cát Lượng nên ba lần lập kế hãm hại Gia Cát Lượng nhưng đều không thành, ngược lại còn bị Gia Cát Lượng chọc tức đến chết. Cái chết của Chu Lang thực sự không đáng. Cái chết ấy tuy làm người ta thương tiếc nhưng người có phẩm đức như thế, cuối cùng cũng không phải là phúc của Đông Ngô. Còn có Vương Lãng, nói những lời ngông cuồng, cho rằng chỉ cần dùng lời nói, là Gia Cát Lượng sẽ chắp tay xin hàng. Không ngờ, trước hai trận dịch, Vương Lãng đã không thuyết phục được Gia Cát Lượng, ngược lại còn bị ông mắng chửi thậm tệ, uất ức, kêu lên một tiếng, ngã ngựa mà chết. Chí khí lớn, sự độ lượng lại nhỏ, cái chết của Vương Lãng khiến người khác dở khóc dở cười, nhưng đối với những người này, chúng ta cũng chỉ có cười mà thôi.
Người có khí độ kém thường là tự chuộc lấy diệt vong.
Trong "Nhạc Dương Lầu Ký" của Phạm Trọng Yêm có câu: "Bất dĩ vật hi, bất dĩ kỷ bi" (dịch nghĩa: không vui vì vật, không buồn vì mình), đây mới là thái độ xử thế lạc quan. Khi gặp chuyện thì phải có cái nhìn thoáng một chút. Người xưa có nói, trền đầu tướng có thể phi ngựa, trong bụng công hầu có thể chèo thuyền. Chúng ta phải là "tướng và công hầu" trong xã hội hiện đại.
Thời Chiếc Quốc, Lận Tương Như của nước Triệu vì đi sứ sang nước Tần, không ngại nguy hiểm, chiến thắng được vua Tần ngang ngược, lập đại công cho nước Triệu nên Triệu Vương phong ông làm thượng khanh. Liêm Pha là danh tướng của nước Triệu. Khi Võ Linh Dương còn trị vì, Liêm Pha nam chinh bắc chiến, lập nhiều công lớn cho nước Triệu. Sau khi Huệ Văn Vương nối ngôi, Liêm Pha coi giữ nước Triệu, càng lập công lớn với nước Triệu. Ông là công thần có ảnh hưởng lớn bậc nhất của nước Triệu. Sau khi Lận Tương Như được làm thượng khanh, Liêm Pha bất mãn nói: ta có công to trong việc phá thành, đánh trận, Lận Tương Như là cái gì chứ? Chẳng qua chỉ là nhờ miệng lưỡi mà lập công. Hơn nữa, hắn xuất thân thấp hèn, vậy mà địa vị của hắn lại cao hơn ta, ta làm sao cam tâm được? Hừ, khi gặp hắn, ta quyết làm nhục hắn một phen!
Hôm đó, danh sĩ du thuyết Ngu Khanh phụng mệnh Triệu Huệ Văn Vương đến gặp Liêm Pha. Ban đầu Ngu Khanh đề cao công trạng của Liêm Pha trước, sau đó chuyển đề tài và nói rằng: "Nếu nói về quân công thì Lận Tương Như không bằng Liêm tướng quân, nhưng nếu nói về khí độ thì tướng quân lại không bằng ông ấy." Ban đầu, Liêm Pha vui mừng hớn hở, sau đó lại giận tím mặt, hỏi rằng: "Lận Tương Như dùng miệng lưỡi để lập công danh, chẳng qua cũng chỉ là kẻ hèn nhát. Hắn thì có khí độ gì?" Ngu Khanh đáp: "Bẩm Liêm tướng quân, tần vương có uy thế to như vậy, Lận Tương Như lại không hề sợ hãi, ông ấy làm sao sợ ngài được? Lận Tương Như nói, bây giờ, nước Tần có chút kiêng dè nước Triệu là vì Lận Tương Như và Liêm tướng quân đoàn kết nhất trí. Nếu hai ngài công kích lẫn nhau, thì nước Tần sẽ rất vui mừng. Lúc đó, nước Tần sẽ không sợ nước Triệu nữa, nước Triệu sẽ bị nước Tần xâm lược. Vì vậy, Lận Tương Như mới tránh mặt Liêm tướng quân. Hiển nhiên, Lận Tương Như đã lấy quốc gia làm trọng mà gạt bỏ ân oán riêng tư."
Liêm Pha nghe Ngu Khanh nói mà xấu hổ đến đỏ mặt. Thế là, Liêm tướng quân vốn uy phong lẫm lẫm lại cởi trần, mang roi, không ngồi xe, một mình đi bộ đến phủ của Lận Tương Như để tạ tội. Khi gặp mặt Lận Tương Như, Liêm Pha quỳ xuống mà nói rằng: Lận thượng khanh, kẻ hèn này kiến thức hạn hẹp, không biết thượng khanh rộng lượng như thế! Thật có lỗi! Thượng khanh hãy đánh mắng kẻ hèn này đi! Nói xong, Liêm Pha lấy cây roi da, đưa cho Lận Tương Như.
Lận Tương Như thấy vậy cũng quỳ trước mặt Liêm Pha: Liêm tướng quân à, hai người chúng ta cùng làm việc lớn, đều là trọng thần của xã tắc. Tướng quân châm chước cho tôi như vậy, tôi đã cảm kích lắm rồi. Đâu cần làm phiền tướng quân mang roi đến đây tạ tội! Thấy Lận Tương Như độ lượng như vậy, Liêm Pha rơi lệ, cảm kích nói: Lận thượng khanh, tôi nguyện cùng ngài kết bạn sinh tử, dù có chết cũng không thay lòng đổi dạ! Nhân kiệt là gì? Những người như Liêm Pha, Lận Tương Như mới là nhân kiệt chân chính. nước Triệu thời Chiến Quốc cường thịnh như vậy là nhờ những nhân tài kiệt xuất. Liêm Pha có thể mang roi đi tạ tội, đó là một mỹ đức. Lận Tương Như thân là tể tướng, nhưng lại không so đo tính toán với Liêm Pha, đó là sự bao dung. Trong thời hiện đại, nếu có sự bao dung như thế thì còn có chuyện gì không thể thành công? Trong công việc, nếu chúng ta có phẩm chất như Liêm Pha, Lận Tương Như thì dù bạn không muốn thành công cũng không được.
Có cậu: hẹp hòi không phải quân tử. Khí độ lớn bé của một người sẽ thể hiện được phẩm chất tốt xấu của người đó. Chí ít, có chút khí độ thì sẽ không làm những việc khiến người khác ghét. Ai mà không muốn được mọi người yêu mến? Nhưng, để làm người bao dung, rộng lượng không phải là chuyện dễ. Ngoài thái độ lạc quan, bạn cần phải có khả năng kiềm chế mạnh. Ví dụ, nỗi nhục chui qua háng của Hàn Tín, nếu ông không có ý chí kiên cường thì ông đã nổi giận rút kiếm rồi. Khả năng kiềm chế có được từ đâu? Từ trong cuộc sống. Đầu tiên, bạn phải quyết tâm rèn luyện mình trở thành một người bao dung và áp dụng vào thực tế. Tiếp đó, bạn phải kiên trì luyện tập nội tâm của mình để có được phẩm chất tốt. Như thế, bạn sẽ có được sự bao dung, rộng lượng và chỉ cần có đủ bao dung, bạn sẽ thành công.
"Sử Ký Lưu Hầu Thế Gia" có viết: cuối đời Tần, Trương Lương mưu sát Tần Thủy Hoàng tại bãi cát Bác Lãng nhưng không thành, nên ông chạy đến Hạ Phi ẩn cư.
Một hôm, Trương Lương gặp một ông lão mặc đồ màu nâu, râu tóc bạc phơ, chống gậy ở trên cầu tại trấn Đông Thạch. Đôi giày của ông lão bị rơi xuống cầu. Ông ấy bèn bảo Trương Lương nhặt lên giúp. Trương Lương rất ngạc nhiên, nghĩ bụng: "Ông là ai chứ? Dám bảo ta nhặt giày giúp ông à?" Thậm chí, Trương Lươngcòn muốn tung nắm đấm vào đối phương, nhưng thấy ông lão ấy đã già yếu, trong khi mình lại khỏe mạnh trai tráng, nên kiềm chế cơn giận của mình, đi xuống cầu nhặt giày lên cho ông lão.
Nào ngờ, ông lão không những không cảm ơn, mà còn đưa chân ra nói: "Mang giày cho ta đi!" Trương Lương tức giận nghĩ: "Hừ, lão già này, ta đã có lòng tốt nhặt giày giúp lão, lão lại còn được đằng chân lân đằng đầu, muốn ta mang giày cho lão, thật quá đáng!"
Trương Lương định lớn tiếng mắng nhưng nghĩ lại, dù sao cũng đã nhặt giày lên rồi, đã làm việc tốt thì phải làm cho đến cùng. Thế là, Trương Lương lẳng lặng mang giày cho ông lão. Sự cung kính của Trương Lương làm cho ông lão này gật đầu hài lòng. Sau vài lần thử thách nữa, ông lão đã tặng Trương Lương quyển "Thái Công Binh Pháp", tâm huyết cả đời của ông lão. Khi Trương Lương có được quyển kỳ thư, ông đã ngày đêm nghiên cứu. Về sau, ông trở thành một danh thần mưu lược hơn người, giúp nhà Hán lập quốc. Trương Lương có thể kiềm chế được cơn giận của mình, nhặt giày, mang giày cho ông lão. Thực ra, đó chính là ông đang rèn luyện khí độ của mình. Nhìn có vẻ như khiếp nhược nhưng đây không phải là biểu hiện của sự hèn yếu. Biết rõ mình khỏe mạnh hơn ông lão, nhưng vẫn nhún nhường, hành động này vừa là biểu hiện của lòng tôn kính, vừa là biểu hiện của sự tự hoàn thiện tính cách. Chính nhờ sự nhún nhường, Trương Lương đã rèn luyện được ý chí, nâng cao trí tuệ và có được tấm lòng bao dung. Cuối cùng, Trương Lương trở thành nhà quân sự kiệt xuất, ngồi trong trướng cũng có thể giành thắng lợi ở ngoài ngàn dặm. Kẻ mạnh chân chính luôn biết tự rèn luyện, tự bồi dưỡng bản thân trong xã hội. Người có khí độ luôn nắm vững phương pháp quản lý, xử sự ngoài tròn trong vuông, có cương có nhu.
Chúng ta hãy xem thêm một ví dụ nữa:
Thời Chiến Quốc, nước Ngụy có một người tài giỏi tên là Phạm Thư. Phạm Thư muốn giúp Ngụy Vương bàn mưu tính kế, nhưng gia đình quá nghèo, không có tiền để tiến dẫn, đành phải làm việc trong phủ của đại phu Tu Giả. Một lần, Phạm Thư cùng Tu Giả đi sứ sang nước Tề. Tề Tương Vương nghe danh Phạm Thư tài hoa xuất chúng nên cho người mang vàng bạc và lễ vật đến cho Phạm Thư để bày tỏ lòng ngưỡng mộ. Tu Giả nổi giận, cho rằng tặng cho Phạm Thư lễ vật là vì Phạm Thư đã tiết lộ bí mật của nước Ngụy với Tề Vương. Sau khi trở về nước, Tu Giả đem chuyện này nói cho tể tướng Ngụy Tề nghe. Ngụy Tề được mật báo. Nên rất tức giận, cho gia binh dùng gậy đánh, xương sườn của Phạm Thư bị gãy đến mấy cái, răng cũng bị đánh gãy vài chiếc. Phạm Thư giả chết, Ngụy Tề bèn bảo người lấy chiếu quấn lại, vứt vào chuồng xí.
Như vậy vẫn chưa hết, bọn Tu Giả sau khi uống rượu say, lại đến chuồng xí, thi nhau tiểu lên người Phạm Thư. Phạm Thư dù gì cũng là danh sĩ trong thiện hạ, nhưng trong hoàn cảnh khó chịu này, ông đành ngậm đắng nuốt cay, nhờ vệ binh ném ông ra ngoài bãi tha ma. Sau đó, Phạm Thư đến nước Tần, được Tần Chiêu Vương phong làm tể tướng và có cống hiến to lớn trong việc củng cố nước Tần.
Khí độ của Phạm Thư khiến chúng ta khâm phục. Người làm nên nghiệp lớn cần phải có khả năng nhẫn nhịn. Nếu xét ở một góc độ khác, có thể nhẫn nhịn như thế cũng chính là chờ cho thời gian, sự thực làm sáng tỏ cho mình. Thời gian có thể chứng minh được tất cả. Nhẫn nhịn là một đức tính tốt. Khi người thân trách nhầm, bạn bè hiểu lầm, tin đồn thất thiệt... nếu bạn tức giận, buồn bực thì cũng không thể làm sáng tỏ được gì. Trong khi đó, nhẫn nhịn lại có thể giúp bạn khôi phục lại hình tượng, có được sự đánh giá đúng mức. Sau đó, bạn làm những việc cần làm với thái độ bình tĩnh nhã nhặn, chẳng phải là sẽ tốt hơn sao.
Vào giữa đời Thanh, có một câu chuyện về con hẻm sáu thước. Khi đó, tể tướng đương triều Trương Anh và một vị thị lang họ Diệp đều là người Đồng Thành tỉnh An Huy. Hai nhà ở gần nhau và đều muốn xây nhà. Vì tranh đất của nhau nên xảy ra tranh chấp. Trương lão phu nhân bèn viết thư đến Bắc Kinh, bảo Trương Anh đứng ra can thiệp. Vị tể tướng này cũng là người hiểu biết. Sau khi xem xong, ông lập tức viết thư khuyên lão phu nhân: viết thư gửi đi ngàn dặm chỉ vì bức tường, nhường thêm ba thước nữa thì đã sao? Vạn Lý Trường Thành đến nay vẫn còn đấy, chứ đâu thấy Tần Thủy Hoàng năm xưa.
Trương lão phu nhân xem thư, hiểu được đạo lý trong thư, bèn chủ động xây bức tường lùi lại ba thước. Nhà họ Diệp thấy vậy, cảm thấy rất xấu hổ, cũng lập tức xây tường lùi lại ba thước. Như vậy, giữa hai bức tường của hai nhà Trương, Diệp hình thành nên một con hẻm rộng sáu thước, trở thành con hẻm sáu thước nổi tiếng. Vì thế, tranh một chút, đường không thông, nhường một chút, hẻm sáu thước. Người xưa đã có thể như thế, ngày nay, việc xử đúng sai giữa đồng nghiệp, hàng xóm, chúng ta lại càng phải cao hơn một bậc.
Khí độ bao gồm những đức tính như nhẫn nhịn, khoan dung và không chấp nhặt. Trong lịch sử, chúng ta có thể đọc được rất nhiều câu chuyện đáng để chúng ta học tập.
"Tống Sử" chép rằng: một hôm, Tống Thái Tông vừa uống rượu, vừa bàn chuyện với hai đại thần ở Bắc Bồi Viên. Khi hai đại thần say khướt, họ lại so đo công lao với nhau trước mặt hoàng đế. Họ càng nói càng hăng, không ai nhường ai, đến nỗi quên mất việc phải giữ lễ quân thần trước mặt hoàng đế. Thị vệ ở bên cạnh thấy thật chẳng ra sao nên tâu với Tống Thái Tông bắt hai người này đem đến Lại bộ trị tội. Tống Thái Tông không đồng ý, chỉ sai người đưa họ về nhà. Đến trưa hôm sau, hai người này mới tỉnh rượu. Khi nhớ lại những việc hôm qua, họ mới hoảng sợ, vội vào cung tạ tội. Tống Thái Tông thấy bộ dạng lo sợ của họ, bèn nói qua loa: "Hôm qua trẫm cũng say, không nhớ chuyện này."
Khoan dung là một mỹ đức, cũng là biểu hiện của khí độ. Người quản lý ngày nay khó tránh khỏi những xung đột với cấp dưới, bị cấp dưới không tôn trọng. Lúc này, bạn nên học Tống Thái Tông, vừa không xử phạt, vừa không tỏ thái độ, vờ như không biết, hành xử khoan dung. Như thế, bạn vừa thể hiện được sự nhân hậu của người quản lý, vừa thể hiện được trí tuệ của nhà lãnh đạo; không những không mất đi sự uy nghiêm của nhà lãnh đạo, mà còn giữ được thể diện cho cấp dưới. Sau này, mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới cũng không lúng túng khó xử. Đối với một doanh nghiệp, tấm lòng khoan dung của người lãnh đạo không có nghĩa là bạn phải làm một người dĩ hòa vi quý, mà là phải đặt mình vào vị trí của cấp dưới để suy nghĩ. Người quản lý giỏi sẽ cố gắng tránh nói không, để tránh làm tổn thương người khác. Họ sẽ không áp dụng bất cứ một hành động nào và mong muốn vấn đề sẽ tự động triệt tiêu. Nhưng họ cũng không bao giờ nói không dám trực diện với vấn đề hoặc đầu hàng nhân viên. Khoan dung và nhu nhược về cơ bản là khác nhau.
Đối với thành công của cá nhân, khoan dung có ảnh hưởng rất lớn. Không có khoan dung thì không có sự tin tưởng. Không có khoan dung thì không có đoàn kết và hợp tác. Không có khoan dung thì không thể xuất hiện kì tích.
Cổ nhân giải thích về chữ "nhẫn" có chí ít hai tầng ý nghĩa. Một là bền bỉ và ngoan cường. Chu Tứ đời nhà Tấn nói: hai kẻ đối địch, hơn nhau chỉ có chữ nhẫn; đối phương không thể nhẫn, ta có thể nhẫn thì sẽ chiến thắng (Tấn Thư - Chu Từ Truyện). Chữ "nhẫn" ở đây chính là tinh thần ngoan cường. Hai là sự kiềm chế. Sự nhẫn nại này chẳng phải là đã hun đúc nên phẩm chất ngoan cường, bền bỉ sao? Nhường nhịn là một sự độ lượng. Người biết tự kiềm chế là người sâu sắc và có biểu hiện của tài trí mưu lược kiệt xuất.
- Phép tắc 14: CHÍ HƯỚNG CAO XA
"Chí" là nơi nội tâm con người hướng đến, "Thi - Quan Tuy Tự" nói "chí là ở trong tâm". "Chí" là mục tiêu để con người hướng đến nên "chí" có vị trí rất quan trọng. Sự sinh tồn của loài sói cũng có thể được coi là sự sinh tồn vì trạng thái nội tâm của chúng. Điều này có thể suy rộng ra chí hướng cao vời của con người chúng ta.

Lập chí giúp con người vươn vai đứng dậy, tỉnh táo trở lại sau những hồ đồ, tỉnh ngộ lại sau những lầm mê. Cuộc sống không thể không có phương hướng. "Lập chí" sẽ cho chúng ta một mục đích, một phương hướng. Trí tuệ, tình cảm, ý chí của nó sẽ hướng đến mục đích đã định theo phương hướng sẵn có. "Đại Học" có câu: "Tri chỉ nhi hậu năng định, định nhi hậu năng tĩnh, tĩnh nhi hậu năng an, an nhi hậu năng lự, lự nhi hậu năng đắc." "Chí" ở đây chính là mức độ chí thiện của đời người, mục đích sống. Nó là thứ làm nên tầm vóc của con người, là bệ đỡ cho giá trị và sự tôn nghiêm của con người.
Về mặt ý nghĩa truyền thống của văn hóa Trung Quốc, lập chí và làm người có liên quan mật thiết với nhau. Chí hướng không những quyết định phẩm cách của con người mà còn quyết định thành tựu cuộc đời của mỗi con người. Lập chí cũng là một dạng trí tuệ của con người. Một mặt, cần phải có mục tiêu cao quý, như trong lá thư của Gia Cát Lượng viết cho cháu ngoại của mình: chí làm trai phải cao xa... Nếu chí hướng không kiên cường, khí phách không hiên ngang, thì chỉ là kẻ tầm thường, đắm chìm trong sự hủ lậu; bị sắc dục trói buộc thì sẽ vĩnh viễn là hạng phàm phu tục tử, thậm chí là khó tránh khỏi trở thành kẻ hạ lưu. Mặt khác, cũng không thể phô trương, tự cao tự đại, tức là chí lớn nhưng tài mọn, như Viên Thiệu trong "Tam Quốc Diễn Nghĩa", cậy mình có quân hùng mạnh, lại có xuất thân bốn đời làm tam công và trấn giữ bốn châu Thanh, Ký, U, Tịnh nên cho rằng không ai bằng mình, đoạt thiên hạ như trở bàn tay. Kết quả là bị Tào Tháo đánh bại ở Quan Độ. Đến khi Tào Tháo tấn công Ký Châu, Viên Thiệu vừa lo lắng vừa tức giận nên thổ huyết mà chết.
Đã muốn có chí hướng cao xa, lại muốn có quá trình nỗ lực thực sự, đây là một dạng trí tuệ của nhân sinh. Khổng Phu Tử, người sáng tạo ra Nho học, có thể xem là người thiên về tính sáng tạo trong lập chí. "Luận Ngữ - Vi Chính": "Ngô thập hữu ngũ, nhi chí vu học." (Năm ta mười lăm tuổi, chỉ để tâm vào việc học). Nghiên cứu học vấn là ý định ban đầu của Khổng Tử. Khổng Tử nghiên cứu học vấn không để làm quan. Lúc đó, ông vẫn chưa có địa vị cao, nhưng khi Khổng Tử nhận ra, trong thời đại lễ nhạc băng hoại, giai cấp thống trị mới nổi không ngừng xuất hiện. Để chứng tỏ mình nắm giữ binh quyền là hợp lý, giai cấp thống trị thường viễn dẫn những lý luận thống trị, nói rõ tính chính xác trong hành động của mình. Khổng Tử muốn thông qua những nhân sĩ hiểu rõ "đạo" để gây ảnh hưởng và cải tạo giai cấp thống trị nên ông coi việc giảng "đạo" là nhiệm vụ chủ yếu của mình. Đây chính là việc nghiên cứu học thuật và giảng dạy cho đời sau. Khổng Tử cả đời lấy việc nghiên cứu học thuật làm trọng tâm, cuối cùng cũng trở thành bậc thầy.
Trong xã hội hiện nay, rất nhiều người có chí hướng nhưng họ không dám lập chí lớn, vì họ thiếu tự tin vào bản thân mình. Thực ra, chúng ta nên tin rằng: chí nên hướng đến sự cao xa, đã lập chí thì phải lập chí lớn. Tục ngữ có câu: "có chí thì nên", chỉ cần chúng ta kiên định phấn đấu theo đuổi mục tiêu của mình, tin rằng có một ngày, chúng ta sẽ thực hiện được mục tiêu đó. Nicolaus Copernicus, nhà khoa học nổi tiếng người Ba Lan, để chứng thực thuyết Nhật tâm, ông đã không sợ chế độ độc tài chuyên chính của giáo hội phong kiến, dám đưa ra phán đoán chính xác. Trong hoàn cảnh gian khổ, ông đã giữ vững tâm lý, tôn trọng khoa học, nỗ lực nghiên cứu, cuối cùng đã lật đổ được thuyết trái đất là trung tâm của giáo hội Cơ Đốc. Trước lúc lâm chung, ông đã hoàn thành kiệt tác "Thiên thể luận", một cống hiến to lớn cho nhân loại. Khi còn học trung học, Trần Cảnh Nhuận, người tìm ra định lý Chen, đã quyết chí chứng minh giả thuyết của Goldbach, quyết cống hiến cho vinh quang và sự nghiệp khoa học của nước nhà. Vì vậy, ông luôn chịu khó học tập, nỗ lực nghiên cứu. Vào thời kỳ Lâm Bưu, Tứ Nhân Bang hoành hành, ông vẫn chống chọi với phong ba bão táp và chịu đựng sự giày vò của bệnh tật, kiên trì đấu tranh, bền bỉ đến cùng. Cuối cùng, ông đã chứng minh được một phần giả thuyết của Goldbach, tiến một bước lớn trong nghiên cứu toán học, mang vinh quang về cho tổ quốc.
Trong lịch sử văn minh 5 ngàn năm của Trung Quốc, có rất nhiều người lập chí thành tài. Họ đều trở thành nhân kiệt của xã hội đương thời. Chí hướng của họ cũng đã khích lệ rất nhiều người. Lâm Tắc Từ thuở nhỏ vốn thông minh hơn người. Năm 12 tuổi đã đứng đầu quận, 13 tuổi đã thi đỗ tú tài. Cha mẹ ông muốn con mình trở thành nhân tài giúp ích cho đất nước, nên họ bất chấp gia cảnh nghèo khó, quyết tâm đưa con mình vào trường học cao nhất của Phúc Kiến và theo học Trịnh Quang Sách, người không màng quyền quý, không chịu khom lưng uốn gối trước Hòa Thân nên đã từ quan, làm nghề dạy học. Dưới sự dạy dỗ của cha mẹ và thầy Lâm Tắc Từ cố gắng học tập trong bảy năm, tư tưởng học tập để đền nợ nước cũng dần lộ rõ.
Khi Lâm Tắc Từ được 20 tuổi, cha ông thường đưa ông đi tham gia những hoạt động nghiên cứu và thảo luận về chủ trương cách tân lễ nghi, phản đối lễ tiết rườm rà, hủ hóa và những hội có khuynh hướng văn minh tiến bộ của một số học giả nổi tiếng. Ngoài ra, cha ông còn đưa ông đến gặp Lâm Vũ Hóa, một tiền bối trong giới học giả dám lên tiếng vì trượng nghĩa, dũng cảm vạch trần bọn tham quan nên bị tống vào ngục, bị đày đi Tân Cương nhưng vẫn không khuất phục, để khích lệ ông học tập tinh thần khí khái, dám đấu tranh của Lâm Vũ Hóa. Dưới sự hun đúc tư tưởng yêu nước của cha mẹ, thời thiếu niên, Lâm Tắc Từ đã rất ngưỡng mộ và quyết noi theo gương của những bậc anh hùng yêu nước như Gia Cát Lượng, Lý Cương, Văn Thiên Tường, Vu Khiêm... Lâm Tắc Từ đã nhiều lần mời các bạn học đến miếu thờ của Lý Cương để tưởng niệm, làm thơ, điền từ để biếu đạt lòng yêu nước, tư tưởng đền nợ nước. Năm 22 tuổi, ông và một số bạn học cùng quyên tiền tu sửa mộ của Lý Cương, nhằm biểu đạt lòng yêu nước ở mức độ cao hơn. Sau này, Lâm Tắc Từ đã đốt một số lượng lớn nha phiến của nước ngoài ở Hổ Môn, đả kích nặng nề đến sự kiêu căng, ngạo mạn của kẻ xâm lược, trở thành anh hùng dân tộc của Trung Hoa.
Trong xã hội hiện nay, chúng ta cũng có thể tìm được rất nhiều tấm gương lập chí thành tài. Nhưng cũng có một số người khi gặp khó khăn, họ lại rút lui; họ không muốn trả giá bằng lao động gian khổ. Kết quả là không làm được chuyện gì. Người như thế không có chí hướng cao xa để kiên định, không có mục tiêu phấn đấu bền bỉ, không có tính chịu khó, không có tinh thần hiến thân vì khoa học. Họ vĩnh viễn không thể có những cống hiến cho nhân loại, vĩnh viễn không hưởng được niềm vui sau những phấn đấu gian khổ. Lập chí lớn sẽ làm con người đầy tự tin. Thời Tam Quốc, Gia Cát Lượng đã đi tránh loạn với những người bạn như Thạch Quảng Nguyên, Từ Nguyên Trực, Mạnh Công Uy..., du học ở Kinh Châu. Họ đều có tài trí hơn người, nhưng không có cơ hội tiến thân. Vì vậy, đề tài họ thường bàn luận là tiền đồ của nhân sinh. Nhưng, họ đều lập chí lớn, nên họ luôn có lòng tin đối với tiền đồ của mình.
Trong số những người quản lý kinh doanh ngày nay, người không quyết chí vươn lên có rất nhiều, có chút ít thành tựu đã vội ngủ quên trên chiến thắng. Liễu Truyền Chí, chủ tịch tập đoàn Lenovo nói: "Tại sao Lenovo có thể lớn mạnh, đích thực là phải có chí lớn, nghĩ được thì mới có thể làm được, ngay cả nghĩ cũng không dám nghĩ thì làm được gì."
Sở dĩ người thành công có thể giành được thành công là do họ có tính cách không ngại khó khăn, đeo đuổi chí lớn. Hồ Lâm Dực, tuần phủ Hồ Bắc, một nhà nho vào cuối đời Thanh, đã viết thư cho em trai ông: "Ở đời quyết không làm người được chăng hay chớ, sống vô ích cho đời, chết không lưu danh hậu thế".
Sống, phải có ích cho đời; chết, phải lưu danh hậu thế. Đây là một tâm nguyện lớn. Sống tầm thường, im bặt lặng tăm, thì chẳng khác nào tự phủ định giá trị sự sống của chính mình.
Chương 16: Quyết liệt theo đuổi mục tiêu (sự đeo đuổi của loài sói)
Tự thuật của loài sói:

Bọn ta không chấp nhận vẫy đuôi trước người khác để nhận thức ăn bố thí. Vì bọn ta hiểu không được kiêu ngạo nhưng cũng không được thiếu cứng rắn nên bọn ta cũng có lúc một mình ngâm nga khúc tự do.
- Phép tắc 15: ĐEO ĐUỔI QUYẾT LIỆT
Người đeo đuổi quyết liệt không phải đều là người dũng cảm, nhưng người dũng cảm thì phải là người đeo đuổi quyết liệt. Dũng cảm là linh hồn của kẻ mạnh. Chiến đấu nơi sa trường là thuộc về người dũng cảm; vòng nguyệt quế trong khoa học thuộc về người dám mạo hiểm và người dám vươn lên cạnh tranh; sự ngọt ngào cũng chỉ thuộc về người dám cầu tiến.

Đeo đuổi quyết liệt là một dạng tinh thần và là một sự khảo nghiệm ý chí. Những người đạt được thành công từ xưa đến nay, không ai là không đeo đuổi quyết liệt. Nhà thơ Đỗ Phủ chịu ảnh hưởng của Gia Cát Lượng nên không biết mệt mỏi. Tuy cuối cùng ông không được như ý nguyện, nhưng ông vẫn không từ bỏ, vẫn luôn đeo đuổi lý tưởng của mình và trở thành một thi thánh. Đỗ Phủ theo cha đến Trường An. Lúc đó, ông tràn đầy hy vọng. Sau khi thi rớt, ông đã lên núi Thái Sơn, viết những câu thơ tràn đầy tự tin "hội đương lăng tuyệt đỉnh, nhất lãm chúng sơn tiểu" (dịch nghĩa: khi vượt lên đến đỉnh, nhìn thấy núi non rất nhỏ bé), tràn đầy tự tin đối với lý tưởng và sự đeo đuổi của mình thời trai trẻ.
Đỗ Phủ đã dâng thơ lên Đường Huyền Tông, còn nhờ một số quan thân tiến dẫn, nhưng không thu được kết quả. Vì vậy, trong bài thơ "Phụng Tặng Vi Tả Thừa Trượng Nhị Thập Nhị Vận", ông đã nhớ lại ký ức đau thương này. Nhưng cũng chính vì có những trắc trở này, một người chưa từng từ bỏ lý tưởng tu thân trị quốc bình thiên hạ như Đỗ Phủ mới bắt đầu quan sát xã hội và dần dần tiếp cận nhân dân. Từ đó, ông viết ra những áng thơ bất hủ. Cùng với sự suy bại của vương triều nhà Đường, Đỗ Phủ nghĩ đến trách nhiệm của mình, nên lên tiếng oán than. Ông viết bài "Binh Quân Hành", "Mỹ Nhân Hành" để lên án chiến tranh biên cương mang lại đau khổ cho nhân dân và vạch trần sự xa xỉ, hủ bại của giai cấp thống trị. Ông lại viết bài ca "Tiền Xuất Tái" để nói về tình hình mở rộng biên cương. Ông viết bài "Hậu Xuất Tái" để chỉ ra mối hiểm họa của An Lộc Sơn. Có điều, địa vị của Đỗ Phủ quá nhỏ bé, cuộc sống lại nghèo khó, nên lý tưởng và tiếng nói chính nghĩa của ông không được biết đến. Đỗ Phủ cảm thấy "đức tôn nhất đại thường khảm kha, danh thùy vạn cổ tri hà dụng?" (dịch nghĩa: đức cao nhất đời nên thường lận đận, tiếng lưu muôn thuở biết dùng làm gì?)
Cuộc sống rất thú vị, chỉ cần bạn có thể đeo đuổi quyết liệt, bạn sẽ nhận được những gì tốt nhất từ cuộc sống. Chúng ta hãy xem câu chuyện nhỏ dưới đây:
Có một người hay đi công tác nhưng lại thường không mua được vé. Nhưng dù đường dài hay ngắn, dù xe chật hay rộng, anh ta vẫn luôn tìm được chỗ ngồi. Cách làm của anh ta rất đơn giản, đó là kiên nhẫn tìm chỗ ngồi ở từng toa một. Cách làm này có vẻ như không hay lắm nhưng lại rất có hiệu quả. Lần nào, anh ta cũng chuẩn bị tâm lý để tìm từ toa đầu tiên đến toa cuối cùng, nhưng không lần nào anh ta phải tìm đến toa cuối cùng. Anh ta nói, nguyên nhân là vì không có mấy hành khách có đủ kiên nhẫn tìm chỗ ngồi như anh ta. Thường là, toa anh ta ngồi vẫn còn dư một số chỗ, trong khi hành lang của toa khác lại chật ních người. Anh nói, đa số hành khách đều dễ dàng bị vẻ bề ngoài chen chúc ở một hai toa đánh lừa, chứ không có mấy người nghĩ rằng trong mấy mươi lần tàu vào ga, sẽ có không biết bao nhiêu cơ hội cho ta chỗ ngồi trong dòng lưu động lên xuống từ mười mấy cánh cửa tàu kia. Cho dù là có nghĩ đến, họ cũng không có kiên nhẫn để tìm kiếm. Một chỗ đứng nhỏ trước mắt rất dễ làm cho người ta hài lòng, chỉ vì một chỗ ngồi mà họ phải vác hành lý chen tới chen lui là điều họ cảm thấy không đáng. Họ còn lo, lỡ không tìm được chỗ ngồi, khi quay lại thì cả chỗ đứng cũng mất nốt. Điều này cũng như trong cuộc sống, một số người bằng lòng với hiện tại, không muốn tiến thủ, sợ thất bại thì chỉ có thể dậm chân tại chỗ, những hành khách không muốn chủ động tìm chỗ ngồi thì chỉ có thể đứng mãi một chỗ cho đến khi xuống xe mà thôi.
Tự tin, kiên quyết, chịu khó sẽ giúp bạn luôn có được tấm vé ngồi trên đường đời và sẽ thuận lợi trên con đường phấn đấu của mình. Thực ra, nhiều khía cạnh của cuộc sống rất cần có sự dũng cảm đeo đuổi đến cùng. Một tình yêu đẹp, không có sự đeo đuổi quyết liệt thì sẽ không nở hoa kết trái. Một sự nghiệp, nếu không có sự đeo đuổi quyết liệt thì sẽ không có vinh quang.
Cuộc sống cần chúng ta phải kiên trì đeo đuổi.
- Phép tắc 16: NHIỆT HUYẾT LÀ MỘT SỨC MẠNH
Để có được tính kiên trì đeo đuổi của loài sói, nhiệt huyết là rất quan trọng.

Chúng ta hãy xem một bài thơ khắc trên đá:
Nếu bạn có tín ngưỡng thì bạn sẽ trẻ trung, có nghi hoặc thì sẽ già nua;
Nếu bạn có tự tin thì bạn sẽ trẻ trung, có tuyệt vọng thì sẽ già nua;
Nếu bạn có hy vọng thì bạn sẽ trẻ trung, có tuyệt vọng thì sẽ già nua;
Năm tháng sẽ làm da bạn nhăn nheo, nhưng mất đi nhiệt huyết thì sẽ tổn thương đến linh hồn.
Emerson nói: "Từ khi có lịch sử, không có bất cứ một sự nghiệp vĩ đại nào lại thành công mà không nhờ vào nhiệt huyết". Đó là bản chỉ đường để đi đến thành công. Bồi dưỡng và phát huy nhiệt huyết, chúng ta sẽ có thêm lửa và niềm vui đối với những việc chúng ta cần làm. Người có nhiệt huyết, dù là cày ruộng hay kinh doanh thì họ đều nghĩ rằng việc mình làm là thiên chức và tràn đầy niềm vui. Dù công việc có khó khăn hoặc vất vả đến đâu, một người nhiệt tình với công việc vẫn sẽ luôn thực hiện với thái độ ôn tồn. Chỉ cần giữ được thái độ này, chắc chắn bạn sẽ thành công, sẽ đạt được mục tiêu của mình.
Nhiệt tình là động lực chủ yếu của hành động. Một lãnh đạo vĩ đại phải là người biết cách khích lệ những người theo mình phát huy nhiệt huyết. Chúng ta hãy xem câu chuyện của Napoleon:
Điều Napoleon nhận được sau khi rời khỏi Pari để nhậm chức là 38000 binh lính mất sĩ khí, đói kém, nghèo khổ, thiếu vũ khí đạn dược, bị người ta gọi mỉa mai là quân đội hành khất. Thực ra, đây chính là thủ đoạn của các chính khách để điều Napoleon ra khỏi Pari.
Ngày 10 tháng 4 năm 1796, thời khắc thử thách Napoleon đã đến.
Trước khi triển khai tấn công, Napoleon đã có một bài diễn văn trước binh lính, khích lệ binh lính tấn công và hứa sau khi thắng trận, ông sẽ để cho binh lính lấy chiến lợi phẩm. Tất cả tiền bạc, tài sản đều thuộc về quân đội. Điều này đã làm phấn chấn tinh thần của toàn thể binh lính. Nghe nói, những sĩ quan trẻ đầy triển vọng sau khi nghe bài diễn văn này đều nghĩ, ngoài việc đi theo Napoleon, không còn con đường nào khác có thể đạt được vinh quang.
Bằng phương pháp cho binh lính vơ vét vật tư trong khu vực đã chiếm được, Napoleon đã giải quyết được vấn đề thiểu lương bổng cho binh lính. Ông điều động quân đội thu thập vật tư như lương thảo, nhu yếu phẩm ngay tại chỗ để giải quyết vấn đề cấp bách trước mắt như thiếu lương thực, tiếp thêm sức sống cho binh lính. Dưới tài năng lãnh đạo trác việt của Napoleon, quân đội đã trở thành một đội quân bách chiến bách thắng.
Napoleon đã thực hiện lời hứa. Ông cho phép binh lính mặc sức tung hoành trong khu vực đã chiếm lĩnh. Ai nấy đều no bụng và bổ sung đầy đủ súng kíp. Việc cướp bóc vẫn không làm yếu sức chiến đấu của quân đội, mà ngược lại, chính nhờ vậy mà Napoleon đã xây dựng được uy tín trong binh lính và có thể chỉ huy được quân đội tham lam này tốt hơn.
Những lời diễn thuyết khích lệ của Napoleon đã làm cho "quân đội hành khất" của ông đánh đâu thắng đó. Chỗ dựa lớn nhất của Napoleon chính là lòng nhiệt huyết của binh lính được phát huy đến cực độ. Lòng nhiệt huyết có thể làm con người giải phóng nguồn sức mạnh to lớn.
Nhiệt huyết không phải là một dạng từ rỗng tuếch. Nó là nguồn sức mạnh quan trọng. Bạn có thể sử dụng nó để có được những lợi ích. Không có nó, bạn sẽ như một bình ắc-quy không có điện. Nhiệt huyết là nguồn sức mạnh to lớn. Bạn có thể sử dụng nó để bổ sung sinh lực cho cơ thể bạn và phát triển thành một cá tính kiên cường. Quá trình phát triển lòng nhiệt huyết rất đơn giản. Trước hết, hãy làm những công việc bạn thích nhất. Nếu vì một tình huống đặc biệt nào đó, trước mắt, bạn không thể nào làm được những việc mà mình thích thì bạn có thể chọn một phương pháp đầy hiệu quả khác. Đó chính là, biến công việc trong tương lai mà bạn thích nhất thành mục tiêu rõ ràng của bạn. Thiếu tiền vốn và rất nhiều nguyên nhân khác khiến bạn không thể khắc phục hoàn cảnh khó khăn ngay lập tức có thể buộc bạn phải bắt đầu những công việc mà mình không thích. Nhưng không ai có thể ngăn bạn xác định mục tiêu của mình trong tâm trí, cũng không ai có thể ngăn bạn biến mục tiêu thành hiện thực, càng không ai có thể ngăn bạn dồn hết nhiệt tình vào trong kế hoạch của bạn.
Một lãnh đạo trung cấp trong một công ty nọ trở về nhà sau giờ làm việc. Ông nhìn thấy cậu con trai mình đang vừa khóc vừa đá mạnh vào bức tường phòng khách. Ngày mai, cậu bé này sẽ bắt đầu đi nhà trẻ, cậu bé không muốn đi nên mới tỏ ý phản kháng như vậy. Theo tính cách bình thường của ông, ông sẽ đuổi cậu con trai về phòng của nó, để cho nó một mình ở trong phòng, rồi sẽ phân tích cho nó hiểu và nói cho nó biết tốt nhất là nên vâng lời. Vì ông biết làm cách này không thể làm cho cậu bé thích thú đi nhà trẻ, nên ông quyết định vận dụng kiến thức vừa học: nhiệt tình là một sức mạnh quan trọng. Ông ngồi xuống nghĩ ngợi, nếu mình là con trai, thì phải thế nào mình mới thích đi nhà trẻ? Ông và vợ mình liệt kê ra những chuyện thú vị mà một đứa trẻ có thể làm ở nhà trẻ như vẽ tranh, ca hát, kết bạn mới... Sau đó, ông bắt đầu hành động. Ông miêu tả rất sinh động: "Chúng tôi đều cắm cúi vẽ trên chiếc bàn ăn, vợ tôi và tôi đều cảm thấy rất thú vị. Một lát sau, cậu con trai lén nhìn xem chúng tôi đang làm gì rồi cũng tỏ ý muốn vẽ. 'Không được, con phải đi nhà trẻ để học cách vẽ như thế nào đã.' Tôi đem hết nhiệt tình của tôi, dùng những lời nói mà cậu con trai có thể hiểu, kể ra những thú vị mà nó sẽ học được ở nhà trẻ. Sáng sớm hôm sau, tôi vừa ngủ dậy và đi xuống lầu, đã phát hiện ra cậu con trai đang ngủ ở phòng khách. 'Sao con lại ngủ ở đây?' tôi hỏi. 'Con chờ để đi nhà trẻ, con không muốn đến muộn.' Sự nhiệt tình của cả nhà tôi đã đánh thức mong muốn được đến nhà trẻ của cậu con trai và trong trường hợp này, nếu tôi đánh mắng hoặc dọa dẫm nó thì sẽ không có tác dụng gì."
Thành công của một người cần có rất nhiều yếu tố, nhưng yếu tố hàng đầu vẫn là nhiệt huyết. Không có đủ nhiệt huyết thì dù bạn có năng lực đến đâu, bạn cũng không thể phát huy năng lực đó một cách đầy đủ. Nhiệt huyết chính là sự hăng hái xuất phát từ nội tâm, sau đó, nó sẽ lan ra khắp cơ thể. Nhiệt huyết là ngọn lửa nóng bỏng, là tính chất đặc biệt của tinh thần ẩn sâu trong nội tâm con người.
Mỗi một người thành công đều có nhiệt tình làm việc say mê. Nhiệt tình này được xuất phát từ nhiệt huyết của nội tâm. Nhiệt tình này cũng chính là suối nguồn của thành công và thành tựu. Sức mạnh ý chí và nhiệt tình đeo đuổi thành công của bạn càng mạnh thì xác suất thành công càng lớn. Trong nhiều trường hợp, nhiệt tình cũng là một trạng thái, một ý thức tiềm ẩn và sức mạnh của ý thức tiềm ẩn này thường lớn hơn rất nhiều so với ý thức được biểu hiện ra bên ngoài. Nếu phát huy được ý thức tiềm ẩn này, thì dù bạn là người bình thường, bạn cũng có thể sáng tạo ra kỳ tích. Ông vua hoạt hình Walt Disney cũng nhờ vào sự say mê công việc mà trở nên giàu có và nổi tiếng với chú chuột Mickey.
Trước năm 1918, Walt Disney, cha đẻ của Chuột Mickey và Ba Chú Heo Nhỏ, vẫn chưa nổi tiếng. Nhưng hiện nay, ông lại là một trong những nhân vật nổi tiếng của toàn nước Mỹ. Trong quyển "những danh nhân của nước Anh" vừa được xuất bản, cái tên Walt Disney được đặt ngang hàng với các nhân vật hàng đầu của thế giới và còn chiếm nhiều trang viết hơn các nhà chính trị nổi tiếng.
Ban đầu, Walt Disney rất nghèo, nhưng đến nay, từ vườn trà ở đảo Ceylon đến làng chày ở Alaska, ông là nhân vật được mọi người ưa thích. Một người nghèo xơ xác lại trở thành một người giàu có nổi tiếng thế giới. Walt Disney dùng toàn bộ số tiền kiếm được đầu tư vào sự nghiệp. Ông nói: "So với việc tích cóp vài triệu đô, chi bằng hãy làm một số bộ phim hay còn thú vị hơn." Walt Disney sống ở thành phố Kansas thuộc bang Missouri và ông mong muốn trở thành một họa sĩ. Một hôm, ông đến tòa báo ở thành phố Kansas xin việc và đưa cho ông tổng biên tập xem những bức vẽ của mình. Ông tổng biên tập xem qua tác phẩm của ông và bảo ông không có khiếu vẽ tranh. Walt Disney đành chán nản trở về nhà. Sau đó, khó khăn lắm ông mới tìm được công việc vẽ bản đồ cho giáo hội với mức lương thấp. Vì không thuê được văn phòng nên ông biến ga-ra xe của bố mình thành nơi làm việc. Chúng ta có thể hình dung hết được những vất vả của ông lúc đó, nhưng cũng chính nhờ nơi làm việc đầy mùi xăng dầu này đã gợi ra ý tưởng đáng giá hàng triệu đô của ông sau này. Câu chuyện xảy ra như sau: một chú chuột bạch chạy đi chạy lại trong ga-ra xe. Disney ngừng vẽ, cầm lấy vụn bánh mì cho chú chuột nhỏ ăn. Ngày lại ngày, chú chuột nhỏ trở nên rất dạn dĩ, thậm chí còn bò lên bàn vẽ. Không lâu sau, ông chuyển đến Hollywood và bắt đầu làm bộ phim hoạt hình "Osward - chú thỏ may mắn", nhưng bị thất bại. Ông lại bị mất việc một lần nữa và lại trở thành người không một xu dính túi. Một ngày nọ, ông đang suy nghĩ xem có cách nào tốt tại phòng trọ của mình thì đột nhiên ông nhớ đến chú chuột nhỏ bò qua bò lại trên bàn vẽ trong ga-ra ngày trước. Vì vậy, Walt Disney lập tức vẽ chú chuột nhỏ. Đây là hoàn cảnh ra đời của chú chuột Mickey. Chú chuột nhỏ ở thành phố Kansas ngày ấy chính là tổ tiên của chú chuột Mickey, một ngôi sao điện ảnh lớn nổi tiếng toàn thế giới. Ngày nay, ngôi sao điện ảnh nhận được nhiều thư hâm mộ nhất đó là chú chuột Mickey. Sau đó, mỗi tuần, Walt Disney đều đến sở thú để nghiên cứu động tác và tiếng kêu của các loài động vật. Trong phim chuột Mickey, giọng nói của chuột Mickey và tiếng kêu của rất nhiều loài động vật khác phần lớn là do ông phối âm. Việc làm phim hoạt hình cần có rất nhiều bức vẽ gốc, và những bức vẽ này đều do ông tự vẽ. Trong một bộ phim, nếu ông không viết lời thoại thì việc hoàn thành bức vẽ phải do ông đảm nhiệm. Vì vậy, những công việc này đều phải nhờ các trợ thủ giúp đỡ. Disney chỉ tập trung đầu tư cho ý tưởng của phim, chỉ cần có một ý tưởng là ông lập tức bàn bạc với các trợ thủ trong khâu kịch bản.
Một hôm, ông đưa ra một ý tưởng là muốn viết lại chuyện ba chú heo con và con sói mà ông đã từng nghe mẹ kể khi còn nhỏ thành một bộ phim đặc sắc. Các trợ thủ đều lắc đầu không tán thành, sau đó, đành phải hủy bỏ. Walt Disney vẫn không thể nào quên được và đã nhiều lần đề xuất ý tưởng này, nhưng đều bị bác bỏ. Cuối cùng, nhờ niềm say mê công việc và không ngừng vươn lên của Disney, bộ phim này đã được khắp cả nước yêu thích. Đây quả thực là một thành công to lớn chưa từng có. Từ vườn hoa ở bang Georgia đến vườn táo ở bang Oregon, ca khúc chủ đề của bộ phim thịnh hành khắp đất nước. Theo Walt Disney nói, bộ phim này được trình chiếu trong rạp chiếu phim hơn bảy lần. Trong lịch sử phim hoạt hình, đây là một sáng kiến xưa nay chưa từng có. Đến nay, khắp nơi trên thế giới đều biết đến chú chuột Mickey.
Bí quyết thành công ở chỗ say mê làm việc. Đây là niềm tin của Walt Disney. Ông nói nếu chỉ là để kiếm tiền thì không có gì vui cả, công việc là niềm vui và mạo hiểm trong cuộc sống của ông. So với giải trí, công việc giúp ông phát hiện ra nhiều điều thú vị hơn.
Chúng ta có thể nhìn thấy nhiệt huyết của một người từ trong ánh mắt, từ trong bước chân cần mẫn và sức sống của cơ thể anh ta. Nhiệt huyết có thể thay đổi thái độ của một người đối với người khác, đối với công việc. Nhiệt huyết làm cho một người càng yêu đời hơn. Nhiệt huyết là thứ không thể giả vờ được. Hai người cùng phấn đấu, cuối cùng, một người thành công, còn một người thất bại. Nguyên nhân lớn nhất là một người có nhiệt huyết thực sự, còn một người là giả tạo. Không những thế, nhiệt huyết còn có thể giúp một người thoát khỏi sự ngu muội để hăng hái làm việc. Nhờ có nhiệt huyết, ông vua khách sạn Hilton đã trở thành nhân vật nổi tiếng gần như ngang hàng với nữ hoàng Anh.
Conrad Nicholson Hilton mở một khách sạn đầu tiên có tên là Mobley ở Cisco, Texas khi ông chỉ mới 31 tuổi. Ông sinh năm 1887 tại New Mexico. Ông đã từng làm những công việc có liên quan đến chính trị và ngân hàng. Cuối cùng, ông trở về New Mexico. Ông muốn phát triển ở Texas trước tiên. Thế là, ông bán hết gia sản thu được 5000 đô la. Ông cẩn thận mang theo số tiền này đi đến Texas. Ban đầu, ông định làm trong ngành ngân hàng, thực ra là buôn bán tiền vàng. 5000 đô la lúc ấy đủ để mua một ngân hàng nhưng cuối cùng, ông lại mua một khách sạn nhỏ có tên là Mobley. Từ đó, ông bước vào ngành kinh doanh khách sạn.
Bí quyết thành công của Hilton là: trước tiên, ông ấy rất thích ngành khách sạn. Kế đến, ông có một quan điểm rõ ràng là coi ngành khách sạn như một nghề kinh doanh. Đương nhiên, cố gắng thu hút khách để thu được lợi nhuận cũng là công việc mà ông dốc hết tâm huyết. Hơn nữa, xem ngành khách sạn như một nghề kinh doanh bất động sản. Khách sạn nào đóng cửa, ông sẽ mua lại với giá rẻ và tu sửa lại cho thật đẹp; rồi chờ khi khách sạn kinh doanh tốt và có cơ hội, ông lại bán nó với giá tiền cao hơn gấp mấy lần. Ông thường nhận việc trả nợ ở thời điểm quyết định bằng cách vay vốn ngân hàng hoặc các nhà tư bản và lôi kéo cổ động nên ông mới có thể mua được những khách sạn mà khả năng của ông vốn không thể mua nổi. Hilton quả thực đã làm rất nhiều người điêu đứng. Nhưng về mặt này, Hilton đúng là một thiên tài.
Thời còn trẻ, Hilton luôn bình thản đối với sự sợ hãi và cũng có tính cách hóm hỉnh. Nhưng trước những việc có liên quan đến sự sống còn, Hilton lại giống như ma quỷ, vẻ khả ái và hóm hỉnh thường ngày đều biến mất, thay vào đó là thái độ bình tĩnh suy nghĩ công việc và bắt đầu làm việc say mê.
Năm 1969, chuỗi khách sạn Hilton ở Mỹ là 33 khách sạn, ở nước ngoài là 44 khách sạn. Ngoài ra, có 8 khách sạn nhỏ ở nước Mỹ, 1 công ty kinh doanh thẻ tín dụng Hilton. Những hệ thống kinh doanh này đều thuộc quyền quản lý của công ty có tên là Nicholson Hilton, được đặt tại Chicago. Đơn vị thực thi song song với những khách sạn này là khách sạn Hilton được đặt ở New York, là công ty chính của hệ thống khách sạn trong nước. Một đơn vị nữa là công ty khách sạn Hilton quốc tế, được đặt ở nước ngoài. Lúc này, số vốn của Hilton đã xấp xỉ 400 triệu đô, tổng số phòng của công ty khoảng 45000 phòng, mỗi đêm có khoảng 40000 khách, nhân viên cũng gần 40000 người, đây là một tập đoàn khách sạn lớn nhất thế giới.
Tại sao Hilton lại có thể phát triển được ngành kinh doanh khách sạn trong và ngoài nước như thế? Hilton trả lời rằng con người phải giữ vững khát vọng của mình. Con người phải có nhiệt huyết. Ông là một người nổi bật. Sau đó, để thực hiện khát vọng của mình, ông đã bất chấp tất cả để nỗ lực hết mình.
Chúng ta hãy đọc những lời hay ý đẹp của Elbert Hubbard viết về lòng nhiệt tình:
Tôi thích những người làm việc đầy nhiệt tình. Nhiệt tình có thể hồi phục nhờ sự chia sẻ mà không ảnh hưởng đến mức độ vốn có. Nó là một thứ tài sản sẽ tăng lên sau khi bạn chia cho người khác. Bạn cho đi càng nhiều, thì bạn cũng sẽ nhận được càng nhiều. Phần thưởng to lớn nhất của cuộc đời không phải là từ sự tích lũy tài sản, mà là sự thỏa mãn về tinh thần do nhiệt tình mang lại.
Nhiệt tình là linh hồn của công việc, thậm chí là của cuộc sống. Một người nếu không thể tìm được niềm vui trong công việc, chỉ là buộc phải làm việc vì sinh tồn, chỉ là buộc phải làm tròn trách nhiệm của mình vì sinh tồn thì người đó chắc chắn sẽ thất bại.
Nhiệt tình là sức mạnh to lớn chiến thắng mọi khó khăn. Nhiệt tình giúp bạn giữ được bình tĩnh, giúp cho hệ thần kinh của bạn luôn ở trạng thái hưng phấn để thực hiện được những khát vọng của mình. Nó không cho phép bất cứ một sự quấy nhiễu nào gây cản trở việc thực hiện mục tiêu của bạn.
Nhiệt tình là yếu tố có sức sống nhất trong quá trình bạn giành được những thành tựu vĩ đại. Nó hòa quyện vào trong từng phát minh, từng bức tranh, từng bức điêu khắc, từng bài thơ vĩ đại, từng quyển tiểu thuyết và văn chương.
Đừng nói thành công được quyết định bởi tài năng con người mà hãy nói thành công được quyết định bởi lòng nhiệt tình.
Có nhiệt tình, bạn sẽ trở nên lớn mạnh hơn.

- Phép tắc 17: MỤC TIÊU CUỐI CÙNG
Sói có sự đeo đuổi và lòng nhiệt tình, hãy xem chúng làm như thế nào.

Tác phong của sói, sự đeo đuổi của sói chính là hoàn thành mục tiêu của nó. Trong tác phẩm "Tình yêu cuộc sống", Jack London kể về câu chuyện một người đã giành lại sự sống nhờ vào ý chí kiên cường của mình. Khi bạn lo cho tính mạng của nhân vật chính, chắc chắn bạn sẽ khâm phục tính kiên nhẫn của những con sói. Chúng truy đuổi đến cùng mục tiêu của mình. Tuy cuối cùng chúng không đạt được mục tiêu nhưng cũng đã thể hiện đầy đủ tác phong của loài sói và quyết không cúi đầu chịu thua.
Khi gặp phải vấn đề, bạn cần phải tập trung chú ý vào nó, cho dù gặp khó khăn gì. Mục tiêu của bạn là giải quyết vấn đề. Khi giải quyết vấn đề, bạn phải tính đến phương pháp và kế sách. Khi bạn muốn tìm cách giải quyết một vấn đề vừa khó vừa phức tạp, nếu bạn cùng nhắm vào rất nhiều yêu cầu thì bạn sẽ dễ mất đi mục tiêu. Khi bạn cảm thấy hoàn toàn bị chúng bao vây, thì bạn nên lùi lại một bước, để gọt giũa lại nội dung mà bạn đang cố gắng hoàn thành. Hãy tự đặt câu hỏi, việc mình đang làm có liên quan gì đến mục tiêu? Nó có nhắm đến mục tiêu không? Nếu không, thì bạn đã lãng phí. Thực ra, vấn đề này rất quan trọng. Đạo lý này sẽ được thể hiện trong câu chuyện dưới đây.
Ngụy Văn Vương hỏi danh y Biển Thước: "Ba anh em nhà ngươi đều tinh thông y thuật, rốt cuộc là ai giỏi nhất?"
Biến Thước đáp: "Tâu bệ hạ, anh cả của thần là giỏi nhất, tiếp theo anh giữa, cuối cùng là hạ thần."
Văn Vương lại hỏi: "Vậy tại sao ngươi lại nổi tiếng nhất?"
Biển Thước nói: "Anh cả của thần trị bệnh khi chưa phát bệnh. Vì người bình thường không biết huynh ấy có thể ngăn chặn được bệnh nên danh tiếng của huynh ấy không được truyền tụng, chỉ có người nhà của thần mới biết. Anh giữa của thần thì trị bệnh khi vừa chớm bệnh. Người bình thường cho rằng huynh ấy chỉ có thể trị được những bệnh nhẹ nên danh tiếng của huynh ấy chỉ được truyền tụng trong làng xã. Còn thần thì trị bệnh ở giai đoạn bệnh nặng. Người bình thường đều thấy những thủ thuật của thần như châm kim vào kinh mạch đến tứa máu hoặc bôi thuốc lên da... nên cho rằng y thuật của thần cao minh, cũng vì vậy mà nổi danh khắp nước."
Văn Vương nói: "Ngươi nói phải lắm."
Kiểm soát chuyện đã xảy ra không bằng kiểm soát chuyện đang xảy ra; kiểm soát chuyện đang xảy ra không bằng kiểm soát chuyện chưa xảy ra. Chỉ tiếc là phần lớn người làm kinh doanh lại chưa nghiệm ra được điều này. Họ thường chờ đến khi quyết định sai lầm của mình tạo ra những tổn thất nặng nề, họ mới tìm cách cứu vãn, đôi lúc lại là "mất bò mới lo làm chuồng". Khi giải quyết một vấn đề, chúng ta không nên phạm phải sai lầm này. Thỉnh thoảng, bạn nên ngẩng đầu lên suy nghĩ một chút, để xem việc bạn đang làm có nhất trí với vấn đề bạn cần giải quyết không. Hoàn thành mục tiêu cuối cùng của bạn mới là điều quan trọng nhất. Vậy cái gì là mục tiêu cuối cùng? Một ví dụ đơn giản: bạn muốn mua đồ, bạn liền đến cửa hàng để mua về nhà, đó chính là mục tiêu cuối cùng đã được hoàn thành.
Khi đã xác định được mục tiêu cuối cùng, bạn cần phải biết rõ mục đích của mình. Sau đó, bạn hãy nhìn xa hơn, hãy phát triển mục tiêu của mình theo dự kiến và chiều sâu nhận thức, để cho mỗi một bước đi, bạn đều biết rõ vị trí của mình và không bị lệch khỏi quỹ đạo. Tầm nhìn xa rộng rất quan trọng đối với việc hoàn thành mục tiêu của bạn. Người có tầm nhìn hạn hẹp sẽ không thể đạt được mục tiêu cuối cùng của mình.
Hai doanh nghiệp nọ đều muốn đầu tư vào đất đai ở một vùng ngoại thành và cả hai công ty đều cử người đến đó điều tra tình hình. Sau khi khảo sát xong, người bên công ty A đã báo cáo rằng: "Ở đó dân cư thưa thớt, cơ hội phát triển của ngành bất động sản rất mong manh, nhà cửa xây xong thì cũng không có người ở." Trong khi đó, người bên công ty B thì báo cáo rằng: "Vùng đất đó tuy dân cư thưa thớt, nhưng rất yên tĩnh, người dân đã chán ghét tiếng ồn nơi đô thị, họ chắc chắn sẽ thích sống nơi đây." Mọi thứ đúng như công ty B dự tính, theo khuynh hướng thành thị lấn nông thôn, người thành thị ngày càng thích sống ở nông thôn. Vì vậy, việc đầu tư của công ty B là rất sáng suốt.
Người bên công ty A có tầm nhìn hạn hẹp, chỉ nhìn thấy những việc trước mắt, nên không đạt được mục tiêu cuối cùng của họ. Người của công ty B có tầm nhìn xa, từ những việc trước mắt có thể dự kiến được tương lai. Nếu lãnh đạo của một công ty có tầm nhìn hạn hẹp như người của công ty A thì việc làm của anh ta rất có thể chỉ là những việc ngắn hạn; còn nếu biết nhìn xa trông rộng như người ở công ty B thì sẽ giúp cho doanh nghiệp giành được lợi ích lâu dài. Bản thân mỗi chúng ta cũng vậy, thành công mãi mãi thuộc về những người có tầm nhìn xa. Để có được thành công thực sự, chúng ta cần phải học cách suy nghĩ, không nên bảo thủ.
Thực ra, giá trị cuối cùng này không ẩn giấu ở nơi sâu thẳm trong nội tâm bạn, mà là nằm ở một nơi cao xa mà bạn không thể nào tưởng tượng ra được. Chí ít, nó cũng ở mức độ cao hơn lý tưởng mà bạn nhận thức được. Chỉ có tự nhận thức thì bạn mới có thể dốc toàn lực để chú ý đến nó, để thực hiện nó. Vì vậy, trong cuộc sống bận rộn, chúng ta cần phải giữ được mục tiêu cuối cùng này, phải luôn chú ý đến bức tranh lớn của cuộc đời, luôn luôn bồi đắp cho nhân sinh quan của mình. Như thế, chúng ta mới có thể đạt được hiệu năng cao và hiệu quả mà chúng ta mong muốn. Khi xác định và hoàn thành mục tiêu, chúng ta cần phải chú ý đến mối quan hệ giữa hiệu suất và hiệu năng. Nhà quản lý Peter Druker nói: "Hiệu suất là làm việc bằng phương pháp đúng đắn, hiệu quả là làm những việc đúng đắn."
Làm việc bằng phương pháp đúng đắn là nhấn mạnh hiệu suất, kết quả của nó là giúp chúng ta tiến đến mục tiêu nhanh hơn; còn làm những việc đúng đắn lại nhấn mạnh hiệu năng, kết quả của nó là bảo đảm cho việc làm của chúng ta tiến đến mục tiêu một cách vững chắc. Làm việc bằng phương pháp đúng đắn và làm những việc đúng đắn là khác nhau về mặt bản chất. Tiền đề của làm việc bằng phương pháp đúng đắn là làm những việc đúng đắn. Nếu không có tiền đề này, làm việc bằng phương pháp đúng đắn sẽ không có ý nghĩa. Trước tiên, phải làm việc đúng đắn thì mới có việc làm bằng phương pháp đúng đắn.
Bộ trưởng Long Vĩnh Đồ đã từng chọn một thư ký cho cuộc đàm phán gia nhập WTO của Trung Quốc. Khi Long Vĩnh Đồ chọn người này làm thư ký, mọi người đều bàn tán xôn xao vì người này không thích hợp cho vị trí này. Trong mắt mọi người, thư ký phải là người cần mẫn, ít nói, làm việc cẩn thận, săn sóc chu đáo lãnh đạo; nhưng thư ký của Long Vĩnh Đồ lại không như vậy. Anh ta là người tùy tiện, cẩu thả, chưa từng biết quan tâm đến người khác. Mỗi lần cùng anh ta đi ra nước ngoài, Long Vĩnh đồ đều phải đến phòng anh ta để gọi anh ta dậy. Đối với việc sắp xếp lịch làm việc, đôi lúc anh ta còn không rõ bằng Long Vĩnh Đồ. Hoạt động dự định diễn ra lúc 9 giờ, anh ta lại nói là 9:30. Khi kiểm tra thì trong mười lần có hết chín lần là anh ta sai. Vậy tại sao Long Vĩnh Đồ lại chọn anh ta làm thư ký? Vì Long Vĩnh Đồ đã chọn anh ta làm thư ký trong khi cuộc đàm phán đang ở lúc khó khăn nhất. Khi đó, do áp lực của cuộc đàm phán quá lớn, Long Vĩnh Đồ cũng trở nên cáu gắt. Đôi lúc, ông còn đập bàn với người nước ngoài, sau khi trở về thì không nói câu nào. Mỗi lần Long Vĩnh Đồ trở về phòng, những người khác đều không đến phòng ông. Chỉ có người thư ký đó là tùy tiện bước vào phòng ông mà không gõ cửa, vừa ngồi xuống là đã bắc chân lên, kể lại những gì anh ta nghe được hôm nay, còn bảo một câu nói nào đó của Long Vĩnh Đồ chưa hẳn là đúng... Hơn nữa, anh ta không bao giờ gọi là Long bộ trưởng mà lại gọi là ông Long hoặc Vĩnh Đồ. Anh ta còn thường đưa ra những ý kiến tồi, nên bị Long Vĩnh Đồ mắng té tát, nhưng ưu điểm của anh ta là biết chịu đựng. Dù bị mắng thế nào, năm phút sau, anh ta quay lại "chậc, Vĩnh Đồ, cách nói ban nãy của ông không được đúng lắm."
Người thư ký này không nhạy cảm trong rất nhiều việc, cũng không nhạy cảm với sự phê bình của người khác, nhưng anh ta là một chuyên gia WTO, anh ta rất say mê với vấn đề WTO. Vì vậy, trong tình huống Long Vĩnh Đồ nổi giận, khi ông đã không thể nghe những ý kiến bất đồng, thì người thư ký này lại rất quan trọng với ông.
Thực ra, Long Vĩnh Đồ đã làm việc đúng, chứ không theo lẽ thường là làm việc theo phương pháp đúng, nhưng lại thu được hiệu quả rất tốt, rất đáng để chúng ta suy nghĩ và học tập. Bao giờ cũng vậy, làm việc đúng luôn quan trọng hơn làm theo phương pháp đúng. Đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, làm việc đúng là giải quyết từ chiến lược của doanh nghiệp, làm theo phương pháp đúng là thực hiện chính sách. Nếu làm đúng thì dù có chút sai trong quá trình thực thi, cũng không dẫn đến thiệt hại lớn. Nếu làm sai, thì dù việc thực thi có tốt đến đâu, kết quả chắc chắn sẽ là tai họa cho doanh nghiệp.
- Phép tắc 18: ĐẶT RA MỤC TIÊU NHƯ THẾ NÀO
Để đeo đuổi chân lý của cuộc sống như một con sói, việc đặt ra mục tiêu là rất quan trọng. Khi đặt ra mục tiêu, bạn cần phải nhớ một điều: trong quá trình thực hiện mục tiêu của mình, sự đề cao bản thân còn quan trọng hơn việc thực hiện mục tiêu.

Người quản lý thành công là phải lấy việc thực hiện mục tiêu làm phương hướng. Khi chúng ta đặt ra mục tiêu, chúng ta phải xác định một số nguyên tắc dưới đây:
Thứ nhất, mục tiêu phải là của chúng ta. Mục tiêu của chính mình thì phải do chính mình đặt ra. Bản thân của bạn sẽ là nguồn động lực để thực hiện mục tiêu đó.
Thứ hai, mục tiêu cần phải phù hợp với thực tế. Mục tiêu phù hợp với thực tế tức là mục tiêu đó phải có khả năng thành công. Nhưng mục tiêu phù hợp với thực tế không có nghĩa là nên hạ thấp mục tiêu hoặc đặt ra những mục tiêu dễ dàng đạt được. Một mục tiêu không dễ đạt được mới có tính khiêu chiến thực sự đối với người đeo đuổi mục tiêu. Có nghĩa là, mục tiêu phải có độ khó tương xứng và có khả năng sẽ đạt được. Vì vậy, khi bạn đặt ra mục tiêu, bạn cần phải làm cho nó trở thành thứ mà bạn muốn đeo đuổi và có thể đeo đuổi được.
Thứ ba, mục tiêu cần phải cụ thể và có thể đánh giá được. Mục tiêu không rõ ràng sẽ rất khó trở thành kim chỉ nam đề hành động.
Thứ tư, mục tiêu cần phải có thời hạn. Bất cứ một mục tiêu nào cũng cần phải được vạch rõ thời hạn hoàn thành. Nguyên nhân là:
1. Nếu không vạch rõ thời hạn để đạt được mục tiêu thì chúng ta rất dễ có thái độ lần lữa, làm cho việc thực hiện mục tiêu trở nên xa xôi.
2. Vạch rõ thời hạn đạt được mục tiêu sẽ giúp chúng ta vạch ra cương lĩnh hoạt động.
Thứ năm, giữa các mục tiêu phải có sự phối hợp nhịp nhàng. Khi đeo đuổi cùng lúc nhiều mục tiêu, chúng ta cần phải giải quyết mâu thuẫn hoặc các xung đột giữa các mục tiêu trước, để tránh trường hợp các thành quả đạt được sẽ triệt tiêu lẫn nhau hoặc trở thành công dã tràng.
Chúng ta hãy xem lại những trình tự lập ra mục tiêu:
1. Xác định điểm xuất phát.
2. Đề ra mục tiêu rõ ràng.
3. Chia nhỏ mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ dễ nhớ.
4. Đặt ra thời gian hoàn thành.
5. Đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu.
6. Hãy tự chúc mừng mình.
Trước khi chúng ta phân tích từng trình tự trên, hãy xem câu chuyện dưới đây:
Một cô nữ sinh trung học 18 tuổi đã từng được xem một bộ phim kể về tháp sắt Pari ở nước Pháp. Cô có ấn tượng rất sâu sắc về bộ phim này. Cô bèn tự hứa với mình rằng khi nào tốt nghiệp, cô sẽ đến Pari ngắm ngọn tháp này. Giấc mơ của cô thời trung học sắp sửa thành hiện thực.Kết quả là sau khi tốt nghiệp trung học, cô lại bận rộn với việc thi đại học. Suốt bốn năm đại học, cô luôn tự hứa sau khi tốt nghiệp đại học, cô phải đi một chuyến. Bốn năm đại học trôi qua nhanh chóng, nhưng ước mơ của cô vẫn chưa thực hiện được. Sau khi tốt nghiệp đại học, cô lại nôn nóng muốn tìm một công việc ổn định. Khi đi tìm việc, cô lại nói chờ khi công việc ổn định, cô sẽ đến Pari. Nhưng sau khi công việc ổn định, cô bắt đầu yêu đương. Khi yêu, cô lại đặt ra một lời hứa, sau khi kết hôn, cô nhất định sẽ đi Pari một chuyến. Kết quả là sau khi kết hôn, vấn đề cơm áo gạo tiền và việc mang thai nên cô lại nghĩ chờ đến khi sinh con xong, cô sẽ đi Pari. Nhưng sau khi sinh con, mục tiêu của cô cũng thay đổi. Cô bắt đầu bận rộn với việc chăm sóc chồng con và lo toan việc gia đình.
Lúc này, cô lại tự hứa với mình, chờ khi nào con lớn, cô nhất định sẽ đi Pari một chuyến. Mơ ước này có từ thời trung học đến đại học rồi đến khi cô đi làm, kết hôn và sinh con. Cuối cùng, con của cô ấy cũng đã kết hôn, cũng đã sinh con. Một hôm, cô gái này, giờ đã già yếu, nói rằng: Chậc, khát vọng lớn nhất của cuộc đời tôi là được đi Pari chơi. Nhưng lúc này, bà đã nằm trên giường bệnh.
Từ câu chuyện này, chúng ta có thể hiểu được một điều: mỗi một người đều có những ước mơ do ảnh hưởng của một số hoàn cảnh hoặc tin tức từ thế giới bên ngoài. Đây chính là mục tiêu ban đầu của chúng ta, nhưng nó chưa hoàn thiện, bạn vẫn còn phải điều chỉnh lại và thay đổi hành động. Trong cuộc đời bạn, nếu kế hoạch nhiều năm có tiêu điểm càng tập trung thì đó chính là mục tiêu của cuộc đời bạn. Bạn nên chia nhỏ mục tiêu của cuộc đời bạn vào trong những lĩnh vực khác nhau, có mục tiêu sức khỏe, mục tiêu gia đình, mục tiêu công việc, mục tiêu phát triển mối quan hệ giao tiếp, mục tiêu tiền bạc, mục tiêu trưởng thành, thậm chí còn có mục tiêu nghỉ ngơi và mục tiêu trưởng thành về tâm hồn. Chính vì bạn có ước mơ, bạn mới có thể biến ước mơ thành kế hoạch nhiều năm.
Thực ra, xem những kế hoạch này thành mục tiêu chính là bạn đang suy nghĩ cho tương lai. Để đạt được những mục tiêu này, đương nhiên là cần có điều kiện nhất định. Những điều kiện này chính là những bước của mục tiêu mà chúng ta phải đạt đến.
Xác định điểm xuất phát của chúng ta: tức là bạn chuẩn bị phải làm gì? Trước tiên là có phải bạn rất muốn đạt được mục tiêu này không? Yếu tố này rất quan trọng, vì nếu không có khát vọng mãnh liệt thì mục tiêu này rất khó đạt được. Làm thế nào để biến khát vọng nhiều năm của bạn thành hiện thực? Mấu chốt ở chỗ, bạn có khát vọng mãnh liệt đối với mục tiêu này không. Nếu có khát vọng mãnh liệt thì bạn đã thành công được một nửa. Không có mục tiêu thì không có phương hướng để tiến lên, không có điểm xuất phát thì không thể bắt đầu cuộc hành trình thực hiện kế hoạch.
Đề ra mục tiêu của bạn một cách rõ ràng. Việc đề ra mục tiêu cần phải dựa trên cơ sở ước mơ và niềm tin của bạn. Bạn có niềm tin vững vàng đối với mục tiêu của mình hay không, mức độ niềm tin của bạn đến đâu. Nếu không có điều này, thì có lẽ vẫn còn một khoảng cách khá xa đối với việc thực hiện mục tiêu. Hãy chắt lọc lại kế hoạch nhiều năm của bạn và viết ra rõ ràng trên giấy. Như thế, bạn có thể tập trung tinh thần, phát huy được hiệu suất cao.
Hãy chia nhỏ mục tiêu lớn thành những mục tiêu dễ nhớ. Nhìn thoáng qua thì việc này có vẻ phức tạp, nhưng thực ra, đây là phương pháp lùi để tiến hữu hiệu nhất. Có lẽ, mọi người đều đã dùng phương pháp này, nhưng bạn không phát hiện ra mà thôi.
Năm 1984, trong một cuộc thi chạy ma-ra-tông quốc tế được tổ chức ở Tokyo, Yamada Moto, một vận động viên không mấy nổi tiếng bất ngờ đoạt được giải quán quân quốc tế. Khi các phóng viên hỏi anh ta nhờ vào đâu mà có được thành tích như thế, anh ta nói một câu thế này: nhờ vào trí tuệ để chiến thắng đối thủ. Lúc này, mọi người đều cho rằng anh ta cố làm ra vẻ huyền hoặc. Ma-ra-tông là một môn thể thao cần có thể lực và sức bền, nên nếu nói chiến thắng đối thủ bằng trí tuệ thì quả là có chút gượng ép. Hai năm sau, trong cuộc thi ma-ra-tông quốc tế được tổ chức tại Milan, Ý. Yamada Moto đại diện cho Nhật Bản tham gia thi đấu và lại đoạt giải quán quân. Khi phóng viên hỏi kinh nghiệm thành công, Yamada Moto vẫn với câu trả lời khiến người ta phải suy nghĩ như lần trước: chiếng thắng đối thủ bằng trí tuệ. Mười năm sau, câu đố này cuối cùng cũng được giải đáp. Trong cuốn tự truyện của mình, Yamada Moto kể như sau: trước mỗi một cuộc thi, tôi đều đạp xe đi quan sát kỹ đường đua và vẽ ra những cột mốc khá rõ ở ven đường như cột mốc thứ nhất là ngân hàng, cột mốc thứ hai là cái cây to, cột mốc thứ ba là ngôi nhà màu đỏ..., cứ như thế cho đến đích. Khi bắt đầu thi đấu, tôi cố gắng chạy đến cột mốc thứ nhất với tốc độ chạy của cự ly 100 mét. Khi đến được cột mốc thứ nhất, tôi lại cố gắng chạy đến cột mốc thứ hai cũng với tốc độ như vậy. Đoạn đường đua hơn 40 km đã được tôi chinh phục dễ dàng nhờ vào cách chia nhỏ mục tiêu như thế. Ban đầu, tôi không hiểu nguyên tắc này nên tôi đặt cột mốc của mình ở đích đến dài 40km. Kết quả là khi tôi chạy được mười mấy km là đã cảm thấy rất mệt, tôi bị đường đua dài dằng dặc đó hạ gục.
Học cách chia nhỏ mục tiêu, biến mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ dễ thực hiện; sau đó, chinh phục từng mục tiêu là một phương pháp hữu hiệu để thực hiện được mục tiêu cuối cùng.
Giới hạn thời gian cho việc thực hiện mục tiêu của bạn. Nếu bạn không hạn định thời gian cho việc thực hiện mục tiêu của mình thì cũng bằng việc bạn không có mục tiêu. Chỉ có mục tiêu cụ thể, rõ ràng và có thời hạn mới có hành động và giá trị khích lệ. Bạn nên đặt ra nhiệm vụ phải hoàn thành mục tiêu của mình trong một thời gian nhất định. Như thế, bạn mới tập trung được tinh thần và sức lực, vận dụng được đầu óc, điều động được tính tích cực và tiềm lực của mình, phấn đấu vì mục tiêu của mình. Nếu bạn không xác định rõ ràng thời gian cho mục tiêu thì sẽ khó tránh khỏi việc bị phân tán tinh thần; như thế sẽ không đạt được thành công.
Việc thực hiện mục tiêu không những cần có hạn định mà còn đòi hỏi hành động của bạn. Không có mục tiêu hành động thì cũng giống như bạn không có mục tiêu.
Một người luôn muốn đi du lịch đến Trung Quốc nên anh ta đã đặt ra một kế hoạch cho chuyến đi. Anh ta đã bỏ ra mấy tháng để đọc những tài liệu mà mình có thể tìm được như nghệ thuật, lịch sử, triết học, văn hóa của Trung Quốc. Anh ta nghiên cứu bản đồ của các tỉnh ở Trung Quốc, đặt vé máy bay và lập ra một kế hoạch rất chi tiết. Anh ta đánh dấu từng địa điểm mình cần tham quan trong từng thời gian cụ thể. Một người bạn của anh ta biết anh ta rất mong đợi chuyến du lịch này. Mấy ngày sau anh ta dự định trở về nước, người bạn này đến chơi và hỏi anh ta: Trung Quốc thế nào? Anh ta trả lời: tôi nghĩ, Trung Quốc rất tuyệt nhưng tôi không đi. Người bạn này cảm thấy khó hiểu: Tại sao? Anh đã mất nhiều thời gian để chuẩn bị, đã xảy ra chuyện gì?
Tôi thích kế hoạch du lịch này, nhưng tôi không chịu được khi đi máy bay, vì vậy, tôi không đi nữa.
Lao tâm khổ tứ tìm cách làm thế nào để thành công vẫn không thể thay thế được thực tiễn hành động của bản thân. Nếu không hành động thì cũng chỉ là nằm mơ giữa ban ngày.
Đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu của mình. Đánh giá tiến triển của mục tiêu theo định kì là rất quan trọng. Cùng với những tiến triển trong kế hoạch của bạn, chắc chắn bạn sẽ phát hiện ra rất nhiều vấn đề. Những vấn đề này thường có tính quyết định. Nó yêu cầu bạn phải có những cải tiến và hành động. Quá trình thực hiện mục tiêu thực ra cũng chính là quá trình bạn không ngừng tiến bộ. Chỉ cần bạn không ngừng tiến bộ, tiến hành trong quỹ đạo hành động chính xác, thành công sẽ không xa với bạn.
Hãy tự chúc mừng mình. Khi bạn giành được thành công nho nhỏ, bạn hãy tự chúc mừng mình, đây cũng là một cách để động viên chính mình.
- Phép tắc 19: BIẾN MỤC TIÊU THÀNH HIỆN THỰC
Cây gỗ của bạn phải do chính bạn đốn lấy, nước của bạn phải do chính bạn đào lấy, mục tiêu chính của cuộc đời bạn phải do chính bạn tạo ra, biến mục tiêu thành hiện thực là việc của chính bạn.

Trong quyển "Định luật thành công", Napoleon Hill đã đưa ra những bước dưới đây để biến mục tiêu thành hiện thực.
1. Bạn phải xác định con số cụ thể mà bạn hy vọng có được trong tâm trí
Nói một cách vô vị: "Tôi muốn có thật nhiều, thật nhiều tiền", thì không có ích gì cả. Bạn cần phải xác định tiêu chuẩn đánh giá cụ thể cho thành công mà bạn đang đeo đuổi. Ví dụ, kiếm bao nhiêu tiền, làm quan chức lớn đến đâu, giành được thành quả gì trong khoa học...
Cùng là kinh doanh bất động sản, kế hoạch của Tom là vay ngân hàng 1200000 đô, trong khi John chỉ vay 1191900 đô. Cuối cùng, ngân hàng đã cho John vay và từ chối Tom. Nguyên nhân là giám đốc ngân hàng cho rằng dự đoán của John cụ thể và có cân nhắc kỹ lưỡng, chứng tỏ John làm việc cẩn thận, tỉ mỉ, hy vọng thành công khá cao.
Từ đó có thể thấy, phải đặt ra một mục tiêu khả thi, cụ thể.
2. Quyết tâm mạnh mẽ sẽ tạo ra kỳ tích
Người có quyết tâm giành được thành công đều biết, tiến bộ là thứ mà ta phải nỗ lực từng chút một mới có được. Ngôi nhà là do từng viên gạch nhỏ xây nên, thắng lợi cuối cùng của một trận đấu bóng là nhờ vào sự tích lũy của từng tỉ số, sự phồn vinh của một cửa hàng là do từng khách hàng tạo ra. Vì vậy, mỗi một thành công to lớn đều là do những thành công nhỏ tích lũy nên.
Một nhà văn kiêm phóng viên chiến trường nổi tiếng đã từng bày tỏ trong bài viết đăng trên "Trích tác phẩm của độc giả" số tháng 4/1954: lời khuyên chân thành nhất mà ông nhận được là "cố đi thêm một dặm đường nữa", dưới đây là một đoạn của bài văn đó:
Trong thời gian chiến tranh thế giới lần hai, tôi và vài người nữa buộc phải nhảy dù thoát thân từ máy bay vận tải bị rách nát. Kết quả là chúng tôi rơi xuống một khu rừng biên giới giữa Ấn Độ và Miến Điện. Lúc này, điều duy nhất chúng tôi có thể làm là lê những bước chân nặng nề đi về phía Ấn Độ. Toàn bộ lộ trình dài 140 dặm Anh, chúng tôi phải trèo đèo lội suối dưới cái nóng như thiêu đốt của tháng tám hoặc trời mưa tầm tã do gió mùa mang lại. Mới đi được một giờ, chiếc đinh từ đôi ủng đã đâm vào chân tôi. Đến chập tối, hai chân tôi đều đã nổi những nốt phồng rộp to như đồng tiền xu. Tôi có thể lê lết đi hết 140 dặm sao? Tình trạng của những người khác cũng tệ không kém, thậm chí còn tệ hơn. Họ có thể đi nổi không? Chúng tôi cho rằng thế là hết, nhưng không thể không đi. Để tìm được một chỗ nghỉ đêm, chúng tôi không còn sự lựa chọn nào khác, đành phải cắn răng cố đi thêm một dặm đường nữa...
Khi tôi gạt mọi công việc khác sang một bên, bắt đầu viết một cuốn sách cả vạn chữ, tâm trí tôi không thể nào yên được. Suýt chút nữa là tôi từ bỏ sự tôn nghiêm của một giáo sư mà tôi luôn cho là vinh hạnh, cũng có nghĩa là gần như tôi không muốn làm. Cuối cùng, tôi buộc mình chỉ nghĩ đoạn tiếp theo sẽ viết như thế nào, chứ không phải là trang tiếp theo, đương nhiên, càng không phải là chương tiếp theo. Trong suốt sáu tháng trời, ngoài việc không ngừng viết từng đoạn, từng đoạn, tôi không làm bất cứ việc gì khác. Kết quả là đã viết xong.
Mấy năm trước đây, tôi nhận một hợp đồng mỗi ngày viết một kịch bản quảng cáo. Đến nay, tôi đã viết được 2000 bản. Nếu khi ấy, tôi ký một hợp đồng viết 2000 kịch bản thì chắc chắn tôi sẽ bị con số khổng lồ ấy làm cho chết khiếp, thậm chí là từ chối. May mà chỉ viết một kịch bản, rồi lại viết thêm một kịch bản nữa. Cứ như thế, ngày này qua tháng nọ, tôi đã viết được nhiều như thế ấy.
Nguyên tắc của "cố đi thêm một dặm nữa" không những rất hữu dụng đối với nhà văn mà đương nhiên, nó còn hữu dụng đối với bạn.
Làm việc theo từng bước một là cách làm thông minh để thực hiện bất cứ một mục tiêu nào. Phương pháp cai thuốc tốt nhất là kiên trì "một tiếng đồng hồ rồi lại một tiếng đồng hồ nữa". Tôi có rất nhiều người bạn đã dùng phương pháp cai thuốc này và tỉ lệ thành công cao hơn những phương pháp khác. Phương pháp này không yêu cầu họ hạ quyết tâm mãi mãi không hút thuốc mà chỉ cần họ không hút thuốc lá trong một giờ tiếp theo nữa thôi. Khi giờ này kết thúc, chỉ cần chuyển quyết tâm của anh ta vào giờ tiếp theo là được. Khi cơn thèm thuốc dần dần giảm bớt, thời gian sẽ được kéo dài đến hai giờ, rồi lại kéo đến một ngày, cuối cùng, họ sẽ hoàn toàn cai được thuốc. Những người muốn cai thuốc ngay chắc chắn sẽ thất bại, vì họ không chịu nổi cảm giác của tâm lý. Chịu đựng trong một giờ thì rất dễ, nhưng mãi mãi không hút thuốc lá thì lại rất khó.
Để thực hiện bất cứ mục tiêu nào, bạn cần phải tiến hành theo từng bước thì mới có thể thành công. Đối với người quản lý kinh doanh sơ cấp, dù công việc được phân công hết sức bình thường, bạn cũng nên xem đó là cơ hội tốt để mình tiến thêm một bước nữa. Một nhân viên bán hàng mỗi khi xúc tiến thành công một giao dịch, là đã tích lũy được một điều kiện để hướng đến chức vụ quản lý. Giáo sư mỗi một lần diễn giảng, nhà khoa học mỗi một lần thí nghiệm đều là một bước tiến, là cơ hội tốt để vươn lên.
Đôi lúc, một số người trông có vẻ như đã thành danh trong một đêm, nhưng nếu bạn nhìn kỹ quá trình của họ, thì bạn sẽ thấy thành công của họ không phải là ngẫu nhiên có được. Họ đã bỏ ra rất nhiều tâm huyết, đã xây nên một nền móng vững chắc. Đối với những người xốc nổi, thành công của họ thường chỉ là phù du. Họ thường không có cái gốc vững vàng và thực lực hùng hậu.
Một công trình kiến trúc lộng lẫy, nguy nga đều do từng viên đá xây nên. Bản thân viên đá thì không đẹp, thành công cũng như thế.
Bạn hãy làm như sau:
Hãy biến một ý nghĩ của bạn (dù ý nghĩ đó hết sức bình thường) thành một bước trong mục tiêu cuối cùng của bạn và hãy tiến hành ngay lập tức. Bạn phải luôn ghi nhớ câu hỏi sau đây và dùng nó để đánh giá mỗi một việc bạn làm: "Việc này có giúp ích gì cho mục tiêu của mình hay không?" Nếu câu trả lời là không, thì bạn dứt khoát không làm. Nếu câu trả lời là có, thì bạn hãy ra sức thúc đẩy.
Chúng ta không thể nào thành công ngay được, mà chỉ có thể từng bước một tiến đến thành công.
Bạn hãy nghĩ xem, làm sao để nâng cao hiệu suất của bạn. Bạn hãy dựa vào "kế hoạch thay đổi trong 30 ngày" để tự mình cân bằng. Bạn có thể điền vào ngay dưới tiêu đề những việc bạn cần làm trong một tháng. Sau một tháng, bạn hãy kiểm tra lại tiến độ và lập ra mục tiêu mới. Bạn hãy thường xuyên lưu ý đến những chuyện nhỏ để củng cố thêm bản lĩnh gánh vác việc lớn, điều kiện và thực lực của bạn.
3. Kế hoạch thay đổi trong 30 ngày
Bắt đầu từ bây giờ, bạn phải đặt ra cho mình một kế hoạch thay đổi trong 30 ngày, nội dung như sau:
(1) Thay đổi những thói quen sau
a. Hoàn thành công việc không đúng thời hạn.
Tôi quy định mình phải dậy lúc 6 giờ sáng, nhưng mỗi ngày tôi đều dậy muộn hơn nửa tiếng, làm cho kế hoạch của tôi không thể nào hoàn thành đúng thời hạn.
b. Những câu mang tính tiêu cực.
Khi tôi cảm thấy rất mệt mỏi, tôi thường nói theo thói quen: "Tôi tiêu rồi, tôi không muốn làm nữa."
c. Mỗi ngày xem ti vi quá 60 phút.
Khi xem ti vi cùng với vợ tôi, tôi có thể xem một mạch đến hai tiếng.
d. Nói chuyện phiếm một cách vô ích.
Tôi thích tán gẫu với bạn bè.
(2) Tập những thói quen sau:
a. Trước khi ra khỏi nhà vào mỗi buổi sáng, hãy kiểm tra dáng vẻ của mình.
Soi gương, sau đó xin vợ một vài lời khuyên.
b. Công việc của mỗi ngày đều được lên kế hoạch từ tối hôm trước.
Để công việc của ngày thứ hai được chuẩn bị tốt, hãy sắp xếp tốt kế hoạch và văn kiện mà mình cần.
c. Cố gắng khen ngợi người khác trong bất cứ trường hợp nào.
Cho dù anh ta không có chỗ nào đặc biệt đáng để khen, nhưng bạn cũng nên khen ngợi anh ta một chút.
(3) Áp dụng những phương pháp sau để tăng hiệu suất công việc.
a. Cố gắng phát huy tiềm lực làm việc của cấp dưới.
b. Bồi dưỡng thêm nghiệp vụ của công ty, như nghiệp vụ của công ty, gồm những gì? Khách hàng là những ai?
c. Đưa ra ba ý kiến để cải thiện nghiệp vụ của công ty.
(4) Áp dụng những phương pháp sau để rèn luyện tính cách
a. Mỗi tuần, dành ra hai tiếng để đọc tạp chí chuyên nghiệp.
b. Đọc một quyển sách.
c. Làm quen với bốn người bạn mới.
d. Mỗi ngày, yên tĩnh suy nghĩ trong 30 phút.
Khi bạn nhìn thấy một nhân vật nổi tiếng có phong độ hơn người, bạn nên lập tức nhắc nhở mình, phong độ đó không phải là bẩm sinh, mà do việc tự kiềm chế mình một cách nghiêm khắc, thiết lập những thói quen mới tích cực và loại trừ tận gốc những thói quen cũ tiêu cực chính là quá trình rèn luyện của những người này.
Hãy lập tức đề ra kế hoạch thay đổi trong 30 ngày.
Khi bàn về cách đặt ra mục tiêu, thường có người nói rằng: " Tôi rất hiểu tầm quan trọng của việc một lòng theo đuổi mục tiêu, nhưng tôi có quá nhiều việc vặt vãnh, nó thường làm đảo lộn kế hoạch ban đầu, vậy phải làm sao?"
Quả thực, có rất nhiều yếu tố mà chúng ta chưa biết ảnh hưởng đến các bước thực thi của chúng ta như người thân bị bệnh, mất việc hoặc những chuyện ngoài ý muốn khác. Vì vậy, chúng ta cần phải bình tĩnh, khi gặp trắc trở thì phải tìm cách cứu vãn. Ví dụ, bạn gặp tình huống tắt đường khi đang lái xe, bạn không thế đứng yên một chỗ, đương nhiên cũng không đành lòng quay trở về. Bạn có thể đi sang đường khác để đến nơi bạn cần đến.
Hãy quan sát cách làm của một vị tướng cấp cao dưới đây. Mỗi khi họ vạch ra một chiến lược, họ đều vạch ra vài phương án dự bị để sử dụng khi cần thiết. Có nghĩa là, khi xảy ra chuyện bất ngờ, phải hủy bỏ phương án A thì họ sẽ chuyển sang dùng phương án B, giống như sân bay nơi máy bay định đáp xuống gặp sự cố, tổ bay buộc phải hạ cánh xuống một sân bay lân cận. Có rất ít trường hợp thành công mà không phải đi quanh co. Khi bạn tiến về trước theo con đường vòng, mục tiêu của bạn vẫn không thay đổi, chỉ là chọn con đường khác mà thôi.
Hãy định ra một kì hạn cố định, nhất định phải kiếm được tiền trước kì hạn này. Nếu không có thời gian biểu thì con thuyền của bạn sẽ không bao giờ cập bến.
Không nên dây dưa. Bạn đã biết mục tiêu chính của bạn phải do bạn xác định, vì vậy, tại sao không nhanh chóng thực hiện? Không ai có thể xác định thay cho bạn mục đích chính của bạn. Bạn dự định sẽ đối phó với nó như thế nào? Vào lúc nào? Làm như thế nào?
Hãy đặt ra một kế hoạch khả thi để thực hiện mục tiêu và lập tức hành động.
4. Làm ngay tức thì
Thói quen tốt này sẽ giúp cho mọi việc được hoàn thành một cách tỉ mỉ. Nó ảnh hưởng đến các mặt trong đời sống thường ngày. Nó sẽ giúp bạn nhanh chóng hoàn thành những việc bạn cần làm nhưng bạn lại không thích làm. Nó có thể giúp bạn không trì hoãn khi phải đối mặt với những nhiệm vụ mình không thích và cũng có thể giúp bạn làm những việc bạn muốn làm. Nó có thể giúp bạn chớp lấy những thời cơ quý báu.
Bạn hãy viết bốn điểm kể trên lên giấy, chứ không thể chỉ ghi nhớ. Một ngày hai lần, bạn hãy đọc to nội dung của kế hoạch đó. Một lần vào buổi tối, trước khi đi ngủ và một lần vào buổi sáng, sau khi thức dậy. Khi bạn đọc to, bạn phải nhìn được, cảm giác được và tin chắc rằng bạn đã có được thành công. Hill chính là một tấm gương cho chúng ta noi theo trong việc biến mục tiêu thành hiện thực.
Năm 1908, Hill vừa làm việc cho một tờ tạp chí ở bang Tennessee vừa học đại học. Do có những biểu hiện xuất sắc trong công việc nên Hill được giao nhiệm vụ đi phỏng vấn Andrew Carnegie, ông vua trong ngành sắt thép. Andrew Carnegie rất thích chàng trai có chí tiến thủ, tràn đầy sức sống, xông xáo, kiên nhẫn, lý trí, tình cảm này. Ông nói với Hill rằng: "Tôi muốn thách đấu với anh, tôi muốn anh bỏ ra 20 năm để nghiên cứu thành công của người Mỹ về phương diện triết học, sau đó đưa ra một đáp án, nhưng ngoài việc viết giấy giới thiệu anh cho những người đó, tôi sẽ không có bất cứ chi viện kinh tế nào cho anh. Anh dám nhận không?" Hill tin vào trực giác của mình và dũng cảm tiếp nhận. Vài năm sau, tiến sĩ Hill đã nói trong buổi diễn thuyết của mình: "Hãy thử nghĩ xem, người giàu có nhất nước lại muốn tôi làm việc cho ông ấy trong hai mươi năm nhưng lại không trả cho tôi một đồng lương nào. Nếu là bạn, bạn sẽ trả lời Yes hay No cho lời đề nghị này? Nếu là người "thức thời", trước lời đề nghị vô lý này, chắc chắn sẽ từ chối, nhưng tôi lại không làm như vậy."
Trong lời thách thức của Carnegie chất chứa một mục đích rõ ràng: nghiên cứu triết lý thành công của người Mỹ và thời hạn đạt được mục tiêu này là hai mươi năm. Dưới sự giới thiệu của Carnegie, Hill đã phỏng vấn 500 người giàu có nhất nước Mỹ lúc ấy và tiến hành nghiên cứu quy luật thành công của họ. Cuối cùng, vào năm 1928, ông đã hoàn thành và xuất bản quyển sách "Định luật thành công". Ông đã hoàn thành công trình đúng hai mươi năm. Tác phẩm này đã gây chấn động thế giới. Nó đã từng giúp hàng ngàn, hàng vạn người trở nên giàu có hoặc nổi tiếng. Bảy năm sau, Hill làm cố vấn cho tổng thống Roosevelt. Cùng thời gian này, ông bắt đầu viết tác phẩm "Suy nghĩ để làm giàu". Tác phẩm này được xuất bản vào năm 1937. Tiếp đó, ông lại đúc kết từ hai quyển sách "Định luật thành công" và "Suy nghĩ để làm giàu" để đưa ra mười bảy định luật thành công. Xác định mục tiêu rõ ràng chính là một trong mười bảy định luật thành công này và bước "biến mục tiêu thành hiện thực" đã được chính Napoleon Hill trải nghiệm.
Để biến mục tiêu thành hiện thực, bạn cần phải nhận ra sự tiến bộ của mình. Vì khi bạn thực hiện mục tiêu, chắc chắn bạn sẽ trải qua một quá trình, nhận ra sự tiến bộ sẽ là một sự khích lệ đối với bạn và cũng sẽ tăng thêm lòng tin thành công trong mỗi bước tiếp theo.
Napoleon Hill còn cho chúng ta một ví dụ chân thực, chứng tỏ nếu người này không nhận ra sự tiến bộ của mình thì sẽ có kết quả như thế nào.
Vào một buổi sáng ngày 4 tháng 7 năm 1952, sương mù bao phủ khắp bờ biển California. Trên đảo Catalina cách bờ biển phía Tây 21 dặm Anh, một cô gái 34 tuổi bước xuống nước, bơi qua Thái Bình Dương để đến bờ biển California. Nếu thành công, cô sẽ là người phụ nữ đầu tiên bơi qua eo biển này. Cô tên là Florence Chadwick. Trước đó, cô đã là người phụ nữ đầu tiên bơi qua eo biển Manche giữa Anh và Pháp.
Sáng hôm ấy, sương mù dày đặc, gần như không thể thấy được cô và thuyền cứu hộ. Từng giờ trôi qua, hàng ngàn, hàng vạn người đang theo dõi cô trên ti vi. Có mấy lần, cá mập đã tiến đến gần cô nhưng bị người ta nổ súng hù dọa nên chúng bỏ đi. Cô vẫn tiếp tục bơi. Trong những lần bơi vượt biển trước kia, trở ngại lớn nhất của cô không phải là mệt mà là nước lạnh thấu xương.
Sau 15 giờ, cô vừa mệt, vừa lạnh đến cứng người. Cô biết mình không thể bơi được nữa nên gọi người kéo mình lên bờ. Mẹ cô và huấn luyện viên đang ở trên một chiếc thuyền khác. Họ đều bảo cô đã ở rất gần bờ, khuyên cô đừng từ bỏ. Nhưng khi cô nhìn về phía bờ thì chỉ thấy toàn là sương mù. Không lâu sau, họ kéo cô lên thuyền. Mười mấy phút sau, cô cảm thấy ấm dần lên. Lúc này, cô bắt đầu cảm thấy sự công kích của thất bại. Cô nói trước phóng viên mà không cần phải nghĩ ngợi: "Thú thật, không phải là tôi biện hộ cho mình, nếu lúc đó tôi nhìn thấy bờ thì có lẽ tôi đã có thể tiếp tục kiên trì." Nơi mà người ta kéo cô lên thuyền chỉ cách bờ biển California có nửa dặm. Sau đó, cô nói, điều làm cô ấy bỏ dở giữa chừng không phải là mệt mỏi, cũng không phải vì lạnh, mà là vì trong sương mù, cô không nhìn thấy đích đến. Trong cuộc đời của Chadwick, chỉ có lần đó là cô không kiên trì đến cùng. Hai tháng sau, cô đã bơi qua được eo biển này thành công. Cô không những là người phụ nữ đầu tiên bơi qua biển Catalina, mà còn bơi nhanh hơn kỷ lục của nam giới khoảng hai giờ.
Chadwick tuy là một vận động viên bơi lội giỏi nhưng cũng cần phải nhìn thấy mục tiêu mới có thể có đủ sức để hoàn thành nhiệm vụ mà khả năng cô có thể hoàn thành. Khi bạn vạch ra thành công của mình, bạn không nên coi thường tầm quan trọng của việc nhìn thấy mục tiêu.

Chương 17: Đầy kiên nhẫn, chờ thời cơ (tính nhẫn nại của loài sói)
Tự thuật của loài sói:
Số phận đã đặt ta vào trong cô độc, hoang liêu và hiu quạnh. Ta học được cách nhẫn nại, ta chiếm cứ một góc trong đồng hoang, nghỉ ngơi dưỡng sức, nín thở chờ đợi, rồi có một lúc tình cảm và bản năng của cơ thể sẽ bùng phát toàn diện, tiếp sức cho cuộc tấn công dũng mãnh của ta.
Trên đồng hoang bao la, mặc cho bão táp mưa sa, ta vẫn lặng lẽ lao về phía trước, thỉnh thoảng lại tru lên một tràng dài để xé toạc màn đêm, âm vang khắp cả đất trời!
- Phép tắc 20: TẬN HƯỞNG SỰ CÔ ĐỘC
Từ trong tính nhẫn nại của loài sói, chúng ta phải học cách tận hưởng trong sự cô độc.

Trong buổi bình minh tràn ngập ánh nắng ban mai, trong buổi hoàng hôn dưới ánh tịch dương, hoặc trong đêm tối tĩnh mịch, bạn đi trong sự cô độc để lĩnh hội một cách sâu sắc sự cô độc là một nét đẹp. Chỉ có trong cô đơn, mọi thứ mới chân thực. Cười với mình, khóc với mình, buồn vẩn vơ với mình, vui với mình. Lúc đó, bạn mới có thể nhẹ nhàng rũ bỏ đi những chuyện xưa như mây như khói, để cho sự mệt mỏi vô hình, nỗi buồn vô nghĩa ở lại sau lưng, để cho thần sắc bất định trước đây trong veo như nước, để cho gương mặt lo lắng bất an phẳng lặng như vần trăng. Chỉ có cô đơn, chúng ta mới có thể hòa mình với tự nhiên, lĩnh hội được đầy đủ sự tươi đẹp của hoa xuân, sự oi bức của cơn gió mùa hè, vẻ thanh u của sắc thu, vẻ lung linh của mùa đông, hiểu được cuộc sống quý giá, đối xử tốt với bạn bè.
Cô quạnh không đáng sợ, điều đáng sợ là bạn không cảm thấy thích thú với tất cả mọi thứ. Phải nhiệt tình với cuộc đời thì cuộc sống mới có ánh sáng.
Mọi người đều phải theo kịp trào lưu của thời đại, nếu không sẽ bị tụt lại phía sau và chìm vào nỗi cô đơn. Nhưng cùng với việc chạy theo thời đại, bạn phải luôn giữ được sự bình tĩnh của một kẻ bàng quan. Như thế mới có thể biết được phương hướng thực sự và có những cống hiến chân chính cho thời đại và những thời điểm thích hợp.
Định mệnh vốn có của con người là phải phiêu bạt khắp nơi. Vì vậy, chúng ta có hai chân, có một bộ óc biết ước mơ. Chúng ta không nên xem "lang thang, phiêu bạt" là một từ đáng thương. Nó là từ dùng để khắc họa cuộc đời của con người, cũng là một cuộc sống mà chúng ta nên dũng cảm tìm kiếm. Người có thể hoàn thành sứ mạng của mình trong cô độc là người vĩ đại. Nếu bạn hiểu được sự cô độc và hiu quạnh chân chính và bạn đã từng chiến thắng được nó bằng sức mạnh của bản thân để tìm ra được con đường cho mình, có được thành tựu và sự sáng tạo thì bạn có thể tự tin rằng cô độc và hiu quạnh không đáng sợ như bạn nghĩ, vì nó có tác dụng khích lệ bạn.
Cô độc không đáng sợ, chỉ sợ chúng ta không cảm thấy thích thú với bất cứ điều gì. Người say mê, thích thú đối với một việc gì và không muốn lãng phí thời gian vào những việc khác thì sẽ không sợ cô đơn mà ngược lại còn thích sự cô đơn.
Người Trung Quốc rất yêu tự do, sự cô đơn cũng là một nét đẹp mà con người hướng đến. Nếu như người người đều không chủ động kết bạn thì đương nhiên, mọi người đều sẽ cảm thấy cô đơn. Nhưng có thể không cảm thấy cô đơn và những lúc chỉ có một mình, không cảm thấy lạnh lẽo trong những lúc hiu quạnh, không ăn không ngồi rồi trong những lúc nhàn rỗi đều nhờ vào sự dồi dào, phong phú của tâm hồn.
Giữa người với người, ngoài mối quan hệ thân mật hữu hình, còn có một cự ly vô hình. Hơn nữa, đôi lúc, cự ly này rất xa, nhưng chúng ta không cần phải bi quan vì cự ly này. Chúng ta cần phải chấp nhận sự thật này. Một người biết chấp nhận sự thật thì sẽ có sức mạnh để đối mặt với sự thật, và không hề cảm thấy sự cô quạng là đáng sợ. Người thích sự yên tĩnh muốn có sự yên tĩnh là vì họ muốn tìm lại chính mình, lắng nghe lời nói của nội tâm, giúp cho bản thân mình không còn cô quạnh nữa. Vì chúng ta luôn giữ lấy thành kiến của mình, vì chúng ta rất ít khi nghĩ cho người khác bằng sự thông cảm và tình yêu thương của mình, nên chúng ta mới dễ rơi vào thế cô lập và hiu quạnh. Một người không có bạn đương nhiên là cô đơn. Nhưng nếu bạn bận đến mức không có cơ hội để đối diện với chính mình thì có thể bạn sẽ càng cô đơn hơn. Sự cô đơn của một người đều gắn liền với người đó. Trừ phi bạn không muốn suy nghĩ sâu xa, trừ phi bạn hài lòng với vẻ bên ngoài náo nhiệt, nếu không, bạn sẽ luôn khó tránh khỏi cảm giác: cho dù bạn ở trong sự náo nhiệt, phồn hoa, bạn vẫn chỉ cô đơn một mình. Sự cô đơn của một người không thể loại bỏ bằng danh dự, địa vị hay hạnh phúc hữu hình. Điều chúng ta thường cảm thấy là sự cô đơn trong linh hồn, là sự cô đơn không thể nói rõ được, là sự cô đơn trong nội tâm của chúng ta mà không ai có thể hiểu được.
Học cách hưởng thụ sự cô đơn sẽ thu được những điều mới mẽ trong cuộc đời nhiều đổi thay. So với việc để cuộc sống của mình ngột ngạt trong sự tranh giành không ngừng nghỉ, tại sao bạn không đặt mình trong sự cô độc để rửa sạch nội tâm, thanh lọc tâm hồn. Nếu bạn nhất định phải trèo lên đến đỉnh để nhìn thấy cảnh huy hoàng của mặt trời mọc, thì chi bằng bạn hãy như một người nằm thảnh thơi bên dòng suối dưới chân núi, nhìn ánh cầu vồng in hình dưới đáy nước. Nếu bạn nhất định phải ca hát như con chim dạ oanh mới có thể làm lay động lòng người, chi bằng, bạn hãy kêu như một con nhạn cô đơn, phá tan sự tĩnh mịch của bầu trời. Mỗi một người trên thế giới đều phải hưởng thụ sự cô độc một cách thích đáng. Cuộc sống quá ồn ã làm cho con người thấy mệt mỏi, những việc quá lộn xộn, rối rắm sẽ làm cho tinh thần hoảng hốt.
Beethoven một đời cô đơn, nhờ vậy đã tạo nên sự nghiệp vĩ đại. Mỗi một nốt nhạc trong "Bản giao hưởng định mệnh" đều nói lên tiếng lòng của ông. Ông đã dùng một phương thức rất khác để dấy động nội tâm của người nghe, nói cho mọi người biết ông đã tìm ra được ý nghĩa của cuộc sống trong nỗi cô đơn.
Sau khi Chung Tử Kỳ chết, Bá Nha thích tận hưởng sự cô độc, nếu không thì ông đã sớm tìm một tri ân khác và nếu như thế thì người đời sau đã không thể nào biết được nét đẹp trong nhạc của ông.
Lục Du ẩn cư ở Sơn Âm đến hai mươi năm và để lại hơn chín ngàn bài thơ. Tuy cuối cùng, ông ôm niềm tiếc nuối không nhìn thấy Cửu Châu để kết thúc cuộc đời làm thơ của mình, nhưng chính nhờ sự cô độc trong hai mươi năm ấy, ông đã để lại một tài sản văn hóa phong phú cho Trung Quốc.
Người ta đã từng rất coi khinh ẩn sĩ, vì họ cho rằng ẩn cư là biểu hiện của sự hèn nhát, văn chương của những ẩn sĩ chỉ là một sự ngụy biện cho sự bất lực của mình. Dần dần, người ta mới hiểu ra rằng hóa ra họ thích sự cô độc.
Vào những lúc mình thật sự tĩnh lặng, bạn mới biết được con người khi cô đơn sẽ càng bình tĩnh, càng tự tin hơn. Một thế giới cô đơn chỉ có mình ta mới thực sự là thế giới thuộc về mình. Cô đơn là một sự tĩnh lặng. Tư tưởng của bạn sẽ thăng hoa, linh hồn của bạn sẽ được gột sạch. Hãy đặt mình vào trong cô đơn để suy nghĩ đến thành bại được mất và hướng đến tương lai!
- Phép tắc 21: Ý CHÍ BỀN BỈ, NHẪN NẠI
Ý chí nhẫn nại có thể tạo ra hiệu quả thần kì. Khi người khác đều đã ngừng lại, không tiến về phía trước nữa, bạn vẫn kiên trì tiến bước. Khi người khác đều đã thất vọng, từ bỏ, bạn vẫn tiếp tục. Để làm được như vậy, bạn phải có dũng khí. Điều làm cho bạn ở địa vị cao, có nhiều tiền hơn những người khác, điều làm cho bạn vượt qua những cái tầm thường, chính là đức tính kiên trì, khả năng nhẫn nại và khả năng không vì hỉ nộ ái ố mà thay đổi hành vi. Tinh thần và thái độ nhẫn nại là mấu chốt quan trọng giúp rất nhiều thương nhân giành được thành công.

Khi bán hàng, dù thái độ của người mua có ngạo mạn đến đâu, anh ta vẫn không nổi giận bỏ đi. Thương nhân như thế mới có thể giành được thắng lợi. Một lần bán hàng không thành công, thì lần hai, lần ba, lần bốn, cuối cùng, đối phương không những khâm phục sự dũng cảm và quyết tâm của anh ta mà còn cảm nhận được sự nhẫn nại và tinh thần thành khẩn của anh ta nên đã đồng ý mua sản phẩm.
Trong giới kinh doanh, người có nhiều vụ làm ăn nhất, có nhiều khách hàng nhất, bán được nhiều nhất là người có tính nhẫn nại, không bao giờ có chữ "không" trong câu trả lời. Những người này có tinh thần nhẫn nại, thái độ khiêm tốn, nhã nhặn, đủ để làm người khác khó từ chối. Người chỉ mới gặp một chút chuyện đã không thể chịu nổi thì không thể làm nên chuyện lớn. Mọi người thường không mấy hoan nghênh nhân viên tiếp thị của các công ty, có thể đuổi đi là họ sẽ tìm cách đuổi đi. Nhưng khi họ gặp những người có tính kiên nhẫn và thái độ ôn hòa thì mọi chuyện lại khác. Họ biết rằng không dễ gì đuổi được những nhân viên tiếp thị có tính kiên nhẫn. Họ thường đồng ý mua sản phẩm của những nhân viên tiếp thị này xuất phát từ sự khâm phục đức tính nhẫn nại đó. Người có thái độ nhã nhặn, vui vẻ, lễ độ, thành khẩn và còn có được tính kiên nhẫn là người rất may mắn. Làm những việc mà chúng ta thích thì rất dễ, nhưng nếu phải tập trung tinh thần vào những việc mà chúng ta không thích, không vui, những việc bị nội tâm chúng ta phản đối và còn buộc phải làm vì người khác thì cần phải có tính nhẫn nại và lòng dũng cảm.
Hãy đặt ra một mục tiêu cố định, sau đó tập trung toàn bộ tinh thần và sức lực để thực hiện mục tiêu đó. Khả năng này sẽ nhận được sự tôn kính và khâm phục của người khác. Khi đã có được sự quyết tâm và tính nhẫn nại, bạn sẽ không lo không có chỗ cho bạn trên thế giới này. Nhưng nếu bạn bộc lộ thái độ thiếu ý chí và nhẫn nại thì mọi người sẽ coi thường bạn. Bạn nhất định sẽ thất bại.
Ở đây, không biết bạn có nghe đến câu chuyện của thượng tá Sanders chưa? Ông chính là người tạo nên thương hiệu KFC. Bạn có biết Sanders đã xây dựng sự nghiệp của mình như thế nào không? Vì ông sinh ra trong một gia đình giàu có, đã từng học ở trường đại học danh giá như Harvard hoặc ông đã dấn thân vào sự nghiệp này trong nhiều năm? Tất cả đều không phải. Sự thực là đến 60 tuổi, Sanders mới bắt đầu xây dựng sự nghiệp. Vậy vì nguyên nhân gì đã khiến ông thành công như vậy?
Vì ông không một xu dính túi, lại độc thân. Khi ông nhận tiền cứu trợ đầu tiên, món tiền chỉ có 105 đô la, ông cảm thấy vô cùng chán nản. Ông không trách xã hội này, cũng không viết thư chửi mắng quốc hội. Mà chỉ tự vấn mình rằng: rốt cuộc mình đã có cống hiến gì cho xã hội? Mình có gì để tặng lại chứ? Tiếp đó, ông xét lại những gì mình có, thử tìm một nơi có thể làm. Một câu trả lời hiện lên trong đầu ông là: rất tốt, mình có một bí quyết rán gà mà ai cũng thích, không biết các tiệm ăn có cần không? Mình làm vậy có lợi gì không? Lập tức, ông lại nghĩ đến: nếu mình vừa bán bí quyết rán gà này, vừa dạy cho mọi người biết cách rán gà ngon, thì sẽ như thế nào? Nếu khách đến ăn ngày càng đông và chỉ đích danh muốn ăn gà rán do mình làm thì không chừng cửa hàng ăn sẽ chia cho mình hoa hồng. Ý tưởng hay thì ai cũng có nhưng Sanders không giống với những người khác. Sanders không những nghĩ ra mà còn biết cách hành động như thế nào. Tiếp đó, ông bắt đầu gõ cửa từng nhà hàng và nói rõ suy nghĩ của mình: tôi có một bí quyết rán gà ngon, nếu ngài sử dụng bí quyết này thì việc kinh doanh chắc chắn sẽ phát triển và tôi cũng hy vọng có được hoa hồng từ trong doanh số của nhà hàng. Rất nhiều người đã cười nhạo ông: thôi đi ông già, nếu bí quyết này tốt như thế, thì việc gì ông phải mặc bộ trang phục màu trắng tức cười này? Những lời châm chọc đó có làm cho thượng tá Sanders rút lui không? Không hề, vì ông vẫn còn có một bí quyết thành công số một, tôi gọi đó là phép tắc năng lực, nghĩa là hành động không biết mệt mỏi:
Khi bạn làm một việc gì, bạn phải rút kinh nghiệm từ việc đó, phải tìm ra phương pháp để làm tốt hơn vào lần sau. Sanders đã thực hiện phép tắc này, ông không bao giờ chán nản vì bị nhà hàng từ chối, ngược lại, còn cố gắng trau chuốt lại lời nói, dùng phương pháp có hiệu quả hơn để thuyết phục nhà hàng tiếp theo.
Chủ ý của Sanders cuối cùng cũng được chấp nhận. Bạn có biết trước đó ông đã bị từ chối bao nhiêu lần không? Sau 1009 lần bị từ chối, ông mới nghe được tiếng "đồng ý" đầu tiên. Trong vòng hai năm trước đó, ông đã lái chiếc xe vừa cũ vừa tồi tàn đi khắp mọi nơi hẻo lánh của nước Mỹ. Khi mệt mỏi thì Sanders ngủ ở sau xe, ngủ dậy thì lại nói đến những ý tưởng đó. Món gà rán mà ông làm mẫu cho mọi người trở thành món ăn thường xuyên của Sanders. Trong 1009 lần bị từ chối, trong suốt hai năm ròng, có bao nhiêu người có thể tiếp tục một cách bền bỉ như thế? Quả thật là rất ít, nên cũng không trách được thế giới chỉ có một thượng tá Sanders. Tôi tin rằng hiếm có mấy ai có thể chịu được 20 lần từ chối chứ đừng nói là 100 lần hoặc 1000 lần.
Nếu bạn xem kỹ những nhân vật lập nên sự nghiệp lớn trên thế giới, bạn sẽ phát hiện ra họ đều có một đặc điểm chung: không dễ gì lùi bước khi bị từ chối, không bao giờ ngừng nghỉ khi chưa đạt được lý tưởng, mục tiêu, tâm nguyện của mình.
Để thực hiện được giấc mơ xây dựng một nơi vui chơi lớn nhất toàn cầu, Disney đã đến ngân hàng vay tiền, nhưng bị từ chối hơn 302 lần. Các ngân hàng đều cho rằng suy nghĩ của ông là quái dị. Thực ra không phải như vậy. Ông có tầm nhìn xa, đặc biệt là có quyết tâm thực hiện mục tiêu. Ngày nay, mỗi năm, có đến hàng triệu du khách đến vui chơi tại khu giải trí Disney. Tất cả những điều này đều nhờ vào quyết tâm của Disney. Không có tính nhẫn nại thì không thể làm nên sự nghiệp lớn. Người nhu nhược, ý chí không kiên định, không thể kiên nhẫn thì không thể có được sự tin tưởng và khâm phục của người khác. Chỉ có người tích cực, ý chí kiên cường mới có thể đạt được sự tín nhiệm của mọi người và nếu không có sự tín nhiệm của mọi người thì rất khó thành công trong sự nghiệp. Trên thế giới, không sợ không có chỗ cho người kiên định. Mọi người đều tin vào người vững vàng, kiên định, nhẫn nại. Tính kiên nhẫn có thể tạo ra lòng tin. Nếu bạn có thể luôn kiên nhẫn, luôn giữ vững ý chí của mình trong mọi tình huống thì bạn đã có được yếu tố dẫn đến thành công. Vì vậy, ở một khía cạnh nào đó, nhẫn nại là một kỹ thuật, là một chiến lược bán hàng. Hãy xem ví dụ dưới đây:
Câu chuyện thành công thứ nhất:
Thành công ở chỗ tiếp tục kiên trì:
Từ nhiều lần xin việc thất bại đến tại nạn ngoài ý muốn dẫn đến tàn tật, từ sự hồi phục như một kì tích đến việc đi làm trở lại, sau khi trải qua nhiều trắc trở khó có thể chịu đựng nổi, từ công việc đầu tiên với mức lương tháng chỉ có 400 đồng, Tào Mỗ đã phấn đấu để trở thành tổng thanh tra khu vực Trung Quốc của một công ty đa quốc gia. Năm 1994, xin việc tương đối dễ hơn so với bây giờ, nhưng là sinh viên tốt nghiệp khóa đầu tiên của một trường đại học dân lập ở Thượng Hải, Tào Mỗ vẫn gặp phải thái độ lạnh nhạt chưa từng có . "Cô tốt nghiệp trường nào?", "Học viện Sam Đạt Thượng Hải à? Học đại học gì mà có hai năm thôi?". Đây là những cách đối xử mà cô thường gặp trong những buổi tuyển dụng. Cô bị từ chối nhiều đến mức thậm chí cô phải van nài đơn vị tuyển dụng : "Tôi không cần trả lương, hãy cho tôi làm một thời gian thì sẽ biết tôi có năng lực hay không." Cuối cùng, một doanh nghiệp tư nhân cũng đã mở ra một cánh cửa nghề nghiệp cho cô: một nhân viên giao dịch với mức lương tháng là 400 đồng. Ngày đầu tiên đi làm, cấp trên đã giao cho cô nhiệm vụ: trong ba ngày, phải thuộc giá cả, tính năng của mấy trăm sản phẩm. Tào Mỗ cố chịu đựng những áp lực này. Trong vòng một tuần, cô đã thạo việc. Sau một tháng, thành tích của cô đã vượt qua nhân viên lâu năm. Ba tháng sau, cô được đưa lên làm trợ lý cho giám đốc thị trường, mức lương cũng thay đổi. Khi cô đang tận hưởng cảm giác thành công do công việc mang lại và sắp được thăng chức thì một chuyện ngoài ý muốn đã xảy đến. Vì bất cẩn nên cô bị rơi xuống một cái hố sâu trên đường, não phải của cô bị tổn thương nghiêm trọng. Sau khi trải qua cuộc phẫu thuật, cô hôn mê đến sáu ngày sáu đêm. Cô may mắn thoát chết nhưng gương mặt không còn như xưa nữa. Phần đầu bên phải bị một vết lõm to bằng bàn tay, thần kinh bị tổn thương làm cho hai mắt cô bị lé, tay trái không thể đưa lên được, chân trái cũng không thể cử động được. Cô bị giám định là tàn tật. Sau hai tháng trời bị bố mẹ giấu đi chiếc gương, khi cô nhìn thấy bộ dạng xấu xí của mình trong gương với cái đầu trọc, móp méo, mắt lé, Tào Mỗ đã khóc: "Còn có ai cần đến một người tàn tật nữa chứ? Còn có ai tuyển dụng một người xấu xí thế này nữa chứ?" Mẹ cô ôm cô vào lòng: con à, hãy vững vàng, vẫn còn cơ hội!
Lẽ ra, cô phải nằm điều trị đến một năm rưỡi, nhưng nhờ có những lời động viên của mẹ, hai tháng sau, cô đã xuống giường để bắt đầu quá trình luyện tập tay chân. Từ một cô gái từng bị tuyên phán là thành người thực vật suốt đời, nửa năm sau, hai mắt và tay chân bên trái của cô đã hồi phục lại bình thường như một kỳ tích.
Cô vui sướng, háo hức chuẩn bị trở lại công ty làm việc, nhưng phát hiện ra mình đã bị sa thải sau khi xảy ra tai nạn không lâu. Cô lại chuyển sang ghi danh thi công chức và ôn tập ráo riết trong một tháng, nhưng lại thiếu một điểm. Sau cuộc thử thách sinh tử, cô đã trở nên kiên cường hơn. Đội tóc giả lên đầu, một lần nữa, cô lại đứng trước vạch xuất phát của công cuộc đi tìm việc. Nhưng lần này, mức độ khó còn cao hơn. Để tránh sự kì thị của người tuyển dụng, cô giấu việc mình bị tai nạn và chừa một khoảng trống trong lý lịch của mình. Hết trắc trở này đến trắc trở khác, cuối cùng, cơ hội cũng xuất hiện. Lần này, vẫn là công việc bán hàng mà ít có cô gái nào xin làm với mức lương 500 đồng. Công việc mới là kiểm soát rủi ro tín dụng. Đối với Tào Mỗ, đây là một lĩnh vực hoàn toàn mới. Cô vừa làm vừa học, bổ sung những kiến thức về tài vụ, pháp luật, tâm lý học tiếng Anh, vi tính... Năm 2001, cô được một công ty đa quốc gia khác mời làm tổng thanh tra ở Trung Quốc và cô đã làm việc này cho đến nay.
Câu chuyện thành công thứ hai:
Kiên trì thêm một chút nữa:
John mở một công ty kinh doanh. Ông đã 70 tuổi, nhưng ông không muốn ngồi ở nhà, sống một cuộc sống nhàn hạ. Mỗi ngày, ông đều đến công ty. Ông có thói quen rất là kì lạ đó là thích nằm rạp bên khe cửa để nhìn xem nhân viên đang làm gì, hoặc không gõ cửa mà đi thẳng vào trong, làm các nhân viên đều rất lúng túng, trong khi ông lại cười ha hả. Ông rất hòa nhã với nhân viên. Một nhân viên nào làm không tốt công việc, ông luôn đi đến và nói: đừng nản chí, kiên trì thêm chút nữa sẽ thành công, rồi ông lại vỗ vai nhân viên đó. Cứ như thế, từng món tiền lớn chảy vào trong túi của John.
Một hôm, Jack, thuộc bộ phận khai thác sản phẩm mới của công ty, bước vào phòng ông. Sàn nhà màu vàng nhạt không một chút bụi, căn phòng bài trí rất tùy hứng. Ông John ngồi trước bàn làm việc, cái trán bóng láng do ánh sáng chiếu vào. Đứa cháu trai của ông ngồi trên ghế bành, đang loay hoay với tờ báo ảnh. Jack nghĩ, lão già này có bản lĩnh gì mà lại giàu có đến thế. Biết bao giờ mình mới có được căn phòng đẹp như thế này. Lần này, Jack đến là vì chuyện khai thác sản phẩm mới. Anh ta nói: "Thưa ông, tôi xin lỗi, việc thí nghiệm sản phẩm mới thất bại rồi." John từ tốn nói: "Lại đây, ngồi đi rồi hẵng nói", John chỉ vào cái ghế bên cạnh, "có khó khăn gì thì cứ kiên trì thêm chút nữa, có lẽ sẽ thành công đấy." Jack chán nản nói: "Tôi đã cố gắng hơn một trăm lần rồi, tôi nghĩ phải từ bỏ thôi." John cười to: "Chàng trai, tôi để cho cậu làm quản lý vì tôi tin chắc cậu sẽ làm được. Đừng nản chí!" Jack cảm thấy mình không còn cách nào khác, đành nói: "Ngài hãy thay người khác đi, quả thực là tôi hết cách rồi. Tôi đã cố hết sức rồi." John tựa lưng vào chiếc ghế: "Hay để tôi kể cho cậu nghe một câu chuyện."
Vào năm tôi 27 tuổi, tôi vẫn chưa làm nên trò trống gì. Tôi đã luôn tự nhủ rằng: tôi nhất định sẽ thành công. Ba năm cứ thế trôi qua, cuối cùng, tôi đã chế tạo thành công đèn tiết kiệm năng lượng kiểu mới. Nhưng, cậu biết không, bước tiếp theo cũng chính là bước quan trọng nhất, đó là phải có tiền để đưa nó ra thị trường. Lúc đó, tôi vẫn chưa có gì trong tay, lấy đâu ra tiền? Nhưng, cuối cùng, tôi cũng thuyết phục được ngân hàng cho tôi vay tiền. Bước tiếp theo có vẻ như chỉ là chờ đợi để thu về từng món tiến lớn, nhưng chuyện không phải như vậy. Rất hiển nhiên, khi loại đèn này được tung ra thị trường, việc tiêu thụ của những loại đèn khác sẽ bị ảnh hưởng. Những công ty này lập tức tìm cách ngăn cản. Điều xui xẻo là tôi lại bị bệnh. Bác sĩ buộc tôi phải nằm viện để điều trị. Đây chính là thời cơ để họ lợi dụng. Tôi nằm trên giường bệnh nên tôi không hề có một kế sách gì để ứng phó. Lúc này, những công ty cạnh tranh khác lại đăng báo nói rằng tôi mắc bệnh nan y, có thể sẽ không sống được bao lâu nữa, việc đầu tư vào đèn tiết kiệm năng lượng là một chiêu để lừa tiền ngân hàng. Càng tệ hơn nữa là ngân hàng này tin vào những gì báo đăng, nên họ đã rút vốn đầu tư. Đối với tôi, đây quả thật là một đòn công kích mạnh. Nhờ sự kiên trì của tôi, bác sĩ đồng ý đưa tôi đi đến ngân hàng. Trước mặt họ, tôi cần phải vững vàng: thưa ngài, ngài tin vào những điều báo chí đưa tin sao? Họ nhìn thấy sức khỏe của tôi tốt như vậy nên cũng có chút dao động. Mọi chuyện tiếp theo lại tốt hơn nhiều, cuối cùng tôi đã thuyết phục được họ. Nhưng khi họ vừa đi, tôi đã ngã quỵ xuống đất. Bác sĩ phải lập tức đưa tôi vào bệnh viện. Nhờ vậy mà tôi mới có được ngày hôm nay, cậu còn muốn từ bỏ không?
Ai mà không có nhiệt tình? Ai có thể có được nhiệt tình khó bị lay chuyển? Khi bạn đầu tư nhiệt tình lâu bền của bạn vào trong công việc, bạn sẽ thành công. Nhiệt tình trong mười năm của Edison đã ngưng kết lại thành năng lượng của bình ắc-quy. Sự nhiệt tình của Byron đã tạo nên những bài thơ bất hủ. Những điều này đều bắt nguồn từ sự kiên trì mạnh mẽ nhất, là một sự đeo đuổi mãnh liệt và chân thành, nó đưa con người đến bến bờ thành công.
Nếu sự kiên trì kể trên bắt nguồn từ tình yêu nồng nhiệt thì Việt Vương Câu Tiễn nếm mật nằm gai, Tư Mã Thiên chịu nhục để viết "Sử Ký" lại bắt nguồn từ sự phản kháng bền bỉ nhất. Sự kiên trì của họ là ngọn lửa nung nấu ý chí, là một trận chiến thầm lặng. Họ nắm chắc sự kiên trì như một vũ khí hữu hiệu nhất, thế là, họ đã chiến thắng. Việt Vương Câu Tiễn đánh bại cường địch, Tư Mã Thiên đã giành được lịch sử. Đỉnh cao của họ là thành quả của sự nhẫn nại và kiên trì không biết mệt mỏi.
Kiên trì là một phép màu kì diệu. Nó chẳng phải là giọt nước xuyến qua đá, là sợi dây thừng làm gãy cây sao? Chẳng phải nó đã làm cho một con ngựa chứng trở nên có ích sao? Kiên trì sẽ làm cho con người yếu đuối trở nên kiên cường, dẫn lối kẻ ngu đần đi đến cung điện của trí tuệ.
Niềm vui đích thực của cuộc đời là ở đâu? Là ở khoảnh khắc công thành danh toại chăng? Không phải! Niềm vui đích thực của cuộc đời là ở trong sự phấn đấu bền bỉ vì sự nghiệp, vì chính nghĩa. Điều đáng tiếc lớn nhất của cuộc đời là gì? Là thất bại chăng? Không phải! Điều đáng tiếc lớn nhất của cuộc đời chính là đến cuối đời mà vẫn chưa từng phấn đấu bền bỉ, không sờn lòng. Sự thành bại, được mất của một người, một việc không nói lên được gì cả. Người theo chủ nghĩa công lợi cho rằng thành bại được mất là cái hàng đầu trong cuộc đời. Điều đó chỉ làm cho họ khư khư giữ lấy tín điều của họ mà thôi. Ý chí mạnh nhất của cuộc đời chính là: quyết không dễ dàng từ bỏ. Nếu bạn chưa bao giờ bị gian nan, khốn khó quật ngã thì khi bạn đi đến cuối cuộc đời, bạn mới có thể nói: bạn không hổ thẹn với lòng.
- Phép tắc 22: LỰA THỜI CƠ MÀ HÀNH ĐỘNG
Trên cánh đồng hoang dã ở Bắc Mỹ thường xảy ra một cảnh tượng: một bầy sói đang phân tán đột nhiên tấn công bầy hươu, làm cho bầy hươu hoảng sợ và bỏ chạy tán loạn. Lúc này, một con sói kiếm thủ trong bầy sẽ xông vào bầy hươu từ phía bên hông, cấu xé chân của một con hươu. Sở dĩ bầy sói chọn con hươu đó có lẽ là vì chúng đã phát hiện ra nó có một số đặc điểm dễ tấn công. Điều kì lạ là khi bầy sói tấn công một con hươu trong bầy, những con hươu khỏe mạnh xung quanh lại không cứu viện, mà để mặc cho bầy sói tấn công đồng loại của mình. Tình hình càng lúc càng tồi tệ, con hươu bị thương dần dần mất đi rất nhiều máu, sức lực và ý chí. Trong khi đó, bầy sói lại kiên nhẫn chờ đợi thời cơ. Chúng luân phiên nhau thay đổi vai trò, những con sói khác nhau sẽ lần lượt vai trò kiếm thủ, làm cho con hươu đáng thương này càng bị thương nặng hơn. Cuối cùng, khi con hươu này đã rất đuối sức, không còn khả năng uy hiếp bầy sói nữa, bầy sói mới toàn lực xuất kích, vồ lấy con hươu bị thương. Thực ra, những con sói lúc này đã đói đến mức cồn cào ruột gan. Có người sẽ hỏi, tại sao bầy sói lại không tấn công trực tiếp con hươu đó? Vì đối với những loài động vật có thân hình to lớn như loài hươu, nếu bị chúng đá trúng thì loài sói có thể bị thương hoặc mất mạng. Sự kiên nhẫn sẽ bảo đảm cho loài sói giành được thắng lợi. Bầy sói không mưu cầu cái lợi nhỏ trước mắt, mà là thắng lợi lâu dài. Sự nhẫn nại chờ đợi thời cơ này cũng rất quan trọng đối với con người.

Có một câu chuyện như sau:
Một anh thanh niên đang muốn gầy dựng sự nghiệp. Sau vài lần bị thất bại, anh ta có chút chán nản, nên nằm tựa vào một tảng đá lớn, để mặc cho mặt trời chiếu vào.
Bỗng có một con quái vật từ xa đi đến.
"Chàng trai! Anh đang làm gì vậy?" Quái vật hỏi.
"Tôi đang chờ đợi thời cơ." Anh thanh niên trả lời.
"Chờ đợi thời cơ? Ha... ha...! Thời cơ như thế nào, anh có biết không?" Quái vật hỏi.
"Tôi không biết, nhưng nghe nói thời cơ là một thứ thần kì, chỉ cần nó đến bên anh, thì anh sẽ gặp vân may, hoặc làm quan, hoặc phát tài, hoặc lấy được vợ đẹp, rất tuyệt."
"Chà, ngay cả thời cơ là gì, anh còn không biết thì còn đợi thời cơ làm gì? Hay hãy đi theo tôi, tôi sẽ đưa anh đi làm một số chuyện có ích đối với anh." Quái vật nói xong bèn lôi anh thanh niên đi.
"Đi đi! Đừng có làm phiền tôi! Tôi không theo anh đâu!" Anh thanh niên nổi cáu.
Quái vật thở dài, bỏ đi.
Một lát sau, một ông lão râu dài (chúng ta thường gọi là Lão Thời Gian) đến trước mặt anh thanh niên và hỏi:
"Anh bắt được nó chưa?"
"Bắt nó? Nó là gì?" Anh thanh niên hỏi.
"Thời cơ!"
"Trời ạ! Tôi đã thả nó đi rồi!" Anh thanh niên hối hận thì đã muộn. Anh ta vội vàng đứng dậy gọi thời cơ, hy vọng nó sẽ quay lại.
"Đừng gọi nữa." Lão Thời Gian nói tiếp: "Tôi sẽ nói cho anh biết bí mật liên quan đến thời cơ. Nó là một gã không thể đoán được. Khi anh trông đợi nó, nó có thể lần lữa không đến. Khi anh không để ý, nó có thể sẽ đến trước mặt anh. Khi không nhìn thấy nó, anh thường nghĩ đến nó; nhưng khi nhìn thấy nó rồi, anh lại không nhận ra nó. Khi nó đi qua mặt anh, nếu anh không bắt được nó thì nó sẽ không bao giờ quay trở lại nữa, anh sẽ mãi mãi vuột mất nó!"
Cơ hội thường xuất hiện trong chớp mắt và cũng biến mất trong chớp mắt. Người biết cách nắm bắt thời cơ thường sẽ trở thành người thành công cuối cùng. Thượng Đế rất công bằng. Ngài chia đều cơ hội cho mọi người. Người biết nắm bắt thời cơ thì sẽ thành công, còn người không để ý đến thời cơ thì cuối cùng sẽ không làm được việc gì.
Thúc Tôn Thông vào cuối đời Tần, đầu đời Hán có thể xem là một người thông minh biết chờ đợi thời cơ để hành động. Ông vốn là tiến sĩ của triều Tần, nhưng sau đó đã mang theo một trăm môn sinh đầu quân cho Lưu Bang. Lưu Bang không thích nho sinh cho nên Thúc Tôn Thông chỉ chuyên tiến cử những người dũng mãnh. Các đệ tử đều oán trách ông. Ông nói với họ rằng: hiện giờ là lúc đánh thiên hạ, các ngươi tham gia chiến đấu được không? Các ngươi cứ kiên nhẫn chờ đợi, ta không quên các ngươi đâu. Sau khi Lưu Bang lên ngôi, ông đã phá bỏ luật lệ của triều Tần. Kết quả là quần thần uống rượu tranh công, vì say mà ngông cuồng hoặc rút gươm khắc vào cột. Lưu Bang rất giận. Thúc Tôn Thông thấy thời cơ đã đến, bèn tâu với Lưu Bang rằng: Nho sinh khó tiến công nhưng có thể giữ được thành quả. Thần xin được chiêu mộ một số nho sinh của nước Lỗ cùng đệ tử của thần đặt ra lễ nghĩa của triều đình. Thế là, ông chiêu mộ nho sinh của nước Lỗ và đệ tử của ông để đặt ra lễ nghi của triều đình. Sau đó, chính thức áp dụng lễ nghi này, không ai còn dám thất lễ nữa. Lưu bang vui mừng nói: hôm nay ta mới biết cái cao quý của hoàng đế và ban cho Thúc Tôn Thông chức Thái Thường, thưởng năm trăm cân vàng. Thúc Tôn Thông bèn nhân cơ hội này để tâu lên Lưu Bang: Đệ tử của thần theo thần bao lâu nay. Lần này họ đã cùng thần đặt ra lễ nghi cho triều đình, mong bệ hạ ban thưởng cho họ. Kết quả, đệ tử của ông đều có được chức tước. Thúc Tôn Thông còn chia số vàng được Lưu Bang thưởng cho các đệ tử. Các đệ tử đều vui mừng nói: Thúc Tôn Thông là bậc thánh nhân, hiểu rõ việc nguy cấp đương thời.
Hành vi của Thúc Tôn Thông bị một số nho sinh phê phán. Cách xử thế của ông quả thực có sự xu nịnh, a dua. Ví dụ, để lấy lòng Lưu Bang, ông đã trút bỏ nho phục, chuyển sang mặc đồ ngắn. Nhưng ông lại là kẻ thức thời, chờ cơ hội để hành động. Điều này cũng có nhiều gợi ý đối với chúng ta. Nắm bắt thời cơ cần phải biết kết hợp với sự phát huy tính chủ quan năng động. Đôi lúc sẽ xuất hiện thời thế, hoàn cảnh và điều kiện có lợi, chỉ cần chúng ta biết cách lợi dụng thì sẽ giành được thành công. Đôi lúc chỉ có thể xem xét xu thế thay đổi của thời thế, chứ không có một điều kiện có lợi hoặc cơ hội nào rõ ràng. Lúc này, chúng ta phải căn cứ vào sự thay đổi của thời thế để tạo ra điều kiện và cơ hội để thành công, không nên ứng phó với thời thế một cách tiêu cực, bị động, hoặc chờ đợi thời cơ.
Để chờ bầy dê đi qua trong tuyết trắng bao la, điều con sói cần nhất là sự kiên cường và nhẫn nại. Những con dê chạy nhanh đã xuất hiện, nhưng đó không phải là cơ hội tốt nhất. Tình huống này cũng giống như câu hỏi của Julian Roberson, ông chủ quỹ đầu cơ nổi tiếng: "Tôi luôn chờ cho tiền rơi vào một góc cách tôi không xa, sau đó, việc tôi cần làm là nhặt nó về." Cho đến khi con dê vừa già vừa ngốc xuất hiện ở một cự ly rất gần, con sói mới phi đến, chộp lấy miếng mồi ngon.
Hành động của sói đã nói với chúng ta rằng nhẫn nại còn quan trọng hơn cả sự tự tin. Tự tin là động cơ của việc đầu tư, còn nhẫn nại mới có thể thực hiện được mục tiêu, thu được lợi nhuận. Người đầu tư không có sự kiên nhẫn thì sẽ tốn nhiều công sức và tiền bạc, thậm chí là sự tự tin của mình trong những cuộc mua đi bán lại liên tục.
- Phép tắc 23: TRI TÚC BẤT NHỤC
Kiên nhẫn là một trạng thái tâm linh và là một vận mệnh. Loài sói nhờ có tính kiên nhẫn nên luôn giữ được sinh lực dồi dào. Tính kiên nhẫn này còn có thể biểu hiện là tri túc bất nhục. Trong vấn đề thái độ như thế nào đối với việc hưởng thụ vật chất và danh vọng địa vị, Lão Tử có nhắc đến nguyên tắc biết đủ, biết dừng lại: "Cố tri túc, bất nhục; tri chỉ, bất đãi; khả dĩ trường cửu. Họa mạc đại vu bất tri túc, cữu mạc đại vu dục đắc. Cố tri túc chi túc, thường túc hĩ. Tri túc giả phú, cường hành giả hữu chí. Bất thất kỳ sở giả cửu, tử nhi bất vong giả thọ." (Dịch nghĩa: cho nên biết đủ thì không nhục; biết dừng lại thì không nguy, mà có thể sống lâu. Họa không gì lớn bằng không biết đủ, hại không gì lớn bằng ham muốn cho được nhiều. Cho nên, biết thế nào là đủ thì sẽ luôn đủ. Biết đủ thì giàu, mạnh mẽ thì có ý chí. Không để mất đi điểm tựa thì được lâu dài, chết mà không mất (đạo) là trường thọ). Tại sao biết đủ mới không bị nhục, biết dừng lại đúng lúc mới không gặp nguy hiểm? Theo Lão Tử, phô trương, háo thắng không những không được gì mà còn gây ra tai họa.

Hạnh phúc của cuộc đời là ở chỗ nội tâm tĩnh lặng, thoát khỏi ham muốn vật chất, không màng danh lợi mà an nhàn. Nhưng Ngũ sắc làm con người mờ mắt, Ngũ âm làm con người ù tai, Ngũ vị làm con người tê lưỡi, săn bắt làm lòng người mê loạn, vàng bạc làm hành vi con người đồi bại. Có thể thấy, hạnh phúc của cuộc đời không ở niềm vui trong thanh sắc, mà ở chỗ biết đủ biết dừng lại, vứt bỏ sự cám dỗ của vật chất để giữ cho cuộc sống được yên ổn. Nhìn từ quan điểm biến đổi, họa phúc, được mất của cuộc đời đều là tạm thời, tương đối và có thể chuyển hóa lẫn nhau. Người không biết đủ, mãi chạy theo những thứ thay đổi vô thường thì không những không được gì mà còn chuốc họa vào thân. Tư tưởng này của Lão Tử đã bao hàm được kinh nghiệm và trí tuệ của nhân sinh.
Khi trình bày về quan điểm "minh triết bảo thân", Lão Tử cho rằng con người phải biết đủ, biết dừng lại đúng lúc. Trong chốn thương trường đầy cạm bẫy, chỉ có biết đủ mới không hối hận, biết dừng lại đúng lúc mới tránh được nguy hiểm.
Vạn vật trên thế gian này nếu biết đủ thì sẽ được yên vui, tham lam sẽ chuốc lấy tai họa. Lão Tử nói rằng: thanh danh và tính mạng, cái nào thân thiết hơn? Sinh mạng và tiền tài, cái nào quý trọng hơn? Được và mất, cái nào có hại hơn? Quá ham mê danh lợi sẽ phải trả một cái giá rất lớn. Vơ vét tiền bạc quá mức sẽ gây ra tổn thất càng nặng nề hơn. Vì vậy, biết đủ thì sẽ không bị nhục, biết dừng lại đúng lúc thì sẽ không gặp nguy hiểm. Như thế mới có thể giữ được sự yên vui lâu dài. Mối họa lớn nhất là không biết đủ, tổn thất lớn nhất là lòng tham không đáy.
Thực hiện biết đủ cũng không phải là chuyện dễ. Quan trọng là bạn phải giữ cho tâm lý thăng bằng, không nên so bì mù quáng. Có câu: nhìn lên mình chẳng bằng ai, nhìn xuống không ai bằng mình. Những thứ mình có mới là quan trọng nhất, so bì vô nghĩa chỉ làm tăng thêm sự phiền muộn không cần thiết. Tâm lý thăng bằng là một sự cân bằng của lý trí, là mức độ tối cao của nhân cách thăng hoa và tâm hồn sau khi được thanh lọc, là kết tinh của sự khoan dung, tầm nhìn xa và trí tuệ. Để có được sự thăng bằng trong tâm lý, trước tiên bạn phải cư xử đúng đắn với mình, sau đó là cư xử đúng đắn với người khác, tiếp đến là cư xử đúng đắn với xã hội. Nếu bạn làm tốt ba điều này thì sẽ luôn giữ được sự thanh thản trong tâm hồn.
Tri túc thường lạc, tri túc thường túc, tâm an thường an. Trong thế giới rộng lớn này, cuộc sống của một con người chỉ như hạt cát giữa biển khơi. Thế giới thì rộng lớn, thời gian thì dài, sự vật thì rộng, của cải thì nhiều, nếu không biết đủ để dừng lại thì vĩnh viễn không có phút thanh thản.
- Phép tắc 24: NHẪN ĐỂ CÓ ĐƯỢC SỰ TÔN QUÝ
Kiên nhẫn là một trạng thái tâm linh và là một vận mệnh. Loài sói nhờ có được trạng thái tinh thần là kiên nhẫn và chiến đấu nên chúng luôn giữ được sức sống mạnh mẽ. Ở một mức độ lớn hơn, nhẫn không còn là nén giận, nhân nhượng để được ổn thỏa mà là một cách thức tư duy tránh làm việc theo tình cảm để đạt được một mục đích nào đó của cuộc đời. Vì vậy, nhẫn là một sức mạnh của trí tuệ. Rất nhiều khi, chúng ta vì không chịu đựng được những chuyện nhỏ mà làm hỏng cả đại sự. Điều này thật không đáng. Khổng Tử dạy rằng: "Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu" (việc nhỏ mà không nhịn được thì sẽ hỏng việc lớn).

Thời Tam Quốc, Gia Cát Lượng phò tá Lưu Bị, lập chí thu phục Trung Nguyên. Ông đã nhiều lần ra Kỳ Sơn, đánh Tư Mã Ý, nhưng Tư Mã Ý lại không ra mặt đối đầu với Gia Cát Lượng. Gia Cát Lượng dùng mọi thủ đoạn để làm nhục Tư Mã Ý, nhưng Tư Mã Ý vẫn không dao động. Lần nào, cuộc chiến cũng kết thúc bằng cách chờ cho quân của Gia Cát Lượng hết lương thực và tự động rút về nước. Sáu lần ra Kỳ Sơn là cả sáu lần Gia Cát Lượng trở về tay không. Tư Mã Ý có thể nhẫn nhục như vậy nên mới không bị Gia Cát Lượng đánh bại. Vì vậy, khi gặp chuyện, chúng ta phải vững vàng, không nên nóng vội nhất thời mà làm hỏng cả đại sự.
Ở một ý nghĩa nào đó, nhẫn nại là một mưu lược để bảo toàn nhân sinh, vì "tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu". Nhẫn nại không phải là một khái niệm trừu tượng mà là một mưu lược có nội hàm phong phú. Nhẫn nại không phải là một sự im lặng tiêu cực mà là chuẩn bị để tấn công. Nhẫn nại thực sự là một sự cân bằng động thái, khi lượng được tích lũy đến một giới hạn nhất định thì sẽ có sự chuyển hóa về chất. Nhẫn nại là một sự rèn luyện ý chí, là sự tích lũy sức bật. Nhẫn nại là một sự lựa chọn thông minh vào những lúc bế tắc. Điều quan trọng là chúng ta phải nhẫn nại đến mức chịu đựng mọi sự lăng nhục và đau khổ, chờ đợi và nắm chắc thời cơ tốt nhất. Sự vật luôn thay đổi và vận động không ngừng, cơ hội lại tồn tại trong sự nhẫn nại. Câu chuyện Việt Vương Câu Tiễn nếm mật nằm gai là một dẫn chứng tốt nhất. Nhẫn nại không phải là dừng lại, không phải là chạy trốn, không phải là không làm gì cả, mà là tích lũy lực lượng. Khi đã rơi vào tình huống không thể kiểm soát được thì nên bình tĩnh chấp nhận thế yếu này và kiên nhẫn ở vị trí của kẻ yếu; từ đó, tích lũy thực lực, làm cho mình dần dần thoát khỏi vị trí bất lợi của kẻ yếu và xuất kích giành cơ hội thành công mới khi thời cơ thích hợp.
Biết nhẫn nại sẽ có lợi cho việc làm nên sự nghiệp, hành động theo cảm tính chỉ làm lỡ mất thời cơ tốt. Trước sự xúc phạm và khinh miệt của người khác, chúng ta không cần phải nôn nóng đối kháng lại để chứng minh mình không phải là kẻ yếu đuối. Vì đường xa mới hay sức ngựa, nếu bạn nhẫn nại thì bạn sẽ giành được những lợi ích lớn hơn. Trong lịch sử Trung Quốc có rất nhiều ví dụ lấy chữ "nhẫn" để thể hiện tài năng và sự tu dưỡng của cá nhân, như "Hoài Âm Hầu Liệt Truyện" trong "Sử Ký" có chép lại câu chuyện Hàn Tín chịu nỗi nhục chui qua háng: thiếu niên ở Hoài Âm có kẻ lăng nhục Hàn Tín: "Ngươi trông to lớn, lại đeo bảo kiếm, nhưng thực ra là kẻ hèn nhát". Rồi hắn lại sỉ nhục Hàn Tín trước mọi người: "Nếu ngươi không sợ chết thì hãy đâm ta, nếu ngươi sợ chết thì chui qua háng ta." Hàn Tín nhìn hắn rồi quỳ xuống và chui qua háng kẻ đó. Người trong phố đều cười Hàn Tín, cho rằng ông hèn nhát. Sau này, Hàn Tín xuất lĩnh mấy mươi vạn binh mã. Từ năng lực chỉ huy trận Cai Hạ, đủ biết việc giết thiếu niên kia là chuyện dễ như trở bàn tay, nhưng vì vậy mà chuốc lấy phiền phức thì thật là không đáng. Hàn Tín ôm chí lớn, đương nhiên không muốn dây dưa với gã thiếu niên đó, nên ông đã chấp nhận chui qua háng hắn. Điều này đã thể hiện được chữ "nhẫn" kiên cường trong con người Hàn Tín. Sau này, Hàn Tín không được Hạng Vũ trọng dụng, ông bèn theo Lưu Bang và suýt bị xử trảm. Tiêu Hà đã mấy lần tiến cử Hàn Tín nhưng Lưu Bang vẫn do dự. Hàn Tín vẫn tiếp tục nhẫn nại. Sau khi được Lưu Bang phong làm đại tướng quân, Hàn Tín đã dẫn quân đánh trận, nhiều lần khắc phục khó khăn, kể cả những kế sách "đi vào chỗ chết để tìm đường sống", giành được chiến công hiển hách. Tất cả đều cho thấy những gian nan mà ông đã trải qua rất có lợi đối với ông.
Hành động chui qua háng gã vô lại của Hàn Tín không những không bị coi thường mà còn được người đời kính trọng. Ông đã dùng thành công sau này để giải thích cho những hành động lúc đó của mình.
Nhẫn nại là một sự rèn luyện ý chí, tích lũy sức mạnh, dùng phương pháp chiến đấu thầm lặng để phá địch, dùng ngọn lửa vô hình để phá băng cứng. Nhẫn nại là một sự tu dưỡng, thể hiện được sự khoan dung và tố chất của một con người. "Việc nhỏ mà không nhịn được thì sẽ hỏng việc lớn" và "khi cần ra tay thì sẽ ra tay" thực ra chỉ là hai tình huống, rất khó xác định được hạn độ của sự nhẫn nại, đôi lúc, nhẫn nại và không nhẫn nại chỉ là sự lựa chọn trong chớp mắt.
Mỗi người đều có phương thức và nguyên tắc sống riêng và nhẫn nại là một môn học trong xử sự của con người. Trong cùng một hoàn cảnh, nếu chúng ta biết vận dụng chữ "nhẫn" một cách hợp lý thì sẽ nhận được sự khen ngợi của người khác. Nếu chúng ta biết kiềm chế thì có thể sẽ bị người khác chê cười. Ví dụ, bạn bị người khác giẫm lên chân mình hoặc bị va chạm nhẹ ở nơi đông người là chuyện rất bình thường, nhưng nếu bạn có những hành động nóng nảy thì thái độ thiếu nhẫn nại này sẽ bị cười chê.
Đôi lúc, nhẫn nại là một sự rèn luyện gian khổ. Việt Vương Câu Tiễn nếm mật nằm gai, Tôn Tẫn giả điên sau khi bị cắt gân, sự nhẫn nại của họ đều là vì thành công sau này. Nhẫn nại chịu ảnh hưởng của thời gian, hoàn cảnh, tu dưỡng tự thân và con người. Học được cách nhẫn nại, chúng ta sẽ hiểu được sự khoan dung. Học được cách nhẫn nại, chúng ta sẽ hiểu được ý nghĩa của sự phấn đấu. Học được cách nhẫn nại, chúng ta sẽ nhìn thấy được sự rực rỡ của thành công!
- Phép tắc 25: CHỜ ĐỢI
Đối với con người, nhẫn nại của loài sói chính là sự chờ đợi. Chờ đợi là gì? Không tự ý làm liều, không vội vàng, gấp gáp, không bụng đói vơ quàng, không bí quá hóa liều, không ngả theo chiều gió, không chủ nghĩa cơ hội, không có thú vui không lành mạnh, không bè lũ xu nịnh, không bán rẻ nguyên tắc, không bán rẻ linh hồn. Phía sau sự chờ đợi là sự tôn nghiêm, là lòng tin, là tiết tháo, là nguyên tắc, là lẽ phải. Cùng với sự chờ đợi là học tập, phát triển và trau dồi.

Trong cuộc đời, rất nhiều thời gian đã trôi qua trong chờ đợi. Tuy kết quả của việc chờ đợi là không thể đoán trước được nhưng trong quá trình chờ đợi này, chúng ta có thể tự trau dồi, tích lũy đầy đủ sức mạnh. Nhiều người rất có tư chất nhưng suốt đời chỉ ở một vị trí tầm thường. Nguyên nhân là vì họ không muốn tiến thủ và biểu hiện rõ nhất của việc không muốn tiến thủ là họ không đọc sách, không học tập. Họ thà phung phí thời gian rảnh rỗi vào những cuộc chơi chứ không muốn đọc sách. Có lẽ, họ đã cảm thấy thỏa mãn với chức vị mà họ đang có. Họ không ý thức được giá trị của tri thức đối với sự phát triển của bản thân. Có lẽ, họ đã rất mệt mỏi sau giờ làm việc, họ không còn đủ sức để tiến hành những bài huấn luyện gian khổ.
Không biết làm sao đợi được là do người chờ đợi không thể chi phối cái mình đang chờ đợi, lại không còn lòng dạ nào đối với những thứ khác, nên bị rơi vào trạng thái không biết làm gì. Kỳ vọng thường làm người ta phấn khích, nhàn rỗi thường làm người ta buồn chán. Chờ đợi là sự tổng hòa của sự phấn khích và buồn chán. Cùng với thời gian chờ đợi lâu dài, sự phấn khích sẽ dần chuyển sang mệt mỏi, tâm trạng chán chường sẽ chiếm ưu thế.
Trước khi thành công, một người phải tập trung đầy đủ sức mạnh. Về phương diện này, tôi đã từng nhận được một bài học từ một cái cây to lớn ở California: trong đó chứa đựng một tinh thần tập trung sức mạnh. Núi cao đã ban tặng nó dưỡng chất phong phú và thổ nhưỡng phì nhiêu, những đám mây mang đến cho nó những trận mưa. Trong vô số lần bốn mùa luân chuyển, bộ rễ to lớn của nó tích lũy được nhiều chất dinh dưỡng để cung cấp năng lượng cho sự trưởng thành của nó. Trong kinh doanh lại càng phải như vậy. Những người có học thức uyên bác, kinh nghiệm phong phú sẽ có cơ hội thành công lớn hơn những người kém cỏi, ít học. Một người khi bước vào đời, cùng với những bước tiến trong địa vị của mình, anh ta nhất định sẽ có rất nhiều cơ hội để học tập. Nếu anh ta biết nắm bắt những cơ hội này, thì thành công sẽ là chuyện sớm muộn.
Một người mới vào đời phải luôn chú ý đến cánh cửa nghề nghiệp của mình và cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng. Bạn không nên xem thường vấn đề này. Đối với một số chuyện rất nhỏ nhặt, bạn vẫn phải quan sát tỉ mỉ. Một số chuyện tuy rất khó khăn nguy hiểm nhưng bạn vẫn phải cố gắng tìm hiểu cho rõ. Nếu có thể làm được như vậy, thì bạn sẽ gạt bỏ được những trở ngại trên con đường phát triển sự nghiệp. Dù chỗ đứng hiện tại của bạn có nhỏ bé đến đâu, việc tiếp thu những cái mới, những cái có giá trị đều sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho sự nghiệp của bạn. Tôi biết có một số nhân viên mặc dù mức lương rất thấp nhưng họ vẫn cố gắng tận dụng buổi tối và ngày nghỉ cuối tuần để học thêm, hoặc mua sách về tự học. Họ hiểu rằng tích lũy càng nhiều kiến thức thì tiềm năng phát triển càng lớn. Có một thanh niên thế này: thời gian anh ta ở ngoài còn nhiều hơn ở nhà, nhưng dù có đi đâu, anh ta vẫn luôn mang theo một quyển sách bên mình để có thể đọc vào bất cứ lúc nào. Những thời gian vụn vặt mà người khác rất dễ lãng phí đều được anh ta sử dụng vào việc học. Kết quả, anh ta có hiểu biết rất rộng đối với lịch sử, khoa học, văn học. Anh ta đã cố gắng vì tiền đồ của mình, nên chắc chắn anh ta sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng.
Trên đường đời, chúng ta sẽ khó tránh khỏi có những lúc đứng trước một cánh cửa xa lạ nào đó và chờ nó mở ra. Nhưng nơi mà chúng ta thường đợi nhất trong cuộc đời không phải là trước cửa lớn mà là trước cửa sổ. Đó là một cánh cửa sổ nhỏ bé, chật hẹp, hữu hình hoặc vô hình, ở những nơi có liên quan đến mưu sinh như cửa hàng, ngân hàng, trạm xe, bệnh viện, cơ quan... Chúng ta buộc phải nhẫn nại, xếp hàng và chầm chậm nhích dần về phía chúng. Sau đó chúng ta lại cúi xuống, cho tầm nhìn, tay, tiền hoặc lá đơn trong tay chúng ta đưa vào trong ô cửa sổ đó dễ dàng, rồi lại lấy ra những thứ chúng ta cần lấy. Những ô cửa này thường vô duyên vô cớ đóng lại, tạo điều kiện để sự nhẫn nại của chúng ta được rèn luyện và quen dần với những cuộc chờ đợi triền miên. Nếu bạn chỉ có một mình trên hoang đảo, sống một cuộc sống rất đơn điệu và thư từ là con đường duy nhất để liên lạc với thế giới, thì tâm trạng chờ thư sẽ như thế nào? Bạn có vì giây phút vui sướng khi nhận được thư mà cố sống không? Có lẽ sự chờ đợi này thường là vô vọng, nhưng chờ đợi lại tô điểm thêm màu sắc và ý nghĩa cho cuộc sống. Sự thực là, cuộc đời chúng ta là điều chờ đợi. Cuộc sống chính là được triển khai và giành được trong chờ đợi. Chờ đợi không tránh khỏi nhàm chán nhưng cuộc sống không có sự chờ đợi lại càng chán hơn. Có thể bạn chưa hiểu nhưng nếu bạn không mong được hiểu thì đâu còn có sáng tạo? Có lẽ bạn không có gì để chờ đợi, nhưng nếu không có chờ đợi thì đâu còn là cuộc đời? Nếu ví cuộc đời như một chuyến đi thì chúng ta sẽ phát hiện việc bạn nán lại giữa chừng là rất thường xảy ra. Chúng ta hướng đến cuộc sống lý tưởng. Vì rất nhiều hạn chế tất nhiên và những biến cố ngẫu nhiên, nên hoặc sớm hoặc muộn, chúng ta phải dừng lại một chút. Nhưng chúng ta phải tin đây là sự dừng lại tạm thời và chúng ta luôn chờ đợi được tiếp tục lên đường, để mong có một ngày chúng ta được sống cuộc sống như chúng ta mong muốn.
Bậc thầy bán hàng nổi tiếng của toàn quốc sắp từ giã sự nghiệp bán hàng của ông ta. Nhận lời mời của hiệp hội ngành nghề và các giới trong xã hội, ông sẽ đến cung thể thao lớn nhất ở thành phố này để đọc bài diễn văn từ giã sự nghiệp.
Hôm ấy, hội trường chật ních người, mọi người đang nóng lòng chờ đợi bài diễn thuyết đặc sắc của người bán hàng vĩ đại nhất. Khi tấm màn lớn từ từ kéo lên, người ta thấy một quả cầu lớn được treo ở chính giữa sân khấu. Vì quả cầu này, sân khấu phải dựng bằng một khung sắt cao. Trong tiếng vỗ tay nhiệt liệt của mọi người, một ông lão bước ra, đứng bên cạnh cái giá sắt. Ông mặc một bộ đồ thể thao màu đỏ, chân mang giày màu trắng.
Mọi người nhìn ông ta đầy hiếu kỳ, không biết ông ta định làm gì.
Lúc này, hai phụ tá đưa một cái búa sắt lớn đến trước mặt ông ta. Người chủ trì liền nói với khán giả: xin mời hai vị to khỏe bước lên sân khấu. Có rất nhiều thanh niên đứng dậy, chớp mắt, đã có hai người nhanh nhẹn chạy lên sân khấu. Lúc này, ông ta nói với hai người một số quy tắc, bảo hai người dùng cái búa này, đập vào quả cầu cho đến khi nó đung đưa.
Một người giành lấy cái búa, kéo đến bên cái giá, rồi dùng hết sức đập vào quả cầu. Âm thanh chói tai vang lên nhưng quả cầu đó vẫn không động đậy. Anh ta lại dùng búa đập hai, ba cái liên tiếp. Chẳng mấy chốc, anh ta đã thở hổn hển. Người kia cũng không tỏ ra yếu thế. Anh ta cầm lấy cái búa và gõ chan chát vào quả cầu, nhưng quả cầu vẫn không lay chuyển. Bên dưới sân khấu dần dần không còn tiếng la hét nữa, mọi người đều chờ đợi lời giải thích của ông ta. Hội trường trở nên im lặng, ông ta lấy từ trong túi ra một cây búa nhỏ, rồi ông thận trọng đứng đối diện với quả cầu sắt. Ông dùng cái búa nhỏ gõ vào quả cầu sắt một cái, rồi dừng lại, rồi lại gõ vào quả cầu sắt một cái. Mọi người nhìn ông đầy ngạc nhiên, ông vẫn tiếp tục làm như vậy. Mười phút qua đi, hai mươi phút qua đi, hội trường bắt đầu xôn xao. Người ta dùng đủ kiểu âm thanh và động tác để bày tỏ sự không hài lòng của họ. Ông ta vẫn tiếp tục công việc. Dường như ông ta không nghe thấy họ đang la ó. Mọi người bắt đầu bỏ đi, trong hội trường xuất hiện rất nhiều chỗ trống. Những người còn ngồi lại dường như cũng đã mệt vì la hét, nên hội trường dần yên tĩnh trở lại. Khi ông ta thực hiện công việc này được khoảng bốn mươi phút thì người phụ nữ ngồi phía trước đột nhiên kêu lên: "Quả cầu chuyển động rồi!" Lập tức, người trong hội trường lại nhao nhao lên. Mọi cặp mắt đều đổ dồn vào quả cầu. Quả cầu đang dao động rất nhỏ, nếu không nhìn kỹ thì không thể phát hiện ra được. Ông ta vẫn tiếp tục gõ, quả cầu lắc lư đến mức cái giá sắt kêu lên ken két. Uy lực to lớn của nó đã làm mọi người trong hội trường sửng sốt. Cuối cùng, tiếng vỗ tay vang dậy cả hội trường. Trong tiếng vỗ tay, ông ta quay người lại, chầm chậm bỏ cái búa vào trong túi.
Ông ta bắt đầu nói, nhưng chỉ nói mỗi một câu: trên đường thành công, nếu bạn không thể kiên nhẫn chờ thành công đến, thì bạn chỉ có thế dùng sự kiên nhẫn của cả đời để đối mặt với sự thất bại.
Vì vậy, chúng ta không nên nôn nóng khi học cách chờ đợi.
Câu chuyện dùng thuyền cỏ hứng tên của Gia Cát Lượng là một câu chuyện rất quen thuộc. Ai cũng biết, muốn mượn được tên cần phải có rất nhiều điều kiện như phải có thuyền, phải có hình nhân bằng cỏ trên thuyền, phải có người lái thuyền, người đánh trống để dụ quân Tào tấn công. Đối với Đông Ngô, những điều kiện này không đáng kể, dù là chưa có, thì cũng có thể chuẩn bị ngay. Nhưng khi lập quân lệnh trước mặt Tôn Quyền và Chu Du, Gia Cát Lượng vẫn cần thời hạn ba ngày. Tại sao như vậy? Vì để mượn được tên còn cần có sương mù. Gia Cát Lượng biết chỉ có ngày thứ ba mới có sương. Điều duy nhất ông có thể làm là chờ đợi.
Vì vậy, khi làm việc gì, bạn vẫn phải học cách chờ đợi, đáng đợi thì đợi. Chờ đợi đôi khi lại là sự lựa chọn sáng suốt nhất.
Chờ đợi không phải là rơi vào bị động. Nhận định tình hình, tìm ra thời cơ chiến đấu trong sự bình tĩnh chờ đợi là đã bao hàm yếu tố chủ động tiến thủ.
Gần đây, trên báo chí có một câu chuyện như sau:
Một nữ nhà văn đến nước Mỹ để phỏng vấn. Cô gặp một bà lão bán hoa trên đường phố New York. Bà lão mặc bộ đồ có vẻ tồi tàn, người gầy gò, ốm yếu, nhưng gương mặt thì ánh lên niềm vui và sự thanh thản. Sau khi chọn lấy một bó hoa, nữ nhà văn nói: "Hình như bà đang rất vui". Bà lão trả lời: "Tại sao không chứ? Mọi thứ đều tốt đến thế mà?" Nữ nhà văn buột miệng hỏi: "Đối với những chuyện không vui, bà vẫn lạc quan chứ?" Câu trả lời của bà lão đã làm cho cô kinh ngạc: "Khi Giê-su bị đóng đinh vào Thập Tự Giá vào ngày thứ sáu, đó là ngày tồi tệ nhất thế giới, nhưng ba ngày sau, Ngài đã sống lại. Vì vậy, khi tôi gặp những chuyện bất hạnh, tôi đều chờ đợi ba ngày, tất cả sẽ trở lại như bình thường."
Chờ ba ngày! Một cách sống rất bình thường nhưng lại đầy triết lý. Nó gạt bỏ mọi phiền muộn và đau khổ sang một bên, chỉ giữ một ý niệm: cố gắng gặt hái niềm vui! Chúng ta phải học cách sống "chờ đợi ba ngày". Thực tế, một số người vì không thể "chờ đợi ba ngày" nên đã phải nuối tiếc suốt đời.
Chờ đợi cần phải có ý chí kiên cường và tin tưởng vào sự chờ đợi. Một người nếu quyết tâm trở thành người như thế nào đó, hoặc muốn làm một việc gì thì cần phải có tính nhẫn nại như loài sói. Ý chí là sức mạnh nòng cốt trong đặc trưng tính cách của con người.
Chờ đợi cần phải có sự bình tĩnh, kiên định, tấm lòng rộng lượng. Chờ đợi không phải là một dạng tiêu cực, suy sụp mà là một dạng chuẩn bị xuất phát. Chờ đợi không phải là đình trệ mà là suy xét kỹ càng để tạo nền móng tốt cho sự đột phá và tiến bộ sau này. Nhưng chờ đợi không phải là chuyện dễ. Người nôn nóng, sẽ không biết chờ đợi; người chỉ biết lợi ích trước mắt, khó có thể nhẫn nại chờ đợi; người lòng dạ hẹp hòi, thường bài bác sự chờ đợi; người tính toán chi ly, thường không hiểu giá trị của sự chờ đợi. Khương Tử Nha đến 80 tuổi mới gặp được Văn Vương, đây là một sự rèn luyện ý chí. Trái cây chưa chín thì sẽ chát, tâm hồn chưa được diễn tấu thì sẽ non nớt. Khi bạn chưa biết bơi thì bạn sẽ không cảm nhận được niềm vui bơi lội. Vì vậy, chờ đợi cũng là một sự chín chắn. Có lẽ, chính vì sự non trẻ trong tâm hồn của chúng ta nên chúng ta thường ít thận trọng và nhiều nóng nảy, ít kiên nhẫn chờ đợi và nhiều sự đáng tiếc. Nhưng có một ngày, khi chúng ta học được cách bình tĩnh chờ đợi, bạn cũng sẽ có một sự chín chắn đúng mực.

Chương 18: Bộc phát sức mạnh hoang dã, nỗ lực vươn lên
(sự ngang tàng của loài sói)
Tự thuật của loài sói:

Không có hùng tâm thì không làm nên đại sự
Không dám mạo hiểm thì không làm nên đại sự
Ý chí không vững vàng thì không làm nên đại sự
Lười nhác, mánh lới thì không làm nên đại sự
Mỗi một sinh mệnh đều là kì tích của thể giới tự nhiên
Cần phải phát huy năng lượng của nó đến cùng cực
Mới không uổng một đời...
- Phép tắc 26: LUÔN TRANH VỊ TRÍ HÀNG ĐẦU
Khi chạy, sói sẽ hú những tiếng hú dài vang khắp đồng hoang để bộc lộ sự kiêu hãnh và ngang ngược. Tinh thần của loài sói chính là trạng thái tinh thần luôn giành vị trí hàng đầu. Đối với con người, sức mạnh thần bí này chính là ý chí tiến thủ. Nó giúp chúng ta không ngừng nỗ lực tiến đến mục tiêu. Nó không cho phép chúng ta lười nhác. Nó làm cho chúng ta không bao giờ thỏa mãn. Mỗi khi chúng ta đạt được một trình độ nào đó, nó lại thôi thúc chúng ta cố gắng để vươn đến trình độ cao hơn. Nếu bạn muốn trở thành một người có chí tiến thủ, bạn cần phải khắc phục thói quen lề mề của mình, hãy gạt bỏ nó ra khỏi tính cách của bạn. Thói quen này sẽ kéo những việc bạn phải làm vào tuần trước, năm trước hoặc thậm chí là nhiều năm trước đến ngày mai và nó đang gặm nhấm dần ý chí của bạn. Trừ phi bạn khai trừ được thói quen này, nếu không, bạn sẽ khó giành được thành công.

Napoleon Hill đã từng tuyển dụng một cô gái trẻ làm trợ lý để giúp ông đọc, phân loại và hồi âm phần lớn thư từ. Lúc đó, công việc của cô là chép lại nội dung mà Napoleon Hill đọc. Mức lương của cô cũng tương đương với những người khác có công việc tương tự. Một hôm, Napoleon Hill đọc một câu cách ngôn và yêu cầu cô gõ vào máy đánh chữ: "Nên nhớ: giới hạn duy nhất của bạn chính là giới hạn do tư duy của bạn lập ra." Khi cô đưa cho Napoleon Hill tờ giấy cô đã đánh xong, cô nói: "Câu châm ngôn của ông làm tôi nảy ra một ý nghĩa rất có giá trị đối với tôi và ông."
Câu chuyện này đã không để lại ấn tượng sâu sắc đối với Napoleon Hill , nhưng bắt đầu từ hôm đó, Napoleon Hill nhận ra, câu chuyện này đã để lại một ấn tượng cực kì sâu sắc đối với cộ trợ lý. Cô bắt đầu đến văn phòng sau khi ăn tối xong và làm việc mà không cần nhận thù lao. Cô đưa những bức thư đã hồi âm đến bàn làm việc của Napoleon Hill. Cô đã nghiên cứu phong cách của Napoleon Hill, vì vậy, những bức thư này rất giống với phong cách của Napoleon Hill, thậm chí, có bức còn viết tốt hơn. Cô đã giữ thói quen này cho đến khi thư ký riêng của Napoleon Hill thôi việc. Khi Napoleon Hill bắt đầu tìm người cho vị trí đó, một cách rất tự nhiên, ông đã nghĩ đến cô gái này. Nhưng khi ông vẫn chưa chính thức giao vị trí này cho cô, thì cô đã chủ động tiếp nhận vị trí này. Vì cô đã cố gắng rèn luyện trong tình huống không lĩnh thêm tiền tăng ca nên cuối cùng, cô đã có đủ tư cách để đảm nhiệm vị trí tốt nhất trong số những nhân viên của Napoleon Hill.
Không chỉ có thế, hiệu quả làm việc của cô gái trẻ này rất cao, nên đã gây sự chú ý của người khác. Họ bắt đầu mời cô đảm nhiệm những chức vị rất tốt. Napoleon Hill đã nhiều lần tăng lương cho cô. Mức lương hiện tại của cô đã tăng gấp bốn lần so với ban đầu. Về việc này, Napoleon Hill đã không còn cách nào khác, vì cô đã biến mình trở nên rất có giá trị đối với Napoleon Hill. Vì vậy, Napoleon Hill không thể mất đi một trợ lý như cô.
Đây chính là chí tiến thủ. Một điều đáng chú ý khác là chí tiến thủ của cô gái trẻ không những giúp cô tăng lương mà còn mag lại cho cô lợi ích to lớn. Trong cô đã bộc phát ra một tinh thần lạc quan, giúp cô có được hạnh phúc mà những nhân viên tốc ký khác không thể nào hiểu được. Công việc của cô đã không còn là công việc, mà là một trò chơi cực kỳ thú vị. Thậm chí, cho dù cô đến văn phòng sớm hơn những nhân viên bình thường khác và vẫn ở lại văn phòng làm việc sau khi họ đã ra về, nhưng cô vẫn cảm thấy thời gian làm việc của mình ngắn hơn những nhân viên khác. Một người thích thú với công việc của mình thì làm việc không có gì là vất vả.
Dù công việc hiện tại của bạn là gì, mỗi ngày, bạn cần phải giành cho mình một cơ hội, buộc mình làm những công việc có ích đối với người khác ngoài phần việc của mình. Khi bạn chủ động làm những việc này, bạn đương nhiên hiểu rằng bạn làm như vậy không phải để nhận được tiền thù lao mà là một cách để bạn luyện tập, phát triển và bồi dưỡng chí tiến thủ của mình. Bạn phải có được tinh thần này thì mới có thể trở thành người xuất sắc trong nghề nghiệp mà bạn đã chọn.
Chí nguyện là thứ xuất phát từ sự bất mãn. Có được sự bắt đầu này là đã có một ước mơ, tiếp đó là nỗ lực để nối liền ước mơ với hiện thực. Người vĩ đại không phải là người chỉ mơ ước suông. Chí hướng tương lai của họ được gieo trồng từ những sự thực chắc chắn. Nhờ vào ước mơ có mục tiêu rõ ràng, họ đã sản sinh ra sự bất mãn. Sự bất mãn này đã kích thích họ cố gắng phấn đấu để đạt được thành công. Có chí tiến thủ là cách tốt nhất để thoát khỏi sự chán chường. Một khi bạn đã có được thói quen luôn tự khích lệ mình, luôn hướng đến trình độ cao hơn thì những phẩm chất không tốt và thói quen xấu trong con người bạn sẽ dần biến mất. Trong phẩm chất, tính cách, những phẩm chất được khích lệ, được bồi dưỡng thì mới trưởng thành và phương pháp tốt nhất để loại bỏ những phẩm chất xấu là loại bỏ mảnh đất, môi trường sống của chúng. Chúng ta thường ý thức được chí tiến thủ đang gõ vào cánh cửa tâm hồn của chúng ta từ rất sớm, nhưng nếu không chú ý đến âm thanh của nó, không khích lệ nó, thì nó sẽ dần dần rời xa chúng ta. Hùng tâm cũng vậy, nếu không được vun đắp thì nó sẽ thoái hóa, thậm chí là biến mất trước khi nó phát huy tác dụng. Cho dù là chí lớn đến đâu, thì nó cũng sẽ bị tổn hại bởi rất nhiều nguyên nhân. Thói quen trì trệ, dễ làm khó bỏ đều sẽ làm suy yếu đi hùng tâm của con người, ảnh hưởng đến chí lớn của con người. Nếu bạn phát hiện ra mình đang từ chối tiếng gọi từ nội tâm hoặc giọng nói khích lệ bạn tiến lên thì bạn phải lưu ý, đừng để nó ngày càng suy yếu đi và biến mất, đừng để chí tiến thủ bị suy kiệt. Khi bạn nghe âm thanh tích cực này văng vẳng bên tai, bạn phải chú ý lắng nghe nó, nó là người bạn tốt nhất của bạn, nó sẽ chỉ dẫn bạn đi đến ánh sáng và niềm vui.
- Phép tắc 27: DÁM NÓI "KHÔNG"
Để học được sự ngang tàng của loài sói, bạn cần phải học cách nói "không".

Thay đổi hành vi hiện hữu, giống như việc cắt tỉa cây, là rất quan trọng đối với kết quả cuối cùng. Những người đã từng làm công việc quản lý nghiên cứu, tìm sản phẩm mới trong ngành dược phẩm đều sẽ nói với bạn rằng, hiệu quả thực sự không phải chỉ dựa vào kế hoạch chính xác mà còn được quyết định bởi việc bạn có biết bỏ đi những kế hoạch không khả thi đúng lúc hay không. Thời gian và tiền bạc cần có để tìm ra một loại thuốc mới nhiều đến nỗi một người quản lý nghiên cứu cùng lắm cũng chỉ có thể hoàn thành được 5, 6 hạng mục trong số những hạng mục của cả đời mình. Điều đó cho thấy, áp lực đẩy nhanh kế hoạch là rất lớn. Vì thế, nếu công ty hủy bỏ một hạng mục thì tổn thất đối với cá nhân và công ty cũng rất nghiêm trọng. Nhưng, những quyết định như vậy là rất cần thiết, không chỉ trong lĩnh vực khai thác dược phẩm mà trong tất cả mọi việc. Quyết định như vậy là giải phóng nguyên liệu ra khỏi hướng đi bế tắc sau khi đã suy xét tìm ra phương án tối ưu nhất. Peter Drucker là người quan sát tỉ mỉ hành vi của con người, ông đã nhiều lần nhấn mạnh: trở ngại lớn nhất của việc cách tân cơ cấu tổ chức là sự lười nhác, có nghĩa là không muốn bỏ đi thành công của ngày hôm qua, không muốn bỏ đi những thứ không còn tạo ra thành quả. Drucker cho rằng nguyên tắc giải quyết là từ bỏ hệ thống. Đây cũng chính là phương pháp được Jack Welch áp dụng khi thiết lập lại General Electric vào năm 1981. Jack Welch nói, chúng ta cần tự hỏi một vấn đề mũi nhọn của Peter Drucker: nếu bạn chưa đặt chân vào lĩnh vực này thì bạn có định bước vào hay không? Nếu câu trả lời của bạn là có thì bạn phải trả lời câu hỏi thứ hai: bạn định làm thế nào? Mọi người không thích bỏ đi địa bàn vốn có của mình, không thích bị mất mặt. Họ thường bị rơi vào cái bẫy tư duy mà các nhà kinh tế học thường gọi là chi phí chìm. Nó là một dạng đầu tư thời gian và tiền bạc và chỉ khi sản phẩm được bán ra thành công thì mới có thể thu hồi lợi nhuận. Trong bất kì một khóa học thương nghiệp cơ bản nào, khái niệm này thường được đề cập từ rất sớm. Quy tắc của nó rất quan trọng: khi quyết định có tiến hành đầu tư hay không, bạn cần phải quên đi những đầu tư của mình trong quá khứ. Bạn cần phải trả lời câu hỏi: từ nay về sau, việc đầu tư thời gian và tiền bạc của mình có nhận được sự báo đáp tốt không?
Chúng ta cần phải tiếp nhận sự giáo dục này, vì rất nhiều người trong chúng ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu về điều này. Nhiều năm trước, các nhà tâm lý học phát hiện ra rằng: con người không thích thay đổi những quyết định mà mình đã làm. Ngày nay, một lần nữa, phát hiện trên lại được chứng thực trong lĩnh vực kinh tế học hành vi. Kinh tế học hành vi chủ yếu nghiên cứu thảo luận trạng thái tâm lý của con người khi đầu tư. Dù là mua một tấm vé, khai thác một sản phẩm mới hay tuyển dụng một nhân viên mới, giữa những sai lầm thực ra không có sự khác biệt lớn, chúng ta càng muốn chứng minh hạng mục của mình trước kia.
Trong cuộc cạnh tranh kịch liệt, việc quyết định tiếp tục đầu tư vào một hạng mục là phải chính xác. Nguyên tắc chi phí chìm giúp chúng ta không bị rơi vào những cạm bẫy kể trên. Để tránh được việc tiếp tục đầu tư tiền vào những lúc không mang lại lợi ích, nhà quản lý cần phải khuôn phép hơn trước đây, nếu không, họ sẽ lãng phí rất nhiều nguồn tài nguyên có thể dùng để tạo dựng tương lai. Trong lĩnh vực công cộng xã hội, sự khiêu chiến này lại càng kịch liệt, thậm chí còn khó xử lý hơn. Ví dụ, sau khi chính phủ bắt đầu thực thi một hạng mục, hầu như không có một cơ chế nào có thể làm cho hạng mục đó ngừng lại. Vì vậy, họ thường chỉ có thể để mặc nó, làm lãng phí một lượng lớn tài nguyên. Cũng giống như vậy, trong cơ cấu phi lợi nhuận, người ta rất dễ tin rằng hoạt động của các cơ cấu tổ chức đều xuất sắc (và nên tiếp tục). Vì vậy, những hoạt động này ít nhiều đều có nhiệm vụ giúp đỡ hoàn thành những cơ cấu tổ chức này. Thực tế, những hoạt động này luôn hiệu quả hơn những hoạt động khác, nhưng do không có sự ràng buộc bên ngoài của thị trường tư bản, cũng không lấy mối liên hệ giữa giá thành và lợi nhuận làm công cụ, nên cơ cấu phi lợi nhuận hầu như không có động lực để đối mặt với việc lựa chọn khó khăn trong sự cạnh tranh. Vì vậy, trừ phi có yêu cầu từ bên ngoài, nếu không, ngành xã hội sẽ không di chuyển nguồn tài nguyên quan trọng của mình từ phương diện kém hiệu quả đến phương diện khác có hiệu quả hơn.
Điều khó khăn và quan trọng là nói "không" với những cơ hội có tính cám dỗ. Những cơ hội này sẽ làm cho nguồn tài nguyên vốn có nhiệm vụ là hoàn thành cơ cấu tổ chức bị lệch khỏi quỹ đạo. Nguyên tắc dưới đây có lẽ sẽ giúp bạn đối diện với những khó khăn kể trên. Đó chính là đánh giá so sánh cơ hội này và những cơ hội khác có liên quan, chứ không nên nói có hoặc không một cách cô lập. Ngoài ra, một yếu tố cần phải xét đến là bạn không chỉ xét đến chi phí hiện kim mà còn phải xét đến những chi phí cơ hội đi theo nó, vì những sự lựa chọn khác cũng đòi hỏi thời gian và tâm huyết của bạn.
Hai mươi năm nay, cơ cấu lợi nhuận dần hiểu ra bất cứ một hành động nào đều cần có sự cân nhắc, thỏa hiệp. Nguyên tắc này cũng được ứng dụng trong cơ cấu phi lợi nhuận, chỉ khác là việc chấp hành linh hoạt hơn. Giả dụ, một người quyên tặng có thực lực hùng hậu định cho bạn một khoản ngân sách, nhưng khoản ngân sách này lại không nhất trí với mục tiêu bạn đặt ra. Vậy, bạn sẽ làm thế nào? John đã từng giải thích việc tại sao tổ chức bảo vệ tự nhiên nước Mỹ từ chối một hạng mục dân số trị giá mấy mươi triệu đô. Ông nói: bạn phải luôn tự hỏi rằng: "Tài nguyên của chúng ta là có hạn, trước sự khiêu chiến lớn, làm thế nào để chúng ta hoàn thành sứ mạng bảo vệ tính đa dạng của động vật?". Chúng ta thường cần phải nói "không" với những cơ hội trông có vẻ bức thiết nhưng lại không liên quan gì đến kế hoạch của chúng ta.
Cách làm của tập đoàn Lenovo cũng rất đáng để chúng ta học tập. Theo ghi chép "Lenovo tại sao?", khi Liễu Truyền Chí đặt ra chiến lược, ông đã xác định rõ ràng rằng: không làm những việc không có tiền, không làm những việc có tiền nhưng lại không lấy được tiền, không làm những việc có tiền và lấy được tiền nhưng không do người đáng tin cậy làm. Nhiều năm qua, sự phát triển của tập đoàn Lenovo luôn bền vững, không liều lĩnh, cũng không nhảy vọt, thậm chí còn có chút ảm đạm so với những công ty khác, nhưng đến khi những công ty khác ảm đạm thật sự thì Lenovo vẫn vững vàng.
Nhưng không phải Lenovo không phạm sai lầm. Việc đầu tư vào Internet là một thất bại, nhưng đối với những việc không làm, Lenovo coi trọng hơn, thận trọng hơn so với những việc phải làm, quay đầu cũng nhanh hơn. Trong quan niệm của người Trung Quốc, nói "không", thừa nhận sai lầm, thừa nhận thất bại là một việc khó. Khi doanh nghiệp chọn phép trừ, như bỏ một nghiệp vụ nào đó, một thị trường nào đó, chắc chắn sẽ rất tiếc, nhưng chỉ cần trái tim đập càng mạnh hơn, cách nói "không" này đương nhiên có thể được xem là tài ba.
Sự thành công của hãng hàng không Southwest - Mỹ cũng gợi mở cho chúng ta nhiều điều hay. Những hãng hàng không lớn thường thích bay tuyến đường dài, lợi nhuân cao, còn hãng Southwest thì lại tránh mũi nhọn này, chỉ chuyên mở những tuyến đường ngắn giữa thành phố này với thành phố khác. Lịch bay nhiều chăng? Bay đúng giờ; không có số ghế, ngồi tùy thích, đến trước ngồi trước; không phục vụ ăn uống, chỉ phục vụ một tách cà phê. Cách thực thi nói "không" này đã bảo đảm cho vị thế ưu trội của hãng hàng không Southwest.
So với việc thành lập doanh nghiệp vào 20 năm trước, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay có khởi điểm cao, tố chất nhân viên cao, việc huy động vốn cũng thuận tiện hơn rất nhiều, có tiền lại có hoài bão làm nên sự nghiệp lớn, kích thích đầu tư cũng tăng lên. Nhưng dù như thế nào, những chuyện vượt qua khả năng và nguồn vốn của mình luôn là những quyết định không hay. Tuy nói đầu cơ là một dạng đầu tư nhưng khi bước vào thực tế thì không phải dễ dàng thành công.
- Phép tắc 28: KHÔNG NGỪNG VƯƠN LÊN
Khi sói con đã có khả năng tự lập, bầy sói sẽ kiên quyết rời xa nó. Bầy sói sẽ đuổi chúng ra đồng hoang, để chúng tự kiếm thức ăn. Sự ngang tàng của loài sói đã được hình thành từ trong cuộc sinh tồn không ngừng vươn lên để tự lực cánh sinh.

Chúng ta nên coi sự không ngừng vươn lên là thái độ cơ bản trong cách đối nhân xử thế của chúng ta. Dân tộc Trung Quốc có thể đi qua mấy ngàn năm lịch sử, chiến thắng tự nhiên, chiến thắng thiên tai nhân họa, luôn sinh tồn và phát triển cho đến ngày nay là có liên quan mật thiết đến sức sống mạnh mẽ, truyền thống sáng tạo.
Không ngừng vươn lên là quan niệm xử thế tích cực, sáng tạo. Nó từ chối sự mềm yếu và lười nhác, từ chối sự trì trệ và tự mãn, từ chối sự ỷ lại, ngồi không hưởng lợi. Muốn dùng tinh thần này để chỉ đạo hành vi, tư tưởng thì không nên oán trời trách người, không làm gì cả, mà nên tự mình thay đổi hoàn cảnh, thay đổi hiện trạng; không nên hài lòng với thành tích của mình, mà cần phải phấn đấu không ngừng; không nên khuất phục trước khó khăn và áp lực, mà nên có lòng tin và dũng khí chiến thắng tất cả, áp đảo tất cả. Đối với con cái, chúng ta cũng không nên dùng tiền rải lên tiền đồ của chúng, mà phải giúp chúng luôn vươn lên, có được khả năng sinh tồn phát triển, để chúng có thể ứng phó được với mọi hoàn cảnh sống, giúp chúng biết lao động, biết làm việc, biết sáng tạo và biết giúp đỡ người khác, phục vụ cho xã hội.
Đổng Kiến Hoa, trưởng đặc khu kinh tế Hồng Kông tuy xuất thân là con nhà thế gia nhưng cuối đời ông không mấy suôn sẻ. Bằng tinh thần không ngừng vươn lên, ông đã vượt qua hết khó khăn này đến khó khăn khác, bước đến con đường thành công.
Đổng Kiến Hoa sinh năm 1937 tại Thượng Hải. Năm 1948, ông di cư sang Hồng Kông. Cha ông là Đổng Hạo Vân luôn giáo dục con cái rất nghiêm khắc. Để bồi dưỡng tinh thần không ngừng vươn lên và khả năng sống độc lập cho Đổng Kiến Hoa, ông đã đưa Đổng Kiến Hoa vào trường ký túc khi chỉ mới mười tuổi. Ông luôn dặn dò Đổng Kiến Hoa phải chăm chỉ đọc sách để sau này làm những việc có ích cho xã hội. Ông còn muốn Đổng Kiến Hoa phải luôn ghi nhớ mình là người Trung Quốc, phải làm rạng danh người Trung Quốc. Lúc đó, ngay cả một câu tiếng Quảng Đông, Đổng Kiến Hoa cũng không biết nói, bạn học lại không hiểu tiếng Thượng Hải, nên Đổng Kiến Hoa thường bị bạn bè trêu chọc. Việc giảng dạy trong trường cũng dùng tiếng Quảng Đông nên khó khăn lại càng lớn hơn. Nhưng Đổng Kiến Hoa quyết không đầu hàng khó khăn. Bằng cách chủ động bắt chuyện với bạn học và chuyên tâm học từng câu từng chữ một, chỉ trong vài tháng, Đổng Kiến Hoa đã giải quyết được vấn đề rào cản ngôn ngữ. Đổng Kiến Hoa tốt nghiệp trung học khi 17 tuổi (năm 1954). Cha ông lại đưa ông đi học ở Anh và quy định phải thi đậu đại học thì mới được trở về Hồng Kông. Lúc đó, Đổng Kiến Hoa chỉ mới biết nói những câu tiếng Anh đơn giản như: yes, no, how are you... nên có thể hiểu ông phải chịu áp lực lớn đến mức nào. Nhưng Đổng Kiến Hoa vẫn cố gắng tiếp xúc nhiều với bạn học người Anh. Dưới sự giúp đỡ nhiệt tình của bạn học, chưa đầy một năm, Đổng Kiến Hoa đã hoàn toàn thích ứng với hoàn cảnh mới. Ba năm sau, Đổng Kiến Hoa đã thực hiện được mục tiêu vào đại học. Trong thời gian ông học tại Anh, nền kinh tế nước Anh vẫn còn chịu ảnh hưởng của Chiến Tranh Thế Giới lần hai, đời sống người dân rất khó khăn. Tiền cha ông gởi cho ông chỉ hạn chế trong phạm vi chi trả học phí và sinh hoạt phí. Vì vậy, vào kỳ nghỉ hè, ông vẫn phải đi làm thêm như phục vụ trong quán ăn, xúc than... Nhờ vậy mà ông được rèn luyện từ rất nhiều phương diện của cuộc sống. Đổng Kiến Hoa nhớ lại thời gian đi học của mình: "Không biết nói tiếng Quảng Đông mà phải vào trường ký túc, không biết nói tiếng Anh mà phải đi học ở Anh, đó là sự thử thách rất lớn đối với tôi. Nhưng thử thách này lại là một sự rèn luyên rất tốt. Tôi thích đặt ra cho mình những mục tiêu lâu dài. Sau khi đã xác định mục tiêu, tôi sẽ quyết tâm đạt được mục tiêu. Từ nhỏ tôi đã được bồi dưỡng tính cách này. Đạt được một mục tiêu tốt là niềm vui của cuộc đời."
Năm 1949, cha của Đổng Kiến Hoa thành lập công ty tàu Kim Sơn, từng bước phát triển thành tập đoàn vận tải biển với nhiều công ty con. Năm 1973, ông lại thành lập tập đoàn Orient Overseas Container Line (OOCL), có tổng cộng 110 chiếc thuyền các loại, tổng trọng tải có thể đạt đến 13 triệu tấn, trở thành một trong bảy ông vua vận tải biển của thế giới. Năm 1982, Đổng Hạo Vân qua đời, tập đoàn vận tải biển của họ Đổng do Đổng Kiến Hoa tiếp quản. Thời gian này, ngành vận tải biển thế giới đang suy thoái. Đến năm 1985, tập đoàn OOCL nợ đến 6,2 tỷ USD. Tập đoàn đứng bên bờ vực phá sản và hơn 5000 người phải đối mặt với nguy cơ mất việc. Vì không muốn mẹ mình phải chịu sóng gió lớn như thế, vào tháng 8 năm đó, Đổng Kiến Hoa quyết định đưa bà đến định cư tại Mỹ cùng với em gái mình. Em gái và con gái của Đổng Kiến Hoa đang học đại học ở Mỹ. Việc có đóng được học phí học kỳ sau cho họ hay không luôn là mối lo của ông. Trước sự khủng hoảng nghiêm trọng đó, Đổng Kiến Hoa luôn giữ vững lòng tin: tuyệt đối không được buông xuôi, phải vươn lên, phải tin vào mình. Không thể vì bão táp mà than trời trách đất. Ông đặt ra mục tiêu phấn đấu cho mình với một thái độ thành khẩn và nỗ lực bền bỉ hướng đến mục tiêu đó. Ông còn răn đe mình: không được một mình tác chiến, phải đoàn kết với bạn bè và đồng nghiệp, cùng khắc phục khó khăn, thực hiện được mục tiêu. Trong thời khắc gian nan đó, rất nhiều bạn bè có cùng mục tiêu như ông đã sẵn sàng đưa tay ra giúp đỡ ông. Đổng Kiến Hoa đã tự vươn lên trong nghịch cảnh, phát huy tài kinh doanh của mình. Một mặt, ông thu hút đầu tư vào ngành vận tải, mặt khác, ông chủ động thương lượng với bên cung ứng để kéo dài thời gian trả tiền, đàm phán với ngân hàng về vấn đề trả nợ... Cuối cùng, sau hơn một năm nỗ lực, ông đã cứu được tập đoàn thoát khỏi bờ vực phá sản, vươn lên thành tập đoàn vận tải biển lớn của thế giới.
Tháng 12 năm 1996, Đổng Kiến Hoa trúng cử làm trưởng đặc khu hành chính Hồng Kông. Đến ngày 1 tháng 7 năm 1997, ông nhậm chức. Từ khi lên nắm quyền, Hồng Kông vì chịu cuộc khủng hoảng hành chính Châu Á nên kinh tế sa sút, thất nghiệp gia tăng, thị trường cổ phiếu sụt giảm, bản thân ông cũng gặp phải thử thách lớn nhất của cuộc đời. Nhưng ông vẫn đầy tự tin, cố vươn lên trong nghịch cảnh. Tháng 2 năm 1998, chính phủ đặc khu đã áp dụng hàng loạt biện pháp để kích thích kinh tế. Trong đó, giảm thuế và tăng tiền lương đã đạt đến 53 tỷ đô la Hồng Kông, tương đương với 4% GDP. Trong thời gian này, chính phủ đặc khu đã làm rất nhiều việc, một số biện pháp đã bắt đầu có hiệu quả. Tinh thần không ngừng vươn lên của Đổng Kiến Hoa đã khích lệ người Hồng Kông tiếp tục dấn bước, cố gắng hơn nữa để bảo vệ sự phồn vinh và ổn định của Hồng Kông.
Trong quá trình không ngừng vươn lên, cũng sẽ có thất bại, trắc trở, thậm chí là hi sinh, vì đường đời không bao giờ bằng phẳng, thế giới của chúng ta cũng không bao giờ trọn vẹn. Chỉ có tinh thần không ngừng vươn lên mới có thể giúp chúng ta vượt qua những vận rủi, mở đường đến thắng lợi. Xu thế chung của sự phát triển là phải phấn đấu không mệt mỏi thì mới giành được thành công. Ý nghĩa và giá trị của cuộc đời không thể chỉ dùng thắng lợi để đánh giá, mà còn phải xét đến tâm hồn và ý chí. Người có tâm hồn cao thượng, ý chí kiên cường cho dù gặp thất bại thì vẫn là anh hùng, là người độc lập. Hạnh phúc của cuộc đời không chỉ là niềm vui khi giành được thắng lợi mà còn là quá trình phấn đấu để giành thắng lợi. Giành được thắng lợi sau khi đã phấn đấu vượt qua trắc trở mới là thắng lợi trọn vẹn, chắc chắn và đáng nhớ nhất. Một triết gia từng nói: tranh đấu là hạnh phúc, tranh đấu với trời là niềm vui bất tận, tranh đấu với đất là niềm vui bất tận, tranh đấu với người là niềm vui bất tận.
- Phép tắc 29: BẢN TÍNH HOANG DÃ THỜI HIỆN ĐẠI
Mọi người thường thích dùng hình ảnh của sói và sư tử để ví với cuộc cạnh tranh giữa doanh nghiệp nước ngoài và trong nước. Nguyên nhân có lẽ là do bộ phim hoạt hình "Vua Sư Tử" mà mọi người đều thích. Nhưng cũng chính vì bộ phim hoạt hình này mà dường như mọi người đều coi đẳng cấp của sư tử cao hơn sói, còn sói là loài đầy dã tâm lại thiếu thực lực. Nhưng trong thực tế cuộc sống trên thảo nguyên, hai loài vật này có thật là có đẳng cấp cao thấp không?

Trong thế giới phải phấn đấu để sinh tồn, sẽ không có ai có tư cách để đóng vai chính diện và sói bộc lộ bản tính hoang dã trong hoàn cảnh gian khổ chính là điều đáng được tôn kính. Thảo nguyên vốn không có chủ nhân được định sẵn. Ai bảo trật tự của thảo nguyên là do Mufassa nắm giữ? Ai bảo Simba là người kế thừa nghiễm nhiên? Ai bảo sói phải làm bề tôi trong bóng tối? Trên thảo nguyên, không có kẻ thống trị, cũng như trên thương trường, không có bất cứ một doanh nghiệp nào là có đẳng cấp cao hơn. Chỉ có một vị vua vĩnh viễn, đó chính là người tiêu dùng và mọi doanh nghiệp đều chỉ là một mắt xích trong vòng tròn sinh thái. Điều chúng ta cần làm là dùng hết mọi khả năng của mình để tồn tại và phát triển trên thảo nguyên này. Vì vậy, nếu nói sư tử đáng được tôn kính thì sói cũng vậy. Hơn nữa, đối với rất nhiều doanh nghiệp, học tập bản tính hoang dã của loài sói cũng là một việc làm thiết thực. Doanh nghiệp nên không ngừng bồi dưỡng bản tính của loài sói. Một là khứu giác nhạy bén, lúc nào cũng chú ý đến cơ hội thị trường tiềm ẩn xung quanh. Cũng giống như hiểu về xu hướng hành động của một con dê, doanh nghiệp phải luôn hiểu rõ thay đổi về nhu cầu của người tiêu dùng. Hai là tinh thần phấn đấu quên mình. Một đối thủ dù có mạnh đến đâu vẫn có điểm yếu, chỉ cần kiên trì bền bỉ thì sẽ gặt hái được thành quả. Ba là phấn đấu trong quần thể. Để mở rộng doanh nghiệp thì cần phải có ba yếu tố trên.
Có lẽ khi nói đến bản tính hoang dã của loài sói, người ta lại liên tưởng đến sự tàn nhẫn và máu lạnh, nhưng bản thân của tàn khốc chính là bản chất của sự cạnh tranh trong thương trường. Đừng quên rằng thị trường không phải là người mẹ, bà ta không có tính kiên nhẫn và lòng nhân từ, chỉ hơi bất cẩn là doanh nghiệp của bạn sẽ bị rơi vào tay kẻ khác.
Sói là loài vật kiên nhẫn, vững vàng. Trên thảo nguyên rộng lớn ở Châu Phi, một con sói bụng đói cồn cào có thể ăn bất cứ thứ gì có thể nuốt được để giúp mình no bụng. Trong thực đơn của nó, một loại côn trùng có tên là mối đã chiếm đến 60%. Thức ăn chủ yếu của một động vật ăn thịt lại là côn trùng. Một ký giả khi đọc được điểm này trong sách khoa học phổ thông đã rất kinh ngạc vì sức sống ngoan cường của sói.
Sói cũng là một loài cô độc, cần giết lẫn nhau là chúng sẽ giết lẫn nhau, không cần phải làm bộ làm tịch để chứng tỏ mình. Thực tế, nhiều doanh nghiệp luôn im hơi lặng tiếng nhưng lại không ngừng phát triển. Ngược lại, một số doanh nghiệp phô trương thanh thế, nhưng cuối cùng cũng lộ rõ ra là không có thực lực.
Vào đầu thập niên 90, doanh nhân trong ngành ẩm thực của Đài Loan ào ạt tràn vào Đại Lục. Lúc đó, thị trường mì ăn liền của Đại Lục như rắn mất đầu, chất lượng sản phẩm vừa và thấp, thiếu thương hiệu nổi tiếng có thể nhất hô bá ứng. Trong lúc thương nhân Đài Loan, thương nhân Hồng Kông đều muốn nhảy vào thì tập đoàn Ting Hsin đã đi tiên phong, xung tả hữu đột và chiếm được rất nhiều thị trường ở Trung Quốc. Những thương nhân khác đành phải lắc đầu rút lui. Đây là một ví dụ điển hình nhất của việc vận dụng bản tính hoang dã của loài sói.
Từ sau cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc, mối quan hệ giữa hai bên bờ eo biển cũng ấm dần lên. Các thương nhân sáng suốt của Đài Loan đã ào ạt đầu tư hoặc chiếm cứ thị trường Đại Lục.
Tuy bức vách chính trị giữa hai bờ vẫn cao ngút nhưng sự báo đáp hậu hĩnh của đầu tư vào Đại Lục đã vượt xa nỗi sợ mạo hiểm của họ. Đặc biệt là một nơi có thị trường nhỏ, đất đai ít, lao động giá cao, thị trường cạnh tranh kịch liệt như Đài Loan, các thương nhân đều cảm thấy khó vũng vẫy, vì vậy nên thị trường Đại Lục rộng lớn đã hấp dẫn họ. Tập đoàn Ting Hsin và tập đoàn Thống Nhất là hai đội quân tác chiến vượt biển. Họ cạnh tranh ngày một gay gắt với ngành thực phẩm ở Đại Lục, đặc biệt là sản phẩm mì ăn liền. Tập đoàn Ting Hsin lại chiếm lĩnh thị trường mì ăn liền nhanh hơn một bước, dẫn đầu toàn quốc. Tập đoàn Thống Nhất tuy đứng vị trí hàng đầu ở Đài Loan nhưng lại khó đặt chân vào thị trường Đại Lục chỉ vì họ chậm hơn một bước.
Ban đầu, sản phẩm chú chốt của tập đoàn Ting Hsin là dầu ăn. Nếu xét về danh tiếng và thực lực thì tập đoàn Ting Hsin không thể đứng đầu Đài Loan. Tập đoàn này đã tìm kiếm ở thị trường Đài Loan được mấy mươi năm nhưng cảm thấy rất khó phát triển nên họ đã tiến hành khai thác thị trường Đại Lục. Vào năm 1988, Ting Hsin đã bắt đầu đầu tư vào Đại Lục. Tập đoàn này chỉ có hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành sản xuất dầu ăn. Ngay từ đầu, họ đã xác định quan niệm kinh doanh phải thiết thực, uy tín. Sản phẩm của họ luôn lấy nguyên liệu tốt, chất lượng tốt, kỹ thuật cao làm tiêu chuẩn. Năm 1990, họ đầu tư nhà xưởng ở Bắc Kinh. Bằng kinh nghiệm sản xuất phong phú, kỹ thuật cao, họ đã sản xuất ra các loại dầu ăn thượng hạng và có chút ít thành công. Nhưng lúc này, Ting Hsin phát hiện họ đã chậm vì thị trường dầu ăn ở thành thị đã bị các sản phẩm dầu ăn của Hồng Kông chiếm lĩnh.
Nhắc đến tập đoàn Thống Nhất, rất nhiều người Đài Loan sẽ buột miệng thán phục. Không những người sáng lập ra tập đoàn này là một người làm thuê mà còn vì người phấn đấu đi lên từ bàn tay trắng này lại giành vị trí số một trong ngành thực phẩm. Ông Cao Thanh Nguyện, chủ tịch của tập đoàn này, đã từng làm việc tại một công ty dệt ở Đài Nam. Năm 1969, ông từ bỏ công việc mà mình đã làm hơn 20 năm và mang theo một nhóm nhân viên để mở ra xí nghiệp Thống Nhất, bắt đầu bước vào ngành thực phẩm. Ban đầu, ông tung ra sản phẩm mì ăn liền đại chúng hóa. Sau khi giành được thắng lợi, ông lại xâm nhập vào thị trường dầu ăn, thức uống, sữa, đồ hộp... sau hơn 10 năm gian khổ để gầy dựng sự nghiệp, cuối cùng, công ty ông chiếm vị trí dẫn đầu trong ngành thực phẩm. Cao Thanh Nguyện là người có ý thức quốc tế hóa rất cao. Sau khi tập đoàn Thống Nhất có được quy mô ban đầu, ông đã nhanh chóng bố trí binh đoàn tác chiến ở nước ngoài, nhằm nhảy ra khỏi thị trường nhỏ hẹp ở Đài Loan. Ông đã lần lượt đầu tư vào Indonesia, Thái Lan, Việt Nam, Philippin... Hiện nay, tập đoàn Thống Nhất đã là tập đoàn kinh doanh quốc tế hóa với nhiều ngành nghề như thực phẩm, điện tử, tài chính, bất động sản, thương mại, du lịch, bán lẻ. Cùng với địa vị kinh tế ngày một nâng cao, Cao Thanh Nguyện đã giành được địa vị chính trị tương đương. Năm 1994, Cao Thanh Nguyện đã trúng cử ủy viên ban chấp hành trung ương Đảng khóa 14. Có lẽ, do ảnh hưởng của địa vị chính trị nên trong cuộc chiến vượt biển, ông đã chậm hơn Ting Hsin một bước. Tuy chỉ chậm hơn một bước nhỏ nhưng lại làm cho khoảng cách giữa Ting Hsin và tập đoàn Thống Nhất rút ngắn đi rất nhiều.
Từ sau khi thị trường dầu ăn bị chậm hơn người khác, Ting Hsin quyết tâm giành lấy thị trường khác. Cuối năm 1991, tập đoàn Ting Hsin bắt đầu nhắm đến thị trường mì ăn liền. Ngành mì ăn liền ở Trung Quốc đã có lịch sử hơn 10 năm nên quy mô cũng không nhỏ. Toàn quốc có hơn 100 doanh nghiệp sản xuất mì ăn liền. Chỉ riêng hai thành phố Bắc Kinh và Quảng Châu đã có hơn 50 và 60 dây chuyền sản xuất mì ăn liền. Tiếc rằng những sản phẩm không cùng nhà sản xuất, không cùng dây chuyền sản xuất này phần lớn là có chất lượng kém, mẫu mã xấu, lại không chú trọng đến marketing nên không có sản phẩm nào nổi trội. Thị trường mì ăn liền ở Trung Quốc lúc đó giống như rắn mất đầu. Ting Hsin nhìn thấy được chỗ trống này nên họ đã quyết tâm đánh một trận lớn vào thị trường mì ăn liền.
Đầu năm 1992, đây là thời điểm khá bận rộn và căng thẳng đối với lãnh đạo của Ting Hsin vì họ biết đã có rất nhiều thương nhân Đài Loan và Hồng Kông đang nhắm vào thị trường mì ăn liền ở Đại Lục, trong đó có cả tập đoàn Thống Nhất. Với những tập đoàn có thực lực hùng mạnh như tập đoàn Thống Nhất, một khi họ đánh vào thị trường Đại Lục trước thì Ting Hsin sẽ khó chen chân vào. Vì vậy, họ không ngừng hối thúc lẫn nhau, nhanh chóng đầu tư một khoản tiền lớn vào quảng cáo, tạo thương hiệu, chất lượng sản phẩm, mẫu mã, bán hàng... Họ tung đòn mạnh mẽ như vậy là để đối thủ dè chừng và đẩy nhanh công cuộc chiếm lĩnh, củng cố thị trường. Chính nhờ việc tấn công ồ ạt, tập đoàn Ting Hsin đã xây dựng được vị trí bá chủ trong ngành mì ăn liền ở Trung Quốc. Có thể thấy, nhờ Ting Hsin có bản tính dũng cảm xông pha của loài sói nên họ đã có được thành công rất lớn.

Chương 19: Tấn công vào những bất lợi của địch (sự tàn bạo của sói)
Tự thuật của loài sói:

Ta không biết sợ sệt là gì, hổ thẹn là gì, ta lao vào trong sự cuồng dã. Người yêu ta sẽ hiểu lòng ta. Người hại ta thì không đội trời chung, không bao giờ khoan dung. Trong thế giới của bọn ta, không có tình cảm, vì bọn ta là sói.
- Phép tắc 30: XÂY DỰNG SỰ NGHIỆP TRÊN BẢN CHẤT CỦA SÓI
Văn hóa sói, từ tên gọi đã biết đây là một sáng kiến độc đáo trong văn hóa doanh nghiệp, là tinh thần tranh đấu mang bản chất hoang dã. Bản chất của loài sói là: tham lam, hung ác, hoang dã, tàn bạo. Từ xưa đến nay, bản chất của sói luôn xa lạ đối với các đạo Khổng Mạnh Trung Dung. Bởi lẽ, tinh thần chủ đạo của Trung Dung là theo khuôn phép cũ, nhẫn nhục. Mấy ngàn năm nay, cặn bã phong kiến của đạo Trung Dung đã khiến cho dân tộc Trung Hoa bảo thủ, trì trệ, bế quan tự thủ. Luôn coi cái tôi là trên hết, không biết tiến thủ, không biết học tập người khác, đã làm cho Trung Hoa lạc hậu hơn các nước tiên tiến đến mấy mươi năm, thậm chí còn lạc hậu đến cả trăm năm ở một số mặt nào đó.

Trung Dung đề xướng "nhân tính", "lý trí". Nhưng rất nhiều ví dụ thành công trong thực tế đã chứng minh "nhân tính", "lý trí" của đạo Trung Dung đã không còn phù hợp với thời đại. Chỉ có dám nghĩ, dám làm, dám tìm tòi mới có thể phát triển khoa học kỹ thuật, mới có thể thúc đẩy xã hội tiến bộ. Lý luận cải cách mở cửa của Đặng Tiểu Bình đã bắn phát súng đầu tiên vào tinh thần Trung Dung đã kìm kẹp Trung Quốc suốt mấy ngàn năm, tiếp đó là vô số người đã giành được thành công nhờ dám đổi mới. Những người này đều là những kẻ phản nghịch đạo Trung Dung, đều có bản tính của loài sói là không hài lòng với hiện tại. Khi bản tính này bộc phát, họ đâu thể làm ngơ. Nhiều người thành công trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật chẳng phải đã làm như thế sao? Họ làm việc quên mình vì lý tưởng. Đôi lúc, họ thậm chí còn quên ăn, quên ngủ. Những lúc như vậy, bản tính hoang dã nguyên thủy đã được bộc lộ rõ ràng. Nhờ vậy, họ đã rút ngắn được khoảng cách giữa Trung Quốc và các nước trên thế giới, nâng cao mức sống cho người dân, nâng cao địa vị quốc tế của Trung Quốc.
Tất cả các loài động vật đều có một đặc tính là bản tính hoang dã nguyên thủy. Cho dù là loài người ngày nay đã được lý tính hóa, nhưng bản tính hoang dã này cũng sẽ được sản sinh trong một hoàn cảnh đặc biệt nào đó. Về bản chất, sự hoang dã khi con người bộc phát ra trong hoàn cảnh đặc biệt cũng không khác gì so với sự hoang dã của loài sói. Đây là một tiềm năng lớn.
Trong văn hóa doanh nghiệp, chúng ta nên tái hiện lại bốn đặc điểm lớn của loài sói là tham, tàn, dã, bạo. Có nghĩa là, phải say mê công việc, sự nghiệp, tìm tòi, phấn đấu không ngừng. Tàn tức là đối với những khó khăn trong công việc, phải lạnh lùng khắc phục nó. Dã tức là tinh thần phấn đấu quên mình trong công việc. Bạo tức là đối xử một cách thô bạo với từng khó khăn, quyết không nhân từ.
Để phát triển, doanh nghiệp cần có bốn tinh thần này. Thời đại ngày nay là thời đại cạnh tranh, chỉ có cạnh tranh mới có thể thúc đẩy sự phát triển của kinh tế xã hội. Nếu không có bốn tinh thần này, doanh nghiệp sẽ dễ gặp thất bại trong cuộc cạnh tranh tàn khốc.
Loài sói, khi đã nhắm vào một mục tiêu nào đó thì chúng sẽ rất quyết liệt, dốc hết tâm huyết, không đạt được mục đích thì quyết không ngừng nghỉ. Bản chất của loài sói là thế, nên thành công là đã định sẵn.
Một doanh nghiệp muốn phát triển, một cá nhân muốn thành công trong sự nghiệp thì cần phải đặt ra một mục tiêu, sau đó cố gắng thực hiện mục tiêu đó. Đây mới là phương pháp để thành công.
Sói quen sống bầy đàn. Khi gặp mục tiêu, chúng tấn công bằng cả bầy đàn. Chúng thường tấn công mục tiêu theo mệnh lệnh của con đầu đàn, nên không bị rối loạn, mỗi con đều có nhiệm vụ riêng, nên mọi thứ đều đâu vào đấy. Con nhận nhiệm vụ tấn công chính sẽ dũng cảm xông lên trước. Con nhận nhiệm vụ nghi binh sẽ tấn công vào chỗ yếu của địch. Con trợ giúp sẽ vây xung quanh. Con dự bị sẽ hú lên để uy hiếp tinh thần đối phương... Sự chặt chẽ trong tổ chức của bầy sói, cả con người cũng khó theo kịp. Tinh thần hợp tác của chúng càng khiến chúng ta bội phục. Nếu chúng ta vận dụng sức mạnh tinh thần và tổ chức này vào doanh nghiệp hoặc sự nghiệp thì còn lo gì không chiến thắng.
Nhiều doanh nghiệp ở Trung Quốc cũng đã nhờ có tinh thần tàn nhẫn lạnh lùng của loài sói mới có thể tạo ra hết kỳ tích này đến kỳ tích khác. Các doanh nghiệp ở Trung Quốc có năm phẩm chất của loài sói: có tầm nhìn, có năng lực, có quyết đoán, có sự mãnh liệt và có tự tin.
Hi vọng câu chuyện dưới đây sẽ là một gợi ý đối với bạn.
Ấn tượng sâu sắc nhất mà ông Dương Tông Nghĩa, chủ tịch hội đồng quản trị công ty Phúc Trung, để lại trong mọi người là ông đã khái quát văn hóa doanh nghiệp của công ty thành văn hóa sói. Văn hóa sói là gì? Ông nói, việc kinh doanh và văn hóa sói chí ít có ba điểm tương đồng: một là sói có cảm giác nhạy bén, phát hiện con mồi rất giỏi, doanh nghiệp cũng cần phải có cảm giác nhạy bén để phát hiện cơ hội trong thị trường; hai là một khi sói phát hiện mục tiêu thì chúng sẽ mạnh mẽ xông lên và không dễ dàng từ bỏ, doanh nghiệp cũng cần có khả năng quyết đoán và mạo hiểm, khi đã phát hiện ra cơ hội thì không được để lỡ; ba là sói là động vật sống bầy đàn, có đặc điểm là tác chiến tập thể, doanh nghiệp muốn thành công thì không thể chiến đấu đơn độc mà phải tổ chức để mọi người cùng chung tay, cùng thành công.
Câu chuyện lập nghiệp của ông Dương Tông Nghĩa cũng có liên quan đến văn hóa sói.
Năm ấy, khi bước vào thị trường máy tính ở đường Chu Giang, Nam Kinh, Dương Tông Nghĩa chỉ thuộc hàng tiểu bối vô danh. Nhưng chỉ vài tháng sau, ông đã làm thay đổi con đường máy tính nổi tiếng này, thậm chí là toàn ngành. Tại sao lại như thế? Vì vừa bước vào thị trường, ông đã tung ra một phương thức bán hàng 3+3 hoàn toàn mới. Tức là, trong thời hạn 3 năm, hỗ trợ kỹ thuật 24/24 và bảo trì máy vĩnh viễn. Cả Dương Tông Nghĩa cũng không ngờ rằng chiến lược bán hàng của mình lập tức gây chấn động cả thị trường máy tính. Trong suy nghĩ của khách hàng, dù sao dịch vụ bảo hành của những công ty máy tính thông thường cũng chỉ có nửa năm. Vì vậy, tuy không biết công ty Phúc Trung này có tồn tại đến 6 năm hay không, nhưng cứ thử xem sao. Kết quả, rất nhiều đơn đặt hàng, đặc biệt là đơn đặt hàng của trường học, đều bị công ty Phúc Trung lấy đi trong thời gian ngắn. Thành công của ông Dương nhờ vào sự can đảm và cẩn trọng của ông. Phần lớn thương gia đều cho rằng đầu tư quá nhiều vào dịch vụ sửa chữa và bảo trì máy tính sẽ làm tăng thêm mức độ mạo hiểm trong kinh doanh của doanh nghiệp, làm cho doanh nghiệp bị lỗ vốn. Nhưng Dương Tông Nghĩa đã tính toán kỹ lưỡng mối quan hệ giữa giá thành và sự mạo hiểm. Ông phát hiện tuổi thọ của một máy tính thông thường là từ 7 năm trở lên, trong vòng 6 năm thường sẽ không có vấn đề gì nghiêm trọng. Những linh kiện chủ yếu khác của máy tính như CPU, ổ cứng... đều có thời gian bảo hành là 3-5 năm; còn chi phí thay đổi linh kiện thì phần lớn là do nhà sản xuất phụ kiện đảm trách. Vì vậy, chỉ cần bỏ ra một phần lợi nhuận rất nhỏ cho việc thay đổi những linh kiện khác, là đã có thể thực hiện được lời hứa đổi hàng miễn phí trong 3 năm và bảo hành sau ba năm. Chỉ cần tung ra một đòn cực nhẹ, Phúc Trung đã giải được bài toán kinh tế, tạo ra phản ứng lan tỏa trong thị trường, mang lại cơ hội quý giá cho Phúc Trung.
Trong văn hóa sói còn có một đặc điểm là cắn chặt con mồi để đồng loại tác chiến.
Còn có một câu chuyện liên quan đến Dương Tông Nghĩa như sau:
Ngày 22 tháng 4 năm 2003, Phúc Trung đã thôn tính thị trường ở đường Chu Giang và chuẩn bị xây dựng lại đại siêu thị. Khi tính đến việc bán hàng ở tuần lễ vàng vào ngày 1 tháng 5, Dương Tông Nghĩa ra một mệnh lệnh: trong vòng một tuần, phải hoàn tất việc lắp đặt, bày biện... để kịp khai trương vào ngày 1 tháng 5 và phải tung ra quảng cáo sớm nhất. Lúc đó, mọi người đều cho rằng đây là việc không thể. Đến lúc đó, đối thủ cạnh tranh sẽ cười nhạo công ty. Nhưng đối với Dương Tông Nghĩa, trong từ điển của ông không có chữ "không thể". Ông đã khích lệ nhân viên bằng sự nhiệt tình mạnh mẽ, và đích thân vào trận. Ông lệnh cho hơn 300 nhân viên dốc sức ra làm những công việc như thợ nề, sửa sang trong ngày 30/4. Thậm chí, ông còn điều động cả vợ và mẹ mình đến giúp. Kết quả là họ đã làm được tưởng như không thể. Đại siêu thị đã được khai trương đúng thời hạn.
- Phép tắc 31: CHIẾN LƯỢC TIẾN CÔNG
Sự tàn bạo của loài sói có thể chuyển hóa thành chiến lược tiến công của doanh nghiệp chúng ta. Nó rất quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

Nếu xét về nghĩa của từ, chiến lược tấn công có nghĩa là công kích, đột phá, tiên phong, chiếm giữ, loại trừ... Quy nạp lại, có thể nói đặc trưng hành vi của chiến lược này là phát triển thông qua chủ động cạnh tranh. Đặc trưng này được thể hiện ở từng phương diện một, nhưng về cơ bản, có thể chia thành chiến lược tấn công vào sản phẩm, tấn công vào giá thành, tấn công vào thị trường. Thông thường, việc thực hiện chiến lược tấn công đòi hỏi doanh nghiệp phải có nguồn vốn bảo đảm, tương ứng với tính mạo hiểm trong quá trình thực hiện. Vì vậy, một doanh nghiệp muốn sử dụng chiến lược này thì phải nắm vững một nguyên tắc: phải tập trung vào trọng điểm, chọn phương hướng chính xác, cố gắng giành được sự đột phá mang tính chiến lược trong thời gian ngắn, tạo nên ưu thế cạnh tranh nhanh hơn đối thủ.
Trong vòng 3 năm, từ năm 2000 đến năm 2002, tốc độ phát triển đẩy công ty máy điều hòa AUX đến một mắt xích quan trọng. AUX lập tức chọn chiến lược tấn công. Hơn nữa, AUX lại chọn thị trường máy điều hòa Quảng Đông, một thị trường khó nắm bắt nhất Trung Quốc, để làm thị trường tiêu biểu cho thị trường Hoa Nam và dựa vào tính ổn định của thị trường này để giành lấy vị trí cao hơn trong thị trường máy điều hòa Trung Quốc. Năm 2002, tổng ngạch tiêu thụ của thị trường Hoa Nam chiếm 20,56% tổng ngạch tiêu thụ của thị trường toàn quốc. Trong khi đó, Quảng Đông lại là trung tâm trong thị trường Hoa Nam. Năm 2002, việc tiêu thụ của thị trường Quảng Đông chiếm đến 73,65% trong toàn thị trường Hoa Nam. Đánh vào thị trường Quảng Đông là có thể nhanh chóng mở rộng sang những thị trường khác ở Hoa Nam.
AUX định ra mục tiêu kinh doanh trong cuộc "cách mạng" Quảng Đông là hạ giá thành sản phẩm máy điều hòa xuống khoảng 1000 tệ so với các thương hiệu hiện có trên thị trường, làm biến đổi giá cả của thị trường Quảng Đông; năm 2003 sẽ thâm nhập toàn diện vào đại siêu thị và các cửa hàng lớn ở Quảng Đông, thực hiện phương châm ở đâu bán máy điều hòa thì ở đó có AUX. Năm 2003, phấn đấu đạt doanh thu 500 triệu tệ và nội trong năm 2005 là 1 tỷ tệ.
Tháng 9 năm 2002, ở thị trường Hồ Nam, máy điều hòa AUX đã giành vị trí quán quân liên tục trong nhiều năm. Cùng lúc đó, một đội ngũ quản lý có thành tích khá tốt ở các chi nhánh khắp cả nước lại trở thành đội quân kinh doanh mới ở thị trường Quảng Đông. Để bảo đảm tốt hơn cho việc khai thác thị trường Quảng Đông, AUX quyết định chia công ty chi nhánh Quảng Đông thành hai trụ sở cho sáu chi nhánh (một trụ sở của các chi nhánh Quảng Châu, Thâm Quyến, Phật Sơn, Trung Sơn, Sám Đầu, Trạm Giang và một trụ sở của các chi nhánh Đông Quản, Hải Nam). Sau khi tính đến hoạt động của hàng loạt thị trường, thị trường có thể sẽ xuất hiện tăng trưởng dạng giếng phun. Nhân viên dịch vụ hậu mãi vốn chỉ có 3 người, giờ đã tăng đến 10 người và hoàn thiện được tiêu chuẩn dịch vụ. Tiếp đó, AUX tung ra hàng loạt chiến lược tổ hợp như đánh giá vào giá cả, phát động marketing sự kiện, bảo trì miễn phí hàng năm... Với tư cách là người khiêu chiến, AUX tập trung tấn công vào thị trường Quảng Đông được coi là thị trường có nhiều thương hiệu nhất Trung Quốc ở tất cả các mặt như giá cả, quảng cáo, dịch vụ, kỹ thuật...
AUX luôn biết cách vận dụng marketing sự kiện làm chiến lược quảng cáo chủ yếu, nên việc nâng cao tiếng tăm cho thương hiệu của AUX vẫn được tiến hành thuận lợi song song với cuộc chiến giá cả, giúp họ có thể ứng phó nhẹ nhàng trên cả hai chiến tuyến là cuộc chiến giá cả và cuộc chiến thương hiệu.
- Phép tắc 32: QUYẾT ĐOÁN
Khả năng quyết đoán không nên bị ảnh hưởng bởi các yếu tố tình cảm, kiến nghị, sự phê bình và bề mặt hiện tượng. Khả năng quyết đoán là yếu tố cần thiết khi giải quyết bất kỳ một vấn đề nào đó. Ngoài sự thật vốn có của sự kiện thì nó không chịu ảnh hưởng của bất cứ yếu tố nào. Có người tuy có thể giỏi giang xuất chúng, khả năng ở các phương diện khác rất tốt nhưng bị thất bại bởi nhược điểm nhỏ bé này, thì đây quả là một bi kịch của cuộc sống. Ngày nay, không ít người tuy có năng lực xuất sắc, nhưng lại thiếu tính quyết đoán nên rơi vào số kiếp của kẻ tầm thường. Phải biết rằng, trong bất cứ trường hợp nào, nếu không thể đưa ra quyết định riêng của bản thân thì đó là một bi kịch. Rất nhiều người vì vậy mà gặp phải thất bại, chứ không phải là do họ thiếu năng lực.

Đó chính là những người thiếu quyết đoán, trên thế giới này không có thứ gì có thể giúp họ hình thành thói quen hành động quyết đoán. Do đó, nếu một người muốn chu toàn mọi mặt thì sẽ không nắm bắt được bản chất của sự vật. Giải pháp chính là tính quyết định, không thể thay đổi, một khi muốn làm thì phải nghiêm chỉnh chấp hành, cho dù đôi lúc cũng phạm phải sai lầm, nhưng vẫn tốt hơn là thói quen suy đi nghĩ lại, kéo dài không quyết. Khi chúng ta cố gắng hình thành thói quen nhanh chóng quyết định, cho dù cách làm ban đầu có hơi máy móc, nhưng nó sẽ giúp cho chúng ta có lòng tin với khả năng phán đoán của mình. Do đó, chúng ta sẽ có được tinh thần độc lập mới mẻ.
Sau khi Waddle, một nhân viên lão thành của công ty DuPont, từ chức và thành lập công ty hỏa dược Bacai, cùng tranh thị trường với công ty DuPont. Do công ty DuPont đang tiến hành kế hoạch độc quyền, nên xem Bacai như cái gai trong mắt. Sau khi bị từ chối thu mua, DuPont đã sai người ngấm ngầm gây ra cháy nổ ở xưởng hỏa dược Bacai, cố ý uy hiếp Bacai. Nhưng Bacai không hề chịu thua và quyết tâm phản kích. Waddle công bố với báo chí những bằng chứng phạm tội của DuPont mà ông đang nắm trong tay, việc làm này đã làm dấy lên làn sóng phản ứng mạnh mẽ của dư luận xã hội. Công ty DuPont bị kiện ra tòa và bị tuyên phạt với tội danh vi phạm đạo luật chống độc quyền Sherman, nên chịu đả kích rất lớn. Kết quả này e rằng công ty DuPont không thể nào ngờ tới, đây chính là uy lực của kế ném đá giấu tay.
Kế ném đá giấu tay không những là cách đơn giản trực tiếp, mà còn có uy lực vô song. Do công ty DuPont, được gia tộc DuPont điều khiển, đã từng là công ty chế tạo hỏa dược hàng đầu nước Mỹ và cung ứng đơn vị nổi tiếng trên thế giới. Đầu thế kỷ 20, DuPont hầu như chiếm vị trí độc quyền về hỏa dược trên khắp nước Mỹ. Một công ty có thế lực to lớn như vậy, nên kẻ nào dám cạnh tranh với nó chẳng khác nào lấy trứng chọi đá. Tuy nhiên, vỏ quýt dày có móng tay nhọn, thế giới không có lá chắn nào mà không bị đâm thủng. Một công ty Bacai nhỏ nhoi không chút danh tiếng, tài chính yếu kém, không run sợ trước cường địch, đã sử dụng diệu kế trong cuộc chiến với công ty DuPont, kết quả là đã làm rung chuyển cây cổ thụ DuPont và bảo toàn cho Bacai.
Công ty DuPont đã từng thuê Robert Waddle, ban đầu Waddle làm việc tại chi nhánh ở Cincinnati, giữ chức giám đốc bộ phận nghiệp vụ. Anh là người thông minh lanh lợi, hoạt động mạnh mẽ, kỹ năng bán hàng giỏi, vô cùng xuất sắc, thành tích nghiệp vụ rất tốt, được cấp trên vô cùng khen ngợi. Vài năm sau anh được điều về giữ chức quản lý bộ phận nghiệp vụ của tổng công ty. Thực lực ngày càng mạnh, sức ảnh hưởng ngày càng lớn, dã tâm của Waddle cũng không ngừng tăng lên. Tuy kiếm được rất nhiều tiền, nhưng Waddle vẫn không cảm thấy vui. Anh nghĩ, kiếm nhiều tiền hơn nữa thì cũng của người khác, bản thân có cố gắng nỗ lực, có đạt được thành tích cao hơn nữa thì cũng chỉ làm công nhân cho người khác. Tại sao không dùng trí tuệ của mình để phục vụ cho bản thân? Thế là Waddle quyết định thành lập công ty riêng. Anh nắm rất rõ hoạt động trong nội bộ công ty DuPont và am hiểu kỹ thuật chế tạo hỏa dược, anh lôi kéo được hai kỹ sư hóa học, họ hứa sẽ giúp anh tạo dựng sự nghiệp. Sau khi đã chuẩn bị mọi việc, Waddle đưa đơn từ chức cho tổng giám đốc, sau đó dẫn theo vài nhân viên thân tín đi đến mỏ than ở Peoria thuộc Ilinois, anh biết rất rõ, nơi đây rất cần hỏa dược để khai thác than. Anh liền thành lập công ty ở đây và lấy tên là Bacai, một công ty chuyên sản xuất hỏa dược màu vàng dùng để khai thác mỏ. Do kinh doanh đi đúng hướng, nên công ty Bacai kiếm được rất nhiều tiền, nhanh chóng phát triển, các khu khai thác mỏ lân cận đua nhau đặt hàng.
Sau khi công ty DuPont biết được Waddle thành lập công ty Bacai ở Peoria, ban lãnh đạo DuPont vô cùng tức giận, họ hoàn toàn không ngờ rằng, Waddle lại trở mặt và đối nghịch với công ty. Mọi người nhất trí thương thảo phương pháp để trừ khử kẻ phá hoại này. Ông Pierre DuPont, giám đốc đời thứ 5 của gia tộc DuPont, khá bình tĩnh nói: trong hồ lô của chúng đựng thuốc gì tôi còn không rõ sao? Chẳng qua hắn giả vờ thành lập công ty để uy hiếp và ép buộc chúng ta mua nó, nhân cơ hội này mà hốt tiền của chúng ta. Pierre vốn xem thường công ty của Waddle, nhưng ông ta đã sai lầm. Thật ra, sự nghi ngờ của Pierre cũng rất có lý. Khi Pierre lên nắm quyền công ty, chính là thời điểm đỉnh cao phát triển nền kinh tế độc quyền ở Mỹ, công ty DuPont cũng nắm bắt cơ hội tiến hành đẩy mạnh khai thác thị trường hỏa dược độc quyền ở Mỹ. Trước hết, ông ta giải tán hiệp hội chế tạo hỏa dược, đây là hiệp hội tồn tại độc lập do những người chế tạo hỏa dược thành lập nhằm phòng ngừa bị các xí nghiệp lớn thôn tính. Tác dụng rõ ràng nhất của hiệp hội này là yêu cầu các công ty chế tạo hỏa dược sẽ nắm giữ cổ phần nhất định trong công ty của nhau.
Tổ chức này đương nhiên là chướng ngại vật để công ty DuPont tiến hành độc quyền rộng rãi. Kế hoạch thôn tính và độc quyền của công ty DuPont đạt được thành công rõ rệt. Những đối thủ mạnh như Nam Đức, Đông Phương... đều bị nó thâu tóm. Khi công bố "đạo luật chống độc quyền Sherman", công ty DuPont chiếm trên 37,5% toàn bộ thị trường hỏa dược khổng lồ nước Mỹ, trong đó hỏa dược màu vàng chiếm đến 100%. Sự phát triển nhanh chóng của công ty hỏa dược Bacai trở thành cái gai trong mắt và ngày càng đe dọa đến thế độc quyền của công ty DuPont. Công ty DuPont đành phải sai người đến gặp Waddle , sau khi thăm dò tình hình thì đề xuất mua lại công ty Bacai và mời Waddle ra giá. Nào ngờ Waddle nhất mực từ chối, không muốn thương lượng thêm. Với khả năng nhạy bén của Waddle, công ty Bacai đã chiếm lĩnh khu mỏ ở Peoria vốn do DuPont thống lĩnh, giành được phần lớn thị trường. Sự nghiệp của Waddle ngày càng hưng thịnh. Không lâu sau khi đề nghị thu mua của DuPont bị từ chối, một buổi chiều nọ, công ty hỏa dược Bacai đột nhiên phát nổ, làm chết vài người và khiến cho công ty phải chịu tổn thất nặng nề. Theo điều tra của các chuyên gia, họ khẳng định không có khả năng tự phát nổ, mà cho rằng có người thù ghét hãm hại, nhưng không tìm được chứng cứ hữu hiệu nào. Sau khi Waddle biết được tin, quả quyết chính là sự đe dọa của công ty DuPont. Anh không những không khuất phục mà quyết tâm chiến đấu một trận sống mái với công ty DuPont.
Do Waddle vốn là nhân viên quản lý nội bộ của công ty DuPont, nên những bí mật trong nội bộ đương nhiên cũng biết được, trước khi rời khỏi công ty anh cũng nghĩ tới sau này có ngày công ty DuPont sẽ trả thù, nên anh đã lén mang theo một ít tài liệu bí mật của công ty. Anh vốn định khi bị công ty DuPont dồn đến bước đường cùng thì mới mang nó ra để làm điều kiện trao đổi. Nhưng do vụ nhà máy phát nổ nên buộc anh phải mang những bí mật này ra để đấu cùng DuPont. Sự công kích của Waddle hoàn toàn không phải là không mục đích. Anh nhờ một vị luật sư nổi tiếng tên là Frank Monet giúp đỡ. Waddle chia làm 2 bước để tiến hành. Bước thứ nhất, anh và Frank Monet tiết lộ thông tin công ty DuPont câu kết với quân đội để tham ô và vạch trần sự bê bối trong nội bộ của chúng; sáng chế đã được cấp bằng về hỏa dược không khói của bộ kỹ thuật hải quân đã bị DuPont đánh cắp, đồng thời dùng độc quyền sáng chế này để chế tạo ra loại hỏa dược chỉ có 35 xu/cân và bán cho quân đội với giá cao 70 xu/cân. Nhằm tăng sản lượng của hỏa dược không khói, đội trưởng hải quân Newton và đội trưởng lục quân - tướng quân Lothar đã thúc đẩy nghị viện thông qua dự án xây dựng nhà máy mới ở Maryland để cùng mưu lợi với DuPont.
Bước thứ hai, Waddle vạch trần hành vi hối lộ tổng thống của công ty DuPont với các nghị viên liên bang. Vì sự việc có liên quan đến tổng thống Roosevelt nhận hối lộ nên giới dư luận cả nước rất quan tâm. Tổng thống Roosevelt là người nổi tiếng trong việc đặt ngọn cờ của chủ nghĩa tự do và chính cương quét sạch độc quyền, nên khó tránh khỏi quần chúng đặc biệt chú ý đến ông. Cơ quan điều tra đã kiện DuPont ra tòa. Sau 5 năm xét xử, tòa án tuyên bố: công ty DuPont thua kiện với tội danh là vi phạm đạo luật cấm chống độc quyền Sherman! Tháng 6 năm 1912, theo luật chống độc quyền Sherman, công ty DuPont phải chia thành 3 công ty nhỏ. Kế hoạch độc quyền của công ty DuPont bị thất bại, thực lực cũng suy yếu đi. Waddle rốt cuộc đã giành được thắng lợi.
Người do dự thường lo lắng sự tốt xấu được mất của sự việc, hôm nay đưa ra chọn lựa này, ngày mai có thể đưa ra chọn lựa khác, cứ không dám quyết đoán. Vì vậy mà họ bỏ qua rất nhiều cơ hội tốt, ôm ấp rất nhiều lý tưởng đẹp.
Cơ hội tốt thoắt cái qua đi, người do dự thiếu quyết đoán sẽ rất khó nắm bắt được nó.
Sấm rền gió cuốn (ví như việc chấp hành mệnh lệnh một cách nghiêm chỉnh và nhanh chóng) sẽ khó tránh khỏi sai sót, nhưng còn tốt hơn là chuyện gì cũng không dám làm.
Waters nói rằng: nếu một người cứ lưỡng lự giữa hai sự việc, cứ do dự không biết nên làm việc nào trước, thì họ sẽ không làm được việc gì cả. Nếu một người vốn đã đưa ra quyết định, nhưng khi nghe ý kiến phản đối của bạn bè lại bị dao động do dự, những người như vậy nhất định là người có cá tính mềm yếu, không có chủ kiến, họ sẽ không làm được bất cứ việc gì cho dù là những chuyện lớn quan trọng hay những chuyện nhỏ nhặt thì cũng không ngoại lệ. Đối với một việc nào đó, anh ta thà giẫm chân tại chỗ hoặc nhất quyết lùi lại chứ không chịu tích cực tiến lên. Trên thực tế, chỉ có loại người kiên định mới có thể thành công - trước hết họ học hỏi người khác một cách khéo léo, bàn bạc với mọi người, quyết định dứt khoát, sau đó thực hiện quyết sách của mình với dũng khí không hề nhân nhượng, anh ta chưa từng bị khó khăn làm cho sợ hãi, nhưng khó khăn này sẽ làm cho những kẻ tầm thường nhăn mày nhíu mặt, thấy nguy chùn bước - người như vậy trong bất cứ hàng ngũ nào cũng sẽ tài giỏi xuất chúng.
Những người có tính lưỡng lự không quyết đoán, cho dù ở các phương diện khác có mạnh mẽ đến đâu, thì trong cuộc cạnh tranh sinh tồn sẽ luôn bị những người kiên định gạt sang một bên, vì người kiên định khi muốn làm gì thì lập tức làm ngay. Có thể nói, người có trí tuệ sáng suốt cũng không bằng người có khả năng phán đoán quả cảm.
Trong cuộc cạnh tranh, rất nhiều người phải chịu thất bại mà thoái lui, chỉ vì lưỡng lự kéo dài. Nhiều người đạt được thành công là do họ dám mạo hiểm trong thời khắc quan trọng, nhanh chóng đưa ra quyết định mà trở nên giàu có.
Tri giả nói: để hình thành cá tính quyết đoán cho một người, việc làm quan trọng nhất chính là rèn luyện đạo đức và ý chí trong quá trình phát triển. Đối với một người mà nói, nếu đôi lúc có đưa ra quyết định sai lầm thì vẫn tốt hơn là không đưa ra được quyết định nào.
Có câu chuyện như sau: một người cha nọ định dùng tiền để chuộc hai người con trai bị địch bắt làm tù binh trong chiến tranh. Ông nguyện dùng tính mạng và số tiền của mình để cứu lấy con mình. Nhưng ông được biết, nếu dùng cách này thì chỉ có thể chuộc được một người thôi, ông muốn cứu người nào. Người cha hết mực yêu thương con này luôn hi vọng sẽ cứu được chúng, thậm chí phải trả giá bằng sinh mạng của mình, nhưng trong thời điểm quan trọng này, ông ấy không thể nào quyết định được sẽ cứu người nào và hy sinh người nào. Cứ như vậy, ông luôn ở trong tình trạng đau khổ tột cùng, kết quả hai người con của ông đều bị hành hình.
Nhanh chóng quyết định và quả cảm khác thường làm cho rất nhiều người thành công có thể vượt qua gian nguy khó khăn, còn lưỡng lự do dự trong thời khắc quan trọng dường như chỉ có thể mang lại hậu quả đáng tiếc mà thôi.
Chương 20: Tổ chức và kỷ luật là cơ sở của thành công
(Tính kỷ luật của loài sói)
Tự thuật của loài sói:

Sinh tồn sẽ bồi dưỡng anh hùng hào kiệt, sẽ gột rửa mọi bùn nhơ. Hèn nhát làm cho ta sợ trách nhiệm. Tinh thần trách nhiệm là tinh hoa của khí phách.
- Phép tắc 33: KỶ LUẬT - CƠ SỞ CỦA SỰ NGHIỆP
Để học được phép tắc sinh tồn của loài sói thì phải học kỷ luật của loài sói.

Con người, đặc biệt là những người sinh sống và làm việc tại những thành phố có nhịp sống cao, rất cần sự kết nối chân thành của tư tưởng và tâm linh. Sự kết nối chân thành xuất phát từ nội tâm và sự trao đổi tâm linh có thể thanh lọc con người cũng có thể làm mỗi một người khơi gợi lại cảm xúc của sự sống. Cảm xúc mạnh mẽ là rất quan trọng đối với ý chí của một tập thể. Nếu mỗi một người trong một tập thể ưu tú đều có ý chí chiến đấu và cảm xúc mạnh mẽ cùng tiến về trước dưới sự chỉ huy của thủ lĩnh, giống như con sói đầu đàn trong bầy sói, thì còn sợ gì khó khăn, hiểm trở? Chỉ có tập thể vững mạnh, mỗi chúng ta mới có cơ hội phát triển tốt hơn. Vì vậy, xây dựng một tập thể có tính kỷ luật như loài sói không những là vấn đề của doanh nghiệp mà còn là vấn đề của mỗi cá nhân. Doanh nghiệp muốn đạt được mục đích kinh doanh thì trước tiên phải xây dựng một tập thể có kỷ luật, đoàn kết, vững mạnh. Tập thể muốn hoàn thành nhiệm vụ thì trước tiên phải xây dựng niềm tin vững chắc của mỗi một cá nhân trong tập thể, mỗi một cá nhân phải khép mình trong khuôn khổ của kỷ luật.
Chúng ta hãy xem câu chuyện liên quan đến hải tặc dưới đây:
Suốt cuộc đời làm cướp biển, Roberts đã cướp hơn bốn trăm chiếc thuyền. Hắn có tính cách rất phức tạp. Đầu tiên là không giống với những cướp biển khác, không bao giờ uống rượu mạnh, chỉ uống trà nhạt. Hắn còn là người rất chú trọng đến điều lệ. Một phần nội quy trên thuyền do Roberts đặt ra như sau:
1. Mọi người đều có quyền biểu quyết trong tất cả công việc thường ngày.
2. Người ăn cắp tài sản của đồng bọn sẽ bị bỏ lại trên đảo hoang.
3. Nghiêm cấm đánh bạc trên thuyền .
4. Đúng tám giờ tối là phải tắt đèn.
5. Không được mang vũ khí bẩn, mọi người đều phải thường xuyên lau súng và đao của mình.
6. Không được đưa trẻ con lên thuyền, quyến rũ phụ nữ sẽ bị tội chết.
7. Bỏ chạy khi lâm trận sẽ bị tội chết.
8. Nghiêm cấm đánh riêng, nhưng có thể quyết đấu trước sự chứng kiến của mọi người; sát hại đồng bọn sẽ bị trói chung với người chết và vứt xuống biển (hải quân hoàng gia cũng có quy định tương tự).
9. Người bị tàn phế trong chiến đấu được ở lại trên thuyền mà không phải làm việc và được lĩnh 800 đồng Tây Ban Nha từ quỹ công.
10. Khi chia chiến lợi phẩm, thuyền trưởng và người lái được hưởng 2 phần; pháo thủ, đầu bếp, bác sĩ, thủy thủ trưởng được chia 1,5 phần; những người có chức vụ khác được chia 1,25 phần; thủy thủ bình thường được chia 1 phần.
Trên thuyền của những cướp biển khác cũng có quy định tương tự, nhưng thuyền của Roberts là chấp hành nghiêm khắc nhất. Nhờ những hành vi và kỷ luật này, Roberts có biệt hiệu là "nam tước đen". Mười giới luật này đã được các nhà lịch sử học gọi là "chủ nghĩa dân chủ nguyên thủy".
Khi doanh nghiệp và nhân viên của bạn đều có ý thức kỷ luật cao, thì bạn sẽ phát hiện ra công việc sẽ có những cục diện mới. Đối với doanh nghiệp và nhân viên, những tinh thần như yêu nghề, phục tùng, hợp tác... luôn quan trọng hơn bất cứ thứ gì. Nhưng tôi tin rằng, những phẩm chất này không phải là thứ sẵn có ở các nhân viên. Vì vậy, việc bồi dưỡng cho họ là rất quan trọng.
Kỷ luật là nền tảng của tất cả chế độ, là sức mạnh để giữ cho tổ chức và đoàn thể được tồn tại lâu dài. Điểm đầu tiên quan trọng nhất để xây dựng tính kỷ luật cho tập thể là người lãnh đạo phải giữ kỷ luật trước tiên. Kỷ luật có thể thúc giục con người đi đến con đường thành công. Tiến sĩ Trần Kháp An nói rằng: muốn biết khí thế của một người lãnh đạo lớn đến đâu thì phải xem kỷ luật của anh ta bao sâu. Một lãnh đạo tốt chắc chắn phải là người biết tự giữ kỷ luật, phải kiên trì và kéo theo những người trong tập thể tôn trọng kỷ luật.
- Phép tắc 34: COI PHỤC TÙNG LÀ MỘT ĐỨC TÍNH TỐT
Khi con sói đầu đàn đã được xác định, những con sói khác sẽ luôn nghe theo thủ lĩnh của nó. Đây cũng là kỷ luật của loài sói.

Phục tùng là một đức tính tốt. Một xí nghiệp nếu không có điều lệ và kỷ luật nghiêm khắc thì sẽ rời rạc như cát; không có phép tắc thì không thành quy tắc, nếu không có sự phục tùng thì doanh nghiệp sẽ tan rã.
Hãy đọc lá thư của một tướng quân tốt nghiệp trường quân sự gửi cho cha của một học viên:
Tại sao chúng tôi lại để cho những đứa trẻ này chịu sự giáo dục gian khổ trong suốt bốn năm? Chúng ở trong doanh trại lạnh lẽo, trước 9 giờ 30 phút sáng, không được bỏ rác vào thùng rác, bồn nước phải luôn sạch, không tắc nghẽn. Tại sao lại có nhiều nguyên tắc và quy định như thế? Vì khi tốt nghiệp, chúng sẽ bị yêu cầu là không được có tư lợi. Trong thời gian dài như thế của quân đội, chúng sẽ phải ăn uống kham khổ, sẽ phải xa nhà trong dịp lễ Giáng Sinh, sẽ phải ngủ trên đất bùn. Công việc này có rất nhiều thứ khiến chúng phải coi lợi ích riêng tư là thứ yếu. Vì vậy, chúng cần phải quen như thế. Bị ngứa ở lưng mà không được gãi, điều này có lợi ích gì? Các học viên đều biết, quân nhân là phải biết chịu đựng ngay cả cơn ngứa lưng.
Nếu trong một đơn vị, các binh lính đều nghiêng bên này, ngả bên kia để gãi ngứa, thì còn có thể gọi là bộ đội được huấn luyện nữa không?
Khái niệm phục tùng cũng rất thích hợp sử dụng trong giới doanh nghiệp. Mỗi một nhân viên đều phải tuân theo sự sắp xếp của cấp trên, như một quân nhân phải tuân theo sự điều khiển của chỉ huy. Lớn thì quốc gia, quân đội; nhỏ thì doanh nghiệp, nhóm; sự thành bại được quyết định bởi quan niệm là có phục tùng triệt để hay không.
Phục tùng là bước thứ nhất của hành động, nếu ở vị trí là người phục tùng thì phải làm việc theo chỉ thị. Người phục tùng cần phải tạm thời gạt bỏ tính độc lập tự chủ của cá nhân, toàn tâm toàn ý tuân thủ vào giá trị quan thuộc về cơ cấu. Một người phải học cách phục tùng thì mới hiểu thấu triệt giá trị quan và phương thức hoạt động của cơ cấu.
Đương nhiên, việc huấn luyện và yêu cầu của trường quân đội là được lập ra từ góc độ của chỉ huy quân sự, trong doanh nghiệp thì không thể rập khuôn một cách máy móc được. Hơn nữa, không phải mọi mệnh lệnh của cấp trên đều chính xác, cấp trên cũng có lúc phạm sai lầm. Nhưng, một doanh nghiệp có hiệu quả cao cần phải có quan niệm phục tùng tốt; một nhân viên ưu tú cũng có ý thức phục tùng. Vì vị trí, trách nhiệm của cấp trên giúp họ có quyền ra lệnh và quyền uy, chỉnh thể, lợi ích của cấp trên không cho phép cấp dưới làm trái lệnh. Một tập thể nếu cấp dưới không thể phục tùng vô điều kiện mệnh lệnh của cấp trên thì sẽ gây cản trở cho việc đạt được mục đích chung.
Một huấn luyện viên điền kinh thường hết lời khuyên bảo các vận động viên là phải cắt tóc ngắn. Ông đưa ra lý do: vấn đề không phải là tóc dài hay ngắn, mà là họ có nghe lời của huấn luyện viên hay không. Có thể thấy dù họ không hiểu ý đồ của huấn luyện viên nhưng họ vẫn phải phục tùng tuyệt đối, như thế mới là tuyển thủ tốt như mong đợi của huấn luyện viên. Cũng như phục tùng và chấp hành tuyệt đối mới là nhân viên tốt đúng như mong đợi của doanh nghiệp.
- Phép tắc 35: CHẤP HÀNH, KHÔNG CẦN BẤT CỨ LÝ DO GÌ
Mỗi lần săn mồi, loài sói đều chấp hành nghiêm ngặt mệnh lệnh của con sói đầu đàn. Dù là vào chỗ chết, chúng cũng không sợ.

Không cần bất cứ lý do gì là biểu hiện của sự chấp hành. Dù làm bất cứ chuyện gì, cũng phải nhớ trách nhiệm của mình; dù làm bất cứ chuyện gì, cũng phải chịu trách nhiệm đối với hành động của mình. Chấp hành là chấp hành mà không cần bất cứ lý do gì. Đây chính là kỷ luật của loài sói.
Khi còn nhỏ, ngôi sao bóng rổ Kidd thường cùng cha đi chơi bowling. Sau mỗi một hiệp đấu, Kidd thường thấp điểm hơn cha. Bị thua hết lần này đến lần khác làm Kidd cảm thấy ấm ức. Lần nào Kidd cũng tìm đủ lý do để bao biện cho kỹ thuật yếu kém của mình. Hôm đó, Kidd lại thua cha, nhưng lại không tìm được lý do để giải thích việc tại sao mình đánh không tốt. Lần này, cha Kidd đã đánh vào tâm lý của cậu: "Đừng cố tìm lý do nữa. Con đánh không tốt là vì con không đủ sức."
Mỗi người đều luôn tìm được lý do để trốn tránh trách nhiệm hay không chịu nhận sai lầm. Bất cứ lúc nào, bất cứ hoàn cảnh nào, viện cớ không những không giúp chúng ta thành công mà ngược lại, nó còn làm chậm bước tiến của chúng ta. Câu nói khó lọt tai của cha đã gây ảnh hưởng rất lớn đối với Kidd. Bắt đầu từ hôm đó, cậu quyết tâm luyện tập, chứ không còn tìm cớ để bao biện cho mình.
"Thay vì nói sở dĩ tập đoàn Hisense có thể giữ được quy mô sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm như ti vi, điện thoại di động, tủ lạnh, máy điều hòa... với tốc độ mỗi năm tăng thêm hai con số là nhờ thành công trong chiến lược thì hãy nói Hisense có một đoàn thể có ý thức chấp hành cao", lãnh đạo tập đoàn Hisense trả lời câu hỏi của phóng viên, "đối với một doanh nghiệp, mất đi tính chấp hành là một mất mát chí mạng".
Nâng cao văn hóa chấp hành, nghĩa là trong bất cứ một nhiệm vụ nào, mỗi một học viên đều nên cố gắng tìm cách hoàn thành chứ không nên tìm lý do vì mình không hoàn thành nhiệm vụ, cho dù lý do đó có hợp lý đến đâu. Đằng sau tinh thần tìm mọi cách để hoàn thành nhiệm vụ đó chính là thái độ phục vụ, lòng yêu nghề, một sự chấp hành tuyệt đối. Một ví dụ từ một doanh nghiệp nhà nước, vì kinh doanh không hiệu quả nên doanh nghiệp này bị phá sản. Sau đó, một tập đoàn tư bản mua lại doanh nghiệp này. Điều đáng kinh ngạc là tập đoàn này chỉ đổi những nhân viên quản lý cấp cao ở những khâu quan trọng như tài vụ, quản lý, kỹ thuật... thành người của họ, còn những người khác và thiết bị máy móc đều không thay đổi. Có điều, họ yêu cầu nhân viên phải nghiêm túc chấp hành những quy định vốn có. Vậy mà, chưa đầy một năm, doanh nghiệp này đã phát triển thịnh vượng.
"Từ đó, có thể khẳng định rằng, chỉ có chiến lược thì vẫn không thể làm cho doanh nghiệp vươn lên trong sự cạnh tranh khốc liệt, mà cần phải có ý thức chấp hành thì mới giúp cho doanh nghiệp tạo ra những giá trị đích thực. Mất đi ý thức chấp hành là mất đi bức tường bảo vệ cho sự trường tồn và phát triển của doanh nghiệp." Chủ tịch tập đoàn Hisense đột nhiên xúc động, "tập đoàn Hisense tuy chưa trải qua hoàn cảnh ngặt nghèo, nhưng trong sự thành bại của mỗi một quyển sách, chúng tôi đã cảm nhận sâu sắc uy lực của sự chấp hành."
Làm thế nào để nâng cao ý thức chấp hành trong doanh nghiệp? Lãnh đạo tập đoàn Hisense nói, mục đích cơ bản nhất của doanh nghiệp chính là lợi nhuận. Vì vậy, tập đoàn Hisense yêu cầu mỗi một nhân viên phải kiên quyết, quán triệt chấp hành kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp vì lợi ích chung. Không được vì lấy lòng cấp trên mà mù quáng chấp hành những chỉ thị đi ngược lại với kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với nhân viên quản lý các cấp, tập đoàn yêu cầu họ phải có hai năng lực là truyền bá tư tưởng và hành động quán triệt, tức là truyền bá tư tưởng kinh doanh của doanh nghiệp cho nhân viên làm cho họ tự giác chấp hành nghiêm ngặt tư tưởng kinh doanh.
"Sức cạnh tranh chủ chốt của doanh nghiệp tùy thuộc vào mức độ chấp hành của doanh nghiệp đó. Đây đã là nhận thức chung của người lãnh đạo. Kết hợp chặt chẽ những yếu tố như ý thức chấp hành, chiến lược kinh doanh, sức cạnh tranh chủ chốt, đi kèm với hoài bão, trách nhiệm của doanh nghiệp, toàn tâm toàn ý làm những việc bạn cần làm, không có bất cứ lý do gì để không làm, là mức độ lý tưởng của việc tăng cường ý thức chấp hành của nhân viên mà doanh nghiệp cần đạt được."
Trong mắt của các nhà lãnh đạo tập đoàn Hisense, chấp hành là một văn hóa. Sự cạnh tranh giữa doanh nghiệp thực ra chỉ là sự cạnh tranh về khả năng chấp hành. Vì vậy, từ ngày Hisense ra đời, các nhà lãnh đạo đã ra sức bồi dưỡng văn hóa chấp hành trong các phương diện như văn hóa doanh nghiệp, tinh thần của doanh nghiệp...
"Con người luôn là yếu tố quyết định của doanh nghiệp. Mọi vấn đề của doanh nghiệp thực chất đều là vấn đề của con người và chỉ có văn hóa mới có thể thay đổi ý thức của con người, từ đó thay đổi hành vi của con người. Bất cứ một mô hình chiến lược mới nào đều sẽ gây ra nhiều sự mô phỏng, nhưng văn hóa lại là thứ không thể phục chế được. Đa số thất bại của các doanh nghiệp là do không được xây dựng trên văn hóa chấp hành, làm cho chấp hành trở thành cái cây không có gốc rễ."
Vì "không chấp hành 1% là đã dẫn đến thất bại 100%" nên văn hóa chấp hành của doanh nghiệp chính là chấp hành tuyệt đối.
- Phép tắc 36: VIỆN CỚ LÀ CHIẾC GIƯỜNG ẤM ÁP CỦA SỰ TRÌ HOÃN
Một thi nhân người Anh từng nói: "Trì hoãn là kẻ cướp thời gian."

Trên cánh đồng của một lão nông, có một tảng đá lớn đã nằm ở đó từ nhiều năm nay. Tảng đá đó đã làm hỏng mấy lưỡi cày của lão nông này. Ông lão cũng không biết làm sao.
Một hôm, lại thêm một lưỡi cày nữa bị gãy. Cuối cùng, lão nông quyết định xử lý tảng đá này. Ông bèn lấy cây gỗ để nạy tảng đá lên. Nhưng ông lại kinh ngạc khi phát hiện phần dưới của tảng đá không sâu, không nặng như ông tưởng, chỉ cần nạy nhẹ là tảng đá đã bật lên. Ông chợt nhớ đến những khổ sở bao lâu nay do tảng đá này gây ra mà bất giác gượng cười.
Câu chuyện trên giúp chúng ta nhận ra được một nguyên tắc trong quản lý doanh nghiệp: khi gặp phải vấn đề thì chúng ta phải lập tức tìm hiểu rõ nguyên căn, có vấn đề thì phải lập tức xử lý, tuyệt đối không được trì hoãn. Trong hoạt động quản lý doanh nghiệp, chúng ta thường gặp phải những vấn đề hoặc hiện tượng không tốt xuất hiện lặp đi lặp lại. Nếu giấu bệnh sợ thuốc hoặc dây dưa trì hoãn thì chắc chắn sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp, thậm chí làm cho hoạt động sản xuất của doanh nghiệp không thể nào tiến hành bình thường. Nếu nghiêm trọng, còn có thể uy hiếp đến sự tồn vong của doanh nghiệp. Vì vậy, trong quản lý, nếu tần suất của vấn đề xuất hiện khá nhiều thì chúng ta không nên lảng tránh, mà hãy tìm ra manh mối, kịp thời điều tra để tìm hướng giải quyết. Một số người cho rằng do dự thiếu quyết đoán là biểu hiện của tính cẩn thận. Nhưng trong xã hội cạnh tranh khốc liệt như ngày nay, sẽ không có quá nhiều thời gian để chúng ta suy nghĩ một cách cẩn trọng. Chuyện gì cũng phải quyết đoán kịp thời, một khi đã hạ quyết tâm thì không nên thay đổi ý định. Đương nhiên, chúng ta vẫn thường sợ thất bại sau khi đã quyết định, nhưng chúng ta phải tự tin. Người xuất sắc không phải sẽ giành được thắng lợi trong mọi trận đánh, chỉ là họ có nhiều trận thắng hơn mà thôi. Nếu sợ thất bại, nếu cả dũng khí chiến đấu cũng không có thì cơ hội giành phần thắng sẽ không bao giờ chiếu cố đến bạn. Vì vậy, chúng ta cần phải bồi dưỡng cho mình khả năng quả đoán khi làm việc, không nên dây dưa, trì hoãn. Chỉ có như thế, chúng ta mới có cơ hội làm tốt mọi việc.
Trong học viện quân sự, quan niệm đầu tiên chính là không viện bất cứ lý do gì, không được trì hoãn, lập tức hành động! Nếu lần thứ nhất, do sơ suất hoặc do một nguyên nhân nào đó, tôi không kịp đánh bóng giày của mình, tôi lại tìm đủ mọi lý do để không bị phạt thì sẽ có lần thứ hai, lần thứ ba... Lâu dần, chí ít là trong việc đánh giày, tôi sẽ có thói quen luôn tìm cớ và những cái cớ này lại làm cho tôi vô cớ lần lữa đối với việc đánh giày. Bạn hãy thử nghĩ xem, nếu không phải là việc đánh giày, mà là trên chiến trường, trong việc xây dựng... thói quen này sẽ gây ra hiệu quả đáng sợ đến mức nào!
Không phải tôi tuyệt đối hóa vấn đề, nhưng thương trường thực sự là một chiến trường. Nếu muốn đứng vững trên thương trường, chúng ta cần phải có một đoàn thể có khả năng chiến đấu, có hiệu quả. Bất cứ một doanh nhân nào cũng đều biết không thể kỳ vọng nhiều vào những người có thói quen trì hoãn.
Việc hôm nay lại kéo dài đến ngày mai, cần gọi điện thoại ngay lập tức thì lại đợi đến một hai giờ sau mới gọi, báo cáo cần hoàn thành xong tháng này lại kéo dài đến tháng sau... Tôi không hiểu tại sao người thích trì hoãn lại có lắm lý do đến thế: công việc quá nhàm chán, quá vất vả , môi trường làm việc không tốt, đầu óc của ông chủ có vấn đề, thời gian hoàn thành quá gấp... Tôi chỉ biết, những nhân viên như vậy chắc chắn là những nhân viên không cố gắng trong công việc, hoặc ít ra là nhân viên không có thái độ làm việc tốt. Họ tìm đủ mọi lý do để lừa dối doanh nghiệp, lừa dối cấp trên. Họ là những người không có trách nhiệm.
Gác mọi chuyện lại ngày mai là biểu hiện của sự trì hoãn.
Đằng sau sự trì hoãn là tính lười biếng. Chúng ta đều đã từng trải qua những chuyện thế này: sáng sớm, chuông đồng hồ làm bạn thức giấc, bạn muốn dậy để đi làm, nhưng đồng thời cũng cảm nhận được sự ấm áp của chăn màn. Một bên thì không ngừng bảo bạn dậy, một bên thì không ngừng cho bạn một cái cớ "chờ thêm tí nữa". Thế là, bạn lại nằm thêm năm phút, thậm chí là mười phút...
Chương 21: Vận dụng triệt để sách lược trí tuệ bất cứ lúc nào
(trí tuệ của loài sói)
Tự thuật của loài sói:
Ai là vua thực sự của rừng già? Sư tử chăng? Quá hung tàn và không được lòng người. Hổ chăng? Quá nhân nghĩa, không thắng nỗi sự bịp bợm. Voi chăng? Quá thật thà, chỉ có thể để người khác sai khiến. Gia tộc bọn ta tránh được những thiếu sót của chúng, ánh mắt tinh anh, dũng mãnh ngoan cường, mưu trí, có khả năng xưng bá. Điều này không phải là nói ngoa.
- Phép tắc 37: DỤC CẦM CỐ TUNG
Có một câu chuyện rất thực: sở thú định đào thải một cặp sói 25 tuổi. Sói 25 tuổi là đã rất già. Theo quy định của sở thú, cách đào thải là hé mở một nửa cửa chuồng, chờ khi con sói thò đầu ra, họ sẽ sập xuống để giữ đầu con sói lại, rồi dùng gậy sắt đập mấy nhát vào đầu con sói, con sói sẽ chết ngay.

Khi hãng phim có được tin này, họ lập tức liên hệ sở thú để ký kết một hợp đồng. Hãng phim này đang định làm một bộ phim "những câu chuyện của sói". Hai con sói này đã có dịp được dùng đến. Đương nhiên, họ sẽ đánh chết con sói theo cách cũ mà làm theo hợp đồng. Cặp sói già này được đưa vào trong một lồng sắt di động. Chiếc lồng sắt này lại được đưa đến một bãi cỏ. Bãi cỏ này lại có một số lùm cây bao quanh. Ngoài những lùm cây còn có một tấm lưới sắt. Nơi đây vốn là chuồng nuôi chuột túi. Đạo diễn muốn dùng nơi này để quay đoạn kết của bộ phim: cái chết của con sói già. Khi tiến hành quay, chiếc lồng sắt sẽ được đưa đến. Phim trường để cặp sói này xuất hiện giống với hoang dã, như thế sẽ không gây phản cảm cho hai con sói. Cặp sói này bị nhốt gần hai mươi năm nên chúng không quan tâm đến bất cứ chuyện gì. Nhưng lần này, chúng không thể quan tâm vì theo kịch bản, cặp sói này bị chết đói.
7 giờ sáng, con sói nhìn thấy người quản lý xuất hiện ở phía những lùm cây với một chiếc xe đẩy chứa đầy thức ăn. Chúng lập tức đứng bật dậy. Cái mũi nhạy bén của chúng đã ngửi thấy mùi thơm của thịt sống. Hàng ngày, chúng đều nhận được một miếng thịt sống ngon lành và một số thức ăn không ngon từ người quản lý. Lần này, người quản lý lại không đưa nước và thức ăn đến. Chiếc xe đẩy nhỏ cọc cạch đi xa, mất hút và suốt cả ngày, không thấy xuất hiện nữa. Hai con sói kêu lên liên tục. Ban đầu, tiếng kêu của chúng như nhắc nhở người quản lý đừng quên chúng. Sau đó, tiếng kêu trở nên giận dữ như đang kháng nghị con người. Cuối cùng là những tiếng rên siết rất thê lương. Chúng lồng lộn trong chuồng, cuối cùng, kiệt sức và nằm bẹp xuống. Chạng vạng tối, đạo diễn và một chuyên gia của sở thú đến bên lồng sắt. Đạo diễn này nhờ chuyên gia này đánh giá xem cặp sói này có thể sống được bao lâu trong tình trạng không có thức ăn và nước, khi nào thì có thể thả chúng ra khỏi lồng sắt mà không gây nguy hiểm cho đoàn làm phim. Kết luận của chuyên gia là ba ngày. Cho dù là có cung ấp thức ăn cho chúng như mọi ngày thì tuổi thọ của chúng cũng chỉ có mấy mươi ngày. Cặp sói này dẫu sao cũng đã tiếp xúc với con người gần hai mươi năm, tuy không hiểu tiếng người nhưng chúng cũng có thể đoán được phần nào ý định của con người. Chúng hiểu con người muốn hành quyết chúng. Sói là loài động vật không sợ chết, nhưng cũng là loài không xem thường cái chết. Nếu đáy của chiếc lồng này không được làm bằng sắt thì ban đêm, chúng chắc chắn sẽ đào hố để trốn thoát. Đêm hôm đó, con sói già quỳ mọp xuống và dùng cái mõm nhọn của nó gặm lấy gặm để đám cỏ mọc bên cạnh chiếc lồng. Ăn cỏ xanh chí ít cũng có thể giảm bớt được sự hành hạ của cơn khát. Chạng vạng tối ngày thứ ba, đạo diễn lại đến. Ông định tối nay sẽ quay cảnh con sói gần chết. Hai con sói này không được ăn uống đã ba ngày. Chúng quỳ mọp trong lồng, mí mắt cụp xuống, lưỡi thè ra bên mép, toàn thân mềm nhũn trông có vẻ như chỉ còn chút hơi tàn. Đạo diễn thử dùng một cây gậy nhỏ chầm chậm đưa đến gần đầu con đực. Khi cây gậy đến gần, con sói đực chỉ mở một mắt ra nhìn. Đạo diễn đã nhìn thấy ánh lửa thù hận, sự xảo trá và một chút tàn lực trong mắt của con sói. Đạo diễn liền từ bỏ ý định quay vào đêm nay.
Sau khi đạo diễn đi, một con mèo vàng lớn từ phía lùm cây chạy đến. Con mèo này từ nhỏ đã sống trong sở thú nên nó rất hiểu tính người. Nó đã đoán được nơi đây sắp xảy ra một chuyện thú vị. Con mèo thậm thà thậm thụt đi một vòng quanh chiếc lồng. Đột nhiên, nó kêu lên một tiếng kỳ dị. Hai con sói không buồn mở mắt. Chỉ động đậy nhẹ đôi tai. Con mèo thấy con sói đã gần chết, nó vui mừng và rất muốn trêu chọc con sói này. Nhưng nó lại không nghĩ ra được trò gì nên chỉ vòng quanh chiếc lồng mấy vòng rồi bỏ đi. Tuy con sói đã gần chết nhưng mùi vị phát ra từ nó vẫn làm cho con mèo cảm thấy bất an.
Ngày thứ tư, đạo diễn lại đến. Ông tiếp tục thăm dò con sói bằng cây gậy nhỏ. Lần này, hai con sói đã không còn động đậy gì nữa. Ngoại trừ cái bụng hơi phập phồng, khắp cơ thể chúng khó tìm được bất cứ một dấu hiệu nào của sự sống. Đạo diễn quyết định tối nay sẽ bỏ lồng ra để quay phim. Nếu sói chết thật thì kế hoạch quay phim sẽ thất bại. Đạo diễn vừa đi, con mèo lại đến bên chiếc lồng. Lần này, nó đã nghĩ ra cách trêu chọc con sói. Nó muốn trèo lên đỉnh lồng để tiểu lên người con sói. Nó đã để dành thật nhiều nước tiểu, định bụng trêu chọc con sói già một trận. Con mèo bắt đầu đến bên vách lồng để trèo lên đỉnh. Đây là trò chơi sở trường của nó. Đúng lúc này, mắt của con sói đột nhiên lộ ra một khe hở, con sói đột nhiên ngẩng đầu lên, nhanh như chớp vồ lấy con mèo. Đây là điều mà con mèo không thể ngờ đến. Con sói định cắn lấy con mèo, nhưng cơ thể suy nhược cực độ nên động tác của nó không còn chuẩn xác nữa. Con sói chỉ cắn được cái đuôi của con mèo.
Con mèo kêu lên thảm thiết, cố giữ lấy hàng rào sắt, không để cho con sói kéo nó vào trong lồng. Dường như con sói đã dồn hết tàn lực vào trong cú vồ này nên nó đã không còn đủ sức kéo con mèo vào. Hàm răng của con sói đực đang run lên bần bật. Con sói cái cố gắng mở mắt ra nhìn. Cảnh tượng trước mắt đã kích thích mạnh mẽ nó. Nó cổ sức ngẩng đầu lên. Con mèo cực kỳ hoảng sợ, bãi nước tiểu nóng bắn thẳng vào đầu con sói đực. Chính bãi nước tiểu này đã cứu mạng con mèo. Con sói đang khát cháy lập tức thả đuôi con mèo ra để liếm lấy những giọt nước không biết từ đâu đến. Con mèo cuống cuồng nhảy ra khỏi chiếc lồng sắt. Nó nhảy lên nóc nhà, liếm cái đuôi bị sói cắn đứt. Từ đó, nó mới thấy ngay cả một con sói sắp chết cũng có thể hù đến hoảng vía. Lúc này, đạo diễn đưa tổ làm phim đến bãi cỏ. Đạo diễn sai người lấy chiếc lồng ra, để hai con sói nằm trên bãi cỏ, còn cho hai con sói uống một chút nước để chúng hồi phục chút sức lực.
Con sói đực mở to hai mắt, mắt nó ánh lên một màu xanh u tối, đầy hù hận và sát khí, chiếu thẳng vào máy quay. Con sói cái cũng mở to hai mắt, nhưng ánh mắt lại hướng về con sói đực. Con sói đực phát hiện ra cử động của con sói cái, nó cúi đầu xuống nhìn con sói cái, cổ họng phát ra tiếng rít rất khó khăn. Con sói cái hơi xê dịch người, gối đầu lên chân trước của con sói đực. Con sói đực kêu trong cổ họng và dùng lưỡi chạm vào mặt con sói cái...
Đạo diễn rất hài lòng với biểu hiện của cặp sói này. Kịch bản của bộ phim viết là: sau những gian nan, cặp sói già đã sống tựa vào nhau, chúng bình tĩnh nằm trong hoang dã và dần mất đi sức sống... Đạo diễn vui mừng nói: "Quá đặc sắc! Quả cảm động!"
Dưới ánh sáng của đèn thủy ngân, hai con sói tựa đầu vào nhau và từ từ nhắm mắt, cả một tiếng động nhỏ cũng không có. Mọi người đều cho rằng chúng đã chết thật. Khi cảnh quay kết thúc, trời đã quá khuya, đạo diễn cùng mọi người trở về. Người quản lý sở thú vì quá mệt mỏi nên vội vàng quay về ngủ mà không kịp xử lý xác con sói. Khi đạo diễn quay về nơi ở, ông nằm trên giường mà vẫn còn nhớ đến cặp sói bị chết đói này: "Hai con sói này sống dai thật, nhưng nếu không quay phim, thì nó sẽ không phải sống đau khổ như thế." Đạo diễn quả là một người đa cảm. Ông nghĩ như vậy nên không thể nào ngủ được. Sáng sớm ngày hôm sau, đạo diễn đã đến sở thú. Ông không biết phải xử lý xác của hai con sói này ra sao. Theo hợp đồng, tổ làm phim phải đảm nhiệm luôn việc xử lý xác con sói. Khi đạo diễn đi vào lưới sắt, đi qua lùm cây và nhìn đến chỗ xác con sói, ông chợt dựng tóc gáy. Con sói đực đó đã sống như một phép màu và còn đứng rất hiên ngang. Ánh mắt nó phát ra tia nhìn dữ tợn, bên mép dính đầy những vệt máu màu tím bầm. Con sói cái đã biến mất, chỉ còn lại đám lông màu xám và đống xương đã bị rỉa hết thịt. Sau đó, con sói dồn hết sức nhảy một cái, chạy qua lưới sắt, biến mất trong cánh đồng hoang. Từ đó, không ai nhìn thấy con sói đó nữa.
Những sách lược mà bầy sói sử dụng để thực hiện mục tiêu của mình là biến hóa khôn lường. Đôi lúc, chúng còn biết sử dụng chiến thuật phức tạp để giết con mồi.
Một nhóm gồm tám con sói được tổ chức tạm thời để săn đàn bò xạ. Chúng đang đuổi đàn bò chạy đến một nơi cao. Khi bầy bò này đến nơi cao nhất, chúng sẽ bị hai con sói trông có vẻ có ý chí sắt đá và lạnh lùng đứng chặn trên con đường mà bầy bò chắc chắn sẽ đi qua. Bầy bò này hoảng hốt bỏ chạy tán loạn, vì vậy, tính bảo vệ của bầy bò cũng mất đi. Khi bầy bò này bỏ chạy tứ tán, sáu con sói còn lại đã xông vào những con bò xạ yếu và không được bảo vệ. Một con bám chặt phía sau, một con phía đầu, những con sói còn lại sẽ đến chỗ trống. Trận đấu nhanh chóng kết thúc. Những con bò xạ này vốn sống nhờ vào sự bảo vệ của bầy đàn, hơn nữa chúng không có kế hoạch cạnh tranh, tấn công mang tính kỹ thuật. So với bầy bò xạ, bầy sói ít hơn rất nhiều, nhưng sói có chiến lược dục cầm cố tung (muốn bắt nhưng lại thả ra) và biết thực thi đúng như vậy nên chúng giành được thắng lợi.
Chỉ có tiêu diệt kẻ thù, đoạt được địa bàn mới là mục đích của đánh trận. Nếu dồn ép kẻ địch đến mức chó cùng rứt giậu, bên ta tổn binh thất tướng là điều không đáng. Tha cho kẻ địch không đồng nghĩa với việc thả hồ về rừng, mục đích là làm cho kẻ địch lơi lỏng ý chí chiến đấu, dần dần tiêu hao sức lực. Sau cùng, phe ta sẽ tìm cơ hội, tiêu diệt hết quân địch, đạt được mục đích tiêu diệt kẻ thù. Gia Cát Lượng bảy lần bắt bảy lần thả không phải là vì tình cảm. Mục đích cuối cùng của ông vẫn là lợi dụng ảnh hưởng của Mạnh Hoạch để giữ vững phương nam, thừa cơ mở rộng lãnh thổ. Trong mưu lược quân sự, có hai chữ là "biến" và "thường". Tha cho tướng soái của quân địch không phải là chuyện thường tình. Thông thường, khi bắt được kẻ địch, người ta không dễ gì thả ra vì sợ hậu họa về sau; còn Gia Cát Lượng thì biết nhận định tình thế, sử dụng kế công tâm, bảy lần bắt, bảy lần tha. Cuối cùng, ông đã đạt được mục đích.
Cuối đời Tây Tấn, đô đốc Châu U là Vương Tuấn mưu đồ làm phản. Sau khi biết tin, tướng nhà Tấn là Thạch Lặc định tiêu diệt quân của Vương Tuấn. Thế lực của Vương Tuấn rất lớn, Thạch Lặc sợ nhất thời khó giành được phần thắng. Ông quyết định áp dụng kế "dục cầm cố tung", để Vương Tuấn mất cảnh giác. Ông phái môn khách Vương Tử Xuân mang rất nhiều vàng bạc, châu báu kính cẩn dâng cho Vương Tuấn và viết thư tỏ ý ủng hộ Vương Tuấn làm vua. Ông viết rằng: xã tắc hiện nay đang suy bại, Trung Nguyên đang không có chủ, chỉ có ngài là danh chấn thiên hạ, có tư chất đế vương. Vương Tử Thu lại thêm dầu thêm mỡ khiến cho Vương Tuấn thích chí, tin là thật. Trong lúc đó, một thuộc hạ của Vương Tuấn là Du Thống đang chờ thời cơ để mưu phản Vương Tuấn. Du Thống bèn gặp Thạch Lặc để tìm chỗ dựa, Thạch Lặc lại giết chết Du Thống và mang đầu của Du Thống đến cho Vương Tuấn. Điều này làm cho Vương Tuấn càng tin Thạch Lặc hơn.
Năm 314 Công Nguyên, Thạch Lặc nghe tin Châu U bị lũ lụt. Dân chúng đều không có lương thực để ăn. Vương Tuấn lại bỏ mặc sự sống chết của bá tánh, lại sưu cao thuế nặng, lòng dân oán hận, tinh thần chiến sĩ sa sút. Thạch Lặc đích thân thống lĩnh quân sĩ tấn công Châu U. Tháng tư năm đó, quân sĩ của Thạch Lặc đến thành Châu U. Vương Tuấn vẫn không cảnh giác, cho rằng Thạch Lặc đến để ủng hộ mình làm vua nên không chuẩn bị ứng chiến. Đến khi Vương Tuấn bị quân của Thạch Lặc bắt sống, hắn mới tỉnh mộng. Vương Tuấn đã trúng kế "dục cầm cố tung" của Thạch Lặc, nên đầu lìa khỏi cổ, tan giấc mộng đẹp.
Khi xã hội coi kinh tế thị trường làm chủ chốt, kế "dục cầm cố tung" trong kinh doanh càng được giới thương gia coi trọng.
Một công ty điện máy lớn có chất lượng sản phẩm tốt và rất có tiếng tăm cả trong lẫn ngoài nước, đang có nhu cầu mở rộng quy mô sản xuất. Nhưng công ty không thể có một khoản tiền lớn để tiến hành kế hoạch này. Một phương pháp tương đối khả thi là sáp nhập các xí nghiệp nhỏ khác và cải tạo lại thiết bị sẵn có của những xí nghiệp nhỏ này. Nhưng sáp nhập bằng cách nào? Nếu đối phương không nhận được một lợi ích gì thì làm sao họ có thể đồng ý sáp nhập được? Công ty điện máy đã đưa cho các xí nghiệp nhỏ ba lợi ích lớn:
Một là đưa nhân viên kỹ thuật đến để huấn luyện cho côg nhân của xí nghiệp.
Hai là xuất vốn để cải tạo lại những thiết bị sẵn có của xí nghiệp.
Ba là trong điều kiện sản phẩm phải đạt chất lượng, xí nghiệp có thể sử dụng nhãn hiệu của công ty.
Kết quả công ty này đã sáp nhập được một số xí nghiệp nhỏ một cách dễ dàng mà chỉ tốn khoảng 70% vốn, nhưng lại mở rộng được quy mô sản xuất, tăng thêm doanh thu. Việc này giống như gieo trồng trước rồi thu hoạch sau, phải giành được thiện cảm của đối phương trước, rồi mới đạt được mục đích của mình. So với việc chủ động tấn công, phương pháp này hiệu quả hơn rất nhiều.
Để thâm nhập thị trường Trung Quốc, công ty Cocacola không đưa sản phẩm vào Trung Quốc ngay từ đầu, mà họ đã áp dụng phương pháp "muốn lấy được thì phải cho trước". Đầu tiên, họ viện trợ không hoàn lại cho Trung Quốc trang thiết bị tưới tiêu, bỏ ra một khoản tiền lớn để quảng cáo trên truyền hình, cung cấp đồ uống giá rẻ, làm cho người tiêu dùng có thiện cảm với công ty Cocacola. Khi thị trường được mở ra, họ lại nhập khẩu thiết bị và nguyên liệu, họ còn căn cứ vào nhu cầu của người tiêu dùng để điều chỉnh giá cả, tăng giá để tăng thêm lợi nhuận.
Mười năm nay, Cocacola của nước Mỹ đã thịnh hành khắp Trung Quốc. Từ một nhà máy sản xuất, nay đã phát triển thành rất nhiều nhà máy, lượng tiêu thụ, giá thành cũng tăng lên. Thương gia nước Mỹ đã thu được lợi nhuận gấp mấy lần số tiền mà họ đã đầu tư không hoàn lại cho Trung Quốc. Đây chính là cách họ cho bạn nếm kẹo ngọt trước, sau đó mới thực thi kế hoạch của mình. Trong thương trường, thuật "dục cầm cố tung" này đều là như thế.
Mọi người đều hi vọng mua may bán đắt, nhưng dục tốc thì bất đạt. Khi tiếp nhận một sự việc hoàn toàn mới, chúng ta thường cần có thời gian để thích ứng. Việc kinh doanh cũng như thế. Khi hai bên vừa mới bắt đầu, cả hai đều có những suy nghĩ không thực tế, đều có những ý kiến riêng và đều hi vọng đạt được mục tiêu của mình một cách thuận lợi. Nhưng quá trình bàn bạc thường làm cả hai đột nhiên tỉnh ngộ ra. Giá cả mà bên mua mong muốn lại trở thành chuyện không thể. Việc giao kèo nhanh chóng mà bên bán trông đợi cũng tan thành mây khói. Thực tế đã chứng minh: bên mua và bên bán đều không thể thích ứng ngay với những hiện thực vừa xảy ra và không thể hiểu được. Thông thường, trong quá trình đàm phán, bên bán luôn cần có đủ thời gian để suy nghĩ và chấp nhận giá cao ngoài dự kiến, còn bên mua thì từ lúc giao dịch bắt đầu lại chưa chuẩn bị hạ giá đã định sẵn. Vì vậy, cần có đủ thời gian để hai bên thích ứng, thì mới có thể đạt được thỏa thuận. Cả bên mua và bên bán đều cần phải đặt mình vào vị trí của đối phương để suy nghĩ, không nên nôn nóng ép đối phương phải nhượng bộ.
Đặc biệt, chúng ta cần phải chú ý rất nhiều người nước ngoài khi giao dịch luôn gắn liền với quầy rượu. Chỉ cần bạn bước vào lĩnh vực của họ, họ sẽ tiếp đãi rất ân cần. Phải đi một đoạn đường dài, điều đầu tiên bạn nghĩ chắc chắn sẽ là tìm một khách sạn để ngủ một giấc. Nhưng bạn vừa bước xuống sân bay hoặc ga xe lửa, đã có một cô nhân viên giao tiếp xinh đẹp đến đón bạn và nói rằng, cô ấy đã chuẩn bị cho bạn một buổi tối rất tuyệt. Cho dù bạn đã nói với cô ấy rằng bạn rất mệt nhưng cũng không có ích gì. Lúc này, bạn không muốn phụ lòng cô ấy nên đành phải nghe theo. Buổi tối, bạn ăn uống no say, đến tận khuya mới về khách sạn. Bạn sẽ vui mừng vì mình đã có được những giờ phút tuyệt vời. Nhưng đến sáng ngày hôm sau, người đàm phán đã mời bạn tham gia hội nghị. Người đàm phán bắt đầu mặc cả từng khoản một. Lúc này, bạn vẫn còn ngái ngủ, đầu óc vẫn chưa tỉnh táo, chắc chắn sẽ dễ bị đối phương chinh phục. Hãy khoan! Hãy cẩn thận với cuộc giao dịch nhanh chóng! Bạn hãy nói với đối phương là bạn vẫn chưa hiểu, bạn vẫn chưa suy nghĩ xong. Việc buôn bán cũng giống như một trận bóng đá. Phần cuối của việc buôn bán giống như một khung thành. Phải tìm ra chiến lược hiệu quả nhất, nhắm đúng vào nhu cầu và phòng tuyến của người tiêu dùng để tấn công từ các hướng, cuối cùng là đá quả bóng vào khung thành đối phương. Điều này đã trở thành chủ đề nóng bỏng được các xí nghiệp quan tâm.
- Phép tắc 38: DƯƠNG ĐÔNG KÍCH TÂY
Dương đông kích tây cũng là trí tuệ mà loài sói thường dùng. Vận dụng kế dương đông kích tây trong kinh doanh cũng rất quan trọng.
Dương đông kích tây có nghĩa là tạo tình huống tấn công giả giống y như thật để bất ngờ tiêu diệt sinh lực địch. Tức là chiến lược thoắt đông thoắt tây, khi đánh khi lui, khiến cho kẻ địch có những phán đoán sai lầm, sau đó, thừa cơ tiêu diệt địch. Để chỉ huy của đối phương bị rối loạn, cần phải có hành động linh hoạt, cơ động, không định tấn công trận A nhưng lại giả vờ như tấn công; quyết định tấn công trận B nhưng lại không lộ ra bất cứ dấu hiệu nào là sẽ tấn công. Tựa như có thể nhưng lại không làm, tựa như không thể nhưng lại làm, kẻ địch sẽ không cách nào đoán được ý đồ của chúng ta. Chúng sẽ bị những hiện tượng giả làm mờ mắt và đưa ra những phán đoán sai lầm.
Dùng kế này chắc chắn sẽ chiến thắng. Nếu chỉ huy của đối phương bình tĩnh, nhìn rõ được mưu kế thì kế này không thể phát huy được tác dụng. Quân Khăn Vàng trúng kế giả vờ tấn công phía Tây Nam của Lý Tuyển nên mất Uyển Thành (nay là Nam Dương, Hà Nam). Trong khi đó, Chu Á Phu lại không hoảng loạn khi gặp biến cố, nhận rõ được âm mưu của địch. Quân Ngô giả vờ tấn công ở phía Đông Nam, Chu Á Phu lại ra lệnh tăng cường phòng thủ ở hướng Tây Bắc. Khi chủ lực của quân Ngô tiến vào Tây Bắc, Chu Á Phu đã có chuẩn bị từ trước, nên quân Ngô tấn công không thành, buộc phải lui quân. Kế dương đông kích tây từ lâu đã được các nhà quân sự ở các triều đại hiểu rõ và vận dụng. Vì vậy, khi sử dụng, cần phải đánh giá thật kỹ tình hình của địch. Phương pháp tuy là một nhưng lại có thể biến hóa vô cùng.
Thời Đông Hán, Ban Siêu đi sứ sang Tây Vực. Mục đích là đoàn kết các nước ở Tây Vực lại để cùng chống quân Hung Nô. Để tiện cho các nước Tây Vực cùng chung sức chống quân Hung Nô, điều đầu tiên cần làm là mở con đường Nam Bắc. Nước Sa Xa nằm ở ven phía Tây của đại mạc đã xúi giục các nước nhỏ xung quanh quy phục Hung Nô. Ban Siêu quyết định dẹp Sa Xa trước. Vua nước Sa Xa lại đi nhờ nước Khâu Từ giúp đỡ. Vua nước Khâu Từ bèn dẫn theo năm vạn binh mã đến cứu viện cho nước Sa Xa. Ban Siêu kết hợp với nước Điền Đẳng, binh lực chỉ có hai vạn năm ngàn người. Địch đông ta ít, khó có thể chiến thắng bằng sức mạnh, cần phải sử dụng mưu trí. Ban Siêu bèn lập ra kế dương đông kích tây để dụ địch. Ông sai người tung ra những lời bàn tán bất mãn đối với mình trong binh lính, tạo hiện tượng giả là không thể đánh thắng Khâu Từ và phải rút lui. Đặc biệt là ông cố ý cho tù binh của nước Sa Xa nghe rõ. Chiều hôm đó, Ban Siêu lệnh cho quân của Điền Đẳng rút quân về hướng Đông, còn ông thì dẫn quân lui về hướng Tây. Bề ngoài thì tỏ ra rất hỗn loạn, lại cố ý để cho tù binh thừa cơ chạy thoát. Sau khi tù binh trở về doanh trại của nước Sa Xa, chúng vội vàng báo tin quân Hán đang rút lui trong hoảng loạn. Vua Khâu Từ vui mừng, tưởng là Ban Siêu đã sợ mình nên trốn chạy nên muốn nhân cơ hội này truy sát Ban Siêu. Vua Khâu Từ lập tức hạ lệnh chia quân thành hai đường, truy kích kẻ địch. Ông đích thân dẫn theo một vạn tinh binh đến phía Tây để truy sát Ban Siêu. Ban Siêu đã có định liệu trước, ông nhân lúc trời tối để lui về sau mười dặm. Đây là nơi ẩn nấp của quân sĩ. Vua Khâu Từ háo thắng, dẫn quân chạy qua nơi này. Ban Siêu lập tức tập hợp binh mã kết hợp với quân của Điền Đẳng đã hẹn trước ở hướng Đông, nhanh chóng trở về giết Sa Xa. Quân của Ban Siêu như từ trên trời giáng xuống nên quân Sa Xa không kịp đề phòng nên nhanh chóng thất thủ. Vua Sa Xa hồn vía lên mây, định trốn chạy nhưng không kịp, đành phải đầu hàng. Quân của Khâu Từ hăng hái đuổi theo suốt đêm, nhưng vẫn không thấy tung tích của Ban Siêu đâu, đến khi nghe tin Sa Xa bị thôn tính, tổn thất rất nặng nề thì đã muộn, đành phải thu tàn binh trở về nước.
Dương đông kích tây cũng là kế thường dùng của các nhà quân sự hiện đại.
Tháng 6 năm 1947, quân dã chiến dự bị Tấn Ký Lỗ nhận mệnh lệnh của trung ương Đảng, quyết định chiến lược phản công. Nhiệm vụ chủ yếu lúc đó là đột phá vùng hiểm yếu Hoàng Hà, thẳng tiến lên Đại Biệt Sơn. Căn cứ vào tình hình phòng thủ của Quốc Dân Đảng, Đặng Tiểu Bình chọn địa điểm vượt sông là ở đoạn giữa trấn Thương Thu phía tây Sơn Đông đến Lâm Bộc Tập, dài 150km. Đoạn này có địa thế hiểm yếu, sông rộng, nước sâu. Tưởng Giới Thạch xem nơi đây là bức bình phong thiên nhiên, tuyên bố nơi đây có thể chặn được 40 vạn quân. Vì vậy, lực lượng phòng thủ nơi đây khá mỏng. Trận này rất hệ trọng. Đặng Tiểu Bình cho rằng cho dù ở đoạn vượt sông, lực lượng địch phòng thủ khá mỏng nhưng điều kiện tự nhiên vẫn rất bất lợi cho ta. Nếu không có phương án điều động thì chắc chắn sẽ gây ra thương vong lớn. Thông qua sự nghiên cứu tỉ mỉ của Lưu Bá Thừa và lắng nghe ý kiến của số đông quan binh, trong đầu của Đặng Tiểu Bình đã hình thành một phương án vượt sông dương đông kích tây. Tối ngày 30 tháng 6, trên mặt nước gần bờ bắc sông Hoàng Hà xuất hiện một đội quân vượt sông đầu đội mũ sắt đang chầm chậm di chuyển về bờ nam. Sau khi lính canh của Quốc Dân Đảng ở bờ nam phát hiện được, họ liền báo cáo lên sư bộ. Chỉ huy của Quốc Dân Đảng lập tức ra lệnh cho bộ đội chủ lực và điều động hỏa lực tập kết đến đoạn sông này, với mệnh lệnh: "Chờ cho quân của Đảng Cộng Sản đến gần mới nã pháo, phải tiêu diệt toàn bộ quân của Đảng Cộng Sản tại sông Hoàng Hà." Đội quân vượt sông chầm chậm di chuyển đến giữa sông. Lúc này, chỉ huy địch hạ lệnh, súng, pháo đồng loạt bắn xuống sông Hoàng Hà. Nước sông lập tức bắn vọt lên, những nón sắt bị vỡ ra. Thực ra, đội quân này là đội quân giả được làm từ nón sắt, hồ lô theo kế của Đặng Tiểu Bình. Mục đích là để gây sự chú ý của địch. Quân chủ lực thật đã ẩn nấp ở bến phà, chuẩn bị vượt sông. Đặng Tiểu Bình thấy quân địch đã mắc mưu, liền lệnh cho quân hành động theo kế hoạch. Đúng 12 giờ khuya, quân của Đảng Cộng Sản đột nhiên nổ pháo ở cách nơi bộ đội giả qua sông khoảng mấy mươi kilomet. Tiếng nổ rền vang chấn động cả đêm khuya. Bờ bên kia sống Hoàng Hà lập tức biến thành biển lửa. Mấy trăm chiếc thuyền mộc đã được giấu sẵn trong các bụi lau sậy đồng loạt ra sông. Kẻ địch ở bờ bên kia như người mới tỉnh mộng, chúng hoảng hốt bắn trả lại. Nhờ vậy, chỉ trong một đêm, bốn đội quân chủ lực với hơn 12 vạn người của Lưu, Đặng đã đột phá được nơi hiểm yếu ở sông Hoàng Hà. Từ đó, mở ra một chiến lược phản công của quân giải phóng nhân dân Trung Quốc.
Dương đông kích tây là kết tinh của tri thức, trí tuệ và năng lực của nhân loại. Nó không những được vận dụng rộng rãi trong quân sự mà còn rất được coi trọng trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, ngoại giao, văn hóa, thể dục, những việc hàng ngày...
Ngày nay, trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển động, đặc biệt là trong việc quản lý kinh doanh, nghiên cứu, noi theo và vận dụng hợp lý binh pháp cổ đại đã là một hiện tượng rất phổ biến. Cuối thế kỷ 20, Nhật Bản và "Tứ Tiểu Long" của Châu Á đã vận dụng "tam thập lục kế" vào trong hoạt động kinh doanh. Chỉ trong một thời gian ngắn, họ đã đạt được một bước nhảy vọt trong kinh tế khiến cho khắp thế giới đều kinh ngạc. Khi nền kinh tế toàn cầu bước vào thời đại kinh tế tri thức đa phần đều sử dụng phần mềm và công nghệ thông tin, kế dương đông kích tây càng được thương gia tôn sùng.
Trong công việc, dương đông kích tây cũng là một sách lược tuyệt diệu. Ví dụ, khi tìm việc thì bạn không thể bộc lộ tình hình mình không được tuyển dụng. Bạn cũng không thể bộc lộ ý đồ muốn thăng chức của mình với đồng nghiệp. Nếu không, hậu quả sẽ không thể tưởng tượng nổi.
Hiện nay, những hiện tượng như chủ nghĩa bình quân, phân biệt đối xử trong cơ quan nhà nước không thể loại trừ trong chốc lát được. Khi làm việc trong cơ quan nhà nước, Giang Mỗ làm gì cũng hết mình, luôn muốn có được thành tích tốt. Có người hỏi ông: người khác đều không tích cực, hoặc ăn không ngồi rồi, tại sao ông lại làm việc cần mẫn như thế? Ông nói: người như tôi không có ai đỡ đầu, không có tiền làm hậu thuẫn, lại có rất nhiều cán bộ trẻ, chỉ có làm việc thật tốt thì mới được lãnh đạo cất nhắc. Nhìn thoáng qua, câu nói của Giang Mỗ không có gì sai nhưng nếu phân tích tỉ mỉ thì lại sai. Vì câu trả lời của Giang Mỗ đã bộc lộ mục đích là muốn được lãnh đạo cất nhắc. Thế là, có người đã lợi dụng điều đó để rêu rao rằng ông thích chơi trội, hám công to... Một đồn mười, mười đồn một trăm, hình tượng của Giang Mỗ và thành tích của ông bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Sau đó, một vị lãnh đạo lão thành đã thật lòng chỉ ra khuyết điểm của ông: cùng một lời nói nhưng có nhiều cách hiểu khác nhau, hiệu quả cũng khác nhau. Ví dụ, việc trả giá khi mua quần áo, anh tiếp tục hạ giá, chủ tiệm thì nói là không thể hạ thêm được nữa, anh bèn bỏ đi. Chủ tiệm thường sẽ gọi lại và đồng ý với giá cả anh đưa ra. Cũng giống như vậy, trong công sở, một số người luôn gắn với câu nói "không muốn thăng chức, không muốn phát tài", thường là những người coi trọng lợi ích cá nhân. Từ đó, Giang Mỗ hướng mục đích làm việc tích cực của mình là vì trách nhiệm, vì sự nghiệp. Một năm sau, kết quả đúng như vị lãnh đạo lão thành nói, Giang Mỗ được cấp trên cất nhắc, được đề bạt, trọng dụng.
Thương trường như chiến trường, việc mua bán giống như việc dụng binh. Mọi hoạt động kinh doanh của thương nghiệp, nhìn bề ngoài thì giống như một hoạt động kinh doanh trao đổi sản phẩm nhưng nhìn từ bản chất, nó là sự đấu trí giữa người và người.
Galanz "quét sạch" lò vi sóng của Mỹ
Thị trường lò vi sóng vào năm 2000, đang lúc LG và Galanz cạnh tranh gay gắt thì một tập đoàn của Mỹ cùng ở Thuận Đức lại nhảy vào thị trường lò vi sóng. Thị trường năm ấy, hàng của Mỹ đã chiếm hết 9,45% thị trường lò vi sóng. Đứng trước sự khiêu chiến của Mỹ, tập đoàn Galanz vốn có sở trường là háo thắng đâu thể đứng nhìn? Galanz tuyên bố rất nhanh: dùng 2 tỷ đồng để tiêu diệt thị trường máy điều hòa. Tuy Mỹ không phải là bá chủ của thị trường máy điều hòa, nhưng máy điều hòa của Mỹ cũng là một chuyện đáng nói. Dù bạn là ai, khi bạn bị một đối thủ nhắm vào, bạn sẽ khó tránh khỏi tâm lý bị dao động. Máy điều hòa của Galanz chưa từng hưng vượng nhưng dưới sự kiềm hãm của nó, tình hình phát triển của lò vi sóng Mỹ ảnh hưởng nghiêm trọng.
Kế dương đông kích tây thường dùng để chống chọi giữa kẻ yếu và kẻ mạnh. Kẻ mạnh thì giỏi đánh trận, cung ứng ngựa giỏi, bày trận để chống đỡ; còn kẻ yếu thì bước đi linh hoạt, tìm thời cơ chiến đấu, thường lấy yếu thắng mạnh.
Lấy việc dụ địch làm mục đích, chủ yếu là điều phối kẻ địch, làm cho kẻ địch phân tâm, sau đó tìm cơ hội để tấn công. Thử nghĩ xem, nếu Galanz cho rằng máy điều hòa của mình có thể nhanh chóng mang lại lợi nhuận còn dùng lò vi sóng để làm nhiễu loạn đối thủ thì chẳng phải là làm trò hề cho thiên hạ sao?
Hành động nhanh chóng, thống nhất. Trong một thời gian có hạn, hoàn thành chiến lược đề ra, tạo thành trạng thái xuất quỷ nhập thần, để đối thủ không phân biệt được thực hư. Đến khi mọi chuyện đã rõ ràng thì chúng ta đã hoàn thành được việc cần làm.
- Phép tắc 39: TỊ THỰC KÍCH HƯ
Khi sói săn loài động vật tương đối lớn, khi sói đã tiến rất gần con vật, chúng sẽ cắn vào nơi mà chân sau của con vật không thế đá tới như vai, mông, cổ... Như thế có thể tránh được thương vong cho sói. Trí tuệ này của loài sói chính là việc vận dụng tị thực kích hư (tránh lực lượng mạnh và đánh vào chỗ yếu của đối phương).

Tị thực kích hư, xuất kì chế thắng là một chiến lược trong binh pháp Tôn Tử.
Binh pháp Tôn Tử, chương Hư thực viết rằng: "Binh chi hình, tị thực nhi kích hư. Thủy nhân địa nhi chế lưu, binh nhân cố nhi chế thắng". Ý nghĩa của câu này là: muốn đánh bại địch để giành chiến thắng thì cần phải tránh nơi mạnh nhất, kiên cố nhất của kẻ địch, tấn công vào nơi yếu nhất. Giống như nước phải chảy theo địa thế, dụng binh tác chiến cần phải căn cứ vào tình hình bố trí canh phòng của địch để tìm ra cách đáng thắng địch.
Tôn Tử nói rằng: "Phù binh hình tượng thủy, thủy chi hình, tị cao nhi xu hạ; binh chi hình, tị thực nhi kích hư" (Có nghĩa là: cách dùng binh cũng như dòng chảy của nước vậy, nước chảy từ chỗ cao đến chỗ thấp, dụng binh là tránh chỗ cứng, chỗ thực của địch mà đánh vào chỗ mềm, chỗ hư của địch). Chiến lược thương hiệu cũng giống như vậy, phải tránh những nơi bất lợi cho mình hoặc những nơi mình không thể chiếm ưu thế và chỉ nhằm vào chỗ hư, như nhóm tiêu dùng bị bỏ qua, nhược điểm của đối thủ..., từ đó giành được thế chủ động, giành được thành công. Tị thực kích hư thực ra là một kế sách được dùng để lựa chọn mục tiêu hoặc xác định phương hướng tiến công chính.
Năm 200 Công Nguyên, Viên Thiệu bày ra chiến trường ở Quan Độ để tiêu diệt Tào Tháo, tranh thiên hạ. Lúc này, Viên Thiệu có mấy mươi vạn quân, binh hùng tướng mạnh, lương thảo đầy đủ. Tào Tháo chỉ có mấy vạn binh mã, lại thiếu thốn lương thảo. Về thực lực, Tào Tháo không bằng Viên Thiệu, nếu đối đầu trực tiếp, thì chắc chắn sẽ như trứng chọi đã, tự chuốc lấy diệt vong. Vì vậy, chỉ có thể tìm yếu điểm của Viên Thiệu để tấn công. Lúc này, Tào Tháo có được tin Viên Thiệu có hơn một vạn xe quân lương ở Ô Sào nhưng lại có ít binh mã phòng vệ. Tào Tháo lập tức dẫn theo năm ngàn binh mã tập kích Ô Sào trong đêm, thiêu rụi kho quân lương của Viên Thiệu. Quân Viên Thiệu tự hỗn loạn. Tào Tháo thừa thế tấn công cả hai mặt trước sau, Viên Thiệu bị đại bại. Đây là trận chiến Quan Độ lấy yếu thắng mạnh nổi tiếng trong lịch sử.
Trong cuộc chiến kinh doanh ngày nay, cuộc cạnh tranh giữa các bên đều có sự mạnh yếu, cao thấp về mặt thực lực kinh tế. Doanh nghiệp có thực lực yếu nên cạnh tranh với doanh nghiệp có thực lực hùng hậu một cách cứng rắn thì có đến tám chín phần là bị thất bại, phá sản. Vì vậy, chỉ có thể áp dụng chiến lược tị thực kích hư, tìm ra hạng mục kinh doanh của mình trong khe hở thị trường thì mới thành công.
Định vị thương hiệu chính xác là một biện pháo hữu hiệu của tị thực kích hư, xuất kì chế thắng. Học giả người Mỹ Alice's trong quyển "chiến lược quảng cáo đánh vào tâm lý - định vị thương hiệu" đã chỉ ra: "Định vị là bạn bỏ công sức đối với tâm trí của khách hàng tiềm năng... mục đích là có được vị trí có lợi trong tâm trí khách hàng tiềm năng." Định vị không phải là làm gì đối với sản phẩm, mà là phát hiện thị trường, chiếm lĩnh tâm trí của người tiêu dùng. Vì vậy, mấu chốt của định vị là phải tìm được chỗ đứng trong tâm trí của người tiêu dùng. Việc chọn chỗ đứng phụ thuộc vào hoạt động tâm lý của người tiêu dùng và sách lược của đối thủ cạnh tranh. Xuất phát từ hai nhân tố này, tị thực kích hư, thâm nhập khai thác những nhu cầu tiềm ẩn trong nội tâm của người tiêu dùng thường sẽ giành được phần thắng.
Thành công của tập đoàn Nafine ở Sơn Tây có thể gợi mở cho chúng ta nhiều điều hay. Mỗi năm, công ty sản xuất hơn 10 tỷ túi bột giặt. Từ năm 1999 đến nay, công ty luôn giành vị trí hàng đầu về sản lượng trong toàn quốc, đánh tan được vị trí độc quyền trong thị trường Trung Quốc của bốn thương hiệu lớn: PεG, HenKel, Kao, Uniliver.
Từ một doanh nghiệp đứng bên bờ vực phá sản vào năm 1992, làm thế nào tập đoàn Nafine lại có thể trở thành một "ông trùm" trong thị trường bột giặt Trung Quốc? Bí quyết chính là cách định vị thương hiệu khôn ngoan, tìm ra cho mình một không gian phát triển thị trường rộng lớn. Sau khi điều tra, phân tích thị trường, họ đã áp dụng kế "tị thực kích hư", xác định chiến lược bao vây thị trường nông thôn, tránh những thị trường lớn đang cạnh tranh gay gắt và tránh đối đầu trực tiếp với những thương hiệu nước ngoài đang chiếm ưu thế, kiên quyết dùng sản phẩm có giá thành thấp, chất lượng cao cung cấp cho người dân. Họ đã tung ra hơn 30 loại bột giặt để đáp ứng nhu cầu thị trường nông thôn ở những vùng và những môi trường khác nhau, nên rất được ưa chuộng. Từ đó, tập đoàn Nafine đã chiếm được 50% thị trường nông thôn. Trong 10 tỷ túi bột giặt được xuất xưởng mỗi năm, có đến 8 tỷ túi được tiêu thụ ở nông thôn.
Hãng nước ngọt 7-Up nổi tiếng của Mỹ cũng là một ví dụ điển hình. Họ đã nghĩ ra cách định vị thương hiệu "không Cola", khéo léo chia thành phần thức uống thành hai dạng là Cola và không Cola và 7-Up đã xuất hiện dưới hình thức đại diện cho "không Cola". Từ đó, 7-Up sẽ tránh được việc xung đột trực diện với CocaCola, mở ra không gian thị trường mới, chiếm được vị trí có lợi trong cạnh tranh, trở thành một trong ba loại đồ uống lớn trên thị trường.
Trong thời đại cạnh tranh kinh tế ngày nay, các thương gia thường có một số chiến thuật như: anh ta nói hay, tôi càng nói hay hơn; anh ta mua rẻ, tôi càng mua rẻ hơn. Kiểu cạnh tranh được xây dựng trên thế mạnh của đối thủ này thường lợi bất cập hại. Thương trường như chiến trường, là thương gia thì bạn nên vận dụng "tị thực kích hư" vào trong chiến lược thị trường. Về phương diện này, chúng tôi đều có kinh nghiệm thành công và bài học thất bại. Trong đó, điều càng nên nhắc đến đó là bài học thất bại. Trước tiên, chúng ta nên nói đến ngành sản xuất kem đánh răng.
Trung Quốc có 1,3 tỷ dân. Mỗi năm, phải bỏ ra mấy mươi tỷ đồng để mua kem đánh răng. Các doanh nghiệp đều nhắm vào ngành công nghiệp có nhiều lợi nhuận và thị trường rộng lớn này. Thị trường kem đánh răng ở Trung Quốc rộng lớn như thế, đủ biết cuộc cạnh tranh quyết liệt đến mức nào. Vậy thực và hư của nó là gì?
Thực và hư của thị trường kem đánh răng Trung Quốc.
Thực:
1. Nhiều thương hiệu, chắc chắn sẽ dẫn đến cạnh tranh quyết liệt.
2. Kem đánh răng chủ yếu là phải giá rẻ, nên điểm nóng cạnh tranh của các nhà sản xuất kem đánh răng đều tập trung vào đây. Trong một cuộc điều tra so sánh hàng nội và hàng ngoại gần đây nhất của công ty điều tra Thượng Hải, Bắc Kinh thì hình tượng của hàng nội được miêu tả là đại chúng hóa, tiện lợi, bền. Điều này chứng tỏ, hàng nội địa đã từ bỏ việc định vị thương hiệu nhằm vào tầng lớp tiêu dùng trung lưu và cao cấp. Từ đó, họ từ bỏ lợi nhuận cao.
3. Thị phần của các thương hiệu lâu năm tương đối ổn định, không dễ gì giành được.
4. Cuộc chiến quảng cáo kem đánh răng ngày càng kịch liệt. Các hãng thông qua các dạng truyền thông để tuyên truyền đến mọi người và trọng điểm rất nổi bật, chiếm được cảm tình của người tiêu dùng lớn tuổi.
Thực ra, thực và hư không có ranh giới rõ ràng mà giữa chúng có mối quan hệ biện chứng. Trong thực có hư, trong hư có thực, có thể chuyển hóa lẫn nhau:
1. Có rất nhiều thương hiệu kem đánh răng, cái thực này cũng là cái hư trong thị trường kem đánh răng Trung Quốc. Thương hiệu nhiều nên không có thương hiệu nào giữ vị trí độc quyền, tất nhiên là sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn thị trường và sẽ giảm đi tỉ lệ chiếm hữu thị trường của các thương hiệu nổi tiếng. Chỉ khi sản phẩm của một thương hiệu chiếm hơn 15% thị phần thì nó mới có vị trí ổn định trên thị trường.
2. Thị trường kem đánh răng Trung Quốc từ trước năm 1996 hầu như đều là loại thường và loại kém, không có độ phân khu rõ ràng, chứng tỏ nó vẫn còn non yếu. Đây không phải là lời nói đùa. Ngành kem đánh răng ở Trung Quốc tuy có quá trình phát triển mấy mươi năm nhưng nhiều nguyên nhân liên quan đến thể chế kinh tế đã làm cho nó không tiến lên và trong trạng thái trì trệ rất lâu. Thị trường kem đánh răng chỉ thực sự phát triển trong mấy năm gần đây. Cùng với sự phát triển kinh tế, có một bộ phận giàu lên. Họ cần có sản phẩm cao cấp. Trong khi đó, thị trường kem đánh răng lại tồn tại một khoảng trống như vậy trong thời gian dài. Các hãng kem đánh răng ngoại đã nhìn thấy điểm này và họ đã có những chiến lược tương ứng.
3. Việc quảng cáo kem đánh răng rất ít nhằm vào đối tượng thanh thiếu niên, nhi đồng (trẻ nhỏ chỉ chuyên dùng kem đánh răng ngoại nhập), không bắt đầu từ tầm quan trọng của việc bảo vệ răng đối với sức khỏe, không xem xét đến bộ phận tiêu dùng tiềm năng này, không xem xét đến ảnh hưởng của chúng đối với việc mua sắm của bố mẹ.
4. Trong các hãng kem đánh răng, một bộ phận khá lớn có cơ chế vận hành quản lý yếu kém, làm cho rất nhiều xí nghiệp sản xuất kem đánh răng bị đình trệ.
Trung Quốc hiện có hơn một trăm xí nghiệp sản xuất kem đánh răng. Trong đó, không ít xí nghiệp có thực lực hùng hậu, chiếm thị phần khá lớn. Hơn nữa, một số công ty nước ngoài cũng đã nhắm đến thị trường rộng lớn này. Họ ồ ạt đưa sản phẩm của mình vào Trung Quốc. Công ty PεG của Mỹ đã xây dựng nhà máy sản xuất của mình tại Trung Quốc, chứng tỏ dã tâm không nhỏ. Trước khi công ty PεG tung ra sản phẩm, họ đã tốn rất nhiều tiền của và nhân lực để điều tra nghiên cứu thị trường (hiện trạng của thị trường kem đánh răng, suy nghĩ và nhu cầu của người tiêu dùng, dùng thử sản phẩm của họ), thực hiện được bước "biết mình biết ta".
PεG đã nhìn thấy rõ khoảng trống của thị trường kem đánh răng cao cấp. Họ đồng loạt tung ra nhãn hàng Colgate giá cao vào thị trường Trung Quốc và chiếm lĩnh gần hết thị phần. Khi đã đứng vững trên thị trường Trung Quốc, họ mới lợi dụng hiệu ứng lan tỏa của thương hiệu để tung ra sản phẩm trung cấp của nhãn hàng Colgate. Vì mức độ nổi tiếng và giá cả phải chăng của nhãn hàng Colgate, lại đáp ứng được tâm lý thích hàng hiệu của người tiêu dùng nên phản ứng của thị trường rất tốt. Ngoài ra, PεG còn tung ra thị trường sản phẩm cao cấp Crest. Hàng loạt chiến lược thị trường này của PεG đã làm cho hãng kem đánh răng Trung Quốc không kịp trở tay.
PεG hiểu rất rõ vài thương hiệu kem đánh răng truyền thống của Trung Quốc đã chiếm một thị phần nhất định trên thị trường, giữ một vị trí vững chắc trong tâm trí của người Trung Quốc, đặc biệt là tầng lớp trung niên và người già. Khi PεG quảng cáo sản phẩm của họ trên truyền hình, tuy người xem quảng cáo không phải chỉ có trẻ em, nhưng hầu như chỉ có trẻ em đóng vai chính trong các bộ phim quảng cáo của họ. Mục đích là để phù hợp với sở thích của phần lớn trẻ em, nhưng sản phẩm của PεG không chỉ có kem đánh răng cho trẻ em. Thực ra, tuy trẻ em là người tiêu dùng kem đánh răng nhưng chúng rất ít khi đi mua. Trong khi đó, chiến lược quảng cáo có một nguyên tắc: phải giành được sự quan tâm của người mua. Vậy tại sao PεG lại đi ngược với điều này? Không cạnh tranh trực tiếp trong quảng cáo như rất nhiều hãng kem đánh răng khác, mà lại tiến hành bồi dưỡng thị trường bị các nhà sản xuất trong nước bỏ qua và vô hình trung đã chiếm được thị phần?
Có ba nguyên nhân chính sau:
1. Có thể tránh được việc cạnh tranh trực diện với các nhà sản xuất trong nước. Chúng ta đều biết cuộc chiến quảng cáo của một số hãng kem đánh răng trong nước là rất gay gắt.
2. PεG muốn dùng trẻ em để gây ảnh hưởng đối với việc chọn mặt hàng kem đánh răng của bố mẹ.
3. PεG muốn cho Colgate và Crest theo trẻ em Trung Quốc cho đến khi trưởng thành, muốn biết việc sử dụng hai loại sản phẩm này đã thành thói quen (thói quen ngay từ nhỏ có ảnh hưởng rất lớn đối với cuộc đời của một người). PεG không những để cho hai loại sản phẩm này đi theo sự trưởng thành của trẻ em mà còn phải trở thành người bạn suốt đời.
Cơ chế quản lý của PεG tại Trung Quốc đã rất thuần phục, không cần phải lần dò từng bước một. Cơ chế quản lý, kinh doanh hiệu quả cao của PεG đã tăng thêm thành công trong việc hạ giá thành sản phẩm. Chiến lược thị trường của PεG trong thị trường kem đánh răng Trung Quốc là một ví dụ điển hình cho việc ứng dụng thành công kế tị thực kích hư.
Chiến lược này của PεG phải chăng đã học được từ cuộc cạnh tranh với đối thủ AIM tại nước Mỹ? Mấy mươi năm trước, Colgate đã chiếm được phần lớn thị trường kem đánh răng ở Mỹ. Nhà sản xuất AIM biết rất rõ điều này nên họ không cạnh tranh trực tiếp với công ty PεG, mà coi trẻ em là người tiêu dùng tiềm năng. Họ tung ra sản phẩm kem đánh răng AIM dùng cho trẻ em và lập tức chiếm được 10% thị phần. Nhưng trong việc sử dụng chiến lược tị thực kích hư, trình độ của PεG còn cao hơn cả AIM: không những giành được thị phần hiện có mà còn bồi dưỡng được thị trường tiềm năng, muốn người tiêu dùng sử dụng sản phẩm của họ từ lúc nhỏ cho đến suốt đời. Trong khi đó, marketing của các thương gia Trung Quốc lại rơi vào một sai lầm lớn: rất nhiều cuộc cạnh tranh đều là đấu trực diện. Họ không tìm tòi, sáng tạo những đặc sắc riêng, mà khi thấy người khác kiếm được tiền ở một lĩnh vực nào đó thì lập tức nhảy vào, cố cạnh tranh với người đã có chỗ đứng vững chắc trong lĩnh vực này. Dung lượng thị trường là có hạn, điều này chỉ làm cho cả hai cùng bị thiệt hại.
Việc tranh giành thị trường hiện hữu của các doanh nghiệp hiện nay là rất gay gắt, nhưng rất ít doanh nghiệp coi trọng việc bồi dưỡng, phát triển thị trường tiềm năng và việc làm thế nào để giành được thị trường hiện hữu một cách nhẹ nhàng. Mức độ đông đúc của thị trường tỉ lệ thuận với mức độ phát triển kinh tế. Sự phát triển nhanh chóng của kinh tế chắc chắn sẽ làm cho cạnh tranh thị trường càng thêm gay gắt. Cạnh tranh trực diện với thị trường đã được khai thác sẽ rất khó giành được thị phần lớn. Trong quá trình cạnh tranh lâu dài, chiến lược thị trường trong việc lưu thông hàng hóa đã được nhiều doanh nghiệp ứng dụng như chiến lược định giá, chiến lược kênh tiêu thụ... Đối với việc cạnh tranh giữa hai bên, những chiến lược này đã không còn là bí mật, như một doanh nghiệp khởi xướng việc mua hàng có thưởng thì sau đó, các doanh nghiệp khác cũng sẽ bắt chước ồ ạt, thậm chí giải thưởng còn có giá trị hơn. Người tiêu dùng ban đầu bị hấp dẫn bởi giải thưởng lớn nên họ sẽ đến cửa hàng có khuyến mãi để mua những thứ mình cần mua, thậm chí là sẽ mua một cách mù quáng. Nhưng khi các doanh nghiệp đều áp dụng chiến lược khuyến mãi này thì người tiêu dùng lại cảm thấy thường, nên sẽ khó phát huy tác dụng. Doanh nghiệp đầu tiên áp dụng chiến lược khuyến mãi này chính là tự giác hoặc không tự giác vận dụng kế tị thực kích hư. Vì vậy, khi giới kinh doanh còn chưa có ai vận dụng chiến lược này, chắc chắn, họ đã kiếm được một khoản lợi nhuận lớn. Nhưng khi nó đã được lan truyền rộng rãi, thì giữa các doanh nghiệp chỉ có thể dựa vào việc tăng giá trị giải thưởng để cạnh tranh, như vậy, lợi nhuận sẽ giảm đi. Nếu một doanh nghiệp có thể vận dụng những chiến lược mà các doanh nghiệp khác chưa có hoặc không thể vận dụng tốt thì doanh nghiệp đó sẽ giành được thị phần hiện hữu một cách nhẹ nhàng, hoặc nếu có thể khai thác và bồi dưỡng thị trường tiềm năng thì chắc chắn sẽ có được chỗ đứng vững chắc.

- Phép tắc 40: NGOÀI TRÒN TRONG VUÔNG
Nói đến trí tuệ của loài sói, không thể không nhắc đến nghệ thuật xử thế "ngoài trong trong vuông".

Nội tâm của người "ngoài tròn trong vuông" là rất rạch ròi. Điều khó khăn và khổ sở nhất đối với họ là làm thế nào để kết hợp nhân cách ở hai phương diện vào trong hiện thực một cách tự giác. Chỉ tròn không vuông là người linh hoạt, khéo đưa đẩy. Vuông là nhân cách tự lập, thể hiện giá trị của bản thân, là sự đeo đuổi kiên định đối với lý tưởng tốt đẹp. Người chính chắn dù ở trong hoàn cảnh nào, họ đều quyết chí đeo đuổi mục tiêu của cuộc đời mình để mong có được sự cống hiến lớn nhất cho xã hội và cho nhân loại.
Ngoài tròn trong vuông không phải là cách xử thế lõi đời, đa mưu túc trí. Tròn sự là cách để giảm bớt lực cản. Vuông là cái gốc để lập thế, là cái thực chất. Tại sao mũi thuyền không phải là hình vuông mà là mũi nhọn hoặc hình tròn? Là để rẽ sóng, nhanh chóng đi về bờ bên kia. Cuộc đời cũng như biển lớn, khắp nơi đều có sóng gió, lúc nào cũng có lực cản. Chúng ta nên đọ sức, một sống hai chết với trở lực hay tích cực loại trừ những khó khăn, để giành lấy thắng lợi cuối cùng? Cuộc sống nói với chúng ta rằng: người so đo, tính toán, hay gây xung đột, thì dù có chí khí ngút trời, dù thông minh tuyệt đỉnh, cũng sẽ rơi vào hoàn cảnh chí lớn chưa thành, lệ đã ướt áo. Để cuộc đời tươi đẹp, bạn cần phải thỏa hiệp với rất nhiều đau khổ. Dưới sự áp bức của chế độ phong kiến, để giữ gìn độc lập về nhân cách, trong hoàn cảnh phức tạp và nhiều biến động, rất nhiều trí thức chân chính của Trung Quốc đã dần hình thành nên tính cách "ngoài tròn trong vuông". Họ không bộc lộ tài năng, mà là có cương có nhu, có chừng mực.
"Sử ký Lưu Hầu thế gia" chép rằng: Cuối đời Tần, Trương Lương mưu sát Tần Thủy Hoàng tại bãi cát Bạc Lãng nhưng không thành, nên ông chạy đến Hạ Phi ẩn cư. Một hôm, Trương Lương gặp một ông lão mặc đồ màu nâu, râu tóc bạc phơ, tay chống gậy ở trên cầu tại trấn Đông Thạch. Đôi giày của ông lão bị rơi xuống cầu. Ông ấy bèn bảo Trương Lương nhặt lên giúp. Trương Lương rất ngạc nhiên, nghĩ bụng: "Ông là ai chứ? Dám bảo ta nhặt giày giúp ông à?" Thậm chí, Trương Lương còn muốn tung nắm đấm vào đối phương, nhưng thấy ông lão đã già yếu, trong khi mình lại khỏe mạnh trai tráng, nên kiềm chế cơn giận của mình, đi xuống cầu nhặt giày lên cho ông lão.
Nào ngờ, ông lão này không những không cảm ơn, mà còn đưa chân ra nói: "Mang giày cho ta đi!" Trương Lương tức giận nghĩ: "Hừ, lão già này, ta đã có lòng tốt nhặt giày giúp lão, lão lại còn được đằng chân lân đằng đầu, muốn ta mang giày cho lão, thật quá đáng!"
Trương Lương định lớn tiếng mắng nhưng lại nghĩ, đã làm người tốt thì làm cho đến cùng. Thế là, Trương Lương lẳng lặng mang giày cho ông lão. Sự cung kính của Trương Lương làm cho ông lão này gật đầu hài lòng. Sau vài lần thử thách nữa, ông lão đã tặng Trương Lương quyển "Thái Công binh pháp", tâm huyết cả đời của ông lão. Khi Trương Lương có được quyển kỳ thư, ông đã ngày đêm nghiên cứu. Về sau, ông trở thành một danh thần mưu lược hơn người, giúp nhà Hán lập quốc. Trương Lương có thể kiềm chế được cơn giận của mình, nhặt giày, mang giày cho ông lão. Nhìn thoáng qua thì có vẻ rất khiếp nhược, nhưng đây không phải là biểu hiện của sự yếu đuối. Biết rõ mình khỏe mạnh hơn ông lão, nhưng vẫn nhún nhường, hành động này vừa là biểu hiện của lòng tôn kính, vừa là biểu hiện của sự tự hoàn thiện tính cách. Chính nhờ sự nhún nhường, Trương Lương đã rèn luyện được ý chí, nâng cao trí tuệ và cuối cùng trở thành nhà quân sự, nhà chính trị kiệt xuất.
Kẻ mạnh chân chính luôn biết ẩn giấu tài năng của mình. Một người quản lý giỏi giang cũng cần nắm vững nghệ thuật xử sự, quản lý ngoài tròn trong vuông, có cương có nhu này. Chịu đựng sự công kích của người khác là vì không có điểm tựa nên không thể phát huy tác dụng, nhưng đến khi ta phản công thì chỉ cần đánh nhẹ là đã làm cho đối thủ trọng thương. Đây mới là việc đáng làm của người kinh doanh, người quản lý giỏi.
Giả vờ như không biết, nhưng lại biết rất rõ; giả vờ như không hành động, nhưng thực tế là vì không thể hành động hoặc đang chờ thời cơ.