Vật chất là một phạm trù triết học: nghĩa là phạm trù rộng nhất, khái quát nhất. Vật chất là khái niệm trừu tượng dùng để chỉ đặc điểm chung của tất cả các dạng tồn tại cụ thể trong vũ trụ, nhưng không đồng nhất với bất cứ một dạng cụ thể nào.

- Vật chất là thực tại khách quan: vật chất là tất cả những gì tồn tại thực sự, ở bên ngoài, không lệ thuộc cảm giác. Thực tại khách quan là đặc điểm phân biệt vật chất với ý thức.

-Vật chất được đem lại cho con người trong cảm giác:

Vật chất không phải là cái gì hư vô, huyền bí, mà trái lại nó tồn tại dưới những dạng cụ thể, khi tác động vào giác quan thì gây ra cảm giác, được cảm giác phản ánh.

Cảm giác, ý thức chỉ là phản ánh của vật chất

Sự tồn tại của vật chất có hai mặt:

- Tồn tại khách quan có trước, không lệ thuộc cảm giác.

Dù con người chưa nhận thức được một dạng vật chất nào đó thì nó vẫn tồn tại không phụ thuộc con người. Chẳng hạn, điện tử, virus … đã tồn tại trước khi con người phát hiện ra chúng.

- Tồn tại cảm tính phụ thuộc vào cảm giác và trình độ thực tiễn của con người.

Nó là bằng chứng về sự tồn tại của vật chất. Do đó, chưa thể có bằng chứng về sự tồn tại của một dạng vật chất cụ thể nào đó khi con người chưa cảm nhận được nó (trực tiếp bằng giác quan hay bằng các phương tiện kỹ thuật để nối dài giác quan, như kính hiển vi, kính viễn vọng, màng huỳnh quang, v.v..).

Ý nghĩa và giá trị khoa học của định nghĩa:

- Giải quyết đúng đắn vấn đề cơ bản của triết học trên lập trường duy vật

- Bác bỏ các quan điểm duy tâm khách quan và chủ quan về vật chất

- Khắc phục những hạn chế của quan điểm duy vật siêu hình

- Có thể vận dụng trong đời sống xã hội để phân biệt vật chất với tinh thần.

- Giải quyết được cuộc khủng hoảng về thế giới quan trong vật lý học lúc bấy giờ; định hướng cho khoa học đi sâu nghiên cứu thế giới vật chất