1.Mở bài
- Nguyễn Dữ là 1 nhà nho sống vào thế kỉ XVI,nổi tiếng với tập văn xuôi viết bằng chữ Hán:Truyền kì mạn lục.Nhiều truyện tập chung phản ánh hiện thực của xã hội phong kiến Việt Nam thời kì này đầy bất công,đen tối,chiến tranh,liên miên,gây đau khổ cho dân lành.
- Người con gái Nam Xương là một trong những truyện hay nhất vì nó có giá trị nhân đạo,giá trị hiện thực và nghệ thuật đặc sắc,nhất là nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật.
2.Thân bài
a.Giá trị hiện thực
- Tố cáo xã hội phong kiến bất công,thối nát,chiến tranh liên miên,gây đau thương tang tóc cho dân lành (nguyễn dữ mượn chuyện xưa để nói lên chuyện thời ông đang sống)
+ Chàng Trương đang sống êm ấm bên vợ trẻ,con thơ,buộc phải đi lính xa nhà dấn thân vào chốn nguy hiểm.Cuộc chia tay giữa chàng và gia đình âu lo phiền muộn (lời dặn của mẹ già,vợ trẻ)
+ Mẹ già nhớ thương,sầu não lâm bệnh nặng rồi qua đời,người vợ phải 1 mình ghánh vác mọi chuyện nặng nhọc,vất vả.
+ Tình cảnh dân chúng chạy nạn bị đắm thuyền chết đuối rất thương tâm
- Người phụ nữ là nạn nhân của lễ giáo phong kiến bất công,vô lý
+ Vũ Thị Thiết 1 lòng 1 dạ chờ chồng,nuôi con,chỉ vì 1 chuyện hiểu lầm và sự nghi ngờ của chồng mà nàng phải tìm đến cái chết thảm thương để minh oan cho mình.
+ Trương Sinh lấy quyền làm chồng lấn át vợ,không cho vợ minh oan,không đếm xỉa gì đến công lao và tiết hạnh của vợ,đẩy nàng đến cái chết thảm thương.
+Hiểu ra sự thật,Trương Sinh ân hận nhưng đã muộn.Vũ Nương được giải oan nhưng không thể trở lại cõi trốn để xum họp với chồng con.
b.Giá trị nhân đạo
- Đề cao,ca ngợi phẩm hạnh cao quý của người phụ nữ qua hình ảnh Vũ Nương
* Đảm đang
- Chồng ra trận,thay chồng ghánh vác việc nhà,nuôi mẹ già,con dại.
*Hiếu thảo
-Tôn kính mẹ chồng,hết lòng chăm sóc khi mẹ ốm đau.Mẹ chồng mất,lo trôn cất,thờ cúng tử tế,chu toàn.
*Chung thủy
-Trong những năm tháng xa cách,một lòng một dạ chờ chồng giữ gìn phẩm giá trong sạch,không để mang tai tiếng
-Chồng về,bị nghi oan,nàng hết cách minh oan nhưng không được đành lấy cái chết để giải oan,trước khi chết,nàng có một lời nguyền.Sau khi chết lời nguyền ấy đã thành hiện thực.Mối oan tình của nàng đã được giải phẩm hạnh của nàng càng sáng ngời.
c.Giá trị nghệ thuật
- Kịch tính trong truyện:Bất ngờ,dồn dập,gây cuốn hút với người đọc tình huống căng thẳng làm nền cho nhân vật bộc lộ rõ tính cách.
-Đỉnh điểm mâu thuẫn cũng lại là một câu nói (nhắc lại câu đùa hàng đêm của Vũ Nương với người con "cha Đản lại đến kìa")
-Ngôn ngữ nhân vật phản ánh rất đúng tâm trạng nhân vật Vũ Nương :thật thà,trung hậu,tha thiết,đau buồn,tin tưởng...
-Yếu tố hoang đường kì ảo quanh cái chết của Vũ Nương,gây ấn tượng sâu sắc đến người đọc.
3.Kết bài.
- Người con gái Nam Xương là một truyện hay,thông qua câu truyện tình ngang trái và nỗi oan khuất của Vũ Nương,nhà văn lên án chế độ phong kiến tàn ác,bất công đã gây bao đau khổ cho con người nhất là người phụ nữ.
- Truyện là một bài học nhân sinh sâu sắc về quan hệ gia đình,vợ chồng và ca ngợi phẩm chất cao đẹp của người vợ hiền thục,đảm đang,chung thủy.