OLIN

Samot-saring kuwestiyon ang naglalaro sa 'king isipan habang tinitingnan sina Prinsesa Madani at Langas o Lubani na nag-uusap nang masinsinan sa isang sulok. Gusto ko sanang lumapit para magpaulan ng mga katanungan pero dinispatsa ko na lamang ang mga ito at inilibing sa 'king lalamunan.

Parang naitsipwera na kaming apat dito.

Dumapo ang mga mata ko kina Solci, Cormac, at Talay na nakapuwesto sa tabi ko. Nagningning ang mga mata ni Solci habang nakatuon ang atensyon sa mga hayop-dagat na lumalangoy sa malinaw na tubig. Nakapangalumbaba naman si Talay habang kinakausap sina Saya, Alog, at Lish. Samantala, si Cormac naman ay mukhang aburido at kasalukuyang ginagawang pamaypay ang kaniyang kanang kamay. Palipat-lipat siya ng lugar dahil nanggagalaiti na siya sa init ng araw.

Naulinigan ko ang bulong-bulungan ng mga Horian sa tapat namin. Parte sa diskusyon nila kung ano ang koneksyon ng kanilang prinsesa sa kasama namin. Pagkatapos, dumako ang atensyon ko kay Rayna Nagwa nang hatiran ito ng kaniyang nasasakupan ng mga damong-dagat tulad ng guso na kulay berde 'tapos maraming sanga at saka lato na binansagang ubas ng karagatan.

Pihikan ako sa pagkain noon pero ngayong nandito na ako sa Kahadras, isang mundong malayo sa 'king kinagisnan, parang gusto ko nang kainin ang kahit ano. 'Wag lang 'yong hindi naman nakakain o 'di kaya'y nakalalason. Mindset ba, mindset!

Nagitla kami nang maglakad si Prinsesa Madani papalapit sa kinalulugaran namin, dala-dala ang malaking kabibe na may lamang mga damong-dagat. Hawak pa rin niya hanggang ngayon ang kaniyang sibat na may tatlong talim. 'Tapos, nakasuot na siya ngayon ng asul na bestida.

Pero pa'no siya nagkaroon ng mga paa?

Paghinto niya sa harapan namin ay ibinigay niya ang kaniyang dala kay Talay. "Kumain na kayo. Alam kong kanina pa kayo nagugutom," sabi ni Madani, ang kulay-dalandan na mga labi ay nakainat.

Kumikinang sa saya ang mga mata ng mga kasama ko sanhi ng pagkatakam sa pagkain. Pinaulanan namin siya ng pasasalamat dahil sa kaniyang kabutihan. Dali-dali kaming umupo, inilagay ang kabibe sa bato, at nilantakan namin ang biyayang inihandog sa 'min ng mahal na prinsesa. Para kaming mga batang ngayon lang nakatitikim ng pagkain 'pagkat panay ang ungot namin ng, "Sarap!"

Pagkaraan ng ilang minuto, sabay kaming sumandal sa pader na yari sa bato, hinihimas namin ang aming tiyan, at saka napadighay pa kami sa sobrang pagkabusog.

"Prinsesa Madani, pa'no ka nagkaroon ng ibang kasuotan at mga paa?" Sinira ni Cormac ang katahimikan sa pagitan namin.

Ininguso lang ni Madani ang hawak niyang sibat na may tatlong talim at napatango-tango naman si Cormac na mukhang kuntento na sa natanggap na sagot.

"Bago mag-umpisa ang hamon, may sasabihin ako sa inyo," pagsingit ni Langas.

"Ano naman?" sabay naming sabi.

Klinaro niya muna ang kaniyang lalamunan bago sagutin ang isinaboy naming kuwestiyon. "Ikaw ang makakalaban ni Prinsesa Madani, Olin."

Awtomatikong nanlaki ang mga mata ko. "Ano?"

* * *

Napuno ng ingay ang buong gingharian ng Horia. May paulit-ulit na sumisigaw ng "Prinsesa Madani! Prinsesa Madani!" at humalo rin ang mga boses na nagsasabing "Ipakain ang mga 'yan sa dambuhalang ahas!"

Ang lokasyon namin ni Prinsesa Madani ay nasa gitna ng tubig habang napapalibutan naman kami ng mga Kataw, Siyokoy, at ng mga kasama ko.

Paulit-ulit kong minumura si Langas sa isip ko kasi siya itong nakaisip ng hamong ito 'tapos ako ang gagawin niyang representante sa grupo namin! Alam ko naman kung bakit ayaw niyang makalaban si Madani. Lintik na pag-ibig 'yan! Nakakain ba 'yan? Maililigtas ba kami niyan? Huhu.

"Umpisahan na ang Tigmo Challenge, mga ferson!" anunsyo ni Solci, na kasalukuyang nakatayo sa tabi ni Rayna Nagwa. "Mauuna si Olin. 'Tapos, si Princess Madani naman. Kailangan n'yong makakuha ng tatlong puntos para manalo. If ever na mag-tie kayo—magkaroon ng parehong puntos, ako na ang magbabato ng huling bugtong o tigmo. 'Tapos, ang unang makasasagot ay siyang winner! Sige go!" Pagkatapos ay bumaba na siya sa batong pinatungan niya at tinalikuran kami.

"Sa'n ka pupunta?" rinig kong tanong ni Cormac.

"Hanap ako ng water. Na-stress ang ngala-ngala ko ro'n, ah," saad ni Solci.

Klinaro ko ang aking lalamunan bago magsalita. Tahimik namang nakaantabay ang mga Horian pero matalim na tingin ang ipinupukol nila sa 'kin. "K-Kabayo . . . kabayo ni Kaptan, dili mokaon kung dili sakyan," sabi ko habang nakatuon ang atensyon sa kalaban kong prinsesa.

["Kabayo ni Kaptan, hindi kakain kung hindi sasakyan."]

Umugong ang bulungan pagkatapos kong sambitin 'yon. Parang nagpalitan sila ng mga salita kung ano ba ang tamang sagot sa tigmo na ibinato ko kay Madani.

"No coaching, uy!" Muling nagbalik si Solci sa dati niyang puwesto. "Hoy, Siyokoy na kuwang ug tog, paghilom kuno dinha!"

["Hoy, Siyokoy na kulang sa tulog, tumahimik ka riyan!"]

Muling dumapo ang mga mata ko sa prinsesa. Hinihimas nito ang kaniyang baba habang nag-iisip ng angkop na sagot sa bugtong na ibinigay ko. Sa tingin ko, hindi siya mahihirapan dito kasi ang tamang sagot ay makikita rin dito sa Kahadras. Nakita ko ang bagay na 'yon sa loob ng gingharian ni Burigadang Pada. Pero nananalangin pa rin ako na sana, magkamali siya.

"Alam ko na!" Namilog ang mga mata nito na parang mga barya at tila ba may bumbilyang lumiwanag sa itaas ng kaniyang ulo. "Ang sagot ay . . . kaguran! Kaguran o kayuran ng niyog ang tamang sagot!"

Gusto kong umiling at sabihing "Mali!" pero ayaw kong mandaya. At saka isa pa, wala naman akong pamalit na sagot do'n sa tigmo na binitawan ko, eh.

Napalunok ako. "Oo, tama ka, Prinsesa Madani."

"Isang puntos para kay Prinsesa Madani!" sigaw ni Solci.

Nagbunyi ang mga Kataw at Siyokoy dahil sa inanunsyo niya. Abot-tainga naman ang ngiti ni Madani at palihim na kinindatan ang isa sa mga kasama ko, si Langas. Nahagip din ng paningin ko sina Talay at Cormac na patuloy pa rin sa pagngiti at pagtaas ng kamao sa ere bilang pagsuporta sa 'kin.

Pinihit ko ang leeg ko at ibinalik ang titig kay Madani. May pinakawalan akong hangin gamit ang ilong. Ako naman ang sasagot ngayon.

Itinaas ni Madani ang kaniyang kanang kamay dahilan para tumahimik ang lahat. "Ug malipay, mogamay. Ug masuko, modako." Tumaas ang sulok ng labi niya.

Napaisip ako. 'Pag masaya, liliit. 'Pag galit, lalaki? Ano 'yon? Yawa!

Dumako ang tingin ko sa nakasilip na araw. Tama nga ang kutob ko—mahirap na tigmo ang isasaboy niya. Ibinagsak ko ang tingin sa tubig at may nakita akong nakangiting pawikan na dumaan. Bibig kaya? Hindi! Mali!

Nag-angat ako ng tingin sa prinsesa at binigyan siya ng maghintay-ka-muna na tingin bago ako umikot. Sinipat ko isa-isa ang mga Horian. Ano 'yong liliit kapag masaya? At ano naman ang lalaki kapag galit? Ang hirap naman.

Lumipas ang ilang minuto pero wala pa rin akong maisip na sagot. Ramdam kong naiinis na ang mga Kataw at Siyokoy pero wala naman sa usapan na limitado lang ang oras namin kaya ayos lang.

Kapagkuwan ay dumapo ang mga mata ko kay Talay na seryosong nakatitig sa 'kin. Hindi ako humihingi ng tulong, may hinahalughog lang akong alaala. Tinitigan ko ang kaniyang mga mata hanggang sa nakita ko roon ang alaala naming dalawa.

"Biro lang," pagbawi niya at saka tumawa nang marahan.

"Tanga! Wala akong gusto sa 'yo, 'no," pagsusungit ni Talay, na 'di ko inasahan.

Dali-daling uminat ang mga labi ko. Tama! 'Pag masaya, lumiliit ang mga 'yon. 'Pag galit naman, lumalaki!

Humarap ako kay Prinsesa Madani sabay sabi ng, "Ang tamang sagot ay mata!"

Tumango lang ang prinsesa bilang tugon.

"Yayyy!" Lumukso-lukso sina Talay, Cormac, at Solci habang sumisigaw. Samantala, si Langas naman ay nakahalukipkip at walang ipinakitang emosyon. Palibhasa kay Madani siya kumakampi.

"Isang puntos for Olin!" deklara ni Solci, na may abot-taingang ngiti.

Sa sumunod na raun ay pareho kaming walang puntos na nakuha. Ako, nagkamali ng hula. 'Tapos, si Madani naman ay sumuko, manaka-nakang sumusulyap kay Langas o Lubani para tingnan ang reaksyon nito.

"Bulikata ang imoha kay isulod nako ang akoa." 'Yon ang tigmo na ibinato ko sa kaniya. Pero kalaunan ay sumuko na lang siya.

Buksan mo ang iyo para ipasok ko ang akin. Ang tamang sagot ay butones.

"Sa gamay pa, gisaninaan. Sa dako na, gihubuan." 'Yon naman ang pinahulaan sa 'kin ni Madani. Napangiti pa 'ko kanina kasi akala ko'y alam ko ang wastong sagot. Akala ko'y saging ang sagot, pero mali pala ako.

Sa maliit pa, binihisan. Nang lumaki na, hinubaran. Ang angkop na sagot ay kawayan.

Nanatiling tig-iisa ang puntos namin ni Prinsesa Madani. Subalit parehong nadagdagan ang aming puntos sa ikatlong raun. Madali lang kasi.

"Usa ka prinsesa pero daghan ug mata," wika ni Madani.

["Isang prinsesa pero maraming mata."]

Muntik ko nang masabi na "Dalikamata" o 'yong diyosa na maraming mata, pero 'buti na lang at pinag-isipan ko 'yon nang mabuti. Ang unang lumabas sa bibig ko ay "pinya." Doon na nagsisigaw ang mga kasama ko at nasundan pa ng sunod-sunod na talon.

"Akoa apan dili nako magamit. Laing tawo hinuon ang makagamit," ang sabi ko kanina.

["Akin pero 'di ko magamit. Ibang tao ang makagagamit."]

Medyo natagalan siya sa pagsagot kaya pumaskil sa mukha ng mga Kataw at Siyokoy ang pinaghalong kaba at takot. Pero gaya ng sinabi ko, wala naman sa usapan na limitado lang ang oras namin. 'Yon nga lang, isang beses lang dapat sumagot, wala nang bawian.

Pagkalipas ng ilang minuto'y nagdiwang na ang mga Horian nang sambitin niya ang salitang "pangalan." 'Yon ang tamang sagot sa tigmong isinaboy ko.

Ngayong nasa huling raun na kami'y nangangatal na ang mga tuhod ko dahil sa pinagsamang lamig ng tubig at kaba. Sumulyap ako kina Solci, Talay, at Cormac na patuloy pa rin sa pagsuporta sa 'kin at pagpapalakas ng loob ko. Kailangan kong manalo rito upang makalaya na kami sa gingharian ng mga Kataw at Siyokoy.

Tumikhim muna si Prinsesa Madani bago magsalita. "Sige'g lukot, sige'g lukot, walay nilukutan." Pagkatapos niyang sambitin 'yon ay mariin niyang isinara ang kaniyang mga mata. Ramdam ko rin ang takot niya kasi nasa huling raun na kami.

Kung susumahin ay isang oras na kaming nakababad dito sa tubig. Gusto ko nang umahon kaya dapat galingan ko rito. Naiihi na rin ako pero dito ko na lang papakawalan ang ihi ko. Nasa dagat naman kami, eh. Hindi naman nila siguro mahahalata 'yon, 'di ba? Pwera na lang kung iinom sila rito. Kaluod!

Sige'g lukot, sige'g lukot, walay nilukutan? Ano 'yon? Kulot na buhok?

Hindi! Hindi!

Pero puwede!

Bigla kong naalala si Solci no'ng nag-ibang-anyo siya sa harapan namin at sinabing isa siyang Banwaanon. Tinangay noon ng hangin ang kaniyang buhok na parang alon.

Tama! Balod sa dagat!

Umangat ang kanto ng mga labi ko nang magtama ang paningin namin ni Prinsesa Madani. Nasaksihan ko ang paglunok niya ng laway. "Ang sagot ay . . . balod o alon sa dagat. Tama?"

Doon na nanlaki ang kaniyang mga mata na parang mga barya sabay sabi ng, "O-Oo, t-tama ka."

"Yesss!" sabay-sabay na sumigaw sina Solci at Cormac. Si Talay naman ay nagtatalon sa saya habang itinataas sina Saya, Alog, at Lish sa ere.

"Wait! 'Wag muna tayong mag-celebrate! May tsansa pa naman si Prinsesa Madani," paninira ni Solci sa kasiyahan. "Kapag mahulaan ni Prinsesa Madani ang bugtong na sasambitin ni Olin, ako na ang magtatapon ng huling tigmo kasi magta-tie sila. Pero kung magkamali siya or sumuko siya bigla, panalo na ang manok namin! At lipat-bayan gang na ang magiging drama ng mga ferson sa buhay, okay?"

Tumango-tango ang mga Horian sa winika ni Solci.

Pero natigil kaming lahat nang mamataan namin ang isang lipon ng mga ibong lumilipad sa himpapawid na animo'y nagmamadali. At alam ng nakararami na hindi ito magandang senyales.

Kapagkuwan ay nagbago ang timpla ng dagat—mula sa kalmadong tubig, gumagalaw na ito nang marahas ngayon at nagambala rin ang mga nilalang na lumalangoy sa tubig. Malalakas ang mga alon na para bang may mangyayaring hindi maganda o may paparating na kung ano. Tila ito ang mensaheng ipinapahiwatig ng mga ibon kanina.

Umayos kami ng posisyon at binunot ng mga kasama ko rito ang kanilang mga sandata.

Ito na kaya ang sinasabi nilang pandagat na ahas?

t.f.p.