* Để hiểu rõ các quy luật của sản xuất hàng hóa, chúng ta cần hiểu một số khái niệm sau:

- Quy luật: mối liên hệ bản chất, tất nhiên, phổ biến và lặp lại giữa các mặt, các yếu tố, các thuộc tính bên trong mỗi sự vật hay giữa các sự vật và hiện tượng với nhau.

- Quy luật kinh tế: phản ánh những mối liên hệ tất yếu, bản chất, thường xuyên và lặp lại giữa các hiện tượng và quá trình kinh tế

1. Nội dung của quy luật giá trị

- Quy luật giá trị không phải là quy luật kinh tế chung của mọi nền sản xuất xã hội. Nó cũng không phải là quy luật kinh tế riêng của bất kỳ nền sản xuất xã hội nào. Quy luật giá trị là quy luật kinh tế cơ bản của sản xuất hàng hoá vì nó quy định bản chất của sản xuất hàng hóa. Ở đâu và khi nào có sản xuất và lưu thông hàng hóa thì ở đó có sự hoạt động của quy luật giá trị.

- Quy luật giá trị còn là cơ sở của tất cả các quy luật khác của sản xuất hàng hoá.

- Nội dung quy luật: Sản xuất và trao đổi hàng hoá dựa trên cơ sở giá trị của nó, tức là dựa trên hao phí lao động xã hội cần thiết.

- Yêu cầu đối với sản xuất:

 trong sản xuất,tđ của quy luật giá trị buộc người sản xuất phải làm sao cho mức hao phí lao động cá biệt của minh phù hợp với mức hao phí lao động xh cần thiết có như vậy họ mới tồn tại được. trong trao đổi hay lưu thông phải thuwch hiện theo quy tắc ngang giá. Điều này có nghĩa là, hai hàng hóa được trao đổi cho nhau khi cùng kết tinh một lượng lao động như nhau hoặc trao đổi, mua bán hàng hoá phải thực hiện với giá cả bằng giá trị. cơ chế tác động của luật giá trị thể hiện cả thị trường hợp  giá cả bằng giá trị cả trong trường hợp giá cả lên xuống xung quanh giá trị và giá trị như cái trục cua của giá cả

Tác động của quy luật giá trị

* Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa.

- Điều tiết sản xuất:

Điều tiết sản xuất có nghĩa là điều hòa, phân bổ các yếu tố sản xuất giữa các ngành, các lĩnh vực của nền kinh tế. Sự điều tiết sản xuất của quy luật giá trị thông qua sự biến động của giá cả thị trường do tác động trực tiếp của cung cầu. Điều này thể hiện qua hai trường hợp sau:

+ Thứ nhất, nếu hàng hóa nào đó có cung nhỏ hơn cầu dẫn đến giá cả lớn hơn giá trị, hàng hóa đó có khả năng bán chạy và thu lãi cao, những người sản xuất  sẽ đầu tư thêm tư liệu sản xuất và sức lao động để mở rộng quy mô sản xuất. Không những thế, những người sản xuất đang hoạt động ở lĩnh vực khác cũng có thể chuyển qua sản xuất mặt hàng này. Do đó, quy mô ngành này càng được mở rộng.

+ Thứ hai, đối với những mặt hàng hóa có cung lớn hơn cầu kéo theo giá cả thấp hơn giá trị, hàng hóa đó sẽ không bán được và người sản xuất sẽ phải thu hẹp quy mô, thậm chí đóng cửa xí nghiệp sản xuất mặt hàng này. Một số người sẽ không sản xuất loại hàng hóa đó nữa mà chuyển sang sản xuất loại hàng hóa có lãi nhiều. Kết quả là các yếu tố của sản xuất của ngành giảm đi do đã bị chuyển sang ngành sản xuất khác.

+ Thứ ba, đối với hàng hóa mag cung bằng cầu thì giá cả bằng giá trị. Tuy nhiên trường hợp này ít xảy ra.

- Điều tiết lưu thông

Tác động điều tiết lưu thông của quy luật giá trị cũng thông qua sự vận động giá cả trên thị trường. Sự biến động giá cả trên thị trường có tác dụng thu hút luồng hàng hóa từ nơi giá cả thấp đến nơi giá cả cao, nơi có thể thu nhiều lãi. Qua đó, quy luật giá trị có tác động điều tiết, phân phối các nguồn hàng hóa một cách hợp lý hơn giữa các vùng, giữa cung và cầu đối với các loại hàng hóa trong xã hội.

Trong kinh tế thị trường hiện nay, ngoài vai trò điều tiết của thị trường, nhà nước cũng có tác động mạnh mẽ đến điều tiết sản xuất, lưu thông thông qua các công cụ của kế hoạch.

* Kích thích cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất nhằm tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm.

 Phân hóa giàu nghèo giữa những  người sản xuất hàng hóa.

Quá trình cạnh tranh theo đuổi giá trị tất yếu sẽ dẫn đến kết quả là:

Những người có điều kiện sản xuất thuận lợi, có trình độtay nghề cao, có kiến thức, trang bị kỹ thuật tốt, có vốn nên hạ thấp được mức hao phí lao động cá biệt so với hao phí lao động xã hội cần thiết sẽ thu được nhiều lãi, giàu lên, có thể mua sắm thêm tư liệu sản xuất, thuê thêm lao động, mở rộng sản xuất kinh doanh và trở thành ông chủ.

Ngược lại, những người không có điều kiện sản xuất thuận lợi, làm ăn kém cõi, hoặc gặp rủi ro trong kinh doanh sẽ có mức hao phí lao động cá biệt cao, khi bán hàng sẽ rơi vào tình trạng thua lỗ, thậm chí  phá sản và trở thành người làm thuê.

Tác động phân hóa giàu nghèo của quy luật giá trị cũng chính là một trong những nguyên nhân, cơ chế làm xuất hiện quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, cơ sở ra đời của chủ nghĩa tư bản. Bởi vì nó đã tạo điều kiện tập trung một khối lượng tiền lớn vào tay một số người và đồng thời cũng tạo ra lực lượng lao động làm thuê bán sức lao động kiếm sống

___ thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển