I- Ton tai xa hoi va y thuc xa hoi

1. Ton tai xa hoi la toan bo nhung dieu kien sinh hoat vat

chat cua xa hoi, bao gom:

- Hoan canh dia ly.

- Dieu kien dan so.

- Phuong thuc san xuat ra cua cai vat chat.

Trong ba nhan to do thi phuong thuc san xuat ra cua cai vat

chat la nhan to quyet dinh doi voi ton tai xa hoi.

2. Y thuc xa hoi la toan bo doi song tinh than cua xa hoi, bao

gom nhung tu tuong, quan diem, ly luan, tinh cam, tam trang, tap

quan, truyen thong v.v. phan anh ton tai xa hoi trong nhung giai

doan phat trien khac nhau cua lich su.

Y thuc xa hoi bao gom tam ly xa hoi va he tu tuong. Do la hai

trinh do, hai phuong thuc phan anh khac nhau cua y thuc xa hoi.

No co chung mot nguon goc la phan anh ton tai xa hoi va giua

chung co quan he tac dong lan nhau. Nhung he tu tuong xa hoi

khong nay sinh tu phat tu tam ly xa hoi va khong phai la su bieu

hien truc tiep cua tam ly xa hoi. Trong xa hoi co giai cap y thuc xa

hoi co tinh giai cap.

II- Quan he bien chung giua ton tai xa hoi va y thuc xa hoi

1. Ton tai xa hoi quyet dinh y thuc xa hoi

- Vai tro quyet dinh cua ton tai xa hoi doi voi y thuc xa hoi

the hien: ton tai xa hoi sinh ra y thuc xa hoi, con y thuc xa hoi la

su phan anh cua ton tai xa hoi; ton tai xa hoi nhu the nao thi y

thuc xa hoi nhu the ay; moi khi ton tai bien doi, nhat la phuong

thuc san xuat bien doi thi nhung tu tuong va ly luan xa hoi, nhung

quan diem ve chinh tri, phap quyen, triet hoc, dao duc, van hoc,

nghe thuat v.v. som muon se bien doi theo.

- Ton tai xa hoi quyet dinh y thuc xa hoi, y thuc xa hoi la

phan anh ton tai xa hoi, nhung khong phai bat cu tu tuong, quan

diem ly luan xa hoi nao, tac pham van hoc nghe thuat nao cung

nhat thiet truc tiep phan anh nhung quan he kinh te cua thoi dai,

ma chi xet den cung thi cac quan he kinh te moi duoc phan anh

bang cach nay hay cach khac vao trong nhung tu tuong do. Boi vi

y thuc xa hoi trong su phat trien cua minh co tinh doc lap tuong

doi.

2. Tinh doc lap tuong doi va vai tro cua y thuc xa hoi

Tinh doc lap tuong doi va vai tro cua y thuc xa hoi bieu hien

o nhung mat duoi day:

- Y thuc xa hoi thuong lac hau hon so voi ton tai xa hoi.

- Y thuc xa hoi co tinh vuot truoc ton tai xa hoi. Do la nhungtu tuong tien bo, khoa hoc.

- Y thuc xa hoi co nhieu hinh thai khac nhau, giua chung co

su tac dong qua lai lan nhau trong su phat trien cua chung.

- Su tac dong tro lai cua y thuc xa hoi doi voi ton tai xa hoi la

bieu hien quan trong nhat cua tinh doc lap tuong doi cua y thuc xa

hoi, bieu hien tap trung vai tro cua y thuc xa hoi doi voi ton tai xa

hoi.

Muc do anh huong cua tu tuong xa hoi doi voi su phat trien

xa hoi phu thuoc vao tinh chat cua cac moi quan he kinh te ma

tren do nay sinh nhung tu tuong nhat dinh; phu thuoc vao vai tro

lich su cua giai cap giuong cao ngon co tu tuong do; phu thuoc vao

muc do phan anh dung dan cua tu tuong do doi voi cac nhu cau

phat trien cua xa hoi, phu thuoc vao muc do xam nhap cua tu

tuong do vao quan chung dong dao.