* Tốc độ tăng trưởng và khái niệm khai thác

( hình ảnh )

Tại XMin và XMax đều là điểm dừng tại đó F(X) = 0

XMin à ko ổn định, XMax à ổn định

F(X)Max = MSY tại XMSY

Nếu trên F(X) cho ta biết mức tăng trưởng thì sẽ xác định được mức khai thác (H). Giả sử H > F(X) thì loài sẽ tuyệt chủng à TN bị cạn kiệt à ko bền vững.

H < F(X) ko có hiệu quả

H = F(X) có năng suất cao hợp lý

=> Mọi điểm thuộc F(X) đều cho ta biết mức khai thác hợp lý.

* Tỷ lệ khai thác, chi phí, thu nhập:

Gọi X là trữ lượng TNTS

GỌi E là tỉ lệ thu hoạch hay mức cố gắng

Gọi H là mức thu hoạch hay sản lượng khai thác

à E = H/X( hình

E là một tiêu thức gợi ý cho ta lựa chọn điểm H hợp lý. Khi cùng khai thác lượng thủy sản nhất định thì cần xác định H hợp lý ở thời điểm trữ lượng TN hợp lý. Tỷ lệ thu hoạch lớn à TN để lại MT ít à khả năng tăng trưởng thấp, TN sẽ tuyệt chủng theo tg à ko bền vững về pt loài cho nên cần tìm đến H hợp lý.

Để xác định tỷ lệ thu hoạch hợp lý đạt lợi nhuận tối đa đồng thời loài được pt bền vững thì ta cần có chi phí thu hoạch và thu nhập hợp lý

Gọi P là giá thủy sản đang nghiên cứu khai thác à TR = P.H

Gọi W là giá của 1 đơn vị cố gắng à TC = W.E (hình)

TC là đường tuyến tính có độ dốc tg = W = H/X

Tại B có TR = TC à điểm hòa vốn TPr = 0

Từ TC đã xác định ta tìm E tối ưu bằng cách kẻ R0 // với TC, tiếp tuyến với TR à xác định R à E* à TPrmax = TR* - TC*. Tại M có TRMax và EMSY

-Tài nguyên TS nghiên cứu ở góc độ sinh học thì người ta cho rằng điểm M có năng suất cực đại bền vững và doanh thu lớn nhất ó EMSY . Theo quan điểm sinh học thì người ta sẽ khai thác tại điểm này nhưng ở đây chưa quan tâm đến chi phí khai thác. Theo quan điểm SH thì W = 0 à đường TC có tg = 0 à khai thác theo quan điểm SH tại M ko phù hợp với quan điểm KT và ko thực tế vì W luôn > 0.

-Nghiên cứu TNTS trong đk có chủ sở hữu xác định rõ ràng và có W thì TC dốc đi lên à điểm E tối ưu chắc chắn sẽ nằm bên trái EMSY . Với E* là tỉ lệ thuận tối ưu cho lợi nhuận tối đa.

-Nếu TNTS là vô chủ thì mọi người sẽ tự do khai thác, tiếp tục khai thác đến khi TPr = 0 ó điểm dừng khai thác tại B có TR = TC

E0A là điểm khai thác của TN vô chủ. Nếu E0A > EMSY thì trữ lượng của loài ở trong mt còn ít. Thực tế thì TNTS thường có quyền khai thác chung.

*Các công cụ quản lý TNTS

-Thuế : Theo E0A và E*

+ Đánh thuế trên 1 đv sản lượng thu hoạch:

TR = P.H à Sau thuế TRt = (P - t).H à TPr giảm à sự hấp dẫn giảm à giảm khai thác( hình)

+ Đánh thuế trên 1 đv tỷ lệ cố gắng t':

TC = W.E à TCt = (W + t').E à tg ' > tga à E0A àEt à E giảm à tỷ lệ khai thác ít

Hình)+ Thuế cố định trên 1 đv nào đó T : Đường TC ko thay đổi độ dốc à TCT=TC+T à coi trọng TNTS mục tiêu để giảm E0A.( hình )

-Đối với TN có chủ xác định rõ rang thì nhà nước có thể áp dụng thuế để điều chỉnh lợi nhuận giữa các nghành.

Cota sản lượng khai thác tức là nhà nước xếp theo hạn nghạch sản lượng được khai thác trong 1 thời kỳ nhưng phải có đầy đủ căn cứ. Có 2 loại hạn nghạch:

+ Hạn nghạch tổng

+ Hạn nghạch sản lượng phân bổ.