Trân châu và mắt cá.

Ra khỏi Thọ An đường, Hoa Lan liền đến phòng Vương thị. Vốn là Vương thị đã đốt địa long chờ chị ấy, thấy con gái đến bèn kêu nha hoàn dâng trà đốt lò. Hoa Lan thấy trong phòng chỉ có Vương thị liền hỏi : “Trang nhi đâu rồi ạ?”

Vương thị kéo con ngồi lên kháng, cười nói “ Chơi cùng các em gái con, chúng nó dọn hết bàn ghế đi để lấy khoảng trống chơi bịt mắt bắt dê, có ma ma bên cạnh, con yên tâm”.

Hoa Lan nhận lấy lò sưởi tay từ Thải Hoàn, cười với Vương thị “ Con không lo lắng, chỉ ngại em Sáu thôi, chứ Như Lan Mặc Lan đều không có kiên nhẫn dỗ trẻ con đâu.”

“Con bé Sáu cũng là trẻ con, tính còn ham chơi, vừa vặn ở cùng Trang Nhi.” Vương thị nhìn ra cửa, đuổi hết nha hoàn trong phòng, sau cùng Thải Hoàn buông rèm xuống, canh ở cửa.

Vương thị đến ngồi cạnh Hoa Lan, cẩn thận ngắm nhìn con gái, thấy như mới trang điểm, lông mi có phần ướt bèn khẽ hỏi: “Con đã kể hết với lão phu nhân à?”

Hoa Lan mệt mỏi nhìn sang Vương thị, khép hờ mắt nói “Ánh mắt bà nội tinh tường như vậy, con làm sao giấu giếm được, cũng đã nói sơ hết rồi.” Vương thị thấy con gái tuy thần sắc mệt mỏi nhưng tinh thần thoải mái hơn, nghĩ cũng nhờ lần nói chuyện này bèn hỏi “ Lão phu nhân nói gì với con?”
Hoa Lan mở mắt, mỉm cười nói:” Rốt cuộc vẫn là bà nội có kinh nghiệm, nghe xong chuyện nhà chồng con, chỉ dạy con hai chuyện. Một là nhanh chóng buông việc quản gia kia ra.” Vương thị vừa nghe liền nóng nảy ngắt lời: “ Lão phu nhân thật hồ đồ, khó khăn lắm con mới được nhận việc này, mấy năm nay tốn bao nhiêu sức, nói buông là buông được sao.”

Hoa Lan thờ dài nói: “Con cũng tiếc, nhưng bà nội nói cũng đúng, phủ Trung Cần bá tương lai cũng không phải do con rể mẹ làm chủ, quản tốt thì cũng là may áo cho người mặc, mà làm không tốt thì chính mình còn hao của ấy. Huống hồ việc cấp bách trước mắt con là sinh con trai.”

Vương thị vừa nghe liền hừ nhẹ: “Vô nghĩa, mẹ cũng biết việc của con là phải sinh con trai, lão phu nhân nói cũng như không.”

Hoa Lan liếc mẹ một cái, giận dỗi nói: “Mẹ mới là nói cũng như không. Bà nội chẳng những nói mà còn bày cách cho con. Người biết Bạch Thạch Đàm – Hạ lão phu nhân, vị lão phu nhân kia thưở nhỏ ở nhà mẹ đẻ học y, chính là Trương gia tam đại ngự y, phụ thân tinh thông y thuật, chỉ tiếc bà là khuê nữ, nếu là nam nhi thì đã có thể hành nghề y cứu người rồi. Sau này lập gia đình cũng không người nào biết. bà nội bảo con nhờ cậy bà ấy.”

Vương thị vừa nghe đuôi mày hân hoan: “Thật không? Cái này mẹ cũng không biết, may mắn lão phu nhân lại rõ ràng như vậy. Tuy bên canh con có đứa con vợ lẽ nhưng lại chẳng có đứa con ruột nào. Trước đây vì thể diện, con không dám giống trống khua chiêng mời thầy thuốc, vả lại bọn họ toàn là nam nhân, làm sao bắt mạch tỉ mỉ được. Thật tội cho con mẹ.”

Hoa Lan trong mắt ánh lên tia chờ mong, vui sướng nói: “Bà nội còn bảo chuyện này không nên nói ra, chỉ mời Hạ lão phu nhân đến làm khách trong nhà ta khi nào con về nhà đẻ là được, cho nên mới muốn con buông việc quản gia, để dễ bề đi lại, cũng từ từ mà chữa trị.”

Vương thị chắp tay trước ngực, luôn miệng niệm Phật: “A di đà Phật, Thái Thượng Lão Quân, thế là cháu trai con có hi vọng rồi. Lão phu nhân là người ăn nói chắc chắn, chuyện Hạ lão phu nhân kia không mười thì cũng tám chin phần đúng.” Sinh con là nhiệm vụ trước mắt, quản gia cũng không quan trọng bằng.
Hoa Lan miễn cưỡng dựa vào vai Vương thị nói: “ Mẹ, mọi người đến kinh thành thật tốt, con có nhà mẹ đẻ để dựa vào.”

Vương thị ôm con gái, trong lòng yêu quý vạn phần, ngoài miệng thì mắng: “Đều là do con tính cậy mạnh, trong thư không chịu nói thật. Mẹ chồng con cũng bất công, chị dâu con không sinh được thì bồi bổ đến mấy năm mới có mụn con trai. Con sảy đứa nhỏ cũng mới qua vài năm, liền vội vội vàng vàng đưa một đứa hầu ngủ qua. Cũng may con còn có đầu óc, đưa ngay một đứa hầu hồi môn sang làm hầu ngủ, sinh được đứa con trai mới khiến mẹ chồng ngậm miệng.”

Hoa Lan trong lòng không vui, giọng căm hận nói: “ Chị dâu là cháu đằng ngoại của mẹ chồng, tất nhiên thân hơn so với con, nay nhà mẹ đẻ chị ta không có người làm quan mà còn tự cao tự đại.” Vương thị vỗ về lưng con gái, cười nói: “Con biết thế là tốt rồi. Con rể là người có khả năng, tương lai hai đứa ra riêng là tốt đẹp thôi. Nay đừng so đo với nó, trước hết vẫn là sinh con trai quan trọng hơn.”

Hoa Lan cũng rất chờ mong, nhẹ nhàng nói: “Chỉ hi vọng như thế.”

Vương thị ôm con gái, suy nghĩ sâu xa: “ Nay hôn sự em trai con đã định, em gái cũng tìm một nhà tốt, mẹ chẳng còn mong gì hơn.”
Hoa Lan ngẩng đầu, cười nhẹ, kéo dài giọng nói: “Mẹ, mẹ vẫn nên gả Như Lan cho em họ đi, nhân lúc bà ngoại còn mạnh khỏe, mợ cũng không tiện dông dài. Người mà thay đổi chắc mợ cười vào mặt cho ấy.”

Vương thị thẹn quá hóa giận, làm bộ đánh Hoa Lan: “Con cái đồ vô tâm, con được gả vào phủ bá tước, chẳng nhẽ em con cũng không tìm được mối nào ổn…? Cậu con mặc dù tốt, nhưng …, cháu trai cũng thật thà chất phác quá, mẹ sợ em gái con chê là nhu nhược.”

Hoa Lan vừa cười vừa tránh Vương thị, chặn tay lại nói: “Chức quan của cậu dù không cao nhưng nhà ngoại bấy nhiêu năm của cải cũng không ít, em họ lại là người thành thật, không có tâm địa gian xảo.” Nói đến tự dưng thương cảm, “ Mẹ, mẹ cho rằng con ở nhà chồng sống dễ chịu sao, lại nói phủ Trung cần bá cũng tương đối đìu hiu, nếu đổi lại một nhà chồng có tước vị danh giá, còn chưa biết sẽ ra vẻ đến thế nào đâu. Mẹ nói tính tình con không tốt, nhưng mà Như Lan còn không được bằng con, nhan sắc thường thường, ở nơi nhà cao cửa rộng như thế làm sao mà sống được.”

Vương thị thấy nét mặt con gái chán nản, biết nàng không đổi ý, cũng khẽ thở dài, lặng im trong chốc lát. Hoa Lan nhoẻn miệng cười: “Không ngờ em Sáu trổ mã xinh đẹp như vậy, cử chỉ nói năng cũng khiến người ta yêu thích. Qua năm con đưa em ấy ra ngoài gặp gỡ nhiều người, có thể tìm thấy một mối nhân duyên tốt, bà nội sẽ cao hứng lắm.”

Vương thị thấy con gái cả xem thường em gái ruột, lại coi trọng Minh Lan, trừng mắt nói: “Con đừng nhiều chuyện, việc hôn nhân của cái Minh, lão phu nhân đã sớm có ý định, chính là cháu trai nhà họ Hạ ở Bạch Thạch Đàm, à, hình như còn có em trai nhà cô họ và cậu ấm bên nhà đẻ bác gái cả con nữa, vì chuyện này, lão phu nhân đặc biệt về quê một chuyến, ghi tên Minh Lan dưới danh nghĩa mẹ.”

Hoa Lan nghe Vương thị nhắc đến ba ứng cử viên cùng một lúc thì hơi bất ngờ, lập tức cười nói: “Lão phu nhân đây là ý gì nhỉ? Bà trước đây không phải chỉ ưng người đọc sách thôi sao. Nhà bác cùng nhà đẻ bác dâu đều là thương nhân, Hạ gia kia cũng không tệ, mặc dù người làm quan trong tộc cũng không nhiều, chức quan tuy không cao, nhưng cũng là một gia tộc lớn. Nhưng mà, nhà họ sao lại coi trọng Minh Lan?”

Vương thị cũng cười, mặt mày hớn hở nói: “Ai bảo không phải? Ngày trước tìm mối hôn cho con tiện nhân kia lão phu nhân cũng không để tâm nhiều, giờ đến lượt Minh Lan, bà lại toàn tâm toàn ý. Tóm lại là thiên vị đi, không muốn con bé Sáu chịu khổ.! À, đúng rồi, đứa con trai Hạ gia kia là thuộc chi thứ.”

Hoa Lan nhướng mày, sẵng giọng nói: “Mẹ, mấy năm này mẹ với dì Lâm tranh đấu đến mụ mị rồi à? Dì ấy làm sao bì được với em Sáu nhà mình, cùng lắm là dì ta được lão phu nhân tốt bụng nuôi dưỡng, không tiền không thế, không quen không thân, coi như muốn tìm nhà phú quý, người ta cũng chẳng thèm để mắt. Ngược lại, em Sáu là ruột thịt nhà mình, là cháu chắt của lão phu nhân, bên trên còn có bà nội và cha anh, bên dưới còn có phu nhân và chị em, lại không thể ngang vai với con và em Như Lan, nhưng cũng không phải là thua kém.”

Vương thị đanh mặt nói: “Con nhiệt tình thế để làm gì? Nó với con cũng không phải cùng một mẹ sinh ra.” Hoa Lan vuốt vuốt tay, có ý trêu chọc nói: “ Cũng không còn cách nào, cùng một mẹ sinh ra đâu có được lựa chọn.”

Nói xong bèn nghịch ngợm tránh ra, ai ngờ Vương thị không tức giận, lại thở dài nói: ‘ Hài.. Hai cha con miệng lưỡi thật giống nhau, cha con cũng nói như vậy. Qua mấy ngày nữa là đến đại thọ bảy mươi tuổi của Tương Dương hầu, cha con còn dặn dò mẹ đưa cả Mặc Lan, Minh Lan theo.”

Hoa Lan có vẻ kinh ngạc, nhưng lập tức hiểu rõ: “Cha nghĩ như vậy cũng có lý, tìm được mối hôn tốt chung quy cũng là trợ giúp cho nhà mình , chính là… Nếu Mặc nhi gả được chỗ tốt, há chẳng phải tiện nhân kia càng đắc ý hơn sao?”

Hai mẹ con nhìn vào mắt nhau, trong lòng có cùng suy nghĩ. Kì thật Vương thị làm sao không nghĩ chuyện động tay động chân, nhưng Như Lan còn chưa xuất giá, ném chuột sợ vỡ đồ, cũng không thể làm hỏng thanh danh con gái họ Thịnh được.

Tối nay, Viên Văn Thiệu xong việc bèn đến phủ Thịnh, thỉnh an lão phu nhân rồi cùng cha vợ và ba em trai vợ nói chuyện. Viên Văn Thiệu là người khôn ngoan, làm võ quan thừa chức nhờ gia tộc, ban đầu còn khó khăn trong việc khơi thông quan hệ cùng quan văn, nhưng việc Thịnh Hoành gả con gái đúng là một cước khơi thông dòng chảy, mọi bề vừa vặn suôn sẻ.

Vương thị thấy trong nhà náo nhiệt bèn mời vợ chồng chị gái tức vợ chồng Khang thị đến tụ họp, đến cùng còn có đôi vợ chồng trẻ Trường Ngô, thế là nhà họ Thịnh bèn mở hai bàn tiệc.

Bàn tiệc ngoài, cánh đàn ông ăn uống linh đình, nói chuyện quan trường rồi đến chuyện nhân tình, nhiệt tình say sưa. Cách vách là nơi thiết đãi nữ quyến. Minh Lan cẩn thận nghe được tiếng nói chuyện bên ngoài, thấy rất thông cảm, cổ đại quả nhiên là kiểu xã hội gia tộc, chính là phái Thanh lưu đề cao đọc sách khoa cử cũng vô cùng chú trọng mối quan hệ đan xen phức tạp với thầy trò cùng khóa, có điều … Xã hội hiện đại chẳng phải cũng thế sao

Minh Lan còn nhớ đã từng thấy trong tạp chí, mấy vị lãnh tụ chính trị ngoại quốc đều được bồi dưỡng từ những trường đại học hàng đầu, ví dụ như vụ trường Oxford Cambridge mở đại hội sinh viên, một quả lựu đạn ném vào bên trong, các nhân vật chính trị đầu não nước Anh có thể một mẻ tóm hết thủ phạm vào lưới.[i] (Quả này chắc là đang nói về một vụ ném lựu đạn gì đấy ở bên Anh, hic, bạn Minh Lan lan man quá, tớ cũng không hiểu lắm, mọi người thông cảm!). [/i]

Tuy rằng ở ngoài kia một bàn đều là quan phẩm cấp không cao, cao nhất cũng là Thịnh Hoành – quan ngũ phẩm, nhưng tập hợp lực lượng gia tộc cũng không nhỏ.

Cả nhà tề tựu, Vương thị hết sức vui vẻ, uống nhiều thêm mấy chén, khuôn mặt đỏ bừng cũng thêm mấy phần tư sắc. Bên cạnh là dì Khang ngược lại có vẻ tiều tụy, có phần thua kém em gái. Cũng may nhìn Duẫn nhi sắc mặt hồng hào, sau tân hôn lại thêm mấy phần kiều diễm nên dì ấy cũng được an ủi ít nhiều, cuối cùng thì mối hôn này cũng không tệ, bèn kính lão phu nhân liên tục vài chén. Lão phu nhân cũng sảng khoái uống, sau đó bèn bảo Phòng ma ma đưa về nghỉ ngơi.

Trang nhi khuôn mặt nhỏ nhắn đỏ ửng như bôi son, cùng với Minh Lan người chạy ta đuổi chơi vui vẻ đến trưa, người ngợm hoạt bát, đến ăn cơm cũng ngồi cạnh Minh Lan. Hoa Lan thấy con gái nói chuyện lanh lảnh càng thêm vui vẻ.

Minh Lan sức cùng lực kiệt, nàng thấm sâu đạo lý: Cho dù thoạt nhìn là đứa bé thẹn thùng nhưng đùa nháo lên cũng vô cùng hao tổn năng lượng . Giờ nàng chỉ muốn thoát khỏi cái bọc nhỏ này thôi.”

Cuối buổi tiệc tối, Thịnh lão phu nhân sợ Minh Lan uống rượu trúng gió, mấy đứa hầu không chăm sóc tốt bèn để Phòng ma ma đưa nàng về Thọ An đường ngủ. Sau chừng một nén nhang uống canh giải rượu, Minh Lan thoải mái mặc người rửa mặt chải đầu thay đồ, ăn thêm một bụng bánh đậu xanh rồi ôm tay bà nội ngủ. Nằm một lát không hiểu sao lại chẳng ngủ được, có chút tinh thần, hai bà cháu bèn trò chuyện.
“Con mới lần đầu thấy dượng Khang, sao lại.. Khác hẳn với lời đồn, còn kém xa cha.” Minh Lan nhớ lại lúc thỉnh an, dượng Khang khi trẻ chắc là cũng giống Thịnh Hoành, thiếu niên tuấn tú, nhưng hiện giờ Thịnh Hoành mang dáng vẻ trung niên khí thế, dượng Khang lại có vẻ tửu sắc quá độ, ánh mắt đục ngầu, thái độ kiêu căng.

Lão phu nhân thở dài nói: “Cha con ngày bé trải qua nhân tình ấm lạnh, mới biết hôm nay không dễ dàng, nên sinh ra mấy phần thận trọng, vả lại dượng con là con trai độc nhất, Khang lão phu nhân cưng chiều vô cùng…” Thế rồi không nói nữa.

Minh Lan âm thầm bổ sung: Con hư tại mẹ.

“Dì Khang thật xinh đẹp, không giống phu nhân.” Minh Lan nhớ tới người phụ nữ trung niên dáng vẻ tiều tụy, trong lòng xôn xao, úp cái bụng tròn vo bên người lão phu nhân: “Lúc ấy vì sao bà không cưới dì ấy làm dâu?”

Thịnh lão thái thái cời than lò trên mặt đất, nhéo mặt Minh Lan mắng: “Con bé này, giả bộ thành thật, cái gì cũng dám nói với bà, lời này con cũng hỏi được à?” Minh Lan làm nũng ngọ nguậy trong lòng bà nội, lão phu nhân vui vẻ cười rộ lên.

“ Năm đó bà chỉ là đến cửa cầu thân, cũng không nói chính xác muốn cưới người nào. Đây là ý tứ của Vương lão thái gia, cũng là dì Khang con cách mành sau đó tự mình chọn lựa.” Lão phu nhân thản nhiên nói, “Vương lão thái gia và Khang lão thái gia đều là trọng thần đắc lực của tiên đế, hai nhà môn đăng hộ đối. Khi đó dượng Khang của con mới đỗ tiến sĩ, khí thế bừng bừng; mà nhà chúng ta, ông nội con mất sớm, trên quan trường cũng không có chỗ dựa, dì ấy chọn như vậy cũng không sai.”

Minh Lan gật gù, bỗng cảm thấy có gì đó không đúng, trong đầu chợt lóe lên một ý nghĩ, nhẹ nhàng nói: “ Bà nội, chẳng nhẽ… bà ban đầu đã không nhắm đến dì Khang?”

Khang Vương hai nhà giao hảo, sớm đã có hôn ước, chỉ chưa định là ai, nhưng mọi người đều biết cô cả nhà họ mới là vượt trội chứ không phải cô thứ được người chú nuôi dưỡng, cho nên nhà họ Vương vốn định gả cô cả cho họ Khang, còn cô hai gả cho nhà kém hơn là họ Thịnh.

Trời tối nên không thấy rõ nét mặt Thịnh lão phu nhân, bà vỗ vỗ đầu Minh Lan, tựa như khen ngợi: “Vừa muốn dòng dõi cao, lại muốn cô gái mười phân vẹn mười, đâu đến phiên bà? Vả lại bà cũng nghe ngóng rồi, mẫu thân con tuy tính cách bộc trực, lại nóng tính, nhưng rốt cuộc tâm địa cũng không xấu, lại biết quản gia, việc ác độc nhẫn tâm thật sự mẫu thân con không làm được, như vậy cũng rất tốt. Nếu không …, khụ, nhà chúng ta coi như cũng là hòa thuận.”
Minh Lan cũng đồng ý, Vương thị lòng dạ hẹp hòi, thích tính toán chi li, đối với người ngoài cũng không hào phóng, nhưng thực ra không phải người xấu, không kê thuốc phá thai vu tội ly gián, loại việc ác độc này nàng ta không dám làm… Cho nên lúc trước mới bị dì Lâm tính kế.

“Dì Khang của con, nhìn mặt thì hiền lành, thực ra thủ đoạn lại lợi hại, mấy năm nay trong phòng dượng con chết không ít người; bán ra ngoài cũng vài người thiếp.” Lão phu nhân lại nói.

Minh Lan lần này không vội tiếp lời, suy nghĩ một lát mới chậm rãi nói: “ Nếu không lợi hại e rằng nhà họ Khang hiện tại càng sa sút. Dì Khang coi như bị ép buộc phải ra tay, khó tránh trên lưng mang tiếng “Ghen tuông”, mấy người trong nhà kia coi như gặp vạ thôi, dì ấy cũng không tránh khỏi vung tay, nếu có làm gì thái quá, người đời cũng không hẳn đã trách mắng dì ấy nhiều.”

Đây là xã hội nam quyền, ai mà không muốn làm ngọc quý, có ai lại muốn làm mắt cá đâu[‘]. Chỉ là cuộc sống bức bách, có mấy viên trân châu có thể duy trì dáng vẻ sáng bóng đẹp đẽ ấy mãi.

[‘] Đây là lấy từ câu nói của Bảo Ngọc trong Hồng Lâu Mộng về người con gái. Trích đoạn:
….
Chẳng trách cậu Bảo thường nói: “Khi con gái chưa đi lấy chồng, khác nào một hạt châu rất quý; lấy chồng rồi, không hiểu sao lại sinh ra rất nhiều tật xấu. Dù vẫn là hạt châu đấy, nhưng đã trở thành hạt châu chết, phai mờ ánh sáng; đến già thì không phải là hạt châu, mà là mắt cá đấy! Cũng là một người, saolại hóa ra ba dạng như thế?” Tuy là nói nhảm, nhưng nghĩ kỹ thì rất đúng.

“ Ha ha, xem ra Minh Lan của bà đã thành người lớn rồi.” Lão phu nhân giống như đang cười : “ Con đã hiểu được, vậy là tốt nhất. Con phải biết rằng con gái mạnh mẽ vượt trội, mà gặp phải kẻ không ra gì thì cũng vứt đi. Con gái lấy chồng nghĩa là đầu thai lần nữa.”

Minh Lan dựa vào người lão phu nhân, chỉ ngửi thấy một mùi đàn hương hiền hòa ấm áp, trong lòng cảm thấy thân thiết, cúi đầu nói: “ Chỉ là, một số điều học thì dễ dàng, nhận biết một người lại thật khó khăn, rất nhiều kẻ không ra gì nhưng lại đeo mặt nạ.”

Lão phu nhân nghe xong buồn cười, ôm cháu gái nhỏ vào lòng, cười một trận mới nói : “Bé con, sao con nói chuyện giống Tĩnh An hoàng hậu thế. Bà ấy cũng ít khi trách vấn phi tần hậu cung, chỉ tính sổ lên đầu tiên đế mà thôi.”

Minh Lan giật mình, còn chưa kịp nói, Thịnh lão phu nhân đã tiếp lời, lần này giọng lãnh đạm nghiêm túc chưa từng thấy: “Thế nhưng Minh Lan, con phải nhớ kỹ, vào hoàn cảnh đó, chính là ngươi chết ta sống. Nếu con mềm lòng thì người chết chính là con. Năm xưa, Tĩnh An hoàng hậu chết sớm cũng bởi người chị em tốt của mình đó thôi.”

Minh Lan trong lòng bàng hoàng.

Nàng biết lão phu nhân thực ra là nói chính bản thân mình. Khi xưa cốt nhục của bà cũng bị hại chết trong tay một nữ nhân điềm đạm đáng yêu, cuối cùng vợ chồng lại trở mặt với nhau.

Cuộc chiến của phụ nữ, không có nhường nhịn, nhất định không được mềm lòng.

Minh Lan trong lòng âm thầm thở dài: Nàng không muốn làm mắt cá đâu nha.