Si Patring! Gintawag na ako. Dyos ko, Ginuo. Maano run lang ako? Indi ko gid dya masarangan ba! Nalipay ako hay ginbugno ako ni Patring ugaring indi ko ka ginhawa sa sobra ka dasig ka pitik ka dughan ko. Mahaplak run lang gid ko guro kon susulun ko dya. Madalagan run lang ko pauli sa balay.

"Ano ginahangus mo? Araguy Dyos ko, Ginuo. Gaparamuti bata ko. Naiwan ikaw Badong? Dali inum ka tubig!" pamangkot ni Nanay nga may pagkabalaka.

Dasig lab-ok ko ka tubig. Daw mapukros pagginhawa ko kang nagdungan hapo ko sa pagdalagan kag kulba ko nga indi matupungan kang gintawag ako ni Patring.

"Naiwan ikaw Badong man? Andut nagbalik kaw? Andut nga gaparangramig liwan ikaw? Gaparamuti pa gid. Kahapon amo man ra natabo kanimo pagkatapos natun simba. Nabugnuhan kaw guro bay."

Indi ko ba kasabat dayon kay Nanay hay ginalagas ko pa akun pagginhawa!

"Baw, ti, nabugnuhan gid ikaw!" Antis ko kahambal, nakadalagan run si Nanay pagwa.

Kang naulian ko gamay, nagdagun-dagon ako pagwa hay basi maleyt run ko sa klasi. Indi pwede nga maurihi ako hay una dya nga adlaw ka klasi. Amo dya ang tyempo kang pagpili kang purungkuan. Kinahanglan rapitay kami bangko ni Patring!

"Badong diin ikaw maagto? Dara ko si Manding mo Natang. Luy-ahan na ikaw."

Nabatian ko singgit ni Nanay. Wara ti barabalikid, naghuyab ako paeskwelahan. Indi ako pwede maawat! Indi mahimo nga rayu ang purungkuan ko kay Patring.

Pag-abot sa eskwelahan, nakapungko run mga klasmit ko. Ginlibot ko katuruk ang kwarto ... si Patring, sa pinakauna gid gapungko, sa tubang gid ka maistra. Ang bakante nga bangko sa pinakalikod run lang. Ay tabi! Wara mapuslan dalagan ko. Ano abi hay, sabad tana akun corazon nga dya. Dayon na kuba-kuba kon dyan si Patring.

"Pssst ... Badong! Dali, ginbinlan ta kaw ka siya hay wara ta kaw makita. Diin timo halin haw nga bag-o lang timo ka abot? Mas rapit gani inyo balay sa eskwelahan sangsa kanamun."

"May ginbalikan ako mong sa balay," sabat ko kay Paning samtang ang akun pinsar galupad kay Patring.

Aram-aram ba si Patring. Sakto pirmi sabat na sa mga pamangkot ka maistra. Nalingaw takun mamati ka limug na. Daw tagwatiyot lang nga gakanta! Nabanga takun kana, igo ko mamarasmasan, buhi run gali namun.

Kinanglan pabaskugun ko gid buut ko. Kinanglan batuan ko gid ang kamayha ko. Kar-on sa kahon, piritun ko gid nga istoryahun si Patring. Kahuruya gid tana to kaina ka aga ginhimo ko nga ginpalagyuhan ko tana. Sa kasabad gid tana ka dughan ko nga dya abi mong. Ano tana nga klasi baratyagun dya man? Wara gid takun kasalapo kadya ba. Amo pa lang.

To run si Patring. Dunganan ko. Ano bay ikuon ko? Hmmm ... mayad guro mangkuton ko ka parti sa liksyon namun kaina. Kuno abi indi ko kamaan. Garing ... paano bi man kon magsabat tapos basi kulbaan ruman ko kag indi ruman ko makalagas ka akun pagginhawa. Indi pwede maliwat ang natabo kaina. Tirawan ko gid bi.

"Patring."

Ay, sige lang panaw na. Basi wara kabati. Ano bi hay, daw gamara tana puwak ko nga dya. Mayad guro tuduhan ko.

"Patring!"

Nagbalikid! Nagyuhum takun dayon. Ay, ginpadalngan na ko! Kag nagdagun-dago magpanaw. Andut amo to trato ni Patring kanakun man? Ano bala, nag-ugut tungud hay ginpalagyuhan ko kaina? Basi abi na ginhungud ko nga bayaan tana. Nagsungon gid tana kanakun! Nag-ugut pa gid. Hala!

Kasubu ba ... hamakun mo, ginpadalngan ako ni Patring .... Luya gali magpanaw ikaw lang sara ba .... Daw naubusan ako ka purus. Mayad lang bukut gid tama ka rayu ang balay sa eskwelahan. Nag-ugut kanakun si Patring! Daw indi ko gid mabaton ba. Mayad guro mabatang-batang ko anay pag-abot ko sa balay.

Haaayy ... nami lang magbatang hasta san-o ko indi lang man ako pagsapakun ni Patring. Kadya plang ko makaturog sa katri nga dya ba nga may adlaw pa ....

"Nang Natang, ano bala mayad kara? Kita mo man kaina ka aga, daw wara ka bati kang pag-abot ta. Gulpi lang dumalagan. Tapos pag-abot na kang hapon nga dya, tama ka luya ang lawas. Nagaduhung. Daw wara ti animo. Diretso sa katri magbatang, turuk sa kisame kag magturog."

"Bay-i lang. Maulian man ra kon maubos run ang kamangyan. Nalingaw lang guro mga dalmunun kana."

Nabugtawan ko si Nanay gaistorya kay Manding Natang. Naturugan takun gali. Kon anu-ano ruman tana nga mga disparatis anda ginaistoryahan.

Baw Patring, andut nag-ugut timo kanakun haw? Sa rum-an kara mapanaw kita sa kahon, wara sapakanay .... Aguy! Daw ginakihad tana dughan ko nga dya man? Sakit ba panumdumun nga ginpadalngan ako ni Patring. Daw subu gid panumdumun nga nag-ugut tana kanakun kag indi na ako pagsapakun.

Mauna lamang ko guro panaw kana, para bisan paano, makita na man ko, mayad ra sangsa sa likod na ko nga wara't tsansa gid nga balikdun. Raad mailis pinsar na kag tawgun na ko. Ay, ginasumpa ko, tawgun na lang ngaran ko, agwantahun ko gid kulba ko! Paarakan ko gid dayon ka istorya.

Ah, man-an ko run! Para bugnuhon na ako, mabira-bira ako ka tuon. Masabat ako pirmi kay Mam. Para basi palang bay, indi tana kamaan ka asaynment namun, kondi mangkot tana kanakun? Huud gali, amo run lang ra himuon ko. Mabangon ko bla anay kag magtuon ....

"To ... Badong ... nagutum ikaw?" mahinay nga pamangkot ni Nanay.

"Wara, Nay. Matuon pa ako," sabat ko kay Nanay pero sige turuk sa libro ko. Nagpungko si Nanay sa binit nga sige mulalung kanakun. Naano tana si Nanay dya?

"Naiwan kaw Nay?"

"Ikaw tana dapat pamangkuton ko kara."

"Wanhaw, Nay?"

"Susmaryosep, wara ikaw kamaan nga halin pa kahapon nga gaparamuti ikaw kag gaparangramig. Tapos gapanaw ikaw nga daw wara ti animo. Sakto gid kuon ni Manding mo Natang, maulian gid ikaw kon maubos ang kamangyan."

Ay, ti, ako gali to kaina ginaistoryahan da? Abi ko lang kaina may gapanutod amo nga may aso kag may gapangamyun. Ti, paano ko bay ra ipaintindi nga rayu gid tana sa tigi anda ginapangasal ni Manding Natang? Bay-i lamang, wara ta ti mahimo sa mga mal-am nga dya. Turog lamang ta, ah! Basi ano pa kar-on dangtan ka istorya nga dya.

Namalo si Bantris. Dali-dali ko himus para magpanaw. Syempre, antis magwa, tiid anay sa buho. To run, nagbuul run si Patring ka bag na. Kinanglan madalagan ako para maunahan ko tana .... Daw nami ba magbalikid. Garing, basi dugangan lang ugut Patring. Masakit lang kara dughan ko ka padalung na. Dire-diretso lamang panaw ko hasta sa eskwelahan.

Umpisa kato, nagbira-bira takun tuon. Bisan gapaharab kay Tinday bitbit ko gihapon ang turun-an ko. Si Pato gin-istorya ko nga kada Sabado run lang kami maghapi-hapi hay duro turun-an ko.

"Kun-an ta gid kaw mong. Malubung gid timo sa mga asaynment ngara. Akun makamaan lang basa, sulat kag mag-isip, pwede run," hambal ni migo Pato.

"Man-an mo, migo Pato, amo lang dya paagi nga manumbalik ang mayad nga pagturuk ni Patring kanakun. Daw nagsungon bay."

"Yudikakak! Ikaw ra, migo Badong?? Mag-o man ta ba! Ginadutlan man kaw gali? Abi ko kuon mo wara ti pulos mga bayi?"

"Abi ko man gani. Pero, guro nahambal ko lang ra hay ginlipatan kami ni Tatay kang pagpa-Manila na tungud nag-imaw sa iba nga bayi. Garing grabe epekto ni Patring ba! Indi ko maiksplekar ginabatyag ko."

"Sabagay, maambung gid man si Patring mong. Kag daw makarilingaw ang itsura ...."

Nagatuon ako pirmi hay galaum adlaw-adlaw nga mamangkot kanakun si Patring parti sa liksyon namun. Ano pa ginatun-an ko gid tanan nga kinanglan maman-an sa klase. Adlaw-adlaw gauna takun paagto sa eskwelahan pero wara ako gaparayu ka tama hay para maimawan kag mabantay-bantayan ko man tana. Mayad run man kadya hay wara run ko gawa gakurudug kon magsug-alaway kami. May kulba lang gamay kon magbalikid tana halin sa ginapungkuan na sa eskwelahan. Daw sa gapadalung man mong gihapon kanakun. Gadapun kulba kag hadluk ko ba. Pero mayad-ayad run kadya, wara run takun gaparamuti kag gaparangramig. Nabuhinan nerbyos ko, pero si Patring pira run ka tuig nagligad daw wara gid nabuhinan ugut na kanakun. Kadumut man ba nga babayi.

Magradwar run kami sa dason tuig, daw wara gid gihapon ti pag-asa nga sapakun na ko. Pira run ka tuig nga pasikat akun, wara gid gihapon ka agi pamangkot. Man-an na man nga mas aram gid man ko kana hay sa sobra ko nga tuon pirmi takun namber wan, gasunod lang tana pirmi kanakun.

Testingan ko bi balikdun. Aguy, gamulalung gid gali kanakun! Daw masaralakwid ruman tuhod ko hud! Ano hay maturuk gid mong. Mayad run lang raad wara takun nagbalikid kana. Pero nami man batyagun nga wara run gapadalung. Daw manihol ko ba sa kalipay.

Gulpi lang nautod ang masadya ko nga paghanduraw, kang may nagkaput ka hugut sa butkun ko.

"Badong, dasiga dalagan. Ginalagas ako ka ayam ni Manding Natang!"

Si Patring!! Gintawag na ako, hugut pa kaput na kanakun. Ang daw mala-karbaw ko nga hadluk kauna sa ayam ni Manding Natang daw tungaw run lang ka bahul hay nagkupus sa kabahulun kang kalipay ko kang gintawag ako ni Patring kag ginapangyabtan!

- Sundi ang kasugpon kang atun sugidanun -