4. Vai trò thực tiễn đối với nhận thức

a) KN:

Thực tiễn là khái niệm cỉ toần bộ hoạt động vật chất, mang tính chất lịch sử - XH của con người nhắm làm biến đổi thế giới tự nhiên và xã hội.

Hoạt động thực tiễn có 3 hình thức cơ bản:

- Lao động sản xuất của cải vật chất: hình thức cơ bản nhất của thực tiễn

- Đầu tranh chính trị - xã hội: giai cấp, dân tộc, nhân quyền … là hình thức cao nhất của hoạt động thực tiễn.

- Thực nghiệm khoa học: hình thức đặc biệt của hoạt động thực tiễn

Nhận thức là sự phản ánh thế giới khách quan vào đầu óc của quan của con người là hình ảnh chủ quan cùa thế giới khách quan

Nhân thức thể hiện ở 2 trình độ cơ bản:

- Nhận thực kinh nghiệm: tri thức cảm tính, ko phản ánh bản chất.

- Nhận thức lí tính: tri thức phản ánh bản chất cảu đối tượng, nhận thức; biểu hiện trong các khoa học.

Nguyên tắc nhận thức: thế giới khách quan là nguồn gốc của nhận thức; con người có thể nhận thức được thế giới khách quan; nhận thức là động lực, cơ sở, mục đích của nhận thức.

b)Vai trò của nhận thức:

Có 3 vai trò:

- Thực tiễn là cơ sở, động kực của nhậnt hức vì:

  + Thôngq u hoạt động thực tiễn để thúc đẩy hoạt động nhận thức thực tiễn

  + Thông qua hoạt động thực tiễn để thế giới khách quan bộc lộ các thuộc tính của nó, giúp cho nhận thức có hiệu quả.

  + Thông qua hoạt động thực tiễn để phát triển công cụ kĩ thuật, nối dài khả năng nhận thức của con người

  + Thông qua hoạt động thực tiễn để hòan thiện thể lực và trí lực con người.

- Thực tiễn là mục đích của nhận thức

  + Mục đích cuối cùng của hoạt động nhận thức là thực tiễn.

  + Thông qua hoạt động thực tiễn thì con người mới cải tạo được thế giới khách quan, phục vụ cuộc sống con người.

- Thực tiễn là tiêu chuẩn của nhận thức. Muốn kiểm nghiệm tính đúng đắn của nhận thức thì phải thông qua hoạt động thực tiễn.

Ý nghĩa:

Phải coi trọng 2 yếu tố: thực tiễn và nhận thức. Trong đó thực tiễn là yếu tố quyết định. Nhận thức định hướng cho thực tiễn. Nếu tuyệt đối hóa thực tiễn -> chủ nghĩa duy vật tầm thường. Nếu tuyết đối hóa nhận thức -> chủ nghĩa duy tâm.