Câu 2: Trình bày nội dung cơ bản đường lối chung, đường lối kinh tế do ĐH IV của Đảng đề ra

v  Bối cảnh lịch sử:

+        Đại hội họp từ ngày 14 đến 20/6/1976 tại Hà Nội, có 1008 đại biểu thay mặt cho hơn 1,5 triệu Đảng viên trong cả nước cùng 29 đoàn đại biểu, các Đảng và các tổ chức quốc tế đã đến dự.

+        Đại hội này là ĐH tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và đè ra đường lối CM XHCN cho cả nước trong giai đoạn mới. ĐH này các ĐH III 16 năm do hoàn cảnh đát nước.

+        ĐH IV là 1 sự kiện chính trị to lớn của đất nước ta trong thời kỳ phát triển mới.

+        Điểm xuất phát của đất nước ta đi lên CNXH là từ nền kinh tế còn phổ biến là sản xuất nhỏ, đất nước nghèo nàn và lạc hậu nhưng tiến thẳng lên CNXH bỏ qua giai đoạn phát triển TBCN.

+        Chúng ta XD CNXH trong điều kiện mà đất nước đã hòa bình, độc lập, thống nhất, cả nước đi lên CNXH với nhiều thuận lợi to lớn nhưng cũng nhiều khó khăn do hậu quả của chiến tranh và tàn dư của chế độ cũ.

+        CM XHCN ở VN tiến hành trong điều kiện quốc tế có nhiều thuận lợi song cuộc đấu tranh ai thắng ai, CM và phản CM trên thế giới vẫn diễn ra gay go, quyết liệt.

v  Đường lối chung:

+        Trên đây là 3 đặc điểm chi phối, tác động nhiều chiều, nhiều mặt đến quá trình đi lê CNXH ở nước ta. Về đường lối chung của CM XHCN trong giai đoạn mới ở nước ta, ĐH Đảng IV xác định:

+        Nắm vững chuyên chính vs, phát huy quyền làm chủ tập thể của ND LĐ.

+        Tiến hành đồng thời 2 cuộc CM: CM QHSX, CM KHKT, CM tư tưởng và văn hóa trong đó CM KHKT là then chốt.

+        Đẩy mạnh CN hóa XHCN thành trung tâm của thời kỳ quá độ.

+        XD chế độ làm chủ tập thể XHCN, XD nền sản xuất lớn XHCN, XD nền văn hóa mới, XD con người mới XHCN.

+        Xóa bỏ chế độ người bóc lột người, xóa bỏ nghèo nàn lạc hậu. Ko ngừng đề cao cảnh giác, thường xuyên củng cố quốc phòng, giữ gìn an sinh chính trị và trật tự XH.

+        XD thành công Tổ quốc VN hòa bình, độc lập, thống nhất và XHCN, góp phần tích cực vào đấu tranh của ND thế giới và hòa bình, đl, dân chủ và CNXH.

v  Đường lối kinh tế: ĐH Đảng IV nêu rõ:

+        Phải đẩy mạnh CN hóa XHCN, XD cơ sở vật chất của CNXH, đưa nền kinh tế nước ta từ sản xuất nhỏ đến sản xuất lớn XHCN.

+        Ưu tiên phát triển CN nặng 1 cách hợp lý trên cơ sở phát triển nông nghiệp, CN nhẹ. Kết hợp XD công nghiệp và nông nghiệp trong cả nước thành 1 cơ cấu kinh tế công – nông nghiệp.

+        Vừa XD kinh tế TW, vửa phát triển kinh tế địa phương để nền kinh tế quốc dân thành 1 cơ cấu thống nhất.

+        Kết hợp XD LLSX với xác lập QHSX mới.

+        Kết hợp kinh tế với quốc phòng.

+        Tăng cường quan hệ phân công, hợp tác, tương trợ với các nước XHCN anh em. Đồng thởi phát triển quan hệ kinh tế với các nước khác trên cơ sở giữ vững độc lập chủ quyền và các bên cùng có lợi.

+        Mục tiêu của đường lối kinh tế là làm cho VN trở thành 1 nước XHCN có kinh tế công – nông hiện đại, văn hóa KHKT tiên tiến, quốc phòng vững mạnh, có đời sống văn minh hạnh phúc. Trên cơ sở đường lối kinh tế và đường lối chung, ĐH đã vạch ra kế hoạch 5 năm XD CNXH 1976-1980.

v  Ý nghĩa và hạn chế của đường lối ĐH IV:

+        Ý nghĩa:

-       Đường lối CM XHCN thể hiện quyết tâm của Đảng và ND ta đưa cả nước lên CNXH bỏ qua CNTB là 1 quyết định đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của ND ta và cũng phù hợp với xu thế thời đại hiện nay.

-       Đường lối là cơ sở để thống nhất tư tưởng và hành động của toàn Đảng, toàn dân, giương cao ngọn cờ ĐLDT và CNXH , là cơ sở để thống nhất ý chú và hành động trong cả nước.

+        Hạn chế:

-          ĐH IV diễn ra trong bối cảnh nước ta vừa đánh thắng đế quốc Mỹ - Pháp, tên đế quốc hùng mạnh nhất của thời đại. Toàn Đảng, toàn dân ta đang hào hứng, phấn khởi sống trong hào quang của chiến thắng nên chúng ta đề ra nhiều mục tiêu vừa cao, vừa xa và mang tính bao trùm suốt cả thời kỳ quá độ..

-          ĐH IV ko nhận thức, ko tiên lượng được nguy cơ khủng hoảng kinh tế XH của đất nước ta sau chiến tranh. Vì vậy, sau này chúng ta rất lúng túng khi khủng hoảng xuất hiện.

-          Về đường lối chung và đường lối kinh tế của ĐH IV cơ bản là dựa trên cơ sở đường lối của ĐH III nên nó thể hiện sự bất cập vì điều kiện lịch sử nước ta lúc này đã thay đổi. Đường lối của ĐH đã thể hiện mục tiêu vừa cao vừa xa, thể hiện tư tưởng chủ quan, nóng vội, thể hiện quan niệm giản đơn về con đường đi lên CNXH, chưa thấy được con đường đi lên CNXH vô cùng gian nan vì đây là cuộc cải biến CM cực kỳ to lớn. Nó phải trải qua nhiều chặng đường gập ghềnh, khúc khuỷu, quanh co chứ ko phải là 1 con đường thẳng.

Chính tư tưởng chủ quan, nóng vội, duy ý chí đã tác động ko tốt đến con đường CM nước ta từ sau ĐH IV.