"Chào mừng tới Lĩnh Quan, thưa anh Nam Trung!"

Một cô gái với dáng người thấp và thanh mảnh đã đứng đợi sẵn bên bến tàu. Gió táp khá mạnh, mái tóc dài ngang cổ của cô lùm xùm trước mặt hết cả, nhưng anh nhận ra cô đang đón mình nhờ chiếc bảng tên cô đang cầm. Nó ghi: Anh Nguyễn Nam Trung—Công ty Nam Vang. Tóc cô đen nhánh, tung tẩy trong gió, lọt cả vào trong miệng khi cô chào anh. Khi nhìn thấy cô, việc đầu tiên anh đã nghĩ là với một cô gái có khuôn mặt tròn trịa và nhỏ nhắn, nếu để tóc dài như vậy thì chúng sẽ lấp kín cả mặt mất. Anh biết là anh không nên đánh giá người khác, nhưng những thứ bật ra ngay trong đầu thì cũng không thể cố mà sửa đổi được.

Trung khệ nệ xách hành lí của mình lên khỏi thuyền. Anh mang theo một va li lớn, đựng toàn quần áo, sách vở và nhu yếu phẩm, cùng một chiếc ba lô đeo trước ngực. Anh quá bận rộn để kịp nhìn mặt cô, nhưng khi ngẩng lên anh mới nhận ra rằng cô gái này có đôi chút nét quen thuộc.

Đôi mắt ti hí một mí, cặp kính gọng tròn, làn da hồng ửng tới nỗi trông như thể bị nẻ giữa ngày hè ấy . . .

Giữa lúc Trung còn chìm trong suy nghĩ, cô gái đã làm động tác bĩu môi, giả vờ giận dỗi, "Anh nhìn tôi lâu vậy, mà vẫn chưa nhận ra tôi sao? Anh làm tôi buồn quá!"

"Cô Hiên sao?"

Tên cô là Kim Ngọc Hiên. Anh nhớ rằng lần cuối anh gặp cô, cô đang làm hướng dẫn viên du lịch ở đảo Trù Tú. Cô là người mau miệng, hay tíu tít nói chuyện với anh giữa những giờ khách tham quan được đi tự do. Họ có vẻ hợp nhau trong ba ngày anh ở đó; Tới cuối ngày thứ ba, cô cho anh số điện thoại của mình để hai người tiện liên lạc 'nếu như anh có cần hướng dẫn viên tại những hòn đảo phía Nam lần nữa'. Tất nhiên là khi về thành phố, anh quên bẵng mất, như cách anh quên mọi thứ khác mà cứ trôi đi nhàn nhạt trong đời mình.

"Ồ, anh vẫn còn nhớ tên tôi!" Hiên nở một nụ cười tươi rói, "Khi họ nhờ chúng tôi sắp xếp chỗ ở cho một nhân viên từ thành phố về, tôi đã nghĩ ngay đến anh đấy. Ai ngờ lại đúng là anh thật. Thế giới này quả thực là tròn mà. Mà . . ." Cô liếc xuống bên tay Trung. "Anh có cần tôi giúp kéo hành lí không?"

"Không, không." anh vội vã xua tay, "Tôi tự xoay sở được. Cảm ơn cô."

"Nhưng mà nó trông nặng lắm đấy. Tôi đã sắp hành lý nhiều lần, tôi nhìn là biết."

"Không, chỉ toàn quần áo thôi ấy mà." Trung mang theo ngót nghét chục quyển sách, vài hộp thịt hầm mà anh nghĩ ở vùng này sẽ không bán, rồi cả một chiếc vợt đánh tennis nữa. Toàn những thứ không cần thiết đó cũng phải lên đến ba chục cân.

"Nếu anh nói vậy," Hiên thở dài, gập chiếc bảng tên bằng giấy lại, "Để tôi chỉ cho anh phòng của mình nhé. Đừng lo, anh không phải đi xa đâu."

Đó là một lời nói dối. Trung phải kéo hành lí của mình thêm mười lăm phút nữa LÊN TRÊN DỐC, và với chiếc va li của anh thì hẳn điều đó là không dễ chịu chút nào. Nhưng anh nhất quyết không muốn phiền đến Hiên, dù cô đã đề nghị giúp đỡ một lần nữa.

"Thật tình cờ khi cô đón tôi ở đây . . ." vừa thở gấp lấy hơi, Trung vừa nói, "Tôi không nghĩ . . . hộc . . . hộc một nơi thế này cũng cần tới hướng dẫn du lịch . . ."

"Ồ không, tôi không ở đây để hướng dẫn."

"Vậy thì vì sao . . ."

"Tôi sống ở đây."

Trung tròn xoe mắt. "Thật sao?"

Cô cười hí hửng. "Có gì mà ngạc nhiên vậy? Trông tôi không giống một người sẽ sống trên đảo sao?"

"Không, tôi không có ý đó."

"Tôi sinh ra ở đây. Mỗi lần đi làm, tất nhiên tôi đều phải đi theo đoàn, nhưng cuối tuần thì tôi về với bố mẹ. Tôi thích ở đây. Mọi thứ yên tĩnh và tôi không bị đánh thức bởi tiếng tàu hỏa mỗi sáng. Nhưng cũng thật ổn khi anh về đây. À mà thực ra thì . . . không tốt lắm cho anh đâu, vì có lẽ anh sẽ gặp tôi thường xuyên đó! Anh trai tôi là trưởng dự án quy hoạch của đảo này mà. Là sếp anh đó."

Khi cuối cùng họ cũng tới nơi, Ngọc Hiên lôi chiếc chìa khóa trong túi áo ra và mở căn phòng cho anh. Nó nằm ngay ở tầng một của một khu chưng cư nhỏ, có những tiện nghi đơn giản: giường, bàn làm việc, tủ sách, một góc bếp bé xíu và phòng vệ sinh. Trung mở cửa sổ ra, không khí trong lành ùa vào, vô cùng dễ chịu. Anh còn có thể nhìn thấy một khu vườn xanh mướt ở phía sau, với cỏ mọc um tùm cùng một giàn hoa thiên lý cũng xanh ngát chẳng kém phía trên. Đối với một căn phòng được cấp, anh không thể đòi hỏi gì hơn cả. Có chăng, chỉ là quãng đường anh phải đi bộ ra bờ biển là hơi xa.

"Nếu anh muốn tôi đưa anh đi xung quanh ngay bây giờ thì ta có thể đi. Nhưng có lẽ anh muốn nghỉ ngơi. Cơ mà hòn đảo này không nhỏ như anh nghĩ đâu, anh sẽ cần người chỉ dẫn anh đi xung quanh đó. Tôi tin rằng anh không còn giữ số điện thoại của tôi nữa, nhỉ, nên là hãy cầm lấy thứ này đi này." Hiên đặt vào tay anh một tờ giấy nhỏ hình chữ nhật. "Coi như nó là một cái danh thiếp đi."

Trung quả thực cần nghỉ ngơi. Anh đã trải qua một chuyến đi cả ngày trời, vậy nên sau khi Hiên rời khỏi, anh ập xuống giường mà ngủ li bì tới tận chiều. Buổi chiều anh dậy, lần này anh không quên gọi cho cô nữa.

Hiên tới sau nửa tiếng, mặc một chiếc áo len không có tay bên trong một chiếc áo gió mỏng và rung đùi ngồi trên một chiếc xe đạp. Một tay của cô nắm lấy một chiếc xe đạp khác, thế là cả hai chiếc cùng lăn tới nhà anh. Cô nói rằng nếu phải đi bộ, có lẽ cả ngày cũng không tới nổi miếu thờ ở cuối bờ biển nữa. Ngọc Hiên luôn có một vẻ nhí nhảnh toát ra từ cô, đó là những gì Trung nghĩ. Có thể nó là bởi vì sự hoạt bát của cô, cách chọn trang phục của cô, khuôn mặt trẻ hơn tuổi của cô, hay cũng có khi nó cũng chỉ là từ dáng người nhỏ bé khiến cho mỗi lần cô nhảy lên, trông cô lại giống một con thỏ mà thôi. Trung không chỉ được đích xác lí do là gì.

Cô chỉ cho Trung vài bãi tắm nơi bờ biển, sau đó, họ đạp xe lên con đường bên sườn núi, nơi có những tiệm tạp hóa nơi anh có thể mua đồ ăn và sách báo. Trung hơi nhăn mặt khi nhận ra thịt hộp mình mang theo chất đầy trên các quầy hàng. Khi anh đi ra, anh suýt nữa bị xe thồ đụng trúng. Bác lái xe quay đầu lại chửi đổng, còn Trung thì rủa thầm rằng ai lại leo chiếc xe cồng kềnh đó lên đường núi chứ. Phải là trên thành phố thì xe thồ đã bị cấm tiệt hết rồi.

Lĩnh Quan có một bưu điện đặc biệt, chuyên nhập sách từ 'thành phố' về hàng tuần, anh có thể đặt hàng ở đó nếu muốn. Hai người dừng lại ở đó, rồi một người phụ nữ trung niên với dáng người đẫy đà và khuôn mặt phúc hậu ra niềm nở tiếp đón.

"Hiên, cháu đấy à! Hôm nay sao lại rảnh rỗi qua đây chơi thế này. Ơ . . ." bà giật mình khi thấy người khách lạ, rồi nheo mắt nhìn Trung, "Cậu này là . . ."

"Đây là anh Trung, người sẽ tới đây làm việc đấy bác. Cháu bảo với bác tuần trước rồi mà. Anh Trung à, đây là bác Yến."

"Cháu chào bác ạ, mong được bác giúp đỡ." Trung cúi người kính cẩn.

"Ồ . . ."

Bà soi Trung thêm một lúc nữa, kĩ càng lắm. Điều đó làm anh cả sợ. Hay là người ở đây không thích người vùng khác về nhỉ? Anh biết một số nơi họ ghét 'người thành phố' lắm. Họ nghĩ rằng người thành phố thì trịch thượng, khinh người, chỉ có ai thất bại mới về 'quê' mà thôi. Dù chẳng ai nói ra bao giờ.

Thế rồi, người đàn bà cười híp cả mắt lại, rồi gọi một người 'khách' trong bưu điện, cũng là một người đàn bà khác trạc tuổi, ra ngoài.

"Bà Hai ơi! Bà ra xem cái Hiên nó dắt ai về này!"

Người mang tên 'bà Hai' lật đật chạy ra. Người này thì da sạm, gầy, dong dỏng cao, mặt nhiều nếp nhăn trông có chút khắc khổ. Hai người đàn bà cười nói với nhau vài câu, xem chừng thân thiết lắm. Thế rồi, bà Yến mới nói.

"Đúng là cậu từ trên thành phố về khác, sao mà trông chững chạc, trí thức thế không biết á! Cậu đã có chỗ ở chưa, bác Én bạn của bác còn một căn phòng cho thuê đấy, rộng rãi lắm á!"

"Ơ . . . Dạ, dạ, cháu có rồi ạ . . ." Trung khúm núm.

Bà Hai cũng được thể chêm vào, "Thế này thì Hiên còn ngại gì nữa mà không tiến tới đi cháu! Không là con gái bác nó hốt mất bây giờ!"

"Dạ không." Hiên cười tủm tỉm, vẻ ngại ngùng hiện lên trên mặt. "Bọn cháu đâu có ý đó đâu . . ."

Bà Hai còn định giữ hai người lại để ăn bánh xèo tôm và sushi lươn biển, nhưng tất nhiên họ vẫn còn nhiều nơi để đi nên lại hẹn hôm khác. Phần lớn những ngôi nhà ở đây chỉ có một tầng, được sơn vôi trắng, trông nhỏ nhắn và gọn ghẽ. Có một điều làm anh thấy thú vị là nhà cửa và tiệm tạp hóa ở đây đều tựa lưng vào núi và nhìn ra biển. Anh nhìn xuống dưới, xuống con nước trong vắt, đầy ắp, xuống những con sóng đầu bạc lăn tăn kia, rồi tự nhủ với bản thân rằng 'chà, đó là thứ là sáng nào họ cũng được nhìn thấy khi bước ra khỏi nhà đây'.

Đạp xe được một quãng, họ bắt đầu leo dốc. Trung không quen với việc đạp xe, chẳng mấy rồi anh thở gấp, còn bị Hiên bỏ lại nữa.

Tới bên một bìa rừng, Hiên dừng xe lại, nhìn anh, tủm tỉm cười thương hại. Cô chỉ vào bìa rừng và bảo.

"Tới đây là ta đi xa rồi. Quay lại thôi, ngày mai tôi sẽ chỉ cho anh miếu thờ."

"Sao vậy?"

Trái ngược với vẻ thanh tịnh nơi bờ biển và ấm cúng của sườn núi ngập tràn nắng, khu rừng đó trông có vẻ u tịch, kể cả khi nhìn từ ngoài vào. Cây ở đó cao ngông nghênh dù mọc bám lên sườn núi, và lá cây rậm rạp che khuất hết cả ánh nắng. Anh bỗng dưng có cảm giác như là khu rừng đó toát ra vẻ bí hiểm, và có vẻ nó sẽ không hoan nghênh người lạ.

"Không, không có gì. Chỉ là nếu chúng ta đi tiếp nữa, ta sẽ không kịp về trước khi trời tối mất."

"Lo gì chứ," Trung nói, "Vẫn còn sớm mà, ta còn đi được tiếp."

"Anh không biết đâu."

"Ý cô là gì?"

Hiên không nói gì nữa.

Cuối cùng, họ vẫn quyết định quay về. Trên đường trở về, bỗng dưng trời trở mưa. Mưa ào ạt. Cho tới khi tìm được chỗ trú, cả hai người đã ướt như chuột lột. Cơ mà Hiên cười đắc thắng lắm. "Tôi đã bảo mà! Anh sẽ chẳng bao giờ biết điều gì sẽ xảy ra trên đảo này đâu!"

Trời vẫn mưa không ngớt trong suốt mươi phút sau đó, không có dấu hiệu tạnh. Trung không phải người mau miệng, vậy nên anh đợi Hiên mở lời trước. Nhưng vì một lí do nào đó, cô cũng không nói gì. Cô chỉ đứng quan sát những cơn sóng động bắt đầu dâng lên bên bờ biển. Mà hai người đứng cạnh nhau, không nói chuyện thì thật khó xử lắm. Trung mới hỏi. "Không biết mưa ở đây có nhanh tạnh không nhỉ?"

"Có những hôm trời sẽ mưa hàng giờ không ngớt."

"Vậy ta sẽ về nhà kiểu gì?"

"Ta có thể ghé qua bưu điện của bác Yến. Tôi xin lỗi nhé, đáng lẽ tôi đã nên chuẩn bị áo mưa."

"Không, không sao đâu mà."

"Nhưng mà thực ra, tôi cũng đang mong trời sẽ không ngớt mưa đấy."

"Vì sao vậy?" Trung nhíu mày vì khó hiểu.

"Họ nói rằng nếu trời mưa không hề ngớt, một con ngựa trắng sẽ chạy từ xuống biển và hút hết nước mưa."

"Ngựa . . . chạy xuống biển sao?" Trung phải kiểm tra lại một lần nữa để chắc chắn mình không nghe nhầm.

"Phải đó. Anh có thể thấy điều đó buồn cười. Nhưng mà trên núi có một ông lão già lắm, chúng tôi gọi ông là già Tỉnh, tại vì hơn trăm tuổi mà ông vẫn tỉnh lắm ấy. Già Tỉnh nói rằng trong suốt đời ông, ông đã nhìn thấy con ngựa trắng đó ba, bốn lần rồi đấy!" Cô cười. "Anh đến từ thành phố, hẳn anh cũng phải biết về những miếu thờ Thần đạo rồi chứ?"

"Tôi có biết."

"Thế chắc anh đã nghe về truyền thuyết của nữ thần Tâm An Nhiên rồi nhỉ?"

"Tôi chưa được nghe qua."

Hiên chậc lên một tiếng, rồi rút điện thoại ra và bắt đầu bấm gì đó.

"Chắc tại vì tôi là một hướng dẫn viên, nên tôi phải biết hết về những chuyện này đó. Thôi thì . .  nghe này. Độ một ngàn sáu trăm năm trước, nữ thần Tâm An Nhiên hiện lên trên một con thuyền vàng ở vịnh Bắc Hà và dặn rằng, đây, đây này . . ." Cô giơ điện thoại, trong đó có một trang mở ra về truyền thuyết nữ thần, về phía Trung. "'Hãy xây một miếu thờ ngay chỗ này để thờ thần địa phương, rồi quốc gia của các người sẽ thịnh vượng'. Con thuyền lênh đênh trên những dòng sông từ Yên Quảng đến Kam Nô, rồi dừng lại ở thượng nguồn."

"Vì sao lại là thượng nguồn?"

Hiên mím môi lại, chau mày suy nghĩ. "Tôi nghĩ là vì đó là nơi khởi nguồn của dòng nước đó. Nhưng đó chỉ là những gì tôi nghĩ thôi. A, a, anh mà lên thượng nguồn tỉnh Kam Nô là sẽ thấy mấy miếu thờ này hay lắm ấy! Các vị thần được thờ ở đó là thần nước Tần Cao và thần mưa Khiển Dao đó. Thế là mọi người sẽ cầu thần ban mưa khi gặp phải hán hạn, và cầu thần ngưng đổ nước khi mà lũ lụt dâng lên. Ơ, ơ, mà sao anh che miệng lại? Anh đang ngáp đấy à? Anh thấy chán chứ gì?"

"Đâu, đâu có. Tôi vẫn đang nghe đây."

Hiên dừng lại lấy một hơi rồi mới tiếp tục. "Có một vị Hoàng đế đã một lần dong thuyền qua Lĩnh Quan này này, nhưng phải đúng lúc gặp bão lớn. Con thuyền của Ngài lung lay trên biển, tưởng như có thể lật úp bất cứ lúc nào. Ngài đành phải làm một lễ cầu thần, tế con Bạch mã của mình cho trời đất."

"Và rồi Hoàng đế bình yên vô sự?"

"Phải đó! Truyền thuyết luôn theo mô típ đó mà. Bạch mã lao xuống biển, thế rồi bỗng dưng trời tạnh ráo hẳn, Hoàng đế cập bến chẳng hề hấn gì luôn! Còn tôi ấy, cúng hoa cúng quả quanh năm chưa thấy thần linh nào chúc phúc cả. Chắc là do tôi không phải là Hoàng đế! Ha ha . . . Hahaha. . . ." Hiên dừng lại khi thấy Trung không cười theo, "E hèm . . . Dù sao thì, kể từ đó, dù không có cúng bái gì nữa. Nhưng cứ mỗi lần trời mưa to, lại có một con ngựa trắng xuất hiện, nếu trời nắng quá lâu ngày, nó sẽ là ngựa đen. Nghe kể rằng giờ cặp Ngựa đó đã là linh thú của thần Tần Cao và Khiển Dao rồi. Anh biết cặp ngựa 'Y Mã' trên những chiếc đĩa cúng trong miếu thờ chứ? Chính là chúng đấy!"

"Ồ. . ." Đây là lần đầu tiên trong đời Trung biết đến việc là mấy con ngựa vẽ trên đồ sứ cũng có tên. Trước giờ, anh chỉ biết là đồ sứ dùng để cúng thì sẽ được trạm những hoa văn màu xanh lam, thăm thẳm như nước nơi biển sâu.

"Nếu anh muốn nghe thêm, hãy nghe từ già Tỉnh ấy. Con trai bác Yến khoái nghe chuyện già kể lắm. Rồi tôi cũng toàn ra nghe lén. Chứ không sưu tầm mấy tích như thế này ấy, thì sao mà làm hướng dẫn viên được, nhờ?" Hiên nói hết câu này đến câu khác, không ngơi nghỉ, khiến Trung là người nghe mà cũng phải mệt thay, "Lần nào trời mưa to ấy, cậu bé cũng đòi nằng nặc để được chạy ra bờ biển, mong nhìn thấy con ngựa trắng đó."

Cô vừa dứt lời, họ thấy bóng một cậu bé, người chùm kín bởi áo mưa, tay cầm cây gậy gỗ, hộc tốc chạy dọc bờ biển.

"Đó, cậu ấy đó!"

"Để cậu bé đó chạy nhảy một mình như vậy, không sợ có chuyện gì xảy ra sao?"

"Cu Khánh là một thằng nhóc hiếu động, muốn cấm cũng chẳng được đâu. Cậu ta sẽ tìm mọi cách để lỉnh ra ngoài thôi. Vả lại, dù là bơi lội hay leo núi, tôi cũng chưa thấy cậu bé nào nhanh nhẹn như cậu nhóc đó cả."

Hai người họ đôi mắt cùng nhìn về đứa bé chạy đi chạy lại một vòng với cây gậy gỗ múa lên múa xuống.

Vẫn dán mắt về phía đứa bé, Trung hỏi, "Còn về chuyện con ngựa . . . cô có tin nó không?"

Hiên im lặng một hồi lâu. Trung không tài nào bỏ được khỏi đầu cảm giác rằng cô có đôi điều muốn hỏi, nhưng có lẽ cô đã kìm lại vì muốn giữ sự tế nhị. Cuối cùng, cô chỉ đáp, "Tôi không biết. Tôi vẫn đang chờ nó xuất hiện đây. Còn anh?"

"Tôi tự nhiên nghĩ đến những vòi rồng, cô ạ."

"Hả?"

"Vòi rồng chủ yếu là hơi nước. Chúng ta nhìn thấy một cột nước bốc lên vì hơi nước bên trong lốc xoáy áp suất cực thấp." Trung khua tay vẽ ra hình xoáy nước tưởng tượng trên không trung. "Nước bắn tung tóe ở chân cột nước là đám bụi nước hình thành khi vòi rồng đập và mặt nước hồ hay đại dương. Đám bụi nước đó nặng đến hàng chục tấn cơ."

"Không, không. Phải có bão mới có vòi rồng chứ. Ngựa trắng từ dưới nước phi lên, chứ chẳng phải do bão bùng gì cả."

"Có những loại vòi rồng không được hình thành từ bão, mà tự từ nước mà ra đó. Nó không dữ dội như lốc xoáy, mà ở phía chân mắt lại nổi bọt nước trắng xoá. Trông có khi lại giống một con ngựa hút nước cũng nên."

Hiên tròn mắt nhìn anh khi anh cười khô khan. Cô đặt tay lên vuốt cằm, suy nghĩ rất lâu về điều đó, nhưng rồi chẳng nói gì cả. Hình như cô không được vui lắm.

Vừa đúng lúc đó, trời bắt đầu ráo dần. Hiên xòe bàn tay ra hứng mưa rồi quay lại nói, "Có lẽ ta về được rồi đó."

Trung gật đầu. Hai người họ đạp xe từ từ xuống dốc. Không dưới ba lần, Trung phải gọi Hiên đi chậm lại, kẻo đường trơn trượt sẽ khiến cô ngã.

Gió vẫn động trên những cồn cát. Những đợt sóng sủi bọt, trắng toát như bong bóng xà phòng. Ở phía dưới bờ biển, người ta có thể nghe thấy tiếng hò reo đầy phấn khích của cậu bé Khánh. Cậu chạy một mạch lên sườn núi, vừa chạy vừa hết lớn."MẸ ƠI, MẸ ƠI! CON NHÌN THẤY CON NGỰA RỒI!"

Ngày hôm đó, trời vẫn mưa rả rích, phải tới quá nửa đêm mới ngớt.

***

*Linh hồn của nước và thần Rồng giám hộ

Tần Cao và Khiển Dao được lấy ý tưởng từ vị thần Mưa và Nước trong Thần đạo Nhật Bản.

Kuraokami no Kami và Takaokami no Kami được cho là tên gọi chung của cùng một thần, hoặc một cặp thần linh. Kami (Thần) vốn được tạo ra bởi máu rỉ từ thanh kiếm của Thần sáng thế Izanagi khi Ngài giết Kami của lửa, Kagutsuchi. Khi vợ của Izanagi là Izanami hạ sinh ra Kami của lửa, Nàng đã bị thiêu đến chết. Đau đớn và phẫn nộ, Izanagi chém đầu Kagutsuchi, và máu của Ngài vấy ra tạo nên rất nhiều vị thần khác. Kuraokami được tạo thành từ giọt máu dính lên chuôi kiếm và chảy qua những kẽ tay của Izanagi. Một dị bản khác lại chép rằng Izanagi đã chém Kagutsuchi làm ba, tạo ra ba Kami là Ikazuchi no kami, Ōyamatsumi, và Takaokami. Từ 'kura' có nghĩa là một khe núi hẹp giữa những mỏm đá, còn 'okami' mang nghĩa Thần rồng nước, cho ta mường tượng được phần nào cách và nơi chốn thần đã được sinh hạ.