Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp(1919-1929)
I-Chương trình khai thác
a)Nguyên nhân
-Sau chiến tranh thế giới thứ nhất(1914-1918),Pháp tuy là nước thắng trận,nhưng đất nước bị tàn phá nặng nề,nền kinh tế kiệt quệ.
-Để bù đắp lại những thiệt hại do chiến tranh gây ra,thực dân Pháp đẩy mạnh khai thác thuộc địa,trong đó có VN.
-Mục đích: làm sao để bóc lột được nhiều nhất và kiếm lời được nhiều nhất.
b)Nội dung
-Tăng cường đầu tư vốn mở rộng sản xuất
-Nông nghiệp:chủ yếu là đồn điền cao su.
-Công nghiệp:chủ yếu là khai thác than đá, mở rộng một số cơ sở công nghiệp chế biến:Nhà máy sợi Nam Định,rượu Hà Nội,nhà máy xay xát gạo chợ Lớn...
-Thương nghiệp:Để nắm chặt thị trường Việt Nam và Đông Dương, Pháp đánh thuế nặng hàng hóa các nước nhập vào VN.
-Giao thông vận tải:Được đầu tư và phát triển thêm,đường sắt xuyên Đông Dương được nối liền nhiều đoạn:Đông Đăng-Na Sầm,Vinh-Đông Hà.
- Tài chính:Ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy các ngành kinh tế.
- Thuế khóa:Đánh thuế nặng và đặt nhiều thứ thuế
*Đặc điểm:Diễn ra với tốc độ và quy mô lớn chưa từng có từ trước đến nay.
*Tác động:
Về mặt tích cực
+ Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa từng bước được du nhập vào nước ta.
+Tính chất tự cung tự cấp của nền kinh tế cũ bị phá vỡ.
Về mặt tiêu cực:
+Tài nguyên thiên nhiên nước ta ngày càng cạn kiệt
+ Kinh tế Việt Nam không phát triển,tụt hậu
+ Kinh tế VN lệ thuộc vào kinh tế Pháp.
II-Chính sách chính trị,văn hóa,giáo dục.
a) Chính trị
- Mọi quyền hành đều nằm trong tay người Pháp, vua quan Nam triều chỉ là bù nhìn tay sai. Nhân dân ta không được hưởng một chút quyền lợi tự do dân chủ nào,mọi hành động yêu nước bị đàn áp khủng bố.
- Thi hành chính sách chia để trị, chia nước ta thành 3 kì với ba chế độ khác nhau, chia rẽ các dân tộc,tôn giáo.
- Triệt để lợi dụng bộ máy địa chủ cường hào ở nông thôn về bảo vệ quyền uy và thống trị của Pháp.
b)Văn hóa,giáo dục
-Thi hành chính sách văn hóa nô dịch nhằm gây cho nhân dân ta tâm lí tự ti, ra sức khuyến khích các hoạt động mê tín,dị đoan,các tệ nạn xã hội như cờ bạc,rượu chè,mại dâm,...
-Trường học mở ra rất hạn chế,chủ yếu là các trường tiểu học,các trường trung học chỉ mở ở một số thành phố lớn như Hà Nội,Huế,Sài Gòn. Các trường đại học và cao đẳng thực chất chỉ là trường chuyên nghiệp.
- Sách báo xuất bản công khai được lợi dụng triệt để vào việc tuyên truyền chính sách khai hóa của thực dân và gieo rắc tư tưởng hòa bình,hợp tác với thực dân cướp nước với vua quan bù nhìn bán nước.
*Mục đích: Phục vụ cho công cuộc đẩy mạnh khai thác,bóc lột và củng cố bộ máy chính trị của thực dân Pháp.
III-Xã hội Việt Nam phân hóa.
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, sự phân hoá giai cấp trong xã hội Việt Nam ngày càng sâu sắc:
- Giai cấp địa chủ phong kiến:
+ Chiếm nhiều diện tích ruộng đất, được thực dân Pháp ủng hộ nên ra sức bóc lột nông dân.
+ Một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước, tham gia các phong trào yêu nước khi có điều kiện.
- Tầng lớp tư sản: Ra đời sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, số lượng ít; phân hoá làm hai bộ phận:
+ Tư sản mại bản: Có quyền lợi gắn chặt với đế quốc nên câu kết chặt chẽ về chính trị với đế quốc.
+ Tư sản dân tộc: Có khuynh hướng kinh doanh độc lập nên có tinh thần dân tộc, dân chủ, nhưng thái độ không kiên định.
- Tầng lớp tiểu tư sản:
+ Tăng nhanh về số lượng sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, bị Pháp chèn ép. bạc đãi nên có đời sống bấp bênh.
+ Bộ phận trí thức có tinh thần hăng hái cách mạng.
+ Đó là lực lượng quan trọng của cách mạng dân tộc, dân chủ.
- Giai cấp nông dân:
+ Chiếm hơn 90% số dân, bị đế quốc, phong kiến áp bức bóc lột nặng nề, bị bần cùng hoá và phá sản trên quy mỏ lớn.
+ Đây là lực lượng hăng hái và đông đảo nhất của cách mạng.
- Giai cấp công nhân:
+ Ra đời từ cuộc khai thác lần thứ nhất của Pháp (trước chiến tranh), và phát triển nhanh trong cuộc khai thác lần thứ hai.
+ Giai cấp công nhân Việt Nam có những đặc điểm riêng: Bị ba tầng áp bức bóc lột (đế quốc, phong kiến, tư sản người Việt); Có quan hệ tự nhiên gẳn bó với nông dân; Kế thừa truyền thống yêu nước anh hùng và bất khuất của dân tộc.
+ Giai cấp công nhân Việt Nam ngay từ khi mới ra đời đã tiếp thu ảnh hưởng của phong trào cách mạng thế giới sau chiến tranh, nhất là của chủ nghĩa Mác - Lê-nin và Cách mạng tháng Mười Nga. => Đây là tầng lớp lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi đến toàn thắng.
=> Do đó, giai cấp công nhân Việt Nam sớm trở thảnh một lực lượng chính trị độc lập, đi đầu trên mặt trận chống đế quốc phong kiến, nhanh chóng vươn lên nắm quyền lãnh đạo cách mạng nước ta.
Một số câu hỏi vận dụng cho các bạn
Câu 1:Trình bày chương trình khai thác thuộc địa của thực dân Pháp?Đặc điểm của cuộc khai thác này?
Câu 2:Những thủ đoạn về chính trị,văn hóa,giáo dục của Pháp ở VN từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất?
Câu 3:Xã hội Việt Nam phân hóa như thế nào sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Thái độ chính trị và khả năng lãnh đạo cách mạng của các giai cấp?
Câu 4:Vì sao giai cấp công nhân Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo cách mạng?
Câu 5: Lập bảng so sánh cuộc khai thác thuộc địa lần thứnhất(1897-1914) với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai(1919-1929) theo các tiêu chí sau:
-Hoàn cảnh
-Mục đích
-Nội dung
-Hệ quả
-Tác động
*Đây là phần bài của mình và 1 số câu hỏi cho các bạn tham khảo.Mình đã cố gắng rút gọn nhất và đủ ý rồi. Ai góp ý thì có thể inbox cho mình hoặc bình luận dưới bài nhé! Xin trân trọng cảm ơn!!🙂🙂☺
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top