Mùa hè chơi cù mùa thu chơi địu...
Bọn trẻ làng tôi thường xếp mùa theo những trò chơi... Mùa cù,mùa bi,mùa địu,mùa súng bóc. Như một quy ước,mỗi mùa chỉ tồn tại thức chơi của mùa ấy.
Chúng tôi lớn lên giữa những mùa trò chơi.
Năm ấy đến mùa cù.
Giữa trưa..
Tôi trốn ngủ trưa chạy ra sau kho củi lấy một thanh củi to và tròn nhất rồi chạy đến dưới gốc cây sứ bên hè nhà. Anh Dũng vẫn đang cặm cụi làm bẫy chim ở đó.
- Anh Dũng,đẽo cho Ý cái cù đi. Tôi tay cầm thanh củi đưa cho anh.
- Vào ngủ đi,mẹ la đó.
- Mẹ đang cho lợn ăn. Tôi trả lời
Anh Dũng tuy doạ tôi nhưng vẫn không bắt tôi vào ngủ.
- Đã có dây chưa? Anh Dũng hỏi.
- Dạ có rồi anh. Tôi vừa nói vừa rút ra đoạn dây dù mà tôi nhặt được trên đường đi học.
- Được rồi. Lấy cây rựa ra anh đẽo cho.
Ngồi chờ trong phút chốc,cây cù đã được hoàn thiện.
- Đưa dây anh mượn coi cù ù to chưa để sửa lại.
Tôi đưa dây cho anh. Anh quấn dây dù vào từ chân đến lút thân cây cù.Ngón út quấn một đoạn dây,ngón trỏ để tay lên đầu cù. Hai tay giữ thân cù. Tiếp anh làm một động tác giống ném đĩa. Cây cù rời khỏi dây và bay xuống đất quay tròn nghe tiếng ù ù thật to.
Tôi đem đi khoe chúng bạn. Ai cũng có cây cù nhưng chẳng cù ai to và ù bằng cù của tôi.
Không chỉ có cù đẽo,mà còn có cù tiện. Cù tiện được làm từ những những mảnh gỗ vụn trong xưởng mộc. Cù tiện nhẵn bóng,trông rất đẹp. Tuy nhiên chân nó không phải là chân gỗ mà là chân đinh.
Những giọt nắng chói chang của mùa hè không tài nào lọt vào chỗ chọi cù hai chúng tôi. Vẫn như thường lệ,chúng tôi trốn ngủ trưa chạy ra đây để chơi.
- Ý,chơi mậm cù không? Thằng Long hỏi tôi.
- Chỉ có tao với mày chơi à?
- Chơi đông lắm. Tụi nó đang chơi,cho cả cù tiện được chưa nữa. Long phấn khởi nói.
Tôi hơi ngại cù tiện vì tôi sợ cái chân đinh của cù tiện làm móp đầu cù của tôi,nhưng mà đã lỡ khoe cù hay mà không chơi thì bọn nó cười cho.
- Được. Chỗ nào vậy?
- Ngoài sân trường cấp 1.

Tôi và Long chui qua lỗ nhỏ nơi rặng tre sau nhà anh Quang,đi ngang qua miếu thờ thành hoàng làng.Chúng tôi đến sân trường tiểu học. Lũ trẻ trong xóm đã túm tụm lại rồi. Những chiếc cù được xếp đống trong cái vòng tròn đã được vạch sẵn. Mấy đứa còn cù trên tay thì cứ chọi vào đống cù ấy.
- Cứu cù tao ra với Bờm.
- Ừ. Bờm cầm cái cù quấn dây rồi quay sang nói to với cả lũ- Xem bản lĩnh của anh đây.
Chiếc cù tiện giáng mạnh xuống nền đất,chân bị dính chặt. Cả bọn cười vang. Chiếc cù bị xếp vào đống.
Tôi quấn dây vào cù và bắt đầu chọi vào giữa đám cù. Một tiếng ù vang lên,hai chiếc cù trong vòng đã bay ra ngoài. Cù của tôi cũng chạy ra ngoài.
- Cảm ơn mày nha, Ý. Thằng Mèo cười cười. Té ra cả hai chiếc cù của nó được tôi cứu ra.
Chúng tôi chơi rất vui vẻ, đứa nào cũng phấn khích. Nếu như ngày hôm ấy không xảy ra chuyện ấy..
Thằng Long quấn dây cù,giáng mạnh xuống vòng tròn. Chiếc cù tiện chân đinh cắm vào trán của thằng Diễn làm cho máu me bê bết. Tôi và cả bọn lấy vải băng bó cho nó. Lát sau bố nó vào đưa nó đi bệnh viện.
Kể từ lần đó chúng tôi cấm cù chân đinh trong những cuộc chơi binh cù.
Chúng tôi lớn dần lên. Internet đã khiến bọn trẻ lớp sau chúng tôi đâm đầu vào những trò chơi ảo.
Giờ đây lũ trẻ ở quê tôi không còn ai biết đến mùa bi,mùa địu,mùa cù...nữa...

Chú thích:
Cù: con quay
Ù: Tiếng vù vù do con quay phát ra khi được lên dây và ném xuống đất.
Mậm cù: Một hình thức chọi con quay trong một cái ô tròn.