Thời thế lắm nỗi trái ngang, lắm anh học trò dùi mài đến mòn vẹt ở cái nơi đây cũng chẳng có đất mà dụng võ, ví như cậu cả Trân nhà phú hộ Kim ở làng này, suốt ba năm ròng vịn thơ viết chữ buồn cho vận nước lắm nẻo gian truân, phiền lòng bà quan lớn lắm lần đổ bệnh ngược xuôi vì chẳng thể chiều nổi chí lớn của cậu.

Trước tâm trạng ủ ê tập thể của các ông trên chiếu lớn, cậu cả Trân biết mình không nên nói tiếp những điều đang xảy ra nếu không muốn vạ lây đến cả nhà, sự đến đây mà bà đã khóc than ra thành thế, nói tiếp thì còn ra cái cơ sự gì nữa?

"Có phản thì cũng phản cho ra dáng học trò nước Nam, sang đó tu chí về sau còn biết giơ cao đánh khẽ cho dân nhà"

"Tại Hưởng nó ưng sao? Nó ưng cho cái tiếng nhuốc đó sao?"

-

"Cậu cả còn căm cụ đồ cái chuyện ấy sao? Cậu thương ông bà đi, tôi lạy cậu, cậu làm ơn nghe ông bà mà sang Pháp đi"

"Thầy ơi, con thực sự không muốn có tội với dân mình..."

♡