CHUONG 2 CÁC HU H?NG THÔNG THU?NG, CÁCH GI?I QUY?T  

2.1 Hu h?ng ph?n m?m  

Hu h?ng ph?n m?m là lo?i hu h?ng ph? bi?n nh?t trong máy tính, nh?t là d?i v?i nh?ng ngu?i m?i s? d?ng ho?c có ít hi?u bi?t v? máy tính.  

Các lo?i ph?n m?m: Ph?n m?m máy tính du?c chia làm 2 lo?i là: Ph?n m?m h? th?ng và ph?n m?m ?ng d?ng.  

2.1.1 Ph?n m?m h? th?ng:  

a. H? di?u hành: Là chuong trình ch?y trên máy tính, dùng d? di?u hành, qu?n lý các thi?t b? ph?n c?ng và các tài nguyên ph?n m?m trên máy tính.  

H? di?u hành dóng vai trò trung gian trong vi?c giao ti?p gi?a ngu?i s? d?ng và ph?n c?ng máy tính, cung c?p m?t môi tru?ng cho phép ngu?i s? d?ng phát tri?n và th?c hi?n các ?ng d?ng c?a h? m?t cách d? dàng.  

o H? di?u hành don nhi?m: t?i m?t th?i di?m ch? th?c hi?n 1 ti?n trình (MS DOS).  

Các thành ph?n co b?n:  

Boot Sector (Master Boot Record) : ch?a cung kh?i d?ng  

Các Files h? th?ng:  

IO.SYS - Ch?a các chuong trình làm vi?c ? m?c th?p, các chuong trình làm vi?c tr?c ti?p v?i các thi?t b? trong h? th?ng và v?i ROM BIOS. Trong quá trình kh?i d?ng IO.SYS du?c n?p vào vùng nh? th?p trong b? nh? và du?c trao quy?n di?u khi?n h? th?ng. Trong quá trình ho?t d?ng toàn b? file s? du?c gi? trong b? nh?.  

MS DOS.SYS - Ch?a các thông tin qu?n lý dia và thi?t b?, MSDOS.SYS cung du?c n?p trong quá trình kh?i d?ng và thu?ng trú trong b? nh?  

COMMAND.COM - Ch?a b? x? lý l?nh, các l?nh n?i trú(MD,CD, DIR,CLS...), cung c?p giao di?n cho ngu?i dùng. Nó du?c n?p vào b? nh? sau khi dã n?p xong hai file trên.T?t c? các thành ph?n trên du?c thi?t l?p khi s? d?ng các l?nh Format.com v?i tham s? /s ho?c s? d?ng l?nh Sys.com  

Ngoài ra HÐH MS DOS còn cung c?p các l?nh ngo?i trú du?i d?ng các files có ph?n m? r?ng .COM, .EXE trên dia: Format.com, Sys.com, DiskCopy.exe, Tree.com, Fdisk...  

H? di?u hành da nhi?m (t?i m?t th?i di?m có th? th?c hi?n nhi?u ti?n trình - HÐH Windows):  

HÐH Windows có nhi?u phiên b?n khác nhau (Windows 3.xx, 95, 98, 2000, XP, Vista  

Ngo?i tr? windows 3.xx, t?t c? các phiên b?n khác d?u là h? di?u hành da nhi?m và có giao di?n d? h?a. Các HÐH Windows dòi h?i c?u hình h? th?ng khá cao.  

VD HÐH Windows 2000 yêu c?u c?u hình t?i thi?u c?a h? th?ng:  

T?c d? : Pentium II 333 MHz  

Không gian tr?ng trên dia: 600 MB  

B? nh? RAM: 64MB.  

Các HÐH Windows có c?u trúc khá ph?c t?p. Các file h? th?ng nhi?u và không tu?ng minh  

Các chuong trình di?u khi?n thi?t b?  

Các chuong trình di?u khi?n thi?t b? thu?ng du?c các nhà s?n xu?t thi?t b? cung c?p kèm v?i các thi?t b? nhu các card di?u h?p... d? giúp các thi?t b? dó giao ti?p v?i h? di?u hành. Có m?t s? Drive c?a thi?t b? dã du?c tích h?p s?n vào b? cài d?t c?a HÐH.  

? M?t s? l?i ph?n m?m h? th?ng:  

Khi máy tính không kh?i d?ng du?c ho?c ho?t d?ng không ?n d?nh ta ph?i chu?n doán các nguyên nhân gây ra hi?n tu?ng này: là do ph?n c?ng hay ph?n m?m.  

Ð?i v?i ph?n m?m:  

? T?t máy không dúng cách, máy dang ch?y m?t di?n d?t ng?t (Ð?i v?i h? di?u hành Windows).  

? H?ng Master Boot Record (Boot Sector).  

? Thi?u ho?c h?ng các File h? th?ng, các file quan tr?ng c?a ph?n m?m ?ng d?ng.  

? Thi?u ho?c h?ng các chuong trình di?u khi?n thi?t b?.  

? Máy tính b? nhi?m Virus.  

? Missing Operating System  

? L?i trên x?y ra khi b?n tin kh?i d?ng chính ( MBR) hay trên các m?c nh?p b?ng phân vùng. B?ng phân vùng dùng con tr? tr? d?n sector không ph?i là b?t d?u c?a phân vùng.  

? Thu?ng do các ch? s? không h?p l? trong BIOS hay do Pin y?u hay h?ng. Có th? do nguyên nhân khác là Virus phá ho?i ho?c không t?n t?i phân vùng kh?i d?ng trong dó.  

? Cách kh?c ph?c là ch?nh s?a l?i thông s? BIOS. Thông s? ? dia trên BIOS ph?i trùng v?i ? dia có phân vùng kh?i d?ng ho?t d?ng.  

? N?u b?n ghi kh?i d?ng chính b? h?ng hay b? Virus thì ta nên dùng FDISK /MBR d? s?a.  

? NO ROM BASIC-SYSTEM HALTED  

? Ðây là thông báo l?i c?a AMI BIOS khi các b?n ghi kh?i d?ng hay kh?i d?ng chính trên ? kh?i d?ng b? h?ng.  

? Có th? do c?u hình kh?i d?ng không dúng hay không du?c khai báo trong BIOS tuong t? thông báo trên nguyên nhân do phân vùng kh?i d?ng h?ng hay không có phân vùng kh?i d?ng. Cách kh?c ph?c tuong t?.  

? Boot Error Press F1 to Retry  

Thu?ng x?y ra trên BIOS Phoenix khi ? c?ng không có Boot sector ho?c Master Boot Record hay do l?i trong ? kh?i d?ng. Nguyên nhân và cách kh?c ph?c tuong t?.  

? Invalid Drive Specification  

Do dia c?ng chua du?c phân vùng hay b?ng phân vùng h?ng. Ta có th? dùng FDISK hay PQ Magic d? phân vùng hay ki?m tra phân vùng dã có. N?u b? h?ng ta có th? dùng các ph?n m?m khôi ph?c d? li?u nhu Norton Utilities, Data Recovery d? ch?a b?ng phân vùng. N?u ta phân vùng l?i thì s? gây m?t d? li?u.  

2.1.2 Ph?n m?m ?ng d?ng: Các ti?n ích, ph?n m?m van phòng, các ngôn ng? l?p trình ...  

? Các ngôn ng? l?p trình.  

o Là các chuong trình cho phép các nhà l?p trình biên so?n theo m?t quy t?c nh?t d?nh r?i d?ch chúng ra ngôn ng? máy d? cho ph?n c?ng hay h? di?u hành hi?u du?c.  

o Có ngôn ng? l?p trình b?c th?p và ngôn ng? l?p trình b?c cao, ngôn ng? b?c th?p nó g?n v?i ngôn ng? máy nên thu?ng du?c s? d?ng d? vi?t lên các chuong trình di?u khi?n ph?n c?ng nhu Drive và h? di?u hành, các ngôn ng? b?c cao thu?ng g?n v?i ngôn ng? giao ti?p c?a con ngu?i nên thu?ng du?c s? d?ng d? xây d?ng lên các chuong trình ?ng d?ng ch?y trên h? di?u hành.  

? Các chuong trình ?ng d?ng.  

o Chuong trình ?ng d?ng là các chuong trình ch?y trên m?t h? di?u hành nào dó, nó không tham gia di?u khi?n ph?n c?ng.  

o Ví d?: Các chuong trình so?n th?o van b?n, các trình duy?t Web, các chuong trình x? lý ?nh, nghe nh?c v v...  

o Các ph?n m?m ?ng d?ng khi x?y ra l?i thu?ng ch? ?nh hu?ng c?c b? d?n b?n thân ?ng d?ng dó chính vì v?y các x? lý thu?ng là cài d?t s?a ch?a ho?c g? b? di cài d?t l?i.  

2.2 Hu h?ng ph?n c?ng  

Hu h?ng ph?n c?ng c?a máy tính là các hu h?ng liên quan d?n các linh ki?n c?a máy tính. Các hu hõng này dôi khi khá ph?c t?p vì nhi?u khi cùng m?t hi?n tu?ng nhung có th? do các l?i khác nhau gây ra.  

2.2.1 B? vi x? lý (CPU)  

• CPU là thành ph?n r?t hi?m b? l?i nhung n?u nghi ng? v? ho?t d?ng c?a b? vi x? lý, ta nên ti?n hành m?t s? bu?c ki?m tra don gi?n. Các hi?n tu?ng h?ng hóc có th? do B? x? lý:  

o H? th?ng ch?t, không th?y con tr?, không ti?ng kêu bíp, qu?t t?n nhi?t c?a CPU v?n quay.  

o Treo khi Post hay v?a Post xong  

o Liên t?c kh?i d?ng l?i hay t? d?ng Shuts down.  

o Ho?t d?ng không bình thu?ng, máy hay b? treo.  

• Ð?i v?i l?i d?u tiên ta có th? s? d?ng nguyên t?c lo?i tr? theo các th? t? sau: H?ng RAM, h?ng Mainboard, h?ng CPU  

• V?i các l?i sau thu?ng do CPU quá nóng vì l?i qu?t t?n nhi?t chua l?p dúng, qu?t t?n nhi?t h?ng ho?c ho?t d?ng y?u.  

• N?u không phát hi?n du?c nguyên nhânta có th? thay th? b?ng m?t b? x? lý khác, n?u không còn l?i thì l?i dó là do b? x? lý ngu?c l?i thì l?i có th? n?m ? thi?t b? khác.  

2.2.2 Card màn hình, màn hình  

Khi Card màn hình ho?c màn hình g?p hu h?ng có th? có các hi?n tu?ng sau:  

• Màn hình không sáng:  

o N?u kèm theo 1 ti?ng bíp dài và 3 ti?ng bíp ng?n khi kh?i d?ng có th? do Card màn hình b? l?ng chân ho?c card màn hình b? h?ng.  

o N?u không có ti?ng kêu có th? do màn hình không du?c cung c?p di?n ho?c màn hình b? h?ng  

• Hi?n th? không dúng m?u ho?c không hi?n th? du?c ch? d? d? h?a ? trong Windows  

o Cáp d? li?u ra màn hình b? l?ng ho?c d?t ng?m  

o Ph?n m?m di?u khi?n card màn hình h?ng ho?c không phù h?p  

o Thi?t l?p ch? d? phân gi?i, t?n s? quét quá l?n so v?i màn thông s? c?a màn hình.  

2.2.3 Bàn phím (Keyboard)  

Hu h?ng thu?ng g?p c?a bàn phím là d?t dây tín hi?u và k?t phím  

• Bàn phím b? d?t dây tín hi?u  

o Bi?u hi?n :  

? Máy không nh?n bàn phím, hoac có các thông báo l?i bàn phím  

? Keyboard Erro trên màn hình khi kh?i d?ng  

o Ki?m tra :  

? Tháo các ?c phía sau bàn phím và m? l?p sau bàn phím ra  

? Dùng d?ng h? v?n nang d? thang x 1O do các s?i dây trong cáp tín hi?u t? m?i hàn trên bàn phím d?n các chân ? d?u n?i, ta do t? m?t m?i hàn d? t?t c? các chân ph?i có m?t chân thông m?ch.  

? N?u phát hi?n th?y cáp tín hi?u d?t thì thay m?t cáp tín hi?u khác.  

• Bàn phím b? ch?p phím  

o Bi?u hi?n :  

? Máy có ti?ng bíp liên t?c không d?t.  

o Ki?m tra :  

? Ki?m tra các phím xem có phím nào dó b? k?t, b?m xu?ng nhung không t? n?y lên du?c không ?  

? B?o du?ng bàn phím b?ng cách dùng khí nén th?i m?nh vào các khe c?a bàn phím d? cho b?i b?n b?t ra  

? Tru?ng h?p các phím hay b? k?t do b?i b?n ta có th? tháo bàn phím ra, tách ph?n m?ch di?n ra kh?i các phím b?m, có th? dùng c?n ho?c nu?c xà phòng r?a s?ch các phím b?m sau dó phoi khô r?i l?p l?i.  

Chú ý : Tránh không d? nu?c giây vào p??n m?ch di?n.  

• Ðã thay bàn phím m?i nhung máy v?n không dùng du?c bàn phím  

o Nguyên nhân :  

Bi?u hi?n trên là do h?ng IC giao ti?p v?i bàn phím trên Mainboard  

Dùng d?ng h? v?n nang d? dò t? chân c?m PS/2 c?a bàn phím trên Mainboard xem thông m?ch v?i IC nào g?n dó => IC thông m?ch v?i d?u c?m PS2 là IC giao ti?p bàn phím.  

S? d?ng m? hàn khò d? thay IC  

2.2.4 Chu?t(Mouse)  

Chu?t là thi?t b? tr? trên màn hình, chu?t xu?t hi?n trong màn hình Windows v?i giao di?n d? ho?, Các trình di?u khi?n chu?t thu?ng du?c tích h?p trong các h? di?u hành, hi?n nay thì tru?ng có 2 lo?i chu?t ph? bi?n là chu?t bi và chu?t quang.  

a. Chu?t bi  

* C?u t?o và nguyên lý ho?t d?ng c?a chu?t bi.  

C?u t?o :  

Bên trong chu?t bi có m?t viên bi cao su t? vào hai tr?c b?ng nh?a du?c d?t vuông góc v?i nhau, khi ta di chu?t thì viên bi quay => làm cho hai tr?c xoay theo, hai tr?c nh?a du?c g?n v?i bánh rang nh?a có d?c l?, m?i bánh rang du?c d?t l?ng vào trong m?t c?m bi?n bao g?m m?t Diode phát quang và m?t dèn thu quang.  

C?u t?o bên trong c?a chu?t bi  

B? c?m bi?n trong chu?t bi  

Diode phát quang phát ra ánh sáng h?ng ngo?i chi?u qua bánh rang nh?a d?c l? chi?u vào dèn thu quang, khi bánh rang xoay thì ánh sáng chi?u vào dèn thu quang b? ng?t quãng, dèn thu quang d?i ánh sáng này thành tín hi?u di?n dua v? IC gi?i mã => t?o thành tín hi?u di?u khi?n cho con tr? d?ch chuy?n trên màn hình.  

Trong chu?t bi có hai b? c?m bi?n, m?t b? di?u khi?n cho chu?t d?ch chuy?n theo phuong ngang, m?t b? di?u khi?n d?ch chuy?n theo phuong d?c màn hình.  

Bên c?nh các b? c?m bi?n là các công t?c d? nh?n phím chu?t trái hay phím chu?t ph?i.  

Công t?c d? nh?n trái chu?i hay nh?n ph?i chu?t  

* Hu h?ng thu?ng g?p c?a chu?t bi  

• Khi di chuy?n chu?t th?y con tr? di chuy?n gi?t c?c và r?t khó khan  

Nguyên nhân :  

Tru?ng h?p trên thu?ng do hai tr?c lan áp vào viên bi b? b?n vì v?y chúng hông xoay du?c.  

Kh?c ph?c :  

+ Tháo viên bi ra, v? sinh s?ch s? viên bi và hai tr?c lan áp vào viên bi, sau dó l?p l?i.  

• Chu?t ch? di chuy?n theo m?t hu?ng ngang ho?c d?c  

Nguyên nhân :  

+ Do m?t tr?c lan không quay, có th? do b?i b?n.  

+ Do h?ng m?t b? c?m bi?n  

Kh?c ph?c :  

+ V? sinh các tr?c lan bên trong  

+ Tháo viên bi ra và dùng tay xoay th? hai tr?c, khi xoay tr?c nào mà không th?y con tr? d?ch chuy?n là h?ng c?m bi?n an vào tr?c dó => Ta có th? s? d?ng b? c?m bi?n t? m?t con chu?t khác l?p sang thay th?.  

• Máy không nh?n chu?t, di chu?t trên bàn con tr? không d?ch chuy?n  

Nguyên nhân :  

+ Tru?ng h?p này thu?ng do d?t cáp tín hi?u  

+ M?t s? tru?ng h?p là do h?ng IC gi?i mã bên trong chu?t.  

Kh?c ph?c :  

+ Ki?m tra s? thông m?ch c?a cáp tín hi?u b?ng d?ng h? v?n nang d? thang x1O, n?u có m?t s?i dây d?t thì c?n thay dây cáp.  

+ N?u không ph?i do cáp thì thay th? IC trong chu?t.  

• B?m công t?c chu?t trái ho?c chu?t ph?i m?t tác d?ng.  

Nguyên nhân :  

+ Nguyên nhân thu?ng do công t?c không ti?p xúc, ta tháo chu?t ra và ki?m tra s? ti?p xúc c?a công t?c khi b?m, n?u công t?c không ti?p xúc thì thay công t?c  

+ N?u công t?c v?n ti?p xúc t?t thì nguyên nhân là do h?ng IC, c?n thay m?t IC m?i.  

b. Chu?t quang  

* C?u t?o c?a chu?t quang  

Chu?t quang ho?t d?ng theo nguyên t?c quang h?c, chu?t không có bi mà thay vào dó là m?t l? d? chi?u và ph?n chi?u ánh sáng d?.  

• C?u t?o bên trong chu?t quang  

+ B? ph?n quan tr?ng nh?t c?a chu?t quang là h? th?ng phát quang và c?m quang, Diode phát ra ánh sáng chi?u lên b? m?t bàn, ?nh b? m?t s? du?c th?u kính h?i t?, h?i t? trên b? ph?n c?m quang.  

+ Bên c?nh b? ph?n quang h?c là bi xoay và các công t?c nhu chu?t thông thu?ng.  

Nguyên t?c ho?t d?ng c?a chu?t quang  

Diode phát quang phát ra ánh sáng d? chi?u lên b? m?t c?a t?m di chu?t, ?nh c?a b? m?t t?m di chu?t du?c th?u kính h?i t? lên b? m?t c?a b? ph?n c?m quang, b? ph?n c?m quang s? phân tích s? d?ch chuy?n c?a b?c ?nh => t?o thành tín hi?u di?n g?i v? máy tính.  

+ Diode phát quang có hai ch? d? sáng, ch? d? sáng y?u Diode du?c cung c?p kho?ng 0,3V. Ch? d? sáng m?nh Diode du?c cung c?p kho?ng 2,2V.  

+ Khi ta không di chuy?n chu?t thì sau kho?ng 3 giây Diode s? t? chuy?n sang ch? d? t?i d? gi?m cu?ng d? phát x? làm tang tu?i th? c?a Diode.  

* Hu h?ng thu?ng g?p c?a chu?t quang  

• Máy không nh?n chu?t  

Nguyên nhân  

+ Tru?ng h?p này thu?ng do chu?t b? d?t cáp tín hi?u  

+ M?t s? tru?ng h?p do h?ng IC giao ti?p trên chu?t  

Kh?c ph?c  

+ Dùng d?ng h? v?n nang d? thang 1O do s? thông m?ch c?a cáp tín hi?u, n?u th?y d?t m?t s?i thì b?n c?n thay cáp tín hi?u khác.  

+ N?u cáp tín hi?u b?nh thu?ng thì c?n thay th? IC giao ti?p (là IC ? c?nh g?n b?i dây cáp tín hi?u)  

• Chu?t không phát ra ánh sáng d?, không ho?t d?ng du?c.  

Nguyên nhân  

+ Ð?t cáp tín hi?u làm m?t Vcc cho chu?t  

+ H?ng Diode phát quang  

Kh?c ph?c  

+ Ki?m tra và thay cáp tín hi?u n?u d?t  

+ Ki?m tra Diode phát quang n?u d?t thì thay m?t Diode khác

2.2.5 Ngu?n cung c?p  

Ðây là thi?t b? quan tr?ng khi bi tr?c tr?c ho?c h?ng hóc có th? gây ra h?c các thi?t b? khác.  

? Ð? ki?m tra tr?c tr?c b? ngu?n v? co b?n là cô l?p b? ngu?n nhu là nguyên nhân gây ra h?ng hóc và n?u c?n thi?t thì thay th? nó.  

? Có m?t s? tri?u ch?ng có th? cho ta th?y b? ngu?n c?a h? th?ng b?t d?u h?ng hóc. Các tri?u ch?ng này nhi?u khi có v? nhu ít liên quan d?n nguyên nhân là b? ngu?n. Ví d? nhu l?i b? nh?, máy treo d?t ng?t ...  

Các các l?i có th? liên quan d?n b? ngu?n:  

? Có b?t k? l?i nào trong quá trình kh?i d?ng hay b?t máy.  

? T? kh?i d?ng l?i hay treo d?t ng?t trong quá trình ho?t d?ng bình thu?ng.  

? Các tr?c tr?c trong quá trình ki?m tra ch?n l? b? nh? hay các l?i b? nh? khác.  

? Ðia c?ng hay qu?t cùng lúc không quay ( không có ngu?n +12V).  

? Quá nóng do l?i qu?t.  

? Ngu?n y?u làm cho h? th?ng t? kh?i d?ng l?i.  

? S?c di?n trên v? máy hay các b? n?i.  

? Phóng tinh di?n làm ng?ng quá trình ho?t d?ng c?a h? th?ng.  

Các tri?u ch?ng sau dây là l?i hoàn toàn do b? ngu?n:  

? H? th?ng hoàn toàn ch?t (không qu?t, không th?y con tr?)  

? B?c khói  

? C?u trì n?.  

N?u nghi ng? b? ngu?n có v?n d? ta có th? s? d?ng m?t s? do d?c don gi?n ho?c tháo ra quan sát nh?ng h?ng hóc có th? nhìn th?y. Nhung nh?ng thao tác trên có th? không phát hi?n ra các l?i không thu?ng xuyên. T?t nh?t là ta có m?t b? ngu?n t?t d? tr? d? thay th? ki?m tra. N?u các l?i hoàn toàn bi?n m?t thì ch?c ch?n v?n d? n?m ? b? ngu?n.  

Các bu?c ki?m tra b? ngu?n:  

1. Ki?m tra các b? n?i ngu?n xoay chi?u. Ð?m b?o phích du?c c?m ch?t trong ? c?m và ? c? b? ngu?n. Th? v?i m?t dây c?m khác  

2. Ki?m tra các k?t n?i ngu?n m?t chi?u. Ð?m b?o các b? k?t n?i c?a bo m?ch chính và ? dia du?c c?m ch?t và ti?p xúc t?t.  

3. Ki?m tra d?u ra ngu?n m?t chi?u. S? d?ng d?ng h? k? thu?t s? da d?ng d? xác d?nh di?n áp phù h?p (sai khác du?i 10% d?i v?i các ngu?n m?t chi?u, tín hi?u Power_good trong kho?ng 3-6V). N?u di?n áp du?i m?c di?n áp quy d?nh c?a d?c t?, thay b? ngu?n  

4. Ki?m tra các thi?t b? ngo?i vi du?c cài d?t. lo?i b? t?t c? các bo m?ch, ? dia và kh?i d?ng l?i h? th?ng. N?u h? th?ng làm vi?c , c?m d?n t?ng linh ki?n cho t?i khi h? th?ng g?p l?i l?n n?a. Thi?t b? cu?i cùng tru?c khi x?y ra l?i r?t có th? b? l?i.  

2.2.6 Hu h?ng ? dia c?ng  

Ðây là thi?t b? khi b? h?ng s? gây ra thi?t h?i khá l?n do có giá thành cao và có th? gây m?t các d? li?u quan tr?ng:  

• Thu?ng b? h?ng ph?n m?m do h?ng h? di?u hành, thi?t l?p kh?i d?ng trong BIOS, thi?t l?p jumper sai, do virus phá ho?i ho?c do l?i ngu?i s? d?ng  

• Các l?i ph?n c?ng : L?p cáp d? li?u sai, chua c?m cáp d? li?u, cáp ngu?n, h?ng giao di?n IDE trên main board, h?ng cáp d? li?u, ? c?ng h?ng ph?n m?ch di?n ho?c ph?n co.  

• Tùy t?ng l?i mà ta có các cách kh?c ph?c khác nhau  

* Các hu h?ng ? dia c?ng:  

• Máy không tìm th?y ? dia  

Bi?u hi?n : Khi ta kh?i d?ng máy tính, sau khi báo phiên b?n BIOS thì quá trình kh?i d?ng d?ng l?i ? dòng ch? :  

Detecting IDE Secondary Slave ... None  

Ðang dò tìm ? dia trên khe IDE th? nhì ....báo None  

Ki?m tra :  

o Ki?m tra l?i d?u c?m dây c?p ngu?n cho ? dia  

o N?u có 2 ? dia c?m chung dây cáp tín hi?u thì t?m tháo dây cáp tín hi?u ra kh?i ? dia CD Rom ho?c dia c?ng còn l?i => sau dó th? l?i  

=> Luu ý : n?u có 2 ? dia c?m chung m?t dây cáp tín hi?u thì chú ý Jumper ta ph?i thi?t l?p m?t ? là Master (MS) và m?t ? là Slave (SL)  

Thay th? dây cáp tín hi?u => sau dó th? l?i.  

Chi?u d?u dây cáp tín hi?u gi?a ? và máy  

=> N?u dã làm các thao tác trên mà không du?c thì ta ph?i thay m?t ? c?ng khác.  

• Máy không tìm th?y h? di?u hành  

Bi?u hi?n : Trong quá trình kh?i d?ng, máy d?ng l?i và dua ra thông báo l?i nhu sau :  

Invalid System Disk  

Replace the disk, and then press any key  

( H? th?ng dia b? h?ng  

Thay dia khác, sau dó b?m phím b?t k? )  

Nguyên nhân :  

o Ðia b? l?i h? di?u hành  

o Ðia b? h?ng các Sector kh?i d?ng trên track s? 1(ngoài cùng)  

o Ðia b? bad ( su?c trên b? m?t dia )  

Khi cài h? di?u hành thì báo l?i và quá trình cài d?t b? gián do?n  

Nguyên nhân :  

o ? dia c?ng b? Bad  

o ? CD Rom m?t d?c kém ho?c dia cài d?t b? xu?c .  

o L?p 2 thanh RAM không cùng ch?ng lo?i , gây xung d?t .  

o Các Card m? r?ng c?m thêm gây xung d?t ph?n c?ng .  

Kh?c ph?c :  

Dùng m?t ? CD Rom t?t và m?t dia CD m?i d? cài d?t  

Ch?y chuong trình SCANDISK ( nhu các bu?c ? ph?n sau ) d? ki?m tra b? m?t dia .  

N?u b? m?t dia không có v?n d? thì b?n c?n ki?m tra l?i RAM và các Card m? r?ng .  

• Máy ch?y thu?ng xuyên b? treo trong quá trình s? d?ng  

Nguyên nhân  

o ? dia c?ng b? Bad  

o Do RAM hay các Card m? r?ng ho? cáp ? c?ng ti?p xúc kém  

o Do thi?t b? ph?n c?ng b? xung d?t nhu l?p 2 thanh RAM khác lo?i, l?p thêm Card Vdeo khi Mainboard dã có Card Onboard v v..  

o CPU b? nóng do qu?t h?ng ho?c quay quá ch?m .  

Kh?c ph?c  

C?m l?i các dây cáp cho ? dia, c?m l?i thanh RAM và các Card m? r?ng ( n?u có )  

Ki?m tra qu?t CPU xem t?c d? quay có bình thu?ng không ?  

Ch?y SCANDISK d? ki?m tra b? m?t dia , n?u dia b? Bad n?ng thì thay ? dia .  

Kh?c ph?c khi dia b? Bad :  

S? d?ng chuong trình Partition Magic d? c?t do?n Bad ( không t?o phân vùng trên do?n Bad này n?a )  

N?u nhu di?m Bad n?m d?i rác ho?c dia b? Bad n?ng thì c?n thay ? dia m?i .  

2.2.7 Các l?i thu?ng g?p:  

L?i 1 : Máy không vào di?n, không có dèn báo ngu?n, qu?t ngu?n không quay.  

Nguyên nhân : (do m?t trong các nguyên nhân sau )  

* H?ng b? ngu?n ATX  

* H?ng m?ch di?u khi?n ngu?n trên Mainboard  

* H?ng công t?c t?t m? Power On  

Ki?m tra :  

* S? d?ng m?t b? ngu?n t?t d? th?, n?u máy ho?t d?ng du?c thì do h?ng b? ngu?n trên máy.  

* Ki?m tra công t?c t?t m? ho?c dùng Tô vít d?u ch?p tr?c ti?p hai chân P.ON trên Mainboard => N?u máy ho?t d?ng là do công t?c không ti?p xúc.  

* Các bi?n pháp trên v?n không du?c là do h?ng m?ch di?u khi?n ngu?n trên Mainboard.  

M?ch di?u khi?n ngu?n trên Mainboard  

=> Dò ngu?c t? chân P.ON (chân c?p ngu?n cáp 20 chân, chân có dây m?u xanh lá là P.ON ) v? d? bi?t IC khu?ch d?i d?m Damper, dò m?ch di?u khi?n ngu?n theo so d? trên, ki?m tra Transistor trên du?ng P.ON ? trên, ki?m tra di?n áp nuôi (5V) c?p cho IC Damper, thay th? IC Damper.  

- N?u m?ch ho?t d?ng thì sau khi b?t công t?c, chân P.ON dang t? 3V gi?m xu?ng 0V.  

=> Dùng máy hàn khò hàn l?i IC Chipset nam Sourth Bridge  

L?i 2 : Máy có dèn báo ngu?n, qu?t ngu?n quay khi b?t công t?c nhung không lên màn hình, không có ti?ng kêu.  

Nguyên nhân :  

* Ngu?n m?t di?n áp P.G  

* H?ng CPU  

* H?ng Mainboard  

* L?i ph?n m?m trên ROM BIOS  

* H?ng loa bên trong máy và Ram ho?c Card video d?ng th?i => N?u các thi?t b? trên t?t mà l?i Ram hay Card Video thì có ti?ng kêu khi kh?i d?ng.  

=> N?u h?ng các ? dia thì v?n lên màn hình, v?n báo phiên b?n Bios  

Ki?m tra :  

* C?n ki?m tra d? k?t lu?n xem có ph?i do Mainboard ho?c  

CPU hay không ?  

* Tru?c tiên hãy thay m?t b? ngu?n ATX t?t d? lo?i tr?, n?u  

thay ngu?n khác mà máy ch?y du?c thì do h?ng ngu?n trên  

máy  

=> S?a b? ngu?n trên máy => luu ý chân PG ( m?u xám ) khi qu?t ngu?n quay chân này ph?i có di?n áp kho?ng 3V d?n 6V, n?u chân này không có di?n thì máy không kh?i d?ng  

du?c. PG ( Power Good = Ngu?n t?t )  

* Ki?m tra loa bên trong máy và ch?c ch?n r?ng loa bên trong máy v?n t?t.  

Loa báo s? c? cho máy tính  

* Tháo RAM, Card Video và các ? dia ra kh?i máy ch? d? l?i  

CPU g?n trên Mainboard r?i b?t công t?c ngu?n d? ki?m tra.  

=> N?u không có ti?ng kêu ? loa thì => Mainboard ho?c CPU  

chua ho?t d?ng.  

=> Thi?t l?p l?i Jumper cho dúng t?c d? BUS c?a CPU ( v?i  

Mainboard Pentium 2 và Pentium 3 )  

=> N?u dã thao tác nhu trên nhung máy v?n không có các ti?ng  

bíp dài ? loa là h?ng Mainboard ho?c h?ng CPU  

L?i 3 : B?t ngu?n máy tính th?y có ti?ng Bíp.....Bíp......Bíp...... có nh?ng ti?ng Bíp dài ? trong máy phát ra, không có gì trên màn hình.  

Nguyên nhân :  

* Máy b? l?i RAM  

=> L?i RAM thu?ng phát ra nh?ng ti?ng Bíp....... dài liên t?c.  

* Máy b? h?ng Card Video  

=> H?ng Card Video thu?ng phát ra m?t ti?ng Bíp.......dài và  

ba ti?ng Bip Bip Bip ng?n.  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

* N?u máy có nh?ng ti?ng Bíp........Bíp.......Bíp....... dài liên t?c thì thông thu?ng do l?i RAM, tháo RAM ra kh?i Mainboard, dùng d?u RP7 làm v? sinh s?ch s? chân ti?p xúc trên RAM và khe c?m sau dó g?n vào và th? l?i.  

V? sinh s?ch khe c?m RAM b?ng d?u RP7 ho?c b?ng xang  

V? sinh s?ch chân RAM cho kh? nang ti?p xúc t?t nh?t  

N?u không du?c thì thay m?t thanh RAM m?i r?i th? l?i  

* N?u máy có m?t ti?ng Bíp dài và nhi?u ti?ng bíp ng?n thì thông thu?ng là do l?i Card Video.  

=> V? sinh chân Card Video và khe c?m Card Video tuong t? chân RAM.  

V? sinh khe c?m AGP  

V? sinh chân c?m Card video  

=> N?u không du?c thì thay m?t Card Video t?t cùng lo?i r?i th? l?i.  

L?i 4 : Máy tính kh?i d?ng, có lên màn hình nhung thông báo :  

DISK BOOT FAILURE, INSERT SYSTEM DISK AND PRESS ENTER  

Nguyên nhân :  

* H?ng cáp tín hi?u c?a ? c?ng  

* Cáp ngu?n c?a ? c?ng không ti?p xúc  

* H?ng h? di?u hành trên ? c?ng  

* Ð?u sai Jumper trên ? c?ng  

* H?ng ? c?ng  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

* C?m l?i cáp tín hi?u và cáp ngu?n c?a ? c?ng cho ti?p xúc t?t  

Cáp ? c?ng  

* N?u máy có hai ? c?ng thì t?m th?i tháo m?t ? ra và th? l?i  

* N?u d? hai ? c?m trên m?t dây cáp thì c?n thi?t l?p m?t ? là MS  

(Master - ? chính) và m?t ? là SL (Slaver- ? ph?)  

Hai ? c?ng d?u chung cáp  

V? trí thi?t l?p Jumper trên ?  

* Vào màn hình CMOS d? ki?m tra xem máy dã nh?n ? c?ng chua ?  

=> Khi kh?i d?ng b?m liên ti?p vào phím Delete d? vào màn hình CMOS.  

=> N?u nhu t?t c? các dòng trên d?u báo [ None ] thì nghia là máy chua nh?n du?c ? c?ng nào c? => C?n ki?m tra cáp tín hi?u ho?c thay cáp r?i th? l?i => N?u k?t qu? máy v?n không nh?n du?c ? dia thì b?n c?n thay ? c?ng m?i.  

=> N?u máy dã nh?n du?c ? c?ng nhu trên thì cài d?t l?i h? di?u hành cho máy.  

L?i 5 : Khi kh?i d?ng máy tính thông báo trên màn hình là không tìm th?y ? A ho?c ? A h?ng :  

Boot Failure Insert BOOT Diskete in APress any key when ready  

Nguyên nhân :  

* Khi kh?i d?ng máy, trong ? A v?n có dia quên chua b? ra.  

* ? A b? h?ng  

* Máy h?t Pin CMOS  

* Máy không l?p ? A nhung trong CMOS l?i khai báo ? A là [1,44M 3,5 in ]  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

* Tháo h?t dia ra kh?i ? A khi m? máy  

* Ki?m tra Pin CMOS n?u < 3V thì thay Pin m?i sau dó thi?t l?p l?i CMOS.  

- Khi máy h?t Pin CMOS => c?u hình máy du?c thi?t l?p trong RAM CMOS s? b? xoá h?t, khi dó máy s? s? d?ng b?n Default ? trong BIOS d? ki?m tra thi?t b?, trong b?n Default luôn luôn khai báo ? A là [ 1.44M 3,5in ] vì v?y n?u máy không l?p ? A nó s? b? báo l?i khi kh?i d?ng.  

* N?u máy không l?p ? A thì ph?i khai báo trong màn hình CMOS ? A là [ None ], ? B là [ None ]  

L?i 6 : Máy kh?i d?ng vào d?n Win XP thì Reset l?i, cài l?i h? di?u hành Win XP thì thông báo l?i và không th? cài d?t.  

Nguyên nhân :  

* Máy b? nhi?m Virus n?ng  

* Máy b? l?i RAM ( ? d?ng nh? )  

* Máy g?n 2 thanh RAM khác ch?ng lo?i ho?c khác t?c d? Bus  

* Trên Mainboard b? khô ho?c b? ph?ng lung các t? hoá l?c  

ngu?n.  

* Máy b? xung d?t thi?t b?, g?n nhi?u Card lên khe PCI  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

* Tháo ? c?ng ra dua sang m?t máy tính khác cài ph?n m?m di?t virus d?m b?o luôn luôn du?c c?p nh?t d? quét Virus.  

* Ki?m tra RAM, n?u trên máy g?n 2 thanh thì hãy tháo th? m?t thanh ra ngoài r?i th? l?i, khi g?n 2 thanh vào máy thì ph?i cùng Bus, cùng ch?ng lo?i và nên có dung lu?ng b?ng nhau.  

* Thay th? thanh RAM khác r?i th? l?i.  

* Tháo h?t các Card m? r?ng ra, ch? d? l?i Card Video trên máy r?i th? l?i => n?u máy ch?y du?c là do l?i Card ho?c máy xung d?t thi?t b?.  

* Quan sát các t? hoá l?c ngu?n trên Mainboard n?u th?y có hi?n tu?ng ph?ng lung thì c?n thay th? t? m?i.  

L?i 7 : Máy ch?y thu?ng xuyên b? treo ho?c ch?y ch?m so v?i t?c d? th?c.  

Nguyên nhân :  

* H?ng qu?t CPU  

* Cáp tín hi?u và cáp ngu?n c?a ? c?ng ti?p xúc ch?p ch?n  

* Máy b? nhi?m Virus  

* L?i h? di?u hành  

* ? c?ng b? Bad ? phân vùng ch?a h? di?u hành.  

Ki?m tra & S?a ch?a  

* Ki?m tra xem qu?t CPU có quay bình thu?ng không ?  

N?u qu?t CPU không quay thì máy s? b? treo sau khi ch?y du?c vài phút  

* Thay th? cáp tín hi?u c?a ? c?ng và làm v? sinh chân c?m dây ngu?n lên ? c?ng r?i th? l?i.  

N?u cáp tín hi?u c?a ? c?ng ti?p xúc ch?p ch?n s? làm cho máy b? treo  

* S? d?ng các ph?n m?m m?i nh?t d? quét Virus cho máy, ph?n m?m quét Virus c?n ph?i c?p nh?t m?i thu?ng xuyên thì quét m?i có hi?u qu?.  

* Cài l?i h? di?u hành cho máy.  

* Sau khi dã làm các bi?n pháp trên v?n không du?c thì có th? ? c?ng b? Bad, n?u ? c?ng Bad n?ng thì khi cài h? di?u hành s? b? l?i, n?u Bad nh? thì v?n cài d?t bình thu?ng nhung khi s? d?ng máy hay b? treo.  

=> Ki?m tra ? dia có Bad không : có th? dùng m?t s? ph?n m?m ki?m tra ? dia : Partitiom Magic, Norton Untilities, ...  

L?i 8 : Khi kh?i d?ng máy tính thông báo trên màn hình nhu sau :  

Missing Operating System  

Nguyên nhân:  

* L?i trên x?y ra khi b?n tin kh?i d?ng chính ( MBR) hay trên các m?c nh?p b?ng phân vùng. B?ng phân vùng dùng con tr? tr? d?n sector không ph?i là b?t d?u c?a phân vùng.  

* Thu?ng do các ch? s? không h?p l? trong BIOS hay do Pin y?u hay h?ng. Có th? do nguyên nhân khác là Virus phá ho?i ho?c không t?n t?i phân vùng kh?i d?ng trong dó.  

Ki?m tra & S?a ch?a  

* Cách kh?c ph?c là ch?nh s?a l?i thông s? BIOS. Thông s? ? dia trên BIOS ph?i trùng v?i ? dia có phân vùng kh?i d?ng ho?t d?ng.  

* N?u b?n ghi kh?i d?ng chính b? h?ng hay b? Virus thì ta nên dùng FDISK /MBR d? s?a.  

L?i 9 : Khi kh?i d?ng máy tính thông báo trên màn hình nhu sau :  

Invalid Drive Specification  

Nguyên nhân:  

* Do dia c?ng chua du?c phân vùng hay b?ng phân vùng h?ng.  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

Ta có th? dùng FDISK hay PQ Magic d? phân vùng hay ki?m tra phân vùng dã có. N?u b? h?ng ta có th? dùng các ph?n m?m khôi ph?c d? li?u nhu Norton Utilities, Data Recovery d? ch?a b?ng phân vùng. N?u ta phân vùng l?i thì s? gây m?t d? li?u.  

L?i 10: Khi kh?i d?ng máy tính thông báo trên màn hình nhu sau :  

Hard Disk Controller Failure  

Nguyên nhân:  

* Thông báo trên cho bi?t b? di?u khi?n ? dia c?ng có th? b? h?ng, d?t không dúng thông s? trong BIOS, b? di?u khi?n không giao ti?p du?c v?i ? dia, hay do cáp b? h?ng ho?c l?p ngu?c.  

Ki?m tra & S?a ch?a :  

C?n ki?m tra l?i cáp, xem l?i c?u hình các ch? s? ? dia trong BIOS, ? dia có quay không. N?u t?t c? d?u dúng thì có th? b? di?u khi?n dã h?ng c?n ph?i thay th?, n?u không du?c thì ph?i thay ? c?ng.  

2.3 Nâng c?p máy tính