Chủ đề 19. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng

- Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đó thay đổi (tăng hoặc giảm).

Chủ đề 20. Dòng điện xoay chiều

- Dòng điện xoay chiều là dòng điện luân phiên đổi chiều.

- Kí hiệu AC hoặc ~.

- Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều trong máy phát điện xoay chiều (2 cách):

+ Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín.

+ Cho cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm.

- Dòng điện xoay chiều trong mạng điện gia đình ở nước ta có tần số: 50 Hz.

- Dòng điện này luân phiên đổi chiều 100 lần mỗi giây.

Chủ đề 21. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều

- Dòng điện xoay chiều có các tác dụng: Nhiệt (bàn ủi), Quang (đèn huỳnh quang), Từ (nam châm điện), Sinh lý (máy sốc tim; có thể gây tai nạn điện, điện giật nên cần tuân thủ các quy tắc an toàn điện).

- Tác dụng từ phụ thuộc vào chiều của dòng điện: Lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều.

Chủ đề 22a. Máy biến thế

- Cấu tạo:

Máy biến thế gồm:

+ 2 cuộn dây dẫn có số vòng dây khác nhau, đặt cách điện với nhau.

+ Một lõi sắt có pha silic chung cho cả hai cuộn dây.

- Hoạt động:

+ Máy biến thế hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.

+ Máy biến thế hoạt động được với dòng điện xoay chiều.

- Công thức: U1/U2 = n1/n2

trong đó:

+ U1/U2: Hiệu điện thế 2 đầu cuộn sơ cấp/thứ cấp (V)

+ n1/n2: Số vòng dây của cuộn sơ cấp/thứ cấp (vòng)

- Máy tăng thế: U1 < U2, n1 < n2

- Máy hạ thế: U1 > U2, n1 > n2

Chủ đề 22b. Truyền tải điện năng đi xa

- Khi truyền tải điện năng đi xa bằng đường dây dẫn, một phần điện năng bị hao phí do hiện tượng tỏa nhiệt trên đường dây.

- Công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây truyền tải điện tỉ lệ nghịch với hiệu điện thế ở đầu đường dây: Php = R.P^2 / U^2

trong đó:

+ Php: Công suất hao phí (W)

+ R: Điện trở đường dây (ôm)

+ P: Công suất điện cần truyền đi (W)

+ U: Hiệu điện thế 2 đầu đường dây truyền tải điện (V)

- Để giảm điện năng hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây tải điện xoay chiều, biện pháp chủ yếu được sử dụng là: Dùng máy biến thế để tăng hiệu điện thế đặt vào đường dây tải điện.

VD: Nếu tăng U lên 5 lần thì Php giảm 25 lần.