Đối với những ai sáng tác truyện, để cho ra 1 tác phẩm thì thường sẽ có 2 trường hợp như sau:

- Tạo dựng nhân vật rồi từ nhân vật mà phát triển cốt truyện, tình tiết câu chuyện.

- Tạo nên cốt truyện rồi mới xây dựng nhân vật

Nhưng dù có làm theo cách nào thì "nhân vật" vẫn là một yếu tố VÔ CÙNG QUAN TRỌNG trong câu chuyện, vì họ là những người dẫn dắt độc giả qua từng trang giấy, và là người thay tác giả truyền đạt thông điệp của câu chuyện đến cho mọi người.

Vì thế, để xây dựng một nhân vật thì ta cần chú ý những điều sau.

1. Tính cách, giới tính của nhân vật

Tại sao Green lại cho tính cách của nhân vật lên hàng đầu? Đó là vì yếu tố này sẽ ảnh hưởng cực kỳ lớn tới diễn biến của cốt truyện sau này.

Mọi hành động của nhân vật phải phù hợp với tính cách của họ, mà nếu có trái ngược, thì nên có một 'lời giải thích phù hợp' cho sự thay đổi đó. Và tất nhiên, tính cách của nhân vật phải phù hợp với đề tài và chủ đề của câu chuyện, vì như thế họ mới truyền tải ý nghĩa của câu chuyện trọn vẹn đến người đọc được.

Ngoài ra, vì cách nghĩ, tính cách của con trai và con gái cũng khác nhau nên giới tính phải quyết định cẩn thận đấy. Thường đa số các Au sẽ thiết kế nhân vật theo giới tính của mình, vì như thế nó dễ nắm bắt diễn biến tâm lý hơn vì kiểu... "mình sẽ nghĩ nó sẽ cảm thấy thế này nếu mình là nó, cùng giới tính cả mà" :)

Nhưng mà không có nghĩa là không được phá cách nhé, vì ai bảo cứ phải "dập theo khuôn mẫu" làm gì đâu? Nhân vật chính là "trai ngoan chồng đảm" cũng được, mà gái là "bà nam nhân" cũng chẳng ai cấm. Chỉ cần nhớ một điều thôi, là tính cách luôn phải song hành với cốt chuyện và ý nghĩa cốt truyện, thế là ổn rồi.

2. Quá khứ của nhân vật

Các bạn hẳn đã nghe là trẻ con rất dễ bị tác động bởi môi trường xung quanh nó, đặc biệt là gia đình và bố mẹ nó rồi đúng không? Và chưa kể những gì nó chứng kiến khi còn nhỏ, và khi nhận thức của nó trở nên rõ ràng nhất sẽ là thứ ảnh hưởng đến tiềm thức của bọn chúng suốt cả cuộc đời.

Bây giờ bạn hãy đem so sánh tính cách của một đứa trẻ sống trong một gia đình mà lúc nào cũng bạo lực với bất hòa, với một đứa trẻ sống trong cảnh xa hoa nhung lụa, được bố mẹ quan tâm, giáo dục đàng hoàng, bạn sẽ thích lại gần đứa nào hơn? Đa số sẽ chọn bắt chuyện với đứa con nhà "có giáo dục" kia hơn.

Vì thế ta có thể nói rằng chính quá khứ của nhân vật sẽ là thứ tác động gián tiếp đến cốt truyện, tức là một yếu tố cần được chú trọng để xây dựng. Quá khứ gồm những thứ như sau:

- Gia cảnh (giàu, bình thường hay nghèo? Gia đình hạnh phúc hay đổ vỡ? Hay thậm chí mồ côi bố mẹ từ nhỏ? v.v...)

- Cách mọi người đối xử với nó ( Mối quan hệ giữa nhân vật chính với người thân trong gia đình, với bạn bè tốt hay xấu? Nhân vật nhận được sự quan tâm từ gia đình, bạn bè, mọi người hay bị xa lánh, dè bỉu, v.v...)

- Bản chất con người của nhân vật (cái này không bắt buộc đối với các bạn xây dựng tính cách nhân vật chính là một người sống thật với bản thân, với cảm xúc của mình. Nhưng nếu nhân vật là người có xu hương "băng lạnh như Bắc Cực", hay cố tình sống trái với bản chất, thì có lẽ đây cũng là một phần rất quan trọng cần được khai thác.

Quá khứ nhân vật nên "hợp lí" với con người của nhân vật vào thời điểm xảy ra câu chuyện. Cuộc sống của nhân vật có thăng trầm hay là bình thường từ đầu tới cuối là tùy các bạn. Còn xây dựng cuộc sống nhân vật có hư cấu hay không hư cấu thì tùy thuộc vào cảm nhận của từng readers thôi, Green không có ý kiến ở phần này.

Và thêm nữa, một số câu chuyện không nhất thiết phải nói về yếu tố quá khứ này ra làm gì, nhưng việc xây dựng cho nhân vật của bạn một cái "background story" như thế này sẽ giúp bạn dễ mường tượng ra tính cách của nhân vật đấy. Cho nên "quá khứ nhân vật" không bao giờ là thừa đâu.

3. Ngoại hình nhân vật

Tiếp đến là ngoại hình nhân vật. Bạn có thể chọn ngoại hình nhân vật phản ánh tính cách của họ hoặc chỉ là cho có để cho Readers dễ mường tượng ra "câu chuyện", không liên quan gì đến tính cách.

Bạn chỉ cần chú ý đến điều sau đây: Ngoại hình thì phải phù hợp với "vũ trụ" mà họ ở trong đó. Kiểu nếu lấy bối cảnh là một thế giới bình thường, con người "gen" vẫn như thế thì tóc thường có màu tự nhiên là nâu (tùy sắc độ), đen, vàng (nhiều sắc độ), xám (cho người đã có tuổi), bạc (với người già và đối tượng bị bạch tạng), còn nhuộm hay không thì không biết :)

Mắt tự nhiên thì đen, nâu (nhiều sắc độ), xanh lam (nhiều sắc độ), xanh lục, xám, đỏ (cho các đối tượng bị bạch tạng), không tính đeo lenz. Chú ý là không lạm dụng màu mắt xanh lá nhé, vì trên thế giới này có khá hiếm người mắt màu xanh lá đấy, không thì "hơi vô lí".

Trường hợp mà họ ở "vũ trụ" khác thường (có ma thuật, con người bình thường có đủ thể loại sắc thái tóc và mắt) thì cứ thoải mái bung lụa đi mấy bé :)

Và ngoại hình thì nên hợp lý với tuổi sinh học một tí. Kiểu như chị Băng, 15 tuổi mà cao 1m80, nặng 50kg, ngực nở mông cong như siêu mẫu thì... đúng là chẳng ai tin là con người này có thật rồi :')

3. Diễn biến tâm lý nhân vật trong câu chuyện

Trước các tình huống mà nhân vật gặp phải trong câu chuyện , họ phải có một phản ứng "hợp logic" với chúng. Làm cách nào để cho độc giả thấy tâm lý nhân vật được phát triển "tự nhiên, hợp lý"? Đáp án là đến mấy cái đoạn này ý, đặc biệt là trong các cảnh cao trào thì tập trung miêu tả các đường nét trên khuôn mặt, kết hợp với miêu tả nội tâm. Cật lực dùng các tính từ, đặc biệt là từ láy. Đã bao giờ làm bài cảm thụ văn học mà cứ nghe cô giáo nhai đi nhai lại mấy cái cụm từ kiểu "từ láy / tính từ/ từ ngữ giàu sức gợi hình gợi cảm" chưa? Chính nó đó :)

Các mem có thể đọc các tác phẩm truyện nổi tiếng, được nhiều người yêu thích để xem các Au đó miêu tả nội tâm nhân vật của họ như thế nào trong từng trường hợp cụ thể (chẳng cần lấy đâu xa đâu, đọc "Lão Hạc" của Nam Cao là đủ rồi :v) Với các Au kiểu quen tả cảnh hơn tả người thì cũng nên chú ý nhé. Ít nhất thì cũng nên cho độc giả thấy nội tâm nhân vật một tí, nhất là mấy cái tình tiết "mấu chốt" của câu chuyện. Làm thế truyện sẽ được hay và có "gia vị".

Còn miêu tả diễn biến tâm lý như thế nào á? Cái này tùy vào văn phong của mỗi người thôi, Green làm sao biết được?

4. Cân bằng giữa điểm tốt và điểm xấu của nhân vật

Vì con người không ai hoàn hảo, nên dù nhân vật của bạn có "hoàn hảo" như thế nào đi chăng nữa, bọn họ cũng phải có ít nhất 2 hay 3 điểm xấu gì đó.

Ví dụ nhân vật của bạn là một cô gái "xinh đẹp tuyệt trần", tính cách ai cũng mến thì hãy cho họ có "chiều cao không được như ý" đi. Và khi bạn cho nhân vật của bạn một khả năng vượt trội hơn người khác, nó sẽ không sao nếu bạn cân nhắc rằng có bao nhiêu người "bằng hay kém hơn một chút xíu" khả năng của họ.

Hoặc nhân vật của bạn là người thông minh nhất với IQ là 300, thì lúc đó chỉ số IQ trung bình của con người là 150 đi.

Hay nhân vật của bạn là một pháp sư dù còn rất trẻ (tầm 15, 16 gì đấy) nhưng mà có thể một mình cân cả đàn quái vật "khó nhằn", thì tầm 4,5 người cũng có khả năng giống họ ở cùng độ tuổi.

Tóm lại là nên biết điều chỉnh nhân vật sao cho họ "bình thường" trong mắt người đọc. Đừng để họ "quá vô dụng" hoặc "quá hoàn hảo", không hay lắm đâu.

Theo quan điểm của Green, mặc dù nhân vật là đứa con tinh thần của tác giả nhưng trong câu chuyện, chính nó lại là người "dắt mũi" tác giả. Nhiệm vụ của các Au chỉ là tạo ra "bọn chúng", còn lại để bọn nó lo :v

Green nhớ cô giáo ngữ văn của Green đã từng kể rằng có một nhà văn đã bật khóc với đồng nghiệp của mình rằng "nhân vật chính câu chuyện của ông ấy đã chết rồi." Cả lớp của Green kiểu 'WTF, ông này bệnh hả, là ông "giết" nhân vật chính chứ còn ai vào đây nữa?' Nhưng Green nghĩ điều này cũng dễ hiểu thôi, vì ông tác giả này có cùng suy nghĩ với Green: Au chỉ là người kể lại những gì nhân vật đã trải qua.

Nghe ngược đời nhỉ, nhưng vì cách hành văn của Green có thể nói là "tự nhiên, cuốn theo chiều gió" nên nó như thế, hm? :)

Tks for Reading

Green

p.S: Có một sách cũng kiểu như thế này giống Green, đó là "Một số điều nho nhỏ khi viết truyện" của _Yen_Quynh_Grace_ - một thành viên của hội CWG đó (muốn đăng ký tham gia lắm nhưng hội lại ngừng tuyển thành viên mất rồi Q_Q) . Em ấy là một Au rất tài năng luôn. Tuy chỉ có 2k2 nhưng các phân tích của em rất sâu sắc và Green thấy quan điểm sáng tác của Grace với Green khá giống nhau. Mọi người vào đọc để học hỏi thêm cũng như ủng hộ em ý nhé.