CHƯƠNG I

SỰ SỐNG XUẤT HIỆN

1.1 - Sự sống có gì là huyền bí không ?

Quả bản thân cuộc sống là điều huyền bí, nhưng cơ chế của nó mỗi ngày một được hiểu rõ thêm. Thời nay, không ai ngĩ rằng phụ nữ có thai là do ăn phải của lạ hoặc do đêm nằm mộng thấy chuyện khác thường, hoặc do tác động của mặt trăng nữa. Sự ngu dốt không hiểu biết bao giờ cũng dẫn đến mê tín dị đoan. Biết bao nhiêu chuyện quái đảm đã nẩy sinh chung quanh những gì bị coi là huyền bí.

Để tránh thụ thai, người Ai Cập cổ đại chỉ biết dùng thầu dầu hoặc bột xiêm gai. Ngay triết gia vĩ đại Hy Lạp Airstote dùng dầu triết từ cây bá hương hoặc dùng hương liệu pha vào dầu ô liu?Kể lại những chuyện nực cười ấy chỉ để chứng minh rằng thời nay đã khác và để làm chủ cuộc sống, người ta đã may mắn có được những phương tiện khoa học đạt hiệu quả chắc chắn hơn nhiều

1.2 ?" 400.000 trứng để có được hai hay ba con

Khác với loài vật chỉ có như cầu tình dục vào những thời gian sinh sản, con người thường xuyên có nhu cầu tình dục bắt nguồn từ lúc dậy thì. Không có những thời gian đặc biệt cho nhu cầu tình dục. Riêng phụ nữ điều tiết khả năng sinh sản bằng cách cho rụng một noãn (trứng thai) sau ngày thứ 14 của vòng kinh, tức là ngày rụng trứng

Chắc các bạn có nghe nói, sau khi ra đời, người phụ nữ có cả một ?okho? noãn. Đúng thế. Bé gái đến tháng thứ 3 hoặc tháng thứ 4 đã định hình một lượng trứng (400.000 đến 600000). Sau đấy diễn ra một sự phung phí khủng khiếp, kiến đến tuổi dậy thì, số lượng trứng chỉ còn khoảng 30000. Và từ dậy thì đến lúc mãn kinh, chỉ có 300 đến 600 trứng hoạt động để cuối cùng sinh trunh bình 2 hoặc 3 con.

1.3 - Buồng trứng dùng để làm gì ?

Từ lúc dậy thì, buồng trứng có chức năng chủ yếu là làm rụng xuống một trứng thai và tiết ra các hoóc môn sinh dục estrogène và progeste?Trone.

Sự rụng trứng xẩy ra vào giữa vòng kinh, nghĩa là khoảng ngày thứ 14. Trong nửa đầu của vòng kinh, sau khi đã chín trong nang, trứng thoát ra và rơi vào tử cung, sống ở đó khoảng 12 tiếng đồng hồ. Chính tại đây, trứng gặp tinh trùng của nam và biết thành phôi. Nếu không gặp, nếu không gặp, trứng sẽ chết và bị đẩy ra ngoài kèm theo một ít huyết. Khi đó sự sống đành phải đợi đến giữa vòng kinh sau mới lại có khả năng hình thành.

1.4 - Tinh trùng là sự sản sinh liên tục

Trái với buồng trứng hoạt động theo chu kỳ, tinh hoàn của nam lại sản xuất liên tục tinh trùng trong suốt thời gian từ lúc dậy thì đến lúc chết. Việc sản xuất tinh trùng diễn ra chậm chạp từ hai đến 3 tháng nhưng mỗi lần phóng tinh, con số tinh trùng được đưa ra khỏi cơ thể nam là 180 đến 250 triệu. Chúng nằm trong tinh dịch, một chất lỏng được tuyến tiền liệt sản sinh. Giữa thời kỳ sản xuất và thời gian phóng, tinh trùng tích lại và nằm chờ. Mỗi một lần phóng tinh, có khoảng 3 phân khối tinh dịch, chứa hàng trăm triệu tinh trùng, trong đó chỉ có khoảng 60 ?" 70 % là có khả năng tự di chuyển để cạnh tranh nhau kết hợp với trứng thành phôi

1.5 - Hai tế bào ấy giống như cái gì

Mỗi trứng khi chín, được coi như một tế bào cỡ lớn đường kính bằng vài nghìn của milimet. Trứng hình tròn, giữa có nhân chứa mật mã di truyền và không tự cử động được.

Tinh trùng nhỏ hơn rất nhiều, có đầu (chứa mật mã nhân) và đuôi ngọ ngoạy để có thể di chuyển

1.6 - Điều kiện để thụ thai

Nếu việc giao hợp diện diễn biến bình thường thì dương vật của nam giới vươn dài và cứng lại do hứng tinh. Hiện tượng này là một phản xạ sau khoái cảm lên đến cự điểm giao hợp kết thúc bằng sự phóng tinh của nam. Sự phóng tinh được diễn ra từng đợt ngắn và rất mạnh: Tinh dịch được phóng vào cổ tử cung. Hiện tượng này không phải là ngẫu nhiên, con người được thiên phú cho để duy trì nòi giống

Đồng thời, vào thời gian giữa vòng kinh, buồng trứng nhả ra một trứng đã chín và hoóc môn progestérone tác động với những hoóc môn estrogène giúp màng nhầy của tử cung tiếp nhận trứng đã thụ tính. Chính do tác động của hoóc môn estrogène mà chất nhầy của cổ tử cung bắt đầu xuất hiện ngay từ đầu vòng kinh và đạt mức cao nhất vào ngày rụng trứng. Chất nhầy này giống như long trắng trứng làm nhiệm vụ hồ dích cho tinh trùng. Nếu chất nhày này có ít hoặc không có, tức là tình trạng vô sinh.

1.7 - Như vậy muốn có con phải thế nào

Rất đơn giản, chỉ cần một đàn ông và một đàn bà, gặp nhau vào lúc thích hợp, nghĩa là lúc trứng rụng. Cần sao cho tinh dịch cũng như trứng đều tốt, cho chất nhầy ở cổ tử cung xuất hiện nhiều, giúp cho tinh trùng lọt được vào sâu, cho sự thăng bằng về hoóc môn đủ để tạo nên một màng nhầy tử cung, được bồi bổ, giúp trứng làm tổ thuận lợi

Vấn đề không có gì rắc rối lắm và 90% trường hợp đều diễn biến thuận lợi.

1.8 - ?oVùng dưới đồi? là nơi quyết định tất cả

Ngày nay người ta đã biết rằng ?oVùng dưới đồi? đã đwocj chương trình hoá, để hoạt động theo chu kỳ, ra lệnh cho các buồng trứng, thông qua tuyến yên. Chính nó chỉ huy việc sản xuất các hooc ?" môn, việc làm trứng chín và việc rụng trứng hàng tháng căn cứ theo chu kỳ của vòng kinh. Mệnh lệnh của tuyến yên cho buồng chứng được gọi là FSH (Follicule stimulating hormon) liên quan đến việc sản sinh chất nội tiết progestérone và LH (Luteinizing hormon) liên quan đến việc rụng trứng và tiết ra chất progestérone. Nhưng tuyến yên truyền được những mệnh lệnh là do vùng dưới đồi chỉ thị xuống. Nói dễ hiểu hơn, vùng dưới đồi ra lệnh cho tuyến yên, tuyến yên ra lệnh cho buồng trứng và buồng trứng thực hiện theo chương trình đã được quy định. Cho nên chúng ta không nên lấy làm lạ khi nghe nói đến những bất ổn về tinh thần. Bởi vì tinh thần của người phụ nữ nếu không thăng bằng, ổn định, sẽ tác động đến vùng dưới đồi, khiến nó hoạt động không suông sẻ. Do đó, tinh thần của bạn rất ảnh hưởng đến việc thụ thai.

CHƯƠNG II.

DẬY THÌ

2.1 - Một thời kỳ kéo dài trong nhiều năm ?

Tuổi dậy thì bao gồm những biến đổi chậm chạp kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm và thường diễn ra vào tuổi 12,13. Tuy nhiên người ta thấy có những trường hợp rất sớm (9 tuổi) hợc muộn hơn (17 tuổi), thường là tuỳ theo địa phương và dân tộc. Chẳng hạn như ở Châu Phi, tuổi dậy thì của con gái chỉ ỏ 5-6 và nhiều em có thai ở tuổi đó (lời người typing: đây là nguyên bản, không biết người dịch có sai không). Ở Pháp và châu Á, những trường hợp quá sớm hay quá muộn như vậy thường được gọi là không bình thường

2.2 - Dậy thì sớm là thế nào

Là khi kinh nguyệt và đặc tính sinh dục phụ xuất hiện trước tuổi lên 8. Đây là trường hợp bất bình thường và cần đi khám sức khỏe để tìm ra nguyên nhân, có thể do não, có thể do buồng trứng hoặc do tuyến thượng thận

2.3 - Dậy thì muôn là thế nào

Là khi đến 17 tuổi vẫn chưa xuất hiện. Dậy thì sớm thường gặp nhiều hơn. Dậy thì muôn do những nguyên nhân hết sức khác nhau. Có khi do dòng giống, di truyền, có khi do nguyên nhân tâm thần hoặc những dị tật bẩm sinh ở cơ quan sinh dục và buồng trứng. Nguyên nhân do thiếu dinh dưỡng cũng có nhưng rất hiếm thấy ở những nước có đời sống cao. Cũng có khi do một tổn thất lớn ở não. Và đây là một nguyên tắc tuyệt đối: Không được tự ý dùng thuốc kích thích hành kinh khi chưa khám bệnh để tìm nguyên nhân

2.4 Dậy thì biểu hiện như thế nào ?

Dậy thì là thời kỳ hệ thống vùng dưới đồi, tuyến yên và buồng trứng bắt đầu hoạt động phối hợp. Trước đây chưa có biểu hiện gì. Đột nhiên tuyến yên nhận lệnh của vùng dưới đồi, bắt đầu tiết ra theo chu kỳ của mệnh lệnh FSH và LH. Lập tức buồng trứng bắt đầu hối thúc các trứng và tiết ra các hooc môn estrogène . Sự khởi đầu cho việc tiết ra chất nội tiết này là dấu hiệu thời dậy thì bắt đầu

Cũng đừng nghĩ rằng kinh nguyệt xuất hiện ngay sau khi hệ thống nói trên bắt đầu hoạt động. Lúc đầu chỉ xuất hiện một số ảnh hưởng do hooc môn, tạo nên một sự biến đổi sinh lý đầu tiên trên cơ thể em gái. Sự tăng FSH dẫn đến việc buồng trứng tiết ra các hooc môn estrogène , tạo nên những thay đổi hình dạng âm đạo, âm hộ, cổ tử cung và vú, tóm lại, các em bắt đầu có dáng vẻ của người lớn.

Đồng thời cũng do mệnh lệnh của tuyến yên, tuyến thượng thân bắt đầu tiết những hooc môn sinh dục nam (mà bất kỳ người đàn bà nào cũng có một khối lượng nhỏ). Những hooc môn nam chính là thủ phạm khiên cô gái mọc lông oẻ nách và mu (gọi là lông mu), Những hooc môn thượng thận ấy cũng tạo nên một số thay đổi hình dạng và thân thể cô gái. Phải hai năm sau, khi hooc môn này xuất hiện, kinh nguyệt mới bắt đầu (báo hiệu hệ thống vùng dưới đồi, tuyến yên và buồng trứng đã hoạt động đều đặn). Lúc đầu là kinh nguyệt không có sự rụng trứng. Trong vài tháng đầu, thậm chí vài năm, kinh nguyệt vẫn chưa đều, có khi rất thất thường. Tuy nhiên, vẫn có thể có sự rụng trứng ngay trong những lần kinh nguyệt đầu tiên và như thế cô gái vẫn có thể thụ thai. Kinh nguyệt những lần đầu không đau đớn gì vì chưa rụng trứng. Nhưng kinh nguyệt có kèm rụng trứng thì khá đau. Nếu đau lắm thì thành chứng kinh nguyệt đau. Nguyên nhân thường do hình dạng của cơ quan sinh dục không bình thường (tử cung còn nhỏ, cổ tử cung co bóp quá chặt), nhưng cũng có khi nguyên nhân do tâm lý

2.5 Thời kỳ những đảo lộn mạnh mẽ

Tuổi khắc nghiệt chăng ? Thời kỳ dậy thì quả là thời gian mọi thứ đều thay đổi, đảo lộn. Tuổi thơ ấu lui đi nhường chỗ cho bao nhiêu tâm trạng hoang mang rối bời. Cô gái không còn là trẻ con nhưng cũng chưa hẳn là người lớn. Em thấy vú nhú lên, lông mu mọc ra mà em không hiểu để làm gì ?

Mọi cái trong em biến đổi, em không biết mình sẽ đẹp hay xấu, có duyên hay vô duyên nữa. Tính nết trở nên bất thường, thoắt vui, thoắt buồn, đang tươi tỉnh, đột nhiên cáu kỉnh, bẳn gắt. Em lo lắng quá đáng cho mọtt cái nốt nhỏ trên cằm, loay hoay tìm các thứ kem dưỡng da và đột nhiên quá chăm chút cách ăn mặc. Tất cả những bối rối, lo âu ấy là dấu hiệu của một xúc động lớn nhưng thầm kín. Phải nói ngay rằng tình trạng này không chỉ có ở nữ mà có cả ở nam, tuy ở nam không mạnh mẽ bằng. Cho nên, người lớn không nên chế giễu cái giai đoạn tinh thần bất ổn cũng như nỗi lo mình xấu xí của những chàng trai cô gái mới lớn này. Việc lo lắng cho hình thức bên ngoài, thật ra là sự đi tìm bản sắc hình thể và cái bản sắc ấy mới thật xâu xa. Những nỗi lo âu kia chỉ là câu hỏi trả lời cho sự biến đổi kỳ diệu của tuổi dậy thì, giống như sự biến đổi của cái phôi trước khi sinh ra, không thể không lo ngại và đau đớn.

Cái gì đang tay đổi ? Trước tiên đó là hình ảnh về bản thân. Giữa trai và gái, sự khác nhau trước đây chưa nhiều thì bây giờ đột nhiên thành khác hẳn. Cô gái lớn bổng lên, thân hình thay đâỏi. Cậu trai thì vai rộng ra. Cô gái ngược lại, khung chậu phình ra và phần nửa người phía trên trở thành không quan trọng. Những mô mỡ tích tụ tại những chỗ đặc trưng cho thân hình nữ giới: háng, khung chậu, đùi. Về bộ phận sinh dục, môi lớn, âm hộ nở ra, môi nhỏ sẫm mầu. Âm vật to lên và âm đạo trở nên ẩm ướt. Các cơ quan sinh dục bên trong phát triển, chín muồi để sẵn sàng làm nhiệm vụ sinh sản

2. 6 Những kinh nguyệt đầu tiên

Ngày nay ít có trường hợp các em gái hoàn toàn không hiểu gì về kinh nguyệt. Báo chí dành cho nữ giới, khi nói về bệnh tật và thuốc men, không lảng tránh những điều mà mới cách đây vài chục năm người ta còn coi là cấm kỵ. Máu xuất hiện lần đầu tiên ở cửa mình không còn làm các em hốt hoảng nữa. Thậm chí là các em thầm tự hào vì đã thành phụ nữ. Tuy nhiên, các em có thể hiểu tại sao có kinh nguyệt, nhưng các em còn biết rất ít về các thứ khác. Chẳng hạn, rụng trứng là sao, rụng vào thời gian nào trong chu kỳ vòng kinh. Tất cả những điều ấy thường không được ai giải thích. Thông tin về sinh dục các em nhận được còn rất lẻ tẻ và cách quãng. Nếu ta tìm hiểu sâu, sẽ thấy các em còn bị ảnh hưởng của những quan niệm hủ lậu và mê tín do nghe lỏm một số người lớn ít hiểu biết bàn tán và truyền cho. Những thứ đó, ta không nên ngạc nhiên và cũng đừng vội bực mình.

Những gì liên quan đến thân thể con người, đến sự sống, cái chết, đến sinh đẻ đều không phải dễ hiểu. Ngày nay, không còn những kiêng kỵ vô lý nhưng chưa phải mọi điều đã rõ ràng. Vấn đề thân phận con người trong vũ trụ chưa phải đã có thể dùng lời lẽ mà làm sáng tỏ đầy đủ

Việc thông tin về sinh dục là cần thiết, nhưng đừng nên có ảo tưởng mọi thứ trong sinh hoạt đều đã tuyệt đối minh bạch. Và phải chăng, ta vẫn cần tôn trọng một vài khu vực thầm kín mà mỗi người muốn giữ riêng cho mình. Cho nên người lớn cung cấp thông tin tối đa cho các em, nhưng cũng cần cho phép các em được giữ kín một đôi điều, đặc biệt là sự e thẹn

2.7 Các thiếu nữ mơ gì

Các cô gái hay mơ mông, có lẽ thế. Nhưng qua nhận xét của thầy thuốc và cố vấn tại trung tâm tư vấn về sinh dục đã được tiếp cận với các em, các em tỏ ra rất khao khát được hiểu biết và an tâm về thân thể các em

Soi vào gương, các em dễ hoảng hốt khi nhìn thấy âm hộ rồi hai môi nhỏ của âm hộ: ?oThôi chết, mình phát triển không bình thường mất rồi, mình có một dị tật, làm thế nào bây giờ, ôi xấu hổ quá?

Rồi đến sự lo lắng về thủ dâm: Các em phát hiện ra hoặc đã phát hiện ra cách tự kích thích để hưởng khoái lạc, nhưng rồi lại lo lắng, làm thế có hại không, có đem lại những hậu quả nguy hiểm sau này không (vô sinh hay thứ bệnh kín nào đó). Rồi các em băn khoăn về bộ phận sinh dục nam: ?oNgọc hành là cái gì ? Tinh dịch là gì vậy ? rồi phóng tinh ? sự giao hợp diễn ra như thế nào ?

Các em cảm thấy rất cần thông tin về phương pháp chống thu thai. Các em tự đặt cho mình các câu hỏi hết sức ngây thơ, chẳng hạn: ?oHôn con trai có thể có thai được không ? ?o. Hoặc ?olàm tình dưới 3 lần thì không có thai chứ ??

Khí hư là vấn đề lớn đối với các em, các em coi đây là thứ đáng xấu hổ và rất xấu xa, không thể để ai biết, kể cả cha mẹ, bạn bè và thầy thuốc nữa. Kinh nguyệt thất thường (là hiện tượng bình thường vào tuổi đó) cũng làm các em lo lắng quá mức. Tai sao, suốt cả năm chỉ thấy kinh có 3 lần. Mà sao riêng tháng này lại thấy kinh những bốn lần ? như thế có bình thường không ?...

Hình dạng cặp vú, trọng lương, sự phát triển của chúng, có hay không có lông trên quầng vú, tất cả đều gây nên hoảng hốt cho các em. Nhiều em chưa đến 15 tuổi đã tính đến chuyện xin cha mẹ cho đi làm phẫu thuật thẩm mỹ. Từ một bệnh viêm bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu bình thường cũng có thể dẫn đến những tâm bệnh trầm trọng

Các em mất ngủ, các em sợ chết. Hệ thần kinh đang thức tỉnh đẩy những nỗi lo âu ấy lên đến mức quá đáng. Có lúc bỗng nhiên các em đỏ bừng mặt mà không sao tự kiềm chế nổi, muốn chui ngay xuống đất khỏi ai nhìn thấy. Sự trinh tiết gợi lên bao nhiêu nỗi băn khoăn: Khi nào thì trinh tiết ? khi nào thì mất trinh ? màng trinh là gì ? đặt bông gạc vào đấy được không ?....

Đấy là những thứ băn khoăn về thân thể. Nhưng chúng ta sẽ phạm một lỗi không thể tha thứ được nếu chúng ta quên rằng các em còn băn khoăn đến tình yêu nữa. Óc lãng mạn, bông hoa mầu xanh ấy là những chuyện thời sự. Bên ngoài đùa vui nhưng bên trong là niềm mơ mộng. Lúc đầu chỉ là tình yêu thuần khiết, rồi đến yêu thầm nhớ vụng và đến mơ tưởng làm tình

2.8 Các bậc cha mẹ nên xử sự thế nào

Rồi đến những bước thử đầu tiên, ngày càng hay xẩy ra và sớm xẩy ra, không phải bao giờ các em cũng được hài lòng. Nhiều em gái nhỏ tuổi đã ngạc nhiên vì thấy sao làm tình không đem lại khoái lạc như mình đã từng chờ đợi. Tiếp sau những bối rối về cơ thể là những mò mẫm tìm hưởng khoái lạc. Và các em phát hiện thêm một điều nữa: Trong lĩnh vực này mình chưa hiểu biết gì hết

Chỉ có cố gắng để tìm hiểu đứa con gái lúc này đã bắt đầu cứng cổ, khó chịu, ?oxa lạ? dần thì quả là hoàn toàn chưa đủ. Mà chúng ta phải thấy con gái mình đang trải qua một thời kỳ khó khăn nhất. Đặc biệt là thời nay, các em hoang mang, bối rối, lo âu về cơ thể thay đổi trong tuổi dậy thì đã đành, ngoài ra còn biết bao nhiêu lời xúi bẩy của một thời đại, coi lớp trẻ là miếng mồi ngon để người xâu xé: ?oBạn phải mặc quần bò mới đẹp! mặc váy ngắn mới xinh. Hãy dùng loại giầy này, túi xách kia. Hãy dùng loại áo thun để ôm vóc người. Hãy mua thứ này, hãy dùng thứ kia?Các cô gái còn đang hoang mang chưa biết mình là thế nào và tương lai sẽ ra sao, vậy mà đứng trước những giọng điệu chào mời kia sẽ bối rối thêm đến mức nào

Lời khuyên duy nhất, chúng tôi có thể hiến cho các bậc cha mẹ là: Đừng vội tin vào nhận xét cho rằng tầng lớp trẻ ngày nay ?ochín chắn hơn chúng ta thời trước?. Thanh niên thời nay cũng mong manh và dễ bị tổn thương. Chúng tôi nghĩ răng, chính thời nay, các bậc cha mẹ càng không nên lảng tránh và phó mặc mà phải chủ động cung cấp thông tin, phê phán những nhận thức sai, phải tăng cường khuyên nhủ, thương yêu con cái và lắng nghe chúng thổ lộ tâm sự. Tất cả các bậc cha mẹ nên tin chắc vào một điều ?ocái tuổi dậy thì? kia thật ra là tuổi đầy hoang mang lo lắng. Chính cái tuổi ấy càng cần được giúp đỡ, được yêu thương và..đối xử rộng lượng

CHƯƠNG III

KINH NGUYỆT

3.1 Kinh nguyệt là gì ?

Có được bao nhiêu thiếu nữ biết được chính xác huyết của kinh nguyệt do đâu mà có và chẩy ra như thế nào ?

Đúng là nó từ tử cung ra. Mỗi tháng một lần, tử cung được chuẩn bị cho công việc tiếp nhận cái trứng đã được thụ tinh rồi tạo nó thành phôi, thành thai, rồi thành đứa trẻ. Do tác động của hoóc môn estrogène và progestérone, màng nhầy bên trong tử cung biến đổi, được bồi bổ thêm để đón nhận sự thụ thai

Tất cả các công việc chuẩn bị đó trở thành vô ích khi trứng rụng ra mà không thụ tinh. Khi ấy, vào cuối vòng kinh (ngày thứ 28), tuyến yên nhận mệnh lệnh của vùng dưới đồi, truyền lại cho buồng trứng. Buông trứng ngừng sản sinh các hooc môn estrogène và progestérone là thứ cung cấp năng lượng cho việc chuẩn bị của tử cung kể trên. Do mất nguồn năng lượng này, mọi thứ đều sụp đổ. Màng nhầy được bồi bổ, dầy lên, bị bong ra như một lớp da chết và tạo ra một sự xuất huyết nhỏ: đó là kinh nguyệt

Bây giờ các bạn đã hiểu huyết kinh nguyệt không phải là ?ohuyết xấu? của phụ nữ. Huyết này do màng nhầy trong tử cung bong ra. Soi trong kính hiển vi, người ta thấy rõ những xác tế bào trong huyết kinh nguyệt

3.2 Tử cung và hoạt động của nó

Tử cung là một cơ đỏ gồm ba lớp bằng sợi ép vào nhau, mỗi sợi lớp chẩy theo một hướng cho nên rất chắc. Lúc nghỉ ngơi tử cung có hình dáng như một quả lê, cao 6-7 cm, rộng từ 3 đến 3,5 cm và có một chỗ lõm gọi là hốc tử cung hình tam giác. Bề dầy của tử cung khoảng 1cm và tạo thành bộ phận ?okhỏe? của hệ sinh dục nữ.

Nó giống như quả lê, nhưng ngược, nghĩa là đầu trúc xuống dưới, thu nhỏ lại, tạo thành cổ tử cung thông xuống âm đạo. Cổ tử cung dài trừng 2cm có một lỗ hổng để kinh nguyệt chảy ra, đồng thời để tinh trùng lọt vào bên trong

Phần trên của tử cung trẽ ra làm 2 nhánh gọi là vòi để dẫn trứng rụng từ buồng trứng ra

Tử cung là bộ phận rất dễ di động. Nằm trong bụng nhưng được cả hệ thống dây chằng giữ cho nó ở đúng vị trí mà nó vẫn thoải mái. Giống như mọi bộ phận khác của hệ thống sinh dục nữ, tử cung mặc dù vào thời kỳ không có thai vẫn hoạt động rất tích cực. Màng nhầy bọc mặt trong tử cung chính là trung tâm các sự biến đổi của hooc môn trong chu kỳ kinh nguyệt.

Như vậy trong nửa đầu của vòng kinh (từ ngày 1 đến ngày thứ 14), tử cung chịu tác động của estrogène là hooc môn duy nhất do buồng trứng tiết ra. Từ ngày thứ 14 đến ngày hành kinh, có thêm hooc môn progestérone do tử cung sản xuất ra vào lúc rụng trứng. Nói thế có nghĩa là chất nhầy tử cung, nhiều hay ít là tuỳ theo thời điểm trong vòng kinh. Màng nhầy được làm giầu thêm do các hooc môn và đến ngày 20 hợc 22 trong vòng kinh, nó đậm đặc nhất để chuẩn bị đón sự thụ thai. Mọi diến biến đó đều do vùng dưới đồi chỉ huy thông qua tuyến yên trung gian. Và khi trứng không thụ tinh được thì toàn bộ quá trình tiết hooc môn kia đều bị dừng lại như chúng ta đã biết

3.3 Tuổi nào bắt đầu thấy kinh ?

Ở phương tây, kinh nguyệt xuất hiện vào tuổi 13,5 (có thể sớm hay muôn hơn chút ít). Kinh nguyệt chấm dứt ở tuổi mã kinh, ở phương tây là 51 tuổi

Chúng ta đã thấy là sai lầm nếu chúng ta nghi rằng sinh hoạt tự do ngày nay khiến lớp trẻ hiểu được hết những điều cần thiết. Thầy thuốc, nhà tâm lý và thầy giáo nếu để ý có thể biết được dễ dàng các em dốt nát đến mức nào trước vấn đề sinh lý và tình dục của các em

Dù sao chúng tôi cũng hy vọng, sẽ đến lúc chấm dứt mọi định kiến sai lầm thiếu khoa học từng lưu truyền hết thế hệ phụ nữ này sang thế hệ phụ nữ khác. Và hiện nay, các em gái vẫn cần chúng ta giải thích để các em hiểu về sự sống.

Giải thích những gì ?

Ý nghĩa của kinh nguyệt và lịch vòng kinh. Nhưng trước hết cần hướng dẫn và khuyên nhủ các em gái vệ sinh sinh dục. Tốt nhất là đừng lên giọng quan trọng hoá quá đáng. Bất cứ người mẹ nào, dù cho nhút nhát đến mấy vẫn có thể làm tốt việc này. Ngoài ra, những phương tiện thông tin đại chúng cũng hỗ trợ thêm, kể cả những quảng cáo về dụng cụ đặt lót để các em dùng khi tập thể thao hoặc khi đáp tầu biển. Chúng ta hoan ngênh những tiện nghi của thời nay. Khắp nơi, người ta bán những dụng cụ vệ sinh.

Người mẹ bao giờ cũng dễ giải thích cho con gái hơn khi thấy kinh nên dùng thứ nước thâm vô trùng hay khăn lót như thế nào, nếu dùng nút thấm, nên hướng dẫn con dùng thử từng loại và cách đặt vào âm đạo

Sau hết những ý nghĩ sai lầm về trinh tiết và nút thấm cần phải được đánh đổ. Trinh tiết không đo bằng triều rộng hẹp của lỗ màng trinh. Còn trinh chỉ có nghĩa chưa quan hệ tình dục với nam giới lần nào

Điều này rất quan trọng: Các em gái dễ sợ hãi trước các hiện tượng bình thường ấy. Nỗi sợ hãi đó ảnh hưởng đến sự thăng bằng tinh thần trong cuộc sống tương lai

3.4 Có liên quan gì giữa tuổi mới thấy kinh và tuổi mãn kinh không ?

Chắc các bạn có nghe thấy ai đó nói rằng, đàn bà nào thấy kinh sớm thì mãn kinh cũng sớm ?. Tin tưởng như vậy là không có cơ sở khoa học nào hết. Không thể có mối liên quan gì giữa tuổi bắt đầu thấy kinh và tuổi mãn kinh. Duy có điều cả hai hiện tượng này chịu tác động hiển nhiên của dòng dõi, máu mủ và mang tính di truyền.

3.5 Vòng kinh là gì

Theo định nghĩa, vòng kinh bắt đầu từ ngày thấy kinh và kết thúc vào ngày thấy kinh tiếp theo. Khoảng thời gian thường từ 28 đến 30 ngày

3.6 Tại sao vong kinh lại là 28 ngày

Tại sao thiên nhiên lại quy định cho con người vòng kinh 28 ngày chứ không phải 50 ngày, 3 tháng hoặc 6 tháng như loài chó ? đấy là một trong những điều huyền bí của cuộc sống, giống như tại sao tim chúng ta đập 70 nhịp mỗi phút, tại sao mỗi năm lại có 360 ngày. Những câu hỏi đó đều không có câu trả lời

Lời giải đáp duy nhất có thể đưa ra là do hoạt động theo chu kỳ của vùng dưới đồi đã quyết định chu kỳ của vòng kinh. Như chúng ta đã biết vùng dưới đồi định đoạt tất cả những gì quan trong trong cơ thể, sự sống, cá tính. Nó ban mệnh lệnh cho tất cả các bộ phận. Đó là trí nhớ và trực giác. Ví dụ: Bạn có một thất vọng và bạn cố giấu kín, cố gạt đi, cố khắc phục nhưng khốn nỗi, vùng dưới đồi đã ghi ý niệm ?othất vọng? lại và có thể nó còn nhớ lại lâu hơn bạn rất nhiều

Vùng dưới đồi là chủ nhân của trạng thái nội tâm của chúng ta. Nó ban ra những mệnh lệnh. Ngôn ngữ của nó là hooc môn. Trong hoạt động sinh dục, mệnh lệnh của vùng dưới đồi đưa ra thông qua tuyến yên và tác động vào buồng trứng. Buồng trứng thi hành mệnh lệnh bằng cách sản sinh ra các hooc môn sinh dục nữ (estrogène và progestérone ) và để rụng một cái trứng mỗi tháng

Hoạt động của vùng dưới đồi như chúng tôi đã nói, mang tính chu kỳ. Nếu như trứng rụng vào ngày thứ 14 của vòng kinh, chứ không phải vào ngày khác có nghĩa vùng dưới đồi ra lệnh như thế. Và nó được chương trình hoá theo cách đó, theo một nhịp điều mà chúng ta không biết hoặc chưa biết

3.7 Tại sao có sự khác nhau về thời gian ở mỗi người và mỗi vòng kinh

Nhiều phụ nữ ra huyết rất nhiều, kéo dài tới 5 ngày. Nhiều người khác lại chỉ phải chịu đựng trong 3 ngày, có khi chỉ 2 ngày. Và chúng ta cũng nhận thấy nhiều khác biệt đáng kể trong chu kỳ vong kinh của mỗi người. Nguyên nhân chủ yếu là việc chuẩn bị của tử cung mỗi người có khác nhau. Khi màng nhầy của tử cung tích nhiều hooc môn và có độ dầy lớn thì huyết ra nhiều. Trung bình huyết ra từ 3 đến 5 ngày là bình thường. Việc màng nhầy bong ra không phải trong chốc lát mà từ từ, từng khu vực, từng góc một. Phải từ 3 đến 5 ngày công việc ấy mới hoàn tất

3.8 Đàn ông có chịu theo một chu kỳ tình dục nào không ?

Đây là câu hỏi người ta có thể đặt ra. Nhưng hình như đàn ông không có hiện tượng gì song song với chu kỳ kinh nguyệt của đàn bà. Về mặt chu kỳ sinh học thì chúng ta biết việc sản xuất tinh trùng của đàn ông đòi hỏi là 3 tháng. Các hooc môn nam hoạt động mạnh hay yếu tuỳ thời điểm trong ngày. Nhưng có lẽ hooc môn cung như tinh trùng được sản xuất theo cách thường xuyên, từ tuổi dậy thì cho đến khi chết. Như vậy chu kỳ sinh dục của đàn bà hiển nhiên có tính chất đặc thù

Tuy vậy, chúng ta cũng chưa thể khẳng định đàn ông không chịu sự tác động của chu kỳ sinh dục nào hết. Chỉ biết cho đến ngày hôm nay, khoa học chưa phát hiện được gì liên quan đến chuyện đó

3.9 Kinh nguyệt thật sự bắt đầu từ lúc nào

Kinh nguyệt bắt đầu từ khi có triệu trứng xuất huyết nhưng thực ra nó bắt đầu trước đó mấy tiếng đồng hồ, từ khi màng nhầy bắt đầu bị bong ra và bị đẩy ra ngoài cơ thể. Nhiều phụ nữ nhậy cảm, đã cảm thấy tình trạng này từ trước khi ra huyết vài tiếng đồng hồ

3.10 Huyết kinh chẩy ra như thế nào ?

Chẩy theo một lỗ rất nhỏ ở cổ tử cung, đường kính chỉ bằng đường kính que diêm (thành màng trinh, nơi huyết phải chẩy qua khi người con gái còn trinh cũng không rộng hơn?). Máu nằm trong âm đạo, đọng trong đó lâu hay chóng tuỳ theo khối lượng và theo tư thế của bạn lúc đó (đứng hay nằm). Sau đó huyết chẩy ra phía âm hộ và ra ngoài cơ thể

3.11 Khối lượng huyết chẩy ra bao nhiêu và hành kinh có gây mệt mỏi không

Khối lượng này rất nhỏ. Người ta tính mỗi lần hành kinh phụ nữ chỉ mất khoảng 50 đến 200 phân khối, nghĩa là tối đa là một cốc lớn

Mỗi tháng mất khoảng 100 phân khối thì có thể gây mệt mỏi lớn không ? Đúng là không. Cơ thể bạn sẽ dễ dàng thay thế số máu đó ngay. Chỉ những lần hành kinh hoặc quá gần nhau hoặc quá nhiều (nghĩa là không bình thường) mới gây mệt mỏi và khi đó cần phải đến thầy thuốc

Một số trường hợp gây khó chịu khi trong máu xuất hiện quá nhiều chất prostaglandine. Chất này làm nhiệm vụ gây co thắt cho cổ tử cung để dễ đẩy huyết ra ngoài, nhưng nếu nó vượt quá chức năng ấy thì sẽ gây một số khó chịu như đau do thắt tử cung, chóng mặt, váng đầu, rất mệt, thần kinh bị kích động. Chính vì lẽ này, nên bị hành kinh thường gắn liền với định kiến là bị khó chịu. Nguyên nhân do chất prostaglandine chứ không phải do việc mất máu

3.12 Huyết kinh ở đâu ra

Chắc chắn là do từ hệ thống tuần hoàn chung của cơ thể. Cần biết rằng giữa màng nhầy tử cung và cơ tử cung có một mạng lưới động mạnh và tĩnh mạch. Khi màng nhầy tử cung bị bong ra và cuối vòng kinh thì xẩy ra hiện tượng đứt một số mạch máu, tạo nên xuất huyết

Huyết hành kinh hoàn toàn không phải máu bị ứ đọng lại trong 28 ngày qua một cách bí hiểm như nhiều người hiểu lầm. Do đó không có gì khác với máu bình thường hết. Và như trường hợp so sánh trên, máu sẽ ngừng chảy khi đã tống được cái màng chết ra khỏi cơ thể

3.13 Có thể bảo huyết hành kinh là bẩn được không

Thế nào gọi là bẩn ? theo định nghĩa của y học thì một chất bẩn có thể gây nhiễm trùng hay nhiễm khuẩn. Trường hợp huyết trong kinh, hoàn toàn không như thế, mà trái lại nó tuyệt đối vô trùng khi chưa tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Ngược lại, khi huyết và những xác tế bào chết của màng nhầy tử cung ra đến âm đạo thì chúng sẽ tiếp xúc ngay với số vi khuẩn thường xuyên cư trú ở đó. Và chắc chắn huyết này đã bị bẩn, nhưng không phải do bản thân nó. Về mặt y học, huyết này không bẩn bằng những bàn tay bẩn, chắc chắn là thế

3.14 Nếu vệ sinh tốt sẽ khử được mùi

Chính mùi không bình thường là nguyên nhân tạo nên tiếng xấu cho huyết kinh nguyệt. Nhưng mùi ấy chỉ xuất hiện khi huyết ra khỏi tử cung, do tiếp xúc với những vi khuẩn có sẵn trong âm đạo, cũng giống như mồ hôi. Mồ hôi sẽ không có mùi nếu không gặp vi khuẩn ngoài da. Cho nên khử mùi cho huyết của kinh nguyệt cũng giống như cách khử mùi của mồ hôi, bằng nước và xà phòng, tuyệt đối tránh dùng những chất khử mùi chỉ có tác dụng che đậy chứ không có tác dựng làm sạch thật sự

3.15 Tại sao huyết kinh nguyệt không đông

Các bạn đều có nhận xét, huyết của kinh nguyệt chỉ chảy ra chứ không lẫn với những vón cục. Câu hỏi có thể đặt ra là tại sao không đông ? bởi vì đã là máu thì đều đông và đông rất nhanh. Câu trả lời rất đơn giản: Máu kinh nguyệt không đông bởi vì trong tử cung có một loại men đang phá huỷ những cục đang sắp đông. Cho nên khi huyết này xuất hiện trong âm đạo là đã chịu tác động của thư men trên và không đông được nữa. Nếu huyết ra quá nhiều thì số lượng men trong tử cung không đủ sức tác động thì huyết sẽ đông một phần và bạn thấy vón cục. Ngược lại, nếu lượng huyết ra quá ít thì khi ra khỏi âm đạo nó có mầu nâu, thậm chí là sẫm. Huyết ấy đã đông bởi vì phải nằm quá lâu trong đáy tử cung với nhiệt độ 37 độ. Trường hợp này không được gọi là huyết bẩn hoặc huyết xấu, mà chỉ vì lượng quá thấp và nằm lâu bên trong cơ thể nên nó đông lại

3.16 Nếu thấy những cục máu đông có đáng lo không ?

Hiện tượng này chỉ là do bạn ra nhiều huyết, như thế vẫn chỉ là hiện tượng bình thường. Và nếu thấy những cục máu hơi to, bạn cũng đừng ngại. Đấy chỉ là do bạn nằm lâu, khiến cho máu ko ra được đều, lượng máu đông lớn làm thành cục máu đông lớn, khi bạn đứng lên, cục máu đó mới thoát ra được. Cảm giác của bạn khi đó hơi khó chịu một chút nhưng đừng quá quan tâm đến. Nếu như bạn có đặt vong tránh thai thì việc xuất hiện ít máu cục là chuyện bình thường. Còn nếu như cục máu xuất hiện qiá nhiều và lại thấy có hiện tượng thiếu máu dài hàng tháng, thì cần phải điều trị thuốc có chất progestérone hoặc chất chống prostaglandine. Nếu triệu chứng không chấm dứt thì phải dùng phương pháp tránh thai khác

Nếu tình trạng có nhiều vón cục mới xẩy ra, nếu bạn thấy có triệu trứng tiếp tục xuất hiện trong lần kinh nguyệt sau hoặc bạn thấy có trục trặc nào khác thì bạn nên đến khám phụ khoa. Bởi vì u xơ hoặc pô ?" líp nội tử cung thường gây ra hiện tượng huyết kinh nguyệt chứa nhiều máu cục.

3.17 Nếu như bạn thuộc số phụ nữ thấy khó chịu nhiều trước ngày kinh ?

Nhiều phụ nữ hoặc thiếu nữ gần tuổi 40 thường cảm thấy khó chịu trong người vào thời kỳ cuối của vòng kinh. Những khó chịu này thường xuất hiện vào 10 hoặc 12 ngày trước khi thấy kinh khiến việc hành kinh trở thành một sự giải thoát. Cảm giác khó chịu này đã được y học biết tới và là hội trứng tiền kinh nguyệt nghĩa là bao gồm cả một loạt triệu trứng. Trước hết là chướng bụng, người phụ nữ cảm thấy trọng lượng tăng thêm từ 1 đến 2 ký và tập trung vào bụng, háng, hai cặp vú căng lên và đau. Trong người bứt rứt và hay cáu gắt, nhiều khi chỉ hơi một chút là đã khóc, cảm giác phù có khi lan xuống mắt cá chân, bắp chân và làm đau nhức, mí mắt lúc ngủ dậy như sưng lên..Người hiền hoà khi bị hội chứng này cũng khó tính khó nết

Hội chứng này thường gắn với đầu thời kỳ dậy thì hoặc sát tuổi mãn kinh, khi việc rụng trứng xẩy ra thưa thớt và yếu hơn bình thường. Cũng có nghĩa buồng trứng không tiết ra đủ lượng progestérone cần thiết để cân bằng với tác động kích thích của chất estrogène, gây ra sự tăng trọng cơ thể và căng vú. Quả thật, chất estrogène không phải là hooc môn vô hại. Ngoài các tác dụng khác, nó còn gây tình trạng lưu giữ nước trong các mô. Chính vì lưu giữ nước trong các mô não mà gây ra tính tình bẳn gắt. Hội chứng thay đổi theo từng thời gian trong chu kỳ kinh nguyệt: Lúc đầu chỉ có estrogène có tác động, nửa sau của vòng kinh có cả estrogène và progestérone đều tác động và cuối vòng kinh thì cả hai loại kia đều biến mất

Còn một cách giải thích khác đối với hiện tượng bứt rứt trong người bạn trước ngày hành kinh: Những hooc môn trong buồng trứng tiết ra không đủ hoặc về số lượng, hoặc về chất lượng. Và nếu buồng trứng làm việc tồi thì cũng có nghĩa chịu sự chỉ huy tồi. Như vậy, lỗi là ở vùng dưới đồi và tuyến yên nghĩa là thuộc lĩnh vực tiềm thức, thứ mà ý chí của chúng ta không kiểm soát nổi.

3.18 Để giữ được vui tươi: Dung viên thuốc hay chất progestérone ?

Dù cho nguyên nhân nào đi nữa thì cũng cần chữa cho khỏi nỗi khó chịu trong người vào những ngày sắp kinh nguyệt. Nhưng bằng cách nào ?

Rõ ràng là cần đưa vào cơ thể chất progestérone đang bị thiếu. Chất này được chứa trong các loại thuốc nén, uống vào từ ngày thứ 16 đến ngày thứ 25 của vòng kinh. Cách điều trị này rất hiệu quả đối với hội chứng tiền kinh nguyệt. Còn việc đắp nước đá lên vú đang đau thì chỉ có tác dụng khi sưng nhẹ

Dùng thuốc viên cũng hiệu nghiệm do nó xoá đi hoàn toàn chu kỳ rụng chứng tự nhiên và đặt vào cơ thể một chế độ hooc môn chủ động: sẽ không có sự rụng trứng, chất estrogène theo tỉ lệ ngang nhau. Bằng cách này có thể tiêu diệt hoàn toàn hội chứng tiền kinh nguyệt

Trên chúng tôi có nói đến hiện tượng lưu giữ nước trong các mô do tác động của estrogène . Một số thầy thuốc giải toả số lượng nước thừa đó bằng cách cho người bệnh dùng thuốc lợi tiểu. Cần nhắc lại rằng thuốc này có thể không có tác dụng, nhất là khi bạn dùng nó đều đặt tất cả các tháng. Một số phụ nữ còn dùng thuốc an thần nhưng nên nhớ rằng, thuốc này không có tác dung chữa bệnh

3.19 Tại sao có một số người đau đớn khi hành kinh

Đối với một số phụ nữ, hành kinh không phải là một sự giải toả mà là một căn bệnh thật sự, chỉ vì lẽ đơn giản là rất đau. Y học gọi toàn bộ triệu chứng ấy là hành kinh đau. Một hai ngày trước khi ra huyết, bạn cảm thấy đau dữ dội ở bụng dưới, lan ra lưng và xuống đùi khiến bạn không còn làm được công việc gì. Kèm theo đó là những triệu trứng phụ như buồn nôn, rối loạn tiêu hoá, váng đầu

Nguyên nhân là gì ? là do một chất được tiết ra thấm vào máu. Đó là chất prostaglandine được sinh sản trong thời gian hành kinh. Tác dụng của nó lẽ ra chỉ gây co thắt tử cung, đẩy huyết ra ngoài, nhưng trong trường hợp ấy nó quá ?otích cực?. Thường thường triệu trứng này sẽ giảm đau sau khi cưới, có con và tuổi lớn dần. Vì hoạt động sinh dục đi vào nề nếp, sẽ điều chỉnh vừa đủ lượng prostaglandine. Việc tiết ra chất nội tiết này gắn liền với việc rụng trứng. Cho nên nếu dùng viên thuốc ngăn sự rung trứng thì sẽ không có prostaglandine và ?ohành kinh đau? sẽ biết mất.

3.20 Giảm đau lúc hành kinh bằng cách nào

Có thể các bạn đã tìm ra phương pháp tuyệt vời, chẳng hạn như ủ nóng cũng làm cho cảm giác dễ chịu: tắm nước nóng, chườm nóng lên bụng cũng làm một số phụ nữ giảm nhẹ cơn đau, mặc dù cách đó không có tác dụng chữa bệnh. Ta có thể kể ra một số loại thuốc giảm đau (trừ aspirine) tốt nhất là dùng dưới hình thức viên đạn đặt vào hậu môn hơn là viên uống vì tác dụng nhanh hơn. Hầu hết thuốc có chứa amidopyrine đều được coi là có tác dụng tốt

Cũng nên cần nêu một nghi vấn, có thể không đúng nhưng hiện đang ám ảnh về chất amidopyrine là chất này có thể gây những hiện tượng không tốt về máu, tuy hiếm xẩy ra, nhưng nếu xẩy ra thì trầm trọng. Do đó, người ta ngày càng ít dùng thuốc có chất này mặc dù chưa có lý do nào cụ thể, chính xác

Trái lại việc dùng chất kháng trong 10 năm gần đây lại được tăng lên. Cụ thể là acdenméfénamique, dùng uống từ 4 đến 6 viên mỗi ngày suốt trong thời gian đau. Người ta nghiệm thấy trong 90% trường hợp, thuốc này đem lại hiệu quả tốt.

Những phần tử kháng prostaglandine có hai kiểu tác động:

-Nếu dùng trước thì chúng ngăn quá trình tổng hợp tức là việc tạo thành chất prostaglandine

-Nếu dùng sau thì chúng phá tác dụng của chất prostaglandine đã tiết ra

Trước đây 10 năm, viên này gọi là thuốc giảm đau hiệu nghiệm nhất trong thời gian kinh nguyệt. Đấy là một cuộc cách mạng thật sự trong lĩnh vực điều trị, viên thuốc nhỏ này trước đây bị nhiều người không thừa nhận, bây giờ lại chiếm ưu thế tuyệt đối. Hiệu quả của viên thuôc này còn đánh tan giả thuyết ?okinh nguyệt đau? là do nguyên nhân tâm lý, bởi vì thuốc cắt ngay cơn đau, trừ một số trường hợp

Ngày nay, như chúng tôi đã nói ở trên, thuốc kháng prostaglandine bắt đầu ganh đua với viên ngừa thai, cả hai thứ: Viên ngừa thai và viên kháng prostaglandine đều có lợi thế giống nhau: Không những cắt cơn đau mà còn chấm dứt cả triệu trứng phụ trong thời gian hành kinh như buồn nôn, chóng mặt?Và chị em không muốn dùng viên ngừa thai thì dùng viên thuốc có chất progestérone. Việc ấy đến nay đã giảm và khi vì lý do gì đó không dùng viên ngừa thai, người ta dùng viên kháng prostaglandine

3.21 Hành kinh đau ở tuổi 30

Bạn thấy yên tâm và không còn biết đến sự đau đớn khi hành kinh nữa. Nhưng đến một tuổi nào đó, tình trạng lại trở nên xấu. Khi đã qua thời trẻ trung bước qua tuổi 30,35,40, nhiều phụ nữ lại thấy xuất hiện cơn đau trong lúc hành kinh. Gặp trường hợp này xin bạn hãy đến khám phụ khoa vì đấy là một căn bệnh thật sự rồi

3.22 Không thấy kinh phải chăng có nghĩa bạn đã mắc một số bệnh ?

Tháng này bạn không thấy kinh. Tại sao vậy. Mặc dù rõ ràng không phải bạn bắt đầu có thai. Người ta quả quyết với bạn rằng, đó là kinh nguyệt đến chậm, nhưng bạn vẫn lo lắng và bạn đưa ra đủ câu hỏi xung quanh hiện tượng không bình thường này xảy ra ngay với bạn. Tuy nhiên bạn nên biết rằng có rất nhiều nguyên nhân khiến bạn mất kinh mà không phải do có thai. Và trong 98 % trường hợp là vô hại. Mất kinh là có nghĩa hệ thống chỉ huy vùng dưới đồi và tuyến yên không ban mệnh lệnh cho buồng trứng như mọi lần bởi những nguyên nhân tâm lý hay cảm xúc. Gặp trường hợp đó, buồng trứng có thể không tiết ra đủ lượng hooc môn cần thiết để tạo những chuyển biến bên trong tử cung. Vòng kinh không diễn ra bình thường và màng nhầy trong tử cung không được chuẩn bị để tạo ra xuất huyết, làm bạn mất kinh

Nếu vậy, một câu hỏi được đặt ra: Mất kinh như vậy có đáng làm bạn lo lắng không ? bạn băn khoăn sợ thứ máu ?obẩn? hoặc các ?ochất độc? khác không thoát được ra khỏi cơ thể?.

Chúng tôi xin giải đáp rõ rằng: Do đồng hồ hooc môn có sự trục trặc mà có thể giữ lại 100 phân khối máu thì chẳng có gì đáng để bạn lo lắng. Nguyên nhân hoàn toàn do tâm lý và cảm xúc. Cho nên, nếu lo bạn chỉ nên nghĩ cách giải toả tâm trạng lo âu, phiền muôn. Còn chuyện mất kinh không hề đáng ngại. Tâm trạng trở lại bình thường thì kinh nguyệt sẽ xuất hiện trở lại. Cho nên, nếu gặp mất kinh, bạn đừng dùng thuốc ?ođiều kinh? nào hết mà bình tĩnh đợi đến lúc nó trở lại

3.23 Nếu bạn mất kinh và cũng không phải do thụ thai thì có nghĩa bạn đang bị ?okích động thần kinh?

Chúng ta đã biết vai trò của vùng dưới đồi trong sự sống. Cơ quan này rất nhậy cảm với những diễn biến ý thức hoặc vô ý thức của chúng ta. Nếu bạn gặp chuyện khiến bạn buồn rầu hoặc uất ức, tâm trạng này sẽ ảnh hưởng đến vùng dưới đổi và việc chỉ huy của nó tới tuyến yên và qua tuyến yên tới buồng trứng sẽ bị rối loạn, thâm chí tạm ngừng. Hooc môn không được tiết ra, màng nhầy tử cung thiếu năng lượng không bong ra, không làm vỡ các mạch máu ở thành tử cung thì làm sao có kinh nguyệt được ?. Tình trạng này có khi kéo dài đến vài tháng. Nguyên nhân tâm lý có rất nhiều loại: Thường là thời kỳ mới cưới, có khi do bạn bị hiếp nhưng thoát được, tai nạn giao thông, tan vỡ tình yêu?

Mất kinh không phải là bệnh mà là một triệu trứng chứng tỏ tinh thần bạn không được thăng bằng. Khi thăng bằng trở lại, kinh nguyệt sẽ đến

3.24 Mất ngủ, thèm ăn, không muốn ăn?không phải nhất thiết do mất kinh

Vùng dưới đồi không chỉ nhậy cảm với những tình trạng tâm lý mà cả những truc trặc trong cơ thể, chẳng hạn rối loạn tuần hoàn các chi dưới, cảm giác nặng hoặc tê dại ở các đầu ngón tay, rối loạn giấc ngủ, thèm ăn hoặc chán ăn, rối loạn tiêu hoá, rối loạn thân nhiệt?Khi thấy những rối loạn trên, bạn đừng nên đổ cho do mất kinh mà có. Thực tế những rối loạn ấy, kể cả sự mất kinh đều do rối loạn vùng dưới đồi. Điều này ta rất dễ lầm vì thấy hai hiện tượng cùng xẩy ra một lúc, các rối loạn biết mất khi thấy kinh ngay. Cho nên, bạn hãy ghi nhớ rằng mọi sự đều bắt đầu ở vùng dưới đồi

3.25 Nếu thần kinh bị kích động có nên chữa không ?

Nếu mất kinh chỉ do nguyên nhân tâm lý bình thường: đi du lịch, nghỉ mát, lo lắng một chuyện không quan trong?Tốt nhất là đợi cho mọi thứ ổn định trở lại. Thông thường chỉ sau vài tuần lễ hoặc nhiều là vài tháng, kinh nguyệt sẽ trở lại mà không cần thuốc men gì.

Nếu nguyên nhân là một chấn động thần kinh quan trọng thì bạn nên đến thầy thuốc tâm thần

Cần thiết lắm, bạn có thể dùng thuốc kích thích, trứng rụng nhưng sẽ bất lợi nếu bạn không định có thai và chỉ nên dùng trong trường hợp tâm trạng đã trở lại ổn định mà kinh nguyệt vẫn chưa xuất hiện

3.26 Có thấy kinh mà không có sự rụng trứng

Một số bạn coi việc mỗi lần thấy kinh là một việc thụ thai không thành. Chưa hẳn là đúng, bởi vì nhiều khi không rụng trứng mà vẫn thấy kinh nguyệt. Bởi vì tử cung có thể tiết ra chất estrogène mà không cần có trứng rụng. Và màng nhầy tử cung có thể tồn tại trong 28 ngày?mà cũng có thể 30, 40 hay 50 ngày. Cho đến khi nào việc tiết estrogène ngừng thì màng nhầy tử cung mới bong ra và gây ra kinh nguyệt. Cho nên kinh nguyệt không nhất thiết là dấu hiệu của sự rung trứng.

3.27 Giao hợp trong thời gian hành kinh có thể thụ thai không ?

Không nên tin tưởng chắc chắn rằng trong thời gian hành kinh không thể thụ thai. Tất nhiên những trường hợp thụ thai trong thời gian hành kinh rất hiếm, nhưng không phải không có. Tại sao ? bởi vì một số phụ nữ (rất ít) rụng trứng không theo đúng chu kỳ. Trứng của họ có thể rụng ngay sau thời gian hành kinh. Trong khi đó, tinh trùng lại sống được khá lâu, tới 6 ngày. Ta thử tính: ngày thứ 3 của vòng kinh (vẫn nằm trong thời gian hành kinh), bạn giao hợp và tinh trùng lọt vào tử cung, đến ngày thứ 9 trứng rụng (chứ không phải ngày thứ 14 như thông thường) và bạn thụ thai

Tóm lại, trứng rụng có thể gặp ngay tinh trùng nằm chờ sẵn trong tử cung một số ngày. Xin nhắc lại, trường hợp này hiếm

3.28 Sau khi thụ thai, có thể vẫn thấy kinh được không ?

Có thể, nhưng rất hiếm. Và trong trường hợp này, kinh nguyệt xuất hiện vào tháng đầu, tháng thứ 2 và tháng thứ 3 của chu kỳ thai nghén không giống kinh nguyệt bình thường thời gian ngắn hơn, cũng có khi dài hơn và huyết cũng có mầu khác hơn. Khi ấy, bạn đừng nghĩ rằng thai làm sao. Thai không làm sao hết và vẫn lớn lên đủ ngày đủ tháng như mọi cái thai khác

3.29 Có thể thúc kinh nguyệt đến sớm hơn hoặc ghìm cho nó chậm hơn được không ?

Việc này rất tiện, khi bạn cần sạch mình trong một thời điểm cụ thể, chẳng hạn ngày đi thi hay ngày long trọng nào đó. Làm thế nào ? Chỉ cần uống viên ngừa thai (nghĩa là có estrogène và progestérone ) hàng ngày. Khi nào bạn muốn hành kinh thì ngừng uống trước đó 2 hoặc 3 ngày. Kết quả là chắc chắn vô hại. làm chậm lại cũng dễ như làm nhanh lên. Khi bạn cầnlui lại ngày kinh, tôt nhất lag bạn nên dùng pi-luyn nói trên vào nửa sau của vong kinh và chờ đến khi xong việc mới ngừng uống, sau đấy 2 ngày, có khi một ngày là bạn có kinh nguyệt liền.

3.30 Có được hoạt động trong thời gian hành kinh không

Về y học thì bạn không phải kiêng gì hết: vẫn bơi lội, leo núi..được. Việc cấm tắm biển trong thời gian hành kinh hoàn toàn là do nguyên nhân thuận tiện chứ không phải nguyên nhân y học. Tuy nhiên, trong thời gian hành kinh, nước lạnh có thể kích thích tử cung co thắt và làm bạn đau đôi chút. Tốt nhất là bạn nên liệu sức, đừng cố

3.31 Nghỉ làm việc trong thời gian hành kinh có đúng hay không ?

Đối với đa số phụ nữ, hành kinh là một sự giải thoát khỏi những bứt rứt khó chịu trong thời kỳ ?otiền kinh nguyệt?. Còn người thấy đâu trong lúc đang hành kinh thì khắc phục dễ dàng bằng cách dùng viên ngừa thai hoặc thuốc khác Prostaglandine.

3.32 Kinh nguyệt không đều

Kinh nguyệt diễn ra theo chu kỳ 28 đến 30 ngày là bình thường. Nhưng chu kỳ ấy nhiều khi không đúng như thế. Kinh nguyệt xuất hiện có khi sớm, có khi muộn, thậm chí nhiều ngày hoặc nhiều tuần lễ. Nguyên nhân là do hoạt động của hệ thống cùng dưới đồi, tuyến yên, buồng trứng bị rối loạn. Trứng rụng chậm khiến huyết bị ra muôn. Trứng rụng sớm khiến huyết ra sóm. Trường hợp sớm xẩy ra ít hơn trường hợp muộn

Những rối loạn ấy chủ yếu do cuộc sống hàng ngày của người phụ nữ, những lo toan vất vả, những niềm vui nỗi buồn. Tuy nhiên có hai giai đoạn kinh nguyệt thất thường không do nguyên nhân tâm lý, đó là tuổi thiếu nữ và tuổi tiền mãn kinh. Tuổi còn non cơ thể đang phải thích ứng và tìm nhịp sống mới. Trứng rụng loạc choạc, có khi trong một năm chi 5 hoặc 6 lần. Và kinh nguyệt phản ánh đúng tình trạng ấy. Còn thời kỳ tiền mãn kinh thì ngược lại. Có thể mất đi nhịp điệu bình thường, tuyến yên chểnh mảng thôi thúc buồng trứng. Đấy không phải là bệnh mà là dấu hiệu của tuổi tác

3.33 Tại sao có trường hợp vòng kinh quá ngắn

Nói chung, phụ nữ không thích khoảng cách những lần hành kinh sớm hơn thường lệ. Họ cảm thấy mệt mỏi, bực dọc và kêu ca rằng chẳng còn hiểu ra sao nữa. Tuy nhiên, tình trạng trên chỉ sự rối loạn hoạt động của buồng trứng vào hai thời kỳ: Sau tuổi dậy thì và trước tuổi mãn kinh

Cách xử lý thích hợp nhất là tạo sự rụng trứng hoặc tìm nguyên nhân vì sao trứng không rụng. Tuy nhiên có những trường hợp khó giải quyết, nhất là đối với các em gái không dùng biện pháp ngừa thai. Tạo sự rụng chứng dễ gây nguy cơ thụ thai là điều các em không muốn. Trong hai con đường, các em nên chọn một: Nếu muốn kinh nguyệt đều thì phải tạo cho trứng rụng, nhưng trứng rụng thì lại dễ thụ thai !

3.34 Huyết ra quá nhiều ở các em gái

Đó là rối loạn xuất hiện ở các em gái đã thấy kinh được ít lâu nhưng vong kinh chưa ổn định. Rồi đến một hôm, kinh nguyệt chậm lại ít ngày và đến khi thấy kinh, các em thấy huyết ra quá mức bình thường, dùng mọi cách không sao ngăn lại được, vội đi kiếm thầy thuốc. Thì ra nguyên nhân rất đơn giản: Trứng chưa rụng, lượng estrogène cứ được tiết ra mãi mà không thấy tác dụng tiết chế của progestérone liều cao để ngưng qúa trình bong màng nhầy tử cung. Tuy nhiên đôi khi vẫn phải dùng đến dụng cụ đưa vào nạo hết màng nhầy đó.

Trong trường hợp này, nên dung thêm kháng prostaglandine kết hợp với estrogène , kể cả khi phải nạo tử cung. Chất kháng prostaglandine tác động có thêm khả năng cầm máu, ngay cả khi nguyên nhân chẩy máu chưa rõ.

Khi nỗi hoảng hốt đã được giải toả, phương pháp tốt nhất là sử dụng viên ngừa thai trong 4 hoặc 5 tháng liền để điều chỉnh tận gốc quá trình đẩy màng nhầy ra và phòng ngừa xuất huyết tái phát

3.65 Xuất huyết ở tuổi tiền mãn kinh

Về nguyên nhân, tương tự như xuất hiện ở các em gái vào tuổi dậy thì nghĩa là thiếu progestérone . Tuy nhiên ở tuổi mãn kinh còn cần phải chú ý đến các bệnh phụ khoa (chẳng hạn như u xơ). Cho nên trước khi dùng hooc môn, phải xem kỹ có hay không. Cẩn thận thì nên chụp X ?" quang tử cung và nạo tử cung vừa chặn xuất huyết, vừa có vật phẩm để xét nghiệm. Vì chỉ xét nghiệm mẫu mô lấy ra mới có thể biết chính xác nguyên nhân xuất huyết (xem có phải u ác tính không)

3.36 Làm thế nào biết được những nguyên nhân thật sự của những rối loạn cơ thể ?

Kinh nguyệt kéo dài, huyết ra quá nhiều, vòng kinh không đều, rong huyết, mất kinh rồi lại thấy, bây giờ chúng ta đã biết phần lớn do hoạt động tồi tệ của hệ thống vùng dưới đồi, tuyến yên, buồng trứng được gọi là rối loạn chức năng. Còn rối loạn cơ thể là khi có dị tật ở một cơ quan nào đó, chẳng hạn xuất hiện u xơ

Bạn sẽ hỏi thầy thuốc làm thế nào để chuẩn đoán và xác định nó thuộc loại rối loạn chức năng hay cơ thể ? bằng cách thăm dò kinh điển mà thôi: Lấy thân nhiệt hàng ngày vào buổi sáng sẽ biết được hiện tượng rụng trứng hay không ? chụp tử cung bằng X ?" quang, nạo tử cung rồi đưa xét nghiệm những mẫu mô lấy được (gọi là nạo sinh thiết) và cuối cùng là soi tử cung. Công việc sau này tiến hành trong gây tê tại chỗ hoặc gây mê toàn thân theo cách nào vào cổ tử cung một ống gắn có kính soi bằng ánh lạnh để xem kỹ có biếu thịt hoặc u xơ không. Ta không nên vội vàng hoảng hốt. Khám nghiệm là cần thiết, khả năng có u xơ hay biếu thịt là chưa chắc

3.37 Thầy thuốc nạo như thế nào ?

Mới nghe thì thấy sợ, nhưng công việc khá đơn giản vả lại làm trong lúc gây tê và bạn không cảm thấy gì hết, giống như bạn đang ngủ vậy. Thầy thuốc đưa vào một cái thìa rồi cận thận tách màng nhầy đem xét nghiệm xem có chuyên gì không bình thường chăng, tình trạng màng nhầy tốt hay xấu để qua đó biết được tình trạng hooc môn của bạn

3.38 Chụp tử cung là một khám nghiệm không đau đớn gì và chỉ kéo dài 15 phút là xong

Người ta đặt bạn nằm theo kiểu khám phụ khoa, rồi đặt mỏ vịt vào, đoạn dùng 2 cái kẹp cặp chặt vào cổ tử cung. Bạn chỉ cảm thấy hơi tức ở bụng dưới. Người ta bơm vào một thứ nước có iode để cản quang tuyến X vào bên trong tử cung, vào hai vòi tử cung. Bạn sẽ thấy hơi đau như lúc thấy kinh hoặc lúc chuyện dạ trước khi đẻ. Người ta chụp trong lúc ấy và bạn sẽ thấy nhẹ người khi người ta lấy kẹp và tháo ống bơm ra. Sau đó 20 phút, người ta chụp thêm một ảnh nữa để kiểm tra xem chất nước có lan toả đều tử cung đến âm đạo không. Suốt trong thời gian kiểm nghiệm, nên giữ cho thân thể thật thư giãn, đừng co cứng người. Bạn sẽ thấy dễ chịu. Cách kiểm tra này đảm bảo thấy rõ tình trạng bộ phận sinh dục của bạn tỉ mỉ và kỹ càng

3.39 Theo dõi thân nhiệt để biết thời gian rụng trứng

Hooc môn progestérone được tiết ra khi rụng trứng làm thân nhiệt tăng lên 0,3 hoặc 0,4 độ C từ lúc đó cho đến hết vòng kinh

Nếu hoạt động của các hooc môn bình thường thì thời điểm tăng thân nhiệt này vào khoảng 14 ngày trước khi thấy kinh lần sau. Việc tăng có thể rõ ràng, hôm trước 36,6 độ, hôm nay đã lên 37,1 độ, nhưng cũng có khi tuần tự trong vài ngày. Tuy nhiên dù theo dõi rất sát thân nhiệt, chúng ta cũng không thể biết chính xác ngày rụng trứng mà chỉ biết khoảng thời gian rụng trứng

3.40 Những nhầm lẫn hành kinh và chảy máu

Không phải tất cả các trường hợp có chảy máu từ âm đạo ra đều là kinh nguyệt. Bạn nên nhớ rằng, kinh nguyệt là do màng nhầy bong ra làm đưat mạch máu ở thành tử cung khi các hooc môn ngừng tiết. Nhưng chảy máu còn có thể do nguyên nhân khác thí dụ như: u hạt hoặc biếu thịt bên trong. Huyết do chẩy máu và do kinh nguyệt khác nhau ở chỗ huyết do chẩy máu sẫm mầu, gần như đen vì đã kịp đông trong đáy tử cung trước khi chảy ra ngoài

3.41 Chảy máu sau lần giao hợp đầu tiên

Màng trinh là một màng mỏng che kín cửa âm đạo và bị rách trong lần giao hợp đầu tiên, tạo nên một sự chảy máu rất nhỏ, có khi không biết. Nhưng cũng có khi máu chảy ra nhiều và mươi mười lăm phút sau vẫn còn chảy. Tất nhiên thày thuốc sẽ giải quyết được ngay nhưng đâu phải lúc nào cũng có thầy thuốc phụ khoa bên cạnh. Xin hiến một cách đơn giản, dễ thực hiện: Quấn chặt một chiếc khăn tay, chèn vào cửa âm đạo, khoảng 20, 30 phút sau rút nhẹ ra. Nếu như lúc đó vẫn còn chẩy máu mới phải mời bác sỹ

3.42 Chảy máu do âm đạo

Một số người muốn huỷ thai kín bằng cách nhét vào âm đạo viên thuốc tím. Không làm thai ra mà khiến âm đạo bị loét sâu và chảy máu. Nhưng thấy máu ra họ lại tưởng thai ra. May thay ngày nay không ai còn dại dột như thế nữa

3.43 Chảy máu do âm đạo: u hạt

Sinh nở hay làm phẫu thuật trong âm đạo, cổ tử cung hay tử cung có thể gây ra một số bệnh gọi là u sẹo. Đó là những u lành, nhỏ bằng hạt đậu nằm ở thành tử cung. Những u này thường xuyên chảy máu và chảy khá nhiều khiến nhiều phụ nữ tưởng kinh nguyệt không đều. Người ta điều trị những u này bằng phương pháp điện đông

3.44 Chảy máu ở cổ tử cung

Khi cổ tử cung bị viêm hay nhiễm trùng hoặc lộn niêm mạc có thể xuất hiện những vết lở trong miệng, chỉ cần đụng trạm nhẹ (thụt rửa âm đạo, giao hợp hay cho tay vào thăm dò) là có thể gây chảy máu. Thậm chí không đụng gì vào có khi cũng chảy máu. Tất nhiên bạn cần sát trùng và tạo thành sẹo bằng điều trị thích hợp

3.45 Viêm âm đạo cũng gây chảy máu được

Âm đạo bị viêm do nhiễm trùng, thí dụ như trùng trichomonase. Tuy hiếm xảy ra nhưng bạn cũng cần biết là nếu viêm nặng có thể gây chảy máu. Điều trị phải căn cứ vào mầm gây bệnh

3.46 Những biếu thịt ở cổ thử cung cần phải được loại trừ

Bưới thịt là u lành, mọc từ trong tử cung. Nó giống như cái lưỡi chuông lắc tay, đầu phình ra và tròn bám vào mặt trong của cổ tử cung. Nói chung khó biết, phải dùng mỏ vịt để mở ra mới thấy được. Những pô ?" líp hay gây chẩy máu trước ngày hành kinh và tiếp sau nữa. Mặc dù pô ?" líp này lành tính không gây đau đớn gì nhưng cũng vẫn cần được loại bỏ. Khi thầy thuốc cần loại bỏ, bạn đừng sợ, vì việc tiến hành không gây đau đớn gì và chỉ kéo dài tương đối thời gian một lần khám phụ khoa bình thường

Đặt mỏ vịt xong, thầy thuốc dùng panh ?" xơ khẽ dứt pô ?" líp ấy ra. Bạn không hề thấy đau

Nguyên nhân của po ?" líp hiện nay chưa biết rõ nhưng người ta đoán là do rối loạn hooc môn (quá nhiều estrogène trong khi ít progestérone). Cũng có khi những pô ?" lip này ở tận trong tử cung. Khi đó phải chụp X ?" quang tử cung mới xác định được đúng vị trí.

3.47 Chẩy máu và ung thư cổ tử cung

Chúng ta không nên lẩn tránh sự thật: Chảy máu có khi là một triệu trứng của ung thư tử cung. Khi đó ung thư đã phát triển khá lâu, phải tới vài năm rồi. Biểu hiện là chảy máu nhẹ, máu mầu đỏ, mỗi khi giao hợp, rửa âm đạo hoặc làm một chuyến đi xa. Cho nên cần khám để phát hiện từ sớm. Ung thư cổ tử cung khi mới xuất hiện nhìn bằng mắt thường không thấy được mà phải dùng cách sinh thiết và soi tử cung bằng một dụng cụ quang học giống như ống nhòm, nếu phát hiện được sớm, điều trị sẽ không khó và đảm bảo khỏi. Những phụ nữ coi thường không chịu đi khám rất có nguy cơ để muộn. Lúc phát hiện ra do chẩy máu thường là vào tuổi 30 đến 40. Khi đó chỉ còn phẫu thuật và dùng quang tuyến liệu pháp thôi

3.48 Kinh nguyệt ra huyết nhiều có thể là một u xơ

Nếu bạn ở tuổi 35 đến 40, khi thấy kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài, đừng coi thường. Rất nhiều khi đó là dấu hiệu của một u xơ. Hãy tìm đến thầy thuốc phụ khoa ngay: Thăm âm đạo, chụp X ?" quang tử cung hoặc soi tử cung. U xơ là gì ? Là một u lành xuất hiện:

-Có khi bên trong tử cung, trong hốc, còn gọi là u cơ nằm bên dưới màng nhầy

-Có khi ở sâu trong tử cung gọi là u cơ bên trong

Nên nhớ rằng u xơ hay u cơ đều không đau và thường chảy máu ta mới biết và đi khám. Cũng cần nói thêm rằng u xơ ấy không bao giờ ung thư hoá và sẽ biến mất sau tuổi mãn kinh. Và nếu người ta bảo bạn có u xơ tử cung hãy coi chuyện đó là bình thường vì 20% phụ nữ có u xơ đó và bao giờ cũng là u lành

3.49 U xơ không nhất thiết phải cắt bỏ

Nói u xơ không có nghĩa cần thiết cắt bỏ. Thường người ta điều trị bằng progestérone vào nửa sau của vòng kinh (ngày thứ 16 đến ngày thứ 25) hoặc trong suốt vòng kinh. Nhưng viên thuốc nén không nhằm bỏ u xơ mà chỉ ngăn chặn chảy máu nhiều khi hành kinh. Bởi vì nếu mỗi lần hành kinh chảy máu nhiều sẽ gây thiếu máu

Dù sao, khi progestérone vẫn không đem lại kết quả tốt, huyết vẫn ra nhiều và nếu u sơ vẫn tiếp tuc to dần thì phải tiến hành phẫu thuật. Nếu bạn còn trẻ thày thuốc chỉ việc loại các u xơ ấy ra khỏi tử cung, nếu bạn đã ngoài 45 người ta loại luôn cả tử cung, cổ tử cung lẫn u xơ đi

Trong những năm gần đây cách xử lý u xơ có nhiều điểm mới:

-Điểm thứ nhất: Với những u xơ nằm dưới màng nhày, người ta dùng dụng cụ xoi tử cung rồi đưa panh xơ vào vặn tròn cho u xơ rời ra. Cách này bệnh nhân chỉ phải nằm viện 48 tiếng mà không để lại sẹo gì

-Điểm thứ hai: Tiêm hooc môn để chấm rứt hoạt động của buồng trứng, tạo nên mãn kinh giả. Khi ngừng tiêm thì kinh nguyệt vẫn trở lại. Bằng cách này buồng trứng sẽ không tiết ra estrogène nữa. U xơ không có gì nuôi sống sẽ chết. Cách chữa này chưa hoàn chỉnh vì có những u xơ tái hiện một thời gian sau

3.50 Các u xơ đến tuổi mãn kinh sẽ không phát triển nữa

Vào tuổi mãn kinh, các u xơ trở nên im lặng, không phát triển, không lớn lên và không gây chảy máu nữa. Cho nên cách điều trị bằng pro hoặc các thuốc tương tự là "đúng đắn" bởi cả chúng cho phép đợi ba hoặc 4 năm nữa cho đến thời kỳ mãn kinh và tránh cho bạn không phải phẫu thuật - là việc mà ít ai muốn. Vấn đề duy nhất đặt ra: "Liệu tôi có" "chịu đựng" đến lúc này không ?

Nhưng ngày càng nhiều phụ nữ giải quyết u xơ bằng cách dùng hooc môn estrogène và progestérone. Cách điều trị này lại ngược với cách làm khô u xơ. Cho nên phải lựa chọn trong hai cách: Một là điều trị để bảo tồn u xơ hai là bỏ mặc để nó tự tiêu

Có điều cân nhắc: điều trị bằng estrogène và progestérone thường là không đủ liều lượng để làm tăng những u xơ đã sẵn có từ trước, mà chỉ bảo tồn chúng đến tuổi mãn kinh. Với cách điều trị này, đa số các u xơ không xấu đi. Cái chính là giữ để chúng thích ứng cuộc sống bình thường. Và như vậy, điều trị bằng estrogène và progestérone không có gì đáng ngại

3.51 Điều trị ung thư tử cung

Bằng quang tuyến liệu pháp và phẫu thuật. Những thử nghiệm dùng progestérone liều cao đã đem lại kết quả trông thấy. Nhưng xin nhắc lại, càng phát hiện sớm càng dễ chữa. Cho nên đừng ngại đi khám, ít nhất bạn cũng được yên tâm là không có gì.

3.52 Chảy máu sau thời kỳ mãn kinh không phải bao giờ cũng là dấu hiệu xấu

Chúng tôi luôn nhắc là không được bỏ qua bất cứ hiện thượng chảy máu nào, bởi vì có thể không có gì nhưng có thể có vấn đề. Có khi là khởi đầu một ung thư. Có thể là lớp màng nhày trong âm đạo hoặc tử cung bị tổn thương sau một lần giao hợp quá mạnh (sau thời kỳ mãn kinh, dễ bị tổn thương nhiều hơn). Cũng có thể do một viêm nhiễm lành tính của cổ tử cung hay âm đạo. Tốt nhất là bạn nên đi khám để nếu không có gì cũng yên tâm

3.53 Chảy máu dự dội: Báo ngay cho thày thuốc

Nếu chảy máu nhẹ (máu đen hay đỏ) liên tiếp diễn ra sau lần chậm thấy kinh hoặc sau khi đã hết thời gian hành kinh, kèm theo những cơn đau dữ dội ở bụng dưới và những khó chịu khác (chóng mặt, tái nhợt, mê man từng lúc ngắn), bạn mời thày thuốc ngay. Rất có thể đấy là hiện tượng chửa ngoài tử cung. Trứng nằm ngay trong vòi tử cung là nơi có màng rất mỏng, khi bị rách, sẽ rất nguy hiểm. Cho nên thấy hiện tượng trên, phải tìm ngay thầy thuốc phụ khoa. Có thai ngoài tử cung là một chúng bệnh cấp tính

3.54 Viêm vòi trứng cũng gây chảy máu

Viêm vòi buồng trứng cấp và mãn tính đều gây những đợt chảy máu thất thường, khiến rất khó phân biệt với kinh nguyệt. Bạn thấy đau ở bụng dưới và sốt, chỉ thầy thuốc mới xác định được nguyên nhân chính xác

3.55 Nang thũng ở buồng trứng cần phải được phẫu thuật

Kinh nguyệt không đều, đau ở bụng dưới, không hiểu là đau gì mà chỉ thấy ?ocó chuyện không ốn?. Thầy thuốc khám âm đạo có thể phát hiện ra một nang thũng ở buồng trứng và thấy rõ nó nằm bên phải hay bên trái tử cung

X quang tử cung và soi bằng sóng xiêu âm sẽ khẳng định chính xác thêm. Đặc biệt cách soi bằng sóng siêu âm có thể cho biết, có thật là nang thũng hay không, gặp trương hợp này, buồng trứng có thể thành một khối rắn chắc và không đồng nhất, hoặc một nang thũng chức năng hiện ra như một bọc tròn đựng nước. Việc soi ổ bụng chỉ là biện pháp cuối cùng, trường hợp dùng sóng siêu âm không đủ rõ. Chủ yếu vẫn là sóng siêu âm vì soi ổ bụng chỉ có thể xác định một cách hạn chế.

Khi xác đinh rõ rồi, tức là quả có nang thũng, thì nhất thiết phải làm phẫu thuật. Không còn cách nào khác để loại bỏ nang và nếu để yên, nang có thể lớn dần, to bằng đầu đứa trẻ. Nên biết rằng nang thũng này chỉ là một u lành. Thầy thuốc làm phẫu thuật chỉ lấy nang ra mà giữ lại toàn bộ hay một phần buồng trứng

3.56 Nang giả ở buồng trứng chỉ cần điều trị bằng thuốc

Nang giả càng gây triệu trứng giống nang thũng nghĩa là kinh nguyệt không đều và đau bụng dưới. Cần nói rằng nang giả là có thật. Khám âm đạo hoặc làm sóng siêu âm sẽ phát hiện được ngay một khối nhỏ bằng quả cam nằm bên trái hoặc bên phải tử cung. Sóng siêu âm gần như xác định chính xác khối tròn rất đồng chất và chứa toàn nước. Gọi nang ấy là giả vì do buồng trứng sản sinh và có thể tự tiêu nếu xử lý đúng. Kinh nguyệt thất thường chính là do nang giả ấy. Chúng cũng tiết ra estrogène và progestérone làm rối loạn quá trình tiết hooc môn của cơ quan sinh dục. Chính do thế, khi những nang giả ấy biến mất lại chuyển thành tình trạng thiếu hooc môn, gây rắc rối cho việc điều hoà kinh nguyệt

Như vậy bạn đã thấy nang giả chính là kết quả của sự hoạt động tồi của hooc môn. Về mặt y học phải phân biệt đâu là rối loạn chức năng và đâu là tổn thương thực thể. Không cần phải dùng dao kéo mà chỉ dùng cách điều trị thử nghiệm nghĩa là cho bệnh nhân uống pi ?" luyn ngừa thai nhằm nhắc nhở vùng dưới đồi và tuyến yên điều chỉnh việc tiết hooc môn, là nang giả sẽ tự tiêu

Cơ chế của việc trị này thế nào ? bạn biết rằng trong viên pi ?" luyn ngừa thai có chứa estrogène và progestérone được nén thành thuốc viên. Cơ quan vùng dưới đồi và tuyến yên có thói tiết kiệm và lại lười biếng. Khi ta cung cấp hooc môn estrogène và progestérone dưới hình thức viên nén, vùng dưới đồi và tuyến yên bèn ngưng ngay việc ra lệnh cho buồng trứng và buồng trứng lạp tức ?ongủ?. Mục tiêu của chúng ta đã đạt được: hết đau đớn và hết tình trạng kinh nguyệt thất thường. Buồng trứng thu nhỏ lại và nang giả biến mất. Việc điều trị bằng viên pi ?" luyn ngừa thai được tiến hành trong b hoặc bốn tháng. Và không cần nói, bạn cũng biết, khi ngừng thuốc, vùng dưới đồi và tuyến yên sẽ trở lại hoạt động bình thường, thế là xong.

Xin nhắc thêm rằng một số thày thuốc phẫu thuật và phụ khoa không muốn công nhận các nang trên chỉ mang tính chức năng. Họ hay đòi hỏi bệnh nhân phải mổ, trong khi chỉ điều trị bằng hooc môn là đủ

3.57 Do đâu mà có nang giả

Bạn có thể hỏi tại sao sinh ra nang thũng. Nhưng cho đến nay chưa có lời giải đáp thật sự khoa học về vấn đề này. Riêng nang giả thì có thể khẳng định là do nguyên nhân tâm lý. Phần lớn những người có nang giả là những người hay lo lắng, bực dọc, không thoải mái trong cuộc sống. Chính do đó mà ảnh hưởng đến hoạt động của vùng dưới đồi và tuyến yên trong việc chỉ huy. Tuy nhiên, không phải cứ lo lắng hoặc nghĩ ngợi nhiều là nhất thiết sinh ra nang giả. Có nhiều trường hợp có người có tính cả nghĩ mà hay bị kích động thần kinh mà cũng không thấy xuất hiện nang giả

3.58. Những rối loại trong việc đông máu

Tình trạng này hết sức hiếm, nhưng không phải không có. Đó là khi máu khó đông, do thiếu những tiểu cầu làm đông máu. Người mắc chứng bệnh này, mỗi lần kinh nguyệt ra máu rất nhiều và phải điều trị để chữa trị việc hỗn loạn đông máu

3.59 Kinh nguyệt: Sự chảy máu trong thời rụng trứng

Trong lúc rụng trứng, bạn có thể thấy một vài giọt huyết, thậm chí thấy như hành kinh trong vài tiếng đồng hồ. Bạn đừng lo, chuyện ấy không có gì hệ trọng cả. Đôi khi dùng X ?" quang tử cung, có thể phát hiện ra một u xơ trong tử cung, chỉ cần nạo nhẹ đi là xong. Đôi khi chỉ là màng nhày tử cung ở một số phụ nữ do quá nhạy cảm với từng thay đổi nhỏ trong việc tiết hooc môn estrogène mà gây ra chảy máu. Đấy không phải bệnh mà là rối loạn nhẹ không cần điều trị gì hết

3.60 Cách tách hai mô dính làm cản đường chảy của huyết kinh như thế nào ?

Khi thấy huyết ra khó khăn, bạn biết ngay có chuyện nhất là trước đó bạn có nạo hoặc hút. Trường hợp ấy, rất có thể do hai màng nhầy tử cung dích vào nhau cản đường thoát của huyết. Thậm chí chúng có thể ngừng hoàn toàn kinh nguyệt. Bởi vì màng nhày tử cung dích vào nhau, không bong ra được. Vị trí tổn thương có khi nằm ngay bên trên tử cung. Khi đó, nếu như màng nhày còn lại vẫn lành mạnh và sẵn sàng bong ra thì chỗ dính vẵn ngăn cản không cho huyết ra bình thường

Tại sao việc nạo (sau khi sảy thai hoặc sinh nở) lại bị quy tội ? Bởi vì thì nạo khi vét những mảnh rau khi sót dễ làm sây sứt, tạo nên những sẹo trong màng nhầy tử cung, biến thành dính mô. Chúng ta hy vọng thay cho nạo thai, kỹ thuật hút thai sẽ không gây nên những tổn thương như thế. Việc tìm mô dích tiến hành bằng X quang tử cung

3.61 Vòng tránh thai: Kinh nguyệt ra nhiều hơn và kéo dài hơn

Vòng tránh thai làm cho kinh nguyệt thay đổi, huyết ra nhiều hơn và kéo dài ngày hơn, thường là 7 đến 9 ngày. Vài ngày trước chu kỳ kinh nguyệt, máu chảy ra một chút trong hai, ba ngày. Sau đó mới đến kinh nguyệt thật sự, huyết ra rất nhiều và có lẫn vón cục, kéo dài 3 đến 4 ngày. Sau đó huyết vẫn rong ra kéo dài thêm 2 đến 3 ngày nữa

Tình trạng này không kéo dài. Bốn hoặc 5 tháng sau khi đặt vòng, tình trạng trên sẽ hết. Nếu không hết hoàn toàn thì kinh nguyệt chỉ ra nhiều hơn bình thường một chút thôi

Dùng thuốc có thể giúp bạn vượt qua nhẹ nhàng giai đoạn ấy, đó là viên progestatif uống vào ngày thứ 16 và 25 của vòng kinh. Hoặc có thể dùng thuốc keo có chứa khàng prostaglandine chỉ dùng trong ngày hành kinh và khi thấy huyết ra nhiều

3.62 Dùng viên ngừa thai: Kinh nguyệt ngắn

Khi bạn dùng viên ngừa thai, màng nhầy tử cung không phát triển phong phú như dưới tác dụng của hooc môn do buồng trứng tiết ra bình thường. Kinh nguyệt sẽ ngắn, có khi chỉ vài tiếng đồng hồ và huyết ra ít, mầu sẫm. Liều lượng viên ngừa thai càng thấp, kinh nguyệt càng giảm nhẹ

3.63 Chảy máu nhẹ, có khi 1,2 hoặc 3 năm sau khi bắt đầu dùng pi ?" luyn ngừa thai

Bởi vì màng nhày tử cung mỗi ngày một mỏng dần và có thể gây chảy máu. Đừng vì thế mà dừng dùng viên ngừa thai. Để chấm dứt sự chảy máu đó, thày thuốc có thể cho bạn dùng liều estrogène bổ sung, giúp màng nhày tử cung đày đặn trở lại và không chảy máu nữa.

Chảy máu còn do dùng viên ngừa thai có liều quá nhẹ, hoặc do quên dùng trong 24 tiếng đồng hồ cũng đủ tạo chảy máu. Nguyên nhân do màng nhày tử cung thiếu hẳn nguồn năng lương do các hooc môn cung cấp. Trường hợp này không cần ngừng mà cứ tiếp tục dùng viên ngừa thai, sẽ tự nhiên ngừng chảy máu

3.64 Chảy máu sau khi đặt vòng tránh thai

Thông thường sau khi đặt vòng, huyết ra giống như hành kinh trong vòng nửa tháng, rong kinh nhẹ khoảng 5,6 ngày, nếu ra quá nhiều, thầy thuốc có thể cho bạn uống mạch nha. Nếu cùng quá, phải tháo bỏ vòng

3.65 Sau khi đặt vòng, máu chảy trong những tháng tiếp theo: có khi phải dùng kháng sinh

Bạn đặt vòng xong, mọi sự yên ổn. Những thỉnh thoảng huyết vẫn ra, mặc dù không phải kinh nguyệt. Nguyên nhân:

-Nếu là do tử cung co thắt trên vòng, sau lại hết co thì vô hại và không cần điều trị gì hết.

-Nếu tử cung bị viêm nhiễm, phải điều trị bằng thuốc kháng sinh (trong 5 hoặc 6 ngày) là dứt, không cần tháo bỏ vòng.

-Nếu có thai ngoài tử cung (hiện tượng hiếm nhưng vẫn cần kiểm tra, khi huyết ra sau luc đặt vòng tránh thai)

Tóm lại việc đặt vòng không nhất thiết gây cho bạn khó chịu. Tất cả những rối loạn trên đều bắt nguồn từ việc tử cung phải thích nghi với vòng một vật ngoại lai, cho nên nó cần qua một thời gian mới ổn định

3.66 Kinh nguyệt chậm khi trễ quá 10 ngày

Nếu như vòng kinh của bạn không bình thường, nó kéo dài đến 40 ngày, thậm chí 60 ngày thì việc chậm 10 ngày không đang nghĩ đến. Đấy chỉ là rối loạn mãn tính của vòng kinh

Khi chậm thấy kinh, mọi phụ nữ đều băn khoan: Phải chăng có thai ? Nhưng có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chạm có kinh

3.67 Chậm kinh, có thể bạn đã có thai

Đây là ý nghĩ đầu tiên của người thầy thuốc đứng trước bệnh nhân đang tuổi sinh nở vả lại không dùng biện pháp ngừa thai đảm bảo (viên ngừa thai, vòng tránh thai, bao dương vật). Nên nhớ rằng các biện pháp khác như phóng tinh ra ngoài âm đạo, phương pháp gọi là ?odùnh nhiệt độ?,v.v.v đều không đảm bảo

3.68 Những triệu trứng của sự đã thụ thai là gì ?

Bạn chậm kinh và đến với thày thuốc. Trước tiên người ta tìm thấy dấu hiệu nhỏ của sự thai nghén:

-Buồn nôn (có khi nôn), ít xảy ra trong nửa tháng đầu và không phải triệu trứng chính xác. Nhiều người đã có thai mà không thấy hiện tượng buồn nôn này

-Luôn mót tiểu tiện, bởi vì bọng đái nằm ngay phía dưới tử cung. Nếu bạn có thai, tử cung to lên, đè vào bọng đái khiến bạn thấy mót (cũng có thể do hệ thống tiểu tiện bị viêm nhẹ trong thời gian đầu của thai nghén)

-Buồn ngủ: Cảm giác buồn ngủ song song với cảm giác mệt mỏi

-Vú trở nên nhạy cảm hơn và có thể đau hai bên cạnh, chủ yếu là cặp vú bắt đầu thay đổi hình dạng (quầng vú nở rộng và phồng lên)

Thày thuốc phụ khoa sẽ hỏi bạn về lần thấy kinh cuối cùng (mầu sắc, nhiều, ít, kéo dài hay không) bởi vì lần hành kinh ấy diễn ra sau khi trứng đã thụ tinh. Nhưng chắc chắn thày thuốc sẽ thăm đến những triệu trứng lớn, nghĩa là báo rõ tình trạng thai nghén hơn. Thăm âm đạo sẽ biết được hình khối của tử cung, thông thường nếu chậm thấy kinh từ 2 đến 4 tuần lễ tử cung đã to lên bằng quả cam. Dùng mỏ vịt mở ra sẽ biết cổ tử cung có thay đổi gì không: Nếu bạn có thai, cổ tử cung có mầu hơi tím và mềm hơn bình thường. Và sau đấy là xét nghiệm nước tiểu hoặc máu để kết luận rứt khoát

3.69 Các xét nghiệm để biết có thai hay không ?

Nguyên tắc là tìm hiểu tình trạng hooc môn. Ngay từ khi bắt đầu thai nghén, đã đưa vào nước tiểu và máu những chất đặc trưng: gonadotropine chorionique. Nếu trong nước tiểu và máu có chất ấy tức là bạn đã có thai. Xét nghiệm chỉ trong vài phút là biết được ngay. Ngày nay người ta không dùng cách thử ?osinh học? qua ếch, chuột hay thỏ nữa

3.70 Thử ở đâu ?

Có thể thử tại nhà của bạn, có thể ở phòng xét nghiệm. Nếu thử ở nhà bạn hãy đọc kỹ câu sau, rất đơn giản

3.71 Thử ở nhà có chính xác không ?

Tất cả các trường hợp thử nghiệm quá sớm, được quảng cáo là ?ocâu trả lời chính xác 2 hay 3 ngày trước kỳ kinh nguyệt phỏng đoán là biết? đều không đáng tin cậy. Muốn đảm bảo chính xác vẫn phải xét nghiệm sau 2 hay 3 ngày sau kỳ kinh nguyệt phỏng đoán. Tuy nhiên câu trả lời ?oâm? vẫn có thể trong trường hợp:

-Trứng bị chết

-Trứng phát triển khó

-Thai ngoài tử cung

Cần nhắc lại một lần nữa, xét nghiệm huyết tương trong máu mới phát hiện sớm và chính xác tình trạng có thai ngoài tử cung hay không ?

3. 72 Chậm kinh mà do không có thai: Buồng trứng có thể bị tổn thương

Chúng ta đã biết, các hooc môn sinh dục nữ (estrogène và progestérone) là nhiên liệu cho màng nhày tử cung và do buồng trứng tiết ra. Cho nên buồng trứng bị bệnh, chúng sẽ không làm tròn chức năng. Vùng dưới đồi và tuyến yên tha hồ ra lệnh buồng trứng vẫn ỳ ra, không tiết ra các hooc môn, cho nên màng nhày tử cung không phát triển và không bong ra khiến bạn sẽ không thấy kinh nguyệt nữa.

Buồng trứng có thể mắc những bệnh gì? trước hết, chúng có thể bị cắt bỏ bằng phẫu thuật. Có thể bị tổn thương do quang tuyến X. Hiện tượng này ngày nay khá hiếm. Cũng có thể do nang thũng hay u. Mà cũng có thể do mãn kinh trước tuổi. Một trường hợp hiếm xảy ra do biến dị bẩm sinh, làm cho buồng trứng không tiết ra hooc môn được. Trường hợp này cúng như trường hợp mãn kinh trước tuổi, không có cách khắc phục

Riêng trưưòng hợp có nang thũng hoặc u, thì dùng cách phẫu thuật sẽ khỏi. Còn bệnh Stein ?" Leventhai thì người ta áp dụng cách điều trị quen thuộc

Trước khi kết luận, chúng tôi thấy cần nhắc rằng những nguyên nhân kể trên đều là hãn hữu. Nguyên nhân gây kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh thường do vùng dưới đồi và tuyến yên hoạt động chệch choạc

3.73 Những thuốc ảnh hưởng xấu đến hoạt động bình thường của vùng dưới đồi.

Bạn đừng nên quy tội nhiều quá những thuốc làm bạn rối loạn. Đấy chỉ là những tác động phụ của chúng và hoàn toàn có thể cắt nghĩa được. Chẳng hạn một loại thuốc an thần hay thuốc tác động trực tiếp vào vùng dưới đồi (như sulpiride) có thể gây bế kinh hoặc hiện tượng tiết sữa, chỉ cần ngưng loại thuốc đó, là mọi sự trở lại bình thường

3.74 Các khối hoặc tổn thương vùng dưới đồi là hết sức hiếm

Hiện tượng vùng dưới đồi hoạt động lộn xộn một cách không thể hiểu được, tuy rất hiếm nhưng cũng nên biết, vì có thể do khối u hoặc vùng dưới đồi bị tổn thương. Tuy nhiên, mất kinh bao giờ cũng là hậu quả của tình trạng thiếu hụt hooc môn sinh dục

3.75 Sau khi đẻ, hoặc xảy thai và đang cho con bú, bạn không thấy kinh nguyệt

Sau khi sinh nở hoặc xảy thai là thời kỳ bình lặng giống như sau cơn bão, cơ thể phải dần dần lấy lại hoạt động bình thường ngày trước. Thông thường, kinh nguyệt trơ lại bình thường sau 4 đến 8 tuần lễ. Còn nếu bạn cho con bú thì sau khi cai sữa, phải một tháng hoặc tháng rưỡi thì kinh nguyệt mới trở lại bình thường được. Nên nhớ rằng việc kinh nguyệt trở lại đôi khi rất chậm, phải sau nhiều tháng. Nguyên nhân là do trong thời gian bạn mang thai vùng dưới đồi thôi không chỉ huy nữa và lúc này phải khôi phục lại công việc đã bị bỏ bẵng một tháng

Cách khắc phục để bộ máy kinh nguyệt trở lại nhanh là kích thích việc rụng trứng. Việc này không khó

3.76 Mất kinh nguyệt do các tuyến nội tiết

Chẳng hạn do các tuyến thượng thận và tuyến giáp bị mắc bệnh. Còn có các nguyên nhân do nhiễm độc riệu hoặc béo phì. Về béo phì, xin nhắc lại hiện nay chưa thật rõ cơ thể bệnh. Người ta mới chỉ nghiệm thấy khi bệnh nhân bớt đi số lượng trọng lượng quá thừa, kinh nguyệt trở lại bình thường

3.77 Bệnh biếng ăn của con gái vào tuổi dạy thì, lẩn tránh người lớn

Không có nguyên nhân cụ thể mà do nguyên nhân tâm lý hoặc còn gọi là tâm bệnh. Thường xuất hiện ở các em gái vào tuổi dạy thì ?ohoặc hậu? dạy thì kéo theo tình trạng bế kinh trong nhiều tháng, có khi nhiều năm. Các em nay đột nhiên biếng ăn, lúc nào cũng nói rằng không thấy đói, còn nếu có ăn thì nôn ra ngay. Gia đình cho là em khó tính khó nết và cho là em ít nói, chỉ ru rú trong phòng riêng của mình. Thật ra đó là phản ứng tâm lý, các em như muốn bộc lộ thái độ thù địch đối với chung quanh, đặc biệt đối với người lớn. Các em này sụt cân nhanh, có khi chỉ 30 đến 35 ký, khiến cha mẹ lo lắng. Đây là loại bệnh tâm căn, chứng tỏ trạng thái tư tưởng và tinh thần, ảnh hưởng mạnh đến cơ thể. Cha mẹ thấy các em gày ốm không lo lắng nhiều bằng thấy các em bị bế kinh. Họ không hiểu rằng thủ phạm ở đây chính là do tâm lý tác động vào vùng dưới đồi.

Cách chữa là dùng biện pháp tâm lý, có sự hỗ trợ của thầy thuốc lâm bệnh. Thậm chí nếu bệnh trạng tăng nhiều có thể dẫn đến chõ phải đưa các em vào bệnh viên tâm thần ít lâu, để cách ly với không khí gia đình, giúp tâm trạng các em ổn định. Khi các em bắt đầu muốn ăn là bệnh đã khỏi và chỉ vài tháng sau, kinh nguyệt trở lại

3. 78 Có thai tưởng tượng: Thường là do quá sợ có thai hoặc ngược lại, do quá thèm có con

Đây không phải là chuyện truyền thuyết mà là có thật. May mà hiện tượng bệnh tưởng ngày nay ít xảy ra ra hơn ngày xưa. Tâm lý quá sợ có thai hoặc quá thèm có con đều tác động lên vùng dưới đồi theo cách giống nhau: Những mệnh lệnh xuống bị ngưng lại, kinh nguyệt không xuất hiện nữa. Do những kích động của tiềm thức, sợ quá hoặc muốn quá, người bệnh bộc lộ những triệu trứng thai nghén đặt trưng: buồn nôn, vú to, lên cân thậm chí bụng cũng to lên. Hài kịch chăng ?. Đúng thế, nhưng hài kịch vô thức. Và một lần nữa lại chứng minh cơ thể lại theo những giấc mơ và óc tưởng tượng đến mức độ nào. Tất nhiên đến khi thử nghiệm thì không thấy dấu hiệu có thai. Tử cung không hề lớn, thày thuốc chỉ việc khẳng định là không hề có thai. Các triệu trứng kể trên se dần dần mất và cuộc sống người bệnh trở lại bình thường. Thế là màn hài kịch hạ màn

3.79 Bạn không thấy kinh nguyệt: Liệu theo dõi thân nhiệt có giúp ích gì không ?

Có chứ. Nếu bạn theo dõi thân nhiệt đều đặn tất cả các buổi sáng, vào lúc thức dạy. Thân nhiệt dưới 37 độ bạn có thể yên tâm là chưa có thai, bởi vì nếu có thai thì nhiệt độ lúc dạy phải trên 37 độ, hoặc ít nhất cũng 37 độ, có hai khả năng:

-Hoặc bạn có thai

-Hoặc bạn đang trong nửa sau của vòng kinh

Nói cách khác, nếu thân nhiệt cao hơn 37 độ quá 14 ngày, có nghĩa là bạn có thai và nên đi khám cho chắc.

3.80. Những mũi tiêm để kinh nguyệt trở lại có hại gì không ?

Có những thuốc tiêm (hoặc thuốc uống) làm kinh nguyệt trở lại. Những thuốc đó đều chứa một tỉ lệ nào đó của estrogène và progestérone. Do tác động của các hooc môn ấy, màng nhày trong tử cung phát triển. Khi ngừng dùng thuốc, màng nhày ấy bong ra và có kinh trở lại.

Nhưng nếu kinh nguyệt vẫn không xuất hiện? có nhiều cách giải thích. Một là liều lượng hooc môn trong thuốc quá nhẹ không đủ để làm màng nhày trong tử cung phát triển. hai là bạn đang trong nửa sau của vòng kinh. Buồng trứng tự tiết ra các hooc môn kể trên và phải đợi đến đủ 14 ngày cho đến khi buồng trứng ngừng tiết. Ba là có hiện tượng dính mô. Thứ 4 là bạn đã có thai, nếu vậy tiêm thuốc nói trên vào cơ thể sẽ có hại cho bạn và cái thai trong bụng,. Người ta từng tranh luận estrogène và progestérone đưa vào cơ thể người mẹ tạo nên những quái thai. Trường hợp rất hiếm, nhưng vẫn có. Cho nên bạn phải biết chắc mình không có thai mới được dùng thứ thuốc ấy. Tốt nhất là trước khi dùng thuốc nên đi xét nghiệm nước tiểu và máu để xem có thai không

3. 78 Có thai tưởng tượng: Thường là do quá sợ có thai hoặc ngược lại, do quá thèm có con

Đây không phải là chuyện truyền thuyết mà là có thật. May mà hiện tượng bệnh tưởng ngày nay ít xảy ra ra hơn ngày xưa. Tâm lý quá sợ có thai hoặc quá thèm có con đều tác động lên vùng dưới đồi theo cách giống nhau: Những mệnh lệnh xuống bị ngưng lại, kinh nguyệt không xuất hiện nữa. Do những kích động của tiềm thức, sợ quá hoặc muốn quá, người bệnh bộc lộ những triệu trứng thai nghén đặt trưng: buồn nôn, vú to, lên cân thậm chí bụng cũng to lên. Hài kịch chăng ?. Đúng thế, nhưng hài kịch vô thức. Và một lần nữa lại chứng minh cơ thể lại theo những giấc mơ và óc tưởng tượng đến mức độ nào. Tất nhiên đến khi thử nghiệm thì không thấy dấu hiệu có thai. Tử cung không hề lớn, thày thuốc chỉ việc khẳng định là không hề có thai. Các triệu trứng kể trên se dần dần mất và cuộc sống người bệnh trở lại bình thường. Thế là màn hài kịch hạ màn

3.79 Bạn không thấy kinh nguyệt: Liệu theo dõi thân nhiệt có giúp ích gì không ?

Có chứ. Nếu bạn theo dõi thân nhiệt đều đặn tất cả các buổi sáng, vào lúc thức dạy. Thân nhiệt dưới 37 độ bạn có thể yên tâm là chưa có thai, bởi vì nếu có thai thì nhiệt độ lúc dạy phải trên 37 độ, hoặc ít nhất cũng 37 độ, có hai khả năng:

-Hoặc bạn có thai

-Hoặc bạn đang trong nửa sau của vòng kinh

Nói cách khác, nếu thân nhiệt cao hơn 37 độ quá 14 ngày, có nghĩa là bạn có thai và nên đi khám cho chắc.

3.80. Những mũi tiêm để kinh nguyệt trở lại có hại gì không ?

Có những thuốc tiêm (hoặc thuốc uống) làm kinh nguyệt trở lại. Những thuốc đó đều chứa một tỉ lệ nào đó của estrogène và progestérone. Do tác động của các hooc môn ấy, màng nhày trong tử cung phát triển. Khi ngừng dùng thuốc, màng nhày ấy bong ra và có kinh trở lại.

Nhưng nếu kinh nguyệt vẫn không xuất hiện? có nhiều cách giải thích. Một là liều lượng hooc môn trong thuốc quá nhẹ không đủ để làm màng nhày trong tử cung phát triển. hai là bạn đang trong nửa sau của vòng kinh. Buồng trứng tự tiết ra các hooc môn kể trên và phải đợi đến đủ 14 ngày cho đến khi buồng trứng ngừng tiết. Ba là có hiện tượng dính mô. Thứ 4 là bạn đã có thai, nếu vậy tiêm thuốc nói trên vào cơ thể sẽ có hại cho bạn và cái thai trong bụng,. Người ta từng tranh luận estrogène và progestérone đưa vào cơ thể người mẹ tạo nên những quái thai. Trường hợp rất hiếm, nhưng vẫn có. Cho nên bạn phải biết chắc mình không có thai mới được dùng thứ thuốc ấy. Tốt nhất là trước khi dùng thuốc nên đi xét nghiệm nước tiểu và máu để xem có thai không

3.81 Dùng viên ngừa thai và bạn không thấy kinh nguyệt

Nếu dùng thuốc đều đặn, không nhầm và không quên thì chắc chắn bạn không thể có thai. Còn hiện tượng không thấy kinh nguyệt thì chỉ đơn giản là màng nhầy quá mỏng và không thể bong ra và làm đứt mạch máu ở thành tử cung. Cách sử trí là bạn hãy tăng lượng hooc môn sinh dục estrogène để làm giầu màng nhày tử cung ít nhất là 21 ngày.

Còn nguyên nhân khác khiến bạn không thấy kinh nguyệt là bạn quên uống thuốc ngừa thai trong một ngày nào đó. Khi ấy nên cận thẩn, có khi bạn đã có thai. Hãy đến thày thuốc ngay

3.82 Dùng viên ngừa thai tôi vẫn thấy kinh nguyệt, nhưng quá ít

Bạn thấy huyết ra ít, mầu sẫm và kéo dài trong 3 tiếng đồng hồ. Đừng ngại, không phải ?omáu? bạn xấu đâu. Nó ra ít vì nó có ít. Khi bạn dùng viên ngừa thai thì màng nhày tử cung nhận ít hooc môn và phát triển kém cho nên như vậy thôi. Đây là chuyện bình thường và bạn không cần điều trị gì hết

3.83 Trường hợp ngoại lệ: có những phụ nữ không thấy kinh nguyệt bao giờ

Bạn có nghe đồn nhưng chắc là không tin ? có hiện tượng như thế thật. Nguyên nhân là cơ quan sinh dục có những biến dị bẩm sinh nghiêm trọng, hoặc không có tử cung, hoặc không có âm đạo, hoặc không có buồng trứng, hoặc có những dị tật. Cũng có khi do những biến dị về nhiễm sắc, ảnh hưởng tới nhiễm sắc sinh dục

CHƯƠNG 4 - NGỪA THAI

4.1. Pi-luyn ngừa thai là gì?

Pi-luyn ngừa thai là thuốc làm bằng hóa chất tổng hợp. Có rất nhiều loại, nhưng tựu chung đều có nền là hai hoóc-môn sinh dục nữ estrogền và progestérone, chất thứ hai có tác dụng cắt đứt việc rụng trứng (xem câu 3). Do đó, pi-luyn là thuốc ngừa thai tuyệt đối, vì nó chặn không cho cơ thể phụ nữ tiến hành bước đầu tiên trong sinh nở: việc cho một trứng rụng ra.

Được phát minh năm 1956 do nhà sinh học Mỹ Pincus, từ đó đến nay, viên ngừa thai đã đi một chặng đường dài trên quá trình cải tiến. Đến nay viên chứa lượng hoóc-môn rất nhẹ, chỉ bằng một phần năm lượng ban đầu, khi mới phát minh, cuộc cạnh tranh giữa các hãng dược phẩm đã đẩy thành phần trong viên thuốc mỗi ngày một công hiệu hơn, đồng thời cũng ít hại hơn.

Hiện nay trên 30% phụ nữ Pháp trong tuổi sinh nở sử dụng phương pháp chống thu thai này và đây là mức quán quân quan trọng nhất mà thế giới đạt được.

4.2. Các loại pi-luyn ngừa thai

- Pi-luyn thành "bộ": đầu tiên, chỉ là những viên chỉ chứa hoóc-môn estrogène dùng liền trong 10 hay 14 ngày tiếp đến những viên chứa cả hai hoóc-môn estrogène và progestérone dùng liền trong 7 đến 9 ngày. Nhược điểm: thường có lượng estrogène quá cao và không bảo đảm được công hiệu 100%. Tốt nhất la dùng loại này vào tháng sau khi nạo thai, sẩy thai hoặc sinh nở. Có thể dùng trong một hoặc hai vòng kinh khi màng nhầy tử cung đang cần tái sinh.

- Pi-luyn phối hợp: Đó là loại thuốc viên có một lượng estrogène kết hợp với một lượng progestérone. Đây là loại pi-luyn ngừa thai thông dụng và hiệu nghiệm nhất.

- Pi-luyn dùng không liên tục hoặc còn gọi là pi-luyn loại nhỏ: Một thời gian đã biến mất trên thị trường, gần đây lại xuất hiện, chỉ chứa riêng progestérone với lượng rất thấp. Không đảm bảo bằng viên pi-luyn phối hợp (1 hoặc 2% không kết quả). Được cái dùng thuận tiện trong trường hợp ai phải kiêng estrogène. Điều bất tiện của loại này là huyết ra không đều, có khi mất kinh. Ngoài ra dùng loại viên này không được phép quên uống, nếu quên sẽ lập tức mất tác dụng.

4.3. Ba kiểu pi-luyn ngừa thai

Mỗi loại pi-luyn có một cách kết hợp liều lượng khác nhau:

- Kiểu nặng về estrogène.

- Kiểu cân bằng hai chất.

- Kiểu nặng về progestérone.

- Kiểu chỉ có progestérone (pi-luyn loại nhỏ)

(xem câu 111)

Viên pi-luyn làm chuẩn chứa 20 đến 3 microgram chất tổng hợp éthinyl-estradiol. Thầy thuốc phụ khoa sẽ căn cứ vào cơ thể của bạn mà khuyên bạn nên dùng loại pi-luyn với liều lượng bao nhiêu.

v

4.7. Những loại Pi-luyn ít gò bó hơn.

Viên ngừa thai dùng một tháng, ba tháng, sáu tháng. Người ta nghĩ cách giản tiện hóa bằng cách tiêm vào bắp một lượng có khi là estrogène nhưng thông thường là progestérone để có thể chặn quá trình rụng trứng trong một, ba hoặc sáu tháng liền. Ngoài ra, còn những thuốc khác với cách dùng khác, nhưng phiền toái và đều gây tác dụng phụ. Chẳng hạn việc cấy dưới da những sợi nhỏ kích thích bằng lõi bút chì được giữ nguyên tại chỗ trong nhiều năm, nhưng cũng có những bất tiện giống như dùng pi-luyn cỡ nhỏ, v.v....

4.8. Những chống chỉ định của viên ngừa thai

Bạn nào mắc bệnh sau đây không được dùng.

- Viêm tĩnh mạch hoặc nghẽn mạch.

- Huyết áp cao hoặc tỷ lệ cholesterol, triglycéride cũng như mỡ trong máu cao hơn bình thường.

- Ung thư vú hoặc những bệnh gan.

- Lần có thai trước bị hoàng đản.

Những chống chỉ định trên là dành cho loại thuốc có chứa estrogène. Còn pi-luyn loại nhỏ (xem câu 111) chỉ chứa progestérone thì dùng không sao.

Ngoài những chống chỉ định trên, việc dùng viên ngừa thai phải hết sức thận trọng khi bạn có một u xơ lớn (xem câu 68)

4.9. Bệnh đái tháo

Viên ngừa thai cũng như trạng thái có thai đều làm bệnh đái tháo đường trầm trọng hơn, do đưa vào cơ thể thêm chất estrogène. Tuy nhiên trên thực tế, nếu pi-luyn có liều lượng thấp (xem câu 112) thì không làm tăng lượng đường trong máu là bao. Tốt nhất là nên dùng loại pi-luyn chỉ chứa progestérone.

4.10. Với người bị bệnh tim

Thầy thuốc phụ khoa phối hợp với thầy thuốc trị tim sẽ căn cứ vào trường hợp cụ thể mà quyết định.

4.11. Trường hợp có ung thư

Tùy loại ung thư. Với ung thư tử cung thì dùng viên ngừa thai không ảnh hưởng gì, không hại thêm cũng không làm khỏi ung thư. Còn ung thư tử cung chỉ xảy ra sau tuổi mãn kinh và khi đó chẳng ai còn dùng thuốc ngừa thai. Với ung thư vú thì cần thận trọng, tốt nhất là không nên dùng thuốc có hoóc-môn khi ung thư vú chưa lành.

Cần nói thêm rằng việc dùng viên ngừa thai còn có thêm tác dụng tốt là ngăn ung thư đường sinh dục xuất hiện. Tất nhiên thuốc pi-luyn ngừa thai không làm việc ấy nhưng đó lại là hiệu quả khách quan. Người dùng nó thường không nhiễm ung thư đường sinh dục, ít nhất cũng trong một thời gian hạn chế. Ngoài ra, việc theo dõi hiệu quả của viên ngừa thai cũng tạo thêm một dịp sớm phát hiện ung thư đường sinh dục để kịp thời đối phó.

Riêng đối với ung thư vú thì viên ngừa thai không giúp được gì vì khi khám bộ phận sinh dục không đụng đến vú. Muốn phát hiện sớm ung thư vú cần xét nghiệm dịch tễ.

4.12. Nếu vậy, tôi không mắc bệnh gì, tôi có thể dùng viên ngừa thai?

Bạn hãy đọc lại chống chỉ định và nếu bạn thuộc số 90% phụ nữ không mắc bệnh gì thì bạn có thể dùng nó được.

4.13. Nên dùng những loại pi-luyn nào?

Bạn nên dùng loại có lượng estrogène và progestérone thấp. Có thể dùng loại "một bước", "hai bước", loại chỉ có progestérone là loại dùng cho thế hệ mới (xem câu 114)

Bắt đầu dùng, bạn nên theo dõi tác dụng trong ba tháng rồi hãy quyết định dứt khoát dùng loại nào, lượng thuốc bao nhiêu. Nếu bạn bảo với thầy thuốc là bạn thấy vú sưng to, đau và như có hạch ở trong thì ông ta sẽ kê đơn cho bạn dùng loại tỷ lệ progestérone cao hơn estrogène (xem câu 112). Nếu bạn kêu huyết ra nhiều thì thầy thuốc sẽ kê đơn bạn dùng loại có estrogène nhiều hơn.

Việc thăm dò đó là cần thiết, để thích hợp hơn với hệ thống hoóc-môn của bạn.

4.14. Có cần đến thầy thuốc không?

Sau ba tháng dùng thử, thầy thuốc đã quyết định một chế độ dùng thuốc cho bạn rồi thì bạn chỉ cần đi khám mỗi năm hai lần là đủ, trong đó có một lần làm thêm việc thăm cổ tử cung và xét nghiệm máu.

4.15. Cách dùng pi-luyn ngừa thai

- Pi-luyn phối hợp: Viên đầu uống khoảng giữa ngày thứ 1 và thứ 3 của vòng kinh. Sau đó uống hàng ngày mỗi ngày 1 viên cho đến hết vỉ (có 21 viên). Ngừng 7 ngày rồi ngày thứ 8 bắt đầu uống vỉ thứ 2, không cần quan tâm đây là ngày thứ bao nhiêu của vòng kinh. Tóm lại cứ uống liền 21 ngày, mỗi ngày 1 viên, nghỉ 7 ngày, rồi lại tiếp 21 viên khác của vỉ sau...

- Viên thành BỘ: Uống theo đúng chỉ dẫn trong vỉ thuốc. Nghỉ 6 hay 7ngày tuỳ theo nhãn.

- Pi-luyn loại nhỏ: Uống liên tục, không nghỉ. Bắt đầu từ ngày 1 của vòng kinh và tiếp mỗi ngày 1 viên không ngừng.

Chú ý: Bạn tự quy định lấy giờ và mỗi ngày uống đúng vào giờ ấy. Đặc biệt là pi-luyn loại nhỏ. Chỉ cần sai lạc 3 tiếng đồng hồ là hiệu quả bị giảm, rất có thể xảy ra điều đáng tiếc.

4.16. Khi nào bắt đầu có hiệu quả?

Bắt đầu có hiệu quả ngay sau khi uống viên đầu tiên. Nhiều người quan niệm sai rằng phải uống hết một vỉ, giao hợp mới không nguy hiểm.

Chú ý: Gia đoạng ngừng uống không được quá 7 ngày (xem câu 135). Nếu như bạn ngừng quá hạn đó ba, bốn ngày thì có uống tiếp nữa cũng chỉ vô ích. Hãy đợi đến ngày đầu của vòng kinh sau mới uống tiếp. Trong thời gian chờ đợi này, bạn nên dùng tạm thuốc ngừa thai khác, như viên diệt tinh trùng (spermicide), hoặc biện pháp tránh thai khác như bao dương vật chẳng hạn.

4.17. Trường hợp quên?

Thí dụ: Tối qua bạn quên uống? Không sao, sáng nay bạn uống thay. Bạn vẫn sợ có thai? Không sợ, nếu bạn dùng loại pi-luyn phối hợp tiêu chuẩn (loại này hiện ít dùng). Nhưng cũng đáng sợ đấy nếu bạn dùng viên loại BỘ hoặc viên loại nhỏ. Trường hợp ấy bạn vẫn tiếp tục dùng cho đến hết vỉ như không có chuyện gì xảy ra, tuy nhiên bạn dùng thêm biện pháp ngừa thai khác: Thuốc diệt tinh trùng hoặc bao dương vật, bạn nên biết rằng mỗi lần "quên" như vậy, có thể gây chảy máu sau đó hai hoặc ba ngày.

"Tôi lỡ uống hai viên trong một buổi tối"

Dù nguyên nhân nào mà bạn "quá liều" như vậy cũng không có gì nguy hiểm. Hôm sau, bạn cứ tiếp một viên hàng ngày. Hai hoặc bốn ngày sau đó, có thể bạn sẽ thấy ra một ít huyết. Nhưng không sao.

4.18. "Tôi đã nôn sau khi uống pi-luyn"

Phải hai đến bốn giờ sau thuốc mới ngấm. Vì vậy, nếu bạn nôn trong vòng hai tiếng sau khi uống thì tức là thuốc chưa ngấm, bạn ãy uống thay bằng viên khác. Nếu bạn nôn sau khi uống quá hai giờ thì không cần uống viên khác.

4.19. Khi dùng thuốc ngừa thai, kinh nguyệt sẽ ra sao?

Nói chung, huyết ra ít hơn và xảy ra trong thời gian bảy ngày ngừng uống. Thời gian hành kinh ngắn, chỉ hai - ba hoặc bốn ngày. Nếu dùng pi-luyn cỡ nhỏ (xem câu 111) thì sự khác biệt không rõ lắm. Kinh nguyệt có thể xảy ra hàng tháng, vào một ngày nhất định, nhưng thường là sẽ không xảy ra và thay vào đó là những lần ra huyết không theo lịch nào hết.

4.20. Viên ngừa thai cho các em 13, 14 hoặc 15 tuổi

Đó là điều kiện các bà mẹ khó xử. Khi con gái xin mẹ cho uốn viên ngừa thai thì người mẹ xử lý thế nào? Ta tạm gác vấn đề đạo đức ra mà xét theo y học thuần túy. Tuổi dậy thì, hoạt động của hệ thống vùng dưới đồi - tuyến yên - buồng trứng còn chuệch choạc. Chặn đứng ngay việc rụng trứng liệu có nguy hiểm không? Bạn nên khuyên con gái tạm thời chờ đã. Sau 12 tháng kinh nguyệt đều đặn hãy dùng thuốc gì thì dùng. Tuy nhiên bạn vẫn cần chú ý, sao cho con gái bạn khỏi có thai bất chợt. Những công trình nghiên cứu dịch tễ cho biết việc dùng pi-luyn ngừa thai vào tuổi rất trẻ cũng chưa thấy gây hậu quả nguy hiểm gì.

4.21. Vài quan niệm sai lầm

Xin tạm dẫn vài quan niệm phổ biến đang được đồn đại:

- Đang dùng pi-luyn ngừa thai mà ngừng là rất mắn đẻ... thậm chí một số thầy thuốc phụ khoa còn nghĩ, có thể dùng cách này để chữa bệnh vô sinh.

- Có thể uống liền một lúc hai, ba vỉ để tống thai ra khỏi phải nạo. Cách này nguy hiểm, có thể làm bạn ốm (Buồn nôn, chóng mặt, ỉa chảy...). Muốn hủy thai, bạn cần đến thầy thuốc nạo hoặc hút, hoặc đề nghị thầy thuốc cho dùng thuốc kháng progestérone (RU-468) và nằm viện để theo dõi.

- Pi-luyn ngừa thai ảnh hưởng tới giọng nói và làm mọc râu: đó là những lời đồn đại từ thời trung thế kỷ!

4.22. Dùng pi-luyn ngừa thai ở tuổi 40 và trên 40

Được, nhưng nên thận trọng hơn một chút (xem câu 627, 628, 629). Với những bạn đang thời kỳ mãn kinh, chúng tôi tin rằng các hoóc-môn tác dụng tốt cho các bạn vào cái tuổi được gọi là "khủng hoảng" này (xem câu 616, 617)

4.23. Bao giờ người ta mới tìm ra thứ "pi-luyn" cho đàn ông?

Công việc vẫn đang được nghiên cứu. Cái khó là ở chỗ cho đến nay khoa học còn hiểu quá ít về quá trình sản xuất tinh trùng, trong khi vòng kinh nữ giới thì người ta đã hiểu rất rõ.

Hiện nay, người ta đang nghiên cứu tỉ mỉ về thứ thuốc coi là Gossypol, rượu ngâm băng rễ cây bông, đã được thử ở nhiều nước, dưới sự chỉ đạo của Tổ chức Y tế Thế Giới. Rất có thể chất này có tác dụng chống thụ thai trong thời hạn tương đối ngắn.

4.24. Pi-luyn ngừa thai không phải là một chất độc hại

Nếu như con nhỏ của bạn, hoặc chó mèo bạn nuôi vô ý nhai và nuốt phải vài viên thì cũng không có gì khiến bạn phải hốt hoảng. Bạn không phải đi gọi xe cấp cứu. Chăc chắn sẽ nôn ra thôi. Và đây cũng là kinh nghiệm để lần sau các bạn cẩn thận hơn: Thuốc men đừng để lọt vào tay những ai khờ khạo.. Thuốc ngừa thai cũng như thuốc cảm cúm, không nên quẳng bừa bãi bất cứ chỗ nào.

CHƯƠNG 5

NẠO THAI

5.1 Nạo thai là gì ?

Là đưa ra khỏi tử cung cái trứng đã được thu tinh. Trong vòng 8 tuần lễ đầu, đấy mới chỉ có vài màng tráng: Phôi và ra cộng với khoảng 1/10 lít huyết

5.2 Nạo thai không phải hành động tầm thường

Nó thể hiện quyền của người phụ nữ được tự do có con hay không theo ý muốn của bản thân họ

5.3 Vai trò của người thày thuốc

Chức năng của y học hiện đại là cải thiện cuộc sống con người. Nếu y học làm cho con người sống dễ chịu hơn, giảm bớt những đau đớn mà trước đây người ta tưởng không thể giảm nổi, chẳng hạn: Đau đẻ hay làm cho tuổi mãn kinh dễ chịu hơn. Khi người phụ nữ muốn chủ động trong công việc sinh nở của mình, người thầy thuốc có bổn phận giúp đỡ họ

5.4 Ai nạo thai ? tại sao ? những người phụ nữ trẻ chăng ?

Một nửa số trường hợp xin nạo thai là những cô gái lần đầu tiên sinh hoạt tình dục mà chưa thực hiện biện pháp tránh thai. Ở pháp hiện nay, phụ nữ bắt đầu sinh hoạt tình dục vào tuổi 17 và người ta nhận thấy 6 đến 7% các cô gái đó tìm đến, xin nạo thai. Họ thụ thai vào độ tuổi chưa chín. Đó cũng là nguyên nhân thụ thai ngoài ý muốn và gây ra những hậu quả phức tạp. Phía nam giới thường tuyên bố bỏ cuộc. Còn phía cô gái thường nửa sợ hãi, nửa ngạc nhiên và cũng không thể nói là các cô đã hành động một cách có suy nghĩ. Nếu giữ thai, cô sẽ bị lên án. Hy vọng rằng trong tương lai, các cô gái trẻ sẽ hiểu biết hơn và sẽ xử sự đúng đắn hơn. Đồng thời, dư luận xã hội cũng tiến bộ hơn về mặt này.

5.5 ?" Ai nạo thai ? Tịa sao ? Những phụ nữ không có chồng ?

Thông thườnglà:

-Do quan hệ tình dục với nam giới những lần đầu tiên, chưa áp dung biện pháp tránh thái (50%)

-Do ngừa thai chưa đúng cách hoặc tuỳ tiện, mặc dù đã tính ngày ?oan toàn? hoặc có dùng thuốc ngừa thai, nhưng gần đây đã thôi dùng, mặc dù nam giới cẩn thận, dùng bao dương vật, nhưng?)

-Do quan hệ tình dục thất thường, không kế hoạch hoá được

Vào tuổi còn trẻ, việc có thai tuy không dụng ý cũng dễ được người chung quanh lượng thứ và cũng dễ được các bà mẹ chấp nhận. Tuy nhiên, nếu chỉ do một sự gặp gỡ ngẫu hứng và cả hai bên nam nữ đều chưa đủ điều kiện nuôi con thì cách tốt nhất vẫn là huỷ thai.

5.6 Những ai nạo thai ? tại sao ? các cô gái này không hiểu biết, nhưng?(từ tuổi 20,22 đến 40)

Đây là tuổi đã trưởng thành. Đa số đã có chồng, có con, có quan hệ tình dục đều đặn, thấy được trách nhiệm của mình. Nhưng họ được thông tin quá ít về vấn đề này. Đa số họ nói rằng có dùng biện pháp tránh thai, nhưng không hiểu tại sao lại?Có nghĩa rằng họ chưa hiểu đầy đủ biện pháp họ sử dụng

Chẳng hạn dùng viên ngừa thai thì họ quên uống, hoặc bông nhiên ngừng uống vì nghe ai đó bảo có hại

Họ đặt vòng, nhưng tuột ra lúc nào không biết, hoặc chồng bảo không chịu được và họ đã tháo ra.

Họ vẫn dùng màng ngăn, nhưng do hôm ấy họ quên hoặc họ ngại

Họ dùng bao dương vật, nhưng bao bị thủng mà họ không biết, hoặc lúc nam giới rút dương vật ra, bao lại nằm lại trong âm đạo hoặc bên nam lồng vào bao quá muộn

Còn có thể kể thêm hai biện pháp đã từng làm nhiều phụ nữ vỡ kế hoạch: Phương pháp Orino tính ngày an toàn và không an toàn và phương pháp xuất tinh ra ngoài âm đạo

Những vụ thụ thai vào tuổi người lớn hầu hết đều do lơ đễnh hoặc kém hiểu biết. Và nhìn chung, những trường hợp này, người phụ nữ thường băn khoăn rất nhiều: Có nên nạo thai không hay giữ lại để nuôi con ?

5.7 Những phụ nữ ngoài 40 tuổi ?

Thường những bà mẹ có vài đứa con và cũng đã nạo thai vài lần rồi xin nạo thai. Họ chủ quan cho rằng vào tuổi này rất khó thụ thai cho nên coi thường việc áp dụng biện pháp ngừa. Xin nạo thai vào tuổi này, ngoài nguyên nhân tâm lý (tôi có cháu gọi bằng bà, tôi rất ngại nuôi con?), còn có nguyên nhân y tế nữa, việc có thai và sinh con dễ gây những dị tật bẩm sinh

5.8 Những nguyên nhân y tế khiến cần phải nạo thai

Không nhiều, mỗi năm ở pháp chỉ có 100 trường hợp bắt buộc phải nạo thai vì những nguyên nhân thuần tuý y tế. Đó là khi:

-Tính mệnh người mẹ không đảm bảo nếu giữ thai: mẹ bị nhiễm độc huyết, bệnh Hématome rau, bệnh co giật, da ối hay bệnh đái tháo nặng. Có thể kể thêm các bệnh nặng về tim, ung thư (vú hay tử cung), bệnh tâm thần nặng hoặc đã mổ để lấy con ra trong những lần đẻ trước

-Khi có sự nghi ngờ về tính hoàn chỉnh của phôi, chẳng hạn có hiện tượng tạo miễn dịch Rh quá cao, biến dạng của nhiễm sắc thấy được do việc chọc hút màng ối hoặc do người mẹ đã dùng hoặc đang dùng những thuốc gây biến dạng cho thai. Cũng có khi mẹ tiếp xúc với bệnh Rubéol hay Toxoplasma trong bốn tháng đầu của thai nghén. Cũng có khi vì tác động của X ?" quang quá nhiều (người mẹ điều trị bằng quang tuyến)

5.9 Nếu bạn hoàn toàn không muốn có thai

Chậm kinh là dấu hiệu đầu tiên khiến bạn cảnh giác. Bạn cần tiến hành ngay hai cách thử và khám:

-Thử bằng xét nghiệm. Có những cách mà trên thị trường người ta quảng cáo là có thể áp dụng để tự thử lấy ở nhà thì bạn đừng đặt nhiều tin tưởng vào đó

-Khám phụ khoa. Thầy thuốc bao giờ cũng rút ra được kết luận cần thiết cho bạn. Nhưng bạn không cần phải đi khám sớm, bởi vì thầy thuốc chỉ có thể kết luận bạn có thai hay không sau khi thai đã đươc một tháng

Cả hai việc đều cần. Việc thứ nhất có thể làm sớm và cung cấp thêm tài liệu cho việc khám của thầy thuốc sau này

5.10 Nạo thai vào thời điểm nào ?

Nguyên tắc là phải nạo trước tuần lễ thứ 10. Nhưng trên thực tế, nạo càng sớm, càng tốt, thường giữa tuần thứ 5 và thứ 7 là nhẹ nhành nhất.

Nếu dùng phương pháp hút, không nên để quá tám hoặc chín tuần lễ sau ngày đầu tiên của lần kinh nguyệt cuối cùng. Nếu dùng phương pháp nạo thì không nên để quá tuần lễ thứ 10 đến 12. Nếu dùng viên ra thai RU 486 thì phải dùng trước tuần lễ thứ 5. Viên RU 486 là một phần tử kháng progestérone có tác dụng ngăn chặn quá trình thai nghén và thai sẽ bị đảy ra. Hiệu quả tới 96%. Một phần trăm là thai vẫn cứ phát triển, 3% thai huỷ nhưng không bị đảy ra.

5.11 Tại sao phải tôn trọng những thời hạn ấy ?

Nếu muôn hơn, việc lấy thai ra sẽ phức tạp và dễ gây những biết chứng (xuất huyết nhiều, thủng tử cung?).Trong vòng một tháng rưỡi (tuần lễ thứ 8) trứng vẫn chưa thành phôi. Được hai tháng thì phôi và rau tách nhau ra. Cho nên hạn cuối cùng để nạo thai là hai tháng rưỡi. Sau đấy là hết sức phức tạp

Đối với viên ra thai RU 486 thì hạn cuối cùng là tuần lễ thứ 5

5.12 Cách dùng viên RU 486

Khi biết chắc chắn đã có thai qua xét nghiệm, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa, thầy thuốc khám và cho bạn uống 3 viên Mifépristone rồi bạn về nhà. Đúng hai ngày sau, bạn trở lại và thầy thuốc sẽ tiêm cho bạn một mũi prostaglandine vào bắp, mục đích là đẩy trứng đã thụ tinh ra ngoài. Sau khi tiêm, trong vòng 24 tiếng đồng hồ, trứng sẽ ra. Trước lúc thai ra, bạn có thể đau như trở dạ nhưng uống một viên Antalgique, bạn sẽ dịu đau, sẽ có chảy máu từ 10 đến 15 ngày. Thầy thuốc phụ khoa sẽ khám lại và biện pháp khám bằng sóng siêu âm sẽ giúp khẳng định trứng đã ra và tử cung trở lại bình thường hay chưa. Hiệu quả là 96 %.

5.13 Nạo thai là thế nào ?

Biện pháp này rất đau cho nên thầy thuốc phải gây mê cho bạn. Nguyên tắc làm là khi đó cổ tử cung đã mở ra, chỉ cần cho dụng cụ vào tách trứng, lôi ra. Hạn tối đa là tuần thứ 14 trên lý thuyết, nhưng thường được làm từ tuần thứ 10 đến 12

51.4 Hút thế nào ?

Biện pháp này gốc ở Trung Quốc và được áp dụng ở châu Âu 20 năm nay. Dụng cụ là một ống bằng chất dẻo, một đầu có hai khe hở đưa vào tử cung. Hút có lợi thế hơn nạo vì:

-Độ mở của tử cung không cần lớn, cho nên ít rắc rối

-Cách làm nhanh chỉ chừng 10 phút

-Ít đụng chạm đến màng nhày tử cung, không như nạo

-Hầu như không ra máu hoặc ra rất ít

-Không cần gây mê mà chỉ cần gây tê ở tử cung. Thậm chí nhiều phụ nữ không cần gây tê gì hết và cũng không phải nằm viện

Lúc đầu người ta ngại dùng hút vì sợ dễ bị sót rau trong tử cung, nhưng trên thực tế, cho đến ngày hôm nay, chưa thấy hiện tượng đó.

5.15 Hút tiến hành như thế nào ?

Đúng hẹn, bạn đến bệnh viện, nhịn ăn uống trước 6 tiếng đồng hồ. Có thể thầy thuốc yêu cầu bạn cạo lông ở âm hộ. Bạn đừng nên đến một mình, vì gặp trường hợp nào thì người ta cũng không bao giờ để bạn ra về một mình. Người đi theo có thể đi cùng với bạn vào tận nơi làm. Bạn cởi quần áo, nằm lên bàn theo tư thế khám phụ khoa. Y tá tiêm một liều an thần để bạn trấn tĩnh.

-Bước 1: Làm vệ sinh âm hộ bằng bông và nước xà phòng. Sau đó, dùng mỏ vịt mở ra, làm vệ sinh âm đạo và cổ tử cung. Nếu cần gây tê, thầy thuốc có thể tiêm một mũi vào cổ tử cung cũng giống như tiêm gây tê khi ta nhổ răng. Lát sau thuốc ngấm, và bạn thấy mất cảm giác ở nơi đó.

-Bước 2: Cổ tử cung mở ra, bạn thấy hơi đau giống như những lần kinh nguyệt sau

-Bước 3: Tiến hành hút, bạn chỉ thấy đau nhẹ nhẹ

Toàn bộ diễn ra trong vòng 10 phút. Lát sau, bạn thấy dễ chịu và có thể ăn uống được. Có máu chảy một chút, có khi không chảy. Nằm nghỉ một tiếng, bạn có thể về. Thông thường bạn không phải dùng đến thuốc kháng sinh

5.11 Tại sao phải tôn trọng những thời hạn ấy ?

Nếu muôn hơn, việc lấy thai ra sẽ phức tạp và dễ gây những biết chứng (xuất huyết nhiều, thủng tử cung?).Trong vòng một tháng rưỡi (tuần lễ thứ 8) trứng vẫn chưa thành phôi. Được hai tháng thì phôi và rau tách nhau ra. Cho nên hạn cuối cùng để nạo thai là hai tháng rưỡi. Sau đấy là hết sức phức tạp

Đối với viên ra thai RU 486 thì hạn cuối cùng là tuần lễ thứ 5

5.12 Cách dùng viên RU 486

Khi biết chắc chắn đã có thai qua xét nghiệm, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa, thầy thuốc khám và cho bạn uống 3 viên Mifépristone rồi bạn về nhà. Đúng hai ngày sau, bạn trở lại và thầy thuốc sẽ tiêm cho bạn một mũi prostaglandine vào bắp, mục đích là đẩy trứng đã thụ tinh ra ngoài. Sau khi tiêm, trong vòng 24 tiếng đồng hồ, trứng sẽ ra. Trước lúc thai ra, bạn có thể đau như trở dạ nhưng uống một viên Antalgique, bạn sẽ dịu đau, sẽ có chảy máu từ 10 đến 15 ngày. Thầy thuốc phụ khoa sẽ khám lại và biện pháp khám bằng sóng siêu âm sẽ giúp khẳng định trứng đã ra và tử cung trở lại bình thường hay chưa. Hiệu quả là 96 %.

5.13 Nạo thai là thế nào ?

Biện pháp này rất đau cho nên thầy thuốc phải gây mê cho bạn. Nguyên tắc làm là khi đó cổ tử cung đã mở ra, chỉ cần cho dụng cụ vào tách trứng, lôi ra. Hạn tối đa là tuần thứ 14 trên lý thuyết, nhưng thường được làm từ tuần thứ 10 đến 12

51.4 Hút thế nào ?

Biện pháp này gốc ở Trung Quốc và được áp dụng ở châu Âu 20 năm nay. Dụng cụ là một ống bằng chất dẻo, một đầu có hai khe hở đưa vào tử cung. Hút có lợi thế hơn nạo vì:

-Độ mở của tử cung không cần lớn, cho nên ít rắc rối

-Cách làm nhanh chỉ chừng 10 phút

-Ít đụng chạm đến màng nhày tử cung, không như nạo

-Hầu như không ra máu hoặc ra rất ít

-Không cần gây mê mà chỉ cần gây tê ở tử cung. Thậm chí nhiều phụ nữ không cần gây tê gì hết và cũng không phải nằm viện

Lúc đầu người ta ngại dùng hút vì sợ dễ bị sót rau trong tử cung, nhưng trên thực tế, cho đến ngày hôm nay, chưa thấy hiện tượng đó.

5.15 Hút tiến hành như thế nào ?

Đúng hẹn, bạn đến bệnh viện, nhịn ăn uống trước 6 tiếng đồng hồ. Có thể thầy thuốc yêu cầu bạn cạo lông ở âm hộ. Bạn đừng nên đến một mình, vì gặp trường hợp nào thì người ta cũng không bao giờ để bạn ra về một mình. Người đi theo có thể đi cùng với bạn vào tận nơi làm. Bạn cởi quần áo, nằm lên bàn theo tư thế khám phụ khoa. Y tá tiêm một liều an thần để bạn trấn tĩnh.

-Bước 1: Làm vệ sinh âm hộ bằng bông và nước xà phòng. Sau đó, dùng mỏ vịt mở ra, làm vệ sinh âm đạo và cổ tử cung. Nếu cần gây tê, thầy thuốc có thể tiêm một mũi vào cổ tử cung cũng giống như tiêm gây tê khi ta nhổ răng. Lát sau thuốc ngấm, và bạn thấy mất cảm giác ở nơi đó.

-Bước 2: Cổ tử cung mở ra, bạn thấy hơi đau giống như những lần kinh nguyệt sau

-Bước 3: Tiến hành hút, bạn chỉ thấy đau nhẹ nhẹ

Toàn bộ diễn ra trong vòng 10 phút. Lát sau, bạn thấy dễ chịu và có thể ăn uống được. Có máu chảy một chút, có khi không chảy. Nằm nghỉ một tiếng, bạn có thể về. Thông thường bạn không phải dùng đến thuốc kháng sinh

5.16 Gây mê hay gây tê là thế nào ?

Gây mê mang tính toàn thân, bạn không biết gì nữa trong lúc thầy thuốc làm việc, chỉ áp dụng đối với phẫu thuật đau đớn nhiều, chẳng hạn nạo. Còn hầu hết gây tê tại chỗ là đủ, chỉ trường hợp đặc biệt (20%) phải gây mê

5.17 Tại sao cần phải nhịn ăn uống ? tại sao cần giấy xác nhận về tình trạng Rh trong máu

Cần nhịn ăn ít nhất trước đó 6 tiếng để đề phòng lỡ bạn phải gây mê toàn thân. Còn giấy xác nhận tình trạng Rh máu, để lỡ bạn ra nhiều máu, cần tiếp máu thì thầy thuốc còn biết loại máu bạn là máu gì

5.18 Sau khi cho ra thai, bạn cần làm gì và không được làm gì

Cần kiêng giao hợp trong ít ngày đầu. Khi còn ra huyết thì không được tắm, đề phòng nhiễm trùn vì lúc đó cổ tử cung còn mở rộng, cũng không bịt vải vào

Huyết ra thường không nhiều, nhưng có phụ nữ ra tới 15 ngày. Sau khi ra thai, từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 5, bạn sẽ thấy đau ở bụng dưới, trong huyết ra có thể có vón cục mầu sẫm và cũng có thể sốt tới 38 độ. Chắc chắn thầy thuốc sẽ ghi cho bạn ít viên thuốc đạn chống co thắt và thuốc cầm máu

Tóm lại bạn cần nghỉ ngơi hoàn toàn 10 ngày và theo dõi thân nhiệt. Hai tuần sau đến thầy thuốc kiểm tra lần cuối cùng cho yên tâm

5.19 Khi nào thì có kinh nguyệt lại

Nếu bạn không dùng viên ngừa thai thì khoảng từ 4 đến 6 tuần lễ, kinh nguyệt sẽ trở lại. Nếu bạn dùng viên ngừa thai ngay từ ngày thứ hai sau khi cho ra thai, thì uống hết vỉ, bạn mới thấy có kinh. Trong vòng 3 tuần sau khi cho ra thai tốt nhất là nên dùng loại pi ?" luyn đặc biệt chứa nhiều estrogène hơn loại viên thông thường vì nó tái sinh màng nhày tử cung rất nhanh

5.20 Những biến chứng có thể xảy ra

- Huyết ra, chỉ trong 1-3% số trường hợp và thường là sau khi nạo hơn là sau khi hút. Có thể thấy đau ở bụng dưới, sốt và ra huyết nhiều: Đó là dấu hiệu của sót ra. Cần báo ngay cho thầy thuốc

- Nhiễm trùng, chỉ dưới 5% trường hợp, thường là nhiễm trùng tử cung và vòi?Những trường hợp hút và nạo đàng hoàng ở bệnh viện đều không thể bị uốn ván là thứ dễ bị khi nạo lén

- Thủng tử cung ngày nay hầu như không còn gặp. Nếu lỡ bị thủng thì dùng kháng sinh, nghỉ ngơi hoàn toàn và chườm nước đá lên bụng. Thủng mà biết còn đỡ, thủng mà không biết, lần có thai sau sẽ rất rắc rối

- Viêm tĩnh mạch và tắc tĩnh mạch phổi: Tỷ lệ xảy ra không nhiều so với sinh nở bình thường

- Còn những biến trứng do gây mê thì tể lệ là tỉ lệ chung, không đặc trưng cho viêc nạo thai

5.21 Có những hậu quả gì không

Đây là nỗi băn khoăn của tất cả phụ nữ nào tiến hành nạo hút thai. Người ta nói đến hậu quả vô sinh, nhưng trên thực tế chỉ 1 đến 2% trường hợp. Các hậu quả khác về mặt cơ thể hầu như không thấy. Nhưng điều đáng quan tâm là hậu quả về mặt tâm lý. Có người ân hận đã bỏ một đứa con lẽ ra được ra đời. Có người xấu hổ vì đã có thai ngoài giá thú. Cho nên, rất cần có người thân an ủi, nâng đỡ và nếu buồn phiền quá nhiều có thể tìm đến một chuyên gia chữa bệnh về tâm lý

5.22 Những đứa con sinh ra sau này có sao không

Chỉ đẻ sớm hơn bình thường một chút, do sau khi hút hoặc nạo, cổ tử cung có rộng hơn và độ đàn hồi kém đi ít chút. Chính vì vậy mà dùng cách hút tốt hơn cách nạo, cổ tử cung bị mở ra nhỏ hơn

5.23 tại sao phải chọc hút màng ối

Đây là những kỹ thuật được hưởng những tiến bộ mới nhất về sinh học, giúp ta biết trước được bản đồ nhiễm sắc của đứa trẻ ra sao, có bị bất bình thường gì về mật mã di truyền hay không

Kỹ thuật làm đơn giản, chỉ cần chọc một chiếc kim tiêm vào, hút ra một chút nước ối, rồi xét nghiệm xem những tế bào chứa trong đó có bình thường hay không. Thường làm vào những tháng thứ 3 và đặc biệt cần thiết với những phụ nữ ngoài 40. Nếu phát hiện thấy những điều gì nguy hiểm, đành phải cho thai ra, mặc dù có hơi muộn, nhưng để tránh cho đứa trẻ sau này chịu những tật nguyền bẩm sinh

5.24 Nên thực hiện biện pháp ngừa thai hơn là để có thai rồi mới lấy ra

Ngày nay, ở pháp, số người dùng biện pháp ngừa thai tăng nhanh, đồng thời cũng giảm số phụ nữ phải huỷ thai. Năm 1988, 30 % phụ nữ đang tuổi sinh nở dùng viên ngừa thai và 15 % đặt vòng. Những định kiến về cái hại của biện pháp ngừa thai đã dần dần phai nhạt

5.21 Có những hậu quả gì không

Đây là nỗi băn khoăn của tất cả phụ nữ nào tiến hành nạo hút thai. Người ta nói đến hậu quả vô sinh, nhưng trên thực tế chỉ 1 đến 2% trường hợp. Các hậu quả khác về mặt cơ thể hầu như không thấy. Nhưng điều đáng quan tâm là hậu quả về mặt tâm lý. Có người ân hận đã bỏ một đứa con lẽ ra được ra đời. Có người xấu hổ vì đã có thai ngoài giá thú. Cho nên, rất cần có người thân an ủi, nâng đỡ và nếu buồn phiền quá nhiều có thể tìm đến một chuyên gia chữa bệnh về tâm lý

5.22 Những đứa con sinh ra sau này có sao không

Chỉ đẻ sớm hơn bình thường một chút, do sau khi hút hoặc nạo, cổ tử cung có rộng hơn và độ đàn hồi kém đi ít chút. Chính vì vậy mà dùng cách hút tốt hơn cách nạo, cổ tử cung bị mở ra nhỏ hơn

5.23 tại sao phải chọc hút màng ối

Đây là những kỹ thuật được hưởng những tiến bộ mới nhất về sinh học, giúp ta biết trước được bản đồ nhiễm sắc của đứa trẻ ra sao, có bị bất bình thường gì về mật mã di truyền hay không

Kỹ thuật làm đơn giản, chỉ cần chọc một chiếc kim tiêm vào, hút ra một chút nước ối, rồi xét nghiệm xem những tế bào chứa trong đó có bình thường hay không. Thường làm vào những tháng thứ 3 và đặc biệt cần thiết với những phụ nữ ngoài 40. Nếu phát hiện thấy những điều gì nguy hiểm, đành phải cho thai ra, mặc dù có hơi muộn, nhưng để tránh cho đứa trẻ sau này chịu những tật nguyền bẩm sinh

5.24 Nên thực hiện biện pháp ngừa thai hơn là để có thai rồi mới lấy ra

Ngày nay, ở pháp, số người dùng biện pháp ngừa thai tăng nhanh, đồng thời cũng giảm số phụ nữ phải huỷ thai. Năm 1988, 30 % phụ nữ đang tuổi sinh nở dùng viên ngừa thai và 15 % đặt vòng. Những định kiến về cái hại của biện pháp ngừa thai đã dần dần phai nhạt

Chương 6

Thai nghén

6.1. Chậm thấy kinh một, hai, ba, bốn, năm ngày, liệu đã có "gì" chưa?

Có nhiều nguyên nhân khiến kinh nguyệt chậm (xem câu 40, 90 và nhũng câu tiếp theo0, những phụ nữ thường biết những dấu hiệu nào tỏ ra mình đã có thai và ít khi họ làm. Trước hết, bạn căn cứ vào nhân nhiệt lúc sáng sớm (xem câu 57): lên quá 37 độ đã 15 ngày rồi mà vẫn không tụt xuống. Rồi một vài "linh cảm" khó nói ra cụ thể, chẳng hạn lúc thức dậy buổi sáng thấy hơi khang khác... Chỉ là những dẫu hiệu nhỏ, nhưng khó rõ ràng (xem câu 90). Xem lịch thì đã 10, 12 ngày rồi mà chưa thấy kinh. Bạn hãy đến thầy thuốc để khám có đúng như mình dự đoán không?

6.2. Nếu đến khám trước khi biết chậm thấy kinh đủ 15 ngày

Thầy thuốc chưa thể nói chắc chắn, nhưng đã có thể phỏng đoán gần đúng (xem câu 90) và giúp bạn theo dõi thêm. Nếu bạn thấy hay buồn ngủ, luôn mót tiểu tiện, mệt mỏi, buồn nôn, vú nhạy cảm, dễ đau thì đấy là những dấu hiệu ít khi sai. Thầy thuốc khám còn cho biết thêm cổ tử cung có gì khác về hình dạng, màu sắc. Thầy thuốc có thể để nghị bạn làm xét nghiệm (xem câu 91, 92, 93). Và điều duẹ đoán thường không còn sai.

6.3. Kết quả đúng thế: bạn có thai

Nếu là lần đầu tiên, bạn thấy đất dưới chân như chao đảo. Ngay nếu là lần có thai thứ 2, 3 và bạn đã có 1, 2 con, cái cảm giác đứng trước một điều huyền bí nào đó vẫn cứ xuất hiện. Đấu là khi bạn cũng đang muốn có con. Bao nhiêu cảm xúc lẫn lộn: chút mừng vui, chút kiêu hãnh. Bạn đừng lấy làm lạ nếu thấy có những cảm giác đó. Và tất nhiên cạn cũng có đôi chút hồi hộp lo lắng. Đức trẻ trong bụng là trai hay gái? Liệu nó sẽ thế nào? Tốt nhất đừng băn khăn một mình mà bạn nên trao đổi với thầy thuốc hơn là với mẹ hay bà con, cô bác. Việc sinh đẻ ngày hôm nay, đâu còn bí mật và may rủi như thời cổ xưa nữa. Khoa học đã khám phá ra bao nhiều điều và sẽ giúp được bạn trong mọi tình huống một cách tốt đẹp.

6.4. Những nỗi lo

Sự có thai kéo theo bao nhiêu biến đổi trong cơ thể và tâm trạng bạn. Thân thể bạn nặng nề thêm, lại những nỗi mỏi mệt. Vú to ra và nặng, chân phù lên, da có thể mang những chấm nâu. Bạn hồi hộp và lo âu đủ thứ. Bản hỏi người hơn tuổi, đọc sách báo nói về sinh nở, tìm những lời khuyên. Tính tình bạn trở nên cả tin và dễ xúc động hơn.

Bắt đầu có thai, bạn nên đi khám mỗi tháng một lần, ít nhất cũng trong bảy tháng đầu, rồi sau đó, hai tháng một lần cũng đủ. Tháng cuối cùng, bạn cần được theo dõi tỉ mỉ và chu đáo.

6.5. Những dấu hiệu mà bạn phải lưu ý

Thông thường sự mang thai và sinh nở diễu ra tốt đẹp. Tuy nhiên, bạn vẫn cần theo dõi và lưu ý những dấu hiệu sau:

- Tháng đầu bạn có thể thấy những lúc quặn nhẹ, cảm giác nằng nặng ở bụng dưới. Nhưng nếu đau dữ dội và lặp lại liên tiếp thì đó là dấu hiệu không bình thường, bạn cần đến thầy thuốc khám.

- Huyết ra: nếu có thai mà huyết ra là chuyện không bình thường. Tất nhiên, lúc mới có thai, huyết có thể ra vài lần nhưng ít và nguyên nhân do việc tiết hormon bị thay đổi. Dù sao bạn cũng nên khám phụ khoa để biết rõ nguyên nhân. Nếu huyết ra do chảy máu ở cổ tử cung thì không có chuyện gì, nhưng nếu là do vị trí của rau hay do thai thì bạn phải coi chừng. Biện pháp thăm bằng sóng siêu âm là các tốt nhất để biết thai có làm sao không.

- Không thấy thai máy. Mới hôm qua thôi còn thấy nó đạp, nhưng bây giờ không thấy. Đây là dấu hiệu cực kỳ nghiêm trọng, bạn phải đi khám ngay.

- Đi tiểu buốt và mót luôn. Rất có thể chỉ là nhiễm trùng đường tiết niệu, nhưng cũng cần đi khám bởi vì nếu nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc bệnh về thận, rất dễ gây đẻ non hoặc có thể gây nhiều nguy cơ khác.

6.6. Khi nào bắt đầu thấy bụng to

Đây là dấu hiệu nhất thiết phải có. Tất nhiên bụng ro làm hình dáng bạn trở nên khác lạ, thậm chí xâu đi, nhưng bạn vẫn có thể tạo cho mình một ngoại hình dễ mến.

Bụng bắt đau to, trước tháng thứ 3 hay thứ 4, bạn vẫn có giấy vì hình dạng bên ngoài không thay đổi. Tuy nhiên ngay từ tháng thứ nhất, bạn đã thấy có thây đổi, cạp quần hay váy trở nên chật, không phải do tử cung to ra (thật ra tử cung mới twf kích thước bằng quả lê nhỏ sang kích thước quả cam) mà do da và cơ bụng chứ nhiều nước, do estrogene thấm lâu vào máu gây nên. Đến tháng thứ 3, eo bạn biến mất nhưng nói chung, dáng người bạn vẫn chưa thay đổi nhiều lắm. Từ tháng thứ 4, tử cung lớn hẳn lên và nhô lên ngang rốn. Tháng thứ 5, tử cung cao vượt trên rốn và bụng phình ra lên phía vú. Tháng thứ 9, bụng to nhất (đo được 33cm) và lấn chiếm hết khu vực lõm ở nơi dạ dày. Hai vai ngả ra phía sau và dáng đi của bạn biến đổi hẳn.

Thêm một nét nữa: một đường màu nâu chạy từ rốn xuống mu do sắc tố của da thay đổi do chịu ảnh hưởng của hormon. Vú nở to trong suốt thời gian mang thai và hai núm sẫm lại. Thường xuất hiện những mạch máu xanh chạy trên hai vú, ngay dưới da và nếu bóp vào núm, bạn sẽ thấy xuất hiện vài giọt nước trắng gọi là sữa non. Sắc da mặt cũng thay đổi, được gọi là "mặt nạ mang thai".

6.7. Thời gian bình thường của quá trình mang thai

Có hai cách tính: một cách tính từ ngày thụ thai nghĩa là 14 ngày trước kỳ thấy kinh đáng lẽ xảy ra nhưng đã không xảy ra. Ví du: vòng kinh 28 ngày thì ngày thụ thai được tính vào ngày thứ 14. Nhưng nếu vòng kinh là 34 ngày thì ngày thụ thai lại được tính là ngày thứ 20 của vòng kinh, nhưng cách tính này người ta đã bỏ vì vòng kinh có thể thay đổi, không đều. Ngày nay, thông thường người ta tính từ ngày thấy kinh cuối cùng và như thế thời gian thai nghén sẽ là 40,5 tuần hay 283 ngày. Nên nhớ rằng thời gian 283 ngày là trung bình, còn trên thực tế, thời gian mang thai xê dịch từ 265 ngày đến 294 ngày.

6.8. Những sự biến hóa của cuộc sống thai nhi

Hai, ba tháng đầu tiên đối với người mẹ không có gì phải lo lắng nhiều: buồn nôn, chóng ặmt và hơi mệt mỏi. Nhưng đối với thai nhi thì đây là thời kỳ quan trọng nấht và diễn ra những biến hsoa kỳ diệu nhất của cuộc sống. Y học gọi 10 tuần đầu tiên là thời kỳ "phôi thai" khi từ cái trứng biến thành một con người tuy mới đơn sơ. Từ một tế bào đầu tiên đã được nhân lên rất nhanh và các mô đã xuất hiện liên tiếp tạo nên những cơ quan. Lúc đầu phôi chưa có hình, chưa có mặt, mới chỉ là cái phôi mờ nhạt, nhưng nó phát triển theo một chương trình định trước, từng giây đồng hồ một, chính xác và nhanh đến chóng mặt.

Tuần thứ 4, "đứa trẻ" đã dài 5mm, trông giống như hạt đậu nhưng đã có 4 cái núm nhỏ nhô ra để sau đất trở thành hai chân, hai tay. Xuất hiện dần dần dạ dày, ruột, gan, tuyến, tụy, thực quản, khí quản, phổi, thận, tim (mới chỉ là một cái ống đang nở dần), cột sống rồi não (mới chỉ là ba túi nhỏ xíu)

Tuần thứ 5, "bé" dài đến 8mm, đã có một mẩu giống như cái đuôi, ruột dài ra, phế quản, tim lớn dần và não đã có thêm hai túi nhỏ.

Tuần thứ 6 đã dài 12mm. Nhìn rõ đầu và tứ chi, trai hay gái, lúc này còn chưa rõ, nhưng tim đã bắt đầu đập. Não tiếp tục được tạo dựng, tai bắt đầu nhú ra.

Tuần thứ 7, "bé" đã dài 17mm, thấy rõ các ngón. Đuôi nhỏ lại, mặt và cổ hiện ra. Thấy được cả hai mắt, và tim bắt đầu có van. Lúc này "bé" giống như cái cây đang mọc, nảy nở ra theo đúng "chương trình" đã định trước. Hai tháng, "bé" đã dài 2, 3 cm gần bằng con bọ hung và mọi bộ phần đã gần đủ.

Lúc này không còn là phôi nữa mà đã thành thai. Bộ phận sinh dụng xuất hiện để em thành trai hay gái. Bộ xương bắt đầu hình thành. Hai tháng rưỡi, "bé" dài 4cm, đã có tuỷ sống, tụy, thanh đới bắt đầu xuất hiện. Ba tháng, "bé" dài 5, 6cm và mọi bộ phận hầu như đã đủ.

Tháng thứ 4, "bé" lớn lên rất nhanh và dài 11cm, đã có mắt, mũi, miệng và cơ bắt bắt đầu cử động.

Bụng bạn to dần và bạn hãy thật thanh thản.

6.9. Lúc sắp ra, "bé" như thế nào?

Thai nặng chừng 3,2kg và dài chứng 50cm, đã có đủ các móng chân, móng tay và tóc đã khá dài. Bạn sẽ thấy "bé" hơi lắm lông, nhưng không sao, rồi sẽ mất đi.

6.10. Rau và dây rốn

Rau làm nhiệm vụ tạo cho thai phát triển. Tiếng latin, rau (placenta) nghĩa là "cái bánh ngọt". Quả vậy, cái bánh đó bán vào thành tử cung và nối với thai bằng dây rốn, cung cấp các chất bổ cần thiết cho thai, làm trung gian giữa mẹ và thai trong suốt thời gian 9 tháng 10 ngày. Rau hình thành ngay từ lúc trứng thụ tinh vào "nằm ổ" và nờ nó mà thấy thuốc biết bạn có thai hay không. Rau lớn lên cùng với thai và đến tháng thứ 4, có đường kính 8cm. Khi bạn sinh con, rau đã có đường kính 20cm và nặng khoảng 0,5kg.

Dây rốn nối rau với thai, dài chứng 50cm và đường kính 1-2cm. Rau không chỉ cung cấp chất bổ mà còn thải cặn bã. Nó làm nhiệm vụ thay phôi, thay bộ máy tiêu hóa và thận, đồng thời còn bảo vệ thai khỏi những tấn công của các vi khuẩn có thể có. Rau càng "khoẻ" thì thai càng phát triển tốt.

6.11 Nước ối

Trong thời kỳ bạn thai nghén, tử cung biến thành cái túi và đựng trong một thứ chất lỏng gọi là nước ối, trong hơi trắng, khối lượng chừng 0,5lít, chủ yếu là nước (99%) và các muối khoáng, đường mỡ và các hormon.

Vai trò của nó là duy trì lượng nước cần thiết cho thai, đồng thời bảo vệ thai bởi vì chỉ trong môi trường nước như vậy, thai mới chuyển dịch dễ dàng và những va đập bên ngoài không ảnh hưởng trực tiếp được. Chẳng hạn, bạn ngã, vấp, vé được lớp nước ối che chở nên không bị va đập gì. Sau hết, lớp nước ối còn bảo vệ cho thai khỏi mọi tiếp cận của vi khuẩn độc hại trong suốt thời gian này. Đến lúc trở dạ, nước ối cũng tạo chất nhờn cho thai dễ dàng chui ra ngoài.

6.12. Còn tử cung thì sao

Đây là bộ phận quan trong bậc nhất cho thai. Nó thay đổi hình dạn vô cùng, bình thường chỉ là một cái túi nhỏ cao 7cm, rộng3cm, vậy mà đến khi bạn sinh nở, nó cao lên đến 32cm và rộng 22cm, nghĩa là dung tích tăng gấp 10 lần. Trọng lượng của nó từ 50g đến 1kg. Bình thường dung tích của nó chỉ 2-3ml, vậy mà cuối cùng lên đến 5l.

Muốn vậy, cơ của nó thay đổi ghê gớm, biến thành hệ thống sợi có tính đàn hồi rất cao. Tử cung to ra, thành của nó cũng dày lên. Tất cả những biến đổi ấy là nhờ các hormon sinh dục, chủ yếu là progesterone.

Tuy nhiên, trong thời gian mang thai, cơ thể bạn cũng phải thích ứng với những biến đổi trên. Bàng quang của bạn bị đẩy lên phía trước, ruột lui ra phía sau, sang hai bên, khiến bạn luôn thấy mót tiểu tiện và bị táo bón. Dạ dày bị đẩy lên trên khiến bạn hay thấy bụng óc ách. Nhưng yên tâm, sau khi vị khách quý chui ra ngoài, mọi thứ sẽ trở lại bình thường như ngày trước.

6.13. Buồn nôn và nôn

Thai nghén kèm theo những cơn buồn nôn trong thời gian đầu, bạn rất khó chịu trong người. Đây là một trong những dẫu hiệu thụ thai và mức độ khó chịu tăng giảm tùy theo từng người. Nôn hoặc chỉ buồn nồn xuất hiện và sáng sớm hoặc trong các bữa ăn. Bạn tưởng như do các mùi lạ (mùi thơm dưới bếp, mùi thuốc là) nhưng không phải. Triệu chứng buồn nôn mát đi vào tháng thú 4. Nguyên nhân có lẽ do các hormon tăng lên. Nếu nôn nhiều quá, ảnh hưởng đến sức khoẻ, bạn hãy hỏi thầy thuốc.

6.14. Đau lưng và đau dây tọa

Đau lưng nhói đau ở xung quanh lưng cũng như đứng lâu, ngồi lâu thấy mỏi, đều là những"khó chịu nhỏ" kèm thêm. Nguyên nhân là do phải đỡ cái bụng mỗi lúc một nặng, bạn phải ngửa lưng và bắt cột sống phải chịu những tư thế chưa quan, các cơ bắp bên dưới lưng cũng không thích hợp kiph. Tốt nhất là bạn nên thường xuyên "nghỉ lưng" nhất là vào những tháng cuối. Tránh đứng lâu và tránh làm việc nặng. Có khi bạn phải dùng phương pháp động lực học giảm nhẹ cho bạn những khó chịu đó ở lưng.

6.15 Trĩ

Là những giãn tĩnh mạch nhỏ ở hậu môn, nhiều khi rất đau và chảy máu. Nếu như trĩ xuất hiện liên tiếp trong thời gian mang thai thì bắt nguồn từ hai nguyên nhân: một do táo bón, phải rặn nhiều, hai ở tử cung phìn ra, ép vào ruột và bụng khiến các tĩnh mạch nở to, tạo dễ chảy máu.

Người ta thường dùng thuốc mỡ bôi. Nếu trĩ vẫn tiếp tục sau khi đẻ (trường hợp hiếm) thì phải tiêm một số thuốc sclerose, trĩ mới khỏi hẳn được. Bệnh này không có gì nguy hiểm.

6.16. Ra nưóc bọt nhiều, làm thế nào?

Có khi ra tới 1 lít trong một tiếng đồng hồ, khiến bạn hết sức mất thời gian, không còn làm được gì và triệu chứng này kéo dài cho tới tháng thứ 7, thậm chí cho tới lúc sinh. Nhưng có điều nước bọt ngừng tiếp ra trong giấc ngủ. Phải chăng đây là dấu hiệu của thần kinh không ổn định.

6.17. Và cơ đau rát như bỏng

Ở dạ dày và kéo lên đến thực quản, thường xuất hiện vào những tháng cuối, đặc biệt là trong lúc bạn nằm ngửa hoặc cúi người về phía trước. Khi đứng thẳng, bệnh hết. Phương pháp chữa đơn giản nhất là đề nghị thầy thuộc kê đơn cho mua thứ bột uống để tráng lên thành dạ dày và thực quản một lớp bảo vệ.

6.18. Coi chứng táo bón

Rất phiền toái tuy không có gì nguy hiểm. Bạn không nên dùng thuốc. Nên ăn các thức ăn mền và dùng viên nhuận tràng gốc thực vật hoặc dầu parafine. Phải quan tâm hàng ngày mới hy vọng giảm được nỗi khó chịu do táo bón gây ra.

6.19. Mất ngủ: hảy xảy thai

Vào những tháng 5, 6, 7. Tuy tầm thường nhưng bạn đừng coi thường vì làm bạn dễ mệt mỏi. Đừng ngại dùng loại thuốc an thần nhẹ vì không ảnh hưởng gì đến thai hết mà giúp bạn thoải mái lúc sáng dậy. Thời gian thai nghén cần được nghỉ ngơi đầy đủ.

6.20. Nước da người mang thai

Nhiều bạn thấy xuất hiện những chấm nâu, như thể rám nắng ở trán, má khiến vẻ mặt bạn xấu đi. Đành chịu vậy thôi, đẻ xong alf hết, những tốt nhất tránh phơi nắng.

6.21. Những vết chân chim

Do vỡ những sợi đàn hồi ở da, xuất hiện ở háng, bụng, vú. Nhiều bạn không có nhưng nhiều bạn lại đầy những vệt dài, phân nhánh như vết chân chim. Những thuốc thấy bán ở thị trường nói chung đều không công hiệu. Chỉ có một cách nên áp dụng là giữa vệ sinh da và xoa dầu hạnh nhân.

6.22. Nhiễm độc thai nghén: có nghiêm trọng hay không

Nghiêm trọng, khoảng 5% phụ nữ có thai mắc phải bệnh này. Biểu hiện là trong nước tiểu có protein, phù hai mắt cá chân, sưng mi mắt và huyết áp lên cao. Nếu bệnh được phát triện và điều trị kịp thời thì không sao, đứa trẻ ra đời vẫn khoẻ mạnh. Nhưng nếu không phát hiện ra và điều trị, sẽ gây sản giật, nguyen hiểm đến tính mạng cả mẹ và con.

Để biết trước, thầy thuốc theo dõi cần thường xuyên đo huyết áp, xét nghiệm nước tiểu, tìm protein và cảnh giác với những hiện tượng phù.

6.23. Bệnh cúm: coi chừng

Có nhiều thứ cảm, có những kiểu cúm chỉ cần uống một chút rượu quế là khỏi. Nhưng coi chừng bệnh cúm "thật sự", nghĩa là bạn sốt cao tới 39-40 độ liền trong 8 ngày. Bạn phải mời thầy thuốc điều trị thực sự. Bệnh cúm do virus gây hậu quả xấu, chẳng hạn đẻ non. Cho nên, nếu mắc, bạn đừng ngại dùng kháng sinh để tránh bội nhiễm. CÒn đề phòng, bạn có thể tiêm phòng, ăn uống đủ chất, nhất là trong mùa đông, dùng vitamin C để tăng sức đề kháng, tranh những nơi dễ lây bệnh, đặc biệt trong thời gian có dịch cúm. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng không phải cứ bị cúm là đẻ non. Hậu quả này có khi xảy ra có khi không và thường không xảy ra nếu bạn điều trị cẩn thận.

6.24. Tránh bệnh quai bị

Bệnh quai bị dễ gây sẩy thai, điều đó đã được xác nhận, nhưng không gây dị dạng cho thai bao giờ.

6.25. Bệnh sởi cũng cần đề phòng

Bạn có thai cần tránh vì bệnh sởi làm nửa số thai bị chết. Tuy chưa có ai dám khẳng định, nhưng nhiều trường hợp sởi vào đầu thời kỳ thai nghén đã làm biến dạng thai.

6.26. Bệnh rubéol

Bệnh rubéol bản thân là bệnh nhẹ ít ai quan tâm đến. Triệu chứng chỉ là vài mảng đỏ hồng, hạch ở cổ và nhiệt độ tăng lên đôi chút. khoảng 38 độ và biến mất sau hai ngày. Nhưng ngày nay, y học phát hiện ra, bệnh này thường gây dị dạng cho thai, nhất là nếu bạn mắc vào đầu thời kỳ thai nghén. Tốt nhất là phụ nữa đang tuổi sinh nở dùng thuốc phòng. Hiện đã có thứ vacxin chống bệnh này, chỉ một mũi trích dưới da là yên tâm.

Khi khám một phụ nữ có thai, thầy thuộc vội tìm ngay xem trong máu có kháng thể bệnh rubéol không và xác định đó là kháng thể do hiện đang mắc bệnh hay do thuốc phòng dùng trước đây tạo nên trong máu, hay do đã bị bệnh này từ nhỏ mà quyết định cách xử lý. Nếu từ nhỏ bạn đã mắc bệnh thì cơ thể bạn có sẵn kháng thể, lần sau không thể mắc lại nữa. Cho nên các bà mẹ khi thấy có dịch đừng ngại để con lây và mắc. Vì bị mắc một lần từ nhỏ, sau này sẽ không mắc lại nữa.

6.27. Bệnh toxoplasmose

Toxoplasmose là một ký sinh trùng vào theo đường miệng, do ăn thịt sống hoặc tái. Bệnh mắc vào thời kỳ đầu thai nghén dễ gây biến dạng cho thai. Khi mắc lúc thường, bệnh này đơn giản và không gây nguy hiểm gì: sốt nhẹ và nổi hạch vài ngày là khỏi. Bệnh rất phổ biến. Sau tháng thú 3, bệnh này hâu như không biểu hiện gì và hậu quả của nó nhiều khi đứa trẻ lớn lên mới thấy xuất hiện dị tật ở mắt.

nếu người mẹ trước kia bị bệnh này và hiện đang có kháng thể trong người thì không sao. Nhưng nếu chưa hề mắt mà bây giờ mới mắc thì rất nguy hiểm. Khám phụ nữ có thai, thầy thuốc bao giờ cũng thử lấy máu trong phôi xét nghiệm để xem mẹ đã được miễn dịch chưa, và nếu chưa mà bây giờ mới mắt thì thường phải hủy thai. Gần đây, người ta tìm ra loại kháng sinh để chữa và nhiều trường hợp chữa được không phải hủy thai. Tuy nhiên, đứa trẻ sinh ra cũng không thể hoàn toàn bình thường như trẻ khác, mặc dù hậu quả có được giảm nhiều.

6.28. Bệnh listerisse

Hậu quả cũng giống như bệnh rubeol và bệnh toxoplasome và cũng là do mầm bệnh có trong thịt sống hoặc tái. Khi thấy có sự nghi ngờ phải đi khám và tìm kháng thể sớm để liệu đối phó.

6.29. Bệnh sốt rét

Làm cho người mang thai bị nôn nhiều và rất khó chịu, dễ gây sẩy thai hoặc đẻ non. Tốt nhất là người mẹ điều trị bằng quinine là thuốc không gây sẩy thai như nhiều người lầm tưởng.

6.30. Virus HIV

Người ta tìm thấy virus HIV có thể lọt qua rau thai và có nhiều khả năng đứa con sinh ra cũng mắc bệnh giống như mẹ. Hiện chưa có thuốc chữa. Phụ nữ mang virus HIV không nên có thai và nếu đã có thai mới phát hiện bệnh thì phải hủy thai ngay.

6.31. Bệnh giang mai

Xét nghiệm để tìm vi khuẩn giang mai là việc bắt buộc đối với tát cả các bà mẹ sắp sinh nở. Kết quả là từ 1-2% bà mẹ được khám mắc bệnh. Hậu quả của bệnh giang mai tới đứa trẻ là:

- sẩy thai muộn vào tháng thứ 5.

- đẻ non.

- thai chết lưu.

- đứa con nếu sinh ra cũng mang nhiều di chứng.

Việc điều trị phải tiến hành trước tháng thứ 5 và bằng penicilline cho cả mẹ lẫn con, vì sau tháng thứ 5 thai đã mang mầm bệnh của mẹ rồi. Việc chữa sớm và đúng phương pháp thường đem lại kết quả tốt.

6.32 Viêm gan virus

Bệnh có thể gây sẩy thai hoặc đẻ non, trên thực tế chưa có cách chữa công hiệu.

6.33. Viêm ruột thừa

Tỷ lệ mắc bệnh là 1 phần nghìn, nghĩa là hết sức hiếm. Nhưng nếu mắc? Nếu mắc vào những tháng đầu, xử trí như với viêm ruột thừa thông thường và không gây hậu quả nào hết. Nếu mắc vào thời kỳ cuối (tháng thứ 8 hoặc 9) thì rất nguy hiểm cho cả mẹ và con. Tuy nhiên đây là trường hợp cực kỳ hãn hữu.

6.34. Bệnh đái tháo đường

Gây rát nhiều phiền toái: huyết áp cao, nước tiểu có protein, nêu không bị thai thai chết trong tử cung mà đẻ được thì lại đẻ rất khó vì đứa trẻ quá to, thường trên 4kg. Đẻ con thường bị nhiễm trùng và đứa trẻ cũng sẽ mắc bệnh đái tháo đường giống mẹ. Tuy nhiên, không thể cấm phụ nữ mắc bệnh đái tháo đường không được có con, nhưng thời gian có thai phải được theo dõi hết sức cẩn thận và chu đáo do hai thầy thuốc chuyên khoa nội tiết và sản khoa.

6.35. Thời gian mang thai có được tiêm chủng không?

Tùy loại vacxin, nếu vacxin dùng virus đã chết (vacxin bại liệt, uốn ván hay tả) thì hoàn toàn vô hại. Nhưng vacxin chống bệnh rubeol, thương hàn và phó thương hàn, ho gà thì không được vì rất nguy hiểm.

6.36. Dùng thuốc trong lúc mang thai có thật sự là nguy hiểm không?

Rất khó trả lời. Bản thân thầy thuốc nhiều khi cũng lúng túng không biết thứ thuốc đó có hai cho người mang thai hay không. Hơn nữa, cần phần biệt thuốc dùng trong ba tháng đầu và thuốc dùng trong sáu tháng cuối.

Ba tháng đầu, có nguy cơ biến dạng phôi. Một thời, thuốc an thần thalidomie tưởng vô hại vậy mà đã gây nên bao nhiêu quái thai. Tuy nhiên nhiều loại thuốc an thần khác lại dùng không sao. Dù sao nên tránh dùng thuốc trong khi mang thai.

Đối với hormon (hormon sinh dục nam có thể "nam hóa" một phôi nữ) hoàn toàn không nên dùng. Trong 6 tháng cuối, cần đề phòng nhiễm độc thai, tránh các loại thuốc có thuốc phiện, thuốc an thần, barbiturique dùng liều cao, cortisone. Còn trong các thuốc kháng sinh, tránh loại cycline vì làm hỏng răng đứa trẻ sau này. Cẩn thận với streptomycine có thể gây điếc tai. Cố tránh dùng các lại sulfamide kháng khuẩn, đặc biệt thuốc đông máu rất nguy hiểm.

6.37. X quang cũng cần tránh

Dùng trong tuần lễ thứ nhất có thể giết chết trứng, từ tuần lế thứ 2 đến thứ 8 có thể làm biến dạng phôi. Tất nhiên, cũng còn tùy chụp hoặc soi X quang bộ phận nào. Nếu X quang sọ thì đỡ (dùng 2 bản âm), nhưng X quang ruột (dùng 15 bản âm) thì rất nguy hiểm. Dù sao cũng nên cố tránh, chẳng hạn X quang phổi sau tháng thứ 6 đã có thể gây nguy hiểm.

6.38. Mỗi lần có thai mất một cái răng

Đó là dư luận sai. Răng hỏng là theo tuổi tác, đâu phải do chửa đẻ. Tất nhiên nếu bạn đang đau răng thì mang thai có thể làm đau thêm. Cho nên tốt nhất nên chữa răng đi đã và việc chữa trong thời kỳ thai nghén là hoàn toàn được, dù có phải gây tê tại chỗ cũng không sao. Dùng các thuốc can-xi để bổ dùng là việc không cần thiết.

6.39. Thắt lưng dành cho người chửa: không nên dùng

Không có tác dụng gì hết mà lại có hại. Nếu bạn muốn giữ cho khỏi quá xồ xề thì tốt nhất hãy tập thể dụng hàng ngày, làm vài động tác bụng nhẹ nhàng.

6.40. Dùng nịt vú?

Nếu như nịt vú cần thiết lúc bình thường thì thời gian mang thai lại càng cần thiết. Vú to lên, nặng ra, rất cần được đỡ bên dưới. Mọi động tác thể dục đều không giúp ích gì được bạn đâu. Bạn có thể đeo cả ban đêm nếu thấy dễ chịu. Nịt vú tốt là đỡ vú mà không bó chặt đến mức khiến bạn thấy tức thở. Đeo nịt vú còn giúp bạn tránh được hiện tượng chân chim.

Còn việc chuẩn bị để sau này có sữa cho con bú thì không còn. Làm gi lúc này cũng quá sớm và không có tác dụng gì hết.

6.41. ĐI chơi buổi tối được không?

Tại sao không? Chỉ cần đừng thức quá khuya. Nên giữ sinh hoạt bình thường, chỉ cần chú ý ngủ đủ. Nhớ rằng người mang thai cần ngủ nhiều hơn người bình thường, hầu như ngủ cho cả đứa còn nữa.

6.42. Tắm thì sao?

Một số người quan niệm phụ nữ có thai tắm dễ trượt chân khi bước ra khỏi bồn tắm và trong thời kỳ cuối dễ để nước lọt vào tử cung vì cổ tử cung lúc đó không khép hẳn như lúc không có thai. Tất cả điều đó đều không đúng. Bạn nên giữ sinh hoạt bình thường, chỉ cần cẩn thận hơn, thí dụ nước tắm không nên lạnh quá hoặc nóng quá để tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột lúc ra khỏi bồn tắm.

6.43. Có cần kiêng giao hợp không?

Không. Nhiều sợ ảnh hưởng đến thai hoặc sợ cửa mình phụ nữ bị bẩn... Tất cả những lo sợ đó không có căn cứ. Chỉ có điều, nếu bạn quen với các kiểu giao hợp oái oăm thì tạm thời bớt đi. Thậm chí, gần đây y học còn nhận thấy quan hệ tình dục bình thường giữa bố và mẹ lúc có thai còn tạo cho bộ ba bố - mẹ - con một sự hòa hợp ảnh hưởng tốt đến sự phát triển của thai cũng như tinh thầnh của đữa con sau này.

6.44. Đứa trẻ trong bụng có thấy cảm xúc của mẹ không?

Hiện khoa học chưa chứng minh được rõ ràng, nhưng ta có thể dự đoán, cảm xúc vui buồn của mẹ được truyền đạt tới thai bằng ngôn ngữ của các hormon rồi tới não của đứa trẻ qua rau thai. Người mẹ vui, đứa con cũng sẽ vui. Mẹ lo buồn, đứa con cũng lo buồn theo.

6.45. Đứa con trong bụng có nghe thấy gì không/

Có. Thai nhi không nhìn thấy nhưng nghe được âm thanh. Bạn thí nghiệm xem. Bạn mở nhạc sẽ thấy cử động của cái thai phần nào chịu tác động tiết tấu vui buồn hay giận dữ của bản nhạc. Tại sao nó lại biết thế nào là nhạc vui , nhạc buồn? Điều đó vẫn còn là điều huyền bí, cho nên chúng ta đừng coi thường môi trường âm thanh bao quanh cái thai.

Cũng cần biết thêm rằng, nằm tỏng bụng mẹ, đứa bé được nghe tiếng tim đập, tiếng sóng nước ối, tiếng trò chuyện của bố mẹ. Và khi ra đời, những ấn tượng ấy vẫn ghi dấu trong thế giới tiềm thức của nó, tạo nên tình cảm gắn bó.

Người ta làm thí nghiệm cho một đứa trẻ sơ sinh nghe băng ghi tiếng tim đập của mẹ, nó ngừng khóc ngay và như lắng nghe. Trong khi mở băng ghi tiếng tim đập của người khác thì không thấy có tác động như trên. Kinh nghiệm nuôi con nếu ban đêm con khóc, bạn nhấc nó đặt lên bụng bạn rồi áp tai nó lên chỗ tim bạn, đứa bé sẽ thôi khóc ngay và ngủ thiếp ngon lành.

6.46. Có thai đi tắm hơi được không?

Câu hỏi này đã được tranh luận nhiều và chưa tìm ra lời giải đáp thỏa đáng. Tuy nhiên, rõ ràng là đang mang thai mới làm quen với tắm hơi là không đúng lúc. Nếu bạn chưa tắm hơi bao giờ thì hãy đợi đẻ xong rồi bắt đầu. Nếu bạn là "môn đệ nhiệt tình" của môn này thì bạn cứ tiếp tục. Chỉ có điều nhắc: đừng nên đi một mình đề phòng xảy ra chuyện gì, chẳng hạn ngồi chóng mặt và đừng cố khi thấy trong người hơi khó ở.

6.47. Tắm nắng và hút thuốc là có hại gì không?

Tắm nắng quá mức thì dù không có thai cũng không nên. CÒn khi có thai, cơ thể bạn dễ nhạy cảm với nhiệt độ hơn lúc thường, cho nên cần thận trọng. Đừng nên phơi nắng quá lâu cũng đừng nên cố làm cho da rám nắng trong lúc này.

Còn thuốc là thì với ai cũng có hại. Phụ nữ nghiện thuốc lá có xác suất sẩy thai gấp 5 lần phụ nữ không nghiện và có nhiều nguy cơ đẻ nôn hơn. Đứa con của mẹ nghiện thuốc cũng khó nuôi hơn nhất là trong thời kỳ sơ sinh và có nhiều nguy cơ bị ung thư máu hơn. Cho nên nếu bạn nghiện, cai thuốc được thì tốt nhất, còn ít ra cũng nên giảm bớt mức tiêu thụ.

6.48. Còn rượu?

Ai cũng hiểu nghiện rượu không hay ho gì, mẹ nghiện thì con cũng khó mà không nghiện. Đấy là chưa kể rượu ảnh hưởng xấu đến gan. Điều này không cần nói bạn cũng thấy rõ.

Tuy nhiên, một ly vang tốt hoặc một cốc champagne khi vui thậm chí còn có lợi, không phải vì cơ thể mà vì bạn được sảng khoái. Mà những niềm vui đúng mức bao giờ cũng có lợi cho sức khoẻ.

6.49. Ma túy

Nếu loại được gọi là "nhẹ" như haschisch hay marijuana (chế từ cây cannabis) thì mức nguy hiểm cũng ngang với thuốc lá và giống như thế. Còn loại được gọi là "nặng" (đặc biệt là morphine) thì rất nguy hiểm. Đứa con dễ bị đẻ non, dễ bị nhiễm độc và thể lực sẽ rất kém. Còn nếu như mẹ đã cai từ lâu thì thai sẽ hoàn toàn bình thường. Sự sống trong trường hợp này không lưu giữ kỷ niệm.

6.50. Đi du lịch? Được, nhưng...

Người ta nghiệm thấy trong những thời gian nghỉ hè, nghỉ đông, các dịp lễ tết, số sảy thau tăng nhiều. Đơn giản thôi. Tư thế ngồi trên xe không thích hợp với người có thai và dễ gây sẩy thai hoặc đẻ non, chưa kể những "sự cố" dọc đường.

Ngồi xe đường dài thì không nên, nhưng quãng đường ngắn thì không sao. Nếu bạn phải đi thì nên đáp tàu hỏa hoặc máy bay để thời gian đi không kéo dài. Bạn nên biết rằng, các hãng máy bay không nhận phụ nữ có thai 8 tháng trở lên, đề phòng trường hợp đẻ non trên máy bay. Tốt nhất là từ tháng thứ 8 không nên đi xa. Tuyệt đối không dùng các loại xe hai bánh.

6.51. Chơi thể thao? Còn tùy

nếu bạn là vận động viên thì vẫn có thể tập luyện, nhưng nên giảm bớt cường độ và đừng bao giờ cố gắng quá với sức mình. Những môn thể thao "nặng" như đua ngựa, trượt tuyết, lướt ván... nên tạm thời kiêng. Ngay cả những bài thể dục quá nặng cũng không nên. Tốt nhất là làm những động tác vừa sức, luyện cơ bụng và mỗi ngày đi bộ chừng 1 đến 2km.

6.52. Tránh làm gì mệt nhiều

Chẳng hạn hàng ngày ngồi tàu xe hai tiếng đồng hồ liền, làm những việc phải tốn sức... đều nên tránh.

6.53. Phải ăn gấp đôi để nuôi con? Không, vấn đề là ăn tốt

Có bao nhiêu lời khuyên bảo chân tình của những người tự coi là "hiểu biết" cho một phụ nữ có thai về cách ăn uống. Trong số đó có lời khuyên phải ăn thật nhiều, gấp đôi để còn nuôi cả đứa con trong bụng. Đấy là lời khuyên dại dột. Bởi vì ăn qúa mức có thể gây nhiễm đỗ, và lại thai to quá 4kg là đẻ rất khó khăn. Trọng lượng nặng như vậy có thể còn do sự mất thăng bằng về lượng mỡ và đường trong máu, tất nhiên thiếu ăn là không được nhưng ăn nhièu quá cũng có hại. Vậy người có thai nên ăn theo chế độ nào là đúng?

Trước hết, cần nhiều đạm hơn bình thường, khoảng gấp 1,5 lần. Đạm có trong thịt nạc, trứng, cá, sữa, phomát. Chất béo thì không cần nhiều hơn bình thường. Chất bột và đường không cần tăng, thậm chí có khi còn phải giảm vì dễ tạo béo quá mức, cơ thể chỉ tăng từ 10 đến 12kg so với trước khi có thai.

Các chất như phospho và calci nếu ăn như nói trên thì đã là đủ. Không cần dùng thêm thuốc bổ có hai thứ ấy là gì vô ích. Chất sắc có cần nhiều hơn nhưng với chế độ ăn như trên cũng đã đủ.

Khi có thai, nên khám xem có bị "thiếu máu" không. Nếu lượng sắt trong hồng cầu hơi thiếu thì bạn nên dùng thêm ít chất sắc để cân bằng lại. Đối với sinh tố, cũng không cần thêm. Ăn nhiều hoa quả, rau tươi là đủ.

Còn muối? Trừ phi thầy thuốc thấy có dấu hiệu nhiễm độc thai nghén, huyết áp cao, nước tiểu có protein... không kể, còn thì chế độ ăn vừa đủ độ mặn như bình thường là tốt, suốt trong thời gian mang thai. Tuy nhiên, kinh nghiệm cho thấy một số chế độ ăn giảm muối đôi chút là cho những tháng cuối đễ chịu hơn. Tránh các thức ăn ướp vào 3 tháng cuối.

Tóm lại, chế độ ăn của người có thai không khác chế độ ăn bình thường, chỉ cần tăng thêm chút ít đạm và không tăng mỡ, đường, bột. Cũng không cần các muối khoáng và vitamin.

6.54. Người có thai ăn dở?

Có một quan niệm cho rằng, người có thai nghén thèm thứ gì tức là cơ thể thiếu thứ đó. Cho nên đã có những ông chồng chạy khắp phố phường tìm bằng được cho vợ có thai ít quả dâu trái mùa. Phụ nữ được chiều trong lúc có thai, sau khi đẻ, dễ cảm thấy bị lạnh nhạt

6.55. Cần giao phó việc chăm sóc phụ nữ có thai cho ai?

Chỉ cần một thầy thuốc không chuyên khoa cũng đủ. Vì tối đại đa số trường hợp, việc chửa đẻ, diễn ra suôn sẻ. Tốt nhất là được một thầy thuốc phụ khoa kiêm đở đẻ trông nom và nếu bạn đến một nhà hộ sinh nhờ theo dõi thì thế là đầy đủ.

6.56. Trong thời gian thai nghén, có thể tiến hành phẫu thuật được không?

Được nhưng nếu để lui lại sau khi đẻ thì vẫn hơn. Xin nhắc các bạn có thai, các bạn dễ quan niệm người có thai yếu ớt hơn người khác. Nên nghĩ rằng có thai cũng vẫn như không có thai, chỉ cần lưu ý hơn một chút là đủ.

6.57. "Bé" đạp nhiều quá: chắc sau này sẽ nóng nảy, hung bạo lắm?

Không thể đoán trước được tính nết đứa con sau này ra sao chỉ căn cứ vào nó đạp nhiều hay ít. Tất cả những phỏng đoán ấy chỉ là "cho vui" mà thôi, bạn nên nhớ là như thế. Bé giẫy mạnh là bé phát triển tốt, cơ bắp khoẻ.

6.58. Xúc động quá mạnh có thể làm sảy thai

Có chứ. Có phụ nữ sảy thai chỉ vì cha chị ấy bị tai nạn và chết đột ngột. Một phụ nữ khác đẻ non vào tháng thứ 7 chỉ vì một cơn hoảng sợ dữ dội. Tình trạng tinh thần thanh thản, tươi vui rất cần thiết cho sự phát triển, ổn định của cái thai. Bạn nên tránh xúc động mạnh hay lo âu nhiều. Cần tự xác định và chủ động tạo niềm vui cho bản thân. Bắt mình phải vui ư? Đúng thế, vì đó là cần thiết cho đứa con sau này.

6.59. Phụ nữ có thai có dễ sợ lạnh không?

Có, và không phải là điều đồn đại sai lầm. Phụ nữ có thai dễ nhạy cảm với cái lạnh và rất có hại cho họ. Mùa đồng, bạn cần giữ ấm hơn.

6.60. Sữa non

xem chương sau về vú

6.61. Giãn tĩnh mạch và chân phìn to: làm thế nào?

Đây là hiện tượng rất thường xảy ra, nhất là với những phụ nữ đã đẻ nhiều lần: tĩnh mạch người có thai bao giờ cũng giãn nở hơn bình thường, do tác động của hormon estrogene và progesterone. Thông thường, hiện tượng giãn tĩnh mạch xuất hiện trong 3 tháng cuối, biêu rhiện ở chỗ bạn thích gãi vào chỗ mắt cá chân và bọng chân. Chân to và nặng. Bạn nên nằm nhiều và gác chân hơi cao, đặt một cuốn sách dày dưới mỗi bên chân giường, có thể quấn băng đàn hồi để ngăn mạch giãn thêm. Tránh ăn nhiều gia vị, tắm hơi, tắm nước quá nóng, những thứ làm phồng thêm hệ thống tĩnh mạch. Ngâm chân vào nước mát sẽ làm bạn dễ chịu. Nên đi bộ và tập những động tác thể dục nhẹ. Đừng hy vọng có thứ thuốc gì giúp được bnạ. Gắng chịu đựng và nghĩ đến đứa con sau này nó sẽ sinh ra và trở thành giống hệt như bạn.

6.62. Trai hay gái, bao giờ có thể biết?

Việc là trai hay gái, được quyết định ngay từ lúc trứng thụ tinh do tinh trùng mang nhiễm sắc thể X hay Y. Còn trừng thì bao giờ cũng mang nhiễm sắc thể X. Nếu X gặp Y thì thành XY: con trai, nếu X gặp X thì thành XX: con gái. Trai hay gái là do người bố quyết định. CHo nên bảo một phụ nữ không thể có con trai là không đúng. Tuy điều này đã được quyết định ngay từ ngày đâu tiên thụ tinh, nhưng phải đến cuối tháng thứ 2 mới có thể biết được, do thai bắt đầu xuất hiện bộ phận sinh dục.

6.63. Liệu có thể biết trước được không

Mọi cách đoán trước, căn cứ vào bụng gọn hay không, vào khi bất ngờ bị gọi, quay bên phải hay bên trái... đều hoàn toàn không có căn cứ. Muốn biết trước, chỉ có một cách duy nhất là hút một chút nước ối ra để xét nghiệm những tế báo lẫn trong đó. cách này chỉ có thể tiến hành từ tháng thứ 4 và mục đích là xem có sự bất thường nào trong thể nhiễm sắc không. Còn việc để biết con trai hay gái chỉ là phụ và cũng khó có thể chính xác hoàn toàn.

Cách sớm hơn là sinh thiết rau, có thể làm ngay từ tháng thứ 2. Tuy nhiên, cách này hiện mới chỉ thực hiện được tai những phòng thí nghiệm trang bị đặc biệt. Hy vọng sau này sẽ trở thành những phương pháp phổ biến.

Cách thứ 3 là dùng sóng siêu âm, sai số khoảng 20%, nhưng chỉ làm được vào tháng thứ 6 hay thứ 7.

6.64. Có thể chủ động sinh trai hay gia theo ý muốn được không?

Về lý thuyết thi được nhưng trên thực tế thì rất khó khắn. Về lý thuyết, chúng ta biết nếu trứng của mẹ (X) gặp tinh trùng bố (Y) sẽ thành con trai và ngược lại. Vấn đề là tạo cho tinh trùng X đến gặp trứng nếu muốn con gái và tinh trung Y nếu muốn con trai. Người ta đưa nhiều phương pháp nhưng chưa có phương pháp nào thật sự mỹ mãn.

- lý thuyết 1: người ta cho rằng môi trường tử cung là kiềm thì dễ thành con trai, môi truờng acid dễ sinh con gái hoặc nói cách khác, tinh trung Y không thích hợp môi trường acid và tinh trung X thích hợp. Áp dụng thực tiến, đưa dung dịch kiềm hoặc acid vào tử cung trước lúc giao hợp.

- lý thuyết 2: một số thầy thuốc cho rằng giới tính của đứa trẻ tùy thuộc tinh trùng gặp trứng cách xa hay gần ngày rụng trức. Càng gần thì tinh trung Y càn có nhiều khả năng vào vòi trứng. Vì loại tinh trung này kém dẻo dai, muốn sống sót, cần phải gặp trứng ngay. Tinh trung X khoẻ hoen hơn có thể làm công việc thụ tinh chậm hơn.

- lý thuyết 3: dựa trên chế độ ăn trong suốt thời gian của vòng kinh trước đó. Muốn sinh giá, kiêng muối, tăng cường chất calci và chất magie. Muốn sinh trai, ăn thật mặn và giao hợp vào ngày trứng rụng.

- lý thuyết 4: là dựa vào sức ly tâm của tinh dịch. Hai loại tinh trùng có trọng lượng phân tử khác nhau. Dùng cách ly tâm có thể tách riêng hai loại ra. Sau đó chỉ cần bỏ đi loại nào không cần, rồi dùng thụ tinh nhân tạo đưa loại cần thiết vào. Tuy lý thuết này chính xác nhất nhưng chưa được áp dụng mặc dù đã dùng trong ngành thú y cho giống bò để chủ động tạo bò đực hay bò cái.

6.65 Bé vào tháng thứ 8 trong bụng mẹ làm những gì

Thai nhi lúc đó nặng trừng 2,5 ký và sống theo một thời gian biểu khá chính xác. Sáng sớm, bé thức dạy cùng với mẹ. Duỗi chân, duỗi tay và tiếp tục tắm trong nước ối 37 độ. Nếu khát, bé sẽ nháp thứ nước đó một cách ngon lành vì bé đã quen với nó và sẽ còn uống cả ngày. Rất có thể bé tập thể dục, dướn mình, co chân, co tay duỗi ra, đầu đã cử động được rồi, cái túi hơi chật vì bé đã khá lớn. Nhưng không sao, bé chịu được.

Bé nhận thức ăn từ ống dây rốn, thở cũng nhờ nó, động mạnh rau mang oxy mang ô xi, đến và thải đi những chất cặn, chủ yếu là khí cacbon níc. Bé ngủ rất nhiều, suốt buổi sáng trong tiếng ru của nhịp tim mẹ và tiếng mẹ nói và bé cũng rất quen tai cùng với những âm thanh khác từ bên ngoài dội vào. Bé mơ những giấc mơ rất nhoè. Buổi chiều bé thức dạy và tham dự vào các cuộc dạo chơi của mẹ ngoài phố và các cửa hàng, một tiếng động của ô tô, xe điện đều lọt vào tai bé. Bé thấy được cả niềm vui và nỗi buồn của mẹ qua nhịp tim mẹ. Buổi tối cha về và bé thấy cả giọng nói của cha hoà nhập với các âm thanh khác. bé cảm thây chung quanh ấm áp, dễ chịu vè bé lại ngủ thiếp đi cùng với mẹ. Trong đêm bé thức giấc vài lần để chứng tỏ mình đang ''sống''...Chẳng bao lâu nữa, bé sẽ ra ngoài đời và sẽ lớn nhanh thành một con người thật sự như bố hoặc mẹ

6.66 xảy thai đột ngột

Gọi là đột ngột khi không có sự thúc đẩy từ bên ngoài và xảy ra trước ngày thứ 180. Sau đấy thì gọi là đẻ non. Sảy thai diễn ra qua hai bước

- Bước 1: Đe doạ, với hai dấu hiệu đau co thắt ở bụng dưới và chảy máu đỏ

- Bước 2: Xảy thật sự, Máu chả mỗi lúc một nhiều, kèm với đau quặn và trong máu có vón cục nhiều. Đôi khi phôi bị đảy ra ngoài cùng lúc đó. Vào tháng thứ 2, phôi nom như một cục trong suốt, gợi người ta nghĩ đến một mẩu thịt. Không cần nạo gì nữa - xảy thai như thế là đã xong xuôi. Một số thày thuốc còn nạo tiếp, nhưng theo chúng tôi không cần thiết, thậm chí còn gây dính mô và làm phụ nữ phải chịu một cuộc phẫu thuật vừa đau đơn vừa vô ích

Sảy thai kiểu này thường diễn ra vào tháng rưỡi hoặc hai tháng. Thông thường xảy như thế này chỉ là duy nhất trong cuộc đời người phụ nữ cho nên bạn đừng ngại có lần sau (lời người typing - chẳng hiểu đoạn này). Nếu chẳng may xảy thai tiếp diễn nhiều lần và đều vào thời gian tháng rưỡi đến 2 tháng, bạn mới phải nghĩ đến khả năng bạn không đẻ được. Nguyên nhân xảy thai 80 % là do bất bình thường về nhiễm sắc thể trong phôi và có thể tự đẩy ra (còn tiếp...)

Có khi là do một dị tật của cơ quan niệu đạo (u xơ, dính mô), cũng có khi do cơ thể người mẹ (huyết áp cao, đái tháo đường...) và cũng có khi do sự khác biệt về yếu tố Rh giữa mẹ và bố (bố Rh dương, mẹ Rh âm). Có thể do nguyên nhân nội tiết mà cũng có khi do nguyên nhân cơ học: Cổ tử cung mở rộng không giữ được phôi, khi nó to lên đến một độ nào đó. Trường hợp này do nguyên nhân bắt nguồn từ xa do cổ tử cung bị tổn thương từ lâu

Cũng có thể do mẹ mắc bệnh nhiễm trùng (rubéol), bệnh toxoplamose hoặc bị trấn động thần kinh

Sau hết là nguyên nhân mang tính miễn dịch. Có những cơ thể phụ nữ không phát triển đủ những chất kháng thể, chống lại những tế bào của người chồng. Trường hợp như vậy, xảy thai thường diễn ra sớm hơn, trước tháng thứ 2. Gặp trường hợp này bạn có thể chữa bằng cách truyền dẫn một it máu chồng vào thân của thể bạn, gây nên những kháng thể, giúp cho những tế bào của chồng bạn không bị cơ thể đảy ra, dùng cách này đạt kết quả tới 90%.

Bạn đừng quên những nguyên nhân xã hội: Nếu mức sống quá thấp và công việc lao động của bạn quá nặng nhọc. Người ta nhận thấy trong giới công nhân và nông dân, tỉ lệ xảy thai cao hơn

6.67 Xảy thai nên để mặc hay nên can thiệp

Nếu trước 2,5 tháng, bạn nên để yên cho thai ra. Nếu sau thời điểm 2,5 tháng bạn có thể dùng thuốc có estrogene và progestérone để giữ thai lại

6.68. Cổ tử cung mở rộng

Là một trong những nguyên nhân gây xảy thai. Cổ tử cung mở rộng quá không giữ được thai và gây xảy thai liên tiếp. Nguyên nhân thường do một lần nạo thai trước đó, kỹ thuật làm kém, khiến cổ tử cung bị thương tổn và mất tính đàn hồi.

Cần X-Quang tử cung và giải quyết trước khi cái phôi bị đe doạ bằng cách dùng chỉ ni lông khâu, thắt miệng cổ tử cung lại. Phẫu thuật này chỉ kéo dài vài phút và dùng gây tê là đủ. Trước khi đẻ, người ta cắt sợi dây ni lông này đi. Nếu không cắt sớm, cổ tử cung có thể bị rách khi người mẹ trở dạ đẻ.

6.69 ''''Nhìn'''' thấy phôi bằng sóng xiêu âm

Phương pháp là dùng sóng siêu âm tạo nên một hình trên tấm phim, có thể giúp thấy được hình ảnh phôi, rau, day rốn, tử cung vào bất kỳ lúc nào, từ sau tháng thứ hai cho đến khi đẻ.

Thường tiến hành 2 lần: Giữa tháng 3 và 4, giữa tháng 5 và 7, ta có thể đo được: Đường kính sọ khoảng giữa hai xương thái dương của thai. Đo được đường kính bụng, khoảng ngang rốn giữa bụng và cột sống. Đo được chiều dài của xương ống chân. 3 kích thước đó cho biết thai phát triển cân đối không. Dùng sóng siêu âm có thể kiểm tra được hoạt động của tim, tình hình não, cột sống, dạ dày, thận, bọng đái. Có thể biết tình trạng của rau và tất cả những gì khiếm khuyết trong tử cung và thai để xử lý. Đây là phương pháp thuận lợi và hiện đại nhất để theo dõi thai

6.70 Chụp X quang

Người ta cố hết sức tránh và nếu cần, chỉ áp dụng thời gian cuối (tháng 7 hoặc tháng thứ 8), chủ yếu để xem có phải trường hợp sinh đôi, tình trạng xương và tư thế của thai, ngược xuôi, hay nằm ngang để xử trí đối phó

6.71 Điện tâm đồ cho thai

Nhằm để biết tình trạng tim thai để xem có chịu đựng nổi sinh nở hay không. Người ta đặt thiết bị lên bụng mẹ và ghi điện tâm đồ . Nếu phát hiện tình trạng tim thai không chịu đựng được cách đẻ thông thường thì đành phải dùng phương pháp mổ lấy thai

6.72. Soi màng ối là thế nào

Là phương pháp quan sát túi đựng nước bao quanh thai. Cách làm khá đơn giản: Cho một ống nhỏ vào lỗ cửa tử cung rồi soi bằng đèn qua ống, nhắm vào phần có thể nhìn thấy, để biết nước ối mầu thế nào, trong hay đục. Nếu xanh lục, hang vàng lờ lờ mầu cá là không bình thường. Biện pháp soi màng ối được tiến hành vào những ngày sắp đẻ vì rất dễ làm rách màng ối và thai

6.73 Sự cân bằng hooc môn trong thai nghén

Bạn có thể hỏi tại sao buồng trứng nghỉ hoạt động trong thời gian thai nghén, mà vẫn có hooc môn sinh dục nữ. Đơn giản là vì hai hooc môn này được tiết ra bởi một bộ phận của buồng trứng gọi là thể vàng có chức năng như một rơ le tự ngắt và bởi đã có ''xưởng thay thế'' là rau thai. Vào thang thứ 2 hoặc tháng thứ 4, rau thai bắt đầu sản xuất hoóc môn thay cho buồng trứng, bởi vì càng phát triển thai càng cần hooc môn này

Đến khi đẻ, rau ra và việc tiết hooc môn đột ngột ngưng. Buồng trứng chưa kịp tiếp tục thay thế. Tình trạng này truyền tín hiệu lên vùng dưới đồi và cơ quan chỉ huy này ra lênh tiết sữa

6.74 Thế nào là đẻ non và diễn biến ra sao

Đẻ non, theo định nghĩa là xảy ra từ tháng thứ 6 cho đến tháng thư 8 rưỡi, hoặc tất cả trẻ nào đẻ ra nặng 2,5 ký đều được coi là đẻ non (híc - có lẽ sách này cổ quá)

Nguyên nhân đẻ non thường giống nguyên nhân xảy thai. Duy có điều lạ là mặc dù kỹ thuật sản khoa có tiến xa, việc đối phó với đẻ non vẫn phức tạp, tỉ lệ đẻ non vẫn cao (8-10%)

Dấu hiệu đẻ non là gì ?. Co thắt tử cung mạnh: đau bụng dưới, không đau lăm, nhưng lặp đi lặp lại, lúc đâug 5 phút một cơn, sau đến 3 phút, đôi khi kèm theo khí hư mầu nâu hoặc hồng, lẫn ít máu. Dù hiện tượng này xảy ra vào thời điểm nào, ngày cũng như đêm, ta phải đối phó ngay. Báo cho thày thuốc phụ khoa hay hộ sinh để kịp chặn việc đẻ lại. Nếu cổ tử cung vẫn đóng và còn dài, chưa đáng lo lắm. Nếu cổ tử cung đã hé mở và ngắn, có thể lọt ngón tay thì nguy cơ đẻ non là lớn, phải có biện pháp cấp bách may ra mới kịp chặn lại

Cách theo dõi bằng điện từ lúc này là thích hợp vì ghi được nhịp tim thai và những co thắt của tử cung. Căn cứ vào kết quả, thầy thuốc sẽ có cách xử lý thích hợp và có lợi nhất cho cả mẹ lẫn con

6.75 Xử lý cách nào

Trẻ đẻ non thường khó sống, mà nếu sống thường để lại những di chứng não, cho nên phải bằng mọi cách chặn ngay lại.

Trước hết, thày thuốc đặt bệnh nhân nằm nghỉ tuyệt đối, và dùng hai loại thuốc: Thuốc chống co thắt để cắt đứt ngay sự co thắt của tử cung và thuốc progestérone tiêm vào mông. Bệnh nhân phải nằm nghỉ tuyệt đối một tuần lễ trong bệnh viện

6.76 Đẻ non ngày nay đã có biện tránh khá kết quả

Tuy nhiên vẫn là tai hoạ quan trọng trong khoa sản. Nhưng dần dàn khoa học đã và đang tìm dần ra giải pháp ngăn chặn có kết quả

6.77 Nguyên nhân đẻ non không chỉ mang tính y học

Các nguyên nhân đẻ non như đã nói, rất gần với các nguyên nhân gây xảy thai. Còn thêm một nguyên nhân cơ học nữa là đẻ sinh đôi, thường ít khi đủ 9 tháng 10 ngày.

Ngoài những nguyên nhân y học, cần nhấn mạnh những nguyên nhân xã hội. Trước hết phụ nữ ngày nay là do bị báo chí kích động, có tham vọng: "không chịu là nô lệ cho cơ thể mình" nữa. Nếu như ngày xưa, phụ nữ được coi là liễu yếu đào tơ thì phụ nữ ngày nay tỏ ra mạnh mẽ và họ xông xáo quá đáng. Con số xảy thai và đẻ non tăng lên trong những dịp nghỉ hè, nghỉ hè. Phụ nữ chơi hết mình, nhất định không chịu công nhận sự khác biệt cơ thể của họ so với nam giới. Phóng ô to một mạch 800 km, dưới ánh nắng tháng 8, trong xe ngột ngạt bức bối. Rồi tham ra các hoạt động phung phí sức lực quá đáng khác. Họ coi chức năng chửa đẻ như không phải của mình. Họ ganh đua mọi thứ với nam giới. Một thái cực khác cũng nguy hiểm cho việc sinh đẻ là cuộc sống quá khó khăn của rất đông phụ nữ: nghèo, lao động nặng nhọc, cuộc sống cô đơn, bi kịch trong gia đình...Loại phụ nữ này, có muốn nghỉ trong thời gian thai nghén và sinh nở cũng không được. Nếu không thanh toán được những nguyên nhân xã hội này thì mọi tiến bộ của khoa học cũng chỉ có tác dụng hạn chế

6.68 Nguyên nhân về tầm vóc

Phụ nữ quá thấp dưới 1,5 m hoặc quá gầy yếu, khi có thai không lên cân được mấy hoặc ngược lại, phụ nữ lên cân quá nhiều (trên 12 ký) rất dễ bị đẻ non

6.79 Biện pháp chống đẻ non

Đẻ non không nguy hiểm cho mẹ những hết sưc nguy hiểm cho thai nhi. có những trẻ sinh ra dưới 2 kg thậm chí 1,5 kg, phải nuôi trong điều kiện hết sức đặc biệt và khó khăn, tốn kém. Vậy mà khi thoát chết, chúng lớn lên phải chịu bao nhiêu bệnh tật. Bởi vậy cần phải có những biện pháp xã hội để giảm tỉ lệ đẻ non, trong đó có chế độ đặc biệt với phụ nữ có thai. Đồng thời cũng cần phổ biến những kiến thức cần thiết cho phụ nữ về chức năng sinh sản

6.80 Đẻ sinh đôi, sinh ba

Do 2 hoặc 3 phôi cùng phát triển trong một tử cung, tỉ lệ chiếm khoảng 1%

Sinh đôi, sinh 3 đúng là không bình thường nhưng không phải bệnh mà do ngẫu nhiên của tạo hoá: Hai chứng cùng thụ thai trong một lần giao hợp. Nhưng cũng có thể ở hai lần giao hợp khác nhau, thậm chí hai vòng kinh khác nhau. Dú sao cách nhận định ấy mới chỉ trên lý thuyết, chưa có chứng minh cụ thể. Trong số trẻ sinh đôi 2 trẻ cùng giới tính chiếp tỉ lệ 4/10. Người ta thấy ở các phương Bắc, tỉ lệ sinh đôi khác giới tính cao hơn, chưa rõ tại sao.

Gần đây việc dùng thuốc kích thích dụng trứng được áp dụng thì những trường hợp vô sinh được chữa khỏi khá nhiều, đồng thời số trẻ sinh đôi, sinh 3, sinh 4 tăng lên ngoài ý muốn của bố mẹ và cũng gây khó khăn cho thầy thuốc

6.81 Làm cách nào biết trước được sẽ đẻ sinh đôi hoặc sinh 3

Trong việc này, yếu tố di truyền cũng tác động mạnh. Có những dòng họ chuyên đẻ sinh đôi. Do đẻ sinh đôi, sinh 3 hiếm xảy ra nên thày thuốc ít nghĩ đến việc đó. Tuy vậy, dấu hiệu đầu tiên và dễ thấy ngay là bụng to nhanh. Vào thời điểm 9 tháng, bụng có thai bình thường chỉ 32 - 33 cm thì bụng phụ nữ sinh đôi là 40-41 cm. Đến những tháng cuối thấy thuốc có thể sờ thấy hai đầu thai nhi. Điện tâm đồ thai nhi hoặc dùng sóng diêu âm có thể cho biết chính xác. Ngay sau khi chậm kinh nửa tháng, thày thuốc có thể đoán được tình trạng có thai đôi hay 3. Hình ảnh sóng siêu âm cho thấy có túi trứng riêng rẽ vì theo nguyên tắc, mỗi túi có 1 em bé. Có trường hợp ở tháng thứ nhất, khám thấy 3 phôi, nhưng sang tháng thứ 3 chỉ thấy còn 2. Một phôi tự biến đi. Tại sao vậy ?. Chắc hẳn một phôi đã bị chết, khi trôi ra chỉ kèm theo một ít máu - ít ai để ý.

6.82. Đừng sợ đẻ nhiều con một lúc

Nếu có nhiều thai, bạn ít khi giữ được đủ 9 tháng 10 ngày. Phần lớn phụ nữ sinh đôi sinh 3 đẻ non. Do đó thày thuốc thường tìm cách chặn trước, cho sản phụ dùng thuốc chống co bóp và khuyên nghỉ ngơi. Thông thường, đứa thứ nhất ra, sản phụ nghỉ ngơi độ 15 - 30 phút, đứa thứ 2 mới ra. lại nghỉ ngơi rồi sau mới ra, ra rất lớn và thường kèm theo xuất huyết cho nên phải thận trọng

CHƯƠNG 7

SINH NỞ

7.1 Tiêm phòng kháng Rh là gì

Yếu tố Rh có thể gây nguy hiểm cho thai. Tuy hiếm xảy ra nhưng bạn cũng nên biết. Nếu mạch máu ngưới bố Rh+ và mẹ là Rh- thì thai đứa con mang Rh+. Lúc sinh Rh+ của con hoà với Rh- của mẹ khiến máu mẹ tạo ra kháng thể Rh+. Bé thì không sao vì đã thoát ra ngoài trước khi những kháng thể của máu mẹ có thể gây tác hại cho bé. Tuy vậy những lần sau, thai sẽ gặp nguy hiểm vì phải chung sống 9 tháng trời với máu của mẹ đã có sẵn kháng thể.

Trường hợp không đẻ mà xảy thai vẫn tạo ra kháng thể trong máu mẹ. Lần sau có thai, thai sẽ dị dạng hoặc chết. Ngày trước đây là vấn đề nan giải, nhưng ngày nay đã tìm ra vacxin kháng Rh. Sau khi đẻ hoặc xảy thai 3 ngày, thầy thuốc tiêm cho mẹ những kháng thể để huỷ những huyết cầu mang Rh+ của cái thai đã hoà sang máu mẹ nó. Khi đó máu mẹ không còn phải sản sinh ra kháng thể nữa và sẽ không nguy hiểm gì cho cái thai lần sau

7.2 Những ngày cuỗi cùng

Chín tháng trời trôi nhanh hơn bạn tưởng, đúng thế. Nhưng bạn cũng phải thừa nhận những ngày cuối cùng của thai nghén khiến bạn hồi hộp. Phần vì nóng muốn biết đứa con mình ra sao, phần cũng muốn thoát cho nhanh cái bụng nặng nề, gần đây làm bạn quá vướng víu và cản trở trong mọi cử động. Một thứ gì đó dơi xuống đất, bạn định cúi xuống nhặt, nhưng không được, thậm chí cài cái dây dầy cũng không nổi. Bên cạnh đó bạn lại thầm có cảm giác kiêu hãnh. Bao nhiêu cảm xúc lẫn lộn và điều chiếm tâm tư bạn hơn cả là đứa con sẽ ra sao, có lành lặn kháu khỉnh không ?

Càng gần ngày sinh nở, bạn càng sốt ruột hơn. Và cái ngày nào bao mong đợi ấy, cuối cùng cũng đến.

7.3 Kỹ thuật chuẩn bị để giảm bớt đau

Cái được gọi là đẻ không đau thực ra chỉ là phương pháp dùng tư tưởng, một cách chuẩn bị về mặt tinh thần, dựa trên cơ thể của hoạt động thần kinh, dựa trên những nhận xét sau đây:

1. Bạn ngồi trong phòng tối, một băng vải bịt mắt. Người ta lấy một panh xơ nhỏ một sợi tóc của bạn. Trường hợp thứ nhất, nếu người ta báo trước sẽ nhổ một sợi tóc, bạn sẽ không thấy cảm giác đau gì mấy. Trường hợp thứ 2, người ta nói với bạn rằng sẽ đứt luôn cả miếng da đầu lẫn với tóc, dù thật sự họ chỉ nhổ một sợi tóc, nhưng cảm giác đau của bạn cũng tăng lên vài chục lần

2. Bạn trượt tuyết và ngã, bạn thấy đau quặn. Trong khi chờ chụp phim, bạn chưa biết gẫy xương, bạn cảm thấy nỗi đau không lớn lắm, bạn chịu được. Nhưng sau khi biết kết quả là có gẫy xương thì bạn bỗng thấy cơn đau tăng lên gấp bội. (còn tiếp...)

3.- Sáng thức dạy, bạn thấy hơi rát họng, xổ mũi và cặp nhiệt độ thấy 38,5 độ. Khi biết rõ bạn bị viêm họng, bạn cảm thấy đau đớn khó chịu.

3 nhận xét trên đây chứng tỏ con người ta không tách rời phần tinh thần và thể xác mà trái lại, ta chỉ là một khối hoá học mà mọi thứ đều gắn bó, hoà quyện với nhau. Một phụ nữ rất sợ đau đẻ và hồi hộp chờ cái đau ấy, tới khi đẻ, chị ta sẽ rất đau. Nhưng nếu người ta giảng cho chị ta hiểu từ trước là sẽ đau như thế nào và xoá đi nỗi khắc khoải chờ đợi, thì cơn đau đến chị sẽ chịu đựng được không khó khăn là mấy.

Kỹ thuật chuẩn bị tư tưởng, tinh thần và tâm lý ở đây là nhằm hướng dẫn cho chị em biết rõ về thân thể mình ý thức được việc xảy ra, khiến chị em cùng hợp tác trong việc sinh nở và giám sát được nó.

Người ta còn hướng dẫn cách thở: Thở bụng, thở ngực, thở chậm, thở nhanh, thở gấp...giúp bạn chủ động điều khiển được cảm giác trong lúc đẻ. Phương pháp này rất hiệu nghiệm, tuy nhiên việc ứng dụng trên thực tế có nhiều hạn chế, trước hết là điều kiện vật chất. Phòng đẻ phải thế nào kia, các nhân viên phải sao, rồi ngay việc huấn luyện cũng mất thời gian và công sức.

Dù sao khoa học tâm lý cũng mở ra một hướng đáng quý. Trong tương lai, mức sống cao lên, điều kiện áp dụng sẽ dễ thực hiện và khi đó sẽ giảm đáng kể sự đau đẻ.

7.4 Những phương pháp đỡ đẻ mới: Lợi và hại

Người ta nghĩ ra dù phương pháp để đỡ đau cho sản phụ, nhưng điều quan trọng nhất là ngày hôm nay xa hội đã coi việc sinh nở là quan trọng và đứa trẻ ra đời được tôn trọng. Do đó, sản phụ cũng được coi là mang tính chức năng cao quý. Cho nên, dù phương pháp gì: Đẻ không đau, đỡ đẻ không thô bạo, yoga, cách thở..., bạn cũng có thể yên tâm rằng vào nhà hộ sinh, bạn sẽ được chăm sóc ân cần, chu đáo bới những nhân viên có tránh nhiệm. Bạn có quyền đòi hỏi những điều kiện giúp bạn sinh nở nhẹ nhàng và đạt kết quả cao nhất

7.5 Phương pháp đỡ đẻ êm đềm

Do bác sỹ Pháp leboyer đưa ra và mới được công bố năm 1974, chủ trương đón đứa bé ra đời trong một không khí yên tĩnh, thanh thản và lặng lẽ. Giảm bớt ánh sáng, tiếng động trong phòng đẻ, vỗ về đứa bé và đưa vào bồn tắm với nhiệt độ 37 độ giống như môi trương quen thuộc của nó trong bụng mẹ. Phương pháp này giúp cho cả hai mẹ con có cảm giác êm đềm trong lúc sinh nở. Việc cắt dây rốn được dành cho người bố. ưu điểm của phương pháp này là xoá sự ngăn cách giữa bố mẹ và đứa con, giữa sản phụ và nhân viên đỡ đẻ, tạo một bước khởi đầu dễ chịu cho đứa trẻ sơ sinh bắt đầu bước vào đời

7.6 Châm cứu

Có lẽ các bạn đã thấy trên màn hình vô tuyến truyền hình một sản phụ tươi cười trong lúc thầy thuốc mổ bụng chị để lấy đứa con ra. Chị đang được gây tê bằng châm cứu. Phương pháp này giảm đau mà vẫn không mất đi hoàn toàn cảm giác đau

7.7 Ức chế

Một kiểu thôi miên, điều khiển cảm giác sản phụ bằng ám thị và giải toả thần kinh. Phương pháp này được dùng nhiều ở tây ban nha và đem lại kết quả giống như phương pháp tâm lý

7.8 Tại sao không ung Yoga

Phương pháp Yoga có tác dụng chủ động hướng tinh thần và cơ thể theo ý muốn, nếu áp dụng vào việc đỡ đẻ chắc chắn chỉ có lợi

7.9 Gây mê vòng ngoài

Khác với gây mê toàn bộ, gây mê vòng ngoài là một phát minh đồng thời là một kỹ thuật ứng dụng rất tốt cho sản phụ. Cắt mọi cơn đau đớn nhưng sản phụ vẫn tỉnh táo và nhìn việc đỡ đẻ cho mình như trong một giấc mơ. Cách làm là tiêm một liều gây tê vào cột sống và làm tê toàn nửa dưới của cơ thể. Người sản phụ chỉ cảm thấy như mình còn một nửa trên còn nửa dưới đã mất hết cảm giác. Bắt đầu thêm vào lúc cổ tử cung mở rộng tới 5cm, tức là khi đã bắt đầu đau nhiều. Tuy nhiên kỹ thuật gây tê kiểu này phải do bàn tay của một kỹ thuật viên rất thành thạo. Hiện được áp dụng và ngày càng áp dụng nhiều với điều kiện là sản phụ phải yêu cầu.

7.10 Sự có mặt của người bố trong lúc sinh nở của đứa con

Rất có tác dụng tốt với trạng thái tinh thần của sản phụ. Càng ngày càng có nhiều ông bố được phép có mặt trong phòng đỡ đẻ.

7.11 Và có mặt các anh, chị của ''''bé''''

Phải chăng có mặt cũng rất tốt, bởi vì đẻ đâu phải chuyện bẩn thỉu hay xấu xa gì ? Tại sao không để các anh, chị đón em bé của họ ra đời. Tất nhiên là nếu làm như vậy, nơi đỡ đẻ phải rộng rãi và thoáng đãng

7.12 Có thể chụp ảnh hoặc quay phim lúc sinh nở được không

Tất nhiên là được nếu như bạn có máy quay video và không gây trở ngại cho các nhận viên đỡ đẻ

7.13 Làm thế nào để biết được thai đã quá hạn

Căn cứ vào ngày tháng đã tính từ trước và có thể kiểm tra lại bằng soi nước ối để biết tình trạng thai có gì không bình thường chăng ?

7.14 Khi nào thì đến nhà hộ sinh

Khi bạn thấy những co thắt gây đau diễn ra được một tiếng đồng hồ: Đầu tiên các cơn đau cách nhau khoảng 20 phút, rồi 10 phút. Xin nhắc lại rằng đau sắp đẻ phải kéo dài, đau nhiều từng đợt cách nhau đều đặn

7.15 Đau đẻ giống như thế nào

Cảm giác đầu tiên là bụng bạn như cứng lại. Bắt đầu đau từ một điểm, chẳng hạn từ chỗ lõm của dạ dầy, rồi lan toả ra khắp bụng như sóng. Lúc đầu đau nhẹ, hơi mồ hôi và bạn chịu được dễ dàng. Đau lan toả xuống háng, xuống phía thận và chưa đau nhiều. Dần đàn đau tăng và cuối cụng bạn thấy từng cơn dài và cách nhau đều dường như cơ thể bạn đang lấy đà để tống cái thai ra ngoài.

Bạn nên nhìn vào đồng hồ để biết cơn đau bụng đang trong giai đoạn nào và bao giờ cần đến nhà hộ sinh. Ở giai đoạn đầu, mỗi cơn đau còn nhẹ và cách xa nhau từ 20 đến 25 phút, mỗi đợt đau nhanh chỉ dài từ 10 đến 30 giây

7.16 Co thắt để đi tới mục đích gì

Không phải cơ bắp nào ở bụng co thắt mà là toàn bộ tử cung bóp và nhả ra. Như chúng ta đã biết, tử cung có sức đàn hồi ghê gớm. Lúc này nó đã phình to, chiều cao lên tới 33 cm. Thành tử cung rất khoẻ, dai và chắc.

Đang chứa đựng cả thai, rau, nước ối, lúc này tử cung muốn đẩy toàn bộ những thứ ấy ra ngoài bằng sức của bản thân nó. Muốn vậy nó phải mở cửa, tức là cổ tử cung thông với âm đạo. Cổ tử cung trước đây vẫn khép kín, bây giờ cơn co thắt làm nó mở ra. Cơ tử cung co thắt với sức mạnh ghê gớm và mỗi cơn co thắt, cổ tử cung lại nới rộng thêm một chút, đồng thời rút ngắn chiều dài lại, đang từ 4 cm - đến 3 cm rồi hai rồi 1 cm và cuối cùng mở ra thông hoàn toàn với đáy âm đạo. Đường kính của cổ tử cung lúc này lên tới 11 cm, nghĩa là nó đã mở hoàn toàn.

Tử cung phải co thắt bao nhiêu lần mới đạt sự mở hoàn toàn ?. Cũng lại tuỳ sản phụ sinh con so hay con dạ, thường giữa 4 và 9 tiếng. Còn thời gian đảy thai nhi ra, tối đa là nửa giờ với sản phụ sinh con so, 10 phút với ai sinh con dạ.

Nên nhớ rằng giữa hai cơn co thắt, không hề đau vì đấy là thời gian nghỉ lấy sức. Bạn nên tận dụng những quãng nghỉ đó để lấy lại sức với mức tối đa.

7.17 Dấu hiệu báo thai sắp ra

Quan trong nhất là theo dõi nhịp điệu các cơn co thắt và khoảng cách giữa chúng trong mặt đồng hồ. Tới khi khoảng cách giữa hai cơn co thắt chỉ còn 2 phút là lúc thai sắp ra.

7.18 Rặn đẻ

Những cơn co thắt mỗi lúc một đau hơn. Tuy vậy ta chia ra hai giai đoạn. Mở rộng cổ tử cung - kéo khá dài và giai đoạn đảy thai ra ngoài. Đây là công việc cao quý của phụ nữ mà ngày nay được moi người tiếp sức, hỗ trợ, giúp đỡ chu đáo tận tình

7.19 Đau đẻ thật và đau đẻ giả

Sắp đến ngày, bạn có thể thấy co thắt ở bụng và bạn mừng rỡ vội vã nhờ thân nhân đưa đến nhà hộ sinh. Ngờ đâu sau mấy tiếng đồng hồ theo dõi, bạn đành trở về nhà với nhận xét, chưa phải lúc trở dạ.

Đúng là bạn thấy co thắt, nhưng chúng không cách đều nhau và không có sức mạnh của sự trở dạ, lộn xộn và không đều đặn. Hãy nhớ rằng bạn không cần vội vã, cứ bình tĩnh đợi trong một tiếng đồng hồ đã, xem những cơn có thắt ấy có đều đặn không

7.20 Một dấu hiệu mất nút nhầy

Một trong những dấu hiệu trở dạ thường xuất hiện là, bạn thấy mất nút nhày. Đó là một khối khí hư mầu nâu nhạt, rất dày, có lẫn ít máu, bịt kín âm đạo. Tuy nhiên dấu hiệu này nhiều khi không chắc chắn

7.21 ?" Trong phòng đẻ: Một cảm giác cô đơn

Phải thừa nhận, thường là cảm giác buồn. Bạn cảm thấy như bị bỏ rơi nằm một mình thui thủi trong phòng, trên chiếc bàn đẻ, tự lực đối phó với những cơn co thắt của mình. Thỉnh thoảng mới có người nào đó bước vào, nhắc: ?oChị thở đi, thở như cách chúng tôi đã hướng dẫn ấy!?. Đó là phương pháp đẻ không đau (xem câu 366). Lát sau, nữ hộ sinh viên vào kiểm tra xem cổ tử cung có mở đều không. Và khi bà ta đi ra, khép cửa lại, bạn bỗng thấy một cảm giác cô đơn và không phải không kém chút lo sợ, nếu có chuyện gì xảy ra mà trong này không có ai thì làm thế nào? Cho nên chúng tôi nghĩ, nên để cho người nhà sản phụ được vào và ngồi bên cạnh những lũe như vậy.

7.22 ?" Đau đẻ

Tất nhiên đau đẻ, tử cung co thắt là gây đau rồi. Duy chỉ có điều không phải đau liên tục mà đau thành cơn. Giữa những cơn đó có khoảng cách không đau. Cơn đau lên cao nhất là lúc tử cung đẩy cái thai ra ngoài (xem câu 390). Lúc đẩy cái thai ra, tử cung co thắt rất mạnh, tạo một cảm giác đau đặc biệt, khiến người sản phụ nào không được chuẩn bị tinh thần trước dễ thấy hốt hoảng. Nhiều sản phụ hét lên cho át nỗi đau. Chúng ta rất mừng là ngày nay sự đau đẻ được lý giải một cách khoa học và người sản phụ đã hiểu, không còn hoảng hốt mà biết cách chế ngự nó một cách bình tĩnh và dũng cảm.

7.23 ?" ?oBé? có đau không?

Ta thử hình dung việc sinh nở theo ?ocon mắt? của đứa trẻ. Đang nằm êm ái trong làn nước ấm trong bụng mẹ, đột nhiên một cơn bão táp ập tới, cứ năm phút rồi hai phút một lần rung chuyển. Bọc nước vỡ và nước thoát ra hết. Một sức mạnh bí hiểm lay chuyển ?obé? và đẩy ?obé? ra ngoài. ?oBé? bị kẹp chặt trong xương hông của mẹ khá lâu và cuối cùng ?obé? thoát ra được. Trước tiên, ?obé? thấy lạnh (chỉ còn khoảng 22 độ) và những tiếng động vang chói tai ?obé?. Người ta cắt dây rốn. Khí trời ùa vào phổi. Trước đây, ?obé? toàn nhận ô-xy của hệ thống tuần hoàn của mẹ, có biết gì đến thứ khí trời lạnh buốt này! ?oBé? như trải qua một cơn choáng váng và sau đấy người ta chăm ?obé?: xoa người ?obé? cho ấm, nhỏ thuốc vào mắt ?obé? (xem câu 592) làm ?obé? hơi sốt, rồi mặc cho ?obé? quần áo bằng vải ram ráp. ?oBé? không còn nghe thấy tiếng tim đập của mẹ nữa. ?oBé? cảm thấy bị tách khỏi mẹ, khắp đất trời chao đảo!

Từ thủa xa xưa, cách ?ora đời? của con người diễn ra vẫn như thế. Rất có thể sau này, khoa học sẽ nghĩ ra cách nào nhẹ nhàng hơn, đỡ gây ?ochoáng thần kinh? cho đứa trẻ hơn...

7.24 - Đứa trẻ ?othoát ra? cách nào?

Khi cổ tử cung đã biến hình, độ dài đã mất đi và chiều rộng mở to thì bắt đầu giai đoạn đẩy thai ra.

Lúc này toàn bộ âm đạo và âm hộ gồng lên như lồi hẳn ra. Những đợt co thắt cuối cùng. Đầu ?obé? ló ra giữa âm hộ (xem câu 409) và sắp nhô ra ngoài.

7.25 ?" Khi nào túi nước ối vỡ?

Nay thời gian đầu của quá trình đẻ (xem câu 383), nhưng nói chung, bọc nước ối vỡ vào giai đoạn cổ tử cung mở ra (xem câu 382) do sức ép của những cơn co thắt từ bên trong tử cung. Một số sản phụ không hiểu, họ than phiền, bọc nước ối của họ vỡ quá sớm khiến họ rất đau, hoặc ngược lại, họ trách nữ hộ sinh viên mở bọc nước ối quá chậm... Sự thật là sao? Thông thường khi bọc nước ối vỡ, việc đẩy thai ra bước sang giai đoạn thứ hai và được tiến hành với tốc độ nhanh. Nhưng cũng có khi bọc nước ối chậm vỡ, nữ hộ sinh phải dùng panh-xơ chọc cho vỡ. Khi cổ tử cung mở rộng đến 4 ?" 5 cm, bọc nước ối vỡ là thuận lợi nhất (xem câu 382).

7.26 - Phần kết thúc

Đứa trẻ ra được khoảng 15 phút thì các màng và rau thai ra nốt và thế là xong (xem câu 284). Nghe thì đơn giản, nhưng sản phụ thấy một cơn đau khác, cũng dữ dội, nhưng ngắn và dễ chịu hơn. Thông thường muốn cho rau thai, dây rốn, màng bọc và một ít huyết ra nhanh, nữ hộ sinh một tay đặt lên bụng sản phụ, một tay luồn và kéo nhẹ các thứ đó ra. Thầy thuốc có thể tiêm vào mạch máu sản phụ một liều kích thích tử cung co bóp để đẩy ra dễ dàng hơn.

Nữ hộ sinh viên kiểm tra lần cuối cùng xem rau đã ra hết chưa. Hiện tượng sót rau sẽ làm tử cung chậm hồi phục và gây nhiễm trùng phụ sau này khá phiền phức. Nếu qủa là sót thì người ta thường phải lấy nốt ra bằng cách gây mê toàn thân cho sản phụ.

7.27 - Đẻ có mất nhiều máu không?

Khoảng 200 đến 300 phân khối nghĩa là khoảng 1/3 lít máu. Người ta tính, nếu dưới nửa lít thì không có gì đáng phải sợ hãi.

Tại sao mất ít máu như vậy? Vì khi tử cung co bóp, nó bít các mạch máu lại và bản thân nó biến thành như một cái bọc rắn như gỗ. Trường hợp máu ra quá nhiều, do tử cung co bóp kém, người ta tiêm vào mạch máu thuốc để kích thích co bóp tử cung.

Về nguyên tắc, sau khi các thứ đã ra hêt, sản phụ thấy máu vẫn tiếp tục ra, ít thôi, không nhiều hơn so với một lần kinh nguyệt bình thường.

7.28 - Đội đỡ đẻ làm những gì cho sản phụ?

Vào đến phòng đẻ, người ta ?olàm vệ sinh cho bạn?, rửa bằng xà-phòng đùi, khắp vùng chung quanh hậu môn, âm hộ và bảo bạn tiểu tiện rồi rửa nhẹ bên trong (xem câu 390). Ngày nay. người ta không cắt lông mu mà chỉ dùng kéo cắt những sợi lông hai bên mép lớn và mép nhỏ. Sau khi ?olàm vệ sinh? xong, người ta đặt gạc vô trùng lên để bảo vệ đến mức tối đa.

Trong giai đoạn đầu (xem câu 382), người ta kiểm tra nhịp tim thai bằng máy điện tử (xem câu 406), kiểm tra tư thế thai bằng cách sờ bụng và xem âm đạo (xem câu 409). Khi thấy cổ tử cung đã mở hết, người ta chuẩn bị các dụng cụ trong đó có dụng cụ để có thể rạch âm hộ (xem câu 396) và những dụng cụ để đón và chăm sóc đứa trẻ sơ sinh. Lúc này, nếu bọc nước ối không tự vỡ thì người ta chọc cho vỡ (xem câu 391).

Bắt đầu vào giai đoạn 2: đẩy thai ra, người ta bảo bạn nằm theo tư thế khám phụ khoa, ngửa, hai chân hơi co lại và giang ra. Theo cách đó, sản phụ cảm thấy thoải mái và dễ ?orặn? hơn. Mỗi lần co thắt, sản phụ nắm chặt hai đầu gối. Người ta vẫn tiếp tục theo dõi nhịp tim thai đồng thời giữ cho âm hộ không bị rách.

Khi rau và màng đã ra hết (xem câu 392), người ta rửa âm hộ, đặt gạc vô trùng và mặc xi-lip, tiếp tục theo dõi mạch, huyết áp, số huyết chảy ra và ?okhối tử cung? đã co lại, trong một ?" hai giờ và thế là xong. Bạn cảm thấy hơi mệt, đau âm ỉ, nhưng thế là công việc đã hoàn tất.

7.29 - Tại sao phải đưa ?obé? ra xa mẹ?

Đây là một cách làm quen thuộc xưa nay, nhưng đã trở thành vô lý mà các hộ sinh viên vẫn cố giữ. Tại sao bắt mẹ phải xa con trong giờ phút đầu tiên này? Với kỹ thuật đỡ đẻ hiện đại, thông thường các sản phụ vẫn tỉnh táo và lại sức rất nhanh, đủ khả năng chăm sóc ngay đứa con thân yêu của mình [i](xem câu 419). Cho nên hoàn toàn không nên tách đứa trẻ ra khỏi mẹ nó lúc này.

7.30 - Thủ thuật rạch âm hộ là gì?[/b]

Đôi khi cần thiết, người ta phải mở rộng âm hộ để thai có thể chui ra, bằng cách dùng kéo, rạch từ đằng trước ra phía sau và thông thường nhích sang bên phải nhằm tránh cho âm hộ tự rách. Sau này được khâu lại. Cách này nghe cỏ vẻ ?othô bạo? nhưng thật ra rất cần thiết và tránh được nhứng ?obất thường? nguy hiểm. Vả lại thủ thuật được tiến hành hầu như không đau và thông thường sản phụ cũng không biết. Khi khâu lại thì cần gây tê tại chỗ và chỉ trong 20 phút là công việc xong.

7.31 - Tại sao phải ?otruyền ocytocyne? trong lúc đẻ?

?oĐến phải truyền ocytocyne cho chị thôi? - hộ sinh viên nói. Vậy ?otruyền? là gì và tại sao phải ?otruyền?? Đó là khi tử cung co thắt yếu và việc đẻ kéo dài, gây đau và mệt nhiều cho sản phụ. Người ta truyền vào tĩnh mạch bạn chất thuốc ocytocyne kích thích co thắt tử cung. Một số thầy thuốc chủ trương, với sản phụ nào cũng nên truyền thuốc như vậy để sinh nở thuận lợi. Nhưng chúng tôi nghĩ, nếu sản phụ đẻ bình thường thì không nên truyền. Cách truyền là người ta treo ống thuốc lên và chọc kim tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay cho thuốc nhỏ dần từng giọt vào mạch.

7.32 ?" Dùng kẹp lôi thai ra

Đây là thủ thuật bất đắc dĩ mới phải tiến hành, khi tim thai đậm chậm và thai nhi có dấu hiệu rất mệt, cần phải ?olôi? ra nhanh để xử trí. Hoặc cổ tử cung của sản phụ mở ra chậm và quá khó khăn. Khi ấy, người ta dùng ?ophoóc-xép? kẹp vào đầu đữa trẻ, lôi kéo ra. Trường hợp này phải gây tê nửa người dưới cho sản phụ. Nhắc lại, đây là biện pháp bất đắc dĩ.

7.33 ?" Có nên sợ thủ thuật ?ophoóc-xép? không?

Không. Vì sau khi ?olôi? thai ra, có thể để lại vết kẹtp trên đầu và mặt đứa trẻ, nhưng những vết đó chỉ ít ngày sau sẽ biến mất. Vài tổn thương nhẹ ở âm hộ và âm đạo cũng lành lại và không để di chứng gì. Vấn đề không phải ở ?ophoóc-xép? mà ở tài khéo léo của người sử dụng dụng cụ ấy.

7.34 ?" Giác là gì?

Người ta có thể thay thế ?ophoóc-xép? bằng giác, làm bằng kim loại úp lên đỉnh đầu đứa trẻ, thông với một hệ thống hút để hỗ trợ thêm cho việc đẩy đứa trẻ ra ngoài nhanh. Việc dùng giác được tranh luận khá nhiều. Riêng ở Pháp, đa số thầy thuốc cho rằng dùng ?ophoóc-xép? hơn.

7.35 ?" Phương pháp mổ lấy thai ra

Nghe thì có vẻ gớm, thật ra chỉ là một phẫu thuật bình thường. Sản phụ được gây mê toàn thân. Người ta mổ, rạch một đường ngang bên trên mu để khi dâu chỉ rất nhỏ khó nhìn thấy, cắt lớp da cơ bụng, cơ tử cung và lấy đứa trẻ ra theo đường bên trên, chứ không phải bên dưới. Sản phụ chỉ cần nằm viện 8 đến 10 ngày là về nhà được.

7.36 ?" Khi nào cần mổ lấy đứa trẻ ra?

Tất cả những trường hợp khi sản phụ không ?ođẻ? bên dưới được, khung xương chậu quá hẹp, không lọt đứa trẻ, tử cung yếu không đủ sức đẩy đứa trẻ ra, rau không bình thường và đã gây xuất huyết, ngôi tay không thuần, ra ngôi vai, ngôi trán, mặt hoặc mông, ..v.v.. (xem câu 409). Người ta còn dùng cách mổ khi đã quá ngày sinh mà tử cung chưa thấy động đậy gì (xem câu 405).

7.37 ?" Mổ lấy thai không gây mê toàn thân

Chỉ cần gây tê nửa người bên dưới. Kết quả gần đây tỏ ra rất tốt vì để sản phụ thấy được con ra khỏi bụng mình.

7.38 ?" Quá nhiều vụ mổ lấy đứa trẻ ra chăng?

Hiện nay, ở Pháp, tỷ lệ là 4%, nhưng nhiều người cho là hơi nhiều và kêu giới sản khoa nhiều khi lạm dụng phương pháp này, nhất là khi tiến hành chỉ để chiều ý sản phụ, không phải do nguyên nhân y tế.

7.39 ?" Chủ động gây đẻ.

Đôi khi người ta truyền vào tĩnh mạch thuốc kích thích tử cung co thắt để gây đẻ. Đó là trường hợp tính mệnh người mẹ đang nguy kịch, cái thai đã gần đủ ngày tháng và nhiều nguyên do chính đáng khác. Có điều bất trắc là khi cho ra đời một em bé chưa đủ ngày tháng cho nên thầy thuóc và sản phụ cần cân nhắc kỹ.

7.40 ?" Theo dõi bằng máy điện tử là sao?

Đó là dùng máy điện tử theo dõi quá trình sinh nở (xem câu 394). Người ta đặt những ống giác lên bụng sản phụ (hơi giống như làm điện tâm đồ thai) theo dõi nhịp đập của tim thai và chất lượng co bóp của tử cung. Gần đây, người ta còn đặt cả một bộ phận máy thu vào bên trong tử cung, sau khi bọt nước đã vỡ. Những kỹ thuật này rất cầu kỳ và hiện chưa được phổ biến.

7.41 ?" Xét nghiệm máu trong thai, rất hiếm dùng nhưng có thể dùng

Người ta đưa ống soi nước ối (xem câu 346) vào sau khi màng ối đã vỡ và cổ tử cung đã mở khá rộng, để ló đầu đứa trẻ. Đầu ống soi có một mũi dao nhỏ. Đặt đúng vào đỉnh đầu đứa trẻ, chích một giọt máu, đưa ra ngoài xét nghiệm để biết tình trạng máu của thai nhi.

7.42 ?" Có nên dùng tất cả các ký thuật không? Khi nào?

Chúng tôi đã kể ra tất cả các kỹ thuật hiện đại từng được áp dụng trong việc đỡ đẻ. Tuy nhiên, phải nói ngay rằng: 90% trường hợp không phải dùng đến kỹ thuật ?ohiện đại? nào hết. Chỉ 10% trường hợp có những trục trặc buộc phải dùng đến các kỹ thuật nói trên. Đó là vai trò tích cực của các kỹ thuật đôi khi đã bị người ta lạm dụng, thật ra cũng là do một số sản phụ lo sợ quá đáng, yêu cầu thầy thuốc. Bên cạnh đó là một số thầy thuốc cũng quá chủ quan, tin vào tài kỹ thuật của mình nên nhiều khi không cần thiết lắm cũng cứ áp dụng.

7.43 ?" Các ?ongôi? thai.

96% trường hợp là đỉnh đầu ló ra trước và như thế là bình thường và thuận lợi. Đó là ngôi thuận.

Trường hợp mặt ra trước rất hiếm (1-2 phần nghìn) và thường phải mổ lấy thai ra.

Trường hợp mông ra trước chiếm khoảng 4% có khi đỡ theo lối bình thường được nhưng thường phải mổ lấy ra.

Trường hợp vai ra trước cũng rất hiếm (3 phần nghìn) và cũng phải mổ lấy ra.

7.44 ?" Những rắc rối do dây rốn gây ra.

Đây là những biến chứng xảy ra trong lúc đỡ đẻ. Dây rốn (xem câu 294) có thể quấn chung quanh thai nhi. Hay xảy ra nhât là quắn quanh cổ, có thê lỏng (18%) hoặc chặt (6%) dễ tắc máu và làm thai nhi ngạt (tràng hoa quấn cổ). Máy điện tử có thể phát hiện sự thay đổi nhịp tim thai để xử trí kịp thời (xem câu 406). Lại có trường hợp rau ló ra trước thai nhi (2 phần nghìn trường hợp). Khi chưa có máy đo điện tim thai, tỷ lệ tử vong của thai nhi do nguyên nhân này lên tới 80%. Cho nên hộ sinh viên phải khéo léo và bình tĩnh vô cùng. Và khi cần, đừng ngại ngùng phương pháp mổ để lấy thai nhi ra.

7.45 ?" Đứa trẻ ra đời rồi sau đó?

Trẻ ra khỏi bụng mẹ, thường cân nặng 3 đến 3,5kg, dài không quá 50cm và được phủ toàn bộ bằng một lớp mỡ. Thông thường người ta trao cho sản phụ và người mẹ đặt con lên bụng hoặc bế trên tay và hưởng niềm sung sướng ngay. Sau đó hộ sinh viên kiểm tra xem dây rốn đã cắt chưa, chân tay và các bộ phận của đứa trẻ lành lặn đủ cả không. Lúc mới sinh, ?obé? thở 50 nhịp/ phút, tim đập 140 lần/ phút, mắt còn nhắm, nước da hơi tím. Lát sau, bé mở mắt nhưng cái nhìn còn mơ hồ. Người ta kiểm tra cả miệng xem có gì khác thường không. Sọ có thể hơi bị biến dạng, dài ra một chút, nhưng không sao, rồi sẽ tự điều chỉnh. Cuối cùng, người ta làm một cuộc thử nghiệm hệ thần kinh cho bé và thế là xong.

7.46 ?" Chỉ số Apgar là gì?

Chỉ số này để tính ?okhả năng sống tốt? của trẻ sơ sinh. Sau khi ra đời một chút, người ta ghi lại 5 tình trạng và cho điểm từ 0 đến 2:

- Nhịp tim

- Hô hấp

- Phản xạ

- Màu da

- Lực cơ

Công lại, nếu từ 8 đến 10 là tốt, từ 4-7 là trung bình, từ 0-3 là rất kém. Năm phút sau người ta đánh điểm lại rồi đem so với điểm lúc trước. Thông thường, lần đầu trẻ được 6 điểm Apgar, sau tăng lên 9. Nếu điểm xấu mà lại không thay đổi thì chứng tỏ đó là dấu hiệu nguy hiểm cần phải có ngay biện pháp xử trí, trái lại điểm tốt thì hoàn toàn yên tâm.

7.47 ?" Lúc đẻ cần để bụng đói không?

Về nguyên tắc thì không, nhưng tốt nhất là khi bắt đầu có dấu hiệu trở dạ, nên ngừng ăn, đề phòng trường hợp phải gây mê sau này.

7.48 ?" Sau khi sinh nở, bạn lại thấy đau?

Những ngày sau đó, bạn lại thấy đau. Đây là hiện tượng bình thường vì tử cung cần trở lại trạng thái ban đầu. Nó còn có tác dụng cầm máu. Cơn đau có khi khá dữ dội và làm những phụ nữ đẻ lần đầu sửng sốt, họ tưởng đẻ thế là xong và có thể yên ổn nghỉ ngơi? Nếu bạn đau quá, chỉ cần dùng thuốc giảm đau là đủ.

7.49 ?" Sản dịch là gì?

Là những chất còn tiếp tục ra sau khi đẻ. Trong 3-4 ngày đầu tiên là huyết rồi dần dần là chất nhầy ngày càng đặc, cho đến nửa tháng. Thứ nước đó là những vón cục của huyết và những chất thải ra do màng nhầy tử cung tống ra. Phải vài ba tuần lễ sau bạn mới thấy thật sự bình thường.

7.50 ?" Giữ gìn sau khi đẻ.

Sau khi đẻ, bạn không phải là bệnh nhân, nhưng vẫn phải theo dõi đều mạch, thân nhiệt và huyết áp. Thầy thuốc thường xuyên khám xem cổ tử cung có co lại bình thường không, huyết ra có gì đáng ngại. Hai chân có bị phù không? Hàng ngày phải rửa âm hộ và hậu môn rồi đặt gạc vô trùng. Kiểm tra vú có bị nứt hay viêm sưng không (xem câu 554). theo dõi ruột, nếu sau hai, ba ngày vẫn tiếp tục táo bón thì phải thụt hoặc dùng thuốc đạn glycérine. Về ăn uống, bạn nên ăn uống bình thưồng, đừng tăng quá đáng và tránh gia vị cũng như những thức ăn khiến cho sữa có mùi lạ (măng tây, bắp cải), nhớ uống nhiều nước, nếu bạn cho con bú.

7.51 - Thời gian nằm nhà hộ sinh thông thường là một tuần lễ

Bạn có thể về sớm hơn nếu có điều kiện được chăm sóc ở nhà.

7.52 ?" Thuốc lá.

Đối với bạn thì không sao nhưng đối với đứa trẻ, đừng bắt con phải hít khói thuốc của bạn.

7.53 ?" Khi nào bạn có thể dậy và đi lại?

Cáng sớm càng tốt, 10 đến 12 giờ sau khi đẻ. Những bước chân đàu tiên còn chập choạng nhưng rồi bạn hồi phục dần và bước đi vững chãi hơn. Dù sao bạn cũng nên cố gắng đôi chút. Và ngày hôm sau, nên cố vận động bằng cách đi lại, nằm ngồi một mình. Nên đi vòng quanh giường để máu lưu thông, tránh sưng chân do máu tụ ở đó.

7.54 ?" Tắm.

Bạn có thể tắm hương sen ngay từ hôm sau. Còn ngâm mình trong bồn thì chưa nên, nhất là nếu huyết vẫn còn ra vì dễ bị nhiễm trùng tử cung.

7.55 ?" Thể dục.

Rất tốt, nhưng cần lựa chọn động tác. Trước tiên chú ý động tác bụng để cơ bụng chóng trở lại rắn chắc. Tốt nhât là dùng liệu pháp vận động.

7.56 ?" Thăm hỏi.

Không thể tránh được thân nhân đến thăm và chúc mừng, nhưng đừng để sản phụ mệt vì tiếp khách, tốt nhất là khi giao tiếp, bạn đừng hoạt động mạnh, nói to và bất cứ lúc nào cũng đem con ra cho mọi người sờ nắn. Nên để hai mẹ con yên tĩnh đến mức tối đa.

7.57 ?" Trở lại sinh hoạt tình dục bình thường vào khi nào?

Về mặt Y học thì ngay sau khi hết ra huyết và chắt nhờn (xem câu 415), ta có thể giao hợp với nam giới được rồi, nghĩa là sau hai tuần. Nhưng trong thực tế, vấn đề không đơn giản như thế. Phụ nữ trong thời kỳ mới sinh xong, chưa thấy hứng thú trong sinh hoạt tình dục. Nguyên nhân có nhiều: âm dạo còn khô vì mẹ đang cho con bú; nếu phải khâu thì âm hộ hãy còn đau; các buồng trứng chưa hoạt động bình thường trở lại; con khóc đòi bú và nhiều chuyện kích thích khác khiến người mẹ lúc nào cũng mệt mỏi. Điều này, về phía nam giới cần hiểu và châp nhận một cách rộng lượng.

Dù sao thì cũng cân nhắc: khi tiếp tục sinh hoạt tình dục, bạn cần thực hiện ngay biện pháp tránh thai. Dùng vòng thì chưa nên, hãy dùng viên ngừa thai (xem câu 157, 158) hoặc bao cao su. Bởi vì ngay trường hợp bạn muốn có con tiếp thì lúc này cũng chưa phải đã thích hợp cho việc có thai.

7.58 ?" Bao giờ thì hành kinh trở lại?

Thường là sau khoảng từ tháng rưỡi đến 3 tháng. Nếu bạn dùng viên ngừa thai thì kinh nguyệt trở lại sớm hơn. Về mặt sinh lý học, ngay từ khi kết thúc giai đoạn chửa đẻ, hệ thống vùng dưới đồi (xem câu 9, 23) bắt đầu tiếp tục hoạt động.

Kinh nguyệt sẽ trở lại rất chậm nếu như bạn cho con bú. Sau khi cai sữa, phải khoảng 1-2 tháng, bạn mới lại thấy kinh. Tuy vậy đứng đinh ninh rằng thời gian cho con bú bạn không thể có thai, bởi vì trứng rất có thể rụng bất chợt (xem câu 159).

7.59 ?" Tâm trạng suy sụp sau khi sinh nở.

Tưởng sau khi sinh con, bạn sẽ thấy phấn khởi và vui tươi hơn, ai ngờ tính nết bạn bỗng thay đổi thưo chiều hướng xấu: tính khí thất thường, hay bẳn gắt, hay tủi thân, khóc lóc... Nguyên nhân do đâu? Trước hết do các hooc-môn. Lúc mang thai, các hooc-môn hoạt động rất mạnh, nay đột nhiên bạn bỗng như hẫng. Còn thêm một nhân tố nữa là nỗi mệt mỏi khi nuôi con. Mà khi đã mệt, người ta luôn luôn bực bội. Trong khi đó, chồng lại thường không thông cảm và chăm sóc giúp đỡ đúng với vợ mong muốn. Làm mẹ đâu phải công việc dễ dàng! Bao nhiêu giờ phút lo lắng, sợ hãi, bao nhiêu công việc tỷ mẩn và cả nặng nhọc, bao nhiêu đêm mất ngủ, v.v... và .v.v...

Thêm nữa là bạn thấy thân hình, dung nhan bạn không còn như cách đây 9, 10 tháng. Và còn bao nỗi phiền muộn khác nữa.

Cách chữa: Bạn hãy thực hiện một cách sống điều độ ở mức tối đa có thể, nên ngủ buổi trưa, mỗi ngày có những lúc nầm nghỉ hoàn toàn thanh thản không suy nghĩ gì hết. Và chung quanh cũng hỗ trợ thêm bằng thái đọ thương yêu, chiều chuộng và nhất là lòng tôn trong nỗi mỏi mệt của bạn. Trong tình trạng này, thuốc men không quan trọng bằng tư tưởng.

CHƯƠNG 8 - VÔ SINH

8.1 ?" Khi nào có thể đánh giá bạn vô sinh

Nếu hai vợ chồng đều muốn có con mà sau 2 năm chung sống vẫn không thấy vợ có thai, người ta nhận xét thấy:

- 20% đôi có thai ngay tháng đầu tiên sau khi cưới.

- 70% trong 6 tháng đầu.

- 10% không thấy gì.

Ngày nay, nếu đôi vợ chồng nào sinh hoạt tình dục đều đặn và bình thường (hai lần mỗi tuần) thì sau một năm không có thai, người ta bắt đầu tìm nguyên nhân vô sinh.

8.2 ?" Từ lúc nào bạn có thể đi khám

Nếu mới 6 tháng, bạn đã vội xin thăm khám thì hơi gấp gáp quá vả lại khám thứ này khá phức tạp và tốn kém (xem câu 440 và những câu tiếp theo). Tuy nhiên sau 6 tháng, bạn có thể thăm dò theo cách đơn giản (xem câu 438, 439). Nếu kiếm được một thầy thuốc tin cậy thì không nên chuyển sang người khác. Hãy thổ lộ hết với ông ta/ bà ta. Nên nhớ rằng việc tìm nguyên nhân vô sinh đòi hỏi hàng tháng, hàng năm, đừng vội nản lòng khi ?ođã lâu? mà thầy thuốc không tìm ra được gì.

8.3 ?" Vô sinh từ đầu và vô sinh về sau

Vô sinh được gọi là từ đầu nếu bạn chưa có con lần nào. Còn vô sinh về sau là khi bạn đã có một (hoặc vài) con nhưng rồi không thấy có thai được nữa.

8.4 ?" Khám lần đầu thế nào?

Thầy thuốc sẽ hỏi bạn về tình hình ?ophụ khoa?: tuổi thấy kinh lần đầu, vòng kinh bao nhiêu ngày, tính chất kinh nguyệt, sinh hoạt tình dục ra sao? Đà dùng biện pháp tránh thai lần nào chưa? Đã có thai lần nào chưa? Có những nhận xét riêng thế nào về kinh nguyệt, về cơ quan sinh dục của bạn? Thầy thuốc còn hỏi bạn cả về gia đình, tổ tiên. Tất cả đều được đưa vào hồ sơ. Và sau đó, thầy thuốc khám bộ phận sinh dục của bạn. Hãy tạm thế đã.

8.5 ?" Đàn ông cũng bị hỏi

Tất nhiên chồng bạn cũng bị hỏi tỉ mỉ về hoạt động tình dục và được khám tỉ mỉ bộ phận sinh dục.

8.6 ?" Hãy tin tưởng là bạn sẽ thắng

Đúng thế bởi vì vô sinh đâu phải là điều tiền định. Tất nhiên bạn sẽ phải kiên trì nhưng rồi sẽ đến lúc tìm ra nguyên nhân. Khi đó việc điều trị, sẽ có định hướng và chắc chắn đem lại kết quả.

8.7 - Tại sao bạn lại còn theo dõi thân nhiệt nữa?

Bảng theo dõi đường lên xuống của thân nhiệt (xem câu 57) là việc thường xuyên phải tiến hành trong phụ khoa. Xem xét đường lên xuống của thân nhiệt qua suốt vòng kinh, có thể phát hiện ra hoạt động tình dục của bạn, thí dụ vào khoảng ngày thứ 14 trứng rụng, kéo theo sự tiết hoc-môn progestérone khiến thân nhiệt bạn nhích thêm 3/10 hoặc 4/10 độ. Điều này nhìn thấy rất rõ trên bảng. Thường nhiệt độ cơ sở là 36,5 độC, nếu lên đến 36,8 là đã nhìn thấy rất rõ. Qua bảng có thể đoán được:

- Nếu bình thường, vào ngày hành kinh, nhiệt độ tụt xuống, có nghĩa là bạn đã có rụng trứng và có tiết progestérone, Nhưng coi chừng, nếu thời gian nhiệt độ tăng chỉ dài 4-5 ngày thì có nghĩa là túi đựng trứng đã làm việc tồi và đẩy trứng ra quá sớm.

- Nếu không thấy hiện tượng thân nhiệt tăng, tức là đã không xảy ra sự rụng trứng.

- Nếu thân nhiệt tăng rồi không xuống nữa, quá 14 ngày vẫn tiếp tục cao và không thấy hành kinh có nghĩa là bạn đã có thai.

Qua đấy, bạn đã thấy ý nghĩa của bảng theo dõi thân nhiệt.

8.8 - Một trong những khám nghiệm quan trọng nhất: thử nghiệm Huhner.

Làm thử nghiệm Huhner đưa lại kết quả có giá trị quan trọng, nên được tiến hành trước khi làm những xét nghiệm phức tạp hơn, tỷ như X-quang tử cung, soi ổ bụng (xem câu 443). Cách làm đơn giản chỉ là xem xét chất nhầy ở cổ tử cung (xem câu 504) thời gian ngay trước lúc rụng trứng, nghĩa là ngay trước hôm có chênh lệch về thân nhiêt. Và phải tiến hành ít nhất là 6 giờ sau lúc giao hợp và chậm nhất là 20 giờ. Qua đó có thể biết được:

- Chất nhầy tiết ra (xem câu 452) có tốt không. Vì chất lượng của nó ảnh hưởng quan trọng đến việc sống còn của tinh trùng và dẫn tinh trùng vào trong tử cung.

- Tinh trùng lẫn trong đó có nhiều không và có ?odi động? không.

8.9 - Chụp tử cung

Cách làm này (xem câu 56) giúp thấy rất rõ đường cong của mặt trong tử cung, phát hiện xem có pô-líp (xem câu 64. 68, 71) u xơ hoặc dính mô (xem câu 82) không và giúp kiểm tra hai vòi, để xem nguyên nhân trứng không thụ tinh được có nằm tại đây không. Chụp tốt nhất vào lúc vừa sạch kinh, tức ngày thứ 6 đến thứ 11 của vòng kinh, là khi bạn không còn ra huyết nữa.

8.10 ?" Soi tử cung

Người ta đưa qua cổ vào hốc tử cung một ống soi, đầu có một bóng đèn lạnh (không tỏa nhiệt) để xem có pô-líp (xem câu 71), u xơ (xem câu 455) hay dính mô (xem câu 82) không. Cách này làm đơn giản, không đau và không phải gây tê, nhưng rất tiếc là đến nay cũng chưa được ứng dụng rộng rãi.

8.11 ?" Tìm lượng hoc-môn

Thường tìm trong máu, xét nghiệm này đòi hỏi kỹ thuật cao và đắt tiền, người ta có thể thấy:

- Hai loại hoc-môn sinh dục nữ chính: estrogène (dưới dạng estradiol) và progestérone.

- Những hoc-môn nam chủ yếu (nói chung không quan trọng lắm) là testostérone. Cơ thể nữ có buồng trứng và tuyến thượng thận sản xuất hoc-mon này.

- Mệnh lệnh của tuyến yên đưa xuống buồng trứng ra sao, căn cứ vào lượng FSH-LH.

- Lượng hoc-mon prolactine là hoc-mon tạo sữa trong thời gian sinh nở.

Những số liệu này rất cần cho thầy thuốc để tìm nguyên nhân vô sinh của bạn. Máu lấy để xét nghiệm vào ngày thứ 8 sau ngày nhiệt độ bạn tăng tức là ngày thứ 22 của vòng kinh, bởi vì hoc-mon progestérone chỉ có vào nửa sau của vòng kinh.

8.12 ?" Soi ổ bụng

Đây là thủ thuật khó khăn nhất cần gây mê toàn thân và bạn phải nằm viện trong 2 ngày. Thủ thuật được tiến hành vào nửa thứ hai của vòng kinh sau khi trứng rụng. Sau khi bạn đã mê, thầy thuốc bơm khí cacbonic vào bụng làm bụng bạn phình lên rồi chọc một lỗ sát rốn, đưa ống soi vào xem kỹ tình trạng bên trong của ổ bụng: tử cung, buồng trứng, vòi. Có thể làm sinh thiết buồng trứng.

8.13 ?" ... thủ thuật soi vòi

Nhân soi ổ bụng, thầy thuốc tiến hành soi luôn vòi bằng một dụng cụ đặc biêt gọi là tuboscopie là phương pháp hết sức mới mẻ và cầu kỳ, hiện chưa phổ biến rộng.

8.14 ?" Làm sinh thiết màng trong tử cung

Nhằm xem tình trạng các hoc-mon.

8.15 ?" Thổi khí vào các vòi

Để xem vòi tử cung có bị tắc không.

8.16 ?" Nguyên nhân có khi do bên nam giới

Người ta nghiệm thấy một nửa trường hợp vô sinh nguyên nhân là ở phía nam giới. Thử nghiệm quan trọng nhất đối với nam giới là làm xét nghiệm tinh dịch.

8.17 ?" Xét nghiệm tinh dịch

Lấy tinh dịch ra bằng cách thủ dâm, kích thích cho tinh dịch phóng tra vào một ống thử nghiệm. Trước đó, phải nhịn quan hệ tình dục với nữ trong ba ngày. Xét nghiệm tinh dịch có thể biết:

- Khối lượng tinh dịch (từ 2 đến 5 cm {3])??? <<~~ không hiểu chỗ này

- Tinh di động của tinh trùng

- Sức khỏe của chúng.

- Số lượng

- .. cùng các tính chất khác.

8.18 ?" Các ?okhám nghiệm? khác đối với nam giới.

Ngoài xét nghiệm tinh dịch, còn tiến hành:

- Lập ?obản đồ nhiễm sắc thể? để xem có gì không bình thường?

- Sinh thiết tinh hoàn là nơi sản xuất tinh trùng.

- X-quang bộ phận sinh dục.

- Cấy tinh dịch để phát hiện mầm gây bệnh.

- Tìm lượng hoc-mon.

- Dùng siêu âm tìm bệnh giãn tĩnh mạch trong tinh hoàn.

Trong tất cả những xét nghiệm này, việc tìm trọng lượng hoc-mon prolatine tạo sữa là thứ nếu có trong máu sẽ làm nam giới giảm đi đáng kể hào hứng tình dục và giảm cả số lượng cũng như chất lượng hoạt động của tinh trùng.

8.19 ?" Nguyên nhân cơ học: Chứng co đau âm đạo.

Có khi phụ nữ không có thai chỉ vì âm đạo không chịu để cho dương vật vào một cách bình thường khiến giao hợp diễn ra không trọn vẹn. Trường hợp như thế, sẽ phải làm thụ tinh nhân tạo: nam phóng tin vào một cái cốc vô trùng rồi hút tinh dịch vào một ống tiêm bằng chất dẻo (chỉ dùng một lần rồi bỏ), bơm mạnh vào tận bên trong âm đạo, càng vào sâu càng tốt.

8.20 ?" Có khi thủ phạm là cổ tử cung

Do viêm mặt trong của cổ tử cung khiến chất nhờn bị nhiễm trùng, cản trở tinh trùng lao vào bên trong, cũng có trường hợp cổ tử cung quá hẹp.

8.21 ?" Hoặc chất nhờn cổ từ cung chất lượng kém

Nếu chất nhờn cổ tử cung (xem câu 504) ít về số lượng và kém về chất, cũng gây khó khăn cho tinh trùng trên đường và gặp trứng. Nguyên nhân thường là do lượng hoc-mon estrogène không đủ. Có 2 cách điều trị: cho uống viên thuốc có estrogène vào những ngày đầu của vòng kinh hoặc kích thích buồng trứng tạo thêm estrogène và qua đấy tuyến tiết chất nhờn sẽ hoạt động mạnh hơn.

8.22 ?" Và tử cung nữa

Có khi tử cung không bình thường (dị dạng) bị ngả ra phía sau hoặc bị tách đôi hoặc chỉ có một vòi và quá nhỏ. Khi đó phải làm phẫu thuật sửa lại tử cung.

8.23 ?" Màng nhầy tử cung

Màng nhầy tử cung bên trong tử cung làm nhiệm vụ tiếp đón tinh trùng. Rất có thể màng nhầy này bị tổn thương do:

- Nhiễm trùng, dùng cách soi ổ bụng hoặc chụp tử cung có thể phát hiện.

- Thiếu hoc-mon làm giàu cho nó hoặc có po-lip bên trong cần phải nạo bỏ (xem câu 71)

- Bị dính mô (xem câu 82) biểu hiện qua kinh nguyệt không đều

8.24 ?" U xơ

U xơ (xem câu 68) cũng có thể là nguyên nhân vô sinh bởi nó làm biến dạng tử cung hoặc bít kín vòi trứng hoặc làm môi trường bên trong tử cung luôn bị nhiễm độc. Có thể khử bằng ống soi tử cung (xem câu 441)

8.25 ?" Vòi tử cung

Vòi là đường thông giữa buồng trứng và tử cung đóng vai trò rất quan trọng và có thể gây vô sinh, 50% trường hợp vô sinh có nguyên nhân ở vòi. Phụ nữ nào không có vòi tử cung thì không thể có con. Để khám vòi có mấy cách: chụp tử cung (xem câu 440), thổi khí vào vòi (xem câu 446), soi ổ bụng (xem câu 443) và soi vòi (xem câu 444)

8.26 ?" Viêm vòi trứng

Triệu chứng: Đau bụng dưới, sốt cao (39 độ C), ra một ít huyết.

Cách điều trị: Dùng kháng sinh, thuốc chống viêm, đắp nước đá lên bụng và nằm nghỉ 8 ngày. Vòi, xin nhắc lại, dài vài cm, rộng vài milimet, khi nhiễm trùng thì chứa đầy mủ. Khỏi viêm, có thể trở lại bình thường, mủ tự tiêu, hình thành sẹo. Có trường hợp sẹo không tốt, bít kín vòi, gây vô sinh hay có thai ngoài tử cung (xem câu 460). Cũng có khi để lại ổ viêm và lâu lâu bệnh tái phát, phải chạy chữa hàng năm trời (hiện tượng này ngày nay hiếm xảy ra, nhờ thuốc kháng sinh).

8.27 ?" Một bệnh bí hiểm: U màng trong tử cung

Bí hiểm và phức tạp, làm cho những mẩu mảng nhầy tử cung lan trên buồng trứng, vòi, vào bên trong cơ tử cung và màng ruột. Bệnh này khó nhận ra vì không có biểu hiện rõ rệt, có chăng chỉ hơi thấy đau lúc hành kinh hoặc giao hợp. Muốn phát hiện phải dùng cách chụp tử cung và nhiều khi phải soi ổ bụng mới thấy được. Điều trị phải lâu, từ 6 đến 9 tháng, bằng hoc-mon Progestérone hoặc một thứ thuốc tên là Danazol.

8.28 ?" Lao cơ quan sinh dục: Rât ít hi vọng

Nếu mắc bệnh này rất ít hy vọng có con. Bệnh dễ mắc vào tuổi dậy thì và triệu chứng khó xác định: đau bụng dưới, mỏi mệt, sốt nhẹ. Ngay cả khi hết vi khuẩn Koch, cũng vẫn khó có thể thụ thai. Gần đây, người ta dùng phương pháp cấy trứng đã thụ tinh vào tử cung mới làm những phụ nữ này có thai và đẻ con được.

8.29 ?" Coi chừng có thai ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung (xem câu 74) do trứng ngao du. Sau khi gặp tinh trùng và thụ tinh, trứng dừng lại ở vòi. Thai lớn lên rất nhanh, chỉ nửa tháng sau đến 2 tháng, vòi sẽ bị vỡ và gây nên một xuất huyết rất nguy hiểm. Thai ngoài tử cung là do vòi bị nhiễm trùng, bị lao, bị viên, nhiều khi là do phẫu thuật vòi lâm bệnh.

8.30 ?" Vòi lâm bệnh, trường hợp nào thì phải làm phẫu thuật.

Có 3 trường hợp mà người phụ nữ bị khước từ điều trị:

- Những người phụ nữ bị tổn thương do lao (may mắn thì có thai ngoài tử cung).

- Những phụ nữ mà vòi bị tổn thương nặng.

- Những phụ nữ mà thùy tử cung bị tổn thương quá nặng không lưu giữ được trứng.

Cho nên, trước khi tiến hành một phẫu thuật nào đó, thầy thuốc ngoại khoa phải bàn bạc kỹ, thẳng thắn với thầy thuốc phụ khoa. Nếu chỉ là dính mô bên cạnh vòi thì kết quả còn tạm khả quan (hy vọng có thai tới 70%), nhưng nếu vòi trứng đã bị tổn thương, khả năng thụ thai hết sức ít.

8.31 - Một lợi thế hôm nay: Vi phẫu thuật

Vi phẫu thuật là phẫu thuật với kính hiển vi, phẫu thuật viên tiến hành qua ống kính phóng đại lên rất nhiều lần. Các dụng cụ, kể cả kim khâu, chỉ, đều nhỏ đến mức mắt thường không nhìn thấy. Hiện chưa được áp dụng nhiều nhưng kỹ thuật này bước đầu đã đem lại những kết quả hết sức khả quan.

Bên cạnh đó, sự tiến bộ rất nhanh của phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (xem câu 493) giúp tạo nên nhiều cái thai mà không cần phẫu thuật. Hiền nhiều phụ nữ đã bỏ vi phẫu thuật để cầu cứu ở phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm nói trên.

8.32 ?" Không thấy kinh nguyệt; thật khó chịu!

Trường hợp bạn không thấy kinh nguyệt? Đừng nên tìm ở đâu. Chỉ đơn giản là trứng không rụng. Nguyên do ở việc tiết hoc-mon và thủ phạm chính là vùng duới đồi trục trặc trong việc ra lệnh cho tuyến yên rồi cho buồng trứng. Mà vùng dưới đồi chịu ảnh hưởng rất lớn của tình trạng tư tưởng, tinh thần, cảm xúc của bạn. Vấn đề là phải giải quyết khâu ấy (xem câu40, 41, 42).

8.33 ?" Tuyến yên: Cũng những nguyên nhân và tác động ấy

Cũng có khi thủ phạm là tuyến yên vì vùng dưới đồi thông qua tuyến yên mới chỉ huy xuống được. Tuyến yên tổn thương cũng làm bạn mất kinh nguyệt.

8.34 ?" Khi buồng trứng không thi hành lệnh.

Có thể có trường hợp này. ?oVùng dưới đồi? và tuyến yên vẫn ra lệnh đúng nhưng buồng trứng không thi hành. Nguyên nhân là có dị tật bẩm sinh trong cơ quan sinh dục (xem câu 109) hoặc tình trạng mãn kinh quá sớm (xem câu 96) hoặc cũng có thể bạn đã chịu phẫu thuật và buồng trứng đã bị phá hủy..

8.35 ?" Bệnh buồng trứng ?ođàn xếp? (Ovaires Accordéous)

Bạn thấy kinh nguyệt thất thườg và rất thưa (3 ?" 4 lần trong cả năm) rất có thể là do bệnh buồng trứng ?ođàn xếp?. Triệu chứng: là bạn rất đau đớn vào thời điểm 14 ngày trước kỳ kinh nguyệt và đau liên tục cho tới khi nào thấy kinh mới hết. Khám buồng trứng sẽ thấy buồng trứng cứng như gỗ, gồ ghề và đụng vào rất đau. Sau khi hành kinh, buồng trứng lại trở về bình thường, coi như không có gì đặc biệt. Do đấy mà có tên ?ođàn xếp? hay ?ođàn acccoc?.

Nguyên do là mệnh lệnh của vùng dưới đồi, tuyến yên loạc choạc khiến buồng trứng cũng thi hành đểnh đoảng, lớn lên quá mức, việc rụng trứng bị đảo lộn.

Bệnh này có thể giải quyết bằng dùng viên ngừa thai để ổn định việc tiết hoc-mon và giúp kinh nguyệt trở lại đều đặn, tất nhiên với điều kiện là bạn chưa muốn có thai. Tuy nhiên, sau một thời gian 3 ?" 4 tháng, rất có thể vùng dưới đồi và tuyến yên trở lại hoạt động bình thường và bạn lại có thể có thai. Còn nếu không được như thế đành phải dùng biện pháp kích thích buồng trứng. Nhưng cách này khá nguy hiểm và xin nhắc là đừng nên nghĩ đến phẫu thuật buồng trứng ?ođàn xếp? vì nó là bộ phận hết sức tinh vi.

8.36 ?" Bệnh Stein - Leventhai.

Cũng có thể gây nên vô sinh. Bệnh này là thế nào? Vòng kinh của bạn kéo dài tới 3 ?" 4 tháng. Đôi khi mất kinh hoàn toàn. Cứ 2 người mắc bệnh thì một thấy mọc râu ria, người to béo lên (tới 10kg) và trứng cá mọc đầy mặt.

Về mặt phụ khoa, trứng của bạn không thấy rụng nữa (bảng ghi thân nhiệt chứng tỏ rõ). Buồng trứng to lên. Xét nghiệm lượng hoc-mon (xem câu 442), khám lâm sàng và sóng siêu âm (xem câu 343) sẽ thấy rõ căn bệnh. Nguyên nhân là rối loạn enzym vùng buồng trứng và rối loạn mệnh lệnh vùng dưới đồi.

Chẩn đoán sẽ được khẳng định sau khi tiến hành soi ổ bụng (xem câu 443) và thấy thuốc sẽ quyết định hướng điều trị. Kết quả tới 70 ?" 80%.

8.37 ?" Nếu có nhiều hoc-mon nam?

Cũng gây vô sinh, do tuyến thượng thận tiết quá nhiều làm rối loạn các mệnh lệnh của vùng dưới đồi, tuyến yên. Cách điều trị là hạn chế hoạt động của tuyến thượng thận. Cũng có thể là tiết nhiều hoc-mon nam quá chính là buồng trứng. Đấy lại là bệnh Stein-Leventahi (xem câu 467). Mà cũng có thể do các khối u vùng tuyến thượng thận và buồng trứng. Nếu thế, phải dùng phẫu thuật loại bỏ.

8.38 ?" Các thuốc kích thích trứng rụng

Là thành tựu đng chú ý của Y học hiện đại, khiến bạn có thể cho trứng rụng theo ý muốn. Có 5 laọi thuóc kích thích trứng rụng hiện đang dùng và rất công hiêu:

- Vô hại nhất là cyclofenyl, tác động vào vùng dưới đồi (thuốc uống).

- Clomifene công hiệu mạnh (1/3 trường hợp dùng đã ó thai nhưng hơi phiền phức vì gây một vài phản ứng ở thị giác, nhức đầu, chóng mặt).

Cả hai thứ thuốc này đều đánh giá vào vùng dưới đồi và tuyến yên cho nên trạng thái các cơ quan này phải lành lặn.

- Gonadotrophine, trực tiếp tác động vào buồng trứng (thuốc tiêm)

- Gonadotrophine chorionique, lấy trong nước tiểu phụ nữ có thai, kích thích rụng trứng.

- FSH tinh khiết, lấy từ nước tiểu phụ nữ đã mãn kinh.

8.39 ?" Nhưng khoan đã...

Triệu chứng có thai (xem câu 91, 92, 93) xuất hiện 3 tuần lễ sau mũi tiêm cuối cùng của thuóc gonadotrophine chiorinique, bạn nên coi chừng! Có thể là không chính xác.

8.40 ?" Kết quả của những cách điều trị kể trên

Là tốt vì người ta thống kê được 50% đã có thai. Có điều tỷ lệ sinh đôi, sinh ba khá cao (30% trường hợp có thai) do trứng rụng nhiều, thậmchsi có vài trường hợp sinh tư.

8.41 ?" Chất LHRH và các thuốc tương tự.

LHRH là hoc-mon số 1 tạo thành mệnh lệnh của vùng dưới đồi do giáo sư Schally tổng hợp được lần đầu năm 1971 và nhận giải Nobel về công trình này. Từ ngày đó xuất hiện khoảng 3.000 chế phẩm có tác dụng tương tự và thuốc này trở thành thứ thuốc LHRH mà Y học tác động được có hiệu quả vào hoạt động của vùng dưới đồi và giải quyết những bệnh tật trước đây phải chịu bó tay. Đặc biệt những chất này có thể làm buồng trứng ngừng tiết estrogène. Đấy là việc cần thiết để giải quyết những trường hợp:

- Mắc bệnh viên màng trong tử cung (xem câu 458)

- Trong lúc điều trị các u xơ tử cung (xem câu 455). Các u xơ này rất cần estrogène để phát triển.

- Dậy thì quá sớm, đối với các em trai cũng như các em gái. Thuốc này chận quá trình tai hại này (có em dậy thì lúc 7 ?" 8 tuổi) và tạo lập sự thăng bằng về tâm sinh lý cho các em.

- Ung thư vú, tử cung và buồng trứng.

Hiện nay, người ta dặt nhiều hy vọng vào triển vọng ứng dụng phát minh này.

8.42 ?" Vô sinh do nam giới: còn rất nhiều khâu chưa biết

Khoa học đã đạt nhiều tiến bộ lớn lao trong lĩnh vực giải quyết bệnh vô sinh ở nứ giới, nhưng ở nam giới mới chỉ có một cách là xét nghiệm tinh dịch để phát hiện nguyên nhân.

8.43 ?" Không có tinh trùng: xét nghiệm tinh dịch sẽ phát hiện ra

Hiện chưa có cách gì chữa được chứng bệnh này. Vô tinh trung có thể do nguyên nhân:

- Tinh hoàn sản xuất ra tinh trùng nhưng tinh trùng không tới được dương vật do có cản trở trong hệ thống dẫn tinh: nhiễm trùng hoặc dị dạng. Nguyên nhân này có thể khắc phục được, đạt kết quả khoảng 1/3 trường hợp.

- Tinh hoàn không sản xuất ra tinh trùng, có thể do mật mã di truyền, mắc bệnh quai bị hoặc tác hịa của tia X-quang. Vô hy vọng hoàn toàn.

- Thiếu hoc-mon trầm trọng. Tinh hoàn không bị sao nhưng vùng dưới đồi không ra lệnh. Chữa bằng gonadotrophine (xem câu 469).

8.44 ?" Trường hợp hay thấy hơn là tinh trùng ít và mệt mỏi

Do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu là tổn thương do giãn tĩnh mạch ở tinh hoàn (thường bên bìu trái) thì tương đối dễ chữa. Bằng phẫu thuật, người ta có thể cứu vãn được 30% trường hợp. Nếu là nhiễm trùng bộ phận sinh dục hay dị dạng thân thể (chẳng hạn một bên tinh hoàn không xuống được bìu) thì rất kho khôi phục lại. Nếu là nguyên nhân do hoc-mon thì chữa bằng gonadotrophine.

Qua xét nghiệm tinh dịch, có thể thấy tình trạng suy yếu của tinh trung. Nhưng riêng trong đợt phóng tinh đầu tiên (mỗi lần phóng tinh có nhiều đợt) thì tinh trùng rất tốt. Do đấy, nếu làm thụ tinh nhân tạo, người ta dùng những giọt tinh dịch trong đợt phóng tinh đầu.

8.45 ?" Một cách trợ giúp thêm: làm test rụng trứng

Ngày nay, người ta tìm ra nhiều cách để do thể guíp những nam giới có tinh trùng yếu và mỏi mệt. Ngày tước, người ta rất khó đưa những tinh trùng này vào tử cung vì phải qua lớp màng nhầy ở cổ tử cung. Nhưng với kỹ thuật ngày nay, người ta có thể đưa tinh trùng vào đến tận bên trong tử cung sau lúc rụng trứng, được nhằm đúng lúc thời điểm nhờ sóng siêu âm (xem câu 343) hoặc bằng cách xem luowngj LH plasme trong máu. Tuy nhiên LH vào máu rồi sang nước tiểu. Nếu kết quả là (+) có nghĩa là chỉ sau đó 20 đến 30 tiếng đồng hồ, trứng sẽ rụng.

Cách thử này thuận tiện và hiện rất nhiều phụ nữ áp dụng để dự tính trước kế hoạch tình dục cảu bản thân. Mục đích hoàn toàn không liên quan gì đến tác dụng ban đầu của nó là để chữa chứng vô sinh. Hiện nay, xuất hiện nhiều kiểu test trứng rụng trên thị trường của nhiều tác giả khác nhau.

8.46 ?" Những lời đề bạt với nam giới của những phụ nữ muốn có con

Xin ghi lộn xộn như sau:

- Tránh làm tăng nhiệt độ vùng tinh hoàn (tắm nước nóng hoặc mặc xi-lip quá chật).

- Tránh làm việc quá sức, tránh lo lắng buồn phiền nhiều.

- Ngừng hút thuốc lá, uống ít rượu và café thôi, bắt ăn đi và gầy đi thì tốt.

- Đừng tăng số lượng lần giao hợp trong một ngày vì tưởng thế sẽ tăng xác suất! Không ích gì đâu.

- Nếu thầy thuốc khuyên thì nên tuân theo và uống các thuốc: vitamin, gorginine, testostérone liều thấp, estrogène liều thấp, cyclofénil và clomiphène, thuốc an thần nhẹ.

- Và đừng đặt quá nhiều hy vọng vào Y học mà cùng với nó dò tìm cách nào có hiệu quả nhất.

8.7 ?" Phía nam bất lực: làm thế nào?

Chúng ta đừng nên nhầm ?obất lực? với ?ovô sinh?. Nhiều khi chỉ do nguyên nhân ?ocơ học? khiến việc phóng tinh ra không đem lại hiệu quả, mặc dù tính tốt, chẳng hạn:

- Dương vật cương nhưng không kéodài được lâu, tinh dịch phóng ra không vào tới âm đạo, thậm chí không đưa được dương vật vào âm đạo. Trường hợp này phải dùng cách thụ thai bằng ống phun (xem câu 450).

- Dương vật cương cứng,đưa vào tốt nhưng không có phóng tính. Trường hợp này không có cách chữa.

- Phóng tinh sớm quá, chưa kịp đưa và cũng không đưa được dương vật vào âm đạo. Cũng lại phải dùng thụ thai bằng ống phụ bơm vào.

Đương nhiên hầu hết trường hợp là bắt nguồn từ những xung đột tâm lý sâu xa. Bệnh đái tháo, bệnh liệt hai chi dưới có thể là nguyên nhân dẫn đến ?obất lực?. Tuy nhiên, trong rất nhiều trường hợp, nguyên nhân không phải do cơ thể mà do tinh thần, tư tưởng. Phải cầu cứu ở thầy thuốc tâm thần và các chuyên gia phân tâm học.

8.48 ?" Tôi ngừng uống thuốc viên ngừa thai, vậy mà kinh nguyệt không thấy ra đều: làm thế nào?

Đấy là trường hợp hiếm xảy ra. Bạn ngừng uống viên ngừa thai, kinh nguyệt mất hay trở nên không đều? Đừng vội lo! Đấy là do vùng dưới đồi chưa hoạt động bình thường trở lại. Bạn dùng thuóc có cyclofénit (hay nếu cần clomiphène) là sẽ đâu vào đấy ngay. Trong những trường hợp vẫn không thấy kết quả, thầy thuốc có thể khuyên bạn dùng gonadotrophine (xem câu 469), HMG và HCG, chắc chắn sẽ hiệu nghiệm.

8.49 ?" Sau khi thôi dùng viên ngừa thai, bạn vẫn sẽ sinh nở bình thường

Bạn sẽ không lo sinh đôi hay sinh ba như trường hợp dùng thuóc kích thích rụng trứng đâu (xem câu 469). Sau khi ngừng dùng viên ngừa thai, bạn sẽ sinh nở bình thường không hơn không kém.

8.50 ?" Vòng tránh thai thì sao?

Nhiều phụ nữ băn khoăn dùng vòng tránh thai có gây vô sinh không? Xin đáp rằng, trừ trường hợp vòng gây nhiễm trùng, thường không nhiều. Theo thống kê, tỷ lệ nhiễm trùng do dùng vòng chỉ là 3% và nghiêm trọng chỉ chiếm 1%. Tuy nhiên thường là trước đây đã có bệnh và vòng kích động bệnh nhiếm trùng kia tái phát, hoặc lúc đặt vòng không cẩn thận, vòng đưa vi khuẩn vào theo.

8.51 ?" Nếu đã có nạo thai?

Sau khi nạo thai (hoặc hút) có thể khó có thai lại nhưng trường hợp này tỷ lệ rất thấp, chỉ từ 1 đến 2 %.

8.52 ?" Sảy thai liên tiếp

Cũng là một thứ vô sinh. Nguyên nhân có nhiều dạng (xem câu 340 và những câu sau đấy). Bạn cần tìm ra đúng nguyên nhân nào để điều trị bằng cách chụp tử cung, xét nghiệm lượng hoc-mon? cũng rất có thể do bạn mắc bệnh đái tháo đường hoặc bị tổn thương tuyến giáp.

8.53 ?" Nếu do nguyên nhân tinh thần?

Hiện nay, khuynh hướng tìm nguyên nhân tâm lý đang phát triển. Chúng tôi cũng đã thấy rất nhiều trường hợp hoàn toàn do nguyên nhân tâm lý, nhất là trong bệnh buồng trứng ?ođàn xếp? (xem câu 466) hoặc rối loạn kinh nguyệt (xem câu 34 và sau đấy).

Tâm lý ảnh hưởng tới việc có thai như thế nào? Tất nhiên rất có thể từ ý nghĩ của người đàn bà, trong khi giao hợp, thành những cơn co bóp tử cung và có thể ?ođẩy? những tinh trùng ra. Chủ yếu là thứ tâm lý sợ có con (trong tiềm thức) tác động mạnh nhất. Tuy nhiên, trước khi dùng tâm lý liệu pháp, cần tìm hiểu kỹ xem có các nguyên nhân cơ thể không đã.

Khoa phân tâm học đã từng đem lại nhiều kết quả kỳ diệu và đáng khâm phục.

8.54 ?" Vô sinh do miễn dịch?

Đúng thế. Hiện tượng xảy ra dường như bạn đã tiêm vac-cin chống tinh trùng. Vì các kháng thể đựoc sản xuất và tích lũy sẵn trong máu bạn. (Có khi người đàn ông cũng sản xuất ra kháng thể trống lại tinh trùng của chính bản thân mình). Chính nguyên nhân này dẫn đến sảy lặp đi lặp ali (xem cau 483). Gặp trường hợp này, người ta có thể dùng vài biện pháp nhưng rất ít khi kết quả. Chẳng hạn đàn ông dùng bao dương vật trong thời gian dàn để cơ thể đàn bà thôi không sản xuất kháng thể nữa, sau đó đột nhiên ngừng dùng bao.. Cơ thể bên nữ chưa kịp sản xuất tiếp kháng thể. Cũng có thể bên nữ dùng thuốc có corticoide để giảm việc sản xuất kháng thể?

8.55 ?" Nang thũng trong buồng trưnghs

Cũng là một khả năng gây vô sinh. Phải loại trừ ngay, trừ phi chỉ là nang ?ogiả? (xem câu 76, 77, 78)

8.56 ?" Đặt gối dưới mông có lợi gì không?

Một số bạn nghĩ, làm thế để tinh dịch khỏi trôi ra. Thật ra, sau khi giao hợp, tinh dịch có thoát ra một chút nhưng không ảnh hưởng gì đến tình trạng vô sinh của bạn. Điều đáng ngại chỉ là tinh trùng yếu và chất nhờn trong âm đạo của bạn (xem câu 452) chất lượng thấp. Riêng trường hợp này, sau lúc giao hợp, bạn có thể đặt gối xuống mông và nằm yền mươi phút để đợi cho tinh trùng vọt vào được bên trong tử cung.

8.57 ?" Giao hợp thật nhiều

Có người tưởng cứ giao hợp nhiều lần liên tiếp sẽ tăng xác suất có thai. Thật ra làm thế còn có hại thêm. Chất lượng tinh dịch và tinh trùng càng giảm sút. Tốt nhất là bạn nên giao hợp lúc nào cả hai bên đều theấy hào hứng cũng tức là phù hợp với nhịp độ bình thường về nhu cầu tình dục của bạn.

8.58 ?" Thuốc lá

Câu trả lời sẽ làm những bạn nghiện thuốc là buồn nhưng sự thật là thuốc lá ảnh hưởng rất xấu đến khả năng sinh đẻ. Phụ nữ nghiện thuốc lá:

- Chậm có thai hơn.

- Dễ có thai ngoài tử cung (xem câu 460) gấp 2 ?" 3 lần người không nghiện.

- Hay bị viêm vòi trứng vì thuốc lá làm giảm khả năng miễn dịch.

- Nhiều khả năng bị ung thư cổ tử cung hơn.

- Sớm mãn kinh hơn và nhauh bị loãng xương (xem câu 652).

Một điều nữa là thuốc lá còn có tính chất kháng estrog ène ảnh hưởng xấu đến sinh nở.

Còn đối với nam giới thì, cho đến nay, người ta biết rất ít về các nguyên nhân gây nên vô sinh ở nam giối. Dù sao chắc chắn thuốc lá cũng có phần ảnh hưởng xấu, mặc dù hiện nay ta chưa biết cụ thể.

8.59 ?" Vô sinh lỗi do bên nào? Nam hay nữ?

Có trường hợp do một bên, nhưng cũng có trường hợp do cả hai bên.

- Tinh dịch chất lượng đã kém lại gặp chất nhờn ở cổ tử cung cũng chất lượng kém (điều trị nhằm nâng chất lượng chất nhờn)

- Giao hợp thất thường cộng với rụng trứng thất thường (điều trị bằng cách dùng thuốc kích thích rụng trứng).

- Những trường hợp nguyên nhân do cả đôi bên chiếm rất nhiều.

8.60 ?" Thụ thai nhân tạo

Về nguyên tắc, đó là đưa vào cổ tử cung, trong thời gian rụng trứng, tinh dịch chất lượng tốt của người đàn ông vô danh. Đấy là trường hợp cơ quan sinh dục bên nữ vẫn tốt. Ngày này, có những ngân hàng tinh dịch và người đàn ông có tinh dịch ấy đã được chọn lọc ký về sức khỏe. Việc đưa tinh dịch vào được tiến hành 2 ?" 3 ngày trước hôm rụng trứng. Kết quả rất mỹ mãn: 70% trường hợp với tinh dịch tươi và 50% với tinh dịch giữ trong tủ lạnh.

8.61 ?" Đưa trứng từ ngoài vào

Câu chuyện mới cách đây 15 năm còn là chuyện hoang đường trong sách khoa học viễn tưởng thì ngày nay đã là chuyện thực tế. Mỗi năm, hàng ngàn đứa trẻ ra đới theo phương pháp này. Công là do hai nhà y học Anh: Edwards và Steptoe. Hai ông đã tiến hành thử nghiệm phương pháp này vào năm 1978. Nguyên tắc: đưa trứng vào gặp tinh trùng (chùm trứng và tinh dịch) trong một ?olò ấp?. Những trứng đã thụ tinh được đưa vào tử cung phụ nữ để phát triển trong đó. Việc này tiến hành phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật cao, phải do những đơn vị y tế đặc biệt.

Trước tiên, người ta kích thích buồng trứng (xem câu 469 và 471). Vào ngày thứ nhất của vòng kinh, tạo rụng trứng bằng một mũi tiêm gonadotrophine (xem câu 469). Họ lấy trứng ra bằng dụng cụ sóng siêu âm hoặc bằng thủ pháp soi ổ bụng (xem câu 443). Sau đó, họ tiến hành lấy tinh dịch nam bằng phương pháp thủ dâm, kích thích bằng tay cho dương vật phóng tinh ra. Họ đặt trứng vào tinh dịch và đưa vào ?olò ấp? đặc biệt. Sau 40 tiếng đồng hồ, trứng đã thụ tinh, được lấy ra và họ cho 3 trứng ấy vào tử cung, đồng thời dành lại 3 trứng giữ trong tủ lạnh đề phòng 3 trứng kia hỏng phải thay thế. Tất cả những việc trên đều được tiến hành không gây đau đớn gì cho cả nam và nữ.

Hiện nay, nhiều phòng thí nghiệm y học đã tìm cách cải tiến phương pháp này và đang đem lại nhiều kết quả rất đáng làm chúng ta vui mừng.

8.62 ?" Những người mẹ ?omang hộ thai?

Người ta nói nhiều về những người này, thậm chí Ủy ban đạo đức nhà nước Pháp đã từng lên án họ, tất nhiên lên án về mặt đạo đức.

Đó là những phụ nữ mang thai ?ohộ? người khác, phần lớn ?ongười khác? đây là những phụ nữ vô sinh (có khi còn không có cả tử cung). Những người mang thai ?ohộ? nhận tinh dịch (theo con đường nhân tạo) của chồng người phụ nữ kia vảo tử cung mình cho trứng thụ thai rồi mang thai đó trong bụng cho đến khi sinh nở xong thì trả lại cho đôi vợ chồng kia.

Ở Australia, đã có trường hợp mẹ mang thai ?ohộ? cho con gái. Ở Mỹ, nhiều vụ án đã phải đưa ra tòa xét xử, khi người mang thai ?ohộ? không muốn trả đứa con cho cặp vợ chồng kia. Nhưng lại có trường hợp rắc rối là ở cả người mang thai ?ohộ? lẫn cặp vợ chồng kia đều từ chối không chịu nhận nuôi đứa bé sinh ra bị yếu ớt, ở đây có cả tác động của yếu tố tình cảm, dòng máu? Vô sinh đúng là nỗi đau khổ nhưng không phải mọi vấn đề chỉ dùng khoa học mà giải quyết nổi. Nhà triết học Pháp thế kỷ XIX nói ?oliệu có xuất hiện thứ khoa học mới, không ép buộc về tình cảm không??

CHƯƠNG 9 - GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ CƠ QUAN SINH DỤC

9.1 ?" Nằm trên bàn khám phụ khoa với chiếc gương trong tay.

Nhiều phụ nữ không hiểu biết gì về thân thể của bản thân họ. Họ có thể nhìn được thấy gì của mình? Mu (còn gọi là ?oĐồi Vệ nữ?), hai mép lớn, hai mép nhỏ và thế là hết. Bạn cần biết rõ bộ phận sinh dục của bạn. Hãy đề nghị với thầy thuốc phụ khoa để bạn nửa nằm nửa ngồi trên bàn khám, tay cầm gương, giang chân và soi để quan sát bên trong. Bạn sẽ thấy gì? Một ống nhăn nhéo, hồng, mềm, ẩm ướt, đó là âm đạo. Bên trong một hình tròn nhô lên, đó là cổ tử cung. Bạn có thể dùng đầu ngón tay ấn nhẹ, cảm giác giống như bạn đụng vào mũi mình. Nếu ngồi xổm và gác một chân lên ghế, bạn sẽ dễ nhìn rõ hơn. Cổ tử cung là bộ phận có một lỗ nhỏ đề huyết kinh nguyệt chảy ra đồng thời cũng là con đường cho trinh trùng chui qua để lên vòi trứng. Lỗ chỉ hẹp vừa đủ lọt que diêm (lúc đẻ thì phình ra rất to tới 11 cem). phụ nữ chưa đẻ lần nào thì lỗ chỉ là một chấm nhỏ, nếu đã đẻ vài lần thì giống như một cái khe được khép lại. Nhìn cổ tử cung bạn, người ta có thể biết đã đẻ máy lần. Tất nhiên, nếu đẻ theo kiểu mổ lấy thai ra thì không ảnh hưởng gì đến hình dạng cổ tử cung.

9.2 ?" Lông mu có tác dụng gì?

Sự kín đáo của phụ nữ bắt đầu từ hình tam giác đầy lông ấy gọi là mu. Lông ở đây giống màu tóc và lông mày nhưng chất lượng khác: dày hơn, cứng hơn và vững chãi hơn. Bố trí lông mu mỗi người mỗi khác do ảnh hưởng của nòi giống. Có người lông mọc lan xuống bẹn và lên tới bụng, có người lông chỉ mọc trên mu. Lông mọc có tác động của tuyến thượng thận sản xuất ra các hoc-mon nam gọi là androgène.

Tác dụng của lông mu để làm gì? Có người bảo đấy là vết tích thời con người còn là loài vật hoang dại để che bộ phận được coi là quý nhất của chủng loại. Thật ra lông không phải để che mà là đề lưu giữ mùi, cái mùi rất cần thiết cho động vật trong công việc mang tính ?onghi lễ? này. Nơi đây, lớp da chứa rất nhiều tuyến mồ hôi mang cái mùi đặc biệt ấy. Lông làm nhiềm vụ ngăn cản sự bốc hơi và lưu giữ cái mùi ấy, cái mùi gợi thèm khát tình dục, do đó ta có thể đặt câu hỏi: ?oCó nên dùng thứ thuốc ?okhử mùi? hiện đang bán đầy thị trường để phá đi cái mùi ấy không??. Nếu là vì lý do vệ sinh thì được nhưng lý do ?okhử mùi? có nên không?

9.3 ?" Các biện pháp loại bỏ lông trên thân thể.

Tất nhiên bạn có thể dùng dao cạo hoặc bôi thứ kem (không có chất chống chỉ định gì cho thứ kem này về mặt y học), nhưng nên biết rằng khi thôi dùng kem này, lông mọc lại sẽ dầy và rậm hơn!

Bạn có thể nhổ bằng nhíp, đau nhưng kết quả tốt hơn, vì lông chậm mọc hơn. Đó là cách phụ nữ vùng ven biển Địa Trung Hải và nhiều nước phương Đông thường làm, bạn cũng có thể dùng dụng cụ nhỏ bằng điện sẽ làm mất cả chân lông, kết quả tốt nhưng đắt tiền và hơi phiền phức, vì đây là công việc của nhà chuyên môn về da (bì khoa).

9.4 ?" Có thể nhuộm hoặc tấy màu cho lông không?

Màu sắc lông mu có thể trở thành một đối tựong của khoa thẩm mỹ. Tuy cứng hơn và ít rụng hơn tóc nhưng về màu thì lông mu cũng đi theo quá trình của tóc, cũng bạc lúc tuổi già.

Có thể nhuộm hoặc tẩy màu được không? Được. Bạn dùng nước ôxy-già pha vào nước thường theo tỷ lện 1/10 hay 1/20 hoặc dùng những chế phẩm nhuộm và tẩy màu tóc và lông đang bán trên thị trường. Chú ý làm cẩn thận đừng để da bị kích thích gây dị ứng hoặc thuốc lọt vào bên trong âm đạo.

9.5 ?" Tại sao gọi là ?omép lớn??

Lông mu che âm hộ. Âm hộ gồm 2 phần, một phần bên ngoài nhìn thấy đựoc gọi là hai mép và phần không nhìn thấy nằm bên trong gồm có mép nhỏ, âm vật, lỗ dái và đường vào âm đạo, hai hạch (tuyến) Baftholin và Skène.

Chính hai mép lớn tạo cho phụ nữ dấu hiệu đặc biệt, chúng bao gồm da và chất mỡ, phủ lông kín. Tại sao gọi là mép (có nơi gọi là môi). vì chúng giống như cặp môi: hai mảng khép nhẹ lại. Cho nên hôn vào ?ocặp môi? này là một tác động thông thường của nam giới trong quá trình giao hợp. Mép lớn vừa bảo vệ âm đạo tránh nhiễm bẩn, vừa giữ cho âm đạo luôn có độ ẩm. Chúng cũng biến dạng theo tuổi. Phụ nữ chưa đẻ lần nào thì hai mép khép kín. Mỗi lần đẻ làm mép bớt khép kín đi một chút.

9.6 ?" Hai mép nhỏ màu sậm hoặc nhạt hơn

Muốn nhìn thấy mép nhỏ. phải kéo mép lớn sang hai bên. Tuy nhiên, có người mép nhỏ nhô ra giữa hai mép lớn. Mép nhỏ màu hồng, có khi gần như nâu, không có lông, không có lớp mỡ, cũng không có tuyến mồ hôi và đúng là cánh cổng kín đão đề dẫn vào âm đạo. Mép nhỏ hơi dài, kéo theo từ âm vật xuống phía hậu môn. Phía trước hai mép nhỏ ôm lấy âm vật, trông giống như một mũ nấm nhỏ xíu. Nhiều phụ nữ lấy làm lạ, sao đứa trẻ lại có thể chui qua được cánh cửa nhỏ đến thế, nhưng mép là cơ đàn hồi có thể giãn ra và mở rất rộng.

9.7 ?" Âm vật (còn gọi là âm hành), một bộ phận cứng dài 2 đến 3 cm.

Người ta so sánh âm vật với dương vật, mà đúng thế.

Âm vật (hoặc âm hành) cũng chứa một hạch gồm những mô với rất nhiều mạch máu và cũng có thể cương lên, tạo khoái cảm cho nữ giới. Phần lớn âm vật nắm lấp, chi nhô lên có phần hạch. Khi bình thường, bạn hơi khó thấy. Chỉ khi cương lên, ta mới thấy đó là bộ phận cứng, dài chừng 2 ?"3 cm, sờ vào thấy di động. Đấy là nơi dễ bị kích thích dục tình nhất.

9.8 - Hạch và âm hộ.

Bất cứ phụ nứ nào cũng nhận thấy những biến đổi tinh vi của âm hộ lúc bình thường và lúc đang giao hợp. Những biến đổi này do rất nhiều tuyến nội tiết nằm trong đó, kề cả tuyến mồ hôi tiết ra cái mùi đặc biệt và những tuyến tiết ra chất nhờn làm trơn và bôi bóng âm đạo trong lúc giao hợp.

9.9 - Để lọt gạc thấm vào âm đạo không có gì đáng phải sợ hãi.

Âm đạo là một ống rỗng như cổ tử cung, bằng cơ dàn hồi, màu hồng, lúc nào nó cũng giữ nhiệt độ hơi cao (39 độ C) và ẩm. Đầu ngoài nó được cặp mép nhỏ màng trinh che, đáy trong là cổ tử cung khép kín hoàn toàn với những hốc rất nhỏ. Âm đạo thẳng đuỗn và nhỡ bạn có để lọt gạc thấm vào, lấy ra cũng rất dễ dàng. Tính chất đặc biệt của âm đạo là hết sức đàn hồi. Bình thường chỉ dài 10 cm, nhưng khi hứng tình có thể nở ra tới 15cm. Chiều rộng lúc đó đủ chứa dương vật cương to. Thậm chí sau này bạn đẻ, ầm đạo còn phình rộng đến mức đầu đứa trẻ chui lọt. Yếu tố tâm lý tác động rất mạnh đến sừ giãn nở này cho nên nếu bạn chưa hứng tình, âm đạo vẫn hẹp và dương vật rất khó chui vào lọt (xem câu 687, 688).

9.10 ?" Độ ẩm ướt trong âm đạo tạo thuận lợi cho việc giao hợp

Độ ẩm ướt do những tế bào của bản thân âm đạo nhưng đồng thời cũng do chất nhờn từ cổ tử cung tiết ra. Chất này giống như lòng trắng trứng, không màu, không mùi, mang tính kiềm, gồm nước và các muối khoáng. Chất nhờn này tiết ra rất nhiều từ ngày thứ 10 đến ngày thứ 14 của vòng kinh, tức là ngày rụng trứng tạo nên môi trường thuận lợi để đón tinh trung. Nhờ chất nhờn này mà tinh trúng trượt vào đến bên trong tử cung để gặp trứng. Thiếu chất nhờn, việc giao hợp không thể thực hiện được bình thường và phụ nữ không thể có thai. Quá trình bôi trơn này cùng với quá trình rụng trứng sẽ chấm dứt hoàn toàn vào tuổi mãn kinh.

9.11 ?" Âm đạo: Dấu hiệu của chất lượng việc tiết hoc-mon

Cũng như vú, âm đạo chịu tác động của việc tiết các hoc-mon sinh dục. Chẳng hạn: chất nhờn bôi trơn được tiết ra do tác dụng của estrogène. Căn cứ vào độ ẩm của âm hộ và âm đạo, ta có thể biết được bộ máy tiết hoc-mon làm việc tốt hay xấu và qua đó biết cả quy trình rụng trứng. Chẳng hạn đến ngày thứ 14 của vòng kinh vẫn không thấy chất nhờn tiết ra thì có nghĩa đang thiết estrogène và ta phải tìm cách bổ sung.

9.12 ?" Vi khuẩn bảo vệ!

Âm đạo dễ bị vi khuẩn bên ngoài xâm nhập cho nên cần được bảo vệ vững chãi. Và khi nghịch lý ở chỗ nó được bảo vệ bởi một loại vi khuẩn ?othiện? gọi là vi khuẩn Doderlein. Vi khuẩn quý giá này thường xuyên cư trú trong âm đạo, giữ độ ẩm, tạo môi trường a-xít, tiêu diệt mọi vi khuẩn gây bệnh từ bên ngoài xâm nhập.

9.13 ?" Vệ sinh âm đạo

Âm đạo đã được bảo vệ vững chãi như thế cho nên bạn không cần làm ?ovệ sinh? cho nó như đối với các bộ phận ngoài khác, thậm chí rửa ráy nó còn nguy hiểm vì sẽ làm chết các vi khuẩn Dlderlein. Cho dù bạn dùng nước ấm có pha thuốc kháng khuẩn cũng vậy. Tóm lại, không rửa ráy, làm vệ sinh gì bên trong âm đạo hết mặc dù thời đại hiện nay là thời đại vệ sinh.

9.14 ?" Có nên rửa bên trong âm đạo sau khi giao hợp không?

Không, bởi vì tinh dịch hoàn toàn không mang mầm bệnh. Còn nếu bạn quá áy náy, vì cảm thấy chưa rửa chưa yên tâm thì chỉ dùng nước đun sôi để nguội, không dùng xà phòng và tránh đụng mạnh.

9.15 ?" Rửa âm hộ dùng nước và xà phòng.

Trái với trong âm đạo, hoàn toàn bảo đảm và không nên rửa, ngoài âm hộ loại là nơi rất dễ chứa vi khuẩn và mầm bệnh vì có nhiều nếp gấp. Cần rửa âm hộ thường xuyên bằng nước và xà phòng. Ngón tay xát xà phòng hoặc khăn sạch thấm nước xà phòng lách vào các khe giữa các nếp gấp của âm hộ là cách rửa tốt nhất.

9.16 ?" Những chất khử mùi có hại không?

Phải thừa nhận rằng ngày nay ?omùi? ở âm hộ không còn vai trò quan trọng để gợi tình như xưa kia nữa. Bên cạnh đó, quảng cáo đang hô hào ?oKhử hết các mùi? và đưa bán đủ loại thuốc khử mùi. Tất nhiên ta cũng không thể để toát ra cái mùi ấy trong khi chúng ta cần luôn luôn thơm tho, sạch sẽ và tinh khiết. Mà bộ phận sinh dục nữ có những khu vực mùi phát triển rất nhanh, trước hết là âm hộ với những tuyến sebum và tuyến mồ hôi. Còn phải kể đến cả mùi nước tiểu ở lỗ đái ngay bên cạnh âm đạo và mùi do những vi khuẩn núp trong các nếp nhăn của âm hộ tạo nên. Nhưng không nên loại bỏ những mùi ấy bằng chất khử mùi, không có tác dụng vệ sinh gì mà nên bằng cách thường xuyên rửa ráy.

9.17 ?" Muốn giao hợp đạt hiệu quả tốt, phải có sự khao khát.

Nói đến âm hộ và âm đạo là nói đến trung tâm cảu khoái lạc tình dục. Chúng không hề thụ động như nhiều bạn lầm tưởng. Chúng có 3 nơi cương lên trong lúc giao hợp: âm vật cương lên, 2 ?ocủ tròn? nằm trong âm hộ cũng phồng lên khi hứng tình, rồi đến tất cả các hạch tiết chất nhờn đều tăng cường hoạt động bôi trơn âm đạo và làm ướt khu vực âm hộ. Âm đạo nở to ra, 2 hạch và 2 mép nhỏ cũng hé mở đón đợi dương vật đưa vào.

Cái mùi đặc biệt kèm với hình ảnh, lòng khao khát tình dục, tất cả các nhân tố đó đều góp phần tạo nên khoái cảm trong lúc giao hợp. Những ve vuốt chuẩn bị khởi động tất cả những phản xạ cần thiết ?ocương âm vật, bôi trơn âm đạo, mép hé mở, âm đạo phình ra, để chờ?. Khi khoái cảm lên đến tột độ, bắt đầu ự phóng tinh. Dương vật ngưng lại trong một tư thế bất động và từng đợt phóng tinh dịch được phóng thẳng và mạnh vào sâu trong âm đạo, dến tận cổ tử cung. Đừng nghĩ lầm rằng phụ nữ chỉ để yên một cách thụ động và không cản trở nam giới là đủ. Phụ nữ cũng cần có sự hứng khởi. Và cuộc giao hợp chỉ đạt kết quả tốt khi bạn, bên nữ, thật sự khao khát.

9.18 ?" Màng trinh.

Trước con mắt của xã hội, màng trinh là biểu hiện của sự trinh tiết. Nó là một tấm màng đàn hồi, nằm ngay cửa âm đạo, giữ nguyên vẹn nếu chưa bị thứ gì làm rách. Trong lần giao hợp đầu tiên, nó bị chọc rách và các mảnh bị đẩy vào, áp vào mặt trong của âm đạo. Người ta thường khuyên con gái trinh không nên tham gia các môn thể thao đòi hỏi vận động quá mạnh như cưỡi ngựa, bơi, thể dục thẩm mỹ, có thể làm căng và rách cái màng mỏng đó. Và có thể bạn cũng lại đã nghe nói đén những cô gái có màng trinh quá dai, dương vật không sao chọc thủng được mà phải làm phẫu thuật để cắt. Chuyện ấy có thật nhưng hiếm. Và bạn cũng đừng lầm lẫn trường hợp này với trường hợp nam giới khó đưa dương vật vào chỉ vì cô gái đang tâm trạng lo lắng, chưa thấy khao khát và khi đó các cơ âm đạo không chịu mở ra đón ?okhách quý?. Còn trường hợp bên nữ bị cưỡng bức thì nhiều khi dương vật không thể đưa vào được.

Rách màng trinh không nhất thiết phải ra máu nhiều. Có nhiều phụ nữ hệ thống mạch máu ở đó rất ít nên tuy có ra máu nhưng không đáng kể. Còn bạn hỏi rách có đau không thì mỗi người trả lời mỗi khác. Có người bảo rất đau, có người hầu như không nhận thấy gì vì đang say mê trong khoái cảm tình dục cao độ, cho nên không thể trả lời dứt khoát được.

9.19 ?" Không có vách ngăn tuyệt đối.

Dù màng trinh còn nguyên, ở giữa vẫn có một lỗ nhỏ để huyết ra lúc kinh nguyệt, chưa kể việc đặt gạc vệ sinh vào âm hộ lúc kinh nguyệt cũng dễ làm căng màng trinh mà mở rộng đôi chút cửa vào âm đạo. Chính như thế là tốt. Cô gái trinh tiết, lần đầu giao hợp cũng dễ thoải mái hơn. Cho nên, xin nhắc lại, không hề có vách ngăn tuyệt đối bảo vệ sự trinh tiết của phụ nữ.

CHƯƠNG 10.

VÚ

10.1. Vú là gì vậy?

Là cơ quan tiết sữa bao gồm những tuyến sữa và những ống dẫn rất nhỏ bao quanh là một mô liên kết đặc biệt phong phú và chắc chắn. Chính mô đó giúp cho vú đứng vững trên vị trí và tạo nên hình dáng của vú, dài và nhọn, hình quả lê hay quả táo. Ngoài ra còn mỡ chứa đầy các khe và da bên ngoài tạo thành một cái túi bao trùm lên tất cả. Màu da thẫm lại ở núm, chỗ có những đầu ống dẫn sữa. Núm là chỗ đứa trẻ sẽ ngậm vào để bú.

10.2. Vú cương góp phần vào khoái cảm.

Vú cũng là bộ phận và nhân khoái cảm trong tình dục nên những trung tâm thần kinh ở vú cũng được xếp vào đội ngũ những khu vực gây hứng tình. Ngay khi bắt đầu vào cuộc giao hợp, núm vú cương lên, toàn thể cặp vú to ra, cứng lại. Rõ ràng máu dồn vào các mạch tại đáy và làm màu vú hồng lên, dấu hiệu của sự hứng tình? Sau khi khoái cảm lên tới cực độ, vú dần dần trở lại trạng thái bình thường, đôi khi một chút nước ứa ra ở núm vú.

Do tham gia vào khoái cảm tình dục một cách tích cực như vậy, vú được coi là bộ phận ?ocao quý? trong quan hệ tình dục. Và trong cuộc sống phụ nữ, cặp vú mới đóng vai trò quan trọng đến như thế. Nó vừa là phản ánh tình trạng tiết hoóc ?" môn, cũng là sức khoẻ, vừa là nơi thể hiện đầy đủ trạng thái phát triển cơ thể và tinh thần của người phụ nữ.

Tuy nhiên, chúng ta cũng đừng nên coi cặp vú quá quan trọng để mà lo lắng, băn khoăn hoặc tự ti, hổ thẹn. Vú đâu phải toàn bộ sắc đẹp người phụ nữ? Và nam giới yêu nhiều hay ít đâu phải vì vú to hay nhỏ?

10.3. Vú là tấm gương chính xác.

Vú phản ánh tình trạng hoóc ?" môn (sức khoẻ) đồng thời cả thế giới tinh thần của người phụ nữ. Bạn vui hay buồn, bình tĩnh hay nóng nảy, đau khổ hay sung sướng? đều phản ánh lên cặp vú? Tại sao? Bởi vì tâm thần ảnh hưởng tới vùng dưới đồi và cơ quan chỉ huy này ra lệnh cho các hoóc ?" môn, khiến vú bạn có thể nhẽo hay căng, nhẵn nhụi hay nổi sần. Cho nên, tinh thần bạn tươi vui hay buồn bã, hay có sự xung đột sâu sắc, đều biểu hiện lên cặp vú.

10.4. Vú phản ánh tình trạng hoóc ?" môn.

Vú là để sản sinh ra sữa. Nhưng không phải khi không cần làm việc ấy, vú không hoạt động gì nữa và đừng nghĩ rằng vú như tách rời khỏi các bộ phận sinh dục khác trong cơ thể. Hoóc ?" môn sinh dục do buồng trứng tiết ra, vào máu và tác động đến tất cả các bộ phận khác trong cơ thể người ta, đặc biệt là cặp vú. Thiếu hoóc ?" môn, vú sẽ nhẽo. Dáng hình cặp vú thay đổi theo cả thời gian, thậm chí từng ngày, chưa nói đến từng tháng, từng năm.

Estrogène làm vú căng và phồng lên. Progestérone trái lại, làm nhiệm vụ điều tiết, giữ cho vú không căng tiếp thêm. Nữa nếu 2 hoóc ?" môn ấy cân bằng, vú vừa phải và đẹp. Nếu nhiều estrogène, vú sẽ căng to và đau. Còn nhiếu nhiều progestérone thì vú sẽ nhẽo và chảy. Cho nên bạn theo dõi cả cặp nữa để nếu cần thì báo cho thầy thuốc biết.

10.5. Chu kỳ biến đổi 28 ngày của vú.

Do đó, vú cũng chịu sự tác động khác nhau trong từng giai đoạn của vòng kinh. Ngày thứ 1 đến ngày thứ 14 của vòng kinh, trong máu chỉ có estrogène,vú căng. Từ ngày thứ 14 (ngày rụng trứng) máu có thêm progestérone, vú bớt căng và giữ nguyên trạng thái đó cho đến kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, progestérone có khi nhiều, có khi ít. Nếu ít, không đủ sức cản estrogène thì vú bạn vẫn căng và đau như trước ngày rụng trứng. Có lẽ ít bạn chú ý đến điều này và không nhận thấy vào khoảng ngày thứ 7 của vòng kinh, trước khi rụng trứng một tuần lễ, vú bạn căng và đau. Đến ngày 14, rụng trứng, vú bạn xẹp hẳn xuống để đến 5 ngày sau lại tiếp tục căng lên. Bây giờ thì hẳn bạn đã thấy vú là bộ phận khăng khít của cơ quan sinh dục rồi. Còn thêm một đặc điểm nữa, so với các bộ phận sinh dục khác, vú nhạy cảm với estrogène hơn. Cho nên ngay khi cả progestérone đạt số lượng cân bằng, bạn vẫn có thể thấy vú căng và đau.

10.6. Vùng dưới đồi: vẫn nó và bao giờ cũng là nó.

Vùng dưới đồi là một phần của não nằm sau gáy, giống như một vị chỉ huy dàn nhạc, ra mệnh lệnh cho tất cả các cơ quan, trong đó có buồng trứng là bộ phận thực hiện ?ochương trình? di truyền.

Tuy vùng dưới đồi là tiềm thức, không do ý thức chỉ huy nhưng lại chịu tác động của các ý nghĩ, tình cảm, cảm xúc của chúng ta. Cho nên chúng ta hay đổ tội cho các tuyến nội tiết là sai, các tuyến ấy đều hoạt động dưới cái gậy chỉ huy của nhạc trưởng: vùng dưới đồi. Nếu chúng ta bị chấn động tinh thần quá mạnh, hoạt động của vùng dưới đồi có thể bị đình trệ và sẽ ảnh hưởng ngay tới hoạt động của các tuyến nội tiết, trong đó có buồng trứng, sản xuất hoóc ?" môn estrogène và progestérone.

10.7. Có nên dùng nịt vú hay không?

Mốt hiện nay là để vú thoải mái, không đeo gì hết và nhiều phụ nữ chạy theo mốt đã cho nịt vú là thừa. Thế là lầm. Vú là một khối tuyến nội tiết bao gồm thịt và da, không có cơ bắp nào nâng giữ nó (trừ cơ ngực nhưng rất không đủ). Bạn đừng nghĩ rằng vú, nhất là khi vú bạn khá to, lại không chịu tác động của trọng lực và đáng buồn thay là trọng lực dễ gây tác động tai hại cho cặp vú.

Lúc bơi dưới nước có thể để vú trần vì đã có nước nâng lên. Nhưng lúc tập các môn thể thao mà không có gì nâng vú lên thì rất nguy hại. Chỉ có điều nịt vú là để đỡ, để nâng chắc vú chống lại trọng lực kéo nó xuống, cho nên bạn hãy chọn nịt vú sao cho đeo vào thấy thoải mái. Thật dại dột nếu ai dùng thứ nịt vú như một cái khung bó chặt làm vú bị tức.

10.8. Vú trần và ánh nắng mặt trời.

Phong trào để vú trần đã khiến nhiều phụ nữ phơi vú ra ngoài ánh nắng mặt trời để được có màu da rám nắng. Nhớ rằng các tia cực tím với cường độ mạnh (giữa lúc trưa mùa hè) có thể làm cháy da mà ở vú lại rất mỏng và nhạy cảm.

Nhiều bạn chạy theo mốt, đã phơi vú và làm da vú bị cháy, lúc khỏi để lại những sẹo không sao xoá đi được. Nếu bạn muốn phơi nắng cặp vú, cần được bảo vệ: phơi lúc nắng nhẹ và phơi dần dần, đồng thời bôi kem bảo vệ gióng như phơi nắng cho trẻ nhỏ vậy.

Sắc đẹp nói chung cũng như cặp vú nói riêng tuỳ thuộc ở sức khoẻ toàn thân chứ đâu phải bằng cách phơi nắng để lấy màu rám nâu?

10.9. Giữ vú thanh xuân.

Bạn đừng nên cả tin vào những lời quảng cáo của giới kinh doanh, hầu hết đều là dối trá, lừa bị. Tắm nước lạnh bằng vòi sen đúng là giúp cho da tươi mát, rắn chắc trong chốc lát, nhưng không ảnh hưởng gì đến cơ cấu bên trong của vú hết. Các thứ kem bôi được quảng cáo làm vú rắn, làm vú đẹp, đều chỉ là trò vớ vẩn. Bạn đừng phí tiền vô ích. Còn dùng hoóc ?" môn thì chỉ có tác dụng trong lúc bạn đang dùng, hết dùng là hết tác dụng. Và khi dùng đều phải có sự giám sát của thầy thuốc.

10.10. Vậy làm thế nào cho vú cao đẹp?

Vú đứng được là nhờ cơ ngực. Chúng ta thấy các lực sỹ có bộ ngực to như ngực phụ nữ là do các cơ ngực của họ rất phát triển.

Không ai cấm bạn rèn luyện các cơ ngực cho khoẻ. Bạn không làm thay đổi được cặp vú, nhưng cơ ngực khoẻ cũng dễ kéo cặp vú ban không bị chảy xuống.

Việc tập luyện này bạn có thể làm ở nhà. Một trong những động tác dễ tập và có hiệu quả là đưa hai cánh tay ra phía trước, ngang tầm với vú, hai bàn tay chắp vào nhau rồi bóp mạnh vào nhau mỗi ngày 100 lần. Qua vài tuần lễ, bạn đã thấy có kết quả.

10.11. Có thai có làm hỏng vú không?

Trong thời gian mang thai, cặp vú được cung cấp rất nhiều hoóc ?" môn nên to ra và phát triển, điều đáng mừng cho những bạn vẫn phàn nàn vú mình quá nhỏ. Nhưng coi chừng, cặp vú ấy dang được chuẩn bị để sản sinh ra sữa cho con bú nên hết sức mỏng manh, nhạy cảm. Da căng lên đỡ cặp vú lúc này to và nặng. Đẻ xong, làn da ấy mỏi mệt như vừa phải chịu một tội vạ. Bạn nen chú ý đừng để vú bạn già đi nhanh chỉ vì bạn bỏ mặc nó. Trong thời gian có thai, bạn hãy dùng thường xuyên một chiếc nịt vú mềm và rộng rãi để đỡ. Và để giữ da vú khỏi khô, bạn nên bôi kem, tốt nhất là thứ kem bằng dầu thảo mộc hoặc có chất béo.

10.12. Có thai:

Vú phồng to ngay từ đầu, cần đeo nịt vú thường xuyên, cả ngày lẫn đêm, nếu có thể được.

Nhiều khi chỉ nhìn vú cũng biết người phụ nữ đã có thai: Vú to lên, chắc và rắn hơn, đụng vào dễ thấy đau. Núm vú to ra và thẫm màu hơn. Đó là khi bạn bắt đầu có thai, các hoóc ?" môn sinh dục nữ được tiết ra với số lượng gấp ba, bốn lần so với bình thường. Vú cũng chịu tác động và sau một tháng, bạn đã phải mua nịt vú khác, lớn hơn. Đến tháng thứ ba thì vú bạn ngừng to lên và sẽ giữ kích thước như thế cho đến lúc sinh con. Gần đến ngày sinh, vú có thể tiết ra thứ nước trong gọi là sữa non. Thời kỳ mang thai, cách bảo vệ vú tốt nhất là đeo nịt thường xuyên, kể cả bạn đêm. Nịt vú phải vừa vặn, đừng chật quá, cũng đừng rộng quá.

10.13. Chỗ nào da nứt là sẽ có ?ochân chim?.

?oChân chim? là những đường mảnh, dài, màu trắng hoặc xanh lơ xuất hiện trên đùi, háng, bụng và nhiều khi cả vú nữa khiến da bạn nom không còn được mịn màng, nhẵn nhụi và đẹp như trước. Quả có thế, nhưng đấy cũng chính là dấu hiệu báo bạn đã làm mẹ.

Làm thế nào? Chẳng làm thế nào cả! Đành phải chịu đựng thôi và bạn đừng có nghe những lời xúi dại, quảng cáo thứ thuốc này bội lên sẽ mất, thứ thuốc kia bôi lên sẽ mờ ?ochân chim??

Nhưng cũng có một số phụ nữ may mắn không bị da nứt như vậy khi có thai.

10.14. Vú già đi.

Tuổi mãn kinh, hoạt động của buồng trứng chấm dứt, có nghĩa là sự cung cấp hoóc ?" môn cũng không còn estrogène và progestérone không đem chất bổ đến cho vú nữa. Kết quả: bộ phận ?ohữu ích? của vú là những tuyến sữa teo đi, nhường chỗ cho mỡ là một loại mô thụ động. Da ngoài thiếu hoóc ?" môn cũng bị ảnh hưởng nặng. Người ta hay nói tuổi mãn kinh đã đẩy cặp vú đi vào thời kỳ suy sụp. Nhưng nếu như chúng ta tiếp tục cho vào cơ thể các hoóc ?" môn sinhducj thì vào tuổi mãn kinh, ngoài những tác dụng khác, chúng ta còn ngăn chặn được quá trình suy sụp của vú. Có hoóc ?" môn, vú vẫn giữ được hình dáng cao và đẹp. Riêng đối với những bạn có vú nhỏ thì tuổi mãn kinh ít thấy khác đi, dù không dùng thuốc có hoóc ?" môn.

10.15. Có nên nhổ những sợi lông chối mắt không?

Người ta đồn đừng có nhổ lông ở nốt ruồi và ở vú, rất nguy hiểm vì dễ gây ung thư. Bạn đừng ngại. Nếu sợi lông mọc ở ngoài núm vú, bạn có thể nhổ bình thường, còn nếu mọc trên núm vú thì bạn nên dùng kéo cắt.

10.16. Tật nhiều núm vú.

Thai 4 tháng, vú bắt đầu nhú lên và lúc đầu do ?ochương trình hoá? thế nào đó mà có liền mấy núm vú. Về sau, những núm vú này mất đi chỉ để lại hai vú ta thường thấy. Tuy nhiên, ở một số người (rất ít), những vú vẫn còn lại và thành những chấm mà người ta tưởng là nốt ruồi. Nếu thấy, bạn đừng coi là lạ và đừng nên làm gì để huỷ đi, thứ đó vô hại.

10.17. Đau vú: sưng to và làm bạn khó chịu.

Thường xuất hiện trước ngày hành kinh và đau mặt ngoài, gần nách. Đôi khi đau đến mức bạn phải dùng nịt vú cả ban đêm để tránh khỏi động chạm tới vú. Bạn lo lắng, cảm thấy như có hạch hay nổi cục ở nách, ở dưới da vú, hay là ung thư? Và bạn đến khám thầy thuốc.

Nguyên nhân rất đơn giản. Sau ngày rụng trứng, lẽ ra progestérone phải được tiết ra để cân bằng estrogène nhưng vì lý do nào đó, nó ra ít và chất lượng kém. Bạn vẫn phải chịu tác động mạnh của esstrogène, có thế thôi!

Đôi khi cuối vòng kinh, bạn thấy xuất hiện những hạch nhỏ ở gần nách, thầy thuốc gọi đó là mastose, do những tuyến sữa tụ lại thành chùm. Bệnh ấy không quan trọng, cứ để nguyên sẽ khỏi, còn nếu bạn muốn khỏi ngay thì xoa bằng thuốc mỡ có progestérone là đủ. Trường hợp bị đau nhiều, có thể uống viên progestérone trong 10 ngày mỗi vòng kinh (từ ngày thứ 16 đến ngày thứ 25), nhất là khi bệnh mastose này trở đi trở lại.

10.18. Thời kỳ tiền mãn kinh, bạn cũng thiếu progestérone.

Sang tuổi 40, bạn dễ lại bị đau kiểu như thế. Nguyên nhân dễ hiểu cũng lại như trên. Thời kỳ tiền mãn kinh, việc rụng trứng thất thường và việc tiết hoóc ?" môn progestérone bị chểnh mảng. Estrogène tha hồ làm sóng gió và có khi bạn đau lan sang tận bả vai và cánh tay. Nếu còn lo lắng, bạn hãy đi chụp vú, bạn sẽ thấy chẳng có u gì hết mà chỉ là thế.

Cách chữa cung đơn giản, chỉ cần uống progestérone từ ngày thứ 16 đến ngày thứ 25 của vòng vinh và nếu đau ít: Đắp mỡ progestérone lên vùng đau. Cũng có khi những trục trặc ấy có nguyên nhân tinh thần. Bạn không cần dùng thuốc an thần hay giảm đau gì hết mà chỉ cần sống thanh thảnh, tránh lo nghĩ là đủ để vùng dưới đồi khỏi hoạt động chệch choạc.

10.19. Đau vùng liên sườn, tại sao?

Bạn nhớ đừng có lầm đau vú và đau vùng vú, chẳng hạn đau vùng liên sườn (trong những cơ giữa các xương sườn), đau ở ngay xương sườn hoặc đau vùng sống lưng lan ra vú, khi đó phải tìm nguyên nhân do thiếu cơ hoặc giả cột sống có chuyện v.v?

10.20. Dấu hiệu đầu tiên tuổi dậy thì: Hai đầu vú nhô lên.

Thời kỳ dậy thì, các biểu hiện sinh dục phụ bắt đầu xuất hiện. Em gái bắt đầu thấy vú to lên, có thể hơi đau, do tác động của hoóc ?" môn estrogène bắt đầu được tiết ra. Tuyến vú nhô cao dần và nhiều khi không đều nhau, bên trước bên sau, không có gì quan trọng đáng băn khoăn hết. Nhiều em gái bắt đầu thấy vú nhô cao từ tuổi 8 ?" 9. Có em muộn hơn rất nhiều. Tuổi nào mới đúng quy luật thì hơi khó trả lời. Chỉ có thể nói thường là 10 ?" 11 tuổi (vú nhô cao, mọc lông mu, thấy kinh). Tuy nhiên, sớm hay muộn không có gì ảnh hưởng.

10.21.Vú bắt đầu nhô cao lên: Thái độ nên thế nào?

Em gái bắt đầu thấy mình trở thành người lớn, bắt đầu e thẹn. Chung quanh không nên chế giễu hay đùa bỡn mà phải giải thích cho em hiểu và thấy đó là chuyện bình thường. Mua cho em chiếc nịt vú đầu tiên và hướng dẫn em cách giữ vệ sinh. Thái đô ân cần khiến các em yên lòng hết sức quan trọng.

10.22. Những cô gái vú quá to.

Rất hay thấy vào tuổi 14 ?" 17, vú rất to, to hơn hẳn lúc 20 -25. Thủ phạm là estrogène được tiết ra quá mạnh khiến những mô liên kết phát triển quá mức. Phải đợi cho việc tiết progestérone làm cân bằng trở lại thì vú sẽ bình thường. Cũng có thể hỗ trợ thêm bằng cách đắp mỡ progestérone mỗi ngày một lần và phải đeo nịt vú thường xuyên, tránh bắt da căng lên quá để đỡ, có thể gây những hậu quả khó lường.

10.23. Vú quá to có nên phẫu thuật không?

Cũng có thể mổ, loại bớt một phần tuyến vú, nhưng sẽ để lại sẹo nhỏ. Dù sẹo cũng nhỏ và so với cặp vú quá to, vừa xấu, vừa làm cô gái luôn xấu hổ cũng vẫn là hơn. Chú ý không mổ trước 20 tuổi bởi vì sau đó vú có thể tiếp tục to thêm và dễ có nguy cơ bị ?onứt?.

10.24. Phải chăng vú bên trái dễ tổn thương hơn?

Đấy là những lời đồn vô căn cứ, thậm chí còn có người đồn rằng vú bên trái ?obị tội? nhiều hơn vì hay bị con trai bóp, chẳng là họ thuận tay mà! Tất cả những chuyện ấy đều vô lý, không thể tin.

10.25. Viên ngừa thai ảnh hưởng gì tới vú?

Viên ngừa thai làm bằng estrogène và progestérone là hai hoóc ?" môn nuôi vú. Cho nên khi dùng, bạn nên khám phụ khoa cẩn thận và đề nghị thầy htuoocs hướng dẫn nên dùng loại pi ?" luyn nào. Đến khi bắt đầu dùng, nên nghe ngóng, nếu vú bạn trở thành nhẽo, có nghĩa là nên thay bằng viên chứa nhiều estrogène hơn. Trái lại nếu vú căng và đau đớn thì thay bằng viên có nhiều progestérone hơn. Vừa dùng vừa điều chỉnh, bạn sẽ tìm ra loại viên ngừa thai thích hợp.

10.26. Nếu sữa ra.

Xảy ra rất hiếm. Khi vú bạn chảy sữa, bạn đừng nên lo lắng hoặc ngạc nhiên thấy thầy thuốc khuyên bạn trong kh chưa biết nguyên nhân, hãy ngừng dùng viên ngừa thai. Chắc thầy thuốc sẽ cho định lượng chất prolactine và chụp điện tuyến yên.

10.27. Núm vú lõm vào phía trong.

Núm vú thường lồi ra phía ngoài, nhưng cũng có trường hợp (rất hiếm), núm lõm vào như kiểu rốn. Nếu là bẩm sinh thì không có gì đáng ngại, chỉ hơi giảm thẩm mỹ đi đôi chút. Còn nếu núm vú đang bình thường bỗng thay đổi, khi đó bạn cần đi khám ở thầy thuốc để X ?" quang kiểm tra.

10.28. Có cục gì rắn trong vú.

Trong lúc rửa hoặc nắn, bạn phát hiện thấy có cục gì rắn bên trong vú, bạn hoảng hốt, nghĩ có thể là ung thư. Nhưng khi đến thầy thuốc khám, thường sẽ chỉ là một u xơ gọi là u tuyến lành tính. Loại u này thường nhỏ bằng hòn bi, cứng và không đau, không biến đổi theo vòng kinh, cũng không thể hiện ra ngoài mặt da (đỏ hay sưng), đôi khi nó to lên. Tốt nhất vẫn nên làm X-quang vú để biết nó là nang thũng hay u xơ.

10.29. Có nên mổ u tuyến lành tính hay không?

Có người bảo nên, có người bảo không, nhưng đều thống nhất là hàng năm nên theo dõi một lần, nếu mổ cũng rất đơn giản.

10.30. Những cục nhỏ trong vú: mastose

Xuất hiện thường phía gần nách. Đó là những tuyến sữa chụm lại vào nhau, hơi sưng và đau do tiết estrogène quá nhiều. Nên chụp X-quang để biết đấy có phải là mastose hay chỉ là u xơ. Nếu là mastose không cần mổ, bởi nguyên nhân do vùng dưới đồi và sâu xa hơn do tình trạng tâm lý, buồn phiền, lo nghĩ. Thôi không lo nghĩ nữa, rối loạn hoóc ?" môn sẽ chấm dứt và mastose sẽ mất.

10.31. Làm sao biết đấy là nang thũng?

Cục rắn trong vú có thể là một nang thũng, làm cách nào nhận bieet? Trước hết xem cách xuất hiện, nang thũng thường xuyên xuất hiện đột ngột và thô bạo. Bỗng nhiên chỉ trong vài ngày, bạn đã thấy trên vú một cục to bằng quả mơ, có khi bằng quả quýt, đụng vào đau (nếu là u xơ thì không đau). Nang thũng là một túi đựng chất lỏng, chụp X-quang vú sẽ thấy rõ. Có thể loại bỏ nang thũng đi dễ dàng bằng cách rút chỗ nước ấy ra. Nguyên nhân xuất hiện u xơ thì hiện chưa biết nhưng xuất hiện mastose và nang thũng thì người ta cho rằng do thừa estrogène, tuy vậy, vấn đề vẫn còn đang được tiếp tục nghiên cứu cho rõ ràng hơn.

10.32. Những dấu hiệu cần phải kiểm tra.

Một cục di động chưa phải đã là ung thư. Nhưng cũng đừng vội kết luận bởi vì ung thư vú là hiện tượng có thật, cần được phát hiện sớm.Cho nên việc đi khám ở thầy thuốc không bao giờ là thừa. Có 5 dấu hiệu sau đây cần phải cảnh giác: cục di động trong núm vú, núm ra sữa một cách không bình thường, da vú đổi khác (nhăn nheo, màu sẫm lại), núm vũ lõm vào, nhiều hạch dưới cánh tay.

Đấy chưa phải là những dấu hiệu chắc chắn, nhưng bạn đừng coi thường, phải đi khám ngay để nếu không có gì, cũng yên tâm nên nhớ rằng người thầy thuốc sẵn sàng làm cho bạn yên tâm còn dễ hơn là bạn đến khám quá muộn. Ung thư vú nếu điều trị sớm có nhiều triển vọng khỏi hoàn toàn.

10.33. ?oMẫu người đàn bà? có nhiều nguy cơ bị ung thư vú nhất.

Căn cứ vào các thống kê tỷ lệ mắc ung thư, người ta đã dựng lên ?omẫu người đàn bà? có nhiều nguy cơ mắc bệnh ung thư vú nhất như sau: Giữa tuổi 40 và 65, không có con (hoặc sinh con sau tuổi 30) đã từng mắc bệnh phụ khoa (u xơ, mastose hay nang thũng) và trong gia đình có người thân (mẹ, chị hay em ruột, dì hay cô) đã mắc bệnh ung thư vú.

Tất nhiên sự đánh giá này chỉ có giá trị phỏng đoán. Dù sao cũng phải nhắc để bạn có một vài trong số những nét trên thì phải đặc biệt cảnh giác.

10.34. Vú bình thường thì độ rắn mềm như thế nào?

Còn tuỳ tuổi tác và bạn đang ở vào thời gian nào trong vòng kinh. Bạn đã biết độ cứng mềm của vú thay đổi như thế nào trước và sau ngày rụng trứng. Lý tưởng nhất là vú mềm mại, không chảy sệ và hoàn toàn không đau. Nhưng điều quan trọng là mõi người phụ nữ đã hiểu rõ tình trạng cặp vú của mình sẽ dễ dàng phát hiện những hiện tượng không bình thường. Bạn nên thường xuyên nắn vú để kiểm tra.

10.35. Người thầy thuốc nắn vú như thế nào?

Bạn lo lắng và đến khám ở thầy thuốc. Đó là hết sức bình thường. Thầy thuốc sẽ đề nghị bạn cởi hết phần trên (không thể khám vú bằng cách nắn bên ngoài tấm nịt). Yêu cầu bạn ngồi xuống, đứng lên, cúi phía trước, giơ hai tay lên trời rồi đưa ra đằng trước. Ông ta (hay bà ta) quan sát vú bạn trong mọi tư thế rồi đi vòng quanh, ngắm nghía đủ mọi góc độ và dùng một nguồn sáng chiếu vào để không bỏ sót một chi tiết nào. Bước khám thứ hai là bạn nằm lên bàn theo cách khám phụ khoa để thầy thuốc dùng bàn tay nắn cả hai vú, lăn chúng trên xương sườn, xem xét kỹ từng phần (người ta chia vú ra làm 4 phần thuộc 4 góc), rồi xem nách. Việc khám như vậy là để tìm biết, hoàn toàn có tính cách xem xét, bạn hãy tin cậy để thầy thuốc khám được kỹ.

10.36. Bạn tự nắn vú như thế nào?

Bạn tự nắm vú thường xuyên để phát hiện có gì trục trặc không. Cách tự nắn vú như sau: Nằm ngửa trên giường, duỗi hai chân. Dùng 4 ngón tay (trừ ngón cái) nắn từng phần vuông trên mặt vú, cả 2 bên, lăn tròn vú bên xương sườn. Bạn nên lợi dụng lúc đang tắm để nắn. Nằm trong bồn tắm, nước giúp các ngón tay bạn cảm nhận rõ hơn. Và động tác cuối cùng là nặn núm vú xem có rỉ nước ở núm ra không? Việc soi vào gương ngắm kỹ vú của mình cũng quan trọng: Bạn ngồi trên ghế, hai tay thả xuôi, quan sát hình dáng, đường viền và tư thế của hai vú. Tất cả những điều bạn nhận xét được hơi lại một chút đều phải ghi vào sổ (bị kéo sang bên trái hay bên phải, có chỗ da nhăn lại, một vết lõm trước đây không có, da cứng lại v.v?)

10.37. X-quang vú.

Chụp vú không rắc rối hơn chụp các bộ phận khác, giúp ta biết rõ tình trạng sức khoẻ của vú. Từ sau tuổi 40, hai, ba năm một lần bạn nên chụp. Bạn nên biết rằng 10% trường hợp ung thư vú sờ không thấy gì mà chỉ phát hiện ra được bằng phim X-quang, nếu bạn sợ X-quang nhiều có thể gây ung thư hoàn toàn không ngại, vì ngày nay người ta đã có cách chuịp dùng lượng quang tuyến hết sức thấp gần như vô hại.

10.38. Đo nhiệt: bằng tia hồng ngoại.

Phương pháp này xuất phát từ nguyên tắc, các khối u và các bệnh ở vú đều toả nhiệt khác với nhiệt độ của vú lành lặn. Tia hồng ngoại có khả năng phát hiện sự chênh lệch nhiệt ấy. Tuy phương pháp này mới mẻ hơn chụp X-quang nhưng đáng tiếc là nó đưa lại kết quả rất mơ hồ và trên thực tế chụp vẫn là tốt nhất.

10.39. Một cách khám khác: bằng sóng siêu âm.

Phương pháp rất mới, dựa trên hồi âm (hình ảnh phản lại) của những sóng siêu âm được phóng vào vú. Cách này rất lịch sự và vô hại, kết hợp với cách chụp X-quang sẽ giúp phát hiện rất rõ những nang thũng. Tất cả các phòng khám điện quang vú hiện nay đều có thêm máy phát siêu âm để khám được đầy đủ hơn.

10.40. Vú chảy nước một cách không bình thường có đáng lo không?

Ngoài thời gian cho con bú mà có nước chảy ra thì đúng là không bình thường. Bạn lấy tay ấn thấy đầu vú ứa ra một giọt. Có khi khá nhiều giống như sữa. Nếu cả hai vú đều có hiện tượng này thì không đáng lo. Vì nhiều loại thuốc an thần có thể gây phản ứng này trên vú. Cũng có khi việc sữa ra liên quan đến việc mất kinh. Đôi khi những rối loạn này bắt nguồn từ rối loạn tuyến yên và cần phải tìm hiểu sâu hơn. Ngày nay, có thứ thuốc tên là bromocriptine hoàn toàn không độc mà lại chặn đứng ngay được những rối loạn trên. Nhưng nếu sữa chỉ chảy ra ở một bên vú và lại có màu lạ thì bạn cần đến thầy thuốc ngay. Người ta sẽ chụp ống dẫn sữa, hơi đau nhưng cần thiết.

10.41. Cho con bú có cần thiết hay không?

Phải chăng bổn phận làm mẹ là phải cho con bú? Cuộc tranh luận này kéo dài trong một thời gian khá lâu bây giờ đã dịu đi. Tuy nhiên, một số bà mẹ vì lý do này khác không thể chon con bú được vẫn áy náy.

Lập luận của phái bắt buộc mẹ phải cho con bú tất nhiên có phần đúng: sữa mẹ do thiên nhiên tạo ra để dùng vào việc nuôi con, có độ ấm, có đủ các chất dinh dưỡng và muối khoáng cần thiết cho đứa trẻ, đồng thời thuận tiện và bảo đảm vệ sinh hơn dùng bình sữa. Và lập luận được đưa ra mạnh nhất là trong sữa mẹ có những kháng thể giúp trẻ sơ sinh chống lại bệnh tật. Sau hết là cho con bú sẽ gắn bó thêm tình cảm của mẹ.

Tuy nhiên lập luận ấy không hoàn toàn vững. Vì ngày nay, loại sữa gọi là ?omẫu hoá? còn đầy đủ chất dinh dưỡng và dễ tiêu hơn sữa mẹ, chưa kể sữa nhiều bà mẹ chất lượng rất thấp. Còn những kháng thể thì hiện nay chưa có ai chứng minh là nó lọt được vào dạ dày trẻ và có sức chống lại bệnh tật. Còn bú mẹ tiện và vệ sinh ư? Đấy là người ta quên những tổn thương và nhiễm trùng ở vú mẹ là thứ rất thường xảy ra. Và chuyện tình cảm gắn bó thì sao không tính đến nhiều khi việc cho con bú là một cực hình đối với người mẹ? Chưa kể đến việc mẹ cho con bú bằng bình sữa cũng gây nưhng đụng chạm xác thịt chứ? Nhất là nếu việc ấy người mẹ tiến hành trong tâm trạng vui vẻ, thanh thản thì tác dụng tình cảm còn nhiều hơn so với việc cho con bú một cách miễn cưỡng do áp lực của người chung quanh.

Cho nên, cái chính là nên để mỗi bà mẹ tự quyết định: có muốn và có thuận tiện cho con bú hay nuôi con bằng sữa ngoài. Ngày nay 50% số bà mẹ cho con bú trong 2 tháng đầu, 20% cho con bú đến hết tháng thứ năm. Những nhà nhi khoa coi thế là tốt vì họ đòi mẹ phải cho con bú ít nhất cũng thời gian đầu. Bởi vì thời gian nghỉ sinh hết, vấn đề sẽ khá phức tạp, thậm chí mẹ không thể cho con bú được nữa. Họ lập luận: ?oít nhất thì cũng được lấy một tuần, rất cần thiết cho đứa con, đặc biệt sữa non và những tế bào của mẹ có khả năng che chở cho con chống một số bệnh?. Đó là lời của bác sĩ nhi khoa Edwige Antier.

Vấn đề còn lại: Các bà me còn phải tính đến cả những yếu tố gia đình và nghề nghiệp, những khả năng khách quan của cuộc sống bản thân. Theo chúng tôi, điều quan trọng là người mẹ tự quyết định cách nào thấy thoải mái nhất.

10.42. Bạn không cho con bú: cai sớm

Nếu bạn định không cho con bú thì không nên để sữa tiếp tục tiết ra, tốt nhất là quyết định sớm. Thầy thuốc sẽ cho bạn uống bromocriptine (thuốc cai sữa) mỗi ngày hai viên trong vai tuần lễ đến khi sữa hoàn toàn cạn, không lên vú nữa. Bạn không còn phải thắt chặt ngực, phải nhịn uống nước, uống thuốc lợi niệu nữa. Tất cả những biện pháp đó đều đã rút lui vào dĩ vãng. Ngày nay chỉ cần dùng thuốc có bromocriptine. Bạn có thể thêm việc bó ngực bằng dụng cụ bó có bán ở các hiệu thuốc và uống asspirine để giảm đau vì sữa bị tức có thể gây sốt nhẹ. Nhưng hai cách này bây giờ cũng ít ai dùng.

Nói chung, nếu dùng bromocriptine thì chỉ 15 ngày sẽ yên ổn.

10.43. Cai sữa: có rút sữa hay không có rút nhưng rút ít?

Sữa lên làm bạn rất đau, nhưng bạn đừng nên nặn, chỉ có tác động nhất thời nhưng lại kích thích thêm việc ra sữa. Nên nhớ rằng sữa lên là hiện tượng phản xạ. Đứa bé bú sữa làm kích thích thêm việc lên sữa. Tại sao vậy? Núm vú báo tin lên vùng dưới đồi rằng sữa sắp hết đang cần đưa tiếp. Vùng dưới đồi chỉ huy xuống tuyến yên ra lệnh tiết ra hai hoóc ?" môn prolactine và ocytocine, một thứ kích thích tuyến sữa ở vú tiết thêm nhiều và một thứ chịu trách nhiệm gây co thắt để đẩy sữa ra và sữa sẽ càng nhiều thêm. Trái lại, nếu trẻ không bú hay ta không vắt sữa ra, núm vú sẽ không yêu cầu với vùng dưới đồi và tuyến yên cũng không sản xuất ra hai hoóc-môn kia nữa, sữa sẽ tự giảm dần.

10.44. Sữa ma là thế nào?

Tại sao vú trẻ sơ sinh cũng phồng lên và đôi khi cũng tiết ra ?osữa?? Thứ mà người ta gọi là ?osữa ma?. Sự thật là thế nào? 70% trường hợp trẻ sơ sinh tự nhiên có vú phồng lên (với trẻ trai thì vào ngày thứ 2 hoặc 3, với trẻ gái thì vào ngày thứ 4 hoặc 5) và đúng là lúc ấy ở núm các em gái có tiết ra một thứ nước hơi giống như sữa thật. Nguyên nhân rất đơn giản. Các hoóc ?" môn ngấm vào thai rất nhiều từ máu mẹ qua rau. Khi thai nhi ra khỏi bụng mẹ thì nguồn cung cấp hoóc-môn ấy đột nhiên bị ngừng và tạo nên sự ?ochảy sữa? kia. Đây cũng là dấu hiệu đứa trẻ bắt đầu cuộc sống tự lập. Không cần phải điều trị gì hết, ?osữa ma? sẽ tự hết.

10.45. Sữa non là gì?

Đó là sữa từ vú mẹ ra vào ngày đầu tiên. Đúng là chưa phải thật sự sữa mà là một chất lỏng khá đặc, màu vàng nhạt hoặc nâu, chứa rất nhiều kháng thể và protéin. Ngày xưa, người ta coi đây là thứ sữa ?orửa ruột? cho đứa trẻ và giúp việc tiêu hoá của ngày đầu tiên. Nhưng những năm gần đây, nhất là từ khi người ta hô hào mẹ trực tiếp cho con bú, đã sinh ra cái lệ không cho bú vào ngày đầu tiên (24h) mà chỉ cho trẻ uống nước đường. Theo chúng tôi, đã đòi trẻ bú sữa mẹ ngay từ đầu mà sao lại bắt đợi 24h? Và nếu đúng cái lập luận nói ấy thì tại sa không cho trẻ bú sữa mẹ ngay từ giờ đầu tiên và nhận luôn một liều sérum thật sự quý giá cho sức khoẻ của bé?

10.46. Cho con bú, cần lưu ý.

Cho con bú là một niềm vui, đồng thời cũng gây cho người mẹ nhiều phiền toái: đầu vú bị nứt nẻ và những sự nhiễm trùng tại chỗ khiến vú đau nhức. Để tránh đến mức tối đa, sau mỗi lần cho con bú, bạn cần rử kỹ núm vú bằng bông vô trùng thấm nước cất và sau đấy phải lau thật khô (chính do ẩm ướt mà dễ sinh nứt nẻ), nếu cần có thể bôi kem mỡ như glycérine chẳng hạn. Một vết tấy đỏ, một chỗ đau, một điểm nóng trên da đều là dấu hiệu trước một áp ?" xe. Bạn đến thầy thuốc ngay vì ất có thể dùng đến thuốc kháng sinh. Trong lúc chờ đợi, bạn hãy cho hút bớt sữa ra (ít nhất cũng bên vú bị đau) để mầm bệnh không lây sang đứa trẻ. Chữa khỏi, lại có thể tiếp tục cho bú cả hai bên.

10.47. Nhiều sữa quá, làm thế nào?

Trường hợp này hiếm thấy nhưng cũng vẫn có thể xảy ra. Dùng dụng cụ rút bớt sữa chưa phải là giải pháp tốt, mặc dù ý nghĩ đầu tiên của bạn là hướng vào giải pháp ấy. Tại sao? Bởi vì giải pháp ?ocơ học? chỉ làm dễ chịu được lúc đó, Nó càng làm sữa lên nhiều hơn. Cho nên ?oDụng cụ rút sữa? nên để dành lúc nào khác khi buộc phải dùng. Tốt nhất là bạn hãy cho con bú một bên. Cho bú cả hai bên sẽ làm giảm lượng sữa lên mỗi lần.

10.48. Cho con bú có làm vú xấu đi không?

Vẫn có 2 ý kiến, một là có và một là không. Thật ra vú được sử dụng với toàn bộ khả năng nuôi con của nó, thế nào cũng bị vặn vẹo và làm da đỡ nó cũng phải căng quá mức. Và sau một thời gian cho cn bú như vậy, vú như trải qua một trận bão táp, thế nào cũng bị suy sụp (những bạn vú nhỏ chịu đựng dễ dàng hơn). Cho nên cặp vú sẽ không thể ?ođẹp? như cũ.

Còn lập luận cho rằng cặp vú không được sử dụng cho con bú dễ mắc bệnh thì hiện nay chưa có gì chứng minh và nếu bạn không cho con bú trực tiếp thì cũng đừng lo sẽ bị ?otrời phạt? như nhiều lời đồn đại.

10.49. Trong thời gian cho con bú: dùng biện pháp tránh thai nào?

Thông thường, người ta dùng pi ?" luyn nhỏ, không chứa estrogène mà chỉ chứa lượng nhỏ progestérone, không ảnh hưởng gì đến đứa trẻ, vì thấm vào sữa với một lượng cực nhỏ và cũng không ảnh hưởng gì đến lượng sữa. Còn dùng pi ?" luyn bình thường có cả estrogène lẫn progestérone thì tuy không ảnh hưởng đến lượng sữa nhưng lại ảnh hưởng đến đứa con, nó lại phải nhận vào mình nhiều hoóc ?" môn quá. Ngoài pi ?" luyn nhỏ, bạn có thể dùng:

- Hoặc bao dương vật trong vài tuần lễ đầu sau khi sinh con;

- Hoặc viên diệt tinh trùng, thường chỉ đạt kết quả 95% chứ chưa đủ 100%, nhưng dù sao vẫn là tốt rồi.

10.50. Kinh nguyệt và rụng trứng trở lại: 4 tuần lễ sau khi cai sữa.

Hệ thống chỉ huy rụng trứng chỉ bắt đầu tiếp tục hoạt động sau 4 tuần lễ khi bạn cai sữa hoàn toàn.

10.51. Không phải bao giờ cũng có thai trong thời gian đang cho con bú.

Người đang cho con bú, nói chung không có thai được vì lúc đó buồng trứng vẫn còn nghỉ ngơi, nhưng trên thực tế, khá nhiều bà mẹ đã thụ thai trong lúc đang cho con bú. Chính vì vậy mà bạn vẫn phải dùng biện pháp ngừa thai. Tốt nhất dùng viên pi ?" luyn, bao dương vật, rất ít tác dụng vì âm đạo chưa trở lại kích thước bình thường. Cả đặt vòng cũng vậy.

10.52. Đứng ăn ?ogấp đôi? cho cả con trong khi con bú.

Giống như thời gian thai nghén, tuy nhiên bạn nên có chế độ ăn hơi khác, nhiều protein (thịt, cá, trứng, sữa) và nên đủ lượng đường cần thiết nhưng đừng quá nhiều.

10.53. Cai sữa là sao?

Là ngừng cho con bú. Việc này phải tiến hành dần dần, thay những bữa bú bằng sữa ?omẫu hoá? hoặc thức ăn lỏng, chất lượng tương đương. Thay dần như thế, hoóc ?" môn ocytocine sẽ được tiết ra ít dần và sữa cũng giảm. Trường hợp này cũng như trường hợp cai sữa sớm, người ta sẽ cho bạn uống viên bromocriptine là thuốc chống ra sữa rất tốt.

10.54. Lợi ích progestérone từ tuổi dậy thì đến tuổi mãn kinh.

Progestérone là hoóc ?" môn của sự rụng trứng. Cho nên dễ hiểu là tuổi dậy thì (buồng trứng mới bắt đầu làm việc) và tuổi mãn kinh (khi buồng mowisngbắt đầu chuệch choạc), phụ nữ thường thiếu hoóc ?" môn này. Chính trong hai thời kỳ này của bộ máy sinh dục nói chung và cả hai vú nói riêng, thầy thuốc thường cho bạn dùng thuốc có progestérone. Hoóc ?" môn này còn dùng để cân bằng với estrogène tiết ra quá nhiều làm bạn đau vú. Thiếu progestérone có thể gây nên cả bệnh mastose. Chưa kể, ngày nay, hoóc ?" môn vẫn được coi là thứ thuốc tốt nhất phòng ngừa sự xuất hiện các khối u. Ưu thế cuối cùng của thứ thuốc tuyệt diệu này là vô hại, không độc và hoàn toàn không gây phản ứng phụ.

10.55. Thèm muốn và sinh sản.

Tạo hoá sinh ra vẻ đẹp tuyệt vời của cặp vú chính là để kích thích nỗi thèm muốn của nam giới nhằm bảo tồn nòi giống. Nếu như người ta nhận thấy hình dạng và những đường con tuyệt mỹ của cặp vú chỉ có thể có ở các thiếu nữ đang tuổi thanh xuân, khoẻ mạnh và hệ thống hoóc ?" môn hoạt động tốt thì càng thấy thêm rằng vẻ đẹp của cặp vú đâu phải tự nhiên mà có, chúng đòi hỏi phải được chăm sóc, trước hết bằng cách giữ ginf sức khoẻ và tâm hồn lành mạnh.

10.56. Phẫu thuật thẩm mỹ? Tại sao không?

Cặp vú đóng vai trò quan trọng trong quan hệ tình ái và tình dục, cho nên cần phải được đáp ứng những yêu cầu về thẩm mỹ. Những ai coi cặp vú là phương tiện quyến rũ quan trọng thường đặc biệt quan tâm chăm sóc chúng. Một cặp vú xấu ảnh hưởng đến toàn bộ vẻ đẹp của thân hình phụ nữ, chẳng hạn vú quá thấp, quá phẳng hoặc quá to, thậm chí có bạn hầu như không có vú. Ngày nay đã xuất hiện môn phẫu thuật thẩm mỹ để giúp khắc phục những cái không đẹp của cặp vú. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ nhìn nhận không đúng, đánh giá không đúng về vẻ đẹp của bản thân. Khi đó môn tâm lý liệu pháp còn quan trọng hơn phẫu thuật thẩm mỹ. Chúng tôi hy vọng rằng những chuyên gia phẫu thuật thẩm mỹ chân chính biết nhận ra những yêu cầu đánh giá sai lệch về vẻ đẹp của bạn thân họ.

Một điều đá khá rõ ràng, giải phẫu thẩm mỹ là thứ giải phẫu hết sức khó, đòi hỏi những bàn tay thật sự thuần thục.

Cái khó thứ nhất là da vú rất lâu thành sẹo và dễ thành những sẹo lồi, méo mó, rất khó nhìn. Cái khó thứ hai là sau khi chỉnh hình, cặp vú vẫn còn thiên hướng trở lại hình dạng ban đầu của nó.

Cho nên, giải phẫu thẩm mỹ làm được gì? Chủ yếu là 3 việc: Nâng những cặp vú quá xệ xuống, làm nhỏ lại những cặp vú quá to và làm to ra những cặp vú quá nhỏ. Làm vú nhỏ lại là người ta phải động chặm tới chính tuyến vú, chỉnh đốn lại chỗ da thừa, đặt lại núm vú đúng yêu cầu của bạn. Còn làm vú to ra thì phức tạp hơn.

Hy vọng khoa học sẽ tìm ra được những phương pháp nhẹ nhàng hơn và đáp ứng yêu cầu chính đáng của phụ nữ, đồng thời cũng là yêu cầu của xã hội muốn nhìn thấy nhiều người khoẻ mạnh và đẹp.

CHƯƠNG 11

BỆNH PHỤ KHOA

11.1. Điều trị ?okhí hư?

Có người phụ nữ nào thoát được nỗi khó chịu này. Khí hư là triệu chứng khiến 80% bệnh nhân nữ tìm đến thầy thuốc phụ khoa. Tất nhiên người ?obình thường? tì không bị khí hư, nhưng ai dám vỗ ngực lúc nào cũng hoàn toàn khoẻ mạnh, không hề bị cúm bao giờ? Cho nên nếu bạn có thấy khí hư, đừng có hốt hoảng. Tuy nhiên mỗi loại khí hư đều có nguyên nhân riêng và cần điều trị đúng cách. Đừng nghe có thầy thuốc nói ?oĐấy là một trong những phiền nhiễu đối với phụ nữ? đề rồi không chữa. Nói thé không đúng. Khí hư cần phải chữa và chữa được.

Nguyên nhân là âm đạo hoặc cổ tử cung tiết ra quá nhiều chất nhờn, phần lớn do nhiễm khuẩn, ít khi do rối loạn hoóc ?" môn hay dị ứng.

11.2. Những triệu chứng ngứa, phồng da, đau bụng dưới.

Nên nhớ rằng không làm gì có triệu chứng điển hình cho các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh dục. Tất nhiên trước hết là khí hư (có thể trắng, xanh lá cây hoặc vàng, loãng và đặc, không mùi hay mùi khẳm?) nhưng khí hư có tiết ra ngoài rất ít khiến bệnh nhân không để ý.

Trong lúc khám phụ khoa thường kỳ, nhiều khi thầy thuốc phát hiện ra những nhiễm khuẩn âm đạo hoặc cổ tử cung mà bệnh nhân hoàn toàn không biết.

Trái lại, những dấu hiệu bệnh nhân đưa ra khi đến tìm thầy thuốc lại hết sức đa dạng. Nhưng khi khám, thầy thuốc không thể làm được. Những triệu chứng bệnh nhân thường kể là: ngứa âm hộ, sưng rát âm đạo, đi tiểu buốt, giao hợp thấy đau và nđau tiếp diễn khá lâu sau đó. Khí hư ra nhiều vào lúc trước, trong hoặc sau kỳ hành kinh và bệnh nhân còn lấy làm lại tại sao sau một giao hợp ?okhả nghi? thấy khí hư ra nhiều? hoặc thú nhận là đã bị nhu thế này mấy tháng nay rồi. Rồi họ kêu đau bụng dưới, đau trong hông (có người kêu là đau thận)... Và tất cả những triệu chứng ấy đều kèm theo sốt và ra ít huyết sau khi giao hợp.

Muốn chữa khỏi những triệu chứng ấy, phải tìm cho ra đích danh thủ phạm: khám phụ khoa đã đành, nhưng còn cần tìm vi khuẩn bằng xét nghiệm.

11.3. Đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Những lời kể của bệnh nhân không đủ để thầy thuốc xác định nguyên nhân mà phải tiến hành khám phụ khoa toàn diện để biết tính chất của khí hư, những chỗ tổn thương ra sao. Thầy thuốc có thể sinh thiết ngay niêm dịch để đưa vào kính hiển vi soi xem có thấy nấm hay trùng trichomonase không. Nhưng thông thường thầy thuốc gửi bạn đi xét nghiệm ở các phòng xét nghiệm chuyên môn.

11.4. Những vật phẩm đưa đi xét nghiệm.

Không có gì khiến bạn phải sợ hãi, chỉ là người ta dùng chiếc que như chiếc tăm có boonghay lấy niêm dịch ở vài chỗ: lỗ tiểu, hậu môn, âm đạo, cổ tử cung và những tuyến Skene và Bartholin. Xin nhắc lại bạn không thấy đau gì hết, có chăng chỉ hơi bị vướng do mỏ vịt mở ra mà thôi.

Chỉ cần chú ý, trước khi đến phòng xét nghiệm, đừng làm vệ sinh âm đạo trong vòng 24 tiếng đồng hồ.

11.5. Các thứ "nấm" ấy là do đâu?

Hiện nay, người ta ngày càng phát hiện phụ nữ hay có nấm. Phải chăng đã dùng quá nhiều kháng sinh làm thay đổi độ pH trong tử cung, tạo điều kiện cho các nấm phát triển? Hoặc cũng do viên ngừa thai và các thuốc diệt tinh trùng làm ảnh hưởng? Nhưng giả thiết thứ hai xem chừng ít đáng tin hơn.

Các nấm từ đâu tới? Có thể giao hợp hoặc ăn gì đó (trường hợp này, ruột là nơi chuyên chở thủ phạm tới), mà cũng có thẻ chỉ do đụng chạm ngoài da.

Nấm có thể có trong nước (coi chừng các ao, hồ, kể cả các bể bơi).Ngay nước biển cũng có thể là thứ dẫn nấm. Coi chừng cả cát ngài biển, không được nước biển "rửa sạch" lắm đâu. Nguy nhất là bãi cát ven sông, ven hồ mà các bạn nằm phơi nắng.

Thứ nấm gây bệnh hay gặp nhất là candida albica làm cho khí hư ra ít, màu trắng và khá đặc, giống như váng sữa hoặc những viên nhỏ giấy thấm ngấm nước. Loại nấm mà nếu ở trong âm đạo thì không tạo khí hư và cũng không tỏ dấu hiệu gì có thể phát hiện bằng mắt, nhưng lại làm bạn rất ngứa, những chỗ đỏ ở âm đạo và âm hộ khiến bạn hết sức khó chịu. Khi đó giao hợp sẽ rất khó khăn và đau đớn. Tuy thứ nấm này không gây nguy hiểm nhưng làm ta ngứa ngáy đến mức không chịu đựng nổi. Bạn hãy kiên trì điều trị và chắc chắn sẽ khỏi.

11.6. Một cách điều trị nấm giản dị.

Chữa nấn thường đơn giản, dễ khỏi. Có thứ thuốc hình trứng đặt vào âm đạo dùng trong 6 ngày là khỏi. Cũng có thể uống thuốc từ 6 đến 10 viên mỗi ngày, trong 12 ngày liền. Ngoài ra có thể bơm dung dịch kiềm nâm (chủ yếu là bicarbonate Na) vào âm đạo và bôi thuốc mỡ chống nấm bơm vào những khu cần chứa (âm hộ, bìu và dương vật nam giới).

Thuốc chữa nấm thì nhiều và đều có công hiệu. Nhưng bệnh dễ tái phát và bạn sẽ phải chữa lại nhiều lần. Nhiều bạn, bệnh đã khỏi nhưng cứ mỗi lần giao hợp, bệnh lại tái phát. Cho nên phải chữa cả bên nam vì bên nam cũng dễ bị mắc. Và cuối cùng xin nhắc lại lần nữa là nấm không phải bệnh nguy hiểm.

11.7. Trùng trichomonase (20% phụ nữ mắc) thường là lây trong lúc giao hợp.

Trichomonase là một loại ký sinh trùng, hết sức hay mắc, gây đau rát ở âm hộ và âm đạo, khiến cho khí hư ra nhiều, loãng, màu xanh nhat, hơi có bọt và mùi rất khó chịu. Thông thường là lây theo con đường giao hợp, cũng có thể do mặc quần áo bẩn và do ruột đưa sang. Bệnh không nghiêm trọng nhưng cần chữa cẩn thận vì dễ bị tái phát.

11.8. Trichomonase: Nam giới cũng phải chữa.

Ngay cả trường hợp nam giới không có biểu hiện gì nhưng rất có thể mang bệnh tiềm ẩn. Cho nên phải thuyết phục để bên phía nam giới cũng cùng chữa. Chỉ 3 - 4 ngày là thấy dễ chịu nhưng vẫn phải dùng cho hết liều quy định. Thường 90% trường hợp khỏi. Nếu là thuốc metronidazole thì phải kiêng uống rượu trong thời gian dùng thuốc. Dạ dày không chịu đựng nổi hai thứ cùng metronidazole + rượu.

11.9. Gạc thấm để quên trong âm đạo cũng là nguyên nhân gây bệnh.

Nếu bạn để quá lâu mà không lấy ra là bệnh dễ xuất hiện và vi khuẩn có thể lan lên đến tận vòi trứng.

Bạn đừng coi thường. Tình trạng "quên" rất hay xảy ra. Khi đó, khí hư sẽ có mùi hôi rất khó chịu. Bạn hãy lấy ngay ra bằng cách ngồi xổm và dùng ngón tay đã bôi vaseline hoặc nhờ thầy thuốc phụ khoa lấy ra hộ.

11.10. Cần phải chịu đựng những viên thuốc trứng.

Khi nói đến thuốc trứng chữa khí hư là phụ nữ nào cũng ngại chỉ vì một lý do là những viên trứng dễ tuột ra ngoài. Những ai chưa quen với môn phụ khoa nên biết rằng thuốc dùng chữa các bệnh nhiễm trùng ở âm đạo cũng như cổ tử cung đều được chế dưới hình thức viên trứng, hơi mềm, có thể nhét vào âm đạo. Viên này có tác dụng mạnh và trực tiếp. Dùng điều trị tại chỗ bao giờ cũng tốt hơn là dùng theo kiểu toàn thân bằng cách uống các loại kháng sinh.

Viên trứng được nhét vào âm đạo sẽ tan dần và tác động vào toàn bộ mặt trong của âm đạo, vào đúng ngay những vị trí tổn thương. Có thể dùng thứ màng mỏng đắp bên ngoài để giữ thuốc, dùng gạc thì không nên vì có thể giảm tác dụng của viên trứng trong thời gian dùng thuốc.

11.11. Vài lời khuyên giúp các bạn tránh được những khó chịu về bệnh phụ khoa.

Không ai có thể tin chắc là mình không bị mắc bệnh phụ khoa. Những trục trặc phụ khoa dính liền với hoạt động tình dục bình thường. Nếu muốn hoàn toàn không mắc bệnh phụ khoa, chỉ có cách là không tiếp xúc với nam giới, chịu nhịn hoạt động tình dục, không mang thai và không uống viên ngừa thai! Sau đây là vài lời khuyên giúp các bạn giảm bớt những nỗi khó chịu:

1. Nếu bạn dùng thuốc kháng sinh theo đường uống (bất kể lý do gì: viêm họng, viêm phế quản...) các bạn đều nên kết hợp dùng viên trứng chống nấm đặt vào âm đạo.

2. Nếu bạn hay bị nấm tái phát thì không nên dùng viên ngừa thai mà nên đặt vòng hoặc màng ngăn.

3. Chú ý thay gạc vệ sinh đều đặn.

4. Lúc đi ngoài xong, bạn nên chùi bằng cách đwa giấy vệ sinh theo chiều từ âm hộ và hậu môn để tránh đưa mầm nấm từ hậu môn về phía âm hộ. Ở nơi công cộng cũng như ngồi tau xe, bạn nên coi chừng ghế và mọi chỗ đặt mông lên.

5. Khi bị trùng nâm trichomonase, coi chừng đối tượng nam giới. Rất có thể bạn lây anh ta. Nếu như ban không thuyết phục được bên nam giới cùng điều trị song song thì yêu cầu anh ta dùng bao dương vật.

6. Vài yêu cầu khác: trước khi giao hợp, cần rửa bàn tay sạch sẽ. Nên nhớ rằng sạch sẽ tinh khiết giúp cho việc ôm ấp, vuốt ve thêm phần thích thú.

11.12. Coi chừng một số xà - phòng, một số muối tắm.

Nếu bạn không thích dùng xi - líp bằng ni - lông hoặc một loại xà - phòng nào đó thì đừng cố. Bởi vì cần tránh những thứ gì mà bạn thấy không thích hợp và kích thích niêm mạc da của bạn. Nhiều bệnh nhiễm đường sinh dục là do bạn quên không thay gạc thấm vệ sinh đúng thời hạn hoặc vì màng ngăn đặt không tốt vì chiếc quần bó quá chật. Cẩn thận cả việc dùng viên ngừa thai đặt vào trong âm đạo. Nên nghi ngờ những loại "vệ sinh" mà da của bạn không chịu, các loại chất khử mùi làm kích thích da, các thứ "muối" tắm hoặc xà - phòng nhiều bọt... có thể gây dị ứng cho da của bạn. Nên nhớ rằng nhiều khi chỉ cần gạt bỏ nguyên nhân gây viêm là bệnh đã khỏi rồi.

11.13. Nút thấm gạc vệ sinh cần thay luôn.

Hiện nay, phụ nữ phổ biến dùng nút thấm trong thời gian hành kinh. Dúng là rất tiện lợi, vừa dễ mang, vừa kín đáo, huyết ra thấm vào trong đó cũng hạn chế cả việc bốc mùi. Nhưng nhiều phụ nữ dùng cả trong lúc có khí hư và hay lơ đễnh, không thay kịp thời. Đấy là một trong những nguyên nhân dễ gây viêm nhiễm đường sinh dục nhất.

Bạn nên nhớ rằng thời gian kinh nguyệt, vi khuẩn rất dễ tác động, cho nên cần hết sức cẩn thận trong việc sử dụng nút thấm và phải thay luôn.

11.14. Khí hư có thể có ở các thiếu nữ mới lớn.

Con gái bạn nhăn nhó, hay gãi và rây bẩn ra đũng quần? Bạn nên biết rằng vào tuổi non trẻ ấy, con gái vẫn có thể bị viêm nhiễm, thường là ngoài âm hộ, ít khi vào âm đạo. Các em có thể bị dị ứng (vải xi - líp, vải quần thô nhám cọ sát vào da) hoặc bị nấm cũng như trùng trichomonase. Coi chừng co khi các em thủ dâm và cho thứ gì đó lọt vào âm đạo (khuy, cặp tóc, que diêm...).

Thầy thuốc khám cũng nên nghĩ đến bệnh đái tháo. Đừng nên coi thường thứ gì và ở đây vai trò người mẹ cũng như cách chữa (thường là nhỏ vào âm đạo những dung dịch kháng thích hợp).

11.15. Mang thai là không sợ mắc bệnh viêm nhiễm nữa?

Có người quan niệm có thai là tránh được các viêm nhiễm đường sinhdục, thế là lầm. Chúng ta thấy trong thời gian mới có thai, thường khí hư ra rất nhiều. Nói chung khí hư ấy không có hại và không cần chữa chạy gì nhưng những vi khuẩn Doderlein chứa rất nhiều trong chất nhầy âm đạo tuy mang tính a - xít, có tác dụng diệt khuẩn, nhưng lại tạo thuận lợi cho nấm phát triển, nấm và trùng trichomonase có nhiều khả năng xâm nhập. Tốt nhất là nên điều trị bằng viên trứng chống nấm hơn là uống thuống kháng sinh, có thể hại cho thai.

11.16. Khí hư vào tuổi mãn kinh: Cần tìm nguyên nhân.

Đừng nghĩ mãn kinh rồi thì bạn được yên ổn. Không đâu, mỗi thời kỳ đều có những rắc rối của nó. Do không còn hoóc - môn estrogène nữa, trứng thôi không rụng lại sinh ra một loại rắc rối khác, vi khuẩn Doderlein hết, thế là môi trường a - xít trong âm đạo chấm dứt, không còn sự bảo vệ chống các vi khuẩn xâm nhập. Niêm mạc khô đi không còn thứ gì giữ độ ẩm trong đó để chống vi khuẩn. Cho nên khi thấy khí hư ra, bạn cần cảnh giác và đến thầy thuốc khám tìm nguyên nhân ngay.

11.17. Sau khi khỏi, phải khôi phục lại âm đạo.

Bạn viêm nhiễm đường sinhdục, bạn uống thuốc kháng sinh hay đặt thuốc tại chỗ. Bạn đã biết, kháng sinh diệt vi khuẩn nhưng đồng thời cũng giết luôn những mầm tốt mà bây giờ chúng ta cần phải khôi phục lại. Cũng như việc khôi phục vi khuẩn có ích cho đường ruột sau một đợt điều trị bằng kháng sinh thì việc khôi phục này cũng cần thiết đối với đường sinh dục, trước hết lại gây vi khuẩn Doderlein có bán sẵn trong các hiệu thuốc những viên trứng chứa mầm vi khuẩn quý giá này.

11.18. Khí hư thật và khí hư giả

Cần phân biện khí hư thật (cần phải điều trị) và khí hư giả, thật ra là chất nhờn bôi trơn do cổ tử cung tiết ra, hoàn toàn vô hại. Chất nhờn này được tiết ra cùng với lúc rụng trứng do hảnh hưởng của các estrogène, nếu như estrogène được sản xuất ra nhiều hoặc có khi do viên estrogène mạnh mà thầy thuốc kê đơn cho bạn vào sau lúc sinh đẻ hoặc nạo thai. Bạn nên cẩn thận đừng lẫn lộn hai thứ. Và nếu còn nghi ngại thì tìm đến thầy thuốc.

11.19. Hai cách thanh toán viêm nội mạc: kháng sinh hoặc tia la - de.

Bạn thấy khí hư ra nhiều, bạn đến khám ở thầy thuốc và ông ta bảo: nội mạc bị nhiễm trùng. Nội mạc là gì? Đó là một miếng màng nhầy ở mặt trong cổ tử cung, thỉnh thoảng không hiểu tại sao lại bị lộn mặt ra ngoài và nhô ra phía âm đạo. Màng nhầy này rất dễ bị viêm nhiễm. Để bảo vệ nó, các tuyến chung quanh tiết ra rất nhiều khí hư. Tuỳ mức độ nặng nhẹ có thể chữa bằng:

1. Đại đa số (95%) trường hợp dùng viên trứng kháng sinh hoặc sát trùng (thuốc đỏ mercurochrome chẳng hạn).

2. Đốt bằng tia la - de (chữ đốt ở đây không làm bạn sợ vì là đốt bằng ánh sáng lạnh. Chỉ trong vòng 5 đến 10 phút là xong và bạn có thể về nhà ngay).

11.20. Đốt điện: phương pháp ngày nay ít dùng.

Đốt điện có thuận lợi là hoàn toàn không đau nhưng để lại những hậu quả: cổ tử cung bị cứng lại, sinh nở khó khăn, thậm chí có thể không sinh nở được. Chính vì thế, ngày nay rất ít nơi dùng phương pháp này.

11.21. Mụn rộp (herpes): cần chữa dù ở miệng hay ở niêm mạc âm hộ và âm đạo.

Đó là những mụn rộp nhỏ khá đau, chứa nước trong, sau vỡ ra, đôi khi thành mụn lớt, thường ở môi hoặc chung quanh mũi, có thể ở bộ phận sinh dục, trên niêm mạc âm hộ hay âm đạo. Sự xuất hiện của chúng khiến bạn rất ngứa. Thời gian mọc, vỡ rồi lành, thường trong khoảng 8 đến 10 ngày.

Gây nên loại mụn rộp này là siêu vi khuẩn ở đường sinh dục thường do bệnh đã có trên miệng và bây giờ lây xuống. Triệu trứng của herpes tại cơ quan sinh dục khá dữ dội: sốt, đau, hạch ở nách, ngứa nhiều tại âm hộ và trong niêm mạc âm đạo, nổi mụn và đau ở cả lỗ tiểu tiện. Bệnh kéo dài khoảng 12 ngày.

Rất may là người ta đã tìm thứ thuốc chống siêu vi khuẩn acyclovir dưới hình thức viên và mỡ bôi rất công hiệu. Tuy chưa phải phải là thuốc tuyệt hảo nhưng cho đến nay là thuốc tốt nhất trong khi chờ đợi những thuốc tốt hơn.

Hiện lại tìm ra được một thứ thuốc nữa: Vidarabinen còn thêm tác dụng chống tái phát.

Bệnh mụn rộp herpes này may thay rất hiếm xảy ra. Tuy nhiên nó lại nguy hiểm ở chỗ lây sang thai. Vì vậy, bệnh nhân herpes không nên có thai hoặc nếu có thai phải lấy thai ra bằng phương pháp mổ, không cho thai ra theo đường bình thường. Dù sao, khi mắc bệnh này, bạn phải đi khám ở thầy thuốc và tiến hành điều trị ngay.

11.23. Bệnh mào gà: những mụn cóc

Bệnh này được coi là bệnh hoa liễu vì lây theo đường giao hợp. Còn gọi là bệnh mào gà khi những mụn cóc mọc thành chùm thường xuất hiện ở mép nhỏ, khắp các mặt của hậu môn và lan sang cả đùi. Nếu mụn cóc ít, bạn chỉ thấy ngứa, nhưng nếu mọc nhiều, bạn thấy chảy máu và rất đau, không còn tiếp tục sinh hoạt tình dục được nữa.

Những mụn cóc này có thể khu trú trên mặt cổ tử cung tạo nên những tổn thương tuy lành tính nhưng có thể dẫn tới ung thư. Chúng có thể rất nhỏ, mắt thường không nhìn thấy và phải được điều trị bằng tia la - de. Bệnh lây qua đường giao hợp, nhưng phụ nữ có thai dễ bị lây hơn và bệnh phát triển rất rộng. Cách chữa:

- Nếu mụn cóc nhỏ: Dùng thuốc mỡ có chất colchicine và podophyline bôi đều một lượt lên chỗ đau để từ 4 - 6 giờ rồi rửa và rắc bột "talc". Nếu mụn chưa hết, 6 ngày sau làm lại và tiếp tục vài lần cho đến khi khỏi hẳn. Chú ý đừng để thuốc lây sang da hoặc niêm mạc.

- Nếu mụn lớn và nhiều, cần dùng cách đốt điện (nếu cần thì gây mê).

- Nếu đối tượng nam giới cũng có những mụn như thế ở bìu hoặc dương vật, cách điều trị cũng như trên.

11.24. Bệnh lậu thường không có dấu hiệu rõ ràng ở cơ thể phụ nữ.

Bệnh lậu và giang mai là hai bệnh hoa liễu nặng nhất? Bệnh lậu do vi khuẩn gonocoque, có đặc tính là rất mỏng manh. Chúng không thể sống được bên ngoài cơ thể con người, chỉ lây theo con đường giao hợp và chọn những nơi trú ngụ thích hợp nhất: ống niệu, tuyến Skène, tuyến Bartholin, hậu môn, âm đạo, cổ tử cung ở phụ nữ và ống niệu cũng như đường dẫn tinh ở nam giới.

Đối với nam giới, bệnh thể hiện ra một cách tàn bạo: buốt khi đi tiểu, đi tiểu ra mủ, đau ghê gớm. Nhưng khi trú ngụ trong cơ thể phụ nữ thì chúng lại gần như không hoành hành lộ liễu. Đến nỗi người ta nhận xét: "Dấu hiệu dễ nhận nhất của bệnh lậu ở phụ nữ là khi thấy đối tượng nam giới mắc". Mắc bệnh, phụ nữ chỉ thấy đi tiểu hơi đau, thỉng thoảng đau ngấm ngầm ở bụng dưới, một vài dấu hiệu viêm bàng quang và khí hư ra nhiều. Còn 90% trường hợp là phải xét nghiệm mới biết. Mà việc xét nghiệm vi khuẩn lậu cũng rất khó khăn bởi vì như đã nói ở trên, vi khuẩn này rất dễ chết, tìm ra được chúng mất rất nhiều công phu.

Trường hợp cũng giống như trùng chlamydia trachomatique mới được y học phát hiện thấy trong khoảng 10 năm nay. Trùng này khi vào cơ thể gây những triệu trứng giống lậu và cũng đem lại những tổn thương ở ống niệu của nam giới, ở vòi trứng phụ nữ và sự vô sinh.

Cách điều trị hai thứ giống nhau: dùng kháng sinh có tác động đến chlamydia nếu như phát hiện ra mầm bệnh.

11.25. Điều trị bệnh lậu và bệnh trùng chlamydia cho cả hai người.

Các bệnh hoa liễu, lây truyền do giao hợp, đều phải điều trị song song cả nam lẫn nữ. Cách chữa rất kết quả bằng kháng sinh. Trong khi chữa, phải kiêng giao hợp, chỉ khi nào xét nghiệm không còn vi khuẩn nữa, mới được tiếp tục mà cũng phải sau đó 2 - 3 ngày. Trong khi đang điều trị, phải luôn giữ hai bàn tay sạch sẽ, đừng ngại rửa liên tiếp và tránh đưa lên mắt, có thể vi khuẩn vào mắt.

11.26. Những biến chứng có thể xảy ra nếu chữa không tốt.

Ở nam giới là viêm tuyến tiền liệt, viêm đường dẫn tinh (từ tinh hoàn ra ống tiểu tiện) tiến tới tắc đường dẫn tinh và vô sinh.

Ở phụ nữ, vi khuẩn lậu có thể cư trú mà không gây triệu chứng gì lớn lao, nhưng cũng sẽ đến một ngày chúng sẽ gây viêm vòi trứng. Khi đó, dù chữa khỏi rồi vẫn để lại tổn thương và tạo nên vô sinh hoàn toàn.

Xin nhắc lại: Biểu hiện bệnh lậu ở phụ nữ rất khó biết. Rất nhiều trường hợp truyền bệnh sang người khác mà bản thân người phụ nữ không biết mình mắc bệnh hay tưởng đã khỏi rồi.

Những biến chứng do vi khuẩn lậu gây ra cũng giống như trùng chlamydia. Riêng trùng chalamydia còn gây thêm viêm khớp và bệnh mắt. Tóm lại, hai bệnh này (lậu và chlamydia) cần khám kỹ, tìm đến cùng và khi thấy, phải chữa ngay.

11.27. Rỏ thuốc mắt cho trẻ sơ sinh

Như trên đã nói, mắt trẻ rất dễ nhiễm vi khuẩn lậu. Dui mắt bằng bàn tay bẩn rất nguy hiểm. Do đó đã thành lệ là người ta rỏ một giọt thuốc đau mắt vào mỗi mắt trẻ ngay lúc mới ra đời. Thai qua tử cung mẹ, nếu mẹ có vi khuẩn lậu, thai sẽ bị nhiễm ngay. Lâu nay, ở Pháp, người ta bỏ cái lệ này vì cho rằng trẻ sơ sinh không có khả năng nhiễm khuẩn. Nhưng chúng tôi nghĩ việc rỏ thuốc vào mắt trẻ như ngày trước là rất cần thiết.

11.28. Có thể nghĩ tới chuyện một người bị mắc cả ba bệnh cùng một lúc: lậu, giang mai, chlamydia không?

Các thầy thuốc đều dễ tự đặt cho họ câu hỏi: "Trong lúc điều trị cho bệnh nhân mắc bệnh lậu, liệu mình có che lấp mất những triệu chứng đầu tiên của giang mai bị mắc cùng một lúc không?" Trong khi chưa tin chắc là bệnh nhân bị mắc cả giang mai, thầy thuốc nên tính một là tập trung vào việc chữa lậu (không có tác dụng đối với giang mai), hai là điều trị cả hai bên liền một lúc. Dù sao thì trong khi chữa lậu, thầy thuốc vẫn nên tìm xem có vi khuẩn giang mai kèm theo hay không và dù không thấy, một tháng sau vẫn tiếp tục tìm lại.

11.20. Bệnh giang mai: Một căn bệnh hiểm độc.

Con số bệnh nhân giang mai vẫn ngày một tăng, một phần vì cũng như lậu, giang mai cũng không bộc lộ rõ khi nó cư trú trong cơ thể phụ nữ. Rất nhiều bệnh nhân mắc bệnh mà không biết, không điều trị và dễ truyền sang người khác.

Vi khuẩn giang mai cư trú chủ yếu trong bôphânj sinh dục nhưng có thể lan lên môi và miệng bệnh nhân.

- Triệu trứng đầu tiên của bệnh: "săng" (xuất hiện sau một thời gian ủ bệnh 3 - 4 tuần lễ). Đó là một vét lở da tròn, màu hồng, có khi trên có vẩy cứng, không đau, đường kính 1 - 2cm. Ở nam giới, "săng" xuất hiện trên bìu, dương vật và tất cả mọi phần cơ thể khác (môi, ngón tay, cổ họng). Ở nữ giới, những nơi dễ có "săng" là khu vực sinh dục (âm vật và âm đạo) và cũng như nam giới, ở môi, các ngón tay, cổ họng. "Săng" có thể nằm rất sâu trong âm đạo và rất khó phát hiện.

- Dấu hiệu thứ hai: Khi xuất hiện bệnh, các hạch gần khu vực nhiễm trùng bị sưng lên (nách hoặc cổ).Ở nữ giới, các triệu chứng nhiều khi rất khó thấy. Ngay ở nam giới, nhiều khi cũng bị bệnh nhân coi thường vì không thấy đau, không thấy có mủ và nếu cứ để yên khoảng hai tuần sau, các vết thương tổn sẽ tự thành sẹo. Đừng tưởng thế là khỏi, mà đấy mới là lúc các vi khuẩn giang mai sinh sôi nảy nở và lọt vào cư trú trong máu.

Nếu không điều trị, sau giai đoạn "săng" và sưng hạch, tiếp đến giai đoạn hai và nguy thay, các triệu trứng trong giai đoạn này:

- Thứ nhất, xuất hiện những vết sưng hơi loét tại các cơ quan sinh dục, môi, miệng và các ngón tay.

- Thứ hai, những vết "ban đào" (là những chấm hồng) trên ngực, bụng, lưng không ngứa và nhiều khi ta tưởng chỉ là bị dị ứng.

- Thứ ba, những ổ loét màu trắng trên miệng, âm hộ, âm đạo hoặc dương vật nam giới cũng lại dễ bị lầm tưởng là những mụn do sốt cao. Các biểu hiện này không ổn định, luôn thay đổi lẫn nhau và do không đau nên bệnh nhân hay coi thường và cho là bệnh nào khác mà không nghĩ đến giang mai. Sau vài ngày, những dấu hiệu trên cũng lại tự biến mất.

CHính lúc này, bệnh bước sang giai đoạn trầm trọng nhất: không có dấu hiệu ra ngoài rõ rết. Rồi sau đấy 5, 10, 20 năm, những biểu hiện nguy kịch mới xuất hiện cùng trong một lúc ở cả ngoài da, trong hệ thống thần kinh, tuỷ sống, máu... sinh ra các chứng liệt, rối loạn tâm thần, mù, điếc và nhiều khi dẫn đến cái chết.

11.30. Giang mai: sự lây bệnh

"Săng" và những "ban đào" chứa rất nhiều mầm bệnh, đầy nhúc những xoắn trùng màu nhợt. Chính trong giai đoạn đầu và thứ hai mà bệnh lan truyền rất mạnh.

11.31. Thử máu để tìm mầm bệnh.

Chỉ có thể tìm vi khuẩn giang mai bằng cách thử máu. Cũng có thể hớt một ít trong "săng" rồi soi trong kính hiển vi. Về thử máu, bạn nên biết rằng thường 3 - 4 tuần lễ sau khi đã xuất hiện "săng" nhiều khi cũng vẫn chưa tìm ra vi khuẩn. Phải dần dần về sau, bệnh càng phát triển mới càng dễ tìm thấy vi khuẩn.

11.32. Làm ?otest? để tìm vi khuẩn trước lúc sinh nở.

Những xét nghiệm thai trước khi ra đời là bắt buộc phải làm nhằm nhiều mục đích, trong đó việc tìm mầm bệnh giang mai. Thai nằm trong bụng mẹ chỉ được bảo vệ cho đến tháng thứ 4 nhờ nhau thai, sau đấy không còn được bảo vệ nữa và có thể nhiễm đủ thứ bệnh dẫn đến những thảm hoạ: sẩy thai bất chợt, đẻ non, thai chết hoặc thai nhi sinh ra chết ngay hoặc sống nhưng mắc bệnh giang mai.

11.33. Cách chữa: Péniciline

Cách chữa giang mai hết sức đơn giản và hiệu nghiệm: đó là dùng péniciline. Phải chữa cho đến khi thử máu không còn thấy vi khuẩn nữa. trong giai đoạn thứ nhất và thứ hai, thường xét nghiệm máu không thấy, nhưng giai đoạn ba thì rất rõ, lúc đó cần điều trị đến nơi đến chốn, mặc dù lúc thử máu lại thấy biểu hiện vi khuẩn chỉ còn rất ít. Xin nhắc lại: Bệnh giang mai cũng như lậu hiện vẫn chưa có vắc - xin phòng bệnh. Cho nên bạn cần hết sức cẩn thận.

11.34. Sự tăng số bệnh hoa liễu do nguyên nhân nào?

Trong khi thấy bệnh lậu và giang mai có phần giảm, y học lại đứng trước sự tăng nhanh đột xuất của hai "thảm hoạ" ấy, kèm theo cả các bệnh: do trùng chlamydia, bệnh herpes, bệnh siêu vi khuẩn papillome và bây giờ đến bệnh SIDA. Nguyên nhân do đâu? Trước hết là gần đây người ta được quá tự do veeftình dục. Hai là sự pha trộn với các cư dân đang ở trình độ y tế thấp. Thường đám thanh niên, cả trung niên nữa, sau những chuyến du lịch ra nước ngoài, ra khỏi châu Âu, đem vi khuẩn và mầm bệnh về. Và cuối cùng là do có nhiều biện pháp ngừa thai mới mẻ, thuận tiện, người ta bỏ qua biện pháp dùng bao dương vật là biện pháp ngừa bệnh hoa liễu rất có hiệu quả.

Có người cãi: nếu bây giờ hạn chế tự do tình dục thì lại tăng thêm tình trạng thần kinh ức chế, liệu có hại, thậm chí còn lớn hơn cái hại của bệnh hoa liễu không? Chúng tôi không tranh luận về vấn đề mà chỉ đưa ra lời khuyên: Các bạn nên tìm hiểu kỹ về các bệnh này và nên dùng bao dương vật nếu như bạn không định sống theo kiểu một vợ một chồng và có những quan hệ tình dục "ngẫu nhiên" đáng nghi ngờ. Và nếu lỡ thấy có hiện tượng gì khác thường, bạn phải đến thầy thuốc ngay.

11.35. Bệnh SIDA là gì?

Bắt đầu từ tháng 6 năm 1981, người ta phát hiện ra 5 trường hợp mắc căn bệnh mới mẻ này, lúc đó còn chưa có tên gọi. 2 tháng sau, bệnh được đặt tên là SIDA (hội chứng suy giảm miễn dịch) và từ đó đến nay, bệnh phát triển theo một tốc độ đáng sợ mà vẫn chưa có thuốc trị đạt hiệu quả chắc chắn. Siêu vi khuẩn gây bệnh được đặt tên là HIV (siêu vi khuẩn gây suy giảm miễn dịch).

11.36. Đường lây truyền bệnh.

1. Đường chính: Vi khuẩn HIV được lan truyền theo đường giao hợp và đường máu. Siêu vi khuẩn này cư trú rất nhiều trong tinh dịch nam giới, dễ truyền vào âm đạo, hậu môn hoặc miệng. Bệnh biểu hiện ra ngoài bằng những vết thương tổn rất nhỏ ở âm đạo hoặc dương vật. Cho nên chất nhờn âm đạo của phụ nữ mắc bệnh cũng chứa rất nhiều mầm bệnh. HIV còn lan truyền theo đường máu: truyền máu tiêm bằng kim và ông tiêm có mầm bệnh. Phụ nữ mắc bệnh rất dễ truyền bệnh cho thai nhi qua rau.

2. Đường phụ: Thật ra không đáng ngại. Nhiều người đồn không đúng rằng siêu vi khuẩn HIV có thể trú ngụ trong nước mắt, nước bọt, nước tiểu, phân... Và nếu như có thì số lượng cũng quá ít không đủ gây bệnh. Đã có một thời, người ta không dám bắt tay, đắp chung chăn, dùng chung đĩa đựng thức ăn, ngủ giường của người khác, thậm chí người ta sợ cả bàn chải đánh răng và dao cạo râu... Còn về muỗi, giống côn trùng truyền bệnh sốt rét thì cho đến nay chưa có gì chứng minh rằng chúng sẽ truyền cả siêu vi khuẩn HIV.

11.37. Ai là những người dễ mắc bệnh?

Những người có quan hệ tình dục đồng giới mắc trước tiên vì họ có nhiều đối tượng tình dục. Tình dục dị giới ít đối tượng tình dục hơn. Khốn nỗi, không có ranh giới dứt khoát giữa tình dục đồng giới và dị giới, cho nên bệnh SIDA có thể nói là "không biên giới". Sau đấy, đến người nghiện ma tuý và người mắc bệnh máu không đông và bây giờ thì lây lan ra đủ mọi ngoại người.

11.38. Bệnh tiến triển ra sao? Cách chữa thế nào?

Hiện ở Pháp có khoảng 200.000 người xét nghiệm máu thấy có HIV. Chỉ 1/2 có biểu hiện ban đầu của bệnh: sốt nhẹ, nổi vài hạch, hơi nhức tứ chi... chỉ giống như người bị cảm cum sbình thuờng. 5, 6 tháng hoặc hàng năm sau, mới lại xuất hiện những hội chứng như: Viêm hong liên tiếp, nổi hạch, sốt, mệt, tiêu chảy v.v... Những triệu chứng này tiến triển rất oái oăm, có khi tăng, có khi giảm và có khi đột ngột biến mất. Người mắc bệnh SIDA bi suy giảm hoặc mất đi khả năng miễn dịch, tức là khả năng kháng khuẩn. Cơ thể không còn chống đỡ nổi các bệnh tật khác. Và bệnh kapose là bệnh nguy hiểm nhất đối với người mang siêu vi khuẩn HIV, thường dẫn họ đến cái chết.

Thuốc điều trị hiện nay để nhằm tiêu diệt vi khuẩn HIV gồm có: Ribarivène, Suramine, HPA - 23 và nhất là AZT, thứ thuốc người ta đặt nhiều hi vọng hơn cả. Còn vắc - xin phòng bệnh SIDA có lẽ phải đợi cho đến thế kỷ XXI may ra mới tìm được.

11.39. Những ai cần đi khám và thử để phát hiện bệnh?

Tất cả những người thuộc các nhóm dễ mắc: nghiện ma tuý, tình dục đồng giới, tình dục lưỡng tính, mắc bệnh không đông máu và những người được truyền máu trước năm 1985 và tất cả những ai có quan hệ tình dục khả nghi. Cần khám cả cho phụ nữ, nhất là những người có thai hoặc đang muốn có thai.

Việc thử phản ứng hiện nay rất chính xác. Tuy nhiên, cũng đã có một số trường hợp phản ứng dương tính nhưng thật ra không mắc bệnh cho nên người ta phải dùng đến kỹ thuật Westernblot, chỉ thực hiện được ở trung tâm có trang bị đặc biệt. Sau khi được khẳng định tại những trung tâm này, việc điều trị mới tiến hành.

11.40. Các biện pháp đề phòng.

Vì chưa có thuốc điều trị thật sự hiệu quả, nên việc đề phòng hết sức quan trọng:

- Thầy thuốc nói chung, đặc biệt thầy thuốc ngoại khoa, răng hàm mặt... phải tiến hành vô trùng cần thận các dụng cụ.

- Người nghiện ma tuý tuyệt đối không được trao đổi ống tiêm chích.

- Giao hợp với những đối tượng mới quen biết phải dùng bao dương vật. Nên chọn loại hơi dầy cho bảo đảm và loại đã được bôi trơn hoặc tự bôi trơn bằng thuốc mỡ đựng trong hộp kèm theo. Khi đụng vào bao, chỉ dùng ngón tay mà không dùng móng tay để tránh làm rách bao. Rút dương vật ra khỏi âm đạo từ từ khi vẫn còn cương, để tránh tụt bao lại trong âm đạo. Tuy biện pháp này "cổ lỗ" và giảm khoái cảm đôi chút nhưng nó là biện pháp duy nhất phòng bệnh SIDA hiện nay.

11.41. Việc thông tin về bệnh SIDA.

Hết sức cần thiết vì đó là bệnh dịch "nguy hiểm" nhất của thời đại hiện nay và lại chưa có biện pháp chữa trị hiệu quả. Chúng tôi rất mong có một cuốn sách chứa đựng những thông tin bình tĩnh, khách quan và dễ hiểu về căn bệnh hiểm nghèo này.

CHƯƠNG 12 - TUỔI MÃN KINH

12.1 ?" Tuổi 50: Tuổi bản lề

Nghe ?omãn kinh? có người phụ nữ nào lại không âu lo? Hai tiếng ấy sao mà nghiệt ngã đến thế. Người ta lại còn ?odấm ớt? thêm bằng những lời kém hấp dẫn: ?otuổi tắt dục?, ?otuổi hồi xuân?, thậm chí nhiều cuốn sách y học soạn theo kiểu cũ còn kể lể về cái giai đoạn này trong cuộc đời người phụ nữ như là một giai đoạn già nua, suy thoái. Cho nên chúng tôi phải nói ngay đề đánh tan mọi quan niệm cổ lỗ và phiến diện kia.

Tuổi 50 hoàn toàn không phải tuổi ?ovô tích sự?, tuổi ?oxấu xí? và hoàn toàn không phải tuổi già yếu. Có thể ngày xưa là như thế, bởi vì cuộc sống khó khăn, trình độ khoa học thấp kém, tuổi 50 đã bị coi là tuổi ?obà lão?, chấm dứt mọi nhoạt động sôi nổi, tuổi bắt đầu đi dần vào cõi chết. Nhưng ngày nay, tuổi 50 mới chỉ là 2/3 cuộc đời, sức lực người phụ nữ vẫn còn đang cường tráng.

Tuy nhiên, chúng tôi không nhận thấy đây là giai đoạn quan trọng. Trước hết, tuổi 50 là tuổi bản lề, tuổi có những biến đổi lớn lao về mặt cơ thể, tâm lý cũng như xã hội. Đấy là bước ngoặt từ một thế cân bằng này chuyển sang một thế cân bằng khác.

Trước hết, những thay đổi bắt nguồn từ hoạt động hoc-mon là nhân tố đã từng lần đầu tiên đừa người phụ nữ bước vào thời kỳ sinh nở (tuổi dậy thì) và bây giờ đột ngột chấm dứt thời kỳ ấy. Bắt đầu có kinh nguyệt là bước ngoặt đầu tiên và không còn kinh nguyệt là bước ngoặt thứ hia của cuộc đời người phụ nữ. Dưới đây, mong các bạn sẽ thấy vào tuổi này, nữ tính vẫn giữ được ?ođầy đủ? các quyền hạn của nó (xem câu 640).

12.2 ?" Mãn kinh vào tuổi nào?

Về mặt y học, kinh nguyệt chấm dứt vào thời gian từ 48 đến 55 tuổi. Đa số vào tuổi 52, hoàn toàn không có liên quan gì giữa độ tuổi dậy thì và tuổi mãn kinh. Hiện nay, người ta cho rằng tuổi mãn kinh phụ thuộc vào di truyền. Tuy nhiên, tuổi mãn kinh có thể đến muộn hơn:

- Với những phụ nữ có trình độ học vấn cao.

- Với những phụ nữ sống trong môi trường văn hóa phong phú (chủ yếu là ở thành thị).

- Với những phụ nữ có công việc ngoài xã hội.

Dùng viên ngừa thai cũng làm chậm đôi chút tuổi mãn kinh. Còn tình trạng gia đinh (có chồng hay độc thân) hoàn toàn không ảnh hưởng.

Mãn kinh đến trước tuổi 40 là không bình thường. Tình trạng bệnh hoạn này có ở khoảng 6% phụ nữ.

12.3 ?" Mãn kinh: buồng trứng ngừng hoạt động

Không còn kinh nguyệt nữa có nghĩa là hoạt động của hệ thống vùng dưới đồi - tuyến yên - buồng trứng chấm dứt (xem câu 7). Vùng dưới đồi thôi không chỉ huy, tuyến yên im lặng thế là buồng trứng ngủ không làm việc nữa. Nghĩ thế là không đúng. Thật ra buồng trứng mới là nguyên nhân chủ chốt. Đến một ngày nào đó, chúng quyết định thôi không tuân lệnh vùng dưới đồi nữa. Sự vô kỷ luật đó của buồng trứng lúc đầu kéo theo những kinh nguyệt thất thường, hỗn loạn cho đến cái ngày buồng trứng chấm dứt hoàn toàn việc rụng trứng và kinh nguyệt cũng biến mất.

12.7 ?" Thời kỳ mãn kinh: ba giai đoạn

Một buổi sáng, bạn quyết định đi khám ở thầy thuốc phụ khoa. Xưa nay kinh nguyệt của bạn bao giờ cũng đều, vậy mà gần đây lộn xộn quá, mới sạch kinh chưa được nửa tháng, đã lại ?othấy? có rồi. Và hành kinh kéo dài tới nửa tháng trời (có người bỗng mất bặt kinh trong liền 3 đến 6 tháng). Tại sao vậy? Chỉ đơn giản là bạn bước vào tuổi mãn kinh. Bạn đang ở độ tuổi 45 ?" 50 chứ gì? Hay hỏi mẹ bạn xem tuổi mãn kinh của các cụ ngày trước là bao nhiêu? Di truyền mà!

Các buồng trứng đâm nhiễm thói vô kỷ luật. Lệnh của vùng dưới đồi và tuyến yên đưa xuống, chúng thực hiện rất chểnh mảng, kể ra thì cũng dễ giải thích: chúng đã ít nhiều bị kiệt lực. Việc tiết hoc-mon estrogène cũng bị lơ đãng. Trứng thôi không rụng nữa thì progestérone cũng không được tiết ra và như chúng ta đã biết (xem câu 34), thiếu progestérone, vú bạn cương lên và đau, đôi khi có vài cơn bốc hỏa (xem câu 530. 531). Tất cả những hiện tượng trên là dấu hiệu báo bạn bước vào gia đoạn tiền mãn kinh.

12.8 ?" Mất kinh đã đựoc một năm rồi.

Khi đó chính thức là bạn đã mãn kinh.

12.9 ?" Kinh nguyệt đột nhiên trở lại.

Có trường hợp mãn kinh đã một năm hay hơn, đột nhiên kinh nguyệt trở lại. Bạn đừng vội hoảng hốt mà hãy đi khám phụ kho xem nguyên nhân tại đâu. Thầy thuốc sẽ cho tiến hành những kiểm tra cần thiết: chụp tử cung (xem câu 56), lấy niêm dịch (xem câu 65) đem xét nghiệm sẽ thấy câu trả lời khiến bạn yên tâm.

Những cơn bừng bừng như vậy trước nay vẫn được coi là dấu hiệu chủ yếu của tuổi mãn kinh. Còn những thất thường về kinh nguyệt chưa phải đã là dấu hiệu chắc chắn nhất. Có phần đúng, bởi vì 75% phụ nữ thấy hiện tượng này. Nhưng 25% hầu như không biết nó thế nào!

12.10 ?" Những cơn bốc hỏa bừng bừng lặp đi lặp lại do đâu?

Những cơn bừng bừng này thường xuất hiện khi bước vào giai đoạn hai, tức là thật sự mãn kinh. Càng gần ngày mãn kinh, chúng càng xảy ra liên tiếp hơn và có khi kéo dài đến hàng năm. Bạn đột nhiên thấy mặt, cổ, vai đỏ bừng, mắt đỏ và đẫm nước mắt. Mồ hôi ra ướt đẫm quần áo, tóc tai. Có khi một ngày tới 20 ?" 30 lần hoặc hơn nữa, cả ban đêm. Nhiều phụ nữ không hiểu đã hoảng hốt thực sự. Nhưng rất may là chứng này có thể chữa được. Nguyên nhân của nó có hai giả định: Một là buồng trứng không tuân lệnh vùng dưới đồi nữa. Giả định thứ hai là vùng dưới đồi có những bộ phận tiếp nhận estrogène. Bây giờ chúng không được cung cấp estrogène nữa nên phản ứng. Cả hai giả thiết đều chưa được thỏa đáng.

12.11 ?" Chữa cách nào?

Có 3 cách:

- Dùng estrogène dưới bất kể hình thức nào: thuốc uống, đắp lên da hoặc thuốc tiêm bắp, sẽ chấm dứt ngay những cơn bừng bừng kia.

- Viên cyclofénil, mỗi ngày 2 viên, uống 20 ngày mỗi tháng. Thuốc không độc nhưng kết quả không chắc chắn, chỉ đạt 1/3 trường hợp.

- Viên sulpiride, 6 viên mỗi ngày rồi giảm xuống 2. Tác dụng cũng không tốt hơn cyclofénil, chỉ đạt hiệu quả khoảng 1/3 trường hợp.

Cách tốt nhất là thử dùng cả 3 thứ. Thứ nào hợp với cơ thể bạn thì bạn dùng tiếp.

12.12 ?" Cách kiểm tra tuổi mãn kinh

Khi thấy mất kinh, người ta kiểm tra xem có phải đã mãn kinh không bằng mấy cách:

- Xem bảng theo dõi thân nhiệt (xem câu 57), nêu liên tục dưới 37 độ C tức là không có trứng rụng.

- Tìm lượng hoc-mon trong máu, nếu thấy lượng estrogène giảm dần còn progestérone hoàn toàn không có nghĩa là việc tiết estrogène đã giảm và do không rụng trứng nên không có progestérone.

- Tìm lượng gonadotrophine trong máu (FSH và LH) thấy tăng lên rõ rệt càng chứng tỏ bạn đã mãn kinh (xem câu 442).

- Khám bộ phận sinh dục (được tiến hành ngay từ lúc đầu), thấy âm hộ bình thường, âm đạo vẫn ẩm ứot nhưng màu sắc có nhạt đi. Cổ tử cung khô ráo (xem câu 504) có nghĩa chất nhờn cổ tử cung không còn, do thiết estrogène. Lúc này việc lấy niêm dịch ra xét nghiệm là vô cùng cần thiết.

- Lấy chút niêm mạc ở tử cung để biết tình trạng bên trong tử cung (xem câu 445). Chỉ cần dùng một cái ?ochổi? bằng chất dẻo đưa vào, xoay một vòng là hớt được màng nhầy đem ra xem ở kính hiển vi tại phòng xét nghiệm.

12.13 ?" Đừng bao giờ để huyết ra mà không tìm nguyên nhân.

Kinh nguyệt không còn nữa rồi vậy sao còn ra huyết? Có thể do:

- Chỉ đơn giản là bạn bị nước ở màng âm đạo trong lúc giao hợp. Do không có hoc-mon nên niêm mạc khó và dễ bị tổn thương nhẹ, chỉ cần điều trị bằng cách cho viên trứng có estrogène vào âm đạo để âm đạo ướt trở lại là khỏi.

- Buồng trứng đột nhiên làm việc trở lại và lại tiết estrogène khiến kinh nguyệt lại ra thêm một, hai lần nữa. Không có gì quan trọng.

- Nếu bạn dùng thuốc chống khớp nên báo cho thầy thuốc phụ khoa biết, bởi vì thuốc kháng viêm khớp thường chế bằng các hoc-mon sinh dục và có thể kích thích huyết ra (kinh nguyệt giả), nhất là ngoài tuổi 50, bạn thường dễ mắc bệnh thấp khớp.

- Cuối cùng, nếu thấy thầy thuóc đề nghị bạn làm những ông việc khám nghiệm quan trọng, bạn đừng vội lo trước vì ông ta nghĩ có thể huyết ra do khối u buồng trứng hoặc ung thư tử cung. Nếu không có gì thì chỉ tốt thôi và ít nhất cũng làm bạn yên tâm hẳn một bề (xem câu 56, 65, 67 và câu 440 cùng những câu tiếp theo đó).

12.14 ?" Bạn có thai? Cũng có thể!

Do buồng trứng không hoạt động, bạn không thể có thai, nhưng trong thời gian rối loạn của bộ máy sinh dục vào tuổi mãn kinh, trứng vẫn có thể còn sót và có thể rụng bất ngờ. Những thai trong thời kỳ này dễ không bình thường, tỷ lệ biến trứng nhiễm sắc tăng gấp đôi so với thời kỳ bạn còn trẻ và 5% trẻ sinh ra bị dị dạng. Cho nên, chúng tôi vẫn nghĩ bạn nên dùng biện pháp tránh thai và đừng vội quả quyết là không thể có thai.

12.15 ?" Tuổi mãn kinh, nên trành thai theo biện pháp nào?

Tất cả các biện pháp đều dùng được:

- Pi-luyn nhỏ, không có estrogène (xem câu 111, 112) hiệu quả tốt nhưng dễ gây rối loạn hoc-mon.

- Viên estrogène ?" progestérone nhỏ (xem câu 11. 12).

- Đặt vòng hiệu quả tốt nhưng cũng dễ gây những rối loạn nhỏ.

- Thắt vòi trứng, tốt nhưng lại phải tiến hành bằng phẫu thuật và cũng có những phiền toái kèm theo.

- Thuốc diệt tinh trùng, dưới dạng nút, kem, thuốc đắp, viên trứng. Rất tốt, hiệu quả bảo đảm 95%.

12.16 ?" Viên ngừa thai: đó là thứ thích hợp nhất

Dùng viên ngừa thai vào tuổi từ 45 đến 50 sẽ ngăn cho bạn những rối loạn thời tiền mãn kinh. Viên này điều hòa kinh nguyệt, ngăn những cơn bừng bừng (xem câu 622) và những rối loạn tâm lý không tốt vào tuổi này của bạn. Chúng còn bổ sung estrogène mà bạn đang thiếu.

12.17 ?" Vậy tại sao thầy thuốc phản đối nó?

Một số thầy thuốc khuyên bạn đừng dùng thuốc có estrogène vì ngại có thể gây ung thư. Tất nhiên loại thuốc này có một số chất chống chỉ định: nếu bạn đang có một u xơ lớn, nếu bạn đã từng bị ung thư và đã mổ, nếu bạn cao huyết áp, nghiện thuốc là, trong máu có cholestérone cao, v.v? Nếu vậy thì bạn hãy dùng pi-luyn liều nhỏ, chỉ có progestérone là hoàn toàn bảo đảm, không phải lo ngại gì.

12.18 ?" Đặt vòng? Có sao không?

Chỉ có một điều không thuận lợi là kinh nguyệt thất thường trong giai đoạn này dễ khiến bạn lầm lẫn với những sự ra huyết do vòng. Cho nên, cái chính vẫn là do bạn. Nếu đặt vòng thấy dễ chịu thì đặt vì hiệu quả của vòng rất cao: 90%.

12.19 ?" Nếu thấy triệu chứng có thai, cần khám ngay

Đang trong thời kỳ tiền mãn kinh, bạn thấy chậm kinh nguyệt, bạn lo lắng. Rất dúng và bạn cần kiểm ra ngay. Trước hết xem bảng theo dõi thân nhiệt: nếu vẫn dưới 37 độ C thì nghĩa là không phải bạn đang có thai (xem câu 57). Dù sao cẩn thận hơn, bạn cũng thử đi khám phụ khoa và làm xét nghiệm xem (xem câu 91) và nếu đúng là có thai, bạn có thể hút hoặc nào. Bạn đừng ngập ngừng gì bởi thai vào tuổi này rất dễ không bình thường.

12.20 ?" Phòng ngừa mãn kinh. Không được.

Lúc nào cũng nghe thấy người ta nói đến phòng ngừa và phòng ngừa. Phòng ngừa một bệnh thì còn có thể nhưng phòng ngừa mãn kinh thì không được. Cũng có thể bắt nó đến sớm hay đẩy lùi nó xa hơn. Nếu bạn đặtc âu hỏi đó ra, thầy thuốc chắc chắn sẽ đáp:

?oBà cứ đợi đến lúc có những dấu hiệu của tiền mãn kinh, ta sẽ nói đến chuyện ấy?. Mà đúng như thế, y học ngày nay có khả năng giảm nhẹ cho bạn những nỗi khó chịu của tuổi mãn kinh.

Vào khoảng tuổi 45, bạn thấy vú cương lên, bụng ứ hơi, kinh nguyệt thất thường, sức khỏe có vẻ giảm sút. Thầy thuốc sẽ kê đơn cho bạn progestérone. Rồi bạn thấy những cơn bừng bừng (xem câu 622), kinh nguyệt càng rối loạn, thầy thuốc tiếp tục cho bạn dùng thêm thuốc này hay thuốc khác, estrogène được bổ sung thêm vào cho progestérone bạn đang dùng?

12.21 ?" Kinh nguyệt không đều thời mãn kinh: nên xử trí thế nào?

Có nhiều cách chữa:

- Dùng riêng progestérone dưới hình thức viên uống từ ngày thứ 16 đến ngày thứ 25 của vòng kinh, có khi dùng sớm hơn (từ ngày 10 thậm chí từ ngày thứ 5).

- Tùy yêu cầu của bệnh nhân, thầy thuốc có thể cho dùng thêm estrogène tùy theo bệnh tình của bạn.

- Viên estro ?" progestérone liều nhỏ.

12.22 ?" Đặt vòng rồi còn dùng progestérone được nữa không?

Đặt vòng là cách tránh thai rất thuận tiện và thích hợp vào độ tuổi của bạn. Nhưng không đủ làm bạn dễ chịu (xem câu 630). Vừa đặt vòng, bạn vừa có thể dùng thuốc có progestérone, chỉ càng tốt mà thôi.

12.23 ?" Thiếu progestérone có khó chịu lắm không?

Chính vú cương và đau, bụng ứ hơi, sụt cân? là do thiếu progestérone. Sự thiếu hụt này cũng là dấu hiệu đầu tiên cảu thời kỳ tiền mãn kinh, do việc rụng trứng bị chểnh mảng. Chính vì thế estrogène được tiết ra những triệu progestérone làm cân bằng lại đã gây ra những triệu chứng kể trên, giống triệu chứng thời gian sắp thấy kinh (xem câu 34).

12.24 ?" Tại sao cách điều trị bằng progestérone lại đáng quý đến thế?

Progestérone tránh cho bạn những nỗi khó chịu (vú cuơng và đau bụng, ứ hơi? ), đồng thời nó còn là thứ bảo vệ tuyệt vời để tránh ung thư. Ung thư vú hay tử cung trong giai đoạn này thường một phần do tích tụ quá nhiều estrogène và chúng duy nhất tác dộng vào cơ thể bạn. Progestérone vào sẽ làm cân bằng estrogène, tránh được trạng thái hỗn loạn đáng lo ngại.

12.25 ?" Bạn không muốn béo? Nên ăn theo chế độ kiêng một chút.

BẠn thấy béo ra. Do hai nguyên nhân: thiếu hẳn progestérone trong khi estrogène có khuynh hướng lưu trữ nước và muối trong cơ thể. Bên cạnh đó, do tâm trạng thất thường, bạn dễ tìm đến những món ăn hơi quá nhiều chất.

Làm thế nào để chống béo? Trước tiên là dùng thuốc có progestérone để cân bằng estrogène. Hai là có chế độ ăn kiêng một chút, đơn giản thôi, bớt chất mỡ, đường, tăng đạm (thịt nạc, sữa, trứng, cá) và rau xanh. Nhưng coi chừng: chế độ ăn cần đựoc cân bằng và tùy thuộc từng tạng người và bạn nên tìm đến một chuyên gia về ăn kiêng. Bạn đừng nên chạy theo mốt và cũng dừng tin vào thuốc chống béo. Ăn hợp lý, thế là đủ. Kết hợp với hoạt động cơ bắp (thể thao, đi bộ, xe đạp, bơi) và bạn sẽ sống dễ chịu.

12.26 ?" Quan hệ tình dục có còn đầy ddur khoái cảm nữa không?

Từ tiền mãn kinh, mãn kinh đến hậu mãn kinh, thời gian kéo dài tới 1 năm mới chấm dứt. Ngay từ tuổi 38 ?" 40, buồng trứng đã bắt đầu hoạt động chuệch choạc và tiết ra ít progestérone rồi. Đến tuổi 49 ?" 50, sang thời kỳ mãn kinh kéo dài 3 ?" 4 năm cho đến khi kinh nguyệt hoàn toàn chấm dứt. Sau đấy đến hậu mãn kinh?

12.27 ?" Quan hệ tình dục có còn đầy đủ khoái cảm không?

Cuộc điều tra trên phạm vi toàn nước Pháp vào năm 1986 được tổng kết như sau:

- 97% thấy tuổi mãn kinh diễn ra bình thường, thoải mái.

- 82% thấy đó là một ?okhủng hoảng? nhất thời.

- 56% cho biết ?othế là được yên ổn?.

- Chỉ 5% than phiền đấy là một ?obệnh?.

Trong 100 người được hỏi, 70% cho biết âm đạo khô không làm họ khó chịu. Còn 30% người kêu ca là rất khó chịu, có nghĩa đa số thích ứng được với tình trạng chất nhờn ra ít. Tuy nhiên, nếu bạn sinh hoạt tình dục vẫn nhiều thì cơ quan sinh dục ít thay đổi. Nếu bạn sinh hoạt tình dục thưa thớt quá thì âm đạo sớm teo và cứng lại. Có lẽ những người kêu ca đều là những phụ nứ sinh hoạt tình dục qua ít hoặc ngừng hẳng việc giao hợp. Trong việc giữ được lâu hứng thú tình dục, có vai trò của hoc-mon sinh dục, nhưng phần quan trọng còn là tác động tâm lý. Cho nên, ngoài chuyên gia phụ khoa, bạn nên tìm đến chuyên gia tâm bệnh học và chuyên gia về tình dục học.

Tuy nhiên, cũng có vài biện pháp nhỏ: dùng kem tử cung có chứa estrogène hay testostérone [i}(hoc-mon sinh dục nam có tác dụng kích thích hào hứng tình dục của phụ nữ)[/i] hoặc những mỡ bôi trơn trung tính bán tại các hiệu thuốc. Nhưng cái chính vẫn là phương pháp điều trị bằng hoc-mon estrogène và progestérone.

12.28 ?" Phải chăng đây mới là tuổi khoái lạc lên cao nhất?

Trong suốt thời gian đang tuổi sinh nở, người phụ nữ nào cũng lo ngay ngáy chỉ lo ?otắt kinh?. Đến nay không còn khả năng sinh nở nữa, người phụ nữ được hoàn toàn yên tâm trong lcú giao hợp. Phải chăng đấy là nguyên nhân khiến họ lúc này mới phát hiện đầy đủ khoái lạc trong giao hợp? Kết quả một cuộc điều tra cho thấy:

- 12% cho biết họ giao hợp nhiều hơn và khoái cảm đạt cao hơn.

- 48% cho biết cũng không hơn không kém so với thời chưa mãn kinh.

- 30% cho biết hứng thú giao hợp ngày càng giảm và chất lượng giao hợp cũng sút kém.

- 10% hình như chỉ mong sớm đến tuổi mãn kinh để chấm dứt quan hệ tình dục với nam giới.

Tuy nhiên, cuộc điều tra cũng cho biết: nhiều phụ nữ vẫn còn bị định kiến và dư luận xã hội chế ngự. Dư luận này cho rằng phụ nữ tuổi 50 mà vẫn còn sinh hoạt tình dục bình thường là ?odâm đãng?! Đó là quan niệm cổ hủ và độc ác, mong bạn đừng bị nó chi phối.

12.29 ?" Thế nào là sinh hoạt tình dục bình thường?

Với trình độ văn hóa xã hội hiện nay, không còn lý do gì tồn tại bất cứ một sự cấm đoán nào đối với sinh hoạt tình dục. Tuy nhiên, sinh hoạt tình dục bình thường của tuổi mãn kinh không giống như tuổi đang trẻ trung do những thay đổi trong hoạt động của bộ máy sinh dục.

Bên cạnh đó, đối phương nam giới cũng không còn thanh xuân nữa. Sinh hoạt tình dục thưa hơn và cũng không mãnh liệt lắm nữa. Đó chính là bình thường. Nhiều cặp đã đồng ý với nhau là nên ?okhôn ngoan? hơn nghĩa là họ đã thích ứng được với tiết tấu mới của cơ thể họ.

12.30 ?" Những biến đổi ?otại chỗ? do tuổi mãn kinh.

Bạn muốn sinh hoạt tình dục bình thường vào tuổi mãn kinh ư? Hoàn toàn có thể được. Nhưng các hoc-mon lại không đáp ứng được những yêu cầu thầm kín của bạn. Estrogène giảm đi, progestérone thì không có, chất nhờn để bôi trơn âm đạo tiết ra chậm chạp, thành âm đạo giảm đi tính đàn hôi. Thời gian cương cứng ở nữ cũng như ở nam đều không kéo dài được như xưa (xem câu 677 và tiếp theo).

Tuy nhiên, tất cả những tình trạng đó không phải không thể đảo ngược, có những biện pháp rất đơn giản và hữu hiệu.

12.31 - Nếu không xử trí, làm sao có được những giao hợp thỏa mãn.

Sang tuổi mãn kinh, biết bao phụ nữ giao hợp thấy đau và dần dần mất hẳn hứng thú tình dục. Âm đạo khô và dễ bị thương tổn, biến giao hợp thành một cực hình. Vậy mà họ lại ngại ngùng không dám thổ lộ điều ấy với thầy thuốc.

Muốn khôi phục lại hứng thú tình dục, bạn cần bổ sung lượng hoc-mon, làm cho âm đạo vẫn giữ được mềm mại và tính đàn hôi, giúp âm hộ vẫn mềm mại như lúc còn trẻ. Những viên trứng hoặc thuốc mỡ có chứa lượng estrogène nhỏ rất hữu ích. Viên trứng đôi khi còn được mang cả những vi khuẩn Doderline (xem câu 506) vào cư trú trong âm đạo. (Nên nhớ rằng đến tuổi mãn kinh, loại vi khuẩn quý giá này cũng mất dần, làm môi trường nội âm đạo mất tính a-xit để diệt vi khuẩn gây bệnh). Cách đưa thuốc vào tại chỗ như thế sẽ tránh không để estrogène vào máu, nguy hiểm đối với những phụ nữ có chỉ định không được dùng estrogène. Bạn dùng loại thuốc tác động tại chỗ này rất tốt để chống tình trạng đau trong lúc giao hợp (xem câu 688) nhưng cũng vẫn là không đủ so với cách điều trị toàn thân.

12.32 ?" ?oCòn ai thèm đến tôi nữa??

Không ai nghĩ tuổi xuân của mình là vĩnh cửu. Và chuyện giảm khả năng tình dục là điều tất yếu phải xẩy ra. Cho nên bạn đừng lấy đó là điều để mặc cảm. Tuy nhiên, bạn phải thấy rằng, phụ nữ đã có được những biện pháp để bổ sung, thay thế trong khi nam giới cho đến nay vẫn chưa có được và ta phải hiểu rằng những tiến bộ khoa học và văn hóa trong phép vệ sinh và gìn giữ cơ thể chẳng bao lâu nữa sẽ xóa hết những định kiến về tuổi ?okhủng hoảng? này.

12.33 ?" Hai bài thuốc căn bản để chống phiền muộn.

75% phụ nữ cho biết họ rất hiểu về những rối loạn trong tuổi mãn kinh. Vậy tại sao họ không áp dụng những thành tự về y học trong lĩnh vực này? Còn 25% cho biết họ không hề thấy khủng hoảng gì hết. Với số người này, việc tìm đến sự hỗ trợ của thuốc men tùy thuộc vào bản thân họ. Theo con số điều tra được thì hiện nay vẫn có tới 96% phụ nữ cố gắng chịu đựng một mình, không hề nhờ cậy đến khoa học. Phải chăng đó là tâm trạng quá thụ động của phụ nữ tuổi mãn kinh?

Trong khi đó, ở các độ tuổi khác, họ khai thác đến cùng mọi thành tựu của y học; tronb việc tránh thai, chủ động tạo khoái cảm trong giao hợp, nâng cao chất lượng sinh con và nuôi con. Vậy mà những người phụ nữ mãn kinh coi chuyện của họ là tất yếu, là trời sinh ra và chỉ có cách chịu đựng mà thôi.

Cách suy nghĩ đó chúng ta cần đánh cho tan. Đây là bài thuốc căn bản thứ nhất. Bài thứ hai là tìm đến các loại thuốc có hoc-mon sinh dục mà chúng tôi đã chứng minh tác dụng quyết định của chúng đến sinh hoạt tình dục của nữ giới.

12.34 ?" Những tác dụng quý báu của estrogène.

Trước hết làm biến mất những cơn bừng bừng (xem câu 622), giải tỏa ngay lập tức nạn teo âm đạo và âm hộ. Estrogène còn giữ cho bạn mềm mại, giúp hoạt động của bộ máy tuần hoàn, cản quá trình mọc lông, giữ vóc dáng bề ngoài của bạn cân đối và duyên dáng, đẩy lùi quá trình gài nua. Estrogène còn làm giảm tâm trạng ưu tư, phiền não, giúp bạn ngủ ngon và chống được cảm giác mệt mỏi. Nó còn bảo vệ hệ thống xưong cốt, chống chứng loãng xương là bệnh phụ nữ tuổi mãn kinh rất hay mắc (tới 30% và đều do không dùng các biện pháp bổ sung hoc-mon).

Estrogène còn chống được tật béo vì nó khôi phục sự thăng bằng trong việc chuyển hóa chất li-pid mà không pahỉ dùng đến các thứ hóa chất có hại trong cơ thể.

12.35 ?" Tại sao cần đến progestérone?

Để chế ngự tác động kích thích của estrogène khi hoc-mon này làm vú cương đau, làm chất nhầy tử cung ra quá nhiều cũng như chất nhờn cổ tử cung bám đặc. Tóm lại, progestérone làm công việc điều chỉnh, đồng thời, nó còn một tác dụng qúy báu nữa là ngăn chặn ung thư (xem câu 636).

12.36 ?" Có cách điều trị không cần hoc-mon không?

Nhiều phụ nữ dại dột và khờ khạo đi dùng các thứ an thần (hoặc thuóc ngủ) bởi vì không hiểu những phiền muộn của tuổi mãn kinh bắt đầu từ đâu, do cơ chế nào sinh ra. Còn trường hợp estrogène bị chống chỉ đinh, bạn có thể dùng những thuốc đánh trựuc tiếp vào hệ thống vùng dưới đồi, tuyến yên, như cyclofénil và sulpiride.

12.37 ?" Bệnh loãng xương.

Đây là bệnh hay mắc phải vào tuổi mãn kinh và sau mãn kinh. Bệnh này không có triệu chứng gì rõ khi mới mắc cho nên được gọi là ?odịch thầm lặng?. Dấu hiệu đầu tiên là gãy xương, không đỡ nổi thân mình, người lùn đi, lưng còng.

Ngày nay, khoa học tình ra được là do thiếu estrogène. Cho nên khi phát hiện loãng xương là bạn phải lập tức dùng estrogène ngay để chặn đứng quá trình ấy lại. Ngoài estrogène, khoa học còn tìm ra một hoc-mon khác lấy từ tuyến giáp goi là calcitonie cũng có tác dụng phòng và chống bệnh loãng xương. Còn một cách phòng bệnh nữa là chế độ ăn uống. Bạn nên chú ý ăn những thức ăn có calci (cần 1 gam/ ngày) như sữa và các chế phẩm của sữa (pho-mat, sữa chua) và các loại nước khoáng (còn gọi là nước suối).

Nạn loãng xương khá phổ biến. Ở Pháp có 3 đến 4 triệu bệnh nhân. Ở Mỹ, ngành y tế hàng năm phải chi cho bệnh này một tỷ đô la!

12.38 ?" Một cuộc sống khỏe mạnh, năng động

Đúng thế, Tất cả mọi biện pháp vệ sinh đều ảnh hưởng rất tốt đến việc chống bệnh loãng xương. Họat động thể thao rất tốt cho việc gìn giữ chất xưong tron cơ thê. Với một điều kiện: kiêng thuốc là. Thuốc là làm giảm hoc-mon estrogène. Phụ nữ hút thuốc lá rất dễ bị loãng xương, các thống kê đã chứng minh.

12.39 ?" Buồng trứng ra sao?

Sau mãn kinh, buồng trứng bị teo lạo là trở nên nhăn nheo, nhỏ xíu. Vậy mà có 20% phụ nữ vẫn thấy cơ thể tiết ra một lượng estrogène tuy rất ít, khiến thầy thuốc lúng túng không biết có nên cho họ progestérone để cân bằng lại không? Theo chúng tôi thì rất nên cho, ít nhất cũng vì progestérone ngăn chặn ung thư vú và ung thư tử cung.

12.40 ?" Việc ghép buồng trứng.

Để duy trì hoạt động sinh dục cho phụ nữ từ tuổi mãn kinh trở đi, người ta dã nghĩ đến chuyện ghép buồng trứng thay thế cho buồng trứng bị teo. Tuy nhiên, cho đến ngày hôm nay, chưa được tiến hành trương hopự nào, mặc dù người ta đã thí nghiệm trên súc vật và thấy sau khi ghép những buồng trứng mãn kinh vào các con vật còn non tuổi, nhẽ ra những buồng trứng đó tiếp tục suy thoái, già đi thì chúng trẻ hẳn lai. Nhưng đối với con người chắc gì một vùng dưới đồi 50 tuổi đủ sức chỉ huy được buồng trứng đang ở độ tuổi 20? Vấn đề này còn phải đợi những tiến bộ thần kỳ về khoa học trong thế kỷ XXI.

12.41 ?" Phụ nữ mãn kinh, vậy nam giới có gặp hiện tượng gì tương tự như thế không?

Có chứ và người ta gọi tên hiện tượng đó là andropause, biểu hiện cũng gần với thời kỳ mãn kinh của nữ giới: rối loạn tiêu hóa, mất ngủ, tâm trạng trầm uất, tính hay bẳn gắt. Còn về phương diện hoc-mon sinh dục nam? Người ta nhận thấy testostérone vẫn được sản xuất bình thường, chỉ riêng hoạt động của hoc-mon chậm lại, nhưng không có tình trạng ngừng hẳn như ở phụ nữ.

----------

CHƯƠNG 13 - TUỔI GIÀ

13.1 ?" Làm chậm quá trình lão hóa bằng estrogène.

Tại sao về già, da mặt bạn mất đi vẻ mịn màng và tính đàn hôi? Vì tuổi mãn kinh kéo theo sụ suy giảm hoc-mon trong máu là thứ nuôi da và tạo cho da vẻ đẹp. Tuy nhiên, không phải chỉ do thiếu hoc-mon mà do cả tuổi già bởi vì người ta thấy nam giới cũng chịu những hiện tượng tưong tự mặc dù họ không phải chịu sự thiếu hụt estrogène. Nhưng có điều người ta nhận thấy, với phụ nữ mãn kinh và hậu mãn kinh dùng estrogène. Nhưng có điều người ta nhận thấy, với phụ nữ mãn kinh và hậu mãn kinh dùng estrogène da dẻ rất chậm khô đi hầu như còn giữ thêm được một thời gian khá dài vẻ mịn màng và mềm mại của nó. Những vết nhăn trên mặt cũng như đầy lên. Phải chăng, đó là điều bí mật của nữ giới, như thế đã có một bản giao kèo nào đó giữa những tuổi giả và các hoc-mon?

13.2 ?" Những chăm sóc cho tuổi già

Để giữ da dẻ tươi mịn trên mặt và cổ, hiện nay có những thứ thuốc mỡ (thuốc chứ không phải mỹ phẩm) trong có estrogène. Chúng chỉ có tác dụng tại chỗ mà không vào máu. Những thuốc mỡ này được phụ nữ ưa chuộng mà lại không đắt tiền và không có hại. Bạn có thể dùng vitamin A a-xít, cũng là thuốc và mua phải có đơn. Loại này dùng phải cẩn thận vì dễ gây phản ứng da. Cho nên phải dùng thử để xem da của bạn có thích hợp không đã. Nhưng kết qủa thì rất rõ ràng. Nhiều công trình khoa học của Mỹ gần dây chứng minh loại thuốc mỡ này làm trẻ lại và ngăn chựn những biểu hiện của tuổi già (đặc biệt những nếp nhăn nhỏ).

Ngoài ra còn thuốc collagène tiêm cũng rất lý thú, nó làm đầy lại những vết nhăn sâu. Thuốc phải do các nhà chuyên gia về da tiêm trong phòng bệnh. Đáng tiếc là nó khá đắt tiền và mỗi năm phải tiêm lại một lần.

Một kỹ thuật khác: điện châm. Dùng kim nhỏ cắm vào dưới vế nhăn rồi cho một luồng điện thật yếu chạy qua, kích thích và làm đầy chỗ lõm để xóa vết nhăn. Tuy nhiên, theo ý chúng tôi, các thuốc dùng hoc-mon estrogène và progestérone vẫn tốt hơn cả. Nhưng bạn phải bỏ thuóc lá. Thuốc lấ tạo cho màu da bạn vàng và xanh, thúc đẩy nhanh thêm quá trình lão hóa của da.

13.3 ?" Mu trọc

Hiện chưa có cách gì chữa được chứng bệnh này. Vô Rất nhiều phụ nữ đến tuổi mãn kinh thấy lông mu rụng hết, có người chỉ bị thưa. Nói thật là khoa học hiện chưa giải quyết được nạn ?ohói mu? ấy. Các thứ thuốc quảng cáo ở thị trường xem ra không đem lại kết quả gì. Cách chữa bằng hoc-mon estro-progestérone tỏ ra có thể ngăn chặn được nạn rụng lông ở mu, nhưng chỉ ngăn chặn chứ không phục hồi được.

13.4 ?" Nếu bạn không muốn mọc ria mép?

Nhiều phụ nữ bước sang tuổi 60 rất lo chuyện này. Những sợi lông dày bắt đầu mọc trên mép và nhiều khi lan xuống cả má. Để hiểu được hiện tượng này, chúng ta cần biết: cơ thể phụ nữ suốt cả cuộc đời liên tục tiết ra hoc-mon sinh dục nam. Nhưng estrogène được tiết ra đã ngăn hoc-mon sinh dục nam kia phát huy tác dụng và làm chức năng kháng hoc-mon nam. Nhưng đến tuổi mãn kinh estrogène biến đi, tác dụng của androgène (hoc-mon nam) không bị ngăn cản nữa, sinh ra lông, làm giọng nói trầm xuống và hơi khàn. Cho nên cách chữa cũng lại dùng estrogène để chặn lại.

13.5 ?" Móng tay dễ gẫy

Tình trạng này xảy ra vào thời khì chuyển tiếp. Sau khi rối loạn hoc-mon được giải quyết, móng tay lại phát triển bình thường như cũ.

13.6 ?" Giữ cho tóc vẫn tốt

Tóc bạc là do tuổi già, hoc-mon không dính líu gì tới đây. Tóc mất màu là do sự yếu của tuyến tiết bã nhờn là thứ làm cho tóc mượt và óng và có màu nâu sẫm. Dùng estrogène cũng có thể điều chỉnh được hoạt động của tuyến này. Đây cũng lại là một ưu thế của nữ so với nam. Nam giới chưa có cách gì khắc phục. hí hí, trong lúc các bác nam đợi tìm thuốc thì mời các bác ra tiệm làm đầu? để nhuộm ạ

13.7 ?" Răng ngày càng kém chất lượng

Dorothy những thay đổi trong sự chuyển hóa canxi là thứ cũng chịu tác động của sự thiếu hụt estrogène. Cho nên vào tuổi này, càng phải chăm sóc răng, miệng đều đặn hơn.

13.8 ?" Phụ nữ có được bảo vệ khỏi bệnh nhồi máu cơ tim không?

Gần đây, phụ nữ đang sắp đuổi kịp nam giới về tỷ lệ mắc các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, đáng chú ý là trước tuổi 50, rất ít phụ nữ mắc nhồi máu cơ tìm. Bệnh này là do tai biến động mạch vành, chúng bị tắc do xơ vữa động mạch. Mà vai trò của chất cholestrérone và thuốc lá trong hiện tượng này đã rõ ràng.

13.9 ?" Một kẻ thù thầm kín: chất cholestérone.

Lượng cholestérone trong máu nhiều, dễ gây các bệnh tim mạch và cũng nên phân biệt 2 loại cholestérone: cholestérone thiện (HDL) cholestérone ác (LDL). Loại trên bảo vệ và loại dưới gây bệnh. Cho nên khi xem lượng cholestérone trong máu cần tìm cả lượng HDL, nếu tỷ số cholestérone nói chung so với HDL dưới 4,4 là tốt.

13.10 ?" Phái ?oyếu? hay phái được ưu đãi?

Mặc dù chúng tôi có nói (xem câu 664) rằng phụ nữ đang sắp đuổi kịp nam giới về các bệnh tim mạch, nhưng vẫn phải thừa nhận tỷ lệ mắc nhồi máu cơ tim ở nữ giới chỉ bằng 1/10 đến 1/20 so với nam giới (ở tuổi dưới 40). Rõ ràng estrogène có vai trò tích cực trong việc phân bố mỡ trong máu và trong khi các hoc-mon còn có trong máu thì số phụ nữ mắc xơ vữa động mạch ít hơn nhiều so với nam giới. Cho nên sau tuổi mãn kinh, dùng hoc-mon estrongène còn giúp bạn tránh được những bệnh về tim mạch. Đây cũng là một ưu thế của nữ giới chúng ta, đừng dại dột bỏ qua.

13.11 ?" Cao huyết áp và ảnh hưởng của estrogène.

Đúng là dùng estrogène theo đường uống có làm tăng huyết áp lên đôi chút nhưng gần đây xuất hiện loại estrogène ?otự nhiên? có bán trên thị truờng (xem câu 657) khiến tình hình đã thay đổi. Còn extrogène dùng ngoài da thì không vào máu và không ảnh hưởng gì đén huyết áp. Phụ nữ bị cao huyết áp, cần dùng những loại thuốc chống cao huyết áp.

13.12 ?" Thấp khớp và loãng xương: 2 bệnh khác nhau

Một phần tư phụ nữ ngoài 60 tuổi bị thấp khớp, một nửa phụ nữ ngoài 70 mắc chứng này. Nam giứoi ít mắc hơn. Bệnh thấp khớp có thể xuất hiện từ tuổi 50, không liên quan gì đến mãn kinh và thiếu hoc-mon ả. Còn bệnh loãng xương thì chỉ xuất hiện sau mãn kinh và liên quan trực tiếp với sự thiếu hụt hoc-mon. Tuy nhiên người ta cũng nhận thấy tuổi mãn kinh và kèm theo nó là sự suy giảm hoc-mon khiến cho bệnh thấp khớp nặng thêm. Bệnh loãng xương nam giới cũng mắc nhưng tỷ lệ thấp hơn nữ giới nhiều.

13.13 ?" Mãn kinh sớm trước tuổi

Xảy ra hết sức hiếm và nguyên nhân do một tổn thương đường sinh dục, một biến dạng nào đó của buồng trứng khiến trứng ngừng rụng từ trước tuổi 40, thậm chí có khi trước tuổi 20. Đây là trường hợp bệnh lý cần phải khám nghiệm cẩn thận để điều trị.

13.14 ?" Sau tuổi mãn kinh: 2, 3 cách nhìn nhận tương lai.

Bước vào tuổi mãn kinh, nhiều phụ nữ cảm thấy mất thăng bằng và bi quan. Nhung bất cứ hoàn cảnh nào, bạn cũng có thể tìm ra một cách nhìn nhận tỉnh táo. Trước hết, bạn cần làm bảng so sánh: sang tuổi mãn kinh, bạn được gì, mất cái gì? Và cần thay đổi cách suy nghĩ như thế nào để thích ứng được với hoàn cảnh mới.

Trước hết, phải thấy bạn vẫn là bạn, hoàn toàn là con người ấy, không có gì thay đôi. Còn chuyện cơ thể thì mỗi tuổi mỗi khác, tránh sao được những sự đổi thay. Có người nghĩ: đến tuổi 50, kinh nguyệt hết không còn khả năng sinh sản nữa, mình đâu còn là phụ nữ? Nhưng thời đại ngày nay, việc sinh đẻ đâu phải là đặc trưng chủ yếu của phụ nữ? Còn về những mệt mỏi, bệnh tật của tuổi già thì ngày nay khoa học đã có nhiều biện pháp giúp bạn giảm được rất nhiều những nỗi khó chịu đó. Và nếu bạn chịu giữ gìn, săn sóc thân thể, ăn mặc cẩn thận, bạn sẽ giữ được duyên dáng. Bên cạnh đó, bạn có thêm bao nhiêu thuận lợi mới. Tuổi này bạn được thảnh thơi hon, tự tin hơn và nếu bạn muốn, sẽ có bao nhiêu hoạt động xã hội hữu ích và lý thú chờ đón bạn.

CHƯƠNG 14

TÌNH DỤC

14.1. Tại sao phải nói đến tình dục?

Sẽ có người cằn nhằn: ?oSao lắm sách bàn đến tình dục thế? Đâu cũng thấy nói đến tình dục. Trên sân khấu, màn ảnh, truyền hình, báo chí, tranh ảnh, áp phích, sách văn nghệ, sách khoa học và cả trong câu chuyện phiếm hằng ngày. Đủ lắm rồi, ngán đến tận cổ rồi. Không có gì là kín đáo, là thiêng liêng, là thơ mộng nữa. Tất cả chỉ là do phong trào ?otự do? mà thôi!?.

Nhưng theo chúng tôi, tự do trước hết do suy nghĩ và tự do đánh giá và muốn có suy nghĩ đúng, đánh giá đúng, cần có một thông tin đúng và thật trung thực, nghiêm túc để vạch rõ đâu là những nhận thức sai với sự thật và cũng cần có một giáo trình thông tin khách quan về các vấn đề tình dục. Nó còn quan trọng và có giá trị giải phóng hơn nhiều so với các thứ hàng được quảng cáo và bán đầy trong các ?ocửa hàng tình dục? hay các pim, băng hình, pa ?" nô.

Đọc đến đây, biết đâu chẳng có người thốt lên ?oCái chuyện ấy, ai chẳng biết từ thuở bé, việc gì phải dạy nữa!?, Khốn nỗi, với trình độ văn minh ngày hôm nay, những hiểu biết ít ỏi ngày xưa trở nên quá nghèo nàn và chứa đựng rất nhiều phỏng đoán sai lầm. Thiết nghĩ không thể vừa tự do luyến ái lại vừ mù tịt chẳng hiểu gì về mặt khoa học của luyến ái và tình dục.

14.2. Bạn cần phải biết đôi ba điều về ?oanh ấy?.

Trong quan hệ tình dục, cơ quan trọng yếu của nam giới là dương vật. Muốn đưa vào âm đạo, dương vật phải cương lên được. Cương dương vật là một phản xạ, nghĩa là không có ý thức chỉ huy. Chưa có hứng thì có muốn cũng không thể cương lên được, mà đang hứng tình thì có muốn nó xẹp xuống cũng không nổi. Cái mà người ta nhắc đến là hình ảnh thị giác và xúc giác kích thích dương vật cương cứng đều lọt ra ngoài sự chỉ huy của ý thức.

Dương vật cương cứng được là nhờ những bộ phận xốp chứa nhiều lỗ hổng nhỏ. Khi có sự thèm muốn, máu trào vào lấp kín các hốc ấy tạo cho dương vật có hình thù to, dài và cứng. Nếu để ý ta sẽ thấy dương vật khi cương cứng chỉa lên phía trên và ra đằng trước, phù hợp với trục của âm đạo. Sau khi phóng tinh, hết phản xạ hứng tình, máu bèn rút ra khỏi các lỗ hổng trong thể xốp, khiến dương vật trở lại hình dạng ban đầu, mềm nhũn và thõng xuống.

Chúng ta nói đến những động lực kích thích dương vật cương cứng lên, đó là nỗi thèm khát tình dục gọi là sự hứng tình. Những gì tạo nên sự hứng tình? Ta khó có thể xác định ranh giới, quy tắc. Những cảm xúc do đụng chạm (vuốt ve bộ phận sinh dục của nữ cũng như nhận được sự vuốt ve từ phía nữ), do thị giác (nhìn thấy thân thể phụ nữ chẳng hạn), những mùi, những thanh âm (tỉ như tiếng thì thầm mơn trớn) cộng với nhiều yếu tố bên ngoài khác được coi là tác dụng gợi hứng. Xin nhắc lại, ở đây không có quy tắc gì hết. Tuỳ mỗi người (tuỳ ?ovăn hoá? tình ái của mỗi thời đại, mỗi chủng tộc), chẳng hạn nhìn thấy một cặp vú trần, một gót chân nõn nà, một cái dzái tai kiều kiễm (thần tiên) là có thể gợi nên sự hứng tình khiến dương vật cương cứng với ít nhiều cảm giác hạnh phúc và hiệu quả.

Sự phóng tinh ở nam giới xảy ra đồng thời với khoái cảm cực độ ở nữ giới, kết thúc quá trình giao hợp. Tinh dịch được phóng ra khỏi bộ phận sinh dục nam theo từng đợt mạnh, mạnh đến mức nào là tuỳ theo từng người. Chúng ta biết kiểu phóng tinh từng đợt như vậy không phải ngẫu nhiên, mà nhằm đưa tinh dịch vào thật sâu, tới tận cổ tử cung để có thể gặp được trứng. Mỗi đợt phóng tinh ngắn và mạnh lại gây cho nam giới một cảm giác khoái lại mạnh mẽ. Và sau đợt phóng tinh cuối cùng khoảng vài giây hay vài phút tuỳ theo người, dương vật mềm lại như lúc trước. Tiếp sau đó là một thời gian vô cảm, nghĩa là thản nhiên với bất cứ sự kích thích tình dục nào. Thời gian vô cảm ấy có thể kéo dài vài phút cho tới vài giờ, tuỳ theo từng người nam.

Số lượng phóng tinh cũng giảm dần theo tuổi tác. Một số ít người, việc phóng tinh chỉ diễn ra trong có một đợt chứ không chia thành nhiều đợt như mọi người khác.

14.3. Những sự giống nhau giữa nam và nữ.

Giữa nam và nữ có nhiều khác biệt, đúng thế và hai bộ phận chính của cơ quan sinh dục của họ: dương vật và âm đạo được hình thành theo hai dạng trái ngược để khớp vào nhau. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều điểm tương tự giữa họ. Bạn đã biết rằng âm vật (hay âm hành) cũng có khả năng cương lên giống như dương vật và cũng có một tuyến khiến người ta nghĩ rằng âm vật chính là quy đầu đã bị biến chất thoái hoá. Chúng tôi không tán thành suy nghĩ đó nhưng rõ ràng có sự ?otương tự? giữa hai vật. Cả hai đều ?ocương cứng? lên để tạo khoái cảm tình dục.

Đáng buồn là rất nhiều đàn ông không biết đúng vị trí âm vật của nữ giới nằm chỗ nào. Thậm chí một số phụ nữ, phải đến khi thủ dâm mới đụng tới và biết đến nó. Mà âm vật mới chính là bộ phận tạo nên khoái cảm cao nhất. Nhiều phụ nữ ?olãnh cảm? thật ra là do chưa biết và chưa khai thác (hoặc chưa được khai thác) vai trò của âm vật trong lúc giao hợp.

14.4. Sự hứng tình của phụ nữ thể hiện ra như thế nào?

Thể hiện qua việc âm vật cương cứng lên và chất nhờn tiết nhiều, bôi trơn khu vực âm đạo và âm hộ. Chất nhờn này làm nhiệm vụ duy nhất: tạo điều kiện dễ dàng cho quy đầu trượt đi, trượt lại trong âm đạp. Nước nhờn này do tuyến Bartholin tiết ra cộng với chất nhầy ở cổ tử cung, nhưng chủ yếu là do âm đạo tiết ra do bị kích thích mạnh. Cho nên cắt bỏ tuyến Bartholin cũng không ảnh hưởng gì bởi chỉ riêng âm đạo cũng tiết đủ chất nhờn để bôi trơn đường đi của dương vật. Việc tiết chất nhờn cũng như âm vật cương cứng không phụ thuộc vào ý thức mà do những kích thích tình dục cũng giống như trường hợp dương vật cương cứng của nam giới.

14.5. Cảm giác ?okhoái lạc cực độ? của phụ nữ giống như thế nào?

Cảm giác này rất khó diễn tả bằng lời, cho nên ta thử so sánh với một cảm giác khác có lẽ dễ thấy hơn. Nếu như đỉnh điểm của khoái lạc tình dục trong nam giới dễ tả hơn thì cảm giác cực khoái của phụ nữ lại rất khó kể ra. Mỗi nhà văn, nhà thơ và tâm lý học lại miêu tả nó một cách. Vậy lúc ấy người phụ nữ cảm thấy gì? Nó kéo dài trong bao lâu? Cực khoái của âm vật có khác với cực khoái của âm đạo hay không? Có sự khác nhau chăng, tuỳ theo đối tượng giao hợp, tuỳ thời điểm và tuỳ xúc cảm của phụ nữ lúc đó? Có rất nhiều sự tinh tế trong truyện này, nhưng rõ ràng khoái cảm đỉnh điểm của nam mà người ta thường đánh giá là ?ođơn giản?, đấy là điều thứ nhất. Điều thứ hai, khoái cảm của phụ nữ xuất hiện từ từ và sau khi lên đến đỉnh điểm rồi cũng đi rất chậm hoặc nói cách khác, khoái cảm nữ giới kéo dài khá lâu, trong khi nam giới thì khoái cảm lên nhanh nhưng cũng nguội đi nhanh.

Việc khảo sát tương đối khoa học về khoái cảm của nữ được tiến hành ở Mỹ do hai nhà nghiên cứu Master và Johnson đã được đánh giá ca, cả về mặt lý thuyết cũng như trị liệu. Hai ông đã khảo sát và hỏi 487 phụ nữ và đưa ra một định nghĩa sau đây: Đó là ?osự đột nhiên ý thức của niềm khoái lạc tình dục, khu trú trong vùng âm vật nhưng lan toả lên phía trên, tới vùng xương chậu?, đó là bước thứ nhất. Bước thứ hai được Master và Johnson xác định: ?oMột cảm giác nóng bừng lan toả từ khung chậu ra khắp người?. Và bước thứ ba: ?oÂm hộ và các bộ phận sinh dục trong khu vực rung lên nhè nhẹ. Đó là những cơn co thắt bất giác kèm theo cảm giác tràn trề hạnh phục. Số những rung động này từ 3 đến 12 là khoái cảm cao độ, người phụ nữ hoàn toàn thoả mãn?.

14.6. Những vùng tạo hứng.

Là những nơi trên cơ thể khi bị kích thích có thể tạo nên thèm khát hoặc khoái cảm tình dục. Chúng nằm ở đâu? Có người sẽ trả lời: Ở khắp nơi. Quả vậy, tất cả mọi chỗ trên thân thể đều có thể tạo hứng tình dục. Tuy nhiên, vẫn có một số vùng ?onhạy cảm? hơn và mang tính chất chung cho hầu hết phụ nữ: cổ, mặt, môi, tai, vú (rất nhạy cảm), lưng dưới, toàn bộ vùng âm hộ và bẹn (mặt trong của đùi). Đối với nam giới, toàn bộ phần trên của cơ thể hầu như không tạo hứng mà chỉ phần dưới,cụ thể là bẹn, vùng mông và dương vật (bao gồm cả chung quanh đó). Xin nhắc lại: không phải tất cả mọi người đều giống nhau. Hơn nữa, có người dễ nhạy cảm tình dục, đụng vào nơi nào trên cơ thể họ cũng có thể gây cho họ thèm khát tình dục. Nhưng có người rất ít nhạy cảm về mặt này. Không thể có một cái mẫu cho tất cả mọi người.

14.7. Một nghệ thuật yêu mới.

Chúng ta không đi sâu vào từng kỹ thuật cụ thể mà nói khái quát là muốn cho cuộc giao hợp đạt kết quả tốt và đem lại sự thoả mãn về cảm xúc thì người phụ nữ phải được chuẩn bị để thật sự có hứng thú, phải cảm thấy thèm khát. Người nam giới hiểu biết và quan tâm đến đối phương nữ, cần phải ?ohi sinh? một chút cho công việc chuẩn bị này, bao gồm cả một loạt những đụng chạm, ve vuốt nhằm đẩy sự thèm muốn tình dục của bên nữ lên gần tới điểm cực khoái.

Cách chuẩn bị cũng không phải đồng nhất, cho nên cần thăm dò bản thân và thăm dò đối phương để biết những vùng nào tạo hứng cho đối phương nhiều nhất, nam giới vừa ve vuốt, đụng chạm, vừa hỏi và bên nữ cũng mạnh dạn và thành thật hướng dẫn thêm (?ocao lên một chút?, ?othấp xuống tí nữa??) thốt lên những điều ấy khó lắm chăng? Nhưng đấy lại chính là cách tốt nhất để bạn tự thạo cho mình sự thèm muốn rất cần thiết cho việc giao hợp đạt kết quả mỹ mãn. Hai người cần phải nghe ngóng nhau và chiều chuộng nhau. Ở đây không có vấn đề đạo đức, mà nếu có thì đạo đức chính là ở chỗ quan tâm đến nhau, mong muốn tạo cho người mình yêu niềm sung sương nhất có thể được.

14.8. Tại sao cần sự thèm khát?

Sự thèm khát tình dục chắc chắn là một trong những nguyên lý chủ yếu của nòi giống. Nếu như không có sự thèm muốn và niềm khoái cảm tình dục, không khéo loài người cũng như các giống vật khác sẽ lơ là chuyện bảo tồn nòi giống. Chúng ta ăn vì đem lại sự thích thú, chúng ta ngủ vì ngủ khiến chúng ta khoan khoái. Nếu giao hợp mà không đem khoái cảm nào thì sinh vật trên thế gian biến đi từ lâu lắm rồi.

14.9. Bệnh tật có thể gây thiểu năng tình dục ở nữ hay ham muốn được không?

Được chí, tỷ như bệnh đái tháo. Nhưng đấy là chuyện hãn hữu. Khi giao hợp không đem lại thích thú thì ta phải tìm nguyên nhân, trước hết là nguyên nhân tâm lý. Trong 100 người thiểu năng tình dục chỉ có 4 ?" 5 người là do nguyên nhân bệnh tật. Các ?ocông cụ? làm tình chịu sự điều khiển chủ yếu của bộ não, do đó mà nảy sinh khá nhiều phức tạp.

14.10. Khó khăn và khó khăn.

Trước hết hãy nói về những người sinh hoạt tình dục rất khó khăn, thậm chí không thể giao hợp bình thường với người khác giới, hoặc có những người mà hứng thú tình dục hết sức thất thường và cuộc giao hợp có đem lại khoái cảm hay không luôn luôn trở thành chuyện không thể chắc chắn.

Loại thứ nhất rõ ràng là thiểu năng tình dục, cuốn sách này không thể đưa ra giải pháp cho cả một loạt những trường hợp phức tạp ấy. Loại này nằm trên một biểu đồ tâm lý hết sức đa dạng bao gồm cả những cá tính tâm lý và những rối loạn tâm thần và thiểu năng tình dụch có nguyên nhân nằm trong tiềm thức và ký ức. Gặp trường hợp này phải tìm đến các chuyên gia tâm bệnh, các nhà phân tâm học. Những trường hợp kể trên may thay chỉ rất hiếm hoi. Đại đa số trường hợp ?okhó khăn? là những người vẫn sinh hoạt tình dục bình thường và luôn vấp phải những trở ngại làm giảm khoái cảm và có khi không thấy khoái cảm.

14.11. Hay gặp ở nam giới: phóng tinh quá sớm và bất lực không toàn phần.

Phóng tinh quá sớm là sau khi dương vật vừa cương cứng lên đã phóng tinh. Có trường hợp nam giới chưa kịp đưa dương vật vào âm đạo. Có trường hợp đưa vào được nhưng không đợi được đến lúc bên nữ đạt tứi điểm cực khoái. Bên nam được hưởng khoái cảm nhưng tiếp sau đấy rơi ngay vào thời gian vô cảm và cuộc giao hợp kết thúc ngay trong khi nữ giới chưa được hưởng khoái cảm. Bên nữ cảm thấy như bị hụt, bị hẫng và rất khó chịu.

Cuộc giao hợp chỉ đạt kết quả mỹ mãn khi có sự nhịp nhàng, hai bên đạt đến điểm cực khoái cùng một lúc. Sự bất lực tình dụch không hoàn toàn chính là ở chỗ bên nam không giữ được dương vật cứng lâu để đợi đến lúc bên nữ sắp đạt đến đỉnh điểm khoái cảm mới phóng tinh. Sau cuộc giao hợp, hai bên cảm thấy nặng nề như đã phải chịu một sự thất bại.

14.12. Về phía nữ: co thắt âm đạo cản trở giao hợp

Sự co thắt này xảy ra bên ngoài ý thức. Âm đạo co thắt mạnh khiến dương vật không dưa được vào và nếu cứ cố đưa, bên nữ sẽ rất đau. Co thắt âm đạo thể hiện thành một sự khước từ dương vật. Chứng bệnh này rõ ràng là từ trong tiềm thức bên nữ và tạo cho cặp nam nữ không biết bao nhiêu khó khăn trong cuộc sống chung hàng ngày.

14.13. Bệnh giao hợp đau.

Bên nữ thấy trong lúc giao hợp, có khi đau nhiều đến mức viêc giao hợp không thể thực hiện được. Nếu như đau ít thì cuộc giao hợp cũng không đem lại khoái cảm nào. Đau có khi ở cửa âm đạo, có khi bên trong hoặc khi dương vật đưa vào mới đau, nguyên nhân của bệnh này có rất nhiều và có một số trường hợp có thể cắt nghĩa được. Chẳng hạn bệnh u màng trong tử cung hoặc những tổn thương lành tính trong âm đạo do trùng trichomonase hoặc nấm. Việc giao hợp đau là tất yếu vì nó đụng chạm tới màng nhầy đang bị tổn thương, vô cùng nhạy cảm. Một nguyên nhân khác gây đau là do tư thế lúc giao hợp của hai người. Có những tư thế giúp cho dương vật vào được thật sâu trong âm đạo? nhưng cũng dễ làm nữ giới đau, điều đó dễ hiểu. Lời khuyên của chúng tôi rất đơn giản: nên tranh những kiểu giao hợp oái oăm.

14.14. Lãnh đạm tình dục: thật hay giả?

Lãnh đạm tình dục còn có tên gọi tắt là lãnh cảm. Không thể hphur nhân có nhiều trường hợp bị lãnh đạm tình dục thật sự: Người phụ nữ không có khả năng thèm khát tình dục hoặc hưởng khoái cảm trong giao hợp. Tình trạng lãnh đạm tình dụch hoàn toàn này thể hiện qua việc sợ tiếp xúc với nam giới, có nguyên nhân sâu xa trong hệ thần kinh của người đó. Nhưng chúng ta cũng đã thấy, sự lãnh đạm tình dục ?ogiả? là do bên phía nam giới không hiểu hoặc không muốn chiều chuộng bên nữ, tiến hành vội vàng và thô lỗ. Bao nhiêu phụ nữ đã không được hưởng khoái cảm tình dụch chỉ vì gặp người đàn ông như vậy. Cho nên khi nói đến lãnh đạm tình dục, chúng ta nên thận trọng, phải tìm hiểu kỹ xem nguyên do ở đâu.

14.15. Bệnh thiểu năng tình dụch có thuốc chữa không?

Có, nếu như nguyên nhân nằm trong phạm vi bệnh học, chẳng hạn, bất lực tình dục do bệnh đái tháo có thể chữa bằng cách chữa bệnh đái tháo hay bệnh giao hợp đau nguyên nhân do viêm nhiễm âm đạo thì có thể chữa bằng thuốc kháng sinh trị bệnh nhiễm khuẩn đó.

Còn nếu nguyên nhân thuộc phạm vi tâm lý thì rất phức tạp. Nhân đây cũng là lần nữa xin tỏ lòng khâm phục hai nhà nghiên cứu Master và Johnson đã đề ra một loạt phương pháp chữa bệnh tình dục có nguồn gốc tâm lý nằm sâu trong thế giới tiềm thức.

Chẳng hạn, trường hợp phóng tinh quá sớm, thiểu năng tình dục ở đây không có nguyên nhân tại chỗ: dương vật bình thường và có đầy đủ khả năng hoạt động, nhưng bệnh nhân mắc bệnh này luôn bị ám ảnh trong đầu bởi những bối rối lo âu hay định kiến nào đó, chúng cản trở anh ta. Hai ông Master và Johnson đã tìm ra những cách chữa mà không cần hỏi đến các chuyên gia phân tâm học. Ở đây dùng phương pháp squeeze chỉ phải dùng một động tác đơn giản: lấy tay bóp vào dương vật. Kỹ thuật này nếu dùng thạo có thể đảm bảo tới 95 ?" 98% kết quả. Tất nhiên không giải quyết được căn nguyên sâu xa trong tiềm thức nhưng ít nhất cũng ?otrấn áp tại chỗ? được lúc đó và giúp cho bệnh nhân có thể sinh hoạt tình dục bình thường với phụ nữ.

Gần đây xuất hiện cả một khoa học về giới tính giúp nam nữ những hiểu biết lý thuyết cũng như về kỹ thuật thực hành để giải quyết những trục trặc có thể xảy ra trong sinh hoạt tình dục. Sau đây, chúng tôi sẽ nói rõ thêm về môn khoa học này và vai trò của nó trong đời sống.

14.16. Những chuyên gia tình dục học.

Khoa học tình dụch dần dần trở thành một môn khoa học riêng biệt, tất nhiên có quan hệ mật thiết với phụ khoa và xã hội học, phân tâm học cũng như những khoa học ít nhiều liên quan đến nó. Đã xuất hiện những phòng khám, những bệnh viên điều trị và cả một đội ngũ chuyên gia am hiểu và có uy tín. Môn khoa học này ngày càng tỏ ra cần thiết và trên thực tế đã giải quyết được rất nhiều trường hợp, giúp nhiều bệnh nhân hưởng được cuộc sống tình dục mỹ mãn. Rất đáng tiếc là trước nhu cầu chính đáng của các bệnh nhân, đã xuất hiện một số ?olang băm? trong ngành. Hy vọng các bạn với biểu biết và kinh nghiệm bản thân, biết phân biệt những chuyên gia chân chính và những kẻ ?obịp bợm?, bởi vì đây là một lĩnh vực tinh tế và đòi hỏi ở các thầy thuốc tình dục những hiểu biết sâu và rộng về thế giới tiềm thức con người.

14.17. Làm cách nào cải tiến được hạnh phúc tình dục?

Trước hết là gạt đi mọi cản trở đang nằm trong đầu óc chúng ta và trong những thói quen của xã hội. Bởi vì tự do tình dụch chỉ có thể đạt tới nếu như những cấm kỵ tồn tại bao lâu nay bị đem ra mổ xẻ và phân tích. Thật đáng buồn là bao nhiêu mặt của sinh hoạt tình dục cho đến nay vẫn còn bị một số người coi là tội lỗi. Thủ dâm bị coi là xấu xa. Tình dụch đồng giới bị coi là ?oô nhục?. Như vậy thì làm sao mà một thanh niên trẻ dám đề cập đến bản năng giới tính của mình một cách thanh thản được?

Chúng tôi nghĩ rằng sự lành mạnh trong sinh hoạt tình dục chỉ đạt được khi chúng ta xét lại thang bậc giá trị trong lĩnh vực tình dục. Khi rất nhiều thứ bị lên án một cách oan uổng và phản khoa học là ?obẩn thỉu?, ?oxấu xa?, là ?ođáng ghê tởm? thì sẽ còn xảy ra nhiều stress về tinh thần.

Thiết tưởng, đã đến lúc cần thông tin về các kiến thức khoa học trong quan hệ tình dục tại các trường phổ thông, trung học và nhất là tại gia đình. Việc này sẽ không dẫn đến quan hệ tình dục bừa bãi như nhiều người lầm tưởng, mà trái lại sẽ thanh toán được biết bao băn khoăn thầm kín và sẽ đơn giản hoá được các vấn đề.

Trong cuộc sống, muốn khoẻ mạnh và sáng tạo tốt, con người ta phải được tươi vui, yêu đời. Hạnh phúc tình dục sẽ góp phần tạo nên rất nhiều trường hợp, giúp nhiều bệnh nhân hưởng được cuộc sống đó. Chúng ta cần tìm hiểu để giảm bớt những nỗi khổ không đáng có chỉ vì chưa được thông tin đầy đủ về bản thân chúng ta và thân thể chúng ta.

14.18. Liệu có chứng ?ohoá thành đàn ông? thật không?

Có chứ, nếu như bạn thích dùng cái cụm từ hài hước đó. Thật ra là thế nào? Khoa học đã chứng minh và đã thấy trên thực tế, những hoóc ?" môn sinh dục nam đưa vào cơ thể phụ nữ có khả năng tăng khoái cảm tình dục cho phụ nữ. Nhưng những hoóc ?" môn nam ấy đồng thời lại có tác dụng hơi phiền là làm mọc ria mép và biến đổi giọng nói của phụ nữ trở nên trầm hơn và khàn hơn. Cho nên không thầy thuốc nào dám kê đơn các hoóc ?" môn sinh dục nam cho nữ bệnh nhân và cũng chưa bệnh nhân nữ nào dám đề nghị cho những thuốc đó chỉ vì lý do tình dục.

Tuy nhiên, bạn vẫn có quyền lựa chọn. Và cũng cần nói thêm rằng những thuốc ?ocường dương? hoặc ?otăng khoái cảm phụ nữ?? bán trên thị trường hầu hết chỉ có tác dụng tâm lý. Xin lấy một ví dụ ngoài lề: Một em bé đêm ngủ, hay mê sợ. Tối hôm đó, trước khi em đi ngủ, mẹ em đưa một tách nước đường và bảo đấy là thuốc chữa để khỏi mê sợ. Em uống và đêm đó ngủ rất ngon, không mê thấy gì đáng ghê sợ nữa. Các thuốc nói trên cũng gần như vậy. Tác dụng tâm lý chiếm 30% hiệu quả. Cho nên? tuỳ bạn.

14.19. Tình dục đồng giới là như thế nào?

Là muốn tìm khoái lạc tình dục với người cùng giới tính.

14.20. Tình dục đồng giới có bình thường không?

Chúng tôi chẳng muốn sa vào cuộc tranh luận loại này. Chỉ xin nói rằng tình dục đồng giới xảy ra rất hiếm so với tình dục dị giới, cho nên đã không được xã hội chấp nhận, bị lên án oan uổng và khinh bỉ oan uổng. Cũng cần nói thêm rằng tình dục đồng giới thì loại người sẽ bị tiêu diệt. Cũng có thể chính cách nghĩ như thế đã tạo cho xã hội có ác cảm với nó. Vì những người tình dục đồng giới khác với mọi người xung quanh và theo quy luật tự nhiên, một cơ thể luôn luôn ?ođẩy ra? những nhân tố lạ nằm trong cơ thể mình. Phải chăng chỉ vì như thế? Chúng tôi chỉ xin đưa ra như vậy để chúng ta cùng suy nghĩ thêm.

14.21. Y học giải thích ra sao về hiện tượng tình dục đồng giới?

Thoạt đầu người ta nghĩ, chứng tình dục đồng giới luôn xảy ra phải có một số yếu tố. Nhưng đi tìm về mặt y học và sinh lý học thì đều không thấy. Chẳng hạn đã có lúc người ta thử đi tìm xem hay là trong phụ nữ thích làm tình với người đồng giới có quá nhiều hoóc ?" môn sinh dục nữ? Nhưng người ta thấy không phải như thế. Rồi người ta lại đi tìm mật mã di truyền, trong nhiễm sắc thể có sự rối loạn nào không, cũng không thấy gì. Bây giờ, khoa học chỉ mới kết luận: nguyên nhân tạo nên chứng tình dục đồng giới nằm sâu trong tổ chức của cá tính con người đó, còn tổ chức đó hình thành như thé nào thì chịu. Hy vọng các nhà phân tâm học và các chuyên gia về vô thức sẽ tìm ra được thêm gì đó.

Chúng tôi chỉ xin lưu ý một điều là sẽ có hại nếu ta ngăn cấm hay đàn áp ý muốn quan hệ tình dục với người cngf giới của những ?obệnh nhân? này. Thông thường người tình dục đồng giới luôn bị mặc cảm và mang tâm trạng không thăng bằng. Về mặt này phải nói rằng cách nhìn nhận và xử sự bất công đói với họ bắt nguồn từ những định kiến cổ hủ và độc đoán. Hy vọng rằng trong một khung cảnh xã hội tốt đẹp và công bằng hơn trong tương lai sẽ để cho họ được sống yên ổn, không bị khinh rẻ hoặc đàn áp. Vì lẽ một xã hội tiến bộ chính là một xã hội rộng lượng hơn đối với những tật bệnh của con người không phải ho họ muốn mắc.

14.22. Có môn bệnh học riêng cho người tình dục đồng giới?

Có. Chẳng hạn với nam giới, hậu môn và vòng cơ trong của nó đâu phải là nơi thiên nhiên sinh ra để đón nhận dương vật? Cho nên, hai nơi đó rất dễ bị thương tổn và phải có thầy thuốc chuyên khoa về khu vực đó điều trị. Loại bệnh này nhiều khi rất nặng.

Với phụ nữ thì đơn giản hơn, họ không phải tìm đến thầy thuốc bởi vì dâm đạo thích ứng được với đủ loại vuốt ve và đưa tay vào.

Nhưng hiện nay có thêm bệnh SIDA là bệnh đặc biệt dễ mắc đối với những người tình dục đồng giới nam. Nhưng đến ngày hôm nay thì nhiều người tình dục dị giới cũng đang mắc bệnh SIDA rất nhiều.

14.23. Hiếp dâm là hành động đáng ghê tởm.

Còn gì dã man và đáng ghê tởm hơn hiếp dâm, nếu điểm tất cả những cách hành hạ về thân thể và tâm hồn? Hiếp dâm bao giờ cũng từ đàn ông với nạn nhân là phụ nữ. Nguyên do là ở thế yếu về cơ bắp và cả về tình dụch nữa. Âm đạo là nơi bất cứ lúc nào người khác cũng có thể cưỡng bức được. Trái lại phụ nữ không thể hiếp dâm nam giới được vì dương vật nếu không hứng thú, không cương cứng lên được. Hơn nữa, hành động tàn ác và ghê tởm này hình như còn có nguồn gốc từ tính ?ohung hăng? của nam giới và cái tính ?ohung hăng? ấy lại còn được ca ngợi qua bao nhiêu thế kỷ bởi loại văn chương bạo liệt và chiến đấu, trong đó việc hiếp dâm được miêu tả và đánh giá là một trong những biểu hiện cao nhất của người chiến binh anh hùng? Kết quả, nạn hiếp dâm là tàn tích cuối cùng của sự đô hộ nam giới đối với nữ giới. Ở đây phụ nữ không còn được gọi là người mà chỉ là một đồ vật, thậm chí một con vật để đàn ông sử dụng.

Rất tiếc cho đến nay, xã hội loài người đã văn minh nhưng tội hiếp dâm vẫn chưa được trừng phạt xứng đáng. Người ta luôn nêu những hoàn cảnh này hoàn cảnh kác để giảm án, kể cả viện ra cái cớ cực kỳ vô lý là do kẻ phạm tội ít nhiều bị nạn nhân kích thích sự thèm muốn.

14.24. Tránh để khỏi bị hiếp dâm?

Do tình trạng như vậy, phụ nữ nên nghĩ cách tránh trước. Coi chừng những người vẫy xe đi nhờ, đừng cắm trại ở nơi hẻo lánh, vắng vẻ, tránh đi về nhà đêm khuya. Dù sao chúng ta cũng thấy buồn cho một thế giới mà phụ nữ luôn phải ngay ngáy lo bị cưỡng bức. Rất mong loài người tiến bộ lên, cách suy nghĩ thay đổi và phụ nữ ra đường một mình giữa đêm khuya cũng không phải lo ngại gì.

14.25. Nếu bạn đã không may bị hiếp dâm?

Đi báo ngay cho cảnh sát và đòi được khám nghiệm để biết mức độ thương tổn, ngoài ra chú ý:

- Tính ngay việc dùng một viên ?ongừa thai vào sáng hôm sau? hoặc đặt vòng.

- Đi thử siêu vi khuẩn HIV (bệnh SIDA) định kỳ ba tháng rồi sáu tháng, mười hai tháng một lần vào thời gian sau khi bị hiếp dâm.

CHƯƠNG 15 - SẮC ĐẸP

15.1 ?" Viêm tế bào dưới da nghĩa là gì?.

Là sự thẩm lậu vào mô dưới da không phải chất béo mà là nước. Tối đại đa số là ở phụ nữ. Rất hiếm xảy ra với nam giới. Những nơi dễ bị là mặt sau của đùi, mặt trong của đầu gối, mông, bụng, mặt trong của cánh tay hoặc vài nơi khác như gáy (phình lên giống như cổ con bò rừng). Về mặt thẩm mỹ, không đẹp. Da sần như vỏ cam và khi chạy nhảy hoặc đi hơi nha, chỗ ấy đung đưa như thể bên dưới da có đựng thứ nước gì đó. Bệnh này không nhất thiết liên quan tới tình trạng béo. Có bạn mảnh mai nhưng ở đùi lại có một màng núng nính. Các bạn xem tranh của các họa sỹ thế kỷ XVIII sẽ thấy rất nhiều nhân vật trong tác phẩm hội họa bị mắc chứng bệnh này. Thời kỳ đó, người ta chưa ưa dáng gầy và mảnh như thời nay.

Chứng này không hẳn là bệnh không cần chữa chạy gì hết. Vô hại và hoàn toàn không nguy hiểm. Bạn đừng nên tin vào những loại thuốc đang được quảng cáo và bày bán ở thị trường. Vì đây không phải mỡ hay thịt mà chỉ là nước lưu giữ, do đặc điểm của sinh lý phụ nữ, có vậy thôi.

15.2 ?" Tuy nhiên, nếu bạn muốn chữa?.

Chỉ có chữa tại chỗ và bằng nhiều cách. Tốt nhất là:

- Đưa nước thoát đi bằng con đường dẫn đến bạch huyết, do bác sỹ Vodder phát hiện ra trước đây 15 năm, khi ông tìm cách giải tỏa những hạch bạch huyết. Phương pháp đơn giản: Ấn mạnh vào những đường dẫn bạch huyết để nước trong những vùng bị đọng thoát đi theo các đường ấy, tác dụng rất tốt và đạt hiệu quả mạnh.

- Hút nước: Đây là một cách phẫu thuật rút nước ra bằng những ống rất nhỏ lồng xuống dưới da. Tuy vậy, người ta vẫn phải gây tê tại chỗ cho bạn.

15.3 ?" Những cách làm gầy.

Nếu ở trên, vấn đề là nước thì ở đây là mỡ. Hàng 5 ?"10 có khi 15 kg mỡ đọng trên khắp cơ thể bạn. Phải làm chúng ?otan ra?. Có những thứ thuốc rất mạnh có thể chỉ trong vài ngày làm tan toàn bộ số mỡ thừa làm giảm vẻ đẹp của bạn. Đó là những chất lấy trong tuyến giáp. Chúng có thể tiêu nhanh mỡ của bạn nhưng rất độc và khi dùng, trong người bạn hết sức bứt rứt khó chịu, đến nỗi bạn phải uống thuốc an thần mới chịu nổi.

Loại thuốc thứ hai là thuốc lợi ?oniệu?. Đây là thuốc làm tiêu lượng nước dự trữ trong cơ thể theo con đường tiểu tiện, nhưng dùng cách này? rất hại ? thận?

Loại thuốc thứ ba là thuốc xổ, đẩy nhanh những cặn bã trong ruột, nhưng thuốc này, mặc dù nhiều người vi tưởng lầm đã dùng, không làm bạn gầy đi chút nào đâu.

Ba thứ thuốc này bạn đều không nên dùng và hiện này cúng không ai dùng, trừ những người ? không hiểu. Ngoài ra, trên thị trường có bán rất nhiều thuốc chế từ thực vật, chẳng có tác dụng gì nhưng được cái ít độc.

15.4 ?" Chỉ có một cách duy nhất: chế độ ăn thích hợp.

Không phải bằng cách nhịn. Vấn đề ở đây không phải số lượng mà là chất lượng. Bạn có thể ăn một đĩa đầy rau (bạn vốn quen ăn nhiều) nhưng là đĩa rau tươi chứ không phải đĩa khoai rán.

Các thức ăn gây béo là chất bột (bột mì, các thứ củ), đường (các thứ bánh ngọt), mỡ. Bạn nên tránh và thay bằng rau hoặc quả và đạm (thịt nạc, cá không mỡ, trứng, pho-mát loại ít mỡ?). Cụ thể là:

1. ?" Kiêng tuyệt đối: Tất cả những thứ có đường (bánh, kẹo, kem, hoa quả ngọt), bánh mì (có thể thay bằng một loại bis-cot: bánh mì nướng khô trong lò), các loại có bột (gạo, khoai tây, các loại đỗ?), mỡ.

2. ?" Ăn ít: Sữa và các chế phẩm từ sữa (bơ, pho-mat có độ béo nhẹ), bánh mì khô.

3. ?" Các thức ăn bạn hoàn toàn thoải mái sử dụng: thịt nạc (tốt nhất là nướng), cá, trứng, rau tươi, hoa quả (trừ những thứ ngọt nhiều).

Không cần kiêng muối và nước. Uống bao nhiêu nước cũng được, tốt nhất là xa bữa ăn. Không nên nhịn bữa nào mà mỗi ngày vẫn dùng đủ ba bữa như thường lệ. Nếu lỡ đói mà xa bữa ăn có thể uống một chút cà phê hoặc nước chanh không đường hoặc ăn một quả táo thế thôi là đủ cơn đói rồi. Làm theo cách này trong vòng 3 tháng, bạn có thể tụt được từ 2 đến 5 kg.

15.5 ?" Bao giờ cũng có ích: thể dục, xe đạp và tất cả những hoạt động cơ bắp

Mỡ trong cơ thể là do số ca-lo dư thừa được lưu trữ lại làm dự trữ. Cho nên tiêu bớt ca-lo bằng những hoạt động cơ bắp là rất tốt. Chưa kể thể thao, đạp xe đạp, bơi lội, đi bộ? khiến cho các cơ bắp của bạn thon thả, san chắc. Chế độ ăn hợp cộng với hoạt động cơ bắp sẽ nhanh chóng giúp bạn tiêu đi những lớp mỡ thừa đang làm thân hình bạn quá phì nộn.

15.6 ?" Để giữ gìn thân hình trẻ trung: du lịch, nghỉ mát ngoài bãi biển.

Tại các nơi du lịch và các bãi biển, trước đây chỉ thấy những phụ nữ từ 40 đến 60 tuổi. Gần đây, ngày càng nhiều phụ nữ trẻ đến nghỉ ngơi, và tại các bãi biển bỗng mọc lên đủ các loại trại thể dục thể thao lành mạnh với những cô gái khỏe khoắn tươi vui, thân hình cân đối.

15.7 ?" Chuyên gia làm gầy?.

Đang xuất hiện rất nhiều văn phòng, phòng khám của những người tự xưng là ?obác sĩ làm gầy?. Tuy nhiên bạn cần phân biệt chuyên gia thật và chuyên gia giả mà số giả nhiều hơn. Họ vẫn dùng những thứ thuốc độc mà chúng tôi đã kể (xem câu 709) nhưng họ đặt cho chúng những cái tên bóng bẩy và bí ẩn nghe cứ như thuốc tận Ả Rập hay Mã Lai và bạn tuy có gầy đôi chút nhưng phải đổi lại bằng giá quá đắt: bạn mắc bệnh rối loạn tâm thần (do dùng thuốc chiết từ tuyến giáp). Chúng còn có gây nhiều loại bệnh khác, bệnh suy thận (do dùng thuốc lợi tiểu nhiều quá và không đúng chỉ định)

Theo chúng tôi, nếu là chuyên gia làm gầy chân chính thì trước hết phải là chuyên gia về chế độ ăn uống. Tùy theo tạng người của bạn, ông ta sẽ kể cho bạn một chế độ ăn uống thích hợp và đạt kết quả gần với bạn mong ước nhất. Ngoài ra chuyên gia làm gầy còn phải am hiểu về tâm bệnh, biết được những uẩn khúc trong tâm trạng bạn và khuyên bạn một chế độ ăn uống hợp với túi tiền bạn.

15.8 - Những mỹ phẩm.

Chăm sóc đến thân thể, vẻ đẹp dù cho có hơi nhiều cũng vẫn là biểu lộ thái độ tôn trọng bản thân và tôn trọng người chung quanh. Lòng mong muốn ?olàm hai lòng? người khác là một phẩm chất tốt đẹp của xã hội có văn hóa. Cô gái trẻ tìm cách loại trừ những mụn trứng cá trên mặt để củng cố cho bản thân lòng tự tin là tính cách mà các chàng trai rất thèm tìm thấy ở bạn gái của họ. Người phụ nữ có thai cố giữ thân hình dễ coi, chính là tự tăng thêm niềm yêu đời. Không ?ohy sinh tất cả? kể cả nhan sắc vì đứa con, tức là chuẩn bị cho tình mẫu tử sau này luôn đằm thắm. Người phụ nữ kia cao tuổi nhưng vẫn giữ cho mình một dáng nét lịch sự, cao quý chính là thấy được giá trị bản thân do hiểu biết sâu sắc bản thân. Chăm sóc làn da, thân hình, mái tóc vào tuổi già tức là không chịu đầu hàng trước tuổi tác và giữ cho mình một chỗ đứng trong một xã hội luôn luôn chuyển hóa.

Để giúp các bạn trong tất cả những công việc ấy, có các mỹ phẩm. Họ chọn cái tên gọi ấy là đúng và chân thật, vì chúng không hề có tham vọng chữa bệnh mà chỉ giúp làm đẹp thêm về hình thức mà thôi. Tất nhiên có rất nhiều phụ nữ không cần gì đến mỹ phẩm mà vẫn giữ được nhan sắc, nhờ một cách sống lành mạnh, một chế độ ăn uống hợp lý, một hoạt động xã hội, nghề nghiệp vừa sức, một lối rèn luyện thể lục bổ ích và tăng thêm sức khỏe nhưng chắc chắn nhất vẫn là sự hài hòa về nội tâm. Tuy nhiên, những mỹ phẩm cũng cần thiết để giúp họ khắc phục một vài chi tiết chưa vừa ý trên thân thể: làn da, mái tóc, cặp môi, thân hình.

Chỉ có một điều đáng tiếc, phần lớn các mỹ phẩm không có hiệu quả thật sự. Trong khi các dược phẩm có hiệu quả thì lại trình bày kém và khi sử dụng thiếu hấp dẫn, không êm dịu, không có mùi thơm, bao bì không đẹp mắt? Thiết nghĩ, giá như dược học kết hợp với mỹ phẩm học thì hay biết bao.