Μία φορά και έναν καιρό έκανα παρέα με μία ηλικιωμένη κυρία, που ήταν έκπτωτη της γερμανικής αριστοκρατίας. Πάνω στην κουβέντα την ρώτησα τι θυμάται από τον Β παγκόσμιο πόλεμο. Τόσες ιστορίες είχα ακούσει στα χωριά από τις γιαγιάδες, ευκαιρία ήταν να ακούσω και την άλλη πλευρά.
Το πρόσωπό της έλαμψε και ένα χαμόγελο χαράχτηκε στο στόμα της.
- Η πιο υπέροχη περίοδος της ζωής μου. Έζησα ένα παραμύθι. Σχεδόν κάθε βράδυ είχαμε γιορτή. Ερχόταν κουαρτέτα εγχόρδων και έπαιζαν μουσική και όλη η αριστοκρατία ερχόταν με τα επίσημά τους και χόρευε μέχρι το πρωί, όσο ακούγαμε τα αεροπλάνα να πετούν πάνω μας και ξέραμε πως έφευγαν για βομβαρδισμούς.
Από την άλλη πλευρά την ίδια περίοδο σε ένα κατσικοχώρι μία γιαγιά μου είχε αφηγηθεί μία άλλη ιστορία.
Έκαναν ντου οι Γερμανοί και έπιασαν μια οικογένεια ολόκληρη για αντίποινα. Η γυναίκα μόνο γλίτωσε γιατί ήταν στα χωράφια. Τους στήνουν στον τοίχο για εκτέλεση, το μαθαίνει η γυναίκα και τρέχει μέσα στις λάσπες όπως ήταν από το χωράφι και πέφτει στα γόνατα του Γερμανού διοικητή, ικέτιδα να τους αφήσει. Ο διοικητής τη λυπήθηκε μέσα στον σπαραγμό της και της λέει θα αφήσω έναν μόνο να φύγει, διάλεξε εσύ ποιον θες: τον αδελφό σου, τον άντρα σου ή κάποιο από τα παιδιά σου. Γυρίζει η γυναίκα και λέει
- Τον αδελφό μου δώσε μου. Οι γονείς μου πέθαναν και δεν θα βρω άλλον. Άντρα βρίσκω, παιδιά ξανακάνω, τον αδελφό μου δωσ'μου.
Έκανε νόημα ο διοικητής και βγήκε ο αδελφός από την σειρά. Εκτέλεσαν όλους τους άλλους μπροστά τους και αφού σωριάστηκαν κάτω, η γυναίκα πήρε τον αδελφό της και έφυγε.
Σε ένα τραπέζι έκατσα και με την μία και με την άλλη ξανά και ξανά. Και οι δυο έζησαν την ίδια εποχή με εντελώς διαφορετικό τρόπο, απόρροια του πού έτυχε να γεννηθούν.
Η μία δεν τέλειωσε το σχολείο αλλά έζησε την κληρονομιά της Αντιγόνης. Η άλλη ολοκλήρωσε τις σπουδές της με την προσωπική της γκουβερνάντα, το savoir vivre, τις ντεμπιτάντ και όλα τα συμπαραμαρτούντα μίας ευγενούς ροής αίματος.
Παιδεία δεν είναι αν γνωρίζεις το art de la table ή κάνεις βούτες στην σαλάτα με το ψωμί αλλά να βάζεις την μαρμελάδα στο ψωμί και όχι στ' αυτιά. Καθώς και ολοένα περισσότεροι βάζουν όπισθεν για να ανακαλύψουν τις ρίζες τους, μένει να δούμε αν θα οδηγηθούμε σε έναν ακραιφνή νεοσυντηρητισμό ή θα ανακαλύψουμε την ουσία. Αναμένομεν.