Hôm qua có đọc được một bài phê phán nhiều fan góp tiền mua bài hát về Đảng và tuyên truyền yêu nước của ... Trung Quốc, tự nhiên nghĩ về thần tượng và yêu nước.

Năm mình lớp 10, 11 gì đó có một sự kiện là hàng loạt idol Trung đăng hoặc chia sẻ bản đồ Trung Quốc có đường lưỡi bò. Phản ứng lúc đó rất lớn, như một cú sốc, kênh 14 thậm chí còn ngừng đăng tin Cbiz một thời gian, hàng loạt fanpage đóng cửa, nhóm dịch bỏ truyện. Nhưng rồi đâu lại vào đó, dường như chẳng ai bỏ được người mình đã lỡ yêu mến cả.

Rồi thỉnh thoảng lại lác đác vài năm lại lặp lại chu kì đó.

Liệu văn hoá, nghệ thuật hay nói cụ thể, là thần tượng có liên quan đến chính trị hay không?

Văn hoá, nghệ thuật theo nghĩa thuần túy của nó. Không. Nhưng không phải vì thế mà thần tượng không tác động đến chính trị.

Trước khi nói đến việc fan mù quáng tin thần tượng, mình muốn lấy một ví dụ thế này. Là đứa nhởn nhơ các thể loại showbiz, mình biết, để đáp ứng nhu cầu biết thêm những ý kiến của fan nội địa về idol, có những trang chuyên dịch comment của cư dân mạng Trung, Hàn, Nhật. Đó cũng là chính đáng, cho đến khi các trang dịch thêm nhưng bài mang hơi hướng chính trị. Đó có thể là những bài về biểu tình Hongkong, về Triều Tiên, mâu thuẫn Hàn - Nhật, Trung - Nhật. Những bài viết đó chỉ mang cái nhìn từ một phía, thân Trung (Cbiz) hoặc thân Âu-Mỹ (Kbiz và Jbiz), bài Hàn (Jbiz) hoặc bài Nhật (Cbiz và Kbiz). Hậu quả là những người theo dõi những trang này, do không có đủ kiến thức và kĩ năng xã hội để sàng lọc, phân tích, tổng hợp thông tin, dễ dàng vô thức đi theo những gì mình thường hay đọc được. Có bao nhiêu người ủng hộ hoặc phản đối phong trào sinh viên Hongkong mà thực sự hiểu hành động và động cơ của họ? Hành vi đó là dân chủ hay phản quốc? Có bao nhiêu người thực sự hiểu về Triều Tiên trong số những người chê cười Triều Tiên lạc hậu? Đáng tiếc là số người thực sự hiểu chỉ chiếm rất ít. Những thông tin kiểu này thường không chỉ dừng ở đó, khi nhiều fan Cbiz có xu hướng chấp nhận - fan nhỏ tuổi và thiếu hiểu biết lại dễ dàng thốt lên rằng Hoàng Sa thuộc Trung Quốc từ lâu rồi, fan Hàn, Nhật thì lây nhiễm tư tưởng phương Tây với kiến thức về chính trị rất hạn hẹp, dễ có cái nhìn sai lệch về chính trị, dân chủ. Việc "nhập khẩu" văn hoá thực chất còn có mặt trái như thế.

Thần tượng có lỗi không? Xin không phán xét, họ yêu nước theo cách của họ. Vì thế, chúng ta cũng phải có cách yêu nước của chúng ta. Sự khác biệt trong tư tưởng không có lỗi. Nhưng nếu tư tưởng đó xâm phạm đến thứ giá trị cao quý và bất khả xâm phạm nhất của một đất nước, thì sự khác biệt đó không thể tồn tại tình yêu. Trước khi là vợ, Mị Châu luôn phải nhắc mình là công chúa Âu Lạc. Trước trước khi là người hâm mộ, bạn vẫn luôn là người Việt trước tiên.

Cá nhân mình, mình tôn trọng những người làm nghệ thuật, mình thưởng thức nghệ thuật nhưng, bỏ tiền cho một nghệ sĩ mang tư tưởng vi phạm lợi ích dân tộc mình, một cắc cũng không.