Chap 2: Trí tuệ nhân tạo

Bầu trời trong vắt, nắng vàng ấm áp bao phủ, vậy mà Biện Bạch Hiền lại cảm thấy

sống lưng lạnh toát. Trong khi đó, người đàn ông vẫn nhìn cậu bằng ánh mắt bình

thản.

Bạch Hiền biết rõ, cậu chưa từng gặp người đàn ông này trước kia. Cậu im lặng

một lát rồi lên tiếng: "Từ trước đến nay, tôi không bao giờ tin vào mấy chuyện ma

quỷ siêu nhiên." Cậu hướng đôi mắt trong veo về phía anh: "Anh có chân có tay,

tướng mạo tử tế, sau này đừng giở mấy trò lừa đảo như vậy nữa."

Ngọn gió thổi nhè nhẹ bên tai. Xung quanh, người đi đi lại lại tấp nập. Ánh nắng

rọi xuống, khiến gương mặt anh đặc biệt rõ nét và toát lên vẻ tĩnh lặng.

Người đàn ông im lặng, không biết đang nghĩ gì. Biện Bạch Hiền lại một lần nữa

cất bước rời đi. Tuy nhiên, anh vẫn đưa tay ngăn cản, làm cậu suýt nữa đụng vào

người anh. Trong lòng có chút bực dọc, ánh mắt của cậu đanh lại.

Người đàn ông cất giọng dịu dàng: "Cậu chẳng có gì đáng để tôi lừa cả."

Ý nghĩ đầu tiên xuất hiện trong đầu Bạch Hiền là: Anh ta nói cũng có lý. Nhưng

ngẫm nghĩ kỹ, câu này hơi sỉ nhục cậu thì phải.

"Anh thử nói xem. Tại sao anh lại khẳng định tôi gặp chuyện đáng sợ?" Cậu nhìn

anh chằm chằm.

Người đàn ông yên lặng vài giây. "Bởi vì tôi là..." Anh đáp: "Hacker hàng đầu."

Biện Bạch Hiền không khỏi sửng sốt. Người đàn ông bỏ hai tay vào túi quần, dõi

mắt về phía xa xa.

"Phác Xán Liệt, 189XXXX3598."

Tựa như biết chắc cậu sẽ gọi cho mình, nói xong câu này, anh liền quay người đi

về phía cổng chùa. Người ra vào rất đông, Phác Xán Liệt nhanh chóng khuất dạng.

Biện Bạch Hiền đứng yên tại chỗ một lúc rồi rút di động lưu số của anh.

***

Thư viện tỉnh nằm ở vị trí trung tâm thành phố Giang. Nhìn từ phía xa xa, tòa kiến

trúc màu xám nghiêm trang tọa lạc trên con đường đông đúc của thành phố. Sau

khi tốt nghiệp đại học vào năm ngoái, Biện Bạch Hiền cũng coi như "vượt năm

cửa ải chém sáu tướng", trở thành nhân viên biên chế của thư viện.

("Qua năm cửa ải chém sáu tướng" dựa theo tích Quan Vũ khi rời bỏ Tào Tháo

đi tìm Lưu Bị và từng vượt qua năm cửa ải và chém đầu sáu viên tướng, tạo nên

uy danh lừng lẫy. Ngụ ý của câu này là vượt qua muôn vàn khó khăn).

Buổi trưa, bầu trời trở nên u ám, mây mù như tấm vải gấm trắng đục bao trùm cả

thế gian. Bạch Hiền vừa đi vào đại sảnh, Lộc Hàm lập tức đứng dậy từ sau dãy bàn

làm việc, mở to mắt quan sát cậu: "Cậu không sao thật đấy à?"

Bạch Hiền kéo tay bạn: "Mình ổn rồi. Cậu không thấy mình có thể đi làm rồi hay

sao?"

Lộc Hàm gật đầu, quay sang đồng nghiệp ngồi sau dãy bàn làm việc: "Kim Tuấn

Miên! Mấy ngày này Bạch Hiền không được khỏe, anh hãy chịu khó làm nhiều

một chút nhé!"

Người đàn ông tên Tuấn Miên khẽ "ừ" một tiếng, trong khi mắt vẫn dán vào máy

tính, thân hình cao gầy bất động.

Bạch Hiền cười, đẩy tay Lộc Hàm: "Cậu đừng bắt nạt cậu ấy."

Lộc Hàm lườm bạn một cái: "Mình đâu có bắt nạt anh ta. Cậu đừng tưởng anh ta

ngồi nghiêm chỉnh là đang làm việc. Bây giờ là thời gian nghỉ trưa, anh ta mải chơi

game đấy chứ."

Buổi chiều êm ả trôi qua. Hôm nay là ngày làm việc nên người đến thư viện không

đông lắm. Sau khi hoàn tất công việc, Bạch Hiền chống cằm, lơ đễnh liếc nhìn

xung quanh. Kim Tuấn Miên đang đứng giữa hai giá sách, bận rộn sắp xếp. Anh ta

và Bạch Hiền vào cơ quan cùng đợt. Bình thường, anh ta tương đối ít nói. Vừa rồi,

anh ta nghe lời dặn của Lộc Hàm, một mình làm phần lớn công việc, đúng là thanh

niên ngành kỹ thuật chịu thương chịu khó điển hình.

Lộc Hàm ngồi ở vị trí của mình, cắm cúi chỉnh lý đống giấy ghi chú của sách. Ánh

mắt Bạch Hiền lướt qua người Lộc Hàm, dừng lại ở chiếc máy tính trước mặt bạn

rồi đảo qua dãy máy tính, cuối cùng là màn hình trước mặt mình. Đây là máy tính

mới mà cơ quan trang bị đồng loạt vào đầu năm nay.

Ánh mắt cậu lại thuận theo đường dây điện, dừng lại ở phòng máy chủ cách đó

không xa. Đằng sau cánh cửa kính là thân máy chủ khổng lồ màu xám đen, chiếm

trọn cả căn phòng.

Hệ thống máy tính này được nhập khẩu từ Mỹ vào đầu năm nay. Nhờ vậy, thư viện

tỉnh trở thành một trong những thư viện hiện đại và lớn nhất khu vực Hoa Trung,

thậm chí cả nước.

(Hoa Trung là một trong bảy khu vực địa lý lớn của Trung Quốc, nằm ở miền

Trung, hạ lưu sông Hoàng Hà và trung lưu sông Trường Giang. Trên thực tế,

khu vực này gồm ba tỉnh Hà Nam, Hồ Bắc, Hồ Nam)

Thư viện rất yên tĩnh. Bạch Hiền tựa như có thể nghe thấy tiếng máy chủ vận hành.

Cậu cầm di động đứng dậy, đẩy cửa đi ra ngoài.

Cầu thang không một bóng người. Bạch Hiền thổi bụi trên bậc thang rồi ngồi

xuống, sau đó gọi điện cho Biện Cẩn Hành.

Có lẽ đang bận nên một lúc sau, Biện Cẩn Hành mới bắt máy. Biện Bạch Hiền tương

đối trầm, vậy mà anh trai cậu còn hướng nội, trầm ổn gấp nhiều lần. Tuy nhiên,

trong công tác nghiên cứu khoa học, anh thường đưa ra nhiều ý kiến táo bạo và có

tính đột phá. Do đó, anh đã là Phó giáo sư dù chưa đến ba mươi tuổi.

"Bạch Hiền, có chuyện gì thế?" Biện Cẩn Hành hỏi bằng giọng đầy quan tâm. Anh

biết rõ tính em trai, nếu không phải chuyện gấp gáp, cậu sẽ không làm phiền anh

trong giờ làm việc.

Bạch Hiền một tay cầm di động, một tay vẽ xuống đất, bất chấp bụi bẩn.

"Em muốn hỏi anh một chuyện. Nếu máy tính... đặc biệt là máy tính lớn không

hoạt động theo lệnh mà tự hoạt động một cách hỗn loạn thì có thể do nguyên nhân

nào tạo thành?"

Biện Cẩn Hành thực sự có chút bất ngờ, một lúc sau mới trả lời: "Về cơ bản có hai

nguyên nhân. Một là hacker xâm nhập."

Nhắc đến "hacker", trong đầu Bạch Hiền bất giác vụt qua gương mặt của người

đàn ông ban sáng.

"Sau khi bị hacker khống chế, máy tính hoạt động như thế nào hoàn toàn dựa theo

ý đồ của hắn. Chắc em cũng biết rõ điều này." Biện Cẩn Hành ngừng vài giây, giọng

nói thấp thoáng ý cười: "Nguyên nhân thứ hai chính là trí tuệ nhân tạo, lĩnh vực

mà những người làm nghiên cứu khoa học như bọn anh hay gặp nhưng cách xa

cuộc sống đời thường."

("Trí tuệ nhân tạo" hay còn gọi "Trí thông minh nhân tạo" (Artificial

Intelligence) là khoa học liên quan đến việc làm cho máy tính có những khả

năng của trí tuệ như con người )

Bạch Hiền yên lặng, lắng nghe anh nói tiếp: "Em cũng biết đấy, các nước nghiên

cứu lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đã nhiều năm. Có điều, bất kể là nước ta, Nhật Bản

hay Mỹ, việc nghiên cứu vẫn đang ở giai đoạn đầu. Anh có một bạn học chuyên về

lĩnh vực này ở Viện Khoa học Trung Quốc. Cậu ấy bảo, trong phòng thí nghiệm

của cậu ấy thường xuyên xảy ra hiện tượng máy tính không làm theo lệnh, mà tự

hoạt động hỗn loạn."

Bạch Hiền khẽ "Vâng" một tiếng.

Anh trai cậu lại hỏi: "Bên em gặp phải vấn đề cụ thể nào?"

Giọng Bạch Hiền có chút nặng nề: "Có lẽ là nguyên nhân đầu tiên, nhưng cũng có

khả năng là nguyên nhân thứ hai."

Biện Cẩn Hành trầm mặc một lúc mới lên tiếng: "Anh nhớ, cơ quan em mới nhập hệ

thống này hồi đầu năm đúng không?"

"Vâng. Chính là nó." Cậu đáp.

Đầu kia điện thoại lại tĩnh lặng vài giây. Cuối cùng, Biện Cẩn Hành nói: "Bây giờ

em đừng làm gì cả. Đợt này anh bận một dự án phải cắt đứt liên lạc với bên ngoài,

đến điện thoại cũng không được sử dụng. Tuần sau anh qua bên đó, chúng ta gặp

rồi nói chuyện sau."

***

Tầm chiều tối, mây đen ùn ùn kéo đến, bầu trời tựa như sắp đổ cơn mưa. Căn hộ

thuê của Biện Bạch Hiền nằm ở gần thư viện tỉnh, đi bộ khoảng bảy, tám phút là

tới. Cậu vừa về đến nhà, liền có giọt nước mưa từ ngoài cửa sổ hắt vào. Tiếng rào

rào đến rất nhanh, báo hiệu một cơn mưa lớn.

Mấy hộp chuyển phát nhanh đã dỡ ra, để lộn xộn ở gần cửa ra vào; trên sofa đầy

quần áo của cậu; chăn ở trên giường gấp một cách tùy tiện; mặt bàn cũng bừa bộn.

Lộc Hàm từng nhận xét, Bạch Hiền là người "bề ngoài xinh trai nhưng không đảm

đang tí nào" điển hình.

Bạch Hiền chẳng hề bận tâm. Cậu thấy như vậy cũng tốt, mang lại cảm giác ấm áp.

Cậu dẹp đồ sang một bên, chừa chỗ trống trên mặt bàn rồi đặt hộp cơm cà ri vừa

mua từ quán ăn nhỏ. Bạch Hiền ngồi xuống, vừa ăn cơm vừa mở điện thoại, gõ chữ

"Phác Xán Liệt" vào ô tìm kiếm.

Không có kết quả nào, bất kể là hình ảnh hay lí lịch, thông tin cuộc đời... Lẽ nào

anh ta thật sự là hacker?

Bạch Hiền ngẩng đầu, dõi mắt ra ngoài cửa sổ. Cách đó không xa là tòa nhà thư

viện, lúc này đã tắt đèn tối om, giống một người khổng lồ màu xám đứng trong

màn mưa trắng xóa.

Góc tường đột nhiên vang lên tiếng "ding dong". Bạch Hiền nhìn qua bên đó,

"Robot dọn nhà" mà cậu mua từ mấy tháng trước bắt đầu hoạt động.

Lúc mới mua về, Bạch Hiền còn có hứng thú đi theo quanh căn phòng, xem nó làm

việc. Thời gian sau, cậu đã quen với sự tồn tại của nó.

Cậu buông đũa rồi đứng đậy, đi đến chỗ cỗ máy, ngồi xổm xuống, lặng lẽ quan sát.

"Người máy dọn nhà" là cách gọi mỹ miều của nhà sản xuất. Trên thực tế, nó chỉ

là "cỗ máy quét dọn" mà thôi. Sản phẩm hình tròn, giống một cái bánh kim loại cỡ

lớn, trên thị trường bán mấy ngàn nhân dân tệ. Nó được cài đặt chế độ quét dọn,

trên đầu có camera, bên trong có con chip. Nó có thể căn cứ vào địa hình gian

phòng, thiết lập sơ đồ quét dọn đơn giản. Nếu đặt chế độ hẹn giờ, nó sẽ tự động

dọn cả căn phòng rồi quay về bên ổ điện, không cần con người điều khiển.

Tạ Cẩn Hành nói, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo cách cuộc sống của cậu rất xa. Nhưng

người chăm chỉ và sạch sẽ như anh chắc vẫn chưa từng dùng "robot dọn nhà".

Không biết, "trí năng nhân tạo sơ cấp" ở giai đoạn nghiên cứu như anh nói tiên tiến

hơn cỗ máy này bao nhiêu lần?

Đến lúc trời tối đen, mưa vẫn không ngớt. Bạch Hiền ngồi bên cửa sổ đọc sách.

Mới giở vài trang, điện thoại của cô chợt đổ chuông. Là Lộc Hàm gọi tới, giọng

nói rất sốt ruột: "Bạch Hiền! Cậu nhất định phải giúp mình một việc. Mình xin cậu

đấy!"

"Nói đi!" Bạch Hiền tiếp tục giở sách, khóe miệng cong cong: "Cậu vội gì chứ?"

Ngữ khí của Lộc Hàm vừa ủ rũ vừa áy náy: "Hôm nay, lúc ra về, mình đã quên

không đóng mấy cửa sổ chính ở khu thư tịch cổ..."

Biện Bạch Hiền liền dừng động tác.

"Mình biết mưa to như vậy, đi lại rất bất tiện, nhưng mình sống ở bên này bờ sông,

cách cơ quan khá xa. Mình đã gọi cho Kim Tuấn Miên, nhưng cậu cũng biết anh ta

cứ về đến nhà là bập vào game, chẳng nghe máy gì cả. Chỉ có cậu ở gần nhất, nhờ

cả vào cậu đấy. Nếu sách quý bị ướt, chắc Giám đốc sẽ lột da mình mất. Mình

đúng là sơ suất quá. Thật ngại quá, cậu có thể đi một chuyến không? Ngày mai

mình mời cậu ăn lẩu nhé!"

Biết tình hình tương đối tệ hại, Bạch Hiền không biết nói gì. Lộc Hàm nghiến răng:

"Nếu cậu không tiện thì để mình đi vậy. Không sao đâu."

"Không phải." Bạch Hiền ngắt lời bạn, ngẩng đầu dõi mắt về phía khu thư viện.

Tòa kiến trúc đã trở nên không rõ ràng, tựa như hòa tan vào bóng đêm.

Tối hôm kia, cậu một mình đến cơ quan, được chứng kiến sự việc hết sức ly kỳ.

Hôm nay, liệu cô có gặp lại cảnh tượng đó hay không?

"Vừa rồi mình đang nghĩ đến chuyện khác." Bạch Hiền lên tiếng: "Mình đi ngay

đây, cậu đừng lo."

Biện Bạch Hiền lấy ô và đèn pin rồi rời khỏi nhà. Trời mưa rất to nên đường phố

thưa thớt bóng người và xe.

Đèn đường tù mù, Bạch Hiền đi qua vô số vũng nước, nhanh chóng đến tòa nhà

thư viện.

Có hai ba chiếc ô tô đỗ ở ngoài cổng. Bình thường, cậu không chú ý đến xe cộ

nhưng hôm nay có một chiếc đặc biệt nổi bật. Là xe mui trần hai chỗ Porsche màu

đen bóng loáng, chỉ qua đường nét thân xe cũng biết là loại đắt tiền.

Bạch Hiền liếc qua rồi đi vào thư viện. Đến dưới mái hiên, cậu thu ô, quẹt thẻ mở

cửa, bật ngọn đèn ở hành lang. Ngọn đèn sáng trắng như hồ nước trải dài từ vị trí

của cô, tỏa ra bốn phương tám hướng, từ từ tràn qua hành lang tăm tối.