Duong thu huong no man

��H�y ra kh�i c�nh r�ng ch�n tr�i ph�a tr��c

D��ng Thu H��ng

Ng��i ta v�n tin r�ng c� nh�ng con s� may m�n, nh�ng con s� r�i ro, nh�ng con s� linh thi�ng v� nh�ng con s� �ng nguy�n r�a. Khi qu�n x�c x�c gieo xu�ng, � ai bi�t n� ln theo h��ng n�o. Ng��i c�ng d�n th� s�u t� tr�n h�nh tinh c�a ch�ng ta s� mang qu�c t�ch n�o �y ?... � l� c�u tr� l�i c�a m�t �ng linh thi�ng kh�ng nh�n r� m�t.

Trong kho�ng th�i gian ch� �i, t�i xin m�n ph�p gi� d� r�ng �a b� mang con s� �c bi�t kia s� ch�o �i t�i m�t v�ng �t �i ngh�o kh�c h�i x� Somalia ho�c trong m�t cung i�n l�ng l�y nh� Buckingham, hai �a danh c� th� t�m coi nh� �a ng�c tr�n gian v� thi�n ��ng c�i th�. N�u �a b� � c�t ti�ng kh�c ch�o �i d��i m�t tr�i b�ng gi�y Somalia, �m thanh �u ti�n t��i r�t v�o t�m h�n n� s� kh�ng ph�i giai i�u c�a b�i h�t ru m� l� ti�ng �n bom, ti�ng vo ve c�a nh�ng b�y ru�i, ti�ng v� c�nh c�a li chim n x�c. M�i v� �u ti�n n� c�m nh�n s� kh�ng ph�i m�i hoa c�, m�i l�a ch�n, m�i tr�i c�y m� l� m�i m�u t��i v� m�u kh�, m�i th�i r�a c�a c�c t� thi v� m�i th�i r�a c�a th�c ph�m trong kh�u ph�n th��ng tr�c... N�u �a b� �y may m�n s�ng s�t cho �n tu�i tr��ng th�nh, t�i c�u xin Th��ng � � dung d��ng sinh linh �y ban ph�t cho n� kh� nng nh�n th�c v� th�n ph�n c�a m�nh cho d� tr� n�o n� ch�a k�p n� b�ng � t�n h�o v� m� m� i trong s� t� li�t c�a c�ng kh�n v� nh�m ch�n. Nh�n th�c v� th�n ph�n c�a ch�nh m�nh l� ph�m ch�t quan tr�ng � l�m ng��i. Nh�ng ng��i l�n Pygm�e trong r�ng tin ch�c r�ng to�n th� nh�n lo�i �u tr�n tru�ng v� n nh�ng con s�u nh� h�. Nh�ng c�ng d�n c�c n��c c�ng s�n tr��c �y cing inh ninh r�ng tr�n to�n c�u, gi� tr� con ng��i ��c ong �m b�ng s� l��ng th�c ph�m nh� n��c ph�n ph�i m�i th�ng v� s� ph�n c�ng d�n ��c quy�t �nh b�i c�c ngh� quy�t �ng ch� kh�ng ph�i b�ng ph�p lu�t. Nh� v�y, ��ng nhi�n �a b� Somalia cing s� tin r�ng s� ph�n con ng��i v�n l� th� : v�n sinh ra gi�a m�t c�p �i g�y gu�c v� b�n th�u, v�n ph�i ch�u �ng �i kh�t v� b� xua u�i, b� t�n s�t nh� m�t lo�i v�t y�u u�i hay s�u b� n�u nh� n� kh�ng � kh� nng � hi�u r� th�n ph�n ch�nh m�nh. Xin Th��ng � h�y cho n� �n hu� �y. Xin h�y m� to �i m�t n�, h�y cho n� c� h�i nh�n th�y m�t cu�c s�ng kh�c nh�n lo�i kh�c v� ch� nh� th� n� m�i � th�c ��c ch�nh m�nh. Ng��i ta ph�i ra i m�i c� tr� v�. Tr� v� v�i ch�nh m�nh l� cu�c tr� v� kh� khn v� quan tr�ng nh�t.Trong tr��ng h�p th� hai, n�u �a b� ��c sinh ra � Buckingham, cu�c s�ng c�a n� ��c �nh v� gi�a nhi�u l�p r�o ch�n, nh�ng l�p r�o ki�n c� ��c d�ng l�n nh�m tr�nh cho n� nh�ng hi�m ho� r�i ro c�a cu�c �i �y bi�n �ng v� � nhi�m. �a tr� may m�n kia ��c chu�n b� � tr� th�nh m�t ti�u thi�n th�n. T�i c�u xin Th��ng � h�y ban cho ti�u thi�n th�n �y m�t tr� t��ng t��ng si�u vi�t. � t�m h�n n� c� th� v��t qua nh�ng l�p r�o ch�n c�a cu�c s�ng ph� hoa ch�m t�i nh�ng c�i �i kh�c, x�c c�m nh�ng nh�n lo�i kh�c, th�u hi�u r�ng c� nh�ng gian tru�n v� nh�ng kh� au n� kh�ng h�nh dung n�i... Tr� t��ng t��ng cing l� m�t ph�m ch�t cao qu� c�a con ng��i. Kh�ng c� n�, ch�c ch�n con ng��i kh�ng th� c�m th�ng, kh�ng c� t�nh th��ng, s� khoan dung, l�ng nh�n h�u. Kh�ng c� c�c h�i c�u t�, t��ng t�, t� thi�n. Kh�ng c� m� Teresa v� c�c b� x�. Tr� t��ng t��ng kh�i �u cho m�t chu�i nh�ng c�m x�c, suy t�, nh�ng gi� thuy�t tr� tu�, s� n nn v� nh�ng � �nh t�t �p nh�m c�u v�t ph�n nh�n lo�i �m ch�m trong c�ng kh�n v� m� mu�i. �i khi s� thi�u h�t tr� t��ng t��ng c� th� d�n �n nh�ng t�i �c ngo�i � mu�n. M�t �a con ch� tr�i m��i b�n tu�i l�n �u t�p b�n � nh�m �ng tr�n �a b� kh�c b�i v� n� kh�ng h�nh dung m�t con ng��i c� th� r�c gi�a �m gai nh�n, n� ng� � l� con ch�n con c�o ho�c lo�i th� nh� n�o � s�ng ven r�ng. �a b� kia r�c gi�a �m gai nh�n v� mu�n �nh c�p nh�ng m�u g� b�n trong h�ng r�o c�a ch� tr�i. Gia �nh t�ng b�n v� m� n� giao cho n� ph�n s� ph�i ki�m cho � c�i v� un. S� vi�c th�t gi�n �n. M�t ti�ng s�ng n�. V� m�t sinh linh l�a b� c�i �i. C� ai nghe th�y ti�ng th� d�i c�a Th��ng � chng ?... T�i ch�a nghe th�y. Tr� t��ng t��ng l� s�n ph�m c�a con ng��i nh�ng �ng th�i l�i l� m�t trong c�c v�t li�u c�u t�o n�n con ng��i. N� kh�ng d�nh ri�ng cho c�c di�n vi�n. L��ng di�n vi�n chuy�n nghi�p so v�i t�ng s� nh�n lo�i qu� nh� b�. Tr� t��ng t��ng l� m�t ti�u chu�n o t�nh ng��i.

Kh�ng ph�i v� c� m� ng��i ta �nh ngh)a : Con ng��i l� con v�t �o t��ng.

V� sao ch�ng ta l�i �o t��ng. B�i ch�ng ta l� Con Ng��i. Gi�a m�t lo�t c�c kh�i ni�m : tr� t��ng t��ng, �o t��ng, hi v�ng, ��c m�, utopie v� hallucination kh�ng c� nh�ng ranh gi�i v�i c�c �n bi�n ph�ng ��c canh g�c nghi�m c�n. Ch�ng l� nh�ng mi�n �t gi�p ranh v� nh�ng no man s land ch�ng ch�i tr� �i ch� gi�ng nh� c�c b�ng ma �a r�n l�c v�o �m. Trong ti�n ho�, m�i sinh v�t th��ng kh�ng tho� m�n v�i c�c i�u ki�n s�n c� c�a ch�ng m� lu�n lu�n t�m ki�m m�t m�i tr��ng kh�c � ki�n t�o nh�ng � sinh h�c t�t h�n cho b�n th�n. Ch�ng ta cing v�y th�i, ch�ng ta cing trn tr� nm n�y qua th�ng kh�c, kh�c kho�i ng�y �m � t�m ki�m cho m�nh m�t cu�c s�ng t�t �p h�n. C�i m� n�i sinh v�t l� " � sinh h�c t�i �u " n�i ch�ng ta g�i l� S� ho�n thi�n. � l� khuynh h��ng ch� �o c�a cu�c nh�n sinh. Nh�ng s� ho�n thi�n l� ch�n tr�i �i di�n, ch�ng ta c�ng ti�n �n, n� c�ng l�i ra xa. N� l� Th��ng � kh�ng nh�n r� m�t, l� v� th�n to�n nng v� b�t t� nh�ng ch� to�n nng v� b�t t� khi ��c che khu�t b�i nh�ng �m m�y d�y �c tr�n �nh Olympe � ng��i �i s�ng t�o g��ng m�t m�nh theo n�t v� c�a h�. V�y v� c� g� ch�ng ta m�i theo u�i v�o tr� ch�i v� t�n n�y. Cu�c u�i b�t m� k� theo u�i kh�n kh� l� ch�ng ta �y bi�t ch�c ch�n r�ng ch�ng bao gi� t�i �ch... V�ng... Ch�ng ta theo u�i v� ch�ng ta bi�t r�ng � ch�nh l� b�n ch�t �i s�ng. Ngo�i tr� m�t b� ph�n nh�n lo�i �m ch�m trong �i kh�t nh�c nh�n ch�t ch�c, ch� d�m t�m ki�m s� t�n t�i ch� kh�ng t�m ki�m cu�c s�ng th�t s� v� cu�c t�n t�i � ch� ngang gi� v�i s� t�n t�i c�a c� c�y, c�n nh�ng ai � th�c v� th�n ph�n ng��i, v� nh�n c�ch v� th�u hi�u � ngh)a cu�c s�ng �u ph�i d�n th�n v�o tr� ch�i �. Ch�ng ta s�ng l� � t�m ki�m m�t Th��ng � kh�ng nh�n r� m�t, m�t gi� tr� m�i ang c�n �n n�u n�i ch�n tr�i xa ng�i, sau nh�ng l�p m�y v� nh�ng �m s��ng m�. Con ng��i ch�ng bao gi� s�ng � v�i nh�ng th� h� � nh�n th�y tr��c m�t, h� � n�m trong tay, h� � c�t v�o c�c ngn t�. Con ng��i s�ng b�i C�i s� �n. C�i s� l�. T�t c� nh�ng lao �ng nh�c nh�n, th� nghi�m, ��c m�, kh�c kho�i, hi v�ng v� t�m ki�m kh�ng ng�ng ngh� l� � t�m ki�m m�t c�i m�i, t�t �p h�n, c�i ch�a nh�n th�y. S�ng l� phi�u l�u. Kh�ng cu�c phi�u l�u n�o h�a h�n m�t k�t qu� ch�c ch�n. Ch�ng ta nh�y xu�ng bi�n b�i t�i b�i b� ph�a tr��c v� nghe th�y ti�ng g�i c�a Th��ng � v�ng trong ch�nh t�m h�n khao kh�t c�a ch�ng ta ch� kh�ng v� m�t c� i�n tho�i t�i m�t h�i c�ng � ch� s�n b�n kia b� �i d��ng. Bi�n n�o cing dung ch�a x�c t�u b� v� h�i c�t ng��i d��i nh�ng l�p s�ng m�u lam. Bi�n n�o cing c� nh�ng b�y sir�ne v� c�c tam gi�c qu�. V� nh� th�, kh� nng sai l�m c�a con ng��i l� th� r�t kh� ki�m so�t v� th��ng ch� ��c nh�n di�n sau khi s� vi�c � x�y ra. Gi� �y, h�n c�n c� nh�ng ng��i ng�n ng� t� h�i : V� sao gi�a l�ng ch�u �u th� k� 20 l�i n�y sinh ra nh�ng l� thi�u ng��i -- gi�a m�nh �t m� n�n vn minh Hi-La c� � t�m �m v� ph� tr�, n�i t�m h�n con ng��i ��c thanh l�c v� thng hoa trong �nh huy quang c�a th�i Ph�c H�ng, n�i tr� �c con ng��i ��c chi�u r�i b�i Th� k� �nh s�ng ?... Th� �y. � t�ng nh� th�. V�y c�c c�ng d�n c�a th� k� m�i, xin c�c v� h�y d� ch�ng. L�p v� c�a n�n vn minh r�t �i mong manh, n� c� th� b� g�y v� � nh�ng n�i v� v�o nh�ng l�c ta �t ng� t�i nh�t. Ng��i x�a n�i : B�ng t�i � ngay d��i ch�n �n. Ch�ng ta th��ng m�c b�y � nh�ng n�i ta tin ch�c r�ng v� s�. Con ng��i s�ng t�o ra ng�n t� nh�ng l�i b� ch�nh ng�n t� l�a m� d�n d�t v� h� bi�n th�nh n� l� c�a m�t t�n gi�o, m�t h� t� t��ng ho�c m�t �ng ph�i. T� kh�t v�ng v��n l�n m�t th� gi�i t�t �p h�n, h� � r�i xu�ng b�i l�y � n�i � gi�a b�n en, h� ph�i ch�p nh�n tr� th�nh nh�ng k� t�n �c, �u gi� ho�c �n h�n, trong c� hai chi�u h��ng t�nh Ng��i �u gi�m thi�u v� t�nh Kh�ng Ng��i gia tng b� v�o kho�ng tr�ng. �y kh�ng ph�i tr��ng h�p c�a v�i c� nh�n, th�m ch� v�i ba tri�u ng��i. �y l� l�ch s� bu�n c�a ng�t m�t n�a nh�n lo�i � s�ng d��i th� ch� c�ng s�n trong gi� n�a th� k� v�a qua... V�y th� nh�ng c�ng d�n t��ng lai c�a h�nh tinh, xin c�c v� h�y bi�t c�nh gi�c v�i c�c lu�n thuy�t v� c�c ng�n t�, ch�ng ta tinh kh�n h�n lo�i v�t nh�ng ch�ng ta m�ng manh h�n ch�ng. Lo�i v�t kh�ng suy ngh), ch�ng t�m ki�m v� ki�n t�o nh�ng � sinh h�c m�i theo b�n nng, trong b�n nng �y Th��ng � � cho ch�ng m�t kh� nng ti�n li�u. Ch�ng ta l� con ng��i, ch�ng ta s�ng t�o n�n ng�n ng� x�y th�nh �p lu� cho th� gi�i ng��i b�i ch�nh ng�n ng� r�i �i khi ch�ng ta l�c l�i ch�t ng�t trong c�c th�nh lu� gi�ng nh� k� x�y m�t m� cung r�i b� c�m t� trong ch�nh m� cung �y ch�ng t�m ��c l�i ra. H� th�ng nh� n��c ki�u Stalin � s�p � tr�n cn b�n nh�ng b�ng t�i nh� t� Xibia c�n tr�m l�n nh�ng gi�c m� h�i c� c�a t�i. C�c v�, nh�ng k� h�u sinh, c�c v� c� th� qu�n h�t nh�ng c�i t�n h�i h�ng c�a l�ch s� : Hitler, Stalin, holocauste, goulag... V�ng, c�c v� c� th� qu�n h�t i. � l� quy�n c�a c�c v�. Nh�ng ch� bao gi� qu�n kh� nng c� th� l�m l�c c�a con ng��i. B�i con ng��i kh�ng qu� h�ng m�nh nh� h�ng t��ng. Ch�ng ta kh�ng kho� nh� h�m beo g�u s�i. Ch�ng ta kh�ng th� quay m�i chi�u nh� con s�u, kh�ng ch�y nhanh nh� � i�u, kh�ng �nh h�i t�i nh� ch�, kh�ng c�m nh�n v� ti�n li�u th�i ti�t nh�y b�n nh� lo�i ong... Nh�ng ch�ng ta s� m�nh n�u ch�ng ta bi�t s� d�ng tr� kh�n. V� m�t ph�n r�t c�t l�i c�a tr� kh�n ��c h�nh th�nh tr�n nh�ng nghi�m sinh tr�c ti�p v� gi�n ti�p. Nh�ng kinh nghi�m kh�c h�i c�a th� h� ch�ng t�i s� tr� th�nh t�i s�n c�a c�c v� n�u c�c v� bi�t s� d�ng. L�ch s� kh�ng ti�n l�n theo c�ng m�t nh�p i�u, kh�ng �u �n li�n t�c m�t c�ch m�y m�c. Nh�ng �ng hi v�ng c�t th�i gian th�nh t�ng l�t nh� c�t b�nh m�. Ngh) nh� th� l� t� s�t. L�ch s� c� c�c b��c nh�y, nh�ng ch� th�t l�i, l�c nhanh l�c ch�m, khi r�c r� khi tm t�i... nh�ng n�i ch�ng v�n l� d�ng ch�y, v� tr�n t�ng th�, theo chi�u l�n cao. Con ng��i c�ng ng�y c�ng Ng��i h�n, t� do h�n. Xa x�a, ch�ng ta s�ng th�nh b� l�c v� theo l�nh c�a k� c�m �u b� l�c ch�ng ta gi�t ng��i c�a b� l�c b�n c�nh, c�ch ch�ng ta m�t c�nh r�ng. Sau r�i, s�ng theo �n v� qu�c gia ch�ng ta ti�n h�nh chi�n tranh v�i qu�c gia b�n c�nh theo l�nh qu�c v��ng hay ng�i t�ng th�ng. Gi� �y, ngo�i M� c�n c� Li�n minh ch�u �u. Kh�ng gian sinh t�n ��c m� r�ng. Nh�ng thay �i v� c�u tr�c h�nh ch�nh em l�i chi�u k�ch t� do m�i cho con ng��i. C�ng �t ph� thu�c v�o m�t h� th�ng k�n n�o � con ng��i c�ng Ng��i h�n, c�ng t� do h�n. V� c�ng v�i nh�ng ti�n b� c�a n�n vn minh con ng��i ng�y c�ng m�nh. Christophe Colomb ph�t hi�n ra ch�u M� v�i c�c thuy�n bu�m ch� kh�ng ph�i t�u du h�nh vi tr�. M�i th�i �i c� ch�n tr�i ri�ng c�a m�nh. � bay c�a c�c c�ng d�n th� k� sau s� r�ng h�n � bay c�a ch�ng ta.

Tuy nhi�n, t�i v�n th��ng ngh) t�i h�nh �nh con ng��i �u ti�n r�i b� c�nh r�ng ti�n s�, ph�ng t�m m�t lo �u v� ch�n tr�i ph�a tr��c. Anh ta c� s� h�i chng ?... Hi�n nhi�n l� c�. Anh ta � quen �n trong hang �, n�p d��i v�m c�y, quen c�i � sinh h�c ��c �nh v�. Gi� �y anh ta r�i b� ch�n �m �m �, ti�n v� b�nh nguy�n... M�t kh�ng gian xa l�. Tr�ng tr�i. M�nh m�ng. Kh�ng n�i tr� ng�. M�t b�u tr�i hoang vu kinh ho�ng. Kh�ng c�nh l�, kh�ng chim ch�c. M�t bao la ng�p l�t. Nh�n ch�m. H� do�. S�m s�t. B�o gi�ng. M�t tr�i th�u �t... Nh�ng con ng��i s� h�i � � c� v��t qua n�i s� h�i c�a b�n th�n, v��n th�ng l�ng c�t b��c. �p thay. Ding m�nh thay h�nh �nh �. T� ti�n ch�ng ta � kh�i �u l�ch s� b�i kh�nh kh�c �u ti�n r�i b� c�nh r�ng, ti�n v� ph�a b�nh nguy�n.

T� � t�i nay bao nhi�u trang s� � l�t qua ?... Bao nhi�u n��c � ch�y tr�i d��i nh�ng ch�n c�u ?... Nh�ng t�i v�n mu�n nh�c l�i h�nh �nh c�a ti�n nh�n. B�i m�i m�i s�ng v�n �ng ngh)a v�i hi�m nguy. V� m�i khi m��ng t��ng t�i cu�c d�n th�n c�a nh�ng c�ng d�n t��ng lai tim t�i v�n th�t l�i v� kh�c kho�i v� �u �, gi�a m� c�m x�c v� � t��ng h�n �n trong �c n�o t�i, c� c�i g� nh� ti�ng k�u c�m n�n, c� c�i g� nh� n�i lo �u kh�ng th� c�t l�i, c� m�t n�i s� h�i �n n�u d��i ti�ng th�t i�n cu�ng th�c h�i : Ra i !... V�ng. Nh� th� �y... V� ph�i chng � ch�nh l� th�n ph�n v)nh c�u c�a con ng��i ?... B�i th�, t�i xin ch�c nh�ng con ng��i c�a ng�y mai c� �y l�ng can �m � ra kh�i c�nh r�ng v� ti�n v� ph�a ch�n tr�i ph�a tr��c.

D��ng Thu H��ng

B�i vi�t n�y ��c xu�t b�n trong t�p Nh�ng l� th� g�i cho ng��i c�ng d�n th� gi�i th� 6 t� (Letters to the Six Billionth world Citizen) s� ph�t h�nh cu�i nm 1999 c�ng m�t l�c t�i H� Lan, �c, an M�ch, Israel, H�n Qu�c, T�y Ban Nha, Ai C�p v� �n �. D��ng Thu H��ng l� t�c gi� Vi�t Nam ��c m�i vi�t, c�ng v�i c�c nh� vn Ariel Dorfman, Salman Rushdie, Antjie Krog, Maryse Cond�, Nawal El Saadawi, Connie Palmen, Pramoedya Ananta Toer, Buchi Emecheta, Dubravka Ugresic, Gyorgy Konrad, Marianne Fredericksson, Eduardo Galeano, Meir Shalev.

Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top

Tags: #chinh#tri