Motyw wspomnień z dzieciństwa jest często ukazywany w literaturze. Takiej retrospekcji towarzyszą często uczucia tęsknoty, melancholii i nostalgii. Opis młodości wykorzystywany jest do podkreślenia pewnych uczuć lub sytuacji, aby odbiorca mocniej je odczuł.

   Zabiegu tego użył Stefan Żeromski w "Ludziach Bezdomnych". Główny bohater, Tomasz Judym, wspomina swoje dzieciństwo, gdy wraca do dawnego miejsca zamieszkania. Jego młodość nie należała do najłatwiejszych ze względu na sytuacje rodzinną. Jego ojciec był alkoholikiem, a matka wiecznie chorowała. Dlatego życie nie należało do najłatwiejszych. Gdy ich matka zmarła, brat Tomasza, Wiktor został pod opieką ojca. Młodszy Judym został przygarnięty przez ciotkę. Kobieta dzięki swojemu zawodowi prostytutki zarobiła sporo pieniędzy, którymi opłacała szkołę Tomka. Jednak nie traktowała chłopca dobrze. Zyskała darmowego posłańca i gosposię. Środowisko życia chłopca było pełne wizyt głośnych gości i gry w karty zakrapianej alkoholem. Po przegraniu dużej kwoty, ciotka wynajęła pokój, w którym do tej pory spał jej bratanek ubogiemu studentowi. To dzięki jego pomocy Tomaszowi udało się nadrobić zaległości w szkole, piętrzące się przez te wszystkie lata. Chłopiec był zmuszony spać na sienniku w przedpokoju. Mógł go rozłożyć dopiero po wyjściu ostatniego gościa, nieważne, o której porze towarzyska ciotka kończyła swoją zabawę. Przed szkołą oraz po lekcjach chłopiec był na każde skinienie ciotki oraz jej lokatorów. Bicie oraz wyganianie z domu były jego codziennością. Bity był nie tylko przez ciotkę, ale również przez gości, lokatorów, służące i stróża. Wyganiany był z domu przez najmniejsze występki. Nie miał porządnych butów. Nawet zimą nosił dziurawe trzewiki ciotki, co było powodem drwin kolegów oraz nieustannych problemów ze zdrowiem. Pomimo złych wspomnień, wrócił do dawnego miejsca zamieszkania i oddał się pracy w stalowni razem z bratem. Najważniejsze dla niego było poświęcenie dla dobra ogółu i walka o polepszenie stanu ludzi najbiedniejszych.

   Nie tylko doktor Judym wrócił do swojego dzieciństwa. Jego ukochana, Joasia Podborska również opowiada o swojej przeszłości. Pisze o wszystkim w swoich pamiętnikach. Joanna była sierotą. Po śmierci rodziców mieszkała i wychowywała się u ciotki w Kielcach, a także, jak to przystało na najstarszą z rodzeństwa, opiekowała się młodszymi braćmi. Po ukończeniu gimnazjum wyjechała pracować do Warszawy. Aby zarobić na utrzymanie ciężko pracowała jako nauczycielka udzielając korepetycji. Z czasem została guwernantką Natalii i Wandy Orszeńskich i towarzyszką pani Niewadzkiej. Jej ukochany brat Wacław został zesłany na Syberię, a Henryk okłamywał siostrę, twierdząc, że robił doktorat z filozofii, podczas gdy naprawdę, wykorzystując naiwność i dobrą wolę Joasi zadłużał się i urządzał skandale. To dzieciństwo ukształtowało głównych bohaterów utwory i sprawiło, że mają takie poglądy, a nie inne. Jak widać nie zawsze najmłodszym latom życia towarzyszą dobre uczucia, ale również smutne i ciężkie. Wszystko zależy od sytuacji w jakiej dziecko się wychowywało. To ona często wpływa na postrzeganie świata przez człowieka.

   Wspomnienia dzieciństwa przychodzą do nas w różnych sytuacjach. Nie tylko w chwilach dobrych, ale również w tych gorszych. W "Sonetach Krymskich" Adama Mickiewicza ukazana zostaje jego tęsknota za ojczyzną. Związane jest to z jego sytuacją życiową. Poeta jesienią 1823 został aresztowany i skazany na opuszczenie polskich guberni. W 1824 udał się do Petersburga, a w 1825 do Odessy. Przez 9 miesięcy na Krymie oddawał się podróżom po okolicy. Dzięki temu pobytowi stworzył 2 cykle sonetów. "Sonety Krymskie" skupiają się na romantycznej podróży, podczas której Mickiewicz zgłębia tajemnice natury, orientu, historii i własnej egzystencji. Bohaterem lirycznym sonetów jest pielgrzym, który tęskni za ojczyzną, ale jednocześnie jest zafascynowany przyrodą. Ukazano kilka scenerii jednocześnie - morze, góry i stepy. Mają one pokazać potęgę natury i małość człowieka w świecie. Zjednoczenie z naturą uważane było za doświadczenie oczyszczające, pozwalające poznać prawa świata i samego siebie. W sonecie "Pielgrzym" opisany jest piękny, bogaty, uprawny kraj. Podmiot liryczny – pielgrzym – otoczony jest pięknymi ludźmi. Zachwyt nad widokami zakłóca tęsknota za opuszczoną z przymusu ojczyzną. To wywołuje wspomnienia młodości. Zestawia w porównaniu orientalną i egzotyczną przyrodę z lasami i bagnami Litwy. Mimo wszystko woli kraj swojego dzieciństwa. Cały utwór ma charakter nostalgiczny, sentymentalny. Kieruje się uczuciami smutku i tęsknoty, które podkreślone są przez poetę wspomnieniami młodości. Mają one ukazać jak długo przebywa poza ojczyzną i jak bardzo chce tam wrócić.

   Tęsknota za dzieciństwem towarzyszy nam nie tylko ze względu na nasze młodzieńcze lata. Rodzice często wspominają dzieciństwo swoich dzieci. Lata, które spędzili na wychowywaniu potomków, gdy byli oni całkowicie od nich zależni i spędzali z nimi czas, gdy czuli się przez kogoś bezgranicznie kochani. W ten sposób Jan Kochanowski w trenach wspomina dzieciństwo swojej córki Urszulki. Opisuje dwa lata życia dziewczynki, która zmarła. Pisząc utwory przeżywa żałobę za tą małą osóbką. Sprawiała ona, że w domu zawsze było słychać dźwięki zabawy i gaworzenia dziecka. Kiedy umarła dom nagle jakby opustoszał. Nic już nie było dla niego takie same. Jego najukochańsza córka, która miała odziedziczyć jego talent poetycki, opuściła świat. Zostały mu po niej tylko wspomnienia. W utworach tych bardzo dobrze widać tęsknotę i smutek, ale również dobre uczucia spowodowane wspomnieniami dzieciństwa.

   Wspomnieniom przeszłości towarzyszą różne wspomnienia. Tęsknota, smutek spowodowane są tym, że nic się już w życiu nie powtarza i dawne czasy nie mogą do nas wrócić. Musimy żyć dalej i docenić to co mieliśmy w młodości. Mimo złych wydarzeń, były też te dobre chwile. To pierwsze lata naszego życia kształtują charakter i poglądy na świat.

Ilość słów: 853

Ocena jaką otrzymałam: 5-