CAU7: DOI TUONG CHE DO CUA BHXH VN

* Khái niệm ASXH: asxh là một hệ thống các cơ chế, chính sách, các giải pháp của nhà nước và cộng đồng nhằm trợ giúp mọi thành viên trong xã hội đối phó với các rủi ro, các cú sốc về ktxh làm cho họ bị suy giảm or mất nguồn thu nhập do bị ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, già cả ko còn đủ SLĐ or vì các ng.nhân kquan khác rơi vào cảnh nghèo khổ, bần cùng hóa và cung cấp d.vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, thông qua hệ thống c.sách về bhxh, bhyt,tgxh,tgđb.

* Khái niệm BHXH: Theo Luật bhxh năm 2006 thì "bhxh là sự đbao thay thế or bù đắp 1 phần thu nhập của NLĐ khi họ bị giảm or mất thu nhập do ốm đau, TS, TNLĐ, BNN, thất nghiệp, hết tuổi LĐ và chết trên cơ sở đóng góp của các bên tgia vào quỹ BHXH".

* Đối tượng của cs bhxh

- Đối tượg của bhxh đc chia thành 3 nhóm là đối tượng ad bh bắt buộc, đtg ad BH tự nguyện, đtg ad BHTN.

+ Đtg ad BH bắt buộc gồm 9 loại:

1. NLĐ VN làm vc có giao kết hợp đồng LĐ theo qđ của p.luật.

2. Cán bộ, công chức, viên chức thep qđ của p.luật về cán bộ công chức.

3. Công nhân quốc phòng, công nhân công an nhân dân.

4. Sĩ quan quân đội nd VN hưởng lương theo qđ của p.luật về sĩ quan quân đội nd VN; quân x chuyên nghiệp hưởng lương theo quy định của p.luật về nghĩa vụ q.sự; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ ANND hưởng lương theo qđ của p.luật về lực lượng ANND; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ cảnh sát nd hưởng lương theo qđ của p.luật về lực lượng cảnh sát nd làm công tác cơ yếu hưởng lương như đv quân đội nd, công an nhân dân theo qđ của p.luật về cơ yếu.

5. Hạ sĩ quan, binh sĩ qđội nd hưởng phụ cấp quân hàm thep qđ của pluat về nghĩa vụ q.sự

6. Hạ sĩ quan, chiến binh ANND hưởng phụ cấp quân hàm theo qđ của pluat về lực lượng ANND.

7. Hạ sỹ quan, chiến sĩ cảnh sát nd hưởng phụ cấp quân hàm thep qđ của pluat về lực lượng cảnh sát nd.

8. NLĐ VN làm vc có thời hạn ở nước ngoài.

9. NSDLĐ bg: Các cq NN, đvi sự nghiệp, đvi lực lượng vũ trg nd; tc ctri, tc chính trị xh, tc ctri xh nghề nghiệp, tc xh khác; cq, tc nc ngoài or tc qte đóng trên lãnh thổ VN, các DN, HTX, hộ kd cá thể, tổ hợp tác, các tc khác và cá x có thuê mướn, sd NLĐ.

+ Đtg ad BHXH tự nguyện:

BHXH tự nguyện ad đv ng VN trg độ tuổi LĐ làm vc trg các tphan k.tế, ko thuộc diện làm công hưởng lương ( qđ trg Luật bhxh 2006)

+ Đtg ad BHTN:

1. NLĐ VN làm vc theo hợp đồng LĐ, hợp đồng làm vc xđ thwoif hạn từ đủ 12 thg đến 36 thg; hợp đồng LĐ, HĐ làm vc ko xđ thời hạn.

2. NSDLĐ thực hiện giao kết hợp đồng LĐ đv NLĐ

* CĐ của BHXH:

- Đv đtg tgia BH bắt buộc có 5 CĐ: ốm đau, TS, TNLĐ-BNN, hưu trí và tử tuất.

Các cđ này tùy thuộc vào mức đóng và tgian đóng mà đc hưởng khác nhau. Riêng CĐ hưu trí mức thấp nhất cg bằng lương tối thiểu chung.

- Đv đtg tgia bhxh tự nguyện chỉ có 1 cđ duy nhất là hưu trí

- Đv đtg tgia BHTN có 3 cđ: trợ cấp BHTN, hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ tìm vc làm.

(* các đk lquan đến mức hưởng các cđ BHXH

- đk tuổi đời, suy giảm SLĐ, thời gian ốm đau

- đk về mức đóng bhxh

- đk về tgian đóng bhxh

- các đk lquan đến bhxh tự nguyện

- các đk khác lquan đến CĐ BHTN)

Cau 8:THE CHE TAI CHINH CUA BHXH VN

-Khai niem ASXH: la 1 he thong cac co che,chinh sach cac giai phap cua nha nuoc va cong dong nham tro giup moi thanh vien trong xa hoi, doi pho voi cac rui ro,cac cu soc ve kinh te xa hoi, lam cho ho suy giam hoac mat nguon thu nhap do bi om dau,thai san,TNLD,BNN, gia ca ko con suc ld hoac vi cac nguyen nhan khach quan khac roi vao canh ngheo kho ban cung hoa, va cung cap dich vu cham soc sk cho cong dong thong qua cac he thong chinh sach ve BHXH, BHYT, TGXH, TGDB

-Khai niem the che tai chinh: la nhung quy dinh cua nha nc ve viec quan ly va su dung quy asxh de dam bao su an toan cua quy gom: nguon hinh thanh, muc thu, co che thu, nguon chi, muc chi, co che chi tra va cac quy dinh khac co lien quan ve quan ly tai chinh.

- nguon hinh thanh quy :

+nguoi tham gia cac loai hinh bh phai dong gop 1 phan thu nhap tinh theo ti le tien luong, nguoi su dung lao dong phai dong 1 ti le nhat dinh theo quy luong ,tien sinh loi tu hoat dong dau tu cua quy,ho tro cua nha nuoc ,cac nguon thu hop hop phap khac

+ su ho tro cua nha nuoc khi ma quy bhxh ko con kha nang can doi thu chi va chi so gia ca tang qua nhanh, hau het cac quoc gia tren the gioi deu ap dung co che nay. Doi voi nuoc ta van co trach nhiem dong gop vao quy bhxh de chi tra luong huu cho so nguoi tham gia bhxh truoc khi co bo luat ld

+cac khoan thu hop phap khac:tien phat cham nop bhxh,tien thanh ly tai san cua to chuc bhxh

Quy bhxh duoc su dung de chi tra cac che do bhxh cho nguoi ld chi phi quan ly cua to chuc qly bhxh. Nha nuoc bao ho quy bhxh bang cac chinhsach uu tien dau tu quy bhxh va cac bien phap khac de bao toan va tang truong quy theo quy dinh cua pluat. Cac hoat dong dau tu cua quy bhxh duoc mien thue.

Theo quy dinh tai dieu 73 cua luat bhxh nam 2006 nguoi ld phai dong 5% TL-TC hang thang va quy huu tri tu tuat, tu nam 2010 tro di cu 2 nam 1 lan muc dong tang len 1 % cho den khi dat ti le la 8%

Theo quy dinh tai dieu 74 luat BHXH nguoi SDLD dong 3% tong quy TL-TC vao quy om dau thai san trong do 2% de nguoi SDLD chi tra kip thoi cho nguoi ld 1% vao quy TNLD,BNN trong do 0,5% de nguoi SDLD chi tra kip thoi cho nguoi ld 11% vao quy huu tri tu tuat tu 2010 tro di cu 2 nam 1 lan muc dong tang len 1% cho den khi dat ti le 14% sau do cu 2 nam 1 lan tang them 2%cho den khi dat muc dong la 22%

+quy BHXH tu nguyen do nguoi ld dong gop theo 4 hinh thuc la hang thang,hang quy,6 thang 1 lan cho nhieu nam

+quy BHTN do nguoi ld dong 1% TL-TC dang thang va nguoi sdld la 1,5% tong quy tong quy TL_TC cua nhung ng tham gia BHTN

-co che thu chi BHXH dam bao thu va chi tuong duong nhau va dam bao chat luong cua dich vu cung cap.ve ntac thu va chi BHXH bat buoc la thu chi truc tiep, nguoi tham gia nop truc tiep cho to chuc BHXH hang thang theo qui dinh va to chuc BHXH co trach nhiem chi tra truc tiep cac che do cho nguoi tham gia BHXH , tuy theo tung che do ,che do huu tri chi tra hang thang, cac che do khac chi tra tung dot hoac 1 lan

-muc huong tuong duong muc dong.ntac co ban cua cac loai hinh BH la ap dung co che dong gop co thu huong chiu su anh huong cua truong phai LORD BEVERIDGE muc huong tuong duong muc dog.theo dieu 7 luat BHXH co 3ntac co ban sau :

+muc huong BHXH tren co so muc dong vat hoi gian dong BHXH co chia se rr va ke thua tuy thuoc tung che do BHXH, muc dong bhxh duoc xac dinh tren co so TL_TC hoac thu nhap cua nguoi LD

+quy BHXH duoc hach toan theo cac quy thanh phan cua BHXH bat buoc BHXH tu nguyen,BHTN duoc quan ly tap trung dan chu cong khai minh bach va tuan thu cac qui dinh cua pluat cua tai chinh ke toan thong ke

+viec thuc hien bhxh phai don gian de dang thuan tien bao dam day du quyen loi cua nguoi tham gia bhxh

Nhan xet tinh hinh thu chi BHXH VN:

- Quá trình chuyển đổi nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường kéo theo sự chuyển đổi cơ chế BHXH. Sự chuyển đổi này gây ra một số vướng mắt trong việc giải quyết quyền lợi một số chính sách cũ và chính sách mới, giữa thời gian đóng bảo hiểm và thời gian hưởng... Mặt khác, trong quy định về BHXH còn những điểm chưa thật sự phù hợp như tuổi nghỉ hưu - giữa nam và nữ, giữa các nhóm lao động... Điều này gây khó khắn trong tổ chức thực hiện của BHXH huyện với các đơn vị, với người lao động khi đi giải quyết quyền lợi cụ thể của họ.

- Số người trong độ tuổi lao động tăng nhanh những số người tham gia BHXH chỉ chỉếm khoảng 40% tổng số lao động trong địa bàn huyện. Phần lớn số người tham gia BHXH đều nằm trong đối tượng bắt buộc. Các chủ sử dụng lao động trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh luôn tìm cách tránh né hoặc cố tình vi phạm luật lao động, kí hợp đồng ngắn hạn, thậm chí không kí hợp đồng lao động, kí quyết định lương thấp hơn mức hưởng để không thực hiện tốt việc trích nộp BHXH hoặc thực hiện ở mức tượng trưng nhằm đối phó.

- Nhận thức của người lao động còn hạn chế, chưa thấy rõ được ý nghiữa của 5% tiền lương đóng BHXH để hương cao hơn do có phần của chủ sử dụng lao động đóng 15% tổng quỹ lương và được Nhà nước hỗ trợ, là lợi ích thiết thực lâu dài như ốm đau, thai sản...Bên cạnh đó còn nhiều cơ quan chầy ỳ, né tránh nợ BHXH ý thức chấp hành điều lệ BHXH còn lỏng lẻo. Do đó cần phải có những luật định chặt chẽ hơn.

- Số ít cán bộ làm việc không thực sự nhiệt tình nên việc chi trả BHXH đôi khi còn bị chậm trễ, có trường hợp phải vài tháng mới lĩnh được tiền.

- Ngoài ra, do trình độ chuyên môn của một vài cán bộ còn hạn chế do chưa được đào tạo đúng ngành nên đã làm cho việc quản lý quỹ hay bị sai, thống kê cuối năm thường không khớp với số liệu của từng quý

- Địa bàn huyện rộng lớn, số đơn vị đóng trên địa bàn nhiều, số lao động đông trong khi số cán bộ làm việc tại BHXH huyện còn rất ít, nơi làm việc chật hẹp...các đơn vị sử dụng,thường ỷ vào cán bộ BHXH ( trong việc tăng giảm và đối chiếu mức đóng) nên cán bộ công nhân ở phòng BHXH phải làm việc rất căng thẳng.

Tất cả những khó khăn đó trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện công tác BHXH trên địa bàn huyện.